| Συμπτώματα της ασθένειας, αίτιο-παθογόνο, καταπολέμηση: Σήμερα θα μιλήσουμε για μία άλλη ύψη με ένα άλλο χρώμα. Φεά. Τι σημαίνει φεά. Πώς λέμε φεά ουσία και το μυαλό σου πήγε εκεί. Ναι. Τι σημαίνει φεά. Θεός είναι ο καφετιός. Ο καστανός. Δεν είναι ωραίο να λέμε χρώμα καφέ. Αν θέλεις να το ελληνικοποιείς θα το πεις καφετής. Ο καφετής, η καφετιά, το καφετή. Συνήθως στη φυτοπαθολογία λέμε καστανό. Για τη μονήλια λέμε θεό. Η καστανή σύψη βέβαια δεν είναι και τόσο πολύ σκούρη η σύψη που βλέπουμε στους καρπούς. Είναι λίγο πιο ανοιχτόχρωμη και μάλιστα πολλές φορές θυμίζει και τον πότρο της. Είναι φαιόγκριση αυτή η σύψη. Βέβαια με ένα άλλο όνομα εκείνος. Ποιος την ξέρει. Εκτός από τη Γεωργία βέβαια που κυκλοφορεί στο εργαστήριο μέρα νύχτα. Στο εργαστήριο φυτοπαθολογίας. Την έχετε ακούσει φαιά σύψη. Είναι η μονήλια. Είναι η μονήλια εσένα. Πώς σε λένε. Γεια σου Ιρήνη. Πρώτη φορά σε βλέπω. Αλήθεια. Όχι είναι πολλά άτομα που έρχονται συνεχώς. Αλλά επειδή κάτω εκεί πίσω με τα κορίτσια εκεί πέρα. Εγώ τώρα σαν φατσούλες κάτι μου θυμίζουν. Αλλά μου είναι λίγο δυσπρόσιτες να... να τις πλησιάσω έτσι και να ρωτήσω τα ονόματά τους. Τώρα όταν καθώς είστε λίγο πιο κοντά πιο πολύ σας θυμάμαι. Λοιπόν σήμερα θα μιλήσουμε για τη φαιά σύψη. Έχουμε μιλήσει για οίδια. Για τεφρής ύψη. Και για φαιά σύψη θα μιλήσουμε σήμερα. Το χαρακτηριστικό αυτών των ασθενειών. Μάλλον έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Ένα χαρακτηριστικό αυτών των ασθενειών που με έκανε να τις βάλω και τις τρεις μαζί. Είναι ότι απαντώνται σε πολλές οικογένειες ξενιστών. Άρα θα δούμε λοιπόν τη φαιά σύψη σε διάφορους ξενιστές. Όπως είδαμε και τα οίδια σε διάφορους ξενιστές. Βέβαια είδαμε διαφορετικά παθογόνα. Εδώ θα δούμε μόνο τρία παθογόνα. Τέλος πάντων, αν βάλεις κάτω να συγκρίνεις φαιά σύψη ο ίδιος και τεφρά σύψη από την άλλη μεριά, δηλαδή τον πόδι της, θα βρεις αρκετά κοινά σημεία. Ας έρθουμε όμως στο σημερινό μάθημα. Όπως πολύ σωστά είπατε, η φαιά σύψη ονομάζεται και αλλιώς μονήλια από το όνομα του παθογόνου και μάλιστα της αγενούς μορφής. Γιατί της εγγενούς μορφής είναι μονηλή νοία. Είναι μια ασθένεια λοιπόν των φιλοβόλων δέντρων, έτσι τη λέμε. Δεν είναι συγκεκριμένα πυρινοκάρπον ή γιγαρτοκάρπον, μια και προσβάλλει και τα δύο. Προσβάλλει ιδιαίτερα τη φουντουκιά. Και είναι ασθένειες οι οποίες, όχι ιδιαίτερα τη φουντουκιά, μαζί με αυτά προσβάλλει και τη φουντουκιά. Και είναι ασθένεια ιδιαίτερα επιζύμια σε υγρές τοποθεσίες, θέλει υγρασία. Είπαμε ότι θέλει πολύ υγρασία και ομπότρητης, τε φράση ύψη αμπέλου, σας θυμίζω. Ενώ για το οίδιο, όχι έχουμε κάποιες περιπτώσεις, δεν χρειάζεται υγρασία, δεν χρειάζεται δηλαδή φίλμ νερού. Και η σχετική υγρασία, η οποία απαιτείται για τα οίδια, μερικές φορές είναι πολύ χαμηλή αυτή που απαιτείται, η ελάχιστη απαιτούμενη. Εδώ έχουμε μία ασθένεια η οποία χρειάζεται αρκετή υγρασία, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Και αυτή είναι μία ασθένεια που κάποτε πολύ παλιά βέβαια, είναι εδώ και πάνω από 1,5 αιώνα που απασχολεί η ασθένεια, αλλά κάποτε παλιά η θεωρούταν δευτερεύουσα ασθένεια. Τι προσβάλλει η μονήλια, η μονήλια προσβάλλει πρώτα απ' όλα τα άνθη, από αυτά ξεκινάει. Προσβάλλει τους κλαδίσκους, είτε αυτόνομα είτε μέσω των ανθαίων, προσβάλλει τους καρπούς, προσβάλλει πάρα πολύ σπάνια τα φύλλα. Και τους καρπούς βέβαια τους προσβάλλει στον αγρό, όταν είναι πάνω στα δέντρα, αλλά προκαλεί και με τα συλλεκτικές σύψεις. Ποιος άλλος προκαλεί με τα συλλεκτικές σύψεις που είδαμε στα δέντρα, ενώ δεν το έχουμε στους καρπούς των δεντροδόνων, ενώ δεν το έχουμε τόσο πολύ στον αγρό. Μπράβο, ο Μπότρητης. Η τεφρά σύψη εμφανίζεται και σαν με τα συλλεκτικές σύψη καρπών. Εδώ έχουμε και προσυλλεκτικές σύψεις, δηλαδή σύψης καρπών στον αγρό και έχουμε και με τα συλλεκτικές σύψεις. Η κυριότερη σημεία σε απομονήλια, γιατί έχουμε αρκετές, είναι η σοβαρή μείωση της αιτήσιας παραγωγής, γιατί έχουμε προσβολή καρπών, άρα έχουμε μείωση της αιτήσιας παραγωγής. Έχουμε όμως και εξασταίνηση των δέντρων, αν δεν επέμβουμε και δεν προστατέψουμε τα δέντρα μας, γιατί είναι από εκείνες τις ασθένειες που δεν μπορείς να αποφύγεις στους ψεκασμούς, όσο οικολογική συνείδηση και να έχεις. Τουλάχιστον ένα μικρό αριθμό ψεκασμών, κατά τη διάρκεια της άνθησης, θα κάνεις. Αν λοιπόν δεν επέμβεις, τότε το αποτέλεσμα είναι η εξασταίνηση του δέντρου και σε κάποιες ευπαθείς ποικιλίες, μετά από μερικές χρονιές όπου θα υπάρχει η ασθένεια, μπορείς να φτάσει και στην πλήρη αποξύρανση. Επίσης, μια άλλη ζημιά, έχοντας υπόψη μας το οικονομικό ζήτημα, είναι το υψηλό κόστος της παραγωγής, εξαιτίας των ψεκασμών που πρέπει να γίνονται, όπως σας είπα, κάθε χρόνο. Να δούμε τώρα τα συμπτώματα της. Όσοι είσαστε από περιοχές