| : και όχι απ' όλα αυτά τα πράγματα. Αυτή είναι η προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. Προσφύγηση. ΨUCKU делη. Κοντ Dear αυτό που πραγματικά είναι ό,τι θα σας αναφέρει σήμερα, δηλαδή πώς να επικοινωνείτε και πώς να κοινοποιείτε και πώς να μετράτε το κύρος των εργασιών σας ή το ενδιαφέρον που προκαλούν στην επιστημονική κοινότητα, της ειδικότητάς σας ή εργασίας σας, όταν είστε νέοι ερευνητές σε μεταπτυχιακά προγράμματα ή σε διδακτορικά προγράμματα. Δεν κάνει εγώ να φάω το χρόνο σας, γιατί δεν έχω εγώ αυτές τις ειδικές γνώσεις, γι' αυτό και το μεταπτυχιακό μας μάθημα, με τις παρουσίες που παίρνει και λοιπά, θα συνεχιστεί στη βιβλιοθήκη και αυτή τη φορά και μετά θα επιστρέψουμε ξανά στην αίθουσά μας. Και βέβαια έχω υποσχεθεί και στην Αθήνα και στο Πανεπιστήμιο Ιόνιο να δώσω τα υλικά από την προηγούμενη φορά και από αυτή, για να μην είναι αποκλειστικά δικός μας πλούτος ό,τι λαμβάνουμε εδώ από τα στελέχη της βιβλιοθήκης. Δίνω τον λόγο στην κυρία Ζαπουνίδου. Καλησπέρα και από μένα. Εγώ θα ήθελα να ευχαριστήσω την κυρία Κασάπη, διότι αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται ένα όνειρο, το οποίο συζητούσαμε με την κυρία Κασάπη, διότι από το 2011 υπήρχε η σκέψη να αναπτύξουμε μια δράση για την ενημέρωση των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψηφίων διδακτώρων, των νέων ερευνητών δηλαδή, σε θέματα επιστημονικής επικοινωνίας. Η βασική ιδέα είναι, μάλλον ο βασικός σχεδιασμός είναι, μια τέτοια δράση να ξεκινήσει από το επόμενο εξάμιο, από το Ιαρινό, αλλά εφόσον υπήρχε αυτή η πρόσκληση από την κυρία Κασάπη, δεν γινόταν να μην ανταποκριθούμε. Λοιπόν, καλησπέρα σας. Σήμερα θα μιλήσουμε για το τι είναι επιστημονική επικοινωνία. Πιστεύω ότι λίγο πολύ πολλά από αυτά που θα πούμε, τα έχετε ακούσει. Απλώς η προστιθέμενη αξία είναι ότι μπαίνουν μέσα σε ένα πλαίσιο. Νομίζω ότι πολλά πράγματα από αυτά τα οποία θα ακούσουμε σήμερα, τα έχετε ακούσει, τα έχετε συναντήσει κάπου. Λοιπόν, πριν ξεκινήσουμε, μπορείτε να σημειώσετε αυτό το URL, όπου είναι διαθέσιμη η παρουσίαση. Η παρουσίαση διατίθεται με άδεια Creative Commons, αναφορά παρόμοια διανομή, δηλαδή μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε, να την αναφέρετε, να χτίσετε επάνω πράγματα, αλλά να το διανέμετε κι εσείς με μια ανοικτή άδεια. Και κάτω έχω σημειώσει τον τρόπο που θα μπορούσατε να το αναφέρετε στις εργασίες σας, να έχετε δηλαδή έτοιμη την βιβλιογραφική αναφορά. Μόλις το σημειώσετε, μου λέτε, και εγώ προχωρώ στην επόμενη διαφάνεια. Ναι, είναι σε APA, αν χρησιμοποιείτε αυτό το στυλ, αν χρησιμοποιείτε κάποιο άλλο, θα πρέπει λίγο να το τροποποιήσετε. Να προχωρήσω. Τι θα δούμε λοιπόν σήμερα. Θα μιλήσουμε λίγο για την επιστημονική επικοινωνία, κάποια πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε πριν ξεκινήσετε τη συγγραφή ενός άρθρου, τη στρατηγική δημοσίευσης, δηλαδή πώς επιλέγουμε ένα περιοδικό για να εκδώσουμε τη δουλειά μας, τη διαδικασία υποβολής, κάποιες αρχές δημοσίευσης, publication ethics, και αυτή τη στιγμή λόγω των νέων τεχνολογιών και των εξελίξεων που υπάρχουν στην πληροφορική, υπάρχουν κάποιες αλλαγές στον τρόπο που γίνεται επιστημονική επικοινωνία. Εμείς θα δώσουμε έμφαση σε δύο τομείς, στις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και στους εναλλακτικούς διεκτακτές μέτρησες. Λοιπόν, τι είναι επιστημονική επικοινωνία. Είναι ένα σύστημα, μην το φανταστείτε όμως ως ένα πληροφοριακό σύστημα, αλλά ως ένα σύνολο ενεργειών, μέσω του οποίου η έρευνα και άλλα επιστημονικά κείμενα δημιουργούνται, αξιολογούνται για την ποιότητά τους, διαχαίονται στην επιστημονική κοινότητα και διατηρούνται για μελλοντική χρήση. Υπάρχουν επίσημα και ανεπίσημα κανάλια επιστημονικής επικοινωνίας. Τα επίσημα κανάλια λίγο πολύ τα γνωρίζουμε. Είναι τα άρθρα σε περιοδικά, σε συνέδρια, βιβλία, κεφάλαια βιβλίων, αλλά υπάρχουν και ανεπίσημα κανάλια. Πόσες φορές δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιείστε, εγώ τουλάχιστον το χρησιμοποιώ πολύ συχνά, μια λίστα ταχυδρομείου, ένα mailing list, όπου παίρνω ενημέρωση από έναν φορέ για τις τελευταίες εξελίξεις σε ένα επιστημονικό αντικείμενο. Ή μέσα ενός κοινωνικού μέσου δικτύωσης, όπου παρακολουθώ μέσω Twitter, δεν είμαι επιχείης στην Αμερική, γίνεται εκεί ένα συνέδριο και μέσω του Twitter μπορώ εγώ να παρακολουθήσω την άποψη που έχουν οι σύννεδροι για αυτά που διαδραματίζονται μπροστά τους. Αυτό είναι ένα ανεπίσημο κανάλι επιστημονικής επικοινωνίας. Συγγνώμη, επειδή μέσα στο κομμάτι της επιστημονικής επικοινωνίας είναι και η επίχηση. Μπορώ να παραγω τον κατάλογο για να τον... Φυσικά, φυσικά, ναι. Ποιοι συμμετέχουν σε αυτό το σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας? Σίγουρα οι συγγραφείς. Οι εκδότες, οι επιμελητές και οι κριτές, αλλά και οι βιβλιοθήκες ως μέσο διάθεσης, διάχυσης της επιστημονικής γνώσης που παράγεται, πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα και οργανισμοί χρηματοδότες που χρηματοδοτούν έρευνες. Λοιπόν, τι διασφαλίζει αυτό το σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας? Πρώτα απ' όλα την καταγραφή. Δηλαδή, με το που εγώ υποβάλλω και δημοσιεύσω ένα άρθρο, ουσιαστικά είχε καταγραφεί ότι πρώτος ή πρώτη είχα αυτή την ιδέα. Άρα μια πνευματική προτεραιότητα, θα μπορούσαμε να πούμε, μιας ιδέας, μιας έννοιας, μιας έρευνας. Πιστοποίηση. Εφόσον έχει εκδοθεί η έρευνά μου, έχει περάσει δηλαδή από μια διαδικασία αξιολόγησης από τους κριτές, άρα έχει πιστοποιηθεί η ποιότητα και εγκυρωτητά της. Οι εκδότες, στο κλασικό μοντέλο έκδοσης, τι αναλαμβάνουν μετά, εφόσον έχει περάσει η έρευνά μου τη διαδικασία της αξιολόγησης, αυτό διασφαλίζουν είναι να διαθέσουν, να διαδώσουν αυτή την έρευνα σε νέους χρήστες. Διατήρηση της επιστημονικής έρευνας για μελλοντική χρήση. Στο χαρτό ο περιβάλλον, δηλαδή όταν είχαμε μόνο έντυπα περιοδικά, αυτό γινόταν μαζικά. Όσες βιβλιοθήκες αγόραζαν το έντυπο περιοδικό, ουσιαστικά το αποθήκευαν το τεύχος και άρα διατηρούσαν αυτή την πληροφορία για μελλοντική χρήση. Στο ηλεκτρονικό περιβάλλον λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Επιβράβευση. Ένας επιστήμονας πώς επιβραβεύεται για τη δουλειά του όταν άλλοι του κάνουν αναφορά, όταν λοιπόν λέμε ότι το έργο του λαμβάνει ετεροαναφορές. Υπάρχουν όμως, ειδικά στις ανθρωπιστικές επιστήμες, κάποιες ιδιαιτερότητες. Τα περιοδικά δεν ευρετηριάζονται σε γνωστές βιβλιογραφικές βάσεις. Άρα πολλές φορές δεν μπορεί κάποιος εύκολα να τα αναζητήσει, να τα εντοπίσει. Επίσης, για αυτό το λόγο, επειδή δεν ευρετηριάζονται, δεν καταγράφεται η απήχησή τους. Δεν καταγράφονται οι ετεροαναφορές που γίνονται σε αυτά. Τα βιβλία και τα κεφάλαια βιβλίων, όχι μόνο στις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά και σε άλλες επιστήμες, δεν ευρετηριάζονται και αυτά. Οπότε και η απήχηση αυτών των βιβλίων, ή ενός κεφάλαιου, και αυτή πολλές φορές δεν καταγράφεται. Και φυσικά στις ανθρωπιστικές επιστήμες υπάρχει ιδιαιτερότητα της γλώσσας. Οι περισσότεροι, οι οποίοι δημοσιεύουν σε ανθρωπιστικές επιστήμες, δεν χρησιμοποιούν την Αγγλική, χρησιμοποιούν μια εθνική γλώσσα, το οποίο και αυτό δημιουργεί κάποια τέτοια προβλήματα. Εμείς, λοιπόν, δεν μπορούμε να τα καλύψουμε όλα. Ας αυτή την παρουσίαση, όπως είπα, θα μιλήσω για κάποιες βασικές έννοιες. Εστιάζουμε, λοιπόν, στη δημοσίευση των άρθρων σε περιοδικά και λαμβάνουμε υπόψη κάποιες ιδιαιτερότες των ανθρωπιστικών επιστημών. Λοιπόν, τι θα πρέπει να γνωρίζω πριν ξεκινήσω εγώ τη συγγραφή ενός άρθρου. Ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη άρθρων και το κάθε είδος άρθρου χρειάζεται και ένα διαφορετικό χειρισμό. Μπορεί να υπάρχουν και άλλα είδη από αυτά τα οποία παρουσιάζω εδώ. Για να θεωρήσεις, ένα λίτερα τσουριβιού. Παίρνω και κάνω μια ανάλυση της βιβλιογραφίας που υπάρχει σε ένα αντικείμενο. Οι επιστολές σε σύντομη επικοινωνία. Θεωρώ ότι έχω μια έρευνα η οποία είναι πρωτοποριακή. Ξέρω ότι υπάρχει και μια άλλη ερευνητική ομάδα κάπου στον κόσμο που ασχολούνται με αυτό το θέμα. Και θέλω πρώτος, για να αποκτήσω την πνευματική προτεραιότητα που είπαμε, να δημοσιεύσω κάτι. Άλλα κάνω μία επιστολή ή μία σύντομη επικοινωνία. Μελέτες περίπτωσης. Αυτό είναι κατανοητό. Παίρνω μία περίπτωση και την παρουσιάζω. Ή ένα πλήρες άρθρο το οποίο είναι μία πλήρης έρευνα και παρουσιάζω τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας. Εδώ λοιπόν πρέπει να ξέρω ότι υπάρχουν μέρη ενός άρθρου. Δεν σημαίνει ότι είναι αυτά αποκλειστικά. Αυτός είναι ένας πίνακας από τον βουλευτικονόμο Γκρέκ Άντερσον και το καλοκαίρι ήρθα σε επικοινωνία μαζί του και ζήτησα την άδεια να χρησιμοποιήσω και να τροποποιήσω τον δικό του πίνακα. Υπάρχουν μέρη ενός άρθρου και αυτό το οποίο αναφέρω σε αυτή τη διαφάνεια είναι ότι το κάθε μέρος ενός άρθρου, θα το δείτε το άρθρο σας, ότι λέει μία ιστορία. Αλλά ο τρόπος που εσείς θα γράψετε την ιστορία δεν είναι ο ίδιος με τον τρόπο που θα τον αναγνώσει κανείς. Δηλαδή, πρώτα δεν θα ξεκινήσετε από τον τίτλο την περίληψη. Άσχετα που αυτός ο οποίος θα το διαβάσει, θα το διαβάσει με αυτή τη σειρά. Θα πρέπει να ακολουθήσετε μία σειρά συγγραφής, η οποία να διευκολύνει εσάς να πείτε με εύκολο τρόπο τη δική σας ιστορία, τη δική σας έρευνα. Και ενδεικτικά λέω, μεθοδολογία. Σε τι απαντά το κομμάτι της μεθοδολογίας ενός άνθρωπου. Πώς έλυσα το πρόβλημά μου. Αυτό ίσως θα σας ήταν πιο εύκολο να το καταγράψετε πρώτο. Δεύτερο, αποτελέσματα. Τι βρήκα εγώ μέσα από αυτή την έρευνα. Αυτό ίσως θα μπορούσε να σας διευκολύνει να το καταγράψετε αμέσως μετά. Μετά μπορείτε να πείτε την εισαγωγή. Ποιο είναι το πρόβλημα με το οποίο ασχολούμαι. Βιβλιογραφική επισκόπηση. Σε ποιον άλλων ανθρώπων τη δουλειά βασίζομαι. Ποιο έχει ήδη μελετηθεί πάνω στο πρόβλημα το οποίο εγώ ασχολούμαι. Αυτό αποτελεί μία πρόταση. Μπορεί εσείς με τον καθηγητή σας ή με τους συνεργάτες σας, να ακολουθήσετε μία άλλη δομή ή μία άλλη σειρά συγγραφής του άρθου σας. Αυτό αποτελεί μία