| σύντομη περιγραφή: Το κείμενο με το οποίο θα ασχοληθούμε σήμερα έχει να κάνει με τον κανονισμό σπουδών του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας και συγκεκριμένα σήμερα θα συζητήσουμε κάποια εδάφια από το άρθρο 11 του κανονισμού. Το συγκεκριμένο άρθρο το 11 αναφέρεται σε «Οριενταμέντο ετου τωράτο». Όταν λοιπόν ένας Έλληνας μεταφραστής κάνει αυτό το κείμενο μετάφραση από τα Ιταλικά στα Ελληνικά, τα λάθη που συνήθως εμφανίζει είναι τα εξής. Για τη λέξη οριενταμέντο, επειδή δεν έχει ακόμα εξικοιωθεί με πράγματα που είναι πολύ σημαστά Ιταλικά ή που παίρνουν διαφορετικές σημασίες ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται, κινδυνεύει πολύ συχνά, γιατί το έχω δει αυτό σε φοιτητές, να μην γράψει κατευθύνσεις αλλά να γράψει προς ανατολισμός. Οριενταμέντο λοιπόν σε έναν κανονισμό σπουδών δεν είναι ο προς ανατολισμός αλλά είναι οι κατευθύνσεις, είναι οι κατευθυντήριες γραμμές δηλαδή του τωράτο. Του τωράτο τώρα, πάρα πολύ Έλληνες φοιτητές όταν μεταφράζουν αυτή τη λέξη από τα Ιταλικά στα Ελληνικά, κάνουν το λάθος να μεταφράζουν το του τωράτο σαν καθοδήγηση. Δεν είναι καθοδήγηση, είναι η συμβουλευτική. Θα ήθελα για να γίνει κατανοητό αυτό το λάθος στη συγκεκριμένη μεταφραστική πράξη, να θυμηθούμε πως βρισκόμαστε σε νέα πολιτισμικά αντικείμενα. Γιατί επιμένω να αναφέρω τα πολιτισμικά αντικείμενα, γιατί στην Ελλάδα αν και το πλαίσιο της Μπολόνιας εφαρμόζεται τουλάχιστον ως προς τα ECTS, τουλάχιστον ως προς τα εξάμινα φήτησης, τουλάχιστον ως προς την κινητικότητα φοιτητών και καθηγητών και διοικητικού προσωπικού, στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμα κανονισμούς διαφοροποιημένους από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο, δεν έχουμε ακόμα εξικοιωθεί με μέντορες, δεν έχουμε ακόμα εξικοιωθεί σε βάθος και στην καθημερινότητά μας την εκπαιδευτική με εκπαιδευτικούς συμβούλους. Επομένως το τουτοράτο εδώ δεν είναι καθοδήγηση, όπως κάνουν συνήθως λάθος στη μετάφραση οι Έλληνες φοιτητές αρχικά στα μαθήματά μου, αλλά είναι συμβουλευτική, δηλαδή είναι η παροχή συμβουλών, εκπαιδευτικών συμβουλών, σε όλη τη διάρκεια της φύτης ενός φοιτητή. Το κείμενό μας λοιπόν στο εδάφιο 1 αναφέρει τα εξής «Λατενέω, ασικούρα σελβίτσι διοριενταμέντο, ετούτο ράτο, βόλτι αντακόλλερε, εσοστενέρε, λιστουδέντι, εν τούτε λεφάζι, δελ προσέσου διφορματιόνι, εν κλούζει λακουλιέντσα, εν εν τράτα, ελ οριενταμέντο, βέρσο, ειλ μόντο, δε λαβόρο». Εδώ γίνονται λάθη, γίνονται διάφορα λάθη. Για παράδειγμα, ένας Έλληνας φοιτητής του ιταλικού τμήματος, ο οποίος εκπαιδεύεται στη μετάφραση, έχει συνήθως επιλέξει αυτό το μάθημα που είναι