παραγωγής ροδακίνων ή μήλων ή βερικόκων ή κερασιών, έχετε δει αυτά τα συμπτώματα. Πρώτα απ' όλα τα άνθη, μιλήσαμε για τα άνθη. Όπως βλέπετε τα άνθη ξεραίνονται, η καταστροφή μπορεί να ξεκινήσει από οποιοδήποτε σημείο του άνθους, είτε από τα πέταλα είτε από τα σέπαλα, από τους τίμονες, τα οποία αρχίζουν και γυράσκουν. Όπως ξέρετε, το άνθος θα εκτυχθεί, θα εκτυχθεί ο ανθοφόρος οφθαλμός, θα επιτελεστεί η λειτουργία του άνθος και στη συνέχεια τα μέρη του άνθος αρχίζουν σιγά σιγά και καταραίουν. Από αυτά λοιπόν τα καταραίοντα τμήματα του άνθους θα ξεκινήσει η μόλινση. Μπορεί να ξεκινήσει βέβαια και πολύ νωρίτερα αν έχουμε αρκετή υγρασία. Έτσι λοιπόν τα άνθη μεταχρωματίζονται καστανά, ξεραίνονται και έτσι όπως είναι ξερά μένουν επάνω στο δέντρο, τα βλέπουμε όλο το καλοκαίρι εκεί πέρα και πολλές φορές μέχρι και την επόμενη χρονιά. Άρα λοιπόν ξεραίνονται και παραμένουν πάνω στο δέντρο. Αν έχουμε πάρα πολύ υγρασία θα δούμε πάνω σε αυτά τα ξερά τμήματα τις καρποφορίες του παθογόνου, τις πεόγκριζες καρποφορίες που έχουν δώσει και το όνομα στην ασθένεια, θεά σύψη. Εδώ λοιπόν βλέπετε άνθη τα οποία έχουν καταστραφεί και έχουνε μείνει ξερά εκεί και θα παραμείνουν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ίδιο βλέπετε και εδώ και βλέπετε δίπλα και ένα φυλλαράκι το οποίο καταστράφηκε, όχι από άμεση μόλινση, γίτσες τέλειο, όχι από άμεση μόλινση. Δεν μολύνεται το ίδιο. Τα φύλλα δεν μολύνονται τα ίδια απευθείας από το μήκητα αλλά μολύνονται μέσω του μίσχου τους από το μολυσμένο κλαδάκι. Θα το εξηγήσουμε στη συνέχεια. Τώρα στους βλαστούς μπορεί να έχουμε προσβολή με δύο τρόπους. Ή θα περάσει από τη μολυσμένη ταξιανθία η μόλινση μέσα στο βλαστό, δηλαδή εδώ που υπήρχαν άνθη αν καταστραφούνε θα περάσει η μόλινση μέσα στο βλαστό και στη συνέχεια θα μολυνθεί ο βλαστός. Ή μπορεί να έχουμε αποπληγές, απευθείας μόλινση των βλαστών. Εδώ βλέπετε βλαστό ο οποίος έχει προσβληθεί από μονίλια. Τι είναι αυτό εδώ πέρα, τι είναι αυτή εδώ η κόμπη χοντρή. Αμαλία τι είναι αυτό. Τι είναι βασιλική. Κόμπη είναι. Αυτό εδώ είναι μεγάλη κόμπη από κόμπη. Εδώ είναι μια ροδακινιά όπως βλέπετε και υπάρχει και ένας καρμπός προσβλημένος. Τώρα ροδακινιά είναι, η αμυγδαλιά δεν είναι και πολύ ξεκάθαρο, μπορεί να είναι και αμυγδαλιά. Και στους βλαστούς λοιπόν εμφανίζεται νεκροτική κηλίδα η οποία είναι βυθισμένη και σιγά σιγά δημιουργεί ένα έλκος και αυτό το έλκος είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί εκεί πέρα θα διαχυμάσει το παθογόνο, θα βρει καταφύγιο και θα κάνει καρποφορίες και θα διαχυμάσει εκεί. Και από αυτές τις ρογμές εκραιεί η κόμμη. Πολλές φορές μπορεί να εκραιεί η κόμμη απλά χωρίς να υπάρχουν ρογμές από διάφορα σημεία του κλαδίσκου, δηλαδή χωρίς να δημιουργηθούν απαραίτητα έλκοι. Τα φύλλα τώρα γίνονται καστανά και νεκρώνονται και παραμένουν και αυτά σε ολόκληρο το χρονικό διάστημα πάνω στο κλαδί ξερά. Και όπως σας είπα τα φύλλα προσβάλλονται σπάνια και αυτό γίνεται μέσω του μίσχου τους από το ήδη μολυσμένο κλαδάκι. Αργότερα μέσα στη πλαστική περίοδο όταν θα αναπτυχθούν τα φύλλα και θα γίνει η καρπόδυση και θα εμφανιστούν οι καρποί, αν το δέντρο έχει τυπηθεί από μονίλια, βέβαια δεν γίνεται καταστροφή όλων. Έτσι θα υπάρχουν και κάποια τα οποία θα βλαστήσουν κανονικά. Έτσι λοιπόν μέσα στην πράσινη κόμμη του φυτού με τα υγιή φύλλα και τους καρπούς θα βλέπουμε και κάποια τέτοια ξερά. Εδώ είναι το υγιές και δίπλα υπάρχουν ξερά. Αλλά επίσης εδώ, εδώ είναι ξεκάθαρα αμυγδαλιά, έχουμε αυτό εδώ το οποίο προσβλήθηκε από τη μονίλια και ξεράθηκε, ενώ το υπόλοιπο αναπτύχθηκε κανονικά. Εδώ λοιπόν, μας έχει τύχει πολλές φορές στην πρακτική άσκηση να δούμε και ρασχές οι οποίες παρουσιάζουν αυτή την εικόνα. Βλέπετε το φυτό είναι προχωρημένο καλοκαίρι, έχει και τους καρπούς του επάνω, έχει αυτά εδώ τα τμήματα, τους βλαστούς με φύλλα και άνθη τα οποία έχουν ξεραθεί την προηγούμενη άνοιξη από την προσβολή της μονίλιας. Εδώ βλέπετε μία τούφα με φύλλα αποξυραμένα και άνθη μαζί και εδώ ένας πυλαράκος που ήρθε να εξερευνήσει μια κάμπια, μια προνύφια από κάτι. Και εδώ βλέπετε και ράσχια τα οποία είναι το ένα δίπλα στο άλλο και μάλιστα είναι πολύ εύκολο αν προσβληθεί ένα να κολλήσει το ένα από το άλλο. Ποιος θέλει να μου πει τι του θυμίζει αυτή εδώ η κατάσταση όπου ξεραίνεται το ένα, μολύνεται το ένα. Σας παρακαλώ να μην ψιθυρίζετε κάτω από την κάμερα. Μολύνεται το ένα και κολλάει και το διπλανό του εύκολα. Τι σας θυμίζει, ποια άλλη προσβολή σας θυμίζει Αλέξανδρε. Στο Αμπέλη είναι ο παιδιωτός του Ρώση. Στο Αμπέλη τι είναι, Νικόλα. Πες μου τη γνώμη σου. Ναι, σωστά. Μας θυμίζει τον Βοτρίτη, δηλαδή την ασθένεια που είδαμε την προηγούμενη φορά όπου έχουμε το σταφίλι που η μία ράχα κολλάει από την άλλη. Το ίδιο