| : Όλα πήγαν πολύ καλά, 2 ημέρες με το μικρό βιβλίο, ο οποίος είναι το Ρώσσο, το Ρώσσο Σαλιωσίων Σπησκάρτ. Σε ένα λεπτό θα είμαστε έτοιμοι. Μόλις συμβληθεί ο κύριος... Ναι, νομίζω έχει άλλα... Όχι, έχει παίξει, εντάξει, εντάξει, ωραία. Δώστε μου 60 δευτερόλεπτα και συχνά. Με το μικρόφωνο το ανοίγω εγώ, είναι αλήθεια. Σε κάποτε πλάκ και σε άλλη λόγω. Τα πράγματα που πιστεύουν είναι ότι η Ρώσσο Σαλιωσίων Σπησκάρτ είναι μία πολύ εύκολη σπησκάρτ και όλα αυτά τα χρόνια έχουν εμπνευθεί. Η Ρώσσο Σαλιωσίων Σπησκάρτ μπορεί να πάρει τους ανθρώπους από την Ρώσσο Σπησκάρτ. Μπορεί να πάρει τους ανθρώπους από την Ρώσσο Σπησκάρτ χωρίς προβλήματα. Πολύ ωραία. Ναι, είναι ωραία. Πολύ καλά. Άρα, οι άλλοι σέσεις πίσω. Άρα, οι άλλοι σέσεις πίσω. Α, ναι, ναι. Άρα, μπορούμε να τους δώσουμε λογικά. Εντάξει, αν θέλετε να το δούμε για να μην περιμένουν κάποιοι που είναι λίγο αφιερωμένοι. Ναι, είναι ωραία. Πολύ ωραία. Πολύ ωραία. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ποτέ δεν θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε λοιπόν αυτή την εκδήλωση χωρίς τη συνεργασία και την υποστήριξη, καταρχάς της Ελληνικής Γενικής Γραμματείας Έρευνος Τεχνολογίας και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, είναι αυτή η πύλη της Ελλάδος προς το διάστημα, και επίσης είχαμε την υποστήριξη όπως είπα και προηγουμένως από τη Διαστημική Βιομηχανία, από το κλάστερ του Διαστημικού, αλλά και από άλλες ελληνικές εταιρείες όπως η SPARC που δραστηριοποιείται στην τομέα του Διαστήματος και επιπροσθέτως εταιρείες από άλλες χώρες όπως η OHB από τη Γερμανία. Και βέβαια ο πανεπιστημιακός χώρος, η πανεπιστημιακή συμβολή ήταν πάρα πολύ σημαντική και ισχυρή. Είμαι φοιτητής του Διεθνού Πανεπιστημίου Διαστήματος και χαίρομαι που είναι παρόν το πανεπιστήμιο σήμερα εδώ να μας βοηθήσει, καθώς και κάποια άλλα πανεπιστήμια από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχουμε το πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ που συμμετέχει στον Εσχολείο Αρατοχολογίας, το ΕΚΠΑ, το Εθνικό Καποδυστριακό δηλαδή Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά επικάβομαι επίσης και το Πανεπιστήμιο της Κρήτης, το οποίο εκπροσωπείται από το εργαστήριο FIE, TIA, Transformal Intelligence Environment, είναι το ακρονίμιο. Έχουμε επίσης τη συμμετοχή του μεταπτυχιακού προγράμματος Masters για τις Διαστημικές Τεχνολογίες και Εφαρμογές, που ευχαριστούμε για την υποστήριξή τους. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε επίσης το Ελληνικό Αστεροσκοπείο, το Ολυμπιακό Κέντρο Αστουφυσικής και την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία. Δεν θα μακρηγορήσω άλλο, γιατί είμαστε εδώ για να ακούσουμε τις διαλέξεις. Αλλά δεν πρέπει να ξεχάσω κλίνοντας να ευχαριστήσουμε το Ευγενίδιο που φιλοξενεί αυτή τη βραδιά, την πρώτη από τις δύο ημέρες εκδηλώσεις, και φυσικά τους πλέον διεκεκριγμένους ομιλητές, τον καθηγητή Σταμάτη Κρυμμυζή, τον Παντελή Πουλάκη, αλλά και τον Αστρονάφτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστημάτων τον Λούκα Παρμητάνο. Να ευχαριστήσω επίσης τον αγαπημένο μου καθηγητή, τον Βασίλη Ζερβό, από το Διεθνές Πανεπιστήμιο Διαστήματος, η πίξα φοιτητής του, ο οποίος είναι πάρα πολύ δραστήριο στο τομέα πολιτικής και οικονομίας διαστήματος και θα μας βοηθήσει στο συντονισμό της βραδιάς. Ευχαριστώ που ήρθατε. Ας ακούσαμε, λοιπόν, τους ομιλητές, ας ακούσουμε τι έχει να πει η γενιά του διαστήματος, η ελληνική γενιά του διαστήματος. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Εκλεκτοί οικοδοσπότες και φιλοξενούμενοι, δεν θα επαναλάβω τον μακρύ κατάλογο φορέων που θέλουμε να ευχαριστήσουμε και σας παρουσίασε ο Αδριανός. Η ευκαιρία, βέβαια, του πρώτου ομιλητή είναι ότι πρέπει να παρουσιάσει το επόμενος. Ο Αδριανός δεν τον μπορεί να τον συνηθίσει κανείς. Πρέπει, λοιπόν, να πούμε ότι ο Αδριανός είναι διαστημικός ιατρός, έχει περάσει κάποιο διάστημα στο Κογκόρδια, έχει μικρή εμπειρία στο περιβάλλον μας, ακραίου κρύου, επόμενη, πιθανόν, αποστολή του θα είναι στη Σαχάρα ή και τον Άρη. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, λόγω έλλειψης χρόνου, ας ξεκινήσω αμέσως και δρατόμενος της ευκαιρίας να κηρύξω την έναρξη αυτής της βραδιάς, εμπερπισθώντας ότι όλοι θα απολαύσουν την εμπειρία μαζί μας. Είναι πολύ μικρή η κοινότητα ο τομέας του διαστήματος, πάρα πολύ μικρή η κοινότητα ορισμένες φορές. Στόχος μας, λοιπόν, είναι να δημιουργήσουμε δεσμούς και να συνεργαστούμε εκμεταλλευόμενες συνέργειες. Χωρίς, λοιπόν, περαιτέρω καθυστέρηση, να σας δώσω μια τεχνική λεπτομέρεια. Στο κανάλι 4 έχουμε την ελληνική μετάφραση, αν θέλετε να την παρακολουθήσετε, και στο κανάλι 1 είναι η αγγλική. Μου δόθηκε τιμή να κάνω εγώ εισαγωγή των ομιλητών, παρουσιάζοντας καθαρχάς τον καθηγητή Tom Krimisi, ο οποίος είναι εξέχον μέλος των διαστημικών αποστολών της NASA, στο πανεπιστήμιο John Hopkins, και κυρίως ερευνητής στις διαστημικές αποστολές της NASA, Voyager 1-2. Το πρώτο πτυχίο είχε από την IOVA. Μετά το 1968, 2 χρόνια πριν γεννηθώ, κύριε Krimisi πήρε το μεταπτυχιακό του, έγινε επικεφαλής του διαστημικού αποστολού του 1994 και ο μότος του 2001. Έχει κατασκευάσει πάρα πολλά μηχανές και διαστημικές διαστημόπλια. