| σύντομη περιγραφή: Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Υποτιτλισμός Έχω μια ανησυχία ότι μπορεί να μην υπάρχει αρκετή βιωγραφία, μπορεί να μην υπάρχει καθόλου βιωγραφία στα ελληνικά. Και δεν θέλω να σε ορθήσω στο να δουλέψεις με ξένη βιωγραφία, μανική βιωγραφία μόνο. Αυτό δε θα δω να το κάνει και γι' αυτό αυτό που θα κάνω τώρα υπόσχομαι είναι να το ψάξω λίγο αν υπάρχει τίποτα στα ελληνικά και θα σου στείλω ένα email, έτσι, αν δεν υπάρχει. Είσαι Μαρία Αδάμου? Ωραία, αν δεν υπάρχει τίποτα να δεις τα θέματα να σκεφτείς κάτι άλλο, έτσι, δηλαδή έχει και αυτό υπόψη σου, έτσι και αλλιώς εσύ θα παρουσιάσεις μετά το Γενάρι, μανική χρόνος, δηλαδή εκείνο πρέπει να κάνουμε, να σας απαντήσω σύντομα αν υπάρχει ή δεν υπάρχει βιωγραφία στα ελληνικά για να κανονιστείς ένα άλλο. Να ρωτήσω κάτι άλλο, με τους υπόλοιπους, υπόλοιποι, λέω σε σχέση με τις εργασίες σας, θέλετε κάτι να ρωτήσετε ή εντάξει, είστε εντάξει, ποιος κάνει, εδώ βλέπω, Χρυσάνθιδια είναι, Λύμπη, ωραία, πείστε τότε, δεν θυμάμαι αν της έχω θέει, γιατί σε έχω υποδείξει, Γογό, πώς πάνε οι θεωρίες, πού είναι Γογό, κοίτακα εγώ εκεί, πώς πάνε οι θεωρίες των δικαιωμάτων μας. Ναι, και κάτι άλλο θέλω να σου δώσω, γιατί λιγάκι μας ενδιαφέρει να ασχοληθείς με το θέμα που θεμελιώνονται, θεωρείτε, τα δικαιώματα, έτσι, της ανθρώπινης φύσης, τον νόμο, είναι απόρεια θεμελιώνονται στο θείο, μιλάμε για θεία, δικαιώματα, άλλο, να το δει. Απλώς για το επόμεσο κι αν αισθανθείς ότι θέλεις βοήθεια, ωραία, μετά από αυτά νομίζω σήμερα έχουμε δυο παρουσιάσεις, η μία είναι πάνω στην Ευθανασία και η άλλη είναι, που είναι, ενάπτυστική πρωτίδα, δεν ήρθε. Λοιπόν, έλα φιλία μου, να λάβεις το λόγο, έλα να καθίσεις εδώ. Δεν είναι τρομερό, αλλά μας ανακατεύει, έτσι, γιατί κάναμε έναν προγραμματισμό και φταίω εγώ, εδώ είναι ο Σπόγκος και Μαρκαδόρος Αγγλιαστής, εδώ δεν ξέρω, είναι για το Ρωμανό. Νομίζω ότι το θέλετε εσείς, θέλετε να κάνετε καταγραφή για το Ρωμανό. Ε, μετά θα είναι για τον Αλέξη, εγγένει το κρατάμι Χριστό, όσο μπορούμε, το κλείνουμε το παρεμπιστήμιο. Τι ήθελα να πω, θα θέλω να σας παρακαλέσω, το λέω ως τώρα που είστε οι περισσότεροι εδώ. Ευχαριστώ πριν σας, έλα με λέμε. Ε, μαντυμένη, αλλά δεν μπορείς. Έφερνα πολλά πράγματα και θα τα απαιτούσα, θα πέθανε. Όχι. Λοιπόν, τι ήθελα να πω, ε, εσείς θα εγγελώ, αν στο μάθημα πρόκειται να παρουσιάσετε κάτι σαν τίποτα. Και βλέπετε, δεν μπορείτε να έρθείτε την άλλη μέρα να κάνετε παρουσίαση. Να, ας πούμε, οι ανθρωπάκητες δεν ήρθε στο μάθημα, είχα μάλλον μάλλον. Δεν ήρθε στο μάθημα και τις έτυγε. Είναι πολύ ανθρώπινοι, ήταν άρρωστοι, ειδοποιήσαμε, ήταν πολύ ωραίοι, δεν είχε παρουσίαση βέβαια, μπορεί να είχες παρουσίαση εχθές. Καλά είναι να ειδοποιείτε μια-δυο μέρες πριν, για να ξέρω ότι δεν θα γίνει αυτή η παρουσίαση και στη θέση αυτής θα βάζω την επόμενη. Δηλαδή, αν τελικά στη Λιάννα, τη λέμε, ναι. Εντάξει, δεν έχει ρίζα το Στέλλα, ενώ στις περιπτώσεις, όπως και ανθρώπινοι. Αυτό είναι. Μην κάνουμε τώρα, μην αναζητήσουμε τη ρίζα του ονόματος του. Αυτό, θέλω να πω το εξής. Αν το ξέραμε, ενδοχωμένως αν όχι, ήταν τρομάχια από κάποιον άλλο, να πάει στη θέση της. Θα το δούμε. Όχι, δεν αποκλείεται. Εγώ θέλω πάντως πρώτον να σας παρακαλέσω δύο πράγματα. Πρώτον να ειδοποιήσετε, ακριβώς επειδή έχουμε παρουσιάσει, γιατί αν έχουμε μάθημα, δεν δημιουργείται καμία αναστάτωση, επειδή έχουμε παρουσιάσει, γιατί μετά, αν η Στιλιάνα ή η Στεργίνα ή η Στεργίνα δεν έρθει, θα πρέπει να τις βρούμε ένα άλλο μάθημα να κάνει παρουσίαση. Και ξέρετε, έχουμε 23 εβδομάδες. Δεν έχουμε 23 εβδομάδες. Ωραία. Γι' αυτό, δε θεωρούμεστε. Άρα το πρώτο είναι να ειδοποιείτε και το δεύτερο, θέλω να παρακαλέσω, έχετε πάρει έναν προγραμματισμό, τον παρουσιάσετε. Ο καθένας από εσάς να είναι έτοιμος, αν του ζητηθεί να κάνει παρουσίαση του ένα μάθημα πιο νωρίς, ένα μάθημα πιο νωρίς, να είναι έτοιμος. Έτσι. Αν ο μηγέννητο κάποιος στο επόμενο μάθημα πήρε, εγώ δεν μπορώ να κάνω παρουσίαση, να πάρω το αμέσως επόμενο, θα μπορώ να κάνω και στη παρουσίαση. Εντάξει, παιδιά, δεν έχεις τέτοιο. Ωραία. Δεν θα μπορώ. Συγγνώμη. Ναι, ακόμα και εσείς. Να είστε όλοι δηλαδή έτοιμοι σε περίπτωση που, δε ξέρετε, γιατί μετά θα πρέπει να κάνω έξι παρθήματα, έξι. Θα πες στον πάθος εξετάσεις, εσείς δεν θα βρεις τέτοιο χρόνο και θα έχετε τίποτα. Λοιπόν, έλα αμαλίωσέ αυτό. Δεν θα σε διακόψουμε καθόλου. Ωραία, το θέμα μου είναι η εφαλασία σε όλες τις παρθές της. Έτσι καλά κάνεις και εγώ κάνω το ίδιο. Στην αρχαία, πες κάτι. Δεν πεις αρχαία, πεις αρχαιόδημο. Στην αρχαία, πεις αρχαιόδημο. Στην αρχαία ελληνική γλώσσα δεν θα πεις, αλλά εγώ δεν θα πω. Δεν θα πεις αρχαιόδημο. Η εφαλασία είναι λέξη ελληνική και προέρχεται από την αρχαία ελληνική, που σημαίνει ο ήρεμος και ανώδηνος θάνατος. Ο μπέικον, ο Ρότζερ, ο Ρότζερ μπέικον, γιατί όταν μιλήσει μπέικον, όλοι σκεφτόμαστε το Ρότζερ μπέικον. Διαγραφείς την ίδια λέξη, αλλά άλλεξε το περιεχόμενό της. Δεν καταλάβαμε για το μπέικον, πες το πάλι. Τι θες να πει το Ρότζερ μπέικον. Ο άδειος φιλόσφος Ρότζερ μπέικον μετέφερε την ελληνική λέξη στη δική του γλώσσα, τη διατήρησε όπως έχει, αλλά της έδωσε άλλη σημασία. Δηλαδή όρισε με αυτήν το θάνατο που επισπεύδεται προκειμένου να τεθεί η θέρμα στην γεμάτη πόνο και σκολία ζωή ενός ανθρώπου που έχει μία μία διασταίνεια, αλλά δεν έχει μπει ακόμα στο τελευταίο στάδιο. Και έτσι η θανασία σε όλες τις γλώσσες του κόσμου έχει τη δική σημασία. Βέβαια η γερμανική νομική επιστήμη δεν χρησιμοποιεί αυτήν την λέξη, αλλά την λέξη στέβεν λίπε. Θα την γράψω αυτό καλό, που σημαίνει βοήθεια στο θάνατο. Υπάρχει και ο ξενικός όρος mercy killing, που σημαίνει αυτό ακριβώς που βλέπετε, ότι δείχνουν έλεος στον θάνατο, δηλαδή ελεήμο θάνατος. Δεν είναι βέβαια mercy death θα ήταν ελεήμο θάνατος, είναι mercy killing, είναι το θανάτωμα ελεήμων θανάτωμα. Δηλαδή θανάτωση, για να μην πούμε στο όνομα που έχει άλλες υποδηλώσεις, είναι θανάτωση κάποιου από ύπτο και από ελεημοσύνη. Ναι, και ανακούφιση του αρρώστου για ανθρωπιστικούς λόγους, όπως λέει και ο Σίνγκεντ. Είναι δύο οι βασικές κατηγορίες στις οποίες διεκρίνεται η υφανασία, η ενεργητική. Και καλύτερα, να αρχίσετε να ασχίσετε από τώρα. Και η παθητική. Δεν θα μπορείς να προσθέσεις. Η ενεργητική είναι άκτη. Και μπορεί να είναι και killing. Μην σβήσεις το killing, βάλε πάντως ή κόμμα, άκτη. Και η παθητική, το letting die, το να φύγουμε τα παισάνια, βάλε φόμο μετά πάση. Για να ξέρουμε ότι αυτά τα δύο, μην περδεθείτε. Δείτε letting die και δείτε κάπου αλλού πάση πλεισανέζια. Είναι το ίδιο πράγμα. Νίκο, στην ενεργητική υφανασία ονομάζεται η πράξη της χορήγησης ανεχόρων δώσεων φαρμάκων στον ασθενή που επιθυμεί. Δεν πρέπει να το πεις, γιατί αν δεν το επιθυμεί και πάμε και τα επιβάλλουμε, το σκοτώνουμε. Τα ασθενή με σκοπό να επιφέρει φάρτο. Η παθητική υφανασία αντίθετα επέρχεται όταν ένα πρόσωπο σε προχωρημένο στάδιο ανεία της αισθένειας να πεθάνει και γι' αυτό σταματάει να κάνει τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής ή διακόπτει τέλος πάντων την θεραπευτική αγωγή στην οποία βρίσκεται ήδη. Αυτό βάζω να στερίσω και το σχολιάζω μετά. Ναι, συνεχίζω. Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι δίνεται περισσότερη έμφαση στην πράξη παρά στην παράληψη της πράξης. Συγκεκριμένα στην περίπτωση της ενεργητικής εφθανασίας θεωρείται φόνος γιατί ο γιατρός είναι αυτός που σκόπω να προκαλεί το θάνατο του ασθενή. Στην παθητική εφθανασία ο άρρωστος πεθαίνει με φυσικό τρόπο αφού ο θάνατος προκύπτει ούτως η άρρωστος φυσικό αποτέλεσμα της ασθένειάς του, όσον δεν παίρνει το φάρμακα που χρειάζεται. Πολλοί είναι οι γιατροί που δεν επικοινούν την ενεργητική εφθανασία, καθώς χρειάζονται αναστολές, θύσεις και ένοχες. Αντίθετα είναι πιο ευκολόγητη στην παθητική εφθανασία. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ενεργητική γίνονται σημαντικοί στο θάνατο του ασθενούς και είναι κάτι εθικά επιλήψιμο. Ενώ στη δεύτερη περίπτωση της εμπραξίας τους, απαλάσσουν τον άρρωστο από μια βαρδική θεραπεία, γιατί συνήθως στις ανοιέντες ασθένειες χορηγούνται φάρμακα πολύ ισχυρά και δεν υπάρχουν. Βέβαια, η ηθική πλευράκια των δύο μυθών είναι υπό συζήτηση. Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ως και ιδιοενεργητικοί και παθητικοί. Είναι ηθικά μη αποδεχτεσμένοι αυτοί, καθώς έχουν τέτοιο αποτέλεσμα δηλαδή το θάνατο. Είτε ο γιατρός φορηγήσει το δηλητήριο στο ασθενείο, είτε το ραπήσει να πεθάνει μόνος του. Για να κρύβουμε μια πράξη θανάτωσης, εάν είναι ορθή ή μη ορθή, πρέπει να λάβουμε υπόψη το κίνητρο, την απέδειση του αρρώστου και τις συνέπειες της φράξης. Εσάς πάλι, για να πούμε, πρέπει να λάβουμε υπόψη πρώτος... Το κίνητρο του πράτοτος, την απέδειση του αρρώστου και τις συνέπειες της φράξης. Το κίνητρο πιανούν του πράτοτος. Είτε είναι ο γιατρός του γιατρού ή αυτού του που βοηθάει, δεν εννοείς το ασθενείο. Και του ασθενείου, γιατί μπορεί ο ίδιος ο ασθενείς να πάρει το φάρμακο μόνος του, ας και θα το βοηθήσει. Ο κίνητρος είναι ο λόγος του να θέλει να τερματίσει τη ζωή του παίρνοντας το φάρμακο. Είτε το αποφασίσει αυτός ο ίδιος για τον εαυτό του, είτε το αποφασίσει ο ασθενείς και δώσει την εντολή στον γιατρό και ο γιατρός του εκτελέση. Ο ασθενείς διαφώνει μετά την επιθυμία του να τερματίσει τη ζωή του, είτε να ζητήσει να του παρασκεφθούν τα μέσα για να τερματίσει τη ζωή του, γιατί ο ίδιος πραγμανός είναι καλή άνοιξης και δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε κάποιο φαρμακείο από όπου μπορεί να πάρει και αυτό θεωρούν και οι βοηθούμενοι αυτοκτονίες. Αυτά. Τώρα, για να βρούμε αν είναι μία οχτή ή οχτή η μεθοδοσματικό, η ευθανασία. Δεν πρέπει να το πεις μέθοδος γιατί είναι μέθοδος, για να αξιολογήσουμε, για να εξετάσουμε κατά πόσον η απόφαση να τερματίσουμε τη ζωή κάποιου ο οποίος το επιθυμεί, διότι βρίσκεται σε μια δεδομένη κατάσταση και ενδυφέρει, για να δούμε μια τέτοια απόφαση είναι ορθή ή εσφαλμένη. Έχουμε κάποιες κατηγορίες, η μη εκούσια η ευθανασία, η μη εκούσια, η ακούσια και άλλες δύο, τρεις, η έμμεση, η ευθανασία. Υποβοηθούμενη ευκολογία και η ευφωνική ευθανασία. Να πεις τι είναι το πεθένα. Πριν τα είπα εδώ δεν έπρεπε να τα πω. Όσο μπορώ να κάνω μια φράση να πω μόνο, λιγάκι εδώ με εμένα προσωπικά με μπερδέρφει η δομή που έχει η παρουσία σύσφατα, αλλά θα το πούμε στο τέλος. Εμένας βλέπεις, βλέπεις αυτό το τερίδι που η ευθανασία σου υπάρχει. Λεπτά, είπες έξι ήδη, εγώ είχα γράψει τα τρία και πρόσθεσες την έμμεση, την υποβοηθούμενη αυτοτονία και την ευκολική ευθανασία είπες. Ναι, λοιπόν, θα εξηγήσω. Λοιπόν, την ευκούσια την είπα και πρέπει να καταλάβω. Δεν πειράζει, δεν πειράζει. Δεν καταγράφουμε, εντάξει καταγράφουμε ότι λες, αλλά δεν καταγράφουμε για να σωστείς με την έννοια να αρχίσουμε να σπώμουμε μονάδες. Εδώ έχεις συγκεντρώσει το υλικό σου και το δουλεύεις και προσπαθείς να το δομίσεις σωστά για να βγει μια καλή εργασία. Μετά θα σου κάνω κάποια σχόλια και υποδείξεις για να βελτιώσεις τη δόμιση. Δεν θα σου κάνω κάποια σχόλια για να σε κολλήσουμε στον τοίχο και να σε κόψουμε το κεφάλι. Δεν υπάρχει κάτι τέλειο. Μερικές ενισχυτικές επεμβάσεις θα κάνουμε. Λοιπόν, έλα πράγμα. Η εμπορική ευθανασία είναι όταν ο ασθενείς έχει σωστές φρένες και μπορεί να πάρει από μόνος του την απόπαση για το μέλλον. Για το τι θα κάνεις ή θα κάνεις με τη ζωή. Ναι. Μπορεί να αποφασίσει ή είναι σε τέσσερα να αποφασίσουμε. Ναι. Εδώ μπορεί να ζητήσει και τη βοήθεια του γιατρού να του δώσει κάποιο πάρμακο, κάποιο διετήριο, μη με πολυκή δόση τέλους πάντων, για να την πάρει ο ίδιος και εδώ είναι η υποβοηδούμενη αυτοκτονία. Θέλει να πεθάνει και θα το κάνει μόνος του, απλά χρειάζεται βοήθεια. Μετά η μη εκούσια είναι όταν η γνώμη του αρρώστου είναι αμφίβολη, γιατί δεν είναι σε θέση να την εκφράσει, γιατί είτε είναι εγκεφαλικά νεκρός, είτε βρίσκεται σε χρόνια κόμμα, είτε είναι πουφός παράγελτος. Αυτό που λέμε permanent, vegetative state, η μόνη μου φυσική κατάσταση. Και δεν μπορεί να έρχεται. Και κάτι που είπες για να την αμφιβολήσουμε, είπες, όχι δημόμοι ότι είναι αμφίβολη, δεν είναι καθόλου αμφίβολη, είναι αδύνατη. Αμφίβολη είναι γνώμα, λέω σήμερα θέλω και αύριο λέω δεν θέλω. Τότε είναι γνώμο αμφίβολη. Αλλά όταν ένας βρίσκεται σε μόνη μου φυσική κατάσταση, δεν είναι καθόλου γνώμη. Δεν μπορεί έτσι για να αμφιβολήσει. Ακόμα πως θέλει να δείξει θρησκευτικά είναι κάπως και είναι αμφίβολη, μία θέλει μία δεν θέλει. Όχι, όχι, όχι. Όχι, όχι, το διευθύνησε, γιατί όταν είπαμε αμφίβολη ήταν σαν τι θα πεις εσύ. Το υπόλοιπο το είπε πολύ σωστά. Είπε δεν είναι σε βέση, γιατί μπορεί να υποστηρίζεται σε κεφαλικό σε διατάσταση κυφαλικού θανάτου, πώς το είπε στο άλλο, είπε μόνο σε φυτική κατάσταση. Μόλις σε σωστά, το μόνο που έκανε τη ζημιά ήταν η δενόμιλη, η δενόμιλη είναι αμφιβολή, δεν έχει δενόμιλη. Ναι, ναι, ναι. Θα το δείξω πέρα, θα το δείξω πέρα. Ο Σιγκέν ονομάζεται πρώτος προφαρασία και αλλαγκαστική και πιστεύει... Ένα λεπτό και εδώ θα σου διωθώ στον Σιγκέν, γιατί από πέρα μετά δεν τα θυμάμαι όλα. Δεν είναι ότι την ονομάζει, ο Σιγκέν κάνει κάτι χειρότερο. Το χειρότερο είναι ότι θεωρεί ότι δικαιολογείται η εξαντασία. Ναι, από πέρα. Άρα θα κυρικολογήσεις, θα περιοχείς. Ίσως εγώ, η κριτική μου είναι ότι βιάστηκε και δεν σε άφησα να ολοκληρώσω, αλλά δεν είναι ότι την λέει αναγκαία. Δεν είναι ότι την κατηγοριοποιεί και την ονομάζει αναγκαία. Λέει κάτι άλλο, ότι σε αυτές οι περιπτώσεις καλό θα είναι. Για αυτές οι περιπτώσεις η αλλαγκαστική φανσία που την ονομάζει αποτελεί ένα δίκαιο τέλος για τις ζωές αυτών των ασθενών. Δεν τους αξίζει να τους αφήσουν έτσι στο έννος του θεού τους. Έτσι πιστεύεις, ναι. Ναι, ό,τι τα αρέσει και σωστά το λέει. Λοιπόν, η ακούση η αφθαλασία είναι η μορφή αυτή αφορά στην περίπτωση που η αφθαλασία πραγματοποιείται χωρίς τη συνέναιση του ασθενούς, αλλά έπειτα από απόφαση είτε του γιατρού είτε από συγγενικά πρόσωπα. Και είναι μια σπάνια μορφή. Αυτό θα το πω. Υποθύσετε για το χαλό του ανθρώπου. Αυτό πρέπει να το βάλεις. Δηλαδή μπορεί εγώ να... Αυτά τα λεωμετά. Ωραία, ωραία, ωραία, φταίω εγώ. Φταίω εγώ, φταίω εγώ. Συνέχισε, μην εξηγήσεις. Θα συνεχίσεις. Ναι, είναι... Εσένα δεν τείνεις. Λοιπόν, συνεχίσεις. Λοιπόν, και... Χρειάζεται και κανένα σπάσιο. Έχουμε ένα ασθομικρούς περισσότερο γόρος του. Λοιπόν, καταλάβατε