θυμίζει και αυτό εδώ. Έτσι λοιπόν, όταν είναι οι καρπί ο ένας κοντά στον άλλο μπορούν να κολλήσουν ο ένας από τον άλλο. Οι καρπί τώρα θεωρητικά μπορούν να προσβληθούν σε όλη τη διάρκεια αναπτυξής τους, αλλά φυσικά είναι πολύ πιο ευπρόσβλητη όσο πλησιάζουν την ορήμαση και προσβάλλονται από πληγές. Λοιπόν, κερασάκια αγοράζετε, αγοράζετε. Άμα τα αφήσετε στη σακούλα και τα ξεχάσετε αρχίζουν και σας κάνουν κάποιες καφετιές κυλίδες οι οποίες υποχωρούν πολύ εύκολα. Έτσι, αν πιάσεις τα κεράσια προσπαθείς να τα καθαρίσεις βουλιάζουν. Είναι πολύ μαλακή δηλαδή η σύψη. Υποχωρεί πάρα πολύ εύκολα η προσβλημένη σάρκα όπως συμβαίνει αντίστοιχα και με την τεφρά σύψη στο αμπέλι. Κάπως έτσι το περιγράψαμε στα φύλλια που μένουν στο ψυγείο μας. Δηλαδή και εδώ δημιουργείται μια κυλίδα η οποία αυξάνει πολύ γρήγορα σε μέγεθος, δημιουργείται μια μαλακή σύψη και πάνω στους καρπούς αρχίζουμε και βλέπουμε μικύλιο και καρποφορίες του παθουγόνου. Εδώ το είδαμε σε μήλο, η σύψη προχωράει με μορφή σφήνας όπως βλέπετε η κυλίδα που θα ξεκινήσει από κάποιο σημείο πυχή εδώ που θα έχει κάποιο τσιμπίμα ή κάποια άλλη πληγή. Αρχίζει και μεγαλώνει σε μέγεθος έτσι σε επιφάνεια αλλά και σε βάθος και παίρνει τη μορφή σφήνας και καταστρέφεται. Έχουμε μια πολτόδη κατάρρευση των ιστών. Σιγά σιγά λοιπόν πάνω στους καρπούς οι οποίοι έχουν προσβληθεί και οι καρποί αυτοί μπορεί να βρίσκονται και πάνω στο δέντρο και όχι απλά στο ψυγείο μας ή στο τραπέζι μας αλλά συμβαίνει και πάνω στο δέντρο. Στους μολυσμένους καρπούς αρχίζουν και εμφανίζονται μάζες μικυλίου και καρποφοριών. Είναι κυρίως οι καρποφορίες του παθογόνου που μοιάζουν με μαξιλαράκια στρογγυλά. Πολλές φορές δημιουργούνται σε ομόκεντρους κύκλους γύρω από το αρχικό σημείο της προσβολής και αυτά εδώ είναι σποριοδόχια. Τα σποριοδόχια είναι καρποφορίες αγενούς μορφής δηλαδή έχουν κονίδια έτσι σαν ματσάκια να το πω έτσι χοντρικά που είναι κονιδιοφόροι με κονίδια πολλά πολλά μαζί. Και εδώ βλέπετε το ίδιο είναι σε ροδάκινο είναι σε δαμάσκινο και σε κεράσια. Έτσι αυτά τα μαξιλαράκια πως μπορούν να δημιουργήσουν αυτές τις παχές τούφες πάνω στους καρπούς που έχουν έναν σκοπό που εξυπηρετεί πολύ το παθογόνο. Θα σας πω στη συνέχεια ποιος είναι αυτός ο σκοπός και εδώ είναι και σε άλλους καρπούς. Δείτε αυτό εδώ πέρα έτσι από εδώ ξεκίνησε η προσβολή και επεκτείνεται το μικύλιο και η καρποφορίας πάνω στον καρπό τον καλύπτουν τελείως. Και όλη αυτή η μάζα μικυλίου και καρποφοριών μετατρέπεται σταδιακά σε μάζα σκληρωτιώδη όπως λέγεται δηλαδή λειτουργεί σαν σκληρότιο γίνεται σκληρή αυτή η μάζα του μικυλίου. Καλύπτει τον καρπό ενώ ταυτόχρονο όπως βλέπετε ο καρπός αφιδατώνεται και συρρικνώνεται και στο τέλος μένει πάρα πολύ σκληρός και βαρύς. Μην φανταστείτε δηλαδή ότι αν θα φάτε ένα ροδάκι να σας μείνει το κουκούτσι έτσι. Αυτός ο καρπός σιγά σιγά συρρικνώνεται μένει η σάρκα με αυτή τη σκληρωτιώδη μάζα γύρω από το κουκούτσι και είναι αρκετά σκληρός και βαρύς είναι πολύ βαρύτερος από ό,τι το αντίστοιχο κουκούτσι. Εδώ το βλέπετε σε δαμάσκηνα και βλέπετε εδώ είναι το μπροστινό που είναι στη χειρότερη κατάσταση έχουν κολλήσει και τα άλλα δύο και εδώ βλέπετε χαρακτηριστικά κόλλησε αυτό από το διπλανό του το οποίο ήδη έχει προχωρήσει σε εξελιγμένο στάδιο μουμιοποίησης όπως λέμε. Εδώ λοιπόν βλέπουμε καρπούς μούμιες. Οι καρποί μούμιες είναι ό,τι προκύπτει μετά από την επικάλυψή τους με το μικύλιο και τα σποριοδόχια και την αφιδάτοση και συρρικνωσή τους. Μένουν λοιπόν οι καρπούς μούμιες πάνω στο δέντρο ή πέφτουν στο έδαφος και εκεί με αυτόν τον τρόπο μπορεί το παθογόνο να διεχυμάσει. Εμείς μπορεί να μην δώσουμε σημασία στους καρπούς μούμιες που έχουν πέσει στο έδαφος ή έχουνε μείνει πάνω στο δέντρο, αλλά αυτό για μας είναι πολύ μεγάλο λάθος, γιατί από εκεί μπορούν να προκύψουν τεράστια αριθμή μολυσμάτων την επόμενη χρονιά. Έτσι λοιπόν οι μουμιοποιημένοι καρποί είναι πάρα πολύ επικίνδυνοι. Εδώ σας το δείχνω σε δέντρα όπου όπως βλέπετε δεν έχουν φύλλα, άρα είναι το χειμώνα. Όπως σας είπα τα ξερά τα φύλλα και τα άνθι όπως και οι μουμιοποιημένοι καρποί μπορούν να μείνουν όλο το καλοκαίρι μέχρι και την επόμενη χρονιά. Οπότε αν δεν τους μαζέψουμε έχουμε έτοιμο διαθέσιμο μολύσμα, έχει το παθογόνο για να ξεκινήσει τις μολύνσεις του και την επόμενη χρονιά. Με ποιες άλλες ασθένειες μπορούμε να μπερδέψουμε τη Μονήλια θα μας πει ο Κυριάκος. Όχι θέλω να μου πεις ένα δέντρο αν έχεις μια ροδακινιά ή αν έχεις μια μυγδαλιά. Μια ροδακινιά ας πάρουμε με τι μπορείς να την μπερδέψεις. Βοτρίτης είπαμε με τα συλλεκτικά εκεί πάνω στο δέντρο. Ας σκεφτείς τις προσβολές στους καρπούς και στους βλαστούς. Για θυμίσου προκαρυωτικές ασθένειες. Για αυτό ρώτησα ειδικά εσένα. Βακτηριακό έλκος. Μπράβο Γεωργία. Λοιπόν, θυμίζει