Διάλεξη 6: ΠΑΕΛΝΟΣ АΣΙΚΙΙΟΝΗ ΦΑΝΟ ΔΕΜΕΙ ΣΩΝ ΚΕΠ� Adele η οποία είναι ένας νέος καλλιτέχνης, πολύ δημιουργικός και πολύ παρατηρητικός και έχει μία ματιά δυσδυτική που περιγράφει πράγματα που αφορούν τις μέρες μας. Έχουμε δύο επίπεδα εκπαίδευσης με αυτή τη δράση. Το ένα επίπεδο εκπαίδευσης είναι η εξικείωσή μας με το έργο τέχνης και το άλλο επίπεδο εκπαίδευσης μας έχει να κάνει με το πώς μπορούν οι φοιτητές μας και όσοι άλλοι μας παρακολουθείτε έξω από το Παρακυστήμιο. Έχει να κάνει λοιπόν με την προπαρασκευή μας να μπορούμε να σκεφτούμε και εμείς πώς θα ετοιμάζουμε μία έκθεση σε ένα συνέδριο ή σε κάποιο άλλο γεγονός όπου παρέχουμε τις υπηρεσίες μας. Μαρία γεια σου. Γεια σου. Αυτό που έχω να πω είναι ότι εγώ εντυπωσιάστηκα από τα έργα σου γιατί πραγματικά έχουν μια δυσδυτική ματιά. Επειδή έτσι και εγώ έχω σπουδάσει και λογοτεχνία μόλις τα είδα θυμήθηκα στίχους του Μοντάλε γιατί είμαστε και στο ιταλικό. Και θα πω μόνο ένα στίχο. Λουμάλε σπέσω ή λουμάλε τη βίβαιρε ο εγκοντράτος συχνά συνάντησα την ασχήμια της ζωής. Τη δυστυχία δηλαδή. Δεν δε επιμείνω εγώ γιατί δεν πρέπει εγώ να φάω το χρόνο σου. Θέλω όμως να ακούσω για το θέμα και για την απόφασή σου να παρουσιάσεις το θέμα όπως το παρουσίασες. Είναι αποτέλεσμα αρχικά μιας έντονης δυσαρέσιας και μιας έντονης αγανάκτησης γύρω από αυτά που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή. Σε όλο τον κόσμο έτσι. Και στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο αλλά είναι μια πραγματικότητα που τη βιώνουμε όλοι μας λίγο ή πολύ ο καθένας. Συνεπώς αυτό που με προβλημάζει περισσότερο είναι γιατί αυτό που μπορεί να κάνω καθένας από εμάς και όλοι μαζί συλλογικά δεν γίνεται. Δηλαδή στο να αντιδράσεις, στο να αλλάξεις την κατάστασή σου, να πάρεις τα πράγματα στα χέρια σου, να κάνεις κάτι τέλος πάντων. Και γιατί όλοι βρισκόμαστε σε μια αβράνεια, σε μια παθητικότητα, σε μια κατάσταση όπου όλοι περιμένουμε κάποιον άλλο σωτήρα. Με προβλημάζεις αυτό φιλοσοφικά και κατέληξα στο γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι επειδή δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την ασχημία της ζωής, δεν έχουμε μάθη να την αντιμετωπίσουμε, βρισκόμαστε σε μια ψευδέσθηση ευμάρια, σε μια ψευδέσθηση καλοπέρασης, σε μια κατάσταση όπου δεν θέλουμε να χαλάσουμε τη ζαχαρένια μας. Και αναρωτιόμουν και λέγαμε πώς γίνεται όταν η πραγματικότητα έρχεται και σου χτυπάει την πόρτα, της πάει την πόρτα, μπαίνει μέσα σε σηκώνα από το κρεβάτι σου και σε σέρνει πάνω στα γκάθια. Εσύ πώς γίνεται να μην το καταλαβαίνεις αυτό το πράγμα. Οπότε κατέληξε στο γεγονός ότι όλοι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου έχουμε φτιάξει μια πλαστή πραγματικότητα, μια σαπουνόφσκα, μέσα σε αυτήν. Βάζουμε εμείς τα πραγματάκια έτσι όπως τα θέλουμε, έτσι όπως θέλουμε να είναι η πραγματικότητα, όχι όπως είναι στην πραγματικότητα όμως. Και ζούμε εκεί μέσα, μέσα σε ένα ψέμα, σε μια ψευδέσθηση. Οπότε αυτό προσπάθησα να εκφράσω με τα έργα μου, δηλαδή είναι δίπτυχα όπου το ένα το κομμάτι είναι η φθορά, η πραγματικότητα έτσι όπως είναι μόλις την ασχήμια της, μόλις την παρακμή της, μόλις τη δυσαρέσκεια. Και το άλλο το κομμάτι είναι επιγραμματικά βέβαια χρησιμοποίησα σύμβολα στην ουσία είναι οι φωτογραφίες. Μπορείτε να μας το περιγράφεις? Ναι, όλες οι φωτογραφίες το δείχνουν αυτό το πράγμα. Μπορείτε να διαλέξετε μια όποια θέλετε. Ας πούμε εδώ, είναι το κομμάτι της Απουνώφου Σκάσο που στην ουσία έχω βάλει ένα συμβολικό περιοδικό με κουτσομπολιά, πολύ συνηθισμένο, πολύ κοινό. Έρχονται οι γυναιγούλες, παίρνουν το περιοδικό, αγνοούν τον άστεγο που μπορεί να βρίσκεται δίπλα και να κοιμάται ή τον άνθρωπο που πεινάει οτιδήποτε και διαβάζουν για τη Μενεγάκη, για τον έναν, για τον άλλον, για τον παράλλον, ο οποίος ζει την γκλαμμρούς lifestyle ζωή του με τα αυτοκίνητα, με τα ταξίδια, με το ένα με το άλλο. Ξεχνάει τη δική της πραγματικότητα, ξεχνάει τη δική της τη μυζέρια και τη δυστυχία, μπαίνει μέσα στο φανταστικό κόσμο. Αυτό που κάνει και τηλεόραση, που κάνουν όλα το Hollywood, όλα αυτά το κάνουν αυτό το πράγμα. Μα φτιάχνουν μια ψεύτικη πραγματικότητα, να ξεχνιόμαστε να μπαίνουμε μέσα σε αυτή, να ξεχνάμε όλα τα υπόλοιπα να μην αντιδράμε, να κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Και διπάνω έχουμε τάξη. Τώρα αυτό ίσως δεν