| Εργαστήριο στα ειδικά θέματα γενετικής: Τα εργαστήρια, όπως έχουμε πει, ασχολούνται σε αυτά τα τέσσερα διαφορετικές ασκήσεις που θα κάνουμε με ένα κομμάτι της θεωρίας που έχει να κάνει με τη χρήση των γενετικών δημιουργών. Αυτά τα εργαστήρια, όπως έχουμε πει, ασχολούνται σε αυτά τα τέσσερα διαφορετικές ασκήσεις που θα κάνουμε με ένα κομμάτι της θεωρίας που έχει να κάνει με τη χρήση των γενετικών δημιουργών. Αυτά τα εργαστήρια, όπως έχουμε πει, ασχολούνται σε αυτά τα τέσσερα διαφορετικές ασκήσεις που θα κάνουμε με ένα κομμάτι της θεωρίας που έχει να κάνει με τη χρήση των γενετικών δημιουργών όσον αφορά τη νυχνηλασιμότητα. Θα συζητήσουμε ακριβώς τι σημαίνει αυτό, θα δούμε τι πληροφορίες θα πάρετε με στόχο ακριβώς στο τέλος των εργαστήρων να έχετε καταλάβει λίγο τι σημαίνει ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γενετικούς δίκτες για κάποιες εφαρμογές. Προχωράμε κανονικά και εκεί πέρα για να εξασκηθείτε σε αυτό το κομμάτι θα κάνετε μια εργασία. Την θεωρία για αυτή την εργασία θα σας την πω κατά πάσα πιθανό ότι όχι από τη Δετάρτη που μας έρχεται αλλά την άλλη Δετάρτη. Θα πρέπει να αρθείτε όλοι σε 9 η ώρα το πρωί στη ΙΤΕΝΑ. Την ώρα που θα κάνουμε μάθημα, δεν θα κάνουμε μάθημα, θα κάνουμε αυτό το θεωρητικό εργαστήριο δηλαδή. Για να έχετε μετά από τις 20 του μηνός περίπου, το 20 Νοεμβρίου, ένα μήνα μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου για να καταθέσετε την εργασία σας. Οπότε έχετε χρόνο και να έχουμε προχωρήσει και λίγο παραπάνω στην ήλη οπότε να είστε καλυμμένοι σε αυτά που έχουμε να πούμε. Το κομμάτι όμως το οποίο θα πιάσουμε λοιπόν όσον αφορά τη γενετική και διαχείριση είναι το κομμάτι το οποίο έτσι κι εγώ ασχολούμαι ως ερευνητικό έργο. Αυτό προσπαθώ να κάνω έρευνα σε ένα δύσκολο ελληνικό χώρο, αλλά κάτι βγαίνει και αλήθεια είναι ότι θεωρώ ότι είναι κάτι το οποίο έχει εφαρμογές και μπορεί να δουλέψει και επαγγελματικά για σας, πέρα από τη γωνηδιαματική, αλλά και αυτό το κομμάτι και αυτό είναι καλό. Άρα λοιπόν στα πλαίσια αυτού του εργαστηρίου, στόχος μας είναι να δούμε ακριβώς το πώς μπορεί να δουλευτεί το DNA και η γενετική δίκτευση όσον αφορά την ηχηλασιμότητα. Πριν ξεκινήσουμε λίγο κάποια θεωρία για την ύλη, για αυτό που θα κάνουμε, θέλω να πω δύο πραγματάκια. Η άποψη δικιά μου και της κυρίας Καραίσκου, με την οποία θα κάνετε εργαστήρι αυτοί που είστε στη στιγμή δύο, είναι ότι στόχος μας, ειδικά στα εργαστήρια και στο μάθημα, αλλά ειδικά στα εργαστήρια, είναι να αυτοενεργήσετε. Που σημαίνει ότι να αξιοποιήσετε τη δυνατότητα να κάνετε πέντε πράγματα μόνοι σας, με όσον τα δυνατόν λιγότερη βοήθεια από εμάς. Για να γίνει αυτό, θέλει βεβαίως και η δική σας συμμετοχή και θέλει και δικός σας ενδιαφέρον. Σκοπός σας, ως βιολόγοι, δεν είναι να είστε παρασκευαστές, δεν είναι να ακολουθήσετε αυτό το πρωτόκολλο που σας έχω δώσει, ας πούμε, και να το τελειώσετε. Σκοπός να το τελειώσετε και έχετε πάρει το πτυχίο είναι να καταλαβαίνετε τι κάνετε. Άρα λοιπόν, ίσως να κάνουμε και κάποια πράγματα, τα οποία να πείτε, μά τα κάναμε, βλέπει η ελεκτροφόρηση αγαρώζεις, αλλά η πείραμα εδώ και 10 χρόνια δεν έχει δείξει ότι τις περισσότερες φορές κάνετε πράγματα και δεν καταλαβαίνετε γιατί τα κάνετε. Άρα λοιπόν, αυτό που θέλω από σας είναι λίγο προετοιμαστείτε. Όχι πολύ πράγμα. Οι σημειώσεις για τα εργαστήρα υπάρχουν στο Moodle, μπορείτε να τις κοιτάξετε, άμα θέλετε να τις εκτυπώσετε, να τις έχετε στο κινητό σας, δεν ξέρω πού, αλλά δείτε λίγο τι έχουμε να κάνουμε και το πιο σημαντικό, προσπαθήστε να καταλάβετε γιατί κάνετε αυτό που κάνετε. Είμαι πάρα πολύ της άποψης ότι εσείς θα το κάνετε, εγώ θα σας πω τι θα κάνετε βέβαια λίγο, θα το δούμε μαζί από εκεί και πέρα δουλεύετε ομαδικά. Ευκαιρία έχετε να προσπαθήστε να συνεργαστείτε και να βγάλετε ένα αποτέλεσμα. Δεν θα σας σκοτώσω και άμα δεν βγει το αποτέλεσμα σας, για μένα όμως το σημαντικό είναι να καταλάβετε τι κάνετε. Θα το δούμε στην πράξη, αλλά απλώς να το λέω από τώρα, ότι σκοπός μας είναι αυτό το πράγμα, να αυτοενεργήσετε εσείς και να καταλάβετε εσείς τι κάνετε. Άρα λοιπόν σχεδόν ό,τι κάνουμε θα το κάνετε εσείς και εγώ θα παρακολουθώ, δεν θα το κάνω εγώ. Ελεκτροεφόροι σε χρόνια σας τα κάνετε μόνοι σας. Τα PCR θα τα κάνετε μόνοι σας. Τις Peps θα τις βάλετε μόνοι σας. Αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να ξέρετε γιατί το κάνετε αυτό το πράγμα. Εκεί είμαι λίγο διαφορετικός ίσως από κάποιες άλλες περιπτώσεις, σε εργαστήριο που έχετε κάνει. Τα εργαστήριά μας είναι αυτή την Παρασκευή, την επόμενη Παρασκευή και μετά σε δύο άλλες. Μετά έχουμε ταυτόχρονα και Πέμπτη και Παρασκευή. Τέσσερις ασκήσεις και μετά τελειώνετε. Ειδικά για την ημέρα της Πέμπτης, το τρίτο εργαστήριο που θα κάνετε, όλοι εσείς που είστε στη μη 2 έθουσα κανονικά, επειδή τις Πέμπτες είναι κατηλημμένοι μη 2 η έθουσα, θα είστε στη μη 3 έθουσα. Να το θυμάστε. Και άμα το ξεχάσετε δεν θα χαθείτε. Αυτά ενωλίγεις για αρχή. Τώρα, λίγο να πούμε και πέντε πράγματα γιατί θέλουμε να κάνουμε αυτά που θέλουμε να κάνουμε σε αυτό το εργαστήριο. Το σημερινό μας εργαστήριο είναι αρκετά μικρό, γιατί είναι το εισαγωγικό για να μπορέσουμε να κάνουμε οτιδήποτε θέλουμε. Σβήστε λίγο και τα φώτα εδώ μπροστά κάπως. Ευχαριστώ. Νομίζω δεν χρειάζεται να σβήσουμε όλα τα φώτα. Αφήστε κανένα φως αναμένου. Δεν χρειάζεται τόσο σκοτάδι. Ωραία. Τέλεια. Αυτό με το οποίο θα ασχοληθούμε σ' αυτά τα 4 εργαστήρια είναι η χνηλασιμότητα. Και θα κάνουμε κάποια εφαρμογή με τη βοήθεια του DNA σε ψάρια. Θα μπορούσε να είναι και τίποτα άλλο. Τι σημαίνει για εσάς η χνηλασιμότητα. Εδώ είναι αυτό που σας λέω. Θέλω να κάνουμε συζήτηση, δεν θέλω να λέω πράγματα. Ειδικά στις εργαστήρια είναι ακόμα πιο σημαντικό για εμένα από τη θεωρία να το κάνουμε αυτό. Ξέρετε τι σημαίνει η χνηλασιμότητα. Άμα σας ρωτήσω πόσο δεν ξέρετε τι είναι η χνηλασιμότητα. Σηκώστε τα χέρια να δούμε. Για πόσους από εσάς δεν σημαίνει τίποτα όρος η χνηλασιμότητα. Τίποτα. Να μην καταλαβαίνετε. Λίγοι είστε. Άρα οι υπόλοιποι σημαίνουν ότι ξέρετε τι σημαίνει η χνηλασιμότητα. Ας μου πει κάποιος για αυτό τι σημαίνει η χνηλασιμότητα. Ναι Ιρακλή. Ίσως η δυνατότητα κάποιου να αφήνει ύχνη. Δεν ακούσα. Η ικανότητα κάποιου να αφήνει ύχνη. Κάποιος άλλος την μπορεί να πιστεύει η χνηλασιμότητα. Να ακούσουμε διάφορες απόψεις θέλω. Ναι Αντιγόνι. Η ικανότητα κάποιου να ανοιχνεύει τα ύχνη. Άλλο. Ναι μικρό σου. Νάντσε. Πες Νάντσε. Η ύπαρξη στοιχείων που μας δείχνουμε που μπορούμε να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε κάτι συγκεκριμένο. Η ύπαρξη στοιχείων με το οποίο να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε κάτι συγκεκριμένο. Οκ. Άλλο. Εκεί πίσω. Ιδέες, άλλες. Πέστε συμφωνώ με τον Ηρακλή, με την Άνση, με την Αντιγόνι. Πέστε τι πιστεύετε