| Διάλεξη 9: Αυτό είναι το διπλήμα. Αυτό είναι το διπλήμα. Αυτό είναι το διπλήμα. Αυτό είναι το διπλήμα. Αυτό είναι το διπλήμα. Γεια σας, αγαπητοί φίλες και φίλοι. Γεια σας, αγαπητοί φίλες και φίλοι. Στα πλαίσια της διδακτικής ενότητας που αφορά τα ισχύοντα συστήματα σχέσεων κράτους-εκκλησίας, την επικρατούσα θρησκεία, το εξαιρετικό καθεστώς του Αγίου Όρους και τη θρησκευτική μέρημνα σένωπης δυνάμεις και την αστυνομία, στα ευρύτερα πλαίσια του δεύτεροτημίματος που αφορά τα θρησκευτικά προνόμια, θα ασχοληθούμε στην παρούσα διάλεξη με δύο θέματα. Με τα ισχύοντα συστήματα σχέσεων κράτους-θρησκευμάτων και με την έννοια της επικρατούσα θρησκείας. Ισχύοντα συστήματα σχέσεων κράτους-θρησκευμάτων. Τα συστήματα σχέσεων κράτους-θρησκευμάτων στη σύγχρονη εποχή έχουν τα εξής κοινά χαρακτηριστικά. Προστατεύουν τα θρησκευτικά ανθρώπινα δικαιώματα. Διεθνώς, συνταγματικώς και στα πλαίσια της Ε.Ε. με βάση του Ευρωπαϊκού Ενωσιακοδίκαιου. Δεύτερον, εστηρίζονται την αρχή της θρησκευτικής και κοσμοθεωρητικής ουδετερότητας με συσχολή της θρησκευτικής και κοσμοθεωρητικής πολυφωνίας ή πλουραλισμού. Επίσης, την αρχή της ουδετερότητας του κράτους εναντί των θρησκευμάτων ή των κοινοτήτων των μη πιστευόντων. Και τέταρτον, κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην αυτονομία των εκκλησιών ή θρησκευτικών κοινοτήτων. Δικαίωμα στην αυτονομία σημαίνει να ρυθμίζουν τα θρησκεύματα νομοθετικά μόνα τους τις εσωτερικές τους υποθέσεις. Είτε πρωτογενός ως προς όλες τις εσωτερικές τους υποθέσεις αν είναι ελεύθερα θρησκεύματα, δηλαδή αν δεν είναι κρατικά, είτε δεύτερογενός αν είναι κρατικά θρησκεύματα. Τα ισχύοντα στις χώρες με νομικό πολιτισμό συστήματα σχέσεων κράτων και θρησκευμάτων διακρίνονται σε δύο είδη. Συστήματα κρατικής εκκλησίας και συστήματα χωρισμού. Τα συστήματα κρατικής εκκλησίας συνιστούν μία μειονότητα στις χώρες της Ευρώπης, οι οποίες έχουν αυτό το σύστημα ως προς μία ή περισσότερες εκκλησίες και το σύστημα του χωρισμού ως προς τις λυπές εκκλησίες ιδρυσκευτικές κοινότητες. Τέτοια συστήματα κρατικής εκκλησίας συναντούμε στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει κρατική εκκλησία την Αγγλικανική. Στη Φιλανδία, η οποία έχει δύο κρατικές εκκλησίες. Πρώτη την Ευαγγελικολούθυρανική του 99% και δεύτερον την Ορθόδοξη Εκκλησία Φιλανδίας του 1% του πληθυσμού από πολιτιστικής απόψης. Στη Νοροβυγία, η Ευαγγελικολούθυρανική εκκλησία. Στην Ισλανδία, η Ευαγγελικολούθυρανική εκκλησία. Στη Δανία, η Ευαγγελικολούθυρανική εκκλησία. Στην Ελλάδα, η Ορθόδοξη Εκκλησία, κατά τη γραφτούσα γνώμη της κυβέρνησης και των δικαστηρίων. Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των κρατικών εκκλησιών? Οι καταστατικοί τους χάρτες ψηφίζονται από το κρατικό κοινοβούλιο και όχι από το νομοθετικό όργανο του οικείου θρησκεύματος. Αυτή είναι η ουσιώδης διαφορά, η οποία διακρίνει μια κρατική εκκλησία από μια ελεύθερη, δηλαδή μη κρατική. Δεύτερον, οι καταστατικοί τους χάρτες προβλέπουν νομοθετική εξουσιοδότηση προς τα αρμόδια εκκλησιαστικά όργανα για τη θέσπιση κανονιστικών πράξεων. Τρίτον, όλες οι κρατικές εκκλησίες έχουν ως ανώτατο όργανο διοίκησης τους, μια γενική σύνοδο, πλήν της Ευαγγελικολουθρανικής Εκκλησίας της Δανίας, η οποία διοικείται σε κεντρικό επίπεδο από τον Υπουργό Εκκλησιαστικών Υποθέσεων. Τα συστήματα χωρισμού. Τα συστήματα χωρισμού διακρίνονται στα εξής δύο είδη. Συστήματα πολυθρησκευτικότητας του κράτους και συστήματα της λαϊκότητας του κράτους. Συστήματα πολυθρησκευτικότητας του κράτους. Το κράτος παρέχει προνόμια σε άλλες χώρες, όχι στη βάση της ισότητας, αλλά με αφθαίρετη κυβερνητική απόφαση, ενώ σε άλλες χώρες, στη βάση της ισότητας, με τη νομοθετική πρόληψη κριτηρίων υπαγωγής σε ορισμένες εκκλησίες ή θρησκευτικές κοινότητες, με τις οποίες αναπτύσσει ιδιαίτερες σχέσεις συνεργασίας. Αυτό σημαίνει ότι αυτές οι χώρες, που έχουν συστήματα πολυθρησκευτικότητας του κράτους και οι οποίες αποτελούν την πλειονότητα των χωρών στην Ευρώπη, ερμηνεύουν σχετικά την έννοια της θρησκευτικής ισότητας και επιτρέπουν τη διαφορετική μεταχείριση των θρησκευμάτων με κριτήρια κοινωνιολογικά και όχι βέβαια θρησκευτικά. Δεύτερον σύστημα της λαϊκότητας του κράτους, λαϊσιτέ, το οποίο υπάρχει στη Γαλλία, η οποία αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση Ευρωπαϊκού κράτους ως προς το σύστημα του χωρισμού. Το κράτος μεταχειρίζει όλα τα θρησκεύματα στη βάση της ισότητας, δηλαδή κάνει μια απόλυτη ερμηνεία της θρησκευτικής ισότητας χωρίς να διατηρεί προνομιακές σχέσεις με κανένα από τα θρησκεύματα, διατηρώντας ελάχιστη συνεργασία με όλα. Και τώρα θα ασχοληθούμε με τις ερημνευτικές εκδοχές του συνταγματικού όρου «επικρατούσα θρησκεία». Το σύνταμα στο άρθρο 3, παράφωσέ να αναφέρει ότι «επικρατούσα θρησκεία» δηλαδή είναι της Ανατολικής Ορθοδόξης του Χριστού Εκκλησίας. «Επικρατούσα θρησκεία» αυτός ο όρος δεν είναι εύκολο να ερμηνευθεί, αλλά όμως η ερμηνεία του είναι ιδιαίτερα σημαντική σε σχέση με την εφαρμογή των θρησκευτικών ανθρωπιών δικαιωμάτων στη βάση της θρησκευτικής ισότητας. Μια εκδοχή ερμηνευτική, η οποία υποστηρίχθηκε από τον Νίνη Σαρήπολο στο Σύστημα Συνταγματικού Δικαίου του, τόμος Γ' σελίδες 296 έως 313, γνωρίω ότι «επικρατούσα θρησκεία» σημαίνει την κρατική ή επίσημη θρησκεία, η οποία τυχαίνει ιδιαίτερης προνομιακής μεταχείρισης. Εκτός βέβαια από τον Νίνη Σαρήπολο και άλλοι υιοθέτησαν αυτή την ερμηνευτική εκδοχή, το όρο «επικρατούσα θρησκεία». Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή έρχεται σαφώς, σε αντίθεση, της θρησκευτικής ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων για θρησκευτικούς λόγους, καθώς και με το δικαίωμα στη θρησκευτική ισότητα ενώπιον του νόμου. Μια δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή, η οποία υποστρίχθηκε, υποστρίζει ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η θρησκεία της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, η οποία ενώσο δεν αναλαμβάνεται από τον κοινό νομοθέτη, πρωτοβουλία χαλαρώσεως των παραδοσιακών στενών σχέσεών της με το κράτος, απολαμβάνει προνομιακής μεταχείρισης, εκτός εάν κριθεί ότι η μεταχείριση αυτή αντιτίθεται σε ορισμένη επιτακτική ή απαγωρευτική διάταξη του συντάγματος. Η πρακτική μορφή της δεύτερης εκδοχής καταλήγει κατά αποτέλεσμα στην εκδοχή της κρατικής θρησκείας. Η άποψη αυτή υποστρίχθηκε από τον Νι Γιώτα Σαρήπολο στο έργο του Πραγματεία του Σταυματικού Δικαίου Σελής 283 επόμενες. Οι άλλοι επίσης υιοθέτησαν αυτή την ερμηνευτική εκδοχή. Αυτή η ερμηνευτική εκδοχή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, διότι εισάγει αναπαλαιωμένη την ξεπερασμένη ιστορικά πολιτικοθρησκευτική θεωρία του Κούγιους Ρέτζιο, Έγιους Ετρελίντζιο. Αν ληφθεί υπόψιο, το Ελέω Θεού ηγεμόνας, αντικαταστάθηκε από τη Σταυματική Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Άρθρο 1, Παράγραφος 2 του Συντάγματος. Εξάλλου αποτελεί ερμηνευτικό λάθος η εφαρμογή της πλειοψηφικής αρχής στην απόλαυση των ατομικών δικαιωμάτων. Η ίδια Σταυματική Αρχή εφαρμοζεται μόνο στα πολιτικά δικαιώματα. Τρίτη ερμηνευτική εκδοχή. Όρος «επικρατούσα θρησκεία» σημαίνει απλή τιμητική διάκριση, που δεν συνοδεύεται όμως από ιδιαίτερη προνομιακή μεταχείριση. Υποστηρίθηκε από τον Φλογαϊτη στο εγχειρίδιο Σταυματικού Δικαίου, σελίδες 368-369 και από άλλους. Τέταρτη ερμηνευτική εκδοχή. Το όρο «επικρατούσα θρησκεία». Ο όρος αυτός δεν επιδέχεται καμιά ερμηνεία και γι' αυτό προτείνεται η κατάργησή του, διότι η ιδιότητα αυτή της Ορθόδοξης Εκκλησίας προσκρούει στην ισονομία και δίνει υποψία της υπεροχής ενός μέρους του πολιτών σε σύγκριση με άλλους. Αυτή η άψη υποστηρίθηκε από τον Αδαμάντιο Κωραΐ στις σημειώσεις εις το προσωρινό πολίτευμα της Ελλάδος του 1822 σελίδες 3 και επόμενες. Αυτές οι δύο τελευταίες ερμηνευτικές εκδοχές, τη τρίτη και η τέταρτη, προσεγγίζουν μία την άλλη με τη διαφορά ότι η τέταρτη προτείνει την συνταγματική αναθεώρεση προκειμένου να απαλληφθεί από το Σύνταγμα ο όρος «επικρατούσα θρησκεία». Θεωρώ ότι ορθότερη ερμηνευτική εκδοχή του όρου «επικρατούσα θρησκεία» είναι εκείνη κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνωρίζεται συνταγματικά ως πρώτη μεταξύησον, πρίμα «inter pares», λόγω των στενών ιστορικών, πολιτιστικών και πολιτικών δεσμών μεταξύ αυτής και του κράτους. Αυτή η ασφαλή ασφαλή ασφαλής ασφαλής δεσμών μεταξύ αυτής και του κράτους. Αυτή η ερμηνευτική εκδοχή είναι ορθή, διότι είναι σύμφωνη πρώτον με τη θρησκευτική ελευθερία. Δεύτερον με την