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 500 άρθρα. Τρεις φορές έλαβε το μετάλλιο εξέχουσας υπηρεσίας από τη NASA, το Cassini 5-2014, το μετάλλιο του Αμερικανικού Ινστιτούτου, μετάλλια για την επιτεύματα διαβίου, κλπ. Ο κατάλογος βραβείων, επάθλων και τιμητικών διακρίσεων είναι ατελείωτος και γι' αυτό θα κλείσω εδώ. Με πολύ μεγάλη μου τιμή σας παρουσίασα και σας δίνω το λόγο κύριε Krimisi. Είναι μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι εδώ για να γιορτάσω μαζί σας την γενιά του διαστήματος. Εξοχότητά σας υπουργέ κύριε Παπά, κυρίες και κύριοι, συνάδελφοι και φίλοι. Ήδη συζήτησα με τον κύριο Zervo, ο οποίος γεννήθηκε δύο χρόνια μετά την ανάληψη από εμένα της θέσης του κύριου ερευνητής στο Voyager 1, στην Διαστημική Επισταλή. Και επίσης ο Λούκα Παρμιτάνο, πρέπει να αναφέρω στον Λούκα Παρμιτάνο ότι πριν από 15 μέρες ήμουν στον μπαζάρ που ζει ακόμα και λειτουργεί ακόμα. Και ο επίσης πήξε αστροναύτης πριν από πάρα πάρα πολλά χρόνια. Ναι, χτυπάμε ξύλο, ζει ακόμα. Μια χαρά, είχα γνωρίσει και τον Neil Armstrong και είχα με συνεργαστεί. Έχω κυκλοφορήσει λοιπόν, έχω δει και έχω ζήσει. Αλλά ξεκίνησα την καριέρα μου ως προπτυχιακός, ήμουν εγώ ο πρώτος της γενιάς, πρώτης γενιάς διαστήματος, τώρα έχουμε τη δεύτερη και τρίτη γενιά. Είναι πραγματικά εξαιρετικά ικανοποιητικό να βλέπω την Αγγελική Καπόγλου, τον Δόκτωρα Πολέμι, οι οποίοι συνεχίζουν και φέρουν τη δάδα αυτής της γενιάς του διαστήματος στην Ελλάδα. Γιατί χρειαζόμαστε νεαρά άτομα με όραμα και όθηση, ζήλο και όρειξη που θα φέρουν στη χώρα και την πλούσια τεχνολογία και θα βοηθήσουν να δημιουργήσουν το μέλλον που αξίζει η νέα γενιά αυτής της χώρας. Χωρίς άλλη καθυστέρηση, ξεκινώ την ομιλία μου. Έχετε δει τον τίτλο. Ο τίτλος ομιλίας είναι «Ο τελευταίος κλασικός πλανήτης. Εξερεύνηση του Πλούτονα από την αποστολή Νέιο Ορίζοντες». Δείχνω εδώ σχηματικά τους εννέα πλανήτες του ηλιακού συστήματος. Καθένας από αυτούς έχει τύχει επίσκεψης από διαστημόπλια. Για να δούμε λίγο τις αποστάσεις, ήθελα να σας εισάγω στην αστρονομική μονάδα. Μια αστρονομική μονάδα που είναι η απόσταση μεταξύ ήλιου και γης είναι περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Μιλάμε για 1,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα απόσταση μέχρι τον Ποσειδώνα. Και όταν φτάσαμε πλέον στον Πλούτονα, η απόσταση εκεί είναι 40 αστρονομικές μονάδες από τον ήλιο. Τεράστια απόσταση, καταλαβαίνετε. Αυτό, κυρίες και κύριοι, είναι το νέο μοντέλο της αποστολής νέων οριζόνων που βρίσκεται στο Ινστιτούτο Μισθσόνιαν στην Ουάσιγκτον. Είναι ένα μοντέλο, μια αναπαράσταση του διαστημόπλου. Αυτό ήταν το πρώτο που χρησιμοποιήθηκε. Θέλω να σας δείξω ότι η τροχιά του Πλούτονα ονομαζόταν ένατος πλανήτης. Τώρα πλέον έχει υποβιβαστεί σε έναν οπλανήτη. Από το 1991 διαπιστώσαμε πλέον ότι υπάρχουν μια πληθώρα αντικειμένων που εντοπίστηκαν στην τροχιά του Πλούτονα και πέραν από αυτήν. Ο Πλούτονος μεγαλύτερος. Αλλά υπάρχουν και αρκετά μεγάλα αντικείμενα που είναι σε τροχιά. Ο αστρινόμος που το παρατηρήσε ονομαζόταν Κάιπερ και προς τιμήν του ονομάστηκε Ζώνη Κάιπερ. Μια ελλειπτική τροχιά που βρίθηκε πλανητών, μάλλον άλλων ουράνιων σωμάτων. Στην αρχή θεωρούσαμε ότι ο Πλούτον ήταν μόνος. Τώρα όμως βλέπουμε εκατομμύρια άλλα σωμάτια τα οποία κινούνται στην ιατροχιά. Σχεδιάσαμε λοιπόν μια αποστολή 13 ετών, ξεκίνησε τον Ιανουάλο του 2006, πηγαίνοντας στον Δία το Φεβρουάριο του 2007, 14 μήνες μετά δηλαδή, για να επιταχύνουμε το διαστημοπλείο χρησιμοποιώντας ακριβώς τη βαρύτητα του Δία και το κάναμε έτσι βραχύνοντας το ταξίδι κατά 4 χρόνια. Ήταν 9,5, αλλά κάναμε αυτήν την παράκαμψη μέσω του Δία για να επιταχύνουμε και να βραχύνουμε το ταξίδι και τέλος φτάσαμε στο σύστημα του Πλούτανα τον Ιούλιο του 2015. Οφείλω να πω ότι ήταν μια πάρα πολύ μεγάλη επέτειος για κάποιους από μας γιατί τότε ήμουν πτυχιακός φοιτητής του Τζέμι Βαν Άλεν και είχαμε κατασκευάσει το πρώτο όργανο που έφτασε στον Άρη τον Ιούλιο του 1965. Αυτός ήταν ο ένατος πλανήτης μου λοιπόν που επισκέφτηκαν με συσκευή μου. Δεν οργανώθηκε ακόμα το ταξίδι σε όλη τη ζώνη, βλέπετε ότι είναι μια πολύ παράξενη τροχιά που ακολουθεί ο Πλούτονας. Είναι πέραν του ελλειπτικού, αν θέλαμε για να πιάσουμε τον Πλούτονα, πρέπει να τον πιάσουμε δηλαδή στη διασταύρωση τριών ελλειπτικών τροχιών που ακολουθεί. Όπως είπα λοιπόν συνεχίζουμε και υπολογίσουμε ότι την 1η Ιανουαρίου του 2019 θα φτάσουμε στο μικρότερο δυνατό αντικείμενο ένα από αυτά για να το χαρακτηρίσουμε, να