| Επίσκεψη στο Αγρόκτημα: Βρισκόμαστε στο αγρόκτημα της Γεωπονικής Σχολής, το οποίο δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού, δεν είναι και τόσο περιποιημένο. Θα προσπαθήσουμε να βρούμε εδώ στο θέμα της ντροκομείας κάποιες προσβολές όσες υπάρχουν αυτήν την εποχή, για να εξικοιωθείτε και εσείς έτσι λίγο πιο κοντά να δείτε τις ασθένειες που διδαχτήκατε στο Αμφιθεατρο. Η αλήθεια είναι ότι αυτό το μάθημα θα πρέπει να γίνεται πιο ζωντανά και όχι όπως γίνεται στο Αμφιθεατρο, αλλά το πρόγραμμα σπουδών μας είναι οργανωμένο με τέτοιο τρόπο που δεν δίνει αυτή τη δυνατότητα. Γεγονός πάντως είναι ότι οι περισσότερες προσβολές φαίνονται από αυτή την εποχή και πέρα, όπου δεν γίνονται μαθήματα. Λοιπόν, αρκετά πράγματα η φυτοπροστασία έχει δει ήδη στην πρακτική της άσκηση, αλλά από τη φυτοπροστασία εδώ πέρα βλέπω μόνο τον Κυριάκο, που δεν τον βλέπω πλέον εκεί. Εντάξει. Εσείς θα κάνετε πρακτική άσκηση φέτος, οι περισσότεροι από τα οπωρεκειπευτικά. Λοιπόν, σας έφερα σε αυτό το σημείο γιατί θέλω να ξεκινήσουμε συζητώντας με αυτό που ξεκινήσαμε και στο Αμφιθεατρο, τι είναι μια γενικευμένη ασθένεια. Οι κυλιδόσεις των φύλλων και των καρπών είναι ασθένειες εντοπισμένες, δηλαδή τις βλέπουμε. Τις βλέπουμε πάνω στο φύλλο, τις βλέπουμε πάνω στον καρπό, εύκολα τις αναγνωρίζουμε, βλέπουμε πού είναι το πρόβλημα και μπορούμε να επέμβουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με καλλιεργητικά μέτρα ή με ψεκασμούς. Στις γενικευμένες ασθένειες θα πρέπει να αποκτήσουμε μια εμπειρία, γιατί έχουμε μια γενική καχεξία του δέντρου, η οποία συνήθως οφείλεται σε κάποια προσβολή, η οποία βρίσκεται στο ρυζικό σύστημα, στο λαιμό ή στα αγγεία. Θύμώσαστε καθόλου από τα θεωρητικά, από το αμφιθέατρο, πώς καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει ασθένεια στο ρυζικό σύστημα ή στο λαιμό ή στα αγγεία, χωρίς να το έχουμε δει ακόμα. Πώς το καταλαβαίνουμε στην κόμη. Ποια είναι τα συντώματα. Για πες Μαρία. Μικροφυλλία, λιγότερα φύλλα, πιο ανοιχτό χρώμα, χλώρωση. Ωραία. Βλέπουμε μια γενικότερη καχεξία με μικροφυλλία, όπως το είπατε. Μικροκαρπία μπορεί να έχουμε. Αυτό γίνεται αντιληπτό στην αρχή, στην άνοιξη, όταν αρχίζει η έκπληξη, όπου βλέπουμε τα υγιή δέντρα και τα ασθενή, τα συγκρίνουμε και μπορούμε να πούμε αυτό κάτι έχει, κάτι δεν πάει καλά. Μπορείτε εδώ μέσα να δείτε κάποιον και να μου πείτε ότι κάτι έχει, κάτι δεν πάει καλά. Ναι, το πίσω από αυτό εδώ μπροστά. Το πίσω από αυτό εδώ το μπροστά, μάλιστα το δεύτερο. Αυτή την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το δεύτερο, το από πίσω δηλαδή. Και το από δίπλα εδώ πέρα. Και το από δίπλα, αυτό που είναι μικρό όμως, αυτό εδώ το από δίπλα εννοείς? Α, είναι πως φυτεύτη. Αυτό μπορεί να έχει φυτευτεί πρόσφατα. Λοιπόν, θέλω να μου πείτε, πώς λέγεται η κατάσταση στην οποία βρίσκεται εκείνο το δέντρο που είναι από πίσω. Εκείνο που δεν έχει φύλλα, βλέπετε ότι έχει κλαδάκια χωρίς φύλλα, κάποια άλλα κλαδάκια είναι με φύλλα. Τα φύλλα όμως είναι πάρα πολύ μικρά. Θα πάμε και από κοντά