και η λύτηση σήμερα. Συγγνώμη. Τι θα κάνουμε, να καταλαμβάνουμε και λίγο. Και χρειάζεται είχαμε θέματα στον λεωμετήριο. Τι είχανε? Είχαμε θέματα στον λεωμετήριο. Μετά τις ευλιαίες μου είπανε, δεν ξέρω, είπανε... Λοιπόν, χρειάζεται, όπου δεν μπήκτη λόγος, έλεγαν οι παλίτες, μπήκτη ράβδος. Εδώ δεν μπήκτη λόγος, αλλά δυστυχώς δεν μπήκτη και ράβδος, έτσι. Η μηχανισμού εις μηχανισμός, έλεγαν. Ναι, αλλά ποιος θα σε πρόκειται, αυτό και απαρατήθηκε όμως. Εγώ τα λέω και δεν απαρατούμαστε, τι είναι η διαφορά. Εγώ πάντως θεωρώ ότι ο λύτης ράβδος δεν είναι φασισμός. Αυτή είναι η διαφορά, με το να λειτουργεί ένα σύστημα, το νομικό σύστημα μιας χώρας, οι μηχανισμοί μέσα στα όρια, όχι πάμε, δηλαδή κάποιοι στάνει αντασία και τον κακόμε, μεταχειριζόμαστε και δεν εννοώ αυτό, κοινόμιμη τιμωρία. Αυτό δεν είναι φασισμός, έτσι λειτουργούν όλο το δημοκρατεινό τράχη. Αλλιώς θα μπορούμε να λειτουργήσουμε, κάτω από κάτω πέρα και στο το πανεπιστήμιο. Δεν ξέρω πώς το πλένει. Όχι, εγώ συμφωνώ απόλυτα και μπορώ να πω και άλλα πράγματα, να καταλαβαίνω τόση ιστορία. Να τα πούμε στο διάρκειμα μας, γράφτε μας. Κι έξω. Συνεχίσεις. Όχι, καταδικάζουμε τέτοιες ενέργειες. Χαίρομαι. Και ήθελα εγώ, πολύ φιλελεύθερη σε τι. Αυτό γράφει. Στην αφούσια λοιπόν της Ανασία, πρέπει να εξητάσουν τη τεκίνητρα της πράξης αυτής, γιατί μπορεί να είναι για το καλό του ασθενή, δηλαδή για την αποφυγή του υπερβολικού πόνου, αλλά μπορεί να μην είναι και τόσο αυτό τα τεκίνητρα, μπορεί να υπάρχουν οικονομικοί λόγοι, μπορεί να υπάρχουν βιφέροντα, είτε από τους συγγενείς είτε από τον γιατρό, ανάμεσα. Λοιπόν, ανάμεσα στα δύο ιδέα της Ανασίας, την Εκούσια και την Ακούσια, υπάρχει ένα κοινό σημείο, το όφελος, το όφελος αυτού που πεθαίνει. Αλλά υπάρχει και μια αισθητική διαφορά, ότι στην Εκούσια έχουμε ένα άτομο που έχει λογική και είναι εξυνείδητο και μπορεί να πάει την απόφαση μόνος του. Ενώ στην Εκούσια έχουμε ένα ασυνείδητο άτομο, δεν μπορεί να φτάσει στην Ακούσια. Εδώ είμαστε στην Ακούσια, μπορούμε να φτάσουμε. Στην Εκούσια έχουμε… Το είπες εσύ σωστά. Ναι. Λοιπόν, στην Ακούσια η Φθανασία η πράξη είναι ηθικά επιλήψημη και ποινικά διωκόμενη, για να πιστεύει. Ναι, καθώς συνιστά ποινικό αδίκημα και εντάστιση στην κατηγορία του ή της ανθρωποκτονίας. Στην Εκούσια η Φθανασία η πράξη πρέπει να καταδικαστεί, γιατί δεν υπάρχει ένας ασφαλές κριτήριο με το οποίο μπορούμε να… να προσθέσουμε ότι μια ζωή αξίζει ή δεν αξίζει και να την σταματήσουμε. Και είναι ειδικά δικαιολόγητο να πηθάσεις κάποιος άλλος για τη ζωή του αστεγού. Ο άρρωστος που είναι άμεσα ενδιαφερόμενος για την αυτοδιάθεση του, δεν το θέλει να πάρει αυτό στην απόφαση. Για την περίπτωση της Εκούσιας Φθανασίας, οι απόψεις διαφέρουν. Κάποιοι θεωρούν ότι ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματός του. Οπότε αποδέχονται τη μορφή Φθανασίας την Εκούσια. Και η απόφαση είναι του αρρώστον. Κάποιοι άριοι όμως υποστηρίζουν ότι η ζωή είναι το μεγαλύτερο αγαθό του ανθρώπου και πρέπει να τη διαχειλάσει με κάθε κόστος. Τώρα, ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες η Ολανδία είναι αυτή που κάνει την πρωτοπορία να νομιμοποιήσει, έχει νομιμοποιήσει την Φθανασία. Από τις θεστιστικές προκύπτει ότι η χώρα φτήκαται μέσω ένας γιατρός. Προβένει έξι φορές την ημέρα σε ενεργητική φθανασία. Άλλες 20 φορές διακόπτει τη θεραπευτική αγωγή των αυθενών που δεν έχουν ελπίδα να ζήσουν. Ενώ αρκετές χιλιάδες είναι οι Ολανδοί που έχουν υπογράψει η Διαθήκη για τη Ζωή, ή έχουν καταθέσει εκ των προτέρων καταπτήνσης, advanced directives, δηλαδή έγραφα προδηγητομένες... Εκ των προτέρων οδηγίες. Δηλαδή έγραφα προδηγητομένης έκτασης θεκρινίας που έχουν νομική ισχύ. Και με τα οποία ένας υγιής ανθρωπός εκφράζει προκαταβολικά η προσωπική βούριση όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης του εάν προκύψει στο μέλλον κάποιο αντίχειο μοτοσυκλάκια και πέσει σε κόμμα ή κάποια ανοιακή ασθένεια και δεν θα μπορέσει τότε να εκφράσει την γνώμη του. Τώρα καλύτερη θεωρείται η υποβοηθούμενη αυτοκτονία γιατί είναι πράξη του ίδιου του αρρώστου. Μπορεί να βοηθάει ο ιδιωτός αλλά ο ίδιος ο ασθενής θα επιλέξει αν τελικά θα πάρει το φάρματο ή όχι. Και είναι η τελευταία του πράξη και αυτή η πράξη είναι να σκοτώνει τον εαυτό του. Υπάρχει κάτι που θέλετε να ρωτήσετε. Η έμμεση είναι όταν ο γιατρός οριγεί μια ευτυχία στον άγωστο για να μην πονάει αλλά αυτό το φάρμα το κάνει τόσο ισχυρά που τελικά συτομεύουν τη ζωή. Μετά την πνευμονική ευθανασία όταν θανατώνουν ένδρια είτε και μετά αργότερα δηλαδή παιδιά που έχουν κάποια αναπηρία. Αυτό που είπαμε στη βιογραφία, ποιος το γράφει ο βιβλόγορας, είναι φαντισάι δηλαδή περφονική ευθανασία. Περιμένουμε αδερφή ανταστασταίνει και ακριβώς είναι ένα έδρος παθητικής ευθανασίας όπου η κατάσταση του μικρού παιδιού είναι καταδικαστή και δεν υπάρχει ελπίδα να συνεχίσει. Και δεν υπάρχει και η γιατρική θεραπεία η οποία μπορεί να προσχερθεί. Αυτό είναι ένα είδος μπορούμεν, δηλαδή την πνευμονική ευθανασία να μετάξουμε στην παθητική ευθανασία όμως θα γίνεται αυτή η διάκριση γιατί κάνεις τις διάφορες κατηγορίες της ευθανασίας αφαίστερες. Και είπες και ένα άλλο είδος αυτήν που βεχθούμε και σχεδόν την εξήγηση. Γιατί είναι επανεργική ευθανασία αυτήν την ευθανασία για να αποθεί το κεμπίες που μπορεί να ζήσει για ζωή. Γιατί θα είναι φόνος. Ναι, ποτέ μπορεί. Γιατί είναι φόνος και η παθητική ευθανασία είναι φόνος. Αλλά η ευθανασία είναι σίγουρα έγκλημα και απαγορεύεται σίγουρα οστικός πόδικος ελληνικός απαγορεύει. Η συνεργία στην υποβεθούμενη αυτοκτονία είναι συνεργία σε φόνος επέρας στη ζωή. Και σε άλλες χώρες το ίδιο. Αλλά η Ολλανδία σε αυτό είναι πολύ προοδευτική εντός του λοιπόν. Ότι ότως έχει επιτρέπει νόμιμα πλέον. Η ευθανασία είναι νόμιμη στην Ολλανδία. Άρα επιτρέπει και σύμφωνα με ορισμένους τρόπους κάποιοι γιατροί να επικούρουν, να βοηθούν με αυτό το έργο του τερματισμού της ζωής, εφόσον κάποιος έχει εκφράσει αυτή την επιθυμία να το κάνει. Αυτά καθορίζονται μέσα από τη νομοθεσία για να μην υπάρχουν αυσταρεσίες. Ούτε ο ασθενής πρόκειται να αποστάει να υπάρχει περίπτωση μέσα να εκμεταλλευτεί το γιατρό, ούτε ο γιατρός να εκμεταλλευτεί το νομοθεσίες. Να μην υπάρχει εκμετάλλωση της ευάλωσης κυλογράφας έτσι και αλλιώς. Γιώργο τι θες να πεις. Έτσι μια σκέψη, περισσότερο υποβληματισμό έχω να κάνω, επειδή αναφέρεται και στο παράδειγμα της Ολλανδίας αυτό, και πιο πριν είπαμε έτσι στην παρουσιασία σου. Κάνουμε λόγο για το παράδειγμα ενός γιατρού ο οποίος επιλέγει να παραλήψει, να δώσει την φαρμακευτική αγωγή στον ασθενή του. Αυτό θα πρέπει αμέσως να ρωτήσουμε το αν από την παράλυψη του να δώσει τα φάρμακα, που δεν είναι πράξη, γιατί για εμένα είναι μια πράξη. Άμα είπες επιλέγει είναι πράξη. Ακριβώς. Δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη παράλυψη εδώ. Άρα είναι μια πράξη, μια ενεργητική πράξη, ακόμα κι αν δεν βρει φάρμακο. Άρα είναι ενάλληλτος, δεν θέλαμε να πω ενεργητικής αυτοκτονίας, αλλά είναι ένα είδος… Μήπως μας μπεδέψεις εδώ, γιατί έχω τη στόχη μας σε κάτι άλλο να τα αφήσουμε λίγο. Βεβαίως, ναι. Αυτό βάζει το θέμα, διουτί είναι πράξη παράλυψη. Με ενεργητική αυτοκτονία είναι συνειδητή πράξη αφαίρεσης ζωής ή θερματικούς ζωής. Είτε αυτή την επιτελεί ο ίδιος ο ασθενής, είτε την επιτελεί με την βοήθεια του εγκεντρού. Έτσι, είναι συνειδητή πράξη θερματισμούς ζωής. Και εδώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Τώρα, στην βασιτική ευθανασία. Πρόσεξε την βασιτική ευθανασία, δεν είναι θέμα παράλυψης. Ναι, όχι, επειδή εμπρός αναφεύγουμε στην παράλυψη του να δώσει αυτό. Η βασιτική ευθανασία πάλι έχει μια συνειδητική πράξη, συνευάγεται. Δηλαδή, ο γιατρός κρίνει ότι αυτός που βρίσκεται κρίνει. Δεν αποφασίζει μόνο ο γιατρός. Μετά από συνενόηση με την οικογένεια του ασθενούς που βρίσκεται σε μόνιμη φυλική κατάσταση, οδηγούνται στην απόφαση ότι θα του χορηγούν εφαρμακευτική αγωγή. Ότι θα σταματήσουν την μηχανική υποστήριξη. Έτσι, αλλά και εδώ επιτελείται μια πράξη. Αλλά ονομάζεται παθητική ευθανασία διότι ο ίδιος ο ασθενής δεν μπορεί να εκφέρει άποψη. Δεν μπορεί να ρωτηθεί και δεν μπορεί να εκφέρει άποψη. Άρα, όντως είναι παθητική, γιατί του τα επιφέρουν οι άλλοι και αυτός τα υφίσταται. Καλώς ή κακώς του τα επιφέρουν. Εδώ, με αυτό το σκεπτικό, λέγεται παθητική και εδώ δεν έχει παραλήψει τίποτα. Πρόσεξε. Άρα, ο Μπόδας, θα με επιτρέψεις να το αγαπήσεις. Η παρατήρησή σου ήταν σωστή, αλλά η λέξη μας θα προσυντονίζει. Και αυτό και δεν ήθελα να προσυντονίσουμε τίποτα. Λοιπόν, βεβαίως. Εγώ πιάσασα ότι και ο ασθενής μπορεί να επιθυμίσει, να τραβατήσει πυσολογικά τη ζωή του. Και αυτό να μην παίρνει στο θάλασσο και θεωρείται παθητική ευθανασία. Αυτοκτονία δεν είναι αυτό. Αυτοκτονία δεν είναι αυτό. Ένα λεπτό, ένα λεπτό. Να το δούμε. Παθητικία ή παθητική ευθανασία. Πώς το λες? Όχι, το καταλάβαμε. Θεώρησα το αποκάλυψες με άλλο χαρακτηρισμό αυτός. Θα το δούμε αυτό που λέει η Ευαγγελία. Πριν του είπα αυτό, εσύ είπες ότι μπορείς, άρα συνειδητά. Α, καλώς. Τι λέγαμε, τι έγινες. Ο Άη Πασίλης έχει ένα μπλε. Ε, μπες, μπες. Λοιπόν, τι ήθελα να πω. Είναι ενεργητική ή παθητική ευθανασία, στην περίπτωση που ανέφερε η Αμαγία. Ποια περίπτωση, όταν ο ασθενής αποφασίζει να μην παίρνει πλέον τα φάρμα κάτω, διότι η ζωή του δεν έχει δύναμη και θέλει να τελειωθεί. Είναι στραμωρημένο τα αδειογένια. Ωραία. Είναι ενεργητική, διότι ο ίδιος αποφασίζει. Με προσέχεις. Πώς την αποθάγεις εσύ, ενεργητική είμαι. Αυτής τη στιγμής ο ίδιος, για τη ζωή του οποίου προέρχεται, φέρνει την απόφαση. Και η απόφαση, κοιτάξτε, μήπως πήρε την απόφαση. Έτσι, δεν έχει σημασία αν τώρα μπορούσε, στην περίπτωση που ανέφερε, να την εκτελέσει την απόφαση ο ίδιος, μην παίρνοντας τα φάρμακα. Εδώ, την απόφαση μπορούσε να τη θέσει σε εφαρμογή ο ίδιος, χωρίς την βοήθεια κανένας άλλος. Σε μια άλλη περίπτωση, μπορεί να, δεν μπορεί να την εκτελέσει ο ίδιος και να ζητάει την βοήθεια του συγγενού, μπορεί να ζητάει την βοήθεια του γενού, αλλά αυτής τη στιγμής, είναι συμβιβητή το απόφαση, σε αυτό συνίσταται η ενεργητική αποφασία, είναι η ενεργητική αποφασία. Έλα το, και τι ρώτησες εσύ, ποιο ήταν το σχόλιο. Έκανα ένα σχόλιο, ότι άμα θέλει να πεθάνει, χωρίς να παίρνει φάρμακα, ποιο είναι το σχόλιο της αυτοκτονίας. Τώρα, η Ευαγγελία έθεσε ένα άλλο ερώτημα για τα όρια που υπάρχουν ανάμεσα, τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην αυτοκτονία και στην αυθανασία. Ναι, αυτό, εσύ δε, μην ας το ενάλλω θέμα, έτσι, είναι θέμα, ορθώς το υποδεικνύεις, άρα θα πρέπει να βρούμε ένα, να σκεφτούμε αν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην αυτοκτονία και στην αυθανασία. Συγνώμη, Νίκο, ναι. Ναι, ακόμα και αυτός δεν είναι υποδεικνωμένος όταν μιλάμε για τα φάρμακα, έστω και με το ζόρι. Η απάντηση σε αυτό είναι ότι τον ασθενεί, μπορείς να τον εξαναγκάσεις, αν υπάρχει ένα όριο, ένας βαθμός μέχρι τον οποίο μπορεί να τον εξαναγκάζει. Δεν μπορεί να τον εξαναγκάζει επάπτυρο, όπως και κάποιος που κάνει ευεργία πίνης, έτσι. Άρα θα θέλει να το τρεις και κάνει. Μπορείς να τον συζητήσεις μαζί, να προσπαθείς να τον μεταπίσεις, να τον πίσεις και λοιπά, να του πας ένα φαγητό που μοσχοκολάει για να τον δελαιάσεις, πας και πάει. Μπορείς να με συμμοποιήσεις όλα αυτά μέσα, δεν μπορείς να τον εξαναγκάσεις. Γιατί μετά τον προσβάλλεις ως πρόσωπο, δηλαδή τι προσβάλλεις, την αυτονομία που έχεις, την ανθρώπινη αξιοκρέπτεια. Άρα, ναι με μπορείς να προσπαθήσεις και πήραν χειρότερη περίπτωση, έτσι. Αλλά δεν μπορείς, δηλαδή, αν έχεις και τον πήγεις και τον ταΐζεις, το κακό που προεξεμείς είναι μεγαλύτερο από το καλό που επιτυγχάνεις. Οπότε, η απάντησή μου σε αυτό το, και γι' αυτό θέλω να συμμετέχετε στη συζήτηση, αυτό είναι το νόημα. Η απάντηση σε αυτό το καλό σχόλιο που έκανες είναι ότι υπάρχει ένα όριο. Ο γιατρός, και μάλιστα ειδικά ο γιατρός, θα προσπαθήσει να τον μεταπείσει, να του δείξει γιατί είναι καλό για αυτόν να τα παίρνουν τα φάρμακά του, αλλά αν ο άλλος έχει αποφασίσει ότι παίρνω, δεν παίρνω τα φάρμακά, έτσι και αλλιώς η περίπτωσή μου είναι καταδικασμένη και δεν έχει κανένα νόημα η ζωή για μένα και εγώ προτιμώ, εκείνη η αδερφή για το ίσιο πρέπει να χαίρνει. Λέγω, βλέπεις ότι είναι μερικοφάρμακο που δίνει στον άνθρωπο αυτό το σκοτόπνε, και η παθητική είναι όταν είναι κάποια φάρμακα που κρατούν στον άνθρωπο ή αν τώρα θα σταματήσεις. Αυτή είναι η καλύτερη παρακτήρηση. Εδώ πορθάνει το υποδημιούς συναλλελφός, ότι η παθητική αψανασία έχει να κάνει για τη διακοπητής υποστήριξης που κρατάει τον αστερή στη ζωή. Ενώ η ενεργητική, όχι την ενεργητική, πώς θα το πεις την ενεργητική? Εσύ δηλαδή κάνεις τη διάκριση ανάμεσα στην ενεργητική και την παθητική με βάση τα μέσα που χρησιμοποιούν. Ναι, η βιβλιογραφία κάνει αυτό το διαχωρισμό ανάμεσα στην ενεργητική και στην παθητική, με βάση τα μέσα που χρησιμοποιούν στην κάθε περίπτωση και όχι με βάση και το πώς διάκριται ο ίδιος ο ασθενής. Γιατί στην ενεργητική διάκριται με κάποιο τρόπο ο ασθενής. Δηλαδή είναι ζετικός απέναντι σε αυτή την πράξη. Από εκεί και πέρα το μέσο αν είναι διακοπή χωρίγησης φαρμάκων ή χωρίγηση ενός δηλητηρίου ή ξέρω εγώ άλλος τρόπος, αυτό είναι θέμα να το κρύπτει το ιατρικό προσωπικό, διότι ο ασθενής είναι ένα παλαγία της ζωής του με έναν ανώδυνο τρόπο. Αλλά από εκεί και πέρα πώς θα το επιτύχει αυτό το μέσο είναι κάποιος να το αποφασίσει ο γιατρός. Εν μέρει κι αυτός έχει λόγο, μπορεί να έχει κι αυτός μέχρι ενός σημείου λόγο, αλλά πρωτίστως οι ιατροί το αποφασίζουν. Εσείς παρακολουθείτε γιατί δεν είναι τόσο απλό δηλαδή. Έχουν τσόμα. Πώς πώς? Άμα είναι αυτή η διάξη της αμαρτικής φαρματικής χωρίγησης και είναι η διακοπή της φαρματικικής αγωγής, δεν θα έρχεται τσόμα. Δεν ξέρω. Απλώς μπορεί κάποιος να το επιτύχει, ξέρω μόνοι τους ειδικούς λόγους, αφού δεν το λογοθώ να το αποφασίσω χωρίς πάντα. Είναι λοιπόν εδώ κάτι μερδευμένο. Ο φυσικός άνθρωπος είναι ο φυσικός άνθρωπος. Η παθητική αθανασία είναι να αφήσεις τον άνθρωπο στη φυσική πορεία της ζωής του στη φυσική εξαλλήξη της ασθένειας. Χωρίς να επέμβεις, ούτε να τη θεραπεύσεις, να τη βελτιώσεις στην ασθένεια, ούτε να παρατείνεις τη ζωή του. Όταν αφήσεις έναν ασθενή σε καταληκτήριο στάδιο να ακολουθήσει τη φυσική πορεία, τη φυσική εξέλιξη της ασθενειάς του, όσο κι αν ζήσει, όποτε κι αν