Πρασινη πληροφορική και ενεργειακή βιωσιμότητα / Διάλεξη 3 / Πράσινη Πληροφορική, Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας και Ενεργειακή Βιωσιμότητα, Πράσινο Διαδίκτυο, Παγκόσμιες Δράσεις Πράσινης Πληροφορικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενεργειακή Βιωσιμότητα
Πράσινη Πληροφορική, Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας και Ενεργειακή Βιωσιμότητα, Πράσινο Διαδίκτυο, Παγκόσμιες Δράσεις Πράσινης Πληροφορικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενεργειακή Βιωσιμότητα: Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με την πράσινη πληροφορική στο πλαίσιο της ενεργειακής βιωσιμότητας. Ειδικότερα στην...
| Κύριος δημιουργός: | |
|---|---|
| Γλώσσα: | el |
| Φορέας: | Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης |
| Είδος: | Ανοικτά μαθήματα |
| Συλλογή: | Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος / Πληροφοριακά συστήματα και περιβάλλον |
| Ημερομηνία έκδοσης: |
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2013
|
| Θέματα: | |
| Άδεια Χρήσης: | Αναφορά-Παρόμοια Διανομή |
| Διαθέσιμο Online: | https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=55a9df20 |
| id |
3c9486ce-59cf-4fbf-a082-1f16d6478cc0 |
|---|---|
| title |
Πρασινη πληροφορική και ενεργειακή βιωσιμότητα / Διάλεξη 3 / Πράσινη Πληροφορική, Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας και Ενεργειακή Βιωσιμότητα, Πράσινο Διαδίκτυο, Παγκόσμιες Δράσεις Πράσινης Πληροφορικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενεργειακή Βιωσιμότητα |
| spellingShingle |
Πρασινη πληροφορική και ενεργειακή βιωσιμότητα / Διάλεξη 3 / Πράσινη Πληροφορική, Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας και Ενεργειακή Βιωσιμότητα, Πράσινο Διαδίκτυο, Παγκόσμιες Δράσεις Πράσινης Πληροφορικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενεργειακή Βιωσιμότητα Πράσινο Διαδίκτυο Γεωεπιστήμες και Επιστήμες Περιβάλλοντος Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας Πράσινη Πληροφορική Ανδρεοπούλου Ζαχαρούλα |
| publisher |
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
| url |
https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=55a9df20 |
| publishDate |
2013 |
| language |
el |
| thumbnail |
http://oava-admin-api.datascouting.com/static/3791/73e8/d03f/1a03/5834/5fbc/58e4/8ced/379173e8d03f1a0358345fbc58e48ced.jpg |
| topic |
Πράσινο Διαδίκτυο Γεωεπιστήμες και Επιστήμες Περιβάλλοντος Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας Πράσινη Πληροφορική |
| topic_facet |
Πράσινο Διαδίκτυο Γεωεπιστήμες και Επιστήμες Περιβάλλοντος Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας Πράσινη Πληροφορική |
| author |
Ανδρεοπούλου Ζαχαρούλα |
| author_facet |
Ανδρεοπούλου Ζαχαρούλα |
| hierarchy_parent_title |
Πληροφοριακά συστήματα και περιβάλλον |
| hierarchy_top_title |
Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος |
| rights_txt |
License Type:(CC) v.4.0 |
| rightsExpression_str |
Αναφορά-Παρόμοια Διανομή |
| organizationType_txt |
Πανεπιστήμια |
| hasOrganisationLogo_txt |
http://delos.it.auth.gr/opendelos/resources/logos/auth.png |
| author_role |
Επίκουρη καθηγήτρια |
| author2_role |
Επίκουρη καθηγήτρια |
| relatedlink_txt |
https://delos.it.auth.gr/ |
| durationNormalPlayTime_txt |
00:53:08 |
| genre |
Ανοικτά μαθήματα |
| genre_facet |
Ανοικτά μαθήματα |
| institution |
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης |
| asr_txt |
Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με την πράσινη πληροφορική στο πλαίσιο της ενεργειακής βιωσιμότητας. Ειδικότερα στην ενότητα αυτά αυτή θα δούμε για τον ορισμό της πράσινης πληροφορικής, θα μιλήσουμε για το αποτύπωμα του άνθρακα, για τις δυσμενείς συνέπειες της αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, για τις πράσινες τεχνολογίες που προορίζονται για την εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικότερα θα μιλήσουμε για τα συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, για τις ευφυείς κατοικίες, τις πράσινες κατασκευές στα πλαίσια μιας βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, θα μιλήσουμε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για την ανακύκλωση των ηλεκτρονικών απορριμάτων, για το πράσινο διαδίκτυο και τις πράσινες τεχνικές όπως το cloud computing, θα μιλήσουμε για τις πράσινες πολιτικές διεθνώς και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια ενεργειακή βιοσημότητα και θα μιλήσουμε ιδιαίτερα για το Energy Star και για το πρόγραμμα Ευρώπη 2020 και τέλος θα συζητήσουμε το όραμα μιας πράσινης Ευρώπης στα πλαίσια της ενεργειακής βιοσημότητας. Ας ξεκινήσουμε από τον ορισμό. Τι είναι η πράσινη πληροφορική ή αλλιώς και πράσινες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Ο όρος αυτός αναφέρεται στα εργαλεία, τις υπηρεσίες και τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, οι οποίες σε συνδυασμό με πράσινες πρακτικές αλλά και μια πράσινη συμπεριφορά είτε από τον τομέα της βιομηχανίας τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών είτε από τον κάθε πολίτη ξεχωριστά μπορούν τελικά να συνεισφέρουν στην προστασία αλλά και την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος. Στον 21ο αιώνα μέσω της σύγκλισης των διαδικτυακών υπηρεσιών, των ευρυζωνικών υποδομών, των ασύρματων τεχνολογιών και των κινητών υπηρεσιών, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών πλέον αξιοποιούνται για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, εργαλείων αλλά και υπηρεσιών, οι οποίες έχουν πάντα ενισχυμένες δυνατότητες κοινωνικής δικτύωσης ή μια τεράστια αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας των ανθρώπων. Αυτή η επανάσταση που προκάλεσε η εκτεταμένη διήσδιση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στην καθημερινή ζωή του μέσου πολίτη, είχε σαν αντίστοιχο αποτέλεσμα και την επιδίνωση του φαινομένου του θερμοκυπείου, καθώς το αποτύπωμα του άνθρακα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών συνεχώς αυξάνεται και μάλιστα με ανησυχητικούς ρυθμούς. Ας δούμε όμως τι είναι το αποτύπωμα άνθρακα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Σαν αποτύπωμα άνθρακα ή αλλιώς αποτύπωμα του διοξυβίου του άνθρακα ή και ενεργιακό αποτύπωμα ορίζουμε την ενέργεια που απαιτείται, αλλά και τη ρίπανση που προκαλείται κατά τις διαδικασίες παραγωγής των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και επιπλέον κατά την τελική τους αξιοποίηση. Ενώ οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών αποτολούν ένα στρατηγικό εργαλείο στο πλαίσιο της πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο όπως συζητήσαμε στην προηγούμενη ενότητα, παράλληλα η αξιοποίησή του στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου συμβάλλει με τη σειρά της στη ρύπανση και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών οφείλεται το 2% της συνολικής εκπομπής ρύπων ένα ποσοστό ίσο με αυτό των αερομεταφορών. Ειδικότερα η αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών συμβάλλει στη ρύπανση του περιβάλλοντος με τους παρακάτω τρόπους. Όπως είπαμε στην αύξηση του αποτυπώματος του άνθρακα που αφορά δύο τμήματα είτε την ενεργειακή κατανάλωση κατά την κατασκευή τους είτε την εκπομπή αερίων ρύπων πάλι κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους. Οφείλεται επίσης στην υψηλή τοξικότητα των προϊόντων που τελικά παράγονται και τέλος οφείλεται στην ακατάλληλη διαχείριση των ηλεκτρονικών απορυμάτων ή αποβλήτων αλλά ακόμα και στην ακατάλληλη διαχείριση της εφοδιαστικής τους αλυσίδας. Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών προκαλούν σημαντική ενεργειακή κατανάλωση κατά τη χρήση και την αξιοποίησή τους επίσης. Η συνολική ενεργειακή κατανάλωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών αναμένεται να διπλασιαστεί ως το έτος 2022 αλλά και να τριπλασιαστεί ως το έτος 2030 και να φτάσει στην τάξη των 1.700 τεραβάτ. Συγκριτικά πάντα με τα επίπεδα του έτους 2010. Έχουμε επίσης πολλές τοξικές ουσίες που σχετίζονται με τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Έχουμε για παράδειγμα μόλιβδο, έχουμε και υδράργυρο. Αυτά περιλαμβάνονται στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό και αυξάνουν ιδιαίτερα το περιβαλλοντικό φορτίο κατά τη διάρκεια της απόρριψής τους. Ο εξοπλισμός των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών που όπως είπαμε καλείται ηλεκτρονικά απόβλητα, ηλεκτρονικά απορρήματα με το διεθνή αγγλικό όρο E-Waste μετά το πέρας του κύκλου ζωής τους συχνά απορρίπτονται ως απλά απορρήματα χωρίς να λυφθεί καμία ειδική πρόνοια και στην περίπτωση αυτή προκαλούν σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα και στα υπόγεια ύδατα αλλά και στα εδάφη. Έχουμε όμως και τις πράσινες πολιτικές. Η πράσινη πληροφορική συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε δραστηριότητες διαφόρων τομέων ενώ βοηθάει και στη μείωση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων στο πλαίσιο μιας συνολικής πράσινης πολιτικής. Επιπλέον παρέχονται λύσεις και έξυπνες εφαρμογές που μπορούν τελικά να διαχειριστούν την υπερθέρμανση του πλανήτη, την τοξικότητα, τη χρήση των εδαφών και των υδάτων, τη μείωση του στρώματος του όζοντος και τις διάφορες επιπτώσεις που παρατηρούνται στη βιοπικιλότητα. Η πράσινη πληροφορική συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, στη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα και τελικά στην ενεργειακή βιοσιμότητα με τεχνολογίες και εφαρμογές. Αφορούν συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, ευφυείς κατοικίες, πράσινες κατασκευές μέσω μιας βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλιακή ενέργεια, εωλική ενέργεια, τα φωτοβολταϊκά συστήματα και τα βιοκαύσιμα. Αφορούν τις διάφορες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες και τέλος αφορούν την ορθολογική διαχείριση των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή αποβλήτων. Ας ξεκινήσουμε να συζητήσουμε σχετικά με τα συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, τις έξυπνες κατοικίες στα πλαίσια των πράσινων κατασκευών και της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Η πράσινη πληροφορική συμβάλει στην περίπτωση αυτή με την εφεύρεση διαφόρων καινοτόμων συστημάτων που αφορούν εξοικονόμηση ενέργειας. Παράλληλα έχουμε και διάφορες σχετικές τεχνολογίες αλλά και διάφορες έξυπνες συσκευές που αξιοποιούν τα διάφορα ψηφιακά συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας. Τα συστήματα αυτά τα βρίσκουμε και με κάποιους παράλληλους όρους όπως smart energy use ή energy saver systems. Έχει καταγραφεί ότι το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας προέρχεται από τα νοικοκυριά. Συνεπώς η ανάπτυξη καινοτομιών και τεχνολογιών σε σχέση με τις κατοικίες και τις κατασκευές είναι πολύ σημαντική. Έχουμε λοιπόν τις διάφορες