: Καλημέρα σας. Το TEDx Ουσιαστήριο Καλημέρα σας. Το TEDx ουσιαστικά είναι ένας χώρος επικοινωνίας των διάφορων επιστημών με το ευρύ κοινό και σήμερα εγώ θέλω να μιλήσω, να επικοινωνήσω μαζί σας για το ψηφιακό μέλλον που έρχεται και πόσο προετοιμασμένοι εμείς είμαστε για να το υποδεχθούμε. Πριν από έναν αιώνα όλοι μαζεύονταν γύρω από ένα ραδιόφωνο και για να μάθουν καινούργιες πληροφορίες. Μισό αιώνα πριν η οικογένεια γύρω από μια τηλεόραση, αγκαλιασμένη όπως βλέπετε. Σήμερα μια οικογένεια μπορεί να έχει ο καθένας από μια έξυπνη συσκευή και να επικοινωνεί με τη συσκευή που είναι εκεί μόνο για εκείνον. Του απαντά σε αυτό που εκείνος ρωτά. Που είναι ο εθνισμός πίσω από αυτό στην αλληλεπίδραση. Ο παππούς αγνοεί τις νέες τεχνολογίες, το παιδί όμως είναι πολύ ξυκιωμένο με αυτές. Τι έχουμε εδώ τεχνολογικό χάσμα, διευρύνεται ή μειώνεται όσο περνούν τα χρόνια. Και πώς θα είναι το μέλλον μας σε 15 χρόνια από σήμερα. Το ίντερνετ δεν θα είναι σε έναν υπολογιστή, το ίντερνετ θα το φοράμε πάνω μας. Στα έξυπνα γυαλιά, σε φακούς επαφής, εμφύτευμα κάποιοι λένε στον κερατοϊδί για να είναι πάντοτε και μόνιμα συνδεδεμένο μαζί μας. Σε βραχιόλια, ρολόγια, έξυπνες συσκευές. Το 2020 ο καθένας από μας θα έχει στην καρνταρόμπα του ενδεχομένως ένα ρούχο, το οποίο θα του μετράει τη θερμοκρασία, τις σφίξεις, αν χρειάζεται μαγνήσιο ή κάποια άλλη βιταμίνη και πάρα πολλές άλλες εφαρμογές. Μπορείς να φανταστεί κάποτε κάποιος που θα είχε ένα ατύχημα και θα ήταν καθυλωμένος σε έναν απειρικό καροτσάκι ότι ενδεχομένως στο μέλλον οι εξοσκελετοί θα τον σήκωναν, άρα θα μπορούσαν να ζήσει και να δει τον κόσμο με άλλα μάτια. Βλέπετε επομένως ότι πάρα πολλά έξυπνα αντικείμενα είναι εδώ για να εξυπηρετήσουν τον πολίτη. Το gaming. Είδατε τι έγινε φέτος με το Pokemon Go. Είναι για πρώτη φορά ένα παιχνίδι augmented reality, επαυξημένης πραγματικότητας, όπου στον πραγματικό κόσμο έρχεται και επικάθεται ο εικονικός και γίνεται ένα συνοθήλευμα δύο κόσμων που δεν ξέρουμε τι πραγματικά γίνεται εδώ. Είδατε ανθρώπους να μπαίνουν μέσα σε εντατικές και να κυνηγάνε τα Pokemon ή να πηδάνε στο λιμάνι και κάποιοι σκοτώθηκαν κιόλας. Βλέπετε επομένως ότι αρχίζουν να ενώνονται οι δύο κόσμοι. Έξυπνη μετακίνηση. Στο τέλειο σύστημα των νέων τεχνολογιών, των αυτοκινητοδρόμων της επόμενης γενιάς, ο ανθρώπινος παράγοντας και η απροβλεψιμότητά του θα είναι πρόβλημα. Τεχνολογία στην ιατρική. Τα επόμενα χρόνια ξεχάστε τις μεταμοσχεύσεις όπως τις γνωρίζουμε σήμερα με όλα τα προβλήματα που αυτές φέρουν. Θα τυπώνουμε σε τρισδιάστατο εκτυπωτή τα όργανα του σώματος μας. Ήδη αρχίζει να εφαρμόζεται αυτό το φαινόμενο λέγεται αναγεννητική ιατρική και μέχρι το 2025 πάρα πολλά νοσοκομεία σε μεγάλες πόλεις του κόσμου θα αρχίσουν να το εφαρμόσουν. Και η τεχνολογία προχωρά τα μικρά ρομποτάκια που δεν τα βλέπουμε καν αλλά τα ελέγχουμε και ενδεχομένως στο μέλλον θα τα ελέγχουμε και με τη σκέψη μας θα μαρκάρουν καρκινικά κύτερα και θα μπορούν να στοχεύσουν αυτά ώστε να κάνουν υπερεκλεκτική θεραπεία. Σε αυτό άνωσε νοσίματα και σε πολλά άλλα. Ένα παιδί που γεννιέται σήμερα στην Αγγλία υπολογίζεται ότι θα ζει σε 120 χρόνια. Αν δεν συμβεί κάποιος άλλος παράγοντας που θα του στερήσει αυτό. Επομένως το προσδόκιμο επιβίωσης