| : Καλησπέρα σας, καλώς ήρθατε στην ένατη εκπομπή διαδικτυακά του Χαμόγελου του Παιδιού, στο κανάλι του YouTube που ονομάζεται Ερώτα το Χαμόγελο. Είμαι η Γιώτα Παπανικολάου και είμαι ψυχολόγος σπίτι Φλοξανίας του Χαμόγελου του Παιδιού. Καλησπέρα, είμαι η Χαρά η Αυταξία, είμαι κι εγώ ψυχολόγος σπίτι του Χαμόγελου του Παιδιού. Σήμερα θα μιλήσουμε για τα δικαιώματα των παιδιών. Είναι ένα ζήτημα το οποίο συζητείται αρκετά. Το Χαμόγελο του Παιδιού εμπλέκεται από την αρχή της δράσης του με το συγκεκριμένο θέμα. Είναι θέμα που αφορά παγκοσμίως την ανθρωπότητα και αφορά όλα τα παιδιά του κόσμου. Οπότε είναι σημαντικό και να ενημερωθούμε κατ' αρχάς και στη συνέχεια να ξέρουμε και την καθημερινή ζωή, πολύ πολύ πρακτικά με ερωτήσεις και διάφορες καθημερινά παραδείγματα, το πώς μπορούμε να εκπροσωπούμε όλοι να γνωρίζουμε και να εφαρμόζουμε τα δικαιώματα των παιδιών. Είναι ουσιαστικά γι' αυτό τα δικαιώματα επειδή πρέπει αρχικά να τα ξέρουμε, να έχουμε δηλαδή ένα γνωστικό κομμάτι για να μπορέσουμε να τα αποδεχτούμε και να τα εφαρμόσουμε μέσα από διαδικασίες πολύ συγκεκριμένες που ουσιαστικά δείχνουν και διασφαλίζουν την αξιοπρέπεια και τη διαφορετικότητα του κάθε παιδιού. Ξεκινώντας έτσι λίγο στην αρχή για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι είναι τα δικαιώματα και ποια είναι, να σας ενημερώσουμε ότι τα δικαιώματα των παιδιών έχουν υιοθετηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη από το 1989, σε αυτά έχει υπογράψει και η Λάδα, αν δεν κάνω λάδος, από το 1992 και έχει υπογραφεί από όλα τα κράτη του κόσμου που συμμετέχουν σε αυτή τη διακήρυξη. Κάποιες χώρες από ό,τι έχουμε ενημερωθεί δεν έχουν εφαρμόσει στο νομικό τους σύστημα τα δικαιώματα των παιδιών, αλλά τα έχουν υπογράψει. Πρώτο και σημαντικότερο κομμάτι του θέματος των δικαιωμάτων των παιδιών είναι η ηλικία και τι εννοούμε όταν λέμε παιδί. Όταν λέμε ουσιαστικά τα δικαιώματα των παιδιών αφορούν όλα τα άτομα που έχουν ηλικία κάτω των 18 ετών. Οπότε παιδιά και νέοι σε αυτό το ηλικιακό φάσμα χαίρουν τα δικαιώματα τους μέσα από τη σύμβαση των δικαιωμάτων του παιδιού. Και η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και η οικουμενική διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία προηγήθηκε τη σύμβαση των δικαιωμάτων του παιδιού. Η οποία όμως δημιουργήθηκε γιατί ουσιαστικά υπάρχουν δύο βασικά σημεία που διαφορεύουν τα παιδιά. Το ένα είναι η αβαλωτότητά τους και ότι βρίσκονται στη διαδικασία της ανάπτυξης, άρα χρειάζονται και μια ιδιαίτερη φροντίδα. Γι' αυτό αποτελούν λοιπόν και διαφορετική κατηγορία και έχουν και τα δικά τους δικαιώματα, εννοείται και τις υποχρεώσεις τους, αλλά θα πούμε και για αυτές μετά. Στα δικαιώματα των παιδιών εμπλέκονται τα ίδια τα παιδιά, οι οικογένειές τους, οι γονείς τους, οι εκπαιδευτικοί, οι άνθρωποι δηλαδή που έχουν άμεση σχέση με τα παιδιά, κάποιες υπηρεσίες οι οποίες πρέπει να μπορούν να εφαρμόσουν και να υπερασπίσουν τα δικαιώματα των παιδιών, όπως είναι η αστυνομία, κάποιοι φορείς οι οποίοι είναι μικροδροσκοπικές ουρανόσοπους, όπως είναι το θαμόγλυκ του παιδιού, αλλά μπλέκεται και ολόκληρη η κοινωνία και γι' αυτό τον λόγο υπάρχουν και διάφοροι, αν θέλει κάποιος να ενημερωθεί, υπάρχουν διάφορες εκδόσεις και σε βιβλία και σε ενημερωτικά και σε παραμύθια για τα ίδια τα παιδιά, δηλαδή για διάφορα αναγνωστικά κοινά που μπορούν να ενημερωθούν για το ποια είναι τα δικαιώματα ακόμα και τα παιδιά σε μορφή παραμυθιού, υπάρχουν τέτοια παραμύθια που μπορεί να βρει κάποιος στο βιβλιοπωλείο και είναι και πάρα πολύ ωραίος ο τρόπος με τον οποίο περιγράφουν έτσι καταστάσεις και βαθύνουν σε ένα δικαίωμα ξεχωριστά, οτός ώστε κάθε παιδί να μπορέσει με βιωματικό τρόπο να καταλάβει πως μπορεί να υπερασπίζει τον εαυτό του. Και αυτό που λες είναι ότι δεν υπάρχει ηλικία γι' αυτό, ακόμα και σε πολύ μικρά παιδιά μπορείς να μιλήσεις με αυτόν τον τρόπο για τα δικαίωματά τους. Σκέφτομαι ένα παραμύθι το οποίο ουσιαστικά έχει δύο εικόνες σε κάθε σελίδα τους και περιγράφει κάθε θεματική ένα δικαίωμα όπου στη μία ουσιαστικά είναι, ας αναφέρω το παράδειγμα, το δικαίωμα του παιδιού στο παιχνίδι, οπότε είναι η φωτογραφία ενός παιδιού που είναι σε ένα σπίτι με πάμπολα παιχνίδια που παίζει και τα σκορπάει και δεν δίνει σημασία χαλώντας τα και από την απέναντι πλευρά είναι η φωτογραφία ενός παιδιού που δεν έχει κάνει παιχνίδι και εργάζεται κιόλας. Ουσιαστικά εκεί σου περνάει δύο μηνύματα το οποίο είναι το δικαίωμα στο παιχνίδι που είναι βασικό της της παιδικής ηλικίας αλλά και το δικαίωμα τα παιδιά να μην εργάζονται. Μπορούμε και κατευθείαν και για το θέμα της εργασίας αφού το αναφέραμε τώρα να το πιάσουμε έτσι λίγο είναι ένα δικαίωμα των παιδιών να μην εργάζονται και αυτό που ισχύει είναι ότι τα παιδιά άνα των 15-18 ετών δηλαδή μπορούν μόνο αυτές οι ηλικίες να εργάζονται και μόνο κατόπιν συμφωνής γνώμης του γονέα και του δικηδεμόνα τους. Επειδή βρισκόμαστε στο Εθνικό Κέντρο για τα εξαφανισμένα και αποεκμετάλλευση της παιδιά και εδώ είναι και ο χώρος των οποίων βρίσκεται η εθνική γραμμή 15.6 για το χαμόγελο του παιδιού που λειτουργεί 24-24, 350 μέρες το χρόνο έχουμε λάβει πολλές φορές καταγγελίες για παιδιά τα οποία βρίσκονται στο