| : [♪ Μουσική Εισαγωγής Μουσικής Μουσικής Εισαγωγής Μουσικής ΥΣΣΗΣΩΣΩΣΩΣΩΣΤΟΣΙΣΙΣΕΣΤΟΣΗΣΕΣΗΣΗΣΗΣΕΣΗΣΗΣΗΣΩΣΩΣΗΣΩΣΗΣΗΣΗΣΕΣΩΣΗΣΗΣΗΣΗΣΩΣΗΣΕΣΕΣΕΣΕΣΗΣΗΣΗΣΗΣΗΣΗΣΗ� Με νοσταλγία διηγούνται οι μεγάλοι και προσπαθούν να μεταφέρουν από γενιά σε γενιά τα ήθη και έθιμα του τόπου μας. Και είναι αυτές οι νέες γενιές που τελειωθετούν με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να σώζονται ως σήμερα προσαρμοσμένα στο σήμερα. Χριστούγεννα Και στα κοζανίτικα σπίτια οι νοικοκυρές ξεδίπλωναν το μαγερικό τους ταλέντο μέρες πριν, ώστε να προλάβουν να ετοιμάσουν το Χριστυγεννιάτικο τραπέζι. Κυρίεργο φαγητό το χοιρινό μαγειρεμένου σε διάφορες εκδοχές. Το πρώτο και τιμητικότερο λόγο όμως είχε η μεγάλη κατσαρόλα με τα γιαπράκια. Πότε και από κανένα σπίτι μέχρι και σήμερα δεν απουσιάζει αυτό το ξεχωριστό έδεσμα από το γιορτινό τραπέζι. Φυσικά, την τιμητική τους είχαν και τα γλυκά, τα οποία ετοιμαζόταν μέρες πριν, γλυκά απλά, φτιαγμένα με υλικά που η νοικοκυρά είχε στη διάθεσή της, αλλά ασυναγώνιστα στη γεύση. Κουραμπιέδες, κυρίους ζεματιστούς, όπως τους αποκαλούν οι ντόπιοι, σαλιάρια, μπακλαβάδες, μελομακάρονα, ερχόταν να συμπληρώσουν το Χριστυγεννιάτικο τραπέζι, αλλά και της Πρωτοχρονιάς, όπου πλέον τη θέση από τα γιαπράκια έρχεται να πάρει Βασιλόπιτα. Παραμονή Πρωτοχρονιάς, η νοικοκυρά φρόντιζε να την ετοιμάσει, με φύλο που άνοιγε μόνη της, τυρί φέτα για τη γέμιση και φυσικά το φλουρί. Συνήθως, η Βασιλόπιτα κουβόταν μετά τη λειτουργία της Πρωτοχρονιάς, όπου μαζευόταν όλη η οικογένεια στο σπίτι, καθόταν γύρω από το τραπέζι και ο μεγαλύτερος ήταν αυτός που ξεκινούσε το μοίρασμα των κομματιών. Πάντα από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο. Φυσικά, ότι χαιρός ήταν αυτός που θα τύχαινε στο κομμάτι του του φλουρί. Το χαρμόσυνο μήνυμα της αναγγελίας της γέννησης του Χριστού, αλλά και του ερχομού του νέου έτους, το φέρνενε τα παιδιά τραγουδότας τα κάλλαντα, ή καλύτερα κόλλιαντα. Ξημερώματα παραμονής των Χριστουγέννων, τα παιδιά έχοντας μαζί τους ένα πάνινο σακουλάκι, ξεκινόταν στα σοκάκια κρατώντας το μικρό τους ξύλινο σφυράκι ή αλλιώς τσόκο ή τσουμάκα και φώναζαν κόλλιαντα μπάμπο κόλλιαντα. Τραγουδούσαν τα παραδοσιακά κάλλαντα του τόπου μας από πόρτα σε πόρτα. Τα κεράσματά τους, πορτοκάλια, μανταρίνια, καρύδια, αμύγδαλα, ίσως κάποιες φορές τρόφιμα που μπορεί να διέθεται το νοικοκυριό όπως κρέας, τυρί ή αλεύρι και σπανιότερα τα γλυκά. Το βασικό όμως κέρασμα ήταν τα κόλλιαντα ή οι κολλιαντάρες, μικρά ψωμάκια φτιαγμένα από ζυμάρι που φρόντιζαν οι νοικοκυρές να ετοιμάσουν μέρες πριν για να μοιράσουν στους μικρούς καλλαντιστές. Ο στολισμός του Χριστουγεννιάτικου Έλατου είναι ένα έθιμο που δεν συνηθιζόταν παλιά, αν και πλέον αποτελεί μέρος της παράδοσής μας. Αλλά αυτή η συνύπαρξη του χθες με το σήμερα είναι που κάνουν τις γιορτές των Χριστουγέννων ξεχωριστές. |