πεθάνει, αυτή είναι η παθητική αθανασία. Η φυσική πορεία, αντίθετα, η ενεργητική είναι όταν συμπεριφερθεί να εμβαίνεις και τη διακόπτης. Ωραία, συμπορούμε τώρα, συμπορώ με την Αμελεία ή ο Νέα Μουλή. Όχι, δε κοίτα μόνο ότι ήθελες, δε σε ελεύχνω σπρος αυτά που είπες, αν το καταλαβαίνεις κι εσύ. Ναι, το καταλαβαίνω. Μην φύγεις από εκεί. Ας έδωσε, η συνάντητη ώρα να πάει. Η απάντηση είναι να δε βεβαίως και να πει να πάτε κιόλας. Έλα, έλα, έλα. Δε μας απαγορέσουν. Λοιπόν, για να κάνουμε σαβίστ, γιατί ακούστηκαν και κάποια πράγματα, μην φύγεις από εκεί. Ξέρε κανείς, υπάρχει κανένας διακόπτης πώς ανεβαίνει αυτό το πράγμα. Μην το τραβήσετε με τα χέρια, γιατί... Ήθελα να σχολιάζω κάτι σχετικά με... Ναι, να σχολιάζεις, ναι. Σχετικά με αυτό που είπαμε για την επιλογή του ασθενή, για το αν θα σταματήσει η χορηγεία των φορμάκων που του δίνει ο γιαγρός, αν θέλει να το προοδηγήσει αυτό. Έπρεπε να έχω κάποιον σχετικό πρόσωπο, ο οποίος ήταν γιαγρός. Έφυγε από τη ζωή. Για προσωπικούς του λόγους, επέλεξε... Προσωπικούς του λόγους. Έπαθε καρκίνο στα νεφρά. Ήταν καπνιστής, έπαθε καρκίνο στα νεφρά και λοιπόν... Επέξε, γνώριζε τα σάδια της ασθενειάς του και απλά επέξε να μην πάρει τα φάρμα. Οπότε αυτό μπορούμε να πούμε ότι είναι εφαρμοτική. Μπορούμε να πούμε ότι είναι εφαρμοτική. Ιστορικός ήταν. Λοιπόν, ένα λεπτό. Καλή ερώτηση. Εδώ το επιλέγει να εφαρμόσει τον εαυτό του παθητική ασθανωσία. Επιλέγει. Δηλαδή αυτός ήθελε να τερματίσει τη ζωή του, γιατί ήξερε την κατάστασή του. Λοιπόν, δεν επιταχύνει τον τερματισμό της ζωής του. Αυτή η επιτάχυνση, η επέμβαση στην ζωή του, η επιτάχυνση του θανάτου, ήταν η ενεργητική ασθανωσία. Επιλέγει, όμως, παρά ταύτα, να ακολουθήσει, να μην κάνει τη θεραπεία του, άρα να αφήσει τον οργανισμό του να ακολουθήσει τη φιλτισική πορεία εξέλιξης της ασθένειας, κάτι που τον οδηγεί στο θάνατο. Άρα αυτός επιλέγει, όσο σι' ακούγεται περίεργο, να εφαρμόσει τον εαυτό του παθητική ασθανωσία. Αλλά δεν είναι ενεργητική ασθανωσία. Η ενεργητική ασθανωσία θα ήταν να επέμπω και να τη διακόψω, όπως δεν επενέβει να τη διακόψει. Ας πούμε ότι όταν αφήνω τη ζωή μου στη φυσική πορεία της, εννοώ ότι σε αυτό το πράγμα δεν παίρνω ούτε φάρματο, ακόμα και τα φάρματο που θα προσέφεραν συντηρητική αδογή, έτσι όχι θεραπευτική, μόλις θα δεν τα παίρνω αυτή την παθητική ασθανωσία, μόλις και φυσική ασθανωσία στο πράγμα. Αυτός, άρα, επέλεξε. Ναι. Ναι. Αν επιτρέπεται, σε πόσο χρόνο είναι η ασθανωσία? Σε χρόνο. Σε χρόνο. Νομίζω. Γιατί ενδιαφέρει η ασθανωσία. Εγώ ότι βλέπω την ασθανωσία ως θέμα, ποιος ορίζει να κάβει θέμα, περισσότερος. Είσαι κλαμαλία, πολύ ωραία υποσχέσεις σου, αλλά είναι το μόνο θέμα που αρνούμε να το βάλουμε σε καλούπια από ψηφικής και νομίζω ότι λαθασμένα μπορεί να βοηθηματικοποιηθεί σαν κόρος και θα μας οδηγήσει 99% σε ασφαλμένα εφικά συμπεράσματα και αθροπολογική συμπεράσματα. Οπότε εγώ, σαν θεώρηση, θα το διαρμόνιζα, κατά χάρα, με την αναθεθυστική. Δηλαδή θα το λέω από κινησκοπιά. Η σύμπληση των δύο, πιστεύω, μπορεί να μας δώσει απτάειθηκα αποτελέσματα και επίσης θα το εναρμόνιζα, εκτός από την αναθεθυστική, θα έβγαζα, θα αποτύνασα από τον όρο, την άνοιση της ζωής που συνοδεύει αυτόν τον όρο. Δηλαδή, όταν κάποιος, η εφθανασία, εγώ πιστεύω, σαν ήθηκος, σαν όρος, που με λειτουργεί στη σύγχρονη, δημιουργήθηκε για άτομα, μη διαταραγμένα ψυχικώς, απόλυτα ίδιοι ψυχολογικά άτομα, τα οποία απλά θέλουν να αποτυνάζουν από πάντως την ασθένεια. Άντως έδινε γιατρική επιστήμη και εξέλιξη ένα έναγσμα, ότι εγώ εκείνος η άθηκε, ο έτσα η βήλυχη, μιλάμε για ακριά αισθανία της ασθένειας, η άθηκε, εγώ πιστεύω ότι η εφθανασία σαν όρος θα εξέλιψε τον υγιών ηθικά και ψυχολογικά ατόμο. Δηλαδή, είναι κρίμα να χρησιμοποιούμε τον όρο εφθανασία για άτομα. Πιστεύω ότι το βλέπουν ως εφθανασία, ίσως θεραπεία στο μυαλό τους. Αν το δούμε από αυτή τη σκοπιά, ως θεραπεία, όχι άρνησης ζωής, αλλά ως θεραπεία από την κατάσταση στην οποία βρίσκουμε. Δηλαδή, μπορούμε ας δώσουμε ειδικό μανδία σε αυτή την άποψη και να τη κατηγορηποιήσουμε έτσι και να διηγηθούμε σφαλώς σε κάποια πιο... Επειδή το έγραψα και ασχολήθηκα, έχω χάσει και δύο άτομα από αυτιές ασθένειες και είμαι λίγο πιο... Από εφθανασία, όχι. Ωραία. Λοιπόν, βλέπεις, εσύ που είσαι νερότερη από τη Τίπρια και οι υπόλοιποι, ότι εδώ ο Δημήτρης δίνει μια άλλη διάσταση, έναν άλλο τρόπο αντιμετώπισης στο θέμα της εφθανασίας, ο οποίος ίσως δεν έχει περάσει από το μυαλό, αυτό είναι οι οποίοι ανατρέχουν, προστρέχουν σε εύκολες απαντήσεις και σε εύκολες λύσεις. Δηλαδή, σήμερα μιλάμε για εφθανασία και αυτό που εννοούν οι άνθρωποι που σκέφτονται, μιλούνε για εφθανασία, ουσιαστικά, έχουν κατά νου την απαλλαγή από την ασθένεια, αλλά αναπόφευτα, απαλλασσόμενοι από την ασθένεια απαλλάσσονται και από την ίδια τη ζωή τους. Δηλαδή, είναι μια πύριος νίκη. Δεν ξέρω αν έχει μια τέτοια απαλλαγή από την ασθένεια, αν έχει κάποιο νόημα. Μήπως επομένως θα πρέπει να μας προβληματίσει τα πόσο είναι λογικό αυτό που κάνουν όλοι αυτοί που κάνουν. Ωραία, οι κατηγοριοποιήσεις και οι διακρίσεις χρειάζονται για να ακριβολογούμε και να συνονιούμε τα καλύτερα, να ξέρουμε γιατί μιλάμε κάθε φορά. Δηλαδή, η ακούση αυθανασία και εκεί κάπου στη βιωγραφία αναφέρεται ένα παράδειγμα των γιατρών που δούλευαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, οι οποίοι ήξεραν τι θα περάσουν εκεί οι κρατούμενοι στους φούρνους και σε κάποιους χορηγούσαν κρυφά φαρμακευτικά σκεπάσματα να τερματίσουν, αν το ήθελαν οι ίδιοι της ζωής τους, έτσι, για να μην υποστούν τα απαρτήρια. Άρα τους εφάρμουζαν, μάλλον όχι κάν σκεπάσματα, με άλλους μεθόδους. Τους σκότωναν οι ίδιοι για να μην υποστούν τα βασανιστήρια που οι γιατροί έτσι και αλλιώς ήξεραν ότι ήρθαν τους υπαίβαλλαν σε αυτά, γιατί ακολουθούσαν εντολές, έτσι. Λοιπόν, το μόνο δικαιολογητικό που μπορούμε να βρούμε στους γιατρούς αυτούς που σκεφτόντουσαν με αυτόν τον τρόπο και εφάρμουζαν την ακούση ευθανασίας, αν υπάρχει μια δικαιολόγηση, λέω εάν είναι, είναι ότι το έκανε για το καλό αυτών των ανθρώπων, δηλαδή τερμάτιζαν τη ζωή τους, έτσι, για να αποφύγουν αυτά τα μεγάλα βασανιστήρια στα οποία θα πρέπει, στο οποίο μίως θα κατέληγα στο θάνατό τους. Δεν ξέρω όμως, δεν ξέρω αν είναι, βέβαια στους πολέμους και κυρίως παγκόσμιους πολέμους, ζούμε το παράλογο, βιώνουμε το παράλογο. Εδώ ήτανε, αυτό είναι τερτιγνό που είναι το αποχωρίσθωμα του παραλόγου, δηλαδή να προμηθεύεις κάποιον, να εφαρμόζεις σε κάποιον εξανασία χωρίς να το έχεις ζητήσει και χωρίς να το έχεις ρωτήσει, άρα εν αγνοία του, ουσιαστικά παραβιάζοντας την αυτονομία του, με απότερο κίνητρο να τον προφυλάξεις από τα δεινά που όντως θα του λάβουν. Σε στρατόμενα συγκεντρώσεις αυτό ήτανε γνωστό. Όμως, νομίζω η ιστορία μας έχει δώσει παραδείγματα και αυτό των ελάχιστον εξαιρετικών περιπτώσεων, οι οποίοι κατάφεραν να διαφύγουν και να διασωθούν από τα ναζιστικά στρατόπεδα. Άρα ο γιατρός ο οποίος, εγώ σας λέω και μια πιθανότητα που ιστορικά έχει καταγραφεί σε κάποιες περιπτώσεις. Άρα πως μπορείς να προδικάσεις ότι έτσι και αλλιώς αυτός θα περνει. Αυτό είναι μια θεωρώ, η ακούση ευθανασία είναι ένα είδος, είναι βαρβαρότητα και φόνος η ακούση. Τώρα η ακούσια, αμέσως και ο Γιώργος ήθελε να μιλήσει, η ακούσια είναι το πως σκέφτεται ο κάθε άνθρωπος για τον εαυτό του και για την κατάσταση την οποία αντιμετωπίζει, την ανίατη ασθένεια και πως ο ίδιος την βιώνει και πως ο ίδιος αντιδρά απέναντι σε αυτή. Και κακά τα ψέματα, όντως η κοινωνία, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, μας επηρεάζει. Δεν μας παραβιάζει την ελευθερία μας, παράδειγμα, μας επηρεάζει έτσι, αλλά μας επηρεάζει όταν δεν σκεφτόμαστε, όταν δεν προβληματισόμαστε. Διότι εγώ νομίζω ότι σέβομαι τους συμπολίτες μου και ενγένει τους πολίτες του κόσμου σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά θεωρώ ότι υπάρχουν πάρα πολύ μη σκεφτόμενοι άνθρωποι ανάμεσά τους. Η πλειονότητα είναι η μη σκεφτόμενη, το τονίζω, η πλειονότητα είναι η μη σκεφτόμενη. Λοιπόν, όταν έχουμε μη σκεφτόμενοι άνθρωποι, είναι άνθρωποι που δεν έχουν τύχει καθόλου, ο εκπαίδευσης είναι πολύ λίγοι, οι οποίοι κάτι το οποίο τους έχει τύχει δεν κάθεται να το σκεφτούμε, να το συζητήσουμε το διπλανό τους, να ανταλλάξουν απόψεις, δεν είναι στοχαζόμενοι, δεν είναι στοχαστικοί άνθρωποι. Λοιπόν, τέτοιους ανθρώπους, ας πούμε οι τηλεοράσεις, τα άλλα διάφορα μέσα μαζικής επικοινωνίας, μπορούν πάρα πολύ εύκολα να τους επηρεάσουν. Ζούμε σε μια εποχή που όλα αυτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζόμαστε πάρα πολύ εύκολα, είναι πάρα πολύ εύκολα να επηρεάσουν κανείς. Και ποιος επηρεάζεται πρώτα το παιδί γανήλικο, διότι δεν έχει ακόμα καλλιεργήσει το λογικό και τη δυνατότητα του λογικού στοχασμού, και βέβαια επηρεάζεται πάρα πολύ εύκολα και μη στοχαζόμενος άνθρωπος. Υπάρχουν πάρα πολλοί τέτοιοι άνθρωποι, σήμερα δυστυχώς οι άνθρωποι επηρεάζονται πάρα πολύ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και βέβαια εάν πιστεύουν από τα διάφορα εκεί που διαβάζουνε στα σερφαρίσματα ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες η ανίατη κατάσταση, η ζωή κάτω από ανίατη ασθένεια δεν έχει νόημα, οθούνται και σε παράλογες σκέψεις και σε παράλογες αποφάσεις. Και αυτοί οι άνθρωποι που είναι το παράλογο και εκεί το έθεσες ωραία, απλώς το σχόλιό μου είπε θα ανέμενα και θα αναμένω να το αναπτύξεις περισσότερο. Και ακόμα και στην ακούση η ευθανασία που είναι πιο ξεκάθαρη περίπτωση, έτσι κάποιος αποφασίζει για τη ζωή του τι θέλει και τι δεν θέλει. Εκεί έχουμε δύο δικαιώματα τα οποία συγκρούνται, το δικαίωμα της αυτονομίας, δηλαδή το δικαίωμα να καθορίσει κανείς τη ζωή του όπως εκείνος κρίνει, έτσι. Ουμένου η ζωή μου όπως είναι τώρα μετά από αυτές τις συνθήκες δεν έχει νόημα, θέλω να την τελματίσω. Και από την άλλη πλευρά το δικαίωμα στη ζωή. Και εγώ σας ρωτώ ποιο είναι πιο βασικό και προϋπόθεση όλων των άλλων δικαιωμάτων, δεν είναι το βασικό δικαίωμα το δικαίωμα στη ζωή. Μπορείς στη ζωή υπάρχει κάποιο άλλο, έχουν νόημα τα άλλα δικαιώματα, όχι βέβαια. Άρα αυτή η φαινομενική σύγκρουση που υπάρχει ανάμεσα σε αυτά τα δύο δικαιώματα είναι μόνο φαινομενική. Διότι το δικαίωμα στη ζωή είναι δικαίωμα άλλης τάξεως και το δικαίωμα στην αυτονομία όσο και αν είναι σεβαστό και βασιλικό δικαίωμα έρχεται δεύτερο. Προϋποθέτει το δικαίωμα στη ζωή αλλά αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι οι μη σκεπτόμενοι δεν κάθονται να τα επεξεργαστούν και να τα στοχαστούν αυτά. Και ο ηλικιωμένος που πάσχει από καρκίνο και ίσως να τον παραμελεί και λίγο η οικογένειά του, δηλαδή ο ψυχολογικός παράμων, παίζει μεγάλο ρόλο αν αισθάνεται ο άλλος δικαιολογημένα μάλιστα κάπως εγκαταλειμμένος από την οικογένειά του, οδηγείται στο πολύ εύκολο συμπέρασμα ότι δεν έχει νόημα η ζωή μου και θέλει να καταλήξει σε μια ενεργητική αυτοκτονία. Άρα ενώ, πάτε πίσω σε μια άλλη περίοδο, έτσι να αντιδιαστείλουμε τη σημερινή περίοδο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με μια περίοδο έντονα θρησκευτική και αέντονα χριστιανική, είναι το πρώτο παράδειγμα έτσι με το οποίο μπορώ να αντιδιαστείλω τη σύγχρονη εποχή. Εγώ δεν θα σας πω ότι το να τερματίσει κανείς τη ζωή του είναι αμάρτημα. Μπορεί κάποιος τη γλώσσα της θρησκείας να μην την δέχεται, να μην την αναγνωρίζει. Άρα ας την αφήσουμε στην Άγκλη και ας μην την μπερδεύουμε. Κάτι άλλο θέλω να σας πω. Σε περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας, και μιλάμε για τον ευρωπαϊκό χώρο, μην το περιπλέξουμε, κατά τις οποίες, ας πούμε, στον μεσαίωνα ο πόνος για το να υποφέρει κάποιος, ήταν ένα μέρος στη ζωή του. Ήταν εντελώς αποδεκτό το να πονάει, και μάλιστα τότε, στον μεσαίωνα, δεν υπήρχαν και τα φαρμακευτικά μέσα και οι τεχνολογίες. Σήμερα, τουλάχιστον, οι ασθενείς μας που επάσχουν από ανοία τις ασθένειες, ξέρουμε ότι δεν πονάνε. Αυτό το ξέρουμε. Όσοι έχουμε, όσοι είχαμε ανοία τα πρόσωπα με ανοία τις ασθένειες, τουλάχιστον κάναμε το σταυρό μας για αυτό το πράγμα, και είπαμε, τουλάχιστον, δεν υποφέρουν. Κάποτε, όμως, εκείνα τα χρόνια, στον μεσαίωνα, υπέφεραν κιόλας και πονούσαν. Ένα λεπτό, να ολοκληρώσεις τις σκέψεις και βεβαίως θα πάρει τώρα με τη σειρά των λόγων. Τότε, όμως, η περινέωσα ατμόσφαιρα ήταν διαφορετική. Η περινέωσα ατμόσφαιρα, η οποία επηρεάζεται από θρησκευτικά δεδομένα. Λέω, συγκρίνω την εποχή που είμαστε σημερινή με μια άλλη εποχή, σκοπή μας. Εκεί, ήτανε ο άνθρωπος, επηρεαζότανε, αλλά επηρεαζότανε με άλλο τρόπο και προς άλλη κατεύθυση. Έτοιμε να βλέπει στοικά και με καρτερία αυτό το οποίο του είχε τύγει στη ζωή. Να ανέχεται μέχρι και τον πόνο με καρτερία. Και να ζει τη ζωή του στον παθμό που του ήταν δυνατόν μέχρι στο τέλος της. Και γι' αυτό η ζωή, έστω και υπό αυτές τις συνθήκες, είχε κάποια αξία. Μπορεί ο άνθρωπος, βεβαίως, να τη ζούσε περιορισμένα. Βεβαίως, δεν μπορούσε να την απολαύσει, όπως ο κάθε υγιής άνθρωπος. Βεβαίως, μπορεί να υπέφερα από τον πόνο. Αλλά ακόμα και τότε, η ζωή του είχε έναν νόημα και μέσα στον πόνο. Έχουμε οδηγηθεί, εγώ το καταγράφω ως παρατήρηση, ακόμα δεν έκανε την αξιογνώγηση, δεν πήρα θέση. Απλώς σας το λέω, για να βλέπετε ότι το θέμα της ανείαν της ασθένειας, οι διάφορες κοινωνίες σε διάφορες περιόδους, το αντιμετώπιζαν εντελώς διαφορετικά. Και τώρα μάζελα είναι τίποτα καινούριο ή ολαθείο. Ολανδοί εκφράζονται μια ολανδική νοοτροπία. Εκφράζονται μια νοοτροπία, παιδί μου, που είναι του 20ου αιώνα. Μπορεί να μην είναι αποκλειστικά ολανδική, μπορεί να είναι ευρωπαϊκή, μερικός. Έτσι, κάποιες χώρες στην Ευρώπη. Αλλά είναι μια νοοτροπία, μια κοσμοθεωρητική προσέγγιση απέναντι στη ζωή και στο θάνατο της Ευρώπης του 20ου του 21ου αιώνα. Αλλά η ανάλογη προσέγγιση, πριν από κάποιους αιώνας, ήταν εντελώς διαφορετική, όπου τότε ακόμα και ο πόνος του ασθενεί. Γινότανε μια καλή αφορμή. Η οικογένεια να βρίσκεται δίπλα του και συγκενείς και να τον συμπονούνε, όχι να κλαίνει, να τον συμπονούνε, να τον συμμερίζονται. Άρα, βλέπετε, έχουμε φτάσει σε μια κοινωνία, η οποία, και αυτό θέλει λίγο σκέψη να το δούμε, έχει φτάσει στο σημείο να μην δέχεται να αποθεί το πόνο. Ο πόνος είναι μέρος της ζωής και δίνει μια επιπλέον διάσταση στη ζωή. Βεβαίως, ο πόνος είναι της άλλης. Αλλά ποιος δεν σας είπε ότι μέσα από το… Όμως, δεν είπα. Ο άνθρωπος