βακτηριολογικά έλκη στα πυρινόκαρπα, γιατί και εκεί έχουμε μικρά έλκες στους βλαστούς και μπορεί να εκραιηκόμε. Και υπάρχουν και διαφορές που μπορούμε να ξεχωρίσουμε το βακτηριακό έλκος από τη μονίλια. Θυμίζει όμως πάρα πολύ βακτηριακό έλκος. Και επίσης μπορεί να έχουμε να μπερδευτούμε με τον παγετό. Δηλαδή και ο παγετός, ο οποίος προσβάλει τα άνθι, μπορεί να τα μαράνει, να τα κάνει καστανά και να έχουν αυτή την ώψη που έχουν όταν προσδηλθούν από μονίλια. Ποιο είναι το κόλπο για να ξεχωρίσουμε αν τα άνθι έχουν προσδηλθεί από παγετό ή από μονίλια. Ξέρετε? Πες Ιρήνη. Μέσα νομίζω στους θύμωλες τα μονίλια. Αν είναι καμένη ή όχι. Αν είναι καμένη ή όχι. Και αν είναι καταστραμμένο από μονίλια. Όχι δεν είναι αυτό. Δεν είναι αυτό, πες. Ναι, είναι και αυτό μια απάντηση, ότι δηλαδή τον παγετό θα το δούμε λίγο πιο γενικευμένο, ενώ τη μονίλια θα τη δούμε σε κάποια κλαδιά. Πες Γεωργία. Στην αρχή ήταν προσβάλλονται τα γιάνθι. Γιάνθι. Από μονίλια δεν είναι πιο πιταρί, πιο... Όχι απαραίτητα. Μοιάζουν σαν να τα έχεις βράσει, σαν να τα έχεις σεματίσει με νερό. Οπότε είναι το ίδιο πράγμα. Βραστό νερό. Αλέξανδρε, θες να πεις κάτι. Κατά τάση θα πρέπει να είναι πολύ κρύο. Εντάξει, ναι. Σωστά. Αν το φέρουν όμως, αν μου το φέρουν στο γραφείο μου, εμένα το κλαδί. Πώς θα καταλάβω αν είναι από παγετό. Βέβαια, αν είναι από παγετό δεν θα έχει προλάβει να έρθει. Το κόλπο είναι ότι το τυνάζουμε. Το τυνάζουμε. Αν το τυνάξουμε και πέσουνε τα άνθια, τότε είναι από παγετό. Γιατί είπαμε ότι από τη μονίλια δεν πέφτουνε. Και πολλές φορές ο παγετός είναι ήπιος και έχει κάψει μόνο τα εξωτερικά τμήματα του άνθους, ενώ οι οθήκες είναι ζωντανές. Και αυτό είναι μια άλλη διαφορά από τη μονίλια. Το παθογόνο αίτιο λοιπόν είναι ένας ασκομίκητας. Είμαστε στο γιάννος Μονιλίνια. Το συνώνυμό του είναι σκλεροτίνια. Το συνώνυμο, μάλλον η τέλεια μορφή του βοτρίτη, ήταν και αυτή η σκλεροτίνια, ένα από τα συνώνυμα. Ήταν σκλεροτίνια. Με ατελή μορφή το μονίλια, αυτό που ξέρουμε και το λέμε οι περισσότεροι και έχει δώσει και το όνομα στην ασθένεια. Έχουμε τρία είδη, μονιλίνια λάξα, μονιλίνια φρουκτίγκαινα και μονιλίνια φρουκτίκολλα. Και μάλιστα το φρουκτίκολλα μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε στη χώρα μας, αλλά διαπιστώθηκε από το εργαστήριο φυτοπαθολογίας του υπάρχει, από τις εργασίες του κ. Καραογλανίδη. Πάρα πολύ πρόσφατα και το ανακοίνωσε και στο συνέδριο το φυτοπαθολογικό, που έγινε το φθινόπωρο. Άρα λοιπόν έχουμε και τα τρία είδη στην Ελλάδα. Το παθογόνο σχηματίζει, είπαμε, τα κονίδια του σε σποριοδόχια. Αυτά εδώ είναι τα σποριοδόχια. Και αν θα πάμε να παρατηρήσουμε από τι αποτελούνται αυτά, θα δούμε κονηδιοφόρους με κονίδια, άπειρα κονίδια. Υπολογίζεται ότι μερικά εκατομμύρια σπόρια μπορούν να φύγουν από κάθε σποριοδόχιο. Ευκαιρία τώρα να δούμε αυτές εδώ τις κατασκευές, που τις έχουμε αναφέρει και άλλες φορές. Εδώ βλέπουμε καρπούς μούμιες. Αυτά εδώ τα μαυριδερά είναι καρποί μούμιες, από τους οποίες βλέπουμε να φυτρώνει κάτι. Αυτό το κάτι το έχουμε και εδώ. Τι είναι αυτό, θέλω να μου πει... Ποιος να μου πει... Ποιος σηκώνει το χέρι... Όχι, δεν θέλω να μου πω πού είναι από εδώ. Αυτοί το έχουν ξαναδεί. Με τι σας μοιάζει ρε παιδιά, πείτε μου. Σας μοιάζει με μανιτάρι, έτσι. Δεν είναι όμως μανιτάρι. Τώρα ποιος θέλει να πει τι είναι. Η Γεωργία. Είναι αποθήκιο. Είπαμε ότι είναι ένας κωμίκητας. Δημιουργεί λοιπόν αποθήκια, τα οποία μερικές φορές μπορεί να μοιάζουν με μικρά μανιταράκια. Δεν είναι όμως μανιταράκια, γιατί τα μανιτάρια είναι βασιδιοκάρπια και τα δημιουργούν οι βασιδιομίκητες. Αυτά είναι αποθήκια και τα δημιουργεί ένας ασκομίκητας. Άρα λοιπόν τι θα περιέχουνε... Ποιος θα πάει να μας κλείνει στην πόρτα, βρε Φωκιώνα, γιατί είσαι εκεί... Και πες τους ότι είναι και αγενείς και βγάλ' τους και τη γλώσσα. Φωνάζουνε, λέω... Κλείσε τέλος πάντων. Τα οίδια τι εγγενείς καρποφορίες έχουν? Τα οίδια τι εγγενείς καρποφορίες έχουν? Γιάννη, ακόμα δεν έχεις απαντήσει? Τα κλειστοθήκια τι περιέχουν? Έλα γρήγορα, γρήγορα. Όχι γρήγορα, σιγά σιγά. Ποιο σιγά... Take your time. Τι περιέχουν τα κλειστοθήκια, παιδιά? Στέλιο, που χαμογελάς. Οι ασκομίκητες. Τι δημιουργούν? Ασκούς. Με ασκοσπόρια. Άρα λοιπόν τα οίδια μέσα στα κλειστοθήκια τους έχουν ασκούς με ασκοσπόρια. Είναι και αυτός ασκομίκητας και δημιουργεί αποθήκια. Τα αποθήκια λοιπόν και αυτά θα περιέχουν ασκούς με ασκοσπόρια. Μόνο που δεν είναι ένα κλειστό καρπικό σωμάτιο, είναι ανοιχτό. Όπως βλέπετε είναι ανοιχτό, σαν δίσκος. Σαν τηγανόδο. Σαν ασκοσπόρια. Α, ναι, σωστά, πρέπει να συζητήσουμε το καπνό και βέβαια. Αυτό θα έπρεπε να το ξέρετε, το δείξαμε στο προηγούμενο εξάμινο. Λοιπόν, εδώ βλέπετε ότι πάνω από αυτά τα αποθήκια υπάρχει κάτι σαν να καπνίζει. Δεν