| : Καλησπέρα, καλώς ήρθατε στο ίδρυμα Ελληνική Πεδιαδρασία Εκκλησίας και Τεχνολογίας. Σήμερα έχουμε τη χαρά να χειλαξονούμε τον Δ. Γιώργο Γιανακόπουλο, ερευνητής στο Ακυφέ Δημοκριτός, που φαντάζομαι το ξέρετε οι περισσότεροι, και μάλιστα στο Ινστιτούτο Πληροφορικής Κοινωνιών, ο οποίος θα μας μιλήσει για ένα παραμύθι με γράφους νύχνα ομάδων. Ας το δώσουμε ένα χειροκρότημα. Λοιπόν, για τους από εσάς που ήρθαν κατά λάθος, μην βάσετε την πόση περνάδας στους διαδρόμους εδώ. Όντως, είμαι ο Γιώργος Γιανακόπουλος, είχα δύο κρυλίδα. Δουλεύω αυτή τη στιγμή και κάποια χρόνια πριν στο Ακυφέ Δημοκριτός, στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνιών Επιστημών Έρευνας και Κοινωνιών Δημοκριτών, στο Ινστιτούτο Πληροφορικής και συγκεκριμένα σε ένα εργαστήριο, που λέγεται Εργαστήριο Μηχανικής Νόσης και Λογιμικού, software and knowledge engineering lab. Οι σκοπός, λοιπόν, του εργαστηρίου σε γενικές γραμμές είναι να μελετήσει πώς μπορείς να αναπαραστήσεις γνώση και να εκμεταλλευτείς στην αναπαράσταση για να κάνεις στον οικολογιστήνα σκέψη να εμφανίζει νοημοσύνη. Νοημοσύνη είναι αυτό που λέμε τεχνητή νοημοσύνη. Η τεχνητή νοημοσύνη, όπως θα δούμε, είναι απλώς η διαδικασία που βάζει στον οικολογιστήνα μοιάζει ότι έχει κάποια νοημοσύνη. Και είναι πολύ ενδιαφέρον. Σήμερα, λοιπόν, είμαι εδώ για τρία βασικά πράγματα. Το πρώτο είναι να δούμε αρκετά κυφανιακά, εκ των πραγμάτων, γιατί δεν μπορούμε να επιταθούμε πολύ, να εμβαθύνουμε ή να φύγουμε πολύ, κάποιες ενδιαφέροντες τομείς αυτής της νοημοσύνης της τεχνητής που σας περιέγραψα προηγουμένως, που προσπαθεί τελικά να μιμηθεί αυτό που εμείς καταλαβαίνουμε ως νοημοσύνη. Αλλά μέσα σε μια μηχανή. Το τέλος που θα δούμε είναι πώς μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να βοηθήσει τη ζωή μας. Κάποιες, λοιπόν, καθημερινές ή λιγότερο καθημερινές εργασίες, πώς μπορεί να μας τις υποβοηθήσει και, για να μην είναι ακουστόητος, αιρετικός, χωρίς ποτέ στροματικότητα να αντικαταστήσει στον άνθρωπο. Είναι βοηθητικό ρεγαλείο για την όλα στα περισσότερο εργασίες. Και το τρίτο κομμάτι που είναι εξίσου σημαντικό, τουλάχιστον για το τι έχω να δώσω εγώ προς τα εσάς, είναι να δω πώς ήταν ο δρόμος το ερευνητή, όπως τον βίωσα εγώ τα τελευταία 8 χρόνια περίπου, μοιάζει πολύ στο τελευταίο 8 χρόνια τελευταία, και τι μπορεί τελικά να δώσει στις υπόλοιπους σε αυτό που έζησα εγώ. Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη πηγημένη, δώση της κλώσης να γυρίσει, παραμύθι να φιλνήσει. Μια φορά και έναν καιρό, λοιπόν, ήταν ένας αντιείρωατ που ήρθε μπροστά σας, ο οποίος ήδη είχε αυγενικό σύνδρομο από τα 22 του, επειδή καθόταν πάρα πολύ προσδάστον υποβληγιστή, χωρίς να σηκώνεται, και δούλευα σε εταιρείες τηλεοφορικής. Ήδη θα πάρει 15 κιλά από λάπτα, τα οποία ακόμα υπάρχουν εδώ, θα το συνδέσω στη συνέχεια με τα ερευνητικά δεμένια με τα κάμπος. Και μέσα σε ένα λεωφορείο κλείθηκα από το τότε αυθενικό μου να απαντήσω την εξελόγηση, πώς μπορούμε να φτιάξουμε μία έξυπνη αναζήτηση. Τότε το Google και οι άλλες μηχανές αναζήτησες στο ίντερνετ, που ρωτάς για να μάθεις κάποια πράγματα, δεν ήταν πάρα πολύ έξυπνες. Κάποιος μπορεί να πει και ακόμη και σήμερα δεν είναι πολύ έξυπνες. Αν σου ρωτήσεις τι ώρα μιλάει σήμερα ο βιώδος ο Γεννακόπιλος, πιθανώς δεν μπορέσεις να σου απαντήσει. Αλλά τότε ήταν ακόμα πιο περιερισμένες οι δυνατότητες και σε γενικές εργασίες χρησιμοποιούσαμε λέξεις κλειδιάβος, πληροφορική και δημοκριτός δίπλα-δίπλα, το οποίο δεν είναι καθόλου φυσικός τρόπος να κάνεις μία ένταση, για να μάθουμε, ή μπορούσαμε να είμαστε, αν είμαστε πιο εξελιγμένοι, πιο προχωρημένοι, να κάνουμε και λίγα πράγματα παραπάνω. Δηλαδή, να ρωτήσουμε με συμμετοχητικές πράξεις. Ψάχνει κάποιος την κοπέλα της ζωής, το κέψι είναι για έξυπνη και όμορφη. Αλλά λίγο αργότερα, επειδή καταλάβαμε ότι μπορεί τα προσφόρτα του να μην ακολουθούσαν, μπορεί να λέει, εντάξει, έξυπνη ή όμορφη. Αυτή λοιπόν, η δυνατότητα να εκφραστείς και με λογικούς τελεστές, τα λέμε, το και και το η, βοηθούσαν στο να βρεις πράγματα που ήθελες. Σε γενικές εργασίες, όμως, όπως είπα, δεν ήταν πολύ έξυπνος αυτές οι φανές αναζήτησες και υπήρχαν προβλήματα με την ορθογραφία ή συμμόνιμες λέξεις. Ένας δυνατικός άνθρωπος που έψαχνε για όμορφη με ωμέγα δεν θα έβρισε καμία όμορφη με ωμέγα. Επίσης, σε γενικές εργασίες, αν υπήρχε μια εργασία που ήταν καταπληκτικά έξυπνη, έτσι ο λόγος, εκκλητική, μπορεί, ή πανέμορφη, επειδή έψαχνε για όμορφη, συγκεκριμένα δεν ασθενέβαζε το σύστημα. Αυτά είναι λοιπόν οι αδυναμίες με όλα τα να σκεφτώ. Αδερφέ, για όποια μας ελπίδα μπορείτε να πάμε παρακάτω. Μπορείτε να με διαβάσετε. Ναι, μπορείτε. Παρά το γεγονός ότι είναι ανακατεμένα τα γράμματα, εντυπωσιάστητες. Λοιπόν, όταν