πρόταση την οποία την βρήκα μέσα σε διαφορετικά βιβλία, τα οποία αναφέρουν τέτοια θέματα. Σίγουρα πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχουν προγράμματα διαχείρισης βιβλιογραφικών αναφορών. Εμείς στη βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου προτείνουμε το Μέντελι και σε αυτό γίνονται κάποια σεμινάρια. Νομίζω γι' αυτό σας μιλήσε την προηγούμενη εβδομάδα η κυρία Αλεξανδρή του. Δεν θα επέκταθο παραπάνω. Επίσης πρέπει να γνωρίζετε εν τέλει εσείς όταν υποβάλετε ένα άρθρο ποιες είναι οι διαδικασίες που γίνονται μετά. Τι γίνεται μετά. Αυτό πρέπει να το ξέρετε. Εδώ έχω κάνει ένα σχεδιάγραμμα. Δεν σημαίνει ότι απαραίτητα δεν υπάρχουν και άλλα βήματα μέσα σε αυτή τη διαδικασία. Είναι ένα διάγραμμα με τα βασικά βήματα. Ξεκινάμε εμείς, υποβάλλουμε την εργασία μας, σε ένα περιοδικό. Ο επιμελητής του περιοδικού αποφασίζει να κάνει πρώτον ελεγχό πρώτα απ' όλα αν το δικό μας άρθρο εμπίπτει στη θεματολογία του περιοδικού. Αν θεωρεί ότι εμπίπτει στη θεματολογία του περιοδικού και ότι κάποια ελάχιστα κριτήρια τα οποία έχει θέσει το περιοδικό τα πληρούμε, το πηγαίνει μετά να το προωθεί στους αξιολογητές, στους ομότιμους. Σε κάποιους ανθρώπους οι οποίοι είναι του τομέα και θεωρούνται ειδικοί στο θέμα το οποίο εμείς δεν πραγματευόμαστε στο άρθρο μας. Αυτοί λοιπόν οι αξιολογητές, εκεί γίνεται ο δεύτερος έλεγχος, συνήθως εκεί πέρα είναι το blind review, δηλαδή εμείς δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο κριτής, αν είναι single blind ο κριτής γνωρίζει ποιοι είμαστε συγγραφείς, αν είναι double blind ούτε εμείς ξέρουμε ποιος είναι ο κριτής ούτε ο κριτής ξέρει ποιοι είναι οι συγγραφείς παρά μόνο στην έκδοση του άρθρου θα το μάθει. Κάνουν αυτοί τον έλεγχο και προτείνουν λοιπόν, προτείνουν στον επιμελητή, αποδοχή χωρίς αλλαγές, αυτό είναι σπάνιο, αποδοχή με μικρές αλλαγές, αποδοχή με μεγάλες αλλαγές, αναθεώρηση και κναιό υποβολή ή απόρριψη. Κάνουν δηλαδή μια πρόταση οι κριτές και εν τέλειο επιμελητής του περιοδικού αποφασίζει θα το δημοσιεύσω, ναι ή όχι. Ενημερώνει τον συγγραφέα, είτε λοιπόν το απορρίπτει, είτε ενημερώνει τον συγγραφέα και του προωθεί τα σχόλια των κριτών. Ο συγγραφέας λοιπόν οφείλει μετά να λάβει υπόψη του τα σχόλια και μετά το ξαναϋποβάλλει και ξαναγίνεται ένας έλεγχος. Έχει απαντήσει κανοπητικά στα θέματα που εμείς του έχουμε εντοπίσει. Έτσι λοιπόν αφού ας πούμε ότι έχει γίνει αποδεκτό το άρθρο, μετά προχωρά μία υπογραφή συμφωνίας, δηλαδή συμφωνεί ο συγγραφέας με τον εκδότη για την έκδοση του άρθρου και μετά γίνεται ο τελικός έλεγχος, αν έχει ξεφύγει κάτι ορθογραφικό, ο τελικός έλεγχος του άρθρου έτσι ώστε να λάβει τη σειρά δημοσίευσης. Θα θέλατε να πείτε κάτι, ok. Στρατηγική δημοσίευσης. Τι είναι λοιπόν η στρατηγική δημοσίευσης. Είναι το πρόβλημα, πώς να επιλέξω το κατάλληλο περιοδικό για να δημοσιεύσω το άρθρο μου. Υπάρχουν πάρα πολλά κριτήρια. Έχω εργανώσει τα κριτήρια σε τρεις ομάδες. Η πρώτη ομάδα έχει σχέση με το ίδιο το περιοδικό, δηλαδή το περιοδικό είναι συνδρομητικό ή ανοιχτής πρόσβασης. Είναι έντυπο ηλεκτρονικό ή είναι αναγνωρίσιμο μεταξύ των συναδέλφων μου, δηλαδή σε έναν ερευνητικό χώρο που κινούμαι, βλέπω ότι οι συνάδελφοί μου το αναγνωρίζουν αυτό το περιοδικό. Έχουνε δημοσιεύσει εκεί. Πάρα πολύ σημαντικό. Η εκδοτική ομάδα. Προσωπική μου άποψη είναι ότι πρέπει να το προσέξετε. Διότι πολλές φορές με την ανοιχτή πρόσβαση, βγαίνουν πάρα πολλά περιοδικά και πρέπει να πούμε σε μια διαδικασία αξιολόγησης αυτού των περιοδικών, αν είναι έγκριτα, αν είναι όντως επιστημονικά. Νομίζω ότι το καλύτερο κριτήριο είναι να δείτε την επιστημονική ομάδα. Την εκδοτική ομάδα, η οποία υποστηρίζει αυτό το περιοδικό, είναι άνθρωποι που τους έχετε αναγνωρίσει από τη βιβλιογραφία, είναι άνθρωποι οι οποίοι γνωρίζουν πάρα πολύ καλά το αντικείμενο, είναι υψηλού κύρους. Επίσης, ευρετηριάζεται, συμπεριλαμβάνεται, συνήθως σε ανθρωπιστικές επιστήμες δεν γίνεται αυτό, αλλά γι' αυτό έχουμε βάλει τα άλλα τα κριτήρια, δηλαδή αναγνωρισιμό, αν το χρησιμοποιούν οι συνάδελφοί μου και η εκδοτική ομάδα, αν είναι κάποια άτομα υψηλού κύρους, ειδικά στον τομέο. Μπορώ να πω. Φυσικά. Εκείνο που... Δεν ξέρω αν ακούγεσαι. Όχι, όχι, ακούγομαι, γιατί κοιτάζω προς το... Και εγώ κοιτάζω προς τέσσερα. Εκείνο που με ενδιαφέρει πάρα πολύ είναι να καταλάβουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες, αλλά και όλοι και οι προπτυχιακοί που είναι εδώ, ότι δεν χρειάζεται να αναζητούν περιοδικά που έχουν οπωσδήποτε impact factor. Συνήθως σε ανθρωπιστικές επιστήμες δεν έχουμε. Στις ανθρωπιστικές δεν έχουμε. Και γιατί ακόμα κι αν άρθρα ανθρωπιστικών τα οποία υπάρχουν σε γλωσσολογικά περιοδικά, γιατί τυχαίνει κάποιο υποκεφάλαιο των περιοδικών να μπορεί να τα χωρέσει η κατοικονομία, δεν σημαίνει ότι είναι δημοσιευμένα σε ειδικό, δικό τους περιοδικό, το οποίο είναι με impact factor. Δηλαδή impact factor θα βρείτε σε περιοδικά της ιατρικής, των θετικών επιστημών. Το αναφέρω μετά το impact factor και παρουσιάζω και τον προβληματισμό πίσω από το impact factor. Κανένα πρόβλημα. Αξιολόγιαση από ομότιμους. Κάποια περιοδικά δεν έχουν αξιολόγηση από ομότιμους αυτό που λέμε peer review, αλλά έχουν αξιολόγηση μόνο από τον επιμελητή ενδεχομένως. Αμέσως φυσικά την θέλουμε την αξιολόγηση από ομότιμους. Και μάλιστα την θέλουμε ακόμη και αν απορριφθεί το άρθρο μας και μας στείλουν τα σχόλια, μόνο τα σχόλια τα οποία θα μας στείλουν είναι πάρα πάρα πολύ χρήσιμα, διότι βελτιώνουν την έρευνά μας. Ο αντίκτυπος του περιοδικού αν υπάρχει είναι αυτό που λέγεται impact factor για το οποίο υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη κριτική, θα μιλήσουμε μετά. Πολύ σημαντικό αν παρέχει DOI. Το DOI είναι ένας μοναδικός προσδιοριστής, digital object identifier είναι η λέξη που σχηματίζεται αυτό το τρακτικό λέξο. Και χαρακτηρίζουν μοναδικά το άρθρο σας. Είναι πολύ σημαντικό ένα περιοδικό να το έχει αυτό. Κόστος δημοσίευσης. Πολλά περιοδικά ανεκτής πρόσβασης, γιατί ανεκτή πρόσβαση δεν είναι δωρεάν. Υπάρχει κάποιος κόστος. Και αυτό δυστυχώς το κόστος το μετακηλύουν στον συγγραφέα. Εμείς είμαστε, δηλαδή αυτό λέγεται gold open access, δεν ήθελα να πω παραπάνω γι' αυτό, αλλά εμείς προσπαθούμε να μην προτείνουμε αυτό το μοντέλο δημοσίευσης, δηλαδή όπου το κόστος μετακηλύεται στον συγγραφέα. Πολύ σημαντικό πολιτική αυτιορχία θέτησης. Τι σημαίνει αυτό? Αυτό είναι το green open access, ο πράσινος δρόμος που λέμε στην ανοικτή πρόσβαση. Τι σημαίνει? Ότι εσείς μπορείτε να δημοσιεύσετε το άρθρο σας σε όποιο περιοδικό θέλετε, αρκεί να ελέγξετε ότι αυτό σας δίνει το δικαίωμα, μία εκδοχή του άρθρου σας, ή την προδημοσίευση ή τη μεταδημοσίευση, πριν πριν, του πώς πριν, μπορείτε να την αναρτήσετε στο ιδρυματικό καταθετήριο του πανεπιστημίου σας. Έτσι, λοιπόν, χωρίς κόστος για τον συγγραφέα, σε ένα περιοδικό κλασικό, μπορείτε να δημοσιεύσετε την έρευνά σας, αλλά φροντίστε και τον πρωτέρο να ελέγξετε αν σας δίνει το δικαίωμα στο ιδρυματικό καταθετήριο να ανεβάσετε μία εκδοχή του άρθρου σας, και έτσι ελεύθερα να έχουν όλη πρόσβαση σε αυτό. Και φυσικά, όπως σας είπα, η ανοικτή πρόσβαση, εμείς στην Βιβλιοθήκη του Αριστοτυλίου υποστηρίζουμε πάρα πολύ την ανοικτή πρόσβαση, αλλά οφείλουμε να ενημερώνουμε και για τους κίνδυνους, γιατί κάποιοι προσπάθησαν να την εκμεταλλευτούν την ανοικτή πρόσβαση και αυτό δεν λειτουργεί υπέρ των αρχών της ανοικτής πρόσβασης και της ελεύθερης διάχυσης των ιδεών. Ένας βιβλιοθικονόμος, ο Μπιλ, κατέστρωσε, προσπάθησε να βρει κάποια κριτήρια αξιόπιστον εκδόσεων και βρήκε ότι υπάρχουν αυτοί οι εκδότες που ονομάζει αρπακτικά. Έτσι, λοιπόν, εσείς μπορείτε να ελέγξετε ένα περιοδικό ή ένας εκδότης θεωρείται αρπακτικό από τον Μπιλ. Προσοχή, δεν σημαίνει ότι ο Μπιλ έχει απόλυτο δίκιο. Έχει δεχθεί πάρα πολύ κριτική και σε κάποιες περιπτώσεις νομίζω ότι και άδικα κατέταξε κάποια περιοδικά στα αρπακτικά. Ωστόσο αποτελεί ένα κριτήριο να πείτε ότι, OK, εδώ κάτι μου λέει να προβληματιστείτε και να μπείτε σε μια διαδικασία αξιολόγησης του περιοδικού το οποίο έχετε εντοπίσει. Να το χρησιμοποιήσατε έτσι τη λίστα του Μπιλ. Δεύτερη ομάδα κριτηρίων έχει σχέση με τη δική σας δουλειά. Δηλαδή το θέμα το οποίο εσείς έχετε εντάστε στη θεματολογία του περιοδικού. Δηλαδή το περιοδικό σας λέει, aims and scope, κυρίως εκείνο το κομμάτι. Άρα εσείς η δική σας δουλειά εντάστε στη θεματολογία είναι σχετικό με τα θέματα τα οποία θεωρεί το περιοδικό ότι θέλει να δημοσιεύει. Κοινός στόχος δηλαδή, αν εσείς θέλετε παραδείγματος χάρη η έρευνά σας, γιατί δεν λειτουργούμε σε κουτάκια, πηγαίνουμε λίγο εδώ λίγο παραπέρα. Αν ας πούμε η έρευνά σας είναι αποκλειστικά γλωσσολογία, αυτό το περιοδικό το διαβάζουν γλωσσολόγοι? Ή αποκλειστικά η δουλειά σας είναι μετάφραση, το διαβάζουν αυτό το περιοδικό μεταφραστές ή λογοτεχνία. Εντάξει, παρακαλώ. Κυρίως, γιατί εσείς πραγματικά, σε περίπτωση που θέλουμε να δημοσιεύουμε κάθε δικό μας άρθρο, καλό θα είναι να πάντα το αντικείμενο που θα χρησιμοποιήσουμε να έχει ως αντίκτυπο την αντίστοιχη επιστήμη. Διότι εσείς πώς θα λάβετε την απήχηση, τι είπαμε το σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας, δίνει επιβράδευση. Η επιβράδευσή σας θα είναι ιτερό αναφορές και πραγματικά ας πούμε ότι εγώ δημοσιεύω στο καλύτερο περιοδικό πληροφορική με impact factor 15, αλλά δεν το διαβάζει κανένας βιβλιοθηκονόμος. Ωραία. Άρα θα προτιμήσω να πάω σε ένα άλλο περιοδικό, το οποίο θεωρώ όμως ότι θα το διαβάσουν, γιατί μπορεί αυτό που έχω παρουσιάσει να είναι εκπληκτικό για την βιβλιοθηκονομία, αλλά κάτι πολύ απλό για την πληροφορική. Να μη μου κάνει κανένας πληροφορικός αναφορά, εντάξει, και να μη μου κάνει και κανένας βιβλιοθηκονόμος αναφορά γιατί δεν τη διαβάζει το συγκεκριμένο περιοδικό. Επίσης, ο τύπος της έρευνάς σας, σας είπα στην αρχή για τα είδη των ανάρθρων και επίσης το μέγεθος. Δηλαδή, αν εσείς θεωρείτε ότι η έρευνά σας, για να την παρουσιάζετε όπως πρέπει, θέλετε 10.000 λέξεις, και σας λέει το περιοδικό ότι εγώ δέχομαι άρθρα μόνο μέχρι 5.000 λέξεις, θα πάτε σε εκείνο το περιοδικό. Απλά. Ή θα προσαρμοστείτε. Γι' αυτό μιλάμε για στρατηγική δημοσίευσης. Εσείς σκεφτείτε ότι είναι το παιδί σας, το οποίο εσείς θέλετε να το παρακολουθήσετε και πώς θα μεγαλώσει και πώς θα εξελιχθεί. Άρα πρέπει εσείς να δείτε και να αποφασίσετε που θα το καθοδηγήσετε. Παρόμοια άρθρα στο περιοδικό, δηλαδή αν σε αυτό το ίδιο το περιοδικό υπάρχουν κάποια άρθρα τα οποία είναι παρόμοια, σημαίνει ότι υπάρχει ενδιαφέρον από το περιοδικό για το δικό σας θέμα και άρα, εφόσον άλλοι ερευνητές στο παρελθόν έχουν βρει άρθρα για αυτό το θέμα στο συγκεκριμένο περιοδικό, άρα θα βρουν και το δικό σας. Τρίτη ομάδα κριτηρίων, η διάσταση του χρόνου. Γιατί μη φανταστείτε ότι όταν υποβάλετε ένα άρθρο σε ένα μήνα θα έχει δημοσιευθεί. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Άρα πρέπει λοιπόν να ξέρουμε την περιοδικότητα, δηλαδή όταν ένα περιοδικό έχει έξι τέφιου τον χρόνο, είναι πιο πιθανό να δημοσιεύσει το άρθρο μου πιο γρήγορα από ένα περιοδικό που έχει δύο τέφιου τον χρόνο. Άρα πρέπει να ξέρουμε την περιοδικότητα. Ποσοστά αποδοχής απόρριψης. Πολλά περιοδικά αναρτούν και λένε ότι από τα 100 άρθρα τα οποία μου υποβάλλονται, εγώ δέχομαι για δημοσίευση ένα περίπου 15%. Πρέπει να τα έχετε λίγο αυτά υπόψη όταν αναφέρονται από τον εκδότη. Χρόνος ολοκλήρωσης διαδικασίας αξιολόγησης. Δεν τον αναφέρουν όλα τα περιοδικά. Υπάρχουν πολλά περιοδικά όμως τα οποία αναφέρουν ότι από τη στιγμή που θα μου το υποβάλετε, εγώ σε τρεις εβδομάδες το αργότερο θα σας έχω ενημερώσει αν ο editor θα το οδηγήσει στη διαδικασία αξιολόγησης από τους ομότιμους. Και αφού το δεχτούν οι ομότιμοι, μέσα σε τέσσερις εβδομάδες θα έχετε μια τελική απάντηση. Πολύ σημαντικό. Ο μέσος χρόνος αναμονής για δημοσίευση. Πάει και αυτό μαζί. Επίσης, online έγκδοση. Για ποιο λόγο σας ενδιαφέρει. Διότι πολλά περιοδικά, τα οποία είναι και έντυπα και ηλεκτρονικά, πολλές φορές δημοσιεύουν πριν το τύπομα του έντυπου τεύχους, δημοσιεύουν online το άρθρο, το οποίο αυτός σας ενδιαφέρει. Πιο γρήγορα δημοσιεύεται και διατήθεται η έρευνά σας στους χρήστες. Και φυσικά τα φιερωματικά τεύχη είναι πάρα πολύ σημαντικό, διότι εκεί δεν ακολουθούνται οι συνηθισμένοι χρόνοι δημοσίευσης. Αν δηλαδή βγει ένα call for papers, μια πρόσκληση για άρθρα, όπου σας λέω ότι εμείς σχεδιάζουμε ένα φιερωματικό τεύχος, στο τάδε θέμα. Αυτό το τεύχος δεν θα ακολουθήσει τους ίδιους χρόνους δημοσίευσης όπως τα κανονικά τεύχη. Εκεί πέρα πάνε λίγο τα πράγματα πιο γρήγορα. Πότε σας ενδιαφέρει και αυτό. Πρόσφατα βγήκε μια πλατφόρμα που λέγεται Think-Check-Submit, όπου σας βοηθάει κάποια κριτήρια να τα σκεφτείτε, να τα ελέγξετε σε σχέση και με τη δική σας δουλειά και έτσι να το υποβάλλετε στο συγκεκριμένο άρθρο. Μια εβδομάδα περίπου που βγήκε το σάιτ. Άρα λοιπόν, ας προσπαθήσουμε λοιπόν να δούμε τα βήματα πώς θα αναπτύξετε τη δική σας στρατηγική δημοσίευσης. Είναι καθαρά προσωπικό το θέμα. Δηλαδή μπορεί για το ίδιο άρθρο, για το ίδιο θέμα, ένας συνάδελφος να ακολουθήσει μια άλλη στρατηγική. Είναι προσωπικό το θέμα και σίγουρα στα πρώτα σας βήματα θα χρειαστείτε συμβουλές από έμπειρους ερευνητές που είναι οι καθηγητές σας. Στην αρχή θα πρέπει να καταγράψετε ποια είναι τα σχετικά περιοδικά ή συνέδρια του χώρου σας. Ποια είναι. Να κάνετε μια καταγραφή. Αυτό θα σας βοηθήσει και για τον εντοπισμό της βιβλιογραφίας. Αν θεωρεί ότι η έρευνα... Όχι, εσείς θα του υποβάλετε απευθείας τη δουλειά σας. Την εργασία σας. Συνήθως γίνονται ηλεκτρονικά αυτή η διαδικασία. Αν θεωρηθεί ότι η ποιότητα του γραπτού σας είναι τέτοια για δημοσίευση... Εδώ έχω ένα παράδειγμα. Δυστυχώς δεν πρόλαβα να κάνω ένα αντίστοιχο για τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Εδώ είναι ένα παράδειγμα κάποια στοιχεία που μπορείτε να κρατήσετε, όταν εσείς καταγράψετε τα περιοδικά τα οποία θεωρείτε ότι είναι του χώρου σας. Δηλαδή το ISSN του, ποια είναι η διαδικασία υποβολής, ποιο είναι το ποσοστό αποδοχής, ποια είναι η διαδικασία αξιολόηση, ο χρόνος αξιολόησης, αναμονή για δημοσίευση. Να κάνετε μια καταγραφή των περιοδικών, τα οποία είναι στον χώρο σας. Αυτά όμως θα τα συλλέξετε συνήθως από τις σελίδες των περιοδικών, από το aims and scope, instructions φορόθος, οδηγίες για συγγραφής και τα λοιπά. Τι πληρώνετε για ανάτυπα, είναι πάρα πολλά. Ναι, είναι πάρα πολλά, ανάλογα τι σας ενδιαφέρει, δηλαδή ποια δεδομένα εσείς θεωρείτε ότι θα σας βοηθήσουν, όταν θα τα καταγράψετε, παρακαλώ. Συνήθως δεν γίνονται, υπάρχουν στον διαδίκτυο αναλτώνται, call for paper. Επίσης εκεί δεν είναι μια καήτη για να δούμε αν θέλουμε, αν μας ενδιαφέρει... Φυσικά, τα call for paper γίνονται για αφιερωματικά τεύχη, για συνέδρια, αλλά υπάρχει και μια ρόιδη, δηλαδή χωρίς να γίνει ένα call for paper, ένα περιοδικό αν υποβάλλετε εσείς την δουλειά σας, αν ο editor, ο εκμελητής κρίνει ότι αυτό αξίζει να δημοσιευτεί, θα το προχωρήσει στην ουρά αναμονής, η οποία υπάρχει. Παρακολούθεις οι call for papers, δηλαδή πώς εγώ αρχίζω να αναπτύσσω τη στρατηγική δημοσιεύσης, καταγράφω τα περιοδικά, παρακολουθώ τα call for papers και επιλέγω ποιο θα είναι το κυρίαρχο κριτήριό μου για κάθε έρευνα, για κάθε άρθρο. Γιατί αυτό θα με βοηθήσει στο να στοχεύσω σε συγκεκριμένα περιοδικά. Αυτό το οποίο πρέπει να έχετε υπόψη και να μην απογοητεύεστε, είναι ότι ο χρόνος υποβολής κατά μέσο όρο είναι ένα χρόνο πριν από τη δημοσίευση. Δηλαδή αυτό το βρήκα από τη βιβλιογραφία, δεν ξέρω τι ισχύει στις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά στο περίπου έλεγαν ότι ένα χρόνο πριν υποβάλλεις τη δουλειά σου και μετά από ένα χρόνο, αφού ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες, αυτό εκδίδεται. Καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι όταν εσύ έχεις τελειώσει μια βιβλία, την έχεις εκδόσει, θεωρείς ότι με αυτό το κομμάτι λίγο πολύ έχεις τελειώσει και φυσικά ως ερευνητής προχωράς στο επόμενο κομμάτι. Σου έρχεται το review με διάφορα σχόλια, οπότε εσύ πρέπει να κάνεις ένα flashback να γυρίσεις πίσω. Αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο για έναν ερευνητή ο οποίος δουλεύει ταυτόχρονα σε δύο-τρεις έρευνες. Και μάλιστα αυτό το οποίο αναφέρουν ότι για έναν ερευνητή ο οποίος θέλει να έχει μία συνεχήρων δημοσιεύσεων, δηλαδή τουλάχιστον ένα άρθρο να εκδίδεται τον χρόνο, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον εφτά άρθρα σε μία διαδικασία κρίσης, αιτισίως. Δηλαδή, όχι ότι θα γράψει σε μια χρονιά εφτά άρθρα, αλλά έτσι όπως τα υποβάλλει, του γυρνάνε πίσω, κάποιες φορές του τα απορρίπτουν, κάποιες φορές του τα διορθώνουν. Και είναι σε αυτή τη διαδικασία περίπου εφτά. Εμένα μ' ακούστηκε, μάλιστα σε ένα άρθρο βρήκα δώδεκα άρθρα, αιτισίως. Το οποίο, επειδή μου φάνηκε πάρα πολύ, δεν το έβαλα, έβαλα το εφτά. Γιατί και με το εφτά πάλι τρομάζω να πω την αλήθεια. Αναθεώρηση. Δεν σημαίνει ότι εγώ επιλέγω μία στρατηγική δημοσίευση, επιλέγω ένα σύνολο περιοδικών και με αυτά πηγαίνω για όλη μου τη ζωή. Αναθεωρείται αυτή η στρατηγική όσο αλλάζει εξειδικευσί μας, προσπάει η έρευνά μας. Η θεματολογία των άρθρων μας, ο τύπος, αλλά και η επαγγελματική μας στόχη. Καταλαβαίνετε ότι ένας υποψήφιος διδάκτορας, ο οποίος προσπαθεί να κάνει την πρώτη του δημοσίευση, θα έχει άλλα κριτήρια από έναν καθηγητή πανεπιστημίου, ο οποίος είναι 20 χρόνια στην έρευνα και δημοσιεύει άρθρα. Εντάξει. Εδώ σας έχω δύο παραδείγματα με δύο διαφορετικά κυριαρχά κριτήρια. Δηλαδή, στην πλαίτη στήλη, το κυριαρχό κριτήριο είναι ο χρόνος δημοσίευσης. Θέλω πολύ γρήγορα να δημοσιευθεί το άρθρο μου. Και βλέπετε ότι έχω βάλει ουσιαστικά τα ίδια κριτήρια, απλώς αλλάζει η προτεραιότητά τους. Ενώ στο άλλο, επειδή θεωρώ ότι παραδείγματος χάρη έχω μια πάρα πολύ καλή έρευνα, η οποία πρέπει να πάει στο καλύτερο περιοδικό του χώρου μου. Αν και δεν πιστεύω ότι τα καλύτερα περιοδικά είναι... Αυτό αντιποτυπώνεται στο αντίκτυπο περιοδικού, στον impact factor. Ωστόσο το έβαλα εδώ. Πώς επιλέγω λοιπόν περιοδικά? Πρώτον, συμβουλεύομαι τους ειδικούς, τους μέντορές μου, τους επιβλέποντες, τους καθηγητές, τους συναδέλφους μου. Επίσης, το δικτυακό τόπο του περιοδικού, δηλαδή μέσα στο δικτυακό τόπο του κάθε περιοδικού, παρέχονται τέτοιες πληροφορίες. Επίσης, το Αριστοτέλεο παρέχει συνδρομή σε δύο εργαλεία. Το Journal Citation Reports είναι γι' αυτό το impact factor, το οποίο επίτηδες δεν σας το αναφέρω τώρα, θέλω να μιλήσουμε μετά γι' αυτό. Να δω λοιπόν αν αυτό το περιοδικό έχει impact factor, το οποίο για μένα δεν είναι τόσο σημαντικό. Για μένα σημαντικό είναι το Oolich. Τι είναι αυτό? Αυτό είναι ένα εργαλείο καθαρά βιβλιοθεκονομικό, το χρησιμοποιούμε εμείς οι βιβλιοθεκονομοί, για να εντοπίσουμε περιοδικά, πώς θα τα αγοράζουμε, να εντοπίσουμε τα στοιχεία τους. Ωστόσο έχει μέσα μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία. Τι κάνουνε? Μέσα μπήκαν οι βιβλιοθεκονομοί και είπανε αυτό το περιοδικό σε ποιο θεματικό αντικείμενο εξειδικεύεται, εντάξει, το οποίο πολλές φορές μπορεί ένα περιοδικό, προκειμένου να καλέσει πολλούς συγγραφείς, να σας βάλει 15 αντικείμενα, οπότε να λες ποιο είναι το φόκους αυτού του περιοδικού. Αυτό λοιπόν το βλέπεις από έναν τρίτο να γίνεται στο Oulich, εντάξει. Και επίσης σας δίνει πληροφορίες, αν υπάρχει έντυπο, αν υπάρχει ηλεκτρονικό, δηλαδή καμιά φορά, άμα δεν βρίσκεις αυτές τις πληροφορίες από το περιοδικό, μπορείτε να τις βρείτε από εκεί. Επίσης υπάρχουν οργανισμοί που παρέχουν υπηρεσίες συμβουλευτικές προσυγγραφής, φυσικά με το αζημίωτο. Ωστόσο για να διαφημίσουν τις υπηρεσίες τους, αναπτύσσουν εργαλεία τα οποία τα διαθέτουν ελεύθερα. Τέσσερα εργαλεία σας έχω εδώ πέρα. Αυτά λοιπόν τα εργαλεία τι κάνετε, βάζετε εσείς το abstract, την περίληψη του άρθρου σας, τα βάζετε μέσα σε αυτά και αυτά σας λένε ότι ποια περιοδικά μπορεί να σχετίζονται με λέξεις κλειδιά που εντοπίζει η μηχανή μέσα στην περίληψή