εισαγωγή στις μεταφραστικές σπουδές, εισαγωγή δηλαδή στη μεταφρασιολογία, το έχει επιλέξει όταν έχει κατοχυρώσει το πρώτο υποχρεωτικό μάθημα Ιταλικών. Το πρώτο υποχρεωτικό μάθημα Ιταλικών είναι ένα μάθημα επίπεδου Β1. Αυτό σημαίνει ότι ο φοιτητής που έρχεται να παρακολουθήσει αυτά τα μαθήματα είναι ένας φοιτητής ο οποίος βρίσκεται λίγο πιο κάτω από το επίπεδο lower για τα Αγγλικά, γιατί αυτό το ξέρουμε όλοι, άρα μπορούμε να συνονοηθούμε όταν μιλούμε έτσι. Τι γίνεται τώρα? Η λέξη που συνήθως γνωρίζουν σε αυτό το επίπεδο γλωσσομάθειας οι Έλληνες φοιτητές του ιταλικού είναι η λέξη «φόρμα». «Φόρμα» σημαίνει μορφή. «Φορματιώνε» τώρα σημαίνει μορφωποίηση, οπωσδήποτε, αλλά σημαίνει και εκπαίδευση. Μόνο που αυτή είναι αφηρημένη έννοια, η έννοια εκπαίδευση, και όταν βλέπουν τη λέξη «φορματιώνε» φοιτητές που έχουν μόλις ξεπεράσει το επίπεδο του αρχάριου, δεν μπορούν να την αντιληφθούν με τη σημασία, με το βάρος δηλαδή το σημασιολογικό του όρου εκπαίδευση. Επομένως, το λάθος που θα κάνει εδώ ο φοιτητής θα είναι διαδικασία διαμόρφωσης. Το συνήθες λάθος που κάνουν εδώ οι φοιτητές μου αρχικά είναι διαδικασία διαμόρφωσης. Γιατί αυτό που κρατάνε στη διαγλώσσα που διαμορφώνουν καθώς πηγαίνουν από τα ιταλικά προς τα ελληνικά είναι το πρώτο συνθετικό της λέξης «φορματιώνε», είναι η μορφή «φόρμα», που για την δική τους γλωσσική συνειδητοποίηση σημαίνει στα ελληνικά απλά μορφή. Άλλα λάθη που κάνουν εδώ είναι λατανέο ασικούρα σελβίτσι διορυενταμέντο ετουτοράτο. Για παράδειγμα, ένας φοιτητής ήδη σήμερα μου έγγραφε, το πανεπιστήμι διασφαλίζει υπηρεσίες προς ανατολισμού, εκεί που έπρεπε να γράψει υπηρεσίες κατεύθυνσης και καθοδήγησης, εκεί που έπρεπε να γράψει συμβουλευτικής, οι οποίες υποδέχονται στην υποδοχή και στηρίζουν στη στήριξη τους φοιτητές σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας διαμόρφωσης. Εδώ υπάρχουν λάθη. Τα λάθη που υπάρχουν εδώ και που τα έχει κάνει πραγματικός φοιτητής εμφανίζονται μέσα στο κείμενο που θα δείτε με έναν αστερίσκο που προτάσσεται πριν από τη λέξη, πριν από τον όρο που έχει λάθος. Υπόσχομαι, διαβάζω το σωστό. Το Πανεπιστοίμι διασφαλίζει υπηρεσίες κατεύθυνσης και υπηρεσίες συμβουλευτικές, οι οποίες στην υποδοχή και στηρίξη των φοιτητών σε όλες τις φάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της υποδοχής των πρωτοετών και περιέχουν και στοιχεία επαγγελματικού προσανατολισμού στον κόσμο της αγοράς. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό να αναλυθεί γιατί έχει τόσα πολλά λάθη όπως αρχικά σας περιέγραψα. Πρώτον, ο φοιτητής που έκανε τη μετάφραση δεν μπορεί να δει μέσα στο κείμενο το ιταλικό τους όρους που συναντάμε σαν πολύσιμους. Βλέπει δηλαδή μόνο μια σημασία που βρίσκει στο λεξικό του, δεν ψάχνει σε άλλο ιταλικό λεξικό, χάνει επομένως τη διαχείριση της πολύσιμίας και γι' αυτό προκύπτουν όλοι όπως προσανατολισμός, καθοδήγηση. Επίσης, συμβαίνει κάτι άλλο. Χρησιμοποιεί ο φοιτητής εκεί που δεν υπάρχουν ρηματικές φράσεις. Για παράδειγμα, γράφει «στηρίζουν» αντί να γράψει «στήριξη». Όταν γράφει «στηρίζουν», παράγεται ο εξής λάθος. «Το πανεπιστήμιο διασφαλίζει υπηρεσίες προσανατολισμού και καθοδήγησης, οι οποίες υποδέχονται και στηρίζουν τους φοιτητές». Διαβάζω τώρα το σωστό. «Το πανεπιστήμιο διασφαλίζει υπηρεσίες κατεύθυνσης και συμβουλευτικής, οι οποίες στην υποδοχή και στήριξη των φοιτητών σε όλες τις φάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας συμπεριλαμβάνουν και τον επαγγελματικό προσανατολισμό στον κόσμο της αγοράς». Το άλλο λάθος που εδώ έχω να συζητήσω είναι ότι ο φοιτητής αυτός που σήμερα έκανε τη μετάφραση δεν μπορεί να έχει συνειδητοποιήσει ακόμα το γεγονός ότι οτιδήποτε εμφανίζεται στον ενικό στην ιταλική γλώσσα δεν σημαίνει ότι θα εμφανίζεται στον ενικό και στην ελληνική γλώσσα. Για παράδειγμα, έχουμε «Λα τα νέο ασικούρα σερβίτσι διωριενταμέντο ετου τωράτο βόλτι, αντακόλλειερε σωστενέρε λισθουδέντι εν τού τελεφάζι δελ προσέσου δι φορματιόρ ειν κλούζει λα κωλιέντσα ειν εν τράτα ελ οριενταμέντο βέρσο λιμόντο δε λαβόρο». Δεν βλέπει όταν κάνει αυτή τη μετάφραση την ανάγκη να χρησιμοποιήσει η γενική. Υπάρχει δηλαδή μια δυσκολία στους Έλληνες φοιτητές να χρησιμοποιήσουν γενική. Αν λοιπόν δεν συνηθίσουν οι εκπαιδευόμενοι μεταφραστές να διαχειρίζονται φαινόμενα όπως είναι η πολυσημεία, να διαχειρίζονται φαινόμενα όπως είναι η διάκριση ανάμεσα στην αιτιατική και στη γενική για λόγους λειτουργικούς στο ελληνικό κείμενο. Αν δεν μπορέσει ο Έλληνος φοιτητής να καταλάβει ότι κάθε συμμορφία που βλέπει, κάθε δηλαδή μορφή που του θυμίζει κάτι άλλο μπορεί να μην σημαίνει αυτό που του θυμίζει στο ιταλικό κείμενο, αν δηλαδή δεν μάθει να βλέπει με τρόπο εξονυχιστικό τα λήματα και τα ερμηνεύματα στο ιταλοελληνικό ή καλύτερα στο ιταλοιταλικό λεξικό θα έχει πολύ μεγάλες δυσκολίες να μεταφράσει σωστά. Συνεχίζουμε λοιπόν το κείμενο. «Λεατιβητά διωργενταμέντο άν ο καράτερ εσία ίν φορματίβο, εσόν οβόλτε, ανταγιουτάρε λοσθουδέντε, ακόμπιερ εσέλτε ρε σπονσάμπλι, αλφείνε διατζεβολάρε ειλμόν ανταμέντο δε λα καριέραν τε λοσθουδέντε». Εδώ υπάρχουν λέξεις που χρησιμοποιούνται ακόμα και στην ελληνική γλώσσα και θα φέρουν μεταφραστικά λάθη. Για παράδειγμα, «λα καριέραν τε λοσθουδέντε». Καριέρα είναι μια λέξη που έχει ενσωματωθεί και στην