αρχή της ισότητας και την απαγώριση των διακρίσεων για θρησκευτικούς λόγους, καθώς και με το δικαίωμα της θρησκευτικής ισότητας ενώπιον του νόμου. Τρίτον με το Γενικό Σχόλιο 22 της Επιτροπής Του Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, που αναφέρεται στη σχέση της κρατικής θρησκείας με την απόλαυση των θρησκευτικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από άλλα θρησκεύματα. Στην παράγραφο 9 αυτού του Γενικού Σχολείου η Επιτροπή του Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα αναφέρει ότι το γεγονός ότι μια θρησκεία αναγνωρίζεται ως κρατική θρησκεία ή εγκαθιδρύεται ως επίσημη ή παραδοσιακή ή ότι οι πιστήτης αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού, δεν θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της απόλαυσης οποιοδήποτε από τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται με βάση το Διεθνές Σύμφωνο, περιλαμβανομένον των άρθων 18 για τη Σχετική Λευθυρία και 27 για τα δικαιώματα των μειονωτήτων, ούτε να έχει ως αποτέλεσμα διακρίσεις εναντίον των πιστών των άλλων θρησκείων ή των μη πιστευόντων, επίσης η ερμηνευτική εκδοχή αυτή είναι ορθή διότι είναι σύμφωνη με το άρθο 72 παράγραφος 1 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει ότι στην Ολομένη της Βουλής συζητούνται και ψηφίζονται ο κανονισμός της, νομοσχέδια και προτάσεις νόμων για τα θέματα του άρθου 3,13, 3 επικρατώσεις της θρησκείας, 13 της Σχετικής Λευθερίας, το άρθο λοιπόν 72 παράγραφος 1 σε συνδυασμό με το άρθο 13 του Συντάγματος για τη Σχετική Λευθερία, από την οποία αναποραίει το διεθνές και συνταγματικό δικαίωμα στην ελευθερία της αυτονομίας των εκκλησιών ή θρησκευτικών κοινοτήτων, ανεξάρτητα από το σύστημα σχέσεων κράτους θρησκευμάτων, αν για της κρατικής εκκλησίας ή του χωρισμού, όπως δέχθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπινων Δικαιωμάτων στην απόφαση Μητροπολιτική Εκκλησία της Βεσαραβίας κατά Μολδαβίας και το καταλλεκτικό έγγραφο της Συνάντησης Συνεχείας Βιέννης του 1989 στην παράγραφο 16, όπου αναπτύσσονται ρεπτομερός πτυχές της συλλογικής διάστασης της Σχετικής Λευθερίας, διότι οι υποθέσεις των θρησκευμάτων στις χώρες με νομικό πολιτισμό, δηλαδή εκείνες που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία, διακρίνονται σε εσωτερικές υποθέσεις, για τις οποίες αποκλειστικά αρμόδιες είναι οι εκκλησίες οι διεσκευτικές κοινότητες. Παράδειγμα, ο καθορισμός των εδαφικών δικαιοδοσιών των διοικητικών υποδιαιρέσεών τους, η ανάδειξη των θρησκευτικών ηγετών και λειτουργών τους. Δεύτερον, σε εξωτερικές υποθέσεις, για τις οποίες αποκλειστικά αρμόδιο είναι το κράτος, όπως είναι ρύθμιση νομικής προσωπικότητας, των θρησκευτικών οργανισμών, φορολογικές απαλλαγές, και τρίτον, μικτές υποθέσεις, για τις οποίες αρμόδιο είναι είτε το κράτος μονομερός, είτε μέσω της