ότι μπορεί να είναι η χνηλασιμότητα. Θες να πεις. Ε, όχι. Δεν με πίθεται ότι ξέρω τι είναι η χνηλασιμότητα. Γιατί μόνο τρεις, ας πούμε, είπαν. Οι πόλοι είπατε ήταν πολύ. Τι μπορεί να είναι η χνηλασιμότητα. Όταν ρωτάμε για κάποιον, ας πούμε, τι είναι η χνηλασιμότητα, μπορούμε να πάρουμε διάφορες ιδέες. Θα μπορούσα να σας ρωτήσω πιο σωστά τι είναι η χνηλασιμότητα σχετικά με τις τροφές. Τι μπορούμε να πάρουμε σαν πληροφορία. Είναι, βέβαια, μια πιο παλιά εργασία, κάπου το 2004, που βλέπουμε ότι το 50% των ανθρώπων δεν ξέρετε καν τι σημαίνει η χνηλασιμότητα. Και η χνηλασιμότητα μπορεί να έχει διάφορες ιδέες κάποιους γιατί μπορεί να εννοούμε η χνηλασιμότητα ειδικά στα τρόφιμα. Μπορεί να έχει να κάνει με τη θρεπτική αξία αυτών των τροφήμαν, να μπορούμε να δούμε τη θρεπτική τους αξία. Και με το κατά πόσο είναι ασφαλή, υγιή αυτά τα προϊόντα, να μπορούμε να παρακολουθήσουμε πώς έχουν κατασκευαστεί αυτά τα προϊόντα, που έχουν κατασκευαστεί τέτοια πράγματα. Αλλά γενικά δεν είναι και μια έννοια η οποία είναι πιο ξεκάθαρη. Αν παρούμε διαφορετικά, αν αντί να τους πούμε τι είναι η χνηλασιμότητα, να ρωτήσουμε τον κόσμο τι είναι σημαντικό για εσάς να ξέρετε σε σχέση με ένα τρόφιμο, τότε αυτό που θα δούμε πάνω κάτω με τον ίδιο τρόπο είναι, μπορεί να θέλουμε να ξέρουμε ποιος το κατασκευάζει αυτό το προϊόν, ποια είναι η εταιρεία, από πού προέρχεται αυτό το προϊόν, ποια είναι η διεύθυνση του παραγωγού που οτελείγει το προϊόν, που στις περισσότερες περιπτώσεις το πρώτο πράγμα που μπορεί να πούμε είναι αυτό, και επίσης γενικά να έχουμε τις πλήρες προφορίες σχετικά με το προϊόν αυτό. Συνολικά, το να χνηλατίσεις ένα προϊόν σημαίνει να μπορείς, αναπάσα στιγμή, να μπορείς να γνωρίζεις την πορεία αυτού του προϊόντος, από τη στιγμή που παράχθηκε μέχρι τη στιγμή που φτάνει στο τελικό καταναλωτή. Και εδώ πέρα βέβαια δεν αναφερόμαστε μόνο σε τρόφιμα, αναφερόμαστε τα πάντα και ένας υπολογιστής που φτιάχνεται, ένα αυτοκίνητο, πρέπει να μπορείς να το χνηλατίσεις. Είναι ένα προϊόν που θα πρέπει να ξέρεις όλα τα υλικά, το σίδηρο, το ατσάλι, το πυρήτιο, δεν ξέρω τι, το πλαστικό, που κατασκευάστηκε, πότε ήρθε, πώς έφτασε, από ποιον το έφερε, πόσο καιρό έμεινε, που αποθηκεύθηκε, ποιος το πήρε, ποιος το μετέφερε, ποιος το συναρμολόγησε, ποιος το μετέφερε μετά ολοκληρωμένο το προϊόν κάπου αλλού και ούτω καθεξής. Δεν είναι κάτι τόσο απλό, περιλαμβάνει πάρα πολλά διαφορετικά στοιχεία, πάρα πολλές διαφορετικές πληροφορίες, που άμα θέλουμε να πούμε ότι μπορούμε να χνηλατίσουμε ένα προϊόν, θα πρέπει να τα ξέρουμε όλα αυτά. Γιατί όλα αυτά, γιατί τελικά πρέπει να είναι ασφαλές το προϊόν και τον καταναλωτή. Ακούτε, για παράδειγμα, ότι η τάδε αυτοκινητοβιομηχανία αποσύρει μια σειρά αυτοκινήτων, γιατί ξαφνικά είδα ότι μπορεί να έχει πρόβλημα ο σάκος ασφαλείας, ο αρόσακος. Άρα, λοιπόν, αυτό είναι η χλιασσιμότητα, να μπορείς να ξέρεις, ανά πάσα στιγμή, την ιστορία ενός προϊόντος. Άρα, λοιπόν, είναι ένα σύστημα με το οποίο θα μπορείς να αποθηκεύεις πληροφορία όσον αφορά την ιστορία του χειρισμού και την πορεία του τροφίμου. Για να το κάνεις αυτό, έχει κωδικούς. Το barcode που υπάρχει στα προϊόντα είναι ένα χαρακτηριστικό προϊόν χνηλασιμότας. Με το barcode μπορείς να πάρεις όλες αυτές τις πληροφορίες. Και, τουλάχιστον, στην διατροφή υπάρχουν διρεκτίβες εδώ και καμιά δεκαετία χρόνια που ζητάνε σε όλους τους τομείς της τροφής να υπάρχουν οι δυνατότητες χνηλασιμότητας του τροφίμου. Και από πιο παλιά υπήρχαν, απλώς τώρα πια αρχίζουν και γίνονται πιο οργανωμένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί μας ενδιαφέρει η χνηλασιμότητα. Σε διάφορα επίπεδα μας ενδιαφέρει η χνηλασιμότητα. Μας ενδιαφέρει σε επίπεδα του παραγωγού. Ο παραγωγός ακριβώς θα πρέπει να ξέρει η πρώτη του ύλη από που ήρθε και θα πρέπει να ξέρει, άμα κάτι πάει στραβά, να μπορεί να αποσύρει μόνο εκείνη τη σειρά το lot που λέει εκεί πέρα, να το αποσύρει αυτό και τίποτα άλλο. Το κράτος το ενδιαφέρει γιατί το χρωστάει απέναντι στους καταναλωτές, να μπορεί να ελέγχει, αν αυτό το οποίο του λέει ο παραγωγός είναι αλήθεια ή υπάρχει κάποια νοθία, η οποία μπορεί να είναι εσκεμμένη, μπορεί να γίνεται και κατά λάθος, θα το σητήσουμε λίγο αυτό το πράγμα. Έτσι ώστε βεβαίως, αν κάτι πάει στραβά πάλι και δεν το κάνει ο παραγωγός αυτό, να πάει το κράτος να επέμβει γρήγορα και να αποσύρει τα κακά προϊόντα, όπως θέλετε πείτε το. Και βεβαίως και ο καταναλωτής θα πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια με το τι τρώει, με το τι χρησιμοποιεί, με το τι καταναλώνει, με το τι αγοράζει, ότι τα χρήματα που ξοδεύει, τα ξοδεύει ασφαλώς, άρα λοιπόν είναι προστατευμένος. Και γιατί μας ενδιαφέρει αυτό που λέμε εκεί πέρα, για να προστατευθεί από εκούσια ή ακούσια εξαπάτηση. Άρα κατευθείαν στο πιο συγκεκριμένο που είμαστε σε ψάρια. Όταν πας και αγοράζεις ένα ψάρι, μπορεί οποιοςδήποτε να σου πει ότι είναι το συγκεκριμένο το είδος. Αλλά μπορεί να μην είναι αυτό το είδος. Γιατί μπορεί να υπάρχει νοθεία, γιατί μπορεί να σου πουλήσουν ένα ψάρι για κάποιο άλλο ψάρι, εσείς τι πιστεύετε. Ναι, το μικρό σου. Πες Χρύσα. Γιατί κάποιο ψάρι μπορεί να χρειάζεται περισσότερα χρήματα για να μεγαλώσει. Άρα λοιπόν, είναι θέμα οικονομικό. Σε πολλές περιπτώσεις η νοθεία γίνεται για οικονομικούς λόγους. Αντικαθιστάς κάτι πιο ακριβό με κάτι πιο φθινό. Άλλος λόγος... Δεν είναι ο μοναδικός ο λόγος, ναι. Ίδίως, αν ένα ψάρι έχει ζήτηση για κάποιο άλλο, που είναι πιο δύσκολο να λυπθεί. Κι αυτό είναι οικονομικός λόγος, αλλά πάντως ισχύει, ναι. Άμα πιο δύσκολο μπορείς να πιάσεις ένα ψάρι που το θέλει κάποιος, τότε μπορείς πιο εύκολο να τον αντικαταστήσεις, αλλά και αυτό καταλήγει στο γεγονός ότι είναι πιο ακριβή η τιμή αυτού του ψαριού. Είναι πιο σπάνιο, ναι. Και αυτό τελικά όμως το οικονομικό καταλήγει. Άμα είναι πιο σπάνιο. Άλλος λόγος, ναι, το μικρό σου. Πες, Ελεωνώρα. Μπορεί να μην υπηγήνει ο κατάλληλος έλεγχος για να ελεγχθεί. Αλλά γιατί το κάνεις αυτό το λάθος. Κατάλαβα πώς το πας. Πες το λίγο καλύτερα. Προς τα εκεί θέλω κι εγώ να καταλήξουμε, αλλά πες το κι εσύ λίγο καλύτερα. Δεν μου ήρθε κατευθείαν τι ήθελες να πεις. Έχεις κάπως με διαφορετικά λόγια να το πεις. Λόγος ασχετοσύνης. Λόγος ασχετοσύνης, ναι. Καλά το λέω. Τι σημαίνει αυτό, ότι πάω και ψαρεύω κάτι και νομίζω ότι είναι κάτι... και το πουλάω σαν αυτό το είδος α, αλλά δεν είναι είδος α, είναι είδος β. Δεν είναι απαραίτητο πάντα να είναι άσχετος ο ψαράς. Τι μπορεί να συμβαίνει και κάποιες φορές. Εδώ θέλω βιολογική σκέψη. Δεν θέλω καταναλωτική σκέψη, θέλω βιολογική σκέψη. Μπορεί να είναι άσχετος ο ψαράς ή τι μπορεί να είναι, ναι. Μπορεί να κάνει τέτοιες διαφορές, να κάνει λάθος. Δηλαδή να είναι κάτι όμοιο και να το πάρω ότι είναι διαφορετικό. Αυτό ισχύει. Και τι άλλο