είναι κανένα ξεχασμένο τασάκι. Τι είναι? Ένας καλός φωτογράφος εδώ πέρα με μια καλή φωτογραφική μηχανή. Φωτογραφική μηχανή. Φωτογραφική μηχανή. Ο φωτογράφος εδώ πέρα με μια καλή φωτογραφική μηχανή φωτογράφησε την εκτείναξη των ασκοσπορίων. Τα ασκοσπόρια, λοιπόν, εκτείνάσσονται προς τα πάνω και με τη βοήθεια των ρευμάτων του αέρα κυκλοφορούνε, όχι σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, έτσι μέσα στον οπωρόνα και μπορούν να κάνουν τι. Ποιος είναι ο ρόλος τους. Τι κάνουν, παιδιά, τα ασκοσπόρια, για ποιο λόγο υπάρχουν. Τι λόγω ύπαρξης έχουν. Κέλυ, τι. Τι κάνουν τα σπόρια, ρε παιδιά, τόσο δύσκολα σας φαίνονται. Γιατί. Ποιος είναι ο ρόλος των σπορίων, δεν είναι να μολύνουν. Τόσο δύσκολο είναι να το απαντήσετε. Ωραία. Ορίστε. Μόνα τους, μόνα τους, αλλά θα πρέπει να προηγηθεί κάποια κατάλληλη συνθήκη, δηλαδή να έχουν οριμάσει, να υπάρχει υγρασία, για να ρουφήξουν οι ασκοί και να ανοίξουν και να πεταχτούν προς τα πάνω. Υπάρχουν κάποιες δεπτομέρειες αυτές, δεν θα σας τις ζητήσει κανείς, αλλά το ρόλο των σπορίων πρέπει να το γνωρίζετε. Τα αποθήκια δημιουργούνται σπάνια πάνω στους μομμιοποιημένους καρπούς. Και εδώ είναι μια εικόνα με αποθήκια. Τα βλέπετε χωρίς ποδαράκι, βλέπετε ότι είναι ανοιχτά. Εκεί μέσα υπάρχουν ασκοί με ασκοσπόρια. Ωραία. Διατηρείται ευχερός το παθογόνο με μικύλιο και κονίδια. Πού διατηρείται, για να μου πείτε εσείς εδώ που κάνετε ότι δεν καταλαβαίνετε τίποτα. Μαδέως. Άριστα. Στους μομμιοποιημένους καρπούς. Πού αλλού? Γεωργία. Στα έλκη. Στα έλκη. Πάρα πολύ σωστά. Διατηρείται λοιπόν με μεγάλη ευκολία, με απλά μικύλιο και κονίδια, στους μομμιοποιημένους καρπούς, που είπαμε ότι η ύπαρξη αυτών είναι πολύ σημαντική στον αγρό για την παρουσία του πρωτογενούς μολύσματος. Στα έλκη των γλαστών, όπως μας είπε Γεωργία. Και επιπλέον την άνοιξη νέα μολύσματα μπορούν να προκύψουν από το μικύλιο το οποίο υπάρχει, το οποίο μπορεί να παράγει και άλλα καινούργια κονίδια. Και επίσης πολύ σπάνια μπορεί να υπάρχουν ασκοσπόρια σε αποθήκια τα οποία θα βγουν από τους μομμιοποιημένους καρπούς. Μικύλια μολύσματα. Ορίστε. Μικύλια μολύσματα. Μικύλια από μόνο τους. Συνήθως πρέπει να έχουμε ένα σπόριο το οποίο να βλαστίσει, να μας κάνει μια υφή μόλυνσης για να ξεκινήσει η ασθένεια. Γιατί σε αυτά που είναι το ένα δίπλα στο άλλο, πρέπει να βλαστεί η φυλή που είναι. Δεν κατάλαβα. Σε αυτά που είναι το ένα δίπλα στο άλλο. Α, στους καρπούς που είναι στον αγρό. Συνήθως ναι. Συνήθως το σπόριο είναι εκείνο το οποίο ξεκινάει την προσβολή. Όπως συμβαίνει και στον πότρι της στα φύλλια. Εκεί μελετούμε, ας πούμε, την επίδραση στη βλάστηση των σπορίων του υποστρώματος και βρίσκουμε ότι σε χυμό φρούτου βλαστάνει πολύ πιο γρήγορα. Άρα το κονίδιο είναι εκείνο το οποίο κάνει τη δουλειά. Ναι. Μικύλια είναι τα σκοσπόρια. Παρά προσβολή με τα σκοσπόρια. Όχι πάντοτε και πολύ σπάνια. Τα σκοσπόρια αυτά, κάτσε να γυρίσω, τα αποθήκια δημιουργούνται σπάνια. Άρα λοιπόν, όταν θα υπάρχουν, έχεις ένα επιπλέον διαθέσιμο μόλισμα, δηλαδή σκοσπόρια. Όμως δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν, γιατί υπάρχει παντού και πάντα μικύλια και κονίδια. Παντού υπάρχουν μουμιοποιημένοι καρποί, πάντα υπάρχουν έλκοι. Τώρα, αν θα έχεις και αποθήκια στους μουμιοποιημένους καρποί, θα έχεις ένα επιπλέον τύπο μολύσματος. Χωρίς να είναι απαραίτητος, όμως. Στηρώ ότι όχι. Αν έχει να κάνει με την αγενή ή την αγενή αναπαραγωγή... Τα κονίδια είναι αγενή σπόρια. Και παράγονται πολύ πιο εύκολα. Και σε πολύ μεγάλους αριθμούς. Τώρα, η αγενή αναπαραγωγή του είναι πιο σπάνια. Που είναι το σκοσπόρι. Ωραία. Δεν έχει πόρτα. Το ξέρω ότι δεν έχει πόρτα, αλλά... Οι πρωτογενείς μολύνσεις γίνονται στα Άνθη. Είδαμε ότι είναι τα πρώτα όργανα τα οποία μολύνονται. Στέλιο, θα σε πετάξω έξω. Ήσουνα, δηλαδή, από την πρώτη δημοτικού, σίγουρα, έτσι... Υπέφερας από διάσπαση προσοχής. Λοιπόν, οι πρωτογενείς μολύνσεις γίνονται στα Άνθη. Που είναι τα πιο ευπρόσδητα όργανα, όπως είδαμε. Και πάνω στα Άνθη, τα οποία ξεραίνονται και γεμίζουν, όπως είπαμε, με τις καρποφορίες του μήκη. Αυτές οι νέες καρποφορίες είναι το δευτερογενές μόλισμα. Πάνω, λοιπόν, στα Άνθη, θα δημιουργηθεί το δευτερογενές μόλισμα. Το οποίο θα μολύνει στη συνέχεια τους καρπούς. Τα κονίδια μεταφέρονται με τον άνεμο πολύ εύκολα και ευνοϊκές συνθήκες για την ασθένεια είναι ένα τεράστιο εύρος θερμοκρασιών, 0-30 βαθμούς Κελσίου, μεάν στο γύρος τους 25 χρειάζεται υγρασία στο σημείο κορεσμού, δηλαδή 100% σχετική υγρασία ή φίλμνερου θέλουμε βρεγμένες επιφάνειες. Και οι ιδανικές συνθήκες για την εξέλιξη της ασθένειας είναι, φυσικά, βροχερός καιρός, συνεφόδης με θερμοκρασίες, έτσι κάπως ψυχρές, 10-15 βαθμούς. Οι οποίες τι κάνουν αυτές τις συνθήκες, δηλαδή νεφελώδης καιρός, λίγο