να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει. Πώς λέμε αυτή την κατάσταση, όπου το μισό είναι πράσινο, αυτό λέγεται η μυπληγία. Η μυπληγία, μην φανταστείτε ότι είναι υποχρωτικά μονόπλευρη, ένα κλαδί, μπορεί να είναι και με αυτόν τον τρόπο. Ναι, μπορεί να είναι και με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή διάσπαρτα σημεία της κόμις να έχουν αυτό το πρόβλημα. Όταν έχουμε ταχία νέκρωση μέσα σε μία καλλιεργητική περίοδο και έχουμε ας πούμε αυτή την κατάσταση εδώ που είναι πίσω μας, πώς θα το λέγαμε? Αποπληξία. Αποπληξία, έτσι. Αυτό βέβαια είναι ψώφιο από πέρυση, δεν μπορούμε να πούμε ότι έπαθε απόπληξία αυτή τη στιγμή, αλλά μπορεί ένα φυτό το οποίο παρουσιάζει τέτοια συμπτώματα όπως εκείνο μέσα στο καλοκαίρι να ξεραθεί τελείως. Και τότε λέμε ότι έπαθε απόπληξία. Ας προχωρήσουμε, είδα κάποιες μονίλες πίσω αλλά θα βρούμε κι άλλες. Αυτά εδώ τα οποία όπως βλέπετε είναι νεαρά, δεν είναι γέρικα δέντρα, προφανώς έχουν προσβληθεί από μία τέτοια ασθένεια, η οποία προκαλεί γενικευμένα συμπτώματα και βρίσκεται είτε στο λαιμό, είτε στις δρίζες, είτε στα αγγεία. Άρχισαν να ξεραίνονται τμήματα, σταδιακά το έκοβαν εδώ για να το σώσουν και τελικά πολύ νεαρό ακόμη πέθανε. Όπως βλέπετε εδώ υπάρχουν χαρακές, ρογμές, δεν ξέρω τι δέντρο ήταν αυτό. Ροδακινιά μπορεί να είναι. Και από αυτά εκρή κόμι. Δυστυχώς δεν έχει ακόμα κανένα μανιτάρι επάνω του για να δούμε τους βασιδιομίκητες που αρχίζουν και τρώνε τα νεκρά. Λοιπόν, πάμε πιο πέρα. Θέλω κάποιος να μου πει, ας μην πάμε εκεί ακόμα, θέλω κάποιος να μου πει αν αυτό εδώ θεωρεί ότι είναι φυσιολογικό, αν είναι σε καλή κατάσταση αυτό το δέντρο. Ή μπορεί και αυτό να έχει κανένα πρόβλημα. Βλέπετε τίποτα. Τι σημάδια μπορεί να σας κάνουν να πιστέψετε ότι δεν είναι καλά. Δεν έχει πάρα πολλά φύλλα, δεν έχει πλούσια βλάστηση, είναι καχεκτική η βλάστησή του. Επιπλέον βλέπετε αρκετά σημεία τα οποία δεν έχουν πετάξει καθόλου, είτε περσίνα είτε φετίνα και κάτι άλλο το έπιασε η Χριστίνα. Εδώ βλέπουμε εκρή κόμιος, άρα κάτι δεν πάει καλά εδώ πέρα. Εδώ κάπου θα υπάρχει μια σύψη ξύλου που δεν έχει φανεί ακόμα, δεν έχουν βγει δηλαδή ακόμα τα σημεία, δεν έχουν βγει ακόμα βασιδιοκάρπια πάνω στο δέντρο. Αλλά αν λάβω υπόψη μου τις πολλές σύψης ξύλου που υπήρχαν από κάτω στο τμήμα το οποίο έχει αφαιρεθεί, τότε φαντάζομαι ότι και εδώ υπάρχει κάποιο αντίστοιχο πρόβλημα. Το τι έχει το παραμορφωμένο φύλλο θα το δούμε πιο πάνω που θα δούμε πιο πολλά παραμορφωμένα φύλλα. Εδώ είναι αυτό που βλέπαμε προηγουμένως και συζητούσαμε, έτσι, βλέπουμε λοιπόν πόσο αραιό είναι το φύλλομα. Εδώ έχουμε καρπούση που είναι ακόμα βέβαια ανώριμη, δεν μπορούμε να πούμε, αλλά ότι έχουμε έντονη καρποφορία αυτό που λέγαμε στα δέντρα λίγο πριν να ξεραθούνε, δεν μπορούμε να το πούμε ακόμα αυτό, αλλά υπάρχει μια κερασιά από πάνω που έχει πάρα πολλούς μικρούς και πάρα πολλούς καρπούς. Βλέπετε όμως πάρα πολλά και ναστιγκόμι, ξέρω, αφύλα, μικροφυλλία. Εντάξει, είναι η κατάσταση αυτή που ονομάζουμε η μυπληγία. Λοιπόν, πάμε πιο πάνω. Αυτή εδώ είναι κειδωνιά, από κάτω