Η προσωδία του τηλεοπτικού λόγου ΙΙ - Οι κανόνες της οπτικοακουστικής γραφής / Στο μάθημα μελετώνται στοιχεία όπως: παύσεις, ρυθμός εκφοράς (τέμπο), χροιά, οι μεγάλοι κανόνες της οπτικο-ακουστικής γραφής.

Στο μάθημα μελετώνται στοιχεία όπως: παύσεις, ρυθμός εκφοράς (τέμπο), χροιά, οι μεγάλοι κανόνες της οπτικο-ακουστικής γραφής.: Υπόσχεσαι να δώσεις παραδείγματα από μανιτοφωνήσεις, γιατί πιστεύω ότι είναι αθήμα που πρέπει να σας απασχολήσει. Πρέπει να σκεφτείτε πάνω σε αυτό, εάν δουλέψετε σε ραδιόφων...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός:	Πολίτης Περικλής (Αναπληρωτής Καθηγητής)
Γλώσσα:	el
Φορέας:	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:	Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:	Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας / Τηλεοπτικός Δημοσιογραφικός Λόγος
Ημερομηνία έκδοσης:	ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2015
Θέματα:	προσωδία οπτικοακουστική γραφή κανόνες ΜΜΕ και Επικοινωνίες παύσεις τέμπο χροιά τηλεοπτικός λόγος Ανοικτά μαθήματα
Άδεια Χρήσης:	Αναφορά
Διαθέσιμο Online:	https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=de5246ab

id	55251df9-4c72-4e27-990c-4ae1a0c82499
title	Η προσωδία του τηλεοπτικού λόγου ΙΙ - Οι κανόνες της οπτικοακουστικής γραφής / Στο μάθημα μελετώνται στοιχεία όπως: παύσεις, ρυθμός εκφοράς (τέμπο), χροιά, οι μεγάλοι κανόνες της οπτικο-ακουστικής γραφής.
spellingShingle	Η προσωδία του τηλεοπτικού λόγου ΙΙ - Οι κανόνες της οπτικοακουστικής γραφής / Στο μάθημα μελετώνται στοιχεία όπως: παύσεις, ρυθμός εκφοράς (τέμπο), χροιά, οι μεγάλοι κανόνες της οπτικο-ακουστικής γραφής. προσωδία οπτικοακουστική γραφή κανόνες ΜΜΕ και Επικοινωνίες παύσεις τέμπο χροιά τηλεοπτικός λόγος Πολίτης Περικλής
publisher	ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
url	https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=de5246ab
publishDate	2015
language	el
thumbnail	http://oava-admin-api.datascouting.com/static/4265/88ba/b3bb/555a/bf3f/9eeb/3f6e/5a8a/426588bab3bb555abf3f9eeb3f6e5a8a.jpg
topic	προσωδία οπτικοακουστική γραφή κανόνες ΜΜΕ και Επικοινωνίες παύσεις τέμπο χροιά τηλεοπτικός λόγος
topic_facet	προσωδία οπτικοακουστική γραφή κανόνες ΜΜΕ και Επικοινωνίες παύσεις τέμπο χροιά τηλεοπτικός λόγος
author	Πολίτης Περικλής
author_facet	Πολίτης Περικλής
hierarchy_parent_title	Τηλεοπτικός Δημοσιογραφικός Λόγος
hierarchy_top_title	Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας
rights_txt	License Type:(CC) v.4.0
rightsExpression_str	Αναφορά
organizationType_txt	Πανεπιστήμια
hasOrganisationLogo_txt	http://delos.it.auth.gr/opendelos/resources/logos/auth.png
author_role	Αναπληρωτής Καθηγητής
author2_role	Αναπληρωτής Καθηγητής
relatedlink_txt	https://delos.it.auth.gr/
durationNormalPlayTime_txt	01:53:28
genre	Ανοικτά μαθήματα
genre_facet	Ανοικτά μαθήματα
institution	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
asr_txt	Υπόσχεσαι να δώσεις παραδείγματα από μανιτοφωνήσεις, γιατί πιστεύω ότι είναι αθήμα που πρέπει να σας απασχολήσει. Πρέπει να σκεφτείτε πάνω σε αυτό, εάν δουλέψετε σε ραδιόφωνο και τηλεόραση, δηλαδή, ας πούμε, σωστή εκφορά. Γιατί έχουμε πολλά παραδείγματα όχι καλής εκφοράς του λόγου, νομίζω ότι είναι μια από τις αρετές του καλού του μοσογράφου, ασυζητητή. Θα δούμε και κάποια βιντεάκια από διάφορες εποχές της τηλεόρασης και της συγκολόγησης σε μια διαφήμιση, η οποία παίζεται τώρα, αυτόν τον καιρό, θα την έχετε δει, η οποία είναι παράδειγμα προς αποφυγή εκφοράς λόγου, τονισμού και παρατονισμού. Θυμάται κάποιος, κάποια να μας πει, ποιες είναι οι μορφές του, ας πούμε, κακού τονισμού που έχουμε πει την προηγούμενη φορά, είναι τρεις. Πρέπει να μην είναι αυτό το παράδειγμα, είναι πολύ βασικό. Ένας είναι ο δίπλο τονισμός. Ο δίπλο τονισμός, σε λέξεις που είναι μεγαλύτερες από τρεις συλλαβές, έτσι, πρέπει να είναι τρεις συλλαβές, σε δύο συλλαβές, πολύ δύσκολο. Αυτός ο Μινέ, το Πάμπανδρο, ο Κάραμελ. Άλλη περίπτωση, να τονιστούν λέξεις, οι οποίες κανονικά δεν τονίζονται, όχι μόνο στα ελληνικά, αλλά σε όλες τις γλώσσες. Πώς τις λέμε αυτές τις λέξεις, γραμματικές λέξεις. Γιατί τις λέμε γραμματικές, διότι έχουν μια λειτουργία αφηρημένη γραμματική. Δηλαδή συνδετική, μια λειτουργία σε επίπεδο λόγου, κειμένου. Δεν έχουνε, αυτό που λέμε referential meaning, δεν έχουνε δηλαδή μια εντελώς συγκεκριμένη σημασία, να αντιστοιχεί σε ένα πράγμα, μια έννοια κλπ., που είναι το πατρίδο ελευθερία, είτε αντικείμενα, είτε ζώη, τα πράγματα κλπ. Λοιπόν, είναι τα άρθρα, συνδεσμοί, μόρια κλπ., αυτά πολλές φορές τονίζονται, ενώ δεν πρέπει να τονίζονται. Αυτές οι δύο μορφές παρατονισμού είναι μορφές οι οποίες έχουν να κάνουν με τη μορφή των λέξεων. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη μορφή παρατονισμού, που έχει να κάνει με τη σημασία των λέξεων. Και την ονομάσαμε σημασιολογικό παρατονισμό. Δηλαδή, όταν σε μια πρόβταση τονίζεται υπερβολικά, πιο ψηλά, μια λέξη που δεν κομίζει, δεν μεταφέρει την καινούργια πληροφορία. Η αστυνομία συνέλαβε τους ληστές. Αυτό είναι λάθος. Μα ποιος θα τους λάβει, η αστυνομία θα τους λάβει, δεν είναι καινούργια πληροφορία. Αυτό που είναι καινούργιο είναι ότι συνέλαβε τους ληστές, ενώ θα μπορούσε να μην τους είχε συνέλαβει. Είναι πιθανό, μάλλον, να μην τους είχε συνέλαβει. Αυτές, λοιπόν, τις τρεις μορφές θα τις δούμε λιγάκι πρώτα ως παραδείγματα μεταγραφής. Και μπορώ και να σας στείλω κάποια τέτοια αργία για να αρχίσετε λίγο να προσέχετε πιο αγγελματικά το θέμα του παρατονισμού. Είναι το υλικό πάνω στο οποίο έχω στηρίξει και το αντίστοιχο κεφάλαιο του κουβλίου. Βέβαια όλο αυτό το υλικό δεν το περιέλαβα. Κάποια παραδείγματα, όμως, υπάρχουν. Εδώ υπάρχουν δεκάδες από τις τρεις αυτές μορφές που ανέφερα προηγουμένως. Θα τις δούμε και θέλω να μου πείτε σε ποιες περιπτώσεις, κατά τη γνώμη σας, δικαιολογείται αυτός ο υπερβολικός τονισμός. Θα δούμε ένα μέρος από αυτά. Κανένα δεκαγιά από την κάθε κατηγορία. Και σε ποιες δεν δικαιολογείται. Φαίνεται? Ε, φαίνεται, εντάξει. Λοιπόν, δέστε το πρώτο. Σοβαρά επεισόδια έγιναν. Λάχθος ή σωστό. Και πες μας, που θα τόνιζες. Σοβαρά επεισόδια έγιναν, σοβαρά επεισόδια έγιναν. Σοβαρά επεισόδια έγιναν ή που αλλού θα τόνιζες. Εδώ ανεβαίνει το όνομα στις φωνήσεις, το σω. Σοβαρά έγιναν. Αυτή είναι καινούργια πληροφορία. Σοβαρά επεισόδια έγιναν. Δηλαδή δεν έγιναν επεισόδια αδιάφορα για να μην αποτελέσουν αδικίνα. Από τη στιγμή που αυτά τα κάνεις ήδηση, τα κάνεις επειδή είναι σοβαρά. Άρα το σοβαρά είναι καινούργιο πληροφορία. Όμως αυτό πρέπει να το νηστεί. Στους κονημητικούς αγώνας, του πνευμανιμίου είχαμε τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Σωστό ή όχι? Έχω. Ή θα ήταν καλύτερο να πει τέσσερα πανελίνια ρεκόρ ή τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Όχι, το ρεκόρ σίγουρα όχι. Το ρεκόρ σίγουρα όχι. Το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ, σωστό. Γιατί? Γιατί... Καταρχήν, το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ είναι και λόγια πληροφορία, έτσι δεν είναι? Πληροφορία είναι ότι είχαμε πανελίνια ρεκόρ και πληροφορία επίσης είναι ότι είχαμε τέσσερα. Όχι, ένα, όχι, δύο, όχι, δέκα, τέσσερα. Έτσι, τώρα το θέμα είναι να θα το λύσεις το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Είναι πολλά, λίγα? Σωστό, τι λέτε? Σωστό είναι. Τέσσερα σημαίνει, όχι λίγα, αρκετά πανελίνια ρεκόρ, δεν γίνεται κάθε μέρα. Επομένως, το τέσσερα είναι η καινούργια πληροφορία. Το πανελίνια δεν είναι σωστό να το νηστεί, γιατί προφανώς αυτή η αγώνηση είναι πανελίνη. Οπότε, τι λόγω υπάρχει να πεις ότι γίναν τέσσερα πανελίνια ρεκόρ, δεν είναι τοπικά, δεν είναι εξωρροσωμακιακά, όπως θα μπορούσα να τα πει κανείς, είναι πανελίνια ρεκόρ, αλλά το τέσσερα είναι η καινούργια πληροφορία. Τα συμπλοκές μεταξύ των φυλάδων και λοιπά και λοιπά, παλιά είναι αυτά τα συμβάνταρια σημασία στην περιοχή της Ομώνης, τραγματίστηκαν ελαφρά τρία άτομα. Σωστό? Τραγματίστηκαν ελαφρά ή τραγματίστηκαν ελαφρά. Στο ελαφρά. Στο τραγματίστηκαν ελαφρά τρία άτομα. Αν τον ίσως τραγματίστηκαν, κάνεις αντιπαραστατικό τονισμό σαν να λες ότι δεν σκοτώθηκαν τρία άτομα, τραγματίστηκαν απλώς ελαφρά τρία άτομα. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι το νόημα. Πρέπει να αποφασίσεις τι ακριβώς θέλεις να πεις με τη φράση αυτή. Εγώ νομίζω ότι σωστό το τρία. Δεν αλληλούν τον αυθύνη. Καμία πληροφορία είναι ότι είχαμε ελαφρών τραγματισμό τρία άτομα. Δεν είναι ίσως και τόσο πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Για να δούμε κάποια άλλα λίγο παρακάτω. Το τέλος στο πέντε. Καλά τονίζεται πιο ψηλά. Τι λέτε? Δεν χρειάζεται. Δεν χρειάζεται. Είναι μια συνδετική λέξη ανάμεσα στην πρώτη και την τελευταία. Είναι μια γραμματική λέξη, όπως το «και». Τέλος, για το γύρο εδώ, όλης τελευταία έκανε να διαβάζει. Χρειάζεται να το εξηγήσει τόσο πολύ ή επειδή είναι τελευταία είδηση θέλει περισσότερο να... Αλλά δεν δίνει έλευση τόσο στην είδηση όσο στην γεγονός ότι είναι το τελευταίο πράγμα που θα λευτεί. Σωστό ή λάθος? Περβολικό μάλλον. Περβολικό είναι, ναι. Αλλά αυτό είναι ένα λάθος το οποίο συγχωρείται για λόγους εκφραστικότητας. Δηλαδή ένα συνδετικό στοιχείο κανονικά τελείως δεν πρέπει να τονιστεί τόσο πολύ. Δεν χρειάζεται. Για να δούμε καν άλλο. Το «εφτά» δέστε λίγο. Η κεντρική εκκλήνωση έγινε, όπως κάθε χρόνο, στο χώρο δίπλα στη γέφυρα του Ορμπακοτάμου. Αυτή τη φορά την Ευθύνη της Διοργάνωσης έκανα μυστικά για τις ασιακές οργανώσεις. Δεν είναι τόσο σημαντικό ότι είναι δίπλα. Ποια είναι η σημαντική πληροφορία καινούργια που δεν ξέραμε, ίσως και που έχει νόημα να… Α, από τη Διοργάνωση και από τη Διοργάνωση. Α, μπράβο. Επομένου η σένθαση έπρεπε να πέσει στη δεύτερη μέρη. Είδατε ότι σιγά σιγά προσέξει κανείς και διαβάζει προσεκτικά. Και δεν δικαιολογούνται σχεδόν λάθη για τον παρουσιαστή, ο οποίος ξέρει το κείμενο, έχει προλάβει λίγο να διαβάσει το χειρόγραφο και άρα ξέρει που θα ανεβάζει τον τόνο της φορής για να δώσει την καινούργια πληροφορία. Πρέπει να είμαστε λίγο πιο επίεικες με τον ρεπόρτερ ή κάποιον ο οποίος σε μια εκτακτήριση, όπως θα δούμε ένα παράδειγμα, φαίνεται ότι σε μια εκτακτήριση ο παρουσιαστής δεν έχει προλάβει να τη διαβάσει, πάει λίγο ψάχνοντας και αν προσέξετε τα μάτια του, τα μάτια του διαβάζουν το χειρόγραφο, δεν βλέπουν εμάς. Το έχετε προσέξει καμιά φορά σε κάποιους που δύσκολα διακρίνεται, αλλά δεν σε ξεγελάει, σου δίνει τους ευδέσεις, σου τις εγκοιτάζει πραγματικότητα, αυτός κοιτάει να μην χάσει το νόημα των λέξεων και κάνει λαθάκια, κάνει λάθη. Θα το δούμε κάποια στιγμή λίγο παρακάτω και λοιπά και λοιπά. Υπάρχουν λοιπόν αυτές οι περιτώσεις, αυτή είναι η πρώτη κατηγορία. Λίγο παρακάτω έχουμε τα ρασά, ναι. Εδώ έχουμε την περίπτωση του εμφανικού τονισμού, του παραπανίσμου τονισμού λέξεων γραμματικών όπως είπα, ή λειτουργικών λέξεων. Κλασική περίπτωση αθλητικό γράφου. Τον Αλευρόπλου δεν ξέρω αν ασχολούμαι, τον θυμούνται ένας πολύ γνωστός και πολλά χρόνια δημοσιογράφος της αθλητικόγραφησης κρατικής τηλεόρασης. Λέει λοιπόν, αθλητικός δικαστής τιμώσε τον ομοσπονδιακό προπονητή Τατατά με δεκαπενθήμερια απαγώραση στους αγωνιστικούς χώρους για τα επεισόδια που είχε με φυλάθμιους και λοιπά, της αθλητικής νόσης ομάδας με τη λαδία στήρωδο. Το συνηθίζουν αυτό, δεν το συνηθίζουν. Υπάρχει λόγος να τον πιστεύει το στήρωδο, ναι ή όχι. Σαφώς όχι, στήρωδο, γιατί δηλαδή, τι νόημα έχει να τον θέλει λίγο παραπάνω. Ή, το δεύτερο, η ομάδα μπάσκετ και λοιπά, ακολούθης, κάνει και έκλειψη, η ομάδα ποδοσφαίρου του Παναθηναϊκού. Πολλές φορές το λένε αυτό οι αθλητικοί. Γιατί το λένε. Είναι τρόπος εκφοράς, είναι μίμηση, είναι η αίσθηση ότι μετά από αρκετές συλλαβές, που δεν έχουν τονιστεί παραπάνω, ας ρίξουμε και καμιά, έτσι, λίγο πιο ψηλά για να προσέξει περισσότερο... Μπορούμε να περάσουμε, όμως, στο δύο. Στο δύο, έτσι? Ναι, ίσως, γιατί το του είναι μία φορά του Παναθηναϊκού. Πώς γίνεται σχεμένα για να προσέξεις την ομάδα, να κεντρώσεις το ενδιαφέρον του... Δεν σχεδόν τρία, όμως. Στο reportage αναφέρεται ότι η Αμελίνο δεν σκοπεύει να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις, αλλά η Τουρίνο και η Μπορώνια εμφανίζονται αποκρασμένοι να επιβιώξουν την πραγματοποίηση της μεταγραφής. Εδώ δεν έχουμε ομάδα. Πάλι άρθρο. Τι θα λύγεις, σωστό ή λάθος? Σωστό ή λάθος. Σε ενοχλεί καθόλου να τονίσουμε τα άρθρα, ενώ εσύ και εγώ όλοι μας δεν τονίσουμε τα άρθρα. Λες, ή πραγματοποιήσεις το σκοπού, ή πραγματοποιήσεις το σκοπού λες. Αυτά είναι τα κανονικά έλληκα. Τι θα κάνουμε για να προσέξουμε προς το πόδι... Το πετυχαίνει, προσέχεις. Αυτό είπε, είπα και είναι προβλημένος για αυτό, αλλά σε σχέση όμως με το αν ακολουθεί μια ομάδα ή όχι, όνομα μιας ομάδας. Ποια είναι το στόχο, όπως είπες, που πραγματοποιήσεις την μεταγραφή στην αυσχεστικά ήνιση... Την δικαιολογή, την έμφαση, τον τονισμό ή όχι. Αυτό είναι το ρότημα. Έπρεπε να τονίσει. Είναι σωστό αυτό ή δεν είναι. Όχι, δεν είναι. Μα δεν μιλάμε έτσι. Δεν μιλάμε έτσι. Είναι ελληνικά αυτά, κανονικά. Όταν λέω ελληνικά, δεν λέω ότι είναι γραμματική ή ελληνική συνταξία. Εννοώ ότι είναι φόρος λόγου. Υπάρχουν πολλά τέτοια, όπως θα δείτε. Ας πούμε στο πέντε. Η συμφωνία, δεν είναι λάθος, έτσι το λέει. Δεν λέει η συμφωνία. Η συμφωνία εκφράζει την πολιτική που είναι στον 2.1 να συνενοηθούν. Ποιος το λέει στον κανονικό λόγο του, καθημερινά. Ποιος τονίζει το να. Εκτός αν είναι δικτικό να, εδώ. Άλλο ειλικίντο να. Και λοιπά, και λοιπά. Αυτή είναι η δεύτερη κατηγορία. Και πάμε και στην τρίτη, που έχει να κάνει με τα μερίδια της εγμωστής και της καινούργιας πληροφορίας. Εδώ. Εμφαντικός παρατονισμός, σημασία όλων. Α, όχι, όχι. Είναι η περίπτωση του διπλοτονισμού, εδώ. Ο ίδιος αυτός Αλευρόπουλος, σαν μεταλλούδες εθνητές, είναι ένα βίντεο που τρέχει αυτό, και δείχνει ένα περίεργο άστοκο με θέαμα. Αυτό το υλικό παρουσιάστηκε σε αγώνεις επίδειξη στο Κολοράντο. Αν σε ρωτήσουν, ε, ξέρεις που βρίσκεται το Κολοράντο, θα, θα, θα... Είναι εδώ που όταν καν σε ρωτήσεις, έτσι, το Κολοράντο θα πει. Έτσι. Στο διπλοτονισμό, δεν είναι και οι δυο τόνεις στο ίδιο ύψος. Είναι λίγο πιο πάνω κι άλλους είναι δευτερεύων, έτσι τον λέμε. Εδώ δικαιολογείται να τονιστεί λίγο πιο ψηλά. Είναι εντελώς αδικαιολόγητο. Ή το άλλο, στα ονόματα, στο δύο, έτσι, και Μαρία Αλεβύζου έτσι διαβάζει. Αγβελίνο και ο το καθεξής. Ή στο τέσσερα, ιδιαίτερα την αξία του Έλληνα, ποδοσφαιριστή. Στον διεθνή χώρο. Πάρα πολύ συνηθισμένη τακτική από τότε ακόμη. Αυτά λοιπόν είναι παραδείγματα αδικαιολόγητου συνήθως λανθασμένου παρατονισμού. Ή λανθασμένου εμφαντικού τονισμού. Να σας δείξω και λίγα παραδείγματα πριν δούμε τα βιντεάκια. Επιτονισμού. Στον επιτονισμό θέλω να θυμάστε τα εξής δύο πράγματα. Είχαμε πει ότι υπάρχουνε, σας τα έστειλα αυτά, υπάρχουνε διάφορες επιτονικές καμπύλες σε όλες τις γλώσσες που δεν είναι πάρα πολύ εύκολο να τις αντιστοιχήσει κανείς σε είδη προτάσεις. Σε γλωσσικές πράξεις. Εκείνο όμως που είναι το μόνο σίγουρο είναι ότι όταν ρωτάμε ανεβαίνει ο τόνος της φωνής. Δεν είναι. Φτιάχνετε λίγο. Πάμε αύριο στον παρέκτητα. Ε, ανεβαίνει ο τόνος. Απάτηση, ναι θα πάμε, κατεβαίνει ο τόνος. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Η φωνή λοιπόν διακρίνει την ερώτηση από την απόφανση. Αυτό το πράγμα παραβιάζεται πολύ συχνά σαν τελευτατικά δελτεία. Και δεν ξέρω αν το έχετε προσέξει ή αν σας ενοχλεί. Αυτή η σημειογραφία 3-2-1 δείχνει την άνοδο του τόμου της φωνής. Αντίθετα, το 1 δηλαδή είναι το πιο δυνατό. Αντίθετα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς. Και δυό λόγια το καιρό, έτσι διαβάζει. Δεν διαβάζει και δυό λόγια το καιρό. Το πιο είναι το ανεβαίνοντας, δεν είναι. Λοιπόν, η μια περίπτωση είναι αυτή. Και ξυπώ από κάτω παραπέμποντας στο... Το έχω αναφέρει. Φαντάζομαι το πάρα πολύ χρήσιμο, και για σας, βιβλίο του Μάκετσιν, η νεολική γλώσσα. Μεταβραστή προπολού. Το οποίο δεν είναι μια απλή γραμματική. Έχει πάρα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία τέτοιου είδους. Για τις χρήσεις, δηλαδή, της νέας ελληνικής. Από κάτω με μπλε, ίσως διακρίνεται καθοδικός-ανοδικός. Δηλαδή κατεβαίνει και ανεβαίνει κάτι το οποίο δείχνει αφιβολία βεβαιότητα που η πρόταση δεν είναι το δικαίο λόγι. Και δύο λόγια δεν υπάρχουν αφιβολία. Υπάρχει υπόσχεση ότι θα σας δώσουμε πληροφορία. Γιατί να ανέβει ο τόνος στις φωνές. Να πάμε να δούμε και το ανάποδο. Το ανάποδο ποιο είναι. Να έχεις ερώτηση και αντί να ανεβαίνει ο τόνος, να κατεβαίνει. Ή επίσης να κατεβαίνει όπως το δύο, να κατεβαίνει στη μέση της πρότασης. Ενώ πρέπει στο τέλος να κατέβει. Δέστε λίγο εδώ. Με έντονο ρυθμό δημιουργείται η ανάγκη υποδομή του νέου εθνικού θεσμού για την υγεία. Ήδη στο Λαϊκό Νοσοκομείο λειτούργησαν δύο νέες πτέρκες με υπερσύγχρονο εξοπλισμό σε σχέση με τη διεθνή πραγματικότητα. Έτσι διαβάζει. Τελεία. Μα δεν τελειώνει εκεί. Συνεχίζει. Άρα έχουμε δύο περιπτώσεις. Να κατεβαίνει ο τόνος φωνής εκεί που δεν πρέπει να κατέβει, γιατί έχουμε συνέχεια. Και να ανεβαίνει εκεί που πρέπει να κατέβει όπως το προηγούμενο παράδειγμα. Τέτοια λοιπόν παραδείγματα έχω σε αυτό το αρχείο. Μπορούμε να δούμε και αρκετά άλλα. Αν δούμε κανένα δυο ακόμη. Και εδώ πάλι. Πέμπτη πτήση που επιχείρησε να παραματοποιήσει ένα από τα τέσσερα αυτά διαστημόπλια της ΝΑΣΑ. Ανεβαίνει. Ενώ πρέπει να κατέβει. Τελεία έχουμε. Έτσι. Και λοιπά. Και λοιπά. Εδώ, στο τέσσερα. Τα στελεοτρικά νοσοκομεία. Κατεβαίνει. Ενώ να εξακολουθεί η πρόταση. Κάνει μια καταλληπτική πάψη. Αυτό το πράγμα είναι ένα κλασικό λάθος επιτονισμού, το οποίο γίνεται πάρα πάρα πολύ συχνά στις ειδήσεις. Ελπίζω να... καταλάβατε με τι λόγος πρόκειται. Εντάξει. Θα επαναλαμβάνω. Στον τονισμό έχουμε τρία προβλήματα. Το διπλοτονισμό. Τον τονισμό γραμματικών λέξων που δεν χρειάζεται να το θεστούν. Και τον μη τονισμό λέξων περιεχομένου. Όταν μεταφέρουν την καινούργια πληροφορία. Και αντί γι' αυτό τονίζεται η γνωστή πληροφορία κάτι που δεν χρειάζεται. Αυτό είναι το πρόβλημα με τον τονισμό. Το πρόβλημα με τον εκτονισμό είναι κυρίως αυτό. Κυρίως αυτό. Να ανεβαίνει ο τόνος της φωνής εκεί που θα έπρεπε να κατεβαίνει. Δηλαδή εκεί που έχουμε καταληπτική πάψη. Και να κατεβαίνει εκεί που είναι μέσω πρότασης και εξακολουθεί το νόημα να εκτιλήσεται και δεν υπάρχει λόγο. Δεν υπάρχει λόγος να σταματήσει η φωνή. Αυτά ως συνέχεια από τα προηγούμενα. Αυτά που είχαμε πει την προηγούμενη φορά. Να πάμε τώρα να δούμε πρώτα αυτή τη διαφήμιση που ψάρεψε όπως σας είπα. Την οποία υποθέτω την έχετε δει στην τηλεόραση Πέζιδε Συνέχεια. Και μετά θα πάμε να δούμε και κάποια βιντεάκια για να δούμε. Θα σε κάνουμε και φαινόμενα που εξετάσαμε. Δηλαδή τονισμό, επιτονισμό. Αλλά θα δούμε και αυτά που θα δούμε σήμερα. Τα υπόλοιπα. Δηλαδή παύσης, τέμπο, χρεία κλπ. Μόνο στο sdna.gr η μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Η μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Αυτά είναι ελληνικά. Ναι ή όχι. Αυτό το ακούτε, το στήσιμο της φωνής ή δεν το ακούτε. Που έγινε ποτέ το ΕΒΑ το αγγλικό. Το τονίζεις σαν να είναι το ποτέ με την έννοια ουδέποτε. Πάλι λάθος τονίζεται. Γιατί δεν πηγαίνει ο κόσμος στο γήπεδο. Γιατί δεν πηγαίνει ο κόσμος στο γήπεδο. Αυτά είναι ελληνικά. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Τυπέζει 20 φορές τη μέρα αυτή η δημοσκόπηση. Και υπάρχουν φαντάζομαι δεκάδες άλλες τέστες. Δεν σας ενοχλεί αυτό το πράγμα. Δεν είναι δημοσιογραφικός λόγος ή διαφημιστικός λόγος. Δεν έχει σημασία. Είναι το ίδιο πράγμα. Τι να πω. Λοιπόν. Είναι με φαινόμενο προσμελέτη. Εγώ έχω μαζί με έναν καλό μου συνάδελφο. Έχουμε ασχοληθεί με το θέμα αυτό. Έχουμε προτίμη κάποιες ερμηνείες για το φαινόμενο αυτό. Αλλά το ζήτημα είναι ότι έχει γίνει μια κακή παράδοση στην οποία ακολουθούν πάρα πολύ άνθρωποι. Και της διαφήμισης και της δημοσιογραφίας. Η οποία προσωπικά με ενοχλεί πολύ. Λοιπόν. Πάμε λίγο να δούμε κάποια βιντεάκια. Για τα οποία δεν θα σας πω εγώ τίποτε. Εσείς θα μου πείτε πώς σας ακούγονται αυτά. Θα δούμε μόνο αυτά τα πολύ μικρά. Για να μην χάσουμε πολύ χρόνο. Που είναι η βίση σε ένα λεπτό έκτακτα δελτίο. Αν μην δούμε ολόκληρο το δελτίο. Το οποίο έχει μια ιδιαιτερότητα βέβαια. Γιατί δεν είναι ένα συνεχείες κείμενο. Είναι προτασούλες. Αλλά... Μας δίνουν μια καλή ιδέα για το... Αααααααααααααααα... Ή φως ας το πουθούμε έτσι που επικρατεί. Στην προσοδεία τους. Όλα σχεδόν τα κάνουν άλλο. Εεεε... Θα διαλέξω κάποια που δεν τα έχουμε ακούσει. Θα δούμε τρία τέσσερα... και μετά να συνεχίσουμε τη θεωρία μας. Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Προσέξτε αν τονίστηκε εμφανικά η πληροφορία σ' όλες αυτές τις ειδησούλες. Εγώ νομίζω κάποτε τις ξέφυγαν κάνα πιο, τουλάχιστον, περιπτώσεις, εεεε. Ναι, εεε, από το πάντοτε λοιπόν ότι γενικά δεν πρόσεξε κάποια μολύτερα τα άλλα και όλες αυτές τις ειδησούλες. Δεν προλαμβαίνεις κιόλας, όταν είναι πολύ γρήγορος ο λόγος, δεν προλαμβαίνεις, εεε, κάτι σ' αλλιές. Ναι, αυτό ότι γράψω τα δικά μου για τη διάρκεια, δεν με νόμιζε κάτι στον κόπο, σίγουρα γράψω τα δικά μου. Ότι τονίζε εκεί που έπαιρνε, αρχή, στην αρχή. Εντάξει, το νείς, εκεί που πρέπει, το θεωρούμε εδώ με το πρόβλημα, είναι αν τονίσει και λέξεις που δεν χρειάζεται να τονιστούν, ή αν τονίσει παραπάνω λέξεις οι οποίες δεν κομίζουν καινούργια πληροφορία, αυτό είναι το πρόβλημα. Νομίζω ότι αυτό που παρατηρούμε στον τονισμό είναι ότι κάθε φορά που αλλάζει η ίδιση, το μυαλό που παραβάλλει, είναι καθαρτική. Ναι, αυτό το είπαμε το προηγούμενη φορά, είναι το λεγόμενο μεσαίο ή υψηλό κλειδί, δηλαδή όταν και οι έντες της φωνής και το ύψος καμιά φορά, ανεβαίνουν στην αρχή μιας ίδισης και κατεβαίνουν στο τελετροφήτης και γενικά σαν κανόνες. Σωστή είναι αυτή η παρατήρηση. Ας δούμε τι κάνα δυο άλλες, να σας δείξω λίγο την περίπτωση αυτή που έλεγα προηγουμένως της έκτακτης ίδισης, όπου ο εκφοντής είναι λίγο εφνειριασμένος, δεν έχει προλάβει να διαβάσει το κείμενο και φαίνεται ότι προσπαθεί να το μαναντζάρει εκείνη την ώρα να τρέξει λίγο περισσότερο το μυαλό του, να δει λίγο 4-5 λέξεις παρακάτω τι λέει για να μην κάνει λάθος, αλλά δεν την κλητώνει, νομίζω κάνει κάποια λαθά και σίγουρα. Είναι στο στάρ της πρώτης ας το πούμε περίοδο, είναι ο Δρακάκης, τον οποίον θα τον θυμάστε φαντάζομαι, τώρα τελευταία δεν τον βλέπω, δεν ξέρω μάλλον δεν λέει δεν τι, αλλά ήταν για πάρα πολλά χρόνια και έχει περάσει και από διάφορα κανάλια, τουλάχιστον από δύο ή και τρία. Μου ενδιαφέρον, καθώς σήμερα μίλησαν μόλις 7 από τους 87 γεγραμμένους δουλευτές, ωστόσο και σήμερα τα πνεύματα οξύρθηκαν, όταν δύο από τους λεγόμενους κεντρογενείς δουλευτές, έτασαν ευθέως θέμα ορισμού των αστυνοτήτων της συζύγου του Πρωθυπουργού. Ο κ. Παπαδράγε Βαντέρα λεσεμερωγεί, λέγοντας ότι δεν δέχεται υπονοούμενο για το ποιος κυβερνά τη χώρα. Κατά λόγω, ο πρωθυπουργός καρατήρησε τις συνεδριές υπονομετικοί, ο κ. Σμήτης συζήτησε ναυγία πριν ήχος και υπονομετική ομάδα, ενώ ο κ. Βάσκο Πανδρέου έκανε λόγο για υπομάθνηση της λειτουργίας του οργάνου. Και μια ακόμη φορά ο κ. Πάγκαλος επανέλαβε όλα όσα έχει πει για κυβερνήση συνεργασίας, γιατί ο σημερινός πρωθυπουργός δεν θα μπορεί σε μια διαπερίπτωση να έχει ενταργορόν. Δε μήκα τη μόρδα αδύο των ιδιοκτήτων των Πέσων Ενημέρωσης εξαπέλυσε ο Πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης, παράλληλα επέκρινε μια μικρή μία ψηφία, όπως είπε, 40 βουλευτών, οι οποίοι περιφέρονται στα Μέσες Ενημέρωσες και δίνουν στην κοινή γνώμη πλαστή εικόνα του πολιτικού κόσμου. Οι υποκανάληψης συνεχίζουν να τελειώνουν έξι πανεπιστήμια της χώρας, ενώ την Δετάρτη θα αποφασίσουν οι φιλιττές εάν θα κάνουν και άλλες καταλήψεις. Αφού οι φιλιττές διαγραφώνουν παρακυπηρετικό συναλλητήριο στην Αθήνα, με βασικό έτοιμα την αύξηση των δαμόνων για την παιδεία. Παράλληλα πραγματικού είναι στις σκέψεις για τα μέτρα περιεφρύνουσης του ποδιτεχνίου, ώστε να προχωρήσουν επεισόδια για την διάρκεια του τριμμέρ και να δημιουργηθούν το πραγματικό σχόλιο για τη διάρκεια του τριμμέρ. Είχε κάποια προβλήμα με το όντως στην Άγγλωση, ακολουθένον του έρστρου χώρου και δημιουργούς χώρους, δεν τους έλεγε πάρα πολύ καλά. Είχε και πάρα πολλούς, όσο αφορά το δημιουργείς, μόνο ειδικά. Το σημαντικό είναι από αυτό που είδαμε και από το προηγούμενο, ότι όσο πιο γρήγορα διαβάζει κανείς, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να κάνει κάποια λάδια, να πω φιλικά πόσο πιαν διαβάζει κάτω. Δεν μπορούσα όμως να βρω αυτό το έντακτο που ήθελα. Δεν ήταν αυτό. Η μνήμη της Εντ Μα λοιπόν, δεν μπορούσα να δω να κινήσω, οπότεε, πώς μπορούσα να ΠΙΛΟΚΟΙΣΗΝΟΣ, όπως λέω, να πω και ποιον πράγματα, Οι εφαρμογές του Σκάις της 8ης και 27ης απομακρύνεται το εντεφόμενο πρόωρο με πλεγόν την ίδιος αγωλυμπία στελέχη του ΠΑΣΟΛ της Νέας Δημοκρατίας και της πολιτικής άνοιξης. Υπό εκποφέση στέκει ο Κωστής Στεφανόκουλος για να δεχτεί την υποψηφιότητα. Τα σχέδια του Αντρέμπα Παντρέου απερφείας συνέσεις και συζήτηση στο στούδιο. Μουλευτές της Νέας Δημοκρατίας αφήνουν Αντιστόπτερ Μπερμόμανο να υποστήριξει Στεφανόκουλος, ΣΙΣΜΟΣ δημιουργεί ανησυχία στην Θεσσαλονίκη, τη Λένη Σισκολόγη, η εμπεστησία της κοινωνίας έβγαλε από το ίδρυμα την μικρή διοργία. Ρεπόρτερ του Σκάι μπήκε στο ίδρυμα ανηλίκων και μίλησε με τους ανθρώπους που έδειξαν 4 μέρες με τη μικρή μαθήτρια. Και σε περιοχές ενταξούς του σχέδιο πόλης ανάγκη δύνατης και χάρτες, η ανακοίνουσε σήμερα ο Κώστας Λαλιώτης. Μπαρά χριστιών στην Αθήνα, ενώ πληριστές δίχτυσαν τράπεζα και τα ιδρυματικά ταμιατήματα στο Μαγκάριο. Βγήκε από την Πυλαγγείου υποδιευθυνής της τράπεζας εργασίας και μήκαν την βορυφή για το αριθμίδι του αιώνα. Κι όταν είσαν δημιουργοί και δημιουργούσαν καιρότητα στους κραϊνιδιστές και ζωντανές ηλίσεις της ελληνικής τελεόρασης, σεισμός, δημιουργία ενσυγχεία. Έτσι διάβασα, σεισμός, δημιουργία ενσυγχεία. Απ' την τέτοια στιγμή. Είχε αρκετά λαστάκια, μικρότερα. Ελέγχει λάστα. Δηλαδή χειρότερα, καλύτερα, τι είναι. Αυτό. Καλύτερα, εννοείς, ήδια, γενικά. Πολλά λάθη. Βλέπετε, επομένως, ακόμα και σε πολύ μικρά κείμενα, πόσα προβλήματα μπορούν να δημιουργηθούν από την απροσεξία, από την ταχύτητα, από τη συνήθεια και ό, το καθεξέσιμο. Θα περάσουμε εκεί που είχαμε μεινή, δηλαδή στα επίπεδα ανάλυσης της προσοδίας, στους τομείς ανάλυσης της προσοδίας και θα δούμε πρώτα απ' όλα τις πάσεις. Η πρώτη παρατήρηση που είναι καθολική κοινή σ' όλους οι μελετητές, σ' ό,τι αφορά την αλλαγή της διάρκειας των πάψων από την Πάλλαιο στην Νέο Τηλεόραση, που βλέπετε σε αυτή τη διαφάνεια. Έχουμε πολλαπλασιασμό, έχουμε αύξηση μεγάλη των μικρών πάψων, έτσι, από τη μια μεγιά, γιατί? Διότι έχει, για να χρησιμοποιήσουμε και τον όρο ενός Γαλλού, του Διαγιών, σαλαμοποιηθεί ο τυλοπικός χρόνος, δηλαδή έχει κοπεί σε πάρα πολύ μικρά μερίδια. Ακόμα και το ίδιο τυλοπικό δελτίο περιλαμβάνει πολλοί περισσότερες διαφημίσεις, έτσι δεν είναι διακόπτεται, πολύ συχναγότητο, παλιό. Μπορεί να έχουμε και διαφημίσεις εκπομπών που θα ακολουθήσουν μετά από λίγο, δηλαδή ένα serial, για παράδειγμα, ή να έχουμε προδιαφήμιση, ξέρω, του νυχτερινού δελτίου, κιότω κάτω εξής. Αυτή είναι η μία όψη της αλλαγής των πάρψων, ο προπλασέσμος ουσιαστικά των τομών, των διακοπών. Το δεύτερο είναι τη συρρήγγονση των πάρψων, δηλαδή λείπουν οι σιωπές. Υπάρχει αυτό που θα δούμε και παρακάτω με τη λατινική φράση, θα το έχετε ακούσει, φαντάζομαι, το horror vacui, ο τρόμος του κενού, να μην υπάρχει καθόλου κενό. Έχετε προσέξει πώς πανικοβάλλεται ένα κανάλι όταν, για τεχνικούς λόγους, κάτι δεν πάει καλά. Προσπαθούν να τον παλώσουν ένα από ποιοδήποτε τρόπο. Αυτό δεν υπήρχε στην παλιά τηλεόραση, υπάρχει στη νεοτηλεόραση σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτή η διαφάνεια το λέει ότι αν εξαιρέσουμε την αρχή και το τέλος των reportage, διαστήματα απόλυτης σιωπής είναι εξαιρέσεις. Δεν υπάρχουν. Ας προσέξουμε και αυτό που λέει στο κάτω μέρος της διαφάνειας, σε ποιες περιπτώσεις έχουν πάυσεις και πότε δικαιολογούνται να υπάρχουν διακριτές πάυσεις, έτσι ώστε να καταλαβαίνουμε τι ακολουθεί, ότι κάτι ολοκληρώθηκε και ότι κάτι πρόκειται να ακολουθήσει συνέχεια διαφορετικό. Έχουμε λοιπόν σύντομες διακοπές του λόγου για γραμματικούς, μαγηματικούς και λοιπά λόγους, μπορούμε να έχουμε εφημικήσεις της τελικής συλλαβής σε μία προθέση, σε ένα εκφώνημα πιθανόν για να προετοιμαστεί η συνέχεια καλύτερα ή για να δοθεί ο λόγος σε κάποιον άλλο, να μην έχουμε συνομιλία, ή μπορεί να έχουμε αυτό που ονομάζουμε ορισμένη αλλαγή βηματισμού, δηλαδή κάτι να τρέξει πιο γρήγορα ή να τρέξει πιο αργά, αν το περιεχόμενο της εκπομπής αλλάζει, αν μετά το λόγο έχουμε βίντεο και το ανάποδο. Αυτή η παρατήρηση που δεν είναι αποτέλεσμα μέτρησης σε ελληνικά δεδομένα, έχει μια γενικότερη αξία, αν συγκρίνει κανείς μια καθημερινή αφήγηση, μιλάς με τον φίλο σου, με τη φίλη σου και του λες πώς ψώνεις τις παχούτσια, ή οτιδήποτε, οι παύσεις που υπάρχουν σε τέτοιου τύπου καθημερινές αφηγήσεις που είναι η καθημερινή που κοινωνεί ολόμασι, συνέχεια ανταβάζουν αφηγήσεις μεταξύ μας και πληροφορίες, είναι τρεις φορές περισσότερες από ό,τι είναι στα τηλεοπτικά ρεπορτάσια, που λένε τι, οτι ο λόγος του τηλεοπτικού, η συμφορά του λόγου έχει συμπιέσει πάρα πολύ τις παύσεις, προκειμένου να υπάρχει υποτίθεται περισσότερους χώρες για πληροφορία, να δοθούν περισσότερες πληροφορίες. Το λέγεται το κάτω μέρος της διαφάνειας αυτής. Αυτή είναι μια παρατήρηση που την κάνουμε και με τον συνάδελφο που σας προανέφερα, σε δύο άρθρο που είχαμε μελετήσει στο ένα το όν των ιδίσων και στο άλλο το ρεπορτάζι των ιδίσων και μία από τις παρατηρήσεις που είχαμε κάνει ήταν ακριβώς αυτή. Πώς συρρικνώνεται η διάρκεια των πάψων και γίνεται, ξέρω εγώ, από ένα δέκα του δευτερολέπτου, γίνεται μισό. Αυτό το πράγμα που μπορεί να φαίνεται τεχνικό και χωρίς ιδιαίτερη σημασία, αν το συνυπολογήσει κανείς στους παρατονισμούς, στην αδικαιολόγητη, στον αδικαιολόγητο εγφατικό τονισμό κλπ, δημιουργεί ή συνδύνει στην αύξηση του προβλήματος, στη διόντωση του προβλήματος της κακής προσοδίας. Ποιες είναι οι εξηγήσεις που μπορεί να δώσει κανείς, γιατί οι αναγκαίες για την κατανοησία του λόγου παύσης ανάμεσα και σε φράσεις, ανάμεσα και σε προτάσεις, ανάμεσα σε ιδήσεις ή ανάμεσα σε εκπομπές, γιατί συρρικνώνεται, γιατί λιγοστεύουν. Δέστε μερικές από τις ερμηνείες. Η πρώτη που θεωρείται ότι δεν είναι πολύ ικανοποιητική, είναι ότι γενικά ο τηλεοφιτικός χρόνος έχει πυκνώσει. Αυτό το ξέρουμε, το βλέπουμε, αρκεί κανείς να δει λίγα παραδείγματα παλιών δελτίων και καινούργιων δελτίων και θα το αντιληφθεί πόσο το τέμπο έχει αυξηθεί, πόσο η πληροφορία έχει πυκνώσει μέσα σε κάποια χρονικά πακέτα. Η άλλη δεύτερη εξήγηση που δίνεται είναι η μορφή των ρεπορτάζ. Αυτό όσο προσέξουμε, δηλαδή τα προεικογραφημένα και μονταρισμένα ρεπορτάζ κόβουν αδικαιολόγητες πάψεις, ναι ή όχι. Έτσι ώστε να δίνεται η έννοια της συνέχειας, ότι δεν υπάρχει κενό, ότι δεν υπάρχει αμηχανία, ότι δεν υπάρχει τεχνικό πρόβλημα. Καλώς γίνεται αυτό ή όχι. Τι λέτε. Ας πούμε έχουμε ένα αυτό από τη μάρτυρα, ο οποίος κάπως σταματάει και σκέφτεται και μεσολαβούν κάποια κλάσματα δευτερολέπτου. Αυτό μπορεί να κοπεί στο μοντάζ. Καλώς κόβεται ή κακώς κόβεται. Τι λέτε. Το πλούσιο είναι φυσικό, έτσι δεν είναι. Δεν μιλάμε ας σταμάτουμε χωρίς πάψεις, μιλάμε με πάψεις. Στεκόμαστε να αραιώνουμε τον λόγο, διστάζουμε, αναδιατυπώνουμε τον λόγο, αυτά είναι φυσικά πράγματα. Το μη φυσικό είναι να μιλάμε σαν ρομπότ και να μη σταματάμε καθόλου, έτσι. Αλλά αυτό στο μοντάζ προσθέτουμε να το... Δεν είναι φυσικό, αλλά σχεδόν εγώ σε κάτι σχετικό. Στο μοντάζ πλευρά κάποια πάψη σημαίνει και κάτι. Βέβαια. Κάποια πίστευση, κάτι σκέφτη, κάτι να έκρυψε, να τα βαρέσει πολλά πράγματα. Άρα δεν είναι τόσο καλό, λες αυτό, έτσι, ας αφήνουμε κάποιες πάψεις. Εκτός είναι πολύ μεγάλες και δεν επιτρέπει τόσο μεγάλες πάψεις. Κάποιος αξίζει το κεφάλι του και προσπαθεί να θυμηθεί κάτι ή οτιδήποτε. Πάντως ένα πρόβλημα είναι αυτό, αλλά ούτε αυτή η εξήγηση θα μπορούσε να... ούτε αυτός ο λόγος μάλλον θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί έχουμε τόσο λίγες πάψεις, έχουμε τόσα λίγα κενά. Οπότε καταλήγουμε σε κάποιες άλλες επιπλέον ερμηνείες οι οποίες μπορούν καλύτερα να εξηγήσουν το φαινόμενο. Γιατί δηλαδή υπάρχει αυτό το τρεχαλιτό, υπάρχει αυτή η τάση να ψαλιδίζονται οι ανάσες του λόγου. Γιατί η πάψη είναι ανάσες του λόγου, δεν είναι κάτι άλλο, οι οποίες όπως σωστά είπες έχουν πάντα μια λειτουργία. Δεν υπάρχουν ανοητες πάψεις. Και αυτό λόγο νομίζω ότι έχουν την εντύπωση ότι κανένας στην λόγη σε δεν σκέφτεται. Σωστό, σωστό. Ακριβώς έχεις την αίσθηση ότι τα έχει όλα προετοιμασμένα και φρας, φεύγει όλη η πληροφορία κατευθείαν. Δεν είμαστε όμως οι άνθρωποι φυσιολογικά έτσι. Δεν είναι. Μπορείς σε κάποιο διάστημα, όταν πραγματικά έχεις να πεις πολλά, να είσαι ποταμός, να σταμάτωσες. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε κοστιθράγον βάση και συνέχεια. Γιατί να συμβαίνει στην τηλεόραση, η οποία υποτίθεται ότι είναι και μια, κατά το μάλλον ή τον πιστή αναπαράσταση της επικαιρότητας της πραγματικότητας. Ανταγωνισμός λόγου και εικόνας. Ένας λόγος. Συμφωνείτε με την εξής έννοια ότι επειδή η εικόνα είναι μια πυκνή πληροφορία, επειδή η εικόνα μιλάει, επειδή η εικόνα είναι υποτίθεται χίλιες λέξεις και λοιπά και ο λόγος πρέπει να τρέχει και να παρακολουθεί την εικόνα. Όταν έχεις λοιπόν μια εικόνα η οποία σε δυο-τρία καρές σου δίνει μια ζεστή πληροφορία, θα καθίσεις τώρα εσύ με τον λόγο να περιμένεις και να αφήνεις και να αγγελεί. Πάει, έφυγε η εικόνα. Θα πρέπει μετά να τα πεις με παγωμένη την εικόνα ή χωρίς εικόνα. Μια εξήγηση που θα μπορούσε κανείς να δώσει με δεδομένου ότι η τηλεόραση είναι εικόνα. Τι λέτε, είναι αυτός ο λόγος, σας πείφει, ότι υπάρχει ένα ανταγωνισμό ανάμεσα σε εικόνα και λόγο, οπότε και ο λόγος εναγκάζεται να τρέχει πίσω από την εικόνα, άρα να ψαλίδει οι επάρσεις. Μια εξήγηση. Αυτό που σκέφτομαι είναι ότι, για παράδειγμα, στο λατιόχρονο, ο λόγος δεν έχει τη δυνατότητα να μιλάει τόσο γρήγορα. Επίσης, δεν έχει την εικόνα. Η εικόνα επίσης είναι η ρόλτα. Ωραία σκέφτηση. Εμείς να συγκρίνουμε ραδιοφωνικό και δημοκρατικό λόγο. Αλλά και η εικόνα επίσης είναι μια καλύτερη αλήθεια, ότι υπάρχει εικόνα. Δεν πειράζεται ο λόγος. Ναι, γιατί είναι υπομνηματισμός της εικόνας πολλές φορές. Εδώ βλέπουμε αυτό, κλπ κλπ. Οπότε, λίγο να σταματήσεις να πάρεις μια ράσα, έφυγε η εικόνα. Τελείωσε, την έχασες. Θα σου λείψουν λόγια ενδιαμέσως, οπότε τρέχεις. Βέβαια, στην περίπτωση που συμβαθεί ο λόγος με μια εικόνα, έτσι. Γιατί αν δεν έχεις εικόνα και βλέπεις το πρόσωπο του παρουσιαστή και αυτή η δικολογία δεν ισχύει. Το δεύτερο είναι αυτό που έχουμε πει ήδη και είναι μια ιδρικότερη εξήγηση. Και είπα επ' αυτό να δείτε και το σχετικό υποκεφάλαιο, μάλλον από το πρώτο κεφάλαιο. Η δευτερογενής προφορικότητα, και είναι δευτερογενείες, είναι η προφορικότητα μπροστά στη κάμερα. Είναι η προφορικότητα όχι του αυτοκτημάτυρα που δεν τον παίρνει χαμπάρι κανείς και μιλάει μόνος του. Είναι η προφορικότητα του αυτοκτημάτυρα όταν τον παίρνει η κάμερα. Τότε προσαρμόζει το λόγο του στο γεγονός ότι μαγνητοσκοπείται, ότι τα λόγια του θα τα ακούσει όλη η Ελλάδα, ότι είναι μέσα σε αυτό το συμβάν λόγο που λέγεται τηλεοτροπικό δελτίο. Ο πρώτος είναι ο φυσικός λόγος, ο δεύτερος είναι ο δευτερογενείς ή θα μπορούσε να μπει κανείς και ψευδής. Σκυνοθετημένος συμβάζει αυτός ο λόγος. Αυτή λοιπόν η δευτερογενείς προφορικότητα και η εγγύτητα, γιατί η εγγύτητα είναι δευτερογενείς, η τηλεόρας δεν είναι κοντά μας, το στούντιο είναι 500 χιλιόμετρα μακριά, αλλά κάνει το πάνη για να μας δώσει την ψεύδε αίσθηση, η νέο τηλεόραση, ότι είναι δίπλα μας και ότι εμείς είμαστε δίπλα της και στον τόπο των γεγονόνων. Αυτή η βασική ιδιότητα της νέο τηλεόρασης ενδεχομένως παίζει και αυτή ένα ρόλο στο ψαλίδισμα των πάρξων. Δεν θα επιμένω σε αυτό περισσότερο. Μια άλλη εξήγηση που δεν μοιάζει με τις προηγούμενες είναι η λεγόμενη ενημεροδιασκέδαση, το infotainment. Επειδή η τηλεόραση της διασκέδας και του παιχνιδιού δεν έχει τους ίδιους χαρνώνες με την ενημέρωση, εκεί μπορείς να φλιαρίσεις, μπορείς να έχεις μια λογόρια μέσα σε ένα χαλαρό και παιχνιώδες που επιτρέπει να λυφεί η γλώσσα και να τρέχει πιο πολύ. Φανταστείτε μια παρέα που τα έχει λιγοπιεί και πειράζει ο ένας τον άλλον μέσα σε ένα κλίμα εφορίας με τρίστακι αριθμό λέξο, να δείτε είναι ο ίδιος σε σύγκριση με μια λιφάλη εγκατάσταση ή είναι μεγαλύτερος. Δεν είναι μεγαλύτερος. Εγώ πιστεύω ότι είναι, σε πολλές περιπτώσεις είναι. Δηλαδή αυτό που ο Νόνος αλογόρια είναι χαραρή σε φοράς του λόγου, όπου κανείς δεν πολύ σκέφτεται αυτά που λέει, όπου το μυαλό δεν προλαβαίνει να φιλτράρει όλα όσα λέμε, τον τρόπο που τα φιλτράρει όταν είμαστε σε γρήγορο ύπνος. Και επομένως γενικότερα αυτή η στροφή της τηλεόρασης προς την ανεπισημότητα, όπως λέγαμε, ή προς την ενσωμάτωση στοιχείων ψυχαγωγίας και διασκέδασης μέσα στον πληροφοριακό λόγο, αυτό έχει μία, από μακριά βέβαια, αλλά έχει μία επίπτωση, αυτό το βλέπουμε ιδιαίτερα στο πρωινό μαγαζίνο, πιστεύω. Όχι τόσο στον πληροφοριακό δελτιό, δηλαδή σε εκπομπές ενημερωτικές ή στη πρωινή ζώνη, η οποία είναι ενημερωτική, όχι τύπου Λιάνκα και... πώς το λένε το όνομα στο Μέκα... και σε Βρελή, όχι απ' τα έστισης, ενημερωτικές ενώ, έτσι. Εκεί βλέπω εγώ, βλέπω μία ταχύτητα στην εκφορά του λόγου μεγαλύτερη από ό,τι στο δελτιό, στον τρόπο που θα θέσει μια ερώτηση, ας πούμε, παρουσιάστρια, στη συνομιλία με τον ανταποκριφή, τον ρεπορταγιό και τον καταξής. Ο μέλος έχει μία βάση αυτή η εξήγηση, γενικότερη, δηλαδή μπορεί να μην εξηγεί μια συγκεκριμένη... μια συγκεκριμένη σε εκπομπή στο ψαλίδισμα των παύσεων, αλλά γενικότερα νομίζω ότι παίζει ένα ρόλο. Και το τελευταίο, το τελευταίο παράδειγμα, το τελευταίο λόγο είναι η επιτάχυνση του χρόνου. Η τηλεόραση, και όχι βέβαια ο τύπος ή το ραβιόφων, η τηλεόραση έπαιξε πάρα πολύ μεγάλο ρόλο στην επιτάχυνση της ενημέρωσης. Καθοριστικό ρόλο. Και κυρίως η δορυφωρική τηλεόραση. Η τηλεόραση των εξωτερικών μεταδύσεων, η δορυφωρική τηλεόραση. Αυτή η αλλαγή χρονικότητα, ας πούμε, πέρασε από τις ειδήσεις του 24ου ρόλου, όπως τις ξέραμε από την εφημερίδα, τις ειδήσεις του Λεπτού, μήπως του 2ου Λεπτού, σίγουρα έπαιξε ένα ρόλο στην επιτάχυνση και του λόγου, άρα και στο ψαλίδισμα των παύσεων. Εγώ θεωρώ ότι αυτός ο λόγος και ο πρώτος, οι δύο δηλαδή, είναι από τους πιο ισχυρούς, που εξηγούν δηλαδή πιο πιστικά γιατί μιλάμε πιο γρήγορα, γιατί δε σταματάμε ανάμεσα στις φράσεις και τις προτάσεις, γιατί συμπιέζουμε αυτές τις ανάσεις του λόγου. Κακώς κατά τη λόγου. Εγώ το επιχείρημα, δεν έχουμε άλλο χρόνο που ακούμε πάρα πολύ συχνά, το θεωρώ τελείως υποκριτικό, ο χρόνος είναι πάρα πολύ στη τηλεόραση, απλώς δαπανάται σε διάφορα ανόητα μερικές φορές πράγματα, από τις διαφημίσεις της κατεπανάληψης προβολής, την κατεπανάληψη προβολής διαφημίσεων, έως σε μια φλιαρία ανόητη, η οποία καταλαμβάνει πάρα πολύ ώρες μέσα στη μέρα. Αυτά είναι μόνο σε σχέση με τη συρρήγνωση των παύσεων. Τώρα, ανεξάρτητα από την εξήγηση ας μείνουν και αυτά τα δύο, όποια κι αν είναι η αιτία όλου του πράγματος, ας μείνουν οι δύο βουλήτσες ως μια καλή πληροφορία γιατί δηλαδή υπάρχουν υπάρξεις, γιατί πρέπει να υπάρχουν υπάρξεις. Η μία είναι για να μαρκάζουν, να σηματοδοτούν, να δείχνουν την αρχή και το τέλος της ιστορίας, μιας ίδησης δηλαδή, πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει μια κανονική υπάρξη. Και επίσης είναι για να καταλάβουμε μέσα στο εσωτερικό μιας ίδησης, μιας αφήγησης, τις διάφορες φάσεις, οι οποίες φάσεις αυτές μαρκάζουν, όχι μόνο με τις υπάρξεις, αλλά και με τον εκτονισμό, με την άνοδο δηλαδή και την κάθονο της φωνής. Επομένως, ένα λειτουργικό στοιχείο υπάρξεις, αυτό πρέπει να μείνει, τις οποίες πρέπει να σεβόμαστε, πρέπει να τις διατηρούμε κανονικά, όπως στον φυσιολογικό, αυτοκομμέτσι, προφορικό μας λόγο. Πάμε τώρα στο τέμπο, το οποίο ήδη μας έχει απασχολήσει Κάμποσο. Εδώ θα πούμε περισσότερα πράγματα. Πρώτη παρατήρηση, την βλέπετε πάνω-πάνω, οι πάυσεις είναι άλλητα συνδεδημές με την ταχύτητα εκφοράς του λόγου. Το είπαμε, το επαναλαμβάνουμε. Λίγες και μικρές πάυσεις μεγάλη ταχύτητα, πολλές πάυσεις μικρότερη ταχύτητα. Τι θα πει όμως, το εμπούρισμα της εκφοράς. Σημαίνει δύο πράγματα. Σημαίνει αυτό που ονομάζει ορίση των οποίων αναφέρα και προηγουμένως, είναι ένας μελετητής που έχει αφαιρώσει πολλά άρθρα και έρευνες του στην ταχύτητα εκφοράς του τηλεοπτικού και του ραδιοφωνικού λόγου στη Γαλλία. Κάνει λοιπόν αυτή τη διάκριση που βλέπετε ανάμεσα σε αντικειμενικό ρυθμό εκφοράς, που μπορεί να τον μετρήσει κανείς δηλαδή, και υποκειμενικό ρυθμό εκφοράς. Προσέξτε λίγο, ο αντικειμενικός πάλι σημαίνει δύο πράγματα. Ο αντικειμενικός σημαίνει λέξεις αναλεπτό ή συλλαβές αναλεπτό, αλλά και διατίμανση το αργά γρήγορα, δηλαδή μπορεί αυτές οι 200 λέξεις να μην είναι κανονικά κατανεμημένες μέσα στα 60 δευτερόλεπτα, αλλά να είναι οι 100, ξέρω εγώ, στα 20 και στα υπόλοιπα 40 να είναι οι υπόλοιπες, που σημαίνει να είναι πιο γρήγορος ο λόγος στην αρχή και μετά λιγάκι να χαλαρώνει. Δύο λοιπόν πράγματα σημαίνουν αντικειμενικό ρυθμό εκφοράς, την ταχύτητα με το κλάσμα αριθμός λέξεων ή συλλαβών καλύτερα αναλεπτό, αλλά και την διατίμανση αν είναι σταθερή ή δεν είναι σταθερή. Δημιουργεί πρόβλημα όταν η ταχύτητα αυξομειώνεται στο λόγο, τι λέτε. Ή μερικές φορές είναι εκβεβλημένη, αναλόγα με το θέμα, αναλόγα με τη συγκίνηση, αναλόγα με το ποιος μιλάει και λοιπά, έχουμε διακοιμάνει στη ταχύτητα συχνά. Σίγουρα εξεφτάω από όλους τους παραγωγούς, δηλαδή έτσι θα μιλήσεις αν περιγράψεις ένα γεγονός ως αυτός της μάτυρας, λες, ή ως ρεπορτερ ή ως σκόλας. Σαφέστατα. Έζεσαι αυτός της μάτυρας, ο οποίος μάνας θα μπορεί να τον παράδει σε ένα απότροπαιο. Τραγικό απότροπαιο, ναι. Γρήγορα ή αργά? Γρήγορα. Γρήγορα. Εκτός από μια αργά σε περίπτωση που βρίσκεται σε κατάσταση σώμα, αλλιώς είναι να μπορεί να μιλήσεις καθόλου, όπως είπα. Ναι. Είμανα ότι περίπτωσε το άτομο κάπου αναφέροντας. Άλλος? Επαφού άλλοι. Λοιπόν, ναι, έτσι είναι. Επομένως, δεν απάντησα εσύ, δεν απάντησα κάποιος στον δεύτερο σκέλο. Αν είναι βυσάρεστο αυτό, το γρήγορα-αργά-γρήγορα-αργά μέσα σε ένα τηλεοπτικό δελτίο, είναι αναμενόμενο και φυσικό. Ε, τι λες. Είναι αναμενόμενο και φυσικό, πιστεύω. Δεν το βοηθήσει και τη σύννηση. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Ναι. Ναι. Η ίδια ταχύτητα. Συνεχώς. Ναι. Και αν είναι ίδιος ο ρυθμός εφαράς συνέχεια γίνεται παρετό. Παρετό. Γιατί είναι επαναληκτικό. Ναι. Και λίγο σε κουράζει. Μμμ. Μμμ. Αλλά επίσης και οι πολύ έντονες αυξομοιώσεις είναι επίσης συνεχουραστικές. Ναι. Και λίγο. Άρα να έχουμε κάποιες αυξομοιώσεις ανάλογα με το αν έχουμε αυτό από τη μάτρα κλπ κλπ. Αλλά να μην γίνεται συνέχεια αυτό το είδος σχοτζέων-σχοτζέων. Σωστό. Για να δούμε τώρα λίγο πιο συγκεκριμένα. Γιατί υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα σε σχέση με το τέμπο. Ναι. Αυτό το είπα. Ότι επειδή οι γλώσσες μεταξύ τους διαφέρουν προς τα χαρακτηριστικά τους αμορφολογικά. Είναι πιο ακριβές αν θέλουμε επιστημονικά να μετρήσουμε την ταχύτητα ενός ομιλητή. Και ενός δημοσογράφου ή οποιοδήποτε αυτό από τη μάρτυρα να μετρούμε καλύτερα συλλαβές έναν δευτερόλεπτο. Υπάρχει ένα πρόγραμμα, πιθανότατα να σας έχουν μιλήσει γι' αυτό οι μηχανικοί μας, το Pratt. Ξέρετε, είναι χρήσμο να το... Κατά κείνη είναι φρύ, μπορείτε να το κατεβάσετε και να το χρησιμοποιήσετε κι εσείς. Είναι ένα φασματόγραμμα στο ΠΟΕΤΣ, το οποίο δείται τη δυνατότητα να δείτε την ανάλυση της φωνής. Πρέπει να είναι ένα ψηφιοποιημένο υλικό. Σ' όλα αυτά τα επίπεδα που αναλύνουμε, δηλαδή μπορείτε να δείτε τη διαρκειατή των παύσεων, να δείτε την ένταση της φωνής, το ύψος, να δείτε τη λεπτονική καμπυλή, να δείτε και την ταχύτητα εκφοράς του λόγου. Το δεύτερο, που λέει ο Ρέινστ, η δεύτερη σημασία που έχει... Αυτό εγώ δεν το έχω δείξει σε ένα άλλο, είναι ο μόνος που το εκπληκτείς και μου αρέσει αυτή η παρατήρησή του. Δεν είναι μόνο τι αντικειμενικά μπορούμε να μετρήσουμε, αλλά και τι, ως ακροατές ή τηλεφεατές, εις πράγματος αίσθημα του γρήγορου ή του αργού. Γιατί καμιά φορά ο ίδιος λόγος ακούγεται και, όπως το παρατηρήσατε, η μία είπε «γρήγορα διάβασε η κουκλή», η άλλη είπε «όχι, δεν διάβασε τόσο γρήγορα η κουκλή», μα το ίδιο ο αριθμός των λέξεων των συλλαβών ήταν ο ίδιος για τα αρχιά και της μιας και της άλλης. Άρα, εκτός από το αντικειμενικό, έχουμε και ένα υποκειμενικό αίσθημα ταχύτητας εκφοράς του λόγου. Τι είναι λοιπόν αυτό? Λέει ο ίδιος ότι αυτό προκύπτει από το πόσο μεγάλης είναι η κρήση της προτάσεις. Όταν έχεις βουκίτσες μικρές, μικρές προτάσεις, μία πίσω από την άλλη σου δημιουργείται ένα υποκειμενικό αίσθημα ότι τρέχει ο λόγος πιο πολύ. Ενώ δεν ισχύει, αλλά το αίσθημα το έχεις εσύ το υποκειμενικό. Αυτό λέει και το αντίθετο, οι δομές αυτές οι οποίες επεκτίμουν προτάσεις, μια παράθεση, μια επεξέγγεση, μια οποιαδήποτε προσθήκη, επειδή δεν αλλάζει η πληροφορία, είναι η ίδια το θέμα και το σχόλιο, σου δίνεται η αίσθηση ότι ο λόγος αλλάζει μημανισμό και γίνεται πιο αργός. Το συνδέει ο κομμένος με το θέμα της μορφής των προτάσεων και της σύνδεξης των προτάσεων. Αυτό λέει, εγώ το δέχομαι αυτό, πως δίνει ίσως στον ακροατή ή στον τηλεθεατή την αίσθηση της βραδίτητας ή της επιτάγευσης. Αυτό το προσπερνάω γιατί το θεωρώ λίγο υπερβολικό, θα το δείτε. Τώρα αυτό που με ενδιαφέρει και θέλω να το προσέψουμε λίγο περισσότερο είναι αυτό που ακολουθεί. Δηλαδή τα όρια της ταχύτητας σε σχέση με τη μετάδοση των πληροφοριών. Το πρώτο πράγμα που λέει και το είπαμε νομίζω ότι λίγο πολύ ισχύει και για τα ελληνικά. Το έχω μετρήσει δειγματολυπτικά και κυρίως τα παλιά Δελτία είδα και εγώ πραγματικά ότι στην παλαιοτηλεόραση έχουμε περίπου μεταξύ 180-185 και max 210 στην καλύτερη περίπτωση, στην ταχύτερη μάλλον περίπτωση, λέξεις αναλεπτών. Ας θεωρήσουμε λοιπόν ότι το 200 είναι ένας καλός αριθμός λέξεων για να έχουμε κανονική επιφορά, κατανοητό λόγο που είναι το καθεξής. Να λάβουμε υπόψη μας σε ένα βαθμό που έχουμε πει ότι αυτή η διακύμανση αριθμών λέξεων έχει να κάνει με τρία πράγματα. Το ένα είναι το πώς μιλάει ο κάθε ομιλίτες. Μερικοί μιλάνε πιο γρήγορα από άλλους. Είναι γνωστό αυτό. Έχουμε όλοι φίλους οι οποίοι είναι και άλλοι οι οποίοι είναι τάζονα μαργά. Βέβαια οι περισσότεροι είναι σε μια μέση κατάσταση, ούτε πολύ γρήγορα μιλάνε ούτε πολύ αργά. Το δεύτερο είναι η περίσταση. Και το παράδειγμα που αναφέρθηκε προηγουμένως για τον αυτοκτημάχυρα, το είδος της