Η οργάνωση του μαθήματος της λογοτεχνίας- β΄μέρος / Διάλεξη 10 / σύντομη περιγραφή

σύντομη περιγραφή: Αυτό το μάθημα το σημερινό μαζί με το προηγούμενο αποτελούν μία συνέχεια, έτσι μιλάμε για τη μεθόδευση της διδασκαλίας. Το power point είναι το ίδιο γι αυτό θα το διατρέξω λιγάκι μία μία τις διαφάνειες για να φτάσω στη διαφάνεια από την οποία θα ξεκινήσουμε το σημερινό μας μάθημα....

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός:	Αποστολίδου Βενετία (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια)
Γλώσσα:	el
Φορέας:	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:	Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:	Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης / Διδακτική της λογοτεχνίας
Ημερομηνία έκδοσης:	ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2015
Θέματα:	Εκπαίδευση Παιδαγωγική λογοτεχνίας της Διδακτική Ανοικτά μαθήματα
Άδεια Χρήσης:	Αναφορά-Παρόμοια Διανομή
Διαθέσιμο Online:	https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=3606ebf5

id	d533a7a0-e3dd-4ad9-9b6a-ee71de921c22
title	Η οργάνωση του μαθήματος της λογοτεχνίας- β΄μέρος / Διάλεξη 10 / σύντομη περιγραφή
spellingShingle	Η οργάνωση του μαθήματος της λογοτεχνίας- β΄μέρος / Διάλεξη 10 / σύντομη περιγραφή Εκπαίδευση Παιδαγωγική λογοτεχνίας της Διδακτική Αποστολίδου Βενετία
publisher	ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
url	https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=3606ebf5
publishDate	2015
language	el
thumbnail	http://oava-admin-api.datascouting.com/static/9642/eba1/91c6/b9a7/dec4/41e3/c107/b217/9642eba191c6b9a7dec441e3c107b217.jpg
topic	Εκπαίδευση Παιδαγωγική λογοτεχνίας της Διδακτική
topic_facet	Εκπαίδευση Παιδαγωγική λογοτεχνίας της Διδακτική
author	Αποστολίδου Βενετία
author_facet	Αποστολίδου Βενετία
hierarchy_parent_title	Διδακτική της λογοτεχνίας
hierarchy_top_title	Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
rights_txt	License Type:(CC) v.4.0
rightsExpression_str	Αναφορά-Παρόμοια Διανομή
organizationType_txt	Πανεπιστήμια
hasOrganisationLogo_txt	http://delos.it.auth.gr/opendelos/resources/logos/auth.png
author_role	Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
author2_role	Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
relatedlink_txt	https://delos.it.auth.gr/
durationNormalPlayTime_txt	01:27:35
genre	Ανοικτά μαθήματα
genre_facet	Ανοικτά μαθήματα
institution	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
asr_txt	Αυτό το μάθημα το σημερινό μαζί με το προηγούμενο αποτελούν μία συνέχεια, έτσι μιλάμε για τη μεθόδευση της διδασκαλίας. Το power point είναι το ίδιο γι αυτό θα το διατρέξω λιγάκι μία μία τις διαφάνειες για να φτάσω στη διαφάνεια από την οποία θα ξεκινήσουμε το σημερινό μας μάθημα. Και να θυμηθείτε λίγο θα λέω και εγώ κάποια πράγματα για όσους δεν ήτανε, έτσι. Λοιπόν, μιλήσαμε για τη σχέση με τα άλλα μαθήματα και για το από που μπορεί το μάθημα της λογοτεχνίας να βρει ώρες διδασκαλίας και ότι πρέπει να συνεργάζεται και με τα άλλα μαθήματα στη βάση ακριβώς της διαθεματικότητας. Ότι δεν πρέπει να μπερδεύουμε τη λογοτεχνία με τη φιλανάγνωσια είναι το ίδιο πράγμα, έτσι, είναι το ίδιο πράγμα, ανεξάρτητα πώς την ονομάζουμε την ώρα, αν την ονομάζουμε ώρα της λογοτεχνίας ή ώρα της φιλανάγνωσίας. Ότι η βασική μας αρχή είναι ότι διδάσκουμε το μαθητή και όχι το κείμενο, ότι προτεραιότητα έχει ο μαθητής, ότι βασιζόμαστε σε δύο παιδαγωγικές μεθόδους, στη μέθοδο project και στην ομάδος συνεργατική διδασκαλία και με βάση αυτές τις δύο μεθόδους οργανώνουμε όλο μας το μάθημα, ότι η μονάδα οργάνωσης του μαθήματος είναι η διδακτική ενότητα, τον ορισμό της διδακτικής ενότητας θα ήθελα να τον ξέρετε καλά, έτσι, δεν είναι πολλά αυτά που θέλω να ξέρετε, ας πούμε με ακρίβεια, έτσι, ως ορισμό, επομένως ο μοναδικός ορισμός είναι αυτός, γιατί αναλύσαμε την κάθε λέξη αυτού του ορισμού για να καταλάβουμε ακριβώς τι σημαίνει διδακτική ενότητα. Προτείνονται τρεις διδακτικές ενότητες σε κάθε τάξη, αυτό είναι μια πρόταση, δεν σημαίνει κάτι, δηλαδή μπορεί κανείς να κάνει δύο ενότητες, έτσι, είπαμε ότι αυτό το πρόγραμμα, αυτό το μοντέλο διδασκαλίας έχει μεγάλη ευελιξία, ο δάσκαλος μπορεί να το προσαρμόσει, οι ενότητες που προτείνονται σε κάθε τάξη είναι παραδειγματικές, μπορεί κανείς να πάρει μια ενότητα από μια τάξη να την κάνει σε άλλη τάξη, μπορεί να την μετατρέψει μια ενότητα, μπορεί να ενώσει δύο ενότητες να τη συνθέσει και να φτιάξει κάτι άλλο. Είπαμε ότι οι φάσεις της διδασκαλίας, οι φάσεις του project είναι τρεις, πριν από την ανάγνωση, η ανάγνωση και η παρουσίαση των βιβλίων και μετά την ανάγνωση, αυτές τις φάσεις δεν τις αναλύσαμε, σήμερα θα τις αναλύσουμε. Είπαμε κάποια βασικά στοιχεία για τη μέθοδο project που δεν τα γνωρίζατε επειδή δεν τα γνωρίζετε διότι μας χρειάζεται να καταλάβουμε τα παιδαγωγικά πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου και να δούμε πως αυτή η μέθοδος έχει ορισμένες βασικές αρχές όπως όλες οι μέθοδοι. Πως λοιπόν αυτή τη μέθοδο την προσαρμόζουμε στο μάθημα της λογοτεχνίας διότι αυτή η μέθοδος σε κάθε μάθημα μπορεί να πάρει κάπως διαφορετική μορφή. Έχει τις βασικές αρχές αλλά μπορεί να πάρει άλλη μορφή ξέρω εγώ να είναι αλλιώτικα στα μαθηματικά κτλ. Άρα όλο αυτό το μοντέλο που σας παρουσιάζω φτιάχνεται πάνω στη μέθοδο project βασίζεται πάνω στη μέθοδο project έχει προσαρμόσει τη μέθοδο project στις ανάγκες της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής ανάγνωσης. Λοιπόν η σχέση της ομαδοσυνεργατικής με τη μέθοδο project είναι ότι η μέθοδος project έχει πάντοτε ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Δηλαδή δεν μπορείς να έχεις μέθοδο project και να έχεις με τοπική διδασκαλία. Όμως μπορεί να έχεις ομαδοσυνεργατική διδασκαλία χωρίς να έχεις μέθοδο project. Μπορεί δηλαδή να κάνεις μια γενικά παραδοσιακή οργάνωση μαθήματος και να έχεις κάποιες δραστηριότητες που τις κάνουν τα παιδιά ομαδοσυνεργατικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι διδάσκεις με μέθοδο project. Άρα λοιπόν εμείς δεν εννοούμε αυτό. Εννοούμε ότι όλο το μάθημα το οργανώνουμε βάση της μεθόδου project. Αυτό δεν σημαίνει πάλι από την αντίθετη πλευρά ότι δεν έχουμε κάποιες νησίδες όπως τις λέω με τοπικής διδασκαλίας. Δηλαδή η μετοπική διδασκαλία δεν μπορεί να εξοριστεί τελείως από την τάξη. Άρα λοιπόν σημασία δεν έχει αν έχεις μετοπική ή δεν έχεις καθόλου ή έχεις λίγη ή έχεις πολλή σημασία. Έχει πως οργανώνεις το σύνολο του μαθήματός σου, αν το οργανώνεις με βάση τη μετοπική ή το οργανώνεις με βάση τη μέθοδο project και από κει και πέρα το ότι θα χρειαστεί να εντάξεις κάποια κομμάτια ελπίζω όχι πολύ μεγάλα χρονικά δηλαδή ένα τρύ λεπτο ένα πεντά λεπτο με τοπικής διδασκαλίας. Αυτό είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο. Και επίσης είχαμε πει τι προσφέρει η εργασία σε ομάδες στη διδασκαλία της λογοτεχνίας και αυτό το είχαμε πει το είχαμε πραγματικά δώσει έμφαση σε αυτό γιατί αν θυμάστε σας είχα πει ότι αρκετοί αμφισβητούν την ομάδα συνεργατική διδασκαλία ειδικά στο μάθημα της λογοτεχνίας γιατί θεωρούν ότι η λογοτεχνία είναι μία μοναχική μία προσωπική δραστηριότητα μία προσωπική ενασχόληση ότι ο καθένας είναι μόνος του με την ανάγνωση είναι μόνος του με το κείμενο βγάζει τα προσωπικά του νοήματα και επομένως πού κολλάει η ομάδα συνεργατική. Εδώ όμως είχαμε συζητήσει κάποια βασικά πολύ βασικά για μένα πλεονεκτήματα της ομάδας συνεργατικής διδασκαλίας και στο μάθημα της λογοτεχνίας και νομίζω εδώ είχαμε σταματήσει. Θέλετε μέχρι εδώ να ρωτήσετε κάτι. Νομίζετε ότι έχετε αρχίσει να κατανοείτε το πλαίσιο που προτείνουμε. Υπάρχει κάποια ερώτηση ορίστε. Όταν λες τέτοια. Η συνάδελφός σας ρωτάει για το σκέφτομαι και γράφω. Το σκέφτομαι και γράφω είναι μια πολύ περίεργη δραστηριότητα διότι δεν είναι σαφές τι είδους κείμενο ζητάει από τον μαθητή να γράψει. Είναι δηλαδή για μένα και νομίζω και πολλοί άλλοι πια το θεωρούν αποτυχημένη δραστηριότητα. Ζητάμε από τον μαθητή να γράψει κείμενα προφανώς έχουμε θα το δείτε και παρακάτω γραπτές εργασίες. Όμως έχει μεγάλη σημασία ειδικά στο δικό μας το μάθημα τώρα στη γλώσσα είναι και διαφορετικά ξέρεις το σκέφτομαι και γράφω είναι μια δραστηριότητα της γλώσσας δηλαδή μην παίρνετε την άποψή μου και πολύ της μετρητής διότι δεν είμαι και σχετική με αυτό. Μπορεί να έχει κάποιες άλλες χρησιμότητες το σκέφτομαι και γράφω για τη λογοτεχνία πάντως δεν έχει καμία. Έτσι για τη λογοτεχνία δεν έχει καμία χρησιμότητα το σκέφτομαι και γράφω. Ζητάμε στο μάθημα της λογοτεχνίας προφανώς στις δραστηριότητες να γράψουν τα παιδιά κείμενα όμως προσέχουμε πολύ τι είδους κείμενα θα τους ζητήσουμε να γράψουν. Και αυτό είναι κάτι που θα το πω και αργότερα ας μην επομένως το πω από τώρα. Υπάρχει καμιά άλλη ερώτηση μέχρι εδώ. Τώρα θα τα πάρουμε τα πράγματα λίγο πιο με τη σειρά δηλαδή πως δουλεύει ο εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη. Έχουμε πει ότι η τάξη μαζί με τον εκπαιδευτικό έχει αποφασίσει για το project τι project θα είναι αυτό. Δηλαδή το θέμα είπαμε ότι μπορεί να βασίζεται σε ένα θέμα, μπορεί να βασίζεται σε ένα λογοτεχνικό είδος και είπαμε ότι μπορεί να βασίζεται και σε ένα συγγραφέα. Άρα το έχουμε αποφασίσει αυτό και ξεκινάμε. Και είμαστε στην πρώτη φάση. Η πρώτη φάση παιδιά είναι πάρα πολύ σημαντική. Εγώ για μένα αν με ρωτούσατε και οι τρεις φάσεις προφανώς είναι σημαντικές, όμως αν με ρωτούσατε να διαλέξω ποια είναι η πιο σημαντική παιδαγωγικά θα έλεγα ότι είναι η πρώτη φάση πιο σημαντική. Γιατί η πρώτη φάση καθορίζει όλη την εξέλιξη του project. Η πρώτη φάση δίνει κίνητρα στα παιδιά να διαβάσουν, το οποίο είναι πάρα πολύ σπουδαίο. Τα παιδιά δεν θεωρούμε εκ των προτέρων ότι έχουν κίνητρα. Δεν θεωρούμε ότι όταν έρχονται στην τάξη είναι έτοιμα να διαβάσουν. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν έχουν κίνητρα να διαβάσουν διότι δεν τους έχουν δώσει από το περιβάλλον, από το σπίτι τους κτλ. Άρα δημιουργεί κίνητρα δηλαδή ερεθίζει τα παιδιά να θέλουν να διαβάσουν. Πώς το κάνει αυτό? Ακριβώς αυτό το κάνει δημιουργώντας προβληματισμούς, δηλαδή αυτό που λέμε πλαίσιο προβληματισμού, δημιουργώντας ερωτήματα. Γιατί θέλω να διαβάσω, γιατί έχω ερωτήματα. Αν δεν έχω ερωτήματα γιατί να διαβάσω. Όταν πάει ένας, σκεφτείτε τον εαυτό σας ή κάποιον άλλον που πηγαίνει σε ένα βιβλιοπωλείο και ψάχνει να βρει κάτι να διαβάσει. Τι θα ψάξει να βρει ή σε ένα βιβλιοπωλείο ή σε μια βιβλιοθήκη. Τι θα ψάξει να βρει. Με βάση τι θα διαλέξει. Τι λέτε. Εσείς με βάση τι διαλέγετε. Ορίστε. Πολλές φορές δε βλέπουμε ποιο είναι το μπεσέλι. Ή όταν πήγε στην ΕΕ όταν έξω είχε βιβλιοπωλείο και ποιο είναι το μπεσέλι. Σας επηρεάζει. Επηρεάζει. Εντάξει. Επηρεάζει σε όμως δεν είναι το πιο συνηθισμένο αυτό. Και δεν αφορά τα παιδιά ας πούμε γιατί τα παιδιά δεν ξέρουν και ποια είναι τα μπεσέλι. Προτιμήστε μας τι θέμα διαβάζουμε. Να το δούμε λίγο πιο βαθιά. Τι θα πει για ποιο λόγο να διαβάσω. Δηλαδή τι σε κινεί εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα. Τη συγκεκριμένη εποχή. Είχαμε πει και σε περήμενα μαθηματικοί πέραμε σε αφορμή της κατάστασης των μαθητών. Αν αυτή η περίοδο δηλαδή τους αρέσει κάποια οφόβεση όταν έχουμε συγκεκριμένες προβλήματα ή απορίες. Ας μείνουμε στον αναγνώστη που πάει να βρει κάτι να διαβάσει. Τι τον κινεί να διαλέξει και να διαβάσει τελικά. Το προσωπικό του πρόβλημα. Έτσι δεν είναι. Το προσωπικό του πρόβλημα μπορεί να έχει χωρίσει ας πούμε. Και να θέλει να διαβάσει ένα ερωτικό μυθιστόριμα που να έχει σχέση με χωρισμούς και τα λοιπά. Πάρα πολλές γυναίκες ας πούμε διαλέγουν με αυτόν τον τρόπο. Μπορεί να τον απασχολεί ένα κοινωνικό πρόβλημα. Να τον απασχολεί η κρίση. Ας πούμε οικονομική κρίση. Μπορεί να τον απασχολεί ένα μεταφυσικό υπαρξιακό πρόβλημα. Ο θάνατος. Να έχει βιώσει μια απώλεια εκείνη την εποχή. Μπορεί όπως λες μετά τις προτιμήσεις του. Να του αρέσουν να είναι φανατικός ένα είδος. Δηλαδή να του αρέσουν τα φανταστικά μυθιστόριματα. Τα περιπετειώδη, τα αστυνομικά, τα καουμπόικα ή δεν ξέρω τι. Δηλαδή υπάρχει κάτι το οποίο σε κινητοποιεί. Είτε είναι το πρόβλημά σου, έτσι το πρόβλημά σου γενικότερα, το οποίο δεν το συνδητοποιείς κιόλας. Ειδικά τα παιδιά δεν το συνδητοποιούν και πολύ. Γι' αυτό και πρέπει να τους το βγάλουμε το πρόβλημα. Να δημιουργήσουμε αυτό το πλαίσιο προβληματισμού. Δηλαδή αν τους ρωτήσεις ας σου πούμε ποιο είναι το πρόβλημά σου. Καταλαβαίνετε δεν εννοούμε αυτό. Δεν θα σου πούμε δεν έχω κανένα πρόβλημα. Δεν θα σου πει αμέσως ποιο είναι το πρόβλημά του. Άρα λοιπόν χρειάζεται ακριβώς αυτή την πρώτη φάση μία διαδικασία όπου αναδεικνύεται το πρόβλημα. Ή αν θέλετε αναδεικνύεται το θέμα ως πρόβλημα. Γιατί είναι άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Ένα θέμα ο σκοπός δεν είναι γιατί να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα. Επειδή δηλαδή διαλέξαμε το θέμα. Όμως και πάλι δεν έχουμε απαντήσει στο γιατί να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα το οποίο εμείς οι ίδιοι διαλέξαμε. Άρα λοιπόν θα πρέπει να αναδείξουμε ακριβώς τα προβλήματα που έχει αυτό το θέμα για τη ζωή μας. Την σημασία που έχει αυτό το θέμα για τη ζωή μας. Δηλαδή που αγγίζει τη ζωή μας αυτό το θέμα. Άρα λοιπόν πρέπει να βγάλουμε και τις εμπειρίες των παιδιών σε αυτή την πρώτη φάση. Να δούμε έτσι να εκμεεύσουμε μέσα από τις δραστηριότητες που θα γίνουν και τη συζήτηση. Τις εμπειρίες των παιδιών γύρω από αυτό το θέμα. Να το συνδέσουμε με τη ζωή τους. Η πρώτη αυτή φάση είναι επίσης πολύ σημαντική διότι πλουτίζει το γνωστικό και πολιτισμικό ορίζοντα των μαθητών. Όπως είπαμε οι μαθητές μας στην τάξη είναι άνυσι ως προς το πολιτισμικό τους ορίζοντα. Προέρχονται από διαφορετικά περιβάλλοντα. Να σας πω το απλό παράδειγμα για να καταλάβετε. Έχουμε το θέμα ταξίδι. Λοιπόν για το θέμα ταξίδι και τις εμπειρίες των μαθητών πάνω στα ταξίδια σίγουρα μπορεί να υπάρχει μεγάλη ανισότητα στα παιδιά. Δηλαδή άλλα παιδιά να έχουν πλούσιες εμπειρίες από ταξίδια, να έχουν δει πολλά μέρη διαφορετικά μέρη, να έχουν ταξιδέψει με διαφορετικά μέσα συγκοινωνίας και άλλα παιδιά να έχουν πολύ περιορισμένη εμπειρία από ταξίδια. Το ίδιο μπορεί να συμβαίνει σε οποιοδήποτε θέμα. Άρα λοιπόν θα πρέπει ακριβώς να δώσουμε σε αυτή την πρώτη φάση πλούσιο υλικό. Να δώσουμε τη δυνατότητα σε αυτούς που μέσα στο κεφάλι τους δεν έχουν εικόνες, δεν