κρατικής νομοθεσίας, είτε το κράτος από κοινού με ορισμένες από τις εκκλησίες οι διεσκευτικές κοινότητες μέσω συμβατικής ρύθμισης μεταξύ τους, όπως είδε το μάθημα των θρησκευτικών σταδιμάτων και σχολείας, η Διεσκευτική Υπερσία Νόπλων Δυνάμιων. Κατά συνέπειο, ο καταστατικός χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδας, ο νόμος 590-987, είναι ενημέρι συνταγματικός στην έκταση που το κράτος ρυθμίζει τις εξωτερικές και τις μικτές υποθέσεις αυτής της Εκκλησίας, και ενημέρι αντισυνταγματικός στην έκταση που το κράτος ρυθμίζει τις εσωτερικές υποθέσεις της ίδιας Εκκλησίας. Στην παρούσα διάδεξη θα ασχοληθούμε με το εξαιρετικό καθεστώς του Αγίου Όρους. Ξεκινάμε με το άρθρο 105 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει αυτό το εξαιρετικό καθεστώς του Αγίου Όρους. Το άρθρο 105 του Συντάγματος αποτελεί συνταγματική διάταξη με τυπική έννοια και όχι με ουσιαστική έννοια. Δηλαδή κατοχυρώνει το εξαιρετικό καθεστώς του Αγίου Όρους και δεν αναφέρεται στην οργάνωση του κράτους εν γένη. Γι' αυτό το λόγο αποτελεί συνταγματική διάταξη με τυπική έννοια και όχι με ουσιαστική έννοια. Το ίδιο άρθρο επικρατεί σε περίπτωση αντίθεσής του με κοινό νόμο, τυπικό ουσιαστικό, με βάση της συστηματικής ή ιεραρχικής μέθοδας ερμηνείας των κανών οδικαίου. Η ισχύση στο άρθρο 105 δεν μπορεί να ανασταλεί σε περίπτωση επιβολής κατάστασης πολιορκίας με βάση το άρθρο 48 του Συντάγματος, δηλαδή σε περίπτωση επιβολής στρατιωτικού νόμου. Και το ίδιο άρθρο μπορεί να τροποποιηθεί να καταργηθεί κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος. Ποια είναι τα ρυθμιζόμενα θέματα με βάση το άρθρο 105. Πρώτον, ορισμός της περιοχής του Αγίου Όρους, στην παράγραφο 1. Η Χερσόνησος του Άθω από τη μεγάλη βίγλα και πέρα, η οποία αποτελεί την περιοχή του Αγίου Όρους, είναι σύμφωνα με το αρχαίο προνομιακό καθεστώς του, αυτοδιοίκητο τμήμα του ελληνικού κράτους, του οποίου η κυριαρχία πάνω σε αυτό παραμένει άθηκτη. Το πρώτο μέρος του εδαφείου 1 της πρώτης παραγράφου αφορά τον ορισμό της περιοχής του Αγίου Όρους. Το δεύτερο μέρος του ίδιου εδαφείου 1 της πρώτης παραγράφου αφορά την παροχή αυτοδιοικίσεως στο Άγιο Όρος από το ελληνικό κράτος. Είναι σύμφωνα με το αρχαίο προνομιακό καθεστώς του, αυτοδιοίκητο τμήμα του ελληνικού κράτους, του οποίου η κυριαρχία πάνω σε αυτό παραμένει άθηκτη. Τρίτο θέμα που ρυθμίζεται στην παράγραφο 1 είναι η υπαγωγή του Αγίου Όρους στην πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Από πνευματική άποψη, το Άγιο Όρος διατελεί υπό την άμεση δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Τέταρτο ρυθμιζόμενο θέμα στην πρώτη παράγραφο το άρθρο 105 είναι η αυτοδίκη εκτίση της ελληνικής θαγένειας από όλους τους αγιορείτες μοναχούς και δοκίμους. Όλοι όσοι μοναζουν σε αυτό αποκτούν την ελληνική θαγένεια μόλις