είναι από τα πιο χαρακτηριστικά, έχουμε ένα ρυπωμένο σπίτι στην ουσία είναι. Σε κάποιες άλλες φωτογραφίες είναι πιο ξεκάθαρο. Με ένα παιδικό παιχνιδάκι, ένα αυτοκινητάκι, όπου είναι μια οικογένεια που ζουν σε ένα ρυπωμένο σπίτι. Σε κάποιες άλλες φωτογραφίες φαίνεται το σπίτι αυτό. Να στην διπλανή φαίνεται πιο ξεκάθαρα. Αυτό είναι το σπίτι, όπως φαίνεται είναι σε μια κατάσταση γκρεμίζουμε. Είναι μια οικογένεια με παιδάκι μέσα. Εδώ πέρα είναι ένα χαλί από παιδικό δωμάτιο που δείχνει τα αυτοκινητάκια που φτιάχνουν. Κι εκεί είναι η αυλίτσα από το σπίτι αυτό που είναι το παιδικό παιχνιδάκι. Ζει μια οικογένεια σε αυτό το σπίτι το οποίο, τι να πω τώρα, είναι επικίνδυνο πάρα πολύ, ένα ερήπιο. Οπότε υπάρχει αυτή η πραγματικότητα, υπάρχει αυτή η πραγματικότητα και υπάρχει άλλη πραγματικότητα. Αυτή που φτιάχνουμε όμως είναι ψεύτικη. Δεν υπάρχει δηλαδή. Αυτή που διαβάζει το περιοδικό δεν ζει αυτό το lifestyle. Κάποιος άλλος το ζει. Εσύ ευωμένως Μαρία αυτή τη στιγμή κάνεις μια μονοθεματική έκθεση εδώ, έτσι δεν είναι? Η έκθεση, η δική σου, η ατομική, υπάρχει εδώ μια συλλογική έκθεση που είναι πολλών καλλιτεχνών και θα μιλήσουμε με όσους έχουμε τώρα τι είναι. Ο καθένας έχει το έργο του. Αλλά η δική σου αυτή τη στιγμή έκθεση είναι μία μονοθεματική. Ναι, έχει το δικό μου το προβληματισμό. Με τις αντιθετικές εικόνες του κόσμου, της φανταστικής χαράς και της προβληματικής οδύνης, έτσι δεν είναι? Αυτό που προσπάθησα να πω και κάτι άλλες φωτογραφίες είναι ότι οι φωτογραφίες της σκληρής πραγματικότητας είναι σκεμμένες, φτιαγμένες με σκληρό τρόπο. Δηλαδή με έντονο κορεσμό, με αντίθεση μεγάλη. Επέλεξα ας και εμένα να μην τις κάνω ασπρόμαυρες. Υπήρχε και μια τέτοια σκέψη, γιατί δεν είναι ασπρόμαυρη αυτή η πραγματικότητα. Θα τη μετέθετα σε κάτι φαντασιακό και εκεί πέρα. Είναι η πραγματικότητα αυτή. Είναι σκοτεινές. Έτσι, οι άλλες φωτογραφίες είναι σκεμμένα πιο παραμυθένιες, πιο υπάρχει μια κίνηση στην εικόνα. Χρησιμοποίησα τις γραμμές αυτές στα σημεία που βρίσκεται το χέρι. Γιατί αυτές είναι πραγματικές σαπουνόφουσκες, δεν είναι φτιαγμένες στον υπολογιστή. Όντως, τράβηξα τις φωτογραφίες μέσα από σαπουνόφουσκες. Είναι το χέρι το οποίο φαινόταν σαν αποκομμένο, η φούσκα δηλαδή φαινόταν σαν αποκομμένη. Σαπουνόφουσκες δηλαδή ήταν μπροστά και εσύ πήγαινα... Και εγώ τραβούσα από πίσω. Και αυτές οι γραμμές μπήκανε, είναι ζωγραφικές μέσα στο πρόγραμμα, το GIMP, για να ενώνουν κάπως, να συνδέουν τις σαπουνόφουσκες με το περιβάλλον. Δηλαδή είναι μια μεταβατική φόρμα. Και πώς εκτέθηκαν αυτά εδώ, δηλαδή τι επιλογία έγινε για να παρουσιαστούν αυτά το κάδρο κλπ. Ήθελα να έχει μεγάλο μέγεθος, γιατί επειδή είναι δίπτυχα, αν τέλος πάντων είναι λάθος όρος το δίπτυχο, γιατί το δίπτυχο σημαίνει δύο εξοχωριστά κομμάτια, αυτό είναι ένα κομμάτι έγινε. Είναι διπλές εικόνες, έπρεπε να έχει μεγάλο μέγεθος για να μπορεί να γίνει αντιληπτό. Σε πιο μικρό μέγεθος δεν θα φαινόντουσαν οι λεπτομέρειες. Για να μπορέσουμε, δεν είμαστε μυημένοι... Να φαίνεται καθαρά η λεπτομέρεια. Δεν είναι από όλοι τα καθαρές εικόνες, δηλαδή δεν έχουν εχμηρή καθαρότητα. Είναι σκεμμένα λίγο φλού, γιατί η εμπρεσιονιστική αντίληψη που έχουμε τον εικόνο γύρω μας, δεν βλέπουμε κάθε λεπτομέρεια που έχουμε μπροστά μας. Δημιουργείται μια θολία κατάσταση, από την οποία εμείς επικεντρωνόμαστε στα σημεία που θέλουμε. Εγώ ήθελα να επικεντρωθούμε εδώ. Αυτό το άφησα σε εχμηρή καθαρότητα μέσα στο βαθμό του δυνατού, για να φαίνεται πιο καθαρά από το υπόλοιπο. Για να φαίνεται ότι εμείς εδώ μέσα ζούμε. Αυτό είναι. Το υπόλοιπο δεν μας απασχολεί. Θα ήθελες να δούμε μαζί κάποιες πολύ χαρακτηριστικές εικόνες. Ναι. Ζήτησα λοιπόν από την κυρία του Κηρίνου, η οποία είναι και φίλη, η οποία μας βοηθάει στο να γίνει το φαινό σεμινάριο. Για αυτό και ακούτε να μιλούμε στο νοημοποϊκό μας, Μαρία και Ελένη. Ζήτησαν να μας περιγράψει κάποιες αναπαραστάσεις, κάποιες δημιουργίες της. Και βρισκόμαστε εδώ. Αυτή είναι η πρώτη φωτογραφία που έφτιαξε και αυτή που με ενέπνευσε να κάνω και τα υπόλοιπα έργα. Σε γενικές γραμμές εγώ τριγυρίζω και μαζεύω φωτογραφίες αυτής της φύσης. Τώρα δηλαδή τις παραγμήσεις της φθοράς με γοητεύει. Όπου εδώ γράφει για όσους δεν το θέλουν να μετασμαλούμε όπως εν κεφάλου, αστεγός βοηθήστε με. Και η αφίσα αυτή είναι πιο λεπτάνη από τον