εκπομπής, το αν έχουμε ενημέρωση ή ψυχαγωγία, όλα αυτά παίζουν σίγουρα ρόλο στο πόσο γρήγορα είναι η διακύμανση επίσης του τέμπου. Και κάτι άλλο είναι ο ρόλος στην επικοινωνία, όχι πώς μιλάω εγώ ως άτομα, αλλά με ποια ιδιότητα συμμετέχω στη μαζική επικοινωνία. Θα δείτε παρακάτω τα παραδείγματα και θα καταλάβετε. Ο δημοσιογράφος που μιλάει γρήγορα στο στούντιο μπορεί στο σπίτι του με τη γυναίκα του να μιλάει πιο αργά ή πιο γρήγορα ή με το παιδί του. Άρα σε διαφορετικές φάσεις της μέρας με διαφορετικό ρόλο μπορεί να αυξομοιώνεται το τέμπο, δεν είναι? Εδώ εμάς όμως μας ενδιαφέρει τι γίνεται σε αντιληπτικό δελτίο. Εύστοχα παρατήρησε ορίστε, είναι ότι μπορούμε να κάνουμε τρεις ομάδες ομιλητών. Να χωρέσουμε τους ομιλητές που συμμετέχουν σε αντιληπτικό δελτίο σε τρεις ομάδες. Αυτός τους ονομάζει όλους θεσμικούς ομιλητές, δηλαδή δεν είναι το καθημερινό κουβεντολόι, δεν είναι ο τρόπος που θα μιλήσετε στο διάλειμμα μεταξύ σας, αλλά είναι ο τρόπος που μιλάνε στη τηλεόραση. Η πρώτη κατηγορία λέει είναι οι προσκεκλημένοι που μιλάνε πάρα πολύ αργά. Οι πιο μεγαλωπεροί ξεχωρίζουν αυτόν τον πρόεδρο της δημοκρατίας, ξεχωρίζουν και κάποιους κλιεκούς, παπάδες και λοιπά, δεσποθάδες, οι οποίοι φτάνουν μέτρες 120-180. Πολύ αργά, δηλαδή, μιλάνε. Πάρα πολύ αργά. Γιατί μιλάνε αργά? Διότι το ύφος, το περιεχόμενο του λόγου τους είναι διδακτικό, είναι κάπως έτσι μεγαλοκρεπές, ιεροκρεπές και λοιπά. Δεν τους ενδιαφέρει να ακούνε ή να αναλύσουν πράγματα, τους ενδιαφέρει να ακουστούν, τους ενδιαφέρει να ακουστεί ο λόγος τους. Αυτή δεν είναι πολύ συνηθισμένη κατηγορία, αλλά είναι μία κατηγορία. Δεύτερη περίπτωση, πολλά πρόσωπα παρελάβουν τέτοια καθημερινά, είναι οι εμπειροκνόμενοι σκαθίδους. Συσμός, συσμολόγος, επιθυμία, γιατροί και λοιπά. Αυτοί παραπάνω ανεβαίνουν, είναι 185 με 200, δηλαδή πλησιάζουν την ταχύτητα του δημοσιογράφου. Γιατί δεν μιλάνε γρήγορα αυτοί, τι λέτε? Γιατί μιλάνε λίγο πιο αργά από ότι ίσως θα τέλει μενε κανείς και είναι κακό αυτό, μιλάνε λίγο πιο αργά. Ίσως έχουν φιλίσκο το λεξιδόγιο και πολλές δημοσιογραφείς. Έτσι, αυτός κι εγώ πιστεύω ότι είναι ο λόγος. Και οι ανάγκοι που ενδόμιχα έχουν είναι να γίνουν κατανοητοί. Δηλαδή, ένας γιατρός, αν σου μιλήσει όπως μιλάνε μεταξύ του σε ένα συνέδριο γιατρικό, δεν θα το καταλάβεις. Αλλά έχοντας μπροστά τον γενικό κοινό, έχει την αίσθηση ότι πρέπει να εξηγήσει με απλά λόγια τι αυτό κάνει. Λέει, ξέρω εγώ, παρεγκεφαλήτη, δηλαδή, αυτό και αυτό και αυτό και επιβραδείνει και το λόγο μαζί, όταν δίνει και να πω σε αυτήν τη λεπτομέρεια. Επομένως, οι εμπειρογνώμονες είναι λίγο πιο πάνω από τους πρώτους, αλλά πιο κάτω από τους δημοσιογράφους, τους ρεπόρτες, τους παρουσιαστές. Οι δημοσιογράφοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Οι εκφωνητές από τη μία, που έχουν γραπτό κείμενο. Αυτό τους δίνει ίσως αυξημένη δυνατότητα να εκταχύνουν το τέμπο της φωνή τους, αλλά με κίνδυνο να χάσουν το αγροατήριο, ή αντίστροφα να διαβάσουν πολύ αργά, οπότε να γίνουν βαρυτοί, όμως πρέπει να βρουν την ισορροπία. Τα παραδείγματα που είδαμε είναι μάλλον προς αυξημένη ταχύτητα, παρά προς την αργή ταχύτητα. Ο ρεπόρτερ δεν... θα έλεγα ότι είναι η πιο αντιπροσωπευτική περίπτωση ο μιλητής θεσμικού, μιλητής οπωλωτικών δελθείων και κυρίως στην απευθείας μετά τους. Όταν δηλαδή είναι ήλιος προετοιμασμένος, ή πρέπει να αντιμετωπίσει μια ερώτηση, στις οποίες δεν ξέρει καλά την απάντηση, γιατί αν είναι μονταρισμένο και voice-over το ρεπορτάζει τα πράγματα πολύ διαφορετικά. Πότε είναι πιο γρήγορη η φωνή, στο voice-over ή στο ζωντανό? Τι λέτε? Γιατί? Γιατί είναι προετοιμασμένος, οπότε δεν ισχυρίζεται... Σκέφτεται περισσότερο? Σκέφτεται και δεν ισχυρίζεται να ελέγξει απόλυτα το δώρο της φωνής του, ότι θα κάνει μπάσκο, ότι όχι. Επίσης, σκέφτεται και αυτοσχεδιάζοντας. Αυτό λες ότι είναι η γενική τάση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί δύο κοινοβουλευτικοί ρεπόρτερ να είναι ο ένας πιο γρήγορος από τον άλλο, ή δύο αστυνομικοί και ούτω καθεξής, έτσι δεν είναι? Άρα υπάρχουν διάφοροι παράγοντες, αλλά μεταξύ των δύο ειδών ρεπορτάζ λες, συμφωνείτε, ότι το voice-over είναι πιο γρήγορο από το ζωντανό. Το ζωντανό θέλει περισσότερη επεξεργασία, λίγες καθυστερήσεις, κάποιες πάσεις παραπάνω και το καθεξής. Αυτά λοιπόν, εσείς, με την κατανομία αυτών των τριών κατηγοριών, επομένως είναι και ένα είδος οδηγίας για μας. Και αυτό είναι χρήσιμο, όταν η διακοί μας λέει, ότι οι σταχαίδες είναι μεγαλύτεροι από την προσδοκόμενη, αυτό πράγμα μπορεί να εξηγηθεί με βάση την εμπειρία την επαγγελματική που έχει ένας δημοσιογράφος. Ακούς, πραγματικά, μερικούς έμπειρος ρεπόρτες σε ένα είδος ρεπορτάζ, τον εγώ οικονομικό ή αθλητικό, οι οποίοι έχουν ένα πόρθυμα πληροφοριών, μπορούν και να αυτοσχεδιάσουν, ή να δώσουν πληροφορίες που δεν τις ξέρουν οι πολλοί. Αυτό τους βοηθά, νομίζω, πιο γρήγορα, πιο αργά. Ο διαθέσιμος χρόνος προετοιμασίας, αυτό που είπαμε, δηλαδή, προβλημμένως, η δομή, η οργανωτική παρατήρηση, η εισαγωγή είναι ταχύτερη από το κύριο μέρος. Μου φαίνεται πάρα πολύ λογικό αυτό. Και οι ερωτήσεις από το στούντιο επίσης επηρεάζουν ανάλογα με το είδος της ερώτησης, αν είναι ερώτηση επιβεβαίωσης ή αν είναι ερώτηση, αυτό κρατήστε το σαν σημείωση κάπου, οι ερωτήσεις επιβεβαίωσης πολύ πιο εύκολα απαντιούνται και ενδοχομένως θέλουν και λιγότερα λόγια, λιγότερες πάσεις και μεγαλύτερη τακίτα. Αλλά οι ερωτήσεις όμως πληροφορίας, εκμείωσης πληροφορίας, ακριβώς επειδή θέλουν μεγαλύτερη επεξεργασία, το τι θα πεις, όμως είναι λεπτομερίων και λοιπά, σίγουρα επιβραδεύει την ταχύτητα του λόγου το τέμπο, δηλαδή το αντικειμενικό ενώ. Και το τελευταίο που έχει κι αυτό ενδιαφέρον, πριν κάνουμε έναν διαλυματάκι, λέει ο Ρίσκ ότι υπάρχει ένας ιδεώδης ρυθμός εκφοράς του λόγου σε σχέση με την ταχύτητα, δανειζόμενος, το λέει, δανειζόμενος τρεις όρους από τη μουσική, από τις ρυθμικές αγωγές της μουσικής. Μου άρεσε γι' αυτό και κράτησα και την έβαλα μια ωραία διατύπωση που έχει στη δεύτερη, τρίτη, τέταρτια ράδα, ο δεσποτικός, έτσι ονομάζεται τις 200 λέξεις, ο δεσποτικός και αδιαμφισβήτητος μετρονόμος, ξέρετε τι είναι, εκείνο το τάκ, τάκ, τάκ, έτσι είναι, μετράει το χρόνο όταν παίρνει σε έναν λόγο, μετρονόμος τον οποίο ακολουθεί εν ανοία του χώρος αίσθησης. Δεν σκέφτεσαι ότι έφτασα τις 200 να τρέξω παραπάνω ή είμαι στις 180, δεν σκέφτεσαι τέτοια πράγματα, είναι μια αίσθηση που έχεις, ότι μιλάω καλά, μιλάω γρήγορα, μιλάω αργά, περισσότερο διαισθητικά το κάνεις. Έτσι λοιπόν τρεις τύπους, ο πρώτος είναι ο ιδεώδης, η άλλη είναι απομακρυσμένη λιγάκι, αυτό που ονομάζει αλέγγρο μοντεράτο, δηλαδή το χαροπό αλλά μετριασμένα χαροπό, όχι να ξεφύγεις. Λοιπόν, έτσι το ονομάζει, επιτρέπει στον εκφορτή να εγγυηθεί τη σταθερότητα της εκφοράς και την απρόσκοπτη κατανόηση των ιδέων. Το αντάντι που είναι το πιο αργό, εκεί αν είσαι... διατρέφεις το κίνδυνο να χάσεις το ενδιαφέρον του, και να το χάσεις και τον ίδιο, να πας σε άλλο κανάλι. Αν έχεις προσθέσιμο, δηλαδή πάρα πολύ γρήγορο, τότε πάλι υπάρχει πιθανότητα να δυσφορήσει ο άλλος, να τον χάσεις από τη μεγάλη ταχύτητα και την πολλή πληροφορία, πιο κι από την άλλη πληροφορία. Αυτές οι τρεις ταχύτητες υπάρχουν, όψε δεν υπάρχει μόνο μπροστά. Η Αλέγκρο Μοντερά το λέει, πολύ ωραία διαδίπωση, πολύ ωραία μεταφορά, είναι αυτή η οποία ιδεοδός, ας το πούμε, κρατάει το τηλεθιατή τουλάχιστον για το Δελτιοπούλ. Ας κάνουμε ένα μικροδιάλματάκι και συνεχίζουμε. Επίσης, εάν καταφύλλω, υπάρχουν επιθυμητές χρειάσεις. Ή αυτό το πράγμα είναι αστάθμητο, είναι πολύ φλού. Τι λέτε? Υπάρχουν αγαπημένες φωνές. Και στο τηλεοπικολογικό αλλά και σε άλλα είδη ακούω ότι υπάρχουν. Αγαπημένες φωνές? Αγαπημένες φωνές του ραδιοφών, αγαπημένες φωνές διαφορές από πον-πον, κυρίως και το ραδιόφωνο ισχύει αυτό, έτσι, αλλά και, ενδεχομένως, και τη τηλεόραση. Ή εκνοβληστικές φωνές. Ή εκνοβληστικές φωνές, φυσικά, και το αντίοφυτο, ναι. Είχα πει σε ένα από τα πρώτα μαθήματα, μάλλον στο πρώτο, ότι ο Γιώργος Κάριτερ, από τα ιδιωτικά μέλη της τηλεόρασης, τον ακούσαμε κι όλες, ανίσαστα, είχε μια από τις πιο φοβελόδινες, πολύ ωραίες, έτσι, μπάσες, φωνές. Κάριτερ, νομίζω πάρα πολύ καλή φωνή. Τι λέτε, δεν είναι αυτή κάποια προτιμήση σε σειρά διάφορου, το πώς είναι η φωνή. Στο ραδιόφωνο, νομίζω, είναι αντικείες φωνές. Δεν μιλάς για αδελφίου γενικότερα. Ναι. Για αδελφίου μιλώντες. Ναι, για αδελφίου μιλώντες. Ναι, αντικείες φωνές στον αδελφίο, έχουμε? Συνήθως, δεν προτιμούνται οι πολύ νέοι για αδελφίου. Νομίζω, είναι κάπως μεγαλύτερος. Και είναι αντικείες φωνές στους μουσικές, από τον πέρας, ναι. Αυτός, νομίζω, είναι πολύ πιο εύκολο να φτιάχνει μία εντύπωση και το ποιά φωνή δεν του αρέσει τόσο για... Παρά ποιά του αρέσει. Δηλαδή, αν την παρθύση είναι πιο ευδιαίτερη. Νομίζω, είναι πολύ ομοιόμορφες οι φωνές, ομοιόμορφες. Ένα γελικότερο πλαίσιο. Καθαρίες. Νομίζω, ότι να μην μας αρέσουν ό,τι λέμε όλοι, οι φωνές που είναι οικογένειες, που διαδραστούν ίσως την οικογένεια μας. Ψυχική βασιλεία, λίγο. Ναι, η καθαρότητα της φωνής, πιστεύω, που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, είναι η πιο απίτευτη για όλους. Η καθαρότητα συνήθως με την εκφορά, με την ανάγνωση της συνδυάσμου, όχι τόσο με τη χρειά. Δεν υπάρχουν καθαρές χρειές. Η χρειά είναι περισσότερο ένα μπουκέτο που είναι η ταυτότητα της φωνής ενός ανθρώπου. Αυτό που λέμε γλυκιά φωνή, ξέρω εγώ. Ή τσιρικτή, όπως είπες. Έτσι. Άμα σου κόβει βουγγιου πλάκι, ας πούμε, δεν θα σου έρθει στο μυαλό ο τρόπος που τραγούδες σε κάποια τραγούδια, ο τρόπος που έπαιξες σε κάποιες... ο γατουλίσιος αυτός τρόπος. Αυτό το πράγμα είναι η χρειά. Ειδικά σε ηθοποιούς αγαπημένους, μόλις ακούσεις το όνομα, αν σου πω χατζί Χρήστος, ας πούμε, ο νου σου θα σου φέρει αμέσως τη χρειά της φωνής σου. Που είναι πάρα πολλά πράγματα. Τώρα, αν είναι αγαπημένη ή όχι, είναι μια ιστορία. Σε διάκοψα κάτι, θα λύσεις. Θέλω να πω ότι συνήθως σε γυναίκες που δουλεύουμε, ήρθουν πιο γλυκές φωνές, όσο αν είναι όμως το πιο οικοί, ενδεχομένως, και ήρθουν πιο μπάσσες και πιο πιαίσες. Αυτό είναι... Πώς είναι να αποκλεί, ότι μια πιο μπάσσα, γλυκή φωνή, ενδεχομένως, είναι αρεστή, ή ότι ο όνομάς αρέσει να την ακούει. Τώρα είπες δύο πράγματα. Το ένα είναι τι γενικώς μας αρέσει ή έχουμε ταυτήσει στερεοτυπικά με τα δύο φύλλα. Και το δεύτερο είναι τι απαιτεί ως καλή εκφωνήτρια ή εκφωνητή ένα δελτιό, το οποίο είναι άλλο πράγμα. Αυτό που είπες για μπάσσα, γενική εκφωνή. Εγώ θα θυμίσω τη διαφήμιση εδώ απέναντι, τώρα και δεν υπάρχει, ήταν μια ιδιωτική σχολή για ειδοποιούς της Πέμις Ζούνη. Θεωρήθηκε για κάποιο λόγο πετυχημένη ραδιοφωνική φωνή, φωνή για voice-over δηλαδή, για διαφημίσεις. Το έδειξε συμβαίνει και με άλλους, λιγότερο ή περισσότερο γνωστούς, και άντρες οι οποίοι έχουν κάνει αμέτρητες διαφημίσεις γιατί η φωνή τους θεωρήθηκε πολύ κατάλληλη για διάφορα προϊόντα, ξέρω εγώ, για προϊόντα για παιδιά. Σοκολάτες, ξέρω εγώ, κλπ. Πρέπει η φωνή, ενώ είναι μεγάλο ανθρώπου, πρέπει να είναι λίγο παιδιάστικη, δεν είναι, δεν μπορεί να είναι σοβαρή. Ξέρω εγώ, άλλων κατηγοριών για αυτοκίνητα ή για τηλεφωνία, τώρα, αναλόγως, πρέπει η φωνή να είναι ανάλογη. Οικομένως, οι χρειές συνδέονται και με το φύλλο και τα στερεότυπα του φύλλου, αλλά και με το είδος της πληροφορίας και της εκκομπής. Πριν έχουμε μερικά πράγματα για τη χρειά, ας δούμε έτσι ένα, δυο παραδείγματα, επειδή έχει σημασία το που είπε η Βαγγελία για την πάσα φωνή των γυναικών. Γυναίκες υπήρχαν από αρκετά νωρίς, ίσως όχι πολλές, οι άντρες ήταν περισσότεροι, στην τότε κρατική τηλεόραση. Μία από αυτές είναι η Αθηνάρα Πίτου. Έχω εδώ ένα δελτίο, μάλλον κι άλλα έχω, απλώς να ακούσουμε λιγάκι και να μου πείτε αν θα δει τη μόνη σας είναι μια αντιπροσωπευτική γυναικιά φωνή, αν είναι πάσα, αν είναι μια φωνή που θα την επέλεγαν σήμερα για εκφωνήτρια ή αν είναι άλλου καιρού. Πήρε την απόφαση αυτή μετά τη συνάντηση που είχε με τον Υφυπουργό Γεωργίας Μόσχολικώνογλου, της διόσης του οποίου για τη διεθέτηση του αντιμάτου δικλάδου, έκρινε, όπως αναφέρετε στην ανακοίνωση, θετικές. Στην ίδια ανακοίνωση, τονίζεται ότι η αναστολή των αναπτυγιακών κινητοποίησεων αποφασίστηκε για να δοθεί η ανάλογη πίστηση χρόνου στην κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα αιτήματα των βασικών, που είναι κυρίως θεσμικά και αποτελούν στόχους του πεντέτους προγράμματος οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Πώς σας φαίνεται? Είναι μια αντιπροσωπευτική φωνή της παλιάς τηλεόρασης αυτή. Δε σας αρέσει. Είναι αδιάφορη. Δεν πιντρίζει το ενδιαφέρον. Νομίζω είναι πάρα πολύ σωστή. Αλλά δεν είναι φιλική. Δεν πήγαινε τόσο πολύ. Ναι, αλλά η καχύτητο φίλτισμα της είναι 1983 βέβαια. Είναι καλύτερη. Γιατί χρειάζονται. Είναι μια γυναική αντιπροσωπευτική φωνή, έχει στοιχεία γυναικία. Είναι, όπως είπε η Νικολέτα, αδιάφορη. Είναι χαριπιστικά γυναική αφορή. Είναι γυναική, σίγουρα. Αλλά εγώ από το παλιό μου πρέπει. Δεν θα είμαι σημασίας τώρα. Ναι, ναι. Κάτι άλλο. Νομίζω ότι η ανθρωσύνη της δεν μου άρεσε ιδιαίτερα. Ενώ οι χρειάδες ήταν καλύτεροι. Εγώ νομίζω ότι προσπαθούν αυτές οι φωνές, στις πρώτες δεκαετές, να μιμηθούν τους άντρες οι φωνητές. Γι' αυτό αφαιρούν στοιχεία τα οποία είναι τις γυναικείες γλυκίτητας, θα σου το πω έτσι. Και γι' αυτό ακριβώς, αφού είναι πολύ αδιαντεροί, οι γυναίκες που χρειάζονται στο καθημερινό τους λόγο δεν μιλάει έτσι. Πάρα πολύ. Πες μια. Α, οι τρέμοι ήταν πάντα έτσι σκληροί, θα έλεγα, ως φωνή. Ναι. Αυτές και οι δύο σε πολύ μεγάλο βαθμό έχουν μιμηθεί τους Άντρες. Σε όλα. Στον τρόπο που... Στον κοφτό, ας πούμε, τρόπο με τον οποίο έχει φέρει το λόγο, στο ότι αποφεύγουν, πώς να το πω έτσι, λυκνίσματα της φωνής. Δηλαδή έχουν αφαιρέσει θηλυκά χαρακτηριστικά και αυτό ίσως της έχει βοηθήσει στο να κάνουν καλλιέρα παγγελματική. Ναι. Η χοπλή είναι λίγο διαφορετική. Συμφωνώ. Ναι, ναι, ναι. Λοιπόν, από όλα αυτά που ακούσα, είναι προφανές ότι είναι σέμα γούστου του καθενός ποια φωνή του αρέσει ή όχι. Τα ερωτήματα αυτά που έδωσα στην αρχή είναι δύσκολο να απαντηθούν. Ας πούμε και ένα ακόμη παράδειγμα. Η Ειρήνη Κολοπούλου, για παράδειγμα, ήταν και αυτή μια εκφωνήτρια, η οποία πέρασε από αρκετά κανάλια και ήταν για πολλά χρόνια εκφωνήτρια. Να δούμε πώς θα σας φανεί αυτά τα 4 χρόνια μετά. Ένας αλευράς. Μιλώντας ο πρωθυπουργός Ανδρέας Τωπ-Ανδρέου, εξέφτασε την ιδιαίτερη χαρά του για την πρωτοβουλία αυτή και τόμισε ότι το θέμα της ειρήνης και του οχοπλισμού δεν αφορά μόνο τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά και τις μικρές σκόλες που μπορούν να συνδράμουν για την επίκαψη της ειρήνης. Ο πρωθυπουργός οφώνα πέθακε στους κινδύνους ενός τυχαίου πυρηνικού πολέμου, είπε ότι ιστοραίοι διάστασης της σημασίας της κίνησης αυτής. Την συνέχεια μιλήσαμε ο πρόεδρος της ΕΔΙΚ, Γιάννη Ζήτης, ο κοινοβλαυτικός εκπρόσωπος του κομιστικού κόμματος Ελλάδας, Χώστας Κάπος, ο πρόεδρος της Χριστιανικής Δημοκρατίας, ελληνικός Πλαουδάκης, ο πρόεδρος του Κορυσσό Χαραλαγός Πρωταπαπάς και ο εξάρτητος βουλευτής Μανώλης Βρετάκης, ο κοινοβλαυτικός εκπρόσωπος της ΔΙΚ. Είναι τραγματίζοντας μέλη της. Η Νομαριακή Επιτροπή της Νέας Δημοκρατίας της Θεσσαλονίκης καταγγένει την τακτική του ΠΑΣΟΚ που στόχα έχει, όπως αναφέρει, να δυναμητήσει το ίδιο πολιτικό κλίμα και να εδοδίσει τους ανταποφάσεις τους να στηρίξουν μασικά την νέα Δημοκρατία. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που μπορεί να οδηγήσει σε μοιραία επακόληθα. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης.