δούμε τι είναι αυτό το επτάμενο αντικείμενο. Αυτός είναι ο απολυμασμένος θάλαμος αν θέλετε το John Hopkins στο οποίο δουλεύουμε. Βλέπετε όλους αυτούς τους εργαζόμενους τις στολές του κούνελου όπως λέγονται και είναι έτσι γιατί είναι ένα αποστηρωμένος χώρος. Γιατί όταν συναρμολογεί κάποιος ένα διαστημόπλιο πρέπει να έχει απόλυτα καθαρό περιβάλλον ούτε ύχνος σκόνης ούτε ύχνος άμμου ή κόκκου είναι 100 φορές πιο καθαρός ο χώρος από το καλύτερο χειρουργική έθουσα που έχουμε επί της γης. Δεν είναι απλώς απολυμασμένο, είναι αποστηρωμένος, είναι απόλυτα καθαρός, δεν υπάρχει ύχνος κόκκου, αέρα και σκόνη. Αυτό είναι το ολοκληρωμένο διαστημικό σκάφος. Βλέπετε λοιπόν ότι έχουμε ένα είδος κουβέρτας πάνω στην οποία πατάει που γίνει από διαστημικό υλικό. Ήθελα να σας δείξω τα διάφορα επιστημονικά εργαλεία. Υπάρχει μια κάμερα που ονομάζεται RALF, υπάρχει το μηχάνημα LORI που είναι το σύστημα αναγνώρισης μακράς αναγνώρισης και πολλά άλλα όργανα, δεν θα σας κουράσω. Θέλω απλώς να σας επισημάνω ότι αυτή η κεραία πάντα κατευθύνεται προς τη γη και αυτό χρειάζεται γιατί έτσι μπορούμε να επικοινωνούμε με το σκάφος. Το σημαντικό που θέλω να δω είναι ότι κάθε μία από τις άλλες κάμερες κατευθύνεται προς άλλη κατεύθυνση. Αν θέλουμε λοιπόν να πάρουμε στοιχεία από τον Πλούτονα πρέπει πάντα να τον στρέφουμε προς διαφορετικές κατευθύνσεις για να καλύψετε τον πλανήτη που όπως σας είπα κινείται σε τρεις διαφορετικές ελλειπτικές τροχές. Πριν το κάνω να σας δείξω τι χρειάζεται για να δημιουργηθεί ένα τέτοιο σκάφος που είναι μισό τόνο για να φτάσει στον Πλούτονα. Αυτή είναι μία ράβδος 65 μέτρων ύψους, 595 τόνων ύψους. Αυτή είναι διάφορη πειραυλή προώθησης, προωθητής και βοθητική πειραυλή προώθησης. Έχουμε μισό 478 χιλιόγραμμα οργάνων που πρόκειται να στάλουν εκεί. Κάτι άλλο που ήθελα να σας δείξω αυτό είναι αυτό το ακροφύσιο. Από μια άλλη αποστολή την οποία είχαμε κάνει ήθελα να δείξω στη γυναίκα μου πώς είναι να βρίσκετε δίπλα σε ένα πείραυλο. Βλέπετε ότι μόνο το ακροφύσιο, το νόσλ που λέμε στα αγγλικά το μάθα στα ελληνικά και χαίρομαι για αυτό και το έγραψα και στα ελληνικά, βλέπετε πόσο μεγάλο είναι σε σύγκριση με τον άνθρωπο. Και εδώ θα δείτε τι συνέβη στις 19 Αιουαρίου του 2006 όταν από το ακροτήριο Κανάβεραλ εκτοξεύθηκε ο πείραυλος. Αν δεν έχετε πάει στο ακροτήριο Κανάβεραλ αν πάτε ποτέ στη ΣΥΠΑ πραγματικά να πάτε στο ακροτήριο Κανάβεραλ. Γιατί σε απόσταση 5 χιλιόμετρων που στεκόμαστε οι θεατές αισθάνεστε τη γη να σιχείται. Αισθάνεστε τον κραδασμό στο έδαφος σε απόσταση 5 χιλιόμετρων. Βλέπετε πόσο γρήγορα βγαίνει από την ατμόσφαιρα. Τρομακτική επιτάχυνση, πάρα πολλά γη. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι αυτής τη στιγμής αφήνουν τους προοδητικούς πειράυλους. Υπάρχει μια εκτείνεσξη και προώθηση. Βλέπετε τα δύο μεγάλες ασπίδες προστατευτικές της θερμότητας οι οποίες απορρίπτονται καθώς βγαίνει από την ατμόσφαιρα. Σε 8,5 ώρες βγαίνει από την τροχιά της Ελήνης. Στους πρώτους αστροναύτους χρειάστηκαν τέσσερις μέρες τόσο γρήγορα κινείται. Σας δείχνω εδώ μια προσομοίωση. Περάσαμε από το δύο που είπα, που υπήρξε περιπτώχινση μετά από τον χρόνο, τον ουρανό και είχαμε το ραντεβού με τον Πλούτονα 9,5 χρόνια αργότερα. Τώρα θα ήθελα να σας πω, γιατί αυτή τη στιγμή κάναμε εκείνη την εκτόξευση, τι έκπληξη δοκιμάσαμε στο τεράστιο τηλεσκόπιο Hubble. Ανακαλύψαμε και άλλα φεγγάρια γύρω από τον Πλούτονα. Ξέραμε μόνο τον Χείρονα όταν είχαμε στείλει. Ανακαλύψαμε την Στίγκα, την Ήδρα, τον Νίξε και τον Κέρβερο. Προφανώς όλα τα ονόματα από την ελληνική μυθαλογία, όπως πάντα, όλες θεότητες του κάτω κόσμου που περιβάλλουν ως φεγγάρια και κινούνται γύρω από τον Πλούτονα. Περνώντας λοιπόν σε αυτό το σημείο που είχαμε στοχεύσει, προσπαθώντας βέβαια να αποφύγουμε να χτυπήσουμε οποιοδήποτε άλλο φεγγάρι. Και βέβαια ανησυχούσαμε πως υπήρχαν διάφορα νέφη, σκόνη που θα περιέβαλλαν τον πλανήτη, που θα μπορούσαμε να έχουμε ένα πάρα πολύ επικίνδυνο και δαπανηρό ατύχημα. Και τα καταφέραμε, αποφύγαμε οποιαδήποτε πρόσπτωση και έτσι τον 14 Ιουλίου φτάσαμε από το πλησιαίο στο δυνατό σημείο από τον Πλούτονα. Αυτή ήταν η τροχιά της αποστολής της διάστημας συσκευής, αν θέλετε, New Horizons και βλέπατε σε λίγες ώρες τι στοχεύσαμε. Στοχεύσαμε όχι μόνο να φτάσουμε στις 11 και 49 στον Πλάτονα, αλλά να περάσουμε και από τη σκιά του Πλούτονα, ο ήλιος είναι εκεί δεξιά, αλλά και τη σκιά του Χείρονα. Γιατί έτσι μπορούσαμε να πάρουμε ένα μέτρο της δύσης ανατολής του ήλιου και επομένως να μετρήσουμε τη διάμετρο του πλανήτη και να εκτιμήσουμε τα υλικά συστασίστου και λοιπά. Το άλλο που ήθελα να σας επισημάνω είναι ότι η απόστασια από τη γη ήταν 50 δις χιλιόμετρα, επομένως το ταξίδι Allure Tour σε έτη φωτός ήταν 9 ώρες. Γιατί το να στείλει κανείς κάποιο φωτεινό σήμα στον πλανήτη αυτό είναι 4,5 ώρες να πάει και 4,5 ώρες να