Διάλεξη 5 / σύντομη περιγραφή

σύντομη περιγραφή: Πολλοί φανταστές, πώς βλέπεις το πρωτό μάθημα που κάνετε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτών. Παρακαλώ, πώς βλέπεις το πρωτό μάθημα που κάνετε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτών. Χρόνια σας πολλά, Χριστός Ανέστη. Το πρώτο μάθημα που κάνουμε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτ...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός: Πολίτης Διονύσιος (Επίκουρος Καθηγητής)
Γλώσσα:el
Φορέας:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:Πληροφορικής / Επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή - σχεδίαση αλληλεπίδρασης
Ημερομηνία έκδοσης: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2015
Θέματα:
Άδεια Χρήσης:Αναφορά
Διαθέσιμο Online:https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=ec9b1a71
Απομαγνητοφώνηση
σύντομη περιγραφή: Πολλοί φανταστές, πώς βλέπεις το πρωτό μάθημα που κάνετε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτών. Παρακαλώ, πώς βλέπεις το πρωτό μάθημα που κάνετε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτών. Χρόνια σας πολλά, Χριστός Ανέστη. Το πρώτο μάθημα που κάνουμε μετά τη διακοπή των Πασχαλινών Εορτών. Πέρα από τα προβλεπώμενα που είχα να σας πω αφορμή, θα σας πω τώρα, μου έδωσε ένα δημοσίευμα σε ξένη εφημερίδα. Δηλαδή, τι θα σας πω τώρα, τον ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό στην πράξη. Εμείς καλύψαμε στην ενότητα, την πρώτη ενότητα του μαθήματος, πριν το Πάσχα, τον ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό στην θεωρία, αλλά στα πλαίσια του μαθήματος που λέγεται Επικοινωνία Ανθρώπιου Πολογιστή Interaction Design, πρέπει να δούμε εμείς πώς αλληλεπιντρούμε τους υπολογιστές στην πράξη πλέον. Από σήμερα, λοιπόν, αρχίζουμε τα πρακτικά μαθήματα, θα ακολουθήσουμε μια σειρά διαλέξεων που δεν είναι θεωρητικές, αλλά πρέπει εσείς, αρχίζοντας από την επόμενη Τετάρτη, να παρουσιάζετε αυτό που μου κάνετε σαβμή. Ποια είναι η αφορμή για να σας κάνω το σημερινό μάθημα, διάβαζα και δεν πίστευα αυτό που διάβαζα. Κάποιος κύριος λέει, στο εξωτερικό, όχι στην Ελλάδα, εδώ συμβαίνουν άλλα πράγματα, κάποιος κύριος βαρέθηκε από τον υπολογιστή του, ο οποίος του έβγαζε μια μπλε οθόνη, οπότε πώς αντέδρασε, αντέδρασε πολύ ανθρωποκεντρικά. Αυτό έγινε σε χώρα που οπλοφορούν ονόμημα οι κάτοικοι. Πήρε το πιστόλι του και άρχισε τον πυροβολή. Οπότε οι εφημερίδες μόλις το μάθανε αυτό, ακούσαν προφανώς οι γείτονες τους πυροβολισμούς, έτσι, βγάλανε φωτογραφία, όχι το άτομα που πυροβόλησε, αλλά τον υπολογιστή, ο οποίος πυροβολήθηκε. Και από κάτω δήλωσε ο άνθρωπος, δεν μετανιώνω, δεν το μετανιώνω, έτσι. Άρα εμείς ερχόμαστε να εξηγήσουμε τώρα κάπως επιστομονικά τι είναι ο ανθρωποκεντρικός σχεδιασμός στην πράξη, για να πάμε να μπορέσουμε να πούμε το interaction design, το σχεδιασμό της διάδρασης. Ως, ας πούμε, διάδραση να πυροβολήσει τον υπολογιστή, έτσι. Αλλά δεν θα είναι πιο ψύχραιμη, θα έλεγα, διότι αν κάνας Macintosh, ας πούμε, τον 2.000 ευρώ, δεν θα έλεγα ότι είναι και πιο σοφρόν αντίδραση αυτή εδώ, έτσι, προς Θεού. Ειδικά σε τέτοιες μέρες που έχουμε. Και γι' αυτόν εδώ πέρα το λόγο, θα θυμηθούμε, προσέξτε τι, την αλληλεπίδραση για άτομα με ειδικές ανάγκες, ή όπως τα λένε τώρα με την αλλαγή της νομοθεσίας, για άτομα με αναπηρία. Θα πείτε, θέρα να μας κάνει στην καρδιά μαύρη, ας πούμε. Όχι, δεν θέλω να σας κάνω την καρδιά μαύρη, αλλά θέλω να πω ότι η βασική αρχή του ανθρωποκεντρισμού εκεί, δηλαδή που ο ανθρωποκεντρισμός στους υπολογιστές πήρε μεγάλη όθηση, ήταν όταν άρχισε να κάνει υπολογιστές για άτομα που είχαν προβλήματα. Το να κάνει υπολογιστές για μας, που δεν φαίνεται να έχουμε κάποια σοβαρή έτσι ανάγκη και δυσκολία, δεν είναι κάτι το ιδιαίτερα ενωρατικό. Το να κάνεις για ανθρώπους που έχουν σοβαρά προβλήματα και να δίνεις λύσεις, είναι κάτι που μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ την βιομηχανία υπολογιστών και στο hardware και στο software. Γι' αυτό θα κάνουμε αυτή την αναφορά. Αλλά πριν σας πω τι συμπεράσματα βγάλαμε, θα σας πω πώς εκλαμβάνουμε τον αυτοκεντρικό σχεδιασμό. Άς υποθέσουμε ότι εμείς είμαστε σε ένα βαγόνι ενός τρένου τώρα. Και το βαγόνι αυτό ταξιδεύει από εδώ για τη Λάρισα. Είμαστε μέσα στο βαγόνι όλοι μας. Εγώ κινούμαι ας πούμε, τώρα η Χρυσάνθη θα έλεγε ότι κινούσε προς την κάμερα. Εγώ εκλαμβάνω πως κινούμαι προς την κάμερα. Έχουμε κάποιον που είναι από την Κατερίνη. Μάλιστα. Α όταν θα περνούσα εγώ όμως από την Κατερίνη απ' έξω, εσείς θα βλέπατε το τρένο που κινείται, θα βλέπετε ότι εγώ κινούμαι προς την κάμερα, αλλά εσείς τι θα λέγατε ότι εγώ που κινούμαι? Δεν θα βλέπατε ενδεχομένως κάμερα. Θα βλέπατε ένα τρένο το οποίο πηγαίνει, έρχεται στην Κατερίνη, περνάει γρήγορα και συνεχίζει προς Λάρισα. Ή ακόμα άμα βλέπατε εμένα με κάποιο τρόπο να κινούμαι μες στο τρένο, δεν θα λέγατε ότι κινούμαι προς τη Χρυσάνθη, θα λέγατε ότι εγώ πηγαίνω full για Λάρισα. Έτσι. Αλλά για να σκεφτούμε λίγο αυτό τι σημαίνει. Για παράδειγμα, οι αρχαίοι Έλληνες λέγανε, ότι ο ήλιος γυρίζει γύρω από τη Γη. Δεν ξέρουμε γιατί το λέγανε. Το λέγανε επειδή είχαν κάποια, ας πούμε, ανθρωποκεντρική θεωρία, αυτό που λέγανε μέτρων πραγμάτων άνθρωπος, ή τόσο φτάνανε οι γνώσεις τους, μάλλον το δεύτερο. Μετά που αρχίσαμε να ανεβαίνουμε με αλεξίπτωτα και τα λοιπά, να ανεβαίνουμε ψηλά, βλέπαμε ότι η Γη είναι σφαιρική και τα λοιπά, αρχίσαμε να πιστεύουμε και άλλα πράγματα, έτσι ότι υπάρχουν μη ευκλήδιες γεωμετρίες, ότι η Γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο και λέμε ότι όταν η Γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο, αυτό είναι πιο σωστό πιστημονικό πόρισμα. Θα έλεγε, όμως, κάποιος πιο ψαγμένος από εμάς. Ο ήλιος στέκεται ακίνητος. Άρα, τελικά, είναι το πώς βλέπει κανείς τα πράγματα. Δηλαδή, αν το βλέπει από την κα... Βορήστε. Και πολύ πιο πέρα. Και πολύ πιο πέρα, έτσι. Δηλαδή, είναι δύσκολο για εμάς να αντιχνέψουμε την κίνηση του ήλιου. Είναι για εμάς δύσκολο, όπως ήταν δύσκολο για τους αρχαίους Έλληνες, να καταλάβουν ότι βλέπουν τον ήλιο να γυρίζει γύρω από την Γη. Αλλά, μάλλον η Γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο. Αλλά τώρα, μ' αρχίσουμε να περιπλέκουμε τα πράγματα και να λέμε ότι και ο ήλιος κινείται, καταλαβαίνω ότι βλέκουμε σε πολύ βαθιά νερά και δεν είναι ο σκοπός μας να τα λύσουμε αυτά εδώ. Δηλαδή, αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι, αν ισχύει η ανθρωποκεντρική αρχή, τότε τελικά όλα γυρίζουν γύρω από τον άνθρωπο. Δεν έχει νόημα, δηλαδή, να πω αν γυρίζει ο ήλιος γύρω από την Γη, η Γη γύρω από τον ήλιο. Αυτό εγώ θα κρίνω την κίνηση, θα κάνω. Και για να μη φανεί πως λέγω ιστορίες, όταν εσείς θα κλειθείτε να αγοράσετε αυτή τη συσκευή, θα κάνετε μερικές κινήσεις που φαινομενικά είναι παράλογες. Δηλαδή, σε περίοδο κρίση, σε μια χώρα που δεν έχει να πληρώσει, ας πούμε, μισθούς και συντάξεις, πάει ο άλλος και αγοράζει ένα iPhone των 700 