ψυχρούλα, τι κάνουν, παρατείνουν την περίοδο της άνθησης. Παρατείνοντας, λοιπόν, την περίοδο της άνθησης ο μήκητας έχει περισσότερες πιθανότητες να προσβάλει. Μην κοιτάτε που λέμε Άριστο 25 και εδώ λέμε ευνοϊκές συνθήκες 10-15, δεν μας πειράζει καθόλου. Το 10-15 είναι μέσα στο εύρος των θερμοκρασιών που ευνοούν τη μόλυνση. Στους 25 σημαίνει ότι σε ελάχιστο χρόνο θα γίνει η μόλυνση. Σε ελάχιστο χρόνο, δεν πειράζει να χρειάστηκε 2-3 μέρες παραπάνω, τη μόλυνση θα την κάνει και σε αυτή τη θερμοκρασία. Η αντιμετώπιση τώρα, ξεκινάει πρώτα απ' όλα αυτά τα προληπτικά μέτρα, που σημαίνει ότι θα πρέπει εμείς, ξέροντας ότι οι μουμιοποιημένοι καρποί δημιουργούν πολύ μεγάλο πρόβλημα, θα πρέπει να τους αφαιρέσουμε και θα πρέπει επίσης να αφαιρέσουμε και τα έλκη. Είναι εύκολο αυτό. Δεν είναι και τόσο εύκολο. Καλό θα ήταν μέσα στο καλοκαίρι, αυτοί οι βλαστή, οι οποίοι έχουν καταστραφεί και φαίνονται, ανάμεσα στα υπόλοιπα τα πράσινα, να αφαιρούνται μέσα στο καλοκαίρι. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να κάνουμε επιμελή καθαρισμό των ξερών κλαδίσκων και εκείνων που φέρουν έλκη. Αυτό είπαμε ότι ανεβάζει το κόστος της καλλιέργειας, γιατί για να γίνει αυτό, θέλεις εργάτες να κάνουν αυτή τη λεπτοβουλιά, να καθίσουν και να καθαρίσουν. Αλλά είναι πάρα πολύ σπουδαίο μέτρο, γιατί με αυτό μειώνεις το πρωτογενές μόλισμα. Τώρα μέσα στο καλοκαίρι δεν σε πειράζει αν θα δημιουργήσεις πληγές. Καταστρέφουμε τους μουμιοποιημένους καρπούς που υπάρχουν επάνω στο δέντρο, δηλαδή θα πρέπει να τους συλλέξουμε και αυτό δημιουργεί επιπλέον κόστος, ή θα πρέπει να τους σοργώσουμε και να τους ενσωματώσουμε στο έδαφος, όσους έχουν πέσει κάτω. Καλό είναι να προστατεύουμε τους καρπούς μας από τις εντομολογικές προσβολές, από τις μπήματα εντόμων μπορεί να ξεκινήσει η σύψη των καρπών, όπως εξηγήσαμε από πληγές που ξεκινάει. Να κάνουμε σωστό κλάδεμα για καλό αερισμό της κόμις και να προσέχουμε την αζοτούχο λίπανση, να μην έχουμε πλούσιο φύλλομα, γιατί αυτό δημιουργεί συνθήκες κατάλληλες για την μονήλια, επειδή έχουμε κατακράτηση περισσότερης υγρασίας. Λειώνουμε την υγρασία, αλλιώνουμε τις συνθήκες τις οποίες ευνόντου παθογόνου. Στα προληπτικά μέτρα ανήκουν και κάποιοι ψεκασμοί. Συνάδελφοι γεωπώνια εφαρμογών που είναι σε άμεση επαφή με την πράξη κάθε μέρα, λένε ότι δεν μπορείς να κλητώσεις τουλάχιστον τρεις ψεκασμούς για τη μονήλια. Και αυτοί οι ψεκασμοί δίνονται και στις αγροτικές προειδοποιήσεις, στα δελτύα των αγροτικών προειδοποιήσεων που εκδίδονται από τους διάφορους σταθμούς. Ανάλογα λοιπόν με τις σκαιρικές συνθήκες, ενδεικτική είναι η ψεκασμή που είναι γραμμένη και εδώ, και στο βιβλίο σας, πρώτα απ' όλα στη διόγκωση των οφθαλμών, δηλαδή στο ξεκίνημα της άνθησης, στη διάρκεια της άνθησης και μετά το τέλος της πτώσης των πετάλων. Αυτά είναι τα ευπαθεί στάδια και συνδύπτουν με μια εποχή όπου έχουμε αρκετές βροχές. Εντάξει, μέσα στην άνοιξη. Και ανάλογα με τις σκαιρικές συνθήκες μπορεί να χρειαστούν ακόμα κι άλλοι ψεκασμοί μετά την πτώση των σεπάλων. Δεκαπέντε έως είκοσι μέρες αργότερα και για να προστατέψουν όλους τους καρπούς συστήνεται ένας τελευταίος ψεκασμός δεκαπέντε έως είκοσι μέρες πριν από τη συγκομιδή για την προστασία των προσελεκτικών αλλά και των μετασελεκτικών μολύρσεων. Δηλαδή θα το ώσει λέξεις, θα είναι φαινομενικά υγιές, αλλά όταν θα το πάρεις στους χώρους της υβείρησης θα εξενιχθεί εκεί πέρα η σύψη ή θα εξενιχθεί αργότερα στο ράφι όταν θα βγει το προϊόν στην αγορά. Εντάξει, πολύ καλή ερώτηση. Φοβήθηκες ότι αν εσωματώσουμε τους καρπούς θα έχουμε μόλις μας το έδωφος και δεν προσβάλλει από τις ρίζες. Όχι, δεν προσβάλλει από τις ρίζες. Έχουμε λοιπόν τρεις ασθένειες, τελευταία εξετάσαμε τρεις ασθένειες με αρκετά κοινά χαρακτηριστικά αλλά και αρκετές διαφορές. Και... Σεκινώντας, αυτές είναι ασθένειες, όπως σας είπα και στην αρχή, δεν έχουν εξελιστές μία οικογένεια, αλλά έχουν περισσότερες οικογένειες. Προσβάλλουν ήδη που ανήκουν σε περισσότερες βοτανικές οικογένειες. Τις βλέπουμε σε πυρινόκαρπα, σε γιγαρτόκαρπα, μπορεί να τις δούμε και σε αμπέλη. Τη Μονίλια δεν την είδαμε σε αμπέλη, έτσι. Τα οίδια τώρα, τα οίδια τα είδαμε να προσβάλλουν τόσο πυρινόκαρπα, γιγαρτόκαρπα, και ελιά και αμπέλη και να προσβάλλουν όλα τα νεοαναπτυσσόμενα όργανα. Είδαμε ότι τα τριφερά όργανα είναι εκείνα τα όποια προσβάλλονται στο οίδιο, δηλαδή νεαροί βλαστή, νεαρά φύλλα, νεαροί καρπί, πριν να πάρουν το τελικό τους μέγεθος κυρίως. Αυτό είδαμε στα οίδια. Στην τεφρά σύψη είδαμε δύο περιπτώσεις. Είτε προσβολές καρπών των δέντρων, όπου είναι κυρίως με τα συλλεκτικές, ή προσβολές στο αμπέλη είδαμε πάμπολες. Είδαμε και στα φύλλα, είδαμε και στους βλαστούς, είδαμε στα άνθη, είδαμε σε στρωματωμένα εμβόλια και είδαμε