ελληνική καθημερινότητα. Εδώ θα γίνουν λάθη. «Λατιβητά διωργενταμέντο άν ο καράτερ εσία ίν φορματίβο, εσία φορματίβο». Για να δούμε λοιπόν τι κάνουν συνήθως εδώ οι Έλληνες φοιτητές. Γράφει λοιπόν ο Έλληνας φοιτητής τη μετάφραση του οποίου σήμερα συζητούμε. Οι δραστηριότητες προσανατολισμού. Εδώ θα έπρεπε να γράψει οι δραστηριότητες κατεύθυνσης. Έχουν χαρακτήρα πληροφοριακό, σωστά, καθώς και εκπαιδευτικό, σωστά. Και είναι σχεδιασμένες ώστε να βοηθήσουν. Δεν χρειάζεται να βλέπουμε τον μέλλοντα εδώ. Αυτό είναι μια μόνιμη κατάσταση. Άρα ελληνικά χρειάζεται ο φοιτητής μας να κάνει μετάφραση με ενεστώτα. Ώστε να βοηθούν. Και συνεχίζει τώρα ο μεταφραστής μας. Να βοηθούν τον φοιτητή. Εδώ υπάρχει λάθος. Μπορεί στο ιταλικό κείμενο να είναι η έκφραση στον ελληνικό. Ανταειουτάρελος του τέντε. Στο ελληνικό κείμενο όμως η έκφραση αυτή έχει πληθυντικό. Για παράδειγμα θυμίζω ότι στα αναλυτικά προγράμματα ή στους οδηγούς σπουδών η έκφραση που συνήθως χρησιμοποιούμε είναι ώστε να μάθουν οι φοιτητές, ώστε να μπορούν οι φοιτητές. Τι έχουμε πληθυντικό. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να μεταφράζουμε κάτι που βρίσκουμε σε οδηγό σπουδών ανταειουτάρελος του τέντε. Κυριολεκτικά να βοηθάει τον φοιτητή σε ενικό στα ελληνικά. Γιατί η κυριαρχία έκφραση εδώ αυτή που είναι παγιωμένη αυτή που είναι η συχνότερη στη χρήση είναι εκφρασμένη στον πληθυντικό. Πρέπει λοιπόν να σεβαστούμε την ελληνική γλωσσική κοινότητα στις νόρμες που έχει διαμορφώσει ειδικά για αυτή τη θεματική κατηγορία. Για να δούμε τώρα τι άλλα λάθη κάνει ο φοιτητής μας να βοηθούν το φοιτητή. Πρέπει να γίνει να βοηθούν τους φοιτητές. Υπάρχει εδώ κάτι αντιοικονομικό λοιπόν. Λοιπόν επομένως για την παράγραφο «Λεατιβητά διοργενταμέντο, άνω, καράτερ, σία, ινφορματίβος, σία, αφορματίβο» τι γράφει ο φοιτητής μας. Οι δραστηριότητες πάλι γράφει προς ανατολισμού ενώ θα πρέπει να γράφει κατεύθυνσης. Έχουν χαρακτήρα πληροφοριακό καθώς και εκπαιδευτικό και είναι σχεδιασμένες ώστε να βοηθήσουν. Όπως είπα και πριν δεν πρέπει να χρησιμοποιεί αυτή την όψη. Πρέπει να χρησιμοποιεί την μεταφραστική μονάδα ώστε να βοηθούν. Μετά γράφει ο φοιτητής μας τον φοιτητή. Δεν πρέπει να μένει στον ενικό γιατί άλλο είναι τα ιταλικά και άλλο τα ελληνικά. Πρέπει να γράψει να βοηθούν τους φοιτητές. Και εδώ έχουμε κάτι αντιοικονομικό. «Στο να κάνει» δεν είναι η πιο οικονομική εκφράση. Όταν στη μετάφραση έχουμε αντιοικονομικές επιλογές σημαίνει ότι δεν έχουμε τη βέλτιστη επιλογή στη μετάφραση. Τους φοιτητές να κάνουν, όχι στο να κάνουν, να κάνουν υπεύθυνες επιλογές που θα διευκολύνουν. Γράφει ο φοιτητής μας την ομαλή εξέλιξη