επιστρέψει, αλλά δεν μπορεί να γίνει κανείς το πραγματικό χρόνο. Πρέπει να φορτώσει κανείς όλα τα όργανα και τις αλληλουχίες παρατήρησης στο διαστημόπλιο και να γίνουν όλες αυτές οι μετρήσεις, οι απεικονήσεις, αυτομάτα από το διαστημόπλιο να φτάσει εκεί. Το θέμα είναι ότι αυτό το διαστημόπλιο έχει όλα αυτά τα όργανα συνδεδεμένα στα διαφορετικές συνδιευθύνσεις και κατευθύνσεις και άρα να στοχεύει σε διαφορετικά σημεία του ουρανού. Και να σας κάνω μια προσωμίωση του τι έκανε η συσκευή αυτή, η New Horizons. Το ονοματίζω η χορογραφία των New Horizons, η χορογραφία των νέων οριζόντων. Μπορείτε να δείτε λοιπόν τι κάνει το διαστημόπλιο αυτό. Εκτελεί όλη αυτή την αλληλουχία στόχευσης των διαφόρων σημείων του πλούτονα, των φεγγαριών του, της ζώνης γύρω γύρω. Και η γη είναι κάπου εκεί πάνω δεξιά. Βλέπετε λοιπόν ότι η κεραία του διαστημοπλίου δείχνει προς τον ουρανό γενικά, όχι συνέχεια προς την γη. Είχαμε λοιπόν, πιστεύσαμε ότι καταφέραμε να βάλουμε και να φορτώσουμε σωστά όλες τις αλληλουχίες και ότι μετά από 24 ώρες θα μας έφταναν όλα τα σημεία. Θα μας έλεγε δηλαδή το διαστημόπλιο ότι έχω πλέον όλα τα στοιχεία φορτωμένα, έκανα τη δουλειά και τα αποστέλω. Όταν η κεραία πλέον θα ήτανε στραμμένη προς τη γη. Κάποια είναι τα αποτελέσματα λοιπόν, κάποια αποτελέσματα. Ο Πλούτωνας πριν από την αποστήλη της διαστημοσύσκευής New Horizons, ήταν η εικόνα που είχαμε από τον Χάμπλ. Και τώρα ειδού η εικόνα που έχουμε από τον Πλούτωνα, στο φυσικό του χρώμα από το New Horizons. Πριν από δύο μέρες πήρα από τη διαστημική ομάδα μια τέτοια εικόνα με την καρδιά του Αγίου Βαλεντίνου, να είναι ζωγραφισμένη κάτω δεξιά όπως βλέπετε στον Πλούτωνα. Σας δείχνω λοιπόν τώρα μια υπερπτήση από τα στοιχεία αυτά που πήραμε. Εάν πετούσε λοιπόν κανείς πάνω από τον πλανήτη, θα έβλεπε ότι υπάρχει πλούσιο γεωμορφολογικό ανάγλυφο. Εδώ είναι παγωμένες περιοχές, κατά τα φαινόμενα παγωμένες λίμνες. Και υπάρχουν διάφορες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες που μπορεί να είναι κάτι σαν παγόβουνα. Και θα σας δείξω σε λεπτομέρειες κάτι πολυγωνικές κατασκευές όπως τις βλέπετε εδώ πολύ κοντά στην ακτογραμμή της παγωμένης λίμνης. Αυτή είναι η κλίμακα που βλέπετε εδώ 30 χιλιόμετρα, αντίστοιχο τον 20 μιλίων. Όχι μόνο αυτό, είδαμε όλα αυτά τα παγόβουνα, τα ονομάζουμε παγόβουνα, διότι αυτό που είναι, είναι παγωμένος πάγος ο οποίος επιπλέει πάνω από την παγωμένη λίμνη αζότου. Κάναμε λοιπόν όλες αυτές τις μετρήσεις. Υπάρχουν περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτή είναι μια λεπτομερή εικόνα η οποία δείχνει ότι υπάρχει κρυοβουλκανισμός. Δηλαδή με άλλα λόγια, στην επιφάνεια του πλούτονα που έχει θερμοκρασία μίον 130 ή 140 βαθμούς Κελσίου, μίον 140 βαθμούς Κελσίου, υπάρχει υλικό το οποίο βγαίνει από μέσα από την επιφάνεια, η οποία ανεβαίνει δηλαδή ζεστότερη ύλη από το σωτερικό του πλανήτη, φτάνει στην επιφάνεια και παγώνει αμέσως. Έχουμε επίσης μετρήσεις διαφόρων στοιχείων της ατμόσφαιρας και της επιφάνειας του πλανήτη. Αν πάρουμε μια εικόνα αυτών των περιοχών που έχουν παγωμένο νερό, πρέπει να μάθουμε αυτή την εικόνα. Αυτή είναι εδώ με το μεθάνιο, το πάγο μεθανίου. Βλέπετε ότι υπάρχει πάρα πολύ εκτεταμένη περιοχή παγωμένου μεθανίου, ιδιαίτερα στο βόρειο πόλο, όχι στο νότιο, και παίρνουμε και την εικόνα παγωμένου αζώτου. Αζωτοποιημένου, μάλλον παγωμένου αζώτου. Φεύγοντας τώρα, απομακρυνόμενη από τον πλανήτη και κοιτώντας προς τα πίσω, προς τον ήλιο, δηλαδή είναι σαν να στεκόμαι στον πλανήτη και βλέπουμε προς τον ήλιο, στο χέρι μου στον ήλιο, βλέπουμε λοιπόν την ατμόσφαιρα, η οποία έχει άλλο, βλέπετε τους παγετώνες που λέγαμε πριν, και υπάρχει αυτό που θα λέγαμε φωλίδες, γιατί υπάρχουν οργανικά μόρια, που είναι πολύ δύσκολο να τα αναγνωρίσουμε με τη συγκεκριμένη συνδεσμολογία, και επειδή δεν μπορούμε να τις δώσουμε ακόμα όνομα, τα ονομάσαμε κάπως έτσι, φωλίδες. Δεν έχουμε χρόνο, πρέπει να πρέπει να πρέξω, επανέρχομαι, κυρίες και κύριοι, δου τι βρήκε η διαστημοσυσκευή Nei Horizontes, New Horizons, ο Πλούτον με το μεγαλύτερο φεγγάρι του τον Χείρονα, αυτά είναι μικρότερα φεγγάρια, τα οποία ανακαλύφθηκαν μετά την άφυξη εκεί του διαστημοπλοίου, η Stinks, Nicks, Ίδρα και Κέρβερος. και κέρβερος και τώρα θα ήθελα να σας δείξω πώς θα ήταν αν καθόμασταν σε ένα διαστημόπλιο και ο αστροναύτης Παρμητάνο ας πούμε ότι πιλοτάριζε το διαστημόπλιο αυτό και πλησιάζει τον Πλούτονα στα πεντακόσια εκατομμύρια χιλιόμετρα απόσταση από τη γη. Μεγαλώνει συνεχώς ο πλανήτης και κάποια στιγμή θα αισθανθεί το οπτικό πεδίο της κάμερας και πλέον εδώ είναι σε απόσταση περίπου 460 μιλιά που πλησιάζει τον πλανήτη, πλησιάζουμε, πλησιάζουμε, διαλέγουμε πού θα γίνει η προσπλούτοση που θα πάει να ακουμπήσει το διαστημόπλιο, προχωράει, αυξάνει όπως καταλαβαίνετε η ευκρινία τώρα είμαστε σε απόσταση 150 μιλ. και η βέλτιστη εικόνα που