ενεργειακές κατοικίες ή ευφυείς κατοικίες τα Ingeliden houses και έχουμε και τις πράσινες κατασκευές, το green construction. Πρόκειται δηλαδή για κατασκευή κτιρίων με βιοκλιματικά υλικά αλλά και με μεθόδους πράσινης αρχιτεκτονικής ή βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Στην περίπτωση αυτή αξιοποιούν καινοτόμα ψηφιακά ενεργειακά συστήματα με αισθητήρες απεικόνισης και μέτρησης ενέργειας που μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται και σε συνέπεια σε ενεργειακή βιωσιμότητα. Τι είναι όμως η βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική αφορά στο σχεδιασμό ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων και χώρων. Αφορά είτε εσωτερικούς χώρους είτε εξωτερικούς υπέθριους χώρους. Ο σκοπός είναι η εξασφάλιση συνθηκών θερμικής αλλά και οπτικής άνεσης και για το σκοπό αυτό αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια και διάφορες άλλες περιβαλλοντικές πηγές. Αξιοποιούνται τα φυσικά φαινόμενα του τοπικού κλίματος. Αξιοποιείται ο ηλιασμός του κτιρίου και η σκίαση του κτιρίου. Αξιοποιείται ο προσανατολισμός του κτιρίου, ο αερισμός του κτιρίου και τέλος δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα διάφορα δομικά υλικά που πρέπει να είναι στο σύνολό τους δομούμενα φυσικά υλικά. Όπως είναι το ξύλο, το άχυρο, η πέτρα και το χώμα. Αξιοποιούνται στην περίπτωση αυτή τα συστήματα πληροφορικής για την οργάνωση και αξιοποίηση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης των κτιρίων. Τα συστήματα αυτά κυρίως χρησιμοποιούνται για τα ηλεκτρολογικά και μηχανολογικά συστήματα του κτιρίου. Ποια είναι αυτά τα συστήματα. Είναι τα συστήματα τεχνητού φωτισμού, τα συστήματα κλιματισμού αλλά και θέρμασης των χώρων. Είναι τα διάφορα παθητικά συστήματα που αφορούν τα έθρια και τον αερισμό των χώρων. Τα συστήματα δροσισμού του κτιρίου ή ηλεκτρικές καταναλώσεις και τέλος έχουμε τα διάφορα συστήματα ασφαλείας του κτιρίου. Συνολικά λοιπόν αυτά τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης παρακολουθούν, ελέγχουν και βελτιστοποιούν την απόδοση είτε της παραγωγής είτε και της μετάδοσης της ενέργειας μέσα στο κτίριο. Χρησιμοποιούνται λοιπόν για την παρακολούθηση, τη μέτρηση, τον έλεγχο των ηλεκτρικών φορτίων αλλά και συνολικά για την ανάλυση των δεδομένων των κτιρίων. Έχουμε λοιπόν στην περίπτωση αυτή έξυπνες ή πράσινες κατασκευές κτιρίων. Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία σε παγκόσμιο επίπεδο ο τομέας των πράσινων κατασκευών αλλά επίσης και ο τομέας της ενεργειακής αναβάθμισης των υφιστάμενων κατοικιών μπορεί να δώσει πολλές νέες θέσεις εργασίας και να βοηθήσει με τον τρόπο αυτό την καταπολέμηση της οικονομικής ύφεσης. Ας δούμε τώρα μερικά πράγματα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ηλιακή ενέργεια και τα βιοκαύσιμα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι κυρίως η εολική ενέργεια που είναι ενέργεια που παίρνουμε από τους ανέμους, η ηλιακή ενέργεια θερμική ή φωτοβολταϊκή ενέργεια από τον ήλιο, η υδροελεκτρική ενέργεια που παίρνουμε από την κίνηση του νερού, έχουμε την παλληριακή ενέργεια που παίρνουμε από τα κύματα, έχουμε τη γεωθερμική ενέργεια που προκύπτει μέσα από το έδαφος και τέλος έχουμε την ενέργεια που προκύπτει από βιωμάζα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συνιστούν μια ουσιαστική εναλλακτική λύση σε σχέση με την αξιοποίηση των ορικτών καυσίμων για ενέργεια. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επιτρέπουν λοιπόν τη μείωση των εκπομπών αερίων που προέρχονται από την παραγωγή και την κατανάλωσή τους και προξενούν το φαινόμενο του θερμοκυπίου. Σχετικά με την ηλιακή ενέργεια, χαρακτηρίζουμε τι ως ηλιακή ενέργεια. Σύμφωνα με τον ορισμό ηλιακή ενέργεια είναι ένα σύνολο από διάφορες μορφές ενέργειας που προέρχονται από τον ήλιο. Από τον ήλιο προέρχεται και το φως αλλά και η θερμότητα που ακτινοβολούνται, απορροφούνται από διάφορα στοιχεία και ενώσεις στη γη και στη συνέχεια μετατρέπονται σε διάφορες άλλες μορφές ενέργειας. Οι σύγχρονες τεχνολογίες σήμερα αξιοποιούν ένα μηδαμινό ποσοστό από την ενέργεια που φτάνει στην επιφάνεια του πλανήτη μας και δημιουργούνται στην πράξη τρία είδη από συστήματα που αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια. Έχουμε τα θερμικά ηλιακά συστήματα, έχουμε τα παθητικά ηλιακά συστήματα και τέλος έχουμε τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Να δούμε λίγα πράγματα για τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Πρόκειται για συστήματα που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια και εδώ και πολλά χρόνια τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για να ηλεκτροδοτηθούν μη διασυνδεμένες καταναλώσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο. Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις? Δορυφόροι, φάροι, απομονωμένα σπίτια χρησιμοποιούν παραδοσιακά τα φωτοβολταϊκά συστήματα για την ηλεκτροδότησή τους. Στην Ελλάδα η προοπτική ανάπτυξης και εφαρμογής των φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι τεράστια λόγω του ιδιαίτερα υψηλού δυναμικού ηλιακής ενέργειας στη χώρα μας. Η ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα. Αποδίδει τη μέγιστη ισχύτης κατά τη διάρκεια της ημέρας όπου παρουσιάζεται η μεγαλύτερη ηλιοφάνεια, αλλά ταυτόχρονα τότε παρουσιάζεται και η μέγιστη ζήτηση. Έχουμε δύο ειδών φωτοβολταϊκά συστήματα τα οποία κατατάσσονται στις δύο αυτές κατηγορίες ανάλογα με τη χρήση τους. Έχουμε τα αυτόνομα και τα διασυνδεμένα φωτοβολταϊκά συστήματα. Αυτόνομα συστήματα είναι αυτά των οποίων η παραγόμενη ενέργεια καταναλώνεται επί τόπου και εξ ολοκλήρου πάει κατευθείαν λοιπόν από την παραγωγή στην κατανάλωση. Έχουμε όμως και τα διασυνδεμένα συστήματα όπου στην περίπτωση αυτή η παραγόμενη ενέργεια βιοχετεύεται σε ένα ηλεκτρικό δίκτυο τοπικό και στη συνέχεια μεταφέρεται και καταναλώνεται σε άλλα σημεία του ηλεκτρικού δικτύου. Σχετικά με τα βιοκαύσιμα. Τι χαρακτηρίζεται ως βιοκαύσιμο. Βιοκαύσιμα χαρακτηρίζονται όλα τα στερεά, υγρά και αέρια κάυσιμα που προέρχονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Προέρχονται δηλαδή από βιομάζα. Βιοκαύσιμα χαρακτηρίζονται το βιοντίζελ, η βιοεθανόλη, το βιοαέριο, τα καθαρά φυτικά έλεα και το βιοιδρογόνο. Και στην περίπτωση των βιοκαυσίμων έχουμε τρεις διαφορετικές κατηγορίες. Έχουμε τα βιοκαύσιμα της πρώτης γενιάς που προέρχονται από διάφορες ενεργειακές καλλιέργειες. Έχουμε τα βιοκαύσιμα της δεύτερης γενιάς που προέρχονται από λιγνοκυταρινικά υλικά και τέλος έχουμε τα βιοκαύσιμα της τρίτης γενιάς που προέρχονται από άλγες. Έχουμε όμως και κάποιες ιδιαιτερότητες για τα βιοκαύσιμα και τα βιορευστά. Αυτά δεν πρέπει να έχουν παραχθεί από πρώτες ύλες που προέρχονται από εδάφη με υψηλή αξία βιοπικιλότητας ή από εδάφη πλούσια σε άνθρακα. Άρα λοιπόν για να τύχουν διάφορες βιοκαλλιέργειες σε χρηματοδοτική υποστήριξη θα πρέπει να έχουν χαρακτηριστεί σαν αηφόρες βάσει διαφόρων κριτηρίων που υπάγονται στην οδηγία 2009-28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μιλήσουμε τώρα για τα ηλεκτρονικά απορρήματα ή ηλεκτρονικά απόβλητα το e-waste. Ας καθορίσουμε πρώτα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία ποιος είναι ο ορισμός τους. Ως ηλεκτρονικά απόβλητα θεωρούμε όλον τον ηλεκτρικό αλλά και ηλεκτρονικό εξοπλισμό που προορίζεται είτε για επαναχρησιμοποίηση, είτε για μεταπόληση, είτε για διάσωση, είτε για ανακύκλωση, είτε για διάθεση. Στην πράξη λοιπόν ηλεκτρονικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός θεωρείται οι τηλεοράσεις, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και όλος ο περιφερειακός εξοπλισμός τους, ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός, τα κινητά τηλέφωνα, οι οικιακές συσκευές, τα στερεοφωνικά συστήματα, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα πληντήρια κλπ. Η άτοπη επεξεργασία των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή αποβλήτων μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα ρίπανσης του περιβάλλοντος αλλά και προβλήματα υγείας στους κατοίκους της περιοχής γιατί περιέχουν τα βαραία μέταλα όπως παραδείγματος χάρην το μόλιβδο. Η ανακύκλωση των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή ηλεκτρονικών αποβλήτων μπορεί να είναι επίσης επικίνδυνη ακόμη και για τους εργαζόμενους που ασχολούνται με αυτή τη διαδικασία. Είναι λοιπόν απαραίτητο να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα κυρίως για την έκθεση των εργαζομένων στις διάφορες διαργασίας ανακύκλωσης αλλά και για τη διαρροή των υλικών. Η ανεξέλεγκτη κάυση η αποσυναρμολόγηση και η διάθεση προκαλούν μια σειρά από περιβαλλοντικά προβλήματα όπως μόλινση των υπογείων υδάτων, ατμοσφαιρική ρύπανση, ρύπανση των υδάτων, είτε από την άμεση απαλλαγή αυτού του ηλεκτρονικού εξοπλισμού που πετάζεται κατευθείαν μέσα στα ύδατα, νερά, ποτάμια, λίμνες, είτε λόγω της επιφανειακής ροής ιδιαίτερα κοντά σε παράκτηες περιοχές. Και τέλος έχουμε διάφορα προβλήματα άμεσα ή έμεσα στην υγεία των κατοίκων λόγω κυρίως των μεθόδων επεξεργασίας αυτών των ηλεκτρονικών απορυμάτων ή αποβλήτων. Τα ηλεκτρονικά απορύματα ή ηλεκτρονικά απόβλητα εκτός όμως από τα διάφορα επικίνδυνα υλικά που περιέχουν, περιέχουν και πάρα πολλά πολύτιμα υλικά. Για παράδειγμα μέσα στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό ενός υπολογιστή υπάρχει χρυσός. Σε πολύπλοκες ηλεκτρονικές συσκευές μπορεί να βρεθεί μια πλειονότητα υλικών, μπορούμε να μετρήσουμε μέχρι και 60 στοιχεία του περιοδικού πίνακα. Για να δούμε μερικά από τα υλικά που μπορούμε να βρούμε μέσα σε έναν υπολογιστή. Μπορούμε να βρούμε κάδμιο. Το κάδμιο υπάρχει στις οθόνες καθοδικού σωλήνα. Το κάδμιο είναι ένα υλικό το οποίο βίωσης σωρεύεται στο περιβάλλον και είναι ιδιαίτερα τοξικό για τον άνθρωπο. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα βλαπτικό για τα νεφρά και τα ωστά όπως διαβάζουμε στη διεθνή βιβλιογραφία. Και αποτελεί μία από τις έξι τοξικότερες ουσίες που έχουν απαγορευτεί στα πλαίσια του διεθνούς περιορισμούς, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις επικίνδυνες ουσίες. Τέλος, στα διάφορα πλαστικά κομμάτια από PVC, το πολυβινιλοχλωρίδιο. Αυτά υπάρχουν στις καλωδιώσεις, στις πλακέτες τυπωμένων κυκλομάτων κλπ. Όταν το PVC καίγεται, απελευθερώνει διοξύνες που έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη αναπαραγωγή και ενγένει στο ανωσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Αλλά δεν σταματούν εδώ οι επικίνδυνες ουσίες. Έχουμε επίσης υδράργυρο μέσα στους υπολογιστές. Χρησιμοποιείται σε συσκευές φωτισμού και στις επίπεδες οθόνες. Ο υδράργυρος μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο νευρικό σύστημα, στα νεφρά και στον εγκέφαλο και μπορεί ακόμη να μεταφερθεί και στα βρέφη μέσω του μητρικού γάλακτος. Αφού είδαμε πόσο σημαντικά είναι τα στοιχεία που υπάρχουν μέσα στους υπολογιστές, είναι νομίζω προφανές ότι πρέπει να βρεθούν ορθολογικοί τρόποι για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της διάθεσης και απόρριψής τους. Οι διάφορες τεχνικές λύσεις υπάρχουν, είναι διαθέσιμες, αλλά είναι δύσκολο να εφαρμοστούν. Τα προβλήματα για την εφαρμογή τους είναι κυρίως το δεδομένο νομικό πλαίσιο. Ένα άλλο πρόβλημα είναι οι διάφοροι μέθοδοι για τη συλλογή αυτών των ηλεκτρονικών απορριμάτων, ώστε να μην φτάνουν τελικά στις χωματερές σαν απλά απορρίματα. Και τέλος μπαίνει στη μέση και το οικονομικό ζήτημα έχει να κάνει λοιπόν με ένα λογιστικό πρόγραμμα που αφορά την όλη ορθολογική διαχείριση των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Σήμερα η διεθνή στάση αποκαλείται 3R πόληση. Πρόκειται λοιπόν για την πολιτική των τριών R. Ποια είναι αυτά τα R, να το δούμε από τους αγγλικούς όρους. Έχουμε τους αγγλικούς όρους recycle, δηλαδή ανακυκλώνω ή ανακύκλωση. Έχουμε τον όρο reduce, έχουμε μίωση δηλαδή, μίωση της χρήσης και reuse, επαναχρησιμοποίηση για τα ηλεκτρονικά απορρίματα. Αν δηλαδή αξιοποιήσουμε αυτή την πολιτική 3R, προσπαθήσουμε δηλαδή να ανακυκλώνουμε όσο είναι δυνατόν τα ηλεκτρονικά αποβλήτα ή απορρίματα. Να χρησιμοποιούμε, να κάνουμε επαναχρησιμοποίηση όσων κομματιών ή συσκευών μπορούν να διορθωθούν ή κάποια κομμάτια από αυτά να τα πάρουμε και να τα ξαναχρησιμοποιήσουμε. Τότε έχουμε μίωση συνολικά της χρήσης και βέβαια να μην προχωρήσουμε και σε αλόγιστη χρήση τέτοιων συστημάτων. Τότε μπορούμε να πούμε ότι έχουμε μια ορθολογική πολιτική για τη διαχείριση και για την απόρριψη των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Τέλος είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι με ορθολογικές πρακτικές απόσυρσης το 90% ενός υπολογιστή μπορεί τελικά να ανακυκλωθεί. Ας δούμε μερικές εκτιμήσεις όμως σχετικά με τα ηλεκτρονικά αποβλήτα ή απορρίματα. Εκτιμάται ότι 50 εκατομμύρια τόνι ηλεκτρονικών αποβλήτων παράγονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Άρα λοιπόν θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί ακόμη και σαν πολίτες για τη δική μας προσωπική διαχείριση αυτού του προβλήματος. Η υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος εκτιμά ότι μόνο το 15 έως 20% των ηλεκτρονικών αποβλήτων ανακυκλώνεται τελικά. Ενώ τα υπόλοιπα πηγαίνουν απευθείας σε χώρους είτε υγειονομικής ταφής είτε αποτέφρωσης είτε σε απλές χωματερές. Ποιοι είναι όμως οι χώροι όπου κυρίως έχουμε απόθεση των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Η Κίνα εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό χώρο απόθεσης ηλεκτρονικών αποβλήτων για όλες τις αναπτυγμένες χώρες. Εκεί λοιπόν αποσύρονται οι υπολογιστές παρόλο που απαγορεύτηκε η εισαγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων στη χώρα αυτή. Στον Κούιγιου στην περιοχή Σάντου στην Κίνα πρόκειται για έναν τεράστιο χώρο επεξεργασίας ηλεκτρονικών αποβλήτων όπου ακόμα καταλήγουν ηλεκτρονικά απόβλητα συσκευές, τηλεοράσεις, ηλεκτρονικοί υπολογιστές από όλο τον κόσμο. Για το λόγο αυτό η περιοχή αυτή συχνά αναφέρεται και ως πρωτεύουσα των ηλεκτρονικών αποβλήτων του κόσμου. Εκεί διάφοροι εργαζόμενοι αποσυναρμογούν παλιούς υπολογιστές και ανακτούν με αυτόν τον τρόπο οποιαδήποτε μέταλα ή ακόμη και οποιαδήποτε κομμάτια των υπολογιστών θα μπορούσαν στη συνέχεια να μεταποιηθούν είτε να πουληθούν. Ας μιλήσουμε τώρα και για το διαδίκτυο. Να αναρωτηθούμε και να συζητήσουμε πόσο πράσινο είναι το διαδίκτυο. Το διαδίκτυο είναι πράσινο, θεωρείται πράσινο, παρέχει πολλές καινοτομίες αλλά και ευκολίες τόσο προς τους πολίτες, όσο προς τις επιχειρήσεις, συνολικά σε όλη την κοινωνία και τον κρατικό φορέα και όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε μία σημαντική μίωση της ενεργειακής κατανάλωσης αλλά και της ενεργειακής ζήτησης. Περισσότερα και αυτό το κομμάτι για την αξιοποίηση δηλαδή του διαδικτύου θα συζητήσουμε σε επόμενη ενότητα. Εταιρείες που βασίζονται στην ανταλλαγή αλλά και αποθήκευση τεράστιων όγκων δεδομένων, όπως είναι η Google και το Facebook, έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Έχουμε λοιπόν κέντρα δεδομένων που είναι ιδιαίτερα απαραίτητα με τη σημερινή δομή του διαδικτύου. Δεδομένου ότι αυτά τα κέντρα δεδομένων, τα data centers, είναι οι πιο ενεργοβόρες μορφές πληροφορικής που υπάρχουν και ότι οι ποσότητες των δεδομένων εξαιτίας των σύγχρονων εφαρμογών συνεχώς αυξάνονται, θα είναι απαραίτητα στο μέλλον ακόμα περισσότερα κέντρα δεδομένων. Γίνονται όμως προσπάθειες στα πλαίσια της πράσινης πληροφορικής ώστε αυτά τα κέντρα δεδομένων που θα δημιουργηθούν στο μέλλον να έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση, να προωθούν την εικονικότητα και τέλος να βελτιώσουν κυρίως το σύστημα ψήξης τους που είναι ένα πολύ ενεργοβόρο κομμάτι των συστημάτων αυτών και συνολικά να βελτιώσουν την ενεργειακή τους απόδοση. Σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα κέντρο δεδομένων η οποία γίνεται χωρίς να υποβαθμιστεί το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών έχοντας σημαντικό οικονομικό κίνητρο και με συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί η καινοτομία του cloud computing. Με την αξιοποίηση του διαδικτύου και των ευρυζωνικών δικτύων μπορούμε να επιτύχουμε μία εικονική κατανεμημένη υπολογιστική ισχύ σε πραγματικό χρόνο. Και αυτή είναι η καινοτομία του cloud computing. Το cloud computing έχει τροποποιήσει τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται υπηρεσίες των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Ειδικότερα το cloud computing παρέχει μεγάλη δυνατότητα ανάπτυξης στη βιομηχανία των κέντρων δεδομένων. Επίσης παρέχει πόρους λογισμικό αλλά και δεδομένα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και σε διάφορες άλλες συσκευές και αυτό γίνεται κατόπιν μια σχετικής αίτησης. Παρέχει λοιπόν τη δυνατότητα μίωσης του αποτυπώματος του διοξυδίου του άνθρακα ή του αποτυπώματος του άνθρακα ή του ενεργιακού αποτυπώματος που αντιστοιχεί στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση που ονομάζεται ενεργειακή έκθεση του κέντρου δεδομένων, αναμένεται να έχουμε μία μίωση της ενέργειας που καταναλώνεται στα δίκτυα και στους επεξεργαστές και θα φτάσει έως και 20% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, αν έχουμε μία ορθολογική αξιοποίηση του cloud computing. Όμως το διαδίκτυο είναι πράσινο όπως είπαμε, υπάρχουν κάποιες πολύ δημοφιλείς εφαρμογές της πράσινης πληροφορικής στο διαδίκτυο όπως είναι το τελεκάνφερες ή τηλεσυνδιάσκεψη για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω σε επόμενη ενότητα και η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων digital distribution ή ακόμα και digital publication δηλαδή η ψηφιακή εκτύπωση. Μια πάρα πολύ σημαντική υπηρεσία που παρέχει το διαδίκτυο στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενεργειακή διωσιμότητα. Στην περίπτωση αυτή μέσω του διαδικτύου γίνεται ανταλλαγή των αρχείων, γίνεται ανταλλαγή φωτογραφιών, μελετών, όλα αυτά μεταφέρονται με ψηφιακή μορφή μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλων υπηρεσιών. Άρα λοιπόν καταναλώνεται και λιγότερο χαρτί. Υπάρχουν πάρα πολλές εφαρμογές ψηφιακές, πολλές υπηρεσίες, πράσινες υπηρεσίες όπως λέμε σήμερα, που έχουν τη βάση τους και την αξιοποίησή τους μέσα στο διαδίκτυο. Γι'αυτά θα μιλήσουμε περισσότερο σε επόμενες ενότητες. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται μέσω της ευριζωνικότητας. Μπορούμε πολύ σύντομα να αναφέρουμε ότι έχουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση που μέσα στο πλαίσιο των πράσινων πρακτικών γίνεται μια πράσινη διακυβέρνηση. Έχουμε το ηλεκτρονικό εμπόριο που γίνεται πράσινο εμπόριο, την ηλεκτρονική τραπεζική που γίνεται πράσινη τραπεζική, τις ηλεκτρονικές πληρωμές που γίνονται πλέον πράσινες πληρωμές, το ηλεκτρονικό πανεπιστήμιο που γίνεται πράσινο πανεπιστήμιο, τις ηλεκτρονικές πληροφορίες που γίνονται πράσινες πληροφορίες κλπ. Θα το συζητήσουμε εκτενέστερα σε επόμενη ενότητα. Όλες όμως αυτές οι υπηρεσίες έχουν τη βάση τους σε πράσινη συμπεριφορά και πράσινη πολιτική και έχουν να κάνουμε την αξιοποίηση των δικτύων και της ευριζωνικότητας στα πλαίσια της αξιοποίησης τους στη μεγαλύτερη έβαση την προστασία του περιβάλλοντος. Ας δούμε όμως και κάποιες παγκόσμιες δράσεις πράσινης πληροφορικής, δράσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια της ενεργειακής βιωσιμότητας. Σε παγκόσμιο επίπεδο έχουμε μια συνεχή δράση με γνώμονα την πράσινη πληροφορική. Για παράδειγμα έχουμε τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης τον ΟΣΑ που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών μπορούν να συνεισφέρουν στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στην Αυστραλία έχουμε το πρόγραμμα που αποκαλείται ηλιακές πόλεις σαν σύτης. Στο πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνεται η τοποθέτηση έξυπνων μετρητών, ενεργειακών μετρητών σε όλα τα νοικοκυριά. Οι έξυπνοι μετρητές αυτοί παρακολουθούν την κατανάλωση της ενέργειας αλλά και την τιμολόγησή της. Έχουμε το πρότυπο Energy Star. Το πρότυπο Energy Star ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αλλά πρόκειται για ένα διεθνές πρότυπο που αφορά την ενεργειακή απόδοση διάφορων καταναλωτικών προϊόντων και το πρότυπο αυτό το χρησιμοποιεί πλέον και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε λοιπόν διάφορες συσκευές οι οποίες φέρουν τελικά το σήμα υπηρεσιών Energy Star. Οι συσκευές αυτές αποτελούν λοιπόν συσκευές που έχουν μια μορφή πισθοποίησης, ενεργειακής πισθοποίησης. Είναι προϊόντα και περιφερειακά υπολογιστών, συσκευές για το χώρο της κουζίνας, του σπιτιού, ακόμη πρόκειται για κτίρια ή διάφορα άλλα προϊόντα που πισθοποιημένα έχουν ενεργειακή απόδοση καλύτερη, της τάξιος των 20 με 30% λιγότερη ενέργεια από ό,τι απαιτείται από τα συνήθει πρότυπα. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες το Energy Star αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη για τη χρήση διαφόρων τεχνολογικών καινοτομιών. Όπως για παράδειγμα στους λαμτήρες φθορισμού, στα έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας, αλλά και στη χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση των διάφορων συσκευών όταν βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής. Οι προδιαγραφές του Energy Star είναι διαφορετικές για κάθε συσκευή αλλά και για κάθε χώρα και καθορίζονται συνήθως από μια υπηρεσία περιβαλλοντικής προστασίας ή από το Υπουργείο Ενέργειας κάθε χώρα. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε και τις πράσινες δημόσια συμβάσεις. Οι πράσινες δημόσια συμβάσεις αφορούν το χώρο της πολιτείας και πρόκειται για διαδικασίες, κατά τις οποίες ο δημόσιος τομέας προμηθεύεται προϊόντα αλλά και υπηρεσίες, χρησιμοποιώντας απόλυτα πράσινα κριτήρια κατά την αξιολόγηση των προσφορών. Αυτά τα πράσινα κριτήρια αφορούν συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων και υπηρεσιών όπως έχουμε σχετικά με το χαρτί, με τον εξοπλισμό πληροφορικής και τα κινητά τηλέφωνα, σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες καθαρισμού, σχετικά με τις διάφορες κατασκευές αλλά και την επίπλωση, σχετικά με τις μεταφορές, με την κατασκευή οδικού δικτύου, τη σήμανση, το φωτισμό των οδών και τη σηματοδότηση, σχετικά με την αξιοποίηση του ηλεκτρικού ρεύματος και τη συμπαραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, σχετικά με υπηρεσίες επιστητισμού και τροφοδοσίας, διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες και γενικά ό,τι αφορά τα διάφορα υλικά που αξιοποιούνται όπως η αλωπίνα και στερμομόνωση, υλικά σκληρού δαπέδου, πάνελ τείχου και λοιπά. Όλα αυτά πρέπει να υπάγονται στις σταθερές που αφορούν τις πράσινες κατασκευές και τα πράσινα υλικά. Με τις πράσινες δημόσια συμβάσεις λοιπόν πρέπει να μπορούμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, να μειώσουμε το ενεργειακό και οικολογικό αποτύπωμα, να συμβάλλουμε στην αυφορική χρήση των φυσικών πόρων, να εξοικονομήσουμε δημόσια πόρους, να προωθήσουμε την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και τέλος οι πράσινες δημόσια συμβάσεις να λειτουργήσουν σαν παράδειγμα για τον ιδιωτικό τομέα, τόσο τον πολίτη όσο και τις επιχειρήσεις. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση ειδικότερα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει με προγράμματα και με πρωτοβουλίες την προσπάθεια της μετατροπής της Ευρώπης σε μια πράσινη Ήπειρο, με μια βιώσιμη οικονομία που είναι φιλική προς το κλίμα και είναι χαμηλότερης ενεργειακής κατανάλωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει στη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα, στην αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και γενικότερα στο μακροπρόθεσμο στόχο για μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία μέσα από πάρα πολλά προγράμματα. Αξίζει να αναφέρουμε εδώ το βραβευμένο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Baywatch. Το πρόγραμμα αυτό έχει σαν στόχο την χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, στην περιβαλλοντική διαχείριση αλλά και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Σκοπός του προγράμματος αυτό είναι η ανάπτυξη ενός ενεργειακού συστήματος, ώστε να υπάρχει έλεγχος στη χρήση και στην κατανάλωση ενέργειας είτε σε επίπεδο κατοικίας είτε και σε τοπικό επίπεδο, σε επίπεδο γειτονιάς. Ας δούμε κάποιες διεθνείς δράσεις πράσινης πληροφορικής στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας ξεκινήσουμε με το παράδειγμα της Ιρλανδίας. Έχουμε εδώ ένα παράδειγμα εφαρμογής συστημάτων πράσινων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στα πλαίσια ενός συστήματος ηλεκτρονικής διαχείρισης της ροής των εργασιών. Με τη βοήθεια ενός ασύρματου τοπικού δικτύου από αισθητήρες υπολογίζεται η κυκλοφορία στους δρόμους του Δουβλίνου, που είναι η πρωτέγουσα της Ιρλανδίας και οι πληροφορίες αυτές μπορούν να μεταδοθούν με πολλούς τρόπους σε όλα τα νοικοκυριά. Με τον τρόπο αυτό οι κάτοικοι της πόλης είναι ενήμεροι για την κατάσταση της κυκλοφορίας και γενικά μπορούν να προσαρμόσουν με ένα ενεργειακά βέλτιστο τρόπο το πρόγραμμά τους. Πάμε τώρα στην περίπτωση της δανείας. Εδώ έχουμε μια σημαντική και πολύ χρήσιμη προσέγγιση που ονομάζεται πρόγραμμα δράσης για τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών στη δανεία. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει κυρίως δράσεις τηλεργασίας. Ο στόχος του προγράμματος είναι επίσης η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αλλά και η παροχή συσορευμένης πληροφορίας σχετικά με την εμπειρία των δανεζικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν ήδη τις πράσινες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών σε άλλες τεχνολογίες και σε άλλες επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να πρασινήσουν και τις δικές τους επιχειρήσεις. Παραμένοντας στη Σκανδιναβία έχουμε την πρωτοβουλία της Νορβηγίας για τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Στην περίπτωση αυτή στη χώρα αυτή και λόγω των δυσμενών και ρικών συνθηκών προωθούνται ιδιαίτερα τα τηλεσυνέδρια ή τηλεσυναντήσεις αλλά και ηλεκτρονική συνεργασία μέσω της διάδοσης καλών πράσινων πρακτικών ανάμεσα στους πολίτες, τις επιχειρήσεις αλλά και το δημόσιο τομέα. Να συζητήσουμε τώρα για το πρόγραμμα 2020 ή το πρόγραμμα 2020 Ευρώπη 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για ένα πάρα πολύ σημαντικό πρόγραμμα. Αυτό υλοποιείται μέσα στα πλαίσια των στόχων της ευρωπαϊκής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δεκαετία 2010-2020 και παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη μέρημνα για την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή βιωσιμότητα. Το πρόγραμμα αυτό αποτελείται από τρεις πολύ σημαντικούς στόχους που χαρακτηρίζονται από τον αριθμό 20. Έχουμε πρώτα απ' όλα μια προσπάθεια, τον πρώτο στόχο, για μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου κατά 20% ο δεύτερος στόχος του προγράμματος είναι η εξασφάλιση του 20% της ενέργειας μέσα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και τέλος ο τρίτος στόχος αποτελεί την προσπάθεια για αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων πάντα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας δούμε ειδικότερα για τον κάθε στόχο. Ο πρώτος στόχος του προγράμματος 20-20 ή 2020 αφορά τη μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου κατά 20%. Ωστόσο γίνεται προσπάθεια και λαμβάνεται μέρημνα ώστε ο αριθμός αυτός να προσεγγίσει το 30% στις περιπτώσεις που οι συνθήκες το επιτρέπουν. Η σύγκριση αυτή αφορά το 1990, από τότε που ξεκίνησαν δηλαδή οι σχετικές μετρήσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου. Ας δούμε τους στόχους αναλυτικά και ας ξεκινήσουμε από τον πρώτο στόχο του προγράμματος 20-20 ή του προγράμματος Ευρώπη 2020. Είπαμε ότι χαρακτηριστικό του προγράμματος αυτό είναι ο αριθμός 20. Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, έχουμε 20% μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου σε σχέση με το έτος 1990. Ειδικότερα όμως, και εφόσον οι συνθήκες σε κάποιες περιπτώσεις το επιτρέπουν, λαμβάνεται ειδική μέρημνα ώστε η μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου να φτάσει και μέχρι το 30%. Ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1990 μέχρι το 2010, οι εκπομπές αερίων του θερμοκυπίου για την Ευρώπη έχουν ήδη μειωθεί κατά 16% και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για την υλοποίηση των διάφορων αντιρρυπαντικών τεχνολογιών και πρακτικών που έχουν υλοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν οι υφιστάμενες πράσινες πολιτικές εφαρμοστούν πλήρως, η Ευρώπη θα μπορούσε δινητικά να μειώσει τις εκπομπές της κατά 20% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 χωρίς κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα. Ο δεύτερος στόχος αυτού του προγράμματος είναι να αυξήσουμε τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ένα ποσοστό 20% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιεί πολλά και ισχυρά χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Στα προγράμματα αυτά αφενός στοχεύουμε στη μίωση των εκπομπών του διοξυδίου του άνθρακα και την ενισχυμένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο τρίτος στόχος τώρα αφορά τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων κατά 20%. Έχουμε λοιπόν πολλά επίσης προγράμματα τα οποία είναι επίσης με πολύ ισχυρή χρηματοδότηση και στοχεύουν στη γενικευμένη χρήση των διάφορων έξυπνων ενεργειακά κτιρίων ή τα εφυΐ συστήματα κτιρίων όπως συζητήσαμε και νωρίτερα, τις πράσινες κατασκευές αλλά επίσης πολύ μεγάλο ποσό χρηματοδότησης δίνεται και για την αναβάθμιση των σημερινών κατασκευών, την ενεργειακή τους δηλαδή αναβάθμιση. Υπάρχουν πάρα πολλές πρωτοβουλίες και κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα σε αυτές περιλαμβάνεται και το ενεργειακό πιστοποιητικό μιας κατοικίας που πιστοποιεί το επίπεδο της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου αυτού. Ποιοι είναι όμως οι τομείς που είναι υπεύθυνοι για τις εκπομπές αερίων ρήπων στην Ευρώπη. Έχουμε κυρίως το κομμάτι της παραγωγής ενέργειας. Έχουμε τη βιομηχανία, έχουμε τις συγκοινωνίες, έχουμε τα κτίρια και τις κατασκευές τους και τέλος έχουμε τη γεωργία ακριβίας. Όλοι αυτοί οι τομείς μπορούν να μετατραπούν σε οικονομία χαμηλού άνθρακα στο άμεσο μέλλον, εάν αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά τις διάφορες ψηφιακές καινοτομίες, τα ίΝΟΒΕΙΣΟ που παρουσιάζονται και συνήδως χρηματοδοτούνται αδρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιος είναι όμως ο στόχος. Ο απότερος στόχος και το όραμα της Ευρώπης είναι μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία στο έτος 2050. Η μετάβαση σε μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία η οποία θα έχει χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα, χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, περιλαμβάνει συνολικά το όραμα της Ευρώπης. Στη βιβλιογραφία βρίσκουμε τον όρο low carbon society. Αυτό καλείται και ευρωπαϊκός στόχος EU task. Τι περιλαμβάνει. Περιλαμβάνει το όραμα για ζωή και εργασία των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ενεργειακά βιώσιμα κτίρια, κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και χαμηλών εκπομπών ρήπων. Περιλαμβάνει την αξιοποίηση έξυπνων συστημάτων για ψήξη και για θέρμαση. Ακόμα περιλαμβάνει ευθύοι συστήματα μεταφορών, ηλεκτρικά αλλά και υβριδικά τρένα και αυτοκίνητα. Έτσι ώστε τελικά το περιβάλλον στην Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει καθαρότερο και να έχει την ελάχιστη ρίπανση. Θέλουμε λοιπόν μέχρι το έτος 2050 να έχουμε μια πράσινη Ευρώπη. Ο Ευρωπαϊκός Ενεργιακός Χάρτης της Πορείας για το έτος 2050, περιλαμβάνει την απαλλαγή του ενεργιακού συστήματος από όλες τις ανθρακούχιες εκπομπές, την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και σημαντική αύξηση των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ένα πολύ σπουδαίο ρόλο, σπουδαιότερο από ό,τι διαδραματίζει σήμερα η ηλεκτρική ενέργεια. Έχουμε λοιπόν το πρόγραμμα Ευρώπη 2050. Ο Ευρωπαϊκός Ενεργιακός Χάρτης της Πορείας για το έτος 2050, περιλαμβάνει την απαλλαγή του ενεργιακού συστήματος εντελώς από τις ανθρακούχιες εκπομπές, περιλαμβάνει ακόμα την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και σημαντική αύξηση των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική ενεργειακή κατανάλωση. Έχουμε επίσης να διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο η ηλεκτρική ενέργεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να διαδραματίσει σπουδαιότερο ρόλο από ό,τι διαδραματίζει σήμερα. Τέλος, το φυσικό αίριο, το