κυρίως σύψη σε καρπούς στον αγρό. Εδώ έχουμε λοιπόν μια διαφοροποίηση στην τεφρά σύψη. Ενώ στα περισσότερα δέντρα δημιουργεί είναι έτοιο με τα συλλεκτικών σύψεων και μάλιστα πολύ σημαντικό με μεγάλες οικονομικές ζημίες, βλέπουμε ότι στο αμπέλη να μας προκαλεί μια ασθένεια καρπούς στον αγρό. Η φαιά σύψη τώρα, η μονίλια, είναι και αυτή η ασθένεια των νεοαναπτυσσόμενων οργάνων, δηλαδή των ανθέων, των νεαρών βλαστών, σε πυρινόκαρπα και γιγαρτόκαρπα. Δημιουργεί όμως και σύψης καρπούς. Και τα τρία παθογόνα, αν θυμηθείτε, και θα σας τα βγάλω και μετά στη διεφάνεια, αν θυμηθείτε τον τρόπο που διατηρούνται, έχουν πολύ μεγάλη ευκαιρία παραγωγής μολύσματος και πολύ μεγάλη ευκολία στη διατήρησή τους στον αγρό. Το αποτέλεσμα είναι ότι πάντοτε χρειαζόμαστε χημική καταπολέμηση, δεν μπορούμε να την αποφύγουμε. Και βέβαια τα υπόλοιπα μέτρα δεν πρέπει να τα παραγνωρίζουμε, επειδή οπωσδήποτε θα καταφύγουμε στη χημική καταπολέμηση. Οπωσδήποτε πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας και να εφαρμόζουμε και τα υπόλοιπα μέτρα. Ωραία. Για να δούμε τώρα τις ζημίες οι οποίες προκαλούνται από αυτές τις ασθένειες και τι είδους προσβολές έχουμε. Στη φαιά σύψη, τα έχω βάλει τώρα λίγο ανάποδα, στη φαιά σύψη οι ζημίες είναι άμεσες και έμεσες. Τι σημαίνει άμεσες. Πρώτα απ' όλα έχουμε μείωση της παραγωγής του έτους. Η έμεση ζημία έχει να κάνει με το μακροχρόνιο αποτέλεσμα. Είπαμε ότι μπορεί να έχουμε μείωση της ζωηρότητας των δέντρων και σε αυπαθείς ποικιλίες μπορεί να έχουμε και αποξύραση των δέντρων. Αυτές είναι οι έμεσες ζημίες. Στην τεφρά σύψη έχουμε άμεσες ζημίες. Έχουμε μείωση του προϊόντος. Είτε είναι στον αγρό είτε είναι στη συντήρηση, στους ψυγτικούς χώρους. Στο ίδιο έχουμε άμεσες ζημίες αλλά είναι τεράστιες οι έμεσες ζημίες. Υπάρχουν ευπαθείς ποικιλίες οι οποίες, ύστερα από αλεπάλληλες προσβολές μπορούν τελείως να ξεραθούν. Τώρα, στη θεά σύψη προσβάλλονται άνθι βλαστή και όρημη καρπί. Στη Μονίλια είναι αυτό. Κυρίως τα άνθι όπως και οι όρημη καρπί αλλά και οι βλαστή. Στην τεφρά σύψη προσβάλλονται οι όρημη καρπί. Έχουμε μια διαφορά. Ενώ στο ίδιο βλέπουμε να προσβάλλονται όλα τα πράσινα μέρη. Προσβάλλονται όλα τα πράσινα μέρη, τα φύλλα, τα άνθι, οι βλαστή και οι καρπί πριν από την ορίμασή τους. Ο τρόπος που διατηρούνται τα παθογόνα. Στη Μονίλια απλές κατασκευές, μικίλιοκονίδια. Μερικές φορές μπορεί να δημιουργηθούν αποθήκια αλλά είπαμε δεν ενδιαφέρουν. Εφόσον υπάρχει μικίλιοκονίδια ο κύκλος της ασθένειας θα συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά. Που βρίσκονται αυτά σε καρπούς, μούμιας και σε έλκη πάνω στο δέντρο. Στην τεφρά σύψη έχουμε μικίλιο. Πάλι κάτι που υπάρχει πάρα πολύ εύκολα. Σκληρότια σε κάποιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί. Αλλά και το μικίλιο από μόνο του το οποίο υπάρχει στο περιβάλλον είναι αρκετό. Και αυτό βρίσκεται στις ρητηδόσεις του φλιού του αμπελίου και στα υπολήματα της καλλιέργειας. Τώρα ο ίδιος διαχειμάζει σαν μικίλιο κύριος μέσα στους οφθαλμούς. Και μερικές φορές σε κάποιους ξενιστές μπορούν να αναφερθούν και κλειστοθήκια. Όπως βλέπετε δεν υπάρχει λόγος να συντρέχουν ειδικές συνθήκες όπως θα μιλήσουμε για το φουζικλάδιο την επόμενη Δευτέρα όπου χρειάζονται, απαιτούνται για να δημιουργηθούν τα πρωτογενή μολύσματα και μπλα μπλα μπλα. Εδώ πάρα πολύ εύκολα μπορεί να υπάρχει πρωτογενές μολύσμα για την επόμενη χρονιά. Απλά μικίλιο και κονίδια τα οποία βρίσκουνε αυτές οι κατασκευές βρίσκουνε κατάλληλες θέσεις εύκολα για να προφυλαχτούν και να μπορέσουνε την επόμενη άνοιξη να δημιουργήσουν πάλι την ασθένεια από την αρχή. Για τις δευτερογενείς μολύσεις έχουμε κυρίως κονίδια τα οποία παράγονται σε πολύ μεγάλους αριθμούς και η μεταφορά τους γίνεται κυρίως με τον άνεμο αλλά σε κάποιες ασθένειες βλέπουμε και άλλους παράγοντες να βοηθάνε όπως παραδείγματος χάρη στην τεφρά σύψη γίνεται μεταφορά και από έντομα ενώ οι ευνοϊκές συνθήκες κοιτάξτε λίγο είναι ασθένειες οι οποίες ευνοούνται από κάπως αυξημένες θερμοκρασίες γύρω στους 25 βαθμούς και i3 ενώ οι απαιτήσεις σε υγρασία διαφέρουν για τη φέα σύψη είδαμε ότι χρειαζόμαστε νερό για την τεφρά σύψη χρειαζόμαστε υψηλεί σχετική υγρασία με ένα μίνιμουμ 50% ενώ για το ίδιο στα δέντρα θέλουμε υψηλεί σχετική υγρασία ενώ για το αμπέλι δεν χρειάζεται να έχουμε υψηλεί σχετική υγρασία όχι ότι δεν ευνοεί η υψηλεί σχετική υγρασία ευνοεί εννοείται αλλά σε ένα ελάχιστο 40% μπορεί να έχουμε βλάστηση των σπορίων και μολύνσης και αυτή είναι η τελευταία διαφάνεια που έχει να κάνει με την καταπολέμηση στην καταπολέμηση βλέπουμε ότι έχουμε υποχρεωτικούς ψεχασμούς κάθε χρόνο για αυτές τις ασθένειες υπάρχουν οι κοινά μυκητοκτόνα που συστήνονται για οίδια και τεφρά σύψη και έχουμε πολλές αναφορές