δρόμο και πετούν ή εργάζονται στα φανάρια, εργάζονται σε χώρος που είναι ακατάλληλοι και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους και κάτω των 15 ετών. Οπότε και σαν φορέας υπερασπιζόμαστε πάρα πολύ αυτό το δικαίωμα και νομίζω ότι πρέπει να το αναφέρουμε ότι έχουμε λάβει, εγκλαμβάνουμε καθημερινά και συναγαζόμαστε και με τις αρχές προκειμένου και περιστατικά τα οποία αφορούν παιδιά που επετούν ή γονείς τους χρησιμοποιώντας και τα παιδιά μαζί και το λέμε χρησιμοποιώντας γιατί έτσι είναι να επετούν και το χαμόγελο να παρεμβαίνει και η αστυνομία να παρεμβαίνει και στη συνεργασία με τους ανώδες φορείς να προσπαθούμε να βοηθήσουμε σε αυτ και είναι βασικό δικαίωμα και παραβιάζεται και ας μην ξεχνάμε ότι είναι βασικό δικαίωμα γιατί είναι ανάγκη των παιδιών να αναπτυχθεί και το σώμα τους σωστά που αν ένα παιδί εργάζεται δεν έχει την ευκαιρία να αναπτυχθεί σωματικά ούτε και πνευματικά ούτε και τις δυνατοτές του γι' αυτό και κατοχυρώθηκε δηλαδή αυτή η ανάγκη κατοχύρωσε αυτό το δικαίωμα και στα σπίτια που εμείς φιλοξενούμε παιδιά στο χαμόγελο του παιδιού είναι πολλές φορές παιδιά τα οποία έχουν προέ στο δικαίωμα και στην παιδική εργασία αλλά και στην εκμετάλλευση των παιδιών και φυσικά με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά δεν μπορούν να πάνε σχολείο που παίρναμε σε ένα άλλο δικαίωμα που λέει ότι τα παιδιά πρέπει να πηγαίνουν σχολείο πρέπει να έχουν την εκπαίδευση την ανάγνωση την γραφή άλλο ένα πάρα πολύ σημαντικό δικαίωμα που πρέπει να το γνωρίζουν και οι εμπληκόμενοι αλλά και τα ίδια τα παιδιά υπάρχουν παιδιά που έρχονται στο χαμόγελο και τους βοηθάμε και συζητάμε μαζί τους έτω στις ηλικίες τους και να μην γνωρίζουν το όνομά τους ή να γράψουν να διαβάσουν το όνομά τους και εδώ λέμε ότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική στην Ελλάδα και αν είναι ένας γονιός, αν ένα παιδί βρίσκεται με άλλο σπίτι του και δεν είναι να παρακολουθεί την υποχρεωτική εκπαίδευση θα πρέπει να υπάρχει πολύ σημαντικός λόγος όπως για παράδειγμα ένας ιατρικός λόγος που μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις αιτιολογείται η κατοίκωνεκπαίδευση Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε έτσι πολύ πολύ χονδρικά τις κατηγορίες των δικαιωμάτων των παιδιών σε τέσσερις Η αλήθεια είναι ότι χρησιμοποιείται μια πολύ βασική ταξινόμηση ανάλογα ουσιαστικά τα δικαίωματα τα έχουν ταξινομεί σε τέσσερις μεγάλες ομάδες η πρώτη είναι η ομάδα ας πούμε πολύ καινοτόμου δικαιώματος, τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να εκφράζονται και να συμμετέχουν στις αποφάσεις που τα αφορούν Οπότε περιλαμβάνονται μια σειρά από δικαιωμάτων όπως είναι το να συζητάω για πράγματα που με αφορούν να έχω χώρο και χρόνο να εκφράσω τις απόψεις μου οι μεγάλοι και οι ενήλικες να δευσλάβουν οι απόψεις μου έχω πληροφόρηση Μια άλλη πολύ μεγάλη κατηγορία είναι αυτή που στηριχτήκαμε πριν και αναφέραμε της προστασίας από παραμέληση, εκμετάληση και κακοποίηση που ουσιαστικά φορά παιδιά πεπετίας, παιδική εργασία τέτοιου είδους δικαιώματα και η βασική κατηγορία της ανάπτυξης ότι ουσιαστικά τα παιδιά θα πρέπει να πηγαίνουν σχολείο για να αναπτυχθούν σωστά και να εξέλιξουν το δυναμικό τους και της επιβίωσης γιατί να αναφέρω το δικαίωμα των παιδιών στη ζωή για να ζουν κάτω από συνθήκες που καλύπτουν οι βασικές ανάγκες που οι βασικές ανάγκες δεν ξεχνάμε ότι είναι η τροφή, είναι η δικαίωμα στη μία τροφερομεκευτική περίθαλψη, είναι η στέγη είναι βασικά πράγματα που σήμερα βλέπουμε και με την οικονομική κρίση, όχι μόνο οι φτωχές οικογένειας αλλά και μεσέα πια τάξη να έχει πολύ μεγάλα προβλήματα σε αυτές τις κατηγορίες, να μην έχει για παράδειγμα χρήματα να πάει το παιδί του όταν το χρειάζεται στον γιατρό είναι φωσικό δικαίωμα όμως των παιδιών όταν είναι άρρωστα να έχουν κατάλληλη παροχή και φαρμάκων αλλά και ιατρικής φροντίδας σκεφτόμουν όσο μιλούσες ότι πάλι στις δράσεις του χαμόγελου υπάρχει πάρα πολύ αυτό το κομμάτι του να διασφαλίσει την στέγη για τα παιδιά που δεν μπορούν να το έχουν την τροφή, την παροχή βασικών ειδών πρώτης ανάγκης στα οποία υπάρχει δράση του χαμόγελου που το παρέχει για οικογένειες που δεν έχουν οικονομική δυνατότητα που έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τελευταία οπότε να το γνωρίζω και όσοι μας παρακολουθούν ότι μπορούν να είτε οι ίδιοι είτε άνθρωποι που γνωρίζουν στο περιβάλλον τους που χρειάζονται στήριξη μπορούν να τηλεφωνήσουν στις 10.50 στο χαμόγελο για να στήσουν βοήθεια. Μπορούμε να πάρουμε από την πρώτη κατηγορία που ανέφερας Χαρά και το θέμα της ελευθερίας της νόμις των παιδιών και να έτσι συζητήσουμε και λίγο για το πώς τα παιδιά πρέπει να τα βάζουμε μέσα στις συζητήσεις μας εμείς ως μεγάλοι, πώς να συμμετέχουν, πώς να είναι πιο ενεργείς σε θέματα που τους αφορούν και έτσι συγγυγμένα πάνω θέματα που κάποιες φορές το ξεχνάμε. Ναι, ουσιαστικά πολλές φορές λέμε ότι εμείς μεγάλοι θα αποφασίσουμε για τα παιδιά και όντως η ελική απόφαση σε ορισμένες περιπτώσεις ανήκει στους ενήλικες του σπιτιού παρ' όλα αυτά είναι πολύ σημαντικό το παιδί να μπει μέσα στη διαδικασία του πως ξέρω πρέπει να, ως στη επικοινωνία σημαίνει και το μαθαίνω από πολύ μικρή ηλικία ότι