ευρώ. Και όμως, όταν ρώτησα τον φοιτητή μας, τον ρορκίστικο, που δουλεύει στο public, μου λέει, ποιά πρώτα κινητά έχει τα σεπολίσεις. Μην σας πω ποιο είπε πρώτο. Έτσι, τελικά, ποιο γυρίζει γύρω, ο ήλιος γυρίζει γύρω από τη γη ή γύρω από τον ήλιο. Εντάξει, ναι, ναι. Ό,τι είναι, έτσι μπορεί να είναι κάποιο ακριβό Samsung, έτσι, αυτό είναι θέμα της δουλειάς μας. Ή, ξέρω, με ποια κριτήρια εξηγείται ότι αυτή η συσκευή μπορεί να κάνει 500 ευρώ, όσο κάνει αυτό το laptop, έτσι, ποιο περιστρέφεται γύρω από ποιο. Άρα βλέπετε και εσείς υπάρχει μια έντονη ανθρωποκεντρική αρχή, η οποία ανθρωποκεντρική αρχή τι λέει, ότι εγώ κρίνω το πώς έχουν τα πράγματα, δηλαδή έχουν τους λόγους μου. Και πώς το εξηγήσαμε αυτό με τα iPhones, είπαμε ότι για να μην βρεθούμε μπροστά σε παράδοξο, έτσι, δεν εξηγείται γιατί οι Ελληνίδες κυρίως και οι Κινέζοι κάνουν ουρές για να πάρουν iPhone, είπαμε ότι τελικά θα αποδείξουμε σε αυτό το μάθημα ότι η αξία ενός κινητού, ενός καλού κινητού, είναι από 3.000 ευρώ μέχρι 7.000 ευρώ. Δηλαδή, αν δεν αποδείξουμε αυτό εδώ πέρα το θεόρημα, τότε δεν μπορούμε να εξηγήσουμε αυτά τα παράλογα πράγματα, έτσι. Και ακόμα δεν φτάσαμε στην πλήρη απόδειξη, σιγά-σιγά σε κάθε μάθημα που κάνουμε, και στο προπτυχιακό επίπεδο σε σχετικό μάθημα και με σας, σιγά-σιγά φτάνουμε να αποδείξουμε τον ισχυρισμό μας, έτσι, αλλά σιγά-σιγά εμείς τοποθετούμε και βγάζουμε και άλλα απορίσματα και ενδιαφέροντα ενδιάμεσα λήματα. Δηλαδή, εγώ με τι επικοινωνώ, δηλαδή με τον υπολογιστή επικοινωνώ, με την ταμπλέτα επικοινωνώ, με τι επικοινωνώ που κάνει 7.000 ευρώ? Με τίποτα από αυτά. Δηλαδή, αν προσπαθήσω πάλι να αποδείξω ότι με αυτά επικοινωνώ και η αξία τους είναι 7.000 ευρώ, πάλι είμαι λαθασμένος. Για αυτόν τον λόγο, ετοιμάζω ένα σύγγραμμα που πρέπει να βγει σύντομα, το οποίο θα λέει ότι ξέρεις, εσύ δεν επικοινωνείς με τίποτα από όλα αυτά. Επικοινωνείς με έναν εφέλωμα, που το λέμε cloud, και ακόμα δεν το έχουμε ορίσει. Είναι πολύ δύσκολο να ορίσουμε τι είναι cloud. Ανοιχνεύουμε, φανταζόμαστε, έναν εφέλωμα, έτσι, μπαίνουμε σε ένα γνώφο και κάνοντας αυτό το πέρατο πράγμα, λέμε αυτή είναι η υπεραξία που με δίνει αυτή η συσκευή, υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν έχουν σχέση με το cloud. Δηλαδή, αν εγώ τώρα ήμουν στο τρένο που πήγαινα από εδώ για λάρισα, ακόμα και αν δεν είχα διαδίκτυο, που μάλλον δεν θα είχα, είχα τρόπο να αξιοποιήσω αυτή τη συσκευή μου πολύ καλύτερα απ' ό,τι αυτή εδώ. Για παράδειγμα, να διαβάσω την εφημερίδα μου, η σημαία πιάνοντας ίντερνετ στο σταθμό, έχει ο ευσυντρονικός σταθμός ίντερνετ, θα κατέβαζα την εφημερίδα μου σε ένα λεπτό και μετά θα είχα ήλι να διαβάσω, είτε δωρεάν είτε επί συντρομή, δεν έχει σημασία, θα μπορούσα να κατεβάσω και το ένα και το άλλο. Και θα είχα υλικό να διαβάσω για την επόμενη μια μισή ώρα που θα ταξίδευα για τη λάρισα. Άρα, ουσιαστικά, αυτό που δίνει αξία στο interaction design είναι ότι είτε είμαι στο cloud, είτε χωρίς cloud, είτε είμαι εντός, είτε εκτός αυτού του νεφελώματος που έρχεται, εγώ απολαμβάνω μια αυξημένη διάδραση. Και αυτή η αυξημένη διάδραση μου δίνει αξία. Και μπορώ να κάνω χίλια δυο παλάβα πράγματα, δηλαδή να συμβεί κάτι στον τρένο καθώς περνάει και να το φωτογραφίσω. Δεν είναι η καλύτερη, είπαμε, η κάμερα αυτή εδώ, παρόλο που έχει φτάσει, που είναι στα 13-14μπ, το βασικό της πρόβλημα που είπαμε ποιο είναι, δεν θα βελτιωθεί αυτό, φακός. Ναι, ο φακός δεν βελτιώνει, το έχει τα μεγαπίξελς που είχε εδώ πέρα. Άρα αυτό μπορεί να έχει μεγαλύτερα μεγαπίξελς και περισσότερα από την κάμερα της χρυσάνθης, αλλά εκείνη είναι καλύτερη. Αλλά αυτό τι μου δίνει μεγάλη αξία, ότι ό,τι και αν συμβεί, εγώ το καταγράφω και μου το θα πάω στο επόμενο σταθμό που έχει ίντερνετ, για να ανοίξω αυτό και χρησιμοποιήσω το 4G δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας στην οποία ενοίκο, θα το ανεβάσω κατευθείαν στο Facebook, στο τίδήποτε άλλο, κλπ. Έτσι. Ναι. Στο δελτίο, ναι. Είναι ένα Instagram μεσοτερικό. Ναι. Ερώτηση ιστορική. Πότε ξεκίνησαν αυτά, πολύ εντυπωσιακά που μου λέτε, αλλά πότε ξεκίνησαν, είναι κάτι που γίνε πρόσφατα, πότε ξεκίνησαν αυτά δηλαδή. Νομίζω είναι το 11 την πρώτη φορά, δηλαδή ξεκίνησε η Ισλαμική Επανάσταση στο Κάιρο. Σήμερα διάβασες εβίσεις ότι τον... Ναι. Δηλαδή, το τι έκαναν αυτοί ήταν προφανές. Οι πρώτοι κίνησταν να βγάλουν από την πρίζα το ίντερνετ, που είχε ξαναγίνει, το είπαμε στην Τουρκία να γίνεται πριν μερικούς μήνες. Αλλά αυτοί τι κάνανε, μπήκαν σε κάποιον ψαροκάϊκο, ας πούμε, κινήθηκαν λίγο στη φάλασσα, πιάσαν το δίκτυο της γειτονικής χώρας και ανέβασαν φωτογραφίες. Και όλος ο κόσμος που βρισκόταν στο σκοτάδι για το τι γίνεται εκεί, αυτή η φωτογραφία έδωσε φως. Τρομερά μεγάλη αξία, δηλαδή ουδέποτε είχε ξαναγίνει αυτό στο παρελθόν. Να είναι ένα κλασικό παράδειγμα, μία είσαι στο Cloud, μία δεν είσαι. Μόλις έπιασες στο Cloud, το ανέβασες στο Facebook, άρα εσύ με τι έλληλε πείδρασες. Αυτό που δίνει τη μεγάλη αξία, προφανώς δεν είναι η πείδραση με τη σχεδίγη. Για παράδειγμα, δεν μπορώ να το ανεβάσω αυτό κάπου, μάλλον δεν έχει τον πολλαπλασιαστικό παράγοντα που εμείς... Αλληλεπιδράσε με ένα Web3 που αρχίζει να μορφώνεται, να σχηματίζεται δηλαδή. Είναι Cloud, δεν ξέρω, είναι Web3, κανένας δεν ξέρει τι είναι. Και αυτό είναι που δίνει τη μεγάλη προστιθέμενη αξία. Δηλαδή, αν δεν υπήρχε το Facebook, για παράδειγμα, ή αυτό το Instagram-like site που κάνει το MEGA και λέει δώστε μου την είδηση, προφανώς δεν θα υπήρχε αυτή η μεγάλη αξία σε ό,τι κάνω. Αν ο αστυνομικός δεν είχε το υπικό λογισμικό και τη σύνδεση με το server, όταν φωτογραφίζει ένα μάξι να αναγνωρίσει την πινακίδα του και να του δώσει στοιχεία για το τι είναι, η εφαρμογή δεν θα παίρνει τα μέγιστα, θα παίρνει πάρα, πάρα πολύ λίγο. Οπότε, τίθεται ένα γενικεμένο θέμα ποιόν είναι λεπιβρό. Αυτό είναι δηλαδή που δίνει μεγάλη αξία σε αυτές τις συσκευές. Και αν αυτό δεν δουλεύει καλά για κάποιο λόγο, αυτή η συσκευή ξαναγυρίζει στα φτωχά της όρια των 300, 400, 500, 700 ευρώ και με τίποτα δεν απογειώνεται σε αυτό εδώ το μεγάλο μέγεθος. Τώρα, πού κολλάνε όλα αυτά με αυτό που είπαμε στην πράξη, δηλαδή και η λεπίδραση με νέες συσκευές. Κοιτάξτε, όλα αυτά που λέμε δείχνουν πως τα τελευταία 7-8 χρόνια έχει γίνει μια επανάσταση, που εμείς αυτήν την επανάσταση την έχουμε προσδιορίσει, δηλαδή είπαμε τρεις συνηλέξεις κλειδιά, έτσι. Η πρώτη λέξη κλειδί είναι μεταφορ, η δεύτερη είναι paradigm και ένα μικρό κομμάτι είναι το icon. Καινούριο μεταφορ είχαμε, δηλαδή μια εταιρεία που πρωτοστάτησε σε αυτήν την επανάσταση είναι η εταιρεία Apple, μια εταιρεία που τα μέγιστα κέρδισε από αυτήν την ιστορία. Όλες οι καινοτομίες που έκανε αυτή η εταιρεία ήταν να δελτιώσει αυτήν την ελεπίδρασή μας και με τη συσκευή και με αυτό που λέγεται cloud. Πιο πολύ το cloud το έδινε έμφαση σε αυτές τις συσκευές της και περισσότερο έμφαση στην ελεπίδραση με τη συσκευή έδινε στα λάπτοπα, ας πούμε. Για παράδειγμα η σίγα και