έχουν αυτό που λέμε παραστάσεις των διαφόρων θεμάτων εμπειριών και τα λοιπά να αποκτήσουν και ακόμα και να πάρουν κάποιες γνώσεις. Δηλαδή στο θέμα ταξίδι μας χρειάζεται παιδιά και ένα γνωστικό υπόστρωμα. Έτσι δεν είναι. Δηλαδή δεν μπορούμε να πάμε ξυπόλυτη στα γκάθια. Όταν θα διαβάσουμε ας πούμε το γύρο του κόσμου σε 80 μέρες παραδείγματος χάρη του Ιουλίου Βέρντ ο οποίος μας λέει για ένα ταξίδι γύρω από τον κόσμο έτσι και σε Ιππίρους και σε αυτά, δεν μπορεί να μη ξέρεις τις Ιππίρους ποιες είναι. Δεν μπορεί να μη ξέρεις κάποιες βασικές χώρες ας πούμε που αναφέρονται, που βρίσκονται. Άρα υπάρχει πάντα και ένα γνωστικό υπόβαθρο που χρειάζεται για να πάμε στη λογοτεχνία. Η λογοτεχνία δεν είναι άσχετη από τις γνώσεις, δεν είναι άσχετη από τις εμπειρίες και όλα αυτά, οι γνώσεις, οι εμπειρίες, οι εικόνες, οι παραστάσεις και τα λοιπά μας χρειάζονται για να βγάλουμε νόημα από το κείμενο που θα διαβάσουμε. Άρα δηλαδή όλη η πρώτη φάση στην ουσία σκοπεύει να βοηθήσει τα παιδιά να βγάλουν νόημα. Είναι ακριβώς αυτό που δεν γίνεται σήμερα. Σήμερα πάμε στο κείμενο κατευθείαν με πολύ μικρή εισαγωγή. Δεν λέω ότι δεν γίνονται εισαγωγές, και σήμερα γίνονται εισαγωγές. Όμως οι εισαγωγές που γίνονται σήμερα στα κείμενα, συνήθως το έχετε δει και από τις παρατηρήσεις που έχετε κάνει όσοι έχετε κάνει, τι εισαγωγές είναι. Για πείτε μου σε τι αφορούν οι εισαγωγές στο κείμενο, δηλαδή αυτό που λέμε πρώτη φάση έτσι. Σήμερα είναι σύντομη συνήθως, δηλαδή κρατάει λεπτά, ενώ εδώ όπως θα δείτε η πρώτη φάση κρατάει ώρες. Η πρώτη φάση κρατάει τρεις ώρες, τέσσερις ώρες, γι' αυτό και το project είναι μεγάλο σε διάρκεια. Λοιπόν, δεν είναι η πρώτη φάση περάστε σκουπίστε τελειώσατε, δεν είναι μερικά λεπτά, δεν μπορούν αυτά που είπα να γίνουν σε μερικά λεπτά, χρειάζεται χρόνος, χρειάζονται δραστηριότητες, να βιώσουν τα παιδιά με δραστηριότητες αυτά τα πράγματα, διότι όλα αυτά δεν τα λέμε με μετοπική διδασκαλία. Σήμερα λοιπόν πως γίνεται αυτή η εισαγωγή στο κείμενο, ας μας πει κάποιος. Τι λέει η εμπειρία σας, τι λένε συνήθως οι εκπαιδευτικοί όταν εισάγουν ένα κείμενο. Λένε τα βιογραφικά τους συγγραφέα, πείτε μου τώρα εσείς αν τα βιογραφικά τους συγγραφέα προσφέρουν τίποτα σε σχέση με αυτά. Δηλαδή τα βιογραφικά τους συγγραφέα δίνουν κίνητρα, δίνουν πλαίσιο προβληματισμού, τι δίνουν δηλαδή, δεν λέω ότι είναι άχρηστα αλλά δεν δίνουν από αυτά τα πράγματα τίποτα. Και εκτός από τα βιογραφικά τι άλλο μπορεί να δίνουνε στην εισαγωγή. Ίσως πρέπει να δείτε λόγους για τα άλλα έργα. Για τα άλλα έργα εντάξει το ίδιο είναι. Ελέβει και κάποια πράγματα για το θέμα, ορίστε. Μιλάνε για το είδος, όλα αυτά που λέτε είναι σαν να συστήνουν το κείμενο. Δηλαδή το συστήνω το κείμενο. Εμείς εδώ δεν έχουμε ένα κείμενο να συστήσουμε γιατί θα έχουμε πολλά κείμενα. Άρα εδώ δεν συστήνουμε κείμενο εμείς. Καταλαβαίνετε ποια είναι η διαφορά. Δεν συστήνουμε κάποιο κείμενο εδώ στην πρώτη φάση. Η πρώτη φάση είναι ελεύθερη διαπραγμάτευση του θέματος και των βιωμάτων μας. Και των γνώσεών μας σε σχέση με το θέμα. Η πρώτη φάση δεν εξαρτάται από συγκεκριμένο κείμενο. Σε αυτήν λοιπόν την πρώτη φάση τι κάνουμε για να τα πετύχουμε αυτά. Χρησιμοποιούμε υλικό. Έτσι χωρίς υλικό δεν γίνεται τίποτα. Το υλικό αυτό είναι μη λογοτεχνικό κατά βάση. Δεν είναι λογοτεχνικά κείμενα στην πρώτη φάση. Στην πρώτη φάση λοιπόν χρησιμοποιούμε κείμενα πληροφοριακά, δημοσιογραφικά, επιστημονικά, άρθρα δηλαδή εννοούμε, οπτικά κείμενα, ηλεκτρονικά κείμενα, δηλαδή χρησιμοποιούμε εικόνες, χρησιμοποιούμε βίντεο, χρησιμοποιούμε ταινίες κινηματογραφικές, χρησιμοποιούμε τραγούδια, χρησιμοποιούμε αυτά τα κείμενα που είπαμε, τα οποία είναι κείμενα αυθεντικά, τα φέρνουμε, δηλαδή τα μαζεύουμε και τα φέρνουμε. Ας πούμε για το θέμα ταξίδι. Έχουμε πρότσεξ για το ταξίδι. Τι κείμενα θα φέρετε στην τάξη για την πρώτη φάση. Και βέβαια λέμε και στα παιδιά να φέρουν κείμενα. Έτσι δεν τα φέρουμε όλα εμείς, αλλά και εμείς βέβαια πρέπει να έχουμε κάνει την προετοιμασία μας. Τι κείμενα θα τους ζητήσετε να φέρουν στην πρώτη φάση στα παιδιά. Για το θέμα ταξίδι. Βλέπετε τα ίδια, δεν τα ξέρετε καλά τα ίδια των διαφόρων κειμένων. Λοιπόν ταξιδιωτική οδηγή για συγκεκριμένες πτυχές. Έτσι πόλεις, περιοχές, χώρες. Άλλα. Τι άλλα υλικά. Άλλα υλικά για το θέμα ταξίδι. Τι υλικά θα φέρετε. Άντε βρε παιδιά. Στέλιο. Λοιπόν στα περιοδικά μέσα. Α μπράβο σε όλα τα περιοδικά. Υπάρχουν συνήθως είτε σελίδες είτε ένθετα για ταξίδια. Και στις εφημερίδες υπάρχουν ένθετα για ταξίδια. Στις Κυριακάτκες εφημερίδες υπάρχουν ένθετα για ταξίδια. Που έχουν μέσα ρεπορτάζ για ταξίδια, που έχουν διαφημίσεις ταξιδιωτικών πρακτορίων. Άρα λοιπόν από περιοδικά και εφημερίδες τα ένθετα για το ταξίδι, για ταξίδια. Τι άλλα υλικά θα φέρετε. Ναι. Τοκιμαντέρ. Υπάρχουν πάρα πολλά. Άσχεο γεωγράφικα ας πούμε που να δείχνει τόπους διάφορους μακρινούς. Έτσι. Άλλο Μαρία. Υπάρχουν εικόνες από διάφορα μέρη. Εικόνες, φωτογραφίες, τραγούδια που να μιλούν για ταξίδια. Και βίντεο. Υπάρχουν βίντεο για διάφορες περιοχές. Ναι. Πολλά βίντεο φυσικά για διάφορες περιοχές ή για διάφορα μνημεία. Που ξεναγούν σε μνημεία. Για διάφορα μουσία. Από μουσία. Από μουσία. Εισιτήρια. Αν έχουμε κρατημένα εισιτήρια από ταξίδια προηγούμενα. Τι άλλο. Διαφημιστικά. Ορίστε. Χάρτες. Οπωσδήποτε θα μας χρειαστούν χάρτες. Έτσι σε αυτό το πρότζεκτ για ταξίδι. Οδηγούς από μουσία, από μνημεία κτλ. Όλα αυτά. Οι κάρτες. Όταν πάμε ταξίδια δεν στέλνουμε παλιά βέβαια. Στέλναμε κάρτες αλλά και τώρα. Απλώς τις στέλνουμε ηλεκτρονικά. Λοιπόν. Όλα αυτά. Σουβενείρ. Όταν πάμε ταξίδια δεν παίρνουμε κάποιο σουβενείρ. Όλα αυτά είναι τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε στην πρώτη φάση. Και όταν τα φέρνουμε αυτά τα υλικά τι τα κάνουμε μέσα στην τάξη. Τα κοιτάμε. Τι τα κάνουμε. Δηλαδή στην πρώτη φάση κάνουμε δουλειά. Δεν μιλάμε μόνο. Κάνουμε και δουλειά. Έτσι. Δηλαδή αυτά τα υλικά που φέραμε. Τι τα κάνουμε. Κάτι πρέπει να αναθέσετε στα παιδιά να κάνουν. Έτσι. Τα υλικά ήρθαν. Κάτι πρέπει να αναθέσετε στα παιδιά να τα κάνουν αυτά τα υλικά. Κατά ομάδες μάλλον. Ή και ατομικά αλλά και ομάδες και μικρές ομάδες στην πρώτη φάση. Ειδίως αν η τάξη δεν έχει εμπειρία στην ομαδοσυνεργατική. Στην πρώτη φάση ξεκινάμε από πολύ μικρές ομάδες ακόμα και από ζευγάρια. Και τους βάζουμε ας πούμε σε ζευγάρια να δουλέψουν. Σιγά σιγά να εξικοιωθούν με την ομαδική δουλειά. Λοιπόν τι τα κάνουμε ξαναρωτό αυτά τα υλικά. Τι τα κάνουμε βρε παιδιά. Τι θα τα κάνατε. Πώς θα τα δουλεύατε. Ορίστε. Λοιπόν αυτό για να το κάνεις δηλαδή για να το παρουσιάσεις. Σημαίνει ότι πρέπει πρώτα λίγο να το δουλέψεις και να το παρουσιάσεις. Γιατί δεν την έχεις έτοιμη την παρουσίαση. Άρα λοιπόν τα μοιράζουμε αυτά τα υλικά σε ομάδες. Όπως είπαμε μικρές ομάδες και τα λοιπά. Παίρνει κάθε ομάδα ξέρω εγώ ένα δύο κομμάτια. Μπορεί να πάρει ένα χάρτη και έναν οδηγό μιας πόλης. Ή να πάρει ένα ένθετο ή να πάρει ένα εισιτήριο. Ή να πάρει μια φωτογραφία από ένα μακρινό μέρος ή οτιδήποτε. Έτσι έχει κάθε ομάδα ένα δύο κομμάτια. Και τους δίνουμε ακριβώς κάποιες ενδείξεις. Κάποιες ερωτήσεις τι να ψάξουν να βρουν τα παιδιά σε αυτό το υλικό. Κάτι πρέπει να ψάξουν να βρουν για να το παρουσιάσουν μετά. Δηλαδή σε ποιο μέρος αναφέρεται. Αν είναι οδηγός τι προτείνει οδηγός. Ποια είναι τα highlight που προτείνει αυτός οδηγός για αυτή την πόλη. Ποιο είναι το πιο σπουδαίο μνημείο. Ποιο ή πρέπει να πάει έναν δύο τουρίστας. Καταλάβατε δηλαδή τους βάζουμε να ψάξουν σε αυτό το υλικό κάτι. Να βρουν και να φανταστούν βέβαια και τη χρησιμοτητά του. Τη λειτουργικότητά του. Δηλαδή γιατί ο τουρίστας χρειάζεται έναν οδηγό όταν πηγαίνει σε αυτή την πόλη. Σε μία άγνωστη πόλη. Τι θα βρει μέσα στον οδηγό. Άρα λοιπόν ζητάμε από τα παιδιά κάτι να βρουν. Κάτι να ψάξουν σε αυτό το υλικό και μετά βέβαια να παρουσιάσουν αυτό το οποίο βρήκανε. Ό,τι δίνουμε στα παιδιά. Ό,τι δίνουμε από υλικά. Ας πούμε ένα βίντεο. Έτσι. Ένα ντοκιμαντέρ που είπαμε. Θα το βάλουμε βέβαια να το δούμε όλοι μαζί. Το βλέπουμε. Και μετά. Το βλέπουμε και μετά βγαίνουμε διάλειμμα και τελειώσαμε και μετά πάμε κάνουμε κάτι άλλο. Δεν πάει έτσι. Δηλαδή βλέπουμε αυτό που είναι να δούμε. Είτε είναι βίντεο είτε είναι ντοκιμαντέρ είτε είναι φωτογραφίες, εικόνες κτλ. Και προσπαθούμε κάτι να βρούμε μέσα εκεί. Προσπαθούμε κάτι να ανοιχνεύσουμε. Έτσι. Άρα πάντα κάτι ψάχνουμε σε αυτά τα υλικά. Είτε που είναι οπτικά είτε που είναι κειμενικά δεν έχει σημασία. Ψάχνουμε κάτι. Στο βίντεο ας πούμε ψάχνουμε να δούμε για ποια χώρα πρόκειται. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της χώρας. Τι μας κάνει εμάς εντύπωση. Τι διαφορετικό έχει από τη δικιά μας χώρα. Και τελειώσαμε. Κάτι ψάχνουμε πάντα. Και αυτό που ψάχνουμε τους το λέμε τους το ζητάμε να το έχουνε κατά νου πριν το δούνε το ντοκιμαντέρ. Πριν το δούνε το οπτικό υλικό. Διότι παιδιά όπως ξέρουμε όλοι και από τον εαυτό μας. Όταν βλέπουμε εικόνες χαλαρώνουμε. Χαλαρώνουμε και περνάμε ωραία. Και μόνο με τις εικόνες. Και μετά όταν τελειώσει η προβολή. Και σε ρωτήσει κάποιος μα τι είδες και τα λοιπά. Άντε τώρα θυμηθείς εσύ τι είδες. Λοιπόν επομένως ξαναλέω. Ότι έχει μεγάλη σημασία να θέτουμε τα ερωτήματα. Σε αυτή την πρώτη φάση θέτουμε πάρα πολλά ερωτήματα. Ακόμα κι αν δεν μπορούμε να τα απαντήσουμε. Δεν χρειάζεται να τα απαντήσουμε. Σημασία έχει ότι τα θέτουμε. Δηλαδή για το ταξίδι πάλι. Γιατί πάει ο κόσμος ταξίδια. Πως προετοιμάζεται ένα ταξίδι. Τι μπορεί να συμβεί σε ένα ταξίδι. Τα πιο άσχετα πράγματα. Πόσα κιλά ας πούμε μπορεί να είναι η βαλίτσα σου. Όταν πηγαίνεις με το αεροπλάνο. Δεν έχει σημασία. Όλα αυτά είναι χρήσιμα. Και θα δούμε τι από αυτά. Μετά θα συναντήσουμε στα βιβλία που θα διαβάσουμε. Έτσι γιατί όλα αυτά. Αν όχι όλα πολλά από αυτά θα τα συναντήσουμε μέσα στα βιβλία. Εντάξει. Επίσης για την πρώτη φάση. Ένα άλλο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Είναι να αξιοποιήσουμε και κάποιο μικρό λογοτεχνικό κείμενο. Είπα στην αρχή ότι κυρίως τα κείμενα μας είναι διαφόρων άλλων ειδών. Όμως μπορούμε να έχουμε και κάποιο λογοτεχνικό. Και εδώ ακριβώς μας είναι χρήσιμο και το ανθολόγιο. Θυμάστε που λέγαμε ότι τα ανθολόγια μπορεί να μας είναι χρήσιμα. Και ότι δεν τα πετάμε φυσικά. Λοιπόν τα ανθολόγια εδώ σε αυτή την πρώτη φάση μπορεί να μας είναι χρήσιμα. Διότι περιέχουν μικρά κείμενα που μπορείς εύκολα να τα πάρεις και να τα διαβάσεις. Δηλαδή με έναν τρόπο χαλαρό δηλαδή το διαβάζουμε συνήθως ο δάσκαλος. Έτσι μέσα στην τάξη ακούμε ακούν όλοι και συζητάνε για το ταξίδι. Άρα δηλαδή το κείμενο αυτό που θα διαλέξουμε δεν είναι άσχετο προφανώς. Αλλά έχει σχέση και αυτό με το ταξίδι. Και το διαβάζουμε και βλέπουμε ακριβώς κάποια πράγματα που έχουμε ήδη συζητήσει. Τα βλέπουμε μέσα στο κείμενο. Τα αναγνωρίζουμε. Αυτό κάνουμε δεν κάνουμε τίποτα άλλο. Δεν καθόμαστε να αναλύουμε και τέτοια δηλαδή λογοτεχνικά κείμενα στην πρώτη φάση. Και επίσης πολλά τραγούδια. Τραγούδια τα οποία δημιουργούν ένα ευχάριστο κλίμα. Διότι ξαναλέω πρέπει η πρώτη φάση να τους γοητεύσει. Να γοητεύσει τους μαθητές. Να τους βάλει στο τρυπάκι όπως λέτε κι εσείς. Να τους βάλει μέσα σε ένα τρυπάκι. Να πάμε παρακάτω. Να δούμε τι θα κάνουμε παρακάτω. Μέχρι εδώ κάναμε ωραία πράγματα. Έτσι κάναμε ωραίες δραστηριότητες. Περάσαμε ωραία να δούμε τώρα παρακάτω τι θα κάνουμε. Αυτός είναι ο ρόλος της πρώτης φάσης. Και όπως είπα κρατάει το λιγότερο τρεις ώρες διδακτικές. Κρατάει τέσσερις ώρες, κρατάει πέντε ώρες. Και τώρα ρωτώ. Από τι εξαρτάται πόσες ώρες θα κρατήσει η πρώτη φάση. Ορίστε. Το ενδιαφέρον των παιδιών. Δηλαδή. Αν θα ενδηλώσουν ενδιαφέρον θα τους αρέσει αυτό. Αν θα το ψάψουν παραπάνω. Ότι με το πηρούν και ήδη να με ζητήσουν λίγο να δούμε πράγματα. Ναι. Άρα λοιπόν όσο περισσότερο ενδιαφέρον έχουν τόσες περισσότερες ώρες θα κρατήσει. Μήπως είναι και ανάποδο. Ναι. Ναι. Άρα. Άρα εσύ λες ότι όσο λιγότερα ξέρουν τόσο περισσότερο θα κρατήσει η πρώτη φάση. Καταλάβατε. Είναι πως θα το πάρεις. Είναι πως θα το πάρεις. Δηλαδή αν έχεις στο μυαλό σου ότι πρέπει να ετοιμάσεις και να δημιουργήσεις κίνητρα. Αν τα παιδιά έχουν ήδη κίνητρα. Και αν τα παιδιά έχουν ήδη γνώσεις. Και αν τα παιδιά έχουν ήδη εμπειρίες πολλές. Δεν χρειάζεται η πρώτη φάση να είναι πολύ μεγάλη. Αν δεν έχουν χρειάζεται να είναι μεγάλη. Και αν δεν έχουν και το βλέπετε ότι δυσκολεύονται. Έτσι. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτά που είπαμε τώρα για το ταξίδι έτσι. Δυσκολεύονται να τα κατανοήσουν. Και τα λοιπά και τα λοιπά. Σημαίνει ότι πρέπει να κάτσεις πιο πολύ χρόνο στην πρώτη φάση. Και θα σας πω ένα παράδειγμα από ένα project που έκανε μία δασκάλα που συνεργαζόμασταν στο Δενδροπόταμο. Σχολείο με μαθητές Ρωμά. Ταξίδι ακριβώς. Το ταξίδι ήθελε να κάνει. Το οποίο ναι μεν ήταν οικείο γιατί οι Ρωμά μετακινούνται και τα λοιπά. Όμως βέβαια τα παιδιά δεν είχαν πιάσει βιβλίο στα χέρια τους. Δεν διαβάζανε καθόλου. Είχαν και φοβερά προβλήματα μεταξύ τους. Τσακωνόντουσαν ρατσισμός αυτά και τα λοιπά. Και η πρώτη φάση της πήρε 13 ώρες. 13 ώρες ήταν στην πρώτη φάση. Δεν διαζότανε να πάει παρακάτω αμέσως. Γιατί σου λέει και να πάω παρακάτω να σπάσω τα μούτρα μου. Να πάω παρακάτω να βιαστώ να πάω παρακάτω. Να τους δώσω τα λογοτεχνικά βιβλία και να μου τα πετάξουν στα μούτρα. Άρα πρέπει να ετοιμάσω το έδαφος. Όσο καλύτερα μπορώ πριν πάω στη δεύτερη φάση. Ορίστε. Ναι Ανά όλο αυτό για παράδειγμα το θέμα δεν τους ενδιαφέρεται. Θα πρέπει κάποια στιγμή αν τα παιδιά δεν ενδιαφέρεται για καθόλου για αυτό το θέμα να σταματήσουν. Να τους σταματήσουν. Ε ναι βέβαια φυσικά. Σημαίνει ότι κάναμε λάθος επιλογή θέματος. Εγώ εδώ δεν μιλάω για λάθος επιλογή θέματος. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί και τότε τα μαζεύουμε όλα λέμε δεν μας ενδιαφέρει πάμε αλλού. Εγώ δεν εννοώ αυτό εννοώ ότι ναι μεν το θέμα μας ενδιαφέρει και δεν έχουμε δεν θέλουμε να το αλλάξουμε. Αλλά βλέπουμε ότι τα παιδιά έχουνε πάρα πολλές πολιτισμικές και γνωστικές ανάγκες έχουνε πάρα πολλά κενά. Άρα λοιπόν εδώ περιμένουμε κάνουμε κι άλλα κείμενα βλέπουμε κι άλλες ταινίες τραγουδάμε κι άλλα τραγούδια διαβάζουμε κι άλλα μικρά μικρά κείμενα. Μέχρι να δούμε και βέβαια θα πούμε αργότερα τώρα δεν τα λέω για να μην τα ανακατεύω όλα μαζί. Θα πούμε αργότερα για τη δραματοποίηση και τα λοιπά που τη βάζουμε ήδη από την πρώτη φάση τη δραματοποίηση και που μας βοηθάει να γνωριστούμε και καλύτερα να βελτιώσουμε και τις σχέσεις μας. Όπως αυτή την τάξη που είχε πολλά προβλήματα σχέσεων έτσι άρα στην πρώτη φάση έπρεπε να κάνουν και τέτοια πράγματα. Να βελτιώσουν και τις σχέσεις τους τις ανθρώπινες σχέσεις τους να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους. Λοιπόν όλα αυτά παίρνουν χρόνο. Λοιπόν θέλετε να ρωτήστε κάτι για την πρώτη φάση. Πριν πάμε παρακάτω έχετε καμιά απορία για την πρώτη φάση. Τι άλλο κάνουμε πως το κάνουμε και τα λοιπά. Όχι. Λοιπόν πάμε λοιπόν παρακάτω στην κεντρική μας φάση. Έτσι η δεύτερη φάση είναι η κεντρική μας φάση. Πριν ξεκινήσει λοιπόν η δεύτερη φάση ανάμεσα τώρα είμαστε. Είμαστε ανάμεσα στην πρώτη φάση και στη δεύτερη. Εκεί λοιπόν στο σημείο αυτό ο δάσκαλος φέρνει τα βιβλία στην τάξη. Έτσι φέρνει τα βιβλία στην τάξη. Τώρα αυτό μια κουβέντα είναι βέβαια πως τα φέρνει και που τα βρίσκει. Είναι μια μεγάλη ιστορία. Είχαμε πει κάποια πράγματα. Τα βιβλία αυτά τα βρίσκει από τις βιβλιοθήκες του σχολείου, της τάξης. Έχει κάνει δηλαδή τις επιλογές του γιατί τα βιβλία αυτά πρέπει να είναι σχετικά με το θέμα εννοείται. Ανάλογα με το τι έχουμε. Είναι από την προσωπική του βιβλιοθήκη. Πιθανόν να έχει ζητήσει λεφτά από πιο πριν για να τα αγοράσουν όλα τα παιδιά αυτά και τα λοιπά. Τέλος πάντων βρίσκει καμιά δεκαριά βιβλία. Χρειαζόμαστε καμιά δεκαριά βιβλία. Τώρα, από πού προκύπτει το ότι χρειαζόμαστε δέκα βιβλία. Ο αριθμός αυτός δεν είναι αφθαίρετος. Προκύπτει από το εξής, ότι συνήθως έχουμε μία τάξη 30 παιδιών. Βέβαια από ό,τι βλέπω στα σχολεία που πηγαίνετε, ελάχιστες τάξεις είναι πάνω από 25 παιδιά. Παρόλο που φωνάζουν διάφοροι ότι ενώθηκαν τάξεις και είναι πολύ μεγάλες τάξεις. Εγώ από τις παρατηρήσεις που κάνετε δεν βλέπω μεγάλες τάξεις. Τέλος πάντων. Πες λοιπόν ότι έχουμε το μάξιμου τάξεις με 30 παιδιά. Σημαίνει ότι τα 30 παιδιά θα γίνουν γύρω στις 6 με 7 ομάδες. Αν δηλαδή κάθε ομάδα έχει 5 παιδιά ή 4 παιδιά, θα γίνουν λοιπόν 6-7 ομάδες. Μπορεί να γίνουν και 5 ομάδες και αν η τάξη είναι μικρότερη βέβαια θα γίνουν και πιο λίγες ομάδες. Άρα λοιπόν ο αριθμός των βιβλίων που μας χρειάζονται προκύπτει από το πόσες ομάδες θα γίνουν. Θέλουμε δηλαδή να έχουμε τόσα βιβλία όσες ομάδες θα γίνουν, συν μερικά παραπάνω. Συν μερικά παραπάνω. Δηλαδή θέλουμε τα παιδιά να έχουν δυνατότητα επιλογής. Θέλουμε εμείς δηλαδή να προτείνουμε περισσότερα βιβλία για να μπορούν τα παιδιά να διαλέξουν, να έχουν ένα πεδίο να διαλέξουν. Φέρνει λοιπόν ο εκπαιδευτικός τα βιβλία, μία ώρα αυτό κρατάει, έτσι μία ώρα την αφιερώνει σε αυτό. Στο ότι δηλαδή φέρνει τα βιβλία, τα συστήνει τα βιβλία, τα συστήνει λέει αυτό το βιβλίο, έτσι είναι του τάδε συγγραφέ, περίπου έχει αυτή την υπόθεση κτλ. Το δίνει το βιβλίο να το δούνε, το πιάνουν στα χέρια τους, πάει στο άλλο βιβλίο, το λέει αυτό κτλ. Προτείνει λοιπόν, συστήνει αυτά τα βιβλία, τα βλέπουν τα παιδιά, ρωτάνε τα παιδιά τι είναι αυτό, τι είναι εκείνο και όλα αυτά τα πράγματα. Και στο τέλος αυτής της ώρας χωρίζονται οι ομάδες. Δηλαδή τα παιδιά ανάλογα με το ποιο βιβλίο θέλουν να διαβάσουν, φτιάχνουν μια ομάδα που θα ασχοληθεί με το βιβλίο αυτό. Άρα κάθε ομάδα παίρνει διαλέγει διαφορετικό βιβλίο. Δεν έχουμε δύο ομάδες με το ίδιο βιβλίο. Αυτό δεν το θέλουμε και αν βέβαια θέλουν το ίδιο βιβλίο θα δούμε πως θα γίνει. Θα ρίξουμε έναν κλήρο, θα προσπαθήσουμε να πείσουμε τη μία ομάδα να πάει σε ένα άλλο βιβλίο κτλ. Αφήνουμε τα παιδιά να διαλέξουν την ομάδα τους, να σχηματίσουν τις ομάδες τους ελεύθερα. Αυτό μου το ρωτήσατε και στο προηγούμενο μάθημα, αν φτιάχνουμε εμείς τις ομάδες κτλ. Παιδαγωγικά όλοι οι τρόποι είναι σωστοί, δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος να φτιάχνεις ομάδες. Διότι εξαρτάται κάθε φορά από το σκοπό που έχει να εκπληρώσει η κάθε ομάδα. Ο διαχωρισμός στις ομάδες. Στη λογοτεχνία θέλουμε να είναι ελεύθερα, γιατί όπως είπαμε θέλουμε να υπάρχουν καλές φιλικές σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας ομάδας για να ανταλλάσουν τα συναισθήματά τους, τις ερμηνίες τους και να νιώθουν άνετα. Διότι με έναν που δεν χωνεύεις δεν μπορείς να κουβεδιάσεις για λογοτεχνία. Εύκολα. Λοιπόν, τώρα το ότι υπάρχουν μικροπροβλήματα, το ότι κάποια παιδιά είναι πολύ μοναχικά και δεν έχουν σε ποια ομάδα να πάνε. Αυτά όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα, παρουσιάζονται σε όλα τα μαθήματα και ο εκπαιδευτικός έχει τους τρόπους να τα λύνει. Πάντοτε λέει, επεμβαίνει, ξέρω εγώ μήπως θες να πας εκεί, μήπως να πας εκεί. Ξέρει αυτός που ταιριάζει ένα παιδί που δεν έχει ομάδα και τα λοιπά και τα λοιπά. Εντάξει ως εδώ. Η κάθε ομάδα λοιπόν έχει τον εξής σκοπό. Να διαβάσει το βιβλίο βέβαια. Άρα κάθε παιδί θα διαβάσει το βιβλίο στο σπίτι του. Τα βιβλία διαβάζονται στο σπίτι. Μπορεί να φιερώσουμε και κάποιο χρόνο στο σχολείο. Έτσι κι αλλιώς οι ομάδες αυτές θα δουλεύουν και μέσα στην τάξη. Επομένως για το επόμενο περίπου 20 ημερο, αφού σχηματιστούν οι ομάδες, το επόμενο 20 ημερο περίπου, εξαρτάται από την ηλικία και όλες και τα λοιπά, θα δουλεύουν οι ομάδες. Θα διαβάζονται τα βιβλία και θα δουλεύουν οι ομάδες. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα. Σημαίνει ότι αύριο παιδιά την δεύτερη ώρα, την τρίτη ώρα, θα δουλέψουν οι ομάδες της λογοτεχνίας. Μπορείτε να φέρτε τα βιβλία σας να διαβάσετε και σιγά σιγά ετοιμάζετε και τις δραστηριότητές σας. Άρα λοιπόν σε κάθε ομάδα ο δάσκαλος δίνει ένα χαρτί, να το πείτε φύλο εργασίας δεν ξεοποιείτε το άμα θέλετε φύλο εργασίας, δίνει ένα χαρτί με τις προτεινόμενες δραστηριότητες για την ομάδα αυτή. Και για το βιβλίο αυτό. Κάποιες μπορεί να είναι κοινές, κάποιες είναι κοινές ας πούμε σε όλες τις ομάδες και σε όλες τα βιβλία βέβαια μπορεί να είναι, αλλά βέβαια και κάποιες είναι διαφορετικές. Επομένως η ομάδα έχει μπροστά της το τι έχει να κάνει. Και η ομάδα αποφασίζει ποιες από αυτές τις δραστηριότητες θα κάνει, τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό, δεν χρειάζεται να τις κάνει όλες, ό,τι της αρέσει θα κάνει και πως θα τις κάνει. Το πως θα τις κάνει εννοώ ότι κάποιος από την ομάδα μπορεί να θέλει να ασχοληθεί με μία δραστηριότητα. Κάποιος άλλος να ασχοληθεί με μία άλλη δραστηριότητα. Κάποιοι οι δυο τους μαζί να ασχοληθούν με μία άλλη δραστηριότητα και κάποιες δραστηριότητες θα τις κάνουν όλοι μαζί. Άρα λοιπόν η ομάδα οργανώνει τη δουλειά της και λέει τι θα κάνουμε και ποιος θα κάνει τι. Το επόμενο λοιπόν αυτό το 20 ημέρο που λέμε, οι ομάδες δουλεύουν μέσα στην τάξη και ταυτόχρονα διαβάζουν και τα βιβλία τους. Δηλαδή τι θέλω να πω εδώ. Δεν περιμένουμε να τελειώσει η ανάγνωση να διαβάσουν όλα τα παιδιά της ομάδας το βιβλίο τους και μετά να αρχίσουν τις δραστηριότητες. Ζήτου που καήκαμε. Τον αιώνα τον απαντά. Έτσι δηλαδή πότε θα διαβάσουν, αν θα διαβάσουν όλοι, δεν μπορούμε να περιμένουμε τον έναν που δεν έχει διαβάσει και τα λοιπά. Άρα λοιπόν αυτό γίνεται ταυτόχρονα και θα μου πείτε, μα πως είναι δυνατόν να κάνω τις δραστηριότητες χωρίς να έχω διαβάσει το βιβλίο. Γίνεται. Για πες. Πες. Εσύ. Το όνομά σου. Ο Λευτέρης. Το λέω γιατί ο Λευτέρης είναι σε ομάδα που κάνανε ένα μικρό τέτοιο προτζεκτάκι σήμερα στο Βαφοπούλιο. Λοιπόν στο Βαφοπούλιο σε δύο ώρες τα παιδιά δεν προλαβαίνουν να διαβάσουν το βιβλίο, όμως τις δραστηριότητες μια χαρά τις κάνανε. Λευτέρη. Καλά πήγε. Λοιπόν, άρα τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι, και προσέξτε τώρα πως λειτουργεί αυτό σε δύο ταμπλό. Δηλαδή διαβάζω και κάνω δραστηριότητες. Λειτουργεί όπου το ένα δίνει κίνητρα στο άλλο. Δηλαδή όσο διαβάζω έχω και την όρεξη να κάνω τις δραστηριότητες, αλλά και όσο κάνω τις δραστηριότητες μου ανοίγει η όρεξη να διαβάσω. Διότι βλέπω ότι για να προχωρήσω αυτή τη δραστηριότητα, για να την κάνω καλύτερη πρέπει να διαβάσω. Ενώ αν με περιμένει η τάξη και ο δάσκαλος να διαβάσω. Άντε τάξη, όποτε μου τύχει. Καταλάβατε. Δηλαδή αυτό είναι το μεγάλο μυστικό. Ότι διαβάζω και δουλεύω τις δραστηριότητες, ταυτόχρονα και ότι ο ένας με τον άλλον αλληλοβοηθιέται, αλλά και ταυτόχρονα παρακινεί ο ένας τον άλλον πάνω στη δουλειά. Άντε ρε παιδί μου, έχεις να κάνεις το περίγραμμα του χαρακτήρα. Έφτιαξες το μισό, πότε θα το τελειώσεις. Πρέπει να διαβάσεις για να το συμπληρώσεις. Να βάλεις και μερικά άλλα πράγματα μέσα. Άντε τελείωνε, διάβασέ το να τα βάλεις. Καταλάβατε δηλαδή δεν μπορείς να φτιάξεις ας πούμε το περίγραμμα του χαρακτήρα με το μισό μόνο βιβλίο, θα το φτιάξεις κουτσά στραβά και με το μισό. Στην τελική δεν θα σου πάρει και κανένα στο κεφάλι, όμως για να φτιάξεις τη δραστηριότητα καλύτερη, γιατί είσαι και ομάδα και θέλεις να δείξεις και μια καλή δουλειά. Έτσι δεν είναι. Λοιπόν, άρα δουλεύουν οι ομάδες μέσα στην τάξη, αν θέλουν μπορούν να συναντηθούν και εκτός της τάξης. Κάποιοι συναντιούνται. Κάποιες εργασίες αναγκαστικά θα γίνουν και εκτός τάξης, γιατί μπορεί ας πούμε να χρειάζεται μια έρευνα στο ίντερνετ και να μην έχεις ίντερνετ μέσα στην τάξη ή να μην προλαβαίνουν όλοι να το χρησιμοποιήσουν. Μπορεί να χρειάζεται να συγκεντρωθείς με ησυχία να γράψεις ένα κείμενο έτσι και να το κάνεις περισσότερο στο σπίτι σου αυτό. Μπορεί να το κάνεις στο σπίτι και να το φέρεις στην τάξη στην ομάδα σου να το δείτε όλοι μαζί να το διορθώστε. Άρα δεν σημαίνει ότι δεν δουλεύουμε και στο σπίτι και δεν είναι κακό και να δουλεύουμε και στο σπίτι. Ο σκοπός είναι να μην κάνουμε όλη τη δουλειά στο σπίτι, γιατί τότε ξέρουμε από την πείρα μας ότι βάζουν το χέρι τους οι γονείς. Αν όλη η δουλειά γίνεται στο σπίτι το χέρι τους το βάζουν οι γονείς και αυτό δεν το θέλουμε βέβαια. Άρα λοιπόν προσπαθούμε να κρατήσουμε αυτή την ισορροπία να έχει ο δάσκαλος τον έλεγχο της δουλειάς, να ξέρει η κάθε ομάδα πώς δουλεύει. Πηγαίνει λοιπόν ο δάσκαλος από ομάδα σε ομάδα και λέει τι γίνεται παιδιά πώς πάμε πώς πάει η ανάγνωση. Σας αρέσει το βιβλίο που διαβάζετε. Συζητάει τώρα με την κάθε ομάδα χωριστά. Κουβετιάζει για αυτό που διαβάσανε. Τους λέει και αυτό στη γνώμη του. Λένε και τα παιδιά ο τάδε ήρωας ξέρω εγώ το ένα το άλλο και τα λοιπά. Τι γίνεται λοιπόν με τις δραστηριότητές σας, τις έχετε μοιράσει πώς πάτε, ποιος θα κάνει αυτό, ποιος θα κάνει εκείνο, έχετε καμιά δυσκολία στο πώς θα τις εκτελέσετε. Και αυτό θα πει συνεργάζεται ο δάσκαλος με την κάθε ομάδα. Πάει μετά στην άλλη ομάδα, πάει στην άλλη ομάδα και τα λοιπά. Κάποια στιγμή λοιπόν αυτή η δουλειά ολοκληρώνεται. Και τότε ξεκινάνε οι παρουσιάσεις των ομάδων. Γίνεται ένα πρόγραμμα παρουσιάσεων. Ξέρει η κάθε ομάδα ποια μέρα θα παρουσιάσει. Μπορεί άλλοι βάζουν τις παρουσιάσεις μαζεμένες, δηλαδή λένε ας πούμε θα αφιερώσω δυο μέρες, αρκετές ώρες ας πούμε σε δύο μέρες για να κάνουμε όλες τις παρουσιάσεις, ώστε να είμαστε μέσα σε αυτό το κλίμα και τα λοιπά. Άλλοι λένε θα κάνω μια παρουσία στην εβδομάδα. Πώς θέλει ο κάθε δάσκαλος να κατανήμη το χρόνο του. Παρουσιάζουν λοιπόν όλες οι ομάδες. Έχουμε κι άλλα να πούμε αλλά να οργανωθούμε λιγάκι. Χωρίζετε σε ομάδες αυτά τα είπαμε. Τώρα γιατί αυτό θεωρείτε διαφοροποιημένη διδασκαλία. Αυτός ο τρόπος που σας περιγράφω παιδαγωγικά είναι στην κατεύθυνση της διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Γιατί, πείτε μου εσείς, το λέει δηλαδή εδώ πέρα. Συμβάστε τι σημαίνει διαφοροποιημένη διδασκαλία, έτσι δεν είναι, ορίστε. Διαφορετική διδασκαλία δεν σημαίνει διαφορετική διδασκαλία από την παραδοσιακή, διαφορετική διδασκαλία τι σημαίνει, ναι. Άρα διαφοροποιείται η διδασκαλία αναμαθητή. Δεν είμαστε και υπερβολικοί αναμαθητοί, διαφοροποιείται οπωσδήποτε αναομάδα μαθητών. Δηλαδή, στη μη διαφοροποιημένη διδασκαλία, στην παραδοσιακή διδασκαλία, όλη η τάξη διαβάζει το ίδιο κείμενο και όλη η τάξη κάνει τις ίδιες ακριβώς ασκήσεις. Έτσι δεν σήμερα. Τις ίδιες ερωτήσεις ή τις ίδιες ασκήσεις, αυτές που είναι από κάτω, τις κάνουν όλοι. Αυτό δεν είναι η διαφοροποιημένη διδασκαλία. Λοιπόν, αυτός ο τρόπος εξασφαλίζει τη διαφοροποιημένη διδασκαλία ακριβώς επειδή κάθε ομάδα διαβάζει άλλο κείμενο, πιο τεριαστό στις δικές της δυνατότητες προτιμήσεις και τα λοιπά, αλλά και κάθε ομάδα αναλαμβάνει άλλες εργασίες. Και ακόμα και κάθε παιδί κάνει άλλη εργασία. Δεν κάνουν όλοι τις ίδιες εργασίες. Επομένως αυτό σημαίνει στη λογοτεχνία διαφοροποιημένη διδασκαλία. Σε άλλα μαθήματα βέβαια δεν ξέρω, διαφοροποιημένη διδασκαλία θα παίρνει άλλες μορφές. Λοιπόν τώρα θα κάνουμε το διάλειμμα απλώς να σας πω λίγο έτσι για να ξέρετε. Κάθε ομάδα λοιπόν είπαμε θα παρουσιάσει το βιβλίο της. Και θα παρουσιάσει το βιβλίο της στην υπόλοιπη τάξη η οποία δεν έχει διαβάσει το βιβλίο. Το μεγάλο ερώτημα είναι πως θα γίνει αυτή η παρουσίαση. Αυτό θα δούμε τώρα από πιο κοντά πως θα γίνει. Λοιπόν ας κάνουμε όμως το διάλειμμα. Τι σημαίνει παρουσίαση βιβλίου και τι σημαίνει πετυχημένη παρουσίαση βιβλίου. Αυτό ξέρετε είναι μια κοινωνική περίσταση. Δεν είναι μόνο για το μάθημα. Δηλαδή το να παρουσιάζουμε βιβλία δεν έχει να κάνει με το μάθημα μόνο στο σχολείο. Βιβλία όπως ξέρετε παρουσιάζονται σε διάφορες περιστάσεις μέσα στην κοινωνία. Δεν ξέρω αν πήρατε είδηση αυτές τις μέρες είχαμε τη διεθνία έκθεση βιβλίου. Πήγε κανείς σας. Ούτε ένας. Πήγατε. Μπράβο. Κάποιοι πήγαν. Μα είδα εγώ κάποιους φοιτητές μας. Κι εσύ δεν ήσουν. Εσύ Λευτέρη. Στην έκθεση. Δεν σε είδα εκεί. Όχι. Είδα το Στέλιο σίγουρα. Και κάποιους άλλους είδα. Τέλος πάντων είχαμε τη διεθνία έκθεση βιβλίου μέσα στα περίπτερα της έκθεσης. Λοιπόν. Μια τεράστια έκθεση βιβλίου. Ελληνικών κυρίως βιβλίων βέβαια αλλά και με ξένους εκδότες κτλ. Όπου γίνονται πάρα πο... έχει διάφορα περίπτερα και στάντ κτλ. Και γίνονται και πολλές παρουσιάσεις βιβλίων. Παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται σε βιβλιοθήκες. Παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται σε βιβλιοπωλεία. Είναι δηλαδή πολύ βα... είναι μια βασική δραστηριότητα γύρω από την ανάγνωση ή παρουσίας του βιβλίου. Επίσης παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται εντελώς άτυπα ανάμεσα στους αναγνώστες. Δηλαδή σε ρωτάει μια φίλη σου, ένας φίλος σου, διαβάζεις τώρα ένα βιβλίο, λες ναι διαβάζω ένα βιβλίο. Τι λέει αυτό το βιβλίο, τι είναι αυτό το βιβλίο και πρέπει με λίγα λόγια να πεις τι είναι αυτό το βιβλίο που διαβάζεις. Το ίδιο συμβαίνει με τις ταινίες, τις κινηματογραφικές. Σε ρωτάει κάποιος είδες αυτή την ταινία, λες ναι την είδα. Σε ρωτάει τι είναι αυτή η ταινία και πρέπει με λίγα λόγια να πεις τι είναι