εντυπωσιάστηκα. Ο γέφανος έχει μια εξαιρετική κανότητα, έχει μια εξαιρετική ανεκτικότητα στα λάθηκο. Εντάξει, όταν μιλάω τώρα, παρά το γεγονός που μπορώ να προσθέτω 10 ε, μέσα στον λόγο μου, να αλλάζω αυτό το μαθαίμα, να μη μιλάω καθαρά, όταν ο γέφανος και η μητέρα μου με το δίκανται, σε γενικές ραμμές που με καταλαβαίνουν ως διαμαγείας και μπορούμε να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτή την παρουσίαση. Αυτή, λοιπόν, η ανοχή στα λάθηκο, δείχνει ότι ο γέφανος είναι πολύ κανονισμός, ο οποίος συνέχεια το ανακαλύπτουμε εκ νέου ως αφραγικά μπεράσμα. Και έχουμε μια ανεκτικότητα στον πόρυβα στο να ανακατεύουμε τα γράμματα. Επίσης, μου έδειχνε τότε μέσα στο λεωφορείο αυτό το πράγμα, ότι η ακριβής ακολουθία γραμμάτων, που σηματίζει λέξεις ή προτάσεις, είναι πολύ κρίσιμη, αλλά όχι απόλυτα απαραίτητη. Γι' αυτό έχουν δυνατότητα οι δάσκαλοι ή καθηγητές, επίσης, να διορθώσουν τα παιδιά τους. Αλλιώς δεν θα ξανακάνε τί έλεγα. Αν ένα γράμμα ήταν αρκετό για να ξεχάσουμε τη λέξη, δεν θα έπαιρνε η διαδικασία της συλλιόρθωσης. Και τελικά, η γειτονιά πραγμάτων είναι που παίζει ρόλο. Γιατί το λέω αυτό. Αν πέναμε σε μια πρόταση και ανακατεύαμε όλα τα γράμματα τελείως στοιχεία σε όλη την πρόταση, θα μπορούσε το πρώτο γράμμα να πάει τελευταίο ή το καταξής, εκεί θα ήταν πολύ δύσκολο να μπορέσει να αποκωδικοποιήσει τι ήθελε να πει ο βιητής. Εντάξει. Αυτό δεν ισχύει μόνο στα γράμματα. Εδώ βλέπουμε την κερνίκα, τέλος πάντων. Βρίσκομαι να δούμε καλή μήνυση. Το έβαλα το κομμάτι αυτό. Βλέπουμε κάτι που για κάποιο λόγο μας θυμίζει τάβρο. Ενώ βλέπαμε πίσω το τάβρο έξω, ενώ τα ταυρομαχεία αφεύγανε. Είναι ένα τερατούνιμα εντός του τάβρου, αλλά μας θυμίζει τάβρο. Γιατί είναι αρκετά κοντά, είναι αρκετά σαφώς διαφορησμένο το φόντο από τη γειτονιά αυτή που μας δίνει την αίσθηση ότι αυτό να είναι ένας τάβρος. Αυτό δημιουργεί πάλι η ανοικτικότητα του κεφάλου στα λάθη και όλη αυτή η σκέψη με οδήγησε στο γεγονός ότι αν έχεις μικρές, αν περιγράφεις πράγματα σαν γειτονιές μικροτέρων πραγμάτων, μπορεί να είσαι πολύ ανοικτικός εθώριος. Ξαναγύρουσα στο πρόβλημά μας που ήταν τελικά να αναζητήσουμε με ανοχή στα λάθη του κάθε ενός ανθρώπου που έκανα αναζήτηση. Σκέφτηκα λοιπόν το εξής. Αν κάποιος κάνει αναζήτηση σε μια ολόκληρη λέξη, ιδρύμα, γιατί να μην ψάξω να βρω όλα τα δύ γράμματα, σπάω τη λέξη, σε ακομπιστές δύο γραμμάτων. Και τα έχω όλα εκεί. Γιατί είναι όνθαρα μάτια. Είναι μια επιλόγη. Μη ξεγενηπιαζάμε έτσι. Εξωκεί το μη γράμμα έτσι. Και να ψάξω να βρω κείμενα, δεν θα περιέχουν τη λέξη αυτούσια, επειδή μπορεί να υπάρχουν οδογραφικά λάθη και τα λοιπά, αλλά που θα περιέχουν όλα τα ενημέρους κομμάτια. Τι έχανα εδώ. Θα μπορούσαν να είναι το ίν στο ίδρα, στην αρχή-αρχή, και το ίμα να είναι σαν κατάλημα μέχρι το τέλος του κειμένου. Μου έλειπε η γυμνία, ότι με ενδιέφερα να ψάξω. Αυτά δεν έμενε να είναι στο ίδιο κείμενο, αλλά με ανοχές να βρίσκονται και πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Και έτσι, λοιπόν, δε βρήκα, γιατί να μη μιλήσουμε για γειτονιές του γραμμάτου. Αν έχουμε, λοιπόν, παράδειγμα ένα κείμενο, το σπάμε σε τρεις γράμματα και μάλιστα αλληλεκτόμου να βλέπετε, πλεονάζω αυτό μέσα. Και στη συνέχεια, έχω ξεκινήσει από ένα κείμενο, έφτασα εδώ, μια αναπαράστασή του. Είναι ένα άλλος τρόπος να το πω. Προσθέτω πληροφορία, λέω ότι, επίσης, θέλω να βρω πράγματα που το ABC, δηλαδή αυτό αναπαραίσθηκε, είναι κοντά στο PCD. Και το δεύτερο κομμάτι είναι ότι σημειώνω, στο αρχικό μου κείμενο, πόσες φορές αυτά τα δύο γράμματα βρέθηκαν στην ίδια γειτονιά. Αυτή είναι η διαδικασία, αρκετά απλή. Άρα, λοιπόν, παίρνω μια λέξη όπως είναι η Hello στην κειμενάκη, δεν βγάζω καν τα σημεία στήξεις πιθανός, όπως βλέπετε εδώ. Φορίζω τα δε γράμματα τα πιθανά και, εδώ, έναν γράμμα στην γραμμά μου. Αυτό τι είναι, λέει ότι στο Hello, τη λέξη, τελικά έχω το δύναμα HE, το οποίο βρέθηκε να είναι κοντά στο ER, για παράδειγμα, και μάλιστα μία φορά, αλλά και το ανάποδο, γιατί η γειτονιά μπορεί να είναι δύο κατευθύσεων. Είμαι κοντά στη λίδα και η λίδα είναι κοντά σε μένα. Συγγεντικές δυναμίες, λοιπόν, από το πολύ όμορφο Hello, που είναι καταναλυτό σε όλους μας, εσφαλίζεται αυτό το φτερατόγημα, το οποίο, όμως, είναι το καταναλυτό και τον υπολογιστή, πιθανώς, ώστε να μπορεί να μηνθεί την κοινική μας αντί σε θόρυβο. Το πάθος είναι ένα πρόγραμμα. Πάμε να δούμε, λοιπόν. Αυτό είναι μια μακαρονάδα, λίγο εκφυλισμένη λόγω του χρώματος, αλλά είναι μακαρονάδα. Η ερώτηση, η πορεία, τέλος πάντων, η ερευνητική έφερε να μην ασχολήσω τελικά με ανάκληση, με αναζήτηση στο Internet. Και το κομμάτι, τελικά, που ασχολήθηκα, είχε να κάνει μεταξυγνώμηση κειμένων. Παντρευτείτε ότι έχουμε κείμενα τα οποία μιλάνε για σπορ ή