του φοιτητή στη διάρκεια των σπουδών του. Η σωστή έκφραση, εδώ και η σωστή επιλογή θα ήταν υπεύθυνες επιλογές που θα διευκολύνουν την επιτυχή πορεία των φοιτητών κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Με πόσους τρόπους μπορούμε να ελέγξουμε αν το κείμενο είναι σωστό. Ο ένας τρόπος είναι καθαρά νεοερμηνευτικός. Δηλαδή να θεωρήσουμε ότι έχουμε τις γνώσεις από τη γλωσσική κοινότητα εσωτερικευμένες, έχουμε μεγαλώσει μαθαίνοντας ελληνικά σαν μετρική γλώσσα, άρα είμαστε σε θέση οτιδήποτε μας ξενίζει να γυρίσουμε πίσω στη μετάφραση και να το βελτιώσουμε ώστε να γίνει αποδεκτότερο ελληνικά. Δεύτερο, είναι ο πραγματικός κόσμος, η γνώση μας του πραγματικού κόσμου. Στους οδηγούς σπουδών, στα αναλυτικά προγράμματα, όπως είπα και πριν, συνήθως η αναφορά γίνεται στους μαθητές, στους φοιτητές. Δεν είναι λοιπόν η καλύτερη επιλογή να ακολουθήσουμε τον ενικό αριθμό του ιταλικού κειμένου για κάτι που η ελληνική γλωσσική κοινότητα και ο ελληνικός γλωσσικός πολιτισμός υποσυνείδητα μας το έχει περάσει τον πληθυντικό. Άρα τους φοιτητές, άρα τους καθηγητές, όχι τον καθηγητή ή τον φοιτητή αορίστως, επίσης αυτό που περιμέναμε ότι θα βγάλει λάθος, δηλαδή η καριέρα του φοιτητή, δεν μπορεί η ελληνικά να διατυπωθεί έτσι, η καριέρα του φοιτητή, πρέπει να είναι η πορεία του φοιτητή στις σπουδές του, η σταδιοδρομία του φοιτητή στις σπουδές του. Και πάλι σταδιοδρομία δεν είναι η καλύτερη επιλογή, γιατί συνήθως η σταδιοδρομία συνοδεύει περιγραφές σαν επιλογή, που έχουν να κάνουν με κάποιο συγκεκριμένο επάγγελμα, και όχι με την πορεία ενός φοιτητής στις σπουδές του. Πάμε στην επόμενη παράγραφο. Λέα τε βιτάτη τού τωράτος ονοβόλτε, αριντούρε η νούμερον τε λιαμπάντονι, εασουπορτάρε λοστού τέντεν ελ πρόπριο περ κόρσο φορματίβο. Θα γίνουν λάθη, εδώ σίγουρα. Λοιπόν, γράφουν οι φοιτητές, οι δραστηριότητες, καθοδήγησης, δεν είναι καθοδήγησης, είναι συμβουλευτικής. Είναι σχεδιασμένες ώστε να μειώνεται ο αριθμός. Εδώ υπάρχει ένα λάθος σίγουρα αφυριμάδας ή κούρασης. Υπάρχει μια συμμορφία, αυτόν. Αυτός ο τύπος εδώ είναι στην αιτιατική. Ο τύπος που έπρεπε όμως να έχει υιοθετηθεί στο κείμενο είναι γενική πληθυντικού. Αυτόν με ωμέγα. Αυτό είναι σίγουρα λάθος ψυχολογικής κατάστασης. Έχει να κάνει με κούραση, με αφυριμάδα, με οτιδήποτε. Αυτόν που εγκαταλείπουν πρόωρα τη σχολή. Ως έκφραση είναι ιταλισμός. Είναι δηλαδή ένας ξενισμός. Οι ξενισμοί συμβαίνουν όταν δίνουμε προτεραιότητα στο κείμενο πηγή, δηλαδή στο πρωτότυπο. Και συμβαίνουν όταν δίνουμε προτεραιότητα στον ξένο πολιτισμό από όπου προέρχεται το πρωτότυπό μας. Μοιάζει δηλαδή να θεωρούμε ότι είναι μίζον ο σημασίας το