άστεγο. Στιγμές εικόνες της πόλης. Ναι στην Αθήνα είναι αυτός, στην Ομώνια, στο Σύνταγμα εκεί πέρα. Ένας πολύ συμπαθής άνθρωπος που το συνάντησα περπατώντας την πόλη. Εντάξει γοητευτική ψυχογνωμία ξεκάθαρη δηλαδή και σαν άνθρωπος και σαν στήσιμο. Με χιούμορ και άνεση, δεν ούτε να κρυφτεί ούτε να φοβηθεί. Έκατσε να τον φωτογραφίσω χωρίς κανένα πρόβλημα. Και είναι και αυτός που η εικόνα αυτό του ανθρώπου με ενέφερε και για τον τίτλο της έκθεσης κρατώντας το πορτοκαλωρό μπαλονάκι. Και προφανώς για να τραβήξει την προσοχή του κόσμου επάνω του. Τι να πω είναι ξεκάθαρη η φιγούρα συμπυκνώνει πάνω του όλο το νόημα της έκθεσης. Και πάντως είναι χαλαρός. Ναι είναι μια άνεση ένας άνθρωπος ο οποίος αντιμετωπίζει την κατάστασή του. Μου μίλησα δεν ήτανε τρελός ή κάτι τέτοιος για καμία περίπτωση. Εντάξει έλεγε τα δικά του. Κάλλιστα θα μπορούσε να είναι και άρρωσος τώρα δεν ξέρω. Αλλά με χιούμορ με χαλαρότητα αντιμετώπιζε την κατάσταση χωρίς να ντρέπεται χωρίς να έχει καμία αναστολή. Και συμπυκνώνει πάνω του όλα αυτά γιατί για μένα και το χιούμορ έχει πολύ μεγάλη σημασία. Όλα τα κομμάτια της έκθεσης έχουν το στενάχωρο κομμάτι του αυτήν η πραγματικότητα. Εμείς την αυνοούμε και τα λοιπά. Αλλά προσπάθησα να βάλω και το χιούμορ μέσα γιατί το χιούμορ στην ουσία είναι αυτό που μας απελευθερώνει. Μας κάνει να μπορούμε να επικοινωνήσουμε ένας με τον άλλο. Και στην ουσία καταφέρνεις να περνάς και το μήνυμα πολύ πιο εύκολα και πολύ πιο άνετα στους άλλους. Οι οποίοι θα δουν την τραγικότητα θα δουν και την γελιότητα της κατάστασης. Οπότε θα την αντιληφθούν χωρίς αυτό να τους κάνουν οχυρώνονται πίσω από τις αμμυνές τους. Οπότε έρχεται σε σύνδεση με την κυρία αυτή η οποία ήταν στο μετρό, έμπαινε στο μετρό. Η οποία συμπίκνωνε πάλι όλα αυτά που λέμε, την οτροπία της Μπάρμπι όπως τη λέω εγώ δηλαδή. Το ότι η εμφάνιση, το φτιάξιμο, το να ξεφεύγω στην ουσία από την ηλικία μου, από την πραγματικότητά μου. Από το ότι εγώ δεν έχω να φάω αλλά θα το φτιάξω μπουκλά για να μπορώ να πάω στην αγορά. Μην τύχει και με δύο γιτόνισσα και πήγε για μένα, κοίτα τι πώς είναι τώρα, πώς γίνει έτσι. Το φαντασιακό το να μην έχεις να φας και να σε νοιάζει να φτιάξεις το νύχι γιατί η γιτόνισσα μπορεί να πει για σένα ότι κοίτα τι πώς είναι έτσι τώρα. Δηλαδή είναι δυνατόν. Αυτό το τραγελαφικό της κατάστασης, έτσι, στην ουσία βγαίνεις εσύ έξω από την δικιά σου πραγματικότητα φτιάχνοντας την εικόνα σου κατά αυτόν τον τρόπο. Οπότε έχουμε τον άνθρωπο από εδώ, ο οποίος είναι... Με το όνομα είναι σφιγμένο, βλέπεις, η τσάντα σφιγμένη. Η τσάντα σφιγμένη, αυτό. Το βουκαλάκι επάνω, τα παλιάκια. Το έντονο παρταλό φουστάνι που τραβάει. Ναι, δηλαδή όλη η στάση της μέσα στην όλη του κατάσταση. Το μπαλονάκι χαλαρό, η αφίσα χαλαρή, με χιούμορ, έτσι, ο άνθρωπος ξεκάθαρα έχει χιούμορ. Η σαχούλα με τα φαγιά του, το ποτήρι στο μπιλί. Την ελληνική σημαία στην άκρη, παρακαλώ πολύ, έτσι, μην την ξεχνάμε, την ελληνική σημαία. Και, στην ουσία, όλη αυτή η εικόνα έχει μια χαλαρότητα και ένα χιούμορ, όπου πάμε στο άλλο το ακαμπτό, το οποίο, στην ουσία, είναι κλειστό και σφαγισμένο μέσα στο δικό του το φαντασιακό κόσμο, έτσι. Το μπαλονάκι γίνεται σε άμεση, συνδέει τα δύο τα πράγματα, έτσι, το κοκαλάκι από εδώ με το μπαλονάκι το από εκεί. Έτσι, είναι ένας, ναι, φεύγει στον οέρα. Και έτσι μεταφέρει τη δύναμη της μίας εικόνας στην άλλη. Και από εκεί και πέρα έχουμε κι άλλα στοιχεία μέσα εδώ πέρα. Δηλαδή, έχουμε hotel Great Britain από πίσω, το ξεκάθαρο σύμβολο της καπιταλιστικής, ας πούμε, κοινωνίας, έτσι. Έχουμε το μέρας όλο αυτό το οποίο βρίσκεται μπροστά στη Βουλή, τέλος πάντων, έχει διάφορα άλλα πράγματα μέσα. Αλλά εμένα με ενδιαφέρει αυτή η αντιπαραβολή, δηλαδή, το ένα και το άλλο. Και αυτό από Αθήνα είναι. Αυτό είναι περισσότερο στο κλίμα της περισσότερες έκθεσης, γιατί εκεί δεν έχουμε τη σαπουνόφυσκα, εκεί έχουμε τον μπαλόνι. Ναι. Εδώ τι έχουμε? Λοιπόν, εδώ έχουμε τον άστεγο στο μετρό, τον οποίο τον κυνηγούσα λίγο, γιατί αυτός με απέφευγε, δεν είχε την άνεση που είχε ο άλλος να κάτσει να τον τραβήξει φωτογραφή. Ήταν ένας φοβισμένος άνθρωπος, προφανώς πολύ καταπονημένος και ταλαιπωρημένος και κυνηγημένος, ο οποίος με γοήτευσε η εμφάνισή του. Ήταν έναν ανθρωπάκι κοντούτσικο, μαζεμένο, ζαρωμένο κτλ. Με ενδιέφερε που έχει μαζέψει το μπατζάκι και έχει