σας. Φυσικά το Elsevier Journal Finder θα σας προτείνει περιοδικά του Elsevier, εντάξει, λογικό. Ο Endance, αυτή η εταιρεία η οποία συνεργάζεται με το Springer, όσο επιτοπλίζω θα σας προτείνει περιοδικά του Springer. Δεν είναι τυχίο γιατί τι θέλουν τα περιοδικά, θέλουν να πωληθούν, άρα για να πωληθούν θέλουν την καλύτερη έρευνα να την κρατήσουν, ωραία. Άρα λοιπόν ο καθένας προτείνει τα δικά του περιοδικά. Διαδικασία υποβολής λοιπόν. Σας είπα στην αρχή ότι πρέπει να γνωρίζουμε τη διαδικασία υποβολής. Τι σημαίνει όμως ακριβώς το κάθε στάδιο. Η υποβολή, εντάξει. Η τρόπη υποβολής μπορεί να είναι ένα email ή να υπάρχει ένα σύστημα υποβολών, όπου online εσείς να μπαίνετε με ένα username και password και να βλέπετε και την πορεία του άρθρου σας μέσα στο περιοδικό. Μπορεί επίσης κατά την υποβολή να σας ζητηθούν να βάλετε προτεινόμενους ή μη προτεινόμενους κριτές. Δηλαδή, παραδείγματος χάρη, εγώ έχω γράψει ένα άρθρο για τη γλωσσολογία και θεωρώ ότι αυτό το άρθρο σχετίζεται με την έρευνα ενός καθηγητή γλωσσολόγου στην Ιταλία. Θα τον βάλω ως προτεινόμενο κριτή. Μη προτεινόμενο κριτή μπορεί να βάλω έναν συνάδελφο με τον οποίον έχουμε γράψει 15 άρθρα μαζί, μπορεί να είναι ειδικός στον χώρο, αλλά δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός γιατί ήδη συνεργαζόμαστε. Άρα δεν θα βάλω τον συνάδελφο με τον οποίον έχουμε εκδόσει πολλά άρθρα μαζί ως προτεινόμενο κριτή, θα τον βάλω ως μη προτεινόμενο κριτή. Δηλαδή, δεν σημαίνει απαραίτητο ότι είναι κάποιος κακός. Μπορεί να είναι ένας συνάδελφος, ο οποίος επειδή μας συμπαθεί, δεν θα είναι αντικειμενικός. Συνοδευτική επιστολή. Κάποια περιοδικά σας ζητούν να τους γράψετε μια συνοδευτική επιστολή, ένα cover letter, όπου να τους λέτε για ποιο λόγο θεωρείτε ότι πρέπει να κάνει το συγκεκριμένο περιοδικό αποδεκτό το άρθρο. Πώς γράφει ένα cover letter? Οδηγίες από αυτές τις υπηρεσίες συμβουλευτικής. Σας δίνω εδώ τα link. Αξιολόγηση. Η πρώτη αξιολόγηση, είπαμε, γίνεται από τον κύριο επιμελητή του περιοδικού, ο οποίος αποφασίζει αν το περιοδικό εντάσσεται στη θεματολογία, στους στόχους του περιοδικού, ή όχι. Μετά, λοιπόν, ο επιμελητής το προωθεί σε ομότιμους, σε ειδικούς, που κάθε φορά δεν είναι οι ίδιοι, για κάθε άρθρο επιλέγει ποιοι θα είναι οι κριτές. Και, λοιπόν, υπάρχει μία, αυτό είναι μία εξαντλητική λίστα κριτηρίων. Δηλαδή, τι βλέπουν οι κριτές όταν διαβάζουν το άρθρο. Θα δουν, γνωρίζετε τον κείμενό σας, είναι καινοτόμο, δηλαδή αυτό το οποίο λέτε έχει μία μοναδικότητα για αυτό το λόγο αξίζει να δημοσιοποιηθεί. Είναι επιστημονικό. Η δομή παρουσίας του κειμένου είναι σύμφωνη με τις προδιαγραφές που έχει θέσει το περιοδικό. Υπάρχει μία συνέπεια σε όσα λέτε. Έχετε κάνει λογοκλοπή. Η γλώσσα σας είναι σωστή, δηλαδή έχετε κάνει, ειδικά εμείς που δεν μιλάμε, είναι η μητρική μας γλώσσα ή αγγλική, συνήθως έχουμε πρόβλημα όταν γράφουμε αγγλικά. Και μετά λοιπόν, αφού δούνε όλα αυτά τα κριτήρια, πολλά περιοδικά μάλιστα τις οδηγίες προς τους κριτές τις έχουν δημόσια. Δηλαδή μπορείτε να δείτε τις οδηγίες προς κριτές και να τις κατεβάσετε. Να δείτε εγώ αυτό που θα το υποβάλλω, πώς θα το ελέγξει ο κριτής. Η σύσταση προς τον επιμελητή, δηλαδή αφού τα ελέγξουν οι κριτές, λένε προς τον επιμελητή να το αποδεχθείς χωρίς αλλαγές, αυτό είναι ισπανιότατο, με μικρές αλλαγές, με μεγάλες αλλαγές, αναθεώρηση και κοινό υποβολή, απόρριψη. Αυτό το οποίο έχω να σας πω είναι ότι ακόμη και αν απορριφθεί το άρθρο σας από ένα περιοδικό, μην απογοητευτείτε. Η πλειοψηφία των άρθρων που υποβάλλονται, απορρίπτονται. Το σημαντικό είναι αυτό να το ελέγξετε ποιοί στη στρατηγική δημοσίες το διαμορφώνεται. Θα σας στείλουν σχόλια όταν θα σας απορρίψουν. Ή απλώς θα σας το απορρίψουν. Διότι εγώ προτιμώ να μου το απορρίψει κάποιος και να μου πει γιατί μου το απαίρριψε. Γιατί αυτό θα μου δώσει μία βάση να αρχίσω να βελτιώνω το κείμενό μου. Λοιπόν, ας πούμε ότι το έχουν δεχτεί οι κριτές το άρθρο μας και μας το έχουν δώσει για διορθώσεις. Πρέπει όλα τα ζητήματα που εντόπισαν οι κριτές να τα αντιμετωπίσουμε. Αν είναι πολλά, ρυθμίστε τα, έτσι ώστε να τους διευκολύνουμε στην ελληλογραφία. Αν διαφωνείτε με κάποια αλλαγή την οποία προτείνουν οι κριτές, αρνηθείτε ευγενικά, αλλά θα πρέπει να αιτιολογήσετε με επιστημονικά επιχειρήματα για ποιο λόγο αρνείστε την αλλαγή που προτείνετε. Περιγράψτε τις αλλαγές σε μια απαντητική πιστολή, response letter. Πάλι έχω ένα παράδειγμα από το American Journal Experts. Και φυσικά, τηρίστε τις προθεσμίες. Πάντοτε όμως να είστε ευγενικοί. Δεν είναι εχθροί σας οι κριτές. Αυτό πρέπει λίγο να το κατανοήσουμε. Πολλές φορές δεν θέλουμε την κριτική ή θυμώνουμε όταν δούμε ότι ο άλλος μας κάνει κριτική ή μας κοκκινίζει το κείμενό μας. Σκεφτείτε ότι οι κριτές προσφέρουν αυτή τη δουλειά δωρεάν. Δεν αναγνωρίζεται η δουλειά τους, διότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο σύστημα επιβράδευσης κριτών. Προσωπική μου άποψη είναι ότι, αφού εκδοθεί ένα άρθρο, θα έπρεπε να αναφέρονται και οι κριτές. Γιατί για να σκεφτείτε ένας κριτής να μπορεί να πει ότι εγώ έχω κάνει κρίση στο παρακάτω άρθρο, το οποίο έχει λάβει 5.000 ετών αναφορές. Και ο κριτής στο δικό του ποσοστό, στο δικό του μερίδιο, έχει συμφάλει σε αυτή την επιτυχία, διότι το έκρινε και πρότεινε να διορθωθούν κάποια πράγματα. Αυτή τη στιγμή το σύγχρονο σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας δεν το υποστηρίζει αυτό. Αυτό το οποίο συζητιούνται και ότι χρειάζεται να γίνεται στο σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας, είναι να επιβραβεύονται και οι κριτές με κάποιον τρόπο. Απόρριψη, ας πούμε ότι μας απορρίπτουν και πρέπει εμείς εκ νέου να υποβάλουμε τη δουλειά μας. Θα επιλέξετε νέο περιοδικό βάσει της στρατηγικής που είχατε εξ αρχής σχεδιάσει. Δεν θα ξαναρχίσετε να ψάχνετε, είχατε μια στρατηγική όπου είχατε εντοπίσει 2-3 περιοδικά. Πολλές φορές μπορεί να σας το απορρίψει ο επιμελητής και να σας πει ότι να πάτε το άρθρο σας στο τάδε περιοδικό, θεωρώ ότι είναι πιο σχετικό. Επίσης, όταν σας το απορρίπτουν φυσικά θα λάβετε υπόψη τα σχόλια των κριτών, έτσι ώστε να διορθώσετε την ερευνάστα, να την επεξεργαστείτε, να επεξεργαστείτε το κείμενο και να το υποβάλετε βαλτιωμένο στο νέο περιοδικό. Και φυσικά θα πρέπει να αλλάξετε τη μορφωποίηση και το στυλ βιβλιογραφίας, διότι όλα τα περιοδικά δεν δέχονται στο ίδιο στυλ μορφωποίησης ή τη βιβλιογραφίας τα άρθρα. Όταν λοιπόν συμφωνείτε, όταν λοιπόν αποδέχετε το περιοδικό να εκδώσει το άρθρο σας, θα πρέπει να υπογράψετε μια συμφωνία έκδοσης. Αυτή την περιλαμβάνει εν ολύγης, περιλαμβάνει και άλλα πράγματα. Περιγράφει αναλυτικά τις υποχρεώσεις του εκδοτικού οίκου, δηλαδή ο εκδοτικός οίκος υποχρεώνεται να δημοσιεύσει και να προθεί στο άρθρο σας. Επίσης, εσείς δεσμεύεστε ότι κατά τη συγγραφή του άρθρου σας έχετε τηρίσει τις κάποιες αρχές δημοσίευσης. Δηλαδή, παράδειγμα, αν είστε γιατρός και παρουσιάζετε ένα φάρμακο, το οποίο είναι μια συγκεκριμένης εταιρείας, ότι δεν συνεργάσετε με την εταιρεία ή είστε υπάλληλος της εταιρείας και πληρώνεστε την εταιρεία για να προβάλετε μία ψευδή έρευνα. Εντάξει. Και φυσικά θα πρέπει, ένα απλό παράδειγμα, ότι αναφέρετε όλους τους συγγραφείς οι οποίοι έχουν συμμετάσχει στο άρθρο. Δεν αναφέρετε μόνο το δικό σας όνομα, δηλαδή είμαστε μια ομάδα πεντατόμων και βάζω μόνο το δικό μου όνομα και αποκλείω τους άλλους. Να ρωτήσω κάτι. Με αποφάσεις του Αριου Πάγου, όταν γίνονται προσφυγές διακρίσεις καθηγητών, γινόντουσαν παλιά που ήταν αλλιώς η διαδικασία κρίσης μέσα στις νήματα, υπάρχει περίπτωση να έχει συλλογική δουλειά με άλλους. Η απόφαση του Αριου Πάγου λοιπόν έλεγε, αναγνωρίζεται ως συλλογική μία δουλειά, όταν έχει μέσα στα πρακτικά που καλυμποσιάζουν την αργασία, τη συμβολή του καθενός. Α, μάλιστα. Δεν το γνώριζα αυτό. Αυτό δεν είναι νόμος, είναι απόφαση του Αριου Πάγου. Αυτό όμως μπορεί να το ψάξει κάποιος κριτής, μπορεί κάποιος κριτής όχι του περιοδικού, όταν αργότερα στην επαγγελματική ζωή ένας άνθρωπος χρειαστεί να εκκαλεστεί συλλογική συνδρομή σε ένα έργο. Δεν είναι ένα πράγμα που όλοι δέχονται πως προκύπτει μόνο από τα ονόματα που σπάσουν κάτω από τον τίτλο. Όχι. Πρέπει να φαίνεται τι έκανε ο καθένας όταν δημοσιεύεται ένα κείμενο. Φυσικά. Και μάλιστα πρόσφατα έσπασε το όριο, το οποίο το αναφέρουμε, με αφορμή ότι το πήραμε στο CERN, βγήκε μια δημοσίευση, η οποία είχε περίπου 3.000 ονόματα ως συγγραφής. Γι' αυτό μιλάμε για αλλαγές στην επιστημονική επικοινωνία, διότι η τεχνολογία μας δίνει περισσότερες δυνατότητες συνεργασίας. Προφανώς αυτό ήταν δαιοντολογικό το ζήτημα. Ναι. Δηλαδή σε διάφορα ερευνητικά κέντρα, πλήτους ανθρώπων δώσαν στίγμα στίγμα την πορεία της. Ακριβώς. Και όλοι αυτοί μαζί δαιοντολογικά. Ναι, δαιοντολογικά. Και γένισαν το paper. Γένισαν το paper, αλλά ήταν το πρώτο paper με 3.000 συγγραφείς. Λοιπόν, τα δικαιώματα των συγγραφέων όσον αφορά την αυτοαρχιοθέτηση ή την αναπαραγωγή και χρήση τους ως εκπαιδευτικού υλικού, θα σας αναφέρω ένα παράδειγμα, το οποίο προέρχεται από τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Καθηγητής στο Αριστοτέλιο, μία μέρα έφτασε στην ομάδα δικτυακού τόπου που εργάζομαι και είπε ότι εγώ έχω ένα βιβλίο έτοιμο για δημοσίευση και μου έφερε το κείμενο ο εκδότης για να το υπογράψω, όπου ουσιαστικά δεν αναφέρεται ότι εγώ έχω δικαιώματα να χρησιμοποιήσω το βιβλίο μου ως εκπαιδευτικό υλικό. Τι να κάνω? Και εμείς του είπαμε ότι να διαπραγματευτείτε αυτούς τους όρους, έτσι ώστε να μπει όρος ότι εσείς ελεύθερα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το βιβλίο σας για εκπαιδευτικού σκοπούς. Δηλαδή, όταν λέμε για εκπαιδευτικού σκοπούς, ένα σχεδιάγραμμα που εγώ έχω φτιάξει να μπορώ να το βάλω σε μια διαφάνεια ελεύθερα. Διότι συνήθως στα βιβλία εκχωρούμε τα πλήραι δικαιώματα στους εκδότες. Γι' αυτό λέμε ότι πάντοτε διαβάζετε τις συμφωνίες έκδοσης και αν είναι δυνατόν να τις διαπραγματευτείτε. Πνευματικά δικαιώματα εικόνων, σχημάτων και