| σύντομη περιγραφή: Καλημέρα τον Φράγκα, καλημέρα Γιώργο, αυτή τη στιγμή κάνουμε το τελευταίο μας μάθημα του εξαμίνου και επανερχόμαστε στο αρχείο Ιωάννη Παπάθη. Το αρχείο Ιωάννη Παπάθη εκτός από τα προπτυχιακά μαθήματα και τη συμμετοχή του στην πρακτική άσκηση των φοιτητών που ευελπιστούν από τις αρχές του χρόνου, το επεξεργάζονται για τα ιταλικά αρχεία και τα αγγλικά αρχεία, αντιστοίχως, η κυρία Τζαμφράγκα Στορνέλη, η οποία είναι διδακτορική ερευνήτρια, είναι καθηγήτρια ξένων γλωσσών στη μέση εκπαίδευση της ιταλικής δημόσιας εκπαίδευσης στην πόλη του Μπάρη συγκεκριμένα και είναι κάτωχος μεταπτυχιακών διπλωμάτων λογοθεραπείας και γλωσσοδιδακτικής. Έχει πτυχίο σλαβικών και αγγλικών φιλολογιών από το Πανεπιστήμιο του Μπάρη. Επίσης είναι μάχημη μεταφράστρια και επιμελήτρια εκδόσων μεταφραστικών εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η κυρία Στορνέλη, ειδικά φέτος, για την έρευνα που κάνει στο Παπάθιο, έχει πάρει διεθνή επιλογή αριστείας για το United School, ένα από τα μεγαλύτερα σεμινάρια μεταφραστικής θεωρίας και πράξεις, αλλά γι' αυτά δεν μας μιλήσει η ίδια. Και μαζί μας έχουμε επίσης το ίδιο μάθημα τον κύριο Γιώργο Παπά, ο οποίος σπούδασε συντηρητής τέχνης στην Ιταλία, έχει τελειώσει τα μαθήματα και όλες τις υποχρεώσεις του στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης, τη μετάφραση του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, είναι μάχημος μεταφραστής, εργάζεται επίσης ως καθηγητής Ιταλικών, είναι διαπολιτισμικός μεσολαβητής σε πάρα πολλά event και γεγονότα που αφορούν οι Ιταλικά συγκροτήματα, γενικά είναι από τους νέους επιστήμονες που μας συνδέουν με την Ιταλική Γλώσσα και τον Ιταλικό Πολιτισμό του Κηλοτρόπος. Οι δύο συνάδελφοι εργάζονται πάνω στο αρχείο Ιωάννη Παπάφη και οι δύο συνάδελφοι έχουν ως αντικείμενο κυρίως Ιταλικά τεκμήρια, ωστόσο το έργο που επιτελεί η διδακτορική μας ερευνήτρια η κυρία Στορνέλη έχει να κάνει με την περιττέρω επέκταση του φυσαβρού με πολυλεκτικές μεταφραστικές μονάδες και παρεμβάσεις στα πρωτότυπα κείμενα για την καλύτερη προσβασιμότητά τους από μη Ιταλόφωνους χρήστες ερευνητές. Ο δε Γιώργος Παπάς έχει να κάνει με την διπλωματική του εργασία η έρευνα που κάνει και φροντίζει να μας παραδώσει ιστορικό πλαίσιο και μετάφραση επιλεκτικά κειμένων που διανθίζουν το προφίλ των Ιταλικών τεκμηρίων. Αν έχω ξεχάσει κάτι σας ζητώ συγγνώμη δεν το έκανα για να μειώσω το έργο σας αλλά γιατί ανθρώπινα μερικές φορές κάποια πράγματα μπορεί και να μου έχουν εξεφύγει. Όχι, το ουσιαστή σας ήταν ουσιαστική τέλεια και επικλαμβάνει πλήστος ορθωματιδίες ότι έχουμε μια φορά ας πούμε τα πάντα. Να ξεκινήσουμε από την κυρία Στορνέλη γιατί από την αρχή είχα στο πρόγραμμά μου να