πρωτότυπο. Μίζον ο σημασίας το πρωτότυπο. Και ελάσσον ο σημασίας το κείμενο στο οποίο θα βρούμε τη μετάφραση. Ελάσσον ο σημασίας δηλαδή η γλώσσα στην οποία οδηγείται η μετάφραση. Τα ελληνικά στην προκειμένη περίπτωση. Εδώ, σε αυτό το κείμενο, πρόωρα εγκαταλείπουν τη σχολή. Στην ουσία είναι αφήνουν τις σπουδές τους. Φοιτητές που δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους. Είναι πάρα πολύ σημαντικό στην εκπαίδευση των μεταφραστών αυτός που προσπαθεί να μάθει να μεταφράζει εκτός από τα λεξικά που ήδη τα συζητήσαμε στην προηγούμενη παράγραφο που πρέπει να τα κοιτάζει ελέγχοντας προσεκτικά αν βρίσκεται σε φαινόμενα πολυσημείας. Εκτός από τα συμφραζόμενα που του δίνουν τη συγκεκριμένη καθαρά σημασία μιας μεταφραστικής μονάδας, ο φοιτητής μας πρέπει να μάθει οπωσδήποτε και κάθε εκπαιδευόμενος στη μετάφραση πρέπει να μάθει οπωσδήποτε να εξελινίζει το κείμενο το πρωτότυπο. Και για να το εξελινήσει δεν πρέπει να βάζει ιταλισμού στη μετάφραση όπως το εγκαταλείπω πρόορα τη σχολή, δεν εγκαταλείπω πρόορα τη σχολή αφήνω τις σπουδές μου ή δεν ολοκληρώνω τις σπουδές μου. Και να στηρίζουν τον φοιτητή, πάλι γίνεται η κακή επιλογή ενικός ενώ χρειάζεται πληθυντικός στην εκπαιδευτική του δραστηριότητα. Δεν γίνεται να είναι εκπαιδευτική δραστηριότητα. Περκόρσο φορματίβο είναι εκπαιδευτική πορεία. Εδώ γίνεται ένα λάθος που έχει να κάνει με ανάκληση λεξιλογίου. Δεν υπήρχε στο λεξιλόγιο, στο νοητικό λεξικό του φοιτητή προφανώς δεν γνώριζε τη λέξη περκόρσο φορματίβο, τον όρο αυτό. Και γι' αυτό έκανε και το λάθος. Η Σερβίτσι διοριενταμέντο ετου τωράτος όνου ασυκουράτι τα λαμινιστραστιόν εν τζενεράλε εδάλε στροτούρε σου λαμπάζε τε λιντιρίτσι τζενεράλι, τε φινίτι τε λιόργανι κομπετέντι, εδάλε ενδικασιόν εις πετσίφικε, τε λιμπεράται τε λεσκόλε. Εδώ υπάρχουνε άλλες πραγματικότητες. Κατ' αρχήν, εμείς δεν έχουμε γενική διεύθυνση, δεν έχουμε αμινιστρατιόν εν τζενεράλε, έχουμε διοίκηση του πανεπιστημίου. Στροτούρε εν τάξι, έχουμε τις δομές και εμείς, αυτό είναι απολύτως συμετρικό με τα ελληνικά δεδομένα. Ιντιρίτσι τζενεράλι. Ιντιρίτσι τζενεράλι είναι οι γενικές κατευθυντήριες. Δεφινίτσι τζενεράλι οργανικοπετέντη. Υπάρχει απολύτως συμετρική μετάφραση στα ελληνικά, τα αρμόδια όργανα. Εν τα λειντικατσιόνι σπετσίφικε, τε λιμπεράται τε λεσκόλε. Εδώ είναι τώρα η βασική μονάδα. Στην Ιταλία η βασική μονάδα είναι οι σχολές και όχι τα τμήματα. Εδώ σίγουρα θα υπάρξουνε λάθη. Για να δούμε λίγο τη μετάφραση που κάνανε σήμερα οι φοιτητές. Οι υπηρεσίες προσανατολισμού και καθοδήγησης δεν είναι προσανατολισμού. Είναι κατεύθυνσης και δεν είναι καθοδήγησης. Είναι