| Παρουσιάζονται στην εν λόγω διάλεξη τα ερευνητικά πεδία της Κριτικής Έρευνας της Ειρήνης και η διάχυση των αποτελεσμάτων της στην κοινωνία, ενώ παράλληλα αποσαφηνίζεται και ο ρόλος της Κριτικής Παιδαγωγικής της Ειρήνης.: Αυτό το οποίο φαίνεται είναι άμεση βία. Αυτό το οποίο όμως δεν φαίνεται και είναι πιο επικίνδυνο, είναι κάτω από τη θάλασσα και είναι κρυμμένο. Οπότε, λοιπόν, η κρητική έρευνα της ΕΡΙΝΙΣ θέλει να ξεσκεπάσει τις αιτίες που οδηγούν στην άμεση βία. Όλους αυτούς τους λόγους που κρύβονται δεν είναι φανεροί και όλοι αυτοί είναι κρυμμένοι. Αυτό το οποίο φαίνεται είναι άμεση βία. Οπότε, λοιπόν, η κρητική έρευνα της ΕΡΙΝΙΣ θέλει να ξεσκεπάσει τις αιτίες που οδηγούν στην άμεση βία. Όλους αυτούς τους λόγους που κρύβονται δεν είναι φανεροί και οδηγούν στην άμεση βία. Είτε πρόκειται για πόλεμο, είτε πρόκειται για τρομοκρατία, είτε πρόκειται για βία ανάμεσα σε δυο ανθρώπους που χτυπιούνται, είτε πρόκειται για σχολικό εκφοβισμό και βούλινγκ και ξυλογαρμό, είτε πρόκειται για λεκτική βία, που κάνει τον άνθρωπο να τρελαίνεται. Ποιες είναι οι αιτίες και είπαμε, εδώ βλέπουμε την άμεση βία, ότι κάτω από το παγόγονο κρύβεται η δομική βία, που έχει τις ρίζες της βίας αυτής, υποστηρίζεται από τις δομές της κοινωνίας, της κοινωνίας στην οποία ζούμε, της καπιταλιστικής κοινωνίας, ασχείται μέσω του συστήματος. Και είναι εκείνη η βία που δεν αφήνει τον άνθρωπο, ενώ έχει δυναμικό να φτάσει εδώ, έχει ένα πολύ υψηλό δυναμικό, κάθε άνθρωπος έχει ένα δυναμικό, αλλά ασχείται με τέτοιο τρόπο, ας δεν τον αφήνει να φτάσει εκεί, εξαιτίας της κοινωνικής καταγωγής του, εξαιτίας του φύλου, της φυλής του, του θρησκευματός του και πολλούς άλλους λόγους, τον αφήνει να είναι εδώ. Και δεν το επιτρέπει να αναπτύξει όλο το δυναμικό του. Αυτή είναι η δομική βία, αυτή η διαφορά λοιπόν οφείλεται στην δομική βία και ασχείται μέσω του συστήματος, μέσω των θεσμών, μέσω των δομών, εντάξει. Και τι είναι δομική βία το αναφέραμε, θυμόσαστε, όλα αυτά, ανεργία, φτώχεια, εξαθλίωση, όλα αυτά τα οποία ζούμε, διώξεις, καταπίες, υποστητισμός, φτώχια, ανισότητα κοινωνική, η αντίθεση Βορρανότου και όλα αυτά είναι δομική βία και στο τέλος σεξισμός, νεοφασιστικές ομάδες και η πολιτισμική βία είναι η βία που ασκείται μέσα από τον πολιτισμό ή είναι εκείνης ο τρόπος με τον οποίο ο πολιτισμός είτε ασκεί είτε νομιμοποιεί τη βία και την επιτρέπει να υπάρχει. Το θυμόμαστε αυτό. Μέσα από τον πολιτισμό λοιπόν είναι το βαθύ πολιτισμό που είναι οι κοσμοθεωρίες, πατριαρχία, καπιταλισμός. Μέσα από αυτό το βαθύ πολιτισμό λοιπόν προκύπτουν διάφορες μορφές πολιτισμού, μουσική, κινηματογράφος, επιστήμη, γλώσσα, θρησκεία, διάφορες εκφάσεις του πολιτισμού, οι οποίες στηριζόμενοι στο βαθύ πολιτισμό που έχει βία μέσα του, θεωρητική βία, έρχονται τώρα και υποστηρίζουν τη βία, την νομιμοποιούν και την κάνουν να φαίνεται ότι είναι φυσική βία, ότι δεν είναι βία, κατανοητό είναι αυτό. Υπάρχει κάποιος που δεν τα κατανοείς έως εδώ. Και λέμε λοιπόν, θυμόσαστε, η άμεση βία, η προσωπική, εδώ βλέπετε από την περίπτωση του ναζισμού, η δομική βία, ταπογκρόμ, η αξαθλίωση των ανθρώπων, δομική βία, στην περίπτωση του ναζισμού, δομική βία, τα περνώ γρήγορα γιατί τα είδαμε, δομική βία και πολιτισμική βία στη βάση που νομιμοποιεί τη δομική βία και την άμεση βία, που είναι οι διάφορες εκφάσεις του πολιτισμού και βλέπουμε εδώ για παράδειγμα κινηματογραφική ταινία, βλέπουμε από το επιστημονικό βιβλίο της βιολογίας που έλεγε ότι δεν έχουν λόγο ύπαρξη σε καθυστερημένη και οι σχυζοφρενείς και λοιπά διότι βαρύνουν τον απλό εργάτη, τον τίμιο γερμανό, το βιβλίο του Χίτλερ και η ιδεολογία που περιέχει και λοιπά, ο εθνικισμός, ο ρόλος επιστήμης, της ιατρικής, της φιλοσοφίας, της βιολογίας, της παιδαγωγικής, της ψυχιατρικής, όλα λοιπόν τα επιστημονικά, όλη η επιστήμη, όλος ο πολιτισμός λειτουργούσε υπέρ του ναζισμού εκείνη την περίοδο ώστε και νομιμοποιούσε την άσκηση δομικής βίας, δηλαδή διώξεις τους Εβραίους, διώξεις ο Ομοφυλόφιλος, διώξεις τους νοητικά καθυστερημένους από την κοινωνία, εξόντωσε τους, στο τέλος άμεση βία δικαιολογείται, όπου λοιπόν ο πολιτισμός ερχόταν και το δικαιολογούσε όλο αυτό, το νομιμοποιούσε, κατανοητό. Λοιπόν, μία άλλη πολύ βασική έννοια που πραγματεύεται η κριτική παιδαγωγική της Ιρήνης και έχει ενδιαφέρον και για την παιδαγωγική της Ιρήνης και μάλιστα την κριτική παιδαγωγική της Ιρήνης στην Ελλάδα σήμερα που βιώνει την κρίση, είναι η σχέση Βοράνο-Νότου ή Κέντρου Περιφέρειας ή αλλιώς όπως είναι γνωστή στη βιβλιογραφία η σχέση αυτή ως ο κόσμος των δύο εθνών στο παγκόσμιο πολιτικό σύστημα αφενός αλλά και ενδοκοινωνικά μέσα στο ίδιο το κράτος. Ο κόσμος των δύο εθνών είναι σαν να υπάρχουν δύο έθνη μέσα στο ίδιο κράτος, δύο διαφορετικοί κόσμοι ή στο παγκόσμιο σύστημα είναι σαν να υπάρχουν δύο διαφορετικοί κόσμοι που βρίσκονται σε μία σχέση εξάρτησης. Σε μία σχέση καταπιεστική και καταπιεζόμενο. Για αυτό είχαμε πει ότι αυτή η αντίθεση κάποιος από εσάς την ανέφερε, αυτή η αντίθεση βορρά-νότου είναι μία μορφή δομικής δυνάμισης στο παγκόσμιο σύστημα. Η κρίση είχατε πει νομίζω την προηγούμενη φορά στην Ελλάδα. Το θυμόσαστε, είχατε πει η κρίση στην Ελλάδα και ότι υπάρχουν τα πλούσια κράτη στο βορρά και η φτωχή Ελλάδα από το φτωχός νότος. Λοιπόν, ουσιαστικά η κριτική έρευνα της ειρήνης προσεγγίσει το ζήτημα του ιμπεριαλισμού