το trackpad. Με όλες αυτές οι καινοτομίες που έκανε, που σήμανε κάθε φορά που έκανε μια καινοτομία στο hardware, υπήρχε και ανάλογη κίνηση στο software, δηλαδή καινούργια έκδοση του λογισμικού. Μπόρεσε να ξαναπροσδιορίσει το μεταφορ. Εκεί είχαμε μείνει πριν το Πάσχα και είχαμε πει δεν μπόρεσε να δημιουργήσει ένα καινούργιο μεταφορ. Ανακύκρωνε αυτά τα πράγματα, χρησιμοποιούσε νέα σχεδία σε αλληλεπίδραση, αυτό παντικείμενο του μαθήματος μας, αλλά δεν μπόρεσε να πάει σε επίπεδο μεταφορ. Για πολλούς λόγους. Πιθανόντα δεν θα γίνει τώρα. Δεν είναι πράγματα απλά. Το διακύβευμα ποιο ήταν τρομερό, δηλαδή αυτή η εταιρεία ας πούμε πέτει μια κεφαλαιοποίηση κάνοντας αυτά τα πράγματα της τάξης των 500-600 δισεκατομμυρίων. Μια χώρα που τα μετράμε πλέον όλα, καταλαβαίνουμε τι σημαίνει 500-600 δισεκατομμυρίων. Ένα άλμα της τάξης του 300-400% από εκεί που ήταν προηγουμένος αυτή η εταιρεία. Απίστευτο άλμα έγινε έτσι. Άρα αυτό που μας απασχολεί είναι τι γίνεται. Ένας λόγος που δεν πέτυχε η εταιρεία Apple να κάνει αυτό το μεγάλο βήμα, ξέρετε ποιος είναι, ότι κατά βάθος δεν κυριαρχεί στην αγορά αυτών των συσκευών. Δηλαδή στα PC και στα laptop η βιείσδιση της είναι μάλλον μικρή. Δεν έχει πετύχει δηλαδή να κάνει το μεγάλο momentum, τη μεγάλη αθαρανιακή κίνηση που θα αλλάξει τους συσκευισμούς. Όπως την έκανε για παράδειγμα σε αυτές εδώ τις συσκευές που είναι ο παίκτης που κινεί το χώρο. Είναι βασικός παίκτης. Στα PC δεν πέτυχε για κάποιους λόγους να το πετύχει. Δεν ξέρω, πιθανόζουν στόχευση της εταιρείας. Είναι περιχαρακομένη εταιρεία, δηλαδή υποχρεώ να αγοράσεις και hardware από αυτήν, αυτός είναι ο βασικός λόγος, ένας από τους βασικούς λόγους με τη δική μου αντίληψη. Δεν μπορείς δηλαδή να επαναπροσδιορίσεις στο χώρο και το hardware και το software. Είναι πολύ φιλόδοξη, ας πούμε, στόχευση. Και είναι λογικό να μην το πετύχει. Οπότε όλοι περιμένουμε τώρα τη Microsoft, η οποία θα βγάλει την έκδοση 10 των Windows και ελπίζουμε τα λάθη του παρελθόντος να είναι μαθήματα, δηλαδή η έκδοση 10 τι να πετύχει, αυτό που δεν πέτυχε κανένας μέχρι τώρα, δηλαδή τι να ενωποιήσει αυτές τις τρεις σκευές. Υπάρχει μια ελπίδα ότι δεν μπορείς να το κάνεις κατά κάποιο τρόπο σε μεγάλο βαθμό. Γιατί αν δεν ενωποιηθούν αυτές εδώ οι τρεις σκευές, που τώρα δεν είναι ενωποιημένες, καθε μία τραβάει στο δικό της δρόμο, με το δικό της κοινό και με το δικό της τρόπο, δεν θα μπορέσουμε από το παράδειγμα της αλληλεπίδρασης με το Cloud, αυτό που κάνει τόσο ακριβή αυτή τη συσκευή στην πράξη, να φτάσουμε σε επίπεδο του μεταφόρ. Κατά τη δική μου αντίληψη, δεν θα εισάγει ένα καινούργιο μεταφόρο η Microsoft. Είναι πολύ φιλόδοξο για να το πετύχει τώρα, μακάρα το πετύχει. Αλλά θα μπορέσει να κινηθεί αποφασιστικά στο να ορίσουμε τι είναι αυτό που κάνει τους υπολογιστές να αξίζουν. Και η δική μας απάντηση είναι μια αυξημένη διάδραση, ένα interaction design, με κάτι που είναι πολύ πολύπλοκο, γιατί εκτός των υπολογιστή μπαίνουν και ένα σωρό υπηρεσίες, που βρίσκονται στο Cloud. Και αυτό θα δούμε τώρα. Άρα θα κάνουμε μια αναδρομή σε ένα κείμενο που γράφτηκε με συνεργασία συμφυτητών σας πριν μερικά χρόνια, για να δούμε πόσα συνεχιστεί η επανάσταση των προσωπικών υπολογιστών. Δεν είναι τυχαίο ότι η προσπάθειά μας να εξυπηρετήσουμε τα άτομα με ειδικές ανάγκες ή με αναπήρειες ξεκινάει το 1984. Το 1984 έχουμε την εισαγωγή, ουσιαστικά, του desktop μεταφορά. Τότε βγαίνει ο πρώτος Apple που είχε Windows κάποιου είδους, δεν τα έλεγε Windows, τα έλεγε αλλιώς, εισάγει τον desktop μεταφορό, όπως το καταλαβαίνουμε τώρα, άρα μιλάμε για ένα μεταφορό που έχει κρατήσει χαλαρά 30-35 χρόνια και εκεί δεν υπήρχε παρθενογέννηση, κάτι υπήρχε πριν από αυτό, περίπου 35 χρόνια μεταφορό είναι αυτό το οποίο βιώνουμε και από τότε υπάρχουν αυτοί οι υπολογιστές αυτού του είδους. Δούλεψα και σε υπολογιστές που δεν ήταν αυτού του είδους, όταν λειτουργούσες με ένα mainframe. Στο mainframe δεν υπήρχε ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό, δηλαδή δεν κοινιόμουν εγώ στο τρένο μέσα προς την κάμερα. Το mainframe είναι κάτι πάρα πάρα πολύ ακριβό, δεν θέλει σε εξυπηρετήσεις, θέλει πρώτα απ' όλα να κάνει αυτό την δουλειά του. Αλλά τότε δεν συμμετείχε πολλοί κόσμοι στο πανηγύρι της πληροφορικής, απλώς ήταν πολύ καλύτερες οι αμοιβές, δεν κατόρθονες να μπορέσουν να χειριστεί σε ένα mainframe, πληρονώσουν πάρα πολύ καλά λεφτά. Λογικό έτσι, το mainframe έκανε σε μια πολυκατοικία για υπολογιστές. Με μια αναγωγή να κάνουν, δεν θα έκανε ένα mainframe κάτω από 500.000. Όταν διλαμβάνεται και αυτοί που δούλευαν σε αυτά τα μηχανήματα, έπρεπε να μηύονται ανάλογα. Αλλά δεν υπήρχε η έννοια του ανθρωποκεντρισμού εκεί πέρα. Ποιος ανθρωποκεντρισμός στο mainframe έκανε κάτι, ό,τι έκανε, και δεν είχε κανένα χασμάους, έτσι. Τώρα πάντα φανταστείτες να δουλεύεται υπολογιστή χωρις μάους. Και να κάνει 500.000. Κάτι είχε αλλάξει λοιπόν, άρα ευχαριστούμε πάρα πολύ τους ανθρώπους, είτε λέγοντα Apple, είτε Microsoft ή οτιδήποτε άλλο, είτε η Λίζα της Xerox, που μας έφεραν αυτό το μεταφορ. Το μεταφορ αυτό φαίνεται πως είναι στο τέλος του, αλλά δεν είναι σαφές τι έρχεται. Γι' αυτό πάμε σε επίπεδο paradigm τώρα και icon, για να δούμε τι γίνεται με τα άτομα με ειδικές ανάγκες και αναπηρίες, έτσι. Ποιοι τύποι αναπηρίας είναι αυτοί που μας κεντρίζουν να κάνουμε κάτι της καινούργιο. Τα προβλήματα όρασης, τα προβλήματα ακοής, σωματικά και κινητικά προβλήματα, γνωστική ή γλωσσική βλάβη. Αυτό όμως, προσέξτε το, μπορεί να ξεκινάει σαν βλάβη, αλλά είναι ταυτόχρονα και στόχος, έτσι. Γιατί η γλωσσική, ας πούμε, ικανότητα και η γνωστική ικανότητα πάνε ένα επίπεδο πιο πέρα εκεί που θα έρθει το καινούργιο μεταφορ. Δηλαδή, το καινούργιο μεταφορ, ας πούμε, θα μπορούσε να είναι ένα brain-computer interface. Από όλα αυτά που είπαμε, αυτό που είναι πιο κοντά εδώ είναι η γνωστική και γλωσσική βλάβη. Ας πούμε, είναι ο λαιμός μου κρυωμένος, μάλλον το μάθημα δεν θα μπορούσε να γίνει, έτσι, στηριζόμαστε πάρα πολύ εδώ. Ενώ φαίνεται αστείο το πράγμα, δεν φαίνεται κάποια σοβαρή έλλειψη, έτσι, όπως και αν τώρα, ας πούμε, το mouse ή το trackpad χαλάσει, μάλλον εγώ δεν μπορώ να συνεχίσω να σκάνω την παρουσίαση, και όμως είναι το πιο φθινό εξάρτημα του υπολογιστή, έτσι. Έχει πραγματική αξία γύρω στα 5-10 ευρώ, αν είναι δυνατόν. Και μετά υπάρχουν οι πολλαπλές βλάβες. Εδώ κρύβεται κάτι πολύ βαθύ που θα μας απασχολεί στο τρίτο μέρος, γιατί είναι πρώιμα να το πούμε τώρα, δηλαδή το brain-computer interface μας πετάει αλλού, έτσι. Προσέξτε, είπαμε για τα mainframes, εγώ πρόλαβα τώρα στην ηλικία σας να δουλέψω σε mainframe και έτσι τα διοδρόμισα στο χώρο της πληροφορικής. Μετά πήγαμε στο desktop metaphor και σε κάποιο ανθρωποκεντρισμό, ο οποίος έφτασε στα s-chat του τώρα, αλλά νεύα σε η νεύα, δηλαδή δεν ξέρουμε ποιο είναι το επόμενο βήμα. Αυτό που ακόμα δεν έχει επιτευχθεί, και μόνο αυτό θα πω και σταματάω, είναι ο έλεγχος της σκέψης. Δηλαδή, μην τους