το παπουτσάκι που προφανώς μάζεψε από κάπου, από τα σκουπίδια έτσι και το φοράει. Γενικότερα τα ρούχα του ήταν ατέριαστα και δημιουργούσε μια ισορροπία στον άνθρωπο αυτό. Ναι, έχει μαζεμένα τα μπατζάκια, φαίνεται το παπούτσι. Και ο οποίος τρέχε να φύγει, όλα τα ρούχα του ήταν μεγάλα και το βουφάνι έχει μαζέψει εδώ πέρα το μανίκι και το παντελόνι το έχει τυλίξει. Δηλαδή όλα ήταν κάπως μια ισορροπία υπήρχε στην όλη του εμφάνιση και ήταν πολύ φοβισμένος, δηλαδή φοβόταν και από τον Κητούσιος φοβόταν και έφευγε. Οπότε τρέχε τώρα εδώ πέρα να μπει μέσα στο μετρό. Και εδώ πέρα έχουμε, δεν είναι πολύ καθαρή εικόνα εδώ πέρα, δεν φαίνεται πολύ καθαρά, έχουμε ένα παπούτσι από ένα πολύ καλό ακριβό μου μαγαζί. Με Κρίστα Λασβαρόσκι και δεν ξέρω τι άλλο επάνω την Άρτα και τα Γιάννανα και στην ουσία έχουμε τον ανθρωπάκο αυτόν ο οποίος παλεύει για την επιβίωση του φοβισμένος δηλαδή κυνηγημένος στο σκυλί που το κλοτσάς και από την άλλη έχουμε τον Ζβαρόσκι όπου οι οποίεςδήποτε κυρίες για παράδειγμα μπορεί να κάνει και 300 ευρώ. Ποια 300 ευρώ μπορεί να κάνει και 3000 ευρώ. Δηλαδή αυτός ο άνθρωπος θα ζούσε 6 μήνες με το πόσο κοστίζει αυτό το παπούτσι ας πούμε. Το οποίο όμως για να εκτίθεται και να υπάρχει και τα λοιπά κάποιοι το αγοράζουν, κάποιοι δίνουν λεφτά να το αγοράζουν. Αυτές είναι οι ενδεικτές του κόσμου. Ακριβώς. Έτσι. Οπότε έχουμε κάνει μυφλού την εικόνα όπως είπαμε και πριν. Έχουμε συνδέσει με τις γραμμές στο χέρι μέσα τη φούσκα. Αυτό που μου άρεσε πιο πολύ και συνδέσα αυτές τις φωτογραφίες, γιατί η σύνδεση των δύο φωτογραφιών έγινε κάπως ενστεκτοδός. Δεν έκατσα να μελετήσω δηλαδή την τάδε τάδε τάδε λεπτά. Δεν είναι χωριστά στη γνειότητα. Ξεκίνησαν σαν όλες χωριστές φωτογραφίες. Έτσι και εγώ μετά τις σύνδεσα. Μάλιστα. Τις κοιτούσα όλες. Κάποιος κλήκου με έκανε μία με την άλλη και κάπως έγιναν συνδέσεις που δεν τις περίμενα όμως. Δηλαδή και εγώ ίδια εκπλησόμουν ευχάριστα κάθε φορά που έφτιαχνε ένα αντίπτυχο και έβρισκα. Α, τελικά γι' αυτό μου κόλλησε αυτό, γιατί έχει αυτά τα στοιχεία. Εδώ πέρα συγκεκριμένα μου κόλλησε γιατί ζωγράφησα πάνω σε αυτά. Ναι. Υπάρχει αυτό το χρώμα μέσα στη φούσκα που μου προέκυψε μέσα από την επεξεργασία, όπου αυτό το χρώμα συνδέεται με αυτό εδώ το κομμάτι με τη σκιά εδώ που δημιουργείται στην πλάτη του. Αυτό σαν αγνοημένο ή σαν χρώμα είναι τι είναι? Τη σκιά που εδώ από τα φώτα μέσα στο μετρό τα δημιουργήσε και μέσα από την επεξεργασία στο πρόγραμμα που έκανα δημιουργήθηκαν διάφορες φόρμες. Γιατί εγώ έκανα πρώτα την επεξεργασία και μετά σύνδεσα τις φωτογραφίες μεταξύ τους. Και μετά χρειαζόταν επεξεργασία παραπάνω για να δημιουργηθεί καλύτερη σύνδεση μέσα στις δύο την έκανα παραπάνω. Οπότε αυτή εδώ η φόρμα που δημιουργείται στην πλάτη του αστου εδώ πέρα μου συνδέθηκε με το χρωματισμό της φούσκας γιατί τα χρώματα που βγαίνουν εδώ πέρα συνδέονται με τα χρώματα που βγαίνουν εδώ πέρα. Οπότε σαν να έχει έναν αντέκτυπο υφούσκα πάνω στην πλάτη του αστου εδώ πέρα. Κάπως σαν να συνδέεται ότι ρίχνει τη σκιά του αυτό το κομμάτι της κοινωνίας πάνω σε αυτόν τον άνθρωπο. Ένα τέτοιο πράγμα μου δημιουργείται. Ναι. Πολύ καλή αυτή η επιλογή. Πολύ κρίσιμη. Ναι. Και δηλαδή σε έχω πάνω στην καμπούρα μου που λένε. Ακριβώς πάνω στην καμπούρα του πέφτει η σκιά αυτή. Να δούμε και μια εικόνα με ρούχα στο καζάνι. Ναι. Πάμε. Λοιπόν, εδώ είμαστε. Σε αυτή την εικόνα λοιπόν βλέπουμε κάτι πάρα πολύ συνηθισμένο. Ρούχα τα οποία τα αγοράζουμε με πολύ χαμηλό κόστος. Ποια είναι όμως η φαντασίωση κάθε φορά που αγοράζουμε τα ρούχα. Είναι από τις αρκετά ευγλώτες φωτογραφίες αυτές. Δηλαδή εύκολα να τις μεταφράσεις. Έχουμε τα κλασικά Κινέζικα που υπάρχουν σε όλες τις πόλεις πια παντού. Τα οποία είναι προσιτά σε τιμές. Τα σχέδια βρίσκονται έτσι έχουν γίνει μόδα και τα λοιπά και τα λοιπά. Τα αγοράζεις εύκολα, χαλάνε και εύκολα. Τελώς πάντων. Και από την άλλη μεριά έχουμε τον Τολτζε Καμπάνα. Δηλαδή δεν χρειάζεται καμιά μετάφραση αυτό το πράγμα. Είναι έμβλημα. Είναι έμβλημα. Είναι συμβολικά και τα δύο. Και τα Κινέζικα και τον Τολτζε Καμπάνα είναι σύμβολα στην ουσία. Των κοινωνικών αντιθέσεων που υπάρχουν πια. Μπορεί να ονειρεύεις σε αυτό και να αγοράζεις εκεί. Ακριβώς. Και νομίζω ότι και αυτά κάπως και συνδέονται επίσης. Δηλαδή οι Κινέζοι αντιγράφουν τα κομμάτια από το άλλο. Αλλά