κείμενα τα οποία μιλάνε για επιστήμη και θέλουμε κάπως να μπορούμε ο υπολογιστής να τα διαχωρήσει, χωρίς τη δική μας παρουσία. Και ξέρουμε ότι ένα έγγραφο, μπορεί να αναπαρασταθεί, γίνεται, γράφος νερομάτων. Το είδαμε πριν, αυτό τον χαζό απλόικο τρόπο. Αν έχουμε πολλά έγγραφα, είναι σαν να θέλουμε να πούμε, αν έχουμε πολλές μακαρονάδες, μπορούμε να φτιάξουμε μια πρότυπη μακαρονάδα, αυτή και άνοιξα στο μυαλό μας, για να μπορέσουμε τελικά να αναπαραστήσουμε όλη την πληροφορία που έχουμε για μακαρονάδες. Αν δυστυχώς εδώ έχουμε πολλά έγγραφα αθλητικά, μπορούμε κάποιος να φτιάξουμε ένα μέσο έγγραφο, το οποίο να εκφράζει όλη την πληροφορία από τα έγγραφα των αθλητικών. Να είναι πραγματικά κάτι το μοντέλο που λέμε στο μυαλό μας. Και στο συγκεκριμένο εδώ, στο συγκεκριμένο μοντέλο που φτιάξαμε το ορεπτικό, έχουμε πάρει λίγα από κάθε ένα από αυτά τα πραγματάκια, από αυτά τα στιγμιότυπα της μακαρονάδας. Έχει λίγο σάλτσα, έχει λίγα εξτεράκια, έχει λίγα μακαρονιά και ένα πιρούνι που το έχουμε συνδέσει εμείς. Αυτό είναι το μοντέλο που έχω στο μυαλό μου. Δεν είναι φύσταται αυτά τα μακαρονάδια, είναι μια μέση μακαρονάδα. Απολύτως όμως αυτά τα έχουν να μπορούν να φτιάξουν ένα μέσο γράφο, σαν μιλά για μια ομάδα κειμένου. Και αυτό γίνεται με τον εξής απλοϊκό, θελωματικά τουλάχιστον, μαθηματικό τρόπο, πάνω και στην τράξη, θα το συνηθίσουμε μετά. Αν έχουμε λοιπόν ένα γράφο τόσο χαζόστερ να λέει ότι το ABC βρέθηκε δίπλα στο BCD μία φορά, τέλος. Παθός είναι ο γράφος. Της αναπαριστάει ένα κειμενάκι, πολύ απλό κειμενάκι. Και έχουμε και ένα δεύτερο γράφο, λέει ότι το ABC βρέθηκε δίπλα στο BCD δύο φορές, αν θα μπορούσε να γίνει αυτό. Είναι σαν να λέμε ότι βγήκα μακαρονιά, δίπλα σε σάλτσα μία φορά. Μακαρονιά δίπλα σε σάλτσα δύο φορές. Έτσι, μπορεί να έχει περισσότερη σάλτσα έχουμε. Το αποτέλεσμα είναι ότι θέλω να βάλω, είπαμε μία μέση πακαλωνάδες, εδώ τι λέει. Ότι κατά μέσο όρος της μακαρονάδες που έχω ορίσει εγώ, αυτό που έχω βρει είναι μία μισή φορά να συμπαθούν τα μακαρόνια με το συνηθισάζι. Άρα στο κείμενό μου, κατά μέσο όρος εκεί είναι ένα τέτοιο τύπου, μία μισή φορά, κατά μέσο όρος δεν μπορεί να υπάρχει κάτι μία μισή φορά κατά σάλτσα, έτσι. Κατά μέσο όρος, λοιπόν, εμφανίζεται μία μισή φορά το A-B-C-D στο B-C-D. Φτιάξαμε ένα γράφο, τι καταφέραμε το προηγούμενο. Για μία ομάδα εγγράφων, να μπορούμε να φτιάξουμε ένα γράφο μία ομάδα. Μπορούμε και για ένα εγγράφο λοιπόν να φτιάξουμε ένα γράφο, αλλά και για μία ομάδα εγγράφων. Και η ερώτηση είναι να συμποθέσουμε ότι έχουμε ένα έγγραφο και μία ομάδα, τους γράφους τους, πώς μπορούμε να τα συγκρίνουμε. Και πόσο κοντά είναι το ένα στο άλλο. Και η απάντηση είναι ότι μπορούμε με τουλάχιστον τρεις τρόπους. Μπορούμε να υπάρχουν πολύ περισσότερο. Ο πρώτος είναι, παίρνεις τον εγγραφό, παίρνεις τον άλλο και κοιτάς ποιος είναι μεγάλος και ποιος μικρός, μη τρώτας μόνο το πόσες αχμές έχει. Πάμε να το δούμε. Το δεύτερο είναι, δεν κοιτάς μόνο το πόσες αχμές έχει, αλλά και το ποιες αχμές έχει. Μοιάζουν δύο πράγματα, δύο μαγιαρονάδες, όταν έχουμε τα ίδια συστατικά. Δεν θα ενδιαφέρει αν είναι μικρή ή μεγάλη, μόνο. Το πιο προχωρημένο είναι να έχουν και την ίδια τιμή οι αχμές. Πάμε να δούμε, παράδειγμα. Εδώ οι ραμμόνες που είναι οι αχμές, δηλαδή μας κρύφτηκαν για να είναι πιο μυστηριώδες το σύστημα των αχμών. Αυτό λοιπόν είναι ένας γράφος. Και αυτό ένας άλλος. Και όπως μαθηματικά συνεχίζουμε να κάνουμε, δηλαδή με άσχημα ονόματα τα πράγματα στα γενήματά μας, G1, G2. Εδώ εγώ να παραμετρήσω την ομοιότητα με γέντρες. Και λέω πόσες αχμές έχω σε αυτό το γράφο, μία, δύο. Πολύ ωραία. Το γράφο εδώ πάνω. Πόσες αχμές έχω σε αυτό το γράφο, μία, δύο, τρεις, τέσσερις. Πάρτε όλο αυτό. Υπάρχει κάποια λογική που βάζω στο γράφο. Όσο μοιάζω, 0.5. Αυτό το νομιράκι έχει την ιδιότητα ότι κοιμείται πάντα μεταξύ 0 και 1. Με έναν αριστοτικό τρόπο του τι βάζεις που. Σε κάθε περίπτωση αυτό δεν μας δέχει και πολλά. Θα μπορούσε να είναι, όπως είπα, δύο αχμές. Είναι άσχητος από αυτές εκεί. Και να μην μου λέει τίποτα. Γίνομαι λίγο πλέξινος, λοιπόν, και τουλάχιστον προσπαθώ. Ομοιότητα συνεχίζει. Τι λέω. Αυτό, αν αχτίει αχμή, υπάρχει αχτούσια στο άλλο, στο άλλο γράφο. Αγνοώντας το βάρος. Το α, β υπάρχει εδώ. Υπάρχει. Τέλος. Το π, σ, υπάρχει. Άρα, δύο αρχισακμές. Σε σήμερα, τεσσάρων που θα μπορούσα να έχω τάχτηση, 0.5. Πτυχαίνει να είναι η ίδια με την ομοιότητα συνήθως. Υπάρχει και η πιο βελτιωμένη ύκρωση. Δεν θα μπω στα μαθηματικά εδώ. Το μόνο που θα μπορούμε, είναι ότι εδώ λαμβάνουμε υπόψη μας και το γεγονός ότι ναι μεν, η α, β υπάρχει αχτούσια και στο βάρος της. Η μπ, σ, δεν το έχει βάρος 8 και το έχει 4. Για κάποιο λόγο λοιπόν, η ομοιότητα αυτών των δύο γράφων είναι μειωμένη. Δεν