αυτή η ταινία. Και βέβαια να πεις αν σου άρεσε. Δηλαδή το πως παρουσιάζουμε μία μυθοπλασία γιατί το κοινό που έχει και το βιβλίο, το λογοτεχνικό και η κινηματογραφική ταινία είναι βέβαια ότι είναι μυθοπλασίες έτσι. Το πως παρουσιάζουμε μία μυθοπλασία είναι δύσκολο, δεν είναι εύκολο. Γι' αυτό και ίσως θα το έχετε βιώσει. Πολλές φορές σας λέει λοιπόν ο φίλος σας, η μαμά σας και τα λοιπά. Ξέρεις είδα μια ταινία πολύ ωραία. Τι ήταν αυτή η ταινία λοιπόν ρωτάτε εσείς. Ξέρεις ήταν έτσι και έτσι και πήγε αυτός και ήρθε και έκανε και αυτό και τα λοιπά και έτσι. Σου λέει δηλαδή μία ιστορία και εσύ δεν βγάζεις κανένα νόημα. Σας έχει συμβεί. Δεν βγάζεις νόημα από αυτά που σου λένε. Και σου λέει ο ένας κάτι και μετά κάποιος άλλος που είδε την ίδια ταινία σου λέει και αυτός. Και λες μα είδαν την ίδια ταινία. Σου λέει άλλο ένας και άλλο άλλος. Λοιπόν άρα εδώ πέρα υπάρχει ένα πρόβλημα. Όλοι μπερδευόμαστε όταν πρόκειται να παρουσιάσουμε μία μυθοπλασία. Και άρα ο δικός μου σκοπός και ο σκοπός ας πούμε ενός του νέου προγράμματος αυτού που ξέρετε. Είναι να δώσουμε ένα φορμάτ που να είναι απλό και κατανοητό για το πώς μπορούν να γίνουν οι παρουσιάσεις των βιβλίων. Χωρίς να χάνουμε έτσι τον πούσουλα και να μπορούμε μετά και η τάξη η οποία τάξη δεν έχει διαβάσει το βιβλίο έτσι να συμμετάσχει σε μία κοινή συζήτηση. Διότι η παρουσίαση ενός βιβλίου δεν είναι παιδιά ένα θέατρο. Αυτοί οι οποίοι το παρουσιάζουν λένε μπουρου μπουρου μπουρου μπουρου μπουρου και οι άλλοι οι οποίοι ακούνε χειροκροτάνε και μετά γεια σας. Δεν είναι έτσι. Η παρουσίαση του βιβλίου πρέπει να καταλήξει σε μία συζήτηση στην οποία θα εμπλακεί όλη η τάξη. Άρα για να είναι πετυχημένη μία παρουσίαση πρέπει να δώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για το βιβλίο με σαφήνια. Προσέξτε με σαφήνια ώστε οι ακροατές να κατανοήσουν περί τι νος πρόκειται. Υπάρχουν δηλαδή κάποια στοιχεία στη μυθοπλασία τα οποία είναι αντικειμενικά. Καταλαβαίνετε τι εννοώ είναι αντικειμενικά δεν είναι θέμα ερμηνειών. Υπάρχουν και άλλα πολλά που είναι θέμα ερμηνείας αλλά υπάρχουν στοιχεία που είναι αντικειμενικά και αυτά τα απαραίτητα όπως τα λέει εδώ αντικειμενικά στοιχεία θα πρέπει να τα δώσει με σαφήνια ώστε να καταλάβουν αυτοί που ακούνε. Το δεύτερο που πρέπει να κάνει οι παρουσίες του βιβλίου είναι βέβαια και ίσως είναι ακόμα πιο σπουδαίο να εκφράσει τις προσωπικές ερμηνίες των μελών της ομάδας. Δηλαδή τα μέλη της ομάδας των μαθητών που σηκώνονται να παρουσιάσουν ένα βιβλίο ακριβώς θα πρέπει να μας παρουσιάσουν τις ερμηνίες τους. Αυτό είναι το κυριότερο. Άρα και θα πρέπει να μας δώσουν τα στοιχεία τα αντικειμενικά αλλά και θα πρέπει να μας δώσουν τις προσωπικές ερμηνίες και τα νοήματα που βγάλανε. Το πρόβλημα που υπάρχει συνήθως στις παρουσιάσεις που κάνουμε μεταξύ μας και σε πολλές επίσημες παρουσιάσεις υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Πας δηλαδή σε μια παρουσία σε ένα βιβλιοπωλείο ας πούμε ακούς για το βιβλίο δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Και δεν φτέσαι εσύ που δεν καταλαβαίνεις δηλαδή η παρουσίαση δεν πρέπει να απευθύνεται σε αυτούς που το διάβασαν αυτοί που το διάβασαν το διάβασαν. Η παρουσίαση απευθύνεται σε αυτούς που δεν το διάβασαν. Άρα λοιπόν αν εσύ δεν το διάβασες και πας να ακούσεις και δεν καταλαβαίνεις τίποτα είναι πρόβλημα του παρουσιαστή. Δεν είναι πρόβλημα δικός. Άρα λοιπόν ακόμα και πολλοί εμπειροί και έτσι δεν έχουν μάθει να κάνουν καλές παρουσιάσεις βιβλίων. Το πρόβλημα λοιπόν συνήθως σε μία κακή παρουσίαση είναι που μπλέκουνε το α με το β. Θα σας πω ένα παράδειγμα για να νομίζω ότι αυτό θα καταλάβετε επακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα. Βλέπει λοιπόν κάποιος μία ταινία και προσπαθεί να τη διηγηθεί. Στην ταινία αυτή λοιπόν είναι δύο αδελφές οι πρωταγωνίστρες. Και ξεκινάει αυτός και λέει είδα λοιπόν χθες μία ταινία και πρωταγωνιστούσαν δύο αδελφές. Η μία ήταν η καλή και η άλλη ήταν η κακή. Και συνεχίζει. Ήδη έχει κάνει ένα τεράστιο λάθος. Γιατί. Ποιο είναι το λάθος του. Ποιο είναι το λάθος που έχει κάνει. Τα έχει μπερδέψει απ΄την αρχή. Τα έχει μπερδέψει το α με το β. Γιατί. Ναι Μαρία. Γιατί υπηρεσμοποιεί τους όρους καλή και νακή. Δηλαδή είναι μία πολιτική κλασμία. Αντί να δοσιάσει εχθρό στις ενέργειες του κάθε ήλου. Αυτό ακριβώς. Δηλαδή πριν μας δώσει τα απαραίτητα στοιχεία να μας πει ότι η μία αδελφή ξέρω εγώ είναι η μεγαλύτερη έχει αυτή την ηλικία είναι ξανθιά κάνει αυτή τη δουλειά ξέρω εγώ είναι παντρεμένη δεν είναι τι έχει κάνει. Η άλλη αδελφή είναι η μικρή είναι μελαχρινή είναι έτσι είναι αλλιώς. Πριν μας δώσει δηλαδή τα απαραίτητα στοιχεία μας χαρακτηρίζει μας δίνει τον δικό του χαρακτηρισμό που είναι ερμηνεία. Καθώς μετά θα συνεχίσει εμείς που μπορεί να έχουμε διαφορετικά κριτήρια έχουμε όμως κολλήσει στο ότι η μία είναι καλή και η άλλη είναι κακιά. Και καθώς θα μας λέει μετά τη συνέχεια της πράξης και τα λοιπά εμάς δεν θα μας κολλάει η συγκεκριμένη εξέλιξη με την καλή και η συγκεκριμένη εξέλιξη με την κακιά και εκεί κάπου μπερδευόμαστε. Αυτό είναι πολύ απλοϊκό έτσι όπως σας το λέω αλλά θέλω να σας δείξω ακριβώς ότι είναι άλλο πράγμα να δίνεις κάποια βασικά στοιχεία ενός μυθοπλασίας ώστε ο άλλος να τα έχει και να μπορεί καθώς θα εξελιχθεί ας πούμε η αφήγησή σου να βγάλει και μόνος του κάποια συμπεράσματα. Και άλλο πράγμα είναι να του ρίξεις στο πρόσωπο κατευθείαν τις δικές σου αξιολογήσεις και τις δικές σου ερμηνίες. Γι' αυτό λοιπόν θέλουμε να τα ξεχωρίσουμε αυτά τα πράγματα και η παρουσίασή μας να έχει τα εξής διακριτά μέρη. Πρώτο μέρος είναι η σύντομη αναφορά στα βασικά στοιχεία μιας ιστορίας. Ξεχνάμε τη λέξη περίληψη παιδιά. Τη λέξη περίληψη εγώ δεν τη χρησιμοποιώ στα λογοτεχνικά κείμενα. Είναι μια μεγάλη συζήτηση αυτή. Πρόσφατα τώρα τελειώνει γίνεται και μια διδακτορική διατριβή για την περίληψη γενικότερα. Αλλά θα δείτε αν το σκεφτείτε θα δείτε ότι η λέξη περίληψη δεν ταιριάζει για τα μυθιστορήματα. Η λέξη περίληψη ταιριάζει πολύ περισσότερο για τα πληροφοριακά κείμενα. Εκείνα μπορείς να τα κάνεις περίληψη. Το μυθιστόρημα δεν μπορείς να το κάνεις περίληψη. Το μυθιστόρημα τι πρέπει να το κάνεις. Πρέπει να, για να το παρουσιάσεις, να δώσεις αυτά τα βασικά στοιχεία. Δηλαδή να πεις τα παιδιά να απαντήσουν το πρώτο που πρέπει να κάνουν, η πρώτη δραστηριότητα ας πούμε. Έτσι, η πρώτη δραστηριότητα είναι να απαντήσουν σύντομα σε αυτές τις ερωτήσεις. Που εκτιλήσεται η ιστορία, πότε εκτιλήσεται η ιστορία, ποιοι είναι οι βασικοί ήρωες. Οι βασικοί, μπορεί να έχει καμιά πενηταριά, όλος θα τους πούμε, τους βασικούς. Και μπορούμε να κάνουμε και ένα διάγραμμα, όπως λέμε, χαρακτήρων. Δυστυχώς δεν έχουμε τον άπειρο χρόνο να σας τα εξηγώ όλα με πολλές λεπτομέρειες, έτσι. Λοιπόν, ένα διάγραμμα χαρακτήρων πάνω σε μία α4 κόλλα να βάλουμε τους ήρωες, να κάνουμε κάποια τόξα κτλ. Ποιοι είναι οι βασικοί ήρωες λοιπόν, ποιος μιλάει, ποιος είναι ο αφηγητής. Απλά πράγματα, όχι αυτά που μαθαίνατε στην τρίτη ηλικίου. Είναι ένας τριτοπρόσωπος αφηγητής ή ένας από τους ήρωες μας λέει την ιστορία. Αυτό εννοούμε εδώ τώρα, την απλή αυτή διάκριση. Τι συμβαίνει στην ιστορία, ποια είναι τα βασικά γεγονότα της πλοκής, αυτό είναι ίσως το πιο δύσκολο. Αυτό είναι λίγο δύσκολο, διότι πρέπει να βγάλουμε από το μυθιστόριμα τα βασικά γεγονότα. Συνήθως τα γεγονότα είναι πολλά και όλη η ομάδα μαζί πρέπει να κάτσει να αποφασίσει ποια είναι τα απαραίτητα γεγονότα. Τα πιο σημαντικά, δεν χρειάζονται λεπτομέρειες. Ποια είναι η δομή του βιβλίου, αυτό μας χρειάζεται βέβαιο όταν είμαστε στα πολύ μικρά παιδιά. Δεν υπάρχει δομή, είναι μία μικρή αφήγηση. Όμως καθώς μεγαλώνουν τα βιβλία και τα παιδιά, ένα μυθιστόριμα έχει κεφάλαια, έχει μέρη. Κάποιες φορές είναι τα κεφάλαια με τίτλους, άλλες φορές είναι χωρίς τίτλους. Είναι καλό να μπορούμε να δώσουμε στον άλλον να καταλάβει τη δομή. Και τέλος, ποιο είναι το θέμα του βιβλίου. Μέχρι αυτή την ερώτηση, αφήνουμε το θέμα, μέχρι αυτή την ερώτηση, οι απαντήσεις είναι αντικειμενικές. Δεν υπάρχει εδώ πέρα, εγώ νομίζω αυτό και συνομίζω το άλλο. Έτσι, τα πράγματα εδώ είναι ένα και ένα ίσον δύο. Στην τελευταία ερώτηση, και γι' αυτό την αφήνουμε και τελευταία, ποιο είναι το θέμα του βιβλίου, δεν είναι η απάντηση μία, δεν είναι αντικειμενική. Δηλαδή, αυτή η ερώτηση, με αυτή την ερώτηση, μπαίνουμε στο χώρο της ερμηνείας. Το πώς θα διατυπώσεις το θέμα, η διατύπωση του θέματος, προσέξτε παιδιά, είναι το πιο δύσκολο. Ξέρετε ότι όλοι μας, και εγώ και εσείς, άμα πάρτε ένα βιβλίο και σας ζητήσουν το θέμα, θα δυσκολευτείτε να πείτε το θέμα με μία πρόταση, με δύο προτάσεις. Δεν λέμε το θέμα ούτε με αναφορά στα συγκεκριμένα γεγονότα, ούτε με αναφορά στους συγκεκριμένους ήρωες. Το θέμα του βιβλίου είναι το γενικότερο ανθρώπινο θέμα που το βιβλίο αυτό μοιράζεται με πολλά άλλα βιβλία. Ας πούμε, στο Ρωμαίο και στην Ιουλιαίτα, που το ξέρετε, το θέμα του βιβλίου δεν είναι ο έρωτας του Ρωμαίου και της Ιουλιαίτας. Είναι λάθος να το πείτε αυτό, διότι δεν θέλουμε να πούμε για τον συγκεκριμένο Ρωμαίο και τη συγκεκριμένη Ιουλιαίτα. Άρα λοιπόν στο Ρωμαίο και στην Ιουλιαίτα, αν σας ζητήσει κανείς να πείτε ποιο είναι το θέμα, τι θα πείτε, πώς θα το διατυπώσετε γενικά. Ποιο είναι το θέμα του Ρωμαίου και της Ιουλιαίτας. Καμία ιδέα. Ποιο είναι παιδιά, καμία υπόθεση. Τι, ποιο είναι το χαρακτηριστικό, ο έρωτας πρέπει να υπάρχει στο θέμα, έτσι. Ο έρωτας πρέπει να υπάρχει στο θέμα, δεν μπορεί να μην υπάρχει. Όμως, τι άλλο πρέπει να υπάρχει εκτός από τη λέξη έρωτας, δηλαδή τι είδους έρωτας είναι αυτός. Ορίστε. Ναι. Ανεκπλήρωτος δεν είναι ακριβώς, γιατί παντρεύονται. Ορίστε. Πώς? Θυσιαστικός. Δεν είναι σωστή η λέξη, όμως κάτι πας, κοντά είσαι, ναι. Απαγορευμένος. Απαγορευμένος, σωστό, έτσι, είναι ο απαγορευμένος έρωτας. Είναι ο αδύνατος έρωτας. Έτσι, ο παρεμποδισμένος έρωτας, που ούτε αυτή είναι πολύ καλή λέξη. Ο δύσκολος έρωτας, εντάξει. Είναι αυτό το είδος έρωτα, που είναι πάρα πολύ δύσκολος, που έχει πάρα πολλά εμπόδια. Υπάρχουν και πολλά άλλα έργα που έχουν αυτό το θέμα. Άρα δηλαδή, αυτό εννοούμε το θέμα του έργου, ότι αυτό το θέμα το έχουν κι άλλα. Το έχει κι αυτό. Είναι δηλαδή διατυπωμένο με ένα γενικό τρόπο. Αυτό σημαίνει το θέμα. Είναι πολύ δύσκολο, το ξέρω. Όμως, γι' αυτό πρέπει τα παιδιά από μικρά να μαθαίνουν. Ξέρετε, είναι πολύ σπουδαία άσκηση. Κάνετε χιλιάδες ασκήσεις στο σχολείο και δεν κάνετε αυτή που είναι η πιο σπουδαία από όλες. Να διατυπώσεις το θέμα. Είναι αυτή η άσκηση που σε βοηθάει να κάνεις την βασική αφαίρεση και βέβαια τη βασική ερμηνεία. Λοιπόν, θα μπορούσα πολλά να πω πάνω σε αυτό, αλλά δυστυχώς δεν έχουμε χρόνο. Αφού λοιπόν πούμε αυτά τα βασικά, που σε μια παρουσίαση αυτά δεν κρατάνε πάνω από 10 λεπτά, το να τα πεις, το πού πότε και αυτά, μετά θα γίνει ανάγνωση κάποιων αποσπασμάτων από το βιβλίο, δηλαδή τα παιδιά της ομάδας έχουν διαλέξει κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα, έχουν προβάρει την ανάγνωση τους, γιατί η ανάγνωση, οι φωναχτοί, χρειάζεται πρόβα. Δεν γίνεται αντεμπούρ, κανείς δεν μπορεί να διαβάσει ωραία χωρίς πρόβα. Άρα λοιπόν έχουν προβάρει και διαβάζουν κάποιο αποσπάσμα και μετά ακολουθεί το μεγαλύτερο μέρος της παρουσίασης, γιατί μέχρι εδώ δεν ήταν αυτά, είπαμε είναι σύντομα. Το μεγαλύτερο μέρος είναι η παρουσίαση των δραστηριωτήτων τους, δηλαδή ό,τι έχουν κάνει κάποιες εργασίες και με αυτές τις εργασίες που παρουσιάζουν, θα πούμε τι εργασίες είναι, εκφράζουν τις ερμηνίες τους, τις απόψεις τους, τις εκτιμήσεις τους για το θέμα, για τους ήρωες κτλ. Και το μέρος αυτό διαρκεί περισσότερο, αλλά είναι και το πιο ευέλικτο, διότι μπορούν να παρουσιαστούν διαφορετικών ειδών δραστηριώτες. Όπως είπαμε, από αυτές τις δραστηριώτες η κάθε ομάδα έχει διαλέξει τι θα κάνει. Μπορεί να έχει διαλέξει μόνο δυο δραστηριώτες να κάνει, τάξη. Τόσο μπορούσε, τόσο έκανε. Συμφωνεί? Άρα λοιπόν, η τάξη ακούει αυτές τις παρουσιάσεις. Και η τάξη γνωρίζει έτσι, αρκετά βιβλία. Και τα γνωρίζει καλά. Δεν τα γνωρίζει απλώς ένα τίτλο, τα γνωρίζει καλά. Και με αυτή την έννοια, μπορεί και να αποκτήσει ο κάθε μαθητής ενδιαφέρον και κινητρό, να διαβάσει κάποτε και ένα άλλο βιβλίο από αυτά που άκουσε. Και βέβαια, ο εκπαιδευτικός έχει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτές τις παρουσιάσεις, διότι λειτουργεί ως μεσολαβητής ανάμεσα στην ομάδα που παρουσιάζει και στην υπόλοιπη τάξη. Έχει δηλαδή το νου του, αν η υπόλοιπη τάξη καταλαβαίνει αυτά που λένε τα παιδιά, ρωτάει κάθε λίγο την υπόλοιπη τάξη, έχετε να κάνετε καμιά ερώτηση, θέλετε καμιά διευκρίνηση, θέλετε να πείτε κάτι. Και ο εκπαιδευτικός σιγά σιγά, καθώς στην πρώτη δεν μπορεί να το κάνει, αλλά ήδη από τη δεύτερη παρουσίαση, αρχίζει να εισάγει και τη σύγκριση. Δηλαδή αφού έχουμε πολλά βιβλία, μπορούμε να κάνουμε και συγκρίσεις. Και λέει ο εκπαιδευτικός, α βλέπετε λοιπόν εδώ τι συμβαίνει, θυμάστε που στο άλλο βιβλίο, έτσι στο προηγούμενο βιβλίο, στο προπροηγούμενο κτλ συνέβη κάτι άλλο παρόμοιο, εκεί γινόντουσαν κάπως αλλιώς τα πράγματα, είχαμε συναντήσει κάτι άλλο. Και μέσα από αυτό μπαίνει και το στοιχείο ότι βλέπουμε τα βιβλία μας, τι κοινό έχουν και τι διαφορετικό έχουν, ως προς το θέμα αυτό με το οποίο ασχολούμαστε. Και άρα καθώς οι παρουσιάσεις προχωράνε, οι μαθητές γίνονται όλο και πιο όρημοι στο να συγκρίνουν τα βιβλία και να αξιολογούν τα βιβλία. Και στο τέλος της διαδικασίας είναι σε θέση να πούν ποιο βιβλίο τους αρέσει περισσότερο, ακόμα και αν δεν το έχουν διαβάσει, έτσι από αυτά που άκουσαν ποιο βιβλίο τους αρέσει περισσότερο, γιατί τους αρέσει περισσότερο, γιατί πιστεύουν ότι είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και τα λοιπά και έτσι αναπτύσσουν και κριτήρια αξιολόγησης. Διότι τα κριτήρια αξιολόγησης μας παιδιά, πως αναπτύσσονται, αναπτύσσονται στην πράξη μέσα από τη σύγκριση. Εντάξει. Λοιπόν, και εδώ τελειώνει η δεύτερη φάση. Θέλετε να ρωτήσετε τίποτε? Θέλετε να ρωτήσετε κάτι για τη δεύτερη φάση. Εντάξει. Λοιπόν, έχει το πράγμα προχωρήσει στο μυαλό σας. Ωραία. Λοιπόν, θα σταματήσουμε εδώ, θα αφήσουμε την τρίτη φάση που είναι πολύ μικρή, αλλά δεν θέλω να σας κουράζω, γιατί έχουμε να κάνουμε δύο παρουσιάσεις. Εντάξει. Δύο παρουσιάσεις εργασιών. Οπότε σταματάμε εδώ τώρα και μας μένει στο επόμενο μάθημα που έχουμε θέμα διδασκαλία της πίησης, μας μένει και η τρίτη φάση να πούμε. Εντάξει.
