| : Υπόσχεσαι, κύριέ μου, για την ευκαιρία της κοινότητας και για την πληροφορία της κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής κοινωνικής Καλημέρα τον κύριο Καραγεωργόπουλο που είναι παθολόγος, λιμοξιολόγος και ιδικός δημόσιας υγείας, επιμελητής στην 4η πανεπιστημιακή κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στους νοσοκομιοτικών, το οποίο αποδέχεται και υπό τα κουρούσματα. Θα ήθελα να αναφέρω ότι σπούδας στη Νεατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατέχει μεταπτυχιακό δίπλο με... από που με συγγνώμη, στο Πανεπιστημίου Αθηνών έλαβε και το διδακτορικό του δίπλωμα με Άριστα, κατέχει μεταπτυχιακό δίπλο με ειδίκευση στην δημόσια υγεία και έχει εργαστεί ως διευθυντής λιμοξιολόγος στο νοσοκομείο Royal Free του Λονδίνη. Θα ήθελα πριν σας δώσω το λόγο γιατρέ να αναφέρω ότι ενδεχομένως στην αρχή θα το δούμε να είναι κλειστά τα μικρόφωνα σας στο ρυθμίδιο Δημήτρης και να γίνονται οι ερωτήσεις μέσω του τσάτ. Πλέον νομίζω ότι λίγο πολύ όλοι ξέρετε ότι ακριβώς από κάτω στο Zoom στην πλατφόρμα υπάρχει ένα μικρό συνεφάκι που μπορείτε να κάνετε τις ερωτήσεις σας και θα τις βλέπω εγώ, θα τις απευθύνω στον κύριο Καραριαοργόπουλο. Αλλιώς, αν ανοίξετε τα μικρόφωνα, μπορείτε απευθείας να το δούμε τώρα όπως θα πάει ανάλογο με τον κόσμο. Έχω εγώ κάποιες ερωτήσεις τις οποίες θα ρωτήσω απευθείας στον γιατρό, οπότε σας δίνω το λόγο. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ που αποδεχθήκατε την προσκλησία μας. Χαίρομαι που είμαι μαζί σας και συγχαρητήρια που έχετε φτιάξει αυτήν την ωραία ομάδα που φαντάζομαι ότι είναι και δημιουργική πέρα από κοινωνική ομάδα και προωθείτε τα πράγματα σε ένα επίπεδο παραπάνω από πολιτισμικό επίπεδο. Ζήτε σε ένα πολύ όμορφο τόπο, ήμουνα εκεί πέρυσι τα Χριστούγεννα και όλη η περιοχή είναι πολύ ωραία. Τώρα για τον κορονοϊό σίγουρα είναι το top θέμα της επικαιρότητας. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από εσάς έχετε ακούσει πάρα πολλά. Υπάρχει μια υπερπληροφόρηση να το πούμε διαφορετικά, αλλά μας απασχολεί πάρα πολύ και δικαίως μας απασχολεί. Θα πούμε απλά πράγματα. Τώρα αν έπρεπε να κάνω μια εισαγωγή θα πω ότι είναι ένας από τους ιούς που μεταδίδουμε το αναπνευστικό από άνθρωπο σε άνθρωπο, είτε άμεσα με σταγωνίδια που μπορεί να εκπέψουμε από το στόμα μας αν βήξουμε ή αν φταρνιστούμε ή ακόμα και με την έντονη ομιλία. Είτε έμεσα αν αυτά τα σταγωνίδια που είναι υγρό, πολύ μικροσκοπικά σωματίδια υγρού που περιλαμβάνουν μέσα τον ιό, αν αυτά μείνουν στο περιβάλλον ή στα χέρια μας και ακουμπήσει κάποιος άλλος, κυρίως με τα χέρια και με τα χέρια εισάγει αυτά τα σταγωνίδια είτε στο στόμα του είτε στη μύτη είτε στα μάτια. Έτσι μεταδίδονται γενικώς οι ιοί του αναπνευστικού όπως είναι οι γρίποι, όπως είναι κι άλλοι ιοί, να μη σας μπερδεύω τώρα με διάφορα ονόματα, είναι γύρω στους 8-10 ιούς του αναπνευστικού. Υπάρχουν άλλοι κορονοοί που κάνουν ελειμώξεις του αναπνευστικού, που δεν τους ξέρουμε τόσο πολύ γιατί δεν είναι και εύκολη η διάγνωση αυτών των δημόξων. Απαιτούν τα μωριακά τεστ, τα οποία είναι ακριβά και δεν έχουν διαδοθεί πάρα πολύ στη χώρα μας. Οπότε υπάρχουν τέσσερις άλλοι κορονοοί που κάνουν συχνές λημώξεις του αναπνευστικού στην κοινότητα. Αλλά αυτοί προσβάλλουν μικρό αριθμό ασθενών κάθε φορά, κάποιοι από αυτούς μπορεί να νοσίσουν και σοβαρά. Τώρα αυτός ο ιός μοιάζει περισσότερο με άλλους κορονοϊούς που έχουν κάνει επιδημίες κατά το παρελθόν. Τον κορονοϊό των SARS, τον αρχικό SARS που είχε κάνει επιδημία το 2002 και το 2003 στη Νότια Μετουλική Ασία. Αυτός ο ιός είχε μια θνητότητα γύρω στο 10%, δηλαδή 10% όσο μολύνονταν πεθαίναν. Και υπάρχει και ένας άλλος κορονοϊός MERS, ο οποίος είναι στο Middle East, Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus λέγεται και κάνει κυρίως στη Σαουδική Αραβία κρούσματα αλλά σποραδικά κρούσματα. Δηλαδή προσβάλλονται αραιά και πού κάποιοι άνθρωποι κυρίως από τις καμήλες μπαίνουν στα νοσοκομεία, μπορεί στα νοσοκομεία να προσβληθούν και κάποιοι άλλοι. Αυτός έχει μια θνητότητα γύρω στο 30%, δηλαδή όσοι προσβληθούν είναι πολύ πιο πιθανό να πεθάνουν απλά δεν μεταδίδεται τόσο εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Τώρα αυτός ο ιός μεταδίδεται όπως όλοι αντιλαμβάνεστε πολύ εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο και σε ένα ποσοστό των κρουσμάτων που δεν ξέρουμε ποιο ακριβώς είναι αλλά από τα καταγεγραμμένα κρουσμάτια είναι περίπου 20% που κάνουν πιο σοβαρή νόσο και χρειάζονται να πάνε στο νοσοκομείο, ένα ποσοστό 5% πρέπει να μπουν σε μονάδα τατικής θεραπείας και ένα 2% 2,5% και παραπάνω πεθαίνει στο τέλος. Γιατί η ιδιότητά του είναι να κάνει λήμωξη των πνευμώνων, μπαίνοντας από ειδικούς υποδοχείς τους πνεύμονες, οπότε μετά οι πνεύμονες δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους, η δουλειά τους είναι να περνάει το οξυγόνο μέσα στον οργανισμό και να φεύγει το διοξίδιο, εδώ το πρόβλημα είναι το οξυγόνο δεν μπορεί να περάσει εύκολα στο αίμα μας, γι' αυτό η κυρία θεραπεία είναι όταν γίνουν τα πράγματα πιο δύσκολα η χωρίγηση οξυγόνου, και όταν δεν επαρκεί η χωρίγηση οξυγόνου με την απλή κάνουλα, το σωλινάκι που βάζουμε στη μύτη ή τη μάσκα που φέρνει το οξυγόνο από τον τείχο, μπορεί να καταφύγουμε σε διασολύνωση, να κοιμήσουμε λίγο τον άρρωστο, να το περάσουμε ως σωλίνα μέσα στην τραχεία και να συνδεθεί σε μηχάνημα τον αναπνευστήρα και να οξυγονώνεται έτσι. Άρα είναι ένας ιός που μπορεί να προκαλέσει τέτοια σοβαρά προβλήματα από το αναπνευστικό, αλλά σπανιότερα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα και από άλλα όργανα, όπως πολύ σπανία η καρδιά, ή μπορεί να προκαλέσει ένα σύνδρομο με μεγάλη φλεγμονή, που να ρίξει την πίεση στον οργανισμό και να προκληθούν προβλήματα στα νεφρά και τέλος πάντων να διατραχτεί όλη η ισορροπία του οργανισμού. Ένα χαρακτηριστικό, αν θέλαμε να πούμε, που μας έχει κάνει εντύπωση σε σχέση με τον ιό της γρίπης, για παράδειγμα, είναι ότι αυτός ο κορονοϊός συνήθως ξεκινάει με ήπια συμπτώματα, δηλαδή με ένα πονόλεμο, με βύχα ξερό, με πυρετό που δεν είναι πάρα πολύ ψηλός, αλλά κρατούν αυτά τα συμπτώματα για αρκετές μέρες. Δεν περνούν, εξ. σε τρεις μέρες, ο πυρετός που περνάει στις περισσότερες λιμώξεις του αναπνευστικού, αλλά σέρνεται ο πυρετός και κάποιοι ασθενείς, αυτό το ποσοστό που είπαμε το 20% ή και λιγότερο, μετά την 5η-7η μέρα μπορεί να χειροτερέψουν, ακόμα και την 10η μέρα μπορεί να χειροτερέψουν. Και αυτό το βλέπουμε κυρίως με ψηλό πυρετό