πρέπει να γνωρίζω βασικά πράγματα να έχω λόγο να τις εκφράσω μέσα στο σπίτι μου, όχι μόνο μέσα στο σπίτι μου, η αλήθεια είναι και στο σχολείο και αυτό είναι και βασικό κομμάτι της σχολικής κοινότητας που μπορεί να βάλει τα παιδιά μέσα στην κουλτούρα των δικαιωμάτων τους. Δηλαδή τι σημαίνει συμμετέχω στη συζήτηση, σημαίνει ότι θα πρέπει να ξέρω να έχω βασική πληροφόρηση με έναν τρόπο πως παιδί την καταλαβαίνω, αν είναι να μου πεις για παράδειγμα πράγματα που εγώ δεν τα καταλαβαίνω είτε για τη γλώσσα που χρησιμοποιείς ή ότι όπως μου τα λες δεν τα καταλαβαίνω δεν έχει νόημα θα πρέπει και εγώ είτε είμαι ο γονιός είτε είμαι ο εκπαιδευτικός να φροντίσω να σου μεταδώσω τις πληροφορίες με έναν τρόπο που θα τις καταλαβαίνεις. Άρα το βασικό κομμάτι είναι τα παιδιά να έχουν πρόσβαση πληροφορίες. Το άλλο κομμάτι είναι να τους δώσουμε τον χώρο και τον χρόνο να συζητήσουν και να εκφράσουν την άποψή τους με τελικό στόχο να σχηματίσουν και αυτήν την άποψή τους. Και φυσικά είναι στους ενήλικες να τους δώσουμε έναν τροφοδότηση ότι ακούω αυτό που μου λες είναι πολύ σημαντικό που έχεις άποψη που βασίζεσαι σε κάποιες πληροφορίες και εγώ θα πάρω την τελική απόφαση. Να τις περιλαμβάνουμε λοιπόν σε κάθε θέμα που μπορεί να τους αφορά ας πούμε στην οικογένεια. Μπορεί να έχει να κάνουμε την αλλαγή σχολείου μπορεί να έχει να κάνουμε την αλλαγή φροντιστήριου. Είναι μια φαινομενικά απλή απόφαση αλλά μπορεί και κάλλιστα το παιδί να έχει μια διαφωνία ή μπορεί να έχει να κάνουμε την άποψή μας για κάποιον εκπαιδευτικό και για αυτό το λόγο να θέλουμε να αλλάξουμε το παιδί από κάποιο εκπαιδευτικό πλαίσιο για το λόγο αυτό. Μπορεί να έχει να κάνουμε το διαζύγιο και εδώ έχουμε έτσι πολλές ερωτήσεις γονέων που μας απευθύνονται στο χαμόγλο του παιδιού και μας λένε ότι έχουμε ας πούμε το ερώτημα χωρίζουμε και ρωτάει έτσι κάποια μητέρα ρώτησε και πολλές μητέρες το έχουν ρωτήσει αυτό πως πρέπει να συμμετέχει το παιδί στην απόφαση του διαζυγίου. Ή αν έχει λόγο να συμμετέχει. Αν έχει λόγο επιτρέπεται το παιδί ή μήπως να ρωτήσουμε το παιδί άλλοι παίρνουν τηλέφωνο και λένε το παιδί δεν θέλει να χωρίσουμε και αποφασίσαμε να μείνουμε μαζί τελικά και να συμβιώνουμε απλά στο σπίτι για να μη συναχωρούμε το παιδί. Περνάς δηλαδή στο αλάκρα αυτή τη στιγμή. Εκεί λίγο θέλει να το μετριάσουμε. Η αλήθεια είναι ότι βάζεις δύο γραμμές αυτό που αναφέρεις. Το ένα είναι δεν ακούω καθόλου ποια είναι η άποψη του παιδιού και αποφασίζω εγώ τι θα γίνει και η άλλη είναι ό,τι μου πει το παιδί μου το κάνω. Και η αλήθεια είναι ότι η χρυσή τομή και για να σεβασθώ και τα δικαιώματα του παιδιού αλλά και τα δικαιώματα των ενήλικων γιατί τα δικαιώματα του ενός σταματάνε και πού θα αρχίζουν τα δικαιώματα του άλλου. Άρα σε μια τέτοια περίπτωση ακόμα και σε ένα δικαστήριο και αυτό εξαρτάται πολύ για παράδειγμα σε ένα δικαστήριο και από την ηλικία του παιδιού. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού άλλη βαρύτητα θα έχει και αποφασίτου. Και αυτό είναι σημαντικό και για μας. Άρα σίγουρα μετράς και χρειάζεται να ξέρεις την γνώμη του παιδιού σου για να μπορείς και εσύ να την λάβεις πόψεις σου και τελικά να αποφασίσεις τι είναι πιο σημαντικό σε όλες αυτές τις συνθήκες. Είναι σημαντικό και για εσένα και για εσένα οικογένεια αλλά είναι και σημαντικό και το παιδί. Το πιο λογικό βέβαια από την εμπειρία μας και από τις συνομιλίες μας και με γονείς είναι ότι τα παιδιά σχεδόν ποτέ δεν θα πούνε στους γονείς να χωρίσουν. Θα τους πούνε όχι εγώ θέλω να είστε για πάντα μαζί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είμαστε δημοκρατικοί, δημοκρατικοί είμαστε και σεβόμαστε το δικαίωμα του παιδιού στη συμμετοχή σε κάποια απόφαση που το αφορά αλλά δεν το αφορά αν το ζευγάρι θα είναι μαζί. Το αφορά περισσότερο η επαφή η οποία θα πρέπει να έχει με τους γονείς του, το πόσο γονείς θα εξακολουθήσουν να είναι. Μερικές φορές τους λέμε ότι όχι δεν πρέπει να συμμετέχει στην απόφαση για το διαζύγιο αλλά θα πρέπει να συμμετέχει να μιλήσει για το πώς νιώθει για την αλλαγή αυτή την οποία έχουν πάρει οι γονείς ως απόφαση. Να συμμετέχει στο να πει με ποιον θα ήθελε να μένει το παιδί. Γιατί από κάποια ηλικία και πάνω και το νομικό σύστημα έχει προβλέψει και έχει λάβει υπόψη αυτό το δικαίωμα του παιδιού να αποφασίζει το ίδιο για ποιον από τους δυο γονείς θα ήθελε να μένει μέχρι την επιμελειά του. Άρα και για κάποιο συμμετοχή και η έκφραση των συναισθημάτων είναι ένας τρόπος να βάζουμε το δικαίωμα του παιδιού να συμμετέχει. Δεν μπορεί να διαμορφώ στην άποψη για το διαζύγιο. Ουσιαστικά η συμμετοχή και το δικαίωμα της συμμετοχής δεν σημαίνει ότι αποφασίζω εγώ. Σημαίνει όμως ότι μου δίνεται, αυτό που λες, μάλλον μου δίνονται δύο πράγματα. Το ένα είναι αυτό που μου λες ότι συναισθηματικά σε ακούω και σου δίνονται ο δικαίωμα να εκφραστείς. Αυτό είναι πολύ βασικό για ένα παιδί. Και το άλλο είναι ότι εγώ σαν μεγάλος θα πάρω την τελική απόφαση. Και από την άλλη να το δώσουμε το δικαίωμα. Γιατί πολλές φορές είναι και το άλλο άκρο που κάποιοι γονείς λένε ότι δεν το αφορά το παιδί, είναι μια δική μας απόφαση, θα το κάνουμε εμείς, ξέρουμε το καλό του. Που και πάλι όμως μπορεί να πρέπει να προστατεύσουμε το παιδί