για προβλήματα από τη δημιουργία ανθεκτικότητας των μυκήτων στα φάρμακα που σημαίνει ότι θα πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι στις δώσεις να μην υπερβαίνουμε τις δώσεις να μην χρησιμοποιούμε πάντα το ίδιο μυκητοκτόνο και να τα χρησιμοποιούμε σε εναλλαγή και ειδικότερα για την τεφρά σύψη όπου αποθηκεύουμε τους καρπούς για μεγάλα χρονικά διαστήματα δηλαδή θα συγκομίσεις. Θα βγω έξω και θα τους πω καμιά κουβέντα. Ορίστε. Δεν φτάνει μέχρι και το μικρόφωνο, αλλιώς καλά θα είχα αρχίσει ήδη. Λοιπόν, ειδικότερα για το βοτρίτι, παιδιά, όπου είναι πάνω στα φρούτα, τα μυκητοκτόνα τα οποία φρούτα θα φάμε μετά από λίγο καιρό. Ξέρετε ότι ο κόσμος αντιδράει, οι περισσότεροι συνεχώς ψάχνουν για μπιολογικά, δεν θέλουμε να τρώμε φυτοφάρμακα, έτσι κι αλλιώς τα μυκητοκτόνα τα οποία είναι διαθέσιμα για τέτοιου είδους χρήση συνεχώς όλο και περισσότερα αποσύρονται, όλο και λιγότερο είναι στη διάθεσή μας. Οπότε η έρευνα έχει στραφεί σε άλλους μεθόδους αντιμετώπισης. Σε ακούω. Τη μονήλια δεν πρέπει να την περιμένεις προληπτικά. Συγγνώμη, δεν πρέπει να την περιμένεις να εμφανιστούν τα συμπτώματα, οπότε οι ψεκασμοί που συστήνονται είναι προληπτικοί. Ορίστε. Κάθε χρόνο, ναι. Κάθε χρόνο. Σε ακούω, Αλέξανδρο. Προληπτικά δεν εμφανίζεται τίποτα. Δεν σε κατάλαβω, μπορείς να επαναλάμπεις και να σε ακούσω καλά. Όχι, δεν εμφανίζεται και καθόλου. Ένα μικρό ποσοστό θα έχεις, αλλά προστατεύεις. Άλλο αν δεν κάνεις καθόλου. Ένα πολύ μικρό ποσοστό θα σου εμφανίστησα, ίσα ίσα για να σας τα δείξουμε, ας πούμε, στην πρακτική άσκηση. Αλλά προστατεύεις. Εντάξει, προστατεύεις. Άλλο αν δεν εμφανίζεται τίποτα. Ναι, αλλά έτσι όπως τα περιγράφουμε και λέμε το βιολογικό κύκλο, δεν υπάρχει περίπτωση να μην εμφανιστεί κάτι. Όλο και θα έχεις καμιά βροχούλα την άνοιξη, έχεις τα καταραίοντα αντικικά μέρη τα οποία είναι πάρα πολύ ευάλωτα, υπάρχει το μόλισμα δίπλα τους, οπότε σίγουρα θα έχεις προσβολές. Το ίδιο συμβαίνει και με το βοτρίτι στα σταφύλια, το φθινόπωρο. Δηλαδή, θα βρέξει, είναι όρημα, μόλισμα υπάρχει διαθέσιμο, οπόσδηποτε θα έχεις προσβολές. Άρα λοιπόν η έρευνα τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί και σε άλλες εναλλακτικές μεθόδους, για να μην χρησιμοποιούμε μικυτοκτόνα. Και υπάρχουν πάρα πολλές εργασίες και αναφορές για τη χρήση άλλων μεθόδων. Παραδείγματος χάρη, κάλυψη των φρούτων με εδόδυμες μεμβράνες. Να σας πω μια εδόδυμη μεμβράνη. Ξέρετε μια μούχλα μαύρη, η οποία κολλάει στα πλακάκια μας στον πάνιο. Αυτός είναι ένας μίκητας, Aerobasidium pululans, ο οποίος χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία, για να φτιάχνουμε κάποια υλικά τα οποία τα τρώμε. Έτσι, οι τούρτες που έχουν επάνω διάφορα σχέδια, άμα θέλεις να κόψεις ως τέλος εδώ πέρα μια τούρτα που να έχει επάνω πάοχ, μια μπάλα. Όχι πάω και... Συμφωνώ. Τι άλλο, τι... Θέλεις πάντως. Ωραία, έστω. Εκείνο που λένε κότα, ποιος είναι κότα, ο Aris? Εγώ μένω δίπλα στο γήπεδο του Aris και μια φορά γινόταν ένα ματς πάω-Κάρις και είχαν κρεμάσει ένα κοτόπουλο πάνω σαν ένα κότα. Το είχανε σταυρώσει, τέλος πάντων. Λοιπόν, αυτές τις επικαλύψεις που κάνουμε στις τούρτες με διάφορα σχέδια της αρεσκίας μας, αυτό είναι υλικό από αυτόν το μήκητα, είναι μια ειδόδημη μεμβράνη. Αυτές τις μεμβράνες μπορούμε να τις... Αυτό που σας το λέω τώρα ισχύει ή άλλο σας το λέω έτσι για να σας φειράξουν, για να μην ξαναφάτε. Έτσι κι εγώ σε αυτό δεν μπειρουνιάζεται, δεν κόβεται και καλά. Μπορείς να... Μπορείς να χρησιμοποιείς διάφορες μεμβράνες για να καλύπτεις τους καρπούς έτσι ώστε να μην προσβάλλονται ή τουλάχιστον αν έχει ξεκινήσει προσβολή να μην μπορεί να εξελιχθεί, γιατί δεν υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες για το παθογόνο. Πώς γίνεται το βουτάς, το βουτάς στη μεμβράνη, σε ένα διάλειμμα μεμβράνη, αυτό στερεοπλείται, ούτε καν φαίνεται. Εφόσον... Εφόσον... Ναι, ναι, μετά τη συγκομιδή. Ούτε καν φαίνεται, είναι τόσο πολύ λεπτό το στρώμα που δεν φαίνεται. Ένα παράδειγμα είναι αυτό, υπάρχουν πολλές ειδόδημες μεμβράνες. Άλλο που μπορείς να κάνεις, άλλες μέθοδες που έχουν δημοσιευτεί, είναι να τα βουτάς σε θερμό νερό για κάποιο μικρόχρονικό διάστημα, οπότε θανατώνεις όλο το εικόνιδιο υπάρχει γύρω γύρω και μετά τα πας προς τη συντήρηση. Εφθέρια έλε έχουν δοκιμαστεί. Οι φωτογραφίες που σας είχα δείξει με τα κτινίδια και τον πότρι της, ήταν από ένα πείραμα στο εργαστήριό μας με εφθέρια έλε, αλλά μετά δεν τρογόνταν τα κτινίδια, γιατί είχαν μια γεύση ρίγανης. Τέλος πάντων, είναι και αυτός ένας τομέας της έρευνας. Οξυκόξι. Το οξυκόξι, ξέρετε, εμπεριέχεται στο ξίδι. Μπορείς να κάνεις υποκαπνισμούς με οξυκόξι. Ατμό. Όζον, χρησιμοποιείται πάρα πολύ το όζον, τα τελευταία χρόνια, για να αντικαταστήσουμε τα χημικά. Αυτά. |