προσληφθούν ως δόκιμοι μοναχοί χωρίς άλλη διατύπωση. Βέβαια αυτή η διάταξη δεν εφαρμόζεται στην πράξη, έτσι όπως ορίζετε στο Σύνταγμα, διότι έχει επιβληθεί νομοθετικώς η υποχρέωση απόκτησης ειδικής θεώρησης Σοοδουβίζας για αυτούς που θέλουν να γίνουν μοναχοί στο Άγιο Όρος και οι Ναλοδαποί. Και συνέχεια θα πρέπει να αποκτήσουν ειδική άδεια παραμονής αν την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να είναι μοναχοί του Άγιο Όρος και εφόσον έχουν τηρήσει αυτή τη διαδικασία, τότε και μόνο τότε μπορούν να αποκτήσουν ελληνική η θαγένεια και το αστυνομικό τμήμα Καριών. Εφόσον διαπιστώσει ότι τηρήθηκε αυτή τη διαδικασία, τότε δίνει σε αλλοδαπούς μοναχούς ελληνική αστυνομική ταυτότητα. Συνεπώς αυτή η νομοθετική πρακτική έρχεται σε αντίθεση με το εδάφιο 3 της παράγραφου 1 του Άθρο 105. Στην παράγραφο 2, ποια είναι τα ρετμιζόμενα θέματα. Πρώτο ρετμιζόμενο θέμα, τρόπος διοίκησης του Αγίου Όρους. Το Άγιο Όρος διοικείται σύμφωνα με το καθεστώς του από τις 20 ιερές μονές του. Δεύτερο θέμα ρετμιζόμενο, το αναπαλλοτρίωτο του εδάφους του Αγίου Όρους. Μεταξύ των ιερορμονών του είναι κατανοημμένη ολόκληρη η Χερσόνησος του Άθρο. Το έδαφος της οποίας είναι αναπαλλοτρίωτο, ολόκληρη η Χερσόνησος του Άθρο κατανέμεται ιδιοκτησιακά στις 20 κυρίαρχες μονές. Και αυτό το έδαφος είναι αναπαλλοτρίωτο. Τρίτο ρετμιζόμενο θέμα της παράγραφου 2. Απαγόρευση μεταβολής του διοικητικού συστήματος, καθώς και του αριθμού των κυρίαρχων μονών και της τάξης τους, και όσο μεταξύ τους, όσο και σε σχέση με τα εξαρτήματά τους. Η διοίκηση του ασκείται από αντιπροσώπους των ιερών μονών, οι οποίοι αποτελούν την ιερή κοινότητα. Δεν επιτρέπεται καμία απολύτως μεταβολή στο διοικητικό σύστημα ή στον αριθμό των μονών του Αγίου Όρους, ούτε στην ιεραρχική τάξη και τη θέση τους προς τα υποτελή τους εξαρτήματα. Τέταρτο ρυθμιζόμενο θέμα στην παράγραφο 2. Η απαγόρευση εγκαταβιώσεως ετεροδόξων ή σχισματικών. Απαγορεύεται να εγκαταβιώνουν στον Άγιο Όρος ετερόδοξοι ή σχισματικοί. Στην παράγραφο 3. Το ρυθμιζόμενο θέμα είναι η διαδικασία κατάρτισης του καθαστατικού χάρτη του Αγίου Όρους. Ο λεπτομερής καθορισμός των αγιειρωτικών καθεστόπτων και του τρόπου της λειτουργίας τους γίνεται από τον καθαστατικό χάρτη του Αγίου Όρους, τον οποίον με σύμπραξη του αντιπροσώπου του κράτους, δηλαδή του πολιτικού διοικητή, συντάσουν και ψηφίζουν οι 20 Ιερές Μονές και επικαιρώνουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Βουλή των Ελλήνων. Δηλαδή, ο καθαστατικός χάρτης του Αγίου Όρους περιέχει το λεπτομερή καθορισμό του αγιοριτικού δικαίου. Ψηφίζεται από τις 20 Μονές, τις Κυρίαρχες και επικαιρώνεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και από τη Βουλή των Ελλήνων. Στην παράγραφο 4, πρώτο ρυθμισόμενο θέμα είναι η εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τα