μπορεί να ισχύει. Ναι, το μικρό σου. Πάρα πολύ σημαντικό, γιατί δεν έχει σημασία μόνο να πάρεις το όριμο το άτομο. Μπορεί να μιλάμε και σε προνηφικά στάδια. Σε προνηφικά στάδια μπορεί να μην είναι εύκολο να διαχωριστούν τα ψάρια μεταξύ τους. Να μοιάζουν πάρα πολύ. Άρα λοιπόν δεν είναι μόνο το τι μπορεί να διαφέρουν και να τα πάρουν διαφορετικά. Μπορεί να είναι και όμια, τόσο όμια, που να χρειάζεται πολύ καλή συστηματική γνώση ενός βιολόγου, για να πείτε ότι αυτό είναι άλλο από αυτό. Ή μπορεί, κι αν το πάμε ακόμα πιο βαθιά, με πιο εξελικτική σκέψη, μπορεί να μιλάμε για κρυπτικά είδη, σας θυμίζω λίγο από την εξέλιξη, που να μοιάζουν τόσο πολύ και να μην μπορούν να τα διαχωρίσουν με τίποτα, με μορφολογικό τρόπο. Αλλά μπορεί να μπορέσουμε να το κάνουμε με γενετικό τρόπο. Θα το δούμε. Άρα λοιπόν, γενικά σε τομείς διατροφής όπου υπάρχουν εφαρμογές, είναι σε κρέας, σε πουλερικά, σε φρούτα, σε λαχανικά, σε οτιδήποτε. Μπορείτε να μου φέρετε παραδείγματα. Ναι. Με τις τρελές αγελάδες. Όπου εκεί πέρα όμως ήταν πρόβλημα να μην είναι μολυσμένο το κρέας, να μην πάσχουν οι αγελάδες, οπότε να μην φάει ο καταναλωτής κρέας μολυσμένο. Ένα είναι αυτό. Άρα χρειαζόταν να γίνει η χλιασιμότητα εκεί πέρα. Άλλο. Ναι, το μικρό σου. Ελισάβετ. Το πιο κλασικό που έχετε ακούσει πέρσι, πρόπερσι, που έγινε το πιο μεγάλο σκάνδαλο διατροφικό τον τελευταίο καιρό, ήταν το πρόβλημα με το αλογίσιο κρέας. Όπου εκεί πέρα χρειάστηκε να γίνει έλεγχος με γενετικές μεθόδους. Άλλο. Στα λαχανικά που μπορεί να μας ενδιαφέρει να κάνουμε χλιασιμότητα. Δηλητηριώδη μανιτάρια ίσως. Νομίζω άκουσα πριν από μια-δυο εβδομάδες κάτι. Δεν λέγανε ότι κάποιος έφαγε και δυστυχώς πέθανε πριν δηλητηριώδη στο μανιτάρι. Έχει σημασία αυτό. Κάτι πιο γενικό, που γίνεται και πολύ μεγάλος τόρος. Ναι, το μικρό σου. Μάγδα. Πες Μάγδα. Να δούμε αν χρησιμοποιήθηκαν απαγορημένα φιτοφάρμακα ή εντομοκτόνα. Εντομοκτόνα και φιτοφάρμακα. Κάτι ακόμα καλύτερο θέλω. Ναι, ισχύει. Κάτι πιο της μόδας. Ναι, το μικρό σου. Μαρία. Πώς σας μάθω όλους αυτούς τους. Αν είναι βιολογικά προϊόντα. Αν είναι βιολογικά προϊόντα. Αυτό είναι και δύσκολο κιόλας. Ναι. Πες βρε Χρήσι, είμαι σίγουρος θα το πεις. Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Να δούμε, είναι γενετικά τροποποιημένα, υπάρχει γενετική τροποποίηση ή όχι. Σύμφωνα λοιπόν υπάρχουν πολλές διάφορες εφαρμογές που τα ακούμε καθημερινά. Σύμφωνα λοιπόν με μια διρεκτίβα η οποία βγήκε το 2001 και από εκεί πέρα έχει ξαναβγεί διάφορες ανανεώσεις αυτά. Αυτό που πρέπει να δούμε όταν πηγαίνουμε και αγοράζουμε ψάρια και αρχίζουμε και μπαίνουμε λίγο στο δικό μας το κομμάτι, είναι ότι όταν πας ας πούμε σε έναν ψαρά στο σούπερ μάρκετ και πας να αγοράσεις την τζιπούρα, από τι πρέπει να συνοδεύεται οποιδήποτε ψάρι. Θα πρέπει να αναφέρουν το είδος του ψαριού, το είδος το ψαριού που έχω γράψει εδώ πέρα, με λατινικό όνομα, όχι μόνο με το κοινό όνομα και καθώς και τη γεωγραφική τοποθεσία προέλευσης. Δηλαδή θα πρέπει να σου λέει το τι είναι ψάρι το οποίο το ψάρεψα στο Αιγαίο Πέλαγος. Θα είναι ψάρι το οποίο το ψάρεψα στο Βόρειο Ατλαντικό και ούτε καθεξής. Κάτι ακόμα ήθελα να πω τώρα εδώ πέρα και δεν μου έρχεται. Επίσης θα πρέπει να σου λέει άμα είναι άγριο ή καλλιεργούμενο άμα δεν το έχεις ψαρέψει, να το έχεις παράγει. Παλιά άμα βγαίνατε στα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα τουλάχιστον άρχισε αυτό να εφαρμοστεί. Γιατί παλιάς όμως αν πήγαινες να πάρεις ακόμα και ένα και αυτό δεν ισχύει μόνο σε φρέσκα προϊόντα. Βέβαιος μπορεί να ισχύει και σε κονσερβοποιημένα προϊόντα. Μπορεί να πηγαίνετε να πάρετε κονσέρβα τόνο, θα έλεγε ίσως ότι είναι τόνο στα ελληνικά κοινό όνομα, θα έλεγε ίσως από που ψαρεύτηκε, αλλά δεν θα σου έλεγε λατινικό όνομα. Και έχει σημασία το λατινικό όνομα, γιατί κάτω από το όνομα τόνος μπορεί να υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη. Κάτω από το όνομα μπακαλιάρος μπορεί να υπάρχουν και άλλους διαφορετικά είδη. Μια τελευταία τελευταία έλεγχο που έκανα σε ένα συγκεκριμένο σούπερ μάρκετ, τα περισσότερα προϊόντα λένε πια και το λατινικό όνομα. Αλλά όχι όλα, βρήκα και περιπτώσεις που υπήρχαν εταιρείες που δεν έβαζαν το λατινικό όνομα. Αυτή η εταιρεία είναι παράνομη, γιατί δεν ακολουθεί το νόμο του κράτους. Και άμα πάτε επίσης, την επόμενη φορά που θα πάτε στο σούπερ μάρκετ, κάνετε μου μια χάρη, σε κάνετε και εσείς τα προϊόντα, τα ψαρικά, τα κατεψυγμένα, τα κοσσερβοποιημένα. Δείτε, αναφέρουν όνοματα όπως όνομα είδους, λατινικό όνομα και ογραφική χώρα προέλευσης. Έτσι για να μπει τη συλλογική της συχνηλασσιμότητας. Και άμα δεν το δείτε, ελάτε να μου το πείτε, με ενδιαφέρει για κάποιους ερευνητικούς λόγους δικούς μου. Εντάξει. Αυτό τώρα το οποίο μας ενδιαφέρει, ποιο είναι. Ναι, μεν υπάρχει αυτός ο νόμος, αλλά κατά πόσο αυτό εφαρμόζεται και κατά πόσο υπάρχει, είμαστε και εμείς με μια οικολογική συνείδηση. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό το πράγμα. Στην Ευρώπη, η μοναδική χώρα η οποία υπάρχει μια εταιρεία που προστατεύει και την οικολογική προσέγγιση, είναι η MSC, Marine Stewardship Council, που η συγκεκριμένη εταιρεία προστατεύει όλη την αλλεία και προσπαθεί οτιδήποτε αλλιεύεται να ακολουθεί κανόνες αλλείας και να ακολουθεί κανόνες σωστής κατανάλωσης και σωστής πώλησης. Άρα λοιπόν, όποτε βλέπετε αυτό εδώ πέρα το σημαδάκι, άμα το δείτε που θα πάτε στην Αγγλία τέλος πάντων, λέει Certified Sustainable Food. Το βλέπετε ή να το ανεβάσω. Είναι μια συγκεκριμένη ετικέτα που υπάρχει σε ψάρια, μπορεί να βρει, νομίζω υπάρχουν και εισαγωγές ψαριών από την Αγγλία, οπότε στις συγκεκριμένες συσκευασίες μπορεί να δείτε και αυτό το σημαδάκι, που δείχνει ότι υπάρχει μια λογική αυφορίας και σωστής διαχείρισης των αλλιευμάτων. Άρα λοιπόν, στον τομέα της Αλλίας, γιατί μπορεί να μας ενδιαφέρει η χαλασιμότητα. Μπορεί να μας ενδιαφέρουν δύο διαφορετικά πράγματα. Εφόσον στην ετικέτα που βάζουμε θέλουμε το όνομα του είδους και τη υγραφική προέλευση, θέλουμε δύο διαφορετικά πράγματα. Να μπορούμε να ελέγξουμε αν αυτό το είδος που λέει ετικέτα είναι αυτό το είδος που τελικά υπάρχει μέσα στην κονσέρβα και αν αυτή η περιοχή από την οποία λέγεται ότι προέρχεται αυτό το ψάρι είναι αυτή η περιοχή από την οποία τελικά προέρχεται. Άρα λοιπόν, μας ενδιαφέρει και το What Species και το Where From. Αυτό τα σχηματάκια και ένα δύο ακόμα τα έχω πάρει ακριβώς από ένα αρχείο, το οποίο το έχω βάλει στο Moodle, μπορεί να το κοιτάξετε αναλυτικά, έχει ωραίες πληροφορίες. Σκοπός είναι πάνω το Traceability με βάση διάφορους κανόνες και διάφορους τρόπους να επιβεβαιώσεις ότι τελικά όλα πάνε καλά, με σκοπό όταν κάποια πράγματα πάνε λάθος να πάμε ώστε να φτάσουμε σε δίωξη εναντίον αυτών που κάνουν την παρανομία. Ώστε τελικά να παίρνουν τα έυσημα