θεωρούμε αυτούς τόσο αθώους, ειδικά όταν μας δίνουν με τη χουφτά παροχές δωρεάν. Να πως μας δίνουν τις παροχές δωρεάν, έτσι, εγώ καθημερινά πιστωπιώ ότι αυτή η συσκευή αξίζει πολύ περισσότερα από αυτήν για μένα. Γιατί είναι πολύ κοντά σε μένα, δηλαδή την έχω στην τσάντα μου, ειδικά μπορεί να κάνω και ένα σακάκι και τη βάζω και μέσα σε λίγο, έτσι. Εν και οι γυναίκες δεν έχετε πρόβλημα, έχετε πάνω τη τσάντα, ας πούμε, αλλά εμείς δεν έχουμε βρει τρόπο να τη βάζουμε αυτήν, ενώ γι' αυτό έχει βρεθεί τρόπος, ξέρετε, έτσι, όλα τα καινούργια μπουφάν φοράβονται στο εξωτερικό, έχουν θεκή για κινητό. Πολύ βασικό, έτσι, όταν έχεις μια σχέδη που κάνει 700 ευρώ, πρέπει να μπαίνει με ασφάλεια, χώρια που οι αξίες είναι πολύ μεγαλύτεροι. Ήρθαν και φύγαν τα Google Glasses, έτσι, πολύ κοντά στον εγκέφαλο. Δηλαδή, μήπως μπαίνουν και άλλα πράγματα. Δεν συνεχίζει η εταιρεία. Προφανώς σας κατάλαβα ότι ανοίγει ένα τρομερό πεδίο μπροστά, έτσι. Δηλαδή, πρέπει η εταιρεία να πάει να προσδιορίσει το μεταφόρο. Και σου λέει γιατί εγώ να γίνω, ας πούμε. Ε, κοιτάξτε, να το δούμε ανάποδο, όταν κάποιος σου παρέχει ένα σωρό υπηρεσίες εδώ, έτσι, ένα σωρό υπηρεσίες εδώ και μια σχέδη που εσύ την έχεις πάρει 300 ευρώ, στην κάνει να αξίζει κάπου μεταξύ 3.000 και 7.000 ευρώ, αυτός τι θέλει από σένα. Χαζός είναι. Βλέπετε πολλούς χαζούς να κυκλοφορούν στις μέρες μας, που να δίνουν λεφτά. Κάποιο κέρδος έχει, προφανώς, κατά νου, έτσι. Κάποιο κέρδος έχει. Το οποίο δεν έχουμε να το προσδιορίσουμε εμείς, έτσι. Γι' αυτό λέμε ότι το καινούργιο μεταφορό που θα μας έρθουν είναι τα Windows 10, πιθανώς να μας δείξει ποιά είναι η επόμενη μέρα, έτσι. Κατ' αρχάς μένει το μεγάλο πρόβλημα που δεν το έχει λύσει κανένας μέχρι στιγμής, πώς να ενοποιήσουν αυτές τις τρεις κατηγορίες συσκευών, δηλαδή δεν έχει ενοποιηθεί ακόμα το Cloud με τις συσκευές αυτές. Απλά παραδείγματα, μεταφορά αρχείου δεν είναι πάντοτε εύκολη, έτσι. Πολύ απλό. Η σταθερότητα δεν είναι πάντοτε εύκολη. Οι punctuality θα λέγαμε, η διαπλασφορμικότητα δεν είναι εύκολη. Το σταματάει εδώ πέρα, έτσι. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι λοιπόν. Άρα εμείς σκεφτόμαστε κάτι που είχε γίνει σε συνεργασία με συναδέλφους σας πριν από τρία χρόνια περίπου, τέσσερα. Τι είχαμε δει τότε, δηλαδή είναι ένα κείμενο ανήποπτο αυτό που έγινε, δεν είναι φτιαγμένο επί τούτου. Αν ήταν επί τούτου, θα λέγαμε ότι είναι βαλτό, δηλαδή είδαμε κάποια πράγματα που γίνανε και τα περιγράφουμε. Εδώ οι άνθρωποι, όπως κάνετε δηλαδή εσείς σε εργασία τώρα, μόσα είχαμε πει στο μάθημα που κάναμε τότε, προσπάθησαν να καταλάβουν τι έρχεται. Έτσι και αυτή η ομάδα που ασχολήθηκε με τα άτομα που ήταν τέσσερα τότε συμφιτητές σας, με τα προβλήματα των ατόμων με οι ειδικές ανάγκες ή με αναπήρειες, μπόρεσαν και προσδιώρησαν κάποιο είδους θεωρία και πράξη. Να κοιτάξτε τι είπα. Εκεί βρήκα κάποιες directives, κάποιες προδιαγραφές, κάποιες προτροπές, κάποιες directives που είναι αρκετά παλιές. Κι αυτές υπόθηκα σαν ύποπτο χρόνο. Για να δούμε τι λένε. Το λογισμικό θα πρέπει να είναι κάπως προσιτό, χωρίς να απαιτείται προσαρμόσιμο λογισμικό υλικό. Το πρώτο γερό στοιχείο που περιμένουμε, δηλαδή, θα πας σε all-inclusive πλατφόρμες που το hardware και το software είναι μιας εταιρείας ή, λοιπόν, στην εργαζόμενη εταιρεία, ή θα πρέπει αυτά με κάποιο τρόπο να μπορούν να ανεπιβρουνε με κάπως ικανοποιητικό τρόπο. Το δεύτερο είναι τα ειδικά χαρακτηριστικά πρόσβασης. Δηλαδή, οι χρήστες θα πρέπει να αναγνωρίζουν συμβατότητα στο λογισμικό το οποίο χρησιμοποιούν. Τι θέλει να πει αυτό, κοιτάξτε στο νούμερο τρία. Εκπαίδευση και διασφάλιση. Τεκμηρίωση. Για να πούμε μερικά πράγματα που ήδη έχουμε πει σε προηγούμενα μαθήματα. Πέτυχε κανείς από εσάς την κατάσταση που έκανε μαθήματα υπολογιστών σε κάποιους, είτε ήταν μαθητές, είτε γονείς, είτε... Δηλαδή, στο προηγούμενο μεταφορέ πρέπει να τους κάνουμε μαθήματα. Και σε αυτό, ας πούμε, στα δειοδρόμισα και εγώ, για να βγάζω κάποιο έξτρα εισόδημα, έκανα μαθήματα σε εφοριακούς, σε πολιτικούς, μηχανικούς της πολιοδομίας. Ό,τι καν τους έκανα αυτούς. Και, φυσικά, στη δημόσια διοίκηση τους κάναμε και απλά πράγματα πριν 15 χρόνια, ακόμα πως κάνουμε delete, πραγματικά, πως κάνουμε save. Στο Android χρειάστηκε κανένας να κάνει μαθήματα? Δεν ακούσατε ποτέ ότι κάποιος έκανε μαθήματα Android? Πολύ σπάνιο. Πώς είναι οι χρήστες Android παγκοσμίως, μη μιλήσουμε για την Ελλάδα. Πάμε για 3,5 δις, έτσι. Πάμε για 3,5 δις. 3,5 δις άνθρωποι έμαθαν μόνοι τους κάτι που είναι σαφώς πιο πολύ πλοκό από τον υπολογιστή, έτσι. Δηλαδή σκεφτείτε, ας πούμε, τον υπολογιστή, περνάς με το τρένο, με το αμάξι σου, γίνεται ένα τύχημα, μπορείς να το φωτογραφείς με τον υπολογιστή και να το ανεβάζεις στο Facebook? Πολύ δύσκολο, έτσι. Τι θα κάνεις, να τον έχεις φορτισμένο, να είσαι τυχερός, να τον ανοίξεις, δεν τρέχουν αυτά τα πράγματα. Πόσο εύκολα το κάνουν αυτοί όλοι με τέτοιες συσκευές, παιδιά πλέον. Δηλαδή αυτό το προσπαθεί να κάνει το κανάλι, το ελληνικό ή έχουν κάνει άλλοι και δεν έχει μεγάλο βάθος χρόνους. Έχει τρία χρόνια, τρισίμιση που ξεκίνησε από την αραβική επανάσταση στην Αίγυπτο. Όχι μόνο έχει αλλάξει τον χώρο, τον μέσο μαζικής ενημέρωσης, έχει αλλάξει και εμάς, δηλαδή ουσιαστικά εμείς ενημερωνόμαστε για τα πάντα. Ας πούμε, τι γίνεται σε αυτή την κατασκήνωση στο Ποσίδι? Όχι, εγώ πήγα απέναντι για το κορίτσι μου, τα δύο μου κορίτσια, και τα έστρεψα στην κατασκήνωση που κάνει μια μητρόπολη απέναντι. Ήταν μεγάλια του δρόμου, αλλά δεν είχα, ας πούμε, ως τι να πάω στην κατασκήνωση. Έκανα μια βόλτα να δω πώς είναι, θυμηθώ τα παλιά. Ένα ερώτημα, η θάλασσα είναι καλή, η αμμουδιά είναι, ας πούμε... Τι έγινε πέρσι και πρόπερσι, από το 11 και μετά, κάποιος μερακλής φοιτητής τα έβγαλε όλα, τα έχει ανεβάσει στο YouTube, οπότε άμα κάνετε μια γνωστική υπεριδιάβαση στο YouTube, θα καταλάβετε πολύ καλά τι γίνεται στην κατασκήνωση του Ποσιδιού. Εγώ μπήκα μέσα για να θυμηθώ τα παλιά, έκανα μια βόλτα, περασμένη και η ώρα, και την πληροφορία που άντλησα από το YouTube δεν την άντλησα με τα μάτια μου. Η άμμος είναι πολύ καλή, όχι η καλύτερη της Χαλκιδικής, εκείνο το μέρος έχει κάποιο πρόβλημα, έχει κάτι... Η θάλασσα είναι φοβερή, τα υπόλοιπα τερπνά που έχει μπείτε τα δείτε, δεν περιγράφονται, έτσι. Αυτά ήθελα να σας πω. Άρα, έχουμε μεγάλες αλλαγές που έρχονται, έτσι. Οι αλλαγές αυτές που έρχονται, στον τρόπο που εμείς αλληλεπιδρούμε. Τι συμβαίνει, να τι συμβαίνει. Ο γενικός σχεδιασμός αλλάζει. Πάντως, τα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούνται είναι εύκολα ταυτοποιήσιμα, το ένα, έτσι. Δηλαδή, ένας που έχει χρησιμοποιήσει λάπτοπ, μάλλον καταλαβαίνει πώς πρέπει να δουλέψει το κινητό του. Το εντυπωσιακό ξέρετε ποιο είναι. Ότι δημιουργείται μια νέα γενιά ανθρώπων, που πάνε κατευθείαν στο κινητό ή στην ταμπλέτρα. Δηλαδή, για εμάς ήταν προβλέψιμο τι θα συμβεί. Ακριβώς το μέταφο έχει παραμείνει το ίδιο. Το παραντάικ κάπως αλλάζει. Αλλά