ξεκινήσουμε από την κυρία Στορνέλη και μετά θα περάσουμε σε σένα Γιώργο εντάξει. Ωραία. Μπορούμε χωρίς να χάσουμε τη φωνή και την επικοινωνία με τον Γιώργο, με τον κύριο Παπά να ακούσουμε την κυρία Στορνέλη, να ακούσουμε δηλαδή την Τζανφράγκα με εικόνα γιατί έτσι θα έχουμε πιο εκφραστική απόδοση των λόγων της. Είναι δυνατόν να έχουμε εικόνα στον Τζανφράγκα. Ναι. Μπορούμε... από εδώ όχι δεν έχουμε τεχνικό πρόβλημα στο sky. Μπορούμε να έχουμε την εικόνα... Εγώ βλέπω και τον Γιώργο και τον εαυτό μου. Εμείς γιατί δεν σε βλέπουμε. Δεν ξέρω, αλλά εγώ βλέπω και τον εαυτό μου και τον Γιώργο. Δεν ξέρω τώρα τι συμβαίνει. Να κάνουμε τη συζήτηση εν πάση που είναι πολύ σημαντικό να γίνει. Θα ήθελα λοιπόν κυρία Τζανφράγκα Στορνέλη να μας πείτε τον αριθμό των τεχνηρίων, το συνολικό αριθμό των τεχνηρίων τα οποία επεξεργάζεστε ως προς τις πολυλεκτικές φίκς μεταφραστικές μονάδες του. Είναι 598 το σύνολο στα ιταλικά. Από αυτά 598 δεν θα αναλύσω όλα τα κείμενα, γιατί κάποια είναι μετά από το θάνατο του Παπάθη και είναι διαθήκες. Το κεντρικό σημείο των επιστολών αφορά την κοινωνία της ΜΑΑΤΑ και όχι μόνο της Ευρώπης εκείνη της περίοδος. Αγγλική απεικοκρατία στη Μεσόγειο. Αγγλική απεικοκρατία. Αλλά υπάρχει και post-colonial υλικό. Εφόσον είπατε ότι συμβαίνει και μετά το θάνατο του Παπάθη να έχουμε τεκμήρια, που είναι όντως ορθό αυτό που λέτε, άρα είμαστε και σε post-colonial υλικό, έτσι? Ναι, ναι, ναι, μάλιστα. Αφορά ό,τι γινόταν όχι μόνο στο Μεσόγειο, αλλά κεντρικά και στη Βρετανία με την οποία ο Παπάθης είχε πολλές σκέσεις, γιατί έγραψε για το Times, έκανε αναφορές στη κυβέρνηση της Βρεκοβρετανίας και της Μάλτας. Αφορά και την Ικιαλία, γιατί η Μάλτα είχε μεγάλη σχέση με την Ιταλία. Προτιμούσε, γιατί είναι βασικό το αντικείμενο της ερευνάμου. Είναι πολύ βασικό, γιατί ο ίδιος ο Παπάθης προτιμούσε να γράψει και να το γράψω στα Ιταλικά. Δηλαδή τα κείμενα είναι και σε άλλες γλώσσες, υπάρχουν κείμενα και σε άλλες γλώσσες. Θα ήθελα εδώ να κάνω μια παρένθεση, κυρία Στορνέλη. Αγαπητή Τζανφράγκα, σωστό είναι αυτό που υπογραμμίζεις, γιατί θα ήθελα να μπω σε μια λεπτομέρεια. Η σύζυγος του Ιωάννη Παπάθη ήταν ιταλόφωνη και η κοινωνία η οποία ανθούσε στη Μάλτα της βρετανικής επικοιοκρατικής περιόδου, ήταν ιταλόφωνη επίσης. Και όποτε ήθελε να λύσει θεσμικά προβλήματα που χρειαζόταν κοινωνική συνοχή, θα ήθελα να θυμίσω σε όσους θα μας ακούσουν μέσα στο μάθημα ή από το διαδίκτυο στο ανοιχτό πανεπιστήμιο που προσφέρουν τα Open Courses, θα ήθελα να θυμίσω ότι όποτε χρειαζόταν η συλλογικότητα και η κοινωνική συνοχή και οι γιαειτήματά του τα οποία είχαν και πολιτική όψη, τότε απευθύνονταν κυρίως τους ιταλόφωνους πληθυσμούς της Μάλτας οι οποίοι ακμάζανε. Δηλαδή, ενώ είχαμε