αυτοί που κάνουν σωστά τη δουλειά τους και αυτοί οι οποίοι δεν κάνουν σωστά να έχουν όποιες ειδικές νομικές συνέπειες. Τώρα, όπως λέω, η σωστή εφαρμογή του νόμου δεν έχει γίνει ευρέως αναλυτικά, δεν έχει γίνει έλεγχος σε όλη την Ευρώπη με DNA τεχνικές και θα φτάσουμε τώρα ακριβώς σε DNA τεχνικές. Πίστεχα, στην Αμερική, ο FDA, Food and Drug Administration, που είναι ο αντίστοιχος EFFET ο δικός μας, έχει πια ενσωματώσει DNA τεχνικές ώστε να μπορούν να ταυτοποιήσει και το είδος που υπάρχει και τη γεωρευτική προέλευση. Για σας τι είναι πιο εύκολο και τι είναι πιο δύσκολο, να ταυτοποιήσει το είδος ή να ταυτοποιήσει τη γεωρευτική προέλευση. Τι πιστεύετε ότι είναι πιο δύσκολο ή πιο εύκολο. Ακούω ιδέες. Πες αντιγόν. Είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο, δεν κατάλαβα. Δεν ακούω. Είναι πιο εύκολο να ταυτοποιήσουν τη γεωρευτική προέλευση. Ακούω ιδέες. Γιατί. Στην πληροφορία. Ωραία. Συμφωνείτε με την αντιγόνη. Έχετε διαφορετική άποψη. Κάποιος άλλος. Δεν θέλω να κάνω εργαστήριο με τα ίδια άτομα. Μίλησε σήμερα. Άντε μίλα σήμερα. Κάποια στιγμή, σας το λέω από τώρα, ή στο μάθημα ή στη εργαστήρια θα πω, όσοι έχουν μιλήσει μέχρι τώρα θα μιλήσουνε καθόλου, θα μιλήσουνε οποτεδήποτε δηλαδή. Για να μιλήσουνε και οι άλλοι. Όχι για να ξυπνήσετε, για να μιλήσετε. Βγάλτε τη φωνή σας. Θέλω να ακούσετε τη φωνή σας. Θέλω να ακούσετε τη φωνή σας. Πες Μερόκ. Με ό,τι αφορά την κατηβόρια. Ναι. Πιστεύω ότι είναι πιο εύκολο να βρούμε το είδος και ειδικά στα ψάρια τα οποία κολυμπάνε κιόλας, δηλαδή μπορεί να προέρχεται μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, αλλά έχει κολυμπήσει, έχει ψαρευτεί από αλλού και ίσως υπάρχουν και δίκτες που δείχνουνε το είδος πιο εύκολα, δεν ξέρω, γενετική. Μερόκ μας λέει ότι είναι πιο δύσκολο να βρούμε τη γεωγραφική προέλευση γιατί στο είδος γενετικοί δίκτες μπορούν να μας ταυτοποιήσουν να τα ψάρουμε και κολυμπάνε κιόλας. Με ποιον συμφωνείτε? Άλλες ιδέες. Μάγδα. Λοιπόν, είναι πιο δύσκολο να βρούμε τη γεωγραφική χώρα προέλευσης. Άλλες ιδέες. Άλλοι να προσθέσουμε κάτι παραπάνω σε σχέση με αυτό το θέμα. Το ένα είναι πρόβλημα σε επίπεδο είδους, το άλλο είναι πρόβλημα σε επίπεδο πληθυσμού. Γιατί η γεωγραφική προέλευση δείχνει τον πληθυσμό που είναι ένα υποσύνολο του είδους. Το πιο δύσκολο είναι σίγουρα η γεωγραφική προέλευση. Γιατί ακριβώς το είδος είναι μια πιο συγκεκριμένη έννοια όπου στο είδος υπάρχει πάντα η δυνατότητα αναπαραγωγής μεταξύ ατόμων. Ενώ σε ένα άλλο είδος υπάρχει αναπαραγωγική απομόνωση. Η απομόνωση από μόνη της τι κάνει? Δημιουργεί την ικανότητα να δημιουργούν διαφορετικές μεταλλάξεις στο κάθε είδος. Άρα λοιπόν από τις οποίες υπάρχουν διαφορετικές μεταλλάξεις είναι πιο εύκολο να το βρούμε σε επίπεδο DNA. Ο πληθυσμός, ο ένας και ο άλλος, από τη στιγμή που είναι διαφορετικοί πληθυσμοί μπορεί και να μπορούν να παράγονται. Για να παραγωγεί το gene μας οδηγεί σε gene flow, σε γονιδιακή ροή και γονιδιακή ροή τι έχει σαν αποτέλεσμα. Μετάάλεξη μπορεί να υπάρχει σε ένα πληθυσμό να μεταφερθεί και σε ένα άλλο πληθυσμό. Άρα λοιπόν είναι πιο δύσκολο να βρούμε σε τέτοιες περιπτώσεις την διαφορετικότητα. Το καταλάβατε αυτό, ε? Λοιπόν, άρα λοιπόν, για εμάς επειδή είμαστε βιολόγοι, επειδή μας αρέσει η γενετική αλλά και για αντικειμενικούς λόγους, πες το. Το κλείσαμε για λίγο. Ναι, ξανά ανοιξέ το. Ναι, γιατί φοβόμαστε να μην σηκωθεί πάρα πολύ η θερμοκρασία. Βάλ' το λίγο. Ε, εντάξει. Θεωρούμε και μπορούμε να το αποδείξουμε αυτό και αυτό το αποδεικνύουν τα πάντα όπου όλα πηγαίνουν σε μια κατεύθυνση ηχνηλασιμότητας. Σιγά-σιγά, όλο και περισσότερο, όλα ελέγχονται με τη βοήθη του DNA. Και οι μωριακοί γενετικοί δείκτες μας δίνουν τη δυνατότητα να επιτρέπουμε να ταυτοποιούμε βιολογικές μονάδες, είτε είναι είδη, είτε είναι πληθυσμίοι. Μπορούμε να ταυτοποιήσουμε άτομα, κλόνους, ό,τι θέλουμε. Γιατί χρησιμοποιούμε γενετικούς δείκτες, για τους λόγους πλέε εκεί πέρα. Γιατί το DNA υπάρχει σε όλα μας τα κύτταρα. Και είναι και σταθερό μόριο. Οι πρωτεΐνες καταστρέφονται πιο εύκολα. Άρα λοιπόν, όταν κάνουμε επεξεργασία σε προϊόντα, ακόμα και να τα θερμάνουμε, ακόμα και να τα κάνουμε καπνιστά, ακόμα και να κάνουμε άλλες τροποποιήσεις, το DNA αντέχει πολύ περισσότερο από ότι οι πρωτεΐνες. Άρα είναι ένας δείκτης, ο οποίος υπάρχει σε όλα τα κύτταρα, μπορούμε εύκολα να τον αναγνωρίσουμε και χάρη στο PCR, μπορούμε και από ελάχιστη τα μόρια να μπορέσουμε να αναπαραστήσουμε και να δημιουργήσουμε το αρχικό DNA ή το γονείδι το οποίο μας ενδιαφέρει. Μπορούμε να το ελέγξουμε και σε επεξεργασμένους και σε κατεστραμένους ιστούς σε κάποιες περιπτώσεις. Και επίσης ανάλογα με το τι θέλουμε να βρούμε, υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να το γενοτυπίσουμε και να πάρουμε τις πληροφορίες που μπορεί να μας ενδιαφέρουν. Συγγνώμη. Sorry λίγο. Εξεκόλλα. Λοιπόν, άρα το DNA είναι μια προσέγγιση για χρυλασιμότητα που έχει εφαρμογές και επαναλαμβάνω, ας πούμε ο FDS στην Αμερική ήδη χρησιμοποιεί τεχνικές DNA για χρυλασιμότητα. Το σκάνδαλο στο κρέας, επίσης όλοι οι έλεγχοι γίνανε με βάση το επίπεδο DNA για να ταυτοποιήσουμε τα διαφορετικά τα είδη. Ανάλογα, λοιπόν, με το τι θέλουμε να κάνουμε, ψάχνουμε να βρούμε διαφορετικούς δίκτες. Όταν θέλουμε να βρούμε δίκτες ειδικούς για το είδος, να ταυτοποιήσουμε αυτό που έχουμε, τότε μπορεί να ψάξουμε γονίδια δίκτες που είναι συντηρημένοι μέσα σε είδη. Και να ψάξουμε, δηλαδή, να είναι μια άλλη λουχία που είναι χαρακτηριστική για αυτό το είδος, μια άλλη λουχία που είναι χαρακτηριστική για το άλλο το είδος, οπότε να μπορούμε εύκολα να τα διαχωρήσουμε. Βέβαια, αυτό που πάντα μας προβληματίζει, τι είναι? Ο πολυμορφισμός. Τι σημαίνει για εσάς πολυμορφισμός? Ναι. Πες, Ιτακλή. Πολλά λιλόμορφη για τον ίδιο γονιδιακό τόπο. Άρα, λοιπόν, έχουμε μια άλλη λουχία, μπορεί να έχουμε διάφορες μεταλλάξεις. Που μπορεί να έχουμε μεταλλάξεις σε αυτό το άτομο, σε αυτό το είδος, μπορεί να έχουμε μεταλλάξεις σε αυτό το είδος. Το θέμα ποιο είναι? Οι μεταλλάξεις εδώ να μην επικαλείπτονται με τις μεταλλάξεις αρκεί, στο άλλο το είδος, γιατί τότε θα έχουμε πρόβλημα. Και πώς μπορούμε να το βρούμε αυτό, τι χρειάζεται, για οποιοδήποτε μέθοδο χρυλασιμότητας, τι χρειάζεται να κάνεις πιο πριν, πριν αρχίσεις να την εφαρμόζεις αυτή τη μέθοδο χρυλασιμότητας. Χρειάζεται μια προεργασία. Τι προεργασία θα είναι αυτή? Χρειάζεται να δημιουργήσεις μια βάση δεδομένων. Τι βάση δεδομένων θα είναι αυτή? Τι βάση δεδομένων χρειάζεται? Πες Μερόπη. Θα πρέπει να ψάξεις, να βρεις τον πολυμορφισμό στο γονίδιο ή στο οποιοδήποτε γονίδιο που μπορεί να νομίζεις ότι θέλεις να δουλέψεις, ώστε να δεις. Θα πρέπει να πάρεις δείγματα. Θες να κάνεις χρυλασιμότητα σε ένα είδος ψαριού σε σχέση με κάποιο άλλο είδος, το οποίο και τα δύο