υπήρχε μια σειρά από κειδωνιές, η οποία κάθε χρόνο μας έβγαζε εντομοσπόριο, αλλά δυστυχώς και αυτή δεν υπάρχει πια. Είχε πολύ ωραία συμπτώματα εντομοσπορίου, αυτές όμως δεν έχουν εδώ πέρα. Λοιπόν, να και ένα άλλο το οποίο έχει πάθει από πληξία και αυτό πολύ νεαρό, προφανώς εξαιτίας κάτιας ασθένειας του ξύλου ή του λαιμού ή του ρυζικού συστήματος. Πάμε και πιο πάνω. Λοιπόν, αυτό το σύμπτωμα θα το δούμε σε πολλά δέντρα μέσα σε αυτό τον οπωρώνα. Θέλω να μου πείτε τι είναι. Και θα το δούμε και σε πράσινα φυλαράκια, εδώ. Κοιτάξτε τι ωραίο που είναι αυτό το σύμπτωμα εδώ πέρα. Τρύπες από σκάγια. Τρύπες από σκάγια. Ποια ασθένεια είναι αυτή? Είναι το κορίνιο. Στο κορίνιο έχουμε δημιουργία κυλίδων, οι οποίες ολόκληρες σιγά σιγά μετά πέφτουν και αφήνουν μια τρύπα. Έτσι και λέγεται τρύπες από σκάγια. Η ζημιά βέβαια του κορίνιου είναι ότι αν έχουμε πάρα πολύ μεγάλη προσβολή, ρίχνει τα φύλλα, οπότε αυτό δεν είναι και τόσο πολύ καλό για το δέντρο μας. Εξασθενεί, θα πρέπει να ξαναπετάξει, εξαρτάται ποια εποχή βέβαια θα πέσουνε τα φύλλα. Κυρία έχει κι από έκριση ακόμα. Και αυτό δεν είναι καλά, δεν το βλέπετε πώς είναι. Έχει σημεία που δεν έχει βλαστήσει. Αυτό εδώ θέλω να μου πείτε τι είναι. Είναι βέβαια σπασμένο, αλλά προφανώς είχε ξεραθεί πριν να σπάσει. Όχι, τι είναι αυτό, είναι πολύ χαρακτηριστική αυτή η προσβολή. Όπου ξεραίνονται τα νεαρά φυλλαράκια, νεκρώνονται πρώτα απ' όλα τα άνθη. Περνάει προσβολή από τα άνθη μέσα στο βλαστό, ξεραίνονται τα φύλλα και μένουνε ξερά έτσι όλη την εποχή πάνω στο δέντρο. Κι αν τα τυνάξεις δεν πέφτουν. Ποια ασθένεια είναι αυτή. Αν είχαμε έρθει εδώ προχωρημένο καλοκαίρι, θα βρίσκαμε και καρπούς, σάπιους, που θα είχαν μια κρούστα γύρω τους, μικίλιο με σποριοδόχεια. Και οι καρποί αυτοί θα συρρικνώνονταν σιγά σιγά και θα γίνονταν μούμιες. Αυτή είναι η μονήλια, έτσι. Αυτά λοιπόν τα ξερά κλαδάκια που βρίσκουμε διάσπαρτα πάνω στην κόμμη είναι μονήλια, η οποία χτυπάει πάντοτε την άνοιξη. Και είναι μια από τις ασθένειες για τις οποίες πάντοτε πρέπει να κάνουμε ένα μίνιμουμ ψεκασμών για να είμαστε προστατευμένοι. Στις ροδακινιές δεν βρήκα καθόλου ο ίδιο, χθες που έψαξα. Αυτό είναι καλό βέβαια για τις ροδακινιές, δεν είναι καλό για μας, αλλά θα δούμε ο ίδιος από κάτω στις μηλιές, οι οποίες όμως δεν έχουν φουζικλάδιο. Λοιπόν, κοιτάξτε εδώ πόσο ωραία φέρεται η μονήλια εδώ πάνω. Έτσι, τα γυμνά κλαδάκια όπου έχουν τα σημεία εκείνα με τα φύλλα και τα άνθη που έχουν νεκρωθεί και εκεί και εδώ πέρα. Λοιπόν, όλα αυτά που βλέπετε είναι και υποψήφια θέματα. Μπορώ να σας τα περιγράψω και να σας πω να σας ζητήσω να μου κάνετε διάγνωση. Λοιπόν, πάμε στο από πάνω. Α, εκεί το βλέπετε? Αυτό το δέντρο είναι άρρωστο. Όπως βλέπετε η βλάστησή του είναι καχεκτική και έχει πάρα πολλούς καρπούς επάνω και μικρούς. Είναι σίγουρα άρρωστο και είναι σίγουρα κάποια ασθένεια η οποία ξεκινάει από κάτω. Λοιπόν, εδώ το είδανε από μακριά. Ας το δούμε και από κοντά. Θέλω να μου πείτε τι είναι αυτό εκεί πάνω. Τα φύλλα εκείνα γιατί γίνονται έτσι. Αυτά τα φύλλα. Γιατί γίνονται