τώρα και αναφέρεται βέβαια σε μορφές νέου ιμπεριαλισμού μέσα από αυτή την εξέταση του κέντρου περιφέρειας ή όπως είπαμε, αντίθεση βορρά-νότου ή αναπτυγμένο μητροπολιτικού κέντρου και επανάπτυκτης περιφέρειας. Αναφέρονται λοιπόν σε δύο κόσμους, στον κόσμο του βορρά. Ποιος είναι ο κόσμος του βορρά, ο αναπτυγμένος κόσμος? Οι Μορφαρικές χώρες, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, ουσιαστικά είναι ο πρώτος κόσμος, όπως είχε προσδιοριστεί στο παρελθόν κατά την περίοδο της ψυχρου πολέμου, ο πρώτος κόσμος. Ο δεύτερος κόσμος ήταν τα ουσιαστικά κράτη και ο τρίτος κόσμος τότε, έτσι ονομάστηκαν, ήταν εξάρτητα, τα μη ενταγμένα ούτε στον πρώτο κόσμο, ούτε στο δεύτερο κόσμο, κράτη που ήταν κυρίως τα κράτη της Αφρικής, Λατινικής, Αμερικής και μάλιστα συνδέθηκαν σταδιακά τα κράτη αυτά με την επανάπτυξη. Τι συμβαίνει λοιπόν σε αυτόν τον νότο, σε αυτά τα κράτη, στα αναπτυσσόμενα κράτη και ποιες είναι οι διαφορές με τα αναπτυγμένα κράτη. Για να τα συζητήσουμε λίγο, άλλους κόσμους, και αυτά έχουμε δύο κόσμους, δύο έθνη λοιπόν, σε εισαγωγικά τα έθνη. Τίνα. Εκμετάλλευση. Εκμετάλλευση. Εξάρτηση, εκμετάλλευση, σωστό. Για να τα συζητήσουμε. Τι άλλο. Αναλφαβητισμός. Τα στερεότυπα που είναι κατά του κόσμου του νότου, ισχύουν, μας ενδιαφέρον. Γιατί δεν μας ενδιαφέρον. Τα καταγράψαμε. Ναι, Στέφανα. Είναι πρώτος όρος ασυγχρονισμός. Τι εννοείς? Δηλαδή ότι αυτές οι τεχνολογικές χώρες είναι πολύ πίσω όσον αφορά τα τεχνολογικά μέσα, ακόμα και τις απαραίτητες ανάγκες, τα μέσα οικονομίες. Το τρόπο σκέψης τους. Τα στερεότυπα που έχουν. Τα στερεότυπα που έχει ο πρώτος κόσμος για τον αναπτυγμένος κόσμος, εννοείς, για τον αναπτυσσόμενο. Τα μεγαλύτερα τεχνολογικά χώρια για τον τρίτος κόσμος και τον πιθανόδοτικό του. Παράδειγμα, άκουγα τις παράδειγες, ότι σε μια φυλή κάπως στην Αφρική, ήταν έθιμο να αμπιάζονται ομαδικά οι γυναίκες που μας παντρεύονται. Δεν κατάλαβα τι εννοείς. Ότι στον τρόπο σκέψης τους, ήσανε να πει πίσω ότι είναι ο κόρης. Ναι. Αυτό να το βάλουμε σε ένα ορθυματικό δεν ξέρω. Το κρατούμε όμως και αυτό. Τα ήθιμα τους κάνουμε σε σαγωγηδιά και μεταφορικά πίσω τους άνθρωποι. Ναι. Αυτό δεν έχει να κάνει με το χωρέ και τα μόρφα. Σε αυτές τις χώρες να γίνονται ελπέδευση. Λοιπόν, πάμε στις εζητήματα ουσίας βρε παιδιά, άλλο. Ποιο? Φτώχεια, εξαθλίωση. Κεφάλαιο ανοισπολίου. Πώς? Ανεργία. Κεφάλαιο ανοισπολίου αγένει. Ναι. Ελληπής εκπαίδευση, υποβαθμισμένη εκπαίδευση, ελληπής υποδομές, η υγεία. Η υγεία, η υγιεινή. Καταπίεση, έλλειψη φαρμακευτικής περίθαλψης, νοσοκομιακής περίθαλψης, υποδομές, το νερό, δικτατορικά καθεστώτα ή καθεστώτα τα οποία ελέγχονται. Άρα λοιπόν έχουμε μια σειρά από παράγοντες που διαφοροποιούν, που χαρακτηρίζουν τα αναπτυσσόμενα κράτη, τα κράτη του Νότου. Λοιπόν, τώρα η διαφορά αυτή, η αντίθεση κέντρου και περιφέρειας υπάρχει και μέσα στα ίδια τα κράτη, και στα αναπτυσσόμενα και στα αναπτυγμένα. Βλέπουμε στο σχήμα αυτό την περίπτωση του αναπτυγμένου κράτους, ενός αναπτυγμένου κράτος. Βλέπουμε εδώ ότι έχουμε ένα μεγάλο κέντρο πόλεις, μεγάλες πόλεις, με οικονομική ανάπτυξη, με συγκέντρωση της βιομηχανίας στα μεγάλα κέντρα, συγκέντρωση της εξουσίας και συγκέντρωση του κλητισμού στα κέντρα. Για σκεφτείτε το, εκεί συγκεντρώνεται ο πλούτος, υπάρχει η βιομηχανία, εκεί βρίσκονται τα κέντρα εξουσίας, εκεί λαμβάνονται οι αποφάσεις. Και υπάρχει και μια περιφέρεια που συνήθως είναι οι ορεινές περιοχές, γεωγραφικά είναι οι ορεινές περιοχές. Είναι η Νότια Ευρώπη η περιφέρεια. Αν δούμε δηλαδή την Ευρώπη ως ενιαίο όλο είναι η Νότια Ευρώπη η περιφέρεια. Είναι επίσης ως προς τον πληθυσμό οι περιεθορροπημένες ομάδες, οι δικαιωμένοι, οι ξένοι μετανάστες, οι εργάτες και ο τέταρτος κόσμος αποτελούν την περιφέρεια. Δηλαδή η περιφέρεια βλέπετε προσδιορίζεται τόσο γεωγραφικά όσο και πληθυσμιακά. Αποτελεί συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες είναι εξαθλιωμένες, ζουν σε φτώχεια και δεν απολαμβάνουν τόσο όσα απολαμβάνουν στο κέντρο. Κατανοητό. Τώρα, στα αναπτυσσόμενα κράτη του Νότου, που είναι εξαρτημένα βλέπετε από τα αναπτυγμένα κράτη, τα κέντρα είναι η πόλη στους νησίδες ανάπτυξης. Βλέπετε πόσο μικρότερο είναι το κέντρο. Εκεί αναπτύσσεται η βιομηχανία, εκεί είναι συγκεντρωμένη όλη η εξουσία και η περιφέρεια είναι τεράστια, πάρα πολύ μεγάλη. Ό,τι σημαίνει περιφέρεια, παραμελημένη αγροτική οικονομία, ανεργία, φτώχεια, άσχημες συνθήκες διαβίωσης, εξαθλιωμένοι άνθρωποι. Η σχέση ανάμεσα στο αναπτυγμένο και το αναπτυσσόμενο κράτος είναι σαφής, είναι σχέση εξάρτησης, σχέση πολιτισμικής διείστησης. Σχέσης εννοείται οικονομικής διείστησης, εκμετάλλευσης. Το κατανοούμε αυτό το σχήμα. Το αναπτυγμένο κράτος, το παγκόσμιο σύστημα λοιπόν, η καπιταλιστική μητρόπολη λοιπόν, έχει τη δυνατότητα να διεισδεί οικονομικά στο αναπτυσσόμενο κράτος, να παίρνει τους πόρους από το αναπτυσσόμενο κράτος, να τους εκμεταλλεύεται σε πολύ καλές τιμές, να εκμεταλλεύεται τον πληθυσμό του αναπτυσσόμενου κράτος και να διεισδεί πολιτισμικά. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει πολιτισμική διείσδηση. Τα στοιχεία του δικού του πολιτισμού να τα διαχέει και να τα καθιστά κυρίαρχα στο αναπτυσσόμενο κράτος. Και εκεί μπορεί να έχεις και αυτή την περίπτωση. Όχι δεν έλεγες αυτό ακριβώς, ότι μπορεί να νιώθουν, εισάγεται στο αναπτυσσόμενο κράτος ο αμερικάνικος πολιτισμός, η αμερικάνικη κουλτούρα και να νιώθουν αυτοί μειονεκτικά, διότι δεν είναι αμερικάνικοι και δεν είναι δική τους η κουλτούρα και δεν μπορούν να τη φτάσουν, θεωρούν ανώτερη κουλτούρα. Είναι μια ανώτερη κουλτούρα από τη δική τους. Γιατί ως τέτοια παρουσιάζεται. Δεν το έχουμε βιώσει και εμείς, ότι έρχεται, εισάγεται η κουλτούρα, οι αμερικάνικοι, η μόδα, τα τραγούδια και όλα αυτά και κάποιοι νιώθουν ότι η δική μας κουλτούρα, ο πολιτισμός μας είναι κατώτερος και αυτός είναι ο ανώτερος και τον θαυμάζουμε. Οι γερμανικοί κουλτούρα σε σχέση με ελληνικά δεδομένα κουλτούρα χάζονται. Ακόμη και ο τρόπος πρόσφυγσης των ελλατών στην Ελλάδα μοιάζει να είναι σαν αυτόν που λειτουργεί στη Λουμανία, ότι είναι δεδομένα στον πραγματικοί αζόμους της Ελλάδας. Ήρθαμε να θεωρούμε ότι είναι αξιολογικό να βλέπει κανείς με το μήν. Μπαίνουμε λίγο στο πνεύμα αυτής της προσέγγισης από την κριτική έρευνα της ειρήνης, αυτής της αντίθεσης βορανότου που είναι μια νέα ανάγνωση, είναι μια νέα ερμηνεία του ημπεριαλισμού, νεομαρξιστική προσέγγιση του ημπεριαλισμού, υπό τον όρο νέο ημπεριαλισμός, νέες μορφές ημπεριαλισμού. Να δούμε αυτό το παράδειγμα και βέβαια αυτό θα μπορούσαμε να το εξετάσουμε και με σύγχρονα δεδομένα και θα ήταν καλό να κάνουμε μια τέτοια μελέτη για την επόμενη συνάντησή μας. Βλέπουμε μια έρευνα που έγινε από τους Frank Galtung-Kübbeke το 1968, ο Galtung μας είναι γνωστός, κριτικοί ερευνητές της ειρήνης, κάνουν μια μελέτη στο κατακεφαλήν εισόδημα στην Ελβετία και Βραζιλία το 1968. Βλέπετε το αναπτυγμένο κράτος εννοείται ότι είναι η Ελβετία, είναι η Ελβετία αναπτυγμένο κράτος, το αναπτυσσόμενο κράτος η Βραζιλία το 1968. Τα δεδομένα δεν θα είναι διαφορετικά και σήμερα, μπορεί οι αριθμοί λίγο να αλλάζουν αλλά τα ποσοστία θα είναι ίδια. Σε ένα κεντρικό καντώνι της Ελβετίας, το καντώνι της Ιρύχης, ξέρουμε ότι η Ελβετία είναι χωρισμένη γεωγραφικά, διοικητικά σε καντώνια, ένα από τα πιο κεντρικά λοιπόν αναπτυγμένο κέντρο, ένα κεντρικό κέντρο λοιπόν στην Ελβετία, στο καντώνι της Ιρύχης το κατακεφαλήν εισόδημα ήταν 12.300 μάρκα. Στην περιφέρεια τώρα, σε ένα ορεινό καντώνι της Ελβετίας, το ίδιο κράτος τώρα, η Ελβετία αναπτυγμένο κράτος. Το κατακεφαλήν εισόδημα είναι 6.700 μάρκα ήταν. Ναι, βλέπουμε τη διαφορά ανάμεσα κέντρο και περιφέρας μέσα στο ίδιο κράτος. Θα βλέπουμε ποιο είναι τη διαφορά ανάμεσα στο κέντρο στην Αθήνα και στην Ήπειρο που θεωρείτε ότι είναι και η πιο φτωχή περιοχή της Ευρώπης. Θα βλέπουμε μια διαφορά στο κατακεφαλήν εισόδημα. Πάμε τώρα στο αναπτυσσόμενο κράτος ή θα μπορούσαμε να βάλουμε Γερμανία και Ελλάδα σήμερα. Αυτό θα κάνουμε λοιπόν την επόμενη φορά. Βλέπετε στο κέντρο στην κεντρική περιφέρεια που είναι το Σάου-Παούλο το κατακεφαλήν εισόδημα είναι 1.450 μάρκα. Για κοιτάξτε τη διαφορά μεταξύ του κέντρου της Ελβετίας και στην περιφέρεια της Βραζιλίας στο Πενναμπούκο το κατακεφαλήν εισόδημα ήταν 560 μάρκα. Τι θα λέγατε για αυτή τη σχέση, τι μας λένε οι αριθμοί. Το κατακεφαλήν εισόδημα είναι περίπου το μισό. Τι συνεπάγεται αυτό, γιατί αυτοί οι αριθμοί σχετίζονται με ανθρώπους, με την ποιότητα ζωής ανθρώπων, με το βιαιτικό επίπεδο ανθρώπων. Το κατακεφαλήν εισόδημα είναι στο κέντρου. Και τι άλλο σημαίνει. Και τι συγκίνεται καν ό,τι η περιφέρεια της Βραζιλίας με το κέντρου των αριθμών, εικόνα και αυτά θα είναι καλύτερα πραγματικά. Ευχαριστούμε και για όλα τα ζωή σας, για να πάρουν τις περιφέρειες να περιμένουν πράσινοι, γιατί είναι πιο χαμηλή. Δεν συγκίνεται με το αριθμό τους να είναι στο κέντρο των αριθμών. Ωρθόν. Για να μπούμε στο διατάφτα μέσα τώρα. Τι συνεπάγεται αυτό σκεφτείτε. Λέμε σήμερα στην Γερμανία κάποιος μπορεί να αμίβεται με 2000 ευρώ και στην Ελλάδα αντί για την ίδια δουλειά μπορεί να παίρνει 600 ευρώ. Τι συνεπάγεται αυτό στις ζωές των ανθρώπων, στην ποιότητα ζωής τους. Τι βλέπουμε αυτή τη διαφορά. Θέλω να πάμε στον άνθρωπο, στην καθημερινότητά του, στον τρόπο τον οποίο ζει. Τι συνέπειες έχει στη ζωή του αυτά. Ακούσαμε για παράδειγμα στο ντιμπέιτ που έκαναν υποψήφιοι για τον Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωση. Τι είχατε ακούσει. Μέσα από τους υποψήφιους είπε, πώς, λυπάμαι που υπάρχουν όχι, έτσι ξαφνιασμένος είπε ότι υπάρχουν άνθρωποι που παίρνουν 2000 ευρώ το μήνα. Ίσως δεν έμαθα ότι στην Ελλάδα πληρώνονται με 300 ευρώ είναι άνεργοι. Πάρα πολλοί άνθρωποι. Πολλοί περισσότεροι σε σχέση με το καταμεσό. Προέρχεται από κέντρο λοιπόν και δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι τα 2000 ευρώ είναι ο ανώτερος στις μισθόγους που μπορεί να παίρνει κάποιος στο Νότο. Λοιπόν, δεν απαντάτε όμως ή δεν το έχετε απαντήσει μέσα σας. Στήλονται πολύ βασικά πράγματα. Υπάρχει μια, και σε σημείο ξαφνίωση μπορεί να φτάσουν, αν όχι όλοι στην περιφέρα πολύ πιο εύκολα. Αυτό θα προκαλεί και ματέως ψυχολογική και να μην έχεις όλεξη να κάνεις τίποτα, αλλά και δεν υπάρχει φυσικά ένα πέρατος πρόνοιας όπως ορίζεται. Δεν υπάρχει υγεία, δεν υπάρχει λιπέδες, οτιδήποτε δημόσιο δεν λειτουργεί περισσότερο. Ζησέ να μην έχεις άγχος, ακόμα και για τα βασικά. Όλα αυτά σχεδόν και για την υγεία στους άνθρωπους δεν είναι κακό. Έτσι όπως το βεώνουμε εμείς στην Ευρώπη, τώρα το κόστος ζωής δεν είναι χαμηλότερο από ό,τι είναι στη Γερμανία. Το κόστος ζωής είναι το ίδιο, υψηλό το κόστος ζωής. Τα αγαθάκου στίζουν έχουν τις ίδιες τιμές. Και τι