μοιάζουν τόσο όσα θα ήθελα, γιατί δεν έχουν και όλες τις αχμές τους ίδιες. Πάμε να δούμε τώρα, και πώς θα χρησιμοποιούμε αυτά. Για ένα email, το πρόβλημα μας έγινε να τα χρησιμοποιήσουμε e-mail. Όποιος χρησιμοποιεί λειτουργικό ταχυδρομείο, μπορεί να έχει δει ότι σε γενικά δυναμές είναι δύσκολο να εξοπλωτωθείς τα ανακλητικά μηνύματα. Έτσι είναι τα δύσκολα των διαφημιστικών, που έχονται στην περιβαλία και δεν θέλουν να την αναλάβεις. Στον υπολογιστή υπάρχει το εις τοιχείες του εργηγής πλάδος της έρευνας, που μελετά πώς μπορείς να εξοπλωτωθείς. Αν λοιπόν ένα email είναι ένα κείμενο, εντάξει, τότε ξέρουμε πώς να το κάνουμε. Γράφουμε γραμμάτι. Και τελικά μπορούμε να αναπαραστήσουμε τις ομάδες στο email σαν ενοχλητικές όλες οι υπόλοιπες. Όλα τα υπόλοιπα μέρη, σημαντικά. Ενοχλητική ομάδα και μη ενοχλητική. Πώς? Αυτό έχουμε δει. Πώς από μια ομάδα κειμένων καταλήγουμε σε ένα μονογράφε. Άρα λοιπόν κατάφερα και έγραψα. Ένα γράφω για τα ενοχλητικά μηνύματα και ένα γράφω για τα επιθυμητά μηνύματα. Και τι λέω. Αν μου έρθε ένα καινούργιο κείμενο, με ποιο μοιάζει περισσότερο, με τα επιθυμητά, μάλλον θα είναι επιθύμητο. Και πώς ελεύω με ποιο μοιάζει περισσότερο. Έχω την ομοιότητα για να το μετατρήσω. Σημειώνω λοιπόν εδώ ότι αυτό είναι ένα κομμάτι που λέμε μηχανική μάξη. Τι είναι αυτό. Δίνεις παραδείγματα στον υπολογιστή και δεν μαθαίνει μόνο τα παραδείγματα που το έδωσες. Και η γενικεύση πάει ένα βήμα παραέξω και μπορεί να κρίνει και πράγματα που δεν έχει δει για το αν είναι αυτοιτικά ή όχι. Ήρθα στιγμός στην ταξινόμηση, το εφαρμόσαμε αυτό το πράγμα. Και ως διαμαγείας, ή όχι τόσο μαγείας προφανώς, σε ένα σύνολο δεδομένου που χρησιμοποιείται γενικά, είδαμε ότι εννιάς στις δέκα φορές παραπάνω από εννιάς στις δέκα φορές, σχεδόν όλα τα μηνύματα, τα ταξινομούσαμε πολύ αποτελεσματικά. Ας πούμε, θα μπορούσαμε να έρθουμε... Σας λέω ότι πάντων και μέθη του έρχονται μεγαλύτερη πληγχία, 99%, 99,75%. Είναι εξαιρετικά καλή δουλειά. Παρ' όλα αυτά, εμείς τα πήγαμε με πολύ απλό τρόπο θεομενικά, πολύ καλά. Κάποια χρόνια μετά, εδώ είναι μόνο δύο εκατηγορίες, ενωκλητικά με ενωκλητικά. Το εφαρμόσουμε σαν εστονίστ. Θέλω να δούμε αν έχω δέκα θέματα. Πολιτική, ιστορία, τεχνολογία, κλπ. Προσπαθώ να κάνω και μια ταξινόμηση, όπως την κάνουν δημοσιογράφοι. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Για ένας δημοσιογράφος, κυρίως σε ηλικτρονικά έντοπα, καλύτερο ότι γράψει να βάλει την κατηγορία του ή της κατηγορίας της οποίας ανήκει. Και η ρόπης είναι, μπορούμε να κάνουμε αυτή τη δουλειά εμείς μόνοι μας, με τον υπολογιστήας του, να τον βοηθήσουμε. Και η απάντηση είναι ότι σε κείμενα του Ρόιντες, για παράδειγμα, τα οποία μάλιστα ήταν πολύγλωσσα, ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, καταφέραμε με 95% ακρίβεια να εξειδηγούν τα πράγματα όπως έπρεπε. Σε πληθώρα κατηγορίων, όχι δύο, άρα φάνηκε ότι το σύστημα μπορούσε να κάνει αρκετά έξυπνα πράγματα. Σε πιο δύσκολα κείμενα, για όποιος από εσάς είναι αξιωμένοι με το Twitter, είναι κάπου που μπορούν να φωνάξουν ιντερνετικά. Αλλά μπορούν να πω λίγα πράγματα. 140 χαρακτήρες μου έπρεπε να φωνάξουν. Και το βλέπουμε μόνο σε κόσμος. Εκεί λοιπόν είναι δύσκολο από 140 χαρακτήρες να συμπεράνεσαι, ποιο είναι το θέμα. Παρ' όλα αυτά, και βένουν διάφορα, βάζουν links μέσα, βάζεις τα αισθηματοικονίδια, emoticons, που είναι μια φατσούλα κάπως φυαγμένη από χαρακτήρες, είναι δύσκολο αυτό το πράγμα. Παρ' όλα αυτά φτάσαμε περίπου 71% ακρίβεια. Πάλι, σε πολλά θέματα. Το σημαντικό ποιο ήταν? Το γεγονός ότι έχουμε ανεξαρτησία μπλώσας. Φαίνεται ότι τελικά η λογική που περιέναψα στην αρχή που ο εγκέφαρος κάπως μάλλον αντίστοιχα πρέπει να δουλεύει, μόνο μισχύ. Μένουν ερωτήματα στα κινέζικα, πραγματικά είναι διαφορετική η γλώσσα, από διάφορες πλευρές. Θα το δούμε. Δεν λέω κάτι πως να δεν έχω ειδικό αποτέλεσμα. Επιμένω. Ήταν λοιπόν σαφές ότι κάτι ενδιαφέρον είχε γεννηθεί τότε στο λιλοφορείο. Επηλήνωσε η θυσιακή μου, μετά από 9 χρόνια λοιπόν, επηλήνωσε και σχολή μαζί, δουλεύω όλα τα χρόνια μαζί. Βγαίνω στην Καρλίνα, στην λιλοφορική, με φυσική απέθεια σε κάποια πράγματα του πανεπιστημίου και φυσική αγάπη για την λιλοφορική. Πήγα στο Δημοκριτό, γίνεται διαγωνισμός. Δεν είχα μεταπτυχιακό, σημαντικό ήταν η εποχή που τότε ξεκινούσαν να απαιτούν μεταπτυχιακό για να κάνεις το άμαστο διδακτορικό. Ήταν ένα είδη 5-6-7 το χρόνο και δεν μπορούσα να διαβάσω άλλο, ήθελα να ερεμνήσω. Τότε λοιπόν κάποιοι πολύ ανοιχτόνιαν οι άνθρωποι, προτίμησαν να με ακούσουν και να μην κρίνουν μόνο από το βαθμό. Και η τυχιακή μου, που ήταν αυτό που είδα το 98%, φάνηκε, έδειξε και το γεγονός ότι υπήρχε ερευνητική διάσταση σε τυχιακή εργασία, το οποίο δεν είναι συνήθως, έδειξε την αγάπη