που δεν περνάει εύκολα, με βύχα που γίνεται πιο έντονος, αλλά και με δύσπνοια, δηλαδή ότι δεν μας φτάνει ο αέρας ή ότι λαχανιάζουμε. Δυστυχώς κάποιοι δεν καταλαβαίνουν εύκολα ότι δεν έχουν αρκετό οξυγόνο στο αίμα τους, δηλαδή η δύσπνοια κάποιοι δεν την καταλαβαίνουν και χρειάζεται για να εκτιμήσουμε την κατάσταση σε αυτούς που είναι βαρύτερα και δεν περνά τα συντώματα να εξεταστώ από γιατρό, που κυρίως κοιτάμε το οξυγόνο στο αίμα και κοιτάμε τον αριθμό των αναπνοών. Αν κάποιος χρειάζεται να παίρνει περισσότερες ανάψεις από το φυσιολογικό, κάτι λέει αυτό. Ή αν το οξυγόνο στο αίμα του είναι λιγότερο από το φυσιολογικό, επίσης κάτι λέει. Και όταν έχουν περάσει κάποιες μέρες, επειδή εκεί μπορεί να υπάρξει και απότομη επιδίνωση, είμαστε επιφυλακτικοί και λέμε κανείς να μπει στο νοσοκομείο. Στην αξονική τομογραφία, στους περισσότερους που θα έχουν συμπτώματα εδώ και κάποιες μέρες, θα δούμε διηθήματα που στην αρχή είναι πιο αραιά, στη συνέχεια γίνονται πιο πυκνά, αλλά τέλος πάντων το σημαντικό είναι πόσο οξυγόνο υπάρχει στο αίμα μας. Όσον αφορά τώρα τη μετάδοση, το πρόβλημα με αυτό τον ιό είναι ότι μεταδίδεται ακόμα και πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Δηλαδή μπορεί να υπάρχει αρκετός ιό στο ανώτερο νοσοκομείο και δύο μέρες πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Επίσης ότι κάποιοι άνθρωποι μεταδίδουν, μάλλον νοσούν χωρίς να έχουν έντονα συμπτώματα, ώστε να πάρουν τα μέτρα τους. Επομένως, είναι δύσκολο να γλοκάρεις τη μετάδοσή του, όταν δεν ξέρεις ποιος είναι μεταδοτικός. Ο ιός SARS-1 του 2002-2003, που ήταν πιο θανατηφόρος, ήταν όμως μεταδοτική οι ασθενείς, όταν είχαν τα έντονα συμπτώματα, οπότε μπορούσαν με τους απομονώσιμους να γλοκάρουν τη μετάδοση. Εδώ το να γλοκάρεις τη μετάδοση δεν είναι τόσο εύκολο, γιατί και πριν ξεκινήσουν πολλά συμπτώματα, μπορεί κάποιος να είναι μεταδοτικός. Βλέπω εδώ, γράφουν, τιμές οξυγόνου φυσιολογικές. Ερώτηση είναι μέσω οξυγόνου φυσιολογικές, δεν ξέρω τι. Πολλοί μπορεί να έχουν φυσιολογικές τιμές οξυγόνου, αλλά κάποιοι μας ανησυχεί, όταν δεν είναι φυσιολογικές τιμές οξυγόνου. Σίγουρα, αυτοί που είναι νοσοκατασταλμένοι, δηλαδή δεν έχουν καλή άμυνη του οργανισμού, και κυρίως αυτοί που έχουν χρόνια νοσίματα και είναι μεγαλύτερης ηλικίας, κινδυνεύουν περισσότερο να μην ανταποκριθούν σε αυτά που κάνει ο γιος, οπότε είμαστε εκεί πέρα πιο επιφυλακτικοί και συστήνουμε πιο γρήγορη διάγνωση, ενδεχομένως να ξεκινήσει η θεραπεία και από το σπίτι και πιο γρήγορη εισαγωγή στο νοσοκομείο. Φαίνεται ότι αυτοί που δεν τα καταφέρουν τόσο πολύ είναι τα άτομα μεγαλύτες ηλικίας. Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ των ανδρών και των γυναικών. Οι άνδρες για κάποιο λόγο που δεν ξέρουμε δεν τα καταφέρουν τόσο καλά όσο οι γυναίκες. Και οι παράγοντες κινδύνου φαίνεται ότι πολλοί από τα θύματα έχουν υπέρταση, έχουν τσακαρόδιαβύτη, έχουν καρδιολογικά προβλήματα, έχουν πνευμαολογικά προβλήματα, έχουν κακοήθειες. Όμως αυτές δεν είναι οι μελέτες που κάνουμε κανονικά στην ιατρική και κάνουμε ανάλυση στατιστική για να δούμε αν η υπέρταση από μόνη της είναι παράγοντας κινδύνου ή αν απλά η υπέρταση είναι δείκτης ότι κάποιος έχει μεγαλύτερη ηλικία, κάποιος μπορεί να έχει πρόβλημα με την καρδιά του, κάποιος μπορεί να έχει άλλα νοσήματα. Το ζάχαρο όμως πιστεύουμε ότι όταν τουλάχιστον δεν ρυθμίζεται καλά, όντως είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου. Τα νούμερα που έχουμε μέχρι στιγμή σε αυτό το θέμα είναι περισσότερο στατιστικά παρά μελέτες τόσο καλές. Παράλληλα, έρχονται κάποιες ερωτήσεις να σας διακόπτω με συμφορείτε. Είναι χρήσιμο να έχουμε ένα οξύμετρο σπίτι? Θα έλεγα ότι είναι χρήσιμο, αλλά με την έννοια ότι μπορούμε να παρακολουθούμε μόνιμα στην κατάσταση της υγείας και να μην έρθει γιατρός να επισκεφτεί το ναστημί στο σπίτι. Επομένως είναι χρήσιμο. Τώρα πόσο εύκολο είναι να έχουμε όλο ένα οξύμετρο στο σπίτι δεν το ξέρω, αλλά αν το έχουμε είναι χρήσιμο. Οι φυσιολογικές τιμές οξυγόνου ποιες είναι? Οι φυσιολογικές τιμές οξυγόνου όπως τη μετράμε με το οξύμετρο, κανονικά είναι 95% και πάνω, με την ηλικία μειώνεται, αλλά εμείς δεχόμαστε μέχρι το 94%. Κάτω από 94% θεωρούμε ότι υπάρχει ένα καμπανάκι. Κανονικά οξυγωνόμαστε σωστά όταν έχουμε πάνω από 90%, πάει αρκετό οξυγόνο στους ιστούς, αλλά το καμπανάκι χτυπάει όταν δούμε ότι υπάρχει πρόβλημα, όταν το οξυγόνο είναι 93% και κάτω. Τώρα, να έλεγα και λίγα πράγματα αναφορικά με τη θεραπεία. Όπως αντιλαμβάνεστε είναι ένας καινούργιος ιός, επομένως για να πούμε ότι μια θεραπεία είναι αποτελεσματική, πρέπει να υπάρχει μια μελέτη που να αποδεικνύει ότι αυτή η θεραπεία είναι αποτελεσματική. Μια μελέτη κλινική, και αυτές οι μελέτες κυρίως είναι ότι μοιράζει τους ανθρώπους σε δύο ομάδες, η μισή παίρνει ένα φάρμακο, η άλλη μισή δεν το παίρνει, κανείς δεν ξέρει ποιος περνητή, ούτε οι ασθενείς, ούτε οι γιατροί, γίνεται η μελέτη σε αρκετό όποσο στο ασθενό, και στο τέλος στην ανάλυση φαίνεται ότι αυτοί που πήραν και αυτοί που δεν πήραν το φάρμακο, που κατά τάλλα ήταν οι ίδιοι στα χαρακτηριστικά τους, είχαν μια διαφορά στην έκβαση, δηλαδή ζήσανε περισσότερο, χρειάστηκε περισσότερη νοσηλεία στην μονάδα δετικής θεραπείας κλπ. Τέτοιες μελέτες ακόμα δεν υπάρχουν, όμως επειδή έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό κρουσμάτων ανά τον κόσμο και ιδίως σε χώρες όπως η Αμερική, η Αγγλία, η Γαλλία, που είναι χώρες που κάνουν σωστές κλινικές μελέτες, πιστεύω ότι θα υπάρχουν αποτελέσματα καλά κλινικών μελετών σύντομα, δηλαδή σε ένα μήνα πιστεύω ότι θα ξέρουν ποια φάρμακα δουλεύουν και ποια δεν δουλεύουν και πόσο δουλεύουν. Τώρα μέχρι αυτά τα φάρμακα, αν πραγματικά αποδειχθεί ότι βοηθάνε, πάρουν έγκριση κυκλοφορίας, παραχθούν σε τόσο μεγάλο βαθμό που να γίνουν διαθέσιμα να τον κόσμο, αυτό θα χρειαστεί να περάσει και άλλο διάστημα. Αν πρόκειται για φάρμακα που ήδη κυκλοφορούν στο εμπόριο και υπάρχουν αποθέματα όπως είναι η υδρόξη χλωροκίνη, τότε αυτά θα είναι πιο άμεσα διαθέσιμα. Πάντως δεν περιμένουμε τουλάχιστον για την υδρόξη χλωροκίνη και φάρμακα που είναι ήδη διαθέσιμα να κάνουν θαύματα, γιατί οι περισσότεροι ασθενείς στην Κίνα και σε άλλες χώρες που είχαν πληγή βαριά έχουν πάρει κάποιες θεραπείες. Τώρα σε χώρες όπως η Αγγλία και η Αμερική είναι πιο συντηρητικοί και λένε καλύτερα να μην δίνουμε θεραπεία χωρίς να ξέρουμε, αλλά ας κάνουμε κλινική μελέτη για να δούμε τι βοηθάει. Άλλη μία ερώτηση, είναι τόσο διαφορετική τελικά η