μπορούσαμε να έχουμε η εγκύτερη προσέγγιση στον πλανήτη είναι αυτή σε απόσταση 15 μιλ. Αρκετά στοιχεία, δεν μπορούμε άλλο να τα συζητήσουμε, αυτή είναι μια εικόνα έξω από το κέντρο ελέγχου του διαστημοσυσκευής New Horizons και οι τρεις που κάνουν αυτό το σήμα με τα εννέα δάχτυλα, δεν είναι η μούτσα των 10 δαχτύλων η ελληνική είναι με εννέα δάχτυλα σημαίνει ότι έχουμε φτάσει στον ένατο πλανήτη του ηλιακού συστήματος, επιτέλους φτάσαμε και στο τελευταίο εξετάσαμε πλέον εμπεριστατωμένα εντελεχώς και χαρτογραφίσαμε λεπτομερώς και τον ένατο πλανήτη και όπως είπα αυτό συνέβη ακριβώς 50 χρόνια αφότου ο υποφαινόμενος πτυχιούχος τότε είχε εργαστεί στο πρώτο όχημα Mariner 1 για την αποστολή στον Άρη ξέρω ότι έτυχε πολύ μεγάλης διαφήμισης, ξέρω ότι στην Ελλάδα άλλα ήταν τα κρίσιμα της 15 Ιουλίου, 14 Ιουλίου 2015, είχαν τις διαπραγματεύσεις, είχαν τα capital controls και διάφορα άλλα όμως στο διεθνή τύπο εκεί ήταν αυτά τα πρωτοσέλιδα, είχε σπάσει πραγματικά ιστοσελίδα του εργαστηρίου μας και αυτή είναι μια ταινία που η ομάδα δημοσίων σχέσεων δημιούργησε στο συμβούλιο των θεματοφυλάκων όπως το λέμε γιατί αυτό είναι το board of trustees, το διοικητικό συμβούλιο θα λέγαμε του κάθε πανεπιστημίου που έχει, αποφασίσαμε λοιπόν να δείξουμε τι... δείχνει ακριβώς σε μια σύνοψη πάρα πολύ γρήγορα τι συνέβη την ημέρα πριν από τότε και την ημέρα της αποκορύφωσης πως έγινε ο αρχικός σχεδιασμός της αποστολής, η κατασκευή της διάστημας συσκευής, η τεχνική, ένα σύντομο βίντεά κλαδί που δημιουργήθηκε η εκτόξευση 19 Ιονουαρίου του 2006, προσωμίωση του ταξιδιού αυτούς της διάστημας συσκευής και τη μέρεια που πλέον είχαμε όλα τα ΜΜΜ, ΜΜΕ, είχαμε περίπου 300 δημοσιογράφους που παρακολούθησαν την προσέγγιση, η κυρία αυτή είναι η επικεφαλής της επιτροπής κονδυλίων, είναι δηλαδή η γερουσιαστής η οποία είναι πρόεδρος της επιτροπής κονδυλίων προσφανώς ήταν οι επίτιμοι καλεσμένοι γιατί ήταν τα κονδύλια αυτά τα οποία μας είχαν πιστωθεί που μας έκαναν δυνατή την αποστολή αυτή ο ενθουσιασμός ήταν διάχειτος όπως καταλαβαίνετε την ημέρα ακριβώς της άφιξης της διάστημας συσκευής στον Μπλούτονα εδώ έλεγα και λέω ότι το όνειρο μου πραγματοκοπήθηκε, έφτασα τον ένα το πλανήτη μου, εν πάση περιπτώσει κάναμε την αντίστροφη μέτρηση καθώς εξαφανίστηκε η διαστημοσυσκευή πίσω από τον πλανήτη και περιμέναμε με αγωνία να την δούμε να ξαναεμφανιστεί, τεράστιος ενθουσιασμός και αυτή ήταν η εικόνα η οποία μας έφτασε αυτό είναι το κέντρο επιχειρήσεων το επιχειρυσιακό κέντρο αυτή η κυρία είναι η διευθύντρια του επιχειρυσιακού κέντρου ήμουν πολύ ευτυχής γιατί εγώ την είχα διορίσει σε αυτή τη θέση πριν πάρα πολλά χρόνια και παρέμεινε στην αποστολή επί 15 χρόνια από την αρχή δηλαδή σχεδιασμού μέχρι την τελική στέψη με επιτυχία του όλου εγχειρήματος προφανώς λάβαμε και συγχαρητήριο μήνυμα από τον πρόεδρο Ομπάμα και επειδή αισθανόμασταν κάθε υποχρεωμένοι να ευχαριστήσουμε τους Αμερικανούς φορολογούμενους συγκεντρωθήκαμε όλοι οι συμμετέχοντες στο γκαζόν μπροστά από το εργαστήριο και γράψαμε με τα σώματά μας ένα μεγάλο ευχαριστώ. Κυρίες και κύριοι, αυτά είχα να πω. Νομίζω ότι η πιο εμβληματική εικόνα του διαστήματος είναι αυτή από τη 20η Αλίου του 1969. Η πρώτη εικόνα που πήραν οι τότε αστροναύτης που είχαν πατήσει στο φεγγάρι με την γη να ανατέλλει στο βάθος. Αυτή είναι η ιστοσελίδα μας, βλέπετε κάτω τη διεύθυνση και σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ για αυτήν την ομιλία και την παρουσίαση που πραγματικά μας ενέπνευσε, κύριε καθηγητά Κρυμιζή. Επίσης, πρόσεξα ότι αναφερθήκατε στην Επιτροπή Κονδυλίων της Γερουσίας είναι πραγματικά πολύ κοντά στην καρδιά μου, ως οικονομολόγος και ως, αν θέλετε, αξιωματούχος πολιτικών, παρόλα αυτά δεν θέλα να αναφερθώ πάρα πολύ σε αυτά τα θέματα και να κάνω παλαιές φνείμες να αναδειθούν. Κάμια φορά αυτό ξέρετε είναι και το κακό στον τομέα μας, δηλαδή καμιά φορά λογιστές και δικηγόροι και οικονομολόγοι δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς. Είναι αναγκαίει όμως, βέβαια, σας συμφωνούμε, είναι αναγκαίει. Σε όλον αυτόν, λοιπόν, τον ενθουσιασμό και την έξαψη, παρέλειψα να αναφέρω το εξής. Έχω του ότι οι διοργανωτές σε αυτήν την θαυμάσια προσπάθεια και στο πλαίσιο αυτής της ευκαιρίας να παρουσιάσουν όσο το δυνατόν περισσότερο υλικό, δυστυχώς δεν έχουμε στη διάθεσή μας άπλετο χρόνο. Ίσως να φταίω κι εγώ γι' αυτό, ίσως μακρηγορό κάπως. Θα ήθελα, λοιπόν, παρόλα αυτά, με ευγένεια να σας ζητήσω να σημειώσετε αν έχετε ερωτήσεις οι οποίες σας έρχονται κατά νου κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων, διότι θα υπάρξει μία συζήτηση στο πάνελ, έτσι όπως έχει προγραμματιστεί και θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε, όσο το δυνατόν, περισσότερες ερωτήσεις. Βέβαια, παρακαλώ πολύ να είναι ερωτήσεις και όχι τοποθετήσεις. Εγώ ως οικονομολόγος και