_version_	1782818301581197312
description	σύντομη περιγραφή: Αυτό το μάθημα το σημερινό μαζί με το προηγούμενο αποτελούν μία συνέχεια, έτσι μιλάμε για τη μεθόδευση της διδασκαλίας. Το power point είναι το ίδιο γι αυτό θα το διατρέξω λιγάκι μία μία τις διαφάνειες για να φτάσω στη διαφάνεια από την οποία θα ξεκινήσουμε το σημερινό μας μάθημα. Και να θυμηθείτε λίγο θα λέω και εγώ κάποια πράγματα για όσους δεν ήτανε, έτσι. Λοιπόν, μιλήσαμε για τη σχέση με τα άλλα μαθήματα και για το από που μπορεί το μάθημα της λογοτεχνίας να βρει ώρες διδασκαλίας και ότι πρέπει να συνεργάζεται και με τα άλλα μαθήματα στη βάση ακριβώς της διαθεματικότητας. Ότι δεν πρέπει να μπερδεύουμε τη λογοτεχνία με τη φιλανάγνωσια είναι το ίδιο πράγμα, έτσι, είναι το ίδιο πράγμα, ανεξάρτητα πώς την ονομάζουμε την ώρα, αν την ονομάζουμε ώρα της λογοτεχνίας ή ώρα της φιλανάγνωσίας. Ότι η βασική μας αρχή είναι ότι διδάσκουμε το μαθητή και όχι το κείμενο, ότι προτεραιότητα έχει ο μαθητής, ότι βασιζόμαστε σε δύο παιδαγωγικές μεθόδους, στη μέθοδο project και στην ομάδος συνεργατική διδασκαλία και με βάση αυτές τις δύο μεθόδους οργανώνουμε όλο μας το μάθημα, ότι η μονάδα οργάνωσης του μαθήματος είναι η διδακτική ενότητα, τον ορισμό της διδακτικής ενότητας θα ήθελα να τον ξέρετε καλά, έτσι, δεν είναι πολλά αυτά που θέλω να ξέρετε, ας πούμε με ακρίβεια, έτσι, ως ορισμό, επομένως ο μοναδικός ορισμός είναι αυτός, γιατί αναλύσαμε την κάθε λέξη αυτού του ορισμού για να καταλάβουμε ακριβώς τι σημαίνει διδακτική ενότητα. Προτείνονται τρεις διδακτικές ενότητες σε κάθε τάξη, αυτό είναι μια πρόταση, δεν σημαίνει κάτι, δηλαδή μπορεί κανείς να κάνει δύο ενότητες, έτσι, είπαμε ότι αυτό το πρόγραμμα, αυτό το μοντέλο διδασκαλίας έχει μεγάλη ευελιξία, ο δάσκαλος μπορεί να το προσαρμόσει, οι ενότητες που προτείνονται σε κάθε τάξη είναι παραδειγματικές, μπορεί κανείς να πάρει μια ενότητα από μια τάξη να την κάνει σε άλλη τάξη, μπορεί να την μετατρέψει μια ενότητα, μπορεί να ενώσει δύο ενότητες να τη συνθέσει και να φτιάξει κάτι άλλο. Είπαμε ότι οι φάσεις της διδασκαλίας, οι φάσεις του project είναι τρεις, πριν από την ανάγνωση, η ανάγνωση και η παρουσίαση των βιβλίων και μετά την ανάγνωση, αυτές τις φάσεις δεν τις αναλύσαμε, σήμερα θα τις αναλύσουμε. Είπαμε κάποια βασικά στοιχεία για τη μέθοδο project που δεν τα γνωρίζατε επειδή δεν τα γνωρίζετε διότι μας χρειάζεται να καταλάβουμε τα παιδαγωγικά πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου και να δούμε πως αυτή η μέθοδος έχει ορισμένες βασικές αρχές όπως όλες οι μέθοδοι. Πως λοιπόν αυτή τη μέθοδο την προσαρμόζουμε στο μάθημα της λογοτεχνίας διότι αυτή η μέθοδος σε κάθε μάθημα μπορεί να πάρει κάπως διαφορετική μορφή. Έχει τις βασικές αρχές αλλά μπορεί να πάρει άλλη μορφή ξέρω εγώ να είναι αλλιώτικα στα μαθηματικά κτλ. Άρα όλο αυτό το μοντέλο που σας παρουσιάζω φτιάχνεται πάνω στη μέθοδο project βασίζεται πάνω στη μέθοδο project έχει προσαρμόσει τη μέθοδο project στις ανάγκες της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής ανάγνωσης. Λοιπόν η σχέση της ομαδοσυνεργατικής με τη μέθοδο project είναι ότι η μέθοδος project έχει πάντοτε ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Δηλαδή δεν μπορείς να έχεις μέθοδο project και να έχεις με τοπική διδασκαλία. Όμως μπορεί να έχεις ομαδοσυνεργατική διδασκαλία χωρίς να έχεις μέθοδο project. Μπορεί δηλαδή να κάνεις μια γενικά παραδοσιακή οργάνωση μαθήματος και να έχεις κάποιες δραστηριότητες που τις κάνουν τα παιδιά ομαδοσυνεργατικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι διδάσκεις με μέθοδο project. Άρα λοιπόν εμείς δεν εννοούμε αυτό. Εννοούμε ότι όλο το μάθημα το οργανώνουμε βάση της μεθόδου project. Αυτό δεν σημαίνει πάλι από την αντίθετη πλευρά ότι δεν έχουμε κάποιες νησίδες όπως τις λέω με τοπικής διδασκαλίας. Δηλαδή η μετοπική διδασκαλία δεν μπορεί να εξοριστεί τελείως από την τάξη. Άρα λοιπόν σημασία δεν έχει αν έχεις μετοπική ή δεν έχεις καθόλου ή έχεις λίγη ή έχεις πολλή σημασία. Έχει πως οργανώνεις το σύνολο του μαθήματός σου, αν το οργανώνεις με βάση τη μετοπική ή το οργανώνεις με βάση τη μέθοδο project και από κει και πέρα το ότι θα χρειαστεί να εντάξεις κάποια κομμάτια ελπίζω όχι πολύ μεγάλα χρονικά δηλαδή ένα τρύ λεπτο ένα πεντά λεπτο με τοπικής διδασκαλίας. Αυτό είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο. Και επίσης είχαμε πει τι προσφέρει η εργασία σε ομάδες στη διδασκαλία της λογοτεχνίας και αυτό το είχαμε πει το είχαμε πραγματικά δώσει έμφαση σε αυτό γιατί αν θυμάστε σας είχα πει ότι αρκετοί αμφισβητούν την ομάδα συνεργατική διδασκαλία ειδικά στο μάθημα της λογοτεχνίας γιατί θεωρούν ότι η λογοτεχνία είναι μία μοναχική μία προσωπική δραστηριότητα μία προσωπική ενασχόληση ότι ο καθένας είναι μόνος του με την ανάγνωση είναι μόνος του με το κείμενο βγάζει τα προσωπικά του νοήματα και επομένως πού κολλάει η ομάδα συνεργατική. Εδώ όμως είχαμε συζητήσει κάποια βασικά πολύ βασικά για μένα πλεονεκτήματα της ομάδας συνεργατικής διδασκαλίας και στο μάθημα της λογοτεχνίας και νομίζω εδώ είχαμε σταματήσει. Θέλετε μέχρι εδώ να ρωτήσετε κάτι. Νομίζετε ότι έχετε αρχίσει να κατανοείτε το πλαίσιο που προτείνουμε. Υπάρχει κάποια ερώτηση ορίστε. Όταν λες τέτοια. Η συνάδελφός σας ρωτάει για το σκέφτομαι και γράφω. Το σκέφτομαι και γράφω είναι μια πολύ περίεργη δραστηριότητα διότι δεν είναι σαφές τι είδους κείμενο ζητάει από τον μαθητή να γράψει. Είναι δηλαδή για μένα και νομίζω και πολλοί άλλοι πια το θεωρούν αποτυχημένη δραστηριότητα. Ζητάμε από τον μαθητή να γράψει κείμενα προφανώς έχουμε θα το δείτε και παρακάτω γραπτές εργασίες. Όμως έχει μεγάλη σημασία ειδικά στο δικό μας το μάθημα τώρα στη γλώσσα είναι και διαφορετικά ξέρεις το σκέφτομαι και γράφω είναι μια δραστηριότητα της γλώσσας δηλαδή μην παίρνετε την άποψή μου και πολύ της μετρητής διότι δεν είμαι και σχετική με αυτό. Μπορεί να έχει κάποιες άλλες χρησιμότητες το σκέφτομαι και γράφω για τη λογοτεχνία πάντως δεν έχει καμία. Έτσι για τη λογοτεχνία δεν έχει καμία χρησιμότητα το σκέφτομαι και γράφω. Ζητάμε στο μάθημα της λογοτεχνίας προφανώς στις δραστηριότητες να γράψουν τα παιδιά κείμενα όμως προσέχουμε πολύ τι είδους κείμενα θα τους ζητήσουμε να γράψουν. Και αυτό είναι κάτι που θα το πω και αργότερα ας μην επομένως το πω από τώρα. Υπάρχει καμιά άλλη ερώτηση μέχρι εδώ. Τώρα θα τα πάρουμε τα πράγματα λίγο πιο με τη σειρά δηλαδή πως δουλεύει ο εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη. Έχουμε πει ότι η τάξη μαζί με τον εκπαιδευτικό έχει αποφασίσει για το project τι project θα είναι αυτό. Δηλαδή το θέμα είπαμε ότι μπορεί να βασίζεται σε ένα θέμα, μπορεί να βασίζεται σε ένα λογοτεχνικό είδος και είπαμε ότι μπορεί να βασίζεται και σε ένα συγγραφέα. Άρα το έχουμε αποφασίσει αυτό και ξεκινάμε. Και είμαστε στην πρώτη φάση. Η πρώτη φάση παιδιά είναι πάρα πολύ σημαντική. Εγώ για μένα αν με ρωτούσατε και οι τρεις φάσεις προφανώς είναι σημαντικές, όμως αν με ρωτούσατε να διαλέξω ποια είναι η πιο σημαντική παιδαγωγικά θα έλεγα ότι είναι η πρώτη φάση πιο σημαντική. Γιατί η πρώτη φάση καθορίζει όλη την εξέλιξη του project. Η πρώτη φάση δίνει κίνητρα στα παιδιά να διαβάσουν, το οποίο είναι πάρα πολύ σπουδαίο. Τα παιδιά δεν θεωρούμε εκ των προτέρων ότι έχουν κίνητρα. Δεν θεωρούμε ότι όταν έρχονται στην τάξη είναι έτοιμα να διαβάσουν. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν έχουν κίνητρα να διαβάσουν διότι δεν τους έχουν δώσει από το περιβάλλον, από το σπίτι τους κτλ. Άρα δημιουργεί κίνητρα δηλαδή ερεθίζει τα παιδιά να θέλουν να διαβάσουν. Πώς το κάνει αυτό? Ακριβώς αυτό το κάνει δημιουργώντας προβληματισμούς, δηλαδή αυτό που λέμε πλαίσιο προβληματισμού, δημιουργώντας ερωτήματα. Γιατί θέλω να διαβάσω, γιατί έχω ερωτήματα. Αν δεν έχω ερωτήματα γιατί να διαβάσω. Όταν πάει ένας, σκεφτείτε τον εαυτό σας ή κάποιον άλλον που πηγαίνει σε ένα βιβλιοπωλείο και ψάχνει να βρει κάτι να διαβάσει. Τι θα ψάξει να βρει ή σε ένα βιβλιοπωλείο ή σε μια βιβλιοθήκη. Τι θα ψάξει να βρει. Με βάση τι θα διαλέξει. Τι λέτε. Εσείς με βάση τι διαλέγετε. Ορίστε. Πολλές φορές δε βλέπουμε ποιο είναι το μπεσέλι. Ή όταν πήγε στην ΕΕ όταν έξω είχε βιβλιοπωλείο και ποιο είναι το μπεσέλι. Σας επηρεάζει. Επηρεάζει. Εντάξει. Επηρεάζει σε όμως δεν είναι το πιο συνηθισμένο αυτό. Και δεν αφορά τα παιδιά ας πούμε γιατί τα παιδιά δεν ξέρουν και ποια είναι τα μπεσέλι. Προτιμήστε μας τι θέμα διαβάζουμε. Να το δούμε λίγο πιο βαθιά. Τι θα πει για ποιο λόγο να διαβάσω. Δηλαδή τι σε κινεί εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα. Τη συγκεκριμένη εποχή. Είχαμε πει και σε περήμενα μαθηματικοί πέραμε σε αφορμή της κατάστασης των μαθητών. Αν αυτή η περίοδο δηλαδή τους αρέσει κάποια οφόβεση όταν έχουμε συγκεκριμένες προβλήματα ή απορίες. Ας μείνουμε στον αναγνώστη που πάει να βρει κάτι να διαβάσει. Τι τον κινεί να διαλέξει και να διαβάσει τελικά. Το προσωπικό του πρόβλημα. Έτσι δεν είναι. Το προσωπικό του πρόβλημα μπορεί να έχει χωρίσει ας πούμε. Και να θέλει να διαβάσει ένα ερωτικό μυθιστόριμα που να έχει σχέση με χωρισμούς και τα λοιπά. Πάρα πολλές γυναίκες ας πούμε διαλέγουν με αυτόν τον τρόπο. Μπορεί να τον απασχολεί ένα κοινωνικό πρόβλημα. Να τον απασχολεί η κρίση. Ας πούμε οικονομική κρίση. Μπορεί να τον απασχολεί ένα μεταφυσικό υπαρξιακό πρόβλημα. Ο θάνατος. Να έχει βιώσει μια απώλεια εκείνη την εποχή. Μπορεί όπως λες μετά τις προτιμήσεις του. Να του αρέσουν να είναι φανατικός ένα είδος. Δηλαδή να του αρέσουν τα φανταστικά μυθιστόριματα. Τα περιπετειώδη, τα αστυνομικά, τα καουμπόικα ή δεν ξέρω τι. Δηλαδή υπάρχει κάτι το οποίο σε κινητοποιεί. Είτε είναι το πρόβλημά σου, έτσι το πρόβλημά σου γενικότερα, το οποίο δεν το συνδητοποιείς κιόλας. Ειδικά τα παιδιά δεν το συνδητοποιούν και πολύ. Γι' αυτό και πρέπει να τους το βγάλουμε το πρόβλημα. Να δημιουργήσουμε αυτό το πλαίσιο προβληματισμού. Δηλαδή αν τους ρωτήσεις ας σου πούμε ποιο είναι το πρόβλημά σου. Καταλαβαίνετε δεν εννοούμε αυτό. Δεν θα σου πούμε δεν έχω κανένα πρόβλημα. Δεν θα σου πει αμέσως ποιο είναι το πρόβλημά του. Άρα λοιπόν χρειάζεται ακριβώς αυτή την πρώτη φάση μία διαδικασία όπου αναδεικνύεται το πρόβλημα. Ή αν θέλετε αναδεικνύεται το θέμα ως πρόβλημα. Γιατί είναι άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Ένα θέμα ο σκοπός δεν είναι γιατί να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα. Επειδή δηλαδή διαλέξαμε το θέμα. Όμως και πάλι δεν έχουμε απαντήσει στο γιατί να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα το οποίο εμείς οι ίδιοι διαλέξαμε. Άρα λοιπόν θα πρέπει να αναδείξουμε ακριβώς τα προβλήματα που έχει αυτό το θέμα για τη ζωή μας. Την σημασία που έχει αυτό το θέμα για τη ζωή μας. Δηλαδή που αγγίζει τη ζωή μας αυτό το θέμα. Άρα λοιπόν πρέπει να βγάλουμε και τις εμπειρίες των παιδιών σε αυτή την πρώτη φάση. Να δούμε έτσι να εκμεεύσουμε μέσα από τις δραστηριότητες που θα γίνουν και τη συζήτηση. Τις εμπειρίες των παιδιών γύρω από αυτό το θέμα. Να το συνδέσουμε με τη ζωή τους. Η πρώτη αυτή φάση είναι επίσης πολύ σημαντική διότι πλουτίζει το γνωστικό και πολιτισμικό ορίζοντα των μαθητών. Όπως είπαμε οι μαθητές μας στην τάξη είναι άνυσι ως προς το πολιτισμικό τους ορίζοντα. Προέρχονται από διαφορετικά περιβάλλοντα. Να σας πω το απλό παράδειγμα για να καταλάβετε. Έχουμε το θέμα ταξίδι. Λοιπόν για το θέμα ταξίδι και τις εμπειρίες των μαθητών πάνω στα ταξίδια σίγουρα μπορεί να υπάρχει μεγάλη ανισότητα στα παιδιά. Δηλαδή άλλα παιδιά να έχουν πλούσιες εμπειρίες από ταξίδια, να έχουν δει πολλά μέρη διαφορετικά μέρη, να έχουν ταξιδέψει με διαφορετικά μέσα συγκοινωνίας και άλλα παιδιά να έχουν πολύ περιορισμένη εμπειρία από ταξίδια. Το ίδιο μπορεί να συμβαίνει σε οποιοδήποτε θέμα. Άρα λοιπόν θα πρέπει ακριβώς να δώσουμε σε αυτή την πρώτη φάση πλούσιο υλικό. Να δώσουμε τη δυνατότητα σε αυτούς που μέσα στο κεφάλι τους δεν έχουν εικόνες, δεν έχουν αυτό που λέμε παραστάσεις των διαφόρων θεμάτων εμπειριών και τα λοιπά να αποκτήσουν και ακόμα και να πάρουν κάποιες γνώσεις. Δηλαδή στο θέμα ταξίδι μας χρειάζεται παιδιά και ένα γνωστικό υπόστρωμα. Έτσι δεν είναι. Δηλαδή δεν μπορούμε να πάμε ξυπόλυτη στα γκάθια. Όταν θα διαβάσουμε ας πούμε το γύρο του κόσμου σε 80 μέρες παραδείγματος χάρη του Ιουλίου Βέρντ ο οποίος μας λέει για ένα ταξίδι γύρω από τον κόσμο έτσι και σε Ιππίρους και σε αυτά, δεν μπορεί να μη ξέρεις τις Ιππίρους ποιες είναι. Δεν μπορεί να μη ξέρεις κάποιες βασικές χώρες ας πούμε που αναφέρονται, που βρίσκονται. Άρα υπάρχει πάντα και ένα γνωστικό υπόβαθρο που χρειάζεται για να πάμε στη λογοτεχνία. Η λογοτεχνία δεν είναι άσχετη από τις γνώσεις, δεν είναι άσχετη από τις εμπειρίες και όλα αυτά, οι γνώσεις, οι εμπειρίες, οι εικόνες, οι παραστάσεις και τα λοιπά μας χρειάζονται για να βγάλουμε νόημα από το κείμενο που θα διαβάσουμε. Άρα δηλαδή όλη η πρώτη φάση στην ουσία σκοπεύει να βοηθήσει τα παιδιά να βγάλουν νόημα. Είναι ακριβώς αυτό που δεν γίνεται σήμερα. Σήμερα πάμε στο κείμενο κατευθείαν με πολύ μικρή εισαγωγή. Δεν λέω ότι δεν γίνονται εισαγωγές, και σήμερα γίνονται εισαγωγές. Όμως οι εισαγωγές που γίνονται σήμερα στα κείμενα, συνήθως το έχετε δει και από τις παρατηρήσεις που έχετε κάνει όσοι έχετε κάνει, τι εισαγωγές είναι. Για πείτε μου σε τι αφορούν οι εισαγωγές στο κείμενο, δηλαδή αυτό που λέμε πρώτη φάση έτσι. Σήμερα είναι σύντομη συνήθως, δηλαδή κρατάει λεπτά, ενώ εδώ όπως θα δείτε η πρώτη φάση κρατάει ώρες. Η πρώτη φάση κρατάει τρεις ώρες, τέσσερις ώρες, γι' αυτό και το project είναι μεγάλο σε διάρκεια. Λοιπόν, δεν είναι η πρώτη φάση περάστε σκουπίστε τελειώσατε, δεν είναι μερικά λεπτά, δεν μπορούν αυτά που είπα να γίνουν σε μερικά λεπτά, χρειάζεται χρόνος, χρειάζονται δραστηριότητες, να βιώσουν τα παιδιά με δραστηριότητες αυτά τα πράγματα, διότι όλα αυτά δεν τα λέμε με μετοπική