βρίσκονται σε όλη την Ευρώπη. Τι χρειάζεται να πάρεις δείγματα από όλη την Ευρώπη από το ένα το είδος, να πάρεις δείγματα από όλη την Ευρώπη από το άλλο το είδος, να βρεις την αλληλουχία του γονιδίου που σε ενδιαφέρει σε αρκετά δείγματα και μετά να είσαι σίγουρος τελικά ότι δεν υπάρχει άλλη επικάλυψη πολυμορφισμών. Αυτή είναι η βάση δεδομένων που χρειάζεται να κάνεις. Αλλά όταν θες να ψάξεις, όπως καταλαβαίνετε, άλλο να ψάχνεις τις διαφορές μεταξύ αγελάδας, κοτόπουλου, προβάτου, που εκεί μιλάμε για μεγάλη εξελικτική διαφορά, κι άλλο να μιλάμε που έχουμε, ας πούμε, πτηνό και έχουμε και φυλαστικό, κι όταν θες να δουλέψεις μέσα σε ψάρια. Και όταν θες να δουλέψεις σε στενά συγγενικά ψάρια, όπως τα έχουμε στο δικό μας εργαστήριο να κάνουμε. Είναι άλλο το επίπεδο δυσκολίας. Ανάλογα με το επίπεδο δυσκολίας, όταν χρειάζεται να ψάξεις και περισσότερο και να χρειάζεται να ξοδέψεις περισσότερα χρήματα για να ταυτοποιείς τελικά αυτό που θες να ελέγξεις. Πες το. Ρώτα. Το μικρό σου. Πεφαϊλία. Γιατί αν έχεις επικάλυψη, εσύ θες να έχεις μια αλληλουχία, για παράδειγμα, η οποία να σου λέει τότε να βρεις αυτή την αλληλουχία, άρα αυτό είναι το είδος α. Αν έχεις κοινούς πολυμορφισμούς, κοινές μεταλλάξεις σε ένα είδος και σε ένα άλλο είδος, τότε άμα βρεις ένα άτομο που δεν ξέρεις ποιο είδος είναι και έχει αυτή τη μετάλλαξη, πώς θα καταλάβεις ποιο είδος είναι. Η επικάλυψη μας εμβολογεί προβλήματα. Έγινε. Και χρησιμοποιούμε συνήθως είτε πυρινικά είτε μετοχονδριακά γονίδια, εμείς θα χρησιμοποιήσουμε μετοχονδριακό γονίδι, θα το σιωτήσουμε ακριβώς τι θα είναι όταν έρθει η ώρα. Αυτό λοιπόν που χρειάζεται είναι να έχεις παγκόσμιους δίκτες. Παγκόσμιους σημαίνει να υπάρχει αυτό το αλληλόμορφο μόνο σε αυτό το είδος σε όλους τους πληθυσμούς. Ή τουλάχιστον και αν υπάρχουν πολλά αλληλόμορφα, όλα αυτά τα αλληλόμορφα υπάρχουν μόνο σε αυτό το είδος σε όλους τους πληθυσμούς τους. Και γι' αυτό χρειάζεται να κάνουμε και δειγματολειψίες από όλη την κατανομή του είδους. Εντάξει. Λοιπόν, εδώ είναι ακριβώς όλη τη διαδικασία που χρειάζεται για να κάνουμε αυτό που λέμε το DNA barcoding. Δεν θα το σητήσουμε αυτή τη στιγμή, θα το σητήσουμε και στο μάθημα. Για τα είδη, αυτό που μας ενδιαφέρει, πρέπει λοιπόν να ταυτοποιήσουμε με συγκεκριμένα γωνίδια που είναι συντηρημένα μέσα σε αυτά τα είδη. Θα χρειαστώ με PCR σίγουρα και με αυτή την PCR μπορούμε να ελέγξουμε διάφορους τρόπους μετά. Γιατί χρειαζόμαστε PCR γιατί θα δουλεύουμε με είδη, με ιστούς που θα έχουν λίγο DNA, αλλά λοιπόν θα πρέπει να τον ισχύσουμε αυτό το DNA. Με τι τρόπους μπορούμε να ταυτοποιήσουμε τα διαφορετικά μας είδη. Για πείτε μου, ήδη το είπαμε, το γράφει, αλλά για σκεφτείτε κι εσείς. Μπορεί να μην τα γράφει κιόλας εκεί πέρα. Με βάση της γνώσης σας σε επίπεδο DNA πώς μπορούμε να ταυτοποιήσουμε διαφορετικά είδη. Το είπαμε κιόλας, θέλω όμως κι εσείς να πείτε. Ξανά, έστω το ίδιο. Πρώτα, Ηρακλή. Αυτό που είπαμε για τους παγκόσμιους ιδρυτικούς δείκτες, που υπάρχει ένα μονοαλληλόμορφα. Αν γίνει μετάλλεξη αυτό το αλληλόμορφα, το σημαίνει ότι το άτομο δεν ανοίξει και το αλληλόμορφα. Όχι, αυτό σου λέω. Είπα να υπάρχει ένα αλληλόμορφα σε όλο το είδος. Ή, ακόμα κι αν υπάρχουν πολλά αλληλόμορφα, όλα τα αλληλόμορφα να χαρακτηρίζουν αυτό το είδος και όχι κάποιο άλλο. Να μην βρίσκονται και κάπου αλλού, εντάξει. Την παρουσία θα την βάλω στο moodlet και αλλιώς. Λοιπόν, πέστε μου τρόπους με τους οποίους εσείς θα μπορούσατε να ταυτοποιήσετε διαφορετικά είδη γενετικούς. Με βάση PCR και με βάση ότι τα άλλα θα μπορούσατε να κάνετε μετά. Αρχίσετε να μου κουράζεστε. Λίγο πομονή, τρία λεπτάκια και τελειώνουμε. Και μετά σε μία ώρα θα έχετε τελειώσει και θα πάτε για καφέ. Το χρειάζεστε. Κι εγώ το χρειάζομαι, ακόμα δεν είπια. Λοιπόν, ναι, πες, Αντζελά. Ναι, ναι. Δηλαδή, σωστά, πώς θα το κάνουμε αυτό. Θα ενισχύσουμε το ίδιο γονίδιο σε διαφορετικά είδη και μετά ελπίζουμε να βρούμε διαφορές στα μεγέθη των διαφορετικών ειδών. Άρα, λοιπόν, θα ταυτοποιήσουμε έναν πάρα πολύ απλός τρόπο. Αυτός είναι ο πιο απλός τρόπος από όλους. Να ενισχύσουμε PCR κάποιος συγκεκριμένος γονίδιος στο ένα και στο άλλο είδος και να υπάρχει διαφορά μεγέθους. Πάρα πολύ απλός τρόπος και είναι ο πιο εύκολος. Θα το δούμε εδώ πέρα, για παράδειγμα. Βλέπετε διαφορετικά είδη μπακαλιάρου, διάφορα είδη τα οποία βρίσκονται στον Ατλαντικό σε πιτοπλίστων και βλέπετε ότι όταν ενισχύουμε ένα μητοχονδριακό γονίδιο, παίρνουμε διαφορετικές ζώνες. Τώρα μπορείτε να με ρωτήσετε γιατί παίρνουμε διαφορετικές ζώνες. Πρέπει να παίρνουμε μία ζώνη, αφήστε το, θα το συζητήσουμε άλλη στιγμή, αλλά πάντως το πρότυπο των ζωνών που βλέπουμε ότι παίρνουμε είναι πάντα διαφορετικό στα διαφορετικά είδη. Μπορεί να πάρεις στη ζώνη 105 γενικά, αλλά παίρνεις εδώ πέρα και τη ζώνη 188, εδώ τη 220, εδώ κάποια άλλη ζώνη, εδώ παίρνουμε εντελώς διαφορετικές ζώνες. Άρα με μια απλή ηλεκτροφόρηση τα διαχωρίζουμε αυτά τα πέντε διαφορετικά είδη μπακαλιάρου. Άλλος τρόπος. Ναι, το μικρό σου, πες Βάσου. Δεν άκουσα. Σκέψου ότι εσύ μπορείς να έχεις στο σούπερ μάρκετ ένα κομμάτι στουμί, εκεί οι χαμέντες δύσκολα. Θέλω κάτι το οποίο να δουλέψεις με το DNA θέλω, αποκλειστικά και μόνο, με την αλληλουχία, οτιδήποτε, μαγδά. Δεν μας ενδιαφέρει η εξέλιξη, μας ενδιαφέρει να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε το είδος. Με τους εγκινητές τι θα μπορούσαμε να κάνουμε. Το πήγες μακριά, κάτι πιο απλό θέλω. Ναι. Οι δίκτες STS χρειάζονται, αλλά έτσι ξαναπήσουμε, τώρα ξαναπήσουμε πιο μετά. Οι δίκτες STS έχουν πάρα πολύ πολυμορφισμό και εκεί μπορεί να μπερδευτούμε. Κάτι πιο απλό θέλω. Στα άλογα, ας πούμε, ξέρατε πώς ελέγχανε κατά πώς αυτό το είδος, αυτό το τρόφι μου έχει άλογο ή έχει μοσχάρι ή έχει χοιρινό, τι κάνανε, ναι. Α, πες κάτι άλλο. Πες κάτι άλλο, ναι. Από τον αριθμό του χρωμοσομάτων. Ο αριθμός του χρωμοσομάτων, για να κάνεις χαριότυπο, θέλεις να έχεις καλά κύτταρα τα οποία να μεγαλώνουν και να μπορείς να μεγαλώσεις. Αν πάρεις το κατεψηγμένο κομμάτι ή το καπνιστό ή το οτιδήποτε, δεν πρόκειται να μπορείς να το κάνεις καθόλου. Το πιο απλό μου το είπατε, αλλά το πιο δεδομένο δεν μου είπατε. Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει το DNA του κάθε έναν ατόμου, πληθυσμού, είδους, οτιδήποτε, ναι. Τα SNIPS. Τα SNIPS είναι το επόμενο αποτέλεσμα, το πιο απλό θέλω. Θα βρούμε τα SNIPS με βάση από τι ξεκινάμε για να βρούμε τα SNIPS. Γιατί μου κολλήσατε. Απλό είναι, ναι. Αλληλούχηση. Αλληλούχηση, αλληλουχία. Σας έχω πρήξει στα μαθήματα για την αλληλούχηση και την αλληλουχία και πώς βρούμε την αλληλουχία και την αλληλουχία. Ψάχνουμε να βρούμε αλληλουχίες. Που μπορεί να είναι διαφορετική στο ένα είδος και διαφορετική στο άλλο είδος. Γιατί δεν το σκεφτείτε. Κατά αυτό δεν είναι απλό. Το κάθε είδος πάνω κάτω, εφόσον μιλάμε για απομονωμένο είδος, μιλάμε ότι θα έχει διαφορετικές μεταλλάξεις, διαφορετικές αλληλουχίες. Εφόσον θα έχει διαφορετικές μεταλλάξεις το κάθε είδος, διαφορετικούς πολυμορφισμούς, εκεί θα βρούμε τα SNIPS, τα οποία χαρακτηρίζουν το κάθε διαφορετικό είδος. Άρα λοιπόν η αλληλουχία. Α, ναι. Και εφόσον έχουμε και την αλληλουχία και υπάρχουν και διαφορετικοί πολυμορφισμοί, οι οποίοι να χαρακτηρίζουν διαφορετικό είδος, τι μετά μπορούμε να κάνουμε. Μπορεί αυτές οι αλληλουχίες να έχουν διαφορετικές θέσεις αναγνώρισης ενζύμων. Και τι να κάνουμε μετά. Πέψι. Και αυτή η πέψι να μας δημιουργεί διαφορετικά πρότυπα, ανάλογα με το είδος. Τι θα κάνεις σε αυτό το εργαστήριο που θα δουλέψουμε. Λοιπόν, στην γεωγραφική προέλευση που είναι πιο δύσκολη, και δεν θα πούμε ιδιαίτερα σε αυτή τη δικασία τώρα, χρειάζεται να έχουμε συγκεκριμένους πολυμορφισμούς, οι οποίοι υποθετικά θα ταυτοποιούσαν σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, διαφορετικά SNIPS, αλλά αυτό είναι δύσκολο. Και αν μιλάμε για ψάρια τα οποία κολυμπάνε από τη Μεσόγειο μέχρι ας πούμε τον Ιρηνικό Οκεανό και δεν ξέρω πού, που υπάρχει ουνειδιακή ροή, είναι πιο δύσκολο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, εκεί θα χρησιμοποιήσουμε τα SSR ή τα SNIPS, και σε τέτοιες περιπτώσεις αυτό που θέλουμε κυρίως δεν είναι υπάρχει δεν υπάρχει αυτός ο SNIP, αλλά υπάρχει σε μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με αυτόν, με κάποιον άλλονα. Άρα λοιπόν μπαίνουμε σε μοντέλα που έχουν να κάνουν με τη συχνότητα. Είναι πιο δύσκολο, απλώς σας το λέω, δεν θα μπούμε σε ηδελεπτομέρεια, γιατί εμείς αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι ταυτοποίηση του είδους, όχι ταυτοποίηση του πληθυσμού. Απλώς σαν εφαρμογές και τελειώνουμε, δύο πράγματα θα πούμε. Ένα πρόγραμμα το οποίο έχει ολοκληρωθεί πια που λεγόταν FISPOP Trace, που είχε σαν στόχο του να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε τη γεωγραφική προέλεσξη σε τέσσερα διαφορετικά είδη, στον μπακαλιάρο του Ατλαντικού, στον Χέριγκ, το οποίο είναι η Ρέγγα, στη Γλώσσα και στο μπακαλιάρο της Μεσογειούς, τον μπακαλιαράκι που λέμε, όπου προσπαθούσαν να δούμε με βάση πολυμορφισμούς, να μπορούν να ταυτοποιήσουμε την περιοχή από την οποία κατάγεται οποιοςδήποτε πληθυσμός. Και βλέπετε ότι με συγκεκριμένους πολυμορφισμούς μπορούσαν να διαχωρήσουν και διαφορετικούς πληθυσμούς, όπως εδώ πέρα, κοντινούς γεωγραφικούς πληθυσμούς, με πολύ υψηλή στατιστική υποστήριξη. Κοντά στο 95% με 100%. Αλλά είναι πιο δύσκολο αυτό. Και αυτό που είναι ακόμα πιο δύσκολο είναι το καινούργιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουμε και εμείς, όπου θέλουμε να αναπτύξουμε μωριακά εργαλεία, ώστε να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε άγριους από καλλιεργούμενους πληθυσμούς ψαριών. Όπου εδώ πέρα κάνουμε full genome sequencing, για να προσπαθήσουμε να ταυτοποιήσουμε, να βρούμε πολυμορφισμούς, που να ταυτοποιούν ίσως άγρια σε σχέση με καλλιεργούμενα ψάρια. Τσιπούρα και Λαβράκη μας ενδιαφέρει εμάς στην Ελλάδα. Τους υπόλοιπους Ευρωπαίους τους ενδιαφέρουν άλλα. Εντάξει. Αυτή είναι η λογική της συλλασσιμότητας. Ερωτήσεις έχετε. Εμείς, για να το ολοκληρώσουμε, τι έχουμε να κάνουμε. Έχουμε, σε αυτά τα εργαστήρια, θα ξεκινήσουμε με τη λογική και με τη βάση δεδομένων που έχουμε κατασκευάσει στο εργαστήριό μας, με βάση το διδακτορικό της κυρίας Καραΐσκού, όπου ο σκοπός ήταν να ταυτοποιήσουμε τρία διαφορετικά είδη σαβριδιών, σαφρίδια, σαβρίδια, πέσετε όπως θέλετε, που είναι το ασπροσάβριδο, το μαυροσάβριδο και το γκριζοσάβριδο, που είναι όλα είδη του γένους τράχουρους, που ναι μεν διαφέρουν σε όριμο επίπεδο, αλλά δεν διαφέρουν όταν είναι ακόμα σε προνηφικό επίπεδο, όπως είχατε πει πιο πριν. Εκεί πέρα ο στόχος μας δεν ήταν η χλειλασιμότητα με σκοπό την τροφή, όταν θα το πιάσει ο ψαράς το οποιοδήποτε από τα τρία τα είδη μπορούν να καταλάβουν ποιο είναι, αλλά μας ενδιαφέρει να μπορούμε σε προνηφικό επίπεδο να τα καταλάβουμε. Γιατί? Γιατί για να κάνεις εκτιμήσεις βιωμάζας ή χτιωμάζας πολλές φορές δουλεύεις με βάση τα αυγά των ψαριών. Τα αυγά των τριών ειδών αυτά δεν διαφέρουν μεταξύ τους. Άρα, αν μπορούσαν να βρουν μια γενετική μέθοδο να τα αυτοποιούμε με τα αυγά, θα μπορούσαν να κάνουν εκτιμήσεις βιωμάζας. Άρα, έχουμε κατασκευάσει μια βάση δεδομένου σχετικά με DNA πολυμορφισμούς στα τρία αυτά τα είδη. Κυρία Καραίσικο, η διδακτορική της πρέπει να δούλεψε με καμιά ρωτήσετη. 500 άτομα σίγουρα πάντως δούλεψε στο σύνολο, ίσως και 1.000 άτομα σε διαφορετικές περιοχές DNA. Οπότε βρήκαμε μια περιοχή DNA, η οποία μας επιτρέπει να διαχωρήσουμε τα είδη μας. Και τι θα κάνετε εσείς, και εδώ ολοκληρώνουμε. Στο πρώτο εργαστήριο θα απομονώσετε το DNA. Το DNA, όμως, θα το απομονώσετε επίτηδες, όχι με κλασικές μεθόδους όπως κάναμε στο Περσινό Εργαστήριο της Γενετικής, αλλά με ένα kit. Θα δούμε ακριβώς πώς δουλεύεις με kit. Στο δεύτερο εργαστήριο θα πρέπει να ενισχύσεις το γωνίδιο το οποίο σε ενδιαφέρει. Στο τρίτο εργαστήριο θα πρέπει, επειδή ξέρουμε, έχουμε κάνει τη βάση δεδομένων, ξέρουμε ποια είναι η πολυμορθοσύνη που διαχωρίζουν αυτά τα είδη, θα κάνετε πέψι με ένα συγκεκριμένο ένθρωμο περιορισμού, που στο τέταρτο εργαστήριο θα ελέγξετε τελικά αυτή την πέψι και ενώ με το πρώτο που θα πάρετε, θα καταλάβετε ένα ομάδα ποιο ήταν αυτό το είδος που είχατε εξ αρχής. Εντάξει. Είναι αυτά τα τέσσερα βασικά στάδια, το οποίο αυτό είναι το εργαστήριό μας. Το εργαστήριό μας δεν είναι μαθαίνω να κάνω PCR και μαθαίνω να κάνω ελεκτροφόρηση, όπως ακούω καταχαιρούς. Το εργαστήριό μας έχει αυτά τα στάδια που είναι βασικά για την ηχνηλασιμότητα. Ο σκοπός είναι να καταλάβετε τεχνικές ηχνηλασιμότητας, που σημαίνει ότι απομονώνω DNA, κάνω PCR, κάνω μια πέψι και βλέπω τα αποτελέσματα και το πιο σημαντικό, γιατί μόνο έτσι φτάνουμε κάπου, συγκρίνω το αποτέλεσμά μου με μια βάση δεδομένων. Έγινε. Χωριζόμαστε, ώστε να μπορέσουμε να πούμε και πέντε πράγματα σχετικά με την απομόνωση DNA με kit και ξεκινάμε. Εντάξει. Λοιπόν, για να δούμε τώρα τι έχουμε να κάνουμε σήμερα. Σήμερα, όπως είπαμε, αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να κάνουμε απομόνωση με DNA με kit. Ποιος θα μου πει ποια είναι τα βασικά στάδια απομόνωσης του DNA, αυτά που ζητούσαμε πέρυσι στην αργαστήρα της γενετικής. Τι χρειάζεται για να μπορέσουμε να απομονώσουμε DNA, ποια είναι τα στάδια που πρέπει να κάνουμε. Να βρω τους μαρκαδόρους μου. Λοιπόν, ποιος, τι, πού. Πες κανένας άλλος να μιλήσει. Αυτή που μιλήσετε πριν δεν μιλάτε. Καθόλου. Μαρκαδόρος δεν μιλήσε καθόλου, αλλά αντελέγει. Πρώτο στάδιο. Η διάσπαση των ιστών. Ή αλλιώς η λύση των κιτάρων. Πιάζεσαι, δεν φτάσαμε ακόμα εκεί πέρα. Εντάξει. Σπάνε τα κύταρα, σπάζουν και οι