και να πάρουμε στην απόφαση. Αλλά πρέπει να μπορούμε και να το επιτρέψουμε να συμμετέχει ανεξάρτητα με το τι απόφαση θα πάρουμε εμείς και να νιώθει ότι το αφορά. Έτσι είναι, γιατί ουσιαστικά δεν είναι και μια απόφαση που την παίρνεις και μετατερματίζεται. Μπαίνεις σε μια διαδικασία αλλαγής ολόκληρης της ζωής σου, σε μια πολύ μεταβατική διαδικασία, που το παιδί είναι παρόν. Και έχει μετά, μάλλον καλείστε πάλι να βρείτε τις ισορροπίες σαν οικογένεια, είτε το παιδί έχει επιλεγεί, έχει αποφασιστεί να ζήσει, είτε με τη μητέρα, είτε με τον πατέρα. Οπότε έτσι κι αλλιώς δεν είναι ότι είναι μια απόφαση που θα έχει αρχή και τέλος. Όλη η διαδικασία περιλαμβάνει και αφορά και το παιδί. Έτσι είναι. Ανέφερες πριν ότι ένα από τα κομμάτια σχετικά με το σχολικό σύστημα, ότι το παιδί έχει δικαίωμα. Έχει δικαίωμα όντως να εκφράσει στην γνώμη του, ακόμα και στους δασκάλους και στους καθηγητές και πολλές φορές μπορεί να είναι και αντίθετη. Ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές παιδιά έρχονται και στους οικογένειες και έχουμε τέτοιες πολλές φορές ερωτήματα από τα παιδιά μας και από τα παιδιά που είχα μόγελου, αλλά νομίζω και γενικότερα ερωτήματα. Εγώ έχω αυτήν την άποψη, τσακώθηκα με τον καθηγητή μου, παρόλα αυτά μου δόθηκε η αποβολή γιατί απλώς και μόνο είναι καθηγητής και εγώ δεν είχα τη δικαίωμα όντως να εκφράσω την άποψή μου ούτε να θέσω. Σταμαντική ότι δεν με άκουσε καμίς, ναι όντως το λένε πολλά παιδιά αυτό και μας έχουν πάρει και στο τηλέφωνο και μας λένε. Στην 1056 παίρνουν και μαθητές και λένε ότι εγώ ήταν πολύ δικημένος από το σχολικό σύστημα σε θέματα συμμετοχής, σε μια απόφαση ή ότι δεν δόθηκε σωστά το βάρος και ίσως στοχοποιούνται κάποια παιδιά που είναι διαφορετικά και είναι πιο έτσι εύκολο να τα χαρακτηρίσουμε και να γενικεύσουμε ότι αφού έκανε τη μία ή τις δύο φορές κάτι, παραβίασε κάποιον κανόν, την έκανε και τώρα οπότε μπαίνουν εύκολα στο να παίρνουνε ξανά τα ίδια παιδιά την αποβολή και όντως ακουμπά σε πολλά δικαιώματα αλλά ακουμπά και σε αυτό που λέει ότι πρέπει να συμμετέχει το παιδί σε μια απόφαση που το αφορά και να το ρωτάμε. Και όσο μιλούσα σκεφτόμουν ακριβώς ότι ουσιαστικά μιλάμε και για το δικαίωμα στη διαφορετικότητα γιατί όλα τα παιδιά είναι ίσα αλλά και διαφορετικά ταυτόχρονα, δηλαδή ένα παιδί το οποίο ακόμα και με τις μαθησιακές δυσκολίες. Και πρέπει να το γνωρίζει και το παιδί. Ένα παιδί που για παράδειγμα πολλά παιδιά σήμερα έχουν μαθησιακές δυσκολίες ή χαρακτηρίζονται, όχι σήμερα μπορεί να είχαν και στο παραλυθόν αλλά δεν υπήρχε η διάγνωση. Ακόμα και τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες έχουν δικαίωμα στη γνώση και στην εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι και τα μέσα που χρησιμοποιεί ο καθηγητής που υπάρχουν στην τάξη για αυτά τα παιδιά θα πρέπει να είναι με τέτοιο τρόπο διαμορφωμένα που να μπορούν να καταλαβαίνουν το μάθημα. Αυτό είναι η ισότητα. Δεν είναι μόνο στα λόγια ότι σέβομαι, ότι το παιδί και το ακούω. Εσύ καθηγητής που θα έρθει να σου πει το παιδί δεν μπελιάζει, δεν σέβεται το δικαίωμά του στη εφορετικότητα ότι έχει μια μαθησιακή δυσκολία και θα πρέπει εκείνος να προσαρμόσει το μάθημά του έτσι ώστε να καλύψει και αυτό το παιδί. Και ότι οι διαφορές δεν είναι για να μας χωρίσουν, είναι για να μας δείξουν ότι είμαστε μοναδικοί και ότι όλοι είμαστε ίσοι και ότι όλοι μπορούμε να έχουμε ίση πρόσβαση στα δικαιώματα. Άρα λοιπόν μπορούμε να πούμε τις πιθανές ερωτήσεις που μπορεί να έχει ένας γονέος σε κάθε δικαίωμα ή ένα παιδί. Ας πούμε υπάρχουν παιδιά τα οποία μας έχουν καλέσει και δυσκολεύονται πάρα πολύ στο σχολικό περιβάλλον που καλούν και λένε ότι με κοριδεύουν πάρα πολύ στο σχολείο γιατί είμαι από μια χώρα από την οποία δεν υπάρχει κάποιο άλλο παιδί, δεν μιλάω πολύ καλά ελληνικά, δεν μπορώ να διαβάσω το ίδιο καλά με τα άλλα παιδιά, είμαι αρκετά πίσω στο κομμάτι της γραφής και της ανάγνωσης και αυτό κάποιες φορές ντρέπω με γιατί έχω άλλη θρησκεία, γιατί η μητέρα μου που έρχεται και με παίρνει έχει μια διαφορετική εμφάνιση από τις υπόλοιπες μητέρες. Όλο αυτό είναι κάτι που με αφορμή και το προσφυγικό, το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα που έχουμε πρόσφατα είναι επίκαιρα και νομίζω ότι ανεξάρτητα με το αν εμείς το έχουμε δεχτεί και ως ρώτημα αφορά σίγουρα πάρα πολύ την ελληνική κοινωνία. Η ελληνική κοινωνία που πια οι τάξεις είναι πολύ πολιτισμικές και όχι μόνο οι τάξεις, η γειτονιά, η πολυκατοικία μας, δηλαδή το διαφορετικό έχει έρθει πολύ κοντά μας πια μετά από όλες αυτές τις αλλαγές. Βλέπουμε καθημερινά στη τηλεόραση μετά τον εμφύλιο στη Συρία παιδιά να υπάρχουν δίπλα μας στις πλατείες και να χρειάζονται βοήθεια. Τα παιδιά θα, επειδή μάλλον να πω και το δικαίωμα ότι κάθε ανήλικος που είναι στη χώρα μας έχει το δικαίωμα στην εκπαίδευση, ακόμα και αν δεν έχει τα χαρτιά που θα πρέπει να έχει οι γονείς του, ναι μεν, αλλά το παιδί έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση, οπότε αυτό το παιδί αύριο θα είναι ο συμμαθητής του δικού μας του παιδιού. Και τι κάνουμε εμείς και εκεί. Και όταν λέω εμείς, το διότι νομίζω ότι συμπεριλαμβάνει όλους μας, δηλαδή είτε είμαστε γονείς, είτε είμαστε εκπαιδευτικοί, αλλά