παρόλα αυτά, εντάξει, έχουμε τον Τολτζε Καμπάνα με τα ασημένια, τα γράμματα, τα χρυσά, τα οτιδήποτε. Και έχουμε τα Κινέζικα, όπου συσσορεύεται όλος ο κοσμάκης εκεί πέρα και σειρέει. Γιατί δεν έχει δυνατότητα για κάτι καλύτερο πια. Περνάει από τον Τολτζε Καμπάνα, ονειρεύεται τον Τολτζε Καμπάνα, βλέπει και ποιο κομμάτι του αρέσει τον Τολτζε Καμπάνα και πάει στο Κινέζικο και ψάχνει να βρει κάτι κοντινό σε αυτό. Και από εκεί και πέρα, εντάξει, είναι και έντονες οι αντιθέσεις και της εικόνας που υπάρχει στον περίγυρο. Δηλαδή το Κινέζικο, θα το δεις, είναι αυτός ο δρόμος όπου υπάρχουν τα μηχανουργεία, υπάρχουν αυτά τα αυτοκινητάκια, υπάρχουν μπιζού, παιχνίδια χοντρικοί κτλ. Και από την άλλη μεριά έχουμε τον Τολτζε Καμπάνα στην Τζιμισκή, στη Μητροπόλειως, στην παραλία, με όλη τη χλειδή του περιβάλλοντος που υπάρχει εκεί πέρα. Και από εκεί και πέρα το ένα είναι το όνειρο και το άλλο είναι η σκληρή πραγματικότητα. Και η σκληρή πραγματικότητα είναι και οι άνθρωποι, οι οποίοι και αστυγγύναι και πειραισμένοι από πόλεις, γίνεται ένα σύστημα κοινωνικό το οποίο έτσι και αλλιώς… Εντάξει, εδώ πέρα επίσης ξεκάθαρο το ευρωσύστημα που γράφεται από κάτω, δηλαδή δεν είναι δύσκολο να κάνεις τη σύννεση. Να γίνεται εντιληπτό το μήνυμα, δηλαδή δεν ήθελα να κάνω κάτι το οποίο να πρέπει ο άλλος να κάτσει με τις ώρες να το σκεφτεί και να θέλει να λέει τώρα τι θέλει να πει ο ποιητής αυτή τη στιγμή. Σε βάλεις τα σκέψεις… Με και οι ωραίες ταινίες που έχουμε δει για τα κοινωνικά προβλήματα ήταν οι νεορεαλιστικές των Ιταλών. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι για να έχει κάποιο σοβαρό μήνυμα και να σε βάλει σε κάποια σοβαρή σκέψη πρέπει να γίνεται τελείως δύσκολο να το καταλάβεις και να… έτσι ακριβώς. Και στην ουσία να επαφείεσαι μετά στην ερμηνεία που θα σου δώσει κάποιος άλλος ο οποίος θεωρεί ότι είναι γνώστης του πράγματος και θα σου πει τι κατάλαβα αυτός πάλι, έτσι. Και το μήνυμα είναι ξεκαθαρό, αλλά μπαίνει σε διαδικασίες ο άλλος να σκεφτεί για ποιο λόγο γίνει σύνδεση των δύο αυτών των φωτογραφιών σε μια και γιατί ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος. Σε κάποιες είναι πιο εύκολο να το καταλάβεις, σε κάποιες είναι πιο δύσκολο να το καταλάβεις. Αλλά πάντα μπαίνει σε μια διαδικασία σκέψεις. Πρέπει να σε βάζει τέχνη σε μια διαδικασία σκέψεις, αλλιώς δεν χάνει το νόημα. Κυρία Στυλίδου και αγαπημένη πολύ Μαρία, ευχαριστούμε πάρα πολύ για αυτό όλο που προσφέρθηκε εκεί για παιδί νέο Σάμπερ Σπούλ και γιατί αυτή τη στιγμή είχαμε μια ξενάγηση σε μια έκθεση μονοθεματική, που μας δίνει τη δυνατότητα να την αξιοποιήσουμε στα πατήματα μας και για τους φιλικτές μας και για τους που θα μας παραπορεθήσουν εξ απόσταση. Ευχαριστώ πολύ. Στην πορεία θα ήταν ενδιαφέρον πάντως να μιλήσουμε και οι τρεις μας μαζί για το πώς συνδέονται τελικά τα έργα που φαίνονται ξεχωριστά το κάθε. Ευχαριστώ πολύ για την ευχαριέρα που μου δώσετε να μιλήσουμε. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Είμαστε μαζί με τον Δημήτρη Κρίστιτς, νέου καλλιτέχνης στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος όμως έχει μία παράδοση με την τέτοια εποχή από την οικογένεια. Πέρα από τα συγχαρητήρια για τη δημιουργία του, ακριβώς για να μεταφέρουμε στους φιλικτές τις εικόνες που μας έχει προσφέρει, παρακαλούμε, Δημήτρη, να μας περιγράψεις γενικότερα το θέμα της έκθεσης ή τα θέματα και να μας δείξεις κάποιες ενδεικτικές αναπαραστάσεις που έχεις φέρει εδώ, κάποιες ενδεικτικές δημιουργίες. Φυσικά. Λοιπόν, στον χώρο, όπως βλέπετε, έχω τοποθετήσει τρία γλυπτά, καθώς επίσης και μια σειρά από σκίτσα. Σκίτσα, σχέδια ζωγραφικά. Θα ξεκινήσω το σκεπτικό μου, το οποίο έχει αναφορά πρώτα απ' όλα στη γλυπτική και την αίσθηση που έχει να κάνει η φθορά του χρόνου, η εγκατάληψη σε κάποια καθημερινά αντικείμενα, τα οποία ουσιαστικά παραμένουν μόνα τους λόγω της απουσίας κάποιας φιγούρας, κάποιο ανθρώπινου στοιχείου. Αυτό όμως δεν προϋποθέτει ότι το ανθρώπινο στοιχείο λείπει. Συνοδεύεται έπειτα στα σχέδια, τα οποία ουσιαστικά δίνουν έναν άλλον διαφορετικό τρόπο, τρόπο απόδοσης της φιγούρας, κυρίως με μια δική μου παρέβαση, κυρίως με δικά μου πράγματα ή βιώματα. Και ξεκινούσα, παρδίματος χάρη, από εδώ, από τα χλιπτά, τα οποία, όπως βλέπετε, το υλικό του είναι πάρα πολύ απλό. Είναι από γύψο και