το εντυπωσιακό είναι ότι τα νέα παιδιά παρακάμπτουν τελώς αυτήν εδώ την ομάδα ή μονάδα, αν θέλετε, έτσι. Διατήρηση συνεπούς, προβλέψιμης, δόνυσης και συμπεριφοράς και εμμονή στα πρότυπα του συστήματος. Εδώ είναι που περιμένουμε κάποια λύση. Δηλαδή, εγώ βλέπω προβλήματα ότι από πλατφόρμα σε πλατφόρμα δεν μεταφέρονται τα αρχεία εύκολα. Να σας πω ένα παράδειγμα. Αν τώρα μας παίρνει η Χρυσάνθη βίντεο και αρχίζει να συμβεί το βίντεο πρώτα, το εξεργαστεί μετά. Άρα θα χρειαστεί να συνδέσει την κάμερά της με τον υπολογιστή και να μεταφέρει τα αρχεία στον υπολογιστή, για να ακολουθήσει κάποιους μοντάζ, έτσι, την εξεργασία. Σε όλους οι υπολογιστές γίνεται το ίδιο εύκολα. Άρα η Κατερίνα λέει, προκειμένου εγώ να τρελαθώ για το πώς θα κοινωνήσει αυτό με αυτό, που δεν ξέρουμε τι είδους λειτουργικό περιβάλλον εμπερικλείεται, δεν πας στο cloud να τα αφήσεις τα στοιχεία σου εκεί πέρα πάνω και μετά να τα ξανακατεβάσεις μέσω cloud. Δηλαδή λύσε το πρόβλημα του πρωτοκόλου επικοινωνίας με το σύννεφο. Είναι μια πολύ ωραία λύση και την κάνουμε, αλλά ξέρετε ότι εδώ έρχεται κάποιος αυτός που μας δίνει δωρεάν όλα αυτά τα πράγματα και λέει, εγώ όμως θέλω να δω τη φωτογραφία σου. Δηλαδή ένα μεγάλο κέρδος που έχει αυτός είναι ότι χρησιμοποιεί τη δική μας κάμερα για να πάρει μια φωτογραφία. Μπορεί μην το αρέσει τελικά η φωτογραφία και να τη σβήσει, μάλλον αν τη σβήσει δεν θα τη σβήσει. Αλλά αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη δική μας ψηφιακή μνήμη, το οποίο χτυπάει ένα άλλο εμβέστητο σημείο που λέγεται προσωπικά δεδομένα. Μπορεί να μη θέλουμε εμείς αυτή τη φωτογραφία μας να την κοινοποιήσουμε για πολλούς λόγους. Και ούτω καθεξής. Άρα λοιπόν η παροχή, το τρίτο σημείο που είναι πρόσβαση στο πλητρολόγιο, στο μενού και στα εργαλεία και τα λοιπά, είναι ένα πρόβλημα που λύνεται μεν με διάφορους τρόπους, με το cloud για παράδειγμα, αλλά δεν είναι πάντοτε ασφαλές. Για παράδειγμα όσον αφορά το πλητρολόγιο, ένα σοβαρό πρόβλημα που έχουν αυτές οι συσκεδές είναι ότι δεν μπορούμε να γράψουμε. Δηλαδή γράφεις πάρα πολύ γρήγορα, εύκολα, να απαντήσεις σε ένα sms και σε ένα mail, να κάνεις μια γρήγορη ανάρτηση στο twitter ή στο facebook, αλλά την εργασία που σας έβαλα θα τα καψώνει αν σας έβαλα να τη γράψετε εδώ πέρα. Αυτό. Έτσι μπράβο, έτσι. Άρα πάμε λοιπόν σε μια καινούρια συσκευή που με έναν πρωτόκολλο δεν είναι λύση. Και το ασύρματο έχει βγει εδώ και καιρό. Ποιο είναι το καινούριο στοιχείο που εισάγουν αυτοί που είναι εντυπωσιακό? Μπλούτουθ πλητρολόγιο, θα το δούμε παρακάτω έτσι. Δηλαδή αν είναι απλός ασύρματο μπορούμε να λειτουργήσει γκλόβαλι. Άμα είναι μπλούτουθ και ένα άλλο θέμα που το έχουμε βάλει εργασία νομίζω σε κάποια ομάδα είναι οι οθόνες. Δηλαδή αν αυτό δεν μπορεί να εφανιστεί γρήγορα σε κάποια οθόνη παραμένει το σοβαρό του μειονέκτημα που είναι δεν υπάρχει συσκευή εισόδου της προκοπής, δεν υπάρχει συσκευή εξόδου σε μεγάλο μέγεθος. Και φυσικά και κάποια άλλα πράγματα εδώ πέρα, τα οποία τα βλέπετε και τα οποία μοιάζουν μάλλον με κοινοτυπίες. Πάμε τώρα εκεί που θα μας ενδιέφερε. Για να αρχίσουμε με τα πληκτρολόγια μια που τα αναφέραμε σαν… Το πληκτρολόγιο της φορητής μας συσκευής είναι καλύτερα από αυτό εδώ το πληκτρολόγιο. Ναι. Με ένα παράγοντα τουλάχιστον δέκα. Δέκα φορές καλύτερα. Για σκεφτείτε να απαντήσει αυτό που σας έθεσε, για να το επικροπήσει και να το αντικρούσετε. Γιατί? Καταρχάς θα πάρουμε την πολυγλωσσικότητά του. Όλα τα πληκτρολόγια που έχουν τα λάπτοψ είναι στα αγγλικά. Για να μπορέσουμε να γράψουμε στα ελληνικά τι κάνουμε. Όταν εδώ πέρα βάζουμε κάποια γραμματάκια επιπλέον. Άμα χρειαστεί κάποια άλλη γλώσσα τι κάνουμε. Μια τρίτη γλώσσα. Τα βλέπεις όμως τα πλήκτρα. Όχι. Να λοιπόν το πρώτο πλεονέκτημα που έχουν τα touch πληκτρολόγια. Ότι με μία απλή κίνηση αναμορφώνει το πληκτρολόγιο μπορεί να εξεδέξει δέκα γλώσσες. Στο ένα από τα δύο τα πληκτρολόγια της έχω βάλει τρεις ιδέες. Στο ένα από τα δύο τα πληκτρολόγια της έχω βάλει τρεις ή τέσσερις γλώσσες. Δεν θυμάμαι. Και είναι τελώς διαφορετικές γλώσσες. Με τέλος άλλα σύμβολα ας πούμε. Το οποίο δεν θα μπορούσα να το κάνω ποτέ. Και μου έτυχε δηλαδή κάποια στιγμή χρειάστηκε να γράψουμε πριν δέκα χρόνια σε έναν τέτοιον υπολογιστή ένα κείμενο σε άλλη γλώσσα. Και δεν μπορούσαμε. Δηλαδή ψάχναμε να βρούμε που ήταν ειδικά σύμβολα. Αυτό δεν υπάρχει εύκολα ας πούμε. Ή ψάχναμε να βρούμε κάτι τέτοια σύμβολα ακόμα πιο δύσκολα θα τα βρήσει. Και μου λέει αυτός που του έδωσε τον υπολογιστή, δεν μου κάνει υπολογιστή σου. Στην Αμερική μεγάλωσε αυτός, αλλά είναι σλάβος στην καταγωγή και δεν μπορούσε να τα γράψει. Αφού στο δικό μου υπολογιστή κάπου τα έχω με κάποια καρτελάκια πάνω. Άρα το πρώτο στοιχείο είναι ότι τα νέα πλητρολόγια επειδή ακριβώς είναι virtual, μπορούν να επικονίσουν ακριβώς τη γλώσσα. Δεύτερο πλεονέκτημα που έχουν είναι να αλλαγήσει στιγμές. Δηλαδή για μια λέξη αναγκάζουμε για ένα γράμμα κυρίως να πάει από τη μία γλώσσα στην άλλη. Με καθυστερεί πάρα πολύ σε αυτά τα πλητρολόγια. Για παράδειγμα, αν πατήσεις στο «Γιώτα» σε ένα τέτοιο πλητρολόγιο, ότι θα σου βγάλει όλες τις εκδοχές από πάνω με pop-up του «Γιώτα», όπου μία εκδοχή δεν υπάρχει στο πλητρολόγιό μας. Δηλαδή, αν σας πω εγώ να μου γράψετε αυτό, υπάρχει? Εγώ δεν θυμάμαι που είναι όμως. Όχι κατευθείαν, πρέπει να πατήσεις κάποιο alt κάτι. Εγώ συνήθως δεν θυμάμαι ποτέ που είναι, οπότε ψάχνω στο ίντερνετ αυτό που λέγαμε, που είναι, για να το βγάλω. Ή το γράφω λάθος και περιμένω αυτό με τον ορθογράφος να μου το διορθώσει. Έτσι. Αλλά όταν εγώ ενεργοποιώ αυτό το σύννεφο, που μου παρέχει δωρεάν οι πυρησίες τόσο μεγάλης προστιθέμενης αξίας, άρα αυτός έχει κάθε δίκιο να θέλει να καθοδηγήσει μετά και την σκέψη μου. Έτσι. Δεν μας αφορά αυτό τώρα, το ξεχνάμε. Υπάρχει όμως και αυτή εδώ πέρα η παράμετρος. Άρα και δεύτερο στοιχείο που αυτό το πλητρολόγιο είναι εύκολο. Επίσης, πατώντας το y, σου βγάζει και το i. Δηλαδή, αν έχεις αγγλικό πλητρολόγιο επίσης δηλωμένο, θα σου βγάλει στη θέση του y, ποιο άλλο γράμμα υπάρχει στο όλο πλητρολόγιο, ώστε, χωρίς να αλλάξεις πλητρολόγιο, να βάλεις το γράμμα της ξένης λέξης. Να και ένα τρίτο πλεονέκτημα που έχει άλλο πλεονέκτημα, αλλά και μειονεκτήματα. Ναι, μπράβο, πολύ… έτσι, έτσι, έτσι. Και είναι πολύ μικρά συνήθως που… εδώ. Όχι τόσο εδώ, όσο εδώ. Δηλαδή, όταν γράφεις ένα SMS εδώ πέρα, πραγματικά υποφέρεις. Φανταστώ πως ένας μπασκετμπολίστας θα έγραφε, ας πούμε. Ναι, λοιπόν, τα είπατε όλα, έτσι. Δηλαδή, είναι πάρα πολύ μικρό, δεν ξέρω, δηλαδή, για όσους έχουν μεγάλα δάχτυρα, σοβαρό πρόβλημα, δεν μπορούν να γράψουν εύκολα. Το πενάκι και άλλο μειονέκτημα. Πάμε στα μειονεκτήματα τώρα. Δηλαδή, αν θα χρησιμοποιώ πενάκι, είναι πολύ ωραίο, αλλά θα πρέπει να μην το χάσω. Και σας πειροφορώ ότι χάνονταν εύκολα. Δηλαδή, ένας λόγος που η Microsoft που πρωτοστάτησε το 2005-2006 σε συσκευές αυτού του είδους, δηλαδή το πρώτο μου κινητό που ήταν υπολογιστής, ήταν της Microsoft. Το