ως ακαδημαϊκός, αν μπορώ και εγώ να καταφέρω και να ελέγξω τον εαυτό μου, λογικά θα πρέπει να μπορείτε και εσείς. Άρα, λοιπόν, του τουλεχθέντος και αρκετά μακρηγόρησα, θα προχωρήσω στην επόμενη παρουσίαση από τον κ. Παντελή Πουλάκη, ο οποίος γεννήθηκε στην Αθήνα, εδώ, όχι πολύ μακριά από την γειτονιά αυτή που βρισκόμαστε. Βλέπετε, ούτε καν οι φοιτητές μου δε χαίρονται με τα αστεία μου και τα ανέκδοτά μου. Αποφήτησε, λοιπόν, από το Εθνικό Μετσόβιο Πολιτεχνείο με τυχείο με διάκριση. Και απεφήτησε, λοιπόν, ως μηχανολόγος μηχανικός, συνεχίσε τις σπουδές του στην Ολλανδία και στο Βέλιο, όπου ήταν μηχανικός ρομποτικής και, βεβαίως, ενεπλάκει πάρα πολύ στην Επιτροπή για Μελλοντικές Διαστημικές Ξερεμνήσεις. Το 2002 μπήκε στο Ίσα σαν μηχανικός ρομποτικός και ρομποτικών συστημάτων, μάλλον, και έγινε επικεφαλής του εργαστηρίου της Ίσα για τη νεπλανητική ρομποτική. Είναι λοιπόν μηχανικός ρομποτικής και διαστημικής, με εξειδίκευση στα ωφέλημα φορτία. Πιστεύω ότι θα έχουμε πολλά να δούμε ακόμα από τον επιστήμονα αυτό. Και βεβαίως, υποστήριξε πολλούς αστροναυτικα τη διάρκεια της εκπαιδευσίας τους, αλλά καθώς επίσης και τις πραγματικές επιχειρησιακές αποστολές, ό,τι αφορά τα ωφέλημα φορτία. Είναι λοιπόν και μηχανικός εργαστηρίου που έχει την ευθύνη για την ανάπτυξη και την κινητικότητα του προσυστήματος του πρώτου ευρωπαϊκού τέτοιου εγχειρήματος. Επίσης, έχει δημοσιεύσει άρθρα του σε εξαιρετικές παγκοσμίου φήμης επιθεωρήσεις στον κόσμο. Έκρυλαψα λίγο από τον χρόνο σας, παρόλα αυτά σας ευχαριστούμε πάρα πολύ και με μεγάλη αντιπαμονησία περιμένουμε να ακούσουμε την ομιλία σας. Ευχαριστώ και καλησπέρα, με μεγάλη χαρά και μεγάλη τιμή που βρίσκομαι εδώ. Καταρχή να ευχαριστήσω και την Οργανωτική Επιτροπή για αυτήν την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει για την διοργάνωση. Και πραγματικά έχει μεγάλο ενδιαφέρον αυτός ο τομέας, ο διαστημικός αν θέλετε τομέας. Ήδη ο καθηγητής Κρυμιζίση έχει κάνει μια εξαιρετική πρώτη εισήγηση. Θα σας μιλήσω λοιπόν σήμερα για έναν άλλο πλανήτη, για τον Άρη, που είναι πιο κοντά σε σχέση με τον Πλούτονα. Την πρώτη φορά λοιπόν που έγινε η επίσκεψη εντός εποχικών στον Άρη, είχε εμπλακεί και ο καθηγητής ο κύριος Κρυμιζίση. Δυστυχώς υπήρχαν κάποια αν θέλετε εμπόδια καθοδών, αλλά παρ' όλα αυτά φτάσαμε στο στόχο μας. Και θα ήθελα με μεγάλη χαρά να σας μιλήσω για αυτά. Γιατί λοιπόν ο Άρης. Βλέπετε λοιπόν ότι είναι στην τροσογικών κατοικήσιμη ζώνη του ηλιακού συστήματος. Δεν είναι πάρα πολύ μακριά από τον ήλιο, αλλά ούτε και πάρα πολύ κοντά. Ούτως όσως δεν υπάρχουν προβλήματα από την θερμότητα σε σχέση με τον ήλιο. Δύο φορές λοιπόν είναι η απόστασή του σε σχέση με τη γη από τον ήλιο. Τρεις συγκρίσεις μεταξύ της γης και του Άρη. Το μέγεθος είναι σχεδόν διπλάσιο από ότι το έτος στην γη. Βλέπετε την βαρύτητα, το ηλιακό φως και έχει μία πολύ πιο λεπτή ατμόσφαιρα ο Άρης. Η οποία αποτελείται κυρίως από διοξίδιο του άνθρακα. Αυτό όμως που βλέπετε εδώ είναι ότι ο πρόημος Άρης ήταν πολύ διαφορετικός. Αριστερά θα το δείτε στην εικόνα την Αριστερή πόσο πολύ μοιάζει πια με την γη σε σχέση με τη δεξιά εικόνα. Δεξιά λοιπόν πιστεύουν ότι αυτή ήταν η εικόνα πριν από 4 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια οι επιστήμονες σε πολύ πιο υγρή μορφή. Γιατί όμως τώρα έχει υπάρξει αυτή η διαφορά. Κυρίως πιστεύουν οι επιστήμονες ότι αυτό οφείλεται σε μαγνητικά πεδία και εξαιτίας αυτού έχει διαβρωθεί η ατμόσφαιρά του. Ήταν κάτι το οποίο το είχαμε υποτιμήσει. Όμως το μαγνητικό πεδίο είναι ένα κομβικό σημείο σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της ζωής και την βιώσιμη αν θέλετε εξέλιξη της ζωής. Αν λοιπόν αυτό το δούμε, θα το δούμε τη δεξιά και αριστερά ποια ήταν η επίδραση της απόλυσης του μαγνητικού πεδίου και έχει ουσιαστικά μετατρέψει τον Άρη σε αυτό που είναι σήμερα. Ένα περιβάλλον ξηρό, κρύο, παγωμένο, με πολύ υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας UV και UA στο έδαφός του. Τώρα, ζωή στον Άρη. Είναι αν θέλετε ένα από τα εξέχοντα επιστημονικά ερωτήματα των εποχών μας, το αν μπορούμε δηλαδή να εντοπίσουμε ζωή στο ηλιακό μας σύστημα και πολλές επιστήμες στέμνονται πάνω σε αυτή την προσπάθεια. Αν υπάρχει δηλαδή ζωή και αλλού εκτός από τον δικό μας πλανήτη. Είναι λοιπόν πολύ καλός υποψήφιος ο πλανήτης, γιατί εξαιτίας του γεγονός ότι υπάρχει νερό σε υγρή μορφή και εξαιτίας της ατμόσφαιρας που έχει. Έτσι, λοιπόν, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είχαμε τέτοιες, αν θέλετε, δράσεις στον πρώιμο Άρη πριν από 4 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Κάποια στιγμή, λοιπόν, όμως, οι εξέλιξεις πήραν μια διαφορετική κατεύθυνση, η γη δηλαδή και ο Άρης. Και, λοιπόν, ένα θεμελιώδες ερώτημα, μάλλον ένα θεμελιώδες εφαλτήριο, το να μπορέσουμε μέσω της ρομποτικής να εξερευνήσουμε τον Άρη. Άρα, λοιπόν, μας