τζίβα. Ουσιαστικά, εδώ η καρέλα μας δείχνει την απώλεια ή κάποιας ανθρώπινης παρουσίας και κάποιας εγκατάληψης. Το ίδιο έρχεται, ουσιαστικά, να απαντήσει στο γραφείο, που μπορεί να ήταν το γραφείο κάποιου ανθρώπου, ο οποίος μπορεί να ζούσε το τελευταίο καιρό μόνος του, να ήταν πολύ αμφουσιωμένος αυτό που έκανα. Και κάποια στιγμή σαν να τα εγκατέλειψε όλα για να κυριαρχήσει κυρίως ο παγωμένος χρόνος. Αυτό που ο φακός τα φωτογραφίζει για μια στιγμή και μένουν εκεί αναλείωτα, πέραν της φθοράς, εκείνη τη στιγμή και παραπέρα ίσως να προκύπτει μόνο στη φαντασία του θεατή που έρχεται και τα βλέπει. Αν παραδείγματος χαρία έχουν κάποια συνέχεια και άλλο θα προχωρήσει η διάβροση, αν θα συμβούνε και άλλα πράγματα. Εγώ τα βλέπω παγωμένα, στοιχειωμένα αυτή τη στιγμή, σε αυτό που περιγράφουν. Από εκεί και πέρα στα σκίτσα που έχω από εδώ την πλευρά παρουσιάζονται ουσιαστικά κάποιες μορφές, κάποια κεφάλια. Συνήθως οι απαλές αυτές γραμμές που υπάρχουν, οι σχέσεις αυτών των γραμμών, έχουν ίσως μια κάποια αναφορά στη δουλειά που έκανα όταν ήμουν νεαρότερος. Όταν δούλευα μαζί με τον πατέρα μου δούλευα αξιλογλύπτης. Ουσιαστικά δεν πρόκειται για αδρές γραμμές, πρόκειται για πολύ απαλές γραμμές οι οποίες έχουν πάρα πολλά επίπεδα. Συνήθως χρησιμοποιώ πάρα πολλές εικόνες μαζί, χρησιμοποιώ πάρα πολλά στοιχεία και καμιά φορά όλα αυτά προκύπτουν καθώς δουλεύω κάτι. Ίσως να μην το έχω στην αρχή ότι θα συμβεί και θα βγει κάτι ή κάτι που έχω στο μυαλό μου, αλλά είναι σαν στιγμές που έρχονται από το χώρο για να αγγίξουν το υποκείμενο ή και αντίστροφα. Δημητρή να κάνω μια παρέχτηση, αυτό σε εμάς που διαβάζουμε λογοτεχνία γιατί είμαστε από ιταλική φιλολογία συμβαίνει, δηλαδή βλέπουμε να αρχίζουν τα σύγχρονα αφηγήματα σε μια πόλη ή σε μια οικογένεια ή σε μια συνάντηση ανθρώπων και μετά το σκηνικό αλλάζει συνέχεια δηλαδή συμβαίνουν σχεδόν μαγικές αλλαγές και στο τέλος χάνεσαι λες πού πηγαίνει η ιστορία. Το ίδιο πράγμα που συμβαίνει και με τα στοιχεία που εσείς συνθέτεις. Ακριβώς αυτό το πράγμα γίνεται, είναι κάτι που εξελίσσεται, είναι κάτι που δημιουργείται από τις γραμμές, μπορεί κάποια στιγμή να μην είναι καθορισμένο αυτό που σχηματίζεται και να χρειάζεται κάποια ανάλυση, κάπως να το δούμε λίγο πιο βαθιά. Επίσης, μου αρέσει το παιχνίδι των πολλών εικόνων σε ένα σκίτσο ή σε ένα έργο που να δημιουργεί... Μα και κάθε αντικείμενο έχει πολλές ιστορίες. Ναι, αυτό ακριβώς. Έχει μείνει το βάζο που έβαλε το τριαντάφυλλο μια μέρα, μπορεί κάποιον άλλο να είναι το βάζο που η μαμά του έβαζε πράγματα ή έναν άλλο μπορεί να είναι το βάζο που στη γιορτή του Βίλτ του φέρα τα λουλούδια. Ακριβώς, ναι. Έχει πολλές ιστορίες κάθε αντικείμενο. Ακριβώς. Τώρα, όπως έχει προκύψει αυτό, ήταν από δουλειά. Καθόμουν πολλές στιγμές πάντα έχοντας ένα μπλοκάκι, οπουδήποτε βρισκόμουν, αποτύπωνα αυτό που εκείνη τη στιγμή ένιωθα ή αυτό που έβλεπα γύρω μου. Όπως το ένιωθες. Όπως το ένιωθα, ναι. Και όπως έκανα και μια αναφορά, ότι οι γραμμές παρότι κάποια στιγμή δείχνουν κάτι που σε φοβίζει, κάτι που σε κάνει να φοβάσαι, ουσιαστικά, εγώ λέω ότι πρέπει να προκαλέσουμε τους φόβους μας, πρέπει να προκαλέσουμε αυτό που μας τρομάζει και ότι μπορεί να αποδοθεί με μία γλυκή γλυκίτητα στην γραμμή, έτσι ώστε να μην δημιουργήσει μία αποδοθή. Με αυτό. Βέβαια, βέβαια. Φτιάχνεις μια ρόδινη, ρε δήμο. Παραδείγματος χάρη μου. Κάπου είναι αυτό όμως. Λίγο σε εκεί πέρα. Θα το δούμε. Σε αυτά εδώ? Ναι. Στα ασπρόμαυρα ή και σε αυτό. Εδώ στα ασπρόμαυρα σχέδια γίνεται το εξής. Το contrast γίνεται ουσιαστικά για να περιγράψουν οι γραμμές καταστάσεις του νου, καταστάσεις που συμβαίνουν μέσα μας. Συνήθως μπορεί να είναι και ένα puzzle πολλών εικόνων. Δεν συμβαίνουν ακριβώς την ίδια στιγμή, δεν βγαίνουν την ίδια στιγμή όλα αυτά εδώ τα σχέδια. Μα και τα όνειρά μας δεν έχουν πολλά στοιχεία από πολλές εμπειρίες μας. Ναι, έτσι ακριβώς. Και όλα αυτά ουσιαστικά, αν έχουμε μια αντιμετώπιση με το ίδιο υλικό και με την ίδια σχεδόν τεχνοτροπία, βλέπουμε ότι ουσιαστικά το ένα συνδέεται με το άλλο. Απλά έχουν διασπαστεί σε 5-6 χαρτάκια. Ναι. Και υπάρχει όλο αυτό εδώ το ονειρόδες, το εικονικό, η φιγούρα, το παραποιημένο μπαρμπαδάκι εδώ με το ένα μάτι, το κυκλοπάκι. Τερατάκια που δεν σου προκαλούνε τρόμο, δεν σου προκαλούνε απόσταση. Συνοδεύουν αυτό το πάγομα του χρόνου μέσα