μου, φυσικά, στο αντικείμενο και το πώς θα πάω έως σήμερα, και επίσης, σε μια διαδικασία αρκετά δύσκολης εξέλθασης, μαζί με άλλους 30-35 υποψηφίους, μπορούσα να πηγαίνω απαρκώς καλά. Ήταν μια πληθώρα λοιπόν, πραγμάτων. Και αυτή να το πω, έδειξαν εμπιστοσύνη και μου άνοιξαν το δρόμο που με φέρνει σήμερα κοντά σας. Και τελικά στις βράδες, αυτό το μητρογένειμα. Το θέμα που επιλέγθηκε τότε, όταν ξεκίνησα πλέον, το δρακτορικό μου ήταν εξαγωγή περιλήψων από πολλά κείμενα. Πολλά κείμενα βάζεις στον υπολογιστή να σου κάνει τη δουλειά, να βάλει περιλήψεις. Ιδανικό. Έτσι, 300 άρθρα ιδιωγραφικά την ημέρα κάνω μια περιλήψα να τη λες. Μην χρειάζεται μια βάση από όλες τις πηγές μου. Υπάρχουν λοιπόν τέτοια θέματα. Και από τα πρώτα πράγματα που συνάντησα στον ένα ολόκληρο θρόνο που κάτσες και διαβάζεις στη σχετική μου βιογραφία, είναι ότι δεν υπήρχε τρόπος αυτόματα να κρίνουμε πότε μια περιλήψη είναι καλή. Δηλαδή, αν νοτίσεις σε έναν άνθρωπο, είναι καλό αυτό το κείμενο, θα σου χωρίσει αυτοί τα εύκολα. Είναι εύκολος. Αν νοτίσεις σε μια μηχανή, δεν είχε τρόπο να κάνει. Και σε γενικές γραμμές, ρωτάς στους ανθρώπους όπως είπα. Άσκελες, παιδρές, αυτοί μπορείς να το κάνεις συνέχεια. Φανταστείτε να έχουμε ένα σύστημα που θέλει να βάλει μερικές χιλιάδες περιλήψεις, δεν ξέρω ποιες από αυτές είναι οι κάρτεες, και πρέπει να ρωτάω έναν άνθρωπο συνέχεια για αυτό το πράγμα, πολύ ακριβό για τα γούστα της επιστήμης και όλων. Να ξαναγυρίσουμε λοιπόν στα ευχάριστα θέματα. Η λογική είναι ότι αν έχουμε τρεις πολύ καλές μαγκανονάδες, λοιπόν, μπορούμε να θεωρήσουμε καλή όποια τους μοιάζει. Αν έχουμε πεθεράς, γυναίκα, στον άντρα, σου άρεσε η μαγκανονάδα, σαν τη μανούλα σου δεν είναι, σημαίνει αυτό δεν είναι κακή, ναι είναι η απάντηση. Αν λοιπόν έχεις τρεις πρώτους μαγκανονάδες και θες να δεις μια ακόμα αν είναι καλή, τί λες, πόσο μοιάζει με τις πάντως που ήξερες που σου άρεσαν. Και η ερώτηση είναι, αφού οι περιλήψεις είναι κείμενα και άρα μπορούν να γίνουν γράφινοι ραμάτοι και μπορούμε να μετρήσουμε ομοιότητα, δεν μπορούμε να ζητήσουμε στους ανθρώπους να μας βγάζουν μια από τρεις περιλήψεις και ανάλογα, όταν μας έφτει μια νέα περιλήψη, ανάλογα με την ομοιότητά της, με τις υπάρχοντες τις περιλήψεις, τελικά να κρίνουμε ότι είναι καλή ή κακή. Έχει κάποια μεριτήματα αλλά είναι ένας τρόπος. Οπότε τι κάναμε, λέγαμε ότι αν έχεις ένα θέμα, θες να ξελογίσεις ένα σύστημα που βγάζει περιλήψεις, ζητά από τρεις ανθρώπους να σου φτιάξουν τέτοιες περιλήψεις, ξέρουμε ότι είναι καλές οι ανθρώπινες, ελπιστούμε ότι είναι καλές, κάνουμε κάθε περιλήψη μοντέλο, δηλαδή της ανθρώπινης, γράφουν γραμμάτων και όταν θέλουμε να κάνουμε μια νέα περιλήψη, κάνουμε το εξής, ποιος δεν έχει ζάχαρο από εγώ, είναι σημαντικό, πρέπει να πάρω τη δόπι σας, θα πάρεις ένα στυμαγανλάδο, είναι μάφιν σοκολάτα, μην το φάω εγώ, γύρα από εσένα, θα δείξω την όμορφη σας, θα δείξω ότι έχετε δαχνώσει και μένει σε σοκολή, όταν θέλουμε να κάνουμε μια νέα περιλήψη, φτιάχνουμε το γράφω και το δεύτερο πράγμα που κάνουμε είναι παίρνουμε την ομοιότητα του γράφου με κάθε ένα από τα μοντέλα, το κουτέλισμα είναι ότι έχουμε τρεις ανεξάρτητες γνώμεις, εγώ από ένα έως πέντε τι βάζεις στο μάφινγκ, καταπληκτική, τέσσερα πλήδα, πέντε θα πάνω, τέσσερα, ωραία, τέσσερα, τέσσερα, πέντε, τρεις βαθμοί, αντιστοιχώς σε εμάς έφτασαν 0.5, 0.6, 0.7 η ομοιότητα, τι κάνεις, μπαίνει μέσω όρος, τέσσερα πλήδα, καλό το μάφινγκ, έτσι η περιλήψη εδώ θα μπορούσε να έχει ένα βαθμό 0.6 με βάση την ομοιότητα, OK, ευχαριστώ, υπηρετήσα την Επιστήμη. Σε πίεση, με αυτή τη λογική, όσο διαμακάσεις το πράγμα, δούλευσε. Δηλαδή αυτό το απλώς ότι βάζω κάποια πρότυπα, περιλήψω πρώτο πώς γράφω και μετράω ομοιότητα και βγάζω ένα μέσο όρο, φάνηκε να δουλεύει, φάνηκε να δουλεύει πολύ καλά. Τι βλέπουμε εδώ, τέσσερα διαφορετικά στόχα, διαγωνισμοί σε ένα αμερικάνικο συνέδριο, τέσσερα ανάληση στόχα μας. Και εδώ είναι πόσο καλά πήγε μία μέθοδος που αυτόματα ανέθεται βαθμολογίες σε κείμενα, πόσο οι βαθμολογίες που έβαζε συμπορούσαν με άνθρωποι, δηλαδή μπορούσαν να εικοκαταστήσουν τον άνθρωπο. Έτσι έχουν σύστημα λοιπόν που είναι κριτές και λέμε ότι πιο κοντά στο 1 πάμε, τόσο πιο μεγάλη συμπορία έχουμε με ανθρώπους. Τέσσερα χρόνια λοιπόν, εμείς είμαστε αυτή η γραμμόλα εδώ, το πόσο καλά τα πήγαμε στη συμφωνία μας με τους ανθρώπους, και αυτές οι τρεις στήλες που εμφανίζονται σε όλα τα χρόνια είναι οι λεγόμενες state of the art, οι κορυφές μέθοδοι παγκοσμίως, για να κάνουν και μια δουλειά. Το πολύ ενδιαφέρον, και λέγω ότι υπάρχουν μικροδιαφόρες, όπως έχουμε περάσει κάπου, έχουμε περάσει πολύ, σε γενικές ανάμεσες ποιο είναι το ενδιαφέρον. Όλες οι άλλες μέθοδοι κάνανε γραμματική ανάλυψη των κειμένων, συντακτική