πνευματικά ζητήματα και του κράτους για τα διοικητικά. Η ακριβής τήρηση των αγιοριτικών καθεστώτων, τελείως προς το πνευματικό μέρος υπό την ανώτατη εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ως προς το διοικητικό μέρος υπό την εποπτεία του κράτους. Δηλαδή, η ακριβής τήρηση του αγιοριτικού δικαίου εποπτεύεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως προς το πνευματικό, δηλαδή ως προς το εκκλησιαστικό μέρος και ως προς το διοικητικό μέρος από το ελληνικό κράτους. Δεύτερο ρυθμιζόμενο θέμα της παραγραφού 4, η διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και ασφάλειας του Αγίου Όρους από το κράτος. Στο κράτος ανήκει αποκλειστικά και η διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και της ασφάλειας. Στην 5η παράγραφο, στο άρθρο 105. Πρώτο ρυθμιζόμενο θέμα, η άσκηση των κρατικών εξουσιών από τον πολιτικό διοικητή του Αγίου Όρους. Οι πιο πάνω εξουσίες του κράτους, που αφορούν τη δημόσια τάξη και ασφάλεια δηλαδή, ασκούνται από διοικητοί, το οποίο τα δικαιώματα και τα καθήκοντα καθορίζονται με νόμο. Δεύτερο ρυθμιζόμενο θέμα της παραγράφου 5, η άσκηση δικαστικής εξουσίας από τις μοναστηριακές αρχές και την ιερά κοινότητα. Με νόμο επίσης καθορίζονται η δικαστική εξουσία που ασκούν οι μοναστηριακές αρχές και η ιερή κοινότητα. Η δικαστική εξουσία πρέπει εκ των προτέρων, δηλαδή πριν φτάσουμε στην αντίστοιχη διάλεξη να πούμε ότι η δικαστική εξουσία είναι δύο ειδών, είναι κρατική, είναι και εκκλησιαστική. Τρίτο ρυθμιζόμενο θέμα της παραγράφου 5, το άρθρο 105, τα τελονιακά και φορολογικά προνόμια του Αγίου Όρους. Με νόμο επίσης καθορίζονται τα τελονιακά και φορολογικά πλεονεκτήματα, δηλαδή προνόμια του Αγίου Όρους. Τα δικαιώματα των μη Ελληνόφωνον μοναστηριακών κοινοτήτων του Αγίου Όρους αναγνωρίστηκαν ήδη από τη Συνθήκη των Σευρών του 1920. Προς αυτός υπάρχουνε ξενόφωνες, δηλαδή μη Ελληνόφωνες μονές, του ζωγράφου βουργαρική, χιλανδαρίου ψερβική, αγίου παντελεήμονος ρωσικοί, κυρίαρχες μονές. Το άρθρο 13 της Συνθήκης Περιπροστασίας των Ελλάδη Μηονοτήτων, που κυρώθηκε με το νομοθετικό διάταγμα του 1923 για την κύρωση της Συμφωνίας των Σευρών, προβλέπει ότι η Ελλάδα υποχρεούται να αναγνωρίσει και να διατηρήσει τα εκπαραδόσεως δικαιώματα και ελευθερίες τις οποίες απολάβουν οι μη Ελληνικές μοναστηριακές κοινότητες του Αγίου Όρους κατά τις διατάξεις του άρθρο 62 της Συνθήκης του Βερολίνου του 1878. Αυτές οι διατάξεις. Το άρθρο 62 της Συνθήκης του Βερολίνου προέλεγαν γενικότερα ότι οι Ψήλοι Πήλοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναλάβαναν να διατηρήσει την αρχή της δισκευτικής ελευθερίας μεταξύ των υπηκών της και ειδικότερα για πρώτη φορά διεθνός ότι οι μοναχοί του Αγίου Όρους, ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής τους, διατηρούσαν τις πρώτερες κτίσεις και