και τα παιδιά. Και αυτή είναι μια κουλτούρα που μπορεί να καλλιεργηθεί με κάθε ευκαιρία. Με κάθε ευκαιρία είτε δούμε κάτι στη τηλεόραση, είτε διαβάσουμε κάτι, είτε από τον τρόπο που εμείς θα κοιτάξουμε ή θα αντιμετωπίσουμε ένα παιδί που μπορεί να είναι δίπλα μας ακόμα και στα μέσα μεταφορά στην Αθήνα. Εγώ σε αυτή την περίπτωση, στο συγκύκμενο παιδί, θα απαντούσα κατ' αρχάς με ένα δικαίωμα. Δηλαδή, στην ερώτηση με κοροϊδεύουν τι μπορώ να κάνω, με κοροϊδεύουν τους συμμαθητές μου τι μπορώ να κάνω, γιατί κατάγομαι σε άλλη χώρα και έχω όλα αυτά τις δυσκολίες προσαρμογής ουσιαστικά που είναι πολύ φυσικές, εμείς ως ψυχολόγοι θα απαντούσαμε ότι είναι πάρα πολύ φυσικό να αντιμετωπίζεις αυτή τη διαφορά, αλλά θα πρέπει να γνωρίζεις ότι το δικαίωμά σου είναι ότι είσαι ίσως, ανεξάρτητε με τις διαφορές που μπορείς να έχεις, ανεξάρτητε με την καταγωγή που μπορείς να έχεις, είσαι ίσως με όλα τα παιδιά και αυτό αναφέρε το δικαίωμά σου, πρέπει να γνωρίζεις ότι όλοι είμαστε εσύ, πρέπει να γνωρίζεις ότι έχει το δικαίωμα και είναι και αυτό δικαίωμα των παιδιών να διαμαρτυρηθεί, εάν κάνει κάποιους διάκρισεις βάρος του και εκπαιδευτικός και άλλο παιδί και να πάει στο διφυντή του σχολείου να το συζητήσει και να ζητήσει προστασία, αυτό λοιπόν είναι πάρα πολύ σημαντικό δικαίωμα και πολύ σημαντικό να το γνωρίζει είτε ένα παιδί το οποίο έχει υποστεί κάποιο τέτοιο είδους εκφοβισμό, είτε ένα παιδί το οποίο έχει δει κάποιο άλλο συμμαθητή του να το βιώνει, ούτως ώστε και να ξέρει να τον ενημερώσει ή να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες ή ο εκπαιδευτικός ο οποίος βρίσκεται και αντιμετωπίζει προστά του κάτι τέτοιο και αυτό μπορεί να μην το γνωρίζουμε, αλλά μπορεί να μην γνωρίζουμε και κάποιοι ότι αυτό είναι δικαιώματα του παιδιού κατωχυρωμένα νομικά και αυτό δίνει μια παραπάνω βάση, δεν είναι μόνο μια ηθική κίνηση, κάτι ηθικό που θα πρέπει να κάνει ένας καθητής αν δείωτε ένα παιδί διακρίνεται εις βάρος άλλον, αλλά και κάτι υποχρεωτικό. Κάτι που ουσιαστικά έχει συμμάχους και έχει συμμάχους όχι μόνο στο σχολείο του γιατί μπορεί να πεθυμθεί και στη διεύθυνση εκπαίδευσης της περιοχής του να φτάσει ακόμα ψηλότερα και γίνουν όλα αυτά σίγουρα και ακόμα και το ίδιο το παιδί και η οικογένειά του μπορεί από μόνο να διεκδικήσει την προστασία αυτού του δικαιώματος του, αλλά και η διαισθησία νομίζω σε αυτήν την περίπτωση είναι πολύ σημαντική και η διαισθησία και το σχολικό περιβάλλοντος. Ναι, θα μπορούσαμε να συμβουλεύσουμε και τους εκπαιδευτικούς να κάνουν σε αυτήν την περίπτωση, παίρνουν και εκπαιδευτικοί. Μας πήρε ο εκπαιδευτικός ο θέος και ερώτησε τι μπορούμε να κάνουμε σε περίπτωση που έχω πάρα πολλές διαφορετικές παιδιά με διαφορετικές καταγωγές μέσα στην τάξη και τα υπόλοιπα παιδιά μπορεί να κολληδεύουν. Μιλήσαμε και για την καμπάνε που κάνει το χαμόγελο παιδιού για το bullying, συστήσαμε να τσεκάρει λίγο για τη σελίδα του anti-bullying campaign που υπάρχει στο internet του χαμόγελου, που υπάρχει ένας οδηγός για το σωστό τρόπο που μπορούν οι εκπαιδευτικοί σαν εργαλείο για το bullying μέσα στην τάξη. Τον ενημερώσαμε ότι σε κάθε περιστατικό σχολικό υποβιβισμού υπάρχει αυτός που, υπάρχει το παιδί που εκφοβίζει, υπάρχει το παιδί που εκφοβίζει και το παιδί που παρατηρεί, οπότε θα πρέπει να εμπλέξει όλο το παιδιά σε αυτό το σημαντικό ζήτημα και όχι μόνο να προστατεύσει το θεομενικά θύμα της κατάστασης, αλλά να δει τι στήριξη πρέπει να δώσει και στο παιδί το οποίο εκφοβίζει το άλλο παιδί που είναι από την άλλη χώρα. Γιατί μερικές φορές έχουμε την τάση περισσότερο να αισθανόμαστε φιλές πλαχνιώς προς το θύμα, αλλά και ο θύμης μπορεί να είναι από μία άλλη χώρα που έτσι διαπιστώνεται πολλές φορές, που κι αυτός έχει βιώσει από κάποιον άλλον, κάποιο είδους χειλεβασμό ή εκφοβισμό για αυτό ή για άλλα θέματα ή για κάποια ζητήματα που να έχουν κάνει την εφάνσή του. Είναι ακόμα και βία πολλές φορές το οικογυναικό του περιβάλλον, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ένα παιδί που έχει δεχτεί βία, είτε σωματική, είτε ψυχολογική, είτε λεκτική, είναι ένα παιδί που θα ασκήσει βία και βία στο σχολικό περιβάλλον με το σχολικό εκφοβισμό. Δηλαδή το παιδι θύτης πολλές φορές είναι το ίδιο θύμα σε ένα άλλο πλαίσιο όμως. Που μπορεί να μη φαίνεται, αλλά όντως στο σπίτι να υπάρχει κάποια πίεση σχετική, η οποία να ακολουθεί και στο περιβάλλον του σχολείου. Και το θεβάζεις τώρα και το θέμα του σχολικού εκφοβισμού, που το χαμόγελο ακόμα κι αν είναι σε εκπαιδευτικό σε ένα σχολείο δεν νιώθει, ότι έχει ή μάλλον θέλει και τη βοήθεια για το πώς θα την αντοποιήσει, κάνουμε ακόμα και τις παρεμβάσεις στο σχολικό πλαίσιο, τα λόγια του οργανισμού μας και κάνουν πολύ και διαδραστικά, με διαδραστικό τρόπο ομιλίες για να εμπλέξουν και την εκπαιδευτική κοινότητα, γιατί κάνουν ομιλίες και για τους εκπαιδευτικούς και για τους γονείς αλλά και για τα παιδιά σε όλο αυτό το θέμα. Και είναι πάρα πολύ σημαντικές προσπάθειες που γίνονται γιατί πραγματικά είναι ένα φαινόμενο το οποίο τώρα έχει αρχίσει να μιλείτε και εξαιτίας της πολιτισμικότητας που έχουμε και στην Αλλάδα πλέον, δημιουργεί, είναι πιο καινούριο σαν φαινόμενο και πραγματικά βλέπουμε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από