χρήσητων σε άλλα κείμενα. Αλλιώς πολλές φορές άλλα δικαιώματα έχει το κείμενο και άλλα δικαιώματα οι φωτογραφίες. Κάποια τέτοια θέματα μπαίνουν μέσα. Ανοιχτή πρόσβαση και αν υπάρχει κόστος δημοσίευσης. Αν υπάρχουν ειδικοί όροι από τον Φορέ χρηματοδότησης. Αυτό δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Μάλλον συμβαίνει με τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Λένε ότι υποχρεωτικά πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα αυτοαρχαιοθέτησης, για να πάρεις σε περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης. Ή άλλα περιοδικά, ή άλλη φορή χρηματοδότηση στο εξωτερικό, λένε ότι μέσα σε έξι μήνες μετά από έξι μήνες από τη δημοσίευση, πρέπει κάπου να είναι ανοιχτό το κείμενο υποκαθιστώς ανοιχτής πρόσβασης. Και φυσικά περιλαμβάνουν και όρους για ιδιαίτερες περιπτώσεις. Δηλαδή, τι θα γίνει αν χρεοκοπήσεις ο εκδότης, ποιος έχει τα δικαιώματα επί του άρθρου, αν εκ των υστέρων αποδειχθεί ότι εσύ έκανες ένα επιστημονικό λάθος, όχι επιστημονικό λάθος η έρευνά σου οδηγήθηκε κάπου που άλλοι διαφωνούν, αλλά αν εσύ επίτηδες, κατασκεύασες δεδομένα έτσι ώστε να υποστηρίξεις τη δική σου άποψη. Αυτό δεν είναι ηθική δημοσίευση. Ή αν διαπιστωθεί ότι έχεις κάνει εκταταμένη λογοκλωπή, τι γίνεται σε αυτές οι περιπτώσεις, πώς εγώ αποσύρω το άρθρο σου από το περιοδικό μου. Άρα λοιπόν, όταν υπογράφετε μια συμφωνία πρώτα απ' όλα διαβάζετε τους όρους, μην το βαρεθείτε αυτό. Ελέγξτε τα δικαιώματα που σας παρέχονται, κρατήστε αντίγραφο και αν μπορείτε διαπραγματευτείτε κάποιους επιμέρους όρους. Μετά, αφού γίνει και η υπογραφή της συμφωνίας, σας στέλνουνε το τελικό κείμενο για να το ελέγξετε, μήπως έχει φύγει κάποιο κόμμα, κάποια τελεία. Είναι ο τελικός έλεγχος. Μην το βαρεθείτε να το κάνετε. Σκεφτείτε, είναι το τελικό βήμα, έχετε κουραστεί πάρα πολύ μέχρι να φτάσετε εδώ, αλλά σκεφτείτε ότι εσείς έχετε την τελική ευθύνη. Αυτός που είναι ο συγγραφέας, η ομάδα των συγγραφέων. Διαβάστε αυτό που λέμε με ξεκούραστο μάτι. Τι σημαίνει αυτό? Τι σημαίνει ότι εγώ με το που το πήρα το κείμενο, το διαβάζω, το διαβάζω, το διαβάζω, το διαβάζω, το διαβάζω, δεν βρήκα τίποτα, το στέλνω. Όχι. Με ξεκούραστο μάτι, εκτυπώστε το. Μια πρακτική, ξέρετε τι λέει, ότι διαβάστε το κείμενό σας ανάποδα. Δηλαδή, διαβάστε από το τέλος προς την αρχή, όπου δεν βγαίνει κατά κάποιο τρόπο νόημα, παράγραφο, παράγραφο, γιατί έτσι το μυαλό σας δεν θα είναι στο νόημα του κειμένου, αλλά στο να εντοπίστε τα ορθογραφικά σας λάθη ή αν κάτι σας τυπάει άσχημα. Να κάνετε περισσότερο από έναν ελέγχος στο κείμενό σας, αλλά όχι όλη την ίδια μέρα. Δηλαδή, δύο ελέγχους σήμερα, αύριο άλλο έναν έλεγχο και φυσικά πάντοτε να τηρείτε τις προθεσμίες. Γιατί μετά δεν θα δημοσιευτείτε. Ακριβώς. Έχετε αντίγραφα. Μία καλή πρακτική είναι να διατηρείτε τις εργασίες σε τρία αντίγραφα. Η μία λέγεται preprint, δηλαδή είναι το τελικό κείμενο που έχετε στείλει όταν πρώτη φορά υποβάλατε την εργασία σας στο περιοδικό. Αυτό λέγεται preprint. Postprint. Έχει γίνει η κρίση, έχετε συμπεριλάβει όλα τα σχόλια, έχετε κάνει τις διορθώσεις και αυτό είναι το κείμενο το οποίο στείλατε και σας έγινε αποδεκτό. Αυτό είναι το postprint, όπου συμπεριλαμβάνονται τα σχόλια και οι διορθώσεις μετά από τη διαδικασία αξιολόγησης. Και φυσικά τέλος και την επίσημη εκδοχή με τη μορφωποίηση του εκδότη. Για ποιο λόγο? Διότι σας μίλησα πριν για αυτοαρχαιοθέτηση. Ωραία. Και υπάρχει και ένα site, το share παρόμοιο, που σας ενημερώνει για τα δικαιώματα αυτοαρχαιοθέτησης που έχετε. Κάποια περιοδικά λένε ότι σας δίνω το δικαίωμα στο ιδρυματικό καταθετήριο του πανεπιστημίου σας να αναρτήσετε ελεύθερα μόνο την πρυπρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρ Τα μορφή μπορείτε να τα αναρτήσετε στο ιδρυματικό καταθετήριο. Ο αντίκτυπος της εργασίας. Οκ, εγώ δημοσίευσα τη δουλειά μου. Αρχίζει λοιπόν να δούμε τι αντίκτυπο έχει αυτή η δουλειά. Σήμερα πώς μετράμε τον αντίκτυπο. Τον μετράμε με το σύνολο των ετεροαναφορών. Πόσοι άνθρωποι έχουν κάνει αναφορά στη δική μου δουλειά. Το πρόβλημα με τις ανθρωπιστικές επιστήμες όμως είναι ότι δεν ευρετηριάζονται τα περιοδικά των ανθρωπιστικών επιστημών, από αυτές τις βάσεις, οι οποίες μας δίνουν σύνολο των ετεροαναφορών. Δηλαδή οι σκόπους δεν ευρετηριάζει ελληνικά περιοδικά, παραδειγματος χάρη, ούτε η Web of Science. Υπάρχει εδώ λοιπόν ένα πρόβλημα. H-index είναι ένας δίκτης, το σύνολο των ετεροαναφορών αναφέρεται σε ένα άρθρο. Είναι στο επίπεδο του άρθρου. Το H-index είναι ένας δίκτης που αναφέρεται στον συγγραφέα. Δηλαδή λέει ότι, αν έχω H-index 5, σημαίνει ότι έχω δημοσιεύσει τουλάχιστον 5 άρθρα, το καθένα από τα οποία έχει πάρει τουλάχιστον 5 ετεροαναφορές. Μπορεί να έχω δημοσιεύσει δύο άρθρα. Το ένα να έχει λάβει 10.000 ετεροαναφορές και το άλλο να έχει λάβει 1. Ο H-index μου θα είναι 1, εντάξει. Άρα λοιπόν, ο H-index αναφέρεται στον συγγραφέα και κατά κάποιο τρόπο προσπαθεί να δώσει τον αντίκτυπο της συνολικής δουλειάς του συγγραφέα. Και πάμε στο περίφημο αντίκτυπο περιοδικών, ο οποίος έχει δεχθεί πάρα πολύ κριτική. Πρόσφατα με μία συνάδελφο από την ομάδα δικτυακού top την Ελευθερία την Κωσέου, πήγαμε σε ένα συνέδριο για τους αναλλακτικούς δικτυκτές μέτρησης, θα σας τους παρουσιάσω μετά, όπου βγήκε ένας βιβλιοθυκονόμος και είπε «Σας παρακαλώ θα θέσω βέτο να μην ξανά αναφερθούν οι λέξεις impact factor μέσα σε αυτό το συνέδριο». Και ο λόγος ποιος είναι. Το impact factor δημιουργήθηκε ως εργαλείο βοήθησης των βιβλιοθυκονόμων στην επιλογή περιοδικών. Δηλαδή δημιουργήθηκε ως εργαλείο για να βοηθήσουν βιβλιοθυκονόμους πως να κάνουν τα αγγελίες. Επειδή όμως ήταν το μοναδικό μετρήσιμο στοιχείο που είχαμε για τα περιοδικά, εξελίχθηκε σε ένα εργαλείο αξιολόγησης, το οποίο όμως, κοιτάξτε τι δεδομένα λαμβάνει, δηλαδή όταν λέει κάποιος ότι αυτό έχει impact factor 5, τι σημαίνει, ότι εγώ μετράω, ο impact factor του 2015, δηλαδή όταν έρχεται το 2015, βλέπω πως άρθρα δημοσιεύτηκαν στο συγκεκριμένο περιοδικό τη διετία 2013-2014. Πέντε, ας πούμε. Πόσες ετεροαναφορές πήραν αυτά τα άρθρα μέσα στο 2015, πόσες ετεροαναφορές πήραν τα άρθρα του 2013-2014. Τόσες. Και βγάζουν αυτή τη διέρεση. Αν όμως εγώ έκανα μία πάρα πολύ εξαιρετική δουλειά, την οποία δεν αντιλήφθηκε και πολύ καλά επιστημονικός μου χώρος και αρχίζει να δίνει ετεροαναφορές μετά από 5 χρόνια. Ο impact factor αυτό δεν μπορεί να το καλύψει και θα είναι και πρωτοποριακή. Μπορεί το σύνολο των ετεροαναφορών που θα λάβει το άρθρο ως άρθρο αυτό να φαίνεται, να αποτυπωθεί εκεί. Στο impact factor δεν αποτυπώνεται. Το impact factor λαμβάνει πολύ πολύ συγκεκριμένα δεδομένα για ένα πολύ συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Για ποιο λόγο? Διότι ο λόγος που δημιουργήθηκε ήταν να βοηθήσει τους βιβλιοθικονόμους να κάνουν παραγγελίες. Για αυτό το λόγο υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη κριτική για το impact factor αλλά αυτό αποτελεί και θέμα πολιτικής. Δηλαδή πρέπει κάθε ίδρυμα, αυτό έλεγα στο συνέδριο, να αποφασίσει με ποιον τρόπο θέλει να αξιολογήσει το συνολικό επιστημονικό έργο που παράγεται μέσα σε αυτό το ίδρυμα. Να πει ότι εγώ το αξιολογώ έτσι με αυτούς τους δίκτες και λαμβάνω υπόψη σε αυτά τα πράγματα. Πριν μιλήσουμε για τον αντίκτυπο, πολύ σημαντικό είναι, είπαμε, τον τόι. Για ποιον λόγο? Διότι αυτό διασφαλίζει ότι μέσα από αυτό το μοναδικό αριθμό μπορεί κάποιος να βρει το άρθρο σας. Εντάξει. Εδώ σας έχω κάποια παραδείγματα, δεν θα τα ανοίξω τώρα. Απλώς, να ξέρετε ότι είναι πολύ σημαντικό, για ποιον λόγο, διότι αυτό το τόι μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε και να διαφημίσετε η ίδια τη δουλειά σας. Θα σας δείξω αργότερα. Πώς λοιπόν εγώ μπορώ να προβάλλω τη δουλειά μου, αφού έχει δημοσιευτεί, ας κάνει ο εκδότες τη δική του δουλειά. Μπορεί να βγάλει μια ανακοίνωση, να στείλει table of contents, να στείλει alerts, ειδοποίηση σε όσους είναι και γραμμένοι στο περιοδικό. Ακολουθεί τη δική του πορεία δημοσιοποίησης, διαφήμισης του νέου τεύχους. Πώς θα διαφημίσω εγώ τη δική μου δουλειά. Εγώ θα τη διαφημίσω τη δική μου τη δουλειά, αναρτώντας σε όποια μορφή μου επιτρέπει ο εκδότες, στο ιδρυματικό καταθετήριο τη δουλειά μου. Ή στην πριπρινή την υπόσφυρη τη μορφή. Τι σας έδειξα εγώ στην πρώτη διαφάνεια, για να διασφαλίσω ότι εσείς ορθά έχετε κάνει αναφορά στη δική μου δουλειά, σας έδωσα έτοιμη τη βιβλιογραφική αναφορά. Άρα λοιπόν αυτό το οποίο προτείνουμε εμείς στους συγγραφείς που αναρτούν κείμενα στο ιδρυματικό καταθετήριο, είναι ότι βάλετε στην αρχή, αναφέρετε πρώτα απ' όλα αν είναι πριπρινή ή υπόσφυρη τη μορφή. Και αναφέρετε και δώσε τη βιβλιογραφική αναφορά. Για ποιον λόγο το λέμε αυτό. Πολλοί τι κάνουνε όταν βρίσκουν ένα άρθρο στο ιδρυματικό καταθετήριο, τι θα κάνουνε, θα δώσουν στην βιβλιογραφική τους αναφορά εκείνο το URL. Άρα αυτή η ετεροαναφορά χάνεται από τη μέτρηση. Πρέπει να δώσουνε αναφορά στην επίσημη εκδοχή, η οποία έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό, για να μετρηθεί στο σύλληλο των ετεροαναφορών και στο νέοι τσίντεκς του συγγραφέα. Έτσι λοιπόν, δίνοντας εσείς έτοιμη την αναφορά, όπου δίνεται αναφορά προς την επίσημη εκδοχή και όχι στην προδημοσίευση ή μεταδημοσίευση, η οποία έχετε αναρτήσει στο Ακαντέμια, στο Research Gate ή στο ιδρυματικό καταθετήριο, έτσι δεν χάνεται, εδώ έχω και ένα μικρό αρθογραφικό, τις ετεροαναφορές σας. Εντάξει. Ελεκτρονικό ταχυδρομείο. Μπορείτε να το στέλνετε το άρθρο σας σε κάποιους ερευνητές που θεωρείτε ότι συνεργάζεστε, που μπορεί να τους ενδιαφέρει η δουλειά σας, δεν είναι ντροπή. Γιατί μιλάμε για επιστημονική επικοινωνία, για ανταλλαγή απόψε. Και φυσικά υπάρχουν και τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Το LinkedIn, κάποιοι χρησιμοποιούν το Facebook, το Twitter ή ένα επιστημονικό blog. Μάλιστα υπάρχει ολόκληρη βιβλιογραφία για το πώς να δημιουργήσετε ένα επιστημονικό blog που να παρουσιάζεται κάποιες ιδέες σας. Και για ποιο λόγο