συμβαίνει μέσα σε μια ενωμένη Ευρώπη, θεωρητικά ενωμένη Ευρώπη. Τι συμβαίνει τελικά, έχουμε δύο, έτσι σε εισαγωγικά έχουμε μία ενότητα, έχουμε δύο διαφορετικά έθνη, δύο διαφορετικούς κόσμους, οι οποίοι είναι εντελώς διαφορετικοί. Από κάθε άποψη πλέον, ως προς την ποιότητα ζωής, ως προς την εκπαίδευση, ως προς την υγειονομική περίθαλψη. Αυτό δεν γίνεται από φιβείας. Εννοείται, ναι. Να μην δίνεις αξίας, να είσαι κάποιος. Εννοείται. Είναι από φιβείας. Παρουσιάστηκε σαν εξέλιξη το ότι άλλαξε το τελτίο υγείας του μαθητή. Δεν ξέρω αν είμαστε μέσα στο θέμα. Κάποια στιγμή λέτε. Λοιπόν, υποτίθητε ότι στις εγγραφές των παιδιών της πρώτης τάξης, τα παιδιά έπρεπε να περάσουν από τρεις γιατρούς διαφορετικής ειδικότητας, έτσι ώστε να ξέρουν και οι γονείς και τους προβλήματα έχουν με τα παιδιά τους. Μια οποίας να μπορούσε να πεθεί σε παιδίατρο, σε καρδιολόγο και τη δυναστητική έννοια του να κάνει. Τώρα πια παρουσιάζεται σαν και νέο δυο και κατόρθωνα, το να πεθνάει μόνο από ένα μητρό του το παιδί του. Που αυτό σημαίνει ότι και τους γονείς είναι κάτι σαν δεν θα πάνε πια, δεν θα τα λυπονιστούν, αλλά από την άλλη το διορίζεται η δυνατότητα να ελευθεί το παιδί σε όλες τις εμφάνσεις του. Όσο να δεις το σχολείο. Οι γονείς όμως το βλέπουν ότι δεν θα κέρδωσε αυτό, δεν θα χρειαστεί να τρέξουν. Αλλά στην ουσία όμως χάνουμε τον έλευθο όλης της γυναίκης. Σε όλο αυτό το πλαίσιο λοιπόν σχετίζεται με την υγεία ακριβώς, με την καλή ιατρική περίθαλψη, με την πρόγωνοση. Αλλά παρουσιάζεται δομικά ότι είναι και εξέλιξη αυτή, αφού ο κόσμος ταλαιπωριόταν να βρίξουν για το πως θα είναι ακλήση παρατεβού, ότι τώρα είναι κέρδος. Το παρουσιάζονται ως ακέρδος και τα μέσα έρχονται να το προμαγαλήσουν αυτό. Πείθονται και οι γονείς, το θεωρούν ότι κερδίσαμε χρόνο, ενώ δεν βλέπουν την ουσία, η οποία είναι κρυμμένη. Αυτό λέμε ότι είναι κρυμμένη η βία, είναι κάτω από το παγόβουνο, δεν φαίνεται, δεν την βλέπουμε και θεωρούμε ότι δεν υπάρχει, αν δεν μπορούμε να την ξεσκεπάσουμε. Γι' αυτό λέμε ότι η κρητική έρευνα, η κρητική παιδαγωγική έρευνα, έχει ο στόχος να ξεσκεπάζει αυτά που είναι πλημένα. Βλέπουμε τώρα αυτό το σχήμα εδώ, ανάμεσα στο κέντρο και στην περιφέρεια, ανάμεσα στην ανάπτυξη και την υπανάπτυξη. Κέντρο λοιπόν επάνω, σύγχρονος παραγωγικός τομέας. Στα κέντρα λοιπόν έχουμε υψηλούς μισθούς, κέρδη και αγοραστική δύναμη. Αν υπάρχουν υψηλή μισθή και αν έχει κάποιος κέρδος, έχει τη δυνατότητα να πηγαίνει να αγοράζει. Υπάρχει υψηλή προσφορά εργασίας, προϊόντων και έχει τη δυνατότητα κάποιος, επειδή παίρνει υψηλό μισθό, και να αποταμιεύει. Για να νιώθει και πιο ασφαλής. Γίνονται διαρκείς επενδύσεις υψηλών κεφαλαίων και γενικότερα υπάρχει υψηλή παραγωγική ανάπτυξη. Τώρα το παραγωγικό εκτόπισμα μεταβιβάζεται, μεταφέρεται στην περιφέρεια, όπου ο παραγωγικός τομέας είναι παραδοσιακός. Βλέπετε το σχήμα. Εκεί έχουμε χαμηλά έσοδα, φτώχεια, μετανάστευση. Χαμηλή αγοραστική δύναμη, μηδενική αποταμίευση, δεν γίνονται επενδύσεις. Σας θυμίζει κάτι αυτό το σχήμα. Παραγωγικό εκτόπισμα, λοιπόν, χαμηλά έσοδα, φτώχεια, μετανάστευση, όλα αυτά μας είναι γνωστά εμάς. Λοιπόν, ωραία. Σε αυτό το σχήμα Κέντρου Περιφέρειας, εδώ είμαστε, στο παγκόσμιο πολιτικό σύστημα, μπορούμε να εντάξουμε και τα περιφερειακά κέντρα. Δηλαδή, βλέπετε το κέντρο 1 επάνω, με την περιφέρειά του, το οποίο βρίσκεται σε άμεση σχέση με κάποια περιφερειακά κέντρα. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι κάποιο κράτος της Αφρικής, το οποίο με άδεια του κέντρου λειτουργεί σαν κέντρο για τα κράτη που βρίσκονται γύρω του. Οπότε, λοιπόν, το περιφερειακό κέντρο διεισδύει με τον τρόπο που είδαμε προηγουμένως. Στα περιφερειακά βλέπετε κάτω κάτω, στην περιφέρεια 1, 2, 3 περιφέρεια, με άδεια του κέντρου και υποφελείται το περιφερειακό κέντρο και εν τέλεια αυτός ο οποίος υποφελείται είναι το κέντρο. Δεν ξέρω αν είναι κατανοητό. Σκεφτείτε, οι ΗΠΑ, ένα περιφερειακό κέντρο με άδεια των ΗΠΑ, στην Αφρική ένα κράτος γίνεται περιφερειακό κέντρο, το οποίο είναι εξαρτημένο, εννοείται, από το κέντρο, και αυτό λειτουργεί σαν κέντρο για τα κράτη γύρω του. Έχω την εντύπωση ότι και εμείς θα μπορούσαμε να πούμε κάπως στη μέση, λειτουργώντας ως κέντρο για τη Βουλγαρία, την Αλμανία, γιατί είναι πολλοί εθνές που έρχονται εδώ και δουλεύουν σαν εισαγόμενοι εργάτες. Στο παρελθόν, βέβαια. Όχι, και τώρα. Στο παρελθόν. Ποια είναι η αλληλεγγύη αντικρατητική από ανθρώπους που έρχονται με χαμηλότερο καλογάμματα? Όχι, με την έννοια ότι οι Έλληνες, οι καπιταλιστές, διεισδίουν στο κράτος αυτό. Κατάλαβες? Όπως πήγε να γίνει στο παρελθόν, που ο στόχος ήταν η Ελλάδα να γίνει το κέντρο των Βαλκανίων, οι Έλληνες να διεισδίσουν και ουσιαστικά να αντλήσουν από τη Βουλγαρία ή από τη Φύρομ ή από την Αλβανία. Κατανοητό? Ναι. Να διεισδίσουν οικονομικά, πολιτισμικά. Αυτό είναι επιβολή. Επιβολή. Είναι ένας τρόπος αιμπεριαλισμού. Και οι εδάδες της κυβέρνησης είναι γερμανικά. Όταν το κάνουν κάποιοι κλίματες εδώ στην Ελλάδα, το κέντρο, η Γερμανία τα δίσκαν. Εννοείται ότι αν γινόταν αυτό ή όταν γινόταν συζήτηση για να γίνει αυτό, να γίνει περιφερειακό κέντρο η Ελλάδα, δεν δηλωνόταν ως τέτοιο βέβαια, υπήρχε η άδεια από κάποια κέντρα για να διεισδίσει η Ελλάδα και ουσιαστικά διείσδιαν τα κέντρα μέσω της Ελλάδας. Λοιπόν, αυτό το οποίο θα ήθελα στη συνέχεια να συζητήσουμε, ας δούμε λίγο αυτό τον πίνακα. Εν τέλει, κλείνοντας με την κριτική έρευνα της ειρήνης, να δούμε ποιες είναι οι μορφές της άμεσης βίας στο παγκόσμιο σύστημα, στην κοινωνία και στο άτομο, ποιες είναι οι μορφές της δομικής βίας αντιστοίχως στα τρία επίπεδα και οι στρατηγικές αντιμετώπισης καθώς και οι στόχοι. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο παγκόσμιο σύστημα, μορφές άμεσης βίας είναι ο πόλεμος και η γιονοκτονία, και όχι μόνο. Μορφές δομικής βίας στο παγκόσμιο σύστημα είναι η εκμετάλλευση, η καταπίεση, η εξάρτηση, η υψηλή εξοπλισμή, ο νέο ιμπεριαλισμός, όπως τον αναφέραμε προηγουμένως, ο τρίτος κόσμος κλπ. Στρατηγικές αντιμετώπισης, εφόσον είναι βέβαια εφικτό και εφόσον λειτουργήσουν οι διεθνείς οργανισμοί, ο οργανισμός Ο΄Ε, ή οι συνθήκες στο βαθμό που μπορούν να συναφθούν και να είναι αποτελεσματικές. Και οι στόχοι της έρευνας της ειρήνης είναι η ειρηνική συνύπαρξη των εθνών, των λαών, ο αφοπλισμός, η διεθνή συνεργασία και ο δημοκρατισμός της διεθνούς κοινότητας. Η αλλαγή του παγκόσμου πολιτικού συστήματος στη βάση της δικαιοσύνης. Ναι, στην κοινωνία, μορφές άμεσης βίας είναι ο εφήλειος πόλεμος, τοποκρόμη, τρομοκρατία. Οι μορφές δομικής βίας είναι η εκμετάλλευση, η καταπίεση, η άνοιση, η κατανομή των ευκαιριών στη ζωή, ο ρατσισμός, ο φασισμός κλπ. Τα στρατηγικές αντιμετώπισης, η κατάργηση της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, δηλαδή ουσιαστικά τι μέσα στην κοινωνία, μέσα σε ένα κράτος. Δικαιοσύνη μέσω, πώς θα γίνει αυτό, κοινωνικός μετασχηματισμός, αλλαγή του κοινωνικοπολιτικού συστήματος. Και η στόχη ή συκατανομή των ευκαιριών στη ζωή, ο εκδημοκρατισμός της κοινωνίας. Και στο άτομο, μορφές άμεσης βίας η εγκληματικότητα, μορφές δομικής βίας οι προκαταλήψεις, η εικόνα εχθρού, ο ρατσισμός η επιθετικότητα. Στρατηγικές αντιμετώπισης η παιδαγωγική της ειρήνης και η εκπαίδευση για την ειρήνη και η στόχη η δημιουργία ενός ανθρώπου θα είναι ικανός για την ειρήνη. Πώς σας παίρνονται αυτά, κατανοητά είναι. Βλέπουμε τα διαφορετικά επίπεδα, παγκόσμιο σύστημα μέσα στην κοινωνία, μέσα σε ένα κράτος και στην κοινωνία, στο άτομο. Δηλαδή, και μια και περνούμε στα δικά μας τώρα, αντιλαμβανόμαστε το ρόλο που θέλει να αναλάβει η παιδαγωγική της ειρήνης, η κρητική παιδαγωγική της ειρήνης, μέσα σε όλο αυτό το σύστημα που βλέπετε. Τι ρόλο θέλει να αναλάβει με το σχηματιστικό πώς δηλαδή, Μαρία. Θέλει να αλλάξει αρχικά τον άνθρωπο, αρχικά, να δημιουργήσει έναν ελληνικό άνθρωπο, ώστε αυτοί οι άνθρωποι να δημιουργήσουν μια ελληνική κοινωνία, να δημιουργήσουν μια άλλη κοινωνία με διαφορετικότων σκέψεις. Μάλιστα. Σε ποιον άνθρωπο αποβλέπει, λέμε ότι η παιδαγωγική και η εκπαίδευση θα επιδράσουν στον άνθρωπο. Σε ποιον άνθρωπο αποβλέπει η κριτική παιδαγωγική της ειρήνης. Στον κριτικά σκεπτόμενο. Στον κριτικά, όχι απλώς στον κριτικά σκεπτόμενο, γιατί μας παραπέμπει και αλλού αυτό. Για πες το λίγο, προχώρησέ τη σκέψη σου. Στον κριτικά σκεπτόμενο διακρίνει όλες τις μορφές βίας. Αυτός, εντέλει, τι άνθρωπος είναι. Σωστά το έθεσες τώρα, διακρίνει όλες τις μορφές βίας και ενώ ήταν τις διακρίνει τις μορφές βίας και κυρίως τη δομική και την πολιτισμική, είναι άνθρωπος τι. Χειραφετημένος, ενδυναμωμένος, κριτικά συνειδητοποιημένος, όπως το έλεγε ο Παόλο Φρέιρε. Αναγνωρίζει την ανισότητα που υφίσταται. Οπότε λοιπόν, αφού καταλαβαίνω αυτό, στη συνέχεια, για να τα συνδέσουμε με τα προηγούμενα, είναι, είπαμε και άλλους όρους. Είναι τι, να βοηθήστε με λίγο, όρημος. Στο όρημο άτομο λοιπόν, το οποίο έχει συνείδηση της κατάστασης που βιώνει, των μορφών βίας που υφίσταται. Ατομική ορημότητα θυμόσαστε, η οποία στη συνέχεια οδηγεί στη συλλογική ορημότητα. Εγώ συνειδητοποιώ ποιος είμαι, από πού δέχομαι βία, γιατί δέχομαι βία και τι κάνω για να αλλάξει αυτό. Είναι το πρώτο επίπεδο, ατομική ορημότητα. Συλλογική ορημότητα εμείς όλοι μαζί, εγώ μόνος που δεν μπορώ να αλλάξω τον κόσμο, όμως. Δεν φτάνει μόνο η δική μου συνειδητοποίηση, ούτε είμαι κλεισμένος μέσα σε ένα κλουβί και ζω ευτυχισμένος γιατί καταλαβαίνω από πού δέχομαι βία. Το πολύ πολύ να πέσω σε κατάθλιψη, αν μείνω μόνος που καταλαβαίνω ότι δέχομαι βία, δέχομαι βία και στο τέλος να απαρατηθώ. Συλλογική λοιπόν ορημότητα, η οποία θα οδηγήσει σε τι? Σε τι εκδίκηση, για αλλαγή. Δεν θα αλλάξει η κατάσταση από μόνη της. Συλλογική ορημότητα αυτό σημαίνει. Η κριτική παιδαγωγική της εμείς θα αναλάβει και ένα ρόλο διαφωτισμού, όπως είπαμε, των ατόμων, των παιδαγωγών, των δασκάλων, των μαθητών και των μαθητριών. Ένα ρόλο διαφωτισμού, να καταλάβουν ποιες είναι οι μορφές της βίας που υφίστανται, πώς υφίστανται αυτή τη βία, τι πρέπει να κάνουν για να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι δικό τους σφάλμα αυτό που τους συμβαίνει. Κατανοητό. Τους έκαναν να πιστεύουν ότι είναι σφάλμα, τους έκαναν να πιστεύουν ότι είναι έτσι τα πράγματα και δεν μπορεί να είναι αλλιώς. Οπότε, λοιπόν, αυτή η εκπαίδευση θέλει να διαφωτίσει τα άτομα, να τα κάνει ικανά για την ειρήνη. Και πώς θα γίνουν ικανά για την ειρήνη, να καταλάβουν ποια είναι η βία, ποια είναι οι μορφές της βίας. Να ετοιμάσει τα άτομα να τους δώσει τη δυνατότητα να φανταστούν αλλιώς τον κόσμο, πρώτα. Και στη συνέχεια να το αλλάξουν τον κόσμο. Ναι. Και βλέπετε ότι βρίσκεται εκεί, σε εκείνο το κουτάκι, στη στρατηγική αντιμετώπιση. Η κριτική παιδαγωγική της ειρήνης