θα αυξηθεί πολύ. Ρομποτική και εφαρμογές. Στη βιομηχανία, στην εργασία, στο στρατιωτικές εφαρμογές, στην ιατρική, φύλαξη ηλικιωμένων ή ακόμα και παιδιών όπως είναι για παράδειγμα στην Ιαπωνία που η ρομποτική είναι πάρα πολύ εξελιγμένη. Και εδώ δεν ξέρεις ποιος είναι ο δημιουργός και ποιος είναι το ρομπότ. Είναι ο humanoid robot. Στο κεντρικό κατάστημα της το Σύμπα στο Τόκιο αυτή τη στιγμή ο υπάλληλος δεν είναι άνθρωπος, είναι ένα humanoid robot. Και τα cyborgs. Σιγά-σιγά αρχίζει η ένωση ανθρώπου εξήπνων συσκευών και μηχανής. Νίλ Χάρμπινσον είναι ένας καλλιτέχνης με αχρωματοψία, δεν μπορεί να διακρίνει το κόκκινο και το πράσινο, έχει αυτήν την περίεργη συσκευή συνδεδεμένη με τον ιενιακό του λοβό και μπορεί να διακρίνει τα χρώματα όπως υποστηρίζει. Άρα μπαίνουμε στο Internet of things, Internet των πραγμάτων, ή Internet of everything, των πάντων. Τι θα γίνει τα επόμενα χρόνια? Τα robot θα αρχίζουν να μπαίνουν μετά το 2020, περίπου στο 2021 στην παραγωγική διαδικασία πιο έντονα. Μέχρι το 2024 υπολογίζουμε να τυπώνουμε για την υγεία όργανα του οργανισμού μας. Και μέχρι το 2025 υπολογίζεται ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αρχίσει να παρεκτοπίζει σιγά σιγά τον ανθρώπινο παράγοντα από την εργασία. Το 2027 μπαίνουμε στη λογική των εικονικών νομισμάτων. Άρα τι κάνουν οι μεγάλες εταιρίες, η κολοσία αυτή τη στιγμή της τεχνολογίας, που επενδύουν τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτική, big data, τα μεγάλα δεδομένα. Σκεφτείτε ότι στην προηγούμενη προεκλογική εκστρατεία του Ομπάμα που βγήκε πρόεδρος, ουσιαστικά εκλέχθηκε λόγω των big data. Οι ήξεραν δηλαδή πού θα πάνε, σε ποιες πόλεις θα μιλήσουν και κυρίως τι θα πουν εξαιτίας όλης αυτής της πληροφορίας που αντλούσαν και για παράδειγμα κοινωνικά δίκτυα όπως το Twitter, έχει για παράδειγμα ελεύθερο όλη την πληροφορία αρχίζει κάποιος ερευνητής να θέλει να μελετήσει. Πού πηγαίνουμε? Με βάση στην Google το 2029 ο υπεύθυνος ο Dr. Ray Kurzweil από το 2012, στόχος είναι τα ρομπότια να είναι πιο έξυπνα από τον άνθρωπο. Και το 2040 θα μπορούμε να ανεβάσουμε upload το νου μας σε έναν υπολογιστή και έτσι να μην γίνουμε ψηφιακά θάνατοι. Έτσι θα πηγηθεί επομένως η ανθρώπινη μαθηοδοξία της αθανασίας. Το 2040 επίσης σκεφτείτε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι ένα δισηκατομμύριο φορές ανώτερη του συνόλου της ανθρώπινης νοημοσύνης, όχι του ενός ανθρώπου, όλων των ανθρώπων μαζί που θα κατοικούνε στη γη το 2040. Πολλοί επιστήμονες, μεταξύ εκείνων ο Bill Gates ή ο Stephen Hawkins, μεγάλος φυσικός που στηρίζει στην τεχνολογία την επιβίωσή του με νόση του κινητικού νευρώνα, μια βαριά παραλυτική νευρομυϊκή διαταραχή. Τι λένε ότι ενδεχομένως η ταχύτατη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο του ανθρώπου, με αποτέλεσμα ενδεχομένως να αλλάξουν πάρα πολλά πράγματα από αυτά που ήδη εμείς θεωρούμε ότι θα ακολουθήσουν με βάση των μέλων που εμείς ρυθμίζουμε. Και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση έρχεται. Με αυτά που λέει ο Χαράλαμπος Τσέκερς της Ακαδημίας Αθηνών, ότι φυσικά αντικείμενα, τεχνολογικά προϊόντα, νανορομπότ στο μέλλον θα κυκλοφορούν μέσα μας, ουσιαστικά γινόμαστε σάιμπορκς, με αποτέλεσμα αυτό θα αλλάξει όχι μόνο