είναι σημαντικό. Διότι όταν εσείς διαφημίζετε τη δουλειά σας χρησιμοποιώντας τον DOI, αυτό μπορεί να καταγραφεί από εργαλεία, τα οποία παρακολουθούν αυτό που λέμε εναλλακτικούς δίκτυες μέτρησης. Μια βιβλιοθικονόμοση, η Stacey Konkiel, η οποία έφυγε από μια εταιρεία, τώρα έχει πάει σε μια άλλη εταιρεία, δημιούργησε ένα μικρό βιβλίο, ας το πούμε, που λέγεται «Η πρόκληση των 30 ημερών», όπου λέει για κάθε μέρα μία ενέργεια που μπορείτε να κάνετε για να προβάλλετε τη δουλειά σας. Λέει παραδείγματος χάρη, δημιουργήστε ένα orkid, το οποίο είναι μοναδικό και θα σας χαρακτηρίζει ιστοδυναικές ως συγγραφέα, για να μη σας μπερδεύουν, γιατί εμείς έχουμε και μια ιδιαίτερη γλώσσα, βέβαια ακόμη χειρότερα είναι με τους Κινέζους, που να ξεχωρίζουν τον έναν λου από τον άλλον λου. Υπάρχει αυτή λοιπόν η πρόκληση των 30 ημερών, δηλαδή κάθε μέρα σας δίνει μία οδηγία για να δημοσιεύσετε, για να προωθήσετε τη δουλειά σας. Αρχές δημοσίευσης. Αλλά πριν πω για τις αρχές δημοσίευσης, θα μιλήσω για το πρόβλημα που εγώ θεωρώ ότι υπάρχει. Είναι το publisher-perish. Λένε λοιπόν στο εξωτερικό, δημοσίευσε ή απολύευσε. Στα πανεκστήμια. Λοιπόν, είναι τόσο πιεστικό αυτό το μοντέλο, ότι πρέπει υποχρεωτικά να δημοσιεύεις, αλλιώς... Τρεις δημοσιεύσεις το χρόνο. Δεν είναι πάντοτε εύκολο. Και γι' αυτό δίνω πάντοτε παράδειγμα τον Πίτερ Χίγκς. Ο Πίτερ Χίγκς είναι αυτός ο οποίος έκανε το μποζόνιο του Χίγκσα, το ανέπτυξε ως θεωρία, και αυτό το μποζόνιο του Χίγκσα το βρήκανε στο πείραμα στο ΣΕΡΝ, ο οποίος είπε ότι πέρασαν πάρα πολλά χρόνια που δεν δημοσιεύε τίποτα, γιατί απλά δούλευε στο εργαστήριό του. Και λέει, I wouldn't be productive enough for today's academic system. Δηλαδή σήμερα, αν εγώ ήμουνα καινούριος ερευνητής με αυτό το publisher πέρυσις, το πιο πιθανό είναι να με είχαν απολέσει από το Πανεπιστήμιο στο οποίο δούλευα. Άρα αυτά είναι θέματα τα οποία εμείς πρέπει να μας προβληματίσουν για το σύγχρονο σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας. Άρα, λοιπόν, επιστρέφω εδώ. Για ποιο λόγο κάποιος να μην τηρήσει κάποιες αρχές στη δημοσίευση. Υπάρχει η δαμόκλειο σπάθη του Παμπλουσορ Πέρυς. Επίσης, όταν κάποιος αξιολογείται, κι άρα αξιολογείται μπορεί να πάρει παραπάνω χρήματα ή να πάρει ένα project χρηματοδότησης από κάποιον άλλον, ή η φήμη του να μεγαλώσει, η ανθρώπινη φύση είναι τέτοια μπορεί να προσπαθήσει να κλέψει. Έτσι, λοιπόν, ποια είναι αυτά τα οποία έχουν διαπιστώσει ότι είναι συνηθισμένα παραδείγματα μη ηθικής δημοσίευσης. Δεν αναφέρονται όλες οι συγγραφείς. Ή αναφέρονται συγγραφείς οι οποίοι δεν έχουν συμβάλει. Κάποια περιοδικά παλιά λέγανε ότι η επικοινωνία γίνεται μόνο με τον πρώτο συγγραφέ... και δεν λαμβάνουν γνώση καθόλου οι υπόλοιποι συγγραφείς για την αλληλογραφία που γίνεται κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης. Και δημοσιεύονταν άρθρο και λέγανε όλες, εγώ, μπήκε το όνομα το δικό μου, πώς έγινε αυτό, ας πούμε, τυχή. Ή αναφέρουν έναν άλλον άνθρωπο, ο οποίος δεν είχε συμμετάσει και καθόλου. Ψευδεί δεδομένα. Το data fabrication είναι διαφορό από το falsification. Fabrication σημαίνει ότι εξολοκλήρω, έχω φτιάξει ψευδεί δεδομένα. Το falsification είναι ότι έχω αλλιώσει τα δεδομένα έτσι ώστε να μου δώσουν το αποτέλεσμα που θέλω. Αυτό μάλιστα σήμερα, όπου πια πολλοί υποχρεώνονται να καταθέτουν και τα πρωτογενή δεδομένα στην ερευνά τους, έτσι ώστε να τα πάρουν άλλες επιστημονικές ομάδες και να χρησιμοποιούν τα ίδια δεδομένα να βγάλουν το ίδιο αποτέλεσμα. Και πραγματικά έχουν αποσυρθεί δημοσιεύσεις. Όταν βγήκε μια άλλη ομάδα και είπε ότι εγώ έχω κάνει το πείραμα με τα ίδια δεδομένα, λέει ψέματα ο κύριος. Και έχουν αποσυρθεί δημοσιεύσεις. Λογοκλωπή. Έχει κλέψει αυτός κείμενα. Έχει αναφέρει ιδέες άλλον ως δικές του. Μάλιστα οι εκδότες χρησιμοποιούν, πώς έχουμε εμείς το έφωρος για να ελέγχουμε τις δικές σας εργασίες στα ελληνικά, οι εκδότες έχουν το εργαλείο το authenticate, το οποίο κάνει μια παρόμοια δουλειά με το έφωρος, χρησιμοποιεί άλλη βάσης σύγκρισης. Και οι βάσεις σύγκρισης είναι επιστημονικά, περιοδικά. Σύγκρουσης συμφερόντων. Το παράδειγμα που σας ανέφερα με τον γιατρό. Μήπως εγώ ο γιατρός πληρώνομαι από την εταιρεία και βγάζω ένα άρθρο ότι αυτό το φάρμακο είναι το καλύτερο. Αυτό όμως μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο. Γιατί πώς δημιουργείται η ιατρική πρακτική. Παίρνουν άρθρα τα οποία έχουνε δημοσιευτεί και λένε η τάδομάδα ανακοίνωσε αυτό και σώθηκαν, λένε ότι από τους 10 ασθενείς αύξησαν το προσδόκημο ζωής στους 8 ασθενείς, άρα θα ακολουθήσω εγώ αυτή την ιατρική πρακτική στους δικούς μου ασθενείς. Εντάξει. Βλέπω ότι είναι και επικίνδυνο. Πολαπλές υποβολές. Αυτό δεν είναι σωστό. Δηλαδή, λέω εγώ, OK, θα υποβάλλω το ίδιο άθρα σε 5 περιοδικά και όποιος το δεχτεί πρώτος εκεί θα το δημοσιέσω. Αυτό είναι λάθος. Μην δημιουργήσετε από άγνοια κακό όνομα πριν καν ξεκινήσετε την ερευνητική σας πορεία. Διότι πολλές φορές οι ειδικοί στο δικό σας τομέα είναι τα ίδια άτομα. Μπορεί κάποιος να είναι reviewer σε 3 περιοδικά και να λάβει 3 φορές το δικό σας άρθρο. Επίσης, από τη στιγμή που εσείς θα λάβετε κακό όνομα, καταλαβαίνετε ότι δεν είναι καλό για τη δική σας φήμη, διότι η δική σας φήμη χτίζεται πάνω στη δουλειά την οποία δημοσιεύεται. Επίσης, και χωρίς να έχεις τους συμπιλκριτές, μπορεί να γίνεις αδυπατητικός. Σε περιοδικά που εδώ της ήδη έχει βάλει διπλή διπλή κρίση και σου έρχεται ένα γράμμα κάποια στιγμή και σου λέει μην το δημοσιεύσεις, το έχω βγάλει εκεί, δεν τον ξανά δέχεσαι αυτό το κομπάλι, γιατί θα έχουν τιμώσει δύο συναδεχτοί σου που θα τους έχεις κρατήσει εκεί να διορθώνουν και να σχολιάσουν και θα σου πουν μετά γιατί με έβαλες να το κάνω αυτό. Εκτύθεται ο εκδότης πάρα πολύ άσχημα. Πάρα πολύ και οι εκδότες δεν δέχονται μετά και δεν δέχονται μετά να δημοσιεύσουν ξανά άρθρο, μπαίνεται στη μαύρη λίστα ας πούμε. Και επίσης αυτό που λένε το salami-slicing, παρακαλώ. Στην περίπτωση που είπατε ότι θα μην απογοητευτούμε, σε περίπτωση ας πούμε ότι μας απορρίψουν για ένα άρθρο και δεν δεχτούν να κάνουν κάποιες άλλα κέρδι για να μπορέσουν να το ξαναδιορθώσουμε και τέτοια. Εμείς δεν θα μπορέσουμε μετά να το ξαναβόλουμε σε κάπου αλλού. Ναι, αλλά έχει ολοκληρωθεί μια διαδικασία υποβολής. Λέω να μην έχετε τρεις διαδικασίες, δύο διαδικασίες ταυτόχρονα για το ίδιο άρθρο. Αυτό που λέτε είναι φυσικά θεμητό. Άλλωστε πολλά περιοδικά γάνουν ερώτηση, δηλαδή υπάρχει ένα έννοι που πρέπει να πεις βεβαιώνω ότι δεν έχεις αποβλήκει του κανένα αλλού, είναι ολόκληρο. Ακριβώς. Επίσης αυτό το publisher πέρυσα, δηλαδή υπάρχει αυτή η δαμόκληρο σπάθια, και οδηγεί σε πολλούς εγγραφείς, το λένε salami slicing, δηλαδή όπως κόβω τις φέτες από το Παριζάκι ας πούμε, παίρνω μία ολοκληρωμένη έρευνα, δεν την παρουσιάζω ολοκληρωμένη, παρουσιάζω ένα αποτέλεσμα εδώ, ένα αποτέλεσμα εκεί, άρα δεν παρουσιάζω μία ολοκληρωμένη έρευνα και σπάω την έρευνά μου σε δύο-τρία κομμάτια προκειμένου να έχω δύο-τρεις δημοσιεύσεις. Εντάξει. Φυσικά όταν είναι ένα πολύ μεγάλο project και υπάρχουν κάποια πρώτα αποτελέσματα τα οποία δείχουν μία τάση, αυτό φυσικά μπορεί να παρουσιαστεί αλλά πρέπει να αναφερθεί ότι εντάσσεται στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου project. Εντάξει. Λοιπόν, υπάρχει μία επιτροπή σχετικά με τις αρχές ηθικής δημοσίευσης, η οποία ξεκίνησε φυσικά από επιμελητές ιατρικών περιοδικών στο ΗΠΑ, αλλά ποια αποτελούν μέλη και εκδότες περιοδικών ή επιμελητές. Πολλά περιοδικά μάλιστα που είναι μέλη σε αυτή την επιτροπή βάζουν το αντίστοιχο λογότυπο, ότι είμαστε μέλος στην COPE. Πολύ σημαντικό είναι ότι έχουν κάνει ένα σύνολο αρχών, τις οποίες πρέπει να ακολουθούν οι επιμελητές των περιοδικών. Άρα λοιπόν μπορεί κάποιος να το θεωρήσει αυτό και ως ένα επιπλέον κριτήριο για να επιλέξει ένα περιοδικό να δημοσιέρει στη δουλειά του. Η αλλαγή στην επιστημονική επικοινωνία. Τι έχουμε λοιπόν, έχουμε νέες τεχνολογίες οι οποίες μας δίνουν παραπάνω δυνατότητες, όπως σας είπα, συνεργασίας. Σας έδωσα το παράδειγμα από το SER, αλλά μας επιτρέπει να κάνουμε και νέες μορφές δημοσίευσης. Ήδη υπάρχουν περιοδικά, τα οποία εκδίδουν συνολαδεδομένο, πρωτογενά δεδομένο. Ή περιοδικά τα οποία δημοσιεύουν ήχο ή κάτι οπτικοακουστικό ή ακόμη και λογισμικό για τους πληροφορικούς. Και γενικώς οι νέες τεχνολογίες μπορούν να συνδράμουν και να φέρουν νέες εξελίξεις όσον αφορά αυτό που λέγαμε στην αρχή, την καταγραφή. Δηλαδή υπάρχουν οι preprint server, παραδείγματος χάρη στην φυσική. Υπήρχε ένα server, ο ArcSci, όπου προκειμένου να αποκτήσουν αυτή την πνευματική προτεραιότητα, βγάζαν εκεί μια προδημοσίευση, για να κατοχυρώσουν ότι εγώ το είπα πρώτος. Και μετά από εκεί πέρα πολλά περιοδικά είπαν ότι αυτή η προδημοσίευση με ενδιαφέρει, έλα εδώ να σου την κάνω αξιολόγιαση και να σου τη δημοσιεύσω. Αυτό είναι ένας άλλος τρόπος δημοσίευσης. Αλλά αυτά είναι όλα ακόμη ρευστά και δεν υπάρχει... Εγώ σας μίλησα για το κλασικό, ας πούμε, σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας. Αυτό είναι, που είπατε, δεν είναι λίγο συγνώμη και όλους εσείς, ότι είναι άσχετο από τα πνευματικά δικαιώματα. Όχι, δεν είναι άσχετο. Για πατέντες, οι πατέντες είναι ένα άλλο θέμα, αν μιλάτε για πατέντες. Είναι ένα άλλο θέμα. Οι πατέντες, δεν θα ήθελα να το αγγίξω, γιατί όντως εκεί πέρα είναι λίγο περίεργα τα πράγματα από τα πνευματικά δικαιώματα. Όχι, δεν είναι μόνο θέμα πνευματικών δικαιωμάτων. Πολλές φορές, ξέρετε, σε κάποιες τομείς υπάρχουν ανταγωνιστικές επιστημονικές ομάδες ανα τον κόσμο. Και αυτό το θεωρώ πάρα πολύ χρήσιμο, διότι έτσι λέει ο ένας κάτι, λέει ο άλλος κάτι και έτσι παράγεται ένας διάλογος, γι' αυτό μιλάμε για επικοινωνία και έτσι προωθείται η έρευνα. Πολλές φορές θέλω να πω ότι εγώ το βρήκα πρώτος. Στην ιατρική, ειδικά, αυτό συμβαίνει πάρα πολύ και στη φυσική. Φυσικά δεν μπορούμε να πούμε ακόμη, δηλαδή, για το ότι χρειαζόμαστε ένα καινούριο σύστημα επιστημονικής επικοινωνίας, το οποίο