διδασκαλία. Σήμερα λοιπόν πως γίνεται αυτή η εισαγωγή στο κείμενο, ας μας πει κάποιος. Τι λέει η εμπειρία σας, τι λένε συνήθως οι εκπαιδευτικοί όταν εισάγουν ένα κείμενο. Λένε τα βιογραφικά τους συγγραφέα, πείτε μου τώρα εσείς αν τα βιογραφικά τους συγγραφέα προσφέρουν τίποτα σε σχέση με αυτά. Δηλαδή τα βιογραφικά τους συγγραφέα δίνουν κίνητρα, δίνουν πλαίσιο προβληματισμού, τι δίνουν δηλαδή, δεν λέω ότι είναι άχρηστα αλλά δεν δίνουν από αυτά τα πράγματα τίποτα. Και εκτός από τα βιογραφικά τι άλλο μπορεί να δίνουνε στην εισαγωγή. Ίσως πρέπει να δείτε λόγους για τα άλλα έργα. Για τα άλλα έργα εντάξει το ίδιο είναι. Ελέβει και κάποια πράγματα για το θέμα, ορίστε. Μιλάνε για το είδος, όλα αυτά που λέτε είναι σαν να συστήνουν το κείμενο. Δηλαδή το συστήνω το κείμενο. Εμείς εδώ δεν έχουμε ένα κείμενο να συστήσουμε γιατί θα έχουμε πολλά κείμενα. Άρα εδώ δεν συστήνουμε κείμενο εμείς. Καταλαβαίνετε ποια είναι η διαφορά. Δεν συστήνουμε κάποιο κείμενο εδώ στην πρώτη φάση. Η πρώτη φάση είναι ελεύθερη διαπραγμάτευση του θέματος και των βιωμάτων μας. Και των γνώσεών μας σε σχέση με το θέμα. Η πρώτη φάση δεν εξαρτάται από συγκεκριμένο κείμενο. Σε αυτήν λοιπόν την πρώτη φάση τι κάνουμε για να τα πετύχουμε αυτά. Χρησιμοποιούμε υλικό. Έτσι χωρίς υλικό δεν γίνεται τίποτα. Το υλικό αυτό είναι μη λογοτεχνικό κατά βάση. Δεν είναι λογοτεχνικά κείμενα στην πρώτη φάση. Στην πρώτη φάση λοιπόν χρησιμοποιούμε κείμενα πληροφοριακά, δημοσιογραφικά, επιστημονικά, άρθρα δηλαδή εννοούμε, οπτικά κείμενα, ηλεκτρονικά κείμενα, δηλαδή χρησιμοποιούμε εικόνες, χρησιμοποιούμε βίντεο, χρησιμοποιούμε ταινίες κινηματογραφικές, χρησιμοποιούμε τραγούδια, χρησιμοποιούμε αυτά τα κείμενα που είπαμε, τα οποία είναι κείμενα αυθεντικά, τα φέρνουμε, δηλαδή τα μαζεύουμε και τα φέρνουμε. Ας πούμε για το θέμα ταξίδι. Έχουμε πρότσεξ για το ταξίδι. Τι κείμενα θα φέρετε στην τάξη για την πρώτη φάση. Και βέβαια λέμε και στα παιδιά να φέρουν κείμενα. Έτσι δεν τα φέρουμε όλα εμείς, αλλά και εμείς βέβαια πρέπει να έχουμε κάνει την προετοιμασία μας. Τι κείμενα θα τους ζητήσετε να φέρουν στην πρώτη φάση στα παιδιά. Για το θέμα ταξίδι. Βλέπετε τα ίδια, δεν τα ξέρετε καλά τα ίδια των διαφόρων κειμένων. Λοιπόν ταξιδιωτική οδηγή για συγκεκριμένες πτυχές. Έτσι πόλεις, περιοχές, χώρες. Άλλα. Τι άλλα υλικά. Άλλα υλικά για το θέμα ταξίδι. Τι υλικά θα φέρετε. Άντε βρε παιδιά. Στέλιο. Λοιπόν στα περιοδικά μέσα. Α μπράβο σε όλα τα περιοδικά. Υπάρχουν συνήθως είτε σελίδες είτε ένθετα για ταξίδια. Και στις εφημερίδες υπάρχουν ένθετα για ταξίδια. Στις Κυριακάτκες εφημερίδες υπάρχουν ένθετα για ταξίδια. Που έχουν μέσα ρεπορτάζ για ταξίδια, που έχουν διαφημίσεις ταξιδιωτικών πρακτορίων. Άρα λοιπόν από περιοδικά και εφημερίδες τα ένθετα για το ταξίδι, για ταξίδια. Τι άλλα υλικά θα φέρετε. Ναι. Τοκιμαντέρ. Υπάρχουν πάρα πολλά. Άσχεο γεωγράφικα ας πούμε που να δείχνει τόπους διάφορους μακρινούς. Έτσι. Άλλο Μαρία. Υπάρχουν εικόνες από διάφορα μέρη. Εικόνες, φωτογραφίες, τραγούδια που να μιλούν για ταξίδια. Και βίντεο. Υπάρχουν βίντεο για διάφορες περιοχές. Ναι. Πολλά βίντεο φυσικά για διάφορες περιοχές ή για διάφορα μνημεία. Που ξεναγούν σε μνημεία. Για διάφορα μουσία. Από μουσία. Από μουσία. Εισιτήρια. Αν έχουμε κρατημένα εισιτήρια από ταξίδια προηγούμενα. Τι άλλο. Διαφημιστικά. Ορίστε. Χάρτες. Οπωσδήποτε θα μας χρειαστούν χάρτες. Έτσι σε αυτό το πρότζεκτ για ταξίδι. Οδηγούς από μουσία, από μνημεία κτλ. Όλα αυτά. Οι κάρτες. Όταν πάμε ταξίδια δεν στέλνουμε παλιά βέβαια. Στέλναμε κάρτες αλλά και τώρα. Απλώς τις στέλνουμε ηλεκτρονικά. Λοιπόν. Όλα αυτά. Σουβενείρ. Όταν πάμε ταξίδια δεν παίρνουμε κάποιο σουβενείρ. Όλα αυτά είναι τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε στην πρώτη φάση. Και όταν τα φέρνουμε αυτά τα υλικά τι τα κάνουμε μέσα στην τάξη. Τα κοιτάμε. Τι τα κάνουμε. Δηλαδή στην πρώτη φάση κάνουμε δουλειά. Δεν μιλάμε μόνο. Κάνουμε και δουλειά. Έτσι. Δηλαδή αυτά τα υλικά που φέραμε. Τι τα κάνουμε. Κάτι πρέπει να αναθέσετε στα παιδιά να κάνουν. Έτσι. Τα υλικά ήρθαν. Κάτι πρέπει να αναθέσετε στα παιδιά να τα κάνουν αυτά τα υλικά. Κατά ομάδες μάλλον. Ή και ατομικά αλλά και ομάδες και μικρές ομάδες στην πρώτη φάση. Ειδίως αν η τάξη δεν έχει εμπειρία στην ομαδοσυνεργατική. Στην πρώτη φάση ξεκινάμε από πολύ μικρές ομάδες ακόμα και από ζευγάρια. Και τους βάζουμε ας πούμε σε ζευγάρια να δουλέψουν. Σιγά σιγά να εξικοιωθούν με την ομαδική δουλειά. Λοιπόν τι τα κάνουμε ξαναρωτό αυτά τα υλικά. Τι τα κάνουμε βρε παιδιά. Τι θα τα κάνατε. Πώς θα τα δουλεύατε. Ορίστε. Λοιπόν αυτό για να το κάνεις δηλαδή για να το παρουσιάσεις. Σημαίνει ότι πρέπει πρώτα λίγο να το δουλέψεις και να το παρουσιάσεις. Γιατί δεν την έχεις έτοιμη την παρουσίαση. Άρα λοιπόν τα μοιράζουμε αυτά τα υλικά σε ομάδες. Όπως είπαμε μικρές ομάδες και τα λοιπά. Παίρνει κάθε ομάδα ξέρω εγώ ένα δύο κομμάτια. Μπορεί να πάρει ένα χάρτη και έναν οδηγό μιας πόλης. Ή να πάρει ένα ένθετο ή να πάρει ένα εισιτήριο. Ή να πάρει μια φωτογραφία από ένα μακρινό μέρος ή οτιδήποτε. Έτσι έχει κάθε ομάδα ένα δύο κομμάτια. Και τους δίνουμε ακριβώς κάποιες ενδείξεις. Κάποιες ερωτήσεις τι να ψάξουν να βρουν τα παιδιά σε αυτό το υλικό. Κάτι πρέπει να ψάξουν να βρουν για να το παρουσιάσουν μετά. Δηλαδή σε ποιο μέρος αναφέρεται. Αν είναι οδηγός τι προτείνει οδηγός. Ποια είναι τα highlight που προτείνει αυτός οδηγός για αυτή την πόλη. Ποιο είναι το πιο σπουδαίο μνημείο. Ποιο ή πρέπει να πάει έναν δύο τουρίστας. Καταλάβατε δηλαδή τους βάζουμε να ψάξουν σε αυτό το υλικό κάτι. Να βρουν και να φανταστούν βέβαια και τη χρησιμοτητά του. Τη λειτουργικότητά του. Δηλαδή γιατί ο τουρίστας χρειάζεται έναν οδηγό όταν πηγαίνει σε αυτή την πόλη. Σε μία άγνωστη πόλη. Τι θα βρει μέσα στον οδηγό. Άρα λοιπόν ζητάμε από τα παιδιά κάτι να βρουν. Κάτι να ψάξουν σε αυτό το υλικό και μετά βέβαια να παρουσιάσουν αυτό το οποίο βρήκανε. Ό,τι δίνουμε στα παιδιά. Ό,τι δίνουμε από υλικά. Ας πούμε ένα βίντεο. Έτσι. Ένα ντοκιμαντέρ που είπαμε. Θα το βάλουμε βέβαια να το δούμε όλοι μαζί. Το βλέπουμε. Και μετά. Το βλέπουμε και μετά βγαίνουμε διάλειμμα και τελειώσαμε και μετά πάμε κάνουμε κάτι άλλο. Δεν πάει έτσι. Δηλαδή βλέπουμε αυτό που είναι να δούμε. Είτε είναι βίντεο είτε είναι ντοκιμαντέρ είτε είναι φωτογραφίες, εικόνες κτλ. Και προσπαθούμε κάτι να βρούμε μέσα εκεί. Προσπαθούμε κάτι να ανοιχνεύσουμε. Έτσι. Άρα πάντα κάτι ψάχνουμε σε αυτά τα υλικά. Είτε που είναι οπτικά είτε που είναι κειμενικά δεν έχει σημασία. Ψάχνουμε κάτι. Στο βίντεο ας πούμε ψάχνουμε να δούμε για ποια χώρα πρόκειται. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της χώρας. Τι μας κάνει εμάς εντύπωση. Τι διαφορετικό έχει από τη δικιά μας χώρα. Και τελειώσαμε. Κάτι ψάχνουμε πάντα. Και αυτό που ψάχνουμε τους το λέμε τους το ζητάμε να το έχουνε κατά νου πριν το δούνε το ντοκιμαντέρ. Πριν το δούνε το οπτικό υλικό. Διότι παιδιά όπως ξέρουμε όλοι και από τον εαυτό μας. Όταν βλέπουμε εικόνες χαλαρώνουμε. Χαλαρώνουμε και περνάμε ωραία. Και μόνο με τις εικόνες. Και μετά όταν τελειώσει η προβολή. Και σε ρωτήσει κάποιος μα τι είδες και τα λοιπά. Άντε τώρα θυμηθείς εσύ τι είδες. Λοιπόν επομένως ξαναλέω. Ότι έχει μεγάλη σημασία να θέτουμε τα ερωτήματα. Σε αυτή την πρώτη φάση θέτουμε πάρα πολλά ερωτήματα. Ακόμα κι αν δεν μπορούμε να τα απαντήσουμε. Δεν χρειάζεται να τα απαντήσουμε. Σημασία έχει ότι τα θέτουμε. Δηλαδή για το ταξίδι πάλι. Γιατί πάει ο κόσμος ταξίδια. Πως προετοιμάζεται ένα ταξίδι. Τι μπορεί να συμβεί σε ένα ταξίδι. Τα πιο άσχετα πράγματα. Πόσα κιλά ας πούμε μπορεί να είναι η βαλίτσα σου. Όταν πηγαίνεις με το αεροπλάνο. Δεν έχει σημασία. Όλα αυτά είναι χρήσιμα. Και θα δούμε τι από αυτά. Μετά θα συναντήσουμε στα βιβλία που θα διαβάσουμε. Έτσι γιατί όλα αυτά. Αν όχι όλα πολλά από αυτά θα τα συναντήσουμε μέσα στα βιβλία. Εντάξει. Επίσης για την πρώτη φάση. Ένα άλλο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Είναι να αξιοποιήσουμε και κάποιο μικρό λογοτεχνικό κείμενο. Είπα στην αρχή ότι κυρίως τα κείμενα μας είναι διαφόρων άλλων ειδών. Όμως μπορούμε να έχουμε και κάποιο λογοτεχνικό. Και εδώ ακριβώς μας είναι χρήσιμο και το ανθολόγιο. Θυμάστε που λέγαμε ότι τα ανθολόγια μπορεί να μας είναι χρήσιμα. Και ότι δεν τα πετάμε φυσικά. Λοιπόν τα ανθολόγια εδώ σε αυτή την πρώτη φάση μπορεί να μας είναι χρήσιμα. Διότι περιέχουν μικρά κείμενα που μπορείς εύκολα να τα πάρεις και να τα διαβάσεις. Δηλαδή με έναν τρόπο χαλαρό δηλαδή το διαβάζουμε συνήθως ο δάσκαλος. Έτσι μέσα στην τάξη ακούμε ακούν όλοι και συζητάνε για το ταξίδι. Άρα δηλαδή το κείμενο αυτό που θα διαλέξουμε δεν είναι άσχετο προφανώς. Αλλά έχει σχέση και αυτό με το ταξίδι. Και το διαβάζουμε και βλέπουμε ακριβώς κάποια πράγματα που έχουμε ήδη συζητήσει. Τα βλέπουμε μέσα στο κείμενο. Τα αναγνωρίζουμε. Αυτό κάνουμε δεν κάνουμε τίποτα άλλο. Δεν καθόμαστε να αναλύουμε και τέτοια δηλαδή λογοτεχνικά κείμενα στην πρώτη φάση. Και επίσης πολλά τραγούδια. Τραγούδια τα οποία δημιουργούν ένα ευχάριστο κλίμα. Διότι ξαναλέω πρέπει η πρώτη φάση να τους γοητεύσει. Να γοητεύσει τους μαθητές. Να τους βάλει στο τρυπάκι όπως λέτε κι εσείς. Να τους βάλει μέσα σε ένα τρυπάκι. Να πάμε παρακάτω. Να δούμε τι θα κάνουμε παρακάτω. Μέχρι εδώ κάναμε ωραία πράγματα. Έτσι κάναμε ωραίες δραστηριότητες. Περάσαμε ωραία να δούμε τώρα παρακάτω τι θα κάνουμε. Αυτός είναι ο ρόλος της πρώτης φάσης. Και όπως είπα κρατάει το λιγότερο τρεις ώρες διδακτικές. Κρατάει τέσσερις ώρες, κρατάει πέντε ώρες. Και τώρα ρωτώ. Από τι εξαρτάται πόσες ώρες θα κρατήσει η πρώτη φάση. Ορίστε. Το ενδιαφέρον των παιδιών. Δηλαδή. Αν θα ενδηλώσουν ενδιαφέρον θα τους αρέσει αυτό. Αν θα το ψάψουν παραπάνω. Ότι με το πηρούν και ήδη να με ζητήσουν λίγο να δούμε πράγματα. Ναι. Άρα λοιπόν όσο περισσότερο ενδιαφέρον έχουν τόσες περισσότερες ώρες θα κρατήσει. Μήπως είναι και ανάποδο. Ναι. Ναι. Άρα. Άρα εσύ λες ότι όσο λιγότερα ξέρουν τόσο περισσότερο θα κρατήσει η πρώτη φάση. Καταλάβατε. Είναι πως θα το πάρεις. Είναι πως θα το πάρεις. Δηλαδή αν έχεις στο μυαλό σου ότι πρέπει να ετοιμάσεις και να δημιουργήσεις κίνητρα. Αν τα παιδιά έχουν ήδη κίνητρα. Και αν τα παιδιά έχουν ήδη γνώσεις. Και αν τα παιδιά έχουν ήδη εμπειρίες πολλές. Δεν χρειάζεται η πρώτη φάση να είναι πολύ μεγάλη. Αν δεν έχουν χρειάζεται να είναι μεγάλη. Και αν δεν έχουν και το βλέπετε ότι δυσκολεύονται. Έτσι. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτά που είπαμε τώρα για το ταξίδι έτσι. Δυσκολεύονται να τα κατανοήσουν. Και τα λοιπά και τα λοιπά. Σημαίνει ότι πρέπει να κάτσεις πιο πολύ χρόνο στην πρώτη φάση. Και θα σας πω ένα παράδειγμα από ένα project που έκανε μία δασκάλα που συνεργαζόμασταν στο Δενδροπόταμο. Σχολείο με μαθητές Ρωμά. Ταξίδι ακριβώς. Το ταξίδι ήθελε να κάνει. Το οποίο ναι μεν ήταν οικείο γιατί οι Ρωμά μετακινούνται και τα λοιπά. Όμως βέβαια τα παιδιά δεν είχαν πιάσει βιβλίο στα χέρια τους. Δεν διαβάζανε καθόλου. Είχαν και φοβερά προβλήματα μεταξύ τους. Τσακωνόντουσαν ρατσισμός αυτά και τα λοιπά. Και η πρώτη φάση της πήρε 13 ώρες. 13 ώρες ήταν στην πρώτη φάση. Δεν διαζότανε να πάει παρακάτω αμέσως. Γιατί σου λέει και να πάω παρακάτω να σπάσω τα μούτρα μου. Να πάω παρακάτω να βιαστώ να πάω παρακάτω. Να τους δώσω τα λογοτεχνικά βιβλία και να μου τα πετάξουν στα μούτρα. Άρα πρέπει να ετοιμάσω το έδαφος. Όσο καλύτερα μπορώ πριν πάω στη δεύτερη φάση. Ορίστε. Ναι Ανά όλο αυτό για παράδειγμα το θέμα δεν τους ενδιαφέρεται. Θα πρέπει κάποια στιγμή αν τα παιδιά δεν ενδιαφέρεται για καθόλου για αυτό το θέμα να σταματήσουν. Να τους σταματήσουν. Ε ναι βέβαια φυσικά. Σημαίνει ότι κάναμε λάθος επιλογή θέματος. Εγώ εδώ δεν μιλάω για λάθος επιλογή θέματος. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί και τότε τα μαζεύουμε όλα λέμε δεν μας ενδιαφέρει πάμε αλλού. Εγώ δεν εννοώ αυτό εννοώ ότι ναι μεν το θέμα μας ενδιαφέρει και δεν έχουμε δεν θέλουμε να το αλλάξουμε. Αλλά βλέπουμε ότι τα παιδιά έχουνε πάρα πολλές πολιτισμικές και γνωστικές ανάγκες έχουνε πάρα πολλά κενά. Άρα λοιπόν εδώ περιμένουμε κάνουμε κι άλλα κείμενα βλέπουμε κι άλλες ταινίες τραγουδάμε κι άλλα τραγούδια διαβάζουμε κι άλλα μικρά μικρά κείμενα. Μέχρι να δούμε και βέβαια θα πούμε αργότερα τώρα δεν τα λέω για να μην τα ανακατεύω όλα μαζί. Θα πούμε αργότερα για τη δραματοποίηση και τα λοιπά που τη βάζουμε ήδη από την πρώτη φάση τη δραματοποίηση και που μας βοηθάει να γνωριστούμε και καλύτερα να βελτιώσουμε και τις σχέσεις μας. Όπως αυτή την τάξη που είχε πολλά προβλήματα σχέσεων έτσι άρα στην πρώτη φάση έπρεπε να κάνουν και τέτοια πράγματα. Να βελτιώσουν και τις σχέσεις τους τις ανθρώπινες σχέσεις τους να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους. Λοιπόν όλα αυτά παίρνουν χρόνο. Λοιπόν θέλετε να ρωτήστε κάτι για την πρώτη φάση. Πριν πάμε παρακάτω έχετε καμιά απορία για την πρώτη φάση. Τι άλλο κάνουμε πως το κάνουμε και τα λοιπά. Όχι. Λοιπόν πάμε λοιπόν παρακάτω στην κεντρική μας φάση. Έτσι η δεύτερη φάση είναι η κεντρική μας φάση. Πριν ξεκινήσει λοιπόν η δεύτερη φάση ανάμεσα τώρα είμαστε. Είμαστε ανάμεσα στην πρώτη φάση και στη δεύτερη. Εκεί λοιπόν στο σημείο αυτό ο δάσκαλος φέρνει τα βιβλία στην τάξη. Έτσι φέρνει τα βιβλία στην τάξη. Τώρα αυτό μια κουβέντα είναι βέβαια πως τα φέρνει και που τα βρίσκει. Είναι μια μεγάλη ιστορία. Είχαμε πει κάποια πράγματα. Τα βιβλία αυτά τα βρίσκει από τις βιβλιοθήκες του σχολείου, της τάξης. Έχει κάνει δηλαδή τις επιλογές του γιατί τα βιβλία αυτά πρέπει να είναι σχετικά με το θέμα εννοείται. Ανάλογα με το τι έχουμε. Είναι από την προσωπική του βιβλιοθήκη. Πιθανόν να έχει ζητήσει λεφτά από πιο πριν για να τα αγοράσουν όλα τα παιδιά αυτά και τα λοιπά. Τέλος πάντων βρίσκει καμιά δεκαριά βιβλία. Χρειαζόμαστε καμιά δεκαριά βιβλία. Τώρα, από πού προκύπτει το ότι χρειαζόμαστε δέκα βιβλία. Ο αριθμός αυτός δεν