πετρέλαιο, ο άνθρακας και η πυρηνική ενέργεια θα αποτελούν ευέλικτες επιλογές στα πλαίσια της εξιοποίησης ενός ενεργιακού μείγματος για τα διάφορα κράτη-μέλη. Πάντοτε όμως κάτω από την προϋπόθεση ότι αυτό θα επιτεχθεί με ένα ταχύριθμο καλά συνδεδεμένο με την εσωτερική αγορά. Το σχέδιο δράσης λοιπόν για τη μετάβαση σε μια κοινωνία χαμηλού άνθρακα, αυτή την ενεργειακά αποδοτική επικοινωνία μέχρι το έτος 2050, αποσκοπεί στη συνολική διατήρηση της υπερθέρμασης του πλανήτη μέχρι 2 βαθμούς Κελσίου. Να μην προχωρήσουμε δηλαδή παραπάνω από αυτό τον αριθμό, από αυτή την αύξηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση λοιπόν στοχεύει στην οικολογική καινοτομία, το eco-innovation και στις πράσινες τεχνολογίες, αφού σίγουρα έχει αποδειχτεί ότι οι καθαρές τεχνολογίες, οι πράσινες τεχνολογίες είναι το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ας συνοψήσουμε, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία, τις υπηρεσίες και τις τεχνολογίες της πράσινης πληροφορικής και μέσω της ψηφιακής καινοτομίας, συνησφέρουμε και στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αυφόρο αγροτική ανάπτυξη, αλλά συνησφέρουμε και στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και στην ενεργειακή βιωσιμότητα του πλανήτη μας. Όμως, ο πιο κρίσιμος παράγοντας για την προστασία του περιβάλλοντος είναι η πράσινη συμπεριφορά των ανθρώπων. Ο πιο κρίσιμος παράγοντας είναι οι πράσινες πολιτικές που επιλέγουν οι κοινωνίες, που επιλέγουν οι κυβερνήσεις και οι πράσινες στρατηγικές οι οποίες είναι αναγκαίο να ταιθούν αλλά και να υλοποιηθούν σε εθνικό αλλά κυρίως σε παγκόσμιο επίπεδο. |
| _version_ |
1782818293790277632 |
| description |
Πράσινη Πληροφορική, Μείωση Κατανάλωσης Ενέργειας και Ενεργειακή Βιωσιμότητα, Πράσινο Διαδίκτυο, Παγκόσμιες Δράσεις Πράσινης Πληροφορικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενεργειακή Βιωσιμότητα: Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με την πράσινη πληροφορική στο πλαίσιο της ενεργειακής βιωσιμότητας. Ειδικότερα στην ενότητα αυτά αυτή θα δούμε για τον ορισμό της πράσινης πληροφορικής, θα μιλήσουμε για το αποτύπωμα του άνθρακα, για τις δυσμενείς συνέπειες της αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, για τις πράσινες τεχνολογίες που προορίζονται για την εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικότερα θα μιλήσουμε για τα συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, για τις ευφυείς κατοικίες, τις πράσινες κατασκευές στα πλαίσια μιας βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, θα μιλήσουμε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για την ανακύκλωση των ηλεκτρονικών απορριμάτων, για το πράσινο διαδίκτυο και τις πράσινες τεχνικές όπως το cloud computing, θα μιλήσουμε για τις πράσινες πολιτικές διεθνώς και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια ενεργειακή βιοσημότητα και θα μιλήσουμε ιδιαίτερα για το Energy Star και για το πρόγραμμα Ευρώπη 2020 και τέλος θα συζητήσουμε το όραμα μιας πράσινης Ευρώπης στα πλαίσια της ενεργειακής βιοσημότητας. Ας ξεκινήσουμε από τον ορισμό. Τι είναι η πράσινη πληροφορική ή αλλιώς και πράσινες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Ο όρος αυτός αναφέρεται στα εργαλεία, τις υπηρεσίες και τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, οι οποίες σε συνδυασμό με πράσινες πρακτικές αλλά και μια πράσινη συμπεριφορά είτε από τον τομέα της βιομηχανίας τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών είτε από τον κάθε πολίτη ξεχωριστά μπορούν τελικά να συνεισφέρουν στην προστασία αλλά και την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος. Στον 21ο αιώνα μέσω της σύγκλισης των διαδικτυακών υπηρεσιών, των ευρυζωνικών υποδομών, των ασύρματων τεχνολογιών και των κινητών υπηρεσιών, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών πλέον αξιοποιούνται για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, εργαλείων αλλά και υπηρεσιών, οι οποίες έχουν πάντα ενισχυμένες δυνατότητες κοινωνικής δικτύωσης ή μια τεράστια αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας των ανθρώπων. Αυτή η επανάσταση που προκάλεσε η εκτεταμένη διήσδιση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στην καθημερινή ζωή του μέσου πολίτη, είχε σαν αντίστοιχο αποτέλεσμα και την επιδίνωση του φαινομένου του θερμοκυπείου, καθώς το αποτύπωμα του άνθρακα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών συνεχώς αυξάνεται και μάλιστα με ανησυχητικούς ρυθμούς. Ας δούμε όμως τι είναι το αποτύπωμα άνθρακα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Σαν αποτύπωμα άνθρακα ή αλλιώς αποτύπωμα του διοξυβίου του άνθρακα ή και ενεργιακό αποτύπωμα ορίζουμε την ενέργεια που απαιτείται, αλλά και τη ρίπανση που προκαλείται κατά τις διαδικασίες παραγωγής των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και επιπλέον κατά την τελική τους αξιοποίηση. Ενώ οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών αποτολούν ένα στρατηγικό εργαλείο στο πλαίσιο της πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο όπως συζητήσαμε στην προηγούμενη ενότητα, παράλληλα η αξιοποίησή του στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου συμβάλλει με τη σειρά της στη ρύπανση και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών οφείλεται το 2% της συνολικής εκπομπής ρύπων ένα ποσοστό ίσο με αυτό των αερομεταφορών. Ειδικότερα η αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών συμβάλλει στη ρύπανση του περιβάλλοντος με τους παρακάτω τρόπους. Όπως είπαμε στην αύξηση του αποτυπώματος του άνθρακα που αφορά δύο τμήματα είτε την ενεργειακή κατανάλωση κατά την κατασκευή τους είτε την εκπομπή αερίων ρύπων πάλι κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους. Οφείλεται επίσης στην υψηλή τοξικότητα των προϊόντων που τελικά παράγονται και τέλος οφείλεται στην ακατάλληλη διαχείριση των ηλεκτρονικών απορυμάτων ή αποβλήτων αλλά ακόμα και στην ακατάλληλη διαχείριση της εφοδιαστικής τους αλυσίδας. Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών προκαλούν σημαντική ενεργειακή κατανάλωση κατά τη χρήση και την αξιοποίησή τους επίσης. Η συνολική ενεργειακή κατανάλωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών αναμένεται να διπλασιαστεί ως το έτος 2022 αλλά και να τριπλασιαστεί ως το έτος 2030 και να φτάσει στην τάξη των 1.700 τεραβάτ. Συγκριτικά πάντα με τα επίπεδα του έτους 2010. Έχουμε επίσης πολλές τοξικές ουσίες που σχετίζονται με τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Έχουμε για παράδειγμα μόλιβδο, έχουμε και υδράργυρο. Αυτά περιλαμβάνονται στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό και αυξάνουν ιδιαίτερα το περιβαλλοντικό φορτίο κατά τη διάρκεια της απόρριψής τους. Ο εξοπλισμός των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών που όπως είπαμε καλείται ηλεκτρονικά απόβλητα, ηλεκτρονικά απορρήματα με το διεθνή αγγλικό όρο E-Waste μετά το πέρας του κύκλου ζωής τους συχνά απορρίπτονται ως απλά απορρήματα χωρίς να λυφθεί καμία ειδική πρόνοια και στην περίπτωση αυτή προκαλούν σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα και στα υπόγεια ύδατα αλλά και στα εδάφη. Έχουμε όμως και τις πράσινες πολιτικές. Η πράσινη πληροφορική συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε δραστηριότητες διαφόρων τομέων ενώ βοηθάει και στη μείωση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων στο πλαίσιο μιας συνολικής πράσινης πολιτικής. Επιπλέον παρέχονται λύσεις και έξυπνες εφαρμογές που μπορούν τελικά να διαχειριστούν την υπερθέρμανση του πλανήτη, την τοξικότητα, τη χρήση των εδαφών και των υδάτων, τη μείωση του στρώματος του όζοντος και τις διάφορες επιπτώσεις που παρατηρούνται στη βιοπικιλότητα. Η πράσινη πληροφορική συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, στη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα και τελικά στην ενεργειακή βιοσιμότητα με τεχνολογίες και εφαρμογές. Αφορούν συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, ευφυείς κατοικίες, πράσινες κατασκευές μέσω μιας βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλιακή ενέργεια, εωλική ενέργεια, τα φωτοβολταϊκά συστήματα και τα βιοκαύσιμα. Αφορούν τις διάφορες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες και τέλος αφορούν την ορθολογική διαχείριση των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή αποβλήτων. Ας ξεκινήσουμε να συζητήσουμε σχετικά με τα συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας, τις έξυπνες κατοικίες στα πλαίσια των πράσινων κατασκευών και της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Η πράσινη πληροφορική συμβάλει στην περίπτωση αυτή με την εφεύρεση διαφόρων καινοτόμων συστημάτων που αφορούν εξοικονόμηση ενέργειας. Παράλληλα έχουμε και διάφορες σχετικές τεχνολογίες αλλά και διάφορες έξυπνες συσκευές που αξιοποιούν τα διάφορα ψηφιακά συστήματα έξυπνης διαχείρισης ενέργειας. Τα συστήματα αυτά τα βρίσκουμε και με κάποιους παράλληλους όρους όπως smart energy use ή energy saver systems. Έχει καταγραφεί ότι το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας προέρχεται από τα νοικοκυριά. Συνεπώς η ανάπτυξη καινοτομιών και τεχνολογιών σε σχέση με τις κατοικίες και τις κατασκευές είναι πολύ σημαντική. Έχουμε λοιπόν τις διάφορες ενεργειακές κατοικίες ή ευφυείς κατοικίες τα Ingeliden houses και έχουμε και τις πράσινες κατασκευές, το green construction. Πρόκειται δηλαδή για κατασκευή κτιρίων με βιοκλιματικά υλικά αλλά και με μεθόδους πράσινης αρχιτεκτονικής ή βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Στην περίπτωση αυτή αξιοποιούν καινοτόμα ψηφιακά ενεργειακά συστήματα με αισθητήρες απεικόνισης και μέτρησης ενέργειας που μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται και σε συνέπεια σε ενεργειακή βιωσιμότητα. Τι είναι όμως η βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική αφορά στο σχεδιασμό ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων και χώρων. Αφορά είτε εσωτερικούς χώρους είτε εξωτερικούς υπέθριους χώρους. Ο σκοπός είναι η εξασφάλιση συνθηκών θερμικής αλλά και οπτικής άνεσης και για το σκοπό αυτό αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια και διάφορες άλλες περιβαλλοντικές πηγές. Αξιοποιούνται τα φυσικά φαινόμενα του τοπικού κλίματος. Αξιοποιείται ο ηλιασμός του κτιρίου και η σκίαση του κτιρίου. Αξιοποιείται ο προσανατολισμός του κτιρίου, ο αερισμός του κτιρίου και τέλος δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα διάφορα δομικά υλικά που πρέπει να είναι στο σύνολό τους δομούμενα φυσικά υλικά. Όπως είναι το ξύλο, το άχυρο, η πέτρα και το χώμα. Αξιοποιούνται στην περίπτωση αυτή τα συστήματα πληροφορικής για την οργάνωση και αξιοποίηση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης των κτιρίων. Τα συστήματα αυτά κυρίως χρησιμοποιούνται για τα ηλεκτρολογικά και μηχανολογικά συστήματα του κτιρίου. Ποια είναι αυτά τα συστήματα. Είναι τα συστήματα τεχνητού φωτισμού, τα συστήματα κλιματισμού αλλά και θέρμασης των χώρων. Είναι τα διάφορα παθητικά συστήματα που αφορούν τα έθρια και τον αερισμό των χώρων. Τα συστήματα δροσισμού του κτιρίου ή ηλεκτρικές καταναλώσεις και τέλος έχουμε τα διάφορα συστήματα ασφαλείας του κτιρίου. Συνολικά λοιπόν αυτά τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης παρακολουθούν, ελέγχουν και βελτιστοποιούν την απόδοση είτε της παραγωγής είτε και της μετάδοσης της ενέργειας μέσα στο κτίριο. Χρησιμοποιούνται λοιπόν για την παρακολούθηση, τη μέτρηση, τον έλεγχο των ηλεκτρικών φορτίων αλλά και συνολικά για την ανάλυση των δεδομένων των κτιρίων. Έχουμε λοιπόν στην περίπτωση αυτή έξυπνες ή πράσινες κατασκευές κτιρίων. Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία σε παγκόσμιο επίπεδο ο τομέας των πράσινων κατασκευών αλλά επίσης και ο τομέας της ενεργειακής αναβάθμισης των υφιστάμενων κατοικιών μπορεί να δώσει πολλές νέες θέσεις εργασίας και να βοηθήσει με τον τρόπο αυτό την καταπολέμηση της οικονομικής ύφεσης. Ας δούμε τώρα μερικά πράγματα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ηλιακή ενέργεια και τα βιοκαύσιμα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι κυρίως η εολική ενέργεια που είναι ενέργεια που παίρνουμε από τους ανέμους, η ηλιακή ενέργεια θερμική ή φωτοβολταϊκή ενέργεια από τον ήλιο, η υδροελεκτρική ενέργεια που παίρνουμε από την κίνηση του νερού, έχουμε την παλληριακή ενέργεια που παίρνουμε από τα κύματα, έχουμε τη γεωθερμική ενέργεια που προκύπτει μέσα από το έδαφος και τέλος έχουμε την ενέργεια που προκύπτει από βιωμάζα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συνιστούν μια ουσιαστική εναλλακτική λύση σε σχέση με την αξιοποίηση των ορικτών καυσίμων για ενέργεια. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επιτρέπουν λοιπόν τη μείωση των εκπομπών αερίων που προέρχονται από την παραγωγή και την κατανάλωσή τους και προξενούν το φαινόμενο του θερμοκυπίου. Σχετικά με την ηλιακή ενέργεια, χαρακτηρίζουμε τι ως ηλιακή ενέργεια. Σύμφωνα με τον ορισμό ηλιακή ενέργεια είναι ένα σύνολο από διάφορες μορφές ενέργειας που προέρχονται από τον ήλιο. Από τον ήλιο προέρχεται και το φως αλλά και η θερμότητα που ακτινοβολούνται, απορροφούνται από διάφορα στοιχεία και ενώσεις στη γη και στη συνέχεια μετατρέπονται σε διάφορες άλλες μορφές ενέργειας. Οι σύγχρονες τεχνολογίες σήμερα αξιοποιούν ένα μηδαμινό ποσοστό από την ενέργεια που φτάνει στην επιφάνεια του πλανήτη μας και δημιουργούνται στην πράξη τρία είδη από συστήματα που αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια. Έχουμε τα θερμικά ηλιακά συστήματα, έχουμε τα παθητικά ηλιακά συστήματα και τέλος έχουμε τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Να δούμε λίγα πράγματα για τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Πρόκειται για συστήματα που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια και εδώ και πολλά χρόνια τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για να ηλεκτροδοτηθούν μη διασυνδεμένες καταναλώσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο. Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις? Δορυφόροι, φάροι, απομονωμένα σπίτια χρησιμοποιούν παραδοσιακά τα φωτοβολταϊκά συστήματα για την ηλεκτροδότησή τους. Στην Ελλάδα η προοπτική ανάπτυξης και εφαρμογής των φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι τεράστια λόγω του ιδιαίτερα υψηλού δυναμικού ηλιακής ενέργειας στη χώρα μας. Η ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα. Αποδίδει τη μέγιστη ισχύτης κατά τη διάρκεια της ημέρας όπου παρουσιάζεται η μεγαλύτερη ηλιοφάνεια, αλλά ταυτόχρονα τότε παρουσιάζεται και η μέγιστη ζήτηση. Έχουμε δύο ειδών φωτοβολταϊκά συστήματα τα οποία κατατάσσονται στις δύο αυτές κατηγορίες ανάλογα με τη χρήση τους. Έχουμε τα αυτόνομα και τα διασυνδεμένα φωτοβολταϊκά συστήματα. Αυτόνομα συστήματα είναι αυτά των οποίων η παραγόμενη ενέργεια καταναλώνεται επί τόπου και εξ ολοκλήρου πάει κατευθείαν λοιπόν από την παραγωγή στην κατανάλωση. Έχουμε όμως και τα διασυνδεμένα συστήματα όπου στην περίπτωση αυτή η παραγόμενη ενέργεια βιοχετεύεται σε ένα ηλεκτρικό δίκτυο τοπικό και στη συνέχεια μεταφέρεται και καταναλώνεται σε άλλα σημεία του ηλεκτρικού δικτύου. Σχετικά με τα βιοκαύσιμα. Τι χαρακτηρίζεται ως βιοκαύσιμο. Βιοκαύσιμα χαρακτηρίζονται όλα τα στερεά, υγρά και αέρια κάυσιμα που προέρχονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Προέρχονται δηλαδή από βιομάζα. Βιοκαύσιμα χαρακτηρίζονται το βιοντίζελ, η βιοεθανόλη, το βιοαέριο, τα καθαρά φυτικά έλεα και το βιοιδρογόνο. Και στην περίπτωση των βιοκαυσίμων έχουμε τρεις διαφορετικές κατηγορίες. Έχουμε τα βιοκαύσιμα της πρώτης γενιάς που προέρχονται από διάφορες ενεργειακές καλλιέργειες. Έχουμε τα βιοκαύσιμα της δεύτερης γενιάς που προέρχονται από λιγνοκυταρινικά υλικά και τέλος έχουμε τα βιοκαύσιμα της τρίτης γενιάς που προέρχονται από άλγες. Έχουμε όμως και κάποιες ιδιαιτερότητες για τα βιοκαύσιμα και τα βιορευστά. Αυτά δεν πρέπει να έχουν παραχθεί από πρώτες ύλες που προέρχονται από εδάφη με υψηλή αξία βιοπικιλότητας ή από εδάφη πλούσια σε άνθρακα. Άρα λοιπόν για να τύχουν διάφορες βιοκαλλιέργειες σε χρηματοδοτική υποστήριξη θα πρέπει να έχουν χαρακτηριστεί σαν αηφόρες βάσει διαφόρων κριτηρίων που υπάγονται στην οδηγία 2009-28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μιλήσουμε τώρα για τα ηλεκτρονικά απορρήματα ή ηλεκτρονικά απόβλητα το e-waste. Ας καθορίσουμε πρώτα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία ποιος είναι ο ορισμός τους. Ως ηλεκτρονικά απόβλητα θεωρούμε όλον τον ηλεκτρικό αλλά και ηλεκτρονικό εξοπλισμό που προορίζεται είτε για επαναχρησιμοποίηση, είτε για μεταπόληση, είτε για διάσωση, είτε για ανακύκλωση, είτε για διάθεση. Στην πράξη λοιπόν ηλεκτρονικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός θεωρείται οι τηλεοράσεις, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και όλος ο περιφερειακός εξοπλισμός τους, ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός, τα κινητά τηλέφωνα, οι οικιακές συσκευές, τα στερεοφωνικά συστήματα, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα πληντήρια κλπ. Η άτοπη επεξεργασία των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή αποβλήτων μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα ρίπανσης του περιβάλλοντος αλλά και προβλήματα υγείας στους κατοίκους της περιοχής γιατί περιέχουν τα βαραία μέταλα όπως παραδείγματος χάρην το μόλιβδο. Η ανακύκλωση των ηλεκτρονικών απορριμάτων ή ηλεκτρονικών αποβλήτων μπορεί να είναι επίσης επικίνδυνη ακόμη και για τους εργαζόμενους που ασχολούνται με αυτή τη διαδικασία. Είναι λοιπόν απαραίτητο να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα κυρίως για την έκθεση των εργαζομένων στις διάφορες διαργασίας ανακύκλωσης αλλά και για τη διαρροή των υλικών. Η ανεξέλεγκτη κάυση η αποσυναρμολόγηση και η διάθεση προκαλούν μια σειρά από περιβαλλοντικά προβλήματα όπως μόλινση των υπογείων υδάτων, ατμοσφαιρική ρύπανση, ρύπανση των υδάτων, είτε από την άμεση απαλλαγή αυτού του ηλεκτρονικού εξοπλισμού που πετάζεται κατευθείαν μέσα στα ύδατα, νερά, ποτάμια, λίμνες, είτε λόγω της επιφανειακής ροής ιδιαίτερα κοντά σε παράκτηες περιοχές. Και τέλος έχουμε διάφορα προβλήματα άμεσα ή έμεσα στην υγεία των κατοίκων λόγω κυρίως των μεθόδων επεξεργασίας αυτών των ηλεκτρονικών απορυμάτων ή αποβλήτων. Τα ηλεκτρονικά απορύματα ή ηλεκτρονικά απόβλητα εκτός όμως από τα διάφορα επικίνδυνα υλικά που περιέχουν, περιέχουν και πάρα πολλά πολύτιμα υλικά. Για παράδειγμα μέσα στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό ενός υπολογιστή υπάρχει χρυσός. Σε πολύπλοκες ηλεκτρονικές συσκευές μπορεί να βρεθεί μια πλειονότητα υλικών, μπορούμε να μετρήσουμε μέχρι και 60 στοιχεία του περιοδικού πίνακα. Για να δούμε μερικά από τα υλικά που μπορούμε να βρούμε μέσα σε έναν υπολογιστή. Μπορούμε να βρούμε κάδμιο. Το κάδμιο υπάρχει στις οθόνες καθοδικού σωλήνα. Το κάδμιο είναι ένα υλικό το οποίο βίωσης σωρεύεται στο περιβάλλον και είναι ιδιαίτερα τοξικό για τον άνθρωπο. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα βλαπτικό για τα νεφρά και τα ωστά όπως διαβάζουμε στη διεθνή βιβλιογραφία. Και αποτελεί μία από τις έξι τοξικότερες ουσίες που έχουν απαγορευτεί στα πλαίσια του διεθνούς περιορισμούς, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις επικίνδυνες ουσίες. Τέλος, στα διάφορα πλαστικά κομμάτια από PVC, το πολυβινιλοχλωρίδιο. Αυτά υπάρχουν στις καλωδιώσεις, στις πλακέτες τυπωμένων κυκλομάτων κλπ. Όταν το PVC καίγεται, απελευθερώνει διοξύνες που έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη αναπαραγωγή και ενγένει στο ανωσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Αλλά δεν σταματούν εδώ οι επικίνδυνες ουσίες. Έχουμε επίσης υδράργυρο μέσα στους υπολογιστές. Χρησιμοποιείται σε συσκευές φωτισμού και στις επίπεδες οθόνες. Ο υδράργυρος μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο νευρικό σύστημα, στα νεφρά και στον εγκέφαλο και μπορεί ακόμη να μεταφερθεί και στα βρέφη μέσω του μητρικού γάλακτος. Αφού είδαμε πόσο σημαντικά είναι τα στοιχεία που υπάρχουν μέσα στους υπολογιστές, είναι νομίζω προφανές ότι πρέπει να βρεθούν ορθολογικοί τρόποι για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της διάθεσης και απόρριψής τους. Οι διάφορες τεχνικές λύσεις υπάρχουν, είναι διαθέσιμες, αλλά είναι δύσκολο να εφαρμοστούν. Τα προβλήματα για την εφαρμογή τους είναι κυρίως το δεδομένο νομικό πλαίσιο. Ένα άλλο πρόβλημα είναι οι διάφοροι μέθοδοι για τη συλλογή αυτών των ηλεκτρονικών απορριμάτων, ώστε να μην φτάνουν τελικά στις χωματερές σαν απλά απορρίματα. Και τέλος μπαίνει στη μέση και το οικονομικό ζήτημα έχει να κάνει λοιπόν με ένα λογιστικό πρόγραμμα που αφορά την όλη ορθολογική διαχείριση των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Σήμερα η διεθνή στάση αποκαλείται 3R πόληση. Πρόκειται λοιπόν για την πολιτική των τριών R. Ποια είναι αυτά τα R, να το δούμε από τους αγγλικούς όρους. Έχουμε τους αγγλικούς όρους recycle, δηλαδή ανακυκλώνω ή ανακύκλωση. Έχουμε τον όρο reduce, έχουμε μίωση δηλαδή, μίωση της χρήσης και reuse, επαναχρησιμοποίηση για τα ηλεκτρονικά απορρίματα. Αν δηλαδή αξιοποιήσουμε αυτή την πολιτική 3R, προσπαθήσουμε δηλαδή να ανακυκλώνουμε όσο είναι δυνατόν τα ηλεκτρονικά αποβλήτα ή απορρίματα. Να χρησιμοποιούμε, να κάνουμε επαναχρησιμοποίηση όσων κομματιών ή συσκευών μπορούν να διορθωθούν ή κάποια κομμάτια από αυτά να τα πάρουμε και να τα ξαναχρησιμοποιήσουμε. Τότε έχουμε μίωση συνολικά της χρήσης και βέβαια να μην προχωρήσουμε και σε αλόγιστη χρήση τέτοιων συστημάτων. Τότε μπορούμε να πούμε ότι έχουμε μια ορθολογική πολιτική για τη διαχείριση και για την απόρριψη