οριμάζει, οριμάζει, πνευματικά, ψυχολογικά. Οριμάζει μέσα από όλες τις καταστάσεις, οι οποίες του τυχαίνουν στη ζωή, οι οποίες καταστάσουν μπορεί να είναι και ευχάρισης και της άλλης. Και το αναμενόμενο και το φυσιολογικό είναι, οι καταστάσεις αυτές να είναι ανάμυπτες. Δηλαδή, δεν θέλω να πιστεύω, αν κάποιοι του τυχαίνουν μόνο δυσάρεστες καταστάσεις, όντως είναι ατυχείς, άτυπος. Και αν κάποιοι του τυχαίνουν… Και δεν φαντάζουν ότι τυχαίνουν και αλλιώς μόνο ευχάριστος. Άρα, μέσα από αυτή τη μήξη, την ανάμυξη ευχάριστον και δυσάρεστον καταστάσεων, επέρχεται η ψυχολογική οριμότητα του ανθρώπου. Τώρα, αν το θέλετε, με το να θέλουμε να εξορίσουμε εντελώς τον πόνο από την ανθρώπινη ζωή, σε βαθμό που, εξορίσουτας τον πόνο, να εξορίσουμε και τη ζωή, δεν ξέρω, αυτή είναι μια εντελώς σύγχρονη σύλληψη. Για μένα είναι εντελώς παράλογη. Δεν μπορώ να την κατανοήσω. Ο Ρίστα Βαγγελία, ήθελες κάτι να πεις, και μετά ο Γιώργος, και μετά δηλαδή ο Γιώργος. Αν δέχεται και στην Ελλάδα να μην οδηγηθεί η Εθανασία. Στην Ελλάδα ειδικά όλα είναι. Γιατί δηλαδή, γιατί δηλαδή, σου φαίνεται περίεργο. Επειδή είμαστε σχετικά πιο παραδοσιακοί σε κάποια πράγματα. Κάποια πράγματα, όμως, σχετικά. Εγώ, με ένα μάσμα που θα μιλήσουμε για την ιατρικόσυκοπορθούμενη παραγωγή, θα δεις ότι η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλ, που θα μιλήσουμε για την ιατρικόσυκοπορθούμενη παραγωγή. Ναι, ναι, σε τι πράγματα είναι πρωτοπόρος. Στο νό, για τα πλητήρια που πέφτει στην ιατρική, στην κοινόσυκοπορθωματική, είναι πρωτοπόρος μαζί με το Ηνωμένο Βασίλ. Λοιπόν, η Απάτηση είναι, ναι, βέβαια, παραδοσιακή είμαστε, αλλά έχουμε μια παράλογη σύλληψη του, μάλλον, ο Έλληνας, δεν μπορεί να συνθέσει με έναν αρμονικό τρόπο την παράδοσή του με το μοντέρνο. Σας έχω πει αυτό, κατά τη δική μου εκτίμηση, το κάνουν πολύ επιτυχώς οι Άγγλοι. Ο Άγγλος κινείται στο παραδοσιακό, αλλά είναι σύγχρονος. Και εκμοντερμίζει, ζει σε κτίρια πέντε αιώνων και είναι τελώς μοντέρνα. Και είναι η κοινοτροπία του Άγγλου μέσα. Δηλαδή ο Άγγλος, κι αυτή είναι η διαφορά του από τον Αμερικάνο. Ο Αμερικάνος είναι ένας μοντέρνος από όλους τους χαρακτήρους. Και ο στάνταρ Αμερικάνος. Ο Άγγλος είναι ο μοντέρνος, ο οποίος έχει μια παράδοση από πίσω, την αναγνωρίζει. Μπορεί τη σημαία του να την βάζει στα ουροδοχεία. Έτσι, είναι μια αέσθηση human. Θέλετε να την πείτε κακό μου, στην καλό μου, στην πέστη. Και εγώ το έχω δει στα ουροδοχεία της Νικτός. Έχω δει την Βρυτανική Σημαία. Αλλά είναι εκεί. Είναι εκεί. Φαινομενικά παραδοσιακή όμως. Όχι νεοσυστικά παραδοσιακή. Ε, τάξει, για ας πούμε όσον αφορά τη βράδο του θέματος νομοφιλοφύλων, είναι πολύ μπροστά, αδερφή. Είναι... τάξει. Είναι αδιαντάπροκοπο. Όχι, όχι, όχι, η Ελλάδα είναι πιο μπροστά. Η Ελλάδα είναι επιφανειακά παραδοσιακή. Ναι, ναι, πες το, σε παρακαλώ, βοήθησε αφενίστε. Μέναν, είμαστε σωστή η έκφραση χειδέα, μοντέ. Δεν συνειδητοποιούμε. Αν αυτό προσπαθούσα να το εκφράσω πιο ήπια, έτσι θα έλεγα, ενώ είμαστε ένας λαός άφρος, συντηρητικός και παραδοσιακός, σε κάποια θέματα γινόμαστε ακραία μοντένι. Θα έρθουμε σε άλλο άφρο, γι' αυτό το απεκάλυσε έτσι ο Χάνης. Έτσι, θα έρθουμε σε ένα άλλο άφρο. Όσον αφορά το αν οι Άντιοι είναι πιο προχωρημένοι στην νομοφιλοφυλία. Η Άγγλη, όπως και πολλές αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, είναι μπροστά από την Ελλάδα κατά τα 200 χρόνια σε όλα τα θέματα. Και στην νομοφιλοφυλία θα είναι μπροστά και τα 200 χρόνια. Δεν γίνεται ότι είναι στην νομοφιλοφυλία μπροστά και στα πραγματικά συστήματα μπροστά τα 200 χρόνια. Πάς ένα σούπερ μάργκετ στην Αγία και ο σούπερ μάργκετ το καλοκαίρι έχει 15 ταμεία. Έχετε πείσατε ένα σούπερ μάργκετ, αυτό τι σημαίνει, είναι ο μηχανισμός των χρόνων. Επειδή 15 ταμεία σε όλα πλήρωνες με κάτω και πήρα και 2 ταμείες σε όποιον πλήρωνε με κάσο. Έτσι, εγώ πλήρωνα σε αυτόν τον χρόνο με κάσο. Λοιπόν, θέλω να πω, άρα κάποιες χώρες καλώς ή κακώς δεν είναι μπροστά μόνο στην νομοφιλοφυλία. Ορθώς το παρατήρησες, η μόνη μου, αυτό που ήθελα να συνεισφέρω στη συζήτηση, δεν είναι μόνο στην νομοφιλοφυλία. Είναι σε πάρα πολλά θέματα, επομένως και στη νομοφιλία απειλία. Και αφού το έθεσες, για να υποστηρίξω την άποψη του χάρη που είναι και εποψή μου, στη ρίπιας νομοφιλοφιλία, στη δεκαετία του 80, που ξεκινούσα να πάω στην Αγγλία να κάνω μεταπτυχιακά, μου έλεγε όλος ο συγγενικογενιακός και συγγενικός κύκλος στην Ελλάδα, «Α, στην Αγγλία πας, α, α, α, α, αδερφές, αδερφές, όλοι, αδερφές». Πότε, πότε αρχές το 80, μετρήστε πόσα χρόνια είναι, 34. Λοιπόν, ωραία, τότε ήταν η Άγγλια, τότε, εντάξει, καμιαντήρις. Και γυρίζω η κακομοίρα σε αυτή την πολύ αντρέκια χώρα, την Ελλάδα, και αρχίζω να διδάσχω. Και μετά λέω, πότε πρόλαβε αυτή η μόντα και στην Ελλάδα, πότε πρόλαβε λέω. Εδώ λέω, δηλαδή, αυτή τη λέξη, δεν τορμάω να αντιπώ, δεν τορμάω να αντιπώ, δεν φάω ξύλο. Έτσι, αν πεις τίποτα για την ομοφιλοφιλία, δεν καταδικάζω ότι συζητώ την ομοφιλοφιλία και μπορώ να κάνω κι εσύ της ενώπιον της κάμερας για το θέμα. Δεν καταδικάζω, έχω απόψεις, έχω κάποιες αντιρίστατες, αλλά έχω απόψεις. Και βάζει λοιπόν στις σχέσεις μεταξύ συνενούντων ενηλίκων, το τονίζω, και στις σχέσεις είναι αυτές, είχα σεβαστές και πέραζε μου κάτι λόγο. Εντάξει, αλλά θέλω να πω, εκεί δήλαδε την δεκαετία του 80, ήταν όλοι αδερφές στην Αγγλία, από δεχομένους ήτανε, εγώ δεν έχω καμία αντίρρηση, αλλά με αυτό θέλω να σας εκφράσω, ποια ήταν η νοοτροπία του συνομιλίτερου στη δεκαετία του 80. Αν τώρα πεις ένα ακροατήριο και πεις τη λέξη, θα σε κτίσουνε. Εντάξει, άρα γιατί το λέω αυτό. Αυτό, είδε, κυρία, θα τα ακούσεις, το λέω για σένα. Πούτε προλάπαμε σε αυτό το θέμα και γίναμε τόσο μοντέρνοι, ενώ σε άλλα θέματα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, γιατί δεν γίναμε τόσο πίσω. Παράλληλα, το πλήγμα. Ναι, πάνω σε αυτό το ζήτημα κάτι συντομοδιλεί, οι Άγγλοι τους δέρνηκαν, είτε συμφώνησαν, όσο δεν επιλογείτε όχι, δέχτησαν νόμους, τους μετοχύρωσαν. Εμείς, ναι, με τους υποστηρίζουμε, δημιουργούμε παρελάσεις, φωνάζουμε, πανηγυρίζουμε. Δεν ξέρω, δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα, δεν έχω υπόψη. Δεν υπάρχει, ξέρω. Δεν έχω υπόψη. Δεν έχω υπόψη. Δεν έχω υπόψη μου, γιατί μέχρι λίγα χρόνια παρακολουθούσα το νομοθετικό πλαίσιο που υπάρχει για τους ομοφυλοφίλους στην Κύπρο, υποποιήθηκε η ομοφυλοφιλία στην Κύπρο και ορθώς, αντίθετε θέμα, αλλά δεν το έχω παρακολουθεί στην Ελλάδα, δεν έχει τύχει να το εξετάσω, έτσι. Εγώ, επειδή σας ανέφερα και δεν έχω πρόβλημα να πω δημοσία της επόμενης, που είναι η αισθασί μου στους ομοφυλοφιλούς. Είναι, ούτε, δεν έχω, αν έχω, έχω μια μικρή επιφύλαξη στο νομοτρέπον, γιατί έχουν, το εξηγώ όμως, έχω επιφύλαξη. Διότι όταν φτάσεις να παραχωρήσεις να αποδεχθούμε ότι μπορούν να παντρεύονται, το επόμενο που θα ζητήσουν είναι να αποφύσουν παιδιά με τις εξωσοματικές τεχνολοίες. Και εκεί σηκώνω τα χέρια ψηλά και λέω αυτό δεν πρέπει να επιτραπεί. Γιατί το λέω και το διευκρινίζω, το τι κάνουν δύο ενήλικες συνενούντες με τους εαυτούς τους, είναι δικό τους θέμα, αλλά δεν επιτρέπεται να φέρουν ζωές, να φέρουν νέους ανθρώπους στη ζωή, με τεχνολογίες, διότι απλώς έτσι τους αρέσει. Και αυτό, επειδή θα αναφερθούμε σε αυτές, να μην το σχολιάσω περισσότερο σήμερα, θα αναφερθούμε σε τεχνολογίες ιδρικώς υποκριθούμενης αναπαραγωγής, στο επόμενο μάτι, θα το σχολιάσω περισσότερο τότε. Γιατί θέλω εδώ να εκφράσω όντως την άποψή μου και θα είναι στο επόμενο μάθημα αυτό το συζητήρισμα. Αυτή είναι η μόνη μου έρθει από εκεί και πέρα. Δηλαδή, αν μπορεί ο νόμος να καθορίσει να παντρεύονται, αλλά να μην αποκτούνε παιδιά, όμως μια χωριά, σκάτω τι θέλουν, μετά το που πέφτει λόγο. Αν τον αποκτούνε παιδιά, δηλαδή να εξαρτάται από αυτούς και μια ζωή, ας πούμε, καινούρια, μικρό παιδί, το έμπλαιο που χρειάζεται, ανατροφή, διαπαιδάσεις, εσύ. Που συστικά καθοδηγούν το παιδί στον δρόμο του δικό του. Λοιπόν, θα το συζητήσουμε, θα το συζητήσουμε όταν έρθει η ώρα. Εγώ δεν λέω κατ' ανάγκη, αυτό λέω κάτι άλλο. Ήθελες κάτι να πεις και εσύ. Ναι, πιστεύω ότι το ζήτημα ο Ρωμαϊκός της Φανασίας. Ναι, εκεί είμαστε. Ναι, και εσύ αμήν. Απλώς, και είναι θέματα που έδειξε και ο Δημήτρης, και όταν αναφερθήκατε και εσείς το ζήτημα συλληγικής, είπατε λίγο πολύ αυτό που θέλω να πω. Απλώς, δεν ήθελα να συνησφέρω εγώ, αν μπορώς, ότι ξεκινούμε μάλλον από μία ειδονιστική εικόνα του τι σημαίνει ζωή, τι σημαίνει καλή ζωή, επομένως, ότι δεν συνησφέρει στην ειδονή, ή ακόμα σε ένα τελευταίο τρόπο. Ακριβώς. Τότε είναι μέσω πεταδικαστέων. Αφήνοντας όμως, μάλλον στην άκρη, το ότι μάλλον δεν είναι μία ολοκληρωμένη σύλληψη του τι σημαίνει ανθρώπινη ζωή. Αν όχι, ζωή γενικότερα. Αυτό, σύντομα κάτι άλλο. Σίγουρα αυτό που λες... Και ένα συνεχόμενο να προσθέσω, το ότι μάλλον θα πρέπει να συζητήσουμε για το αν διαβλέπουμε κάποιο θέλος στην ανθρώπινη ζωή ή όχι. Διότι εάν πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα τέλος, ένα σκοπός, ένα αριστοτελικό τέλος, τότε συνεισφέρουμε ότι και ο πόνος προφανώς συνεισφέρει σε αυτή την κατάσταση. Είναι μια κίνηση προς τον τελικό... Μόνο που έχουμε πάσει να είμαστε αριστοτελικοί, όπως ξέρετε. Λοιπόν, Αμαλία, ήθελες και εσύ κάτι να πεις. Ναι, θα ήθελα να πω ότι επειδή είχατε ότι πλέον με τα φάρμακα ο άνθρωπος μπορεί να αντιμετωπίσει τον πόνο. Σε μεγάλο βάθος. Σε μεγάλο βάθος, ναι. Καταρχάς, δεν μπορεί να έχουν όλη πρόσβαση στα φάρμακα γιατί είναι αρκετά ακριβά, ειδικά στη σανέα της αισθανίας. Στον καρκίνο, δηλαδή. Και πολλά φάρμακα δεν βοηθούν και καθόλου. Ας πούμε, για παράδειγμα, εμείς είχαμε ένα γείτονα που έβασε από καρκίνο στα ωστά. Έπαιρνε φάρμακα, ούρλιαζε κάθε βράδυ. Εγώ, Αλήμ, είμαι στη θέση του αυτοκτονούς, ας πούμε. Αυτό θέλω να πω ότι για να φτάσει κάποιος στην ευθανασία ή στην αυτοκτονία, ενώ είναι στα καλά του, προφανώς δεν αντέχει άλλο. Εμένα ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος. Κι είπες ενώ έχεις όλες τα σφρένα. Στο είπες αυτό, ε? Ενώ ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος να αντέχει τα πάντα, πιστεύω ότι κάποια πράγματα δεν μπορούμε να τα αντέξουμε. Άρα εδώ μας υποτιγνεί αμαλία ότι υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις. Και όταν το δεχτούμε μέσα στους ανθρωμάχους, συστοπίδες όντως, ακόμα και η χωρί και όταν το δεχτούμε μέσα στους ανθρωμάχους, συστοπίδες όντως, ακόμα και χωρίς φαρμάκων για να κατευνάσουν τις πόλεις, δεν βοηθάει πολύ, έτσι? Έχεις πάρει σε αυτό? Ω, ε, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Ω, ναι. Νομίζω στη ζωή μας όλοι, στοιχεωδώς χαίρουμε φυσικής υγείας, σωματικής υγείας, οργανικής υγείας και χαίρουμε μέχρι ενός βαθμού και μιας ψυχολογικής και νευματικής υγείας, έτσι. Άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό και άλλοι σε μικρότερο βαθμό. Υπάρχουν έτσι και βαθμίσεις και αυτό είναι εντελώς αποδεκτό. Μπορεί ασούμεν κάποιος να υποφέρει, δεν μιλάω για νέες ασθένειες, ξέφυγα από αυτό το στιγμό, κάποιος να έχει κάποια πονάκια, βιώσιμα, αυτό, κάποιος να μην τα έχει όλα αυτά, η φυσική του υγεία να είναι σε καλύτερο επίπεδο, κάποιος να βρίσκεται σε καλύτερη ψυχική κατάσταση, κάποιος, άρα είναι διαβαθμίσεις. Άρα σε αυτή τη διαβάσμηση της ανθρώπινης, της ποιότητας της ανθρώπινης ζωής που υπάρχει και ανθρώπινη ζωή δεν θέλει να πάνε πνευματικό, ψυχολογικό και φυσικό παράδειγμα, πότε θα πούμε και από ποιο σημείο και μετά θα αρχίσουμε να πούμε, από εδώ και κάτω, από εδώ και κάτω δεν αξίζει η ζωή. Άρα αυτό ναι, αυτός πάντα σκέφτηκε για εξανασία, δι' αυτό είναι και λίγο εξωφρυνικό. Τόσο η ζωή... Προσπαθώ να πεφύγω ότι η ζωή είναι δώρη, να μην πούνε ότι είμαι θρησκευόμενη ή θεολογούσα. Λέω ότι προσπαθώ, δηλαδή, να πω τα ίδια πράγματα με κοσμικούς όρους. Δηλαδή, δηλαδή, κοιτάζοντας αυτή τη ζωή που τόσο καταφέρνει, πως εκεί, ας πούμε, μπορεί κάποιος, και θα το πω και για τον Steven Hawking, αν τον έχετε υπόψευση, έτσι, δηλαδή κάποιος, αφήστε τώρα τις ανοίετες σας θέκες, κάποιος καταφέρνει μια ποιότητα ζωής έως 10 βαθμούς, αν δωρούσαμε να τη μετρήσουμε. Κάποιος, τυχαίνει και είναι πιο ρομαλέος, αφιέστερος, επιτυγχαίνει έναν χρυφόδο ζωής 20 πόδους, ένας 50. Άρα υπάρχει αυτή η διαβάσμηση, γιατί δεν βρίσκουμε, δεν την βλέπουμε μέσα στη ζωή. Δηλαδή, πως θα έρθει κάποιος από εμάς, έτσι απλώς, εμείς, ένας γιατρός, ένας γονιός, ένας, και θα πει, ξέρεις, όταν εμείς οι νομικοί, μαζί με τους γιατρούς και του συγκεκριμένου κύκλου, κρίνουμε ότι η ζωή κάποιου είναι από τα 15 ή από τα 10, δεν αξίζει να τη ζητήσει. Αυτό που τη μειώνει τη ζωή, απ' τους 10 βαθμούς, το ρωτήσαμε, για αυτό μπορεί να έχει μελόρια αξία, αυτή η ζωή την οποία μειώνει. Δηλαδή, καλά θα είσαι να δούμε, αυτό που λέμε, εάν αξίζει η ζωή ή όχι, όχι μόνο από την πλευρά αυτού, ο οποίος κάνει την αξιολόγηση στον άλλον, με την ανοία τη ασθένεια. Καλά θα είναι να δούμε τη ζωή αυτού, που έχει την ανοία τη ασθένεια, μέσα απ' τα μάτια αυτού που έχει. Αν είναι γυνατόν, δηλαδή, γιατί κοιτάξτε να δείτε, τη θητική φιλοσοφία, παιδιά, είναι συμπάθεια. Πάσχος μαζί με τον άλλον. Εμπάθεια υποφέρω μαζί με τον άλλον. Μπαίνω στη θέση του άλλου. Φαντάζομαι τον εαυτό μου στη θέση του άλλου που υποφέρει. Για να πω στη θέση αυτού που έχει την ανοία τη ασθένεια. Μέχρι εκεί η φύση του έχει δώσει πουθόν. Μέχρι εκεί μέχρι τους δέκα βαθμούς, μέχρι τους δέκα πόντ. Ας το να το απολαύσει. Και αν καταφέρω αυτή τη σύλληψη να του τη μεταδώσω κι αυτού νου, να μην σκέφτεται με όλους ευθανασίας, τόσο το καλύτερο θα έχει απολαύσει αυτούς τους δέκα πέντε, τους δέκα βαθμούς ζωής για δύο μήνες, για δώδεκα μήνες. Όσο η άλλη του ετοιμή θα το τίποτα. Δηλαδή γιατί είναι το καλύτερο. Λοιπόν είναι λίγο, να το πω απόλυτο, δείχνει μια τάση κυριαρχίας. Το να ασθούμε εμείς αξιολογήσεις για τη ζωή των άλλων. Δηλαδή πάω σε υπόθεση, δεν σας το κάνω αυτό που προσπαθώ να πω, να σας το πω λίγο κατά έναν πιο φυσικό τρόπο. Πέστε ότι μιλούσαμε με ένα άτομο που είχε διαδιασθένεια. Και είχε ζώα στα σφρένας και υπέμενε καρτερικά την κατάστασή του. Πάρτε αυτό το σενάριο. Αυτός θα σας έλεγε ότι και από αυτές τις ενθύπιες, βρίσκω έναν τρόπο, και νομίζω υπάρχουν περιπτώσεις, οι οποίες το έχουν αναγνωρίσει αυτό και το έχουν αφήσει. Και πάω στο Στύπεν Χόρκι, το γνωστό Βρετανό νοπελίστα φυσικό, που 40 χρόνια βρίσκεται στον Αναφυρικό Μπερεκλάρχη, κοιτάει 40 χρόνια. Αυτός