έτσι. Να κόψουμε και ένα να το δείξουμε. Λοιπόν, τι βλέπουμε. Αυτό βέβαια είναι πλέον μισόξερο. Διαλείθηκε. Θέλω ένα το οποίο να είναι το μισό έλασμα φυσιολογικό. Αυτό λοιπόν πριν να ξεραθεί, πριν να φυλατωθεί. Όπως βλέπετε ήταν το έλασμα το μισό φυσιολογικό. Ένα το άλλο τι παρουσιάζει. Αυτό όχι δεν είναι. Τι παρουσιάζει. Παρουσιάζει κάτι σαν φύλακες. Βλέπουμε το έλασμα είναι πάρα πολύ παχύ. Έχει παχύνι. Βλέπουμε τον κεντρικό νεύρο να είναι κοντό και να σουφρώνει. Να το πω έτσι το έλασμα γύρω γύρω να κάνει αυτές τις αναδιπλώσεις. Τώρα έχει πάρει αυτό το κοκκινοπό χρώμα. Και το βλέπουμε έτσι και λίγο σε κάποια σημεία να είναι σαν βελούδινο. Τι είναι αυτό. Είναι ο εξώασκος. Έτσι ο εξώασκος της ροδακινιάς ο οποίος δημιουργεί αυτές τις παραμορφώσεις. Είναι μια ασθένεια που πολύ εύκολα μπορείτε να την αναγνωρίσετε. Άμα τη δείτε μία φορά. Και είναι μια ασθένεια η οποία αντιμετωπίζεται πολύ εύκολα με έναν και μόνο ψεκασμό. Ο οποίος όμως πρέπει να γίνει πότε. Πριν φουσκώσουνε τα μάτια. Αν θα πάμε τώρα να ψεκάσουμε δεν έχει κανένα νόημα. Όταν έχουμε έντονες προσβολές εξώασκου, πέφτουνε τα φύλλα αυτά και ξαναπετάει το δέντρο και φυσικά εξασθενεί. Άμα θα γίνει αυτό 2-3 χρόνια στη σειρά, τότε θα ξεραθεί σταδιακά. Με τι ψεκάζουμε. Δεν έχει κάτι συγκεκριμένο. Λοιπόν, πάμε πιο πέρα. Ας φάμε κοντά σε αυτό το δέντρο και μετά θα φύγουμε. Κοιτάξτε και αυτό το οποίο βρίσκεται λίγο πριν το τέλος του. Αυτό σίγουρα μέσα σε αυτή την καλλιεργητική περίοδο θα πάθει κάποια αποπληξία και του χρόνου δεν θα πετάξει καθόλου. Βλέπετε αρκετές δρογμές στον κορμό του. Έχει κανένας μαχαίρι ή κανένα σουγιά. Όχι. Θα μπορούσαμε να κόψουμε λίγο για να δούμε αν πρόκειται για κάποια συψηλεμού. Όπως και να έχει το πράγμα, είτε συψηλεμού είναι είτε συψηριζία και σίγουρα σε αυτή την κατάσταση από κάποια πληγή στα κλαδιά μπορεί να μπει και κάποιος βασιδιωμίκητας ή ο ασκομίκητας σε ούτυπα λάτα και να κάνει και συψηξήλου. Λοιπόν, ας προχωρήσουμε. Νομίζω ότι εδώ πέρα δεν έχει άλλες προσβολές από τι είδα χθες. Θα πάμε από κάτω στις μηλιές για να δούμε ο ίδιο που έχει. Όχι, δεν φαίνεται αυτή την εποχή. Λοιπόν, αυτό που μπορείτε να δείτε, αυτό που μπορείτε να δείτε, μονήλια, ναι στο κλαδάκι, ναι. Απλώς εγώ στους καρπούς σε έψαχνα, είναι λίγο νωρίς. Πρέπει λίγο ακόμα σε μερικές ημέρες να οριμάσουνε περισσότερο και να αρχίζει και το σάπισμα των καρπών. Λοιπόν, βλέπουμε χαρακτηριστική μικροκαρπία σε αυτό εδώ το δέντρο, το οποίο έτσι και αλλιώς φαίνεται από τα υπόλοιπα τους συμπτώματα ότι πάσει από κάποια γενικευμένη ασθένεια. Αυτό φυσικά, αν έχετε τέτοιο στον οπωρό να σας, πρέπει να το κόψετε. Λοιπόν, ναι, από εδώ έχει ξεκινήσει, αλλά δεν μπορούμε να δούμε τα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Έχει ξεκινήσει η σύψη από τη μονήλια, βλέπετε ότι η σάρκα είναι μαλακή. Και σιγά σιγά αυτό το πράγμα θα γεμίσει μια κρούστα και θα αρχίσει να συρρικνώνεται. Μια κρούστα από μικύλιο θα αρχίσει να συρρικνώνεται και θα γίνει μια μούμια. Αυτές είναι μούμιες περσινές. Νάτες, λοιπόν, μούμιες