είναι αφθαίρετος. Προκύπτει από το εξής, ότι συνήθως έχουμε μία τάξη 30 παιδιών. Βέβαια από ό,τι βλέπω στα σχολεία που πηγαίνετε, ελάχιστες τάξεις είναι πάνω από 25 παιδιά. Παρόλο που φωνάζουν διάφοροι ότι ενώθηκαν τάξεις και είναι πολύ μεγάλες τάξεις. Εγώ από τις παρατηρήσεις που κάνετε δεν βλέπω μεγάλες τάξεις. Τέλος πάντων. Πες λοιπόν ότι έχουμε το μάξιμου τάξεις με 30 παιδιά. Σημαίνει ότι τα 30 παιδιά θα γίνουν γύρω στις 6 με 7 ομάδες. Αν δηλαδή κάθε ομάδα έχει 5 παιδιά ή 4 παιδιά, θα γίνουν λοιπόν 6-7 ομάδες. Μπορεί να γίνουν και 5 ομάδες και αν η τάξη είναι μικρότερη βέβαια θα γίνουν και πιο λίγες ομάδες. Άρα λοιπόν ο αριθμός των βιβλίων που μας χρειάζονται προκύπτει από το πόσες ομάδες θα γίνουν. Θέλουμε δηλαδή να έχουμε τόσα βιβλία όσες ομάδες θα γίνουν, συν μερικά παραπάνω. Συν μερικά παραπάνω. Δηλαδή θέλουμε τα παιδιά να έχουν δυνατότητα επιλογής. Θέλουμε εμείς δηλαδή να προτείνουμε περισσότερα βιβλία για να μπορούν τα παιδιά να διαλέξουν, να έχουν ένα πεδίο να διαλέξουν. Φέρνει λοιπόν ο εκπαιδευτικός τα βιβλία, μία ώρα αυτό κρατάει, έτσι μία ώρα την αφιερώνει σε αυτό. Στο ότι δηλαδή φέρνει τα βιβλία, τα συστήνει τα βιβλία, τα συστήνει λέει αυτό το βιβλίο, έτσι είναι του τάδε συγγραφέ, περίπου έχει αυτή την υπόθεση κτλ. Το δίνει το βιβλίο να το δούνε, το πιάνουν στα χέρια τους, πάει στο άλλο βιβλίο, το λέει αυτό κτλ. Προτείνει λοιπόν, συστήνει αυτά τα βιβλία, τα βλέπουν τα παιδιά, ρωτάνε τα παιδιά τι είναι αυτό, τι είναι εκείνο και όλα αυτά τα πράγματα. Και στο τέλος αυτής της ώρας χωρίζονται οι ομάδες. Δηλαδή τα παιδιά ανάλογα με το ποιο βιβλίο θέλουν να διαβάσουν, φτιάχνουν μια ομάδα που θα ασχοληθεί με το βιβλίο αυτό. Άρα κάθε ομάδα παίρνει διαλέγει διαφορετικό βιβλίο. Δεν έχουμε δύο ομάδες με το ίδιο βιβλίο. Αυτό δεν το θέλουμε και αν βέβαια θέλουν το ίδιο βιβλίο θα δούμε πως θα γίνει. Θα ρίξουμε έναν κλήρο, θα προσπαθήσουμε να πείσουμε τη μία ομάδα να πάει σε ένα άλλο βιβλίο κτλ. Αφήνουμε τα παιδιά να διαλέξουν την ομάδα τους, να σχηματίσουν τις ομάδες τους ελεύθερα. Αυτό μου το ρωτήσατε και στο προηγούμενο μάθημα, αν φτιάχνουμε εμείς τις ομάδες κτλ. Παιδαγωγικά όλοι οι τρόποι είναι σωστοί, δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος να φτιάχνεις ομάδες. Διότι εξαρτάται κάθε φορά από το σκοπό που έχει να εκπληρώσει η κάθε ομάδα. Ο διαχωρισμός στις ομάδες. Στη λογοτεχνία θέλουμε να είναι ελεύθερα, γιατί όπως είπαμε θέλουμε να υπάρχουν καλές φιλικές σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας ομάδας για να ανταλλάσουν τα συναισθήματά τους, τις ερμηνίες τους και να νιώθουν άνετα. Διότι με έναν που δεν χωνεύεις δεν μπορείς να κουβεδιάσεις για λογοτεχνία. Εύκολα. Λοιπόν, τώρα το ότι υπάρχουν μικροπροβλήματα, το ότι κάποια παιδιά είναι πολύ μοναχικά και δεν έχουν σε ποια ομάδα να πάνε. Αυτά όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα, παρουσιάζονται σε όλα τα μαθήματα και ο εκπαιδευτικός έχει τους τρόπους να τα λύνει. Πάντοτε λέει, επεμβαίνει, ξέρω εγώ μήπως θες να πας εκεί, μήπως να πας εκεί. Ξέρει αυτός που ταιριάζει ένα παιδί που δεν έχει ομάδα και τα λοιπά και τα λοιπά. Εντάξει ως εδώ. Η κάθε ομάδα λοιπόν έχει τον εξής σκοπό. Να διαβάσει το βιβλίο βέβαια. Άρα κάθε παιδί θα διαβάσει το βιβλίο στο σπίτι του. Τα βιβλία διαβάζονται στο σπίτι. Μπορεί να φιερώσουμε και κάποιο χρόνο στο σχολείο. Έτσι κι αλλιώς οι ομάδες αυτές θα δουλεύουν και μέσα στην τάξη. Επομένως για το επόμενο περίπου 20 ημερο, αφού σχηματιστούν οι ομάδες, το επόμενο 20 ημερο περίπου, εξαρτάται από την ηλικία και όλες και τα λοιπά, θα δουλεύουν οι ομάδες. Θα διαβάζονται τα βιβλία και θα δουλεύουν οι ομάδες. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα. Σημαίνει ότι αύριο παιδιά την δεύτερη ώρα, την τρίτη ώρα, θα δουλέψουν οι ομάδες της λογοτεχνίας. Μπορείτε να φέρτε τα βιβλία σας να διαβάσετε και σιγά σιγά ετοιμάζετε και τις δραστηριότητές σας. Άρα λοιπόν σε κάθε ομάδα ο δάσκαλος δίνει ένα χαρτί, να το πείτε φύλο εργασίας δεν ξεοποιείτε το άμα θέλετε φύλο εργασίας, δίνει ένα χαρτί με τις προτεινόμενες δραστηριότητες για την ομάδα αυτή. Και για το βιβλίο αυτό. Κάποιες μπορεί να είναι κοινές, κάποιες είναι κοινές ας πούμε σε όλες τις ομάδες και σε όλες τα βιβλία βέβαια μπορεί να είναι, αλλά βέβαια και κάποιες είναι διαφορετικές. Επομένως η ομάδα έχει μπροστά της το τι έχει να κάνει. Και η ομάδα αποφασίζει ποιες από αυτές τις δραστηριότητες θα κάνει, τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό, δεν χρειάζεται να τις κάνει όλες, ό,τι της αρέσει θα κάνει και πως θα τις κάνει. Το πως θα τις κάνει εννοώ ότι κάποιος από την ομάδα μπορεί να θέλει να ασχοληθεί με μία δραστηριότητα. Κάποιος άλλος να ασχοληθεί με μία άλλη δραστηριότητα. Κάποιοι οι δυο τους μαζί να ασχοληθούν με μία άλλη δραστηριότητα και κάποιες δραστηριότητες θα τις κάνουν όλοι μαζί. Άρα λοιπόν η ομάδα οργανώνει τη δουλειά της και λέει τι θα κάνουμε και ποιος θα κάνει τι. Το επόμενο λοιπόν αυτό το 20 ημέρο που λέμε, οι ομάδες δουλεύουν μέσα στην τάξη και ταυτόχρονα διαβάζουν και τα βιβλία τους. Δηλαδή τι θέλω να πω εδώ. Δεν περιμένουμε να τελειώσει η ανάγνωση να διαβάσουν όλα τα παιδιά της ομάδας το βιβλίο τους και μετά να αρχίσουν τις δραστηριότητες. Ζήτου που καήκαμε. Τον αιώνα τον απαντά. Έτσι δηλαδή πότε θα διαβάσουν, αν θα διαβάσουν όλοι, δεν μπορούμε να περιμένουμε τον έναν που δεν έχει διαβάσει και τα λοιπά. Άρα λοιπόν αυτό γίνεται ταυτόχρονα και θα μου πείτε, μα πως είναι δυνατόν να κάνω τις δραστηριότητες χωρίς να έχω διαβάσει το βιβλίο. Γίνεται. Για πες. Πες. Εσύ. Το όνομά σου. Ο Λευτέρης. Το λέω γιατί ο Λευτέρης είναι σε ομάδα που κάνανε ένα μικρό τέτοιο προτζεκτάκι σήμερα στο Βαφοπούλιο. Λοιπόν στο Βαφοπούλιο σε δύο ώρες τα παιδιά δεν προλαβαίνουν να διαβάσουν το βιβλίο, όμως τις δραστηριότητες μια χαρά τις κάνανε. Λευτέρη. Καλά πήγε. Λοιπόν, άρα τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι, και προσέξτε τώρα πως λειτουργεί αυτό σε δύο ταμπλό. Δηλαδή διαβάζω και κάνω δραστηριότητες. Λειτουργεί όπου το ένα δίνει κίνητρα στο άλλο. Δηλαδή όσο διαβάζω έχω και την όρεξη να κάνω τις δραστηριότητες, αλλά και όσο κάνω τις δραστηριότητες μου ανοίγει η όρεξη να διαβάσω. Διότι βλέπω ότι για να προχωρήσω αυτή τη δραστηριότητα, για να την κάνω καλύτερη πρέπει να διαβάσω. Ενώ αν με περιμένει η τάξη και ο δάσκαλος να διαβάσω. Άντε τάξη, όποτε μου τύχει. Καταλάβατε. Δηλαδή αυτό είναι το μεγάλο μυστικό. Ότι διαβάζω και δουλεύω τις δραστηριότητες, ταυτόχρονα και ότι ο ένας με τον άλλον αλληλοβοηθιέται, αλλά και ταυτόχρονα παρακινεί ο ένας τον άλλον πάνω στη δουλειά. Άντε ρε παιδί μου, έχεις να κάνεις το περίγραμμα του χαρακτήρα. Έφτιαξες το μισό, πότε θα το τελειώσεις. Πρέπει να διαβάσεις για να το συμπληρώσεις. Να βάλεις και μερικά άλλα πράγματα μέσα. Άντε τελείωνε, διάβασέ το να τα βάλεις. Καταλάβατε δηλαδή δεν μπορείς να φτιάξεις ας πούμε το περίγραμμα του χαρακτήρα με το μισό μόνο βιβλίο, θα το φτιάξεις κουτσά στραβά και με το μισό. Στην τελική δεν θα σου πάρει και κανένα στο κεφάλι, όμως για να φτιάξεις τη δραστηριότητα καλύτερη, γιατί είσαι και ομάδα και θέλεις να δείξεις και μια καλή δουλειά. Έτσι δεν είναι. Λοιπόν, άρα δουλεύουν οι ομάδες μέσα στην τάξη, αν θέλουν μπορούν να συναντηθούν και εκτός της τάξης. Κάποιοι συναντιούνται. Κάποιες εργασίες αναγκαστικά θα γίνουν και εκτός τάξης, γιατί μπορεί ας πούμε να χρειάζεται μια έρευνα στο ίντερνετ και να μην έχεις ίντερνετ μέσα στην τάξη ή να μην προλαβαίνουν όλοι να το χρησιμοποιήσουν. Μπορεί να χρειάζεται να συγκεντρωθείς με ησυχία να γράψεις ένα κείμενο έτσι και να το κάνεις περισσότερο στο σπίτι σου αυτό. Μπορεί να το κάνεις στο σπίτι και να το φέρεις στην τάξη στην ομάδα σου να το δείτε όλοι μαζί να το διορθώστε. Άρα δεν σημαίνει ότι δεν δουλεύουμε και στο σπίτι και δεν είναι κακό και να δουλεύουμε και στο σπίτι. Ο σκοπός είναι να μην κάνουμε όλη τη δουλειά στο σπίτι, γιατί τότε ξέρουμε από την πείρα μας ότι βάζουν το χέρι τους οι γονείς. Αν όλη η δουλειά γίνεται στο σπίτι το χέρι τους το βάζουν οι γονείς και αυτό δεν το θέλουμε βέβαια. Άρα λοιπόν προσπαθούμε να κρατήσουμε αυτή την ισορροπία να έχει ο δάσκαλος τον έλεγχο της δουλειάς, να ξέρει η κάθε ομάδα πώς δουλεύει. Πηγαίνει λοιπόν ο δάσκαλος από ομάδα σε ομάδα και λέει τι γίνεται παιδιά πώς πάμε πώς πάει η ανάγνωση. Σας αρέσει το βιβλίο που διαβάζετε. Συζητάει τώρα με την κάθε ομάδα χωριστά. Κουβετιάζει για αυτό που διαβάσανε. Τους λέει και αυτό στη γνώμη του. Λένε και τα παιδιά ο τάδε ήρωας ξέρω εγώ το ένα το άλλο και τα λοιπά. Τι γίνεται λοιπόν με τις δραστηριότητές σας, τις έχετε μοιράσει πώς πάτε, ποιος θα κάνει αυτό, ποιος θα κάνει εκείνο, έχετε καμιά δυσκολία στο πώς θα τις εκτελέσετε. Και αυτό θα πει συνεργάζεται ο δάσκαλος με την κάθε ομάδα. Πάει μετά στην άλλη ομάδα, πάει στην άλλη ομάδα και τα λοιπά. Κάποια στιγμή λοιπόν αυτή η δουλειά ολοκληρώνεται. Και τότε ξεκινάνε οι παρουσιάσεις των ομάδων. Γίνεται ένα πρόγραμμα παρουσιάσεων. Ξέρει η κάθε ομάδα ποια μέρα θα παρουσιάσει. Μπορεί άλλοι βάζουν τις παρουσιάσεις μαζεμένες, δηλαδή λένε ας πούμε θα αφιερώσω δυο μέρες, αρκετές ώρες ας πούμε σε δύο μέρες για να κάνουμε όλες τις παρουσιάσεις, ώστε να είμαστε μέσα σε αυτό το κλίμα και τα λοιπά. Άλλοι λένε θα κάνω μια παρουσία στην εβδομάδα. Πώς θέλει ο κάθε δάσκαλος να κατανήμη το χρόνο του. Παρουσιάζουν λοιπόν όλες οι ομάδες. Έχουμε κι άλλα να πούμε αλλά να οργανωθούμε λιγάκι. Χωρίζετε σε ομάδες αυτά τα είπαμε. Τώρα γιατί αυτό θεωρείτε διαφοροποιημένη διδασκαλία. Αυτός ο τρόπος που σας περιγράφω παιδαγωγικά είναι στην κατεύθυνση της διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Γιατί, πείτε μου εσείς, το λέει δηλαδή εδώ πέρα. Συμβάστε τι σημαίνει διαφοροποιημένη διδασκαλία, έτσι δεν είναι, ορίστε. Διαφορετική διδασκαλία δεν σημαίνει διαφορετική διδασκαλία από την παραδοσιακή, διαφορετική διδασκαλία τι σημαίνει, ναι. Άρα διαφοροποιείται η διδασκαλία αναμαθητή. Δεν είμαστε και υπερβολικοί αναμαθητοί, διαφοροποιείται οπωσδήποτε αναομάδα μαθητών. Δηλαδή, στη μη διαφοροποιημένη διδασκαλία, στην παραδοσιακή διδασκαλία, όλη η τάξη διαβάζει το ίδιο κείμενο και όλη η τάξη κάνει τις ίδιες ακριβώς ασκήσεις. Έτσι δεν σήμερα. Τις ίδιες ερωτήσεις ή τις ίδιες ασκήσεις, αυτές που είναι από κάτω, τις κάνουν όλοι. Αυτό δεν είναι η διαφοροποιημένη διδασκαλία. Λοιπόν, αυτός ο τρόπος εξασφαλίζει τη διαφοροποιημένη διδασκαλία ακριβώς επειδή κάθε ομάδα διαβάζει άλλο κείμενο, πιο τεριαστό στις δικές της δυνατότητες προτιμήσεις και τα λοιπά, αλλά και κάθε ομάδα αναλαμβάνει άλλες εργασίες. Και ακόμα και κάθε παιδί κάνει άλλη εργασία. Δεν κάνουν όλοι τις ίδιες εργασίες. Επομένως αυτό σημαίνει στη λογοτεχνία διαφοροποιημένη διδασκαλία. Σε άλλα μαθήματα βέβαια δεν ξέρω, διαφοροποιημένη διδασκαλία θα παίρνει άλλες μορφές. Λοιπόν τώρα θα κάνουμε το διάλειμμα απλώς να σας πω λίγο έτσι για να ξέρετε. Κάθε ομάδα λοιπόν είπαμε θα παρουσιάσει το βιβλίο της. Και θα παρουσιάσει το βιβλίο της στην υπόλοιπη τάξη η οποία δεν έχει διαβάσει το βιβλίο. Το μεγάλο ερώτημα είναι πως θα γίνει αυτή η παρουσίαση. Αυτό θα δούμε τώρα από πιο κοντά πως θα γίνει. Λοιπόν ας κάνουμε όμως το διάλειμμα. Τι σημαίνει παρουσίαση βιβλίου και τι σημαίνει πετυχημένη παρουσίαση βιβλίου. Αυτό ξέρετε είναι μια κοινωνική περίσταση. Δεν είναι μόνο για το μάθημα. Δηλαδή το να παρουσιάζουμε βιβλία δεν έχει να κάνει με το μάθημα μόνο στο σχολείο. Βιβλία όπως ξέρετε παρουσιάζονται σε διάφορες περιστάσεις μέσα στην κοινωνία. Δεν ξέρω αν πήρατε είδηση αυτές τις μέρες είχαμε τη διεθνία έκθεση βιβλίου. Πήγε κανείς σας. Ούτε ένας. Πήγατε. Μπράβο. Κάποιοι πήγαν. Μα είδα εγώ κάποιους φοιτητές μας. Κι εσύ δεν ήσουν. Εσύ Λευτέρη. Στην έκθεση. Δεν σε είδα εκεί. Όχι. Είδα το Στέλιο σίγουρα. Και κάποιους άλλους είδα. Τέλος πάντων είχαμε τη διεθνία έκθεση βιβλίου μέσα στα περίπτερα της έκθεσης. Λοιπόν. Μια τεράστια έκθεση βιβλίου. Ελληνικών κυρίως βιβλίων βέβαια αλλά και με ξένους εκδότες κτλ. Όπου γίνονται πάρα πο... έχει διάφορα περίπτερα και στάντ κτλ. Και γίνονται και πολλές παρουσιάσεις βιβλίων. Παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται σε βιβλιοθήκες. Παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται σε βιβλιοπωλεία. Είναι δηλαδή πολύ βα... είναι μια βασική δραστηριότητα γύρω από την ανάγνωση ή παρουσίας του βιβλίου. Επίσης παρουσιάσεις βιβλίων γίνονται εντελώς άτυπα ανάμεσα στους αναγνώστες. Δηλαδή σε ρωτάει μια φίλη σου, ένας φίλος σου, διαβάζεις τώρα ένα βιβλίο, λες ναι διαβάζω ένα βιβλίο. Τι λέει αυτό το βιβλίο, τι είναι αυτό το βιβλίο και πρέπει με λίγα λόγια να πεις τι είναι αυτό το βιβλίο που διαβάζεις. Το ίδιο συμβαίνει με τις ταινίες, τις κινηματογραφικές. Σε ρωτάει κάποιος είδες αυτή την ταινία, λες ναι την είδα. Σε ρωτάει τι είναι αυτή η ταινία και πρέπει με λίγα λόγια να πεις τι είναι αυτή η ταινία. Και βέβαια να πεις αν σου άρεσε. Δηλαδή το πως παρουσιάζουμε μία μυθοπλασία γιατί το κοινό που έχει και το βιβλίο, το λογοτεχνικό και η κινηματογραφική ταινία είναι βέβαια ότι είναι μυθοπλασίες έτσι. Το πως παρουσιάζουμε μία μυθοπλασία είναι δύσκολο, δεν είναι εύκολο. Γι' αυτό και ίσως θα το έχετε βιώσει. Πολλές φορές σας λέει λοιπόν ο φίλος σας, η μαμά σας και τα λοιπά. Ξέρεις είδα μια ταινία πολύ ωραία. Τι ήταν αυτή η ταινία λοιπόν ρωτάτε εσείς. Ξέρεις ήταν έτσι και έτσι και πήγε αυτός και ήρθε και έκανε και αυτό και τα λοιπά και έτσι. Σου λέει δηλαδή μία ιστορία και εσύ δεν βγάζεις κανένα νόημα. Σας έχει συμβεί. Δεν βγάζεις νόημα από αυτά που σου λένε. Και σου λέει ο ένας κάτι και μετά κάποιος άλλος που είδε την ίδια ταινία σου λέει και αυτός. Και λες μα είδαν την ίδια ταινία. Σου λέει άλλο ένας και άλλο άλλος. Λοιπόν άρα εδώ πέρα υπάρχει ένα πρόβλημα. Όλοι μπερδευόμαστε όταν πρόκειται να παρουσιάσουμε μία