κορονοϊή, δηλαδή τα διδάγματα που είχαμε από Μέρς και Σάρς δεν βοηθούν για την αντιεκτή αγωγή που πρέπει να ακολουθηθεί σήμερα. Δεν υπάρχει αντιεκτή αγωγή για τον Μέρς και τον Σάρς. Το κακό για μία επιδημία είναι ότι ο Σάρς τελείωσε πριν δοκιμαστούν οι θεραπείες, στο Μέρς γίνονται κάποιες μελέτες, αλλά είναι τα κρούσματα σποραδικά και δεν έχουν συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό ασθενών. Στηριζόμαστε περισσότερο σε αποτελέσματα εργαστηρίου, σε αποτελέσματα σε καλλιέργειες κυτάρων, να δούμε αυτά τα φάρμακα τι κάνουν. Αυτά που χρησιμοποιούμε σήμερα πρώτα είχαν δείξει δραστηκότητα σ' αυτούς τους κορονοϊούς, τον Σάρς και τον Μέρς. Έχω και κάποιες άλλες ερωτήσεις, δεν ξέρω πώς θέλετε να συνεχίσουν. Από πού προήλθε ο ΥΟΣ, γνωρίζουμε? Ο ΥΟΣ φαίνεται ότι προήλθε από νυκτερίδες. Οι νυκτερίδες είναι φυλαστικά, δηλαδή ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τους ανθρώπους. Και πολλοί οι ΥΥ που μας δημιουργούν προβλήματα προέρχονται από τις νυκτερίδες, όπως για παράδειγμα ο ΥΟΣ Σέμπολλα κτλ. Από νυκτερίδες τώρα μπορεί να περάσουν σε έναν ενδιάμεσο ξενιστή, όπως πιστεύουν εδώ ότι είναι η μυρμικοφάγη, και μετά να περάσουν στους ανθρώπους. Οπωσδήποτε για να γίνει ένας ΥΟΣ τόσο μεταδοτικός στους ανθρώπους πρέπει να υποστεί κάποιες μεταλλάξεις. Δηλαδή μπορεί ένας ΥΟΣ να είναι θανατηφόρος, αλλά για να μπορέσει ο ΥΟΣ να μεταδείται από άνθρωπο σε άνθρωπο τόσο εύκολα πρέπει να υποστεί μεταλλάξεις. Και μεταλλάξεις γίνονται σταδιακά, όπως περνάει από τις νυκτερίδες στο άλλο ζώο, στον διάμεσο ξενιστή, όπως λέμε, και μετά στον άνθρωπο υφίσταται κάποιες μεταλλάξεις που τον κάνουν τελικά να δημιουργεί προβλήματα. Αυτός ο ΥΟΣ δεν έχει ούτε τόσο μεγάλη θνητότητα όσο άλλοι ΥΟΥ, αλλά μεταδείται πολύ εύκολα. Και αυτό τον κάνει να διασπείρεται και πολύ εύκολα. Δηλαδή ένας ΥΟΣ ο οποίος έχει πολύ μεγάλη θνητότητα, σκοτώνοντας ας πούμε τα άτομα που τον φέρουν, δεν μπορεί να διασπείρεται τόσο εύκολα. Κάποιος ΥΟΣ ο οποίος κάνει συμπτωματικές λιμώξεις ή ήπια συμπτωματικές λιμώξεις σε πολλούς ασθενείς, αυτός καταφέρνει και διασπείρεται σε μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού. Βλέπω βέβαια, αν θεωρήσουμε αξιωματικά πράγματα πιθανό, ότι μέχρι τώρα η μόρφωση των πολιτών στα μέτρα της κυβέρνησης, κυρίως του περιορισμού της κυριαφορίας, θα κυμαθεί στα ίδια επίπεδα τους επόμενους μήνες. Πρώτον, θα μπορούμε να θεωρήσουμε με ασφάλεια ότι έχουμε φτάσει στο μέγεση των κρουσμάτων ένα μέρα και έχουμε εισέλθει σε μια σταθερή περίοδο προοδευτικής αποκλιμάκωσης. Και δεύτερον, αν ναι, πότε περίπου αναμένεται να φτάσουμε κοντά στα μηδενικά κρουσμάτα ένα ημέρα και πότε με βάση στα παραπάνω αναμένεται να είναι ασφαλές να επιστρέψουμε σε κανονικούς ρυθμούς και θημερινότητες. Λοιπόν, όπως είπα δεν θα κάνω προβλέψεις γιατί κανείς δεν είναι μάγος και ό,τι και να πούμε μπορεί να αποδειχτεί λάθος. Αλλά πώς μπορούμε να βγούμε από αυτή την επιδημία. Η μία συνθήκη είναι να εκκριζωθεί ο ιός από τη χώρα και να μην ξαναμπεί. Άρα θα πρέπει δηλαδή να φτάσουμε σε λίγα κρούσματα και μετά να κυνηγάμε το κάθε κρούσμα και να το απομονώνουμε και τέλος πάντων να φτάσουμε να εκκριζώσουμε τον ιό από τη χώρα. Θα πρέπει να έχουμε κλειστά τα σύνορά μας μέχρι να τελειώσει η επιδημία σε άλλες χώρες. Και αυτό προφανώς θα πρέπει να κρατήσει αρκετό χρόνο. Αυτό για να γίνει εξαρτάται από το πόσα άτομα είναι ασυμπτωματικά ή ολιγοσυμπτωματικά. Το οποίο δεν το ξέρουμε. Αν δηλαδή σε κάθε σοβαρό κρούσμα, αντιστοιχούν 100 μη σοβαρά κρούσματα, τότε σημαίνει ότι έχουμε μεγάλη διασπορά στην κοινότητα και υπάρχουν πάρα πολλά κρούσματα τα οποία δεν είναι δυνατόν να τα βρούμε. Γενικός ο στόχος της εκκρίζωσης είναι νομίζω ανέφυκτος. Άρα θα πρέπει να ζούμε με αυτόν τον ιό. Τώρα η άλλη συνθήκη για να σταματήσει ο ιός είναι να κολλήσουν μαζί σε ένα διάστημα χρονικό σχετικά μηνών ή εξαμήνων τέλος πάντων πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού τόσο ώστε μετά να υπάρχει ανοσία στον πληθυσμό και να μην μπορεί ο ιός να μεταδείται πάνω από σε άνθρωπο. Άρα η συνερώτηση είναι ότι υπάρχει επόμενο κορωνοϊός να εξαφανιστεί. Δεν νομίζω ότι υπάρχει πιθανότητα να εξαφανιστεί ο κορωνοϊός και θα υπάρχει μαζί μας. Το θέμα είναι πόσο γρήγορα θα τρέχει επιδημία, πόσα πολλά κρούσματα θα έχουμε κάθε μέρα, πόσα καινούργια κρούσματα θα έχουμε κάθε μέρα και για πόσο καιρό θα λαμβάνουμε τα μέτρα. Γιατί τα μέτρα είναι καλό για τον περιορισμό του κορωνοϊού αλλά έχουν τρομερό κόστος. Οικονομικό, κοινωνικό, ψυχολογικό, ότι θέλει δεν πέστε. Άρα πρέπει κανείς να ζυγίζει τα πράγματα και να αποφασίζει πόσα νέα κρούσματα θέλει να έχει και πόσες επιπτώσεις από τα μέτρα θέλει να έχει. Σε άλλες χώρες βέβαια που καθυστερήσαμε να πάρουν τα μέτρα, η επιδημία είχε τρέξει αρκετά και έχουν πάρα πολλά κρούσματα και το σύστημα υγείας ζωρίζεται. Όταν ζωρίζεται το σύστημα υγείας προφανώς η φροντίδα των ανθρώπων δεν είναι η καλύτερη δυνατή και άρα η θνητότητα μπορεί να αυξάνει. Τώρα, κερδίζοντας κάποιο χρόνο μπορούμε να έχουμε στη διάθεσή μας πιο αποτελεσματικά φάρμακα ή ακόμα σε πιο μακροπρόθεσμο επίπεδο να έχουμε και κάποιο εμβόλιο. Πάντως, η εκκρίζωση ενός ιού μέσω εμβολίων από τον κόσμο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Άρα, το πιο πιθανό σενάριο είναι ο κορωνοϊός να μένει μαζί μας. Απλά, σε ένα στάδιο θα υπάρχει αρκετή ανοσία στον πληθυσμό και τα κρούσματα δεν θα είναι τόσα πολλά. Μπορεί να υπάρχουν και περίοδοι που να έχουμε λίγα κρούσματα, αλλά να ξαναεισάγονται από άλλες χώρες του κόσμου και να έχουμε μικροεξάρσεις, μικροεπιδημίες κλπ. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι αυτός ο κορωνοϊός θα μείνει μαζί μας απλά σε ένα βάθος χρόνου και θα έχουμε τόσα πολλά κρούσματα μαζεμένα. Συγγνώμη, παραμένω, γιατί βλέπω την ερώτηση που επαναλαμβάνεται. Η ανώδωση της θερμοκρασίας θα παίξει ρόλο? Μάλλον θα παίξει ρόλο, αλλά δεν ξέρω αν θέλουμε να παίξει ρόλο. Δηλαδή, εγώ θα προτιμούσα το καλοκαίρι να έχουμε αρκετά κρούσματα και να μην έχουμε το χειμώνα, για παράδειγμα. Η επόμενη ερώτηση είναι αν αυτό που περνάμε τώρα θα συνεχιστεί και το χειμώνα. Μάλλον θα συνεχιστεί. Επομένως, δεν μας συμφέρει να έχουμε και το χειμώνα. Άρα, κάποια στιγμή, πρέπει να τρέξει επιδημία στη χώρα μας. Κατά τη γνώμη μου, να υπάρχουν κάποια κρούσματα, καλύτερα πρώτα στις νεότερες ομάδες που δεν νοσούνε τόσο βαριά, ούτως ώστε μετά η διασπορά του Ιού να μην είναι τόσο γρήγορη, απότομη και δραματική και στους μεγαλύτερους. Δεν νομίζω ότι έχει τόσο ρόλο η άνοδος θερμοκρασίας, αλλά έχει ρόλο ότι είμαστε σε ένα εξωτερικό περιβάλλον, ότι οι ευκαιρίες μετάδοσης του Ιού, δηλαδή, δεν είναι τόσο εύκολες το καλοκαίρι. Υπάρχουν κάποιοι ιοί του αναγνωστικού, που γενικώς αναπαράγονται πιο εύκολα σε χαμηλότερη θερμοκρασία, παράδειγμα, ιοί του κοινού κρυολογήματος, αλλά γι' αυτό τον κορονοϊό δεν έχουμε τέτοια στοιχεία μέχρι στιγμές. Υπάρχει κάτι νεότερο σχετικά με φάρμακο ή εμβόλιο? Νεότερο πραγματικά, νεότερο όχι. Υπάρχουν μελέτες και τις περιμένουμε και συνεχώς γίνονται καινούργιες μελέτες, δηλαδή, και από τα φάρμακα που ήδη υπήρχαν και καινούργια φάρμακα μελετώνται και άλλες στρατηγικές μελετώνται, δηλαδή, να μην δώσεις κάτι που έχει ακριβώς αντική δράση, αλλά να περιορίζει τη φλεγμονή, το κακό, την καταστροφή που κάνει ο ιός. Όλα αυτά μελετώνται. Τώρα, όταν γίνεται μια μελέτη, πρέπει να καταλάβετε ότι οι εκβάσεις υπιθανές είναι τρεις. Η μία είναι ότι κάτι έχει όφελος, η άλλη είναι ότι δεν έχει όφελος και η τρίτη είναι ότι κάνει και κακό. Εντάξει, το τρίτο πιστεύουμε ότι δεν είναι τόσο πιθανό, αλλά και πάλι είναι ένα ενδεχόμενο. Οι περισσότερες πάντως μελέτες που γίνονται με φάρμακα είναι αρνητικές. Γενικώς από φάρμακα στις λιμώξεις, για παράδειγμα, οι περισσότερες μελέτες δεν δείχνουν όφελος, οπότε πρέπει να κρυφτάμε μικρό καλάθι για τις μελέτες. Δημιουργούνται αντισώματα όταν κάποιος νοσίσει. Αυτό ακόμα δεν το έχουμε εξετάσει αρκετά. Σίγουρα δημιουργούνται αντισώματα, αλλά δεν ξέρουμε πόσο προστατευτικά είναι τα αντισώματα και για πόσο καιρό είναι προστατευτικά. Αυτός ο ιός έχει το περίεργο ότι κάνει κανείς ποιρετό για 15 μέρες. Και ανοιχνεύεται ο ιός, μπορεί να ανοιχνεύεται και πιο μετά. Δηλαδή η άμυνα του οργανισμού δεν είναι τόσο αποτελεσματική. Ή η άμυνα του οργανισμού όταν γίνεται έτσι πιο δυνατή στις 10-15 μέρες συνοδεύεται από μεγάλη φλεγμονή και κακό. Οπότε η ανοσολογία του ιού ακόμα είναι λίγο περίεργη. Αντισώματα δημιουργούνται. Από άλλους κορονοϊούς ξέρουμε ότι τα αντισώματα αυτά δεν έχουν μεγάλη διάρκεια. Για παράδειγμα πιστεύουμε ότι είναι ένα χρόνο ή και λίγο περισσότερο. Για ένα χρόνο σίγουρα θα κάνουν προστασία αλλά μακροπρόθεσμα δεν ξέρουμε αν θα κάνουν ανοσία τα αντισώματα που θα έχει αποκτήσει ο πληθυσμός. Είναι και αυτός ένας λόγος που λέω εγώ ότι αυτός ο κορονοϊός μάλλον θα μείνει μαζί μας. Όλα αυτά εξαρτώνται και από τα μέτρα που παίρνουμε όχι μόνο εμείς αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Δηλαδή εξαρτώνται και από το τι κάνουν οι άλλες χώρες ή αν αφήσουν τα πράγματα να τρέξουν και μετά έχουν αποκτήσει τείχος ανοσίας που λέμε στον πληθυσμό τους. Δεν εξαρτώνται μόνο από το τι κάνει η Ελλάδα. Το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκο θα βοηθούσε? Το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκοκ βοηθάει για τον πνευμονιόκοκοκ για αυτό είναι το εμβόλιο και αυτή είναι η αποτελεσματικότητά του. Τώρα υποτίθεται ότι όταν κάποιος παθαίνει μια υιογενή λοιμόξη μετά μπορεί να πάθει με την καταστροφή που γίνεται στον αμπνευστικό δέντρο και στους πνεύμονες, μπορεί να πάθει λοιμόξεις βακτηριακές. Ο πνευμονιόκοκος υπάρχει στο στόμα μας, στο φάριγκα μας σε αρκετό ποσοστό των ανθρώπων. Άρα είναι το πρώτο μικρόβιο που μπορεί να βγει ευκαιρία και να κάνει πνευμονία σε ένα πνευμόνι που έχει πάθει τον κορονοϊό. Άρα με αυτήν την έννοια βοηθά το εμβόλιο του πνευμονιούκοκου. Όμως αυτό που είναι θεωρητικό και που ξέρουμε ότι παρατηρείται στις γρύπες και στις άλλες υιώσεις, ακόμα δεν υπάρχουν μελέτες που να λένε πόσοι από αυτούς που πεθάναν από κορονοϊό ή πήγαν στις μονάδες ιστατικής θεραπείας είχαν δευτερογενείς βακτηριακές λοιμόξεις. Αλλά είναι λογικό να βοηθάει. Συγγνώμη, αν κάποιος νοσήσει και αναρρώσει μπορεί ωστόσο να έχει μόνιμες βλάβες. Μπορεί να έχει, ιδίως άμα περάσει μια βαριά νόσο και έχει πάθει μεγάλη καταστροφή το πνευμόνι του. Μετά η διαδικασία επανόρθωσης δεν είναι πάντα επιτυχής. Μπορεί να υπάρχει τόσο μεγάλη καταστροφή που κυρίως τα πνευμόνια για τους ασθενείς που έχουν μπεί στη μονάδα ιστατικής θεραπείας μπορεί να έχουν μόνιμες βλάβες. Αλλά εμείς εστιάζομαστε ας πούμε στους θανάτους αλλά των αρρωστήσεων. Να πας στο νοσοκομείο να περάσεις έστω και δύο εβδομάδες σε κοινό θάλαμα. Πολύ περισσότερο το να μπεις σε μονάδα ιστατικής θεραπείας, που η συνήθις διάρκεια νοσηλείας είναι δύο-τρεις εβδομάδες ή και τέσσερις, μετά όπως καταλαβαίνεις δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος όταν βγεις από τη μονάδα ιστατικής θεραπείας. Οι περισσότεροι θα έχουν χάσει πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό της μοιικής τους μάζας, μπορεί να κάνουν κατακλήσεις, μπορεί να έχουν αποκτήσει πάρα πολλά πολυενθεκτικά μικρόβια, μπορεί να έχουν ψυχολογικά προβλήματα, να μην έχουν καλή συγκέντρωση. Άρα δεν είναι για αυτούς που νοσούν βαριά, δεν είναι το εύκολο πράγμα. Τώρα αν κάποιος το περάσει και είναι στο σπίτι του, το πιο πιθανό είναι μετά δεν θα έχει απολύτως τίποτα. Θεωρείτε ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας μας λόγω του ΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥ Θα αλλάξουν κάποια πράγματα που θα άλλαζαν έτσι κι αλλιώς, μπορεί να αλλάξουν πιο γρήγορα τώρα. Το σύστημα υγείας αντέχει? Το σύστημα υγείας μέχρι τώρα αντέχει. Σε άλλες χώρες που έχουν περισσότερα ακρούσματα δεν αντέχει. Αλλά σε εμάς αντέχει. Τώρα αν έχουμε περισσότερα ακρούσματα δεν έχουμε και μεγάλα περιθώρια, η αλήθεια είναι. Για παράδειγμα, δεν έχουμε το ίδιο επίπεδο φροντίδας σε όλη την άκρη της γης, γιατί υπάρχουν αυτά τα γεωγραφικά προβλήματα στα νησιά, σε απομονωμένες περιοχές. Ένα παρχαιακό νοσοκομείο δεν έχει τις ίδιες δυνατότητες με ένα νοσοκομείο τρίτο βάθμιο. Και επίσης δεν έχουμε τόσα πολλά κρεβάτια ιδιατικής θεραπείας στην χώρα μας. Αυτή είναι ουσιαστικά η μεγάλη παρέμβαση που μπορείς να κάνεις για να σώσεις τον κόσμο. Να τους προσφέρεις νοσηλία στην ιδιατική θεραπεία. Μισό λεπτό τώρα, γιατί βλέπω πολλές ερωτήσεις. Ακούμε για δωρές για τροφαρμακευτικό υλικό φτάν στο νοσοκομείο? Όλα αυτά ξαφνώνταν από τον αριθμό των κρουσμάτων. Γιατί σε άλλες χώρες οι καταστάσεις είναι δραματικές. Χρειάζεται πάρα πολύ υλικό που είναι πολύ δύσκολο να το βρούνε. Πόσο μάλλον, όταν υπάρχει ένας παγκόσμιος ανταγωνισμός. Δηλαδή, όλες οι χώρες ζητούν υλικό. Στην Αμερική έχουμε 50.000 κρουσμάτων εις εγώ την ημέρα. Εμείς έχουμε 50.000. Καταλαβαίνετε ότι υπάρχει ένας μεγάλος ανταγωνισμός στο