βρετανική επικοιοκρατία, η οποία ήταν εμφανής γιατί είχαμε κυβερνήτη Άγγλο, η ισχυρή κοινωνική πλευρά της Μάλτας και η ισχυρή γλωσσική και πολιτισμική πλευρά της Μάλτας ήταν ιταλόφωνη. Ναι, είναι πολύ βασικό για τη γλώσσα που ερευνώ μέσα στις επιστολές. Όλοι προσπαθούν να γράψουν, δηλαδή γράφονται στα ιθανικά και Έλληνες και Άγγλοι και άτομα που προφανώς έχουν μητρική γλώσσα διαφορετική από τη Τσεκία, από διάφορες χώρες. Σε αυτό το κομμάτι που ερευνώ εγώ, όλοι προσπαθούν να γράψουν ιθανικά. Οπότε ο κατένας... Μπορώ να σας διακόψω μισό λεπτό εδώ? Ναι. Θα ήθελα να θυμίσω πάλι στους φοιτητές που μας παρακολουθούν, γιατί συμβαίνει αυτή τη στιγμή ένας διάλογος ανάμεσα σε δυο γνώστες σε βάθος του συνόλου των ιταλικών τεκμήριων. Της κυρίας Τορνέλη, που είναι διδακτορική ερευνήτρια και της δικής μου μετριότητας, η οποία τυχαίνει να το διευθύνει οτιστιμονικά το έργο της μετάφρασης από το 2002. Αυτή τη στιγμή θα πρέπει να κάνουμε μια παρένθεση για τους φοιτητές που δεν γνωρίζουν το ιστορικό πλαίσιο. Οι λόγοι που οι ιταλόφονοι είναι η ισχυρή ομάδα έχουν να κάνουν με το ότι στην εποχή της Αγγλικής Ατοικιοκρατίας στη Μεσόγειο, η οικονομία και το χρηματιστήριο είχαν συνέχεια επιδράσεις από τους ικαλικούς κύκλους της Νάπολης και από τους ικαλικούς κύκλους της Σικελίας. Γιατί εκεί υπήρχε κρασί και σιπηρά, υπήρχε βαμβάκι, υπήρχαν γενικά προϊόντα τα οποία διοχέτευε μετά ο Παπάθης μέσα από τους τρακτορές τους εμπορικούς και μέσα από τα πλοία που ο ίδιος κατείχε από Λινδία μέχρι Αμερική. Η διαμόρφωση λοιπόν των τιμών που γινότανε για όλα αυτά τα προϊόντα προέκυπτε πάντοτε σε συνεργασία Ιταλόφωνον της Μάλτας και του Παπάθου με Ιταλόφωνους της Ιταλικής Κερσονήσου. Και επίσης υπήρχε και ένας άλλος λόγος διαφοροποίησης από την Αγγλική κοινότητα. Ήταν ένας τρόπος προσβιορισμού εθνωτικός, το ότι μιλούσαν ιταλικά αυτοί οι άνθρωποι, μιλούσανε μαλτέζικα μεταξύ τους, είχε να κάνει με τη διαφοροποίηση τους από το Αγγλικό στοιχείο. Αυτό ήθελα να πω. Ναι, πολύ σωστά. Μεγάλες σχέσεις ετορικές και τελος πάντων κρατάνε εμείς. Δεν ακούμε καλά. Εσείς είστε στα ιτανικά, δηλαδή έχουμε αποδείξεις για εργασίες, για αγορές, όλα είναι στα ιτανικά. Άρα έχουμε κυρία Στορνέλη ένα πολύ ισχυρό κοινωνιολογικά καθορισμένο κριτήριο, εγκυρότητας μιας γλώσσας κοινής για επικοινωνία, την οποία επικύρωνε ανθίπλευρα και ο μετανασευτικός πληθυσμός που ανθούσε και ήταν μη Ιταλόφωνος στη Μάλτα, και ο Ιταλόφωνος πληθυσμός της Ιταλίας. Μάλιστα, ναι. Και ακριβώς αυτό είναι το ενδιαφέρον και η δυσκολία μέσα στο πλαίσιο της έρευνας. Γιατί δεν υπάρχει, εντάξει, τέλος πάντων εκεί στην εποχή δεν υπήρχε μια γλώσσα ιταρική standard. Δεν είχε ακόμα... Δεν είχαμε ενωπίηση του ιταλικού δυναμικού σε