αρίστεψε στην Οξφόλου, στο Κέπτσι, δεν θυμάμαι, έγινε νεότατος καθηγητής φυσικής, στο Κέπτσι, στο Οξφόλου, δεν θυμάμαι, πάντα δύο, ίσως σπούδευσε στο ένα, έγινε καθηγητής στο άλλο, παντρέφηκε και αμέσως καθυλώθηκε σε έναν Αναφυρικό Καρεγλάκι, το οποίο έχει γίνει πάνω από 70 ανθρώπους. Έχει χάσει τη φωνή, δεν έχει λύση, απλώς είναι θετικός επιστήματος, ξέρει πάρα πολύ καλά τις διστήμες, τις θετικές επιστήμες, επικοινωνεί με εκείνος τον Αμερικάνο που κάνει τιμάκιντος και όλα αυτά και του δημάζεται, δηλαδή τα μηχανήματα και προγράμματα, έτσι ευκαιρία κοιμάκιντος να ελέγχει τα προγράμματά της, οπότε αυτός λέει τις λέξεις αλλά δεν βγαίνει φωνή, αλλά το μηχάνημα διαβάζει το σχήμα των χιλιών του και μετατρέπει τις λέξεις σε ήχο και πηγαίνει με αυτόν τον τρόπο, στην κρίνει και πάει και δώσει διάλεξη κάποια όταν ήταν γύρω στα 60 του, δηλαδή 30 χρόνια. Δηλαδή ποιος είπε ένας τέτοιος άνθρωπος ο οποίος είναι ένα τέτοιο πράγμα. Θα δείστε στυπεν Βόκιν να σας το γράψει στο Google, να τον δείτε και μάλιστα κάτι τί είπε της προάλληλας, θα της προάλληλας υποστηρίσει και μια έντονα άθεη θέση, αλλά αυτό δεν μας ενδιαφέρει, θα το λέω by the way, έτσι κι αλλιώς όλοι οι φυσικοί νομπελίστες το ίδιο κάνουμε, αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, έτσι. Λοιπόν, παρά τα αυτά, έχει μια, ένα πνεύμα ζωντανό και δραστήριο, ένα πνεύμα το οποίο επικοινωνεί, που να ποιος θα αποφασίσει ότι δεν αξίζει η ζωή μας τέτοιες περίπτωσες και το το λέτε δηλαδή είναι νομπελίστες. Δηλαδή υπάρχουν, εγώ πιστεύω, ανάμεσα στα άτομα με ανοίγετε συσθένεια, υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις, περιπτώσεις ανθρώπων που το μυαλό τους δουλεύει, επικοινωνεί μια χαρά, έτσι, και οι οποίοι βεβαίως θέλουν να ρουφήξουν και την τελευταία ζωή, τη στιγμή αυτής της ζωής την οποία έχουν. Αν πως ακόμα θέλεις. Είναι απόγλυκτο να ζηλεύει τους άλλους από όπου βλέπεις και, δηλαδή παρόλο που θέλει να ζήσει και έτσι, πως είναι. Δεν είπα ότι, κοίταξε, μιλάμε για ανθρώπους νοημόνες, λογικούς και ενήλικες, που κρύπνει και στοχάζονται. Βεβαίως έχει συνέστηση και συνείδηση των περιορισμών που του έχεις έρθει στη ζωή. Βεβαίως, εγώ δεν λέω ότι είναι αυτοί οι άνθρωποι, δεν μιλάω για ανθρώπους με ενία τις ασθένειες, οι οποίοι έχουν ψευδεστήσεις. Μιλάω για ανθρώπους οι οποίοι έχουνε πλήρη επίγνωση της κατάστασής τους. Και μπορεί κάποιες στιγμές εγώ να στα αναγνωρίσω άνθρωποι, να μπουν κοίτα ρε παιδί μου και θα το πούνε. Είναι τελώς ανθρώπινο αυτό. Γιατί εμένα η ζωή μου να είναι έτσι, αλλά είναι έτσι. Και αν βρίσκω τρόπους να τη ζήσω τρόπους που δίνουν νόημα σε μένα, γιατί όχι να μην τη ζήσω και έτσι. Η άλλη επιλογή το τίποτα. Άρα πέρα είναι να μας απασχολήσει λίγο. Να τους απασχολήσει όταν τους δεν θέλει να τους απασχολήσουν. Και λίγο το πώς βλέπουνε αυτή τη ζωή που βιώνουν τα άτομα με τις ανείες της ασθένειας. Πώς τη βλέπουνε για αυτούς τους. Μπορεί για ένα άτομο με ανεία τη ασθένεια η ζωή των 10 βαθμών να έχει μεγαλύτερη σημασία και μεγαλύτερη αξία από ότι έχει η ζωή ενός υγιούς που τη βαθμολογούμε με 80 βαθμούς. Δηλαδή για τον πρώτο να έχει μεγαλύτερη αξιολογή, πολύ ψηλότερα, να δείχνει μεγαλύτερη νόημα όσο και αν είναι περιορισμένη. Η ζήρια είναι ανθρώπινη. Κάποιες στιγμές θα συλλέψουμε, αλλά κάποιες άλλες στιγμές. Και κοιτάξτε να δείτε, αυτή η κατάσταση μας παρέχει και δυνατότητα να αναπτύξουμε και πλευρές του εαυτού μας, διαστάσεις του εαυτού μας, που αν είμαστε ανοικανονικά υγιείς δεν θα θα μας σκεφτεί να αναπτύξουμε. Έτσι, για αυτό να λέω. Τώρα, ότι επικρατεί μια μόδα, λέει επικρατούσε αγαπτές χάρη και μόδα στην περίοδο του ρωμαϊκού στοϊκισμού, η Στοφή και οι διάφοροι Ρωμαίοι πέρα να τερματίσουν τη ζωή τους. Τα είναι μία μόδα. Έτσι, αν και τώρα και εμείς περνάμε μία μόδα, κατά την οποία έρχεται τώρα τι να υποφέρει σε αυτά και λοιπά, ε, πήγαινε στον Dr. Death, ας πούμε, πώς το λέγανε εκείνον. Δεν ξέρω. Αλλά τα νέα είναι, δηλαδή, η ζωή. Δηλαδή, αν ο άνθρωπος, και μιλάμε τώρα για τις ενεργητικές ευθανασίες, για τον άνθρωπο, ο οποίος μπορεί να σκεφτεί και συνειδητά, να επιλέξει, να επιλέξει να τερματίσει τη ζωή του ή να αρνηθεί, να επιλέξει να ζήσει τη ζωή του. Θεωρώ ότι στη σύγχρονη κοινωνία, αν αυτούς τους ανθρώπους, τους υποδείξουμε τον δρόμο, τους βαχίσουμε στο να σκεφτούν και τους υποδείξουμε να εξεύγουν τρόπους, καμιά φορά, ξέρετε, τους παραμελούμε, τους βάζουμε στην άσκη, δεν τους δίνουμε σημασία και είναι περισσότερο αισθήματα κατάθλιψης. Και εγκατάληψης τα οποία διώνουμε και θέλουν να τερματίσουν τη ζωή τους. Αλλά αν αυτοί οι άνθρωποι αισθάνονται ότι η ζωή τους, υπό αυτές τις συνθήκες, όπως και ζουν, έχει νόημα, τότε θα πάρσουν να σκέφτεται τώρα. Έχετε κάτι να πείτε, ναι ή ναι. Να πιστεύω ότι δεν θα μπορούν να λειτουργηθεί αυτό το πρόβλημα από κορυφή. Θα πρέπει όμως να διετρέψει η ζωή, γιατί το θέλει, δεν θέλουμε να την καράζει και όχι να τη διετράδει και άλλη πρόβλημα. Αυτό εδώ έχεις ένα σημείο. Κοίτα, αυτό ήταν το σκεπτικό, αυτό το σκεπτικό που λέω ως συναδελφός σας, ήταν η σκέψη που άρχισε σε κάποιες χώρες, έτσι, όπως να γίνεται ελαστικός και να επιτρέπεται κάτω από όλους η επιτέλεση για το τερματισμό της ζωής, η ευθανασία. Αυτό ήταν το σκεπτικό. Δηλαδή πρέπει συνειδητά να θέλω τη ζωή μου, τότε μόνο μπορώ να παραμένω στη ζωή. Εάν όμως συνειδητά δεν τη θέλω, πρέπει οι αρχές να μου δίνουν την ευκαιρία έτσι να τερματίσω τη ζωή μου. Δεν ξέρω πώς το βλέπετε αυτό το πράγμα. Αν συνειδητά δεν τη θέλω. Τώρα, βέβαια, το συνειδητά δεν τη θέλω, είναι για μένα πολύ συζητήσιμο φιλοσοπικά και θεωρητικά. Αλλά πόσο συνειδητό είναι αυτό. Ναι, θέλω να πω, προς τα εκεί πάω, θέλω να πω με αυτό, ο άνθρωπος που λέει, που υποστηρίζει ότι συνειδητά δεν θέλει τη ζωή του, θα να πω ότι θέλω συνειδητά τη ζωή μου, ξέρω τι εννοώ. Γιατί έχω ζήσει και μερικά χρόνια και ουσιαστικά δουλεύω, λίγα παραπάνω χρόνια τα ίδια ή σαν τα ίδια. Άρα, εδώ, στη συνειδητική μου επιλογή να παραμείνω στη ζωή, ξέρω τι εννοώ. Αλλά στη συνειδητική μου επιλογή να μη μείνω, αναφέρομαι σε κάτι που δεν το γνωρίζω. Και αφού αναφέρομαι σε, τι σημαίνει, πάψει τη ζωή. Άρα, πώς μπορεί να κάνω μια συνειδητική επιλογή για κάτι, το οποίο δεν γνωρίζω καλά καλά. Εγώ εκεί έχω μια έραστα. Είσαι άνθρωπος, είσαι αρνησίδης, εγώ το μάχη το έχω. Εγώ το μάχη το έχω. Όχι, αυτό. Μπορεί να θέλω να γνωρίζει και το μεταρτώ. Είσαι άρνηση, εγώ θα το πιστεύω, όχι τη σύμφωνα. Ποια είναι η συζήτηση που κάνει, για να δούμε και λίγο ίδια την αναφέρομαι. Μπορεί να μην είναι συνειδητική επιλογή, να απορθάνω. Δεν το γνωρίζω, αλλά είναι συνειδητική επιλογή, να μην εξακολουθήσω να κάνω αυτό που ήδη γνωρίζω. Δηλαδή, να δημιουργήσω το άγνωστο. Αυτό που δεν ξέρω. Αυτό που δεν ξέρω. Από το ίδιο υπάρχουν, που δεν υποτιμώ. Δεν το θέλω πια. Μήπως όμως θα πρέπει να, πριν φτάσουμε στο να συζητούμε για το αν υπάρχει συνειδητική, όχι επιλογή, για κάτι τέτοιο, δηλαδή, συνειδητά να έχουμε λέξη για να θα βρήσει τη ζωή σου, θα πρέπει να εξετάσουμε και να προσφέρουμε στους ανθρώπους που βιώνουμε αυτή την κατάσταση, να τους δείξουν και συναλλακτικές υπάρτειες. Αυτό θα πει... Όχι μόνο αυτό. Περισσότερο είχα στο μυαλό μου αυτό που είπατε εσείς. Έχουμε για παράδειγμα τον Steven Hawking. Πριν τον Steven Hawking, εγώ θα μιλήσω για τη Φιλοσοφία και θα πούμε για τον Νίτσε. Ο οποίος, η φυσική του υγεία, όσο ζούσε, γινόταν όμως και χειρότερη με ένα πολύ πιο δραστικό τρόπο, από το ότι συμβαίνει, σε έναν μέσο άνθρωπο, ας πούμε, σε έναν φυσικά και τυπικά, ή του μούντα άνθρωπο. Μουντά άνθρωπο. Μουντά άνθρωπο. Αυτό όμως τον εμπόδισε. Δεν θέλω να πω να είναι παραγωγικός σε άλλους τομείς της ζωής μας. Αυτό θέλω να πω. Θέλω να πω αυτό που, δηλαδή, μπορεί γιατί η ασθένεια να τους σημειώνει ως προς ορισμένες σοβαρές απόψεις. Έτσι. Ακόμα και αυτό που είπη χαρά, να αισθάνεται ζήλια, να βιώνουν έντονα και δραματικά, τους περιορισμούς τους, ο οποίος τους επιβάει η ασθένεια. Αλλά μπορούν μέσα απ' αυτούς, ή την εμπειρία, να βρουν τρόπους και διεξόδους άλλες, τρόπους για να βιώσουν τη ζωή κατά τρόπους που έχει νόημα σε αυτούς. Δεν είπα. Δεν είπα να την απολάσσουν. Θα έχω τη λέξη, έτσι, αλλά κατά τρόπους που εξαβολυθεί η ζωή να έχει νόημα. Εσύ άλλη πάντως... Αλληλεκτριακή αδημετώπιση της ζωής. Για να είμαστε δίκιο. Ανίκος, έδεσε ένα άλλο θέμα. Το ρώτημα που έδεσε είναι, γιατί ο ενόμος δεν μπορεί να επιτρέπει τη δεξανασία, όταν κάποιος το επιλέγει. Στο πάντο κάτω, δεν θα βλάψει κανέναν άλλον, έτσι. Αυτό ζέλει, γιατί ο ενόμος το απαγορεύει. Αυτή είναι μια έπλογη αγορία. Εδώ, ναι. Εγώ το σκέφτομαι όμως εξής. Σκεφτείτε να υπήρχε μια ποινικοποίηση, όπου βλέπουμε, έτσι, η ποιοίηση της χαρτοπεξίας και της λογοτεχνίας. Να στερούσαν τον Τουστογεύσκη, που ήταν χαρτοπέκτης, να γράψει και να λογοτεχνήσει και να εκδόσει. Δεν θα εαστελούνταν η ανθρωπότητα, το πλήθος του έργου του Τουστογεύσκη. Αν το κάνουμε αυτό, της κοχείας της ασθανάσιας. Σκεφτείτε, επειδή βλέπουμε τις Διοικείες Επιτροπές, ως ένα προσωπικό μπαμπούλο ο καθένας από εμάς, ότι α, να στερεί την δυνατότητα του να αφαιρέσω τη ζωή μου, κατά όπως θέλω εγώ, να μη ζήσω την ανοιέντα ασθένεια και να τελειώνουμε. Σκεφτείτε το εξής. Να στερίσουν από την ανθρωπότητα την πάλη για τη ζωή. Και αυτό να γίνει παραδεδομένη αξία. Ανάπτυξε το λίγο την πάλη για να εξηγήσει. Την πάλη για τη ζωή. Την πάλη για τη ζωή. Την πάλη για τη ζωή. Είναι, δηλαδή, την τάση αυτή, την ροπή που έχει ο άνθρωπος στο να εξελίσει τη ζωή του, να εξελίσει, αν το θέσετε ραπωτικές μεθόδους, για τη συνέχιση της ίδιος του της ζωής, να εξελίσει το ίδιο του το ανθρώπινο είδος. Κατά πλάτωνα, δηλαδή, πώς θα κάνουμε τον άνθρωπο καλύτερο. Τι θα λείπει πλάτωνας, δηλαδή, για αυτό το πλάτωνας, είναι πολύ ενδιαφέρον. Αυτό, ότι η ποινικοποίηση, αφού το θέτησα έτσι, της ευθανασίας, για μένα, είναι μία δικλίδα μικρής, πολύ ελάσσονα δικλίδα προστασίας και συντήρησης αυτού του μορφώματος που λέγεται πάλι και συνέχιση της εξέλιξης της ζωής. Απλώς θεωρούμε ότι η δυσκη καταστροφή είναι να θέλει να ζει και όχι ότι είναι ίσα... Δεν αφαιρεί η βιοφυκή και η ποινικοποίηση της ευθανασίας, έτσι το βλέπω, το διλαμβάνω εγώ. Από εσένα, προσωπικά, σαν Νίκο, τη δυνατότητα να αφαιρέσεις τη ζωή σου, ακούσια, ακούσια, κτλ. Προσπαθεί να προστατέψει το σύνολο της ανθρωπότητας, γιατί και σε έρχεται, τελικά, εντάσταση στο κράτος. Η πολιτεία. Ναι. Άρα, εσύ σαν Νίκος, ήδη, κατά τη γέννησή σου, υπάρχει το κράτος και έγινε συγκροσδίθεση. Άρα, εντάξει, αυτό το μόρφωμα, το κρατικοποιημένο μόρφωμα, που όλοι είμαστε μέροι του, από αυτή την άποψη, από... από τι... Λοιπόν, και αυτό που λέει ο Δημήτρης, είναι κάτι άλλο. Δηλαδή, το αν θα επιτραπεί, δεν θα επιτραπεί, θα απαγορευτεί η ευθανασία. Το αν θα επιτραπεί, γιατί νομίζω αυτό έρχεται. Και είναι κάτι, όχι μόνο με αυτό που είπε ο Δημήτρης, ότι εσένα μπορεί να... αλλά επέρχεται μια... να πω αναστάτωση στην κοινωνία, επέρχονται μερικές δραστηκές αλλαγές. Και συνεδραστικές αλλαγές. Ξέρω ότι οι άνθρωποι που θα επιστηθήσουν τον τερματισμό της οίσου τους, όταν βρίσκονται σε ανοία διασθένεια, θα δρούνε κάτω η ποσότητα στο σπένι. Αυτό μπορούμε να το λέξουμε. Και δεν ξέρουμε ότι θα οδηγηθούν σε μια τέτοια λύση, άνθρωπον, θα το ανάγκει. Δεν είναι η κατάστασή τους και τόσο τραγική. Δηλαδή, μήπως γίνει μια... μήπως προσθέτουμε πάρα πολύ εύκολα σε μια τέτοια λύση, όχι από άνθρωπα που ενδεχομένως να έχουν και κάποιο δίκαιο. Δεύτερο, ποιοι βοηθάνε συνήθως οι θανασίες, ο τερματισμός της ζωής, στην περίπτωση των ανοιάτων ασθενειών, το ιατρικό, προσωπικό, ιατρύγινο σοκόνι. Θεωρούμε ότι οι ιατρός από τα χιότα, παραδοσιακά μέχρι σήμερα, θα τα κανώνουν, χωρίς καμία εξέραση. Είναι ο λιμπικός, είναι ο άνθρωπος εκείνος, ο οποίος θεραπεύει την υγεία των ανθρώπων και προσπαθεί να επαναφέρει τη υγεία στο φυσικό. Αυτό ίσχυε μέχρι τώρα. Αν η νομοθεσία μας αρχίσει να επιτρέπει την αισθανασία, τώρα προσδίδουμε στον ιατρό και το επιτρέπουμε να παίξει και έναν άλλο ρόλο. Όπως πολύ ωραία έλεγε ο Πλάτεμας, δεν θα είναι μόνο θεραπευτής, θα είναι και δηλητηριαστής. Δηλαδή με την ίδια ευχέρεια με την οποία θα θεραπεύει τις ζωές, θα τις αφαιρεί. Άρα αυτόματα σε αυτό το οποίο ονομάζουμε η αντρική τάξη, την τάξη των ιατών παγκόσμια λέω, αυτή η τάξη πλέον θα αντιμετωπίζεται με μια υπόνοια, με μια υποψία. Δηλαδή η κοινωνία μας, οι συμπολίτες, οι συμπολίτες και εμείς οι ίδιοι θα πάρσουμε πλέον να έχουμε, να δείχνουμε αυτή την εμπιστοσύνη σε αυτούς, αυτή την οποία είχαμε μέχρι τώρα. Διότι, δεν είναι ο γιατρός πάντοτε εκείνος ο οποίος θα φροντίζει για την υγεία του αίσθητους. Ξέρεις, είναι ο ίδιος ο γιατρός ο οποίος κάποιες φορές, βέβαια με τη συγκατάδεση μου, μπορεί να τελματίσει τη ζωή μου. Αλλά που ξέρω ότι θα είναι και πάντοτε με τη συγκατάδεση μου. Κοίταξε, εδώ δεν είναι λαθιουμένο, μπορεί να πηγαίνει. Δεν μπορεί. Ο καλός γιατρός, το λέει πάρα πολύ ωραία ο υποκράτης, είναι και ο καλός χαρακτήρας. Δηλαδή, αυτά τα δύο είναι αλληλεύθετα. Ο καλός χαρακτήρας δεν μπορεί να αφαιρεί ζωές. Δεν μπορεί να είναι ένας καλός χαρακτήρας, ένας γιατρός δηλαδή, να έχει καλό χαρακτήρα και να αφαιρεί ζωές. Αυτό πλέον, εδώ έρχεται μια νέα σύλληψη. Θα πρέπει να σηλάμπουμε εκ νέου το τι σημαίνει γιατρός. Να δώσουμε ένα νέο ορισμό, μια νέα σύλληψη του γιατρού. Ξέρεις, γιατρός είναι αυτός που θεραπεύει, αλλά και κάτω από ορισμένες συνθήκες όταν κλπ. Είναι αυτός που μπορεί να αφαιρέσει και όλα ζωή. Θα ήθελα να πω, δεν είναι τόσο απλό το θέμα, ξέρεις, φίλε ελευθερωποιού με τη νομοθεσία. Και επιτρέπω εάν κάποιος με τη συγκαντάθεσή του δηλώνει ένα πρακτάδι, λόγω του χρήστησε. Ναι, να το επιτρέπετε, δεν είναι τόσο απλό. Επέρχονται, κακώς η Παναστάδωση, επέρχονται δραστικές αλλαγές μέσα στην κοινωνία. Ακόμα και εσύ ο ίδιος εγώ, σίγουρα εγώ το κάνω. Δεν θα εμπιστεύομαι πλέον τους γέντρους. Αν τώρα δεν τους εμπιστεύομαι μία, τότε δεν τους εμπιστεύομαι καθόλου. Η αμαλία... Συγγνώμη, έχεις κάτι να σχολιάσεις αυτό, επειδή εσύ το έσθεσες. Σε αυτό που λένε τώρα, δεν έχει κανένα σχέση ότι ο ίδιος ο ίδιος μπορεί να κάνει, γιατί δεν θέλει να σε έχει και να σε θεραπεύσει, ότι υπάρχει δυσκύνη, δηλαδή όταν μου θέλει να σε θεραπεύσει, δεν θα κάνει αυτό το πράγμα. Αν πάω για να μου θεραπεύσει, θα μου θεραπεύσει. Αν πάω και θέλω να μου κάνει κάτι σε