από τα γλυπτά. Και έχουν να περιγράψουν κάτι ουσιαστικά το οποίο συνδέει το ένα με το άλλο. Και το πιο όμορφο είναι ότι αυτό είχε και ανταπόκριση και με τους υπόλοιπους συναδέλφους που ήρθαμε εδώ πέρα. Γιατί το έργο τους πραγματικά δεν θα ήταν τίποτα, αν μάλλον δεν θα ήταν αυτό το οποίο ουσιαστικά εμένα είναι ένα λιθαράκι. Και αυτά που ερωτούσα εγώ... Ο ένας συμπληρώνει τον άλλο, ούτε τις συγκώμες. Ναι, ναι, ναι. Από την μια μεριά έχουμε την ανθρώπινη καθημερινή δυστυχία δίπλα μας. Από εδώ έχουμε τους φόβους μας που πρέπει όμως να τους ξορκίσουμε. Αυτό ακριβώς ήθελα να πω, ότι η σχέση που έχει το ένα έργο, η μουσική του Μάριου, που αγκάλιασε τόσο όμορφα όλο αυτό το ταξίδι της συμπόρευσης και των τριών μαζί, ήταν κάτι το οποίο ουσιαστικά εμένα μου άρεσε σαν αποτέλεσμα. Με γέμισε το χάρηκα. Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ που συμβάλατε στο πολιστικό γεγονός που έκανε το Εμίου Νιάνου Σαμερσκούλ στη Θασσαλονίκη στην Κιλέα. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Και σας συγχαίρω για τις δουλειές σας. Να μου είσαι καλά, ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ. Έχουμε μαζί μας τον Μάριο Παζίδη, ο οποίος είναι μηχανικός και ο οποίος έχει κάνει τη σύνθεση, τη μουσική που συνοδεύει, σαν φόντος ηχητικός και δημιουργικός, την έκθεση που μέχρι τώρα έχουμε περιγράψει. Θεωρώ πάρα πολύ σημαντική τη συμβολή του Μάριου στην ποιότητα αυτής της έκθεσης. Και επειδή νομίζω ότι έχει πολύ μεγάλη αξία να δούμε τη μουσική, θα ήθελα ο ίδιος να μας πει τι επιλογές έκανε και γιατί. Εμένα ο στόχος μου ήταν να μπορέσω, όπως αντιλαμβάνουμε τα έργα των άλλων καλλιτεχνών, να μπορέσω να εκφράσω ως το δυνατόν καλύτερα με τα δικά μου φίλτρα περασμένα και να εκφράσω τις αντιθέσεις και τις ομοιότητες μεταξύ των καλλιτεχνών. Επειδή τους γνώριζα σαν άτομα πιο πριν, οπότε μπορούσα να έχω μια πιο προσωπική άποψη πάνω στα έργα και τη δική τους λογική. Βέβαια το σύνολο ήθελα να το δέσω έτσι ώστε να μπορεί να στέκε και αυτό όνομα και να μπορεί να εκφράζεται από μόνο του. Το μουσικό. Το μουσικό σύνολο, ναι. Δηλαδή εγώ έπρεπε να, καν την άποψή μου, να μπορέσω να εκφράσω ως ένα σημείο της ιδιαιτερότητες του κάθε έργου, αλλά να το δέσω και σε ένα σύνολο το οποίο να μπορεί να δώσει μια ανοιαίσθητική στην όλη έκθεση. Αλλά και μια αυτονομία αισθητική αν το ακούσουμε μόνο του. Ναι, αυτό ήταν ένα σύνολο μεγάλο σύνολο. Όπως και κάθε έργο μπορεί να γίνει μία μονοθεματική έκθεση. Προφανώς, μιλάει από μόνο του, οπότε έτσι και το ηχητικό κομμάτι θα χρειαζόταν να μιλάει από μόνο του και να μπορεί να ακουστεί αυτό όνομα και να περάσει το δικό του μήνυμα. Όλα όσα είδαμε, έχουν δημιουργηθεί από ανθρώπους που σπούδασαν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιος. Και αυτό είναι πολύ μεγάλη τιμή για μας. Ο νεότερος νομίζω από τους εκθέτες είναι ο Μάριος και είναι πάρα πολύ σημαντική η δουλειά που έχει προσφέρει. Φαντάζομαι ότι είναι τόσο σημαντικό όπως και όταν βλέπουμε μία θεατρική παράσταση μουσική που υπάρχει από πίσω. Γενικά, αν τα εκθέματα όλα αυτά χρειάστηκαν τη μουσική για να δεθούν μεταξύ τους, η ίδια η μουσική που μας δίνει ο Μάριος έχει να κάνει με όλα τα όργανα που μπορεί να είναι η προέκτεση του ανθρώπου, έχει να κάνει δηλαδή με την αντίληψη που μπορεί ο κάθε άνθρωπος να έχει σε σχέση με τον κόσμο, το σώμα του κλπ. Και εμένα μου θυμίζει πάρα πολύ εκείνη την εικόνα με τα αγγεία του ανθρώπου που βγαίνουν σε όλο το σύμπαν. Μπορούμε να το δούμε λίγο. Αχ με συγχωρείς Μάρια. Μπορούμε να το δούμε λίγο. Εδώ υπάρχει μία εικόνα όπου τα αγγεία του ανθρώπου γίνονται σαν ρίζες που το δένουν μόνο το σύμπαν. Αυτό το πράγμα έκανε ο Μάριος Παζίδης. Έδεσε με τη μουσική του τρεις αυτόνομες μονοθεματικές εκθέσεις σε μία. Προσπάθησα επειδή αν παρατηρήσετε τα έργα του κάθε καλλιτέχνη έχουνε σαφείς διαφορές μεταξύ τους. Ναι οπωσδήποτε. Αλλά αυτή είναι και η ομορφιά της δημιουργίας. Ναι. Και προσπάθησα να κάνω στην ουσία μία ηχητική αφήγηση πιο πολύ όπως περνάει με τα δικά μου φίλτρα, η οποία να μπορεί να περιγράψει, να μεταφράσει τα οπτικά εκθέματα, όπως είναι η λιπτική και η φωτογραφία, να τα μεταφράσει σε ήχο. Μέσα από διάφορες λογικές όπως συγκεκριμένα του Δημήτρη τα έργα. Επειδή έβλεπα τα έργα τους και πάνω σε αυτά στηριζόμουνα ώστε να συνθέσω, τα έργα του Δημήτρη