υλικό. Οπότε, τα αποθέματα αν έχουμε πολλά κρουσμάτια δεν επαρκούν. Πρέπει να υπάρχει ανατροφοδοσία υλικού. Στην αρχή, αυτά που ερχόντουσαν από άλλες περιοχές, κυρίως στην Κίνα, τα κρατούσανε άλλες χώρες. Τα τελωνία τους δεν τα άφηναν έως στην Ελλάδα. Τώρα, νομίζω, υπάρχουν απευθείας πτήσεις που να φέρνουν υλικό στη χώρα μας. Καλές είναι οι δορές. Και, αν θέλετε να δείτε, να πούμε ότι στη χώρα μας οι δορές στα νοσοκομεία είναι σε επίπεδο ελάχιστο. Αν σας πω από την εμπειρία μου στην Αγγλία, το κάθε νοσοκομείο έχει το δικό του charity. Το charity είναι μια μη κερδοσκοπική φιλανθρωπική οργάνωση που και κοινωνικό ρόλο έχει και δικτυώνει τους ανθρώπους, αλλά και βοηθάει τον νοσοκομείο. Είναι κοντά στα προβλήματα του νοσοκομείου και το βοηθάει. Και αυτό είναι μέρος, ας πούμε, της λειτουργίας του νοσοκομείου. Σε εμάς αυτό δεν υπήρχε και είναι καλοδεχούμενο, οπωσδήποτε. Υπάρχουν κάποια δεδομένα ή συνδεδάσματα σχετικά με τη μέχρι τώρα πορεία της πανδημίας στη χώρα μας, τα οποία μπορεί να συναχθούν από τους αριθμούς κουρισμάτων κτλ. που εκνεκνώνονται καθημερινά επίσημα από το Υπουργείο Υγείας. Σε ερώτηση, ναι, συγνώμη. Σχετικά με αυτό, ο Πρωθυπουργός της χώρας θέλει να δηλώσει ότι η πανδημία φαίνεται να υποχωρεί. Σίγουρα υποχωρεί η επιδημία στη χώρα μας. Το θέμα είναι τι θα γίνει στο τέλος. Αυτό είναι το ερώτημα που δεν μπορούμε να απαντήσουμε. Δηλαδή, πώς θα πάνε τα πράγματα στο μέλλον. Το οποίο είναι συνάρτηση των μέτρων που παίρνουμε και συνάρτηση, βέβαια, του πόσο μπορούμε να παίρνουμε αυτά τα μέτρα, επομένως το τέλος, δηλαδή πόσες ακρούσματα θα έχουμε, πόσες θανάτους και τα λοιπά, είναι πολύ αργά για να μπορούμε να το συνάγουμε από τώρα. Τι θα συμβουλεύατε τον κόσμο να κάνει όταν θα λήξει η καραντίνα από τη μεριά του κράτους? Καταρχήν συμβουλεύω τον κόσμο να κάνει ό,τι λέει το κράτος γιατί ένα μέτρο για να είναι αποτελεσματικό πρέπει να το εφαρμόζουμε όλοι. Γιατί αλλιώς συμποϊκοτάρουμε και σαμποτάρουμε τα μέτρα. Δηλαδή να λες θα κλείσουν τα μαγαζιά που προφανώς είναι ένα μέτρο με μεγάλο κόστος ή να κλείσουν τα σχολεία ή οτιδήποτε άλλο να περιουσθεί η κυλοβορία, αν κάποιοι το σαμποτάρουν πηγαίνοντας από εδώ και από εκεί και τα λοιπά, κάνουν ζημία και αυτοί που ήδη υφίσταται την οικονομική ζημία που τυρούν τα μέτρα δεν έχουν το προσδοκόμενο όφελος. Άρα για να πετύχει ένα μέτρο πρέπει να το κάνουμε όλοι μαζί. Τώρα νομίζω το κέρδος είναι ότι όλοι ξέρουμε πως μεταδίδεται ο ιός, όλοι είμαστε πολύ περισσότερο προσεκτικοί άρα υπάρχει μια συνείδηση το τι πρέπει να κάνουμε αφού αρχούν τα μέτρα ή αρχούν σταδιακά τα μέτρα. Δηλαδή δεν πρέπει να είμαστε όλοι μαζί, πρέπει να τριγούμε αποστάσεις, πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας. Αυτά τα μέτρα υγιεινής που τα λέμε τα λέμε αλλά πιστεύω ότι θα έχουν γίνει συνείδηση όταν αρχούν τα περιοριστικά μέτρα. Ξεκτικά με τη χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα των μασκών γάντια στον κόσμο εκτός νοσηλευτικού προσωπικού. Αυτό είναι θέμα πολιτικής και στρατηγικής. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν μελέτες που να λένε πόσο προστατεύουν οι μάσκες και τα γάντια στον κόσμο. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι κάποιες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που έχουν εφαρμόσει την πολιτική των μασκών σε κοινούς χώρους, σε κοινόχρησους χώρους είχαν μικρότερη επιδημία σε σχέση με τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες που δεν την εφαρμόσαν. Όμως αυτοί ήδη έχουν μάθει από το SARS το νούμερο ένα και γενικώς για άλλους λόγους μπορεί να μην είχαν τόσο μεγάλη έξαρση παρά για τη χρήση των μασκών. Άρα το πόσο αποτελεσματικές είναι οι μάσκες δεν το ξέρουμε. Προφανώς είναι ένα μέτρο που αν χρησιμοποιηθεί σωστά η μάσκα μπορεί να βοηθήσει. Τώρα πόσο παραπάνω μπορεί να βοηθήσει και πάλι δεν το ξέρουμε. Αυτό που βλέπω εγώ είναι ότι όσοι χρησιμοποιούν μάσκες δεν τις χρησιμοποιούν σωστά. Δηλαδή η μάσκα καταρχήν δεν είναι για να έχουμε μια μάσκα για συνέχεια, οι χειρουργικές πλευρές των μάσκες είναι για καμιά ώρα γιατί μετά νοτίζουμε και δεν είναι τόσο αποτελεσματικές. Επίσης δεν πρέπει να πιάμε τον προστινό μέρος της μάσκας. Η μάσκα καμιά φορά μας ενοχλεί και πρέπει να τρύψουμε το χέρι μας, τη μύτη μας, τα μάτια μας, να την αναπροσαρμόσουμε, θέλουμε να μιλήσουμε, την κατεβάζουμε. Τώρα αυτό δεν είναι χρήση μάσκας και αυτό το βλέπω συνέχεια. Το να πει κανείς ότι εντάξει θα μπω σε ένα σούπερ μάρκετ, θα φορέσω μία μάσκα και όταν βγω θα τη βγάλω τη μάσκα, θα κλείνω τα χέρια μου και θα συνεχίσω είναι αποδεκτό. Όμως η κουβέντα τώρα γίνεται γιατί χρήση τη μάσκας κυρίως το να περιουσθεί η μετάδοση από τους ασυμπτωματικούς προς τους άλλους. Δηλαδή κάποιος να φοράει μάσκα, μην τυχόν είναι ασυμπτωματικός αλλά έχει τον ιό και μπορεί να μεταδόσει και φορώντας μάσκα μειώνεται αυτή η πιθανότητα μετάδοσης σε κάποιον άλλον. Όχι δηλαδή για να προστατευτεί ο ίδιος αυτός που φοράει τη μάσκα. Επειδή όμως οι μάσκες τουλάχιστον σε αυτή την περίοδο είναι σε μεγάλη έλλειψη ανά τον κόσμο, ούτε η Αμερική είπε φοράτε ας πούμε μάσκες έτοιμες. Είπε φτιάχτε μαντήλια και μάσκες με μπλούζες. Καλύψτε το στόμα σας ούτως ώστε να μην μεταδείτε στους άλλους. Βλέπω εδώ πολλά στους ερωτήσεις οπότε ξεκινάω. Θεωρείτε ότι θα πρέπει ίσως να χαλαρώσουμε λίγο τα μέτρα ώστε να νοσθεί σιγά σιγά πληθυσμός με έμφαση στους νεοτερούς. Αυτό εξαρτάται από το στρατηγικό στόχο που έχουμε. Αν ο στρατηγικός στόχος είναι η εκκρίζωση του ιού, όχι. Όμως το ρώτη αυτός ο στρατηγικός στόχος είναι πολύ δύσκολος και δεν έχει εκφραστεί από την Πολιτεία. Άρα πρέπει όντως αυτό να κάνουμε, δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν γίνεται δηλαδή να έχουμε μέτρα και να είμαστε ευάλωτοι συνέχεια και να μην νοσεί κανείς. Πρέπει σιγά σιγά να νοσούν κάποιοι και πιο εύκολο είναι πρώτα να είναι οι νεότεροι και μετά να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους. Γιατί αν υποθέσουμε ότι έναν μεγάλο ποσοστό των νέων ανθρώπων νοσεί και έχουμε λίγες νοσηλίες, μετά ο ιός δεν θα διασπείρεται τόσο γρήγορα. Σχετικά με τη χρήση της μάσας και των βαντιών απαντήσατε. Η περίφημη καμπύλη συνεχίζει να ανεβαίνει στην Ελλάδα, έχουμε απόφυγη μία πόντα. Όχι, δεν ανεβαίνει η καμπύλη. Η επιδημική καμπύλη είναι τα νέα ακρούσματα κάθε μέρα, δεν είναι τα συνολικά ακρούσματα, τα συνολικά ακρούσματα πάντα θα ανεβαίνουν. Τα νέα ακρούσματα κάθε μέρα είναι σχεδόν τα ίδια ή και πέφτουν. Άρα η καμπύλη δεν ανεβαίνει, η