αλλά σχετίζεται με όλα τα υπόλοιπα. Άρα, λοιπόν, όλα τα υπόλοιπα είναι θέματα της κριτικής παιδαγωγικής της ειρήνης. Όλα αυτά. Και το παγκόσμιο σύστημα και η κοινωνία και το άτομο. Έρχεται όλα αυτά να τα αντιμετωπίσει, να τα θέσει ως θέματα διδασκαλίας και μάθησης. Καλά έως εδώ. Λοιπόν, τώρα, είπαμε ότι η κριτική έρευνα της ειρήνης και η κριτική παιδαγωγική της ειρήνης βρίσκονται σε μια πολύ στενή σχέση. Σε μια σχέση αλληλεπίδρασης. Για να δούμε αυτό το σχήμα με το οποίο μπορεί να λειτουργήσουν και οι δύο ώστε να βοηθήσουν στην αλλαγή των δομών της κοινωνίας. Και εν τέλει στην επίτευξη της ειρήνης, της θετικής ειρήνης όπως την ονομάσαν, όχι μόνο αρνητικής ειρήνης. Για κοιτάξτε την έρευνα της ειρήνης επάνω στην κορυφή. Ερευνά λοιπόν, θυμόμαστε πως εργάζεται η έρευνα της ειρήνης. Με ποιον τρόπο, είδαμε και τα ιστιτούτα την προηγούμενη φορά, πολύ ωραία τα συζητήσαμε. Πως εργάζονται αυτοί οι άνθρωποι εκεί στα ιστιτούτα αυτά και στα κέντρα. Συλλογικά κάνουν διάφορες έρευνες για την ειρήνη. Διεξάγουν έρευνες λοιπόν με θέμα την ειρήνη και τη βία. Υπάρχουν κάποιες θεματικές και είναι χωρισμένοι σε ομάδες ερευνητικές σύμφωνα με αυτήν. Και τα θέματά τους αφορούν εντάσσονται στην κρητική επέδαγωγή της ειρήνης. Μάλιστα. Άρα λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι εργάζονται διαειπιστημονικά, είπαμε, και μελετούν είτε ζητήματα, απουσίας της ειρήνης. Ναι. Ψάχνουν να βρουν τις αιτίες για τις οποίες ασκούνται οι μορφές της βίας. Οπότε λοιπόν, ταυτόχρονα καθώς ερευνούν κάνουν και προτάσεις, διατυπώνουν προτάσεις για την επίλυση συγκρούσεων, για την απουσία των μορφών βίας σε προσωπικό, σε διαπροσωπικό, σε εθνικό, σε πανκόσμιο σύστημα, σε όλα τα επίπεδα. Ωραία. Και βέβαια κάνουν προτάσεις, παράγουν μοντέλα για αλλαγές στις δομές της οικονομίας, του πολιτισμού, πολιτισμική βία είπαμε, της κοινωνίας, της θρησκείας, της πολιτικής. Τώρα, οι ερευνητές της ειρήνης και οι ερευνήτρες της ειρήνης, τις διαχαίουν τα ευρήματα της έρευνάς τους μέσα από δημόσια σχέσης, μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, μέσω των περιοδικών τους, μέσω των εθνημερίδων τους, μέσω των βιβλίων τους και λοιπά, των άρθρων τους, τα διαχαίουν λοιπόν στην κοινωνία τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, με στόχο να καταστούν γνωστά στους ανθρώπους. Και τα διαχαίουν μέσω κοινωνικών φορέων, βλέπετε, ΜΜΕ, Εθνημερίδες, Τραδιόφωνα, τηλεόραση, μέσω της εκπαίδευσης, μέσω της εκκλησίας, εφόσον η εκκλησία λειτουργεί έτσι, μέσω του φιληρρυνικού κινήματος. Ο στόχος είναι να περάσουν αυτά τα αποτελέσματα, να καταστούν γνωστά στις ομάδες βάσεις, σε εμάς όλους, όλοι οι άνθρωποι, να γνωρίζουν τι δείχνει η έρευνα της ειρήνης, αυτά τα θέματα που συζητούμε εμείς να είναι όλοι ενήμεροι και ενήμερες γι' αυτά. Επίσης η έρευνα της ειρήνης, εδώ λείπει το μέλος, αποβλέπει στη διαμόρφωση μιας πολιτικής θέσης και βούλησης. Διαμόρφωση πολιτικής βούλησης, πληροφορή, παρέχει πληροφορίες σχετικές με την απουσία της ειρήνης. Υπάρχει ρατσισμός. Γιατί υπάρχει ρατσισμός, ποιες είναι οι αιτίες του ρατσισμού. Γίνεται έρευνα και στη συνέχεια αυτή η έρευνα τα αποτελέσματα της κοινοποιούνται σε όλη την κοινωνία. Ανεβαίνει ο νεοναζισμός. Για ποιον λόγο αυξάνεται ο νεοναζισμός, γίνεται έρευνα. Τι μπορεί να γίνει, για ποιον λόγο παραπλανούνται κάποιοι άνθρωποι και ψηφίζουν νεοναζιστικά κόμματα. Αυτά όλα κοινοποιούνται. Πώς να το πω εδώ τώρα. Ενημερώνει τους ανθρώπους γι' όλα αυτά τα θέματα. Επίσης μπορεί ερευνητές της ειρήνης να συνεργάζονται με κόμματα, με κυβερνήσεις. Να υπάρχουν επιστήμονες ερευνητές της ειρήνης ή ερευνήτρες που είναι σύμβουλοι πολιτικών. Και να επιδρούν στη διαμόρφωση πολιτικής. Εδώ είμαστε λοιπόν. Εδώ θα υπήρχε κανονικά ένα μεγάλο βέλος που θα έφτανε εδώ. Λείπει για κάποιο λόγο. Λοιπόν, η έρευνα της ειρήνης, η κριτική έρευνα της ειρήνης συνεργάζεται σαφώς με την κριτική παιδαγωγική της ειρήνης. Εδώ είμαστε εμείς. Πάμε σιγά σιγά σε εμάς. Εμείς οπωσδήποτε χρειαζόμαστε τα αποτελέσματα της έρευνας της ειρήνης, ώστε, αφού τα πάρουμε αυτά τα αποτελέσματα, τα μετατρέψουμε σε παιδαγωγικό λόγο. Δηλαδή με πάσα αυτά τα αποτελέσματα να σχεδιάσουμε προγράμματα σπουδών, να παραγάγουμε εκπαιδευτικό υλικό, να σε γράψουμε βιβλία, να προτείνουμε μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης που θα ανταποκρίνονται σ'αυτά που τα αποτελέσματα της κριτικής έρευνας της ειρήνης. Οπότε λοιπόν χρειαζόμαστε την έρευνα της ειρήνης, διότι δεν μπορούμε εμείς να κάνουμε και έρευνα της ειρήνης από μόνοι μας, γιατί εκεί είναι διεπιστημονική εργασία, οπότε λοιπόν παίρνουμε τα αποτελέσματα και τα κάνουμε εμείς παιδαγωγικό λόγο, παιδαγωγική πράξη. Κατανοητό? Τώρα, η παιδαγωγική της ειρήνης αποβλέπει στο παιδαγωγικό πεδίο, στην επίδραση στο παιδαγωγικό πεδίο. Δηλαδή, η παιδαγωγική της ειρήνης θέλει αυτά τα οποία παράγει, γράφει, σχεδιάζει, να τα μεταφέρει στην οικογένεια, ώστε η οικογενειακή αγωγή να είναι μια ειρηνιστική, κριτική ειρηνιστική οικογενειακή αγωγή, να τα μεταφέρει στην προσχολική αγωγή, στο δημοτικό σχολείο, στο γυμνάσιο, στο Λύκιο, στις τεχνικές, απαγγερματικές σχολές, στις εμπορικές σχολές, στα ΙΕΚ, στο πανεπιστήμιο, στην εξωσχολική αγωγή, στα κέντρα νεότητα, στην εχιζόμενη εκπαίδευση κλπ. Με στόχο, όλες οι ομάδες, σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, να εκπαιδεύονται κριτικά ειρηνιστικά. Ταυτόχρονα, εάν είναι εφικτό, η κριτική έρευνα της ειρήνης, και επαιδαγωγική της ειρήνης, θέλουν να επιδράσουν και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και στην εκκλησία, και στο φιλερνικό κίνημα, ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο εκπαιδευτικό, που θα είναι τυπικής άτυπης μάθησης, που θα λειτουργεί υπέρ του κριτικού ειρηνιστικού λόγου, και συμπεριφοράς και ζωής, σε μπάση περιπτώσει. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, υπάρχει η αισιοδοξία, ότι εφόσον όλοι γνωρίσουμε, τι σημαίνει ειρήνη, τι σημαίνει κοινωνική δικαιοσύνη, τι σημαίνει δέχομαι βία, διάφορες μορφές βίας, πότε δέχομαι τις διάφορες μορφές βίας, τι συνέπειες έχει αυτός εμένα, ποιοι εποφελούνται από τη βία αυτή που ασκείται σε εμένα, ποιοι είναι οι καταπιαστές, ποιοι οι καταπιασμένοι κλπ, ότι θα δημιουργηθούν ομάδες βάσεις, ότι όλοι οι άνθρωποι από αυτή την εκπαίδευση θα περνούν από τον εργάτη, τον δάσκαλο, τον στρατιωτικό, τον ιερέα, όλοι θα έχουν αυτή την εκπαίδευση τη μυστική, ώστε στα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα να έχουμε μία βάση που θα γνωρίζει αυτά τα θέματα και θα ενδιαφέρεται για αυτά τα θέματα. Το κατανοητό? Δηλαδή, αν εγώ γνωρίζω θέματα που σχετίζονται με τη μόλις του περιβάλλοντος και τις συνέπειες που έχει, ως δομική βία πλέον η μόλις του περιβάλλοντος και τις συνέπειες που έχει, αυτό θα το συζητήσουμε με τους φίλους μου το βράδυ που θα καθίσουμε να πιούμε ένα κρασί, θα αναλάβω δράση στο κοινωνικό πεδίο, θα διαμαρτυρηθώ κλπ, οπότε λοιπόν θα είναι μέρος της καθημερινότητάς μας και θα θέλουμε να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Και επειδή ζούμε σε κοινωνίες τις οποίες ψηφίζουμε, βλέπετε, και εφόσον δεν γίνεται προπαγάνδα η οποία μας οδηγεί σε ζελάθος ψήφο, τότε λοιπόν ακούγοντας τις προγραμματικές δηλώσεις των κομμάτων θα ψηφίσουμε εκείνα τα κόμματα και θα κάνουμε κυβέρνηση εκείνα τα κόμματα που υπόσχονται ότι θα κάνουν αυτές τις μεταρρυθμίσεις, την αλλαγή στην κοινωνία και θα δημιουργήσουν μια πιο δίκαιη κοινωνία. Αυτό είναι το σχέδιο λοιπόν παρέμβασης της κριτικής έρευνας της ειρήνης και της κριτικής πελαγωγικής της ειρήνης. Γι' αυτό λέμε ότι η κριτική έρευνα της ειρήνης λειτουργεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Σταδιακά μπορεί να γίνει. Ορίστε. Τίποτα. Τι δεν καταλάβατε από αυτό το σχέδιο. Γιατί δεν λειτουργεί. Γιατί δεν λειτουργεί. Γιατί δεν λειτουργεί. Είναι τοπικό. Τοπικό όμως βέβαια σημαίνει ότι είναι κάτι ουτόπος, κάτι το οποίο δεν έχει συμβεί ως τώρα δεν σημαίνει όμως ότι δεν μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Είναι μια ωραία λέξη γιατί μας δίνει αισιοδοξία ότι μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Εδώ βλέπετε είναι ένα στόχος του μοντέρνου επίσης ότι μπορεί να αλλάξει ο κόσμος, να γίνει καλύτερος. Ότι μπορεί να εξελιχθεί ο άνθρωπος ως είδους και να αλλάξει και τις συνθήκες, τις κοινωνικές συνθήκες και τις συνθήκες μέσα στις οποίες ζει. Δεν είναι απεσιοδοξο σχήμα αυτό. Υπάρχει αισιοδοξία ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι άνθρωποι, έχουμε ακόμα δυνατότητες να αλλάξουμε τις συνθήκες ζωής μας οι ίδιοι. Πριν φτάσουμε στην οριστική καταστροφή. Τι κρίστη. Δεν το πιστεύεις. Τι χρειάζεται λοιπόν. Αυτό το σχήμα. Στο πλαίσιο αυτού του σχήματος τι θα θέλατε να λέει. Μαρία. Να καταλάβουμε ότι αυτό που ο World που συμβήθηκε πριν και το διεθύριο του Βεριμέρια κάνει τη δίσκη της ίδιου στον οδηγό του, μπορεί να πάρει εκεί απόκροση όπως θα βάζει μπροσδιορισμό του πολιτισμική νίκηση. Να είναι στην πολιτισμική βάση και να έχουν μια πολιτισμική νίκηση έτσι ως μορφής έτσι ώστε να έχουν επικράτηση ενός τέτοιμου. Ναι η εκπαίδευση, πολύ καλά το έθεσες, θα είναι μια διάχυση μέσα από όλη την αγωγή και εκπαίδευση και είναι μια πολιτισμική νίκηση και αυτή. Μια διάχυση θα είναι και δημιουργία ουσιαστικά διαφορετικών νοοτροπιών, είναι μια διαδικασία χειρακτητική αυτή που έχει ως στόχο όπως είπαμε προηγουμένως την διαφώτιση, το διαφωτισμό, την ατομική οριμότα αλλά και την κοινωνική οριμότα διότι είπαμε όχι άτομο μόνο, εδώ στο κρητικό παράδειγμα όχι μόνο το άτομο, κυρίως συλλογικά μπορεί να γίνει η αλλαγή. Άμεση ειρήνη, πολιτισμική ειρήνη και δομική ειρήνη. Πολιτισμική ειρήνη με την έννοια ότι θα έχουμε έναν πολιτισμό ο οποίος θα είναι ειρηνικός, όλος ο πολιτισμός ειρηνικός, θα στηρίζει το οικοδόμημα, θα έχουμε δομές οι οποίες θα είναι ειρηνικές, δομές κοινωνικής δικαιοσύνης, ισότητας, δημοκρατίας και εν τέλει θα εκλείψει αυτό που το είπες άμεση ειρήνη, θετική ειρήνη. Ναι, ωραία. Κάτι άλλο θα θέλαμε να πείτε σε σχέση με αυτό το σχήμα. Ναι, Βασίλη. Άρα τα δίκτυα που λέγαμε στο μάσμα της παιδογικής ειρήνης είναι πολύ σπουδαίο ρόλο. Σωστά. Για λίγο, ο Βασίλης τον οποίον τον γνωρίσατε στην αρχή του σεμιναρίου μας έχει έρθει από την Αμερική όπου κάνει τις σπουδές του και έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο. Θα ήθελες, Βασίλη, να αναφερθείς αυτό το δίκτυο και πώς βλέπεις τον ρόλο του σε αυτό το πλαίσιο. Ένα δίκτυο ειρήνης, μουσικών της ειρήνης. Ναι, εκεί στο κολέγι σπουδάσου στην Βουσόνη, εφημόρησα ένα δίκτυο, μια κοινότητα μες στο πανεπιστήμιο που λέγεται Μουσική και Ειρήνη, χρειασμένος από το ίδιο πρόγραμμα που έκανα μόνο στο πανεπιστήμιο, με σκοπό να συζητάμε το τι