περσινές, οι οποίες μένουν πάνω στο δέντρο. Και είπαμε ότι είναι ένας πολύ σημαντικός επιδημιολογικός παράγοντας, οι μουμιοποιημένοι καρποί, όταν μένουν πάνω στο δέντρο, γιατί από εδώ εξαπολίονται άπειρα σπόρια, τα οποία θα δώσουν τις μολύνσεις της πρωτογενής την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Ωραία. Θα δείξεις λίγο τον καραπό τον άλλο που έχει μόσχο, που έχει τα κομμάτια. Εδώ είναι. Λοιπόν, πάμε παρακάτω. Εδώ είναι αξιοσημείο ότι η προσβολή, πάρα πολύ ωραία προσβολή, πολύ χαρακτηριστική, είναι αυτό που μόλις είδαμε, μονήλια. Είναι το ίδιο πράγμα στις αμυγδαλιές. Έχει ξεραθεί το κλαδάκι και φυσικά έχει ξεραθεί οτιδήποτε υπάρχει επάνω. Βλέπετε και αυτή η καρπί που μπορέσανε και δέσανε, δεν μπορέσανε τελικά να πτύχνουν. Ναι, είναι μονήλια. Και μάλιστα είναι πολύ πιο ωραίο δείγμα από αυτά που βλέπαμε προηγουμένως. Βλέπετε και το κόμι, εδώ, έχουμε την προσβολή των βλαστών εμέσως, δηλαδή μέσα από τα άνθητα μολυσμένα περνάει στο κλαδάκι. Έχουμε κροή κόμιος. Και είπαμε το χαρακτηριστικό είναι ότι το τυνάζουμε και δεν πέφτει. Ενώ αν έρθουμε νωρίς στην άνοιξη και δούμε αυτή την κατάσταση και το τυνάξουμε και πέσουν, είναι παγετός, είναι παγετός. Ωραία. Και εδώ θα δείτε κορίναιο. Έτσι το κορίναιο πάει γενικώς σε όλα τα πυρινόκαρπα. Και εδώ θα δείτε κορίναιο, αρκετά στρυπούλες. Και μονήλια φαίνεται και από μακριά. Βλέπετε τα κλαδάκια πώς ξεχωρίζουν έτσι ανάμεσα στο πράσινο. Πάμε. Μονήλια φτιάχνει και στο πυροδοκιμνιάκι και σε άλλα. Ας πούμε στο γαμάσκινο φτιάχνει. Βεβαίως φτιάχνει και στο γαμάσκινο, ναι. Κεράσι θέλετε? Δώσε ένα. Τι κεράσι, αγωτό? Ναι, αγωτό κεράσι. Εκείνη μηλιά πρέπει να έχει στην άκρη ο ιδιόπτη εδώ. Αυτές είναι κερασκές. Από μακριά όπως ερχόσαστε, από την παραμόρφωση και μόνο υποψιαζόσαστε ότι εδώ μπορεί να υπάρχει ο ίδιος. Έτσι, και εδώ. Και εδώ. Και εδώ. Τι θα μπορούσε να είναι εκτός από ο ίδιος. Αυτή η παραμόρφωση. Τι θα μπορούσε να είναι εκτός από ο ίδιος. Ψήρα. Θα μπορούσε να είναι κάποια εντομολογική προσβολή, εντάξει. Αλλά αν είναι εντομολογική προσβολή, είπαμε, μπορούμε να δούμε τα έντομα επάνω. Εδώ όμως, άμα κοιτάξουμε προσεκτικά, κοιτάξτε τι ωραία αποφαίνεται στο φύλλο. Είναι σαν να το έχεις πασπαλίσει με αλεύρι. Όχι, ελάτε κοντά να το δείτε. Όχι αλευρώδης. Είναι σαν να το έχεις πασπαλίσει με αλεύρι. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του ο ίδιου. Είναι σαφές ότι δεν είναι το χνούδι της μηλιάς, έτσι. Είναι λοιπόν ο ίδιος. Είναι παραμορφωμένο το φύλλο, ερχόμαστε κοντά, το κοιτάζουμε, το ίδιο φαίνεται και από την πάνω και από την κάτω επιφάνεια των φύλλων. Και τελικά είναι ο ίδιος. Αυτά είναι τα πιο νέα φύλλα που προσβάλλονται με αυτόν τον τρόπο και παραμορφώνονται. Μπορεί να έχουμε προσβολές και σε παλιότερα φύλλα. Και είναι σαν κυλίδες πάνω στο έλασμα. Όπου έχουμε αυτές τις επανθύσεις του ο ίδιου, όπως λέμε. Δύφορα επάνθυσης και εξάνθυσης. Η διαφορά της επάνθυσης από την εξάνθυση είναι η εξής. Στην επάνθυση που συμβαίνει στα οίδια, ο μυκητάς αναπτύσσεται μόνο επιφυτικά. Και στέλνει στα