πυρήνες, ξεχύνεται το DNA και γίνεται μια ωραία σούπα εκεί πέρα. Εντάξει. Πώς το κάνουμε αυτό. Τι κάναμε για να το κάνουμε αυτό, ναι. Πες. Τι κάνουμε για να κάνουμε λύση των κιτάρων, τι χρειάζεται για να κάνουμε. Απορρυπαντικό. Είναι ένας τρόπος. Το οποίο βασικά τι κάνει, δεσμεύει κλιπίδια από τις μεμβράνες και σπάζουν οι μεμβράνες. Πες σε τα κλιπίδια που είπες εξαρτάται, από τι εξαρτάται. Δεν είναι και τόσο εύκολο αυτό πάντα, πάντως. Δεν είναι. Θα μπορούσα να μου πεις κάτι άλλο, άμα είναι φυτικό κύταρο, τι χρειάζεται εκεί πέρα στα φυτικά κύταρα. Το οποίο τι έχει. Άρα τι χρειαζόμαστε στα κυταρικά τυχώματα των φυτικών κυτάρων. Κυταρινά σας. Άρα εκεί θα χρησιμοποιούσαν και κυταρινά σας. Άλλο, με το οποίο χρησιμοποιούμε για να σπάσουμε με άλλο τρόπο που χρησιμοποιούσαμε, τι άλλο βάζαμε, δεν το έχατε κάνει, αλλά παρόλα αυτά το οποίο ξεκινά και κάνει και δουλειά για τα επόμενα τα στάδια, όπως και τα απορυπαντικά βέβαια. Πρωτεϊνάσεις χρησιμοποιούσαμε που βοηθάνε επίσης το να σπάσουνε διάφορες δομές. Βέβαια οι πρωτεϊνάσεις μετά περισσότερο καθαρίζουν, όχι τόσο στο να σπάσουνε οι μεμβράνες, αλλά τέλος πάντων. Και βεβαίως πέρα από αυτούς τους τρόπους υπάρχουν και οι μηχανικοί τρόποι πρώτα απ' όλα. Μηχανικοί, γουδί, γουδοχέρι, υπέρχη για να σπάσουνε τα κύταρά μας. Τώρα, μετά το επόμενο ποιο είναι που θέλουμε να κάνουμε από τη στιγμή που σπάσουμε τα κύταρά μας. Τι θέλουμε να κάνουμε? Κάποιος άλλος να μιλήσει. Κάποιον άλλο φωνή να ακούσω. Άλλο φωνή να ακούσω. Πες, τον Κρόσου. Αθηνά. Πες Αθηνά. Να απομονώσουμε πλέον αυτό που δεν έγινε. Πώς θα το κάνουμε, Αθηνά, από μόνος, τώρα. Τι χρειάζεται να κάνουμε. Η φιλοκέντριση θα χρειαστεί λίγο πιο μετά και δεν είναι αυτή η καθαυτή αυτό που χρειαζόμαστε. Θέλουμε, για να απομονώσουμε, να απομονώσουμε καθαρό DNA. Άρα τι χρειάζεται να κάνουμε. Να απομακρύνουμε όλα τα υπόλοιπα. Άρα, λοιπόν, θέλουμε καθαρισμό. Αυτόν καθ' αυτόν τον καθαρισμό. Και εδώ πέρα μπορούμε να χρησιμοποιούσαμε διάφορους τρόπους. Πείτε μου. Πρωτεϊνάσες, όπως είπαμε ήδη. Που βασικά εκεί πέρα τα χρειαζόμαστε. Άλλο. Τι άλλο θυμάστε. Πες, Μάγδα. Οργανικούς διαλύτες. Εδώ είναι η φενόλινά. Πρωτεϊνάσες. Άλλο. Που σιωτούσαμε πάρα πολύ πέρσι. Πρέπει να προσωπίσει υπέρκορα διαλύματα αλάτων με πάρα πολύ άλλας που είχε. Με αυτόν τον τρόπο τι χρειάζεται να κάνουμε. Κάνουμε οτιδήποτε άλλο υπάρχει μέσα σε αυτή τη σούπα μας πέρα από το DNA και είναι πρωτεΐνες, λιπίδια, σάκχαρα, όλα αυτά. Τα απομακρύνουμε και δημιουργείται ένα ίζημα το οποίο πια είναι αδιάλυτο. Οπότε μετά θα κάνουμε τη φυγοκέντριση. Το οποίο όμως δεν είναι αυτό καθ' αυτό η φυγοκέντριση μέρος της διαδικασίας. Η φυγοκέντριση απλώς διαχωρίζει τελικά αυτά τα συγκεκριμένα τα αστατικά. Γιατί όλα τα υπόλοιπα αστατικά γίνονται αδιάλυτα ενώ το DNA μας παραμένει διαλυμμένο μέσα στο διάλυμά μας. Εντάξει, ναι. Οι πυρήνες τους έχουμε σπάσει από εδώ πέρα ακόμα. Ήδη. Από εξ αρχής τα σπάζουμε όλα. Ναι. Δεν απομονώνουμε πυρήνες. Ποτέ δεν είναι απαραίτητο να κάνουμε απομόνους πυρήνων. Σπάμε τα κύτταρα. Όταν σπάμε τα κύτταρα σπάμε τις μεμβράνες. Σπάνε μεμβράνες. Δεν σπάνε μόνο εξωτερική κύτταρική μεμβράνη. Σπάνε και εσωτερική πυρηνική μεμβράνη. Οπότε όλα είναι πια μια σούπα. Εντάξει. Με πρωτεϊνάσες σπάμε και ιστόνες οπότε να φύγουν οι ιστόνες που μπορούν να μας προδημιουργήσουν να πρώμε πάνω στο DNA. Και μετά πια έχουμε χωρίσει και μετά τι χρειάζεται να κάνουμε. Έχουμε πια υποτίθετε το DNA μας. Καθαρό όσο μπορούμε. Και τι χρειάζεται να κάνουμε μετά. Τι ήταν το τρίτο στάδιο. Αφιδάτωση. Το οποίο το κάναμε με αλκοόλ. Με αλκοόλ ή συμπίκνωση βασικά. Οπότε αφιδατώνει το DNA, το κατακριμνίζουμε και το επαναδιαλείμε όπου θέλουμε σε οποιοδήποτε όγκο θέλουμε. Η αλκοόλ είναι αυτή η οποία το κρατάει το DNA αδιάλειτο. Τώρα, αυτή είναι η κλασική μέθος απομόνωσης. Εμείς θα κάνουμε απομόνωση με kit. Οι απομονώσεις με kit σου υπόσχονται να κάνεις αυτή τη δουλειά πιο γρήγορα και με πολύ καλύτερη απόδοση. Απόδοση βεβαίως, όπως είπαμε, τι μπορεί να σημαίνει και το σητήσαμε κατά καιρούς. Τι σημαίνει ότι παίρνουμε καλό DNA. Σημαίνει ότι παίρνουμε καλό ποσοτικά και ποιοτικά. Ποιοτικά σημαίνει, βεβαίως, ποιοτικά σε πολύ πολύ μικρά κομματάκια. Άρα, λοιπόν, τα kit που σου δίνουν είναι τη δυνατότητα να πάρεις καλό DNA καλύτερο από ό,τι θα έκανες με τις μεθόδους. Και βεβαίως το άλλο μεγάλο βασικό πλουναίκτημα των kit είναι ότι έχουν διαδικασίες και χημικά και οτιδήποτε, ώστε να μπορείς να παίρνεις DNA και από δύσκολους ιστούς. Μπορεί να μπορέσεις να πάρεις DNA, ας πούμε, από περιττόματα. Μπορεί να χρειαστείς να πάρεις DNA από τρίχες. Μπορεί να πάρεις DNA από καταστραμμένους ιστούς. Με κλασική μέθοδο από μόνος θα παιδευτείς περισσότερο, ενώ τα kit, για απομονώσεις σε συγκεκριμένες περιεπτώσεις, έχουν συγκεκριμένες ουσίες, οι οποίες βοηθάνε την όλη διαδικασία, υποτίθεται ότι είναι και πατέντες και δεν ξέρεις τι έχουν εκεί μέσα, για να μπορέσουν να βοηθήσουν να πάρεις δύσκολα DNA. Έγινε? Και το βασικό χαρακτηριστικό ενός kit είναι αυτό, για το οποίο πληρώνεις, τέλος πάντων, στο kit σου όταν το αγοράζεις. Είναι αυτό το πράμα, που είναι αυτή η στήλη, που εδώ πέρα έχει ένα φιλτράκι, το οποίο έχει την ικανότητα να κατακρατάει το DNA και οτιδήποτε άλλο να περνάει από εδώ μέσα. Πώς γίνεται αυτό? Θα ξεκινήσουμε, θα δούμε λίγο όλοι μαζί τη διαδικασία σε λίγο. Και αυτό που χρειάζεται είναι, πέρα από το βασικό πρώτο στάδιο που έχουμε τη διάσκηση των ιστών και μετά έχουμε τη σούπα, και αυτή τη στιγμή την έχουμε κάνει αυτό το αρχικό το στάδιο, όπου μπορείτε να δείτε εδώ πέρα, ότι είναι μια σούπα που έχει διαλυθεί όσο μπορείς να διαλυθεί αυτός ο ιστός. Εντάξει, εδώ είναι καλύτερο, έχει διαλυθεί καλύτερο ο ιστός, είναι ένα θωλό πράγμα, γιατί ακριβώς έχει διαλυθεί πλήρως ο ιστός. Από εδώ και πέρα μετά, με τα στάδια τα οποία δημιουργούμε, προσπαθούμε να καθαρίσουμε το DNA. Είναι λίγο διαφορετική η προσέγγιση γιατί τα περισσότερα από τα διαλύματα που βάζουμε, κατά κάποιον τρόπο λειτουργούν λίγο διαφορετικά, γιατί η στήλη έχει τη δυνατότητα να συνδέεται με το DNA, ώστε το DNA να διάλυτο. Άρα, λοιπόν, μέσα στα διαφορετικά διαλύματα που χρησιμοποιούμε έχουν μέσα και αλκόολη. Άρα, όταν θα βάλουμε τα διαλύματα εδώ πέρα και μετά θα τα περάσουμε από τη στήλη, με τη βοήθεια της αλκοόλης που κρατάει το DNA μας αδιάλυτο και με τη βοήθεια διαφόρων χαοτροπικών αλάτων, που επίσης αλλάζουν την αιωνική ισχύη της στήλης και γίνεται θετική και ενώνεται επειδή το DNA είναι αρνητικό με το DNA και το κρατάει, όλα τα υπόλοιπα περνάνε μέσα από τη στήλη. Και όταν έρχεται η ώρα πια να μαζέψουμε το DNA, τι κάνουμε? Ξεχνάμε την αλκοόλη και χρησιμοποιούμε ένα διάλειμμα όπου μέσα σε αυτό το διάλειμμα το DNA επαναδιαλείεται, οπότε με φυγοκέντρυση μετά θα πέσει