όλη την ιταλική επικράτεια στη Χερσόνησο. Δεν είχαμε πολιτικά κινήματα που μέσα από την εκπέδευση διαμορφώνανε εθνική συνείδηση μέσα από τη γλωσσική συνείδηση. Οπότε το έργο της κυρίας Κορνέλη καταλαβαίνετε ότι είναι ουσιαστικό και ως προς την ιστορία της ιταλικής γλώσσας και ως προς την ελληνική μεταφρασεολογική οικογένεια, η οποία πρέπει να μπει και σε κείμενα παρελθόντων αιώνων στο συγκεκριμένο κειμενικό είδος που αποτελεί αντικείμενο μελέτης και της λογοτεχνίας, την επιστολογραφία. Αυτό όσον παραφορά τη γλώσσα, δηλαδή, βρισκόμαστε μπροστά σε εκφράσεις ή λέξεις που είναι κάπως μία μεταφράση ελληνική, θελική, αγγλική. Έχουν δηλαδή πολλές συντερφέρεντσες, έχουν πολλές αλληλεπιδράσεις με γλώσσες επαφή. Όσον αφορά τα περιεχόμενα, έχουν μία μεγάλη σημασία για εμάς, γιατί από ιστορική πλευρά, για τα λομίσματα, για το τι συνέβη τότε, για τα θρησκευτικά θέματα, για την υπεράσπιση του παπάδη της ορθόδοξης μειονότητας και σία, για την ελεύθερη εξάστηση θρησκευτικών καθηκόντων και για το ελεύθερο εμπόριο. Γιατί οι Άγγλοι δεν θέλανε το ελεύθερο εμπόριο στη Μάλτα και προσπατούσαν να βάλουν φόροι σε όλα τα πράγματα. Αυτό όμως έκανε κακό και στην Ιταλία, δηλαδή αυτό επιβάρινε πάρα πολύ και τους συναπολιτάνους που θέλαναν να στείλουνε κρασιά στη Μάλτα. Επιβάρινε και τους ικελούς που θέλαναν να στείλουνε φρούτα και σιτυρά στη Μάλτα. Και έχουμε συγκεκριμένα ένα γράμμα, μια επιστολή, στην οποία ο παπάς συζητάει με τον συμπολιογράφο και μέγας του της κυβέρνηση Τίγλι, συζητάει μαζί του φόροι στο Σιτάρι. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Θα θέλατε να προσπαθήσετε με ελεύθερη μετάφραση, γιατί δεν θα ήθελα τώρα να κουράσω ειδικά εσάς για να κάνετε μέσα στο κατά καλόκαιο για τους φοιτητές μας μια πλήρη μετάφραση. Αλλά θα ήθελα να σας παρακαλέσω, έτσι, υπεριληπτικά ελληνικά για να βοηθήσετε και τον κόσμο που δεν ξέρει ιταλικά να κατανοήσει τη σημαντικότητα αυτής της επιστολής. Θα είχατε την καλοσύνη με σύντομα ελληνικά να μας περιγράψετε, τουλάχιστον σε χοντρικές γραμμές τι λέει η επιστολή. Ναι, μάλιστα. Στην επιστολή φαίνεται πως ο Κακάφης υπερασπίζει πως οι φόροι στο συντάρι δεν είναι σωστοί, δηλαδή το ψωμί και έπιτα όλα τα πράγματα, εννοείται, είναι πιο ακριβό με τους χώρους, ενώ ο μέλος της κυβέρνηση, ο Νίγκλιν, δηλαδή, νομίζει πως αυτό δεν εξαρτάται από τους χώρους, απλά από το κέρδος, που ο έμφορος, αυτός που κάνει το ψωμί, οι μυηλοί, όλοι αυτοί παίρνουν από το στάρι. Μπορώ να σας διακόψω? Ναι, μπορώ να σας διακόψω. Βλέπετε ότι τελικά η φιλελεύθερη και η νοφιλελεύθερη οικονομία, παρά την ιστορική απόσταση, δηλαδή υπάρχει μια intertemporality στα κείμενα αυτά με το σήμερα, ως προς το επίπεδο της πολιτικής ηθικής, δεν διαφέρουνε... Αυτό