ανάλυψη, τις βοήθησαν δεξικά σχετικά. Η διάβαση μέθοδος τι έκαναν, έπαινε γραμματάκια και έβλεπε γειτονιές. Φανήκαμε λοιπόν πολύ σταθεροί στην επιπλήρωσή μας, δεν έχασα το μεγάλο άλμα, το μεγάλο πτώσι εδώ, και το αποτέλεσμα φυσικά με αυτός ο μεγάλος επιτυχίας, ήταν ότι δεν το πίστεψε κανείς. Στο δημόδιο πριν ξεκινήσω, είπα στον καθηγητή μου, θα κάνω αυτό. Και μου λέει, όταν αποτύχεις να έχεις μια αναλλακτική, θα σου το πω. Το κάνουμε. Βγαίνω τα πειράματα, τα κάνω τρεις φορές, δε δε γίνονται. Πάω στον καθηγητή μου, πέτυχε. Δεν βάζει να ξανακάνεις. Καλέ, τάτοι και κάνει τη φωνή, δουλεύουν. Φεύγουμε στην Αμερική στο συνέδριο. Πάμε στο συνέδριο, κάνουμε την παρουσίαση, γυρίζω όμως και ένας άλλος κορυφαίος του χώρου, ένα ΜΕΙ, γιατί επανέλαβε τα πειράματα για να με διαψεύσει. Και του δούλευσα. Και δεν ήξερα τι να κάνει ο άνθρωπος. Και μου είπε κι ο ίδιος ότι δεν έχω την παραμικρή ιδέα για αυτό που κάνεις δουλεύω. Είναι αυτό η απλότητα που όμως είχε αποτέλεσμα. Και με αυτό μου άκουσα. Υπήρξαν και άνθρωποι που ήταν πολύ δεχτικοί. Κι άλλοι που με βρίσκαν. Και του πήραν να καταρρίψω δουλειά ετών. Κούσεξε, δεν του είδαν σαν όλο εργαλείο στο όπλιστάσιο τους. Του είδαν να καταρρίψω δουλειά ετών. Μπορώ να τους απαντήσω τώρα. Είσαι ο τελός. Τελείω. Σαν απαιτωμένη το λογιστική ισχύ, χρειάζεται πολύ ο γράφος να γίνει για να είναι στη ανάγκη και να... και αυτοί οι ογγράφοι που σκημένουν ο γράφος. Θα μιλήσω. Κατασκευάζουν και αυτοί οι πίνακες γιατί φτιάχνεις πίνακες λέξεων και για να κλείσουν κατασκευάζουν. Μάλλον, έχουν την εξής προεπιξεργασία. Πρώτον, λεματαϊζώσουν, λέμε ληματοποίηση, αφαιρείς τις καταλήξεις του λέξεου. Δεύτερον, μπορεί να ελέγχεις και στην οθογραφία να κάνεις με το διορθώσεις. Τρίτον, part of speech tagging, δηλαδή με μοντέλα γλωσσολογικά προσπαθείς να συμπερράνεις τι μέρος του λόγου είναι κάθε πράγμα στην πρώταση. Δεύτερον, σπάσεις την πρώταση καθά στην ουσία, ενδιαφέρον ότι είναι πολλά βήματα, εμείς δεν κάνουμε τίποτα. Άρα, από αυτή την έννοια είμαστε πολύ πιο απλή. Όταν ήρθε η ώρα όμως στην καθαρέπητη εργαστική ισχύ, η απάντηση είναι ότι, σαν να πω λίγο μαθηματικούς όρους κατ' ανάγκη, η πολυπλοκότητα του αργορίδου της διαδικασίας είναι συνάρτηση του μεγέτους του κειμένου. Τελικά, για κάθε χαρακτήρα, κοιτάς στις λίγες χαρακτήρες, κοιτάς μετά. Άρα κάνεις ένα πέρασμα και τελείωσες. Είναι απλή η διαδικασία. Η διαδικασία της ομοιότητας, με λέξεις δύο γράφους, είναι συνάρτηση του μικρότερου γράφου. Πάλι γρήγορη διαδικασία. Σε γενικές γραμμές είναι πολύ αποδοτικό. Που χάνουμε σε χώρο. Κρατάς συσχετίσεις που οι άλλοι μπορεί να μην χρειάζονταν να κρατήσουν. Και όσο και να σας φάνε και απλωμένος εδώ ο γράφος, ότι έπιανε πολύ χώρο πάνω εδώ στη διαφάνεια, ε, ναι, αλλά στη στιγμή του υπολογιστήτη δεν χρειάζεται να ζωγραφίσεις. Δεν σαν να πέχει λίγο πίσω να πάνε στο άλλο. Είναι πολύ πιο αποδοτική για να παράσσεις. Σε γενικές γραμμές είναι φτύγωρη η διαδικασία και καλύτερα αποδοτική. Πιάνει παραπάνω χώρο στη νύχτα. Σε συνέχεια αυτού του πράγματος, στα πλαίσια του δρακτωρικού, αυτό που έγινε είναι ότι βγάναμε και περιλήψεις, ακετά υποσχόμενες, αφού έχει πολύ από την σωστή ποιότητα την ανθρώπινη, πάρα πολύ, και το ξέρει αυτό όλος στο μέσο, παγκοσμίως γίνεται αυτό, αλλά κάναμε και κάτι ακόμα. Ήρθαμε και με βίντεο και είπαμε ότι αν, το οποίο δεν θα παρουσιάσω τώρα, χρειάζεται έλειψης χρόνου. Τελικά μια συμπεριφορά μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι μια γειτονιά από κινήσεις. Ενώ περπατάω, κάνω αποτράβημα, μπορεί κάποιος να κρίνει ότι αν μπορώ να καταλάβω ότι κουνεύω το χέρι μου και τραβώ το πόδι μου και τραβώ χέρι με ένα αρμονικό τρόπο, είναι μια γειτονιά από κινήσεις. Μπορεί να καταλάβω ότι περπατάω. Απότομα μπορεί να είναι άλλη η γειτονιά. Και φάνηκε και αυτό που λέει το σχόμι. Και κάναμε και άλλα πολλά. Ζωνανή, για να γελάτε μάνα Ζωνανή, μπορείτε να καθίσετε στον κοινό μου. Όπως έπαιρνε. Πάμε παρεγάτο, θα επιστρέψω στο κοινήμο, ανάλυση συναισθήματος. Το πρώτο πράγμα που κάναμε, πάλι στα πλαίσια του Δημοκρίου, προσπαθήσαμε να πάνε και να αναλύσουμε από κείμενο, αν εκφράζονται από τις θρητικές ή ανητικές. Προσέξτε, ο υπολογιστής να το κάνει. Ό,τι είναι εύκολο για τον άνθρωπο, είναι δύσκολο για τον υπολογιστή και συνήθως και το ανάποδο. Δηλαδή πάρε τον υπολογιστή να συμπεράνει, να ανανωρίσει ένα πρόσωπο, θέλει δουλειά. Να ανανωρίσει μια συμπεριφορά, θέλει δουλειά. Μη το κάνουμε στη στιγμία. Εδώ, λοιπόν, το να εκφράσεις, να δεις τι συνέστημα εκφράζει ένα κείμενο, είναι δύσκολη διαδικασία για τον υπολογιστή, γιατί δεν μπορεί να καταλάβει πράγματα που για μας είναι στοιχειώδια, όπως η ειρωνία. Πολύ εύκολο να καταλάβεις ότι, ναι, όλα καλά είναι σήμερα στην