πανωσία, θα κάνει αυτό το πράγμα. Δηλαδή, κατ' ετοιμησί σου, όλα θα ελέγχονται από το νομοθετικό σύστημα και θα είναι υπόλογος αυτό. Ο γιατρός είναι ο τεχνίτης εκείνος της σύγχρονης γεωργία, ο οποίος θα του λες, σώσε τη ζωή, θεραπεύεις, θα τη θεραπεύεις. Θα του λες, σώσε τη ζωή, θα τη θεραπεύει. Δηλαδή θα είναι ένα τυφλό ετοχήριο μιας πολιτείας, η οποία, ό,τι του λέει η πολιτεία, θα κάνει. Δηλαδή αυτό θα είναι απλώς ένα άγγουλο, το οποίο… Ναι, μωρέ μου, αυτό το πράγμα πρέπει να αποδεχτούμε πρώτα ότι η αυθανασία είναι κάτι, να διδεχτούμε την αυθανασία. Γιατί εσάς το ότι δεν δέχεσαι έναν γιατρό, ο οποίος και θεραπεύει και κάνει αυθανασία, είναι επειδή αρχικά δεν θα δέχεσαι την αυθανασία. Σωστή, σωστή ως συλλογισμός. Συλλογισμός έχουν για διεθραία, αλλά ο συλλογισμός είναι ζωστό. Άρα εγώ, θεωρώ ότι η αυθανασία φέρει στη ζωή, δηλαδή φώνω. Άρα εγώ δεν μπορώ να έχω τον ίδιο άνθρωπο, ο οποίος θεραπεύει ζωές, να του ζητώ μετά με τον όμο κιόλας να αφαιρεί ζωές. Δηλαδή αυτό τον άνθρωπο τη ζητάμε. Τι άνθρωπος πρέπει να είναι, διότι έχουμε μια εικόνα του γιατρού, του φιλάνθρωπου, ο οποίος συμπορεί να ασθενεί και προσπαθεί να τον στηρίξει και να τον θεραπεύσει. Ναι, θεωρώ. Παραδοσιακά, έτσι. Και τώρα θα έχουμε μια εντελώς διαφορετική σύλληψη. Αφού η αυθανασία, γιατί όχι, δεν θα είναι το εγώ, θα πρέπει να αποκτήσουμε μια εντελώς διαφορετική σύλληψη του γιατρού, ο οποίος θα λέει «Α, εσύ θέλεις να σε θεραπεύσω, πάρα πολύ ωραία, εδώ θεραπεύουμε» ή ανακουφίζουμε τον ασθενή, όπου δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε, «αλλά εσύ θέλεις να τελματίσεις τη ζωή σου, ένα παιδί να σε οδηγήσει να τελματίσεις, αφού αυτό θέλεις». Αυτό εσύ το δέχεσαι έτσι. Δηλαδή, να σου δέσω κι εγώ με έναν κανονικό συλλογισμό και με την απορία μου, για σένα δεν υπάρχει μια ηθική διαφορά, μια σημαντική διαφορά από ηθική άποψη ανάμεσα στο θεραπεύω και ανακουφίζω και ανάμεσα στο αυτερό τη ζωή, έστω κι αν μου το έχει ζητήσει ο άλλος. Δεν υπάρχει μια σημαντική διαφορά από ηθικής άποψης. Αυτό ρωτάω. Μα, δεν ξέρω κατάλαβα. Εννοείται ότι πάντα επιδιώχνουν να θεραπεύουν ο ασθενή. Άκρον, ψεύχνουν ότι δεν υφινεί και ο ίδιος. Για παράδειγμα, και στη θεραπεία μπορεί μια θεραπεία να είναι και να μην χωράει καθόλου ασθενή. Και μια άλλη θεραπεία να είναι και να το θεραπεύουν. Να είναι οδυνηρή. Α, δεν είναι οδυνηρή, είναι σωστά. Του τι κάνουν, γιατί ξέρω ότι το θεραπεύεις και τον ενημερώνομαι. Ακριβώς, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Όπως υπάρχει και αυτή η διαβάθμιση. Αλλά μόνο είναι θεραπεία. Κοίτα, εδώ είναι θεραπεία, μπορεί να είναι οδυνηρή η θεραπεία, να το πάει στον άλλο στον κυρουργείο 15 ώρες, να τον κόβεις, να τον ανοίγεις, έτσι όλα εκείνα τα ωραία που δίνουν τηλεόραση σήμερα, θα είναι πολύ ωραία. Ναι, αλλά υποτίθεται όλη αυτή η διαδικασία γίνεται, διότι με βάση τις στατιστικές, με αντικείο επιστήμη, ποντάρνουμε, αν μην κοιτύχει με το μέρος μας, ότι θα τον βοηθήσουμε σε ένα θέμα. Αν τον βοηθήσουμε, εδώ η πρόθεση είναι να λαθεί. Η δυσκολία μου είναι και καλά, κανείς και πιέζει με τα ελεγχύρματά σου, είναι πού βοηθούμε κάποιον όταν του αφαιρούμε τη ζωή. Εκείνη, δηλαδή, το νόημα της ηθικής είναι να προστατεύει τη ζωή από η οδύποτε κίνηνο. Και ο θάνατος και αφαίρεση της ζωής είναι κάτι που βένει ενότια στη ζωή. Άρα πώς μιλείς εμένα ότι κάποιος φέρεται ήσυχα ο γιατρός, όταν, επειδή του ζήτησε ο ασθενής, αυτός τον βοηθάει αφαιρώντας τη ζωή. Παρακαλώ, ο τρόπος που βοηθούσε τη νομοποίηση της αταρασίας, που είστε αντίθετοι σε αυτό το θέμα, πιστεύω ότι είναι σε κάποιο τρόπο να φοβάσαι ότι άμα νομοποιητεί αυτό το πράγμα, ότι μετά θα χρειάζονται πολλοί άνθρωποι να εκπληρώσουν αυτό το δρόμο. Όχι, γιατί είναι ψέματα. Αυτό θα γίνει και γίνεται για μη σκεπτόμενους ανθρώπους. Εγώ πάντα πιστεύω ότι υπάρχει μια μερίδα σκεπτόμενων και στοχαζόμενων ανθρώπων, και δεν θα σε πεις αυτούς, αυτοί δεν θα το κάνουν ποτέ. Άρα σε σχέση με αυτούς δεν θα υπάρξει τέτοιος κίνδυνος, αλλά σε σχέση με τους ανθρώπους που δεν στοχάζονται, που είναι αρτικός ή περισσότερο, εκεί θα μπορούν να έρθουν τώρα. Και όταν αρχίζει άλλη σκητημαριέται λίγο τη ζωή, βέβαια, δεν ξέρετε. Δηλαδή, όχι μόνο η αντιέσταση. Μουύχτισε κάποιος. Εκεί, από τα 70-75 και μετά, η ζωή αρχίζει λίγο και σπουράζει. Εγώ δεν ξέρω, εδώ έχω μεγάλη συμφωνία. Πώς το βλέπεις, ασύ? Εγώ δεν ξέρω κατά πόσο δίκαιο θα ήταν κάτι τέτοιο. Γιατί πολύ απλά η τιμωρία του γιατρού θα ήταν απλά μια φυλάγηση. Όσες πολλές ώρες η σόβεκη να φάει, πως στη μεγάλη δεν υπάρχουν σόβεκες, σε κάποια χρόνια θα βγει. Ματριά, τεσσαρά, μόσα φάει. Οι ζωές που θα έχει αφαιρέσει όμως, δεν μπορεί να τις επαναφέρει. Ναι, εδώ, γιατρός, σε μια νομοθεσία που επιτρέπει την ευθανασία, δεν δείχνει τέτοιο θέμα. Για αυτό λέει ο Εμήκος. Διότι, αν ο ασθενής, στην ανεία τη κατάσταση, το ζητήσει και η νομοθεσία επιτρέπει, αν και ο γιατρός είναι καλυμμένος. Άρα, δεν πρόκειται να υποστεί καμιά ποινή νομικά. Αλλά, εγώ λέω, ακόμα κι αν δεν την υποστεί. Εγώ λέω, αυτό, εντάξει, νομικά είναι καλυμμένος, φετάσου τώρα αυτόν τον άνθρωπο, που ξέρεις, δοκιάφερει ζωές κιόλες. Γιατί η ζητή χαρακτήρα μιλάμε. Μένα, εκείνη είναι η έξταση. Αν δεν ήταν ο γιατρός αυτός που έκανε αυτό το πράγμα... Αυτή, άνθρωπο, διασώσες λίγο το ιατρικό επάγγελμα που έκανες να αισθάνομαι καλύτερα. Αν ήταν κάποιος άλλος... Δεν είχαμε δίνειμους. Ορίστε. Δεν είχαμε δίνειμους, όμως. Δεν είχαμε δίνειμους. Άρα, οφείλα, όπως ξέρει ο Γιώργος, ασχολούμαι με τις ενισχυτικές τεχνολογίες από τον Γιώργος, δεν έχω δουλέψει λίγο το θέμα της Ψανασίας. Οφείλα με τον παραδευτό. Αλλά, τι ήθελα να πω. Ας πούμε εδώ, καταργούμε τη θανατική καταδίκη. Προσέξτε, δηλαδή, το παράλογο της φιλελεύθερης κοινωνίας. Καταργούμε τη θανατική καταδίκη. Δεν υπάρχει συμφωνίσμα. Αυτό το ρώτος συμφωνεί. Και από την άλλη πλευρά, το φέρουμε το θάνατο από την πίσω πόρτα, φιλελευθερωποιώντας και λέγοντας... Ε, καλώς. Πώς σου φαίνεται? Όχι, δηλαδή κι εγώ ήμουνα να είμαι στη θανατική καταδίκη. Και εγώ. Εγώ ήμουνα να είμαι στη θανατική καταδίκη και όπως άλλος αποφασίζει δουλειά μου. Α, οπότε... Και το υπάρχουν λόγω τόσο πολύ... Κοίτα, έχεις καλέψει και... Έχουμε να αναλογίσουμε... Λοιπόν, αμα εγώ σε ευχαριστούμε. Τι έκανες, αλήθεια, εγώ... Ένα λεπτό. Ένα λεπτό. Θέλω και κάτι άλλο να σου πω. Ότι εκεί που κάνεις τις διακρίσεις και τα πάνε. Και τα που πότε επιτρέπετε, πότε δεν επιτρέπετε. Εγώ ήμουνα τα διακρίσεις επιτρέπετε στην Ολλανδία, βάσει του νομικού συστήματος της Κορέας. Τι επιτρέπετε να επιτρέπετε, βάσει της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αλλά πέρα από το νόμο... Ένα λεπτό δεν τελειώσαμε, δεν κάνουμε διάλειμμα ακόμα. Πέρα από το νόμο, θα ήθελα να δεις και το υχικό μέρος. Και μάλλον, το υχικό μέρος να εκφράζει τη δική σου άποψη. Εσύ η απαλήρα δηλαδή, έχεις δει αυτές τις διακρίσεις και τις διάφορες περιπτώσεις στις φαντασίας και αφού θα ακούσεις και την παρουσίαση της Κυλιάνας, ή της Στελιανής, ή της Στελίνας, ένα από αυτά. Ναι, λοιπόν, αυτό ακούσεις. Και πείστε, θα πάρεις εσύ τα δικά σου. Και θα πέρα, ωραία, μια χαρά, μια χαρά. Γιατί, γιατί. Ωραία, ωραία, είναι βαρύς. Αλλά θέλω να πω στην εργασία σου να συμβεί. Άρα και θα νομίζω να βγάλω κάτι. Αυτό θα ήθελα να το ζητήσω από όλες τις εργασίες. Κάποιοι να καταγραφείτε προς τα συμπεράσματα, προσοτρέψτες και δική σας θέση. Αφού, κανείς θα δεις κάποιους ανθρώπους, οι οποίοι να θέλουν να τραυματίσουν τη ζωή τους. Δεν σε ικανοποίησαι, να είσαι οτιμιουργή κάποια... Εγώ προσπάθησα να εκφράσω κάποιες αντιρίσεις. Καλώς. Καλώς. Κάποια περιπτώση είναι διαφορετική. Λοιπόν, δεν θα μου πεις και εσύ αυτό. Θα πεις τη δική σου γνώμη. Και προσπάθησα, μήτι άλλο, βάρε δύο κατηγορίες. Τι κατά τη γνώμη, γιατί έφτασες μία πολύ καλά... Μας έδωσε το παράδειγμα εκείνης της περιπτώσης... που είχε τα εκείνοντας στα οστά και ούρλιαζε. Οπότε αυτή θα είναι μια περιπτώση. Είναι πολλές περιπτώσεις. Κοίταξε να τις κατηγοριοποιήσεις. Και πιο πολύ θεωρώ, οι δυο καλές περιπτώσεις είναι η εκούσια και η μη εκούσια. Δηλαδή εκούσια, κάποιος που επιλέγει συνειδητά... και μη εκούσια, κάποιος που βρίσκεται σε θρητική κατάσταση... γιατί σημαίνει ότι εγώ αποφασίζω τη ζωή του άλλου. Εκεί θα μην. Η απούσια είναι καταδικαστία έτσι και αλλιώς. Κάνουμε διάλειμμα. Ποιος σήκωσε το χέρι, ο Χάρης και μετά... Αλλά είναι διάλειμμα, για να το μπορείτε να κάνετε έξω για πέντε λεπτά. Για να ακούσουμε τη στερχαία νύχτα. Κάλλι όλοι που είστε εδώ, έξεξα να σας ενημερώσω... ότι εμποθεσίες όπως οι ελληνικοί πρωτογραφείς... είναι οι μόνοι που επιτρέπουν... υπό κάποιους όλους... την επιθυμία αυτήν να την έχει εκφράσει ο ασθενής... έτσι μακριόν χρονικό διάστημα και να είναι μια σταθερή επιθυμία. Δεύτερον, την ιατρική του κατάσταση, την ααιμία του... τον ομοδότηση για την κατάσταση υγείας... δεν την κάνει μόνο ένας γιατρός... ο οποίος μπορεί να την πρόσθεται, μπορεί... αλλά την κάνει δύο ή τρεις γιατροί... μαζί με τον υμέραν κοινωνικό λειτουργό και μια άρα... άρα τί θέτετε κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες... ώστε αυτός ο οποίος τελικά με εκείνου συγκατάσταση... θα οδηγηθεί στον ατερματήσει τη ζωή του... να είναι πεμπισμένες οι αρχές... ότι όντως το εννοούσα και όχι... διότι σήμερα, διότι έτυχε κλπ. Όχι, αυτό καλύτερα. Εδώ μου θέλω να κάνω ακόμα ένα σχόλιο. Μιλάμε για το νομικό πλαίσιο του σφήματος... το οποίο προφανώς είναι πολύ σημαντικό. Συζητούμε όμως για το ηθικό πλαίσιο... και είναι ένα πλαίσιο που δεν αφορά μόνο τον ασθενειαλέκτη... αλλά και του γιατρός. Ας μου συγχωρεθεί έκπραστη τέρας... και αυτό. Αυτό προσπαθούσα να πω. Ποια φαίνεται η επίκουση στον άνθρωπο αυτόν... αφού προβληαίχοντας βέβαια τη συγκατάθεση... και όλες... Και εδώ ο Γεωργός το ανέδειξε καλύτερα... αυτό προσπαθούσα να πω, δηλαδή στον γιατρό. Γιατί για γιατρό μπλάκ δεν το κάνει διάφορα. Θεραπεύει και θερματίζει. Απλώς ξέρω το πρόβλημα είναι... πάντα κάτι κακό. Όχι, δεν κρίνουμε το άνθρωπο. Αυτό είναι η δική μου εκδοχή. Συγχωρώ μαζί σου. Η δική μου εκδοχή είναι... γιατί η αλληλεγγύη αισθένεια είναι πάντα κακό. Γιατί δηλαδή... Αλλά λες σε περίπτωση που βλέπεις. Μπορεί. Εντάξει, εδώ έχεις ένα σημείο. Θα το... Θέλεις κάτι εγώ να... Όχι, όχι, να τα πω. Πες το μέσα στο ελληνικό. Εντάξει, εγώ ήθελα να καλύψω τα διστυκλίδες ασφαλείας. Εκεί ήθελα να μην. Ότι άνθρωποι, πώς πούμε, είναι στη φυλακή... και βρίσκονται στο νοσοκομείο είτε με ανοία... θα μπορούσε πολύ εύκολα να τους γίνει αυθανασία χωρίς να ερωτηθούνε... και με τα ιδένες του γιατρού να είναι ότι... Βέβαια, αυτά χαλίχτονται νομικά. Όχι, αυθανασία... Σε γνώμη, αλλά αυτή τη στιγμή στο γενήμα... άμα κάναμε αυθανασία, ας πούμε, υπήρχε η νομοθεσία. Και στο ρεμανό έκανα αυθανασία. Θα δικαιώνω τα νόμους. Δηλαδή όλες δεν ξεφεύγουν αυθανασίας. Είχα λεπτοδένα να μου ακούσεις πάρα πολύ ωραίες σπίρες... δικηγόρων και απατεώνων... που βλέπουν τα σπίτια και τα περνάνε στην κατοχή άλλων. Άρα μπορείς... τότε θα υπάθουν και απατεωνιές... ανάμεσα σε γιατρούς και σε συγγενείς... που θα δηλώνουν ότι αυτός ο ασθενής με την ανοία τη ασθένεια... εζήτησε ο ίδιος, συνέμνεσε... ο οποίος θα σου μπορεί να πει το... αυτό θα υπάρχει. Αλλά, μου επιτρέπεις, αυτό δεν είναι επιχείρημα... επειδή θα υπάρξει αυτή η απάτη, είμαι σίγουρη... δεν είναι επιχείρημα στο να μη φιλελευθερωτηθεί... Λοιπόν, ελάτε, παιδιά, να σταματήσουμε... γιατί θα προλάβουμε για να μην διακόψουμε... Στελίνα ή Στελίνα... ή Στελίνα... Όχι, γιατί δεν ξέρω ποιο είναι το σωστό... τα λέω όλα και με μέσα... Λοιπόν, ακούμε ένα πράγμα... Λοιπόν, έχω κάποιες, έτσι, πληροφορίες... έτσι, μπορούμε να είναι πιο σύντομο... ήταν μόνο σε δύο άλλα θέματα... δηλαδή, μετραλήφθηκε η κερδιστήρα... για τα φανασία. Λοιπόν, ένας ορισμός... Ένας ορισμός για το τι είναι... ενακουφιστική προδίδα... όπως ορίζεται από τον Παγκόσμιο Επανισμό Υγείας... η σφαιρική προδίδα των ανθρώπων... που η νόσο τους δεν ανταποκρίνεται στη θεραπευτική αγωγή. Πρωταρτικός σκοπός είναι η ιδεότητα ζωής... ο έλαχος του πόνου... η αντιμετώπιση... ψυχοκοινωνικών και πνευματικών ανάγκων... του ατόμου που είναι ασθενής... ασθενές... του ατόμου που είναι ασθενής... του ασθενή με καταλυτικό νόσημα... σε όλα τα στάδια της νόσου. Δηλαδή, από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση... ότι ο ασθενής έχει μια καταλυτήρια νόσο... μπορεί να εφαρμοστεί η ανακουφιστική προδίδα. Δεν περιμένουμε τις τρεις τελευταίες μέρες να πούμε ότι... τώρα θα κάνουμε ανακουφιστική προδίδα. Νομίζω ότι δεν έχει κάποιο νόημα αυτό το πράγμα. Η ανακουφιστική προδίδα, ωστόσο, δεν προσπαθεί... να δικαταστεί στις συμβατικές μεθόδους θεραπείας. Δεν απορρίπτει τη φαρμακευτική αγωγή. Δεν καταρρίπτει την επιστήμη. Συμπληρωματική είναι η δράση. Σήμερα, με τη διεύρυνση στη φιλοσοφία... της ανακουφιστικής προδίδας... η οποία αφαρμόζεται σε όλα τα στάδια... μιας χρόνιας νόσου στον ξενώνα... και αρχεί επικύρουστης της ζωής και όχι στον κανάλι. Είναι περισσότερο ο σεβασμός προς τη ζωή... και όχι να την απορρίψουμε εύκολα... ως προς τη δίοδο του θανάτου. Στην ανακουφιστική φροντί δεν μπει κέντρο... είναι ο άνθρωπος αλλά και η οικογένειά του. Εδώ πέρα τύνεται και οι παράμετρες της οικογένειας... η οποία δεν παίζει κάποιο ρόλο... ούτε στην αυτοκτονία, ούτε στην εκούσια ευθανασία... ούτε στην ενεργητική. Στην ευθανασία πρωταρχικό ρόλο... και σχεδόν μόνο, έχει ο ασθενής. Λέπτω, ρωτάμε, θέλεις να συνεχίσεις τη ζωή σου... θέλεις να την τερματίσεις και ανάλογα... με την απόφαση του ασθενούς και μόνο... εφαρμόζεται ή όχι η ευθανασία. Λέπτω, ρωτάμε, θέλεις να συνεχίσεις τη ζωή σου... θέλεις να την τερματίσεις και ανάλογα... με την απόφαση του ασθενούς και μόνο... εφαρμόζεται ή όχι η ευθανασία. Λέπτω, ρωτάμε, θέλεις να συνεχίσεις τη ζωή σου... θέλεις να την τερματίσεις και ανάλογα... με την απόφαση του ασθενούς και μόνο... εφαρμόζεται ή όχι η ευθανασία... με την απόφαση του ασθενούς και μόνο... εφαρμόζεται ή όχι η ευθανασία. Και του να παρηγορηθεί και του να παρηγορηθεί... από εξεδικευμένο προσωπικό. Γιατί όσο πονάει ο ασθενής που φέρνει από τη ζωή... άλλο τόσο μπορεί να πονάει και η μάνα του και ο πατέρας του... και ο σύζυγός του ή η σύζυγός του... είτε απογοηστικά κίνηται επειδή είναι συναισθηματικά... δεμένος που θα χάσει το πρόσωπό