κάτω και θα το μαζέψουμε. Αυτή είναι η βασική διαφορά των στυλών. Βεβαίως, για μια απλή απομόνωση DNA με κλασικές μεθόδους, ξοδεύουμε περίπου μισό ευρώ το δείγμα. Για μια απομόνωση DNA με kit μπορεί να χρειάζεται να ξοδεύουμε και πέντε ευρώ το δείγμα. Λοιπόν, μιλάμε για διακαπλάσιο κόστος. Το μεγάλο πλονέκτημα, βεβαίως, στον kit ποιο είναι. Το ότι γενικά οι απομονώσεις, οι κλασικές, οι χειροκίνητες παίρνουν πολύ χρόνο, ενώ οι εταιρίες που δουλεύουν με kit δημιουργούν ρομποτικά μηχανήματα που λέει ο λόγος το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να βάλεις αρχικά το δείγμα σου στο Eppendorf και από εκεί και πέρα όλα μπορούν να γίνουν ρομποτικά, οπότε εσύ να μην χρειαστεί πάρα πολύ χρόνο να δουλέψεις, να χάσεις χρόνο και επίσης, το πιο σημαντικό είναι να μην φοβάσαι ότι θα επιμολυνθεί τελικά το δείγμα του DNA με ειδικός ανθρώπινο DNA. Αυτά ενωλίγεις. Άρα, ξεκινάμε, θα σας δώσω από εδώ και πέρα... Τώρα ξεκινάμε, αυτό που θέλω είναι λίγο να διαβάσετε το φυλάδιο αυτό που σας έδωσα, που είναι συγκεντρωτικά το τι θα κάνετε σήμερα. Το φυλάδιο αυτό υπάρχει πιο ενσωματωμένο περισσότες πληροφορίες στο Moodle και από εκεί πέρα μπορείτε να το έχετε και να το διαβάσετε. Διαβάζετε, σας μοιράζω τα δείγματα και ξεκινάμε τη δουλειά. Η δουλειά θα γίνει από εσάς. Θέλω μόνη σας να την κάνετε τη δουλειά. Εγώ θα είμαι εδώ πέρα, θα τη δούμε τώρα όλοι μαζί αυτή τη δουλειά, το τι χρειάζεται να κάνουμε και μετά θα δουλεύετε μαζί και θα βγάλετε τη δικιά σας δουλειά μόνη σας, εντάξει? Αυτό. Λοιπόν, η απομόνωση με το kit έχει μια διαφορετική λογική σε σχέση με την απομόνωση την κλασική. Ενώ μέχρι τώρα η απομόνωση με η κλασική βασίζεται στο γεγονός ότι θέλουμε να διατηρήσουμε το DNA διαλυμένο και όλα τα υπόλοιπα τις πρωτεΐνες και τα αλληπίδια να γίνουν αδιάλτητα και να απομακρυνθούν. Στο kit, λόγω ακριβώς της στήλης που χρησιμοποιούμε, υπάρχει η δυνατότητα να διατηρείται το DNA αδιάλτητο ώστε να μην περνάει από τη στήλη να όλα τα υπόλοιπα αναπεράσουν. Αυτό το καταφέρνουμε χρησιμοποιώντας αλκοόλι, όχι στο τελευταίο στάδιο, αλλά σε όλη τη διάρκεια των προηγούμενων σταδίων. Με τη βοήθεια της αλκοόλις το DNA είναι αδιάλυτο, άρα λοιπόν δεν μπορεί να περάσει μέσα από τη στήλη και περνάνε όλες οι υπόλοιπες ουσίες. Επίσης με τη βοήθεια των χαοτροπικών αλατών που χρησιμοποιούμε κατά τη διάρκεια της απομόνωσης, παραμένει το DNA αρνητικά φορτισμένο και ενωμένο με τη στήλη, ενώ όλες οι υπόλοιπες ουσίες περνάνε. Αυτά είναι τα δύο βασικά χαρακτηριστικά που μας βοηθάνε στο να διατηρηθεί το DNA επάνω στη στήλη και όλες οι υπόλοιπες ουσίες να περάσουν ώστε τελικά να καθαριστεί το DNA. Ξεκινάμε, λοιπόν, τη διαδικασία μας με έναν νηστό, τον οποίο τον έχουμε, όπως και σε μια κλασική απομόνωση, περάσει από μια διαδικασία ομογενοποίησης λύσης, η οποία έχει μείνει σε διάλειμμα κατάλληλο με πρωτεϊνά, το ΙΝΑΣΙΚ κατά τη διάρκεια του βραδιού, και από εκεί και πέρα παίρνουμε εμείς αυτόν τον νηστό εδώ πέρα, που έχει πια ήδη αρχίσει να διαλύεται και ξεκινάμε όλα τα υπόλοιπα τα στάδια. Και από εδώ θα ξεκινήσουμε τώρα να συνεχίσουμε μέχρι όταν απομονώσουμε το DNA, χρησιμοποιώντας τα συγκεκριμένα υλικά, τις συγκεκριμένες ουσίες που θα έχουν το DNA διάλειπτο, όπως είπαμε, και όλα τα υπόλοιπα θα περάσουν μέσα από τη στήλη, με βοήθεια φυγοκεντρίσεων και ούτε τίποτα άλλο χρειάζεται. Λοιπόν, έχουμε το δείγμα μας στους 56 βαθμούς για την πρόληση, μία με τρεις ώρες, το παίρνουμε και ρυθμίζουμε το ιδανόλυτρο στους 70 βαθμούς που θα το χρειαστούμε στο στάδιο 3. Το λιμμένο ιστό το ανακοινούμε στον βόρτεξ και προσθέτουμε το διάλειμμα λύσης β3 200 μικρόλυτρα. Το ανακοινούμε ξανά το δείγμα, το καινούριο διάλειμμα και αφού περιμένουμε να ζηταθεί το ιδανόλυτο στους 70 βαθμούς, το τοποθετούμε για 10 λεπτά. Αφού περάσουμε τα 10 λεπτά στο ιδανόλυτρο, παίρνουμε πάλι το δείγμα και αφού το ανακοινήσουμε πάλι για να διαλυθεί στους τάχους στον βόρτεξ, προσθέτουμε πάλι 200 μικρόλυτρα από όλες τις αφήντη φορά, έτσι ώστε το DNA να καθυζάνει και να είναι αδιάλειτη στο νερό. Με τον τρόπο αυτό το DNA θα δεσμεθεί στη μεμβράνη και θα το βάλουμε στο επόμενο στάδιο. Ανακοινούμε πάλι στον βόρτεξ και μεταφέρουμε τώρα όλο το διάλειμμα σε μια στήλη που στο κάτω μέρος έχει τη μεμβράνη. Αφού το υποθετήσουμε πρώτα σε έναν σολυνάκι συλλογής του DML. Το άλλο δεν το χρειάζομαστε πια, οπότε το κοτάμε. Το δείγμα το προσθέτουμε στη φυγόκεντρο, προσέχοντας πάντα να έχουμε και το αντίστοιχο αντίβαρο. Και το φυγόκεντρούμε σε 11.000 στροφές το λεπτό για 2 λεπτά. Αφού τελειώσουν τα 2 λεπτά, αφαιρούμε το δείγμα και πετάμε το υγρό που έχει περάσει μέσα από τη στήλη, καθώς το DNA έχει δεσμευθεί στη μεμβράνη. Αφού τώρα έχει δεσμευθεί, μπορούμε να περάσουμε στα στάδια του καθαρισμού του DNA. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, προσθέτουμε το διάλειμμα BW. Το πρώτο στάδιο καθαρισμού, λυθμίζουμε το πιπέτα σε 500 μικρόλυτρα. Και φυγόκεντρούμε ξανά το δείγμα μας στις 11.000 στροφές για 2 λεπτά. Μόλις τελειώσει φυγόκεντρος, πετάμε ξανά το υγρό που έχει περάσει και προχωράμε στη δεύτερη φάση καθαρισμού, που είναι το διάλειμμα BW. Επιμένεις με το πιπέτα σε φέροντο πρωτόκολλο στα 600 μικρόλυτρα. Και φυγόκεντρούμε ξανά το δείγμα μας στις 11.000 στροφές για 2 λεπτά. Αφού τελειώσει και αυτό το στάδιο φυγόκεντρησης, αδιάζουμε πάλι το υγρό και αυτή τη φορά τοποθετούμε τη στήλη στο άδειο σολυνάκι και τη φυγόκεντρουμε ξανά έτσι ώστε να φύγουν τυχόν οι πολύματα εθανόλησης που έχουνε μείνει στη μεμβράνη. Αυτό το στάδιο φυγόκεντρησης είναι σχετικά με το πιπέτα. Τελείωσε και αυτό το στάδιο. Μπορούμε να πετάξουμε το δοχείο συλλογής και τοποθετούμε τη στήλη μας σε ένα επενδόφ χορτικότητα 1,5 ml. Και εδώ θα τοποθετήσουμε τώρα το elucine buffer, το οποίο το έχουμε προθερμάνει στους 70 βαθμούς, το διάλειμμα BE. Συμφράω με το πρωτόκολλο 100 μλ. Όπου θα καταστήσει διαλυτό το DNA που είναι συνδεδεμένο στη μεμβράνη και με τη φυγόκεντρηση θα το παρασύρει στο σωλινάκι του 1,5 ml. Αφήνουμε το διάλειμμα για 3 λεπτά στη θερμοκρασία δωματίου και αφού περάσουν τα 3 λεπτά, είμαστε έτοιμοι για την τελική φυγοκέντρηση. Προσέχουμε πάντα, όπως είπαμε, να υπάρχει και το αντίστοιχο αντίβαρο. Και φυγοκεντρούμε πάλι για 2 λεπτά σε 11.000 δυστροφές. Αφού τελειώσει η φυγοκέντρηση, μπορούμε να πετάξουμε το στύλι, καθώς δεν έχει DNA προσδεδεμένο στη μεμβράνη. Και να κρατήσουμε το τελικό σωλινάκι με το 100 μλ που έχει διαλυμένο το απομονωμένο μας DNA. Και αυτό το σωλινάκι μπορούμε να διατηρήσουμε στην κατάψυξη, έτσι ώστε την άλλη βδομάδα να συνεχίσουμε με τον έλεγχο του DNA να το τρέξουμε σε επικτία γαρόζης. Και στη συνέχεια, εφόσον όλα είναι καλά, στην ενίσχυση συγκεκριμένου γονιδίου για να προχωρήσουμε στην ταυτοποίηση του είδους μας. |