την πλευρά των εκπαιδευτικών, έχουμε πολλά αιτήματα και στο να πηγαίνουμε στη σχολία και στο να μιλάμε τηλεφωνικά μαζί τους γιατί νομίζω ότι δεν υπάρχει και κάποιος τρόπος έτσι στο ελληνικό σχολικό σύστημα που να προβλέπει πώς αντιμετωπίζουμε όλα αυτά. Είναι κάτι σχετικά καινούριο. Δεν ξέρω αν είναι σχετικά καινούριο το φαινόμενο, η αλήθεια είναι ότι έχουμε προχωρήσει στο ότι έχουμε δώσει ένα όνομα και έχουμε αναγνωρίσει το φαινόμενο και αυτό και μόνο, δηλαδή ότι αναγνωρίσαμε το bullying σε τι διαδικασίες μας έχει βάλει και πόσο μεγάλο προχώρημα έχουμε κάνει και στο σχολείο αλλά και στο σπίτι μας. Νομίζω ότι στην ίδια διάσταση αν ξεκινήσουμε να μιλάμε και καταλάβουμε τη σημασία των δικαιωμάτων στη συνέχεια θα περάσουμε και σε δράσεις. Είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα. Και σίγουρα σημαίνει και ότι όσο πιο διαφορετική είναι μια κοινωνία, τόσο πιο πλούτο έχει αυτή η κοινωνία και σίγουρα και εμείς όσο κοινωνία έχουμε προχωρήσει σε ένα καλύτερο επίπεδο, περισσότερη διαφορετικότητας πλέον. Και θυμάμαι την περίπτωση ενός παιδιού που φιλοξενούσαμε στο σπίτι μας που είχε άλλη θρησκεία. Στο σπίτι του Χαμόγελου. Στο σπίτι του Χαμόγελου, ναι. Όπου ήθελε να ασκήσει σε ένα τζαμί τα θρησκευτικά του καθήκοντα και όντως αυτό είναι δικαίωμα του παιδιού. Είναι δικαίωμα του να σεβαστούμε καταρχάς τη διαφορετικότητά του αλλά και το δικαίωμα να έχει όποια θρησκεία έχει επιλέξει εκείνο. Και γι' αυτό και στο σχολείο τα παιδιά που πιστεύουν στον χριστιανισμό γιατί περισσότερα τα θρησκευτικά σχολεία μας είναι του χριστιανισμού μπορούν να μην παρακολουθούν να συμμετέχουν στο μάθημα. Αυτό που λες είναι πολύ σημαντικό γιατί είναι με ενθυκέωμά τους να μην συμμετέχουν στο μάθημα των θρησκευτικών αλλά είναι και εμείς πως το χειριζόμαστε ως γονείς αλλά και ως εκπαιδευτικοί πως νιώθουν αυτά τα παιδιά εκείνη την ώρα, αν θα τα κάνουμε να νιώθουν απομονωμένα. Ακριβώς. Και ξεκινάμε από το θέμα των θρησκευτικών και καταλήγει στα πάντα, δηλαδή μπορεί να καταλήγει ακόμα και σε μια διαφορετική εμφάνιση, μπορεί να φοράει άλλα ρούχα, διαφορετικά τέλος πάντων από την πλειοψηφία. Το δικαίωμα λοιπόν στον διαφορετικό πολιτισμό, πολιτισμικών σεμιθιών. Και υπάρχουν και κάποια σε διακόπτο, αλλά οι εκπαιδευτικοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν και κάποια ρεαλέα, γιατί κάνοντας μια αναζήτηση στο ίντερνετ για ένα συγκεκμένο θέμα πρόσφατα, βρήκα ότι υπάρχουν παιχνίδια που μπορούν να κάνουμε με τα παιδιά και είναι από όλο τον κόσμο. Οπότε τα παιδιά μπορείς να τα εντάξεις και να τα δευεστοπίσεις σε μια κουλτούρα περισσότερο, έτσι η Φυλλή Κύπρος και άλλες χώρες και οι κουλτούρες, λέγοντάς τους ότι τώρα θα παίξουν παιχνίδια από την άλλη χώρα, που παίζουν τα παιδιά της άλλης χώρας και μετά της άλλης χώρας, ή να διαβάσουμε ιστορίες οι οποίες είναι μύθικ, που είναι από διάφορους πολιτισμούς και χώρες, που έτσι με έναν δυναματικό παλιτρόπο εντάσεις τα παιδιά σε μια διαφορετικό ιδιοσεβεστοποίη σε τέτοια θέματα. Γιατί λες και το δικαίωμα στη γλώσσα που μπορεί να είναι διαφορετικό και αυτό πέρα από το ότι θα μπορούσαν να πουν μέσα από ένα παιχνίδι όπως πολύ ωραία λες στο διαδίκτυο, μπορούσαν να το κάνουμε και σε μια εντάξει μας. Αν εμείς δηλαδή έχουμε παιδιά με διαφορετική καταγωγή, πόσο πιο ωραίο θα είναι να διαβάσει ακόμα και ένα κειμενάκι, ένα παραμύθι, μια ιστορία στη δική του γλώσσα. Αυτό σημαίνει σεβασμός στο δικαίωμα της διαφορετικότητας, δεν είναι μια θεωρητική έννοια. Είναι να μάθουν όλα τα παιδιά πώς λέμε καλημέρα σε όλες τις γλώσσες που υπάρχουν τα παιδιά με συντάξει. Αυτό είναι πλούτος ουσιαστικά και πόσο μπορούν να κερδίσουν όλα τα παιδιά, όχι μόνο τα παιδί που διαφέρει, αλλά και το παιδί το οποίο είναι μεγαλύτερος αριθμός, είναι η πλειοψηφία. Δεν αφορά μόνο τον διαφορετικό πολιτισμικό κομμάτι, είναι και ένα παιδί όπως, για παράδειγμα, τα παιδιά με αυτισμό που είναι πια στα σχολεία μας, που έχουν με την στήριξη, αλλά είναι παιδιά ενταγμένα. Και αυτά τα παιδιά, οι μαθητές τους, έχουν να πάρουν πράγματα, έχουν να δουν ένα παιδί με διαφορετικές ανάγκες πόσο πολύ… Μας παίρνουν γονείς, μας έχουν ερωτήσει πολλές φορές πράγματα, γονείς με παιδιά, είτε ιδιαίτερες μαθητές για τις σχολείες, είτε κάποια γιαδαρχή που χρειάζεται παράλληλη στήριξη να έρθει στη σχολή τους, δηλαδή κάποιος παιδαγωγός και να τα συνοδεύει, ούτως ώστε να βοηθάει λίγο στην μετάβαση κάποιων πραγμάτων που μπορεί να νιώθει το παιδί και να μπορεί να το εκφράσει. Και εκεί είναι πολύ σημαντική, δηλαδή βλέπεις ότι είναι ευαισθητοποιημένη, ότι όλοι τους θέλουν να βοηθήσουν, τι εγώ μπορώ να κάνω καλύτερα, πώς να μην νιώθει το παιδί απομονωμένο, υπάρχει δηλαδή αυτή η ευαισθησία και από την ευαισθησία αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να περάσουμε ουσιαστικά στην προάσπιση των δικαιωμάτων τους, γιατί ακόμα και ένα παιδί με αναπηρία το να έχεις μια ράμπα στο σχολείο σου αυτό σημαίνει σεβασμό στο δικαίωμά του. Φυσικά. Ή ένα παιδί το οποίο είναι φαφλό ή κοφό το να έχεις ένα βιβλίο σαν τα βιβλία των υπόλοιπων παιδιών δεν λέει κάτι γιατί ουσιαστικά δεν σέβεσαι τη διαφορετικότητά του και τις ιδιαίτερες ανάγκες του, γιατί