_version_	1782818196483473408
description	Στο μάθημα μελετώνται στοιχεία όπως: παύσεις, ρυθμός εκφοράς (τέμπο), χροιά, οι μεγάλοι κανόνες της οπτικο-ακουστικής γραφής.: Υπόσχεσαι να δώσεις παραδείγματα από μανιτοφωνήσεις, γιατί πιστεύω ότι είναι αθήμα που πρέπει να σας απασχολήσει. Πρέπει να σκεφτείτε πάνω σε αυτό, εάν δουλέψετε σε ραδιόφωνο και τηλεόραση, δηλαδή, ας πούμε, σωστή εκφορά. Γιατί έχουμε πολλά παραδείγματα όχι καλής εκφοράς του λόγου, νομίζω ότι είναι μια από τις αρετές του καλού του μοσογράφου, ασυζητητή. Θα δούμε και κάποια βιντεάκια από διάφορες εποχές της τηλεόρασης και της συγκολόγησης σε μια διαφήμιση, η οποία παίζεται τώρα, αυτόν τον καιρό, θα την έχετε δει, η οποία είναι παράδειγμα προς αποφυγή εκφοράς λόγου, τονισμού και παρατονισμού. Θυμάται κάποιος, κάποια να μας πει, ποιες είναι οι μορφές του, ας πούμε, κακού τονισμού που έχουμε πει την προηγούμενη φορά, είναι τρεις. Πρέπει να μην είναι αυτό το παράδειγμα, είναι πολύ βασικό. Ένας είναι ο δίπλο τονισμός. Ο δίπλο τονισμός, σε λέξεις που είναι μεγαλύτερες από τρεις συλλαβές, έτσι, πρέπει να είναι τρεις συλλαβές, σε δύο συλλαβές, πολύ δύσκολο. Αυτός ο Μινέ, το Πάμπανδρο, ο Κάραμελ. Άλλη περίπτωση, να τονιστούν λέξεις, οι οποίες κανονικά δεν τονίζονται, όχι μόνο στα ελληνικά, αλλά σε όλες τις γλώσσες. Πώς τις λέμε αυτές τις λέξεις, γραμματικές λέξεις. Γιατί τις λέμε γραμματικές, διότι έχουν μια λειτουργία αφηρημένη γραμματική. Δηλαδή συνδετική, μια λειτουργία σε επίπεδο λόγου, κειμένου. Δεν έχουνε, αυτό που λέμε referential meaning, δεν έχουνε δηλαδή μια εντελώς συγκεκριμένη σημασία, να αντιστοιχεί σε ένα πράγμα, μια έννοια κλπ., που είναι το πατρίδο ελευθερία, είτε αντικείμενα, είτε ζώη, τα πράγματα κλπ. Λοιπόν, είναι τα άρθρα, συνδεσμοί, μόρια κλπ., αυτά πολλές φορές τονίζονται, ενώ δεν πρέπει να τονίζονται. Αυτές οι δύο μορφές παρατονισμού είναι μορφές οι οποίες έχουν να κάνουν με τη μορφή των λέξεων. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη μορφή παρατονισμού, που έχει να κάνει με τη σημασία των λέξεων. Και την ονομάσαμε σημασιολογικό παρατονισμό. Δηλαδή, όταν σε μια πρόβταση τονίζεται υπερβολικά, πιο ψηλά, μια λέξη που δεν κομίζει, δεν μεταφέρει την καινούργια πληροφορία. Η αστυνομία συνέλαβε τους ληστές. Αυτό είναι λάθος. Μα ποιος θα τους λάβει, η αστυνομία θα τους λάβει, δεν είναι καινούργια πληροφορία. Αυτό που είναι καινούργιο είναι ότι συνέλαβε τους ληστές, ενώ θα μπορούσε να μην τους είχε συνέλαβει. Είναι πιθανό, μάλλον, να μην τους είχε συνέλαβει. Αυτές, λοιπόν, τις τρεις μορφές θα τις δούμε λιγάκι πρώτα ως παραδείγματα μεταγραφής. Και μπορώ και να σας στείλω κάποια τέτοια αργία για να αρχίσετε λίγο να προσέχετε πιο αγγελματικά το θέμα του παρατονισμού. Είναι το υλικό πάνω στο οποίο έχω στηρίξει και το αντίστοιχο κεφάλαιο του κουβλίου. Βέβαια όλο αυτό το υλικό δεν το περιέλαβα. Κάποια παραδείγματα, όμως, υπάρχουν. Εδώ υπάρχουν δεκάδες από τις τρεις αυτές μορφές που ανέφερα προηγουμένως. Θα τις δούμε και θέλω να μου πείτε σε ποιες περιπτώσεις, κατά τη γνώμη σας, δικαιολογείται αυτός ο υπερβολικός τονισμός. Θα δούμε ένα μέρος από αυτά. Κανένα δεκαγιά από την κάθε κατηγορία. Και σε ποιες δεν δικαιολογείται. Φαίνεται? Ε, φαίνεται, εντάξει. Λοιπόν, δέστε το πρώτο. Σοβαρά επεισόδια έγιναν. Λάχθος ή σωστό. Και πες μας, που θα τόνιζες. Σοβαρά επεισόδια έγιναν, σοβαρά επεισόδια έγιναν. Σοβαρά επεισόδια έγιναν ή που αλλού θα τόνιζες. Εδώ ανεβαίνει το όνομα στις φωνήσεις, το σω. Σοβαρά έγιναν. Αυτή είναι καινούργια πληροφορία. Σοβαρά επεισόδια έγιναν. Δηλαδή δεν έγιναν επεισόδια αδιάφορα για να μην αποτελέσουν αδικίνα. Από τη στιγμή που αυτά τα κάνεις ήδηση, τα κάνεις επειδή είναι σοβαρά. Άρα το σοβαρά είναι καινούργιο πληροφορία. Όμως αυτό πρέπει να το νηστεί. Στους κονημητικούς αγώνας, του πνευμανιμίου είχαμε τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Σωστό ή όχι? Έχω. Ή θα ήταν καλύτερο να πει τέσσερα πανελίνια ρεκόρ ή τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Όχι, το ρεκόρ σίγουρα όχι. Το ρεκόρ σίγουρα όχι. Το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ, σωστό. Γιατί? Γιατί... Καταρχήν, το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ είναι και λόγια πληροφορία, έτσι δεν είναι? Πληροφορία είναι ότι είχαμε πανελίνια ρεκόρ και πληροφορία επίσης είναι ότι είχαμε τέσσερα. Όχι, ένα, όχι, δύο, όχι, δέκα, τέσσερα. Έτσι, τώρα το θέμα είναι να θα το λύσεις το τέσσερα πανελίνια ρεκόρ. Είναι πολλά, λίγα? Σωστό, τι λέτε? Σωστό είναι. Τέσσερα σημαίνει, όχι λίγα, αρκετά πανελίνια ρεκόρ, δεν γίνεται κάθε μέρα. Επομένως, το τέσσερα είναι η καινούργια πληροφορία. Το πανελίνια δεν είναι σωστό να το νηστεί, γιατί προφανώς αυτή η αγώνηση είναι πανελίνη. Οπότε, τι λόγω υπάρχει να πεις ότι γίναν τέσσερα πανελίνια ρεκόρ, δεν είναι τοπικά, δεν είναι εξωρροσωμακιακά, όπως θα μπορούσα να τα πει κανείς, είναι πανελίνια ρεκόρ, αλλά το τέσσερα είναι η καινούργια πληροφορία. Τα συμπλοκές μεταξύ των φυλάδων και λοιπά και λοιπά, παλιά είναι αυτά τα συμβάνταρια σημασία στην περιοχή της Ομώνης, τραγματίστηκαν ελαφρά τρία άτομα. Σωστό? Τραγματίστηκαν ελαφρά ή τραγματίστηκαν ελαφρά. Στο ελαφρά. Στο τραγματίστηκαν ελαφρά τρία άτομα. Αν τον ίσως τραγματίστηκαν, κάνεις αντιπαραστατικό τονισμό σαν να λες ότι δεν σκοτώθηκαν τρία άτομα, τραγματίστηκαν απλώς ελαφρά τρία άτομα. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι το νόημα. Πρέπει να αποφασίσεις τι ακριβώς θέλεις να πεις με τη φράση αυτή. Εγώ νομίζω ότι σωστό το τρία. Δεν αλληλούν τον αυθύνη. Καμία πληροφορία είναι ότι είχαμε ελαφρών τραγματισμό τρία άτομα. Δεν είναι ίσως και τόσο πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Για να δούμε κάποια άλλα λίγο παρακάτω. Το τέλος στο πέντε. Καλά τονίζεται πιο ψηλά. Τι λέτε? Δεν χρειάζεται. Δεν χρειάζεται. Είναι μια συνδετική λέξη ανάμεσα στην πρώτη και την τελευταία. Είναι μια γραμματική λέξη, όπως το «και». Τέλος, για το γύρο εδώ, όλης τελευταία έκανε να διαβάζει. Χρειάζεται να το εξηγήσει τόσο πολύ ή επειδή είναι τελευταία είδηση θέλει περισσότερο να... Αλλά δεν δίνει έλευση τόσο στην είδηση όσο στην γεγονός ότι είναι το τελευταίο πράγμα που θα λευτεί. Σωστό ή λάθος? Περβολικό μάλλον. Περβολικό είναι, ναι. Αλλά αυτό είναι ένα λάθος το οποίο συγχωρείται για λόγους εκφραστικότητας. Δηλαδή ένα συνδετικό στοιχείο κανονικά τελείως δεν πρέπει να τονιστεί τόσο πολύ. Δεν χρειάζεται. Για να δούμε καν άλλο. Το «εφτά» δέστε λίγο. Η κεντρική εκκλήνωση έγινε, όπως κάθε χρόνο, στο χώρο δίπλα στη γέφυρα του Ορμπακοτάμου. Αυτή τη φορά την Ευθύνη της Διοργάνωσης έκανα μυστικά για τις ασιακές οργανώσεις. Δεν είναι τόσο σημαντικό ότι είναι δίπλα. Ποια είναι η σημαντική πληροφορία καινούργια που δεν ξέραμε, ίσως και που έχει νόημα να… Α, από τη Διοργάνωση και από τη Διοργάνωση. Α, μπράβο. Επομένου η σένθαση έπρεπε να πέσει στη δεύτερη μέρη. Είδατε ότι σιγά σιγά προσέξει κανείς και διαβάζει προσεκτικά. Και δεν δικαιολογούνται σχεδόν λάθη για τον παρουσιαστή, ο οποίος ξέρει το κείμενο, έχει προλάβει λίγο να διαβάσει το χειρόγραφο και άρα ξέρει που θα ανεβάζει τον τόνο της φορής για να δώσει την καινούργια πληροφορία. Πρέπει να είμαστε λίγο πιο επίεικες με τον ρεπόρτερ ή κάποιον ο οποίος σε μια εκτακτήριση, όπως θα δούμε ένα παράδειγμα, φαίνεται ότι σε μια εκτακτήριση ο παρουσιαστής δεν έχει προλάβει να τη διαβάσει, πάει λίγο ψάχνοντας και αν προσέξετε τα μάτια του, τα μάτια του διαβάζουν το χειρόγραφο, δεν βλέπουν εμάς. Το έχετε προσέξει καμιά φορά σε κάποιους που δύσκολα διακρίνεται, αλλά δεν σε ξεγελάει, σου δίνει τους ευδέσεις, σου τις εγκοιτάζει πραγματικότητα, αυτός κοιτάει να μην χάσει το νόημα των λέξεων και κάνει λαθάκια, κάνει λάθη. Θα το δούμε κάποια στιγμή λίγο παρακάτω και λοιπά και λοιπά. Υπάρχουν λοιπόν αυτές οι περιτώσεις, αυτή είναι η πρώτη κατηγορία. Λίγο παρακάτω έχουμε τα ρασά, ναι. Εδώ έχουμε την περίπτωση του εμφανικού τονισμού, του παραπανίσμου τονισμού λέξεων γραμματικών όπως είπα, ή λειτουργικών λέξεων. Κλασική περίπτωση αθλητικό γράφου. Τον Αλευρόπλου δεν ξέρω αν ασχολούμαι, τον θυμούνται ένας πολύ γνωστός και πολλά χρόνια δημοσιογράφος της αθλητικόγραφησης κρατικής τηλεόρασης. Λέει λοιπόν, αθλητικός δικαστής τιμώσε τον ομοσπονδιακό προπονητή Τατατά με δεκαπενθήμερια απαγώραση στους αγωνιστικούς χώρους για τα επεισόδια που είχε με φυλάθμιους και λοιπά, της αθλητικής νόσης ομάδας με τη λαδία στήρωδο. Το συνηθίζουν αυτό, δεν το συνηθίζουν. Υπάρχει λόγος να τον πιστεύει το στήρωδο, ναι ή όχι. Σαφώς όχι, στήρωδο, γιατί δηλαδή, τι νόημα έχει να τον θέλει λίγο παραπάνω. Ή, το δεύτερο, η ομάδα μπάσκετ και λοιπά, ακολούθης, κάνει και έκλειψη, η ομάδα ποδοσφαίρου του Παναθηναϊκού. Πολλές φορές το λένε αυτό οι αθλητικοί. Γιατί το λένε. Είναι τρόπος εκφοράς, είναι μίμηση, είναι η αίσθηση ότι μετά από αρκετές συλλαβές, που δεν έχουν τονιστεί παραπάνω, ας ρίξουμε και καμιά, έτσι, λίγο πιο ψηλά για να προσέξει περισσότερο... Μπορούμε να περάσουμε, όμως, στο δύο. Στο δύο, έτσι? Ναι, ίσως, γιατί το του είναι μία φορά του Παναθηναϊκού. Πώς γίνεται σχεμένα για να προσέξεις την ομάδα, να κεντρώσεις το ενδιαφέρον του... Δεν σχεδόν τρία, όμως. Στο reportage αναφέρεται ότι η Αμελίνο δεν σκοπεύει να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις, αλλά η Τουρίνο και η Μπορώνια εμφανίζονται αποκρασμένοι να επιβιώξουν την πραγματοποίηση της μεταγραφής. Εδώ δεν έχουμε ομάδα. Πάλι άρθρο. Τι θα λύγεις, σωστό ή λάθος? Σωστό ή λάθος. Σε ενοχλεί καθόλου να τονίσουμε τα άρθρα, ενώ εσύ και εγώ όλοι μας δεν τονίσουμε τα άρθρα. Λες, ή πραγματοποιήσεις το σκοπού, ή πραγματοποιήσεις το σκοπού λες. Αυτά είναι τα κανονικά έλληκα. Τι θα κάνουμε για να προσέξουμε προς το πόδι... Το πετυχαίνει, προσέχεις. Αυτό είπε, είπα και είναι προβλημένος για αυτό, αλλά σε σχέση όμως με το αν ακολουθεί μια ομάδα ή όχι, όνομα μιας ομάδας. Ποια είναι το στόχο, όπως είπες, που πραγματοποιήσεις την μεταγραφή στην αυσχεστικά ήνιση... Την δικαιολογή, την έμφαση, τον τονισμό ή όχι. Αυτό είναι το ρότημα. Έπρεπε να τονίσει. Είναι σωστό αυτό ή δεν είναι. Όχι, δεν είναι. Μα δεν μιλάμε έτσι. Δεν μιλάμε έτσι. Είναι ελληνικά αυτά, κανονικά. Όταν λέω ελληνικά, δεν λέω ότι είναι γραμματική ή ελληνική συνταξία. Εννοώ ότι είναι φόρος λόγου. Υπάρχουν πολλά τέτοια, όπως θα δείτε. Ας πούμε στο πέντε. Η συμφωνία, δεν είναι λάθος, έτσι το λέει. Δεν λέει η συμφωνία. Η συμφωνία εκφράζει την πολιτική που είναι στον 2.1 να συνενοηθούν. Ποιος το λέει στον κανονικό λόγο του, καθημερινά. Ποιος τονίζει το να. Εκτός αν είναι δικτικό να, εδώ. Άλλο ειλικίντο να. Και λοιπά, και λοιπά. Αυτή είναι η δεύτερη κατηγορία. Και πάμε και στην τρίτη, που έχει να κάνει με τα μερίδια της εγμωστής και της καινούργιας πληροφορίας. Εδώ. Εμφαντικός παρατονισμός, σημασία όλων. Α, όχι, όχι. Είναι η περίπτωση του διπλοτονισμού, εδώ. Ο ίδιος αυτός Αλευρόπουλος, σαν μεταλλούδες εθνητές, είναι ένα βίντεο που τρέχει αυτό, και δείχνει ένα περίεργο άστοκο με θέαμα. Αυτό το υλικό παρουσιάστηκε σε αγώνεις επίδειξη στο Κολοράντο. Αν σε ρωτήσουν, ε, ξέρεις που βρίσκεται το Κολοράντο, θα, θα, θα... Είναι εδώ που όταν καν σε ρωτήσεις, έτσι, το Κολοράντο θα πει. Έτσι. Στο διπλοτονισμό, δεν είναι και οι δυο τόνεις στο ίδιο ύψος. Είναι λίγο πιο πάνω κι άλλους είναι δευτερεύων, έτσι τον λέμε. Εδώ δικαιολογείται να τονιστεί λίγο πιο ψηλά. Είναι εντελώς αδικαιολόγητο. Ή το άλλο, στα ονόματα, στο δύο, έτσι, και Μαρία Αλεβύζου έτσι διαβάζει. Αγβελίνο και ο το καθεξής. Ή στο τέσσερα, ιδιαίτερα την αξία του Έλληνα, ποδοσφαιριστή. Στον διεθνή χώρο. Πάρα πολύ συνηθισμένη τακτική από τότε ακόμη. Αυτά λοιπόν είναι παραδείγματα αδικαιολόγητου συνήθως λανθασμένου παρατονισμού. Ή λανθασμένου εμφαντικού τονισμού. Να σας δείξω και λίγα παραδείγματα πριν δούμε τα βιντεάκια. Επιτονισμού. Στον επιτονισμό θέλω να θυμάστε τα εξής δύο πράγματα. Είχαμε πει ότι υπάρχουνε, σας τα έστειλα αυτά, υπάρχουνε διάφορες επιτονικές καμπύλες σε όλες τις γλώσσες που δεν είναι πάρα πολύ εύκολο να τις αντιστοιχήσει κανείς σε είδη προτάσεις. Σε γλωσσικές πράξεις. Εκείνο όμως που είναι το μόνο σίγουρο είναι ότι όταν ρωτάμε ανεβαίνει ο τόνος της φωνής. Δεν είναι. Φτιάχνετε λίγο. Πάμε αύριο στον παρέκτητα. Ε, ανεβαίνει ο τόνος. Απάτηση, ναι θα πάμε, κατεβαίνει ο τόνος. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Η φωνή λοιπόν διακρίνει την ερώτηση από την απόφανση. Αυτό το πράγμα παραβιάζεται πολύ συχνά σαν τελευτατικά δελτεία. Και δεν ξέρω αν το έχετε προσέξει ή αν σας ενοχλεί. Αυτή η σημειογραφία 3-2-1 δείχνει την άνοδο του τόμου της φωνής. Αντίθετα, το 1 δηλαδή είναι το πιο δυνατό. Αντίθετα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς. Και δυό λόγια το καιρό, έτσι διαβάζει. Δεν διαβάζει και δυό λόγια το καιρό. Το πιο είναι το ανεβαίνοντας, δεν είναι. Λοιπόν, η μια περίπτωση είναι αυτή. Και ξυπώ από κάτω παραπέμποντας στο... Το έχω αναφέρει. Φαντάζομαι το πάρα πολύ χρήσιμο, και για σας, βιβλίο του Μάκετσιν, η νεολική γλώσσα. Μεταβραστή προπολού. Το οποίο δεν είναι μια απλή γραμματική. Έχει πάρα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία τέτοιου είδους. Για τις χρήσεις, δηλαδή, της νέας ελληνικής. Από κάτω με μπλε, ίσως διακρίνεται καθοδικός-ανοδικός. Δηλαδή κατεβαίνει και ανεβαίνει κάτι το οποίο δείχνει αφιβολία βεβαιότητα που η πρόταση δεν είναι το δικαίο λόγι. Και δύο λόγια δεν υπάρχουν αφιβολία. Υπάρχει υπόσχεση ότι θα σας δώσουμε πληροφορία. Γιατί να ανέβει ο τόνος στις φωνές. Να πάμε να δούμε και το ανάποδο. Το ανάποδο ποιο είναι. Να έχεις ερώτηση και αντί να ανεβαίνει ο τόνος, να κατεβαίνει. Ή επίσης να κατεβαίνει όπως το δύο, να κατεβαίνει στη μέση της πρότασης. Ενώ πρέπει στο τέλος να κατέβει. Δέστε λίγο εδώ. Με έντονο ρυθμό δημιουργείται η ανάγκη υποδομή του νέου εθνικού θεσμού για την υγεία. Ήδη στο Λαϊκό Νοσοκομείο λειτούργησαν δύο νέες πτέρκες με υπερσύγχρονο εξοπλισμό σε σχέση με τη διεθνή πραγματικότητα. Έτσι διαβάζει. Τελεία. Μα δεν τελειώνει εκεί. Συνεχίζει. Άρα έχουμε δύο περιπτώσεις. Να κατεβαίνει ο τόνος φωνής εκεί που δεν πρέπει να κατέβει, γιατί έχουμε συνέχεια. Και να ανεβαίνει εκεί που πρέπει να κατέβει όπως το προηγούμενο παράδειγμα. Τέτοια λοιπόν παραδείγματα έχω σε αυτό το αρχείο. Μπορούμε να δούμε και αρκετά άλλα. Αν δούμε κανένα δυο ακόμη. Και εδώ πάλι. Πέμπτη πτήση που επιχείρησε να παραματοποιήσει ένα από τα τέσσερα αυτά διαστημόπλια της ΝΑΣΑ. Ανεβαίνει. Ενώ πρέπει να κατέβει. Τελεία έχουμε. Έτσι. Και λοιπά. Και λοιπά. Εδώ, στο τέσσερα. Τα στελεοτρικά νοσοκομεία. Κατεβαίνει. Ενώ να εξακολουθεί η πρόταση. Κάνει μια καταλληπτική πάψη. Αυτό το πράγμα είναι ένα κλασικό λάθος επιτονισμού, το οποίο γίνεται πάρα πάρα πολύ συχνά στις ειδήσεις. Ελπίζω να... καταλάβατε με τι λόγος πρόκειται. Εντάξει. Θα επαναλαμβάνω. Στον τονισμό έχουμε τρία προβλήματα. Το διπλοτονισμό. Τον τονισμό γραμματικών λέξων που δεν χρειάζεται να το θεστούν. Και τον μη τονισμό λέξων περιεχομένου. Όταν μεταφέρουν την καινούργια πληροφορία. Και αντί γι' αυτό τονίζεται η γνωστή πληροφορία κάτι που δεν χρειάζεται. Αυτό είναι το πρόβλημα με τον τονισμό. Το πρόβλημα με τον εκτονισμό είναι κυρίως αυτό. Κυρίως αυτό. Να ανεβαίνει ο τόνος της φωνής εκεί που θα έπρεπε να κατεβαίνει. Δηλαδή εκεί που έχουμε καταληπτική πάψη. Και να κατεβαίνει εκεί που είναι μέσω πρότασης και εξακολουθεί το νόημα να εκτιλήσεται και δεν υπάρχει λόγο. Δεν υπάρχει λόγος να σταματήσει η φωνή. Αυτά ως συνέχεια από τα προηγούμενα. Αυτά που είχαμε πει την προηγούμενη φορά. Να πάμε τώρα να δούμε πρώτα αυτή τη διαφήμιση που ψάρεψε όπως σας είπα. Την οποία υποθέτω την έχετε δει στην τηλεόραση Πέζιδε Συνέχεια. Και μετά θα πάμε να δούμε και κάποια βιντεάκια για να δούμε. Θα σε κάνουμε και φαινόμενα που εξετάσαμε. Δηλαδή τονισμό, επιτονισμό. Αλλά θα δούμε και αυτά που θα δούμε σήμερα. Τα υπόλοιπα. Δηλαδή παύσης, τέμπο, χρεία κλπ. Μόνο στο sdna.gr η μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Η μεγαλύτερη πανελλαδική δημοσκόπηση. Αυτά είναι ελληνικά. Ναι ή όχι. Αυτό το ακούτε, το στήσιμο της φωνής ή δεν το ακούτε. Που έγινε ποτέ το ΕΒΑ το αγγλικό. Το τονίζεις σαν να είναι το ποτέ με την έννοια ουδέποτε. Πάλι λάθος τονίζεται. Γιατί δεν πηγαίνει ο κόσμος στο γήπεδο. Γιατί δεν πηγαίνει ο κόσμος στο γήπεδο. Αυτά είναι ελληνικά. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Ποιος σύλλογος ελπίζει να είναι. Τυπέζει 20 φορές τη μέρα αυτή η δημοσκόπηση. Και υπάρχουν φαντάζομαι δεκάδες άλλες τέστες. Δεν σας ενοχλεί αυτό το πράγμα. Δεν είναι δημοσιογραφικός λόγος ή διαφημιστικός λόγος. Δεν έχει σημασία. Είναι το ίδιο πράγμα. Τι να πω. Λοιπόν. Είναι με φαινόμενο προσμελέτη. Εγώ έχω μαζί με έναν καλό μου συνάδελφο. Έχουμε ασχοληθεί με το θέμα αυτό. Έχουμε προτίμη κάποιες ερμηνείες για το φαινόμενο αυτό. Αλλά το ζήτημα είναι ότι έχει γίνει μια κακή παράδοση στην οποία ακολουθούν πάρα πολύ άνθρωποι. Και της διαφήμισης και της δημοσιογραφίας. Η οποία προσωπικά με ενοχλεί πολύ. Λοιπόν. Πάμε λίγο να δούμε κάποια βιντεάκια. Για τα οποία δεν θα σας πω εγώ τίποτε. Εσείς θα μου πείτε πώς σας ακούγονται αυτά. Θα δούμε μόνο αυτά τα πολύ μικρά. Για να μην χάσουμε πολύ χρόνο. Που είναι η βίση σε ένα λεπτό έκτακτα δελτίο. Αν μην δούμε ολόκληρο το δελτίο. Το οποίο έχει μια ιδιαιτερότητα βέβαια. Γιατί δεν είναι ένα συνεχείες κείμενο. Είναι προτασούλες. Αλλά... Μας δίνουν μια καλή ιδέα για το... Αααααααααααααααα... Ή φως ας το πουθούμε έτσι που επικρατεί. Στην προσοδεία τους. Όλα σχεδόν τα κάνουν άλλο. Εεεε... Θα διαλέξω κάποια που δεν τα έχουμε ακούσει. Θα δούμε τρία τέσσερα... και μετά να συνεχίσουμε τη θεωρία μας. Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Υποτιτλισμός της Ευρωλίγκας Προσέξτε αν τονίστηκε εμφανικά η πληροφορία σ' όλες αυτές τις ειδησούλες. Εγώ νομίζω κάποτε τις ξέφυγαν κάνα πιο, τουλάχιστον, περιπτώσεις, εεεε. Ναι, εεε, από το πάντοτε λοιπόν ότι γενικά δεν πρόσεξε κάποια μολύτερα τα άλλα και όλες αυτές τις ειδησούλες. Δεν προλαμβαίνεις κιόλας, όταν είναι πολύ γρήγορος ο λόγος, δεν προλαμβαίνεις, εεε, κάτι σ' αλλιές. Ναι, αυτό ότι γράψω τα δικά μου για τη διάρκεια, δεν με νόμιζε κάτι στον κόπο, σίγουρα γράψω τα δικά μου. Ότι τονίζε εκεί που έπαιρνε, αρχή, στην αρχή. Εντάξει, το νείς, εκεί που πρέπει, το θεωρούμε εδώ με το πρόβλημα, είναι αν τονίσει και λέξεις που δεν χρειάζεται να τονιστούν, ή αν τονίσει παραπάνω λέξεις οι οποίες δεν κομίζουν καινούργια πληροφορία, αυτό είναι το πρόβλημα. Νομίζω ότι αυτό που παρατηρούμε στον τονισμό είναι ότι κάθε φορά που αλλάζει η ίδιση, το μυαλό που παραβάλλει, είναι καθαρτική. Ναι, αυτό το είπαμε το προηγούμενη φορά, είναι το λεγόμενο μεσαίο ή υψηλό κλειδί, δηλαδή όταν και οι έντες της φωνής και το ύψος καμιά φορά, ανεβαίνουν στην αρχή μιας ίδισης και κατεβαίνουν στο τελετροφήτης και γενικά σαν κανόνες. Σωστή είναι αυτή η παρατήρηση. Ας δούμε τι κάνα δυο άλλες, να σας δείξω λίγο την περίπτωση αυτή που έλεγα προηγουμένως της έκτακτης ίδισης, όπου ο εκφοντής είναι λίγο εφνειριασμένος, δεν έχει προλάβει να διαβάσει το κείμενο και φαίνεται ότι προσπαθεί να το μαναντζάρει εκείνη την ώρα να τρέξει λίγο περισσότερο το μυαλό του, να δει λίγο 4-5 λέξεις παρακάτω τι λέει για να μην κάνει λάθος, αλλά δεν την κλητώνει, νομίζω κάνει κάποια λαθά και σίγουρα. Είναι στο στάρ της πρώτης ας το πούμε περίοδο, είναι ο Δρακάκης, τον οποίον θα τον θυμάστε φαντάζομαι, τώρα τελευταία δεν τον βλέπω, δεν ξέρω μάλλον δεν λέει δεν τι, αλλά ήταν για πάρα πολλά χρόνια και έχει περάσει και από διάφορα κανάλια, τουλάχιστον από δύο ή και τρία. Μου ενδιαφέρον, καθώς σήμερα μίλησαν μόλις 7 από τους 87 γεγραμμένους δουλευτές, ωστόσο και σήμερα τα πνεύματα οξύρθηκαν, όταν δύο από τους λεγόμενους κεντρογενείς δουλευτές, έτασαν ευθέως θέμα ορισμού των αστυνοτήτων της συζύγου του Πρωθυπουργού. Ο κ. Παπαδράγε Βαντέρα λεσεμερωγεί, λέγοντας ότι δεν δέχεται υπονοούμενο για το ποιος κυβερνά τη χώρα. Κατά λόγω, ο πρωθυπουργός καρατήρησε τις συνεδριές υπονομετικοί, ο κ. Σμήτης συζήτησε ναυγία πριν ήχος και υπονομετική ομάδα, ενώ ο κ. Βάσκο Πανδρέου έκανε λόγο για υπομάθνηση της λειτουργίας του οργάνου. Και μια ακόμη φορά ο κ. Πάγκαλος επανέλαβε όλα όσα έχει πει για κυβερνήση συνεργασίας, γιατί ο σημερινός πρωθυπουργός δεν θα μπορεί σε μια διαπερίπτωση να έχει ενταργορόν. Δε μήκα τη μόρδα αδύο των ιδιοκτήτων των Πέσων Ενημέρωσης εξαπέλυσε ο Πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης, παράλληλα επέκρινε μια μικρή μία ψηφία, όπως είπε, 40 βουλευτών, οι οποίοι περιφέρονται στα Μέσες Ενημέρωσες και δίνουν στην κοινή γνώμη πλαστή εικόνα του πολιτικού κόσμου. Οι υποκανάληψης συνεχίζουν να τελειώνουν έξι πανεπιστήμια της χώρας, ενώ την Δετάρτη θα αποφασίσουν οι φιλιττές εάν θα κάνουν και άλλες καταλήψεις. Αφού οι φιλιττές διαγραφώνουν παρακυπηρετικό συναλλητήριο στην Αθήνα, με βασικό έτοιμα την αύξηση των δαμόνων για την παιδεία. Παράλληλα πραγματικού είναι στις σκέψεις για τα μέτρα περιεφρύνουσης του ποδιτεχνίου, ώστε να προχωρήσουν επεισόδια για την διάρκεια του τριμμέρ και να δημιουργηθούν το πραγματικό σχόλιο για τη διάρκεια του τριμμέρ. Είχε κάποια προβλήμα με το όντως στην Άγγλωση, ακολουθένον του έρστρου χώρου και δημιουργούς χώρους, δεν τους έλεγε πάρα πολύ καλά. Είχε και πάρα πολλούς, όσο αφορά το δημιουργείς, μόνο ειδικά. Το σημαντικό είναι από αυτό που είδαμε και από το προηγούμενο, ότι όσο πιο γρήγορα διαβάζει κανείς, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να κάνει κάποια λάδια, να πω φιλικά πόσο πιαν διαβάζει κάτω. Δεν μπορούσα όμως να βρω αυτό το έντακτο που ήθελα. Δεν ήταν αυτό. Η μνήμη της Εντ Μα λοιπόν, δεν μπορούσα να δω να κινήσω, οπότεε, πώς μπορούσα να ΠΙΛΟΚΟΙΣΗΝΟΣ, όπως λέω, να πω και ποιον πράγματα, Οι εφαρμογές του Σκάις της 8ης και 27ης απομακρύνεται το εντεφόμενο πρόωρο με πλεγόν την ίδιος αγωλυμπία στελέχη του ΠΑΣΟΛ της Νέας Δημοκρατίας και της πολιτικής άνοιξης. Υπό εκποφέση στέκει ο Κωστής Στεφανόκουλος για να δεχτεί την υποψηφιότητα. Τα σχέδια του Αντρέμπα Παντρέου απερφείας συνέσεις και συζήτηση στο στούδιο. Μουλευτές της Νέας Δημοκρατίας αφήνουν Αντιστόπτερ Μπερμόμανο να υποστήριξει Στεφανόκουλος, ΣΙΣΜΟΣ δημιουργεί ανησυχία στην Θεσσαλονίκη, τη Λένη Σισκολόγη, η εμπεστησία της κοινωνίας έβγαλε από το ίδρυμα την μικρή διοργία. Ρεπόρτερ του Σκάι μπήκε στο ίδρυμα ανηλίκων και μίλησε με τους ανθρώπους που έδειξαν 4 μέρες με τη μικρή μαθήτρια. Και σε περιοχές ενταξούς του σχέδιο πόλης ανάγκη δύνατης και χάρτες, η ανακοίνουσε σήμερα ο Κώστας Λαλιώτης. Μπαρά χριστιών στην Αθήνα, ενώ πληριστές δίχτυσαν τράπεζα και τα ιδρυματικά ταμιατήματα στο Μαγκάριο. Βγήκε από την Πυλαγγείου υποδιευθυνής της τράπεζας εργασίας και μήκαν την βορυφή για το αριθμίδι του αιώνα. Κι όταν είσαν δημιουργοί και δημιουργούσαν καιρότητα στους κραϊνιδιστές και ζωντανές ηλίσεις της ελληνικής τελεόρασης, σεισμός, δημιουργία ενσυγχεία. Έτσι διάβασα, σεισμός, δημιουργία ενσυγχεία. Απ' την τέτοια στιγμή. Είχε αρκετά λαστάκια, μικρότερα. Ελέγχει λάστα. Δηλαδή χειρότερα, καλύτερα, τι είναι. Αυτό. Καλύτερα, εννοείς, ήδια, γενικά. Πολλά λάθη. Βλέπετε, επομένως, ακόμα και σε πολύ μικρά κείμενα, πόσα προβλήματα μπορούν να δημιουργηθούν από την απροσεξία, από την ταχύτητα, από τη συνήθεια και ό, το καθεξέσιμο. Θα περάσουμε εκεί που είχαμε μεινή, δηλαδή στα επίπεδα ανάλυσης της προσοδίας, στους τομείς ανάλυσης της προσοδίας και θα δούμε πρώτα απ' όλα τις πάσεις. Η πρώτη παρατήρηση που είναι καθολική κοινή σ' όλους οι μελετητές, σ' ό,τι αφορά την αλλαγή της διάρκειας των πάψων από την Πάλλαιο στην Νέο Τηλεόραση, που βλέπετε σε αυτή τη διαφάνεια. Έχουμε πολλαπλασιασμό, έχουμε αύξηση μεγάλη των μικρών πάψων, έτσι, από τη μια μεγιά, γιατί? Διότι έχει, για να χρησιμοποιήσουμε και τον όρο ενός Γαλλού, του Διαγιών, σαλαμοποιηθεί ο τυλοπικός χρόνος, δηλαδή έχει κοπεί σε πάρα πολύ μικρά μερίδια. Ακόμα και το ίδιο τυλοπικό δελτίο περιλαμβάνει πολλοί περισσότερες διαφημίσεις, έτσι δεν είναι διακόπτεται, πολύ συχναγότητο, παλιό. Μπορεί να έχουμε και διαφημίσεις εκπομπών που θα ακολουθήσουν μετά από λίγο, δηλαδή ένα serial, για παράδειγμα, ή να έχουμε προδιαφήμιση, ξέρω, του νυχτερινού δελτίου, κιότω κάτω εξής. Αυτή είναι η μία όψη της αλλαγής των πάρψων, ο προπλασέσμος ουσιαστικά των τομών, των διακοπών. Το δεύτερο είναι τη συρρήγγονση των πάρψων, δηλαδή λείπουν οι σιωπές. Υπάρχει αυτό που θα δούμε και παρακάτω με τη λατινική φράση, θα το έχετε ακούσει, φαντάζομαι, το horror vacui, ο τρόμος του κενού, να μην υπάρχει καθόλου κενό. Έχετε προσέξει πώς πανικοβάλλεται ένα κανάλι όταν, για τεχνικούς λόγους, κάτι δεν πάει καλά. Προσπαθούν να τον παλώσουν ένα από ποιοδήποτε τρόπο. Αυτό δεν υπήρχε στην παλιά τηλεόραση, υπάρχει στη νεοτηλεόραση σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτή η διαφάνεια το λέει ότι αν εξαιρέσουμε την αρχή και το τέλος των reportage, διαστήματα απόλυτης σιωπής είναι εξαιρέσεις. Δεν υπάρχουν. Ας προσέξουμε και αυτό που λέει στο κάτω μέρος της διαφάνειας, σε ποιες περιπτώσεις έχουν πάυσεις και πότε δικαιολογούνται να υπάρχουν διακριτές πάυσεις, έτσι ώστε να καταλαβαίνουμε τι ακολουθεί, ότι κάτι ολοκληρώθηκε και ότι κάτι πρόκειται να ακολουθήσει συνέχεια διαφορετικό. Έχουμε λοιπόν σύντομες διακοπές του λόγου για γραμματικούς, μαγηματικούς και λοιπά λόγους, μπορούμε να έχουμε εφημικήσεις της τελικής συλλαβής σε μία προθέση, σε ένα εκφώνημα πιθανόν για να προετοιμαστεί η συνέχεια καλύτερα ή για να δοθεί ο λόγος σε κάποιον άλλο, να μην έχουμε συνομιλία, ή μπορεί να έχουμε αυτό που ονομάζουμε ορισμένη αλλαγή βηματισμού, δηλαδή κάτι να τρέξει πιο γρήγορα ή να τρέξει πιο αργά, αν το περιεχόμενο της εκπομπής αλλάζει, αν μετά το λόγο έχουμε βίντεο και το ανάποδο. Αυτή η παρατήρηση που δεν είναι αποτέλεσμα μέτρησης σε ελληνικά δεδομένα, έχει μια γενικότερη αξία, αν συγκρίνει κανείς μια καθημερινή αφήγηση, μιλάς με τον φίλο σου, με τη φίλη σου και του λες πώς ψώνεις τις παχούτσια, ή οτιδήποτε, οι παύσεις που υπάρχουν σε τέτοιου τύπου καθημερινές αφηγήσεις που είναι η καθημερινή που κοινωνεί ολόμασι, συνέχεια ανταβάζουν αφηγήσεις μεταξύ μας και πληροφορίες, είναι τρεις φορές περισσότερες από ό,τι είναι στα τηλεοπτικά ρεπορτάσια, που λένε τι, οτι ο λόγος του τηλεοπτικού, η συμφορά του λόγου έχει συμπιέσει πάρα πολύ τις παύσεις, προκειμένου να υπάρχει υποτίθεται περισσότερους χώρες για πληροφορία, να δοθούν περισσότερες πληροφορίες. Το λέγεται το κάτω μέρος της διαφάνειας αυτής. Αυτή είναι μια παρατήρηση που την κάνουμε και με τον συνάδελφο που σας προανέφερα, σε δύο άρθρο που είχαμε μελετήσει στο ένα το όν των ιδίσων και στο άλλο το ρεπορτάζι των ιδίσων και μία από τις παρατηρήσεις που είχαμε κάνει ήταν ακριβώς αυτή. Πώς συρρικνώνεται η διάρκεια των πάψων και γίνεται, ξέρω εγώ, από ένα δέκα του δευτερολέπτου, γίνεται μισό. Αυτό το πράγμα που μπορεί να φαίνεται τεχνικό και χωρίς ιδιαίτερη σημασία, αν το συνυπολογήσει κανείς στους παρατονισμούς, στην αδικαιολόγητη, στον αδικαιολόγητο εγφατικό τονισμό κλπ, δημιουργεί ή συνδύνει στην αύξηση του προβλήματος, στη διόντωση του προβλήματος της κακής προσοδίας. Ποιες είναι οι εξηγήσεις που μπορεί να δώσει κανείς, γιατί οι αναγκαίες για την κατανοησία του λόγου παύσης ανάμεσα και σε φράσεις, ανάμεσα και σε προτάσεις, ανάμεσα σε ιδήσεις ή ανάμεσα σε εκπομπές, γιατί συρρικνώνεται, γιατί λιγοστεύουν. Δέστε μερικές από τις ερμηνείες. Η πρώτη που θεωρείται ότι δεν είναι πολύ ικανοποιητική, είναι ότι γενικά ο τηλεοφιτικός χρόνος έχει πυκνώσει. Αυτό το ξέρουμε, το βλέπουμε, αρκεί κανείς να δει λίγα παραδείγματα παλιών δελτίων και καινούργιων δελτίων και θα το αντιληφθεί πόσο το τέμπο έχει αυξηθεί, πόσο η πληροφορία έχει πυκνώσει μέσα σε κάποια χρονικά πακέτα. Η άλλη δεύτερη εξήγηση που δίνεται είναι η μορφή των ρεπορτάζ. Αυτό όσο προσέξουμε, δηλαδή τα προεικογραφημένα και μονταρισμένα ρεπορτάζ κόβουν αδικαιολόγητες πάψεις, ναι ή όχι. Έτσι ώστε να δίνεται η έννοια της συνέχειας, ότι δεν υπάρχει κενό, ότι δεν υπάρχει αμηχανία, ότι δεν υπάρχει τεχνικό πρόβλημα. Καλώς γίνεται αυτό ή όχι. Τι λέτε. Ας πούμε έχουμε ένα αυτό από τη μάρτυρα, ο οποίος κάπως σταματάει και σκέφτεται και μεσολαβούν κάποια κλάσματα δευτερολέπτου. Αυτό μπορεί να κοπεί στο μοντάζ. Καλώς κόβεται ή κακώς κόβεται. Τι λέτε. Το πλούσιο είναι φυσικό, έτσι δεν είναι. Δεν μιλάμε ας σταμάτουμε χωρίς πάψεις, μιλάμε με πάψεις. Στεκόμαστε να αραιώνουμε τον λόγο, διστάζουμε, αναδιατυπώνουμε τον λόγο, αυτά είναι φυσικά πράγματα. Το μη φυσικό είναι να μιλάμε σαν ρομπότ και να μη σταματάμε καθόλου, έτσι. Αλλά αυτό στο μοντάζ προσθέτουμε να το... Δεν είναι φυσικό, αλλά σχεδόν εγώ σε κάτι σχετικό. Στο μοντάζ πλευρά κάποια πάψη σημαίνει και κάτι. Βέβαια. Κάποια πίστευση, κάτι σκέφτη, κάτι να έκρυψε, να τα βαρέσει πολλά πράγματα. Άρα δεν είναι τόσο καλό, λες αυτό, έτσι, ας αφήνουμε κάποιες πάψεις. Εκτός είναι πολύ μεγάλες και δεν επιτρέπει τόσο μεγάλες πάψεις. Κάποιος αξίζει το κεφάλι του και προσπαθεί να θυμηθεί κάτι ή οτιδήποτε. Πάντως ένα πρόβλημα είναι αυτό, αλλά ούτε αυτή η εξήγηση θα μπορούσε να... ούτε αυτός ο λόγος μάλλον θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί έχουμε τόσο λίγες πάψεις, έχουμε τόσα λίγα κενά. Οπότε καταλήγουμε σε κάποιες άλλες επιπλέον ερμηνείες οι οποίες μπορούν καλύτερα να εξηγήσουν το φαινόμενο. Γιατί δηλαδή υπάρχει αυτό το τρεχαλιτό, υπάρχει αυτή η τάση να ψαλιδίζονται οι ανάσες του λόγου. Γιατί η πάψη είναι ανάσες του λόγου, δεν είναι κάτι άλλο, οι οποίες όπως σωστά είπες έχουν πάντα μια λειτουργία. Δεν υπάρχουν ανοητες πάψεις. Και αυτό λόγο νομίζω ότι έχουν την εντύπωση ότι κανένας στην λόγη σε δεν σκέφτεται. Σωστό, σωστό. Ακριβώς έχεις την αίσθηση ότι τα έχει όλα προετοιμασμένα και φρας, φεύγει όλη η πληροφορία κατευθείαν. Δεν είμαστε όμως οι άνθρωποι φυσιολογικά έτσι. Δεν είναι. Μπορείς σε κάποιο διάστημα, όταν πραγματικά έχεις να πεις πολλά, να είσαι ποταμός, να σταμάτωσες. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε κοστιθράγον βάση και συνέχεια. Γιατί να συμβαίνει στην τηλεόραση, η οποία υποτίθεται ότι είναι και μια, κατά το μάλλον ή τον πιστή αναπαράσταση της επικαιρότητας της πραγματικότητας. Ανταγωνισμός λόγου και εικόνας. Ένας λόγος. Συμφωνείτε με την εξής έννοια ότι επειδή η εικόνα είναι μια πυκνή πληροφορία, επειδή η εικόνα μιλάει, επειδή η εικόνα είναι υποτίθεται χίλιες λέξεις και λοιπά και ο λόγος πρέπει να τρέχει και να παρακολουθεί την εικόνα. Όταν έχεις λοιπόν μια εικόνα η οποία σε δυο-τρία καρές σου δίνει μια ζεστή πληροφορία, θα καθίσεις τώρα εσύ με τον λόγο να περιμένεις και να αφήνεις και να αγγελεί. Πάει, έφυγε η εικόνα. Θα πρέπει μετά να τα πεις με παγωμένη την εικόνα ή χωρίς εικόνα. Μια εξήγηση που θα μπορούσε κανείς να δώσει με δεδομένου ότι η τηλεόραση είναι εικόνα. Τι λέτε, είναι αυτός ο λόγος, σας πείφει, ότι υπάρχει ένα ανταγωνισμό ανάμεσα σε εικόνα και λόγο, οπότε και ο λόγος εναγκάζεται να τρέχει πίσω από την εικόνα, άρα να ψαλίδει οι επάρσεις. Μια εξήγηση. Αυτό που σκέφτομαι είναι ότι, για παράδειγμα, στο λατιόχρονο, ο λόγος δεν έχει τη δυνατότητα να μιλάει τόσο γρήγορα. Επίσης, δεν έχει την εικόνα. Η εικόνα επίσης είναι η ρόλτα. Ωραία σκέφτηση. Εμείς να συγκρίνουμε ραδιοφωνικό και δημοκρατικό λόγο. Αλλά και η εικόνα επίσης είναι μια καλύτερη αλήθεια, ότι υπάρχει εικόνα. Δεν πειράζεται ο λόγος. Ναι, γιατί είναι υπομνηματισμός της εικόνας πολλές φορές. Εδώ βλέπουμε αυτό, κλπ κλπ. Οπότε, λίγο να σταματήσεις να πάρεις μια ράσα, έφυγε η εικόνα. Τελείωσε, την έχασες. Θα σου λείψουν λόγια ενδιαμέσως, οπότε τρέχεις. Βέβαια, στην περίπτωση που συμβαθεί ο λόγος με μια εικόνα, έτσι. Γιατί αν δεν έχεις εικόνα και βλέπεις το πρόσωπο του παρουσιαστή και αυτή η δικολογία δεν ισχύει. Το δεύτερο είναι αυτό που έχουμε πει ήδη και είναι μια ιδρικότερη εξήγηση. Και είπα επ' αυτό να δείτε και το σχετικό υποκεφάλαιο, μάλλον από το πρώτο κεφάλαιο. Η δευτερογενής προφορικότητα, και είναι δευτερογενείες, είναι η προφορικότητα μπροστά στη κάμερα. Είναι η προφορικότητα όχι του αυτοκτημάτυρα που δεν τον παίρνει χαμπάρι κανείς και μιλάει μόνος του. Είναι η προφορικότητα του αυτοκτημάτυρα όταν τον παίρνει η κάμερα. Τότε προσαρμόζει το λόγο του στο γεγονός ότι μαγνητοσκοπείται, ότι τα λόγια του θα τα ακούσει όλη η Ελλάδα, ότι είναι μέσα σε αυτό το συμβάν λόγο που λέγεται τηλεοτροπικό δελτίο. Ο πρώτος είναι ο φυσικός λόγος, ο δεύτερος είναι ο δευτερογενείς ή θα μπορούσε να μπει κανείς και ψευδής. Σκυνοθετημένος συμβάζει αυτός ο λόγος. Αυτή λοιπόν η δευτερογενείς προφορικότητα και η εγγύτητα, γιατί η εγγύτητα είναι δευτερογενείς, η τηλεόρας δεν είναι κοντά μας, το στούντιο είναι 500 χιλιόμετρα μακριά, αλλά κάνει το πάνη για να μας δώσει την ψεύδε αίσθηση, η νέο τηλεόραση, ότι είναι δίπλα μας και ότι εμείς είμαστε δίπλα της και στον τόπο των γεγονόνων. Αυτή η βασική ιδιότητα της νέο τηλεόρασης ενδεχομένως παίζει και αυτή ένα ρόλο στο ψαλίδισμα των πάρξων. Δεν θα επιμένω σε αυτό περισσότερο. Μια άλλη εξήγηση που δεν μοιάζει με τις προηγούμενες είναι η λεγόμενη ενημεροδιασκέδαση, το infotainment. Επειδή η τηλεόραση της διασκέδας και του παιχνιδιού δεν έχει τους ίδιους χαρνώνες με την ενημέρωση, εκεί μπορείς να φλιαρίσεις, μπορείς να έχεις μια λογόρια μέσα σε ένα χαλαρό και παιχνιώδες που επιτρέπει να λυφεί η γλώσσα και να τρέχει πιο πολύ. Φανταστείτε μια παρέα που τα έχει λιγοπιεί και πειράζει ο ένας τον άλλον μέσα σε ένα κλίμα εφορίας με τρίστακι αριθμό λέξο, να δείτε είναι ο ίδιος σε σύγκριση με μια λιφάλη εγκατάσταση ή είναι μεγαλύτερος. Δεν είναι μεγαλύτερος. Εγώ πιστεύω ότι είναι, σε πολλές περιπτώσεις είναι. Δηλαδή αυτό που ο Νόνος αλογόρια είναι χαραρή σε φοράς του λόγου, όπου κανείς δεν πολύ σκέφτεται αυτά που λέει, όπου το μυαλό δεν προλαβαίνει να φιλτράρει όλα όσα λέμε, τον τρόπο που τα φιλτράρει όταν είμαστε σε γρήγορο ύπνος. Και επομένως γενικότερα αυτή η στροφή της τηλεόρασης προς την ανεπισημότητα, όπως λέγαμε, ή προς την ενσωμάτωση στοιχείων ψυχαγωγίας και διασκέδασης μέσα στον πληροφοριακό λόγο, αυτό έχει μία, από μακριά βέβαια, αλλά έχει μία επίπτωση, αυτό το βλέπουμε ιδιαίτερα στο πρωινό μαγαζίνο, πιστεύω. Όχι τόσο στον πληροφοριακό δελτιό, δηλαδή σε εκπομπές ενημερωτικές ή στη πρωινή ζώνη, η οποία είναι ενημερωτική, όχι τύπου Λιάνκα και... πώς το λένε το όνομα στο Μέκα... και σε Βρελή, όχι απ' τα έστισης, ενημερωτικές ενώ, έτσι. Εκεί βλέπω εγώ, βλέπω μία ταχύτητα στην εκφορά του λόγου μεγαλύτερη από ό,τι στο δελτιό, στον τρόπο που θα θέσει μια ερώτηση, ας πούμε, παρουσιάστρια, στη συνομιλία με τον ανταποκριφή, τον ρεπορταγιό και τον καταξής. Ο μέλος έχει μία βάση αυτή η εξήγηση, γενικότερη, δηλαδή μπορεί να μην εξηγεί μια συγκεκριμένη... μια συγκεκριμένη σε εκπομπή στο ψαλίδισμα των παύσεων, αλλά γενικότερα νομίζω ότι παίζει ένα ρόλο. Και το τελευταίο, το τελευταίο παράδειγμα, το τελευταίο λόγο είναι η επιτάχυνση του χρόνου. Η τηλεόραση, και όχι βέβαια ο τύπος ή το ραβιόφων, η τηλεόραση έπαιξε πάρα πολύ μεγάλο ρόλο στην επιτάχυνση της ενημέρωσης. Καθοριστικό ρόλο. Και κυρίως η δορυφωρική τηλεόραση. Η τηλεόραση των εξωτερικών μεταδύσεων, η δορυφωρική τηλεόραση. Αυτή η αλλαγή χρονικότητα, ας πούμε, πέρασε από τις ειδήσεις του 24ου ρόλου, όπως τις ξέραμε από την εφημερίδα, τις ειδήσεις του Λεπτού, μήπως του 2ου Λεπτού, σίγουρα έπαιξε ένα ρόλο στην επιτάχυνση και του λόγου, άρα και στο ψαλίδισμα των παύσεων. Εγώ θεωρώ ότι αυτός ο λόγος και ο πρώτος, οι δύο δηλαδή, είναι από τους πιο ισχυρούς, που εξηγούν δηλαδή πιο πιστικά γιατί μιλάμε πιο γρήγορα, γιατί δε σταματάμε ανάμεσα στις φράσεις και τις προτάσεις, γιατί συμπιέζουμε αυτές τις ανάσεις του λόγου. Κακώς κατά τη λόγου. Εγώ το επιχείρημα, δεν έχουμε άλλο χρόνο που ακούμε πάρα πολύ συχνά, το θεωρώ τελείως υποκριτικό, ο χρόνος είναι πάρα πολύ στη τηλεόραση, απλώς δαπανάται σε διάφορα ανόητα μερικές φορές πράγματα, από τις διαφημίσεις της κατεπανάληψης προβολής, την κατεπανάληψη προβολής διαφημίσεων, έως σε μια φλιαρία ανόητη, η οποία καταλαμβάνει πάρα πολύ ώρες μέσα στη μέρα. Αυτά είναι μόνο σε σχέση με τη συρρήγνωση των παύσεων. Τώρα, ανεξάρτητα από την εξήγηση ας μείνουν και αυτά τα δύο, όποια κι αν είναι η αιτία όλου του πράγματος, ας μείνουν οι δύο βουλήτσες ως μια καλή πληροφορία γιατί δηλαδή υπάρχουν υπάρξεις, γιατί πρέπει να υπάρχουν υπάρξεις. Η μία είναι για να μαρκάζουν, να σηματοδοτούν, να δείχνουν την αρχή και το τέλος της ιστορίας, μιας ίδησης δηλαδή, πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει μια κανονική υπάρξη. Και επίσης είναι για να καταλάβουμε μέσα στο εσωτερικό μιας ίδησης, μιας αφήγησης, τις διάφορες φάσεις, οι οποίες φάσεις αυτές μαρκάζουν, όχι μόνο με τις υπάρξεις, αλλά και με τον εκτονισμό, με την άνοδο δηλαδή και την κάθονο της φωνής. Επομένως, ένα λειτουργικό στοιχείο υπάρξεις, αυτό πρέπει να μείνει, τις οποίες πρέπει να σεβόμαστε, πρέπει να τις διατηρούμε κανονικά, όπως στον φυσιολογικό, αυτοκομμέτσι, προφορικό μας λόγο. Πάμε τώρα στο τέμπο, το οποίο ήδη μας έχει απασχολήσει Κάμποσο. Εδώ θα πούμε περισσότερα πράγματα. Πρώτη παρατήρηση, την βλέπετε πάνω-πάνω, οι πάυσεις είναι άλλητα συνδεδημές με την ταχύτητα εκφοράς του λόγου. Το είπαμε, το επαναλαμβάνουμε. Λίγες και μικρές πάυσεις μεγάλη ταχύτητα, πολλές πάυσεις μικρότερη ταχύτητα. Τι θα πει όμως, το εμπούρισμα της εκφοράς. Σημαίνει δύο πράγματα. Σημαίνει αυτό που ονομάζει ορίση των οποίων αναφέρα και προηγουμένως, είναι ένας μελετητής που έχει αφαιρώσει πολλά άρθρα και έρευνες του στην ταχύτητα εκφοράς του τηλεοπτικού και του ραδιοφωνικού λόγου στη Γαλλία. Κάνει λοιπόν αυτή τη διάκριση που βλέπετε ανάμεσα σε αντικειμενικό ρυθμό εκφοράς, που μπορεί να τον μετρήσει κανείς δηλαδή, και υποκειμενικό ρυθμό εκφοράς. Προσέξτε λίγο, ο αντικειμενικός πάλι σημαίνει δύο πράγματα. Ο αντικειμενικός σημαίνει λέξεις αναλεπτό ή συλλαβές αναλεπτό, αλλά και διατίμανση το αργά γρήγορα, δηλαδή μπορεί αυτές οι 200 λέξεις να μην είναι κανονικά κατανεμημένες μέσα στα 60 δευτερόλεπτα, αλλά να είναι οι 100, ξέρω εγώ, στα 20 και στα υπόλοιπα 40 να είναι οι υπόλοιπες, που σημαίνει να είναι πιο γρήγορος ο λόγος στην αρχή και μετά λιγάκι να χαλαρώνει. Δύο λοιπόν πράγματα σημαίνουν αντικειμενικό ρυθμό εκφοράς, την ταχύτητα με το κλάσμα αριθμός λέξεων ή συλλαβών καλύτερα αναλεπτό, αλλά και την διατίμανση αν είναι σταθερή ή δεν είναι σταθερή. Δημιουργεί πρόβλημα όταν η ταχύτητα αυξομειώνεται στο λόγο, τι λέτε. Ή μερικές φορές είναι εκβεβλημένη, αναλόγα με το θέμα, αναλόγα με τη συγκίνηση, αναλόγα με το ποιος μιλάει και λοιπά, έχουμε διακοιμάνει στη ταχύτητα συχνά. Σίγουρα εξεφτάω από όλους τους παραγωγούς, δηλαδή έτσι θα μιλήσεις αν περιγράψεις ένα γεγονός ως αυτός της μάτυρας, λες, ή ως ρεπορτερ ή ως σκόλας. Σαφέστατα. Έζεσαι αυτός της μάτυρας, ο οποίος μάνας θα μπορεί να τον παράδει σε ένα απότροπαιο. Τραγικό απότροπαιο, ναι. Γρήγορα ή αργά? Γρήγορα. Γρήγορα. Εκτός από μια αργά σε περίπτωση που βρίσκεται σε κατάσταση σώμα, αλλιώς είναι να μπορεί να μιλήσεις καθόλου, όπως είπα. Ναι. Είμανα ότι περίπτωσε το άτομο κάπου αναφέροντας. Άλλος? Επαφού άλλοι. Λοιπόν, ναι, έτσι είναι. Επομένως, δεν απάντησα εσύ, δεν απάντησα κάποιος στον δεύτερο σκέλο. Αν είναι βυσάρεστο αυτό, το γρήγορα-αργά-γρήγορα-αργά μέσα σε ένα τηλεοπτικό δελτίο, είναι αναμενόμενο και φυσικό. Ε, τι λες. Είναι αναμενόμενο και φυσικό, πιστεύω. Δεν το βοηθήσει και τη σύννηση. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Μμμ. Ναι. Ναι. Η ίδια ταχύτητα. Συνεχώς. Ναι. Και αν είναι ίδιος ο ρυθμός εφαράς συνέχεια γίνεται παρετό. Παρετό. Γιατί είναι επαναληκτικό. Ναι. Και λίγο σε κουράζει. Μμμ. Μμμ. Αλλά επίσης και οι πολύ έντονες αυξομοιώσεις είναι επίσης συνεχουραστικές. Ναι. Και λίγο. Άρα να έχουμε κάποιες αυξομοιώσεις ανάλογα με το αν έχουμε αυτό από τη μάτρα κλπ κλπ. Αλλά να μην γίνεται συνέχεια αυτό το είδος σχοτζέων-σχοτζέων. Σωστό. Για να δούμε τώρα λίγο πιο συγκεκριμένα. Γιατί υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα σε σχέση με το τέμπο. Ναι. Αυτό το είπα. Ότι επειδή οι γλώσσες μεταξύ τους διαφέρουν προς τα χαρακτηριστικά τους αμορφολογικά. Είναι πιο ακριβές αν θέλουμε επιστημονικά να μετρήσουμε την ταχύτητα ενός ομιλητή. Και ενός δημοσογράφου ή οποιοδήποτε αυτό από τη μάρτυρα να μετρούμε καλύτερα συλλαβές έναν δευτερόλεπτο. Υπάρχει ένα πρόγραμμα, πιθανότατα να σας έχουν μιλήσει γι' αυτό οι μηχανικοί μας, το Pratt. Ξέρετε, είναι χρήσμο να το... Κατά κείνη είναι φρύ, μπορείτε να το κατεβάσετε και να το χρησιμοποιήσετε κι εσείς. Είναι ένα φασματόγραμμα στο ΠΟΕΤΣ, το οποίο δείται τη δυνατότητα να δείτε την ανάλυση της φωνής. Πρέπει να είναι ένα ψηφιοποιημένο υλικό. Σ' όλα αυτά τα επίπεδα που αναλύνουμε, δηλαδή μπορείτε να δείτε τη διαρκειατή των παύσεων, να δείτε την ένταση της φωνής, το ύψος, να δείτε τη λεπτονική καμπυλή, να δείτε και την ταχύτητα εκφοράς του λόγου. Το δεύτερο, που λέει ο Ρέινστ, η δεύτερη σημασία που έχει... Αυτό εγώ δεν το έχω δείξει σε ένα άλλο, είναι ο μόνος που το εκπληκτείς και μου αρέσει αυτή η παρατήρησή του. Δεν είναι μόνο τι αντικειμενικά μπορούμε να μετρήσουμε, αλλά και τι, ως ακροατές ή τηλεφεατές, εις πράγματος αίσθημα του γρήγορου ή του αργού. Γιατί καμιά φορά ο ίδιος λόγος ακούγεται και, όπως το παρατηρήσατε, η μία είπε «γρήγορα διάβασε η κουκλή», η άλλη είπε «όχι, δεν διάβασε τόσο γρήγορα η κουκλή», μα το ίδιο ο αριθμός των λέξεων των συλλαβών ήταν ο ίδιος για τα αρχιά και της μιας και της άλλης. Άρα, εκτός από το αντικειμενικό, έχουμε και ένα υποκειμενικό αίσθημα ταχύτητας εκφοράς του λόγου. Τι είναι λοιπόν αυτό? Λέει ο ίδιος ότι αυτό προκύπτει από το πόσο μεγάλης είναι η κρήση της προτάσεις. Όταν έχεις βουκίτσες μικρές, μικρές προτάσεις, μία πίσω από την άλλη σου δημιουργείται ένα υποκειμενικό αίσθημα ότι τρέχει ο λόγος πιο πολύ. Ενώ δεν ισχύει, αλλά το αίσθημα το έχεις εσύ το υποκειμενικό. Αυτό λέει και το αντίθετο, οι δομές αυτές οι οποίες επεκτίμουν προτάσεις, μια παράθεση, μια επεξέγγεση, μια οποιαδήποτε προσθήκη, επειδή δεν αλλάζει η πληροφορία, είναι η ίδια το θέμα και το σχόλιο, σου δίνεται η αίσθηση ότι ο λόγος αλλάζει μημανισμό και γίνεται πιο αργός. Το συνδέει ο κομμένος με το θέμα της μορφής των προτάσεων και της σύνδεξης των προτάσεων. Αυτό λέει, εγώ το δέχομαι αυτό, πως δίνει ίσως στον ακροατή ή στον τηλεθεατή την αίσθηση της βραδίτητας ή της επιτάγευσης. Αυτό το προσπερνάω γιατί το θεωρώ λίγο υπερβολικό, θα το δείτε. Τώρα αυτό που με ενδιαφέρει και θέλω να το προσέψουμε λίγο περισσότερο είναι αυτό που ακολουθεί. Δηλαδή τα όρια της ταχύτητας σε σχέση με τη μετάδοση των πληροφοριών. Το πρώτο πράγμα που λέει και το είπαμε νομίζω ότι λίγο πολύ ισχύει και για τα ελληνικά. Το έχω μετρήσει δειγματολυπτικά και κυρίως τα παλιά Δελτία είδα και εγώ πραγματικά ότι στην παλαιοτηλεόραση έχουμε περίπου μεταξύ 180-185 και max 210 στην καλύτερη περίπτωση, στην ταχύτερη μάλλον περίπτωση, λέξεις αναλεπτών. Ας θεωρήσουμε λοιπόν ότι το 200 είναι ένας καλός αριθμός λέξεων για να έχουμε κανονική επιφορά, κατανοητό λόγο που είναι το καθεξής. Να λάβουμε υπόψη μας σε ένα βαθμό που έχουμε πει ότι αυτή η διακύμανση αριθμών λέξεων έχει να κάνει με τρία πράγματα. Το ένα είναι το πώς μιλάει ο κάθε ομιλίτες. Μερικοί μιλάνε πιο γρήγορα από άλλους. Είναι γνωστό αυτό. Έχουμε όλοι φίλους οι οποίοι είναι και άλλοι οι οποίοι είναι τάζονα μαργά. Βέβαια οι περισσότεροι είναι σε μια μέση κατάσταση, ούτε πολύ γρήγορα μιλάνε ούτε πολύ αργά. Το δεύτερο είναι η περίσταση. Και το παράδειγμα που αναφέρθηκε προηγουμένως για τον αυτοκτημάχυρα, το είδος της εκπομπής, το αν έχουμε ενημέρωση ή ψυχαγωγία, όλα αυτά παίζουν σίγουρα ρόλο στο πόσο γρήγορα είναι η διακύμανση επίσης του τέμπου. Και κάτι άλλο είναι ο ρόλος στην επικοινωνία, όχι πώς μιλάω εγώ ως άτομα, αλλά με ποια ιδιότητα συμμετέχω στη μαζική επικοινωνία. Θα δείτε παρακάτω τα παραδείγματα και θα καταλάβετε. Ο δημοσιογράφος που μιλάει γρήγορα στο στούντιο μπορεί στο σπίτι του με τη γυναίκα του να μιλάει πιο αργά ή πιο γρήγορα ή με το παιδί του. Άρα σε διαφορετικές φάσεις της μέρας με διαφορετικό ρόλο μπορεί να αυξομοιώνεται το τέμπο, δεν είναι? Εδώ εμάς όμως μας ενδιαφέρει τι γίνεται σε αντιληπτικό δελτίο. Εύστοχα παρατήρησε ορίστε, είναι ότι μπορούμε να κάνουμε τρεις ομάδες ομιλητών. Να χωρέσουμε τους ομιλητές που συμμετέχουν σε αντιληπτικό δελτίο σε τρεις ομάδες. Αυτός τους ονομάζει όλους θεσμικούς ομιλητές, δηλαδή δεν είναι το καθημερινό κουβεντολόι, δεν είναι ο τρόπος που θα μιλήσετε στο διάλειμμα μεταξύ σας, αλλά είναι ο τρόπος που μιλάνε στη τηλεόραση. Η πρώτη κατηγορία λέει είναι οι προσκεκλημένοι που μιλάνε πάρα πολύ αργά. Οι πιο μεγαλωπεροί ξεχωρίζουν αυτόν τον πρόεδρο της δημοκρατίας, ξεχωρίζουν και κάποιους κλιεκούς, παπάδες και λοιπά, δεσποθάδες, οι οποίοι φτάνουν μέτρες 120-180. Πολύ αργά, δηλαδή, μιλάνε. Πάρα πολύ αργά. Γιατί μιλάνε αργά? Διότι το ύφος, το περιεχόμενο του λόγου τους είναι διδακτικό, είναι κάπως έτσι μεγαλοκρεπές, ιεροκρεπές και λοιπά. Δεν τους ενδιαφέρει να ακούνε ή να αναλύσουν πράγματα, τους ενδιαφέρει να ακουστούν, τους ενδιαφέρει να ακουστεί ο λόγος τους. Αυτή δεν είναι πολύ συνηθισμένη κατηγορία, αλλά είναι μία κατηγορία. Δεύτερη περίπτωση, πολλά πρόσωπα παρελάβουν τέτοια καθημερινά, είναι οι εμπειροκνόμενοι σκαθίδους. Συσμός, συσμολόγος, επιθυμία, γιατροί και λοιπά. Αυτοί παραπάνω ανεβαίνουν, είναι 185 με 200, δηλαδή πλησιάζουν την ταχύτητα του δημοσιογράφου. Γιατί δεν μιλάνε γρήγορα αυτοί, τι λέτε? Γιατί μιλάνε λίγο πιο αργά από ότι ίσως θα τέλει μενε κανείς και είναι κακό αυτό, μιλάνε λίγο πιο αργά. Ίσως έχουν φιλίσκο το λεξιδόγιο και πολλές δημοσιογραφείς. Έτσι, αυτός κι εγώ πιστεύω ότι είναι ο λόγος. Και οι ανάγκοι που ενδόμιχα έχουν είναι να γίνουν κατανοητοί. Δηλαδή, ένας γιατρός, αν σου μιλήσει όπως μιλάνε μεταξύ του σε ένα συνέδριο γιατρικό, δεν θα το καταλάβεις. Αλλά έχοντας μπροστά τον γενικό κοινό, έχει την αίσθηση ότι πρέπει να εξηγήσει με απλά λόγια τι αυτό κάνει. Λέει, ξέρω εγώ, παρεγκεφαλήτη, δηλαδή, αυτό και αυτό και αυτό και επιβραδείνει και το λόγο μαζί, όταν δίνει και να πω σε αυτήν τη λεπτομέρεια. Επομένως, οι εμπειρογνώμονες είναι λίγο πιο πάνω από τους πρώτους, αλλά πιο κάτω από τους δημοσιογράφους, τους ρεπόρτες, τους παρουσιαστές. Οι δημοσιογράφοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Οι εκφωνητές από τη μία, που έχουν γραπτό κείμενο. Αυτό τους δίνει ίσως αυξημένη δυνατότητα να εκταχύνουν το τέμπο της φωνή τους, αλλά με κίνδυνο να χάσουν το αγροατήριο, ή αντίστροφα να διαβάσουν πολύ αργά, οπότε να γίνουν βαρυτοί, όμως πρέπει να βρουν την ισορροπία. Τα παραδείγματα που είδαμε είναι μάλλον προς αυξημένη ταχύτητα, παρά προς την αργή ταχύτητα. Ο ρεπόρτερ δεν... θα έλεγα ότι είναι η πιο αντιπροσωπευτική περίπτωση ο μιλητής θεσμικού, μιλητής οπωλωτικών δελθείων και κυρίως στην απευθείας μετά τους. Όταν δηλαδή είναι ήλιος προετοιμασμένος, ή πρέπει να αντιμετωπίσει μια ερώτηση, στις οποίες δεν ξέρει καλά την απάντηση, γιατί αν είναι μονταρισμένο και voice-over το ρεπορτάζει τα πράγματα πολύ διαφορετικά. Πότε είναι πιο γρήγορη η φωνή, στο voice-over ή στο ζωντανό? Τι λέτε? Γιατί? Γιατί είναι προετοιμασμένος, οπότε δεν ισχυρίζεται... Σκέφτεται περισσότερο? Σκέφτεται και δεν ισχυρίζεται να ελέγξει απόλυτα το δώρο της φωνής του, ότι θα κάνει μπάσκο, ότι όχι. Επίσης, σκέφτεται και αυτοσχεδιάζοντας. Αυτό λες ότι είναι η γενική τάση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί δύο κοινοβουλευτικοί ρεπόρτερ να είναι ο ένας πιο γρήγορος από τον άλλο, ή δύο αστυνομικοί και ούτω καθεξής, έτσι δεν είναι? Άρα υπάρχουν διάφοροι παράγοντες, αλλά μεταξύ των δύο ειδών ρεπορτάζ λες, συμφωνείτε, ότι το voice-over είναι πιο γρήγορο από το ζωντανό. Το ζωντανό θέλει περισσότερη επεξεργασία, λίγες καθυστερήσεις, κάποιες πάσεις παραπάνω και το καθεξής. Αυτά λοιπόν, εσείς, με την κατανομία αυτών των τριών κατηγοριών, επομένως είναι και ένα είδος οδηγίας για μας. Και αυτό είναι χρήσιμο, όταν η διακοί μας λέει, ότι οι σταχαίδες είναι μεγαλύτεροι από την προσδοκόμενη, αυτό πράγμα μπορεί να εξηγηθεί με βάση την εμπειρία την επαγγελματική που έχει ένας δημοσιογράφος. Ακούς, πραγματικά, μερικούς έμπειρος ρεπόρτες σε ένα είδος ρεπορτάζ, τον εγώ οικονομικό ή αθλητικό, οι οποίοι έχουν ένα πόρθυμα πληροφοριών, μπορούν και να αυτοσχεδιάσουν, ή να δώσουν πληροφορίες που δεν τις ξέρουν οι πολλοί. Αυτό τους βοηθά, νομίζω, πιο γρήγορα, πιο αργά. Ο διαθέσιμος χρόνος προετοιμασίας, αυτό που είπαμε, δηλαδή, προβλημμένως, η δομή, η οργανωτική παρατήρηση, η εισαγωγή είναι ταχύτερη από το κύριο μέρος. Μου φαίνεται πάρα πολύ λογικό αυτό. Και οι ερωτήσεις από το στούντιο επίσης επηρεάζουν ανάλογα με το είδος της ερώτησης, αν είναι ερώτηση επιβεβαίωσης ή αν είναι ερώτηση, αυτό κρατήστε το σαν σημείωση κάπου, οι ερωτήσεις επιβεβαίωσης πολύ πιο εύκολα απαντιούνται και ενδοχομένως θέλουν και λιγότερα λόγια, λιγότερες πάσεις και μεγαλύτερη τακίτα. Αλλά οι ερωτήσεις όμως πληροφορίας, εκμείωσης πληροφορίας, ακριβώς επειδή θέλουν μεγαλύτερη επεξεργασία, το τι θα πεις, όμως είναι λεπτομερίων και λοιπά, σίγουρα επιβραδεύει την ταχύτητα του λόγου το τέμπο, δηλαδή το αντικειμενικό ενώ. Και το τελευταίο που έχει κι αυτό ενδιαφέρον, πριν κάνουμε έναν διαλυματάκι, λέει ο Ρίσκ ότι υπάρχει ένας ιδεώδης ρυθμός εκφοράς του λόγου σε σχέση με την ταχύτητα, δανειζόμενος, το λέει, δανειζόμενος τρεις όρους από τη μουσική, από τις ρυθμικές αγωγές της μουσικής. Μου άρεσε γι' αυτό και κράτησα και την έβαλα μια ωραία διατύπωση που έχει στη δεύτερη, τρίτη, τέταρτια ράδα, ο δεσποτικός, έτσι ονομάζεται τις 200 λέξεις, ο δεσποτικός και αδιαμφισβήτητος μετρονόμος, ξέρετε τι είναι, εκείνο το τάκ, τάκ, τάκ, έτσι είναι, μετράει το χρόνο όταν παίρνει σε έναν λόγο, μετρονόμος τον οποίο ακολουθεί εν ανοία του χώρος αίσθησης. Δεν σκέφτεσαι ότι έφτασα τις 200 να τρέξω παραπάνω ή είμαι στις 180, δεν σκέφτεσαι τέτοια πράγματα, είναι μια αίσθηση που έχεις, ότι μιλάω καλά, μιλάω γρήγορα, μιλάω αργά, περισσότερο διαισθητικά το κάνεις. Έτσι λοιπόν τρεις τύπους, ο πρώτος είναι ο ιδεώδης, η άλλη είναι απομακρυσμένη λιγάκι, αυτό που ονομάζει αλέγγρο μοντεράτο, δηλαδή το χαροπό αλλά μετριασμένα χαροπό, όχι να ξεφύγεις. Λοιπόν, έτσι το ονομάζει, επιτρέπει στον εκφορτή να εγγυηθεί τη σταθερότητα της εκφοράς και την απρόσκοπτη κατανόηση των ιδέων. Το αντάντι που είναι το πιο αργό, εκεί αν είσαι... διατρέφεις το κίνδυνο να χάσεις το ενδιαφέρον του, και να το χάσεις και τον ίδιο, να πας σε άλλο κανάλι. Αν έχεις προσθέσιμο, δηλαδή πάρα πολύ γρήγορο, τότε πάλι υπάρχει πιθανότητα να δυσφορήσει ο άλλος, να τον χάσεις από τη μεγάλη ταχύτητα και την πολλή πληροφορία, πιο κι από την άλλη πληροφορία. Αυτές οι τρεις ταχύτητες υπάρχουν, όψε δεν υπάρχει μόνο μπροστά. Η Αλέγκρο Μοντερά το λέει, πολύ ωραία διαδίπωση, πολύ ωραία μεταφορά, είναι αυτή η οποία ιδεοδός, ας το πούμε, κρατάει το τηλεθιατή τουλάχιστον για το Δελτιοπούλ. Ας κάνουμε ένα μικροδιάλματάκι και συνεχίζουμε. Επίσης, εάν καταφύλλω, υπάρχουν επιθυμητές χρειάσεις. Ή αυτό το πράγμα είναι αστάθμητο, είναι πολύ φλού. Τι λέτε? Υπάρχουν αγαπημένες φωνές. Και στο τηλεοπικολογικό αλλά και σε άλλα είδη ακούω ότι υπάρχουν. Αγαπημένες φωνές? Αγαπημένες φωνές του ραδιοφών, αγαπημένες φωνές διαφορές από πον-πον, κυρίως και το ραδιόφωνο ισχύει αυτό, έτσι, αλλά και, ενδεχομένως, και τη τηλεόραση. Ή εκνοβληστικές φωνές. Ή εκνοβληστικές φωνές, φυσικά, και το αντίοφυτο, ναι. Είχα πει σε ένα από τα πρώτα μαθήματα, μάλλον στο πρώτο, ότι ο Γιώργος Κάριτερ, από τα ιδιωτικά μέλη της τηλεόρασης, τον ακούσαμε κι όλες, ανίσαστα, είχε μια από τις πιο φοβελόδινες, πολύ ωραίες, έτσι, μπάσες, φωνές. Κάριτερ, νομίζω πάρα πολύ καλή φωνή. Τι λέτε, δεν είναι αυτή κάποια προτιμήση σε σειρά διάφορου, το πώς είναι η φωνή. Στο ραδιόφωνο, νομίζω, είναι αντικείες φωνές. Δεν μιλάς για αδελφίου γενικότερα. Ναι. Για αδελφίου μιλώντες. Ναι, για αδελφίου μιλώντες. Ναι, αντικείες φωνές στον αδελφίο, έχουμε? Συνήθως, δεν προτιμούνται οι πολύ νέοι για αδελφίου. Νομίζω, είναι κάπως μεγαλύτερος. Και είναι αντικείες φωνές στους μουσικές, από τον πέρας, ναι. Αυτός, νομίζω, είναι πολύ πιο εύκολο να φτιάχνει μία εντύπωση και το ποιά φωνή δεν του αρέσει τόσο για... Παρά ποιά του αρέσει. Δηλαδή, αν την παρθύση είναι πιο ευδιαίτερη. Νομίζω, είναι πολύ ομοιόμορφες οι φωνές, ομοιόμορφες. Ένα γελικότερο πλαίσιο. Καθαρίες. Νομίζω, ότι να μην μας αρέσουν ό,τι λέμε όλοι, οι φωνές που είναι οικογένειες, που διαδραστούν ίσως την οικογένεια μας. Ψυχική βασιλεία, λίγο. Ναι, η καθαρότητα της φωνής, πιστεύω, που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, είναι η πιο απίτευτη για όλους. Η καθαρότητα συνήθως με την εκφορά, με την ανάγνωση της συνδυάσμου, όχι τόσο με τη χρειά. Δεν υπάρχουν καθαρές χρειές. Η χρειά είναι περισσότερο ένα μπουκέτο που είναι η ταυτότητα της φωνής ενός ανθρώπου. Αυτό που λέμε γλυκιά φωνή, ξέρω εγώ. Ή τσιρικτή, όπως είπες. Έτσι. Άμα σου κόβει βουγγιου πλάκι, ας πούμε, δεν θα σου έρθει στο μυαλό ο τρόπος που τραγούδες σε κάποια τραγούδια, ο τρόπος που έπαιξες σε κάποιες... ο γατουλίσιος αυτός τρόπος. Αυτό το πράγμα είναι η χρειά. Ειδικά σε ηθοποιούς αγαπημένους, μόλις ακούσεις το όνομα, αν σου πω χατζί Χρήστος, ας πούμε, ο νου σου θα σου φέρει αμέσως τη χρειά της φωνής σου. Που είναι πάρα πολλά πράγματα. Τώρα, αν είναι αγαπημένη ή όχι, είναι μια ιστορία. Σε διάκοψα κάτι, θα λύσεις. Θέλω να πω ότι συνήθως σε γυναίκες που δουλεύουμε, ήρθουν πιο γλυκές φωνές, όσο αν είναι όμως το πιο οικοί, ενδεχομένως, και ήρθουν πιο μπάσσες και πιο πιαίσες. Αυτό είναι... Πώς είναι να αποκλεί, ότι μια πιο μπάσσα, γλυκή φωνή, ενδεχομένως, είναι αρεστή, ή ότι ο όνομάς αρέσει να την ακούει. Τώρα είπες δύο πράγματα. Το ένα είναι τι γενικώς μας αρέσει ή έχουμε ταυτήσει στερεοτυπικά με τα δύο φύλλα. Και το δεύτερο είναι τι απαιτεί ως καλή εκφωνήτρια ή εκφωνητή ένα δελτιό, το οποίο είναι άλλο πράγμα. Αυτό που είπες για μπάσσα, γενική εκφωνή. Εγώ θα θυμίσω τη διαφήμιση εδώ απέναντι, τώρα και δεν υπάρχει, ήταν μια ιδιωτική σχολή για ειδοποιούς της Πέμις Ζούνη. Θεωρήθηκε για κάποιο λόγο πετυχημένη ραδιοφωνική φωνή, φωνή για voice-over δηλαδή, για διαφημίσεις. Το έδειξε συμβαίνει και με άλλους, λιγότερο ή περισσότερο γνωστούς, και άντρες οι οποίοι έχουν κάνει αμέτρητες διαφημίσεις γιατί η φωνή τους θεωρήθηκε πολύ κατάλληλη για διάφορα προϊόντα, ξέρω εγώ, για προϊόντα για παιδιά. Σοκολάτες, ξέρω εγώ, κλπ. Πρέπει η φωνή, ενώ είναι μεγάλο ανθρώπου, πρέπει να είναι λίγο παιδιάστικη, δεν είναι, δεν μπορεί να είναι σοβαρή. Ξέρω εγώ, άλλων κατηγοριών για αυτοκίνητα ή για τηλεφωνία, τώρα, αναλόγως, πρέπει η φωνή να είναι ανάλογη. Οικομένως, οι χρειές συνδέονται και με το φύλλο και τα στερεότυπα του φύλλου, αλλά και με το είδος της πληροφορίας και της εκκομπής. Πριν έχουμε μερικά πράγματα για τη χρειά, ας δούμε έτσι ένα, δυο παραδείγματα, επειδή έχει σημασία το που είπε η Βαγγελία για την πάσα φωνή των γυναικών. Γυναίκες υπήρχαν από αρκετά νωρίς, ίσως όχι πολλές, οι άντρες ήταν περισσότεροι, στην τότε κρατική τηλεόραση. Μία από αυτές είναι η Αθηνάρα Πίτου. Έχω εδώ ένα δελτίο, μάλλον κι άλλα έχω, απλώς να ακούσουμε λιγάκι και να μου πείτε αν θα δει τη μόνη σας είναι μια αντιπροσωπευτική γυναικιά φωνή, αν είναι πάσα, αν είναι μια φωνή που θα την επέλεγαν σήμερα για εκφωνήτρια ή αν είναι άλλου καιρού. Πήρε την απόφαση αυτή μετά τη συνάντηση που είχε με τον Υφυπουργό Γεωργίας Μόσχολικώνογλου, της διόσης του οποίου για τη διεθέτηση του αντιμάτου δικλάδου, έκρινε, όπως αναφέρετε στην ανακοίνωση, θετικές. Στην ίδια ανακοίνωση, τονίζεται ότι η αναστολή των αναπτυγιακών κινητοποίησεων αποφασίστηκε για να δοθεί η ανάλογη πίστηση χρόνου στην κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα αιτήματα των βασικών, που είναι κυρίως θεσμικά και αποτελούν στόχους του πεντέτους προγράμματος οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Πώς σας φαίνεται? Είναι μια αντιπροσωπευτική φωνή της παλιάς τηλεόρασης αυτή. Δε σας αρέσει. Είναι αδιάφορη. Δεν πιντρίζει το ενδιαφέρον. Νομίζω είναι πάρα πολύ σωστή. Αλλά δεν είναι φιλική. Δεν πήγαινε τόσο πολύ. Ναι, αλλά η καχύτητο φίλτισμα της είναι 1983 βέβαια. Είναι καλύτερη. Γιατί χρειάζονται. Είναι μια γυναική αντιπροσωπευτική φωνή, έχει στοιχεία γυναικία. Είναι, όπως είπε η Νικολέτα, αδιάφορη. Είναι χαριπιστικά γυναική αφορή. Είναι γυναική, σίγουρα. Αλλά εγώ από το παλιό μου πρέπει. Δεν θα είμαι σημασίας τώρα. Ναι, ναι. Κάτι άλλο. Νομίζω ότι η ανθρωσύνη της δεν μου άρεσε ιδιαίτερα. Ενώ οι χρειάδες ήταν καλύτεροι. Εγώ νομίζω ότι προσπαθούν αυτές οι φωνές, στις πρώτες δεκαετές, να μιμηθούν τους άντρες οι φωνητές. Γι' αυτό αφαιρούν στοιχεία τα οποία είναι τις γυναικείες γλυκίτητας, θα σου το πω έτσι. Και γι' αυτό ακριβώς, αφού είναι πολύ αδιαντεροί, οι γυναίκες που χρειάζονται στο καθημερινό τους λόγο δεν μιλάει έτσι. Πάρα πολύ. Πες μια. Α, οι τρέμοι ήταν πάντα έτσι σκληροί, θα έλεγα, ως φωνή. Ναι. Αυτές και οι δύο σε πολύ μεγάλο βαθμό έχουν μιμηθεί τους Άντρες. Σε όλα. Στον τρόπο που... Στον κοφτό, ας πούμε, τρόπο με τον οποίο έχει φέρει το λόγο, στο ότι αποφεύγουν, πώς να το πω έτσι, λυκνίσματα της φωνής. Δηλαδή έχουν αφαιρέσει θηλυκά χαρακτηριστικά και αυτό ίσως της έχει βοηθήσει στο να κάνουν καλλιέρα παγγελματική. Ναι. Η χοπλή είναι λίγο διαφορετική. Συμφωνώ. Ναι, ναι, ναι. Λοιπόν, από όλα αυτά που ακούσα, είναι προφανές ότι είναι σέμα γούστου του καθενός ποια φωνή του αρέσει ή όχι. Τα ερωτήματα αυτά που έδωσα στην αρχή είναι δύσκολο να απαντηθούν. Ας πούμε και ένα ακόμη παράδειγμα. Η Ειρήνη Κολοπούλου, για παράδειγμα, ήταν και αυτή μια εκφωνήτρια, η οποία πέρασε από αρκετά κανάλια και ήταν για πολλά χρόνια εκφωνήτρια. Να δούμε πώς θα σας φανεί αυτά τα 4 χρόνια μετά. Ένας αλευράς. Μιλώντας ο πρωθυπουργός Ανδρέας Τωπ-Ανδρέου, εξέφτασε την ιδιαίτερη χαρά του για την πρωτοβουλία αυτή και τόμισε ότι το θέμα της ειρήνης και του οχοπλισμού δεν αφορά μόνο τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά και τις μικρές σκόλες που μπορούν να συνδράμουν για την επίκαψη της ειρήνης. Ο πρωθυπουργός οφώνα πέθακε στους κινδύνους ενός τυχαίου πυρηνικού πολέμου, είπε ότι ιστοραίοι διάστασης της σημασίας της κίνησης αυτής. Την συνέχεια μιλήσαμε ο πρόεδρος της ΕΔΙΚ, Γιάννη Ζήτης, ο κοινοβλαυτικός εκπρόσωπος του κομιστικού κόμματος Ελλάδας, Χώστας Κάπος, ο πρόεδρος της Χριστιανικής Δημοκρατίας, ελληνικός Πλαουδάκης, ο πρόεδρος του Κορυσσό Χαραλαγός Πρωταπαπάς και ο εξάρτητος βουλευτής Μανώλης Βρετάκης, ο κοινοβλαυτικός εκπρόσωπος της ΔΙΚ. Είναι τραγματίζοντας μέλη της. Η Νομαριακή Επιτροπή της Νέας Δημοκρατίας της Θεσσαλονίκης καταγγένει την τακτική του ΠΑΣΟΚ που στόχα έχει, όπως αναφέρει, να δυναμητήσει το ίδιο πολιτικό κλίμα και να εδοδίσει τους ανταποφάσεις τους να στηρίξουν μασικά την νέα Δημοκρατία. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που μπορεί να οδηγήσει σε μοιραία επακόληθα. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης που επέλεξαν τα επιτερία των δύο μοναμάκων του δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης που επέλεξαν τα επιτερία των δικοματισμού. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός της Εριστέα που υπογραμμίζει ότι είναι συνέπεια όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθυσης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης. Τα εξόδια στη Θεσσαλονίκη κατείνει και ο συνασπισμός προειδοποιεί για τον ανεξέλεγκτο ευθαγγυρισμό της κατάστασης.

Open Access AudioVisual Archive

Πλατφορμα διάχυσης οπτικοακουστικού υλικού ανοικτής πρόσβασης με χρήση τεχνολογιών αναγνώρισης λόγου

Παρόμοια τεκμήρια

Open Access AudioVisual Archive

Πλατφορμα διάχυσης οπτικοακουστικού υλικού ανοικτής πρόσβασης με χρήση τεχνολογιών αναγνώρισης λόγου