επιφανειακά κύτταρα τους μυζητήρες του για να τραφεί. Στις εξάνθυσεις όπως έχουμε στους περονόσπορους, το παθογόνο εισέρχεται μέσα στα κύτταρα. Και μετά, όταν είναι έτοιμο να καρποφορήσει, βγάζει προς τα έξω από τα στόματα τις καρποφορίες του. Και τότε βλέπουμε πάλι ένα χνούδι, το οποίο το λέμε εξάνθυση. Οι επανθύσεις είναι στα επίφυτα. Πολλές φορές τα βιβλία, και το βιβλίο σας το λέει, το λέει εξάνθυση. Αλλά το πιο σωστό είναι να λέμε επάνθυση. Στο ίδιο επειδή είναι επίφυτο. Ναι, ρε Ψουκάτη, για το ίδιο πώς είναι το περονόσπορος που βγάζει και από κάτω ένα χνούδι. Το ίδιο, υπάρχει επανθύσεις από κάτω. Το ίδιο, είπαμε, εμφανίζει τις επανθύσεις του, όχι. Και πάνω και κάτω. Ο περονόσπορος είναι από κάτω, στην κάτω πισθάνεια των φύλων. Κυλίδες ελέου. Κυλίδες ελέου βλέπουμε, έχουμε περάσει βέβαια την εποχή των κυλίδων ελέου τώρα. Και σε καινούργιες προσβολές μπορεί να δούμε κυλίδες ελέου. Απλώς ο Αμπελώνας από αυτή την πλευρά είναι απροσπέλαστος και δεν ξέρω αν έχει περονόσπορο. Θα έπρεπε να μπούμε από την άλλη είσοδο για να δούμε. Εδώ πέρα δεν έχει καθόλου Αμπέλη για να κοιτάξουμε. Έχει κοντά στην πόρτα. Έχει κοντά στην πόρτα κάποια φύλλα που βγαίνουν προς τα έξοδα και τα ξαχθές δεν είχε τίποτα. Μπορούμε να μπούμε μέσα στον Αμπελώνα. Δεν ξέρω, είχανε μάθημα το πρωί. Από την άλλη είσοδο μπαίνουν. Ναι, πρέπει να βγούμε έξω από το γρόχυμα. Τι άλλο είχα δει εδώ. Έχω δει κάτω στη φυστικιά κάποιες προσβολές. Μπορούμε όμως να κάνουμε μια βόλτα μέσα. Χθες την έκανα τη βόλτα και δεν βρήκα φουζικλάδιο καθόλου. Εδώ μπορείτε να δείτε ο ίδιος τα νεαρά καρπίδια τα οποία φυδατώθηκαν και θα νικρωθούν. Το ίδιο προσβάλλει όλα τα νεοαναπτυσσόμενα όργανα όταν είναι ακόμα πράσινα. Όταν μεγαλώσουν οι καρπί πλέον δεν προσβάλλονται αλλά μπορεί να έχουν παλιά προσβολή επάνω και να παραμορφωθούν. Μέχρι κάποιου σταδίου μπορούν οι όρημοι καρπί να προσβληθούν. Προσβάλλονται όμως μόνο επιφανειακά και δημιουργούνται αυτές οι πολύ λεπτές ασχαρώσεις σαν να έχει περπατήσει έντομο. Οπότε έχουμε μια υπία υποβάθμιση της ποιότητας του καρπού. Η πιο μεγάλη ζημιά όμως γίνεται όταν ο καρπός είναι νεαρός και δημιουργούνται οι προσβολές αυτές. Και μετά καθώς μεγεθεί το καρπό στο σημείο το προσβολημένο δεν μπορεί να αυξηθεί και με την τάνηση των κυτάρων έχουμε σκισήματα, παραμορφώσεις του καρπού και άλλες δευτερεύουσες προσβολές. Λοιπόν, συνεχίζω το ψάξιμο για το φουζικλάδιο. Ελάτε λίγο εδώ να σας δείξω πάνω σε σιζάνιο σκορίαση. Είναι μια ευκαιρία να δείτε σκορίαση. Εμείς σε ποιους ξενιστές αναφέραμε σκορίαση φέτος. Θυμόσαστε που αναφέραμε φέτος σκορίαση. Αναφέραμε σε πυρινόκαρπα και σε μυλοειδή. Αυτή τη στιγμή όμως στον οπωρό να μας δεν έχουμε σκορίαση. Είναι όμως μια ασθένεια πολύ χαρακτηριστική και είναι ευκαιρία να σας δείξω πάνω στη μολόχα. Μπορούμε να δούμε πάνω στο φύλλο κυλίδες χλωρωτικές και μετά πρέπει να ψάξουμε για σημεία. Εδώ συγκεκριμένα στη μολόχα τα σημεία βρίσκονται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Πορτοκαλί σωροί φέρουν ουρεδοσπόρια και μάλιστα μπορείς