την κοινωνική μας συμπεριφορά, αλλά ενδέχεται να αλλάξει το τι σημαίνει να είναι κανείς άνθρωπος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έξυπνο δέρμα. Σκεφτείτε ότι πενήντα χρόνια μετά μπορεί να μην χρειάζεται να τρώμε. Το έξυπνο δέρμα θα ρυθμίζει τα πάντα. Η θερμοκρασία μας, το τι χρειαζόμαστε από στοιχεία και επομένως και η επικοινωνία μας με αυτό. Απλά θα τρώμε ενδεχομένως για λόγους ικανοποίησης. Και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με βάση του World Economic Forum που έρχεται, τι λέει, το 2013, εκεί που δεν έχουμε ακόμα την τεχνητή νοημοσύνη όπως θα έρθει τα επόμενα χρόνια, δύο στους τρεις Αμερικανούς σε ηλικία υγεργασίας εργάζονται. MIT Technology Review το άρθρο. Και πάρα πολλά επαγγέλματα θα αντικατασταθούν από έξυπνες μηχανές. Και θα αντικατασταθούν και θα εξαφανιστούν. Τα επόμενα χρόνια επομένως θα έχουμε τη σύγκρουση των επαγγελμάτων. Σκεφτείτε ότι πάρα πολλοί άνθρωποι σήμερα εκπαιδεύονται, πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο για να κάνουν κάτι, το οποίο πιθανώς τα επόμενα χρόνια δεν θα υπίσταται. Σταδιακά πάρα πολλά επαγγέλματα θα αντικατασταθούν. Και αυτό του γιατρού. Τι να κάνουμε. Δυστυχώς έτσι φαίνεται. Βέβαια ίσως κάτι βρούμε να κάνουμε στο μέλλον. Τι προβλέπετε από το World Economic Forum, μέχρι το 2020 7,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα χαθούν σε 15 προηγμένες χώρες. Και μόνο 2 εκατομμύρια θα δημιουργηθούν. Άρα αρχίζει να ανοίγει η ψαλίδα. Και δεν θα αφορά μόνο τους εργαζόμενους στις βιομηχανίες, αλλά θα αρχίσει σιγά σιγά από το 2025 να χάνονται οι παλληλικές θέσεις. Και όσο θα περνάνε τα χρόνια, θα ξεπεραστούν οι εργασιακές δυνατότητες του ανθρώπου και η αντικατάστασή του από τις μηχανές θα γίνει ακόμη ταχύτερα. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της εποχής που έρχεται και ποιο είναι το ζήτημα της εκπαίδευσης των παιδιών μας. Ιδιωτικότητα. Υπάρχουν τεράστια ζητήματα γι' αυτό. Ασφάλεια. Ανάρμοστο περιεχόμενο. Διαδικτυακές απάντες. Ελεκτρονικό έγκλημα σε έξαρση. Κλοποιείται αυτότητας. Διαδικτυακή παρενόχληση. Διαδικτυακός τζόγος. Κανένα νομικό πλαίσιο που να καλύπτει τον πολίτη σήμερα. Και ο εθισμός. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Χρυστάκη, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σιάτλι Παιδιατρικής, θα είναι η επιδημία του 21ου αιώνα. Και ποια είναι η αντιμετώπιση από τις χώρες? Στην Κίνα. Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε τη διαταραχή του 2008. Δεν περίμενε την παγκόσμια ψυχιατρική κοινότητα να αποφανθεί. 70% του ελεύθερου χρόνου οι Κινέζοι το περνάνε σε σύνδρεση στο διαδίκτυο. 24 εκατομμύρια ανήλικοι πληρούν τα κριτήρια του εθισμού. Και 250 κάμπς, κατασκηνώσεις, στρατιωτικού τύπου εκπαίδευσης έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία. Νότιος Κορέα, η πιο τεχνολογικά προηγημένη χώρα. Όλοι εκεί χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Και το ξέρουν καλά να το χρησιμοποιούν. 