αγόρασα το 2006. Ήταν το iPAQ. Είχε πενάκι, το οποίο πενάκι πακτωνότανε μέσα. Ήταν πιο μικρό από αυτό, πακτωνότανε μέσα. Αυτό είναι και στυλός, έτσι, και κάτι άλλο κάνει. Βασιλευτός, ήταν πιο μικρό από αυτό. Πακτωνότανε μέσα στη συσκευή, αλλά είχα πάντα το νου μου το χάσω. Αν το είχαν, έξω, τα πράγματα δυσκόλευαν. Και, ας πούμε, πάλι είχε το πρόβλημα του πληκτρολογίου στη συσκευή. Γι' αυτό, στην οθόνη των τρισίμισι ίντσων που είχε, ας πούμε, το HP, το iPAQ, το κάτω μέρος ήταν ένα hardware πληκτρολόγιο τύπου Blackberry. Το οποίο, όμως, μείωνε την οθόνη. Αυτά δεν έχουν λυθεί. Αυτά είναι με νεκτήματα, έτσι. Πώς θα λυθούν αυτά εδώ? Πιθανώς, κάνοντας κάποιες κινήσεις. Δηλαδή, εμείς τώρα που ψάχνουμε, ας πούμε, interfaces για μουσική, να κάνουμε ένα καινούριο media, ας πούμε, που κοινούν αυτές οι δύο συσκευές, πιθανώς θα λύσουμε και αυτό το πρόβλημα. Δηλαδή, πώς? Μεφανίζεται ένα μέρος του πληκτρολογίου στο αριστερό χέρι και ένα στο δεξί. Οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε, έτσι. Ένα πληκτρολόγιο που πάει σε δύο συσκευές. Ή μία συσκευή να γίνει πληκτρολόγιο και η άλλη οθόνη. Είναι σοβαρά προβλήματα αυτά. Δηλαδή, μια καλή λύση είναι αυτή η όλη συσκευή να γίνει πληκτρολόγιο και πολύ γρήγορα η οθόνη να μεταφερθεί στο laptop ή στην τηλεόραση. Αυτά ελπίζουμε τα κάνει η Microsoft. Τα έχουν λύσει με διάφορα dongle που έχουν βγει, διάφορα gadgets, δηλαδή. Τα έχω στο γραφείο μου. Αυτό τώρα μπορώ να το προβάλλω όσες είχα δείξει εδώ, έτσι. Νομίζω το έκανα μια φορά, δεν το ξανακάνω. Βγαίνουν και άλλα dongle με το οποίο, ας πούμε, δηλαδή το dongle, κάποιο hardware κομμάτι, το βάζεις μέσα. Το συγκεκριμένο που πήρα εγώ είναι κάπου τόσο. Αυτό είναι flash βέβαια. Το dongle είναι κάπου τόσο, έτσι. Και μπορείς μετά τη μία διεύθυνση από εδώ να την προβάλλεις εκεί. Διεύθυνση και διεύθυνση προβάλλονται. IP με IP επικοινωνεί τους δικτυάδες. Άλλο που εγώ το κάνω με αυτές εδώ πέρα, τις συσκευές. Περιμένουμε αυτά να τα λύσει η καινούργια έκδοση των Windows. Είναι ένα πρόβλημα που δεν έχει λυθεί. Άρα παρατηρούμε ότι δεν φαίνεται να υπάρχει προφανής λύση σε αυτό εδώ πέρα το... Τώρα εφαρμογές με αναγνώριση φωνής τις ξέρετε πολύ καλά. Είχα δοκιμάσει κάποιες εφαρμογές σταθερά συστήματα, αρκετά καλές, αλλά σου έβγαζαν την ψυχή έτσι. Εδώ είναι πολύ πολύ καλύτερες. Μήπως μπορώ να φανταστεί το γιατί? Η αλογόριθμη μάλλον ήδη είναι, γιατί εδώ πάει πολύ καλύτερα. Αλλά όχι κανοπητικά. Απάντηση γιατί επικοινωνώντας με το σύννεφο, οι εταιρίες που μας δίνουν αυτές εδώ πέρα τις παροχές, έχουν εισπράξει ένα τρομερά μεγάλο δείγμα φωνών. Και η έρευνα πάει πολύ πιο καλά. Αλλά είναι πολύ πιθανόν πως η φωνή μας υπάρχει κάπως στο διαδίκτυο. Το τίμημα δηλαδή, το οποίο πληρώνουμε εμείς από την άλλη μεριά. Οπότε αυτό δεν το συνεχίζουμε, το δίνουμε περισσότεροι. Τον καιρό που γραφόταν αυτές εδώ πέρα οι σημειώσεις, πριν τρία τέσσερα χρόνια, είχαμε μιλήσει για τα i-gay συστήματα και είχαν κάνει σιφητητές σας κάποια έρευνα, τι συστήματα τέτοιου είδους υπάρχουν. Και μάλιστα ένα τότε που πρωτοστατούσε και πήγαινε καλά, ήταν το Kinect. Το έχετε ακούσει όλοι, δεν χρειάζεται να πω περισσότερα. Λοιπόν, όλα αυτά τα έθαψε αυτό το πραγματάκι και το δήκε πέρυσι. Google Glasses, μιλάμε, ήταν μια γενιά, δυό γενιές μπροστά από αυτά εδώ πέρα τα πράγματα. Σε έκανε πιλό το F-16. Έτσι δεν το συζητάμε. Και δεν δίνουν περισσότερη έμφαση σε αυτά εδώ πέρα τα πράγματα. Μίνι πληκτρολόγια. Εδώ μάλλον έχει έρθει λύση, έτσι. Η Apple ήδη έχει βγάλει ένα πληκτρολόγιο που είναι Bluetooth πληκτρολόγιο. Δηλαδή όσοι έχουν ένα Apple μεγάλο σταθερό υπολογιστή σπίτι, τους θα έχουν να ζει trackpad και ένα Bluetooth πληκτρολόγιο, Bluetooth mouse και τα τρία επιτιμούν να σύρματα με Bluetooth όμως, έτσι, εξημασία αυτό, με το κεντρικό υπολογιστή. Οπότε αυτό που κάνει χρυσάνθιας, ας πούμε, τα φέρετε, πρέπει να έχουμε Bluetooth μικρόφωνο, Bluetooth ακουστικά. Και πιστέψτε ότι είναι πολύ μεγάλη ανακούθιση που ξεβεβερδεύεις από όλα αυτά τα καλώδια που υπήρχαν στις υπολογιστικές μονάδες. Σε αυτά πρωτοστάτησε λοιπόν η Apple. Πιθανώς να το υιοθετήσει και η Microsoft. Δηλαδή στο σπίτι μας πλέον να έχουμε ένα καλό Bluetooth πλητρολόγιο με ένα Bluetooth mouse ή trackpad και αυτό να επικοινωνεί και με την ταμπλέτα μας. Οπότε μόλις έρθει η ταμπλέτα μας στον χώρο που πρέπει να γράψω την εργασία, έτσι έμεσα λύνει το πρόβλημα της συγγραφής. Δηλαδή όταν θα απαντήσω σε ένα SMS, σε ένα μήνυμα, σε κάτι γρήγορο που θα γράψω στο Facebook, μπορώ να χρησιμοποιήσω την ταμπλέτα μου. Αλλά μόλις πάω στο σπίτι, θα τη βάλω εδώ πέρα έτσι, θα πάρω το Bluetooth πλητρολόγιο, θα γράφω και όλα αυτά θα προβάλλονται στην οθόνη του μεγάλου υπολογιστή μου. Απλώς πρέπει να βρεθεί τρόπος να επικοινωνήσουν αυτές οι πλατφόρμες κάπως μεταξύ τους, έτσι. Αυτό που με εντυπωσία σε είναι οι διαστάσεις αυτές εδώ που έχει. Προσέξτε αυτό το πλητρολόγιο τότε, το έχανε βγάλει πως είναι περίπου 7 ίντσες με 6 ίντσες. Έχει σημασία αυτό. Είναι μικρό πλητρολόγιο για να είναι φορητό να μπαίνει και στην τσάντα. Μήπως είναι αυτές οι διαστάσεις? Παρακαλώ Κατερίνα. Αλφάς. Ναι, έτσι. Έχω πάρει ένα τέτοιο, πλώς μου χάλασε, θα σας το δείξω τώρα. Και περιμένω να γίνει καλύτερο, δηλαδή εγώ θα ήθελα να αλλάξω ένα καλό πλητρολόγιο σαν Logitech ή Microsoft με ποντίκι και να γίνει αυτό ασύρματο. Και ένα πολύ ωραίο που έρχεται είναι το καινούριο πλητρολόγιο που στην άκρη του, αντί για το numeric pad που έχει, έχει trackpad. Κάτι πολύ ενδιαφέρον, έτσι. Ενδιαφέρουσας λύσης, δεν είναι τίποτα φοβερό, αλλά είναι ένα πρόβλημα που παραμένει, έτσι. Δεν το έχουμε λύσει. Πλητρολόγια για αριστερόχειρες, για δεξιόχειρες, για ούτω καθεξής. Και υπάρχει και ένα σοβαρό ενδεχόμενο, μετά από πολλά πολλά χρόνια, με κάποιο τρόπο να καταργηθεί το πρόβλημα που υπήρχε στο Qwerty πλητρολόγιο. Το οποίο το έχουμε πει στον πρώτο έτος, ίσως, στα ελληνικά μαζί μας. Όταν πλήκτερνα ακριβώς σε αφήσικες θέσεις, ιδίως στο A, γιατί πρέπει να γράψεις αργά, όταν δηλαδή φτιάχτηκε το layout του Qwerty πλητρολογίου. Το βλέπουμε με ένα άλλο layout που είναι για αριστερόχειρες. Σε εμάς το A βρίσκεται εδώ κάπου. Πάντως είναι αφήσικη θέση, το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο πλήτρο δεν πρέπει να βρίσκεται κάπου εδώ, πρέπει να βρίσκεται κάπου εδώ. Τα έχουμε πει όμως για τη γείαν αυτά, να μην τα επαναλαμβάνουμε. Τα mouse τώρα, έτσι, το mouse άποψη δική μου τουλάχιστον δεν πρέπει να ξαφανιστεί. Δηλαδή εγώ πάρα πολύ ευχαριστημένος είμαι το mouse με το Macintosh που έχω σπίτι. Δεν θέλω να χρησιμοποιώ το trackpad, το trackpad είναι πάρα πολύ καλό, αλλά πιο ικανοποιημένος νιώθω με την ταμπλέτα μου. Έτσι, δηλαδή πιθανώς το trackpad είναι πολύ καλό, αλλά πιο ικανοποιημένος νιώθω με την ταμπλέτα μου. Έτσι, δηλαδή πιθανώς το trackpad να γίνει δευτερεύωστοιχείο, αν έχει κάποιος ταμπλέτα, θα χρησιμοποιούν το ταμπλέτο ως trackpad, που είναι ακόμα πιο διαδραστική και