θα μας προσφέρει περισσότερα, ήδη συζητιέται από το 2001. Αλλά δεν έχουν καταλήξει, γιατί υπάρχουν, όπως σας είπα και στην αρχή, πάρα πολύ εμπλεκόμενοι, οι οποίοι πρέπει να συνονιθούν. Ένα παράδειγμα που σας έδωσα και πριν είναι με τους κριτές, ότι δεν θα έπρεπε με κάποιο τρόπο και ο κριτής να επιβραβευθεί για τη δουλειά που έχει κάνει, γιατί αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται πουθενά και είναι κάτι που το κάνει πραγματικά δωρεάν. Λοιπόν, εγώ όμως ενδεικτικά θα εστιάσω σε δύο θέματα. Στο ένα είναι στις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και στους εναλλακτικούς δίκτυκτες μέτρησης. Αν το αναφέρω μάλιστα στην βιβλιογραφία αυτό, έχω τέλος μια βιβλιογραφία που μπορεί να τη βρείτε ενδιαφέρουσα. Αυτό που μου άρεσε για τα digital humanities είναι ότι δεν είναι απλώς πληροφορική και ανθρωπιστικές επιστήμες. Αφορούν συνεργασία, διαπολιτισμικότητα, διαθεματικότητα. Πολλές φορές έχουν και το ρίσκο ότι κάνω κάτι πρωτοποριακό που μπορεί να μην βγει κάτι. Σίγουρα αποτελούν κάτι δημιουργικό και έχουν πάρα πολύ έντονη την έννοια του project, ότι εγώ φτιάχνω ένα project. Συνδυασμός λοιπόν ψηφιακής τεχνολογίας και ανθρωπιστικών επιστημών, όπως και στις παραδοσιακές ανθρωπιστικές επιστήμες, έζηζε και στις ψηφιακές, υπάρχουν εργασίες ανάλυσης, κριτικής, ερμηνείας, επιμέλειας, σχολιασμών, ιστορική έρευνα και συγκυμενοποίηση. Αυτό είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο για εσάς, για μένα δεν είναι και το contextualization, για μένα δεν το... Απλώς βρήκα ότι υπάρχει αυτός ο όρος και σημαίνει κάτι πολύ συγκεκριμένο στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Και φυσικά αυτό το project based, ότι αυτό λοιπόν έχει την έννοια ενός project. Μάλιστα πρόσφατα την Παρασκευή κάναμε το Thes Week μια δράση λυγματογράφησης για τους λογοτέχνες, οι οποίοι αναφέρονται σε σημεία μέσα στη Θεσσαλονίκη και γνώρισα μια εκπληκτική φοιτήτρια, η οποία την είπα να έρθει εδώ σήμερα, αν μπορούσε να με βοηθήσει σε κάποια πράγματα, αλλά αυτή τη στιγμή έχει και αυτή την παρουσίαση, η οποία ασχολείται με ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και κάνει οπτικοποίηση δεδομένων μέσα από ανάλυση κειμένων. Αυτό μόνο που το άκουσα μου φάνηκε πάρα πολύ εκπληκτικό. Και της είπα ότι θα ήθελα κάποια στιγμή να μου το δείξει, αν έχω κάποια ανέα, ίσως να σας στείλω ένα email και να το προωθήσετε στους φοιτητές σας. Εδώ έχω κάποια παραδείγματα, τα οποία θα μπορούσατε εσείς κατεβάζοντας την παρουσίαση να τα δείτε και είναι από διαφορετικά πανεπιστήμια. Μου άρεσε το Digital Dante, όπου είναι κείμενα του Δάντη, αλλά δεν είναι ότι απλώς εγώ τα ψηφιοποίησα και σας παρουσιάζω την εικόνα του κειμένου. Έχουν από πίσω το κείμενο, όπου μπορούν οι δικές μηχανές να κάνουν αυτό που λένε text mining, δηλαδή εξόρυξη δεδομένων από κείμενα και να δουν ποιοι. Η τάδε λέξη. Κοντά με ποιες λέξεις συνήθως αναφέρεται ή ας πούμε η τάδε λέξη με ποια έννοια αναφέρεται μέσα στα κείμενα του Δάντη. Οι ιστορικούς κριτικούς φιλογόγους και λοιπά, ότι ο Δάντης ασχολείται με αυτό και με εκείνο και με το άλλο θέμα και ψηφιομέγα θέματα. Ξαφνικά βλέπουμε μια λέξη που αποτελεί κοινό τόπο σε όλα, και τα τρία έργα της Θείας Κομοδίας για παράδειγμα, ή σε όλα τα αφηλυτικά του έργα. Και ξαφνικά μπορούμε με πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια να αποφασίσουμε τι ακριβώς είναι αυτό που τον απασχόλησε κάθε φορά που έγραφε. Αυτό δεν μπορούσαμε πάλι να το αποδείξουμε, δηλαδή κάναμε μέχρι τις γνώσεις των λέξεων, τώρα όμως κάνουμε τις λέξεις που εμφανίζονται παντού. Δηλαδή τώρα μπορούμε να συνδέουμε τα κείμενα, ή ας πούμε το contextualization. Πανιά στη μετάφραση όταν ψηφιοποιούσαμε κείμενα, ακούσε να λέμε ποιο είναι το θέμα τους. Κάποια στιγμή, και αυτό το σέβω πολύ καλά οι διευθυκονόμοι, για τους οποίους νιώθω τεράστια ευνομοσύνη και αγάπη πάντοτε. Σε βιβλία που έκανα εγώ και στο αρχείο του Παπάτη, και που κάνω ακόμα, προσθέσανε στοιχεία ακριβώς contextualization, γιατί βάλανε μέσα στην περιγραφή του θέματος και όλη την περίσταση θέματος. Δηλαδή, ποιος γράφησε, ποιον γράφει, τι είναι αυτός που γράφει, ποια τροπολογία έγινε, τι λέξεις στιγμιά υπάρχουν και λοιπά και λοιπά. Σαφνικά δόζανε ζωή, δόζανε ψυχή. Τα κείμενα που μπορέσαμε έτσι να τα περιγράφουμε με το πλαίσιο του και μπορείς από πολλούς δρόμους πια να τα αναζητήσεις. Εδώ είναι αυτό που σας λέω, ότι σήμερα πια δεν κάνουμε έρευνα με βάση κάθε συγκεκριμένη επιστημονική περιοχή. Σήμερα δανειζόμαστε, από την ώρα που άλλες επιστήμες, πέρα από τη θυλολογία, διαχειρίζονται τις πληροφορίες, είτε ακόμα θετικές είτε θεωρητικές επιστήμες. Σήμερα κάνουμε έρευνα με αυτά πια που διαχειρίζονται οι βιβλιοτυπονόμοι σε όλον τον κόσμο, και κυρίως τον ογκλοφεκτονικό κόσμο, και πρέπει να γνωρίζουμε κάθε φορά πώς εξελίσσονται. Λοιπόν, εδώ έχω κάποιους ενδιαφέροντες δικτυακούς τόπους σχετικά με τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες. Υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Ένωση για τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες, όπου εκεί πέρα μπορείτε να δείτε τα μέλη τους, και ένα μανιφέστο το οποίο έχουνε βγάλει, ένα περιοδικό, ένα πολύ σημαντικό blog. Βρήκα από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης ένα LibGuide, είναι ένας οδηγός, ειδικά για αυτούς οι οποίοι θέλουν να δούνε ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και την ιταλική γλώσσα, οπότε θεώρησα ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για εσάς. Και τώρα λίγο να δούμε για τους εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης. Τι είπαμε, πώς μετράμε σήμερα τον αντίκτυπο, σε όλα αυτά υπάρχει μια διάσταση του χρόνου, δηλαδή πρέπει να περιμένω κάποιο χρόνο για να αποδώσουν αυτοί οι κλασικοί δίκτες μέτρησης. Ναι, όμως εγώ αν θέλω να ελέγξω τις πρώτες αντιδράσεις στη δημοσιευμένη έρευνά μου, να δω το κοινωνικό αντίκτυπο της έρευνας που παράγει ένα εργαστήριο ή ένα πανεπιστήμιο συνολικά, δηλαδή έγινε η δράση, η θέση wiki. Το οποίο αυτό ήταν μια πολύ σημαντική δουλειά, την οποία έκαναν φοιτητές, δεν είναι μια δημοσιευμένη έρευνα, ωστόσο έχει έναν αντίκτυπο και αυτό το ενδιαφέρει το πανεπιστήμιο συνολικά, δεν μιλάω για αξιολόγηση έρευνη, μιλάω για αξιολόγηση του πανεπιστήμιου. Ένα πανεπιστήμιο ενδιαφέρει ο κοινωνικός αντίκτυπος της δουλειάς του, εντάξει. Και επισκεψιμότητα και πόσο πολύ αναφέρθηκε στα τοπικά μέσα, παραδείγματος χάρη. Ή παραδείγματος χάρη, αν εγώ είμαι σκηνογράφος, καθηγητής πανεπιστήμιου, σκηνογράφος και συμμετέχω σε μία θεατρική παράσταση, η οποία έχει κάνει πάταγο, έχει πάρει ποσα βραβεία, αυτό δεν μπορεί με αυτό να μετρηθεί. Ούτε αν είμαι, παραδείγματος χάρη, ακριβώς. Ακριβώς, ναι, ακριβώς. Αυτό λοιπόν, ειδικά για τις κοινωνικές επιστήμες, τις ανθρωπιστικές, τις καλές τέχνες, αυτό δεν μπορεί να μετρηθεί με αυτό το πράγμα που σας δείχνω τώρα, εννοείται ότι δεν μπορεί και γι' αυτό το λόγο έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται εναλλακτικοί δίκτες μέτρησης. Λοιπόν, αν θέλω να ενημερωθώ για το χρόνο ή τα χρονικά διαστήματα που η έρευνά μου προκαλεί ενδιαφέρον, παραδείγματος χάρη, και αυτό είναι και ένα σημείο που μπορούν να το αξιοποιήσει ένας ερεμπτής. Αν θέλω να εντοπίσω την πιο πρόσφατη έρευνα σε ένα θέμα χρησιμοποιώντας ως φίλτρο τον άμεσο αντίκτυπο που αυτή έχει τώρα, πώς θα το κάνω? Χρησιμοποιήσω εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης. Τι είναι αυτό? Βέβαια, σημειωτέων, οι εναλλακτικοί δίκτες μέτρησης αποδίδουν αν ο ερευνητής είναι παρόν σε αυτά στα μέσα κοινωνικής δικτύουσης. Αν δεν είναι, λογικό είναι να μην υπάρχουν εναλλακτικοί δίκτες, να μην υπάρχουν στοιχεία γι' αυτό. Τι μετράνε, λοιπόν, κάποιοι το ορίζουν ως αντίκτυπο των επιστημονικών δημοσιεύσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύουσης και κάποιοι ως αντίκτυπο online γεγονότων και συζητήσεων, το αφήνουν λίγο πιο θεωρητικό. Τι μετράνε και πώς. Υπάρχουν παράλληλα προσπάθειες. Σε αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ένας δίκτης ο οποίος να σημαίνει κάτι, δηλαδή το impact factor, αυτή ήταν η επιτυχία του, ότι λες impact factor και κάποιος καταλαβαίνει πολύ καλά τι σημαίνει. Λες say index και κάποιος καταλαβαίνει πολύ καλά τι σημαίνει. Δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τους ανελακτικούς δίκτες μέτρησης. Η βασική υποδομή είναι το DOI, δηλαδή όταν διαφημίζετε τη δουλειά σας να χρησιμοποιείτε το DOI, διότι έτσι αυτό το χρησιμοποιούν ως εργαλείο αυτοί οι οποίοι έχουν ανελακτικούς δίκτες μέτρησης για να συλλέγουν τα δεδομένα. Όμως, ας μην το πάμε σε κάτι τόσο επίσημο. Έχετε αναρτήσει κάτι στο ιδρυματικό καταθετήριο. Δεν θα σας ενδιέφερε να δείτε πόσοι κάνανε view, δηλαδή πρόβαλαν τη σελίδα, ή πόσοι κάναν download το κείμενό σας από εκεί. Διότι αν δείτε εσείς ότι το άρθρο σας είχε 150 download, λέτε θα πάρω 15 ευτερό αναφορές, δεν θα πάρω. Είναι μια ένδειξη, μπορεί να μην χρησιμοποιήθηκα από επίσημα, αλλά έναν ερευνητή τον ενδιαφέρει αυτό. Επίσης, δεν θα σας ενδιέφερε να δείτε, παραδείγματος χάρη, αν ένας ερευνητής, ο οποίος τον έχετε εντοπίσει, σας ενδιαφέρει η δουλειά του και κινείστε στο ίδιο χώρο, αν σε ένα tweet το οποίο κάνει, λέει, κοιτάξτε έναν καινούριο άρθρο που βρήκα και είναι της κυρίας Κασάβη. Δεν θα σας ενδιέφερε να δείτε ότι αυτός ο άνθρωπος πρόσεξε τη δουλειά μου. Ειδικά για μας, στους νέους ερευνητές, είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό. Ναι, για όλους είναι, αλλά σε ένα νέο ερευνητή, ο οποίος είναι λίγο πιο άγνωστος και λίγο μπαίνει σε έναν καινούριο χώρο, είναι μια επιβεβαίωση ότι κάτι κάνω καλά. Προς το παρόν κάτι κάνω καλά. Αναρτήσεις σε ιστολόγια, Facebook, YouTube, δηλαδή αν κάποιος έχει συμμετάσχει σε μια συναυλία και αυτή η συναυλία έχει αναρτηθεί στο YouTube και την έχουν δει πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, δεν έχει έναν νόημα για αυτόν τον άνθρωπο. Πάρα