συμβαίνει στην εποχή μας σήμερα, αλλά κυρίως να δρούμε. Και να γίνουμε στα έξω από τον χώρο του πανεπιστήμιου με λαμπρωτικές πιεκδηλώσεις. Με παρεμβάσεις στο κοινωνικό πεδίο. Πιστεύουμε μέσα από την πράξη μπορούμε να φτάσουμε στον άλλο σημαντισμό. Δηλαδή τα μηνύματα που μπορούμε να πάρουμε από την πράξη, νομίζω είναι πολύ πιο σημαντικά. Συζητάμε το πρόβλημα και μετά να πάμε σπίτι. Και νομίζω τα δίκτυα παίζουν πολύ σπουδαίο σε αυτό το φήμα. Μπορείς να το αναπτύξεις. Πώς το βλέπεις το δίκτυο. Είναι σε αυτό το πλαίσιο του διαφωτισμού, της διάχυσης. Από τη στιγμή που δεχόμαστε τόσες πολλές μορφές βίας, καθημερινά όλες τις μορφές. Πιστεύω ένα δίκτυο το οποίο πρώτα απ' όλα οι άνθρωποι που συμμετέχουν στο δίκτυο ανασχηματίζουν τη γνώμη τους και ανασχηματίζονται οι ίδιοι. Μπορούν στη συνέχεια να ανασχηματίσουν και τους ανθρώπους τους απευθύνονται. Σε ευχαριστώ. Ναι, ευχαριστώ. Είναι πολύ απλοβαράκτημα ότι αν κάνεις ένα καλό, βοηθήσεις κάποιον, του πεις μια κουμπέντα, αυτός θα αισθανθεί καλά, θα εκτιμήσει και του βοηθήσει και ίσως το κάνει και αυτός ο ίδιος σε κάποιον άλλο. Ένα πάρα πολύ απλοβαράκτημα. Οπότε, νομίζω τα δίκτυα μπορούν να λειτουργήσουν σαν αντίβαρ στις μορφές βίας που δεχόμαστε. Και μπορεί να λειτουργήσουν και διαφωτιστικά με την έννοια ότι μπορεί γίνονται συζητήσεις εκεί στο δίκτυο αυτό. Συζητήσεις που έχουν σημαντικό την πράξη. Ακριβώς. Μπορεί δηλαδή να λειτουργήσουν με τρόπο ώστε να ενδυναμώνουν τα άτομα, να συνειδητοποιούν τις μορφές βίας που δεχονται. Αυτό που λέγαμε με το ημερολόγιό σας ή αυτές τις συζητήσεις που κάνουμε εδώ τις συναντήσεις μπορεί να γίνονται μέσω του δικτύου να ανταλλάσσουν... Και μόνο όταν συνειδητοποιείς, όπως λέει, τις μορφές βίας, όταν συνειδητοποιείς αυτό που γίνεται γύρω σου, μόνο τότε πιστεύω πως μπορείς να δράσεις ουσιαστικά. Ωραία, Βασίλη. Κάτι άλλο? Βασίλη. Βασίλη. Βασίλη. Και οι οποίοι ακόμα πάνε την νύχτα και δίνουν, ας πούμε, κουβέρνηση, τρόφους, θυμάσαι, θεούς, που πολλές φορές χρειάζεται να γίνει και πολύ, να χρησιμοποιήσουν εφευρετικότητα πολύ για να μπορέσουν να τα καταφέρουν και λόγω του φόβου της αστυνομίας. Μάλιστα ένα δίπτυο είπε ότι ήταν από την Εκκλησία για τους να αφήσουν τη νύχτα στην ομώνια και να μην υπάρχουν ζητήματα, που όντως κάνουν αυτό από τη θεωρία, πάνε στην τράση και προσπαθούν να ανατρέφουν την κατάσταση αυτής της βίας ακόμα και το να μιλήσουν για τα πράγματα που βλέπουν, γιατί υπάρχει μεγάλος οθυμόνος, αστεγόνος, που είχαν, είχαν, πέθανε, πέθανε τελικά μέσα σε βάδος του το χειμώνα, κάποιο χειμώνα, το ζητούσαμε, το οποίο δεν έχει γίνει, δηλαδή το μέσα μέσα της ενημέρωσης δεν θα ακούσε και ότι υπάρχει οθάνεσμος, αστεγόνος, που τελικά πρέπει να τελειώσουν τελικά. Μάλιστα. Οπότε λοιπόν μπορούμε να σκεφτούμε εμείς σε αυτό το πλαίσιο και δίκτυα, τα οποία θα παρέχουν ένα είδους μητυπικής άτυπης μάθησης. Θα λειτουργούμε σε ένα τέτοιο πλαίσιο. Αυτό το οποίο λέρετε δηλαδή, ανταλλάσσουμε απόψεις και ουσιαστικά μαθαίνουμε για τις μορφές βίας. Εσείς, για παράδειγμα, έχεις υπόβαθρο γνώση από την παιδαγωγική της ειρήνης, μεταφέρεις αυτή την εμπειρία σου, μαθαίνουν να αλλεί από σένα, ανταλλάσσετε απόψεις αυτοί που μαθαίνουν από σένα, το μεταφέρουν παρακάτω σε άλλους και το δίκτυο αυτό με επίκεντρο τη μουσική σε εσάς, μπορούμε να έχουμε δίκτυο με επίκεντρο την εκπαίδευση, με επίκεντρο μπορούμε να σκεφτούμε. Πικίλα δίκτυα. Σήμερα μας δίνεται τη δυνατότητα η τεχνολογία. Τι άλλο θα θέλετε να πείτε σε σχέση με αυτήν την διάσταση επίδρασης στην κοινωνία και αλλαγής της κοινωνίας μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα μέσα από την αγωγή και την εκπαίδευση. Λοιπόν, ανεφορικά με τη συζήτηση που είχαμε στο προηγούμενο μάθημα για τις σχέσεις κέντρου και περιφέρειας, έψαξα κάποια στοιχεία στο site του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου για τη Γερμανία και την Ελλάδα, τα τελευταία στοιχεία που έχουμε είναι για το έτος 2013. Λοιπόν, πηγαίνοντας στο χάρτη της Ελλάδας βλέπουμε ότι η περιοχή με το μεγαλύτερο κατακεφαλήν εισόδημα είναι η Αττική και τα νησιά του Νότου Αιγαίου και περιοχές όπως είναι η Θράκη και η Ήπειρος βρίσκονται στη χαμηλότερη βαθμίδα του κατακεφαλήντου. Στη Θράκη και στην Ήπειρο έχουμε το χαμηλότερο κατακεφαλήν εισόδημα, οπότε αυτόματα βλέπουμε εδώ πέρα με τη σχέση κέντρου και περιφέρειας με κέντρο της Ελλάδας στην Αττική και την υπόλοιπη Ελλάδα ως περιφέρειο. Τώρα ασκητικά με τη Γερμανία βλέπουμε ότι το μεγαλύτερο κατακεφαλήν εισόδημα συγκεντρώνεται στην περιοχή της Βαββαρίας όπου βρίσκεται το Μόναχο και κάποιες άλλες πόλεις του Βορρά όπως είναι το Αμβούργο και η Βρέμη οι οποίες έχουν σημαντική διαφορά από τα ευρύτερα κρατήδια στο οποία βρίσκονται λόγω ανατυγμένης εισαγωγής βιομηχανίας που έχουν. Εδώ βλέπουμε ότι κέντρο θεωρείται η κεντρική νότια Γερμανία και η υπόλοιπη Γερμανία ως περιφέρεια και κυρίως η ανατολική πλευρά της Γερμανίας. Και συγκριτικά άμα δούμε λίγο το κατακεφαλήν εισόδημα στις δύο χώρες βλέπουμε ότι το χαμηλότερο στη Γερμανία που βρίσκεται στην ανατολική της πλευρά είναι 20.000-25.000 ευρώ το χρόνο και συγκριτικά με την Ελλάδα το ανώτερο ποσό που υπάρχει είναι 28.000 με 28.000 μισό. Οπότε καταλαβαίνουμε ότι δημιουργείται μια σχέση κέντρου περιφέρειας μεταξύ Γερμανίας που είναι το κέντρο και η Ελλάδα σε οποία είναι η περιφέρεια. |