ξύνοντας ή με το χέρι σου να αφήσεις ένα αποτύπωμα σκουριάς πάνω στο χέρι σου. Τώρα δεν φαίνεται γιατί έχουν αρκετά ξεραθεί. Μπορείτε να τα πιάστε και να δείτε ότι είναι ανάγλυφα. Αυτά είναι σωροί που έχουν πάνω τα σπόρια. Κάπως αντίστοιχα είναι και στα πυρινόκαρπα. Δηλαδή έχουμε πολύ μικρές κυλιδίδες που φαίνονται στην άνω επιφάνεια των φύλλων, ενώ αν κοιτάξουμε στην κάτω επιφάνεια των φύλλων θα δούμε έτσι πολύ μικρούς μικροσκοπικούς σωρούς. Εδώ όμως δεν έχουμε στον οπωρό να μας σκουριάσει στα πυρινόκαρπα και στην αχλαδιά έχει λίγο καθυστερήσει. Θα φανεί όμως σε ένα μήνα σίγουρα θα φανεί εδώ στις αχλαδιές. Στις αχλαδιές είχαμε πει ότι έχουμε στην άνω επιφάνεια των φύλλων πυκνίδια και στην κάτω εκίδια. Και η αχλαδιά στη σκουρία σε αυτή τη συγκεκριμένη είναι δευτερεύων ξενιστής. Γιατί η τέλεια μορφής σχηματίζεται πάνω στην άρκεφθο, πάνω σε έναν θάμυ. Λοιπόν ας γυρίσουμε προς τα πίσω, έχουμε δύο ασθένια στη φιστικιά να δούμε και έχουμε και κυκλοκόνιο στην ελιά. Ελάτε από εδώ να δούμε τις φιστικές. Αυτή εδώ είναι θηλυκό δέντρο που έχει τα μεγάλα φύλλα τα πλατιά, ενώ το διπλανό από πίσω είναι αρσενικό που έχει λεπτότερα φύλλα. Εδώ τι θα δούμε λοιπόν, θα δούμε δύο ασθένιες για τη σεπτορίαση είναι λίγο νωρίς αλλά μπορούμε να δούμε κυλιδούλες. Οι κυλίδες της σεπτορίας είναι μικρές, μέσα στο καλοκαίρι γίνονται πολύ άριθμες, δηλαδή σχηματίζονται πάρα πολλές πάνω στο φύλλο και ξεραίνουν το φύλλο. Τώρα άμα ψάξετε θα βρείτε σποραδικά κάποιες κυλίδες από σεπτόρια, έτσι. Αυτές οι νεκροτικές κυλίδες λοιπόν που βλέπετε πάνω είναι από τη σεπτόρια. Η άλλη ασθένεια της φυστικιάς είναι η μαύρη σύψη των νεύρων ή καμαροσπόριο. Όμως για καμαροσπόριο φετινό είναι λίγο νωρίς, δεν βλέπω ακόμα καμία προσβολή πάνω στα νεύρα. Θα φαινόταν αμέσως, μαυρίζει κάποιο νεύρο είτε το κεντρικό είτε τα πλάγια και εκείνη η περιοχή του Ελλάσματος νεκρώνεται. Πώς όμως μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει εδώ καμαροσπόριο. Βλέπουμε καθόλου περσινό καμαροσπόριο. Το καμαροσπόριο εκτός από τα φύλλα, εκτός από τη σύψη των νεύρων προσβάλλει εντονότατα και τους καρπούς. Βλέπετε λοιπόν περσινούς καρπούς, μούμιες που έχουνε μείνει επάνω και τις άκρες των κλαδίσκων που έχουνε νεκρωθεί. Αυτά εδώ τα σημεία κανονικά θα πρέπει να αφαιρούνται, γιατί μένει το μόλισμα πάνω σε αυτά και έχουμε πάλι μολύνσεις του χρόνου. Επιπλέον η φιστικιά θα διαφοροποιήσει τους οφθαλμούς της την επόμενη χρονιά στην άκρη όπως βλέπετε εδώ, που σημαίνει ότι αν νεκρωθεί το ξύλο δεν θα έχουμε καθόλου διαφοροποιήσει οφθαλμών. Εδώ βέβαια είχαμε και όπως βλέπετε υπάρχουνε καρπούς οι οποίοι σίγουρα θα μολυνθούνε γιατί υπάρχει διαθέσιμο μόλισμα ακριβώς δίπλα. Αυτό λοιπόν είναι το καμαροσπόριο, η φιστικιά έχει και θέει ο έλεο. Άμα τσακίσετε ένα φύλλο μυρίζει ωραία. Ναι βέβαια αυτά έχουνε ξεκινήσει να προσβάλλονται αλλά εδώ μπορεί να μην είναι από καμαροσπόριο, μπορεί να είναι κάποια εντομολογική προσβολή γιατί είναι λίγο νωρίς. Να δούμε δίπλα και στην ελιά. Κι εδώ υπάρχουνε καρπί μουμιες από πέρυσι. Κι εδώ από