καμπύλη είναι επιπεδομένη και μάλλον θα είναι πτωτική. Τι λες στη συνέχεια? Ναι, όχι αυτό, λέει η περίφημη καμπύλη συνεχίζει να ανεβαίνει στην Ελλάδα, έχουμε απόφυγη μία πόντα με κλιμάκος και μετά πάμε σε άλλη ερώτηση, ό,τι αφορά τις ιδιωτικές κλινικές, πώς αυτές συμμετέχουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Ακούμε ότι διεξάγουν τεστ έναν διαμοιβή, συσχύει κάτι τέτοιο και ανεπωτείνει σημαντική χρησιμότητα να προχωρούν οι πολίτες τα εν λόγο τεστ. Και ακριβώς από κάτω μία περιφερή ερώτηση, γιατί να μην γίνονται μαζικά τεστ, γιατί να μην μας δίνεται αυτή η δυνατότητα. Γιατί να σας πω κάτι, ας πούμε στο νοσοκομείο μας, τώρα κάνω ένα τεστ που κάθεται ο άλλος από πάνω και ασχολείται 10 ώρες να κάνει ένα τεστ και έχουν παραγγείλει ένα σύστημα να γίνεται πιο αυτοματοποιημένα. Αυτό το σύστημα εχθές φορτώθηκε από την Αμερική, θα έρθει με ένα αεροπλάνο, δεν ξέρω πότε θα κατασταθεί. Οπότε η απάντηση είναι ότι δεν υπάρχουν αντιδραστήρια για να γίνονται αυτά τα τεστ σε όλο τον κόσμο, δεν υπάρχει διαθεσιμότητα τόσων πολλών τεστ. Το άλλο είναι ότι αυτά τα τεστ πραγματικά κοστίζουν. Τώρα το πόσα τεστ κάνεις εξαρτάται τι στρατηγική έχεις. Όταν έχεις στρατηγική να βρεις όλα τα κρούσματα και να τα απομονώσεις θα θέλεις να κάνεις το τεστ στους πάντες. Όταν έχεις στρατηγική να δεις ποιος πρέπει να μπει στο νοσοκομείο και αν θα μπει στο νοσοκομείο που πρέπει να πάει για να μην αρχίσεις να το μεταδώσεις τους άλλους, θα κάνεις το τεστ εστιασμένα σε αυτούς. Πάντως αν τυχόν πούμε ότι αρθούν τα μέτρα και έχουμε πτώση της επιδημίας και μετά θέλουμε όμως να κοντρολάρουμε την επιδημία τότε λογικά θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα τεστ. Δηλαδή όταν δεν υπάρχουν τόσο περιοριστικά μέτρα θα πρέπει να βρίσκουμε περισσότερους από αυτούς που νοσούν και να τους απομονώνουμε στο σπίτι τους, να μην πηγαίνουν στη δουλειά τους, να μην κυκλοφορούν έξω και μεταδίδουν σε άλλους. Τώρα για τις ιδιωτικές κλινικές φυσικά και κάνουμε τεστ έναντι αμοιβής, αυτή είναι η δουλειά τους, αν κάποιος είναι περίεργος να δει ότι έχει κορονοϊό μπορεί να κάνει αυτό το τεστ. Τώρα αυτό που συστήνουμε σε κάποιον ο οποίος δεν είναι βαριά και δεν έχει υποκείμενα νοσήματα και μπορεί να κάτσει στο σπίτι του, είναι να κάτσει στο σπίτι του και αν περάσουν ημέρες και δεν βελτιώνεται και δεν αισθάνεται καλά, να επικοινωνεί με τον γιατρό του, να εξηταστεί από κάποιον γιατρό και αν χρειάζεται να μπει στο νοσοκομείο να μπει στο νοσοκομείο. Στην τελευταία περίπτωση θα κάνουμε το τεστ. Θεωρείτε ότι θα πρέπει να απομονώσουμε τους λυκαιωμένους τα επόμενα χρόνια στα όρια του φυκτού? Εντάξει, οι λυκαιωμένοι είναι μια ομάδα που είναι πολύ ευπαθείς, μάλλον δεν είναι και παραγωγική ομάδα του πληθυσμού, άρα για τη δική τους προστασία και για διαφύλαξη των αντοχών του συστήματος υγείας και για μίωση του αριθμού των θανάτων και των θυμάτων πρέπει κάπως να προστατεύονται. Τώρα αν θα υπάρξουν τόσο περιοριστικά μέτρα, όλα αυτά είναι συναρτησία του πώς πηγαίνει η επιδημία και το πόσο διασπορά έχουμε. Δηλαδή δεν είναι λογικό να παίρνεις μέτρα όταν δεν έχεις πολλή επιδημία, άρα θα δούμε πώς θα πάει. Σίγουρα θα είναι μια ομάδα που θα δοθεί μεγάλη έμφαση για την προστασία τους. Έχουμε ακούσει για δεκάδες δωρέες σε κλίνες ΜΕΘ. Η σχέση αυτό το βλέπετε στα νοσοκομεία? Στο δικό μας το νοσοκομείο όχι, αλλά σε άλλα νοσοκομεία φαντάζουμε ότι θα το δούνε. Δεν έχω ακούσει για το δικό μας το νοσοκομείο. Υπάρχει αύξηση των διαθεσίμων κλίνων ΜΕΘ που ο αριθμός μας είναι από τους μικρότερους στην Ευρώπη. Τώρα πόσο γρήγορο είναι να πεις ότι κάνω μια δωρεά να παραγγελθεί το κρεβάτι, να βρεις τις ποδιαγραφές να παραγγελθεί το κρεβάτι, να υπάρχουν τα μόνιτρο να υπάρξει το προσωπικό, φαντάζουμε δεν θα αργήσει και πάρα πολύ. Νομίζω ότι στο νοσοκομείο Σωτηρία έχουν αναπτυχθεί περισσότερες κλίνες ΜΕΘ. Αλλά στην Αγγλία σε ένα νοσοκομείο που έχω 15 κλίνες ΜΕΘ φτιάχνουν 150 κρεβάτια με αναπνευστήρα. Γιατί μάλλον υπάρχει μεγαλύτερη δυνατότητα να το κάνουν και δεύτερον έχουν τρομερά μεγαλύτερη επιδινή από εμάς. Ακούγεται ότι ο ΥΟΣ μεταλλάσσεται οπότε πιθανολογείται ότι και από Σεπτέμβρη θα έχουμε νέα στελέχη. Θεωρείτε ότι είναι εφικτή η πλήρη σάρση των μέτρων πριν την ανακάλυψη νοσημβολίου? Το ΥΟΣ έχει αυτή την τάση να μεταλλάσσεται τώρα προς τα πού θα μεταλλαχτεί δεν το ξέρουμε και η μεταλλαχή του ΥΟΥ σίγουρα μπορεί να έχει πρόβλημα όσον αφορά την προστασία από τα αντισώματα. Είτε τα αντισώματα που δημιουργούνται από φυσική λήμωξη είτε τα αντισώματα που δημιουργούνται από εμβόλιο. Άρα ένα από τα προβλήματα του εμβολίου είναι και οι μεταλλάξεις που μπορεί να πάθει ο ΥΟΣ. Τώρα γενικός κανόνας ότι ένας ΥΟΣ που είναι πολύ δολοφονικός είναι πιο εύκολο να περιοριστεί. Ένας ΥΟΣ που είναι όχι τόσο δολοφονικός αλλά κάτι ενδιάμεσο όπως είναι αυτός δεν είναι τόσο εύκολο να περιοριστεί και πάλι όμως μπορεί να έχει αρκετά θύματα σε συνολικό αριθμό. Ο ΥΟΣ αδρανεί με την άδονο της θερμοκρασίας αυτό το είπαμε. Αυτό είπαμε ότι αν φτήσω στον δρόμο ο ΥΟΣ θα πεθάνει πιο εύκολα αν έχουμε καλοκαίρι παρά αν έχουμε χειμώνα. Τώρα πόσο θα βοηθήσει αυτό στο περιορισμό της μετάδοσης του ΥΟΥ δεν το ξέρω. Γιατί ο ΥΟΣ ζει σε μας επάνω. Σε μας η θερμοκρασία μας είναι 37 βαθμούς Κελσίου, 38 αν κάνουμε υπηρετό, είτε είναι χειμώνας είτε είναι καλοκαίρι. Άρα το πόσο θα λειτουργήσει το καλοκαίρι μάλλον έχει να κάνει με το πόσο πολλοί άνθρωποι είμαστε σε πόσο πλειστό χώρο παρά με τη θερμοκρασία, την εξωτερική αυτή καθεαυτή. Η διαφορά μας από Ιταλία και Ισπανία είναι μόνο λόγω της αποτελεσματικότητας των μέτρων ή έπαιξαν και άλλοι παράγοντες ρόγολο? Όχι, η διαφορά μας είναι λόγω του χρόνου που λήφθηκαν τα μέτρα. Τα μέτρα είναι τα ίδια, απλά εμείς τα πήραμε όταν η επιδημία δεν είχε φτάσει σε τόσο μεγάλο νούμερο. Όταν έχει μολυνθεί ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού όπως ήταν στην Ιταλία και στην Ισπανία, υπάρχει αρκετός ιό στην κοινότητα, άρα μπορεί και πιο εύκολα να διασπαρεί και περιορισμό να κάνει. Θα κολλήσει ο ένας τον άλλο που είναι στο σπίτι του, στη δουλειά του αν πάει θα κολλήσει τους συναδέλφους. Επομένως είναι πολύ πιο δύσκολο να κοντρολάρεις τον ιό όταν πάρεις τα μέτρα αργά. Ποιο συνδυασμό συντομάτων έχουν οι περισσότεροι από τους νοσούνδες? Ο κύριος συνδυασμός συντομάτων είναι ο βύχας και ο πυρετός μαζί με λίγο πονόλεμο και μυαλγίες. Κάποιοι κάνουν και κάποιες διαδραχές της γεύσης. Όμως αυτό που μας θέτησε υποψία