πλαιονεκτήματά τους, δηλαδή κυριότητα, ιδιοκτησίες και προνόμια και απολάβαναν χωρίς καμία εξέρεση πλήρη ισότητα δικαιωμάτων και προνομίων. Η κοινή δήλωση 4 της τελικής πράξης προσχώρησης Ελλάδος σε Ευρωπαϊκές κοινότητες, η οποία συνιστά μια πολιτική δήλωση και δεν αποτελεί νομικό πρωτόκολλο, ορίζει ότι αναγνωρίζοντας ότι το ειδικό καθεστώς το οποίο έχει παραχωρηθεί στο Άγιο Όρος, όπως τούτο ενγυημένα από το άρθρο 105 του ελληνικού συντάγματος, δικαιολογείται αποκλειστικά για λόγους πνευματικούς και θρησκευτικούς, η κοινότητα θα μεριμνήσει ώστε να ληφθούν υπόψιοι λόγοι αυτοί κατά την εφαρμογή και την περαιτέρα επεξεργασία των διατάξεων του κοινοτικού δικαίου, ιδίως όσον αφορά τις τελονιακές και φρολογικές απαλλαγές, καθώς και το δικαίωμα εγκαταστάσεως. Η Συνθήκη του Άμστερδα, το 1997, περιέχει μια δήλωση για το καθεστώς των εκκλησιών και των κοσμοθεωρητικών ενώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ σέβεται και δεν προδικάζει το σύμφωνα με το εθνικό δίκιο καθεστώς των εκκλησιών και θρησκευτικών κοινοτήτων ή κοσμοθεωρητικών κοινοτήτων στα κράτη-μέλη. Η Ελλάδα πρόσθεσε τη δικιά της δήλωση στη Συνθήκη του Άμστερδα, η οποία έχει ως εξής σχετικά με τη δήλωση για το καθεστώς των εκκλησιών και των κοσμοθεωρητικών ενώσεων. Η Ελλάδα υπενθυμίζει την κοινή δήλωση για το Άγιο Όρος, που έχει προσαρνηθεί στην τελική πράξη της συνθήκης προσχόρησης της Ελλάδας στις ευρωπαϊκές κοινότητες. Αγιοριτικό καθεστώς τι σημαίνει? Σημαίνει το αγιοριτικό δίκιο που περιέχεται στα τυπικά, τα αυτοκρατορικά χρυσόβουλα, τα πατριαρχικά συγγύλια, τα σουλτανικά φυρμάνια, τους κανονισμούς και γενικά, τα θέσμια και τα έθιμα του Αγιού Όρος. Ποιες είναι οι μορφές προστασίας του αγιοριτικού καθεστότος στο Άρθρο 105 Συντάγματος? Δύο μορφές. Πρώτοι, μεριτές διατάξεις όταν επαναβάνονται διατάξεις του αγιοριτικού δικαίου, παραδείγματος χάρι δεθμός, κυρίαρχων μονών, αναπαλλοτρίωτο εδάφους. Δεύτερη μορφή με γενική παραπομπή στο αγιοριτικό καθεστώς, παράγραφη 1-4 του Άρθρο 105. Ποια είναι η έκταση προστασίας του αγιοριτικού καθεστότος? Προστατεύονται όλες οι διατάξεις του αγιοριτικού δικαίου συνταγματικώς, ανεξάρτητα από τον τρόπο παραγωγής τους εφόσων. Πρώτον, ήσχεαν κατά την έναξη ισχύος της συνταγματικής προστασίας του αγιοριτικού καθεστότος το 1925-26. Δεύτερον, αναφέρονται στην αυτοδίξη του Αγιο Όρος. Και τρίτον, δεν έρχονται σε αντίθεση με τις ρητές διατάξεις του Άρθρο 105. Ποια είναι η συνέπεια της αυξημένης συνταγματικής προστασίας του αγιοριτικού καθεστότος? Ο κοινός νομοθέτης δεν μπορεί να καταργήσει ή να τροποποιήσει το συνταγματικώς προστατευόμενο αγιοριτικό δίκιο. Για τρίτης άλλων θεμάτων, πέραν εκείνων που αφαιρούν την αυτοδίξη του Αγιο Όρος, προβλέπεται η έκδοση ειδικών νόμων. Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας. |