μου βγάζουν μία απώλεια και μία γενικότερη αποδόμηση, ειδικά τα γλυπτά. Τα έργα της Μαρίας έχουν ένα πιο μαθηματικό μοντέλο, πιο αυστηλικό γεωμετρικά. Εκείνα με το σκοινί. Ναι με το σκοινί της Μαρίας Θάμολου. Τα έργα της Μαρίας Θουκιδίδου από την άλλη έχουνε αυτή την αντίθεση χαρακτηριστική. Έχεις κάτι σε διαμαρτυρία για το τι συμβαίνει στη ρωμάζ που έχει πόνο. Και προσπάθησα να συνδυάσω την αυστηρή δομή στη σύνθεση την οποία έχει η Μαρία στα έργα της και μαθηματικά μοντέλα περίπου έτσι όπως τον διλαμβάνομαι εγώ. Μαζί με την πιο ελεύθερη έκφραση και αποδόμηση που έχει ο Δημήτρης και να τα δέσω όλα μαζί αυτά σε ένα σύνολο. Για να μπορεί να βιώσει ο καθένας πιο ολοκληρωμένα εφόσον υπάρχει και το ηχητικό στοιχείο. Πιο ολοκληρωμένα την έκθεση και να μπορεί να συνδυάσει πολλά ερεθίσματα οπτικά και ηχητικά. Να βρει δηλαδή περισσότερα πράγματα από αυτά που ίσως χωρίς τη μουσική θα έβλεπε. Τα οποία ίσως δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί, όχι λόγω δυναμίας, λόγω το τι θα έλειπε μία άλλη. Ένα άλλο ερεθίσμα από ένα άλλο αισθητήριο. Ωραία, ευχαριστούμε πάρα πολύ. Και εγώ σου ευχαριστώ. Θα ήθελα να βρεθείτε τώρα όσοι καλλιτέχνες είστε εδώ για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε αυτό το μάθημα. Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα. Έχουμε εδώ τώρα τη Μαρία Δημητήτη, τον Δημήτρη Τίτσι, τον Μάριο Παζίλη, αλλά έχουμε και δουλειές της Μαρίας Στάμπλου, που στήριξε αυτήν την κολλικαμακτιαγραφή με το δικό της μονοθεματικό υλικό, που έχει να κάνει με κατασκευές από σκηνή και μεταλλόγου. Εγώ θέλω να ευχαριστήσω τους καλλιτέχνες, τον Μάριο για τη μουσική επένδυση της έκτης και την αυτονομία που έδωσε στο βλέμμα του καθενός μας με τους ήχους. Τον Δημήτρη για όλα αυτά που μας έδειξε, δεν πρέπει να φοβόμαστε στις εικόνες του κόσμου και της ζωής και που πρέπει όλα να μπορούμε να τα συνθέσουμε μέσα από αυτά που ο καθένας έχει σαν εφόδια για να καταλάβει και τον χρόνο που σταματάει. Τον ξαναγυρνούμε τίλοι τον χρόνο, αρχίζει πάλι να κυλάει με συνοδοξία. Τη Μαρία η οποία θέδισε να μας θυμίσει ότι γύρω μας ακόμη και όταν εμείς φαντασιονόμαστε, ευτυχής, υπάρχει ανθρώπινη δυστυχία, είναι κάτι πολύ κοντά στον άνθρωπο ή να το δει ανθρωπιστικά, ή να το δει μέσα από τις φαντασιώσεις του, οπότε δεν θα μπορέσει να βοηθήσει κανέναν. Η πρόταση Μαρίας είναι να το δει ανθρωπιστικά ο καθένας μας, να το δει αισιοδοξά. Να μην φαντάζετε πράγματα που δεν υπάρχουν όταν γύρω υπάρχουν φωνές και συνήθως και πόντια. Εδώ που είμαστε τώρα, επειδή ανταλλάξουμε διάφορες σκέψεις για το μέλλον, η καλύτερη προοπτική που μπορούμε να έχουμε για έναν ανοιχτό πανεπιστήμιο και για μια ανοιχτή έκθεση εικασιστική, πολυθεματική, είναι στο επόμενο εμβούλισσα με σκούλη, σε επόμενη εμβούληση οργάνωση που θέλουμε να κάνουμε, να πάμε μαζί με το ΕΜΕ Ιταλικής, τους καλλιτέχνες που πρόσφεραμε τόσο πολλά και τόσο ωραία έργα, σε έναν κόρο που να μπορούν να συμμετέχουν και σχολεία και παιδιά από σχολεία, ώστε τα ερεθίσματα να τα μετασχηματίσουν σε δική τους έκθεση. Η τέχνη δεν μπορεί να μένει κλειστή στα ουσία, η τέχνη πρέπει να ανοίγει και να γίνεται μέσω του φρεστικό, του κόσμου, όπως ακριβώς ενοίγει το πανεπιστήμιο, έτσι πρέπει όλοι οι άνθρωποι να δούμε ότι δεν την εξέχει στην τέχνη και ότι η τέχνη ακριβώς για να ζήσει και για να ανθίσει, χρειάζεται κάποιοι άλλοι να την ανοιχθούν για να μπορέσει να διαλαμβάνει την επόμενη στιγμή που θα τη συναντήσουν. Σας ευχαριστώ πολύ. Να προσθέσω κάτι ακόμα, ότι στην ουσία η τέχνη δεν είναι καρδιακοσμητικό που πάμε απλά να δούμε κάτι όμορφο για τα μάτια μας κτλ. Είναι κάτι το οποίο στην ουσία όσο περνάει ο καιρός γίνεται ακόμα πιο ζωτικό για τον καθένα, χωρίς να ξεφύγουμε λίγο από την ατήληψη ότι είναι κάτι ωραίο για να πάζουν στον τοίχο μας. Μπορεί να φυκνήσει συνειδήσεις, μπορεί να φυκνήσει μια κοινωνία αν την αφήσεις, έτσι. Οπότε καλά θα είναι να γίνει λίγο αυτός ο σκοπός όλων των ανθρώπων, των πνεύματων, να φύσουν το κόσμο να το προσοχήσουν. Μα μιλάει πιο γρήγορα από άλλες κατηγορίες ο μη λιγώνει τέτοιος. Ναι, κάνει αυτό που προσπαθούμε να μας σταματήσουν ή άλλοι να κάνουν. Καμπάζει σε κίνηση τα μανάζια του μυαλού μας και της σκέψης μας και της αισθησίας μας. Και μόνο αυτό θα μας σώσει να σου δώσει αυτή τη στιγμή. Ευχαριστούμε πολύ. |