τον ιό είναι ότι δεν είναι κάτι που κολλάμε μια ύωση και κάνουμε ένα πυρετό 2-3 μέρες και γινόμαστε καλά. Είναι ότι υπάρχει με έναν πυρετό νόσιμα το οποίο κρατάει και μετά τις 3 μέρες, κρατάει και 5 μέρες. Τέλος πάντων κάτι που κρατάει παραπάνω από 3 μέρες και σέρνεται και δεν γινόμαστε καλά. Αυτό μας θέτηκε η υποψία του κορωνοϊού. Κάποιοι λίγοι και ιδίως όσοι έχουν προβλήματα και κακή άμυνα του οργανισμού μπορεί να από την αρχή να αρρωστήσουν σοβαρά. Αλλά οι περισσότεροι ακολουθούν αυτό το πατέρν, αυτό το πρότυπο το οποίο μετά την 5η, 7η και 10η μέρα εμφανίζεται επιδύνωση. Αυτοί που επιδυνώνονται λέμε για τους περισσότερους ή το περνάνε με λίγα συντώματα ή γίνονται καλά σε αυτό το διάστημα. Παρ' όλα αυτά όμως υπάρχει το πρόβλημα σε ένα τέτοιο ασθενή μην τυχόν και κάνει πνευμονία από άλλα αίτια, γιατί υπάρχουν και οι άλλες πνευμονίες, οι βακτριακές πνευμονίες. Γι' αυτό λοιπόν όταν κάτι κρατάει τόσες μέρες και ιδίως αν επιδυνωνόμαστε ή αν ο πυρετός γίνεται υψηλότερος, οπωσδήποτε πρέπει να σκεφτούμε και άλλα αίτια και γι' αυτό είναι καλό να έχουμε μια επικοινωνία ή έστω μια εξέταση των βασικών, τουλάχιστον, σημείων από έναν γιατρό. Η καθημερινότητα που αθολόγου, υποξιολόγου σε ένα νοσοκομείο αναφοράς για τον ιό πώς είναι, ποια είναι? Η καθημερινότητα είναι ότι μπορεί να έχει κάποιους ασθενείς που πρέπει να δει, βοηθάνε πάρα πολύ οι νεότεροι γιατροί, αλλά θα κάνει μια επίσκεψη σε αυτούς τους ασθενείς φορώντας την κατά λιποστασία, η επίσκεψη μπορεί να διαρκέσει μία, δυο, τρεις ώρες και από κει απέρα έχει να αντιμετωπίσει σε επίπεδο οργάνωσης διάφορα θέματα και αρκετά ερωτήματα που όπως καταλαβαίνετε δεν τα έχετε μόνο εσείς, είναι τάχη και αρκετό από το προσωπικό του νοσοκομείου και διάφορα δηλαδή προβληματάκια που πρέπει να δοθεί λύση. Ένα λεπτό και ακόμα μία ερώτηση. Είστε σε συχνή επαφή με τον επικεφαλής κ. Τσιόδρα, ανανεώνοντας συχνά οι οδηγίες που λαμβάνε το νοσοκομείο από την ηγεσία του ΕΟΠΙ. Έχετε λάβει νέος οδηγίος νοσοκομείου λόγω ερτών? Είναι τρεις ερωτήσεις. Ο κ. Τσιόδρα που είναι πολύ στενός μου συνοργάτης για να τον βρεις πρέπει να έχεις μπάρβα στην κορώνια σου. Είναι τόσο απασχολημένος που και τηλέφωνα να τον πάρουμε, η πιθανότερη απάντηση θα είναι I'm in a meeting right now και please text me κλπ. Φυσικά είναι πολύ απασχολημένος και δεν θέλουμε να τον ζορίζουμε παραπάνω. Αλλά ιδίως στην αρχή των πραγμάτων μέχρι να κυλήσουνε, επειδή ο Σωτήρης ο Τσιόδρας είναι ο ηθήνων νους της προστασίας, της δημόσιας υγείας της χώρας τα τελευταία 15 με 20 χρόνια, ό,τι πρόβλημα είχαμε απευθυνόμασταν στον κ. Τσιόδρα. Τώρα από εκεί πέρα τα πράγματα έχουν μπει σε ένα κανάλι. Δεν χρειάζεται να απευθυνθούμε στον κ. Τσιόδρα. Υπάρχει ο ΕΟΔ σαν κάποιος φορέας δημόσιας υγείας που μπορούμε να απευθυνθούμε για τέτοια θέματα. Και οι οδηγίες έχουν δρομολογηθεί. Τώρα οι οδηγίες στην αρχή άλλαζαν συχνά γιατί άλλαζε και η επιδημία και άλλαζαν και οι στόχοι της επιδημίας. Δηλαδή σε κάθε φάση είχαμε διαφορετικούς στόχους. Τώρα οι οδηγίες είναι αρκετά σταθερές. Γενικώς οι οδηγίες είναι σε συνάρτηση με τις οδηγίες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λιμόξων, το ECDC και του Αμερικάνικου Κέντρου Λιμόξων, το CDC. Αυτές τις οδηγίες εφαρμόζουμε πολύ και στη κόρη μας. Συμπερασματικά θα πρέπει να νοσήσει ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού για τη δημιουργία αντισομάτων όταν χαλαρώσουν τα μέτρα. Οι νοσούντες θα πρέπει να μένουν σε καραντίνα 14 ημερών. Πώς επανέλθουμε στη φυσιολογική μας τράση? Κάποιος που νοσεί να μένει στο σπίτι μέχρι να είναι τουλάχιστον 3 μέρες χωρίς πυρετό, χωρίς να παίρνει αντιπυρετικά και να έχουν βελτιωθεί τα συμπτώματα του, να έχει βελτιωθεί η δύσμια, να έχει βελτιωθεί ο βύχας και να αισθάνεται ότι πάει καλύτερα. Και να έχουν περάσει τουλάχιστον 10 μέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Επομένως, αν ισχύουν αυτά τα κριτήρια, μπορεί να επιστρέψει τη δουλειά του. Η αλήθεια είναι ότι για τους περισσότερους περνάνε μια νόσηση, και αυτό θα φανεί με τις μελέτες των αντισομάτων, μια ήπια νόσηση χωρίς προσβολή του πνεύμανα ή χωρίς έντονα συμπτώματα. Οι περισσότεροι μπορούν να επιστρέφουν στη δουλειά τους αρκετά γρήγορα, αλλά κάποιοι μπορεί να μην γίνουν καλά ούτε και σε αυτό το διάστημα και φυσικά είναι αυτοί που θα πάνε στο νοσοκομείο. Τώρα, θα δούμε πώς θα πάει η επιδημία. Το σενάριο το οποίο θα ήταν ιδανικό για τη χώρα μας είναι να κρατήσουμε την επιδημία χαμηλά, να τρέξει η επιδημία στις άλλες χώρες και να μην έχουν άλλα κρούσματα εκεί πέρα, όπως για παράδειγμα βλέπουμε τώρα στην Κίνα και να μπορέσουμε μετά να περιορίσουμε εντελώς την επιδημία στη χώρα μας και να μην κινδυνεύουμε με εισαγωγή του ιού από άλλες χώρες. Αλλά αυτό είναι εντελώς ιδεατό σενάριο, άρα θα πρέπει να νοσήσει κάποιο κομμάτι του πληθυσμού για να σταματήσει η επιδημία. Το πόσο κομμάτι του πληθυσμού πρέπει να νοσήσει εξαρτάται από το πόσο μεταδοτικός είναι ο ιός. Το πόσο μεταδοτικός είναι ο ιός εξαρτάται από τον ίδιο τον ιό και τις μεταλλαγές του που λένε οι φίλοι εδώ πέρα, αλλά εξαρτάται και από τα μέτρα που παίρνουν. Αυτό που λέμε ότι ένας άνθρωπος κολλάει τους τρεις άλλους είναι όταν δεν παίρνεις κανένα μέτρο. Όταν παίρνεις κάποια μέτρα, το νούμερο γίνεται λιγότερο. Όταν αυτό το νούμερο φτάσει κάτω από το ένα, ο ιός σιγά σιγά θα περιοριστεί. Και τα μέτρα μπορούν να είναι απλά. Μπορούν να είναι ότι βύχουμε στο μανίκι μας και όχι σε όλο τον κόσμο, ότι μένουμε σπίτι όταν είμαστε άρρωστοι, ότι μένουμε σε καραντίνα 14 ημέρων όσοι ήρθαν επαφή μαζί μας, ότι κρατάμε αποστάσεις στο σούπερ μάρκετς, στα μαγαζιά. Δηλαδή, δεν χρειάζεται να είναι μετά από ένα σημείο τόσο δραματικά τα μέτρα για να μην υπάρχει μεγάλη διασπορά του ιού. Και τελικά να σταματήσει ο ιός χωρίς να μολυνθεί το 70% ασμόν των ανθρώπων, αλλά μικρότερο ποσοστό. Τι ποσοστό του πληθυσμού πιστεύετε ότι τελικά θα νοσήσει την Ελλάδα? Μπορεί να υπάρξει κάποια πρόβληψη ή… Νομίζω, θέλω να πιστεύω ότι δεν θα φτάσουμε στο 60-70-80%, ή και να φτάσουμε εκεί πέρα θα είναι επειδή πάρα πολύ νοσούν χωρίς ιδιαίτερα συντώματα. Αλλά νομίζω ότι δεν γίνεται να περάσει επιδημία εν τέλειχα χωρίς να νοσήσει το 20-30% του πληθυσμού. Για αυτό το καλοκαίρι θεωρείτε πως θα πρέπει με τα κινήσεις να είναι λιγότερες μέχρι να νοσήσει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού? Αυτό εξαρτάται τι στόχο θα θέσουμε, γιατί όλα αυτά είναι θέμα και οικονομίας, δεν είναι μόνο θέμα πόσα