των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Τέλος είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι με ορθολογικές πρακτικές απόσυρσης το 90% ενός υπολογιστή μπορεί τελικά να ανακυκλωθεί. Ας δούμε μερικές εκτιμήσεις όμως σχετικά με τα ηλεκτρονικά αποβλήτα ή απορρίματα. Εκτιμάται ότι 50 εκατομμύρια τόνι ηλεκτρονικών αποβλήτων παράγονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Άρα λοιπόν θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί ακόμη και σαν πολίτες για τη δική μας προσωπική διαχείριση αυτού του προβλήματος. Η υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος εκτιμά ότι μόνο το 15 έως 20% των ηλεκτρονικών αποβλήτων ανακυκλώνεται τελικά. Ενώ τα υπόλοιπα πηγαίνουν απευθείας σε χώρους είτε υγειονομικής ταφής είτε αποτέφρωσης είτε σε απλές χωματερές. Ποιοι είναι όμως οι χώροι όπου κυρίως έχουμε απόθεση των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Η Κίνα εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό χώρο απόθεσης ηλεκτρονικών αποβλήτων για όλες τις αναπτυγμένες χώρες. Εκεί λοιπόν αποσύρονται οι υπολογιστές παρόλο που απαγορεύτηκε η εισαγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων στη χώρα αυτή. Στον Κούιγιου στην περιοχή Σάντου στην Κίνα πρόκειται για έναν τεράστιο χώρο επεξεργασίας ηλεκτρονικών αποβλήτων όπου ακόμα καταλήγουν ηλεκτρονικά απόβλητα συσκευές, τηλεοράσεις, ηλεκτρονικοί υπολογιστές από όλο τον κόσμο. Για το λόγο αυτό η περιοχή αυτή συχνά αναφέρεται και ως πρωτεύουσα των ηλεκτρονικών αποβλήτων του κόσμου. Εκεί διάφοροι εργαζόμενοι αποσυναρμογούν παλιούς υπολογιστές και ανακτούν με αυτόν τον τρόπο οποιαδήποτε μέταλα ή ακόμη και οποιαδήποτε κομμάτια των υπολογιστών θα μπορούσαν στη συνέχεια να μεταποιηθούν είτε να πουληθούν. Ας μιλήσουμε τώρα και για το διαδίκτυο. Να αναρωτηθούμε και να συζητήσουμε πόσο πράσινο είναι το διαδίκτυο. Το διαδίκτυο είναι πράσινο, θεωρείται πράσινο, παρέχει πολλές καινοτομίες αλλά και ευκολίες τόσο προς τους πολίτες, όσο προς τις επιχειρήσεις, συνολικά σε όλη την κοινωνία και τον κρατικό φορέα και όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε μία σημαντική μίωση της ενεργειακής κατανάλωσης αλλά και της ενεργειακής ζήτησης. Περισσότερα και αυτό το κομμάτι για την αξιοποίηση δηλαδή του διαδικτύου θα συζητήσουμε σε επόμενη ενότητα. Εταιρείες που βασίζονται στην ανταλλαγή αλλά και αποθήκευση τεράστιων όγκων δεδομένων, όπως είναι η Google και το Facebook, έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Έχουμε λοιπόν κέντρα δεδομένων που είναι ιδιαίτερα απαραίτητα με τη σημερινή δομή του διαδικτύου. Δεδομένου ότι αυτά τα κέντρα δεδομένων, τα data centers, είναι οι πιο ενεργοβόρες μορφές πληροφορικής που υπάρχουν και ότι οι ποσότητες των δεδομένων εξαιτίας των σύγχρονων εφαρμογών συνεχώς αυξάνονται, θα είναι απαραίτητα στο μέλλον ακόμα περισσότερα κέντρα δεδομένων. Γίνονται όμως προσπάθειες στα πλαίσια της πράσινης πληροφορικής ώστε αυτά τα κέντρα δεδομένων που θα δημιουργηθούν στο μέλλον να έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση, να προωθούν την εικονικότητα και τέλος να βελτιώσουν κυρίως το σύστημα ψήξης τους που είναι ένα πολύ ενεργοβόρο κομμάτι των συστημάτων αυτών και συνολικά να βελτιώσουν την ενεργειακή τους απόδοση. Σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα κέντρο δεδομένων η οποία γίνεται χωρίς να υποβαθμιστεί το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών έχοντας σημαντικό οικονομικό κίνητρο και με συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί η καινοτομία του cloud computing. Με την αξιοποίηση του διαδικτύου και των ευρυζωνικών δικτύων μπορούμε να επιτύχουμε μία εικονική κατανεμημένη υπολογιστική ισχύ σε πραγματικό χρόνο. Και αυτή είναι η καινοτομία του cloud computing. Το cloud computing έχει τροποποιήσει τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται υπηρεσίες των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Ειδικότερα το cloud computing παρέχει μεγάλη δυνατότητα ανάπτυξης στη βιομηχανία των κέντρων δεδομένων. Επίσης παρέχει πόρους λογισμικό αλλά και δεδομένα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και σε διάφορες άλλες συσκευές και αυτό γίνεται κατόπιν μια σχετικής αίτησης. Παρέχει λοιπόν τη δυνατότητα μίωσης του αποτυπώματος του διοξυδίου του άνθρακα ή του αποτυπώματος του άνθρακα ή του ενεργιακού αποτυπώματος που αντιστοιχεί στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση που ονομάζεται ενεργειακή έκθεση του κέντρου δεδομένων, αναμένεται να έχουμε μία μίωση της ενέργειας που καταναλώνεται στα δίκτυα και στους επεξεργαστές και θα φτάσει έως και 20% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, αν έχουμε μία ορθολογική αξιοποίηση του cloud computing. Όμως το διαδίκτυο είναι πράσινο όπως είπαμε, υπάρχουν κάποιες πολύ δημοφιλείς εφαρμογές της πράσινης πληροφορικής στο διαδίκτυο όπως είναι το τελεκάνφερες ή τηλεσυνδιάσκεψη για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω σε επόμενη ενότητα και η ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων digital distribution ή ακόμα και digital publication δηλαδή η ψηφιακή εκτύπωση. Μια πάρα πολύ σημαντική υπηρεσία που παρέχει το διαδίκτυο στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενεργειακή διωσιμότητα. Στην περίπτωση αυτή μέσω του διαδικτύου γίνεται ανταλλαγή των αρχείων, γίνεται ανταλλαγή φωτογραφιών, μελετών, όλα αυτά μεταφέρονται με ψηφιακή μορφή μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλων υπηρεσιών. Άρα λοιπόν καταναλώνεται και λιγότερο χαρτί. Υπάρχουν πάρα πολλές εφαρμογές ψηφιακές, πολλές υπηρεσίες, πράσινες υπηρεσίες όπως λέμε σήμερα, που έχουν τη βάση τους και την αξιοποίησή τους μέσα στο διαδίκτυο. Γι'αυτά θα μιλήσουμε περισσότερο σε επόμενες ενότητες. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται μέσω της ευριζωνικότητας. Μπορούμε πολύ σύντομα να αναφέρουμε ότι έχουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση που μέσα στο πλαίσιο των πράσινων πρακτικών γίνεται μια πράσινη διακυβέρνηση. Έχουμε το ηλεκτρονικό εμπόριο που γίνεται πράσινο εμπόριο, την ηλεκτρονική τραπεζική που γίνεται πράσινη τραπεζική, τις ηλεκτρονικές πληρωμές που γίνονται πλέον πράσινες πληρωμές, το ηλεκτρονικό πανεπιστήμιο που γίνεται πράσινο πανεπιστήμιο, τις ηλεκτρονικές πληροφορίες που γίνονται πράσινες πληροφορίες κλπ. Θα το συζητήσουμε εκτενέστερα σε επόμενη ενότητα. Όλες όμως αυτές οι υπηρεσίες έχουν τη βάση τους σε πράσινη συμπεριφορά και πράσινη πολιτική και έχουν να κάνουμε την αξιοποίηση των δικτύων και της ευριζωνικότητας στα πλαίσια της αξιοποίησης τους στη μεγαλύτερη έβαση την προστασία του περιβάλλοντος. Ας δούμε όμως και κάποιες παγκόσμιες δράσεις πράσινης πληροφορικής, δράσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια της ενεργειακής βιωσιμότητας. Σε παγκόσμιο επίπεδο έχουμε μια συνεχή δράση με γνώμονα την πράσινη πληροφορική. Για παράδειγμα έχουμε τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης τον ΟΣΑ που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών μπορούν να συνεισφέρουν στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στην Αυστραλία έχουμε το πρόγραμμα που αποκαλείται ηλιακές πόλεις σαν σύτης. Στο πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνεται η τοποθέτηση έξυπνων μετρητών, ενεργειακών μετρητών σε όλα τα νοικοκυριά. Οι έξυπνοι μετρητές αυτοί παρακολουθούν την κατανάλωση της ενέργειας αλλά και την τιμολόγησή της. Έχουμε το πρότυπο Energy Star. Το πρότυπο Energy Star ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αλλά πρόκειται για ένα διεθνές πρότυπο που αφορά την ενεργειακή απόδοση διάφορων καταναλωτικών προϊόντων και το πρότυπο αυτό το χρησιμοποιεί πλέον και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε λοιπόν διάφορες συσκευές οι οποίες φέρουν τελικά το σήμα υπηρεσιών Energy Star. Οι συσκευές αυτές αποτελούν λοιπόν συσκευές που έχουν μια μορφή πισθοποίησης, ενεργειακής πισθοποίησης. Είναι προϊόντα και περιφερειακά υπολογιστών, συσκευές για το χώρο της κουζίνας, του σπιτιού, ακόμη πρόκειται για κτίρια ή διάφορα άλλα προϊόντα που πισθοποιημένα έχουν ενεργειακή απόδοση καλύτερη, της τάξιος των 20 με 30% λιγότερη ενέργεια από ό,τι απαιτείται από τα συνήθει πρότυπα. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες το Energy Star αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη για τη χρήση διαφόρων τεχνολογικών καινοτομιών. Όπως για παράδειγμα στους λαμτήρες φθορισμού, στα έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας, αλλά και στη χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση των διάφορων συσκευών όταν βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής. Οι προδιαγραφές του Energy Star είναι διαφορετικές για κάθε συσκευή αλλά και για κάθε χώρα και καθορίζονται συνήθως από μια υπηρεσία περιβαλλοντικής προστασίας ή από το Υπουργείο Ενέργειας κάθε χώρα. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε και τις πράσινες δημόσια συμβάσεις. Οι πράσινες δημόσια συμβάσεις αφορούν το χώρο της πολιτείας και πρόκειται για διαδικασίες, κατά τις οποίες ο δημόσιος τομέας προμηθεύεται προϊόντα αλλά και υπηρεσίες, χρησιμοποιώντας απόλυτα πράσινα κριτήρια κατά την αξιολόγηση των προσφορών. Αυτά τα πράσινα κριτήρια αφορούν συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων και υπηρεσιών όπως έχουμε σχετικά με το χαρτί, με τον εξοπλισμό πληροφορικής και τα κινητά τηλέφωνα, σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες καθαρισμού, σχετικά με τις διάφορες κατασκευές αλλά και την επίπλωση, σχετικά με τις μεταφορές, με την κατασκευή οδικού δικτύου, τη σήμανση, το φωτισμό των οδών και τη σηματοδότηση, σχετικά με την αξιοποίηση του ηλεκτρικού ρεύματος και τη συμπαραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, σχετικά με υπηρεσίες επιστητισμού και τροφοδοσίας, διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες και γενικά ό,τι αφορά τα διάφορα υλικά που αξιοποιούνται όπως η αλωπίνα και στερμομόνωση, υλικά σκληρού δαπέδου, πάνελ τείχου και λοιπά. Όλα αυτά πρέπει να υπάγονται στις σταθερές που αφορούν τις πράσινες κατασκευές και τα πράσινα υλικά. Με τις πράσινες δημόσια συμβάσεις λοιπόν πρέπει να μπορούμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, να μειώσουμε το ενεργειακό και οικολογικό αποτύπωμα, να συμβάλλουμε στην αυφορική χρήση των φυσικών πόρων, να εξοικονομήσουμε δημόσια πόρους, να προωθήσουμε την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και τέλος οι πράσινες δημόσια συμβάσεις να λειτουργήσουν σαν παράδειγμα για τον ιδιωτικό τομέα, τόσο τον πολίτη όσο και τις επιχειρήσεις. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση ειδικότερα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει με προγράμματα και με πρωτοβουλίες την προσπάθεια της μετατροπής της Ευρώπης σε μια πράσινη Ήπειρο, με μια βιώσιμη οικονομία που είναι φιλική προς το κλίμα και είναι χαμηλότερης ενεργειακής κατανάλωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει στη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα, στην αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και γενικότερα στο μακροπρόθεσμο στόχο για μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία μέσα από πάρα πολλά προγράμματα. Αξίζει να αναφέρουμε εδώ το βραβευμένο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Baywatch. Το πρόγραμμα αυτό έχει σαν στόχο την χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, στην περιβαλλοντική διαχείριση αλλά και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Σκοπός του προγράμματος αυτό είναι η ανάπτυξη ενός ενεργειακού συστήματος, ώστε να υπάρχει έλεγχος στη χρήση και στην κατανάλωση ενέργειας είτε σε επίπεδο κατοικίας είτε και σε τοπικό επίπεδο, σε επίπεδο γειτονιάς. Ας δούμε κάποιες διεθνείς δράσεις πράσινης πληροφορικής στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας ξεκινήσουμε με το παράδειγμα της Ιρλανδίας. Έχουμε εδώ ένα παράδειγμα εφαρμογής συστημάτων πράσινων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στα πλαίσια ενός συστήματος ηλεκτρονικής διαχείρισης της ροής των εργασιών. Με τη βοήθεια ενός ασύρματου τοπικού δικτύου από αισθητήρες υπολογίζεται η κυκλοφορία στους δρόμους του Δουβλίνου, που είναι η πρωτέγουσα της Ιρλανδίας και οι πληροφορίες αυτές μπορούν να μεταδοθούν με πολλούς τρόπους σε όλα τα νοικοκυριά. Με τον τρόπο αυτό οι κάτοικοι της πόλης είναι ενήμεροι για την κατάσταση της κυκλοφορίας και γενικά μπορούν να προσαρμόσουν με ένα ενεργειακά βέλτιστο τρόπο το πρόγραμμά τους. Πάμε τώρα στην περίπτωση της δανείας. Εδώ έχουμε μια σημαντική και πολύ χρήσιμη προσέγγιση που ονομάζεται πρόγραμμα δράσης για τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών στη δανεία. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει κυρίως δράσεις τηλεργασίας. Ο στόχος του προγράμματος είναι επίσης η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αλλά και η παροχή συσορευμένης πληροφορίας σχετικά με την εμπειρία των δανεζικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν ήδη τις πράσινες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών σε άλλες τεχνολογίες και σε άλλες επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να πρασινήσουν και τις δικές τους επιχειρήσεις. Παραμένοντας στη Σκανδιναβία έχουμε την πρωτοβουλία της Νορβηγίας για τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Στην περίπτωση αυτή στη χώρα αυτή και λόγω των δυσμενών και ρικών συνθηκών προωθούνται ιδιαίτερα τα τηλεσυνέδρια ή τηλεσυναντήσεις αλλά και ηλεκτρονική συνεργασία μέσω της διάδοσης καλών πράσινων πρακτικών ανάμεσα στους πολίτες, τις επιχειρήσεις αλλά και το δημόσιο τομέα. Να συζητήσουμε τώρα για το πρόγραμμα 2020 ή το πρόγραμμα 2020 Ευρώπη 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για ένα πάρα πολύ σημαντικό πρόγραμμα. Αυτό υλοποιείται μέσα στα πλαίσια των στόχων της ευρωπαϊκής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δεκαετία 2010-2020 και παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη μέρημνα για την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή βιωσιμότητα. Το πρόγραμμα αυτό αποτελείται από τρεις πολύ σημαντικούς στόχους που χαρακτηρίζονται από τον αριθμό 20. Έχουμε πρώτα απ' όλα μια προσπάθεια, τον πρώτο στόχο, για μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου κατά 20% ο δεύτερος στόχος του προγράμματος είναι η εξασφάλιση του 20% της ενέργειας μέσα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και τέλος ο τρίτος στόχος αποτελεί την προσπάθεια για αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων πάντα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ας δούμε ειδικότερα για τον κάθε στόχο. Ο πρώτος στόχος του προγράμματος 20-20 ή 2020 αφορά τη μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου κατά 20%. Ωστόσο γίνεται προσπάθεια και λαμβάνεται μέρημνα ώστε ο αριθμός αυτός να προσεγγίσει το 30% στις περιπτώσεις που οι συνθήκες το επιτρέπουν. Η σύγκριση αυτή αφορά το 1990, από τότε που ξεκίνησαν δηλαδή οι σχετικές μετρήσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου. Ας δούμε τους στόχους αναλυτικά και ας ξεκινήσουμε από τον πρώτο στόχο του προγράμματος 20-20 ή του προγράμματος Ευρώπη 2020. Είπαμε ότι χαρακτηριστικό του προγράμματος αυτό είναι ο αριθμός 20. Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, έχουμε 20% μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου σε σχέση με το έτος 1990. Ειδικότερα όμως, και εφόσον οι συνθήκες σε κάποιες περιπτώσεις το επιτρέπουν, λαμβάνεται ειδική μέρημνα ώστε η μίωση των εκπομπών αερίων του θερμοκυπίου να φτάσει και μέχρι το 30%. Ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1990 μέχρι το 2010, οι εκπομπές αερίων του θερμοκυπίου για την Ευρώπη έχουν ήδη μειωθεί κατά 16% και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για την υλοποίηση των διάφορων αντιρρυπαντικών τεχνολογιών και πρακτικών που έχουν υλοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν οι υφιστάμενες πράσινες πολιτικές εφαρμοστούν πλήρως, η Ευρώπη θα μπορούσε δινητικά να μειώσει τις εκπομπές της κατά 20% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 χωρίς κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα. Ο δεύτερος στόχος αυτού του προγράμματος είναι να αυξήσουμε τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ένα ποσοστό 20% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιεί πολλά και ισχυρά χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Στα προγράμματα αυτά αφενός στοχεύουμε στη μίωση των εκπομπών του διοξυδίου του άνθρακα και την ενισχυμένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο τρίτος στόχος τώρα αφορά τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων κατά 20%. Έχουμε λοιπόν πολλά επίσης προγράμματα τα οποία είναι επίσης με πολύ ισχυρή χρηματοδότηση και στοχεύουν στη γενικευμένη χρήση των διάφορων έξυπνων ενεργειακά κτιρίων ή τα εφυΐ συστήματα κτιρίων όπως συζητήσαμε και νωρίτερα, τις πράσινες κατασκευές αλλά επίσης πολύ μεγάλο ποσό χρηματοδότησης δίνεται και για την αναβάθμιση των σημερινών κατασκευών, την ενεργειακή τους δηλαδή αναβάθμιση. Υπάρχουν πάρα πολλές πρωτοβουλίες και κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα σε αυτές περιλαμβάνεται και το ενεργειακό πιστοποιητικό μιας κατοικίας που πιστοποιεί το επίπεδο της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου αυτού. Ποιοι είναι όμως οι τομείς που είναι υπεύθυνοι για τις εκπομπές αερίων ρήπων στην Ευρώπη. Έχουμε κυρίως το κομμάτι της παραγωγής ενέργειας. Έχουμε τη βιομηχανία, έχουμε τις συγκοινωνίες, έχουμε τα κτίρια και τις κατασκευές τους και τέλος έχουμε τη γεωργία ακριβίας. Όλοι αυτοί οι τομείς μπορούν να μετατραπούν σε οικονομία χαμηλού άνθρακα στο άμεσο μέλλον, εάν αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά τις διάφορες ψηφιακές καινοτομίες, τα ίΝΟΒΕΙΣΟ που παρουσιάζονται και συνήδως χρηματοδοτούνται αδρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιος είναι όμως ο στόχος. Ο απότερος στόχος και το όραμα της Ευρώπης είναι μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία στο έτος 2050. Η μετάβαση σε μια ενεργειακά βιώσιμη κοινωνία η οποία θα έχει χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα, χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, περιλαμβάνει συνολικά το όραμα της Ευρώπης. Στη βιβλιογραφία βρίσκουμε τον όρο low carbon society. Αυτό καλείται και ευρωπαϊκός στόχος EU task. Τι περιλαμβάνει. Περιλαμβάνει το όραμα για ζωή και εργασία των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ενεργειακά βιώσιμα κτίρια, κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και χαμηλών εκπομπών ρήπων. Περιλαμβάνει την αξιοποίηση έξυπνων συστημάτων για ψήξη και για θέρμαση. Ακόμα περιλαμβάνει ευθύοι συστήματα μεταφορών, ηλεκτρικά αλλά και υβριδικά τρένα και αυτοκίνητα. Έτσι ώστε τελικά το περιβάλλον στην Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει καθαρότερο και να έχει την ελάχιστη ρίπανση. Θέλουμε λοιπόν μέχρι το έτος 2050 να έχουμε μια πράσινη Ευρώπη. Ο Ευρωπαϊκός Ενεργιακός Χάρτης της Πορείας για το έτος 2050, περιλαμβάνει την απαλλαγή του ενεργιακού συστήματος από όλες τις ανθρακούχιες εκπομπές, την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και σημαντική αύξηση των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ένα πολύ σπουδαίο ρόλο, σπουδαιότερο από ό,τι διαδραματίζει σήμερα η ηλεκτρική ενέργεια. Έχουμε λοιπόν το πρόγραμμα Ευρώπη 2050. Ο Ευρωπαϊκός Ενεργιακός Χάρτης της Πορείας για το έτος 2050, περιλαμβάνει την απαλλαγή του ενεργιακού συστήματος εντελώς από τις ανθρακούχιες εκπομπές, περιλαμβάνει ακόμα την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και σημαντική αύξηση των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική ενεργειακή κατανάλωση. Έχουμε επίσης να διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο η ηλεκτρική ενέργεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να διαδραματίσει σπουδαιότερο ρόλο από ό,τι διαδραματίζει σήμερα. Τέλος, το φυσικό αίριο, το πετρέλαιο, ο άνθρακας και η πυρηνική ενέργεια θα αποτελούν ευέλικτες επιλογές στα πλαίσια της εξιοποίησης ενός ενεργιακού μείγματος για τα διάφορα κράτη-μέλη. Πάντοτε όμως κάτω από την προϋπόθεση ότι αυτό θα επιτεχθεί με ένα ταχύριθμο καλά συνδεδεμένο με την εσωτερική αγορά. Το σχέδιο δράσης λοιπόν για τη μετάβαση σε μια κοινωνία χαμηλού άνθρακα, αυτή την ενεργειακά αποδοτική επικοινωνία μέχρι το έτος 2050, αποσκοπεί στη συνολική διατήρηση της υπερθέρμασης του πλανήτη μέχρι 2 βαθμούς Κελσίου. Να μην προχωρήσουμε δηλαδή παραπάνω από αυτό τον αριθμό, από αυτή την αύξηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση λοιπόν στοχεύει στην οικολογική καινοτομία, το eco-innovation και στις πράσινες τεχνολογίες, αφού σίγουρα έχει αποδειχτεί ότι οι καθαρές τεχνολογίες, οι πράσινες τεχνολογίες είναι το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ας συνοψήσουμε, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία, τις υπηρεσίες και τις τεχνολογίες της πράσινης πληροφορικής και μέσω της ψηφιακής καινοτομίας, συνησφέρουμε και στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αυφόρο αγροτική ανάπτυξη, αλλά συνησφέρουμε και στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και στην ενεργειακή βιωσιμότητα του πλανήτη μας. Όμως, ο πιο κρίσιμος παράγοντας για την προστασία του περιβάλλοντος είναι η πράσινη συμπεριφορά των ανθρώπων. Ο πιο κρίσιμος παράγοντας είναι οι πράσινες πολιτικές που επιλέγουν οι κοινωνίες, που επιλέγουν οι κυβερνήσεις και οι πράσινες στρατηγικές οι οποίες είναι αναγκαίο να ταιθούν αλλά και να υλοποιηθούν σε εθνικό αλλά κυρίως σε παγκόσμιο επίπεδο. |