160.000 παιδιά 5-9 ετών με εθισμό. Τα κινητά τηλέφωνα στην Κορέα είναι όλα αδιάβροχα. Γιατί? Γιατί τα παιδιά τα παίρνουν ακόμα και να κάνουν μπάνιο. Άρα βλέπετε την αλληλεπίδραση και την εξάρτηση που υπάρχει. Είναι η χώρα με τους περισσότερους θανάτους λόγου εθισμού όπως έχει καταγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία. Πλέον γίνεται αιτήσιος υγειονομικός έλεγχος των νέων όταν μπαίνουν στο γυμνάσιο από το 2013 για όλους τους εθισμούς και για τον εθισμό στο διαδίκτυο. Στην Αμερική από το 2013 δημιουργήθηκαν διάφορα κέντρα και στην Ελλάδα υπάρχουν τέσσερις δημόσιας δομές στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, δύο για παιδιά και επίσης μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη για ενήλικες. Όσο είναι το ποσοστό του εθισμού, τελευταία μελέτη στο Hong Kong σε 31 χώρες από την καθηγήτρια Σεσίλια Τσέγγκ έδειξε ότι 6% των χρηστών του διαδικτύου πληρούν τα κριτήρια για εθισμό στο διαδίκτυο και το ποσοστό χρόνο με το χρόνο αυτό αυξάνεται. Όταν μιλάμε για εθισμό καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις, άρα πρέπει να δημιουργηθούν προγράμματα πρόληψης. Έτσι, ως Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο διαδίκτυο, που έχω την τιμή να συντονίζω το πρόγραμμά της, δημιουργήσαμε την Ακαδημία Ψηφιακού Πολίτη. Είναι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Εταιρείας από το 2016 μέχρι το 2020. Που στοχεύει αυτό το πρόγραμμα? Στοχεύει στην ανάπτυξη 8 ψηφιακών δεξιοτήτων τα επόμενα χρόνια για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στο ψηφιακό μέλλον, το οποίο έρχεται. Ποια είναι αυτό? Διαχείριση ψηφιακής ταυτότητας. Διαχείριση της χρήσης που κάνουμε, αν είναι ασφαλής η πλοίγησή μας. Ψηφιακή συναισθηματική νοημοσύνη. Μπορούμε πραγματικά να διαχειριστούμε όλη αυτή την επικοινωνία. Και την ψηφιακή επικοινωνία. Ψηφιακή παιδεία. Είμαστε εκπαιδευμένοι, το σύστημα το εκπαιδευτικό εκπαιδεύει τα παιδιά σωστά, ενσωματών την νέα τεχνολογία. Ψηφιακά δικαιώματα, τα γνωρίζουμε, ποια είναι. Τα προσωπικά μας δεδομένα, που διακινούμε χωρίς να καταλαβαίνουμε πόσο εύκολα. Και η ψηφιακή μας υγεία και όλα τα ζητήματα αισθησμού που είπαμε πριν. Κλείνοντας, λόγοι να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον. Να ξέρετε ότι η εργασία διαχρονικά είναι συνδεδεμένη με καλύτερη υγεία, με καλύτερη ψυχική υγεία και σωματική, πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, καλύτερη εκπαίδευση, μεγαλύτερο προσδόκιμο. Σε αντίθεση με την ανεργία. Τι θα γίνει? Ιστορικά η εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργεί νέες δυνατότητες και θέσεις εργασίας. Οι άνθρωποι θα προσαρμοστούν στις αλλαγές, γιατί είμαστε προσαρμοστικά όντα. Η τεχνολογία ενδέχεται και ελπίζουμε να μας απελευθερώσει από την καθημερινή πιεστική εργασία όπως τη γνωρίζουμε και να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με αυτή. Αλλά υπάρχουν και κάποιοι λόγοι για προβληματισμό. Η επιπτώση αυτή από την αυτοματοποίηση όπως σας είπα δεν θα φορά μόνο ανηδίκια στους εργάτες. Θα πάρει πολλές υπαλληλικές θέσεις και πολύ σύντομα. Τα εκπαιδευτικό σύστημα, τα ινστιτούτα, οι πολιτικοί, οι οργανισμοί δεν έχουν επαρκώς κατανοήσει τις αλλαγές που η γδέα και ταχύτατη εξάπλωση τεχνολογίας θα φέρει. Και αυτό που διαπιστώνουμε είναι το χαμηλό επίπεδο ψηφιακής μημουσύνης των πολιτών. Άρα, πού πρέπει να επενδύσουμε στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτές που σας περιέγραψα προηγουμένως. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. |