του... είτε επειδή όντως πονάει για τον ίδιο τον ασθενή... οπότε επικεντρίνει ο άρρωστος αλλά και η οικογένειά του. Η άσκηση της ανακτηστικής φροντίδας... παρέχεται από συντονισμένη ομάδα, εξεδικευμένο γιατρό... συλλευθεί, κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγου... εργοθεραπευτή, προαιρετικά ιερέα και θελοντές. Η ομάδα μπορεί να κλαισιωθεί και από άλλες ειδικότες... ανάλογα με τις ανάγκες. Εσείς είστε το προαιρετικά ιερέα ή μάνα. Προσωπικά, αν ήμουνας αυτής, δεν τα διάλεγα ιερέα... κάποιος που πιστεύει στον Θεό, δεν τα διάλεγε ιερέα. Ο άνθρωπος δεν τα διάλεγε κανένα, δεν έχει πρόσωπο θρησκείας. Όχι. Εν τώρα το επεξηγούμε για να μην παρεξηγηθεί... ότι στο πλαίσιο της ανακτηστικής και καταπραγματικής φροντίδας... εμφανίζεται άντε και δε οπωσδήποτε ένας ιερέας... ή δεν το θέλει ένας ασθενής ή δεν το θέλει. Για πόσο είναι κτηνός την επιθυμία οσθενής... να έχουν επιθυμίσει τις σκεφτικές του ανάγκες... έχεται και ο ιερέας. Άμα δεν το επιθυμεί, δεν έρχεται κανείς. Το απαραίτητο προσωπικό είναι ο εξειδικευμένος γιατρός... ο νοσηλευτής, αλλά και ο κοινωνικός υπηρετός... που δεν μπορεί να λείπει από την ανακτηστική φροντίδα... ο τεστός είναι να μπορούν να ελέγχονται και οι γιατροί και οι νοσηλευτές. Όχι μπορούν να ελέγχονται, αλλά να υποστηρίζεται και οι ψυχολογικοί... και να ελέγχονται, αλλά όχι τόσο ο κοινωνικός υπηρετός... να βοηθαίνει κοινωνικά και ψυχολογικά. Θεράσω λίγο στο άλλο κομμάτι από εδώ... αλλά η άσκηση της ανακτηστικής φροντίδας είναι επίπονη... και για τους γιατρούς, νοσηλευτές και για όσους την ασκούνε... γιατί δεν την ασκούνε μία φορά σε ένα άτομο, είναι το επαγγελμά τους... που σημαίνει ότι κάθε μέρα εξετάζονται τουλάχιστον 15 εσταιμίσεις... οι οποίοι ξέρουν ότι πρόκειται να πεθάνουν στα χέρια τους. Είναι κάτι πολύ ψυχοφθόρο. Όχι μόνο ψυχοφθόρο σίγουρα. Είναι μία άλλη τύπη με φορά του ιατρικού ή του ιατρικού... και παραϊατρικού λειτουργήματος. Είναι μία άλλη εκδοχή. Είναι μετά το νοσοκομείο και πριν το νεκροθάσιο. Μετά το νοσοκομείο και πριν τα κακροταφείο. Χωρίς συγγνώμη. Αλλά κύριο Λεκτό. Κύριο Λεκτό, γιατί είναι ο άνθρωπος που ξέρει ότι δεν θα γεγραφτεί ο ασθενής... και πρέπει να τον προετοιμάσει και αυτόν και την οικογένειά του... ψυχολογικά για το τι έπεται στη συνέχεια. Η ομάδα μπορεί να κλεισιωθεί και από άλλες ειδικότες... ανάλογα με τις ανάγκες. Μπορεί ο άνθρωπος να εκφράσει την επιθυμία. Παραδείγμα, ως χάρη, να είναι ανάλογάκτος και να εκφράσει την επιθυμία... στο τελευταίο χρόνο της ζωής του. Εκθυμεί να μάθει, να διαβάζει και να γράφει. Ή κάποιος μπορεί να θέλει να ζωγραφίσει. Κάποιος μπορεί να θέλει μια μουσική θεδία. Είναι ανάλογα με τις ανάγκες που θέτει το κάθε άτομο που είναι ασθενής. Ο ρόλος των νοσηλευτών είναι ηγετικός στην αναφυστική φροντίδα. Κάθε νοσηλευτής φέρει την ευθύνη διαχείριση της φροντίδας συγκεκριμένων ασθενών. Case management, ονομάζεται στα αγγλικά. Εξασφαλίζοντας υψηλής ποιότητας φροντίδα... με κατάλληλη χρήση των υπαρρυχόμενων πόρων και μίωση του κόσμου. Οι σύγχρονοι ενεξάρτητοι ξενώνες αναπτύσσονται οριζόδια... για να έχουν όλη την πρόσβαση στον κήπο. Κάπου εδώ θα ήθελα να κάνω και μια... να γυρίσουμε λίγο στο παρελθόν που όλοι έχουμε ακούσει για τα σανατόρια. Δεν ξέρω, όχι όπως ήταν τα πλαίσια της αναφυσικής φροντίδας. Τα σανατόρια ήταν εκτίσματα, τα οποία κλωξενούσαν ευρώπους με θυματίωση. Τώρα ξέρουμε ότι... Έχουν θυματίωση και ψυχικά σανατόρια. Τώρα τα πιο γνωστά πήραμε, να μην τα ξεψαχνήσω όλα. Τώρα είναι η άσημη αστένεια θυματίωση. Ωστόσο, το 1912 μέχρι το 1960... που λειτουργούσε το πιο γνωστό το σανατόριο της Πάρνηθας... ήταν ανοίατος η αστένεια. Άμα κανείς μπει και παραδεί το κτίσμα... όντως είναι ένα μεγάλο κτίριο το οποίο έχει πρόσβαση έξω. Έχει πρόσβαση στο δάσος, στην αυλή. Με το σώσετε τα άτομα που είναι ασθενείς... να είναι πιο ελαγμονισμένα με την φύση... να είναι λίγο πιο ελεύθερα και όχι περιοριζημένα. Καλά, είχε και το σκεκτικό της καραντίνας. Ήταν ευμοκρισμένη από όλους. Αλλά δεν ήταν εκεί η Μακρόνησο. Δεν ήταν και η καραντίνα με την αστένεια του όρου. Δεν τους έδιναν στη Μακρόνησο. Τους έδιναν σε σημείο που να έχει κατάλληλες συνθήκες... και υποδομές με τους ίδιους τους ασθενείς. Δεν τους πετούζαν. Αυτό πώς το σχετίζει με τους ίδιους τους ασθενώρες? Τι σ' αρχαίνεται να το σχετίζει με τους ίδιους τους ασθενώρες? Ναι, επειδή λέει ότι η χώρα μας είναι σήμερα... μία από τις ελάχιστοι στον κόσμο... που δεν διαθέτουν επαρκείς δομές για τη συστηματική λειτουργία... της παρηγορυπτικής και ανακτηριστικής φροντίδας. Λέει ότι δεν έχουμε, δεν διαθέτουμε. Απλά, αυτά τα σανατόρια υπήρχαν... αυτό που ξερακολουθούν για τη Σπάρνη θα σημαίνει το πιο γνωστό... και το πιο καλαδιωτηρημένο και άμα πάει και κάποιος... σήμερα μπορεί να δει το κτίσμα. Υπηρετούσαν από το 1912 μέχρι το 1960. Στο παρελθόν υπήρχαν... με την αναχρονιστική έννοια του όρους... κάποια χόσπης, τα σανατόρια. Μια χόσπηση ψαλυκτικό, που ήταν αυτά. Γιατί οι εφηματίους θεωρούν... ότι ήταν ανοιακή ασθένεια. Ωστόσο πόσο συντηρητική και βαθιά οπιστοδρομική... είναι η κοινωνία ως προς αυτό. Γιατί ενώ υπήρχαν και έκλυσαν, δεν υπάρχει η ανάλογη... με έρευνα από την κοινωνία και την πολιτεία... να λειτουργήσουνε ξανά κάποια τέτοια... κάποιοι τέτοιοι ξενώνες, κάποια χόσπησης... που είναι λογοφιστική φροντίδα. Παρένθεση, επειδή όλα πρέπει να τα θέτουμε σωστά. Το ένα είναι αυτό που είπες. Δεν υπάρχει ανάλογη με έρευνα από την πολιτεία... να επαναλειτουργήσουν ήδη τέτοια σανατόρια, κτίρια... που υπάρχουν εν πάση περιπτώση ή μονάδες ξενώνες... και τα περιβιχείς φροντίδας. Αυτό είναι σωστό. Όμως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και την δομή της ελληνικής κοινωνίας. Η δομή της ελληνικής κοινωνίας... ακόμα μέχρι σήμερα... είναι έντονα ροδοσιακή και οικογενειοκρατική. Ίσως τα δύο θέματα είναι αλληλέντεδα. Δηλαδή, επειδή δεν υπάρχουν ξενώνες... ποιος θα στηρίξει το άτομο με την ανειαντιαστά... γιατί το κρατάει η οικογένεια... και το φροντιζά το πετάξουν. Αλλά είναι πάλι λειτουργία του επιχείρημα... και προς τις δύο κατευθύνσεις. Επειδή δεν υπάρχει υποστήριξη από την πολιτεία... τα άτομα αυτά τα φροντίζει η οικογένεια... και επειδή συνήθως τα φροντίζει η οικογένεια... δεν υπάρχουν μονάδες... δεν έχουν ενεγερτή μονάδες από την πολιτεία. Άρα πρέπει να τα λάβουμε και τα δύο υπόψη. Συνεχίζεις. Ναι. Δεν ξέρω. Είπεσαι ότι η πολιτεία δεν τα έχει. Από εκεί συνέχισε. Το είπεσαι. Εγώ δεν ήξερα κάτι και θα αλλάζει σε λίγα. Είναι τέτοιο το θέμα. Λειτουργούν υπό θεσμός... της παρηγορτικής και ανακουφιστικής φροντίδας... αφού βρίσκονται στο καταληκτικό στάδιο της ζωής τους. Ναι. Ωστόσο έχουν δικαίωμα στην αξιοπρέπεια... και στην καλέτη είναι το θάνατο. Αυτός είναι και ο σκοπός της ανακουφιστικής φροντίδας. Και πάνω σε αυτό που λέγαμε... ότι η κοινωνία και η πολιτεία δεν έχει φροντίσει... να υπάρξει κάποιες τέτοιες δομές. Έχει αφεθεί σε εθελοντές. Δηλαδή σε εθελοντές κυρίως της εκκλησίας... που καταβάλλουν συνεχίσεις προσπάθειες από το 93... ώστε να ιδρυθεί ο πρώτος ξενώμας... παρηγορητικής και ανακουφιστικής φροντίδας στην Ελλάδα. Είπαμε μία από τις λάχιστες χώρες στον κόσμο... που ακόμα υστερεί σε αυτό το ντομέρο. Ακόμα και σε χώρες όπως η Αβία και είπα... ο θεσμός της παρηγορητικής και ανακουφιστικής φροντίδας... έχει ήδη καθιερωθεί από το δεκαετίο του 70. Σήμερα είναι γνωστός και καθιερωμένος... στους περισσότερους χώρες του κόσμου... ακόμα και σε πολλές χώρες της Αφρικής... όπως τη Νότια Αφρική, την Κένια και την Ουγκάρνα. Σε ό,τι αφορά τις χειτωνικές χώρες... η Βουλγαρία, η Ιαλβανία, η Ρουμανία και η Τουρκία... διαθέτουν ξενών σε σχετικές υπηρεσίες. Να είστε σε προγραφή και την ομάδα φιλοτών... του Σωματίου Αγαπάν... η δυνατότητα ήδης του οποίου έχει θεσματιθεί... με νόμου του 2003 μετά από προσπάθειες του Σωματίου. Η πρόσβαση στην ανακοφιστική φροντίδα... θεωρείται από διεθνές οργανισμούς ανθρώπινο δικαίωμα. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για μία παράλληλη απέτηση... συγγενών, ασθενών με μια αδιασθένεια... αλλά είναι... ο σεβασμός στα ανθρώπινα νικαιώματα. Τώρα, για κάποια στατιστικά στοιχεία... θα τα παρακάμψω τελείως. Υπάρχει και η εκστοικευμένη επαιδιατρική ανακοφιστική φροντίδα... όπως έχουμε δει και παιδάκια με καρκίνα... με λεπιεμία που δεν θα βγάλουν στο παν, δεν έχουν πάνω τον χρόνο ζωής. Καλούμε, εννοείται, την κυβέρνηση και τους αρμόδιους... χωρίς να αναλάβουν τις ακόληθες πρωτοβουλίες και ενέργειες. Είναι τη δημιουργία νομοθετικού πλαισίου... ανεκοφιστικής φροντίδας σε ενήλικες και παιδιά... σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές... εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης και επαντληματικής κατάρτισης... στο αντικείμενο της παιδιατρικής ανακοφιστικής φροντίδας... στην βασική και μετακτηχιακή εκπαίδευση γιατρών... νοσηλευτών και άλλων επαντληματιών υγείας... και στη δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών ανακοφιστικής φροντίδας... με σοβαρές και προηγητικές για τη ζωή αστέλησης. Υπάρχει κάποια ερώτηση μέχρι στιγμής παρ' όσα αυτά... Υπάρχει κάποια ερώτηση μέχρι στιγμής παρ' όσα αυτά... Υπάρχει κάποια ερώτηση μέχρι στιγμής παρ' όσα αυτά... Υπάρχει κάποια ερώτηση μέχρι στιγμής παρ' όσα αυτά... Υπάρχει κάποια ερώτηση μέχρι στιγμής... ...προσωπικούτερου Παραπηστικής Ιαντρικής Παρεπιστημίου Αθηνών. Να κάνω μία ερώτηση για να πάρουμε πληροφορίες. Θέλω και στη Θεσσαλονίκη έχουμε στο υποκράτειο, αλλά φορά, τα παιδιά με ουσιακή ανεμία. Όχι, αυτό είναι η ανεμία της εστέχειας. Αυτό είναι η ανεμία της εστέχειας. Η ανεμία της ουσιακής ανεμίας. Είναι πρότεινος, ήταν ανεμία. Δεν είναι πρότεινος. Ορίσα. Και τώρα δεν επέρχεται. Ελέγχεται. Και υπάρχει παράταση ζωής. Καταλήγουν όμως στο φάμμα. Καταλήγουν πιο σύντομα στο φάμμα. Πιο σύντομα και έχουν πολύ περισσότερα προβλήματα. Πρώτα ζούσαν ένα, δύο χρόνια. Έναν χρόνο ζούσαν. Τώρα παντρέχονται, δηλαδή. Εγώ είπα φιλίτριες, οι οποίες βλέπουν παντρέχονται τώρα, κάνουν παιχνιά, βλέπουν στο Facebook. Ψεύχνουν. Ορίστε. Εντάξει. Έτσι επικοινωνόμω με τις φιλίτριες, με τις φιλίτρες μου, ότι εδώ δικαιολογούμαι. Λοιπόν, έτσι. Μπονώσου να φορά πάλι τη χώρα μας. Άρα θες να πεις αυτός ο ξενώνας έχει να κάνει με τα παιδιά, πάστον από μεσογεϊκή ανεβία. Είναι ξενώνας ή... Δεν είναι ξενώνας. Δεν θα το κατέτασα με τίποτα. Είναι εξωτερικό ιατρίο, μάνα. Είναι εξωτερικό ιατρίο. Μια μονάδα. Μια μονάδα, που είναι και μικρή και δεν έχει σχέση με... Όχι, δεν είναι ξενώνας. Απλώς επειδή η μεσογεϊκή ανεβία έχει πολλές επιπλοκές, δημιουργεί άλλα προβλήματα εργίας, αυτά τα άτομα πρέπει να παρακολουθούνται σε τακτικά, πρωινικά διασκήματα, να παρακολουθούν την κατάσταση υγείας τους. Και έχουν ιδρύθηκαν πρώτα στην Κύπρο, τα εξωτερικά ιατρία για τον έργο της αλασσεμίας, των επιπλοκών της αλασσεμίας. Και προφανώς από τη λες αυτό είναι κάτι ίδιο, αλλά αυτό δεν είναι ξενώνας. Όχι, με τίποτα. Αλλά το άλλο, το οποίο είναι έναν δρομάτιο, ακούγεται ότι είναι. Θα το κοιτάξουμε. Ναι, στη χώρα μας, όπως είπαμε, όσον αφορά την Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία βαθμία, όχι ένα βαθμία αυξανόμενο ενδιαφέρον, που εφηλώνεται από μεμονωμένα άτομα, ίδια επιστημονικές ομάδες, και εμφανίζεται ως ιατρία πόνου, μονάδες βραχίας νοσηλείας και κατοίκων νοσηλείας. Όμως, στη μεγάλη πλειοψηφία δεν υπάρχουν κλίνες για αναπληθυστική φροντίδα στα νοσοκομεία, ξενώνες και οι ασθενείς τελικούς σταδίου να αντιμετωπίζονται σε κλίνες οξίας νοσηλείας, γενικών ή ογκολογικών νοσοκομείων, δημιουργικές κλινικές ή στο σπίτι από την οικογένεια των στενούς, που είναι και το πιο ουσιαστικό υποστειρεπτικό σύστημα. Βέβαια, στις μεσογειακές χώρες, όπου οι άνθρωποι είναι λιγότερο ανοιχτοί στην αποδοχή του δανάτου, η πτημία να διτηρύθει η ενεργητική και όχι η παθητική θεραπευτική προσέκτηση έχει γίνει εμπόδιο στην ανάπτυξη του ξενώνων. Οι παγκοσμίως επικριτές των όρων «φροντίδα ξενώνων» και τελική «φροντίδα» που καλυπούν απεσιόδοξα συναισθήματα, κερδίζει έδαφος και έχει γίνει αποδεκτός ο όρος «ανακουφιστική φροντίδα» ή «ατυπκέ». Για τους νοσηλευτές η παροχή ανακουφιστικής φροντίδας είναι μια πρόβληση, την οποία οφειλούν και μπορούν να ανταποκριθούν. Τα ιδρικά δεδομένα που δεικνύουν ότι οι νοσηλευτές έχουν από τα πολύ αρχικά στάδια διαδραματίσει ρόλο κλητή σε όλα τα επίπεδα παροχής ανακουφιστικής φροντίδας – ηκία, νοσοκομείο, ξενώνες, ειδικές μονάδες. Υπάρχουν δύο επίπεδα εξειδικευμένων νοσηλευτών, αυτοί που έχουν λάβει την ιδικότητα της νοσηλευτικής ανακουφιστικής φροντίδας και αυτοί που εξειδικεύονται αργότερα κατά τη διάρκεια της καριέρας τους. Στη Μαγάλη Βρετανία υπάρχουν 2.000 εξειδικευμένοι νοσηλευτές δραματοδοτούμενοι από το Ίδρυμα Macmillan ανακουφιστής καρκίνου και η κυβέρνηση δραματοδοτεί την εκπαίδευση νοσηλευτών ιδικών για ασθενείς με τις πιο συχνές κακοίθεις, όπως πνεύμα, νοσημαστός, παχέδρυ. Η άσκηση της ανακουφιστικής συνασβουλευτικής απαιτείται αξιοτεχνία άνεση στο να σχετίζεσαι με θέματα δυσάρεστα, να μιλάς ανοιχτά για ασθένεια και θάνατο, κάτι που είναι στροσογόνο και δύσκολο. Ο ειδικός νοσηλευτής είναι έμπειρος κλινικός, που εργάζεται για τους ασθενείς και τις οικογένειες τους προσφέροντας συμβουλές για την διαθέτηση προβλημάτων των ασθενών, εκπαιδεύοντας και υποστηρίζοντας άλλου προσωπικού που αναμεγνύεται στην φροντίδα ασθενών με προχωρημένη νόσο, κατευθύνοντας την έρευνα και ακόμη πιο σπουδαία εφαρμόζοντας τα ευρύματα της έρευνας. Δεν είναι για το αξιδικευμένο προσωπικό. Δεν θα ήθελα να βεχταθώ σε κάποια στατιστικά στοιχεία ή παραδείγματα σε άλλες χώρες, γιατί δεν έχουμε και τόσο πολύ χρόνο. Για να σε ενδεικτικά, τι γίνεται σε άλλες χώρες, στις ευρωπαϊκές χώρες όσους ξενώνες? Πολύ ενδεικτικά. Να γνωρίζει η Μεγάλη Παρεντανία ό,τι σας είπα. Εγκληρίας Μεγάλη Παρεντανία, συγνώμη εδώ, το που γράφεις στο Βίναγρα, η Σίσιλη Σόντρες, η οποία ήταν η συγγήτρια τόξα. Ναι, είναι εμπνευστής της φιλοσοπίας κατά βάση της ανακοπιστικής φροντίδας η Σόντρες, σημαντική νοσηλεύτρια έρευση του 1941, κοινωνική λειτουργός του 1948 και γιατρός του 1957, που φέρεσε τη ζωή της στην βελικίωση της φροντίδας των ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκονται στα όρια της ζωής. Μετά από 19 χρόνια πίμονων προσπαθειών άνοιξε του ξενώνα του Αγίου Χρυστοφόρου την πρώτη σύγχρονη κλινική, ερευνητική και εκπαιδευτική φροντίδα. Τότε, δέτηλε μια νέα μορφή φροντίδας που ονομάθηκε φροντίδα ξενώνων, Χος Πισκέντ. Βλέπετε, στον κόσμο, στις κοινωνίες, εμπανίζονται πότε πότε μερικές χαρισματικές μορφές και αλλάζει η μορφή της κοινωνίας. Μια γυναίκα, η οποία ήταν νοσοκώμα, έτσι, τη συνέλαβε αυτήν την ιδέα και μετά από 19 χρόνια σύλληψης κατάφερε να ιδρύσσονται. Κι αυτό το κατάφερε, είναι μια ιστορία, θα τη φτιάχνω, αν θέλετε. Πες τη σύντομα. Στο νοσοκομείο που δρούσε, γιατί το 1940 είχε υπήρχε οξυπολεμικό κλίμα, μέσα στο νοσοκομείο είχε ένας εφραίος, που κατάφερε να φύγει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ο οποίος εν τέλει πέθανε. Και του είχε εκμυστηρευτεί, είχαν έρθει πιο κοντά, όχι ερωτικά, απλά είχαν αυτές μια σκέψη άλλες. Κατάστατος θα πέθαινε, είχαν μια πολύ μεγάλη ιδιότητα μεταξύ τους και της είπαν ότι εφόσον πεθαίνω, θα ασφαλίσω όλη την περιουσία μου, ώστε να μπορέσει να κάνεις αυτό που έχεις ορεματιστεί, δηλαδή το χόσπις. Και εν τέλει έτσι έγινε, δηλαδή πέθανε ο David Taylor, θυμάμαι καλά, τη σάψε όλη την περιουσία του, υπήρχαν κάποια διαδικαστικά δημοκρατικά κολύματα, όπως ήδη είστε, και μετά από αρκετό καιρό κατάφερε να εισπράξει τα χρήματα και να ξεκινήσει το ξενόμα. Δηλαδή και αυτή είχε κολύματα τέτοιου τύπου, αλλά τα κατάφερε. Αν της άφησε η περιουσία, εσύ πρέπει να της άφησε ένας Άγγλος, που θα ήταν τα χρήματα του Άγγλου. Όχι, θα ήθεσε ένας Ελλαίος, ο οποίος επένζισε του Άουστιτς και θα πέθαινε, μετά από όλα τα θεσμιστήρια που είχε υποστεί, να αποφάσει να της αφήσει τη περιουσία του. Θα σας πω για κάποιο άλλο… Στατιστικά εστυχία. Στην Ευρώπη φαίνεται ότι οι δομές που κυριαρχούν είναι η υπηρεσία στο σπίτι, ενώ την τελευταία δεκαετία στη Σύμπα, η ανάπτυξη υπηρεσιών στα νεσοκομεία είναι κρυκτική, αγγίζοντας μια αύξη έως στους 135%. Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Economist, το 2010, αξιολογήθηκαν παράμετρες που αποφορούν στην ποιότητα της φροντίδας στο τέλος της ζωής, στις 40 χώρες. Τις πέντε πρώτος θέσης, την ιεραρχική κατάταξη, καταλαμβάνουν η Μεγάλη Βρετανία, η Αυστραλία, η Νέα Ζλανδία, η Ιδλανδία και το Βέιντιου, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 21η θέση. Σύμφωνα με την World Wide Palliative Care Alliance, ενώ περισσότερα από 10 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να υποφεληθούν από την ανακοφιστική φροντίδα αιτήσια, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών και των φροντιστών τους, ποσοστό κάτω από το 8% έχουν πρόσβαση σε αυτή. Υπολογίζεται ότι το 2030 τα μη μεταδιδόμενα νοσίματα θα εκθύνονται και τα τρία τέταρτα όλων των θανάτων, και ο αριθμός των ατόμων ηλικιές 65 ετών και άνω αναμένει να φθάσει το 1 δισεκατομμύριο. Ωστόσο, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα φθάνουν στον ηλικία των 90, ακόμη και των 100 ετών, το ποσοστό εκείνων που δεν θα έχουν ανάγκες φροντίδες θα μειώνεται συνεχώς. Εφόσον ο αριθμός των ασθενόμενων κακοείθηκε μη, χρόνια νοσίματα θα συνεχίσει να αυξάνεται, γεγονός που σχετίζεται με την αύξηση του κόσμου στους συστήματος υγείας, η ανακοφιστική φροντίδα μπορεί να αποτελεί τη μοναδική θεραπευτική επιλογή, ή να συμπληρώνει την οποιαδήποτε θεραπεία, ακόμη και την εντατική φροντίδα. Αυτό το διαπιεπιστημονικό επικεντρωμένο στο άτομο, πρώτο από παροχή φροντίδας, πρέπει να ενσωματωθεί στο σύστημα υγείας για να καλύπτει τις ανάγκες όλων των υπληθυσμών των ασθενών και των οικογενειών τους που τη χρειάζονται και οι οποίοι νοσηλεύουν σε υπηρεσίες οξίας, μακροχρόνιας και κατοίκων φροντίδας. Αυτό προϋποθέτει την καθιέρεση της αναποφυσικής φροντίδας ως υποχρεωτικό μάθημα στο βασικό πρόγραμμα σπουδών όλων των επιστημών υγείας. Με βάση την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αναποφυσικής Φροντίδας, η παροχή της διακρίνεται σε τέσσερα επίπεδα. Η προσέγγιση αναποφυσικής φροντίδας, Palliative Care Approach, είναι χρήσιμη σε υπηρεσίες που νοσηεύουν μόνο οι περιστασιακά ασθενείς, οι οποίοι χτίσουν αναποφυσικής φροντίδας. Η γυναική αναποφυσική φροντίδα, General Palliative Care, παρέχεται σε απόρους όπου αντιμετωπίζουν ασθενείς με απειλήτικα για τη ζωή νοσήματα, καρδιολογικά, αναπνευστικά, αναβρολογικά και άλλο, ενώ η εξειδικευμένη αναποφυσική φροντίδα, Specialized Palliative Care, σε υπηρεσίες τις οποίες νοσηλεύονται ασθενείς με πολύ πλοκές ανάγκες. Τέλος, τα κέντρα αριστείας αναποφυσικής φροντίδας, σε Ένδυσορ Φέξελενση Παλιατρικέν, συνδέονται με επανεπιστημιακά ιδρύματα και επικεντρώνονται στην εκπαίδευση, στην έρευνα και στην ανάπτυξη κατευθυντήριων οδηγιών και προτίπλων στην αναποφυσική φροντίδα. Ασθενείς οικογένειες, επιστήμονες υγείας και η κοινωνία μοιράζουν κοινές προκλήσεις αλλά και υπόδειες στις ομάδους της αναποφυσικής φροντίδας, στους χώρους παραγωγής φροντίδας υγείας. Σε μια δύσκολη πραγματικότητα συνεχίζονται να γίνονται προσπάθειες και βλέπουν να μην αναλαμβάνονται ευθύνες τόσο από την κοινωνία και την πολιτεία, όσο από τις ευθελοντικές ομάδες όπως αυτή της Γαλιλαίας, της πρώτης μονάδας που εφραμόσουκε η πρώτη μονάδα αναποφυσικής φροντίδας εν ηλίκο, της ιεράς Μητροπόλης Μεσογέας και Λαβρεοδικής που λειτουργεί από την 1η Μαρτίου του 2010 παρέχοντας αναποφυσική φροντίδα δωρεάν σε ασθενείς με καρκίνο, τη συγκεκριμένη περιοχή στο σπίτι και στο κέντρο ημερίσεις απασχόλησης, δύο φορές την εβδομάδα. Στο σπίτι της Γαλιλαίας, γλώσσες και οφείς αποτελούν την αξόδα και τη δύναμη της αναποφυσικής φροντίδας που έχει φιλοξενήσει μέχρι σήμερα συνολικά 175 ασθενείς από μια ημέρα μέχρι 2 έτη. Επιβεβαιώνοντας ότι η αναποφυσική φροντίδα πράγματι δεν αφορά μόνο στις τελευταίες ημέρες της ζωής ενός ανθρώπου. Η αναποφυσική φροντίδα μπορεί και προσφέρει στήριξη, ελπίδα και αναπούφυση σε ασθενείς και φροντιστές και πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Πάντα αν η ασθανασία δηλευκητική δίνει ένταση και προτεραιότητες στο δικαίωμα της αυτοδομίας, η αναποφυσική φροντίδα δίνει ένταση σε ποιο δικαίωμα. Στο δικαίωμα του σεβασμού της ζωής είναι γεγονός ότι άλλες χώρες, κεντρική Ευρώπη και ίσως Βόρεια Ευρώπη, βεβαίως αυτές οι χώρες έχουν και πιο αναπτυγμένες υποδομές γενικότερα, έχουν περισσότερο αναπτύξει αυτό το θεσμό των ξενών. Μα υπάρχει ήδη σαμιτισμός του, μάλλον δεν υπάρχει καθόλου. Και μάλιστα, εγώ κάποτε έψαχνα πώς να μεταφράσω το ελληνικά, τον όρνε και τον ξενώνα. Ναι, δεν είμαι σίγουρη αν είναι, και εγώ δεν ξέρω πώς θα το μεταφράσω, δεν το ας πω σε εμπειρή δική σε σένα, το χώσπι σημαίνει ακριβώς το χώρο εκείνο, το ίδρυμα εκείνο, στο οποίο παρέχεται φροντίδες στους ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται σε καταλυτήρια ασθένεια. Το ξενώνας είναι κάτι άλλο. Είναι θεραπευτική αποκατάσταση. Θεραπευτική υποστήριξη. Δεν είναι άλλο, δεν είναι θέμα θεραπευτικής αποκατάστασης. Είναι ψυχολογική και ψυχολογική στήρηση κατά βάσης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κοινός σημείου, τόσο της ειδωνασίας, τόσο και της ανθρωπιστικής ητικής, θα μπορούσε να είναι η αρχή της αξιοπρέπειας στον θάνατο. Ναι, μπορούμε να το πούμε και είναι πολύ ενδιαφέρον το σημείο με την έννοια ότι και οι μεν και οι δε συλλαμβάνουν την αξιοπρέπεια με έναν διαφορετικό τρόπο. Είναι πάρα πολύ καλό το σημείο αυτό. Κι ιδίως το βάθος βάζορας, αν δηλαδή πιέσεται αυτόν ο οποίος συνειδητά επιλέγει να τερματίσει τη ζωή του διότι έχει ανοία τη ασθένεια, λέει διότι επικαλείται την αξιοπρέπεια. Και το σκεφτικό του είναι ότι το να συνεχίσω να ζω υπό αυτές τις συνθήκες, θύγει, προσβάλει την αξιοπρέπειά μου. Την αξιοπρέπεια πάλι επικαλούνται εκείνοι οι οποίοι θέλουν την επιζητούν και προσφέρουν στην ανακοφιστική φροντίδα. Αλλά νομίζω πρέπει να μας προβληματίσει γιατί είδους εννοούν έχουνε καταλούν το ίδιο για τις αξιοπρέπειες ή μιλάνε για κάτι εντελώς διαφορετικό. Θα θέλαμε να προσθέσω και τα τελευταία μοναδικά. Πέραν, εντάξει, από την σύγκριση και αντιδραστολή με την ευθανασία. Αν το δούμε σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, ότι από τη μία μεγάλωση έχουμε την ανακοφιστική φροντίδα και από την άλλη την ευθανασία, δηλαδή την προβολή της αρνητικής ελευθερίας σε μια ανθάμουσα μοθή ως ελευθερία. Και έχουμε λοιπόν να το εξηγήσω αυτό, ότι ναι, είμαι ελεύθερος να ζήσω, είμαι ελεύθερος και να πεθάνω. Δεν θα με σταματήσει κάποιος από την αυτοκτονία, αν το έχει λέξω. Ωστόσο αυτό συνειστά μια αρνητική ελευθερία. Γιατί στην ουσία τερματίζω όλες τις άλλες ελευθερίες. Να φέρω κι άλλο παράδειγμα για να γίνει λίγο πιο κατανοητό. Το δηλαδή που έχουμε την ανακοπιστική φροντίδα, έχουμε και την ελευθερία του ανθόμου, στην βιώτητα ζωής, αλλά και στη ζωή και από την άλλη την ευθανασία. Και από την άλλη την ευθανασία, όχι συλλήβδην όμως. Δηλαδή έχουμε την ενεργητική ευθανασία στην ελευθερία του. Στην ελευθερία του. Βλέποντάς την σαν αυτοκτονία. Η ελευθερία είναι ένα είδος, γιατί θεωρείς την ελευθερία ένα είδος, συμβολικά βέβαια. Ναι, ένα είδος αυτοκτονίας, γιατί, για πες το πάλι αυτό. Γιατί, παρατηρήμως χάρη, είμαι και ελεύθερη να βγω έξω και να πάω… Είμαι και ελεύθερη να αμειθώ την ελευθερία μου, γι' αυτό είναι η ελευθεριότητα. Ναι, γιατί στην ουσία λέει είμαι ελεύθερη. Η ελευθερία λέει είμαι ελεύθερη, έτσι να επιλέξω άτοιμες επιλογές. Η ελευθεριότητα δεν λέει απλώς είμαι ελεύθερη να επιλέξω, είμαι ελεύθερη να επιλέξω ακόμα και την άρχιση της ίδιας της ελευθερίας, αυτό δεν είναι. Όχι, προσπαθώ να καταλάβω… Ή άμα είναι πιο δίκαιο να βγάλω στην ελευθεριότητα και να το βάλω στην αρνητική ελευθερία… Κοίτα, ένα λεπτό, κοίτα, ένα λεπτό. Να συνεργαστούμε, δεν είναι το αν θα βγάλει, εσύ θα βγάλεις, είναι πώς εκλαμβάνεις, τα διεθνήσεις, τι σημαίνει, τι σημασία προσδίνεις στην ελευθεριότητα. Δηλαδή, εσύ αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείς τέσσερις όρους, αντιστοιχική φροντίδα, ευθανασία, αντιστοιχίσεις με την ελευθερία και την ελευθεριότητα. Έτσι, κατανοούμε πώς αντιστοιχείς την αντιστοιχική φροντίδα με την ελευθερία, περίπου με την έννοια της ελευθερίας καταλαβαίνουμε όλο το ίδιο, αλλά τι τόιμα προσδίδεις στον όρο ελευθεριότητα. Αν και δεν νομίζω ότι με την έννοια της ελευθερίας αντιλαμβανόμαστε όλο το ίδιο. Για αυτό είναι σωστό. Άρα, πρέπει να τα εξηγείς. Η απάντηση είναι ακριβώς επειδή δεν αντιλαμβανόμαστε όλο το ίδιο. Άρα, μπορείς να μας εξηγείς και με αυτό να τελειώσουμε και να πείσουμε την αξιοπρέπειες σε επόμενο μάθημα, υπό ποια έννοια η αναχρηστική φροντίδα είναι ένα είδος ελευθερίας, ενώ η ευθανασία είναι κάτι άλλο όπως το εκλαμβάνει. Όμως, το καταλαβαίνεις εσύ, Πελάνη. Για να τα λύσουμε. Ότι η ελευθερία, τουλάχιστον για μένα, δεν εξαγλείται μάλλον σε άναρχες επιλογές, αλλά αντιθέτως, στην θέσπιση κανόνων και τους κανόνες, απλά τους βάζουμε εμείς οι ίδιοι, τους αναγνωρίσουμε και ζούμε σύμφωνα με ευτούς. Δηλαδή, η ελευθερία εντέχει πολύ πιο σκληρή δουλειά και πολλούς περισσότερους κανόνες. Οπότε, η ελευθεριότητα μάλλον εξαγλείται στη λανθάνουσα ελευθερία και στις άναρχες επιλογές. Ναι, άναρχη ελευθεριότητα είναι οποιαδήποτε επιλογή. Γιατί δεν λες μόνο επιλογή με κανόνες, αλλά λες οποιασδήποτε. Και με κανόνες, αλλά και χωρίς κανόνες, δηλαδή άναρχες και στη λανθάνουσα ελευθερία είπες. Ότι έχω την ψευδέσεις, ότι έχω την ελευθερία, ενώ στην ουσία μπορεί απλά να κάνω αυτό που μου έχουν υποδείξει στην ελευθεριότητα. Δηλαδή, μην έχοντας εγώ ένα οπλοστάσιο αξιών, πέφτω πολύ εύκολα στην παγίδα να θεωρώ ότι κάνω κάτι από προσωπική μου επιλογή, είτε από ελευθερία και εν τέλειο κάνω... Κοίτα, έτσι είναι δυσκολία μαζί σου, στον τρόπο που με συμπληθείς αυτές τις δυο όρους, και αυτό εν μέρει οφείλετα. Στην πολιτική φιλοσοφία μιλάμε για Λίπεραλς και Συμπερτάριντς. Και βγαίνει από τους πρώτους, βγαίνει ένα της ελευθερίας και βγαίνει από τους δεύτερους. Γιατί λίγο αυτό με μπερδεύει και δυσκολεύομαι να δω, να καλάβω, τι προσπαθείς να πεις με την ελευθεριότητα. Τώρα γραφτάει λίγο πιο εύκολα. Λοιπόν, κοίταξε, να κάνεις μια σημείωση, να κοιτάξεις Λιπεραλίσμου, πράξε, που είναι δυλελευθερισμός. Λιπεραλίσμου. Και θα λέω στα αγγλικά, γιατί με τα φράσεις θα τα κάνεις μπουκλιστα αγγλικά και Λιπερτάριανίσμου. Από το πρώτο θα αποραίει η έννοια της ελευθερίας, από το δεύτερο αποραίει η έννοια της ελευθεριότητας. Να τα δούμε νεολογικά στο άλλο μάθημα και τότε να μας πεις, και τότε να μας πεις, εάν μπορούν οι έννοιες ελευθερία και ελευθεριότητα να συνδυαστούν με τον τρόπο της συνδυάστασης με την αναπληκτική προτείνα και με την ευθανασία. Τότε να σου πω. Όπως, επίσης, να πούμε στο επόμενο μάθημα, εάν, γιατί κυρίως όπως σωστά η πέδιξη ανδρομάχη, και αυτή που είναι η πέδιξη ευθανασίας και εκείνη που είναι η πέδιξη αναπληκτικής προτείνας, ισχυρίζονται ότι σέβονται, αναγνωρίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ότι η αναπληκτική προτείνα πρέπει να εφαρμόζεται στην πράξη, διότι αυτό απαιτεί ο στοιχειώτης ευασμός προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Να δούμε τι εννοούν, όπως, επίσης, θα δούμε τι εννοούν και αυτοί οι οποίοι λένε, ναι, τι είναι η αξιοπρέπειά μου όταν εγώ συνεχίζω να ζω σε αυτή την κατάσταση και δεν εφαρμόζεται η ευθανασία όπως θα ήθελε, έτσι. Κι αυτούς που υποστηρίζουν η ευθανασία δεν το λέγονται τσουπέβερ. Ωραία, εσύ, κάποιοι άλλοι το λένε. Λοιπόν, Γιώργο, άρα, συγγνώμη, άρα αυτά τα δύο, τα θέματα να τα δούμε στο επόμενο μάσμα. Κι επειδή κάνουμε λόγο η ελευθερία μας, ίσως θα έχουμε μια στιγμή να δούμε τι έχει να πει ο Κάντ. Ωραία, να μην το πούμε τώρα, να μην το πούμε σκέψιτο εσύ, να μας το βρίσκουμε. Εγώ θα πρότεινα σε όλοι, όσοι θέλουν θα το κάνουν, εσείς θα αναμένουν να το κάνουν. Όταν πρέπει να σέβεστε, άμα έχετε χρόνο. Σε αυτό το βιβλίο που έχουμε, έχει ένα άνθρωπο που λέει μικρόμαντς. Δύο αένειες της αξιοπρέπειας είναι το πρώτο ελευθέρο. Άντε ρίξτε του μια ματιά. Άντε ρίξτε. Σίγουρα. Δύο αένειες της αξιοπρέπειας. Άντε ρίξτε μια ματιά. Μια που θα το λέω εγώ. Άρα, στο επόμενο μάσμα. Σε ευχαριστούμε. Στη Ιάννη Στεριανή. Κάθισε λίγο στο τέτοιο για παρατηρήσεις. Ευαγγελία για σένα κάτι θέλω να σου πω πριν πήγει. Λοιπόν, τι ήθελα να πω. Στο επόμενο μάσμα είναι ανδρομάκι μου. Θα αναλύσεις και τις τεχνικές και τεχνικές που έχω έδειξα να παραβαλίσεις. Και ποιο φιλάκι θα την παρατηρήσεις εγώ. Ευχαριστούμε. |