πολύ. Πότε γίνονται όλα αυτά, το καλό είναι ότι γίνονται άμεσα. Δηλαδή δεν θα περιμένεις όπως θα περιμένεις με τις ατεροαναφορές ή με το IBA Factor κάποια χρόνια. Βλέπεις την κατάσταση εκείνη τη στιγμή. Τα χρειαζόμαστε. Αυτό που είπαν σε αυτό το Συνέδριο Εναλλακτικών Δικτωγών Μέτρησης, είπαν ότι different data, different story. Αυτά διηγούνται λοιπόν μια άλλη ιστορία. Και μάλιστα το χαρακτήριζαν και λίγο ρομαντικά ως πυξίδας στο ταξίδι της γνώσης και της έρευνας. Καθώς όταν θα ξεπεράσουν το IBA Factor θα τα ξαναεκτιμήσουν όμως. Αλλά ήταν πολύ προσεκτικοί, διότι ήθελαν να πουν ότι οι εναλλακτικοί δίκτες μέτρησης αποτελούν μια πολύ καλή πηγή ενημέρους για τον ερευνητή, αλλά αυτό το οποίο προσπαθούσαν να προβάλουν ως σενάριο χρήσης είναι την αξιολόγηση του ιδρύματος και όχι του ερευνητή. Δηλαδή συνολικά ένα ιδρύμα τι αντίκτυπο έχει η δουλειά του στην κοινωνία. Αυτό όμως θα είναι μετά αντίκτυπο ξανά στον μεταπτήκ εαγώριστον του ΙΚΟΡΤΟ. Ακριβώς. Δηλαδή η συσπήρωση γύρω από τα ιδρύματα όπως ακριβώς και η αγωνία μας να κάνουμε ιτερόναπορες σε δουλειές που τουλάχιστον γίνονται δίπλα μας και ξέρουμε καλά και μπορούμε να τις κλείνουμε, δεν είναι ένα πράγμα φανατισμού, δεν είναι ένα προϊόν φανατισμού, είναι μια πολιτική πράξη η οποία αναδεικνύοντας το ίδιμα και τον γύρω μας συναδέκτος και κάνει ισχυρότερη τη θέση μας στον παγκόσμιο χάρτη. Μα αυτή είναι και η διαφορά της ανάρτησης της δουλειάς σας. Λέει κάποιος εγώ γιατί να το ανάρτησω στο ιδρυματικό καταθετηρίο, έχω το Academy και το Research Gate παραδείγματος χάρη. Εντάξει. Το Academy και το Research Gate θεωρούνται κοινωνικά μέσα δεκτίωσης. Ωραία. Το ιδρυματικό καταθετήριο όμως όταν το καταθέτει εκεί το πλήρες κείμενο συμβάλλεται στην ανάδειξη του έργου του Αριστοτελείου. Εγώ δεν διαφωνώ. Κάποιος θέλει να έχει το Academy και το Research Gate. Αυτό που τους προτείνω είναι πρώτα απ' όλα η ανάρτηση σε αυτά τα δύο site είναι ενάντια στη συμφωνία που έχουν υπογράψει οι συγγραφείς με τα περιοδικά. Σύντομα αυτό δεν το γνωρίζουμε. Οπότε αυτό το που εμείς προτείνουμε είναι να το αναρτήσετε στο ιδρυματικό καταθετήριο και στους λογαριασμούς που έχετε στο Academy και το Research Gate να δίνετε το link προς το ιδρυματικό καταθετήριο. Και διαφημίζετε τη δουλειά σας σε δύο σημαντικά μέσα κοινωνικής δικτύους που χρησιμοποιούν οι ερευνητές, ακολουθείτε την πολιτική την οποία έχετε υπογράψει με τον εκδότη, διότι λέει ο εκδότης ότι δεν θα το αναρτήσετε το άρθρο πουθενά παρά μόνο είτε στην προσωπική σας σελίδα είτε στο ιδρυματικό καταθετήριο και συμβάλλετε στον αντίκτυπο στην αξιωλόγηση του ιδρύματος. Είναι τριπλό το καιρό σου. Φυσικά, αλλά ξέρετε τι γίνεται πολλές φορές στο εξωτερικό, είναι τόσο αυστηρά τα πράγματα όπου το πανεπιστήμιο αξιολογείται ακόμη και οι ίδιοι οι καθηγητές αξιολογούνται από το πόσες δημοσιεύσεις έχουν στο ιδρυματικό καταθετήριο. Δεν με νοιάζει πουθενά όλο που τις έχεις, εγώ τα δεδομένα θα τα πάρω από εκεί. Λοιπόν, συνεχίζω. Οι εναλλακτικοί δίκτες μέτρησης δεν είναι κάποιος εξωγήινος που υποψιαζόμαστε ότι είναι κάπου εκεί, έξω, είναι, δεν είναι. Υπάρχουν ήδη. Υπάρχουν ήδη εργαλεία που μετράνε τους εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης, εκδότες οι οποίοι προβάλλουν εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης, προφίλ ερευνητών όπου τα έχουν συμπεριλάβει και μάλιστα χρησιμοποιούν το και στην αξιολόγηση τριμάτων. Πολύ σύντομα. Αυτές είναι εταιρίες οι οποίες ήδη συλλέγουν εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης και το πουλούν ως προϊόν. Οι πιο σημαντικοί είναι το Altmetric και το Plum Analytics και φυσικά υπάρχουν και κάποιες άλλες εταιρίες, όπως και το Mendeley. Παραδείγματος χάρη, δίνει, άμα δείτε το Mendeley επειδή έχει αγοραστεί από τον Elsevier, ο Elsevier και στις κόπους έχουν συμπεριλάβει πώς οι readers, πώς οι αναγνώστες έχουν συμπεριλάβει το συγκεκριμένο άρθρο στην προσωπική τους βιβλιογραφία. Άρα λοιπόν, ενώ είναι το Mendeley ελεύθερο, το δίνουν ελεύθερα, το έχει αγοράσει μια εταιρεία, αλλά η προστηθέμενη αξία για την εταιρεία είναι ότι έχει κάνει αυτή τη σύνδεση παρέχοντας έναν εναλλακτικό δίκτη μέτρησης. Εδώ σας δίνω ένα παράδειγμα από τον Elsevier, όπου ένα άρθρο από δίπλα, τώρα είναι μικρά τα γράμματα, ξέρω, λέει ότι αναφέρεται σε 9 blogs, 400 tweets έχουν γίνει με αυτό το άρθρο, 40 facebook, 7 google+, κτλ κτλ. Και μάλιστα ότι αναφέρεται πολύ σημαντικό και σε 4 σελίδες της wikipedia. Πολύ σημαντικό, δηλαδή, θεωρεί κάποιος ότι πολύ βασικό για να πάρεις μία βασική γνώση για αυτό το πεδίο είναι το συγκεκριμένο άρθρο. Εδώ είναι ένα προφίλε ερευνητή, είναι ο Jason Primm, ο οποίος μάλιστα έφτιαξε και το impact story, όπου εδώ πέρα έχει εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης. Αυτό το οποίο εμένα μου άρεσε και το δίνω ως παράδειγμα, λέγεται Twitter fans, δηλαδή ποιοι έχουν κάνει αναφορά σε δημοσιεύσεις του Jason Primm μέσα από το Twitter. Και τι είναι σημαντικό, λέει ότι αυτόν που τον έχει ως πρώτο έκανε retweet το καινούριο του Jason Primm και πόσοι ακολουθούν αυτόν τον άνθρωπο, τον ακολουθούν 421.147 άτομα. Δηλαδή 421.147 άτομα ενημερώθηκαν για την καινούργια δουλειά του Jason Primm. Πολύ σημαντικό. Εδώ είναι από τον χώρο της ιατρικής, είναι ένα πανεπιστήμιο στην Αμερική, το North-Wester, το οποίο τι κάνει. Πέρα από τις κλασικές βιβλιογραφικές μελέτες, τι αιτήρια αναφορές, τι h-index έχει κάθε ερευνητής, περιλαμβάνουν και εναλλακτικούς δίκτες μέτρησης. Γιατί, τι τους ενδιαφέρει, λέει παραδείγματος χάρη, πόσοι δημοσιογράφοι, γιατί πολλοί δημοσιογράφοι ασχολούνται με το ιατρικό ρεπορτάζ, έχουν ασχοληθεί σε κλαϊκευμένη ιατρική, ουσιαστικά, με έρευνα που έχει κάνει το δικό μου ίδρυμα. Και αυτό, λοιπόν, προσπαθούμε αυτόν τον τρόπο να μετρήσω, το κοινωνικό αντικτυπο της ιατρικής έρευνας που γίνεται στο συγκεκριμένο ίδρυμα. Αυτό, αντίστοιχα, θα μπορούσε να γίνει σε πάρα πολλούς οτομίους, όχι μόνο την ιατρική. Απλώς μου άρεσε πάρα πολύ αυτή η δουλειά και μου έκανε πάρα πολύ εντύπωση ότι αυτή τη δουλειά την κάνει μόνο ένα άτομο. Διότι συνήθως παραπονούμε στην Ελλάδα ότι δεν έχω προσωπικό. Λοιπόν, εκεί που έχουν και προσωπικό, ένα άτομο την κάνει τη δουλειά. Και φυσικά, χρηματοδοτικοί οργανισμοί, χρηματοδοτικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν τους αναλακτικούς δίκτες μέτρησης γιατί δεν τους ενδιαφέρει. Λένε λοιπόν ότι, ok, αν τη δουλειά αυτή αναφέρεται πολύ στα κοινωνικά μέσα, άρα θα μάθουν περισσότεροι άνθρωποι ότι εγώ το χρηματοδότησα αυτό. Άρα, λοιπόν, το χρησιμοποιούν έτσι. Μάλιστα, ένας ερευνητής στις ερευνητικές του προτάσεις, όταν κάνει μια πρόταση για να του δώσει χρηματοδότηση, συμπεριλαμβάνει πάντοτε και αναλακτικούς δίκτες μέτρησης για να δείξει πόσο γνωστό θα... Δηλαδή, αν είστε εσείς με χρηματοδοτήστε, κοιτάξτε πόσο γνωστό εγώ θα κάνω το γεγονός ότι με χρηματοδοτήσατε. Στην Ελλάδα, λοιπόν, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό το οποίο συζητήσαμε πάρα πολύ με τη συνάδελφό μου, την Ελευθερία, την Κοσέογλου, που πήγαμε σε αυτό το συνέδριο και είδαμε τους αναλακτικούς δίκτες μέτρησης, θεωρούμε ότι πως είναι βιώσιμο αυτό το πράγμα για εμάς. Σίγουρα για ενημέρους των ερευνητών. Έναν ερευνητή τον ενδιαφέρει να δει άμεσα τι αντίκτυπο έχει η δουλειά του. Στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, σας ανέφερα ένα-δυο παραδείγματα, και επίσης κάποιοι ερευνητές το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν δίκτυα συνεργασίας. Δηλαδή όταν εγώ προσπαθώ να πάρω ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης, πρέπει να έχω συνεργασία με κάποιους ερευνητές σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα λοιπόν, βλέποντας πυχή ότι μου έχει κάνει ρτουίτ ο τάδε ερευνητής από την Ιταλία, ενδιαφέρεται και τη δουλειά μου, για να αποκτήσω με το email μια συνεργασία και έχω ένα ενδυνάμι δίκτυο, έτσι ώστε όταν πάω να κάνω μια πρόταση, να έχω ήδη κάποιους ανθρώπους σε άλλες χώρες που μπορώ να συνεργαστώ μαζί τους. Λοιπόν, αυτή είναι μια έρευνα στην οποία σας καλώ να συμμετάσχετε ως νέοι ερευνητές. Αυτό οργανώνεται από την βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, όπου προσπαθούν να καταγράψουν τα εργαλεία που χρησιμοποιούν σήμερα οι ερευνητές στην επιστημονική επικοινωνία. Και μάλιστα, αν δώσετε και το email σας, θα σας πούνε ότι σε αυτό το κομμάτι είστε πιο κλασικοί, ενώ σε αυτό το κομμάτι είστε πιο πρωτοποριακοί, παραδείγματος χάρη. Έχω ήδη, η πρώτη μου διαφάνεια ήταν από όπου μπορούν να κατεβάζουν αυτό το PDF, έτσι ώστε λειτουργούν και όλα τα λένε. Αυτό που ήθελα να πω είναι ότι εμείς ως Αριστοτέλλειο ζητήσαμε να φτιαχτεί ένα ειδικό URL, έτσι ώστε να συλλεχθεί η συμπεριφορά των ερευνητών του Αριστοτελείου, για να δούμε αν υπάρχει κάποια ανάγκη και εμείς ως βιβλιοθήκη να παρέχουμε υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε συγκεκριμένα κομμάτια. Σας ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ, ξέρω ότι σας βοβάρδησα, ελπίζω να ήταν ενδιαφέρον. Ευχαριστώ, ήταν πολύ σημαντική η προσφορά σας και θέλω αυτά να τα σκεφτείτε, να τα ξανασκεφτείτε, θα μπορέσετε να απαντήσετε μόλις αναρκητούν. Ό,τι αν θέλετε και μέσω email κάποια στιγμή να απαντήσω σε κάποια ερωτήματα. Εννοείται, μόνο ενοείται. Επίσης στο τέλος έχω μια βιβλιογραφία την οποία μπορείτε να βρείτε χρήσιμη και επίσης πάντοτε όταν χρησιμοποιούμε εικόνες, καλό είναι πια να χρησιμοποιούμε και πού βρήκαμε την εικόνα, έτσι ώστε να αποδώσουμε και τις αναφορές εκεί πέρα. Λοιπόν, σας ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ. Πείτε μου τώρα, γινόταν αυτό μια συντάξη, τι να κάνει τώρα η Κασσάκη με τη μεταφρασιολογία σε σχέση με αυτό που πρέπει είναι εμπιστοίμα και σφυροφορία. Είστείς μέσα, θα πιούμε κάθε μαζί. Ευχαριστώ πάρα πολύ, να είστε καλά. Πάρα πολύ καλός. Ευχαριστώ πάρα πολύ, να είστε καλά. Να ευχαριστήσουμε και το ΚΙΘ, πάντοτε μας στηρίζει. Ε, βέβαια. Ναι, ελπίζω να καταγράφηκε. |