μυκητολογικές προσβολές στην ελιά πάντοτε υπάρχει κυκλοκόνιο το οποίο μπορείτε και εσείς να το δείτε. Αν προσέξετε τα φύλλα τα κυτρινισμένα μπορείτε να βρείτε και σε φύλλα που δεν είναι κυτρινισμένα. Μπράβο πολύ ωραία. Τις χαρακτηριστικές κηλίδες, το μάται του παγωνιού όπως λέγεται. Τις χαρακτηριστικές κηλίδες στρογγυλές οι οποίες μπορεί να παρουσιάζουν μέχρι και τρεις χρωματισμούς. Το κυκλοκόνιο δημιουργεί έντονη φιλόπτωση σε κάποιες περιοχές της χώρας μας. Πέφτουν τα φύλλα σε πολύ μεγάλους αριθμούς με αποτέλεσμα το δένδρο να οδηγηθεί σε πλήρη ακαρπία. Είναι από τις πιο σημαντικές ασθένειες φυλώματος της ελιάς. Αυτό. Ωραία. Αυτά έχει διαθέσιμα αυτή τη στιγμή. Λίγο αργότερα ίσως αφαινόταν και φουζικλάδιο, αν και θα μπορούσε να είχε φανεί τώρα. Υπήρχαν κάποιες μιλιές μικρές οι οποίες βγάζανε κάθε χρόνο, αλλά δεν μπορέσα να τις βρω καθόλου. Προφανώς έχουν ξεριζωθεί. Οι υπόλοιπες δεν είχαν φουζικλάδιο. Μπορεί να παρουσιάσουν αργότερα όταν θα κάνετε την πρακτική σας άσκηση. Αν θα κάνουμε ένα αντίστοιχο κομμάτι μπορεί να βρούμε. Αυτό. Τι άλλο. Και σκορίαση στην αχλαδιά ίσως θα φανεί αργότερα. Λίγο πολύ είδαμε, νομίζω, κάποιες αντιπροσωπικές ασθένειες φύλων. Είδατε και πώς είναι το δένδρο, πώς είναι η εμφάνιση του γενικά όταν πάσει από κάποια εδαφογενία ασθένεια. Και νομίζω ότι έχετε μια καλή εικόνα του αγρού. Θα μπορούσε να είναι και καλύτερη, αλλά δεν έχει πάρα πολλές προσβολές, γιατί όπως είπαμε φύγανε τα παλιά. Καλύτερη εικόνα εννοώ με πιο πολλές ασθένειες. Αυτό είναι κυκλοκόνιο. Όταν στην άκρη του φύλου κυτρινίζει τι να φύγει? Συνήθως στην άκρη του φύλου όταν κυτρινίζει μπορεί να έχεις κάποιες τροφοπενίες. Δεν είναι υποχρεωτικά γλυοσπόριο. Ο γλυοσπόριο έχουμε σε περιοχές οι οποίες έχουν πάρα πολύ υγρασία. Εδώ πέρα δεν έχουμε γλυοσπόριο. Στην Κέρκυρα έχουμε, στη Δυτική Ελλάδα, στη Βόρεια Δυτική, όπου έχει υγρασία. Εκεί έχουμε κανονική ισήψη καρπών. Εδώ έχουμε ξεροβούλες, εδώ σε αυτή την περιοχή έχουμε ξεροβούλες, αλλά δεν μπορούμε να δούμε αυτήν την εποχή. Εκτός από να ψάξουμε χάμο να βρούμε κανέναν καρπό περσινό. Δεν είμαστε σε θέση να δούμε αυτή τη στιγμή ξεροβούλα. Αυτό μπορεί να είναι από περίση και από μαρσονίνα, μπορεί να είναι και από καμιά εντομολογική προσβολή, γιατί προσβάλλουν και πάρα πολλά έντομα, αν έχει τρύπα ειδικά. Λοιπόν, παιδιά, βρήκαμε μαρσονίνα στην καρυδιά. Δημιουργεί αυτές τις σκυλίδες, τις μεγάλες, πάνω στις οποίες, αυτές εδώ. Αυτές είναι οι κυλίδες, πάνω στις οποίες δημιουργούνται σε ομόκεντρους κύκλους μαύρα στίγματα, που είναι τα ακέρβουλα του, τα ακέρβουλα του μίκητα, από τα οποία βγαίνουν κονίδια και μπορούμε να έχουμε και δευτερογενείς προσβολές. Αυτή τη στιγμή δεν έχει όμως ακόμα, προσπαθώ να δω αν έχει εδώ. Δεν είναι όμως, είναι νωρίς, για να τα δούμε. Όχι, αυτό δεν είναι κάτι χαρακτηριστικό, έχει βέβαια πάνω κυλίδες, αλλά δεν είναι κάτι χαρακτηριστικό επειδή είναι χαμηλά, δεν ξέρω τι μπορεί να είναι. Μπορεί να είναι και κάτι που πέρασε και ψέκασε. Μαρσονίδα της καρυδιάς ή ανθράκωση της καρυδιάς λέγεται. Αυτό. |