ακριβώς επέλεξα αυτό το κείμενο, γιατί για μένα είναι βασικότατο, δηλαδή, είναι κάτι που συζητάμε και τώρα. Είναι βασική σε μια ερμηνεία των σημερινών συνθηκών στην Ευρώπη, στη Νότια Ευρώπη. Αν θέλετε μπορείτε να μας διαβάσετε με απλά ελληνικά, πολύ απλά ελληνικά, μην χουραστείτε, ό,τι μπορείτε από αυτό το... μια παράγραφο για να περάσουμε στον κύριο παπάτη, γιατί πρέπει στη μία ώρα να ολοκληρώσουμε το μάθημα. Ναι, ο παπάτης είχε γράψει ένα άρθρο για το Times και εδώ του απαντάει ο συμβολιογράφος. Πώς θε νομίζετε πως αυτό το άρθρο επάνω στους χώρους μπορεί να μας δώσει μία ευκαιρία, για να μιλήσουμε πάλι για το πρόβλημα των χώρους, που μέσα σε αυτές, σε αυτή την κατάσταση, εμείς δεν μπορούμε να το μικρύνουμε, να το κάνουμε πιο καμηλό. Ναι. Εγώ νομίζω πως, αυτές είναι λέξεις από το ρεγράμμα, από την επιστολή, για να λέμε εάν η κοιμή του ψωμίου είναι πιο ακριβό από αυτό που θα έπρεπε να είναι, πρέπει να ξέρουμε πόσο κερδίζουν αυτοί που προάνουν το ψωμί. Επομένως οι ενδιάμεσοι έμποροι έτσι? Ναι, ναι, ναι. Αυτή είναι η άκουψη του συμπολιωγράφου, που είναι μέλος της κυβέρνησης της ΜΑΜΤΑΣ και της Βρετανικής Υπερβιάς. Και νομίζω ότι είναι πάρα πολύ χαρακτηριστικό αυτό. Θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω για αυτό το θέμα. Ελπίζω στην επόμενη χρονιά όταν θα δουλεύετε μέσα στο Πανεπιστήμιο στα μεταπτυχιακά ως καθηγήτριά μας για τη μετάφραση προς την Ιταλική, να δουλέψετε πάνω σε σημεία μεταδεδομένων τα οποία θα πρέπει να πάρουν και μια πολύ καλή χροιά Ιταλική γύρω από πρόσωπα, πράγματα, τοπονύμια. Και νομίζω ότι η συμβολή σας γενικά στα ελληνικά γράμματα και αυτό το λέω δημόσια γιατί αυτό που λέω τώρα θα το ακούσουν και οι άνθρωποι από όλη την Ελλάδα όταν θα ανεβεί το Open Courses στο διαδίκτυο είναι πάρα πολύ μεγάλη και αισθάνομαι ειλικρινά πολύ συγκινημένη κάθε φορά που σας συναντώ και δουλεύω μαζί σας. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Εγώ σας ευχαριστώ. Είναι μια ευκαιρία πάρα πολύ σημαντική. Αγαπάω αυτό το θέμα και το βρίσκω πολύ σημερινό και πολύ ταυτόκροτο. Θέλω να σας παρακαλέσω όλα όσα έχετε πει να τα συμπεριλάβετε οπωσδήποτε σε κεφάλαιο για το ιστορικό πλαίσιο όλου του αρχαιακού τεκμηρίου του τεκμηριακού συνόλου. Θέλω να σας παρακαλέσω δηλαδή αν το έχετε αυτή τη στιγμή μας να το φωνήσει ή να μας στείλει ο τεχνικός μας ό,τι είπατε για να μπορέσετε μετά να το αναπτύξετε και με βιβλιογραφία και εννοείται ότι θα έχετε τη δική μου συμπαράσταση σε ό,τι χρειαστεί να προσθέσετε από αυτά που ανέφερα για να συναντηθούν κάπου οι δρόμοι των μελετών μας ώστε να γίνει ό,τι είναι αδυνατό καλύτερα για την ελληνική έρευνα και την ελληνική μεταφραστική οικογένεια. Σας ευχαριστώ και στον Χριστό. |