ενδιαφέρει πάρα πολύ για εμάς να μπορούμε να κάνουμε μια τέτοια διερεύνηση του πλανήτη αυτού με τη βοήθεια της ρομποτικής επιστήμης. Πολύ, λοιπόν, υψηλό επιστημονικό ενδιαφέρον για τον Άρη τις τελευταίες τρεις με τέσσερις δεκαετίες. Τόσες πολλές αποστολές που έχουν επισκεφθεί τον Άρη. Σε αυτήν εδώ, λοιπόν, τη διαφάνεια, βλέπουμε την τρέχουσα κατάσταση σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση του Άρη και πώς αυτό θα εξελιχθεί τα επόμενα 4-5 χρόνια με τις τρέχουσες αποστολές. Βλέπετε εδώ, λοιπόν, τέσσερις δορυφόροι και άλλο ένα αεροσκάφος τύπου lander προς εντάφυσης, το οποίο θα μπει και αυτό στο τοπίο. Θα σας μιλήσω, όμως, αργότερα για αυτό και για έναν άλλο δορυφόρο, ο οποίος έφτασε πριν από μερικούς μήνες και το δικό μας το σκάφος, το Rover, το 2020. Να δώσουμε, λοιπόν, απάντηση σε όλα τα επιστημονικά ερωτήματα. Πώς, λοιπόν, προβαίνουμε σε αυτή την εξερεύνηση, πώς ψάχνουμε για ζωή. Είναι, λοιπόν, μια πολύ μεγάλη και φιλόδοξη αποστολή, η οποία είναι υπό την ομπρέλα του προγράμματος EGSA, σε συνεργασία, δηλαδή, και με την Ρωσική Διαστημική Υπηρεσία, Ρωσκόσμος. Δύο, λοιπόν, αποστολές, μία που αφορά στην τροχιά και μία που αφορά ουσιαστικά στο έδαφος του πλανήτη. Είναι, λοιπόν, το πρώτο πολύ μεγάλο, αν θέλετε, εγχείρημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση του διαστήματος. Εδώ τονίζω τους βασικούς στόχους των δύο αποστολών σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα ExoMars. Πρώτον, έχει να κάνει να θέσουμε σε τροχιά γύρω από τον Άρη ένα σκάφος, ούτως ώστε να μπορέσουμε να μελετήσουμε την προέλευση του μεθανίου στον Άρη, καθώς επίσης και την ατμόσφαιρα του Άρη. Ο στόχος, λοιπόν, είναι να προσπαθήσουμε για πρώτη φορά με την ευρωπαϊκή τεχνολογία να προσεδαθιστούμε στον Άρη, πλανήτη δηλαδή με ατμόσφαιρα, και ουσιαστικά να θέσουμε εκεί έναν εξοπλισμό, ούτως ώστε να μπορέσουμε σε εντροχιά πια να μελετήσουμε όλα αυτά τα στοιχεία και αν υπάρχει ζωή όντες πότε, όπως λέμε. Άρα, λοιπόν, ο στόχος της αποστολής είναι να βρεθούμε in situ με επιστημονικά εργαλεία για να δούμε αν ποτέ υπήρξε ζωή στον Άρη. Επίσης, να μπορέσουμε να χαρακτηρίσουμε, αν θέλετε, και σε επίπεδο βάθους την επιφάνεια του πλανήτη αλλά και τι υπάρχει στο υπέδαφος. Ίσως αρκετοί να έχετε ακούσει για το σκαπαρέλι Λάντεο, ήταν αρκετά, θα έλεγα, γνωστό θέμα σε ό,τι αφορά την δημοσιότητα που έτυχε. Με βάση στην επιστημονική ανάλυση που κάναμε στη Γη, βασική πηγή του μεθανίου προέρχεται από ζώντες οργανισμούς. Και στην Γη, όπως βλέπουμε εδώ, σε ό,τι αφορά την Γη, το 73% προέρχεται από ζώντες μικροοργανισμούς και το υπόλοιπο από άλλοι ύλη. Άρα λοιπόν μεθάνιο στον Άρη, αυτό το σκάφο σε τροχιά, το οποίο ουσιαστικά θα μοιάζει σαν ένα τεράστιο ρήγχος γύρω από τον Άρη, θα προσπαθήσει να εντοπίσει τα θερμά σημεία μεθανίου πάνω στον πλανήτη, τα οποία στη συνέχεια θα είναι τα μελλοντικά σημεία προς εδάφυσης, για να μπορέσουμε στην πορεία να δούμε αν υπάρχει ένα θερμό σημείο ζωντανών οργανισμών πάνω στον πλανήτη αυτό. Αυτό είναι το βασικό, αν θέλετε, επιστημονικό μας εργαλείο. Και βλέπετε εδώ δύο ευρωπαϊκή και δύο ρώσικοι φορείς, οργανισμοί, οι οποίοι συνεργάζονται για την αποστολή αυτή. Πάω λίγο γρήγορα λέει ο μιλητής, δεν έχουμε δυστυχώς πολύ χρόνο. Εδώ βλέπετε το διαστημόπλιο, το space craft, καθώς επίσης και το πειραματικό εργαλείο προς εδάφυσης, σκεπαρέλι. Ο στόχος ήταν για πρώτη φορά να δούμε αν μπορούμε να προσεδαφιστούμε στον Άρη με καθαρά ευρωπαϊκή τεχνολογία. Δεν είναι εύκολο με την ατμόσφαιρα γύρω από τον πλανήτη αυτό. Μερικές φωτογραφίες κατά την διάρκεια της ανάπτυξης αυτού του σκεπαρέλι lander, σκάφους προσεδάφυσης. Εδώ βλέπετε τους μηχανικούς με τις στολές τους και τις φόρμες τους. Και βεβαίως θα πρέπει να είναι πάρα πολύ ψηλή προστασία χάρη σε αυτές τις φόρμες, διότι τα καύσαμα που χρησιμοποιούνται είναι επίσης και τοξικά. Εδώ βλέπετε το διαστημόπλιο και πώς αυτό έχει προσδεθεί στη βάση του fairing, της πρόστιας καλύπτρας. Εδώ είναι η βάση πάνω στην οποία πατάει ο πύραυλος. Και εδώ έχουμε κλείσει το fairing και είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την εκστόξευση. Αυτό λοιπόν έγινε πέρυσι στο Καζακστάν, πέρυσι τον Οκτώβριο. Μάλλον στο συγγνώμη, φτάσαμε τον Οκτώβριο, εκστόξευση ήταν το Μάρτιο από το Καζακστάν. Εδώ λοιπόν έλαβε χώρα αυτή η συνεργασία μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας. Ήταν μια ολόκληρη αποστολή και από ανθρώπινο δυναμικό και σε επιστημονικά όργανα. Μετά λοιπόν την εκτόξευση, βλέπετε την απομάκρυνση από την Γη, πήρε αυτήν την τροχιά για να συναντήσει τον Άρη σε αυτό το σημείο. Αυτό που είναι ενδιαφέρον εδώ να παρατηρήσουμε είναι ότι επειδή το έτος τον Άρη είναι διπλάσσιος χρονοπότητο έτος στην Γη, μόνο σε ένα μικρό παράθυρο αν θέλετε λίγο εβδομάδων μπορεί να συμβεί αυτή η συνάντηση μεταξύ των δύο τροχιών. Αν δηλαδή δεν εκτοξευθείς εγκαίρως, τότε προσθέτεις δύο ή τρία χρόνια επιπλέον στην αποστολή, που βεβαίως αυτό επιβαρύνει πάρα πολύ και τον χρόνο σε επιστημονικά αποτελέσματα αλλά και το κόστος. 19 Οκτωβρίου 2016, όλες οι τραστηριότητες είχαν ολοκληρωθεί, αν θέλετε, και ουσιαστικά από τον προσταταυστή Σκεπαρέλη απομακρύνθηκε το μπροστινό μέρος και τέθηκε στην τροχιά που έπρεπε να τεθεί και το Σκεπαρέλη ουσιαστικά ακολούθησε την ειδική του πορεία, δηλαδή να προσπαθείς να γνωρίσεις όλες τις τεχνολογίες που χρειαζόμαστε προκειμένου να μπορέσει να γίνει η προσεδάφυση. Πώς εξελίχθηκαν λοιπόν τα πράγματα. Τρεις είναι οι φάσεις της προσεδάφυσης. Πρώτον, μπαίνει στην ατμόσφαιρα το διαστημόπλιο, αν θέλετε, και εκεί υπάρχει έντονη τριβή, χρειάζεται λοιπόν να έχεις θερμικές ασπίδες προστασίας και όλα αυτά έγιναν χωρίς κανένα πρόβλημα. Η δεύτερη φάση έχει να κάνει με το ξεδίπλωμα, αν θέλετε, του Αλεξύπτοτου. Αυτό λοιπόν είναι κάτι που δεν το χρειαζόμαστε στη Γη, γιατί δεν χρειάζεται να το κάνουμε αυτό σε τόσο μεγάλες ταχύτητες, γιατί ούτως η άλλο η ατμόσφαιρα είναι αρκετά πυκνή και μπορεί να ξεδιπλώσει από μόνη της τρόπον την αερόστατα. Όμως, είναι δύσκολο στην περίπτωση του πλανήτη Άρη, γιατί εκεί χρειάζεται να έχουμε στη διάθεσή μας αλεξύπτοτα τα οποία να μπορούν να λειτουργήσουν σε υπερηχητικές ταχύτητες. Εδώ λοιπόν τα συστήματα ελέγχου και καθοδήγησης του διαστημοπλιού, του αεροσκάφους αυτού, τέθηκαν σε εφαρμογή και ανέλαβαν τον έλεγχο από εδώ και πέρα, άρα θα έπρεπε με βάση τα στήματα αυτά να μπορέσει να γίνει μάλλον η απομάκρυνση του αερόστατου. Και μετά έχουμε τις μονάδες μέτρησης της αδράνειας και ακριβώς επειδή υπάρχει αυτός ο κορισμός, ο οποίος διέκτησε λίγο παραπάνω από ό,τι χρειαζόταν, το διαστημοπλιό δεν υπολόγησε ακριβώς το ύψο, το υψόμετρο μάλλον και ουσιαστικά έγινε επιρροδότηση των δικών του βοηθητικών προωθητήρων και τελικά έγινε μια πρόσκουση, αν θέλετε, του αεροσκάφους πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη. Ήταν πραγματικά μια πολύ δύσκολη στιγμή για όλη την ομάδα, της ESA, για όλο το project. Επίσης, νομίζω ότι δεν είχαμε και θετική αντιμετώπιση ούτε από τον τύπο. Παρ' όλα αυτά, να μην σταθούμε μόνος στα αρνητικά, γιατί η εξερεύνηση είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο και το ξέρουμε αυτό και όλης την ομάδα το γνωρίζει αυτό, ότι παρά το γεγονός ότι είναι πολύ δύσκολο το χειρισμό του, αν όμως σκεφτούμε λίγο από απόσταση, ήταν πραγματικά ένα πείραμα από τεχνολογική άποψη, στο οποίο κατέδειξε τελικά όλες αυτές τις τεχνολογίες. Το να το γνωρίζουμε λοιπόν αυτό εμείς ως ομάδα, αλλά και για την ESA, σε μεγάλο βαθμό ήταν και μια επιτυχία. Γιατί είδαμε πραγματικά ότι δούλεψε και το σύστημα θερμικής προστασίας και το σύστημα διπλώματος του αερόστατου και τα δεδομένα που λάβαμε από το ραντάρ ήταν εξαιρετικά. Αυτά λοιπόν τα τρία στοιχεία θα τα επαναλάβουμε και στην επόμενη αποστολή. Ένα άλλο σημαντικό σημείο έχει να κάνει με το γεγονός ότι τελικά το σκιαπαρέλι προσκούσε ακριβώς πάνω σχεδόν στο κέντρο της ελλειπτικής τροχιάς που σ' εδάφησης. Άρα λοιπόν όλη η ομάδα σε επίπεδο ανάλυσης είναι πάρα πολύ ικανοποιημένη. Το σύστημα προστασίας, θερμική προστασία όπως είπα και το Αλεξίπτο το λειτούργησαν χωρίς κανένα πρόβλημα και το ραντάρ επίσης χωρίς κανένα πρόβλημα. Σε μεγάλο βαθμό λοιπόν το πείραμα μας έδωσε αυτά τα οποία προσδοκούσαμε και περιμέναμε. Ίσως το τέλος βέβαια να μην είχαμε το τελικό στάδιο έτσι όπως το είχαμε προγραμματίσει. Όμως τελικά το σκάφος το οποίο έτθισε τροχιά μπορούσε να κάνει μια πολύ ευαίσθητη και λεπτή μανούβρα γύρω από τον Άρη και για πρώτη φορά αυτό το καταφέραμε σε επίπεδο Ευρώπης. Χρησιμοποιούμε δηλαδή τα ηλιακά πάνελλα για να μπορέσουμε να επιβραδίνουμε την ταχύτητα του αεροσκάφους γιατί αυτά χρησιμοποιούνται ως πτερίγια. Έτσι λοιπόν όσο πλησιάζουμε στον Άρη ακριβώς επειδή υπάρχει αυτή η έλξη από την ατμόσφαιρα αυτό επηρεάζει την ταχύτητα. Και τον Δεκέβριο όμως του 2017 θα έχουμε πραγματικά αυτήν την πολύ πολύ λεπτωμερή τροχιά όπως βλέπετε ούτως ώστε το διαστημό που αυτό να μπορέσει να καταλήξει σε επιστημονικό επίπεδο στα ευρύματά του και ουσιαστικά θα λειτουργήσει και σαν σκυτάλι επικοινωνίας. Να προχωρήσουμε στο επόμενο κομμάτι της αποστολής έχω πραγματικά πάρα πολλές πληροφορίες που σπαθώ να συμπιέσω την αποστολή σε πολύ λίγες διαφάνειες και να σας δώσω σωτηραντών περισσότερα στοιχεία. Η αποστολή Rover 2020 θα είναι η αναζήτηση ζωής επί τόπου. Για να ζητήσουμε ζωή οι επιστήμονες θα εντοπίσαν ότι πιθανότατα στον Άρη υπάρχει πάρα πολύ παγωμένο νερό κάτω από την επιφάνεια και εκεί που ίσως είναι υψηλή πίεση να υπάρχει ακόμα νερό σε υγρή μορφή. Εάν υπάρχει λοιπόν κάποιο ύχνος ζωής ακόμα μάλλον είναι κάποια εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Δεν μπορούμε να φτάσουμε σε αυτό το βάθος. |