είναι από το βασικό δικαίωμα να σέβουμε τις ιδιαίτερες ανάγκες που έχει το κάθε παιδί. Και προσαμόζω το περιβάλλον ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, όχι τις ανάγκες πάνω στο περιβάλλον. Θα μπορούσαμε τώρα με αφορμή τις γιορτές να προτείνουμε και στους γονείς, σκέφτομαι, κάποιους τρόπους με τους οποίους μπορούν να ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά τους τη διαφορετικότητα, γιατί οι γιορτές των Χριστουγέννων έχουν ένα μήνυμα γενοδορίας, αγάπης, προσφοράς, έχει συμβολισμούς τέτοιους και νομίζω ότι και με ασθονομία και την οικονομική κρίση και όλο το ξεθόριασμα, το περισσότερο του καταναλωτικού κομματιού των εορτών, θα μπορούσαμε να καταλάβουμε πώς θα περάσουμε το δικαίωμα των παιδιών που είναι διαφορετικά. Σε δικαίωμα στροφή, σε βασικά πράγματα, σε ρούχα, σε φάρμακα. Πώς αυτό μπορούμε να το κάνουμε πράξη λοιπόν με τα παιδιά μας, ως γονείς ή τόσο εκπαιδευτικοί με δράσεις μέσα από το σχολείο. Πρακτικά αναφέρει λοιπόν σε δράσεις αλληλεγγύης, που είναι μια πρακτική συμβουλή και για γονείς και για εκπαιδευτικούς. Ακόμα και σε ένα σχολείο το να συγκεντρωθούν πράγματα για μη κερδοσκοπική οργάνωση ή για τους πρόσφυγες ή για κάποιες οικογένειες πολύ απλά που μπορεί να χρειάζονται πράγματα, εδιαιστοποιούν τα παιδιά. Και να συμμετέχουν ενεργά τα παιδιά που δεν έχουν ανάγκη αυτή τη στιγμή από κάτι από αυτά, προκειμένου να υπερασπίσουν το δικαίωμα των παιδιών που έχουν ανάγκη σε κάτι από τροφίση. Μπορεί να επισκεφτούν ένα οργανισμό που στηρίζει η παιδιά, μπορεί να επισκεφτούν ένα οργανισμό που στηρίζει ηλικιωμένους. Ούτως να βεστοποιηθούν τα ίδια και να καταλάβουν το δικαίωμα που έχουν και αυτή στη διαμόρφωση όλων αυτών των πράξεων και των δράσεων και ότι συμμετέχουν ενεργά. Σε διακόπτω γιατί σκέφτομαι ότι πολλές φορές και τα σπίτια του χαμόγελου έχουμε πολλά σχολεία που είναι ευαιστοποιημένα και όντως μαζεύουν πράγματα, συγκεντρώνονται οι είδοι που έχουν τα σπίτια του χαμόγελου ανάγκη και τα καιρούς βγάζουμε, διάφορες ληστες βασικών ανάγκων, καλύπτουν λοιπόν αυτές τις ανάγκες και καλύπτουμε τις ανάγκες των σπιτιών μας με τέτοιες δράσεις. Και μάλιστα μπορούν να συγκεντρωθούν τώρα που είναι μια περίοδο όπως λέμε η γιορτή των Χριστουγέννων που είμαστε όλοι πιο ευαιστοποιημένοι και τα σπίτια του χαμόγελου μπορούν να επιβιώσουν όλο το χρόνο με αυτόν τον τρόπο. Άρα σε μια ερώτηση γονέων που πολλές φορές έχει υποθήκε στη γραμμή. Έχουμε κι άλλη μια ερώτηση, θα δούμε τι μπορούμε να δούμε. Πολλές φορές έχουν ερώτηση γονείς πώς μπορώ να ευαιστοποιήσω το παιδί μου, ούτως ώστε να είναι πιο ενημερωμένο και να ξέρει πώς να σταθεί κοινωνικά απέναντι σε θέματα διακρίσεων ρατσισμού, μπούλινγκ στο σχολείο με διάφορα άλλα παιδιά. Ένα από αυτά τα κύρια κομμάτια που θα μπορούμε να εμπλέξουμε το παιδί είναι να είναι πολύ ενεργό και να ετοιμάσει κάτι στις γιορτές. Για μια ομάδα ανθρώπων που είναι σε ανάγκη. Θα μπορούσαν να είναι σε παιδιά, σε άτομα με εξαρτήσεις, σε φορείς οι οποίοι στηρίζουν ανθρώπους που έχουν ανάγκη, αλλά δείχνουν όμως μέσα από αυτό ότι όλοι είμαστε ίσοι, παρόλο που είμαστε διαφορετικοί. Γιατί ο σκοπός δεν είναι να βάλουμε το παιδί σε μια διαδικασία να αισθανθεί ότι είναι αυτό το ευνοημένο και η άλλη δικημένη, αλλά καταλάβω ότι όλοι είμαστε μια κοινωνία στην οποία ο καθένας μας μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους σε ανάγκη. Τώρα πρέπει να βοηθήσω εγώ κάποιον και ψάχνω μια άλλη φάση για κάτι που εγώ μπορεί να έχω θέμα να με στηρίξει κάποιος άλλος. Έτσι είναι, γιατί είναι από τα βασικά δικαιώματα και των παιδιών αλλά και όλων των ανθρώπων. Σκεφτόμουν, όπως στη διάρκεια που μιλούσες, μια άλλη πολύ βασική ερώτηση που έχω ακούσει πολλές φορές από γονείς αλλά και από παιδαγωγούς. Ναι ωραία, καλά να μάθουμε στα παιδιά τα δικαιώματά τους αλλά όταν τα παιδιά βρίζουν ή μιλάνε άσχημα σε εμάς, εμείς δεν έχουμε δικαιώματα. Και όντως αυτό είναι πολύ σημαντικό το να το καταλάβουμε εμείς για να μπορέσουμε μετά να το μεταβάσουμε και στα παιδιά. Δηλαδή οι δικές μας ελευθεριές είναι σημαντικές και σεβαστές ενώ των μηλήκων όσο είναι και των παιδιών. Δηλαδή όπως ένα παιδί δεν μπορεί κανείς το να το χτυπήσει, ούτε να του μιλήσει άσχημα, ούτε να το βρίσει, το ίδιο ακριβώς δικαίωμα έχουν και ενήλικες. Σίγουρα ένα παιδί επειδή ακριβώς βρίσκεται σε έναν απτυξιακό στάδιο που μαθαίνει μπορεί για παράδειγμα όντως και να βρίσει και να χτυπήσει. Και τι κάνουμε, δεν μπορείς να του καταπατήσεις το βασικό δικαίωμα όπως είναι πολλές φορές ακούν να του δώσουμε να φάει, το δικαίωμα στο φαγητό. Όταν ένα παιδί, όταν του παιδί μας τυπήσει κάποιο άλλο παιδί και πως αυτό μπορεί να κουμπήσει δικαιώματα του, δικαιώματα του άλλου παιδιού και μπορούμε να χειριστούμε για τέτοια περίπτωση. Όταν το παιδί μας περνάει μια φάση στην οποία μπορεί να χτυπάει τα άλλα παιδιά στο σχολείο και συνεχώς να δεχόμαστε παράπονε γι' αυτό. Πολλοί γονείς μπορεί να το βιώνουν και πολλοί γονείς μπορεί να τους το αναχωρεί. Γιατί κάνουμε ως σχολείο και κάνουμε μετά σαν συνέχεια το σχολείο που είναι το σπίτι μας. Γιατί ακόμα και το σχολείο έχει δικαίωμα και υποχρέωση να προασπίσει και τα δικαιώματα των άλλων παιδιών, δηλαδή και του