μυθοπλασία. Και άρα ο δικός μου σκοπός και ο σκοπός ας πούμε ενός του νέου προγράμματος αυτού που ξέρετε. Είναι να δώσουμε ένα φορμάτ που να είναι απλό και κατανοητό για το πώς μπορούν να γίνουν οι παρουσιάσεις των βιβλίων. Χωρίς να χάνουμε έτσι τον πούσουλα και να μπορούμε μετά και η τάξη η οποία τάξη δεν έχει διαβάσει το βιβλίο έτσι να συμμετάσχει σε μία κοινή συζήτηση. Διότι η παρουσίαση ενός βιβλίου δεν είναι παιδιά ένα θέατρο. Αυτοί οι οποίοι το παρουσιάζουν λένε μπουρου μπουρου μπουρου μπουρου μπουρου και οι άλλοι οι οποίοι ακούνε χειροκροτάνε και μετά γεια σας. Δεν είναι έτσι. Η παρουσίαση του βιβλίου πρέπει να καταλήξει σε μία συζήτηση στην οποία θα εμπλακεί όλη η τάξη. Άρα για να είναι πετυχημένη μία παρουσίαση πρέπει να δώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για το βιβλίο με σαφήνια. Προσέξτε με σαφήνια ώστε οι ακροατές να κατανοήσουν περί τι νος πρόκειται. Υπάρχουν δηλαδή κάποια στοιχεία στη μυθοπλασία τα οποία είναι αντικειμενικά. Καταλαβαίνετε τι εννοώ είναι αντικειμενικά δεν είναι θέμα ερμηνειών. Υπάρχουν και άλλα πολλά που είναι θέμα ερμηνείας αλλά υπάρχουν στοιχεία που είναι αντικειμενικά και αυτά τα απαραίτητα όπως τα λέει εδώ αντικειμενικά στοιχεία θα πρέπει να τα δώσει με σαφήνια ώστε να καταλάβουν αυτοί που ακούνε. Το δεύτερο που πρέπει να κάνει οι παρουσίες του βιβλίου είναι βέβαια και ίσως είναι ακόμα πιο σπουδαίο να εκφράσει τις προσωπικές ερμηνίες των μελών της ομάδας. Δηλαδή τα μέλη της ομάδας των μαθητών που σηκώνονται να παρουσιάσουν ένα βιβλίο ακριβώς θα πρέπει να μας παρουσιάσουν τις ερμηνίες τους. Αυτό είναι το κυριότερο. Άρα και θα πρέπει να μας δώσουν τα στοιχεία τα αντικειμενικά αλλά και θα πρέπει να μας δώσουν τις προσωπικές ερμηνίες και τα νοήματα που βγάλανε. Το πρόβλημα που υπάρχει συνήθως στις παρουσιάσεις που κάνουμε μεταξύ μας και σε πολλές επίσημες παρουσιάσεις υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Πας δηλαδή σε μια παρουσία σε ένα βιβλιοπωλείο ας πούμε ακούς για το βιβλίο δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Και δεν φτέσαι εσύ που δεν καταλαβαίνεις δηλαδή η παρουσίαση δεν πρέπει να απευθύνεται σε αυτούς που το διάβασαν αυτοί που το διάβασαν το διάβασαν. Η παρουσίαση απευθύνεται σε αυτούς που δεν το διάβασαν. Άρα λοιπόν αν εσύ δεν το διάβασες και πας να ακούσεις και δεν καταλαβαίνεις τίποτα είναι πρόβλημα του παρουσιαστή. Δεν είναι πρόβλημα δικός. Άρα λοιπόν ακόμα και πολλοί εμπειροί και έτσι δεν έχουν μάθει να κάνουν καλές παρουσιάσεις βιβλίων. Το πρόβλημα λοιπόν συνήθως σε μία κακή παρουσίαση είναι που μπλέκουνε το α με το β. Θα σας πω ένα παράδειγμα για να νομίζω ότι αυτό θα καταλάβετε επακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα. Βλέπει λοιπόν κάποιος μία ταινία και προσπαθεί να τη διηγηθεί. Στην ταινία αυτή λοιπόν είναι δύο αδελφές οι πρωταγωνίστρες. Και ξεκινάει αυτός και λέει είδα λοιπόν χθες μία ταινία και πρωταγωνιστούσαν δύο αδελφές. Η μία ήταν η καλή και η άλλη ήταν η κακή. Και συνεχίζει. Ήδη έχει κάνει ένα τεράστιο λάθος. Γιατί. Ποιο είναι το λάθος του. Ποιο είναι το λάθος που έχει κάνει. Τα έχει μπερδέψει απ΄την αρχή. Τα έχει μπερδέψει το α με το β. Γιατί. Ναι Μαρία. Γιατί υπηρεσμοποιεί τους όρους καλή και νακή. Δηλαδή είναι μία πολιτική κλασμία. Αντί να δοσιάσει εχθρό στις ενέργειες του κάθε ήλου. Αυτό ακριβώς. Δηλαδή πριν μας δώσει τα απαραίτητα στοιχεία να μας πει ότι η μία αδελφή ξέρω εγώ είναι η μεγαλύτερη έχει αυτή την ηλικία είναι ξανθιά κάνει αυτή τη δουλειά ξέρω εγώ είναι παντρεμένη δεν είναι τι έχει κάνει. Η άλλη αδελφή είναι η μικρή είναι μελαχρινή είναι έτσι είναι αλλιώς. Πριν μας δώσει δηλαδή τα απαραίτητα στοιχεία μας χαρακτηρίζει μας δίνει τον δικό του χαρακτηρισμό που είναι ερμηνεία. Καθώς μετά θα συνεχίσει εμείς που μπορεί να έχουμε διαφορετικά κριτήρια έχουμε όμως κολλήσει στο ότι η μία είναι καλή και η άλλη είναι κακιά. Και καθώς θα μας λέει μετά τη συνέχεια της πράξης και τα λοιπά εμάς δεν θα μας κολλάει η συγκεκριμένη εξέλιξη με την καλή και η συγκεκριμένη εξέλιξη με την κακιά και εκεί κάπου μπερδευόμαστε. Αυτό είναι πολύ απλοϊκό έτσι όπως σας το λέω αλλά θέλω να σας δείξω ακριβώς ότι είναι άλλο πράγμα να δίνεις κάποια βασικά στοιχεία ενός μυθοπλασίας ώστε ο άλλος να τα έχει και να μπορεί καθώς θα εξελιχθεί ας πούμε η αφήγησή σου να βγάλει και μόνος του κάποια συμπεράσματα. Και άλλο πράγμα είναι να του ρίξεις στο πρόσωπο κατευθείαν τις δικές σου αξιολογήσεις και τις δικές σου ερμηνίες. Γι' αυτό λοιπόν θέλουμε να τα ξεχωρίσουμε αυτά τα πράγματα και η παρουσίασή μας να έχει τα εξής διακριτά μέρη. Πρώτο μέρος είναι η σύντομη αναφορά στα βασικά στοιχεία μιας ιστορίας. Ξεχνάμε τη λέξη περίληψη παιδιά. Τη λέξη περίληψη εγώ δεν τη χρησιμοποιώ στα λογοτεχνικά κείμενα. Είναι μια μεγάλη συζήτηση αυτή. Πρόσφατα τώρα τελειώνει γίνεται και μια διδακτορική διατριβή για την περίληψη γενικότερα. Αλλά θα δείτε αν το σκεφτείτε θα δείτε ότι η λέξη περίληψη δεν ταιριάζει για τα μυθιστορήματα. Η λέξη περίληψη ταιριάζει πολύ περισσότερο για τα πληροφοριακά κείμενα. Εκείνα μπορείς να τα κάνεις περίληψη. Το μυθιστόρημα δεν μπορείς να το κάνεις περίληψη. Το μυθιστόρημα τι πρέπει να το κάνεις. Πρέπει να, για να το παρουσιάσεις, να δώσεις αυτά τα βασικά στοιχεία. Δηλαδή να πεις τα παιδιά να απαντήσουν το πρώτο που πρέπει να κάνουν, η πρώτη δραστηριότητα ας πούμε. Έτσι, η πρώτη δραστηριότητα είναι να απαντήσουν σύντομα σε αυτές τις ερωτήσεις. Που εκτιλήσεται η ιστορία, πότε εκτιλήσεται η ιστορία, ποιοι είναι οι βασικοί ήρωες. Οι βασικοί, μπορεί να έχει καμιά πενηταριά, όλος θα τους πούμε, τους βασικούς. Και μπορούμε να κάνουμε και ένα διάγραμμα, όπως λέμε, χαρακτήρων. Δυστυχώς δεν έχουμε τον άπειρο χρόνο να σας τα εξηγώ όλα με πολλές λεπτομέρειες, έτσι. Λοιπόν, ένα διάγραμμα χαρακτήρων πάνω σε μία α4 κόλλα να βάλουμε τους ήρωες, να κάνουμε κάποια τόξα κτλ. Ποιοι είναι οι βασικοί ήρωες λοιπόν, ποιος μιλάει, ποιος είναι ο αφηγητής. Απλά πράγματα, όχι αυτά που μαθαίνατε στην τρίτη ηλικίου. Είναι ένας τριτοπρόσωπος αφηγητής ή ένας από τους ήρωες μας λέει την ιστορία. Αυτό εννοούμε εδώ τώρα, την απλή αυτή διάκριση. Τι συμβαίνει στην ιστορία, ποια είναι τα βασικά γεγονότα της πλοκής, αυτό είναι ίσως το πιο δύσκολο. Αυτό είναι λίγο δύσκολο, διότι πρέπει να βγάλουμε από το μυθιστόριμα τα βασικά γεγονότα. Συνήθως τα γεγονότα είναι πολλά και όλη η ομάδα μαζί πρέπει να κάτσει να αποφασίσει ποια είναι τα απαραίτητα γεγονότα. Τα πιο σημαντικά, δεν χρειάζονται λεπτομέρειες. Ποια είναι η δομή του βιβλίου, αυτό μας χρειάζεται βέβαιο όταν είμαστε στα πολύ μικρά παιδιά. Δεν υπάρχει δομή, είναι μία μικρή αφήγηση. Όμως καθώς μεγαλώνουν τα βιβλία και τα παιδιά, ένα μυθιστόριμα έχει κεφάλαια, έχει μέρη. Κάποιες φορές είναι τα κεφάλαια με τίτλους, άλλες φορές είναι χωρίς τίτλους. Είναι καλό να μπορούμε να δώσουμε στον άλλον να καταλάβει τη δομή. Και τέλος, ποιο είναι το θέμα του βιβλίου. Μέχρι αυτή την ερώτηση, αφήνουμε το θέμα, μέχρι αυτή την ερώτηση, οι απαντήσεις είναι αντικειμενικές. Δεν υπάρχει εδώ πέρα, εγώ νομίζω αυτό και συνομίζω το άλλο. Έτσι, τα πράγματα εδώ είναι ένα και ένα ίσον δύο. Στην τελευταία ερώτηση, και γι' αυτό την αφήνουμε και τελευταία, ποιο είναι το θέμα του βιβλίου, δεν είναι η απάντηση μία, δεν είναι αντικειμενική. Δηλαδή, αυτή η ερώτηση, με αυτή την ερώτηση, μπαίνουμε στο χώρο της ερμηνείας. Το πώς θα διατυπώσεις το θέμα, η διατύπωση του θέματος, προσέξτε παιδιά, είναι το πιο δύσκολο. Ξέρετε ότι όλοι μας, και εγώ και εσείς, άμα πάρτε ένα βιβλίο και σας ζητήσουν το θέμα, θα δυσκολευτείτε να πείτε το θέμα με μία πρόταση, με δύο προτάσεις. Δεν λέμε το θέμα ούτε με αναφορά στα συγκεκριμένα γεγονότα, ούτε με αναφορά στους συγκεκριμένους ήρωες. Το θέμα του βιβλίου είναι το γενικότερο ανθρώπινο θέμα που το βιβλίο αυτό μοιράζεται με πολλά άλλα βιβλία. Ας πούμε, στο Ρωμαίο και στην Ιουλιαίτα, που το ξέρετε, το θέμα του βιβλίου δεν είναι ο έρωτας του Ρωμαίου και της Ιουλιαίτας. Είναι λάθος να το πείτε αυτό, διότι δεν θέλουμε να πούμε για τον συγκεκριμένο Ρωμαίο και τη συγκεκριμένη Ιουλιαίτα. Άρα λοιπόν στο Ρωμαίο και στην Ιουλιαίτα, αν σας ζητήσει κανείς να πείτε ποιο είναι το θέμα, τι θα πείτε, πώς θα το διατυπώσετε γενικά. Ποιο είναι το θέμα του Ρωμαίου και της Ιουλιαίτας. Καμία ιδέα. Ποιο είναι παιδιά, καμία υπόθεση. Τι, ποιο είναι το χαρακτηριστικό, ο έρωτας πρέπει να υπάρχει στο θέμα, έτσι. Ο έρωτας πρέπει να υπάρχει στο θέμα, δεν μπορεί να μην υπάρχει. Όμως, τι άλλο πρέπει να υπάρχει εκτός από τη λέξη έρωτας, δηλαδή τι είδους έρωτας είναι αυτός. Ορίστε. Ναι. Ανεκπλήρωτος δεν είναι ακριβώς, γιατί παντρεύονται. Ορίστε. Πώς? Θυσιαστικός. Δεν είναι σωστή η λέξη, όμως κάτι πας, κοντά είσαι, ναι. Απαγορευμένος. Απαγορευμένος, σωστό, έτσι, είναι ο απαγορευμένος έρωτας. Είναι ο αδύνατος έρωτας. Έτσι, ο παρεμποδισμένος έρωτας, που ούτε αυτή είναι πολύ καλή λέξη. Ο δύσκολος έρωτας, εντάξει. Είναι αυτό το είδος έρωτα, που είναι πάρα πολύ δύσκολος, που έχει πάρα πολλά εμπόδια. Υπάρχουν και πολλά άλλα έργα που έχουν αυτό το θέμα. Άρα δηλαδή, αυτό εννοούμε το θέμα του έργου, ότι αυτό το θέμα το έχουν κι άλλα. Το έχει κι αυτό. Είναι δηλαδή διατυπωμένο με ένα γενικό τρόπο. Αυτό σημαίνει το θέμα. Είναι πολύ δύσκολο, το ξέρω. Όμως, γι' αυτό πρέπει τα παιδιά από μικρά να μαθαίνουν. Ξέρετε, είναι πολύ σπουδαία άσκηση. Κάνετε χιλιάδες ασκήσεις στο σχολείο και δεν κάνετε αυτή που είναι η πιο σπουδαία από όλες. Να διατυπώσεις το θέμα. Είναι αυτή η άσκηση που σε βοηθάει να κάνεις την βασική αφαίρεση και βέβαια τη βασική ερμηνεία. Λοιπόν, θα μπορούσα πολλά να πω πάνω σε αυτό, αλλά δυστυχώς δεν έχουμε χρόνο. Αφού λοιπόν πούμε αυτά τα βασικά, που σε μια παρουσίαση αυτά δεν κρατάνε πάνω από 10 λεπτά, το να τα πεις, το πού πότε και αυτά, μετά θα γίνει ανάγνωση κάποιων αποσπασμάτων από το βιβλίο, δηλαδή τα παιδιά της ομάδας έχουν διαλέξει κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα, έχουν προβάρει την ανάγνωση τους, γιατί η ανάγνωση, οι φωναχτοί, χρειάζεται πρόβα. Δεν γίνεται αντεμπούρ, κανείς δεν μπορεί να διαβάσει ωραία χωρίς πρόβα. Άρα λοιπόν έχουν προβάρει και διαβάζουν κάποιο αποσπάσμα και μετά ακολουθεί το μεγαλύτερο μέρος της παρουσίασης, γιατί μέχρι εδώ δεν ήταν αυτά, είπαμε είναι σύντομα. Το μεγαλύτερο μέρος είναι η παρουσίαση των δραστηριωτήτων τους, δηλαδή ό,τι έχουν κάνει κάποιες εργασίες και με αυτές τις εργασίες που παρουσιάζουν, θα πούμε τι εργασίες είναι, εκφράζουν τις ερμηνίες τους, τις απόψεις τους, τις εκτιμήσεις τους για το θέμα, για τους ήρωες κτλ. Και το μέρος αυτό διαρκεί περισσότερο, αλλά είναι και το πιο ευέλικτο, διότι μπορούν να παρουσιαστούν διαφορετικών ειδών δραστηριώτες. Όπως είπαμε, από αυτές τις δραστηριώτες η κάθε ομάδα έχει διαλέξει τι θα κάνει. Μπορεί να έχει διαλέξει μόνο δυο δραστηριώτες να κάνει, τάξη. Τόσο μπορούσε, τόσο έκανε. Συμφωνεί? Άρα λοιπόν, η τάξη ακούει αυτές τις παρουσιάσεις. Και η τάξη γνωρίζει έτσι, αρκετά βιβλία. Και τα γνωρίζει καλά. Δεν τα γνωρίζει απλώς ένα τίτλο, τα γνωρίζει καλά. Και με αυτή την έννοια, μπορεί και να αποκτήσει ο κάθε μαθητής ενδιαφέρον και κινητρό, να διαβάσει κάποτε και ένα άλλο βιβλίο από αυτά που άκουσε. Και βέβαια, ο εκπαιδευτικός έχει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτές τις παρουσιάσεις, διότι λειτουργεί ως μεσολαβητής ανάμεσα στην ομάδα που παρουσιάζει και στην υπόλοιπη τάξη. Έχει δηλαδή το νου του, αν η υπόλοιπη τάξη καταλαβαίνει αυτά που λένε τα παιδιά, ρωτάει κάθε λίγο την υπόλοιπη τάξη, έχετε να κάνετε καμιά ερώτηση, θέλετε καμιά διευκρίνηση, θέλετε να πείτε κάτι. Και ο εκπαιδευτικός σιγά σιγά, καθώς στην πρώτη δεν μπορεί να το κάνει, αλλά ήδη από τη δεύτερη παρουσίαση, αρχίζει να εισάγει και τη σύγκριση. Δηλαδή αφού έχουμε πολλά βιβλία, μπορούμε να κάνουμε και συγκρίσεις. Και λέει ο εκπαιδευτικός, α βλέπετε λοιπόν εδώ τι συμβαίνει, θυμάστε που στο άλλο βιβλίο, έτσι στο προηγούμενο βιβλίο, στο προπροηγούμενο κτλ συνέβη κάτι άλλο παρόμοιο, εκεί γινόντουσαν κάπως αλλιώς τα πράγματα, είχαμε συναντήσει κάτι άλλο. Και μέσα από αυτό μπαίνει και το στοιχείο ότι βλέπουμε τα βιβλία μας, τι κοινό έχουν και τι διαφορετικό έχουν, ως προς το θέμα αυτό με το οποίο ασχολούμαστε. Και άρα καθώς οι παρουσιάσεις προχωράνε, οι μαθητές γίνονται όλο και πιο όρημοι στο να συγκρίνουν τα βιβλία και να αξιολογούν τα βιβλία. Και στο τέλος της διαδικασίας είναι σε θέση να πούν ποιο βιβλίο τους αρέσει περισσότερο, ακόμα και αν δεν το έχουν διαβάσει, έτσι από αυτά που άκουσαν ποιο βιβλίο τους αρέσει περισσότερο, γιατί τους αρέσει περισσότερο, γιατί πιστεύουν ότι είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και τα λοιπά και έτσι αναπτύσσουν και κριτήρια αξιολόγησης. Διότι τα κριτήρια αξιολόγησης μας παιδιά, πως αναπτύσσονται, αναπτύσσονται στην πράξη μέσα από τη σύγκριση. Εντάξει. Λοιπόν, και εδώ τελειώνει η δεύτερη φάση. Θέλετε να ρωτήσετε τίποτε? Θέλετε να ρωτήσετε κάτι για τη δεύτερη φάση. Εντάξει. Λοιπόν, έχει το πράγμα προχωρήσει στο μυαλό σας. Ωραία. Λοιπόν, θα σταματήσουμε εδώ, θα αφήσουμε την τρίτη φάση που είναι πολύ μικρή, αλλά δεν θέλω να σας κουράζω, γιατί έχουμε να κάνουμε δύο παρουσιάσεις. Εντάξει. Δύο παρουσιάσεις εργασιών. Οπότε σταματάμε εδώ τώρα και μας μένει στο επόμενο μάθημα που έχουμε θέμα διδασκαλία της πίησης, μας μένει και η τρίτη φάση να πούμε. Εντάξει.

Η οργάνωση του μαθήματος της λογοτεχνίας- β΄μέρος / Διάλεξη 10 / σύντομη περιγραφή

Open Access AudioVisual Archive

Πλατφορμα διάχυσης οπτικοακουστικού υλικού ανοικτής πρόσβασης με χρήση τεχνολογιών αναγνώρισης λόγου

Η οργάνωση του μαθήματος της λογοτεχνίας- β΄μέρος / Διάλεξη 10 / σύντομη περιγραφή

Παρόμοια τεκμήρια

Open Access AudioVisual Archive

Πλατφορμα διάχυσης οπτικοακουστικού υλικού ανοικτής πρόσβασης με χρήση τεχνολογιών αναγνώρισης λόγου