ακρούσματα θες να έχεις. Εγώ νομίζω ότι το καλοκαίρι θα πρέπει να αφήσουμε την επιδημία να τρέξει, γιατί είναι μια περίοδος που είναι καλύτερα να το έχεις το καλοκαίρι παρά το χειμώνα. Τώρα ποιος θα είναι όμως ο στόχος που θα θέσει η πολιτεία και τι θα περιμένουμε αν δεν τρέξει επιδημία το καλοκαίρι δεν το ξέρω. Σίγουρα μαθαίνουμε και από τις άλλες χώρες, σίγουρα ευχόμαστε να βγουν κάποια φάρμακα, αλλά το να έχουμε τον κίνδυνο του ιού για πολύ καιρό ακόμα, να υπάρχουν μέτρα περιορισμής στην οικονομία και τον κίνδυνο να δεν έχουμε τον ιό το χειμώνα, μάλλον δεν είναι καλός στόχος. Και αν μας βρει κάπου που δεν θα πρέπει να είναι ο Μοζουριαϊός, κάπου που μπορεί να έχουμε κάνει να είμαστε, να έχουμε πάει τις διακοπές μας, θα μας το επιτρέψουμε. Αυτό είναι ένα πρόβλημα ότι τι θα γίνει το καλοκαίρι με τα νησιά και τον τουρισμό. Γιατί οι υποδομές υγείας εκεί πέρα δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες. Θα ήταν καλό να μολυνθούν οι νέοι που πάνε στα νησιά και να υπάρχει μετανοσία σε αυτό το πληθυσμό, αλλά το πώς παρέχει συμπλησίες υγείας στα νησιά είναι λίγο πρόβλημα. Υπάρχει περίπτωση να είμαι φορέας του ιού και να μην παρουσιάσω κανένα σύμπτωμα. Ναι, υπάρχει περίπτωση. Δεν ξέρουμε πόσοι είναι οι πραγματικά ασυμπτωματικοί φορείς. Υπάρχουν μελέτες ότι κάνουν τέστ σε κάποιον και βγαίνει το τέστ θετικό και εκείνη τη στιγμή δεν έχει συμπτώματα, αλλά κάποιοι από αυτούς είναι προσυμπτωματικοί, δηλαδή μπορούν να αναπτύξουν συμπτώματα μετά. Όμως ότι υπάρχουν πραγματικώς ασυμπτωματικοί φορείς του ιού, ή τελος πάντων όλοι γω συμπτωματικοί σε επίπεδο που να μην το καταλαβαίνουν. Τώρα το πώς είναι αυτοί θα φανεί από μελέτες αντισομάτων. Πρέπει να υπάρχουν καλά τέστ αντισομάτων, να εφαρμοστούν σε κάποια δείγματα του πληθυσμού και να δούμε πόσοι νόσησαν χωρίς να αναπτύξουν συμπτώματα. Αλλά είναι μάλλον περισσότεροι από όσο πιστεύουν. Θα κάνω ακόμα δύο ερωτήσεις και θα σταματήσω. Αν έχετε το χρόνο να ανοίξουμε, τα μικρόφωνα να σας απευθύνω. Γιατί μήπως έχει κουράσει αυτό το μεθαξί μας. Θα κάνω δύο ερωτήσεις. Η καλή ανηδάτωση βοηθάει και η χρήση βίταμινών. Η χρήση βίταμινών, θα πάτε να αγοράσετε ένα σκεύασμα βίταμινών, το οποίο κάνει 10 ευρώ τουλάχιστον. Το αν θα πιάσουν τα λεφτά τους τόπο δεν μπορώ να σας το πω. Δεν μπορώ να σας το εγγύηθω. Το πιο πιθανό είναι να μην πιάσουν τα λεφτά σας τόπο. Μάλλον κακό δεν θα σας κάνει. Η ανηδάτωση πάντα είναι κάτι που συνιστούμε σε κάποιον που έχει ποιρετό. Γιατί με τον ποιρετό και την γρήγορη ανάσα ο οργανισμός μας χάνει υγρά. Άρα χρειάζεται οπωσδήποτε καλή ανηδάτωση. Υπάρχει περίπτωση να υπήρξαν κρούσματα στην Ελλάδα και σε πρωτοχρονική στιγμή από το πρώτο επίσημο καταγεγραμμένο και να μην είχε γίνει αντιληπτό? Ναι, αλλά δεν νομίζω ότι και να υπήρξαν κρούσματα. Υπήρξε διασπορά, γιατί αν υπήρξε διασπορά θα το είχαμε καταλάβει. Δηλαδή, το ένα κρούσμα θα βγει σε ένα άλλο, σε τρεις. Κάποιος θα ρωστήσει σοβαρά και θα τον βρούμε. Αλλά τα πρώτα κρούσματα που είχαμε ξέραμε από που βγόλια είχαν. Δεν νομίζω ότι είναι κάτι που... Η τελευταία ερώτηση. Είναι τελικά ότι οι περισσότεροι θάνατοι χρεώνονται στον κορωνοϊό και όχι σε άλλες αιτίες όπως παραδείγματος χάρη που κείμεναν νοσίματα ή ασθένεις που πιθανόν να είχαν και δεν το γνώριζαν. Εμείς αυτό που μετράμε είναι πόσοι από αυτούς που νοσούν με κορωνοϊό πεθαίνουν. Δεν μετράμε πόσοι πεθαίνουν από τον κορωνοϊό. Οπωσδήποτε κάποιοι που πεθαίνουν δεν πεθαίνουν από τον κορωνοϊό. Αλλά τώρα αν κάποιος πάει στη μοναδική θεραπείας λόγω του κορωνοϊού και πεθάνει από ένα άλλο μικρόβιο για παράδειγμα που δεν το πιάνουν τα αντιβιωτικά ή πεθάνει από άλλες επιλογές της μοναδικής θεραπείας, πνευμονική εμβολία κλπ, προφανώς αν δεν είχε πάθει τον κορωνοϊό δεν θα πέθαινε. Τώρα κάποιος που είναι ένας ηλικιωμένος που έχει 15 προβλήματα μπορεί να μην πέθαινε τώρα αλλά να πέθαινε σε τρεις και τέσσερις μήνες. Αυτό ισχύει και για την κρύπη και για όλες τις ιώσεις. Αλλά αυτό που μετράμε είναι πόσοι οι νεκρούσματοι του κορωνοϊού πεθαίνουν σε ένα διάστημα έβλογο, σε δύο, τρεις, τέσσερις εβδομάδες. Όταν έχετε τον χρόνο, Δημήτρη, να ανοίξουμε τα μικρόφωνα, ποιος θέλει να κάνει πευθείας ερώτηση στον Κ. Γιωργόκλου. Και μία ακόμα ερώτηση βλέπω, η χρήση ζεστών ροφημάτων βοηθάει? Δεν το ξέρουμε αυτό. Εντάξει, υποτίθεται το κρύο μπορεί να διευκολύνει κάποιους ιούς ή να μειώνει τοπικά την άμυνα του οργανισμού. Αλλά οπότε καλύτερα μάλλον τα ροφήματά μας να είναι ζεστά. Τώρα το καλοκαίρι πόσο ζεστά να είναι όσο δεν μπορεί να είναι και πολύ ζεστά. Ωραία, οπότε τα μικρόφωνα σας είναι ανοιχτά. Μπορείτε να κάνετε ερώτηση απευθείας όσους θέλετε. Υπάρχει κάποιος? Τα γράψαμε τα ερωτήματα. Τα γράψατε, σας καλύψαμε σε όλα. Σε όλα. Ωραία. Δεν μπορώ να είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος όπως καταλαβαίνετε. Μπορεί να πάνε τα πράγματα και καλύτερα από ό,τι σας τα είπα. Απλά ούτε υπερβολική αισιόδοξια κάνει καλό, ούτε υπερβολική απεσιοδοξία. Πιστεύετε ότι το καλοκαίρι θα δούμε θάλασσα? Εγώ πιστεύω ότι θα δούμε θάλασσα. Εγώ πιστεύω ότι είναι βλακία να μην δούμε θάλασσα. Γιατί θα έχουμε το πρόβλημα μετά το φθινόπωρο και το χειμώνα. Εγώ πιστεύω το καλοκαίρι πρέπει να δούμε θάλασσα. Αυτή είναι η αποψή μου. Τώρα εξαρτάται πώς πάνε τα πράγματα και τι στρατηγικός στόχος υπάρχει. Κάποια άλλη ερώτηση? Σας βόλευε περισσότερα το κάθεγμα όταν έκανα για ποιον να υπάρχει αμεσότητα. Πόσοι τελικά είναι συνδεμμένοι, Δημήτρη? Μέχρι 33. 33. Ωραία. Ευτυχώς εκεί πέρα στην περιοχή σας τουλάχιστον ακόμα δεν έχετε κάποιο πρόβλημα και ελπίζω να μείνουν έτσι τα πράγματα. Εάν δεν υπάρχει κάποια ερώτηση να μην κρατάμε τον κ. Μετάνηγκου, υπάρχει? Από τότε να τον ευχαριστήσω πάρα πάρα πολύ. Άστε καλά και εγώ χάρηκα πάρα πολύ που ήμουν στην παρέα σας και που είχατε οργανώσει μια τόσο καλή και ωραία παρέα. Ευχαριστούμε πολύ. Θα χαρούμε πολύ καλύτερα αν ξαναέφερετε. Βεβαίως, βεβαίως. Να'στε καλά. Δεν ξέρω αν κάποιος άλλος έχει κάτι άλλο να προσέσει. Έλεω να πω ευχαριστούμε πολύ. Και να ευχαριστούμε καλή συνέχεια στο έργο του γιατρού. Καλή συνέχεια. Καλή συνέχεια. Καλή συνέχεια. Καλή συνέχεια. Καλή συνέχεια. Καλή συνέχεια. Μπορείτε να βγείτε από κάτω δεξιά, λέει, live meeting, πατώντας το μπορείτε να αποχωρήσετε. Ωραία, σας χαιρετώ. Σας ευχαριστώ όλοι που συμμετέχετε και σας ευχαριστώ πολύ. Και καλή εισαγωγή. Καλή Πάσκα. Σας ευχαριστώ και σας. Σας ευχαριστώ. Αυτό ήταν υπέροχο. Σας ευχαριστώ πολύ. Σας ευχαριστώ επίσης. |