παιδιού που μπορεί να πει. Σωματική τους ικαιριότητα. Ακριβώς, σωματική ικαιριότητα. Υγεία τους, κατεξοχή δικαιώματα των παιδιών. Γιατί έχουμε ακούσει πολλές φορές περιπτώσεις που μπορεί ένα σχολείο να πει ρε θα σου δώσω δέκα μέρες αποβολή ή θα σε διώξω από το σχολείο. Και αυτό όμως είναι κάτι που χρειάζεται πολύ μεγάλη συζήτηση. Μπορεί ένα παιδί να έκανε κάτι πολύ άσχημο. Και ας μην ξεχνάμε ποιά δεν είναι μόνο η σωματική βία, μπορεί να είναι και το cyberbullying. Πολύ επίκαιρο και πολύ διαφορετική μορφή βίας, όμως, και τι κάνω τότε. Πώς θα πρέπει να το περάσω αυτό στα παιδιά. Τι συνέπεια θα πρέπει να βάλω. Αν είναι κομμάτι των χωνέων του συγκεκριμένου σχολείου. Αν είναι κομμάτι μόνο των δασκόντων. Ή πού φτάνουν τα όρια πια του σχολείου σε όλο αυτό. Έχουμε έναν οδηγός τον οποίο κάποιες φορές το χρησιμοποιούμε και στα παιδιά που μένουν στα σπίτια μας. Και λέμε στα παιδιά, όπως θα μπορούσαν να πούνε και οι εκπαιδευτικοί γονείς, ότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να σε χτυπάει, να σου μιλάει άσχημα ή να σε κακομεταχειρίζεται. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο ξεκινάει από την οικογένεια και έχει πρέκτηση μέσα στη σχολή, όπως λέμε τώρα. Αν το παιδί γνωρίζει ότι δεν έχει κανένας δικαίωμα να του το ασκεί, και το παιδί που μπορεί να το ασκεί σε άλλα παιδιά πρέπει να το ακούσει, αλλά και το παιδί που του έχει ασκήσει κάποιο άλλο παιδιδία πρέπει να το ακούσει. Αφορά και τα δύο εμπλεκόμενα άτομα, αλλά και τα άτομα που δεν εμπλέκονται και βλέπουν απ' έξω. Άρα μόνο και μόνο σε κάθε τέτοιο φαινόμενο ενημερώνουμε τα παιδιά αλλεκτικά. Κάθε φορά ότι αυτό είναι ένα δικαίωμα όλων των ανθρώπων, ότι κανείς δεν πρέπει να μιλάει άσχημα να με χτυπάει ή να με κακομεταχειρίζεται. Και σε αυτό μπορούμε να κάνουμε και στα παιδιά σεξουαλική αγωγή. Εάν εννοείς το κομμάτι της παρενόχλησης με κάποια λεξιό, ακόμα και να κινήσουμε πολλές φορές. Και εχειρονόμιων και λεκτικών αναφορών. Κύπες και cyberbull, που μέσα μπορεί να υπάρχει και άλλο κομμάτι της αλληκότητας. Ουσιαστικά ξεκινάς με κάτι και σκεφτόμενοι αυτό που λες πόσες μεγάλες και πολλές προεκτάσεις έχει σε όλους τους τομείς. Γιατί μπορεί να ξεκινήσει με το κομμάτι πως χρησιμοποιώ μάλλον της δημοκρατίας, της βίας και πως διεκτικώ τα δικαίωματά μου. Ή πως επιλύω μια σύγκρουση, πως μαθαίνω να μιλάω και να συμμετέχω σε μια συζήτηση. Μέχρι και το κομμάτι αυτό που ανέφερες της ασυξουαλικής αγωγής. Που είναι ένα από τα δικαιώματα των παιδιών, να είναι ασφαλές, κανένας δεν μπορεί να το κακά μεταχειρίζεται. Που εμείς για να το περάσουμε ως τα παιδιά, εκτός ότι πρέπει να το πούμε ελεκτικά, πρέπει να βρούμε και τρόπους. Μπορούμε να λέμε στα παιδιά ότι δεν επιτρέπεται κανένας να αγγίζει το σώμα σου. Ανάλογα βέβαια και την ηλικία έτσι, όταν μιλάμε για τη διανοηπιαγωγή θα το πούμε με άλλη λέξη από ένα παιδί δημοτικού. Μπορείτε να καλείτε και στη γραμμή 15-16 να έχει για τέτοιου είδους συζητήσεις, καθημερινά το κάνουμε αυτό, στο πώς να ενημερώνουν τα παιδιά να προστατέψουν το ίδιο και το σώμα. Γιατί οι γονείς δεν βρίσκονται παρώντες, είτε στη σωματική βία μπορούν να δεχτούν από άλλα παιδιά, είτε σε ενδεχόμενη σεξουαλική βαρενόγλυση, βία, χειρονομία. Πώς πρέπει να προστατέψουν το σώμα τους, μέχρι που μπορούν τα παιδιά να πουν όχι, ποιος ασχολείται, ποιος αλλάζει, ποιος ακουμπάει το ισορουχό τους, όλα αυτά υπάρχουν και μπορούμε να τα λέμε στους γονείς. Και βάζεις και μια πολύ σημαντική παράμετρο ότι ακόμα και οι γονείς ή συγγενείς ενός παιδιού μπορούν να παρενοχλήσουν ένα παιδί. Και είναι δικαίωμα του παιδιού να μπορεί να το αναφέρει σε έναν άνθρωπο που εμπιστεύεται σε μια αρχή που είναι κοντά του. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι οι παιδιά απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον όταν υπάρχουν πολύ σοβαροί όμως λόγοι γιατί είναι δικαίωμα του παιδιού να είναι με τους γονείς τους. Εντάξει αλήθεια είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα που καλύπτει πάρα πολλούς τομείς που συνεχώς αν εμείς το έχουμε στο μυαλό μας θα δούμε τις καθημερινές προεκτάσεις του αλλά και την εφαρμογή τους. Και θα σκεφτούμε νομίζω ότι αν εμείς ξέρουμε και σεβόμαστε τα δικαίωμα των παιδιών θα μπουν και εκείνα σε αυτή τη διαδικασία να θεσπιστούν διαδικασίες να τα σέβονται και τα δικά τους και τον άλλον. Να μιλήσουν τον εαυτό τους και τον συνανθρωπό τους και να αντιμετωπίζουν με αξιοπρέπεια οτιδήποτε παραβιάζεται στο δικαίωμά τους. Γιατί η αξιοπρέπεια είναι η βάση ουσιαστικά των δικαιωμάτων είτε μιλάμε για τον ανθρώπινο των δικαιωμάτων είτε μιλάμε για των δικαιωμάτων του παιδιού. Είναι απαθημεριά οδικαιώματα. Και είναι αναφέρετο της ανθρώπινης πόστασης. Μπορούσαμε σιγά σιγά να κλείσουμε. Έχουμε δεχτεί και από την Παναγιώτα Κανάβου αν το λέγω σωστά τα καλά της λόγια. Μας λέει καλησπέρα σας. Πολύ καλή συζήτηση με τα δικαιώματα των παιδιών. Πολύ καλή δουλειά. Μπράβο σας. Ευχαριστούμε Παναγιώτα. Έχουμε στην παρεία μας και άλλους χρήστες οι οποίοι μας έχουν εδώ χαιρετήσει. Ευχαριστούμε που ήτανε μαζί μας και μας παραβολήσαν απόψε. Σε 15 μέρες θα ξαναείμαστε εδώ. Ευχαριστούμε πάρα πολύ που ήσασταν μαζί μας και ακόμα μια φορά. Ευχαριστούμε πολύ. |