έχει και πέρα πάνω κινήσεις, έτσι. Δεν μπορεί να παίξει, ας πούμε, γκέι με την ταμπλέτα ή με το κινητό, δεν μπορεί να παίξει ο trackpad. Είναι ενδιαφέρον κομμάτι, δηλαδή Apple επένδυσε πάρα πολύ, αλλά δεν μπορούσε να πάει πάνω από το τύπο του paradigm, ήταν πρωτοποριακή εταιρεία, άλλαξε τέσσερις φορές το λειτουργικό της σύστημα, για να βελτιώσει την ελεπίδραση που γίνεται με το trackpad. Η δική μου άποψη είναι να κολλήσουμε στο mouse. Να υπάρχει mouse, το θέλω, ένα mouse ακριβείας βοηθάει πάρα πολύ, δικά στο σχέδιο, στη συγγραφή κειμένων που κάνουμε εμείς, δεν πρώτα κάνουμε εύκολα με το trackpad αυτά εδώ, είναι κρίμα να το διώξουμε το mouse. Εμένα μου δημιουργεί πρόβλημα, επειδή έχω μάθει με mouse, αλλά δεν έχω δει κάποιο σοβαρό υποκατάστατο, δηλαδή πώς θα κάνεις σχέδιο τύπου trackpad. Δεν ξέρω, δηλαδή καλό είναι οι συσκευές όταν έρχονται, να μην έχουν τη λογική ήρθα εγώ για να σου πάρω τη θέση, καλό είναι να ανοίγουν καινούριο κόσμο, να συνηπάρχουν και δυο και τρεις συσκευές και σιγά σιγά να δούμε τι γίνεται. Για να δούμε τη λίστα, δώσει η Microsoft με την έκδοση 10, όπου πιστεύουμε να γίνει κάποια πιο εξουσιορπημένη διάδραση και συνύπαρξη trackpad με mouse. Να λοιπόν τα trackpad που ήταν τότε, πριν τρία-τέσσερα χρόνια στην αγορά, καμία σχέση με τα σημερινά, καμία σχέση με trackpad της Apple. Να ξυκώδικας μόρς απλώς το θυμπήθηκαμε τώρα που μυγήκανε μερικά καράβια. Τώρα στα Windows αυτά όλα θέλαν κάποιο είδους ρύθμιση. Αυτό σας το επισημαίνω για τον εξής λόγο. Καλό είναι ό,τι συστήματα αυτού του είδους υπάρχουν να μπορούν να παραμετροποιούνται. Δηλαδή αυτό που δίνει μεγάλη δύναμη σε εμάς, είναι όταν οποιαδήποτε κίνηση γίνεται, είτε με mouse, είτε με trackpad, είτε με με με οτιδήποτε, να μπορεί να παραμετροποιηθεί. Ας πούμε η απλή παραμετροποίηση είναι αριστερόχειρες δεξιόχειρες. Αυτή είναι πολύ σημαντική για άτομα με αναπηρία, διότι μπροσου λείπει καν χέρια, ας πούμε οπότε αναγκαστικά πρέπει να απολευθείς με το άλλο. Έτσι γι' αυτό το αναφέρουμε. Αλλά οποιαδήποτε παραμετροποίηση να ξέρετε κάνει τον χρήστη πάρα πάρα πολύ ευτυχισμένο και ικανοποιημένο. Τώρα η εκπαίδευση από απόσταση, εντάξει είναι πολύ σημαντική για τα άτομα με αναπηρίας, διότι είναι πολύ δύσκολο να έχεις ένα δάσκαλο για ένα άτομο που έχει αναπηρίας. Μήπως αυτό λέει κάτι για εμάς? Το είπατε προηγουμένως. Όταν έχουμε απορία τι κάνουμε? Ρωτάμε την Google. Έχω φτάσει να τη δείξω. Σε οποιοδήποτε σημείο, πολλές φορές αγοράζω μια καινούργια συσκευή. Για τον α, β, λ δεν είναι καλογραμμένες οι οδηγίες ή κάτι τους παραλείπτουται. Σε χώρια που υπάρχει πρόβλημα σε πόσες γλώσσες να γράψω τις οδηγίες, τελευταίαν τους γράφω σε 20 γλώσσες περίπου για όλη την Ευρώπη. Και το λέω αυτό γιατί η γυναίκα, ως συμφιτητή μου στο εξωτερικό, αυτήν τη δουλειά έκανε, την είχαν προσλάβει σε μια επιχείρηση και έγραφε τα manual χρήσης των προϊόντων που παρήγαγαν. Δηλαδή, σχεδίαζε πώς πρέπει να γράψω έναν οδηγό χρήσης αυτού του προϊόντος. Είχα πιάσει κουβέντα να δείξω με εξήγηση ποιες είναι οι βασικές αρχές και κατάλαβα ότι δεν είναι εύκολο πράμα. Δηλαδή, πολλές φορές τα σχέδια δεν είναι πετυχημένα, δεν είναι ευστοχά, δεν είναι ανθρωποκεντρικά. Οπότε, μόλις οριστώ τι κάνω εγώ να σας πω τη δική μου εμπειρία, ψάχνω στο Google ποιος έχει κάνει κάτι που έχει παρόμοιο πρόβλημα και αν υπάρχει κάποιο σχετικό βίντεο. Δηλαδή, ξαφνικά πηγαίνω σε ένα επίπεδο διάδρασης, το οποίο είναι 10 φορές καλύτερο. Που να διαβάσεις εσύ κάποιες δυσανάγνωστες οδηγίες με δύστροπα και δύσκολα σχήματα και όταν έχεις πρόβλημα να βρίσκεις κάτι στο Google, στο YouTube, που είναι βίντεο, είναι στη γλώσσα σου ή είναι στα αγγλικά που μιλάν όλοι και είναι εξαιρετικά παραστατικό. Δηλαδή, όπως η Χρυσάνθη παίρνει κάτι, να το πάρεις από όλες τις πλευρές, να δείξεις πώς πιάνεις τη δίδα, πώς τη βιβώνεις, πόσο τιδήποτε έτσι. Αυτό μου θύμισε αυτή η ενότητα εδώ πέρα, ότι δηλαδή η μεγάλη αξία που έχουν αυτά είναι ότι εμείς επικοινωνούμε ξαφνικά με το σύννεφο. Άρα μας δίνουν με ένα παράγωτο 10 φορές καλύτερο. Αυτοί τι κερδίζουνε, τόσο φιλάνθρωποι είναι. Μας δίνουν κάτι 10 φορές καλύτερο. Τι λέτε, είναι σημαντικό αυτό που θα πείτε έτσι, δηλαδή να κατανοήσουμε ποιο είναι το διακίδευμα αυτής, η ελεπίδραση ας πούμε. Εντάξει, είναι μεγάλη αξία της συσκευής, αλλά αυτή πάλι μας δίνουν δωρεάν. Με μια άποψη είναι ότι πάντοτε είναι δόλωμα. Με μια άποψη είναι ότι πάντοτε είναι δόλωμα. Ή θα τα αγοράσεις ή θα παρανομήσεις, θα το πάρεις έτσι. Μπράβο, πολύ ωραίο. Άλλο, τι άλλο κέρδος έχουνε, δηλαδή η διακίνηση λογισμικού γίνεται μέσω διαδικτύου, μέσω cloud, δεν γίνεται πλέον μέσω κάποιου μαγαζίου που πουλάει λογισμικό. Έχω να αγοράσω λογισμικό όπως τα αγόρασα παλιά, δηλαδή σε κουτιά με manual μέσα, με CD, με DVD, αρκετό καιρό. Τρία χρόνια. Α, όχι, πέρυσι αγόρασα το antivirus. Αυτό έπρεπε να είναι σε κουτιά, αλλά πριν από αυτό αγόραζα και το λογισμικό. Έτσι, κουτιά έρχονταν, είχε κάποια φυσική υπόσταση. Παλιότερα, θυμάμαι, πριν 20 χρόνια που είχαμε αγοράσει 18 χρόνια λογισμικό, μας ήρθαν και 10 manual, βιβλία ολόκληρα, που τελευταίο μου ήρθε πριν 5-6 χρόνια. Και τότε δεν είναι. Αγοράει σε όλο online, έτσι. Και τα manual πλέον είναι κάποιο Google Video ή κάποιο YouTube Video Daily, έτσι. Τι άλλο κερδίζουν αυτοί, όταν δηλαδή κάνουν Google Videos, YouTube Videos... Η YouTube, όμως, γιατί να βγάλει αυτά τα βίντεο? Και που κέρδιζε views? Τα views, τι εφημίσεις. Δηλαδή αυτή τη στιγμή τα κανάλια με τη μεγαλύτερη ακροαματικότητα, δεν θα είναι τα κανάλια της Ελλάδος. Μπορεί πιθανώς να κάνουν κάποια έρευνα, να το κάνουν το Power Paper σε κάποιο συνέδριο και να πούμε από του χρόνου, ότι φέτος ίσως να κρατήσουν, ας πούμε, τα κανάλια την παραδοσιακή τους τη δεθεσσιμότητα. Απ' του χρόνου ποιοί, για παράδειγμα, δεν θόρησα εγώ αφύσικο, να πει κάποιος από εσάς, στα πλαίσια της εργασίας του μεταπτυχιακού, διδακτορικού που θα ξεκινήσει, ότι ξέρεις, μεγαλύτερη τηλεθέαση έχουν τα ίντερνετικά δρώμενα, παρά τα κανάλια της τηλεόρασης. Άρα, οι διαφημίσεις πού πάνε? Εκεί, σ' αυτούς. Και το χειρότερο είναι ότι η απόδοση της διαφήμισης εκεί είναι μεγαλύτερη. Γιατί είναι στοχευμένη. Είναι μετρήσυμη, άρα είναι στοχευμένη. Δηλαδή, αν, ας πούμε, κάνουμε μια διαφήμιση στις 4-5 το απόγευμα, λογικό είναι να πεις παιδιά βλέπουν τηλεόραση, άρα η διαφήμιση σου θα είναι για κάτι παιδικό, μάρμπι ας πούμε, έτσι. Αλλά μετά βλέπουν τα πράγματα, εφτά η ώρα τι θα βάλεις, εφτά η ώρα μπορεί να βλέπει και το παιδί, και ο μπαμπάς, και οι γονείς, κάποια εξειλικοζόρυκη διαφήμιση, δεν την βάλεις, πεις άσχημα, την βάλεις σε 1,12 η ώρα. Όταν όμως μπει αυτό στο διαδίκτυο, εσύ μπορείς να έχεις σχηματίσει εικόνα για το προφίλ του. Άρα μπορώ να του ρίξω μια διαφήμιση, ήδη δηλαδή, Νίκο, πάμε για ένα πολλαπλησιαστικό παράγοντα επί 10, έτσι. Χτυπάς κατευθείαν, on target, ενώ αλλιώς ρίχνεις άδεια και δεν ξέρεις τι γεμάτα θα πιάσεις. Ναι, αλλά ρίχνοντας εσύ άδεια πληρώνεις, το διαφημιστικό σου χρόνο σου είναι ακριβώς. Ενώ αυτοί χτυπάνε, on target, δηλαδή κρατάνε μια μνήμη, ένα προφίλ δικό σου, πώς πλογίσαι, από εκεί βγάζονταν συμπεράσματα τους, έτσι, και είναι πολύ πιο στοχευμένη η διαφήμιση. Και αυτό δημιουργεί προβλήματα σε εμάς στην Ελλάδα, γιατί ξαφτικά προκύπτει, ενώ θέλουμε έσοδα για το κράτος, από εκεί στηριζόμαστε έτσι όλοι, ξαφτικά προκύπτει ένας ανταγωνιστής ο οποίος δεν σέβεται τόσο πολύ τα κρατικά σύνορα. Όχι μόνο τα δικά μας, κανενός κράτος, έτσι. Συμπέρασμα, λοιπόν, για να μαζέψουμε όλα αυτά εδώ πέρα τα πράγματα. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες τα παλαιότερα έτη, με πρώτο το πολύ γνωστό μας Στέφεν Χόκινγ, έτσι, μόνο εξαιτίας της οργανολογίας που διατίθεται, μπορεί και επικοινωνεί με τον κόσμο, αποτελούν ένα πουλ, μάλλον αποτελούσαν ένα πουλ, που έβγαζε πολύ σημαντικά συμπεράσματα για αυτούς που σχεδίαζαν την Ελληνεπίδραση, δηλαδή που κάνανε καινούργια παραδάμεις και από εκεί οδηγούσαν σε καινούργια μεταφόρους. Τώρα θα έλεγα και κανείς, δεν ισχύει αυτό πλέον. Αν σας προσλάμβανε εσάς μια εταιρεία μεγάλη και σας έλεγε, ψάξε να μου κάνεις κάτι καινούργιο, δηλαδή να πάμε σε ένα καινούργιο παραδάμι, σχεδόν σε ένα καινούργιο μεταφόρο. Εσύ θα έλεγες, ξέρω, αφήστε με να πάω να μιλήσω με άτομα με δικές ανάγκες σε κάποιο ίδρυμα, να τους δώσουμε υπολογιστές, να δούμε κάποια αντίδρασή τους, να μετρήσουμε την λεπίδρασή τους. Γνωστικούς ψυχολόγους, έτσι, είναι διαπιστυμονικό θέμα, αυτό δεν είναι τόσο απλό θέμα. Αλλά εγώ όμως δεν θα πήγαινα εκεί τώρα, γιατί, εδώ είναι το ωραίο. Όχι, εσείς έχετε προσληφθεί για να βελτιώσετε το παραδάινγκ, το δεχομένως θα βγάλει το καινούργιο μεταφορό, έτσι. Μπορούμε να βγει φέτος, μπορούμε να βγει του χρόνου, όλα έρχεται. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Αλλά για σκεφτείτε το λίγο, τι είναι αυτό που αλλάζει τελώς τα δεδομένα. Μπορούμε να βγει φέτος, μπορούμε να βγει του χρόνου, όλα έρχεται. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Ενώ παλιά θέμα να σας πω ότι η ενασχόληση με αυτές τις ομάδες έβγαζε λαβράκια, πιθανώς τώρα να μην βγάζει, γιατί θα έκανε κάποιο shift. Δεν θα είχαμε πολλές προστρίβες, όλοι έχουν κάτι διαφορετικό. Και όλοι έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες, δεν είναι απειρίες, αλλά είναι ιδιαιτερότητες. Ας πούμε, εμένα μ' αρέσει πάρα πολύ το mouse. Δεν το αλλάζω το mouse, βέβαια, ή προσπαθώ με το mouse να κάνω τις κινήσεις που κάνει το trackpad. Γιατί για εμένα πολύ βασικό να υπάρχει. Δεν μου λείπει κάποιο χέρι, έτσι εκτιμώ πως είναι τα πράγματα. Άλλος, για παράδειγμα, κι άλλης γενιάς, έτσι. Ναι, αλλά δεν έχει λύσει τα μπλέτα για παράδειγμα το πρόβλημα του CAD. Το CAD υπάρχει ακόμα και στο Word, έτσι, όταν κάνεις, ας πούμε, κάτι σε επίπεδο παραγωγής για εκτύπωση. Σε επίπεδο δηλαδή Corel Draw, ας πούμε, από το πρόγραμμα. Το κάνεις στο Word ακόμα, αυτό δεν γίνεται με το trackpad. Ναι, δεν έχει λύθει πάντως ακόμα, έτσι. Άρα αυτό που θέλω να σας πω είναι, δηλαδή, ιδιαιτερότητα, δεν είναι αναπηρία. Ιδιαιτερότητα μπορεί να σημαίνει και ξεχωριστές, πρώτα απ' όλα, επιδόσεις. Δηλαδή, κάποιος είναι πολύ καλός σε κάτι. Το παρατηρώ από τους φοιτητές που έχουν περάσει από μένα, κάνουν διπλωματικές, ας πούμε, δύο ιδιαιτικά, είναι στο project, έχουν διπλωματική με μένα. Ο καθένας έχει ξεχωριστές επιδόσεις. Είχα βρει ένα απίθανο τύπο, που ήταν εξαιρετικός γραφίστας. Με το Flash έκανε θαύματα ο άνθρωπος. Όταν του λέγεις, κάνουν προγραμματισμό βάσης των δεδομένων, αμέσως ο άνθρωπος νιώθει μια μυζέρια τελείωτη. Τι με βάζεις να κάνω τώρα, δεν μπορώ αυτά. Γιατί ήταν καλλιτεχνική η φύση. Άλλωστα πήγαινε πολύ καλά με τα γεωγραφικά συστήματα των πληροφοριών. Άλλωστα πήγαινε πάρα πολύ καλά με την μουσική, με τον ήχο. Υπάρχουν ειδικές, ας πούμε... Δεν χρειάζεται να πάω σε ένα κουφό, ας πούμε, τώρα για να δω. Κύβεται από πίσω, όταν έχουμε, όπως λέει η Κατερίνα, εκατοντάδες χιλιάδες δείγματα. Ανοιχνεύω τη σκέψη, δεν λέγαμε προηγουμένως. Δηλαδή, τι ανοιχνεύω, το brain-computer-interface. Δηλαδή, μπορώ να το κάνω αυτό, είτε ανοιχνεύοντας άτομα με αναπηρίες, είτε εκμεταλλευόμενος στα πολλά δείγματα που έχω από κατομμύρια χρήστες, που τους παρέχω κάτι δωρεάν, έτσι. Για παράδειγμα, ανεβάστε τις φωτογραφίες σας. Και αυτή τη στιγμή, μπορεί κάποιος που ασχολείται με το ποσίδι, για παράδειγμα που είπα, να έχει ένα timeline 4-5 τώρα, από πότε άρχισαν να γίνονται αυτά με τα κινητά, έτσι, για να ξέρετε πάντα για το ποσίδι. Μπορώ να το κάνω αυτό για καλό σκοπό. Για παράδειγμα, να είναι κάποιος που πουλάει ήδη camping. Μπορώ να σας πω και τις σκηνές, έχουν υφτητές το ποσίδι τώρα. Τις είδα βέβαια, όταν μπήκα, αλλά πήρα και βράδυ. Ενώ τώρα, έχει τόσες πολλά βίντεο από το ποσίδι, που μπορεί να καταλάβεις και τις σκηνές που λιούνται. Οπότε, εσύ μπορείς να κάνεις μια προσφορά στο πανεπιστήμιο, ας πούμε, και να πεις σκηνητά, δεν ξέρω εγώ, 30 ευρώ. Για τους φοιτητές του πανεπιστήμιου. Ένα παράδειγμα, είπα έτσι, μπορεί να κάνεις και 1.000-2.000 άλλα πράγματα. Μπορείς να νυχνεύσεις και, παράδειγμα, τι κινητά έχουνε οι φοιτητές. Και να πεις, αφού το κινητό αυτό αντίξει το ποσίδι, αντέχει σε βαριά χρήση. Και να σου ρω τέτοια πράγματα που μπορούν να βγουνε, οτιδήποτε παραδείγμα τα άλλα μπορούν να βγουνε, πλοήγηση που κάνει ο καθένας και ούτω καθεξής, κτλ κτλ. Το brain-computer όπως interface, θέλει προχωρημένες συσκευές. Δηλαδή, η συσκευή πρώτη που φάνηκε και ταρακούνισε τα νερά, και όλοι ψάχναμε να δούμε πως θα ταρακούνισε, είναι τα Google Glasses. Είναι μια συσκευή που είναι δύο γενιές μπροστά. Από πλευράς ήχου είναι τα κοχλιακά εφητεύματα, γιατί άνθρωποι που δεν ακούγανε ακούνε, όπου μπορεί να γίνουν τρελά πράγματα εκεί πέρα. Δηλαδή, να σας πω ένα παράδειγμα που το προσπαθούν. Ο άνθρωπος πόσο ακούει, ποιον το εύρος ακούει στον, στην πράξη είναι 70-80 Hz με 15-16.000 Hz. Αν άκουγε 25.000 Hz, πώς θα ήτανε? Μπορεί τρελαμένος να ακούει πράγματα που δεν τα ακούμε τώρα. Μπορεί να ακούει ένα σκύλου να ακούγε φοβερά πράγματα που δεν τα ακούμε εμείς. Αυτό μπορεί να το κάνουμε πείραμα, ξέρετε. Δηλαδή, μπορεί να κάνεις τρελά πράγματα και να δεις πρωτοφανείς παραμέτρους. Όπως με τα Google Glasses, φανταστείτε ότι χωρίς ούτε καν mouse, ούτε ταμπλέτα, μόνο με την ήρειδα του Ματιούσου, δηλαδή εσύ δίνεις κάποιες κατευθυντήρες, γραμμές, etc. Εδώ πάει το interaction design πραγματικά σε απίθανα επίπεδα. Δηλαδή, εδώ χάνουμε την μπάλα και δεν ξέρουμε τι θα γίνει. Οπότε, το ερωτηματικό μου, δηλαδή, θα έρθει και ενούριο μέταφο, είναι μάλλον απαντημένο, δηλαδή όχι δεν πρόκειται να έρθει. Παραντάιγμα ακόμα παίζουμε, αλλά αν, ας πούμε, τα Windows 10, για παράδειγμα, μπορέσουν και πετύχουν κάποια καλή ενοποίηση όλων αυτών των πραγμάτων, δηλαδή ένα σωρό λειτουργικά συστήματα, ένα σωρό διαφορετικές συσκευές, Cloud, τέτοια λιώτικα, etc., τότε μπορεί να ευελπιστούμε πως σύντομα θα βέψουμε σε έναν καινούριο μεταφορά. Αυτά.