Ελλάδα. Προφανές, πρέπει και ο Ρώρος να σου ρώσει το πώς είναι, έτσι, έτσι. Ρώρος είναι, μάλλον, υπάρχει ανάγκη, όμως, να αναλύσσουμε γνώμεις ανθρώπων, γιατί, για παράδειγμα, υπάρχουν ολόκληροι, στο χώρι, sites, που υπάρχουν reviews ταινιών, σχόλια ταινιών. Και δάτε, αυτούς που έχουν φτιάξει τη ταινία, να δει τελικά τους άρεσε ή δεν τους άρεσε. Δεν μπορώ να διαβάσω 6.000 σχόλια. Είναι φορές που βάζουν πολλά αστεράκια, αλλά μπορεί να μην έχουν αστεράκια, γιατί ο Ρώρος τα κάνει στο δικό του ιστολόγιο, blog, και βάζει εκεί τη γνώμη, άτερες, λοιπόν, να μπορείς να ψάξεις όλα αυτά μαζί και να βρεις μια συνολική ετοιμηγορία. Η ιδέα ήταν εξής. Αν είχαμε ένα κείμενο, όπως θα ήταν όπως η μέρα, αν δεν πεινούσαμε, παίρνουμε το κείμενο καλύτερο της εργασίας εδώ, σε αντίθεση με τα βλέπουμε. Παίρνουμε στο είναι όμορφος, μέρα πεινό, που είναι, ας πούμε, οι πιο σημαντικές έννοιες. Δεν παίρνω σε λεπτομέρειες, η μεθόδου, τον εισαγωγώ από το σελ, μπορούμε να συστηθήσουμε. Και ακόμα και τι κάνουμε, με χρήση των γράφων γραμμάτων, έχουμε χωρίσει τις έννοιες, τα εξεινόμηση που λέγαμε πριν, όπως περιγράφονται στο λεξικό, φανταστείτε, αυτό το κείμενο, ας πούμε, σε θετικές, αρνητικές και οδέτερες. Άρα μπορώ να ξεκινήσω από το είναι και να πω ότι μάλλον είναι οδέτερο γενικά. Το όμορφος είναι θετικό, το μέρα είναι οδέτερο και το πιδό είναι αρνητικό και έκανα σε μια ακολουθία, έτσι ξεκίνησα, έτσι κατέβησα. Τονίζω ότι αυτό το κείμενο ξέρουμε ήδη από το πιστομπορτέρο, προσπαθούμε να διδάξουμε την υπολογιστή και ξέρουμε ότι είναι θετικό ή αρνητικό. Ας πούμε ότι είναι αρνητικό. Τι κάνουμε, λέμε λοιπόν στο σύστημα, πρόσεξη. Άμα δεις ακολουθία οδέτερο, θετικό, οδέτερο αρνητικό, τότε το κείμενο είναι αρνητικό. Και του δίνουμε πολλά τέτοια παραδείγματα. Και με τις ευλογίες της μηχανικής μάτσης, ο επολιστής μαθαίνει και σύνδευση μεταξύ μιας ακολουθίας και μιας τελικής απόφασης. Για αυτό το κείμενο είναι θετικό ή αρνητικό. Και πώς πήγαμε, σε τύπλους εχθρημερίδων, που αν επιλέγαμε τυχαία θα είχαμε 50% επιτυχία να λέγαμε θετικό αρνητικό στην τύχη, σε μεταφορές, όπως το αποκεφαλισμό της αρχαϊντα, η αρχαϊντα είναι οργάνωση, δεν αποκεφαλίζεται, σκοτώνει το ηγέτη της. Έτσι. Είκαμε 72% επιτυχία. 7-10 φορές κυρίναμε σωστά, σαφώς καλύτερα επιτυχιαότητα. Όχι άψοδα, μεγάλα περιφορία επιτύπωση. Είναι δύσκολο το πρόβλημα. Σε επεκταμένες έννοιες, που είναι ένα άλλο γλωσσοδογικό φαινόμενο, εδώ είναι γυναίκα, μάχη, έκανε συμμετοιχισμένο δρόμο στη φυλακή, δεν έπαιξε ξύλο, έκανε δικαστικό αγώνα, δικαστική μάχη, είναι επεκταμένη έννοια, δεν είναι μεγάλα. Εδώ λοιπόν πάλι άρχισε να είναι σχεδόν στα ίδια πύλαια, είναι περίπου 7-10 φορές, κάναμε καλή δουλειά και είμασταν χαρούμενοι. Και πώς το αξιοποιούμε αυτό, στην ουσία, στην πραγματική ζωή, ας πούμε, δεν τα έξυπνουν καλά, πρέπει να έχεις μια χρησιμογή. Υπάρχει λοιπόν, μπορεί να εξαρτήσω στο site, το openwork.gr, ηλεκτρονική δημοκρατία, μπαίνει ο καθένας και εκφράζει τη γνώμη του, για όποιους από τους δρόμους σε βάση περιπτώση θέλουν στη διαβούλευση. Συζητάνε λοιπόν οι άνθρωποι, κάποιοι άνθρωποι από τα υπουργεία χρειάζονται να αναλύσουν τις γνώμεις. 1200 σχόλια, ένα ένα πρέπει να κάτσε έναν άνθρωπο να το διαβάσει και να δει τι γίνεται. Και να βγάλει ένα ότι φτάσε στους 10, είχε αναπτύριση ή δεν είχε, ας πούμε, ήταν αμυρτική, θετική. Εμείς, λοιπόν, μπορούμε να το κάνουμε ήδη αυτώματα, να το βοηθήσουμε και να δώσουμε μια βοήθεια. Και στο δημοκρατώ, στο εργαστήριο, φτιάξαμε ένα εργαλείο που λέγεται gov.itsite, το οποίο τι κάνει, μπορεί, αυτό είναι ένα σχόλιο, και αναθέτει αυτώματα με τη μέθοδο που σας είπα πριν, ας πούμε, ή αντίστοιχες με δρόμους. Το, αν είναι αρρυτικό, δεν είναι αρρυτικό το σχόλιο. Έτσι, ας πούμε, σε ένα χορολογικό μπορεί να βλέπεις πολλά, όχι ένα προσωπάκι. Και τελικά να βγάλει και μια σούμα αυτού των πραγμάτων, να βοηθήσει τον άνθρωπο να καταλάβει ότι έχουμε πάρα πολλά ανοιχτικά σχόλια. Προσέξτε, αυτό είναι η κουφή, η χορηφή του παγώπου. Στο πώς είναι ο άνθρωπος να μπορέσει να δει και περισσότερα πράγματα. Αλλά σε κάθε περίπτωση, είναι μια πρώτη εκτίμηση για το αν ο κόσμος, τι στάση κράτης ο κόσμος έχει. Και γίνεται αυτό. Και γιατί θέλουμε να κάνουμε αυτό. Γιατί ξαφνικά, από ταξία μας, μπορεί ο άνθρωπος να δει, ακόμα και είναι σαν μια ψήφωνη. Τελικά, μπορεί να δει περίπου με κατανομή πραγμάτων και να ξέρει περίπου πώς θα γίνει. Έφυγα το 2009, τελείωσα το διδακτορικό μου, σε 3,5 χρόνια, λιγότερο από 3,5 χρόνια, σε αντίθεση με τα 9 χρόνια της φωνής. Συμπραγματικά μας. Και τελικά πήγα στο Τρέντο, στην Δόρυο Ιταλία, όπου συνεχάστηκα με μια πληθώρα ανθρώπων από πολλές φορές, μεγάλο κέντρος. Είδα ένα χώρο εκτός Ελλάδας, το χρειαζόμενο, για να μπορούν να υπάρχουν καλύτερα. Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχουν καλύτερα. Είμαι παντού έτσι. Εκεί λοιπόν ασχολήθηκα, υπάρχουν. Με ποσαμμοστικά συστήματα. Είναι αυτά συστήματα που είναι αρκετά έξυπνα, ώστε να μαθαίνουν τι μας αρέσει. Για παράδειγμα, η δησιογραφία γυρίζω πάλι στο που έλεγα πριν. Το κάνουμε επειδή είναι εύκολα τα κείμενα και η φάση καθημερινότητα μας. Και στις ιδήσεις μας ενδιαφέρουν. Κάθε μία λοιπόν ασύστημα σποτείνει ιδήσεις και στη σταξιονομή με βάση του ενδιαφέρον που περιμένει να έχουν κασένα, και όσο το διορθώνεις, δεν μου άρεσε αυτό, αυτό μου άρεσε, διορθώνεται. Εξελίσσεται, μαθαίνει και προσπαθεί να σε εξυπηρετήσει όσο καλύτερα μπορεί. Γράφει τη γραμμά του. Κείμενο, άρα μπορεί να γίνει, γράφω τη γραμμά του. Και η μηχανική μάτση ήταν λίγο πιο έξυπνη η διαδικασία από πριν, γι' αυτό το τονίζω λίγο. Τι κάναμε, τρεις ομάδες εκεί, τρεις γράφοι, που είναι ο ένας για τα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, ο άλλος για τα ενδιαφέροντα και άλλος για τα διάφορα. Και όταν μας έχετε ένα καινούργιο κείμενάκι, ένα καινούργιο νέο οπθόμενο, να κρίνουμε αν τελικά είναι ενδιαφέροντα ή όχι, τι του λέμε, βγάλε τρεις ομοιότητες, όπως κάναμε πριν, έτσι, να σας μάθει γιατί κάποια φάλα είναι πολύ. Και βάζουμε τελικά αυτό που το λέμε διάνυσμα ομοιότητες, πρέπει να βάζουμε τρεις ομοιότητες που περιγράφουν το πόσο μοιάζει αυτό το πράγμα, ο γράφος του συγκομακτήτων με τους γράφους των κλάσεων, των ενδιαφερόντων, μία ενδιαφερόντων και πολύ ενδιαφερόντων πραγμάτων. Βάζουμε λοιπόν τις ομοιότητες και στο τέλος τι λέμε, θέλουμε μια απόφαση με βάση την τριάδα των ομοιοτήτων. Πριν λέγαμε με ποιο μοιάζεις περισσότερο, πήγαινε εκεί, τώρα δεν κάνουμε αυτό. Δηλαδή επιτρέπουμε, φανταστείτε ότι έρχεται κάτι που μοιάζει, 0.50 με τα ενδιαφέροντα και 0.48 με τα πολύ ενδιαφέροντα. Δεν πρέπει να το βάζεις τα ενδιαφέροντα, μάλλον στα πολύ ενδιαφέροντα. Αλλά θα το μάθει ο υπολογιστής μόνος του. Αλλά λοιπόν εδώ χρησιμοποιούμε όλη αυτή την πληροφορία και μπορούμε να ξενομίσει ο υπολογιστής. Μαθαίνει αυτό το σύστημα. Μαθαίνει. Τρεις χρήστες διαφορετικοί, όσο καλά τα πάμε στο να τους δώσουμε αυτό που θέλουμε. Ο χρόνος όσες φορές χρειάζεται να συζητήσουμε με τον υπολογιστή για να το μάθει. Ο πρώτος χρήστης είναι αρκετά απλός. Μου αρέσουν όλα τα αθλητικά. Και τέλος. Δεύτερος χρήστης. Μου αρέσουν τα αθλητικά, αλλά όχι αυτά που μιλάνε εδώ για τον εθνικό αστέρα. Έχω ένα πρόβλημα με τον εθνικό αστέρα. Δεύτερος χρήστης. Μου αρέσουν τα αθλητικά που μιλάνε για όλα πέτα από τον εθνικό αστέρα, εκτός και αν είναι και πανθηνιακός. Και επίσης μου αρέσει και η επιστήμη. Πολύ πιο σύνθετος. Η ερώτηση λοιπόν είναι, μαθαίνει το σύστημα. Και να μην σας απολυωθώ, περίπου στις 12-13 φορές θα του υποδείξουμε κάτι. Το απλός χρήστης αμέσως στο σύστημα του δίνει αυτό που θέλει. Σε ένα τραξιόμιχο, όπως πρέπει. Εδώ, πολύ σύντομα πάλι, και λίγο χρονιά, μαθαίνει και εδώ έχει πλέον με χειριακή μασιά, αλλά είναι πολύ κοντά στο να μην είναι αυτό που θέλει. Μπορεί δυο τράματα να ανάβω. Δεν είναι. Εντύπωτα το ενδιαφέρον να πάει στο πολύ ενδιαφέρον. Και ακόμα και στον πολύ σύνθετο χρήστη, κάτι θέλει λίγο παραπάνω, χρειάζεται κάποιες συνομιές παραπάνω, πάω να δω, μαθαίνει. Άρα, οι γράφοι μηραμάτων μας βοήθησαν να γίνει και αυτό το πράγμα. Γυρίζομαι στο Τρέντο, με άλλη ματιά, σε μια Ελλάδα έτσι που, ας πούμε, δεν ήταν και στα καλύτερά της. Γύρισα και ήθελα να φυτέψω τρία όνειρα. Το πρώτο ήταν καλοί υπολογιστές, θέλω να ασχοληθώ για μεγάλο ποιο ανθρώπινο. Βιολογία, γιατρική, δηλαδή βιοπληροφορική. Έχω δώσει την ευκαιρία ένας συνάδελφος, ο Χρυσόδρος Νικολάου, που ήταν στο Δημόκαιο και τώρα είναι στο Αλέξανδρος Φλέμι, να ασχοληθούμε με βιοπληροφορική. Και τι είπαμε εδώ. Το γωνιδίωμα, λοιπόν, αποτελείται από σύμβολα μπάσου. Είναι μια λυσίδα από γραμματάκια, μπορεί να το θεωρείς κάποιος. Είναι από βάση, Αδενίνι, Θυμίνι, Βουαννίνι, Πιτοσίνι, αν το θεωρούμε τίποτα καλά. Και τι λέμε, άρα είναι σαν κείμενο. Στα μάτια μας το ΑΑΚΑΤΚΑ δεν ακούγεται πολύ καλό, αλλά είναι σημαντικό το ότι έτσι μπορούμε να υπάρχουμε. Έτσι μια ακολουθία και άλλες πληροφορίες, αλλά εγώ εμείς κρατάμε μόνο την ακολουθία αυτή, σαν ακολουθία γραμμάτων. Οπότε εφόσον είναι κείμενο, μπορεί να γίνει... Εντυπώσαν. Άρα αυτό το δράμα τελικά εφόσον θεωρούμε κείμενο, μπορεί να γίνει γραμμάτων, που τελικά μιλάει για το πόσο αυτές οι βάσεις, αυτά τα γραμματάκια σχηματίζουν κοινωνιές. Προσέξτε, κανονικά στην βιοδογία είναι πολύ σημαντική η ακριβής ακολουθία. Ένα πράγμα να αλλάξει, άλλαξαν όλα, συνήθως. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές? Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. Επιτρέπονται κάποιες αλλαγές. |