συμβουλευτικής. Διασφαλίζονται από τη γενική διεύθυνση και από τις πανεπιστημιακές δομές. Δεν μπορεί να λένε γενική διεύθυνση. Ή θα πρέπει να πούνε οι φοιτητές που κάνουν αυτή τη μετάφραση γενική διεύθυνση πιανού, να την προσδιορίσουν δηλαδή, ή θα πρέπει να πούνε από τη διοίκηση και από τις πανεπιστημιακές δομές με βάση της γενικής κατακτηντήριας γραμμές που ορίζονται από τα αρμόδια όργανα και από τις συγκεκριμένες οδηγίες που δίνονται, λαμβάνονται από τις σχολές. Εδώ έχουν γίνει λάθη. Τα λάθη που γίναν εδώ είναι πραγματολογικής φύσης, είναι δηλαδή λάθη μη αναγνώρεσης πολιτισμικών αντικειμένων, γιατί η πραγματικότητα των σπουδών μας στην Ελλάδα, στα πανεπιστήμια, είναι διαφορετική. Δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, δεν ήταν έτοιμοι οι φοιτητές μας, να κατανοήσουν το ιταλικό κείμενο. Εδώ δηλαδή ήταν προβλήματα προσβασιμότητας του πρωτότυπου. Στην επόμενη παράγραφο, πάντα στο εδάφιο 2, «Λα κολαμπορατσιόν εαλλοσβολιζημέντον τελεατειβητά διοργενταμέντο ετουτοράτο, κοστιτουήσε κόμπιτο, διντάτικο, διντοτσέντη». Εδώ γίναν πάλι λάθη τα οποία δείχνουν άγνοια του ιταλικού εκπαιδευτικού πολιτισμού στη 3ο βαθμια εκπαίδευση. Έχουμε λοιπόν την εξής μετάφραση, «Η συνεργασία στην διεξαγωγή των δραστηριοτήτων, προς ανατολισμού και καθοδήγησης, αποτελεί εκπαιδευτικό καθήκον των καθηγητών». Ωραία. Εδώ τα λάθη είναι τα εξής. «Λα κοραμποράτσιον η συνεργασία» σωστό. «Αλλοσβολιτσιμέντον τελεατειβητά στην διεξαγωγή των δραστηριοτήτων» σωστό. «Διοργενταμέντο» όχι προς ανατολισμού, «κατεύθυνσις, ετουτοράτο και συμβουλευτικής, κοστιτουήσε, αποτελεί, κόμπιτο, διντάτικο, διντοτσέντη». Όχι «εκπαιδευτικό καθήκον των καθηγητών», «διδακτικό καθήκον των καθηγητών». Τί μα διδεσμεύει και δεν μπορούμε να επιλέξουμε εκπαιδευτικό καθήκον, αλλά να μας οδηγεί να επιλέξουμε υποχρεωτικά η δική μας κλωσική κοινότητα, τον όρο «διδακτικό καθήκον». Από τον 1268 μέχρι σήμερα, όλα τα θεσμικά κείμενα που περιγράφουν τα καθήκοντα των καθηγητών μιλούν για διδακτικά καθήκοντα. Εκπαιδευτικά καθήκοντα δεν εμφανίζονται πουθενά. Και επίσης τα ΔΕΠ, αν θελήσουμε να αναλύσουμε τι σημαίνει ΔΕΠ, αναλυτικά γράφονται «διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό». Άρα έχουν διδακτικά και ερευνητικά καθήκοντα. Δεν χωράει επομένως εδώ για τον δικό μας εκπαιδευτικό πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο, ο όρος «εκπαιδευτικό καθήκον». Ο όρος που πρέπει να επιλέξουμε εκ των πραγμάτων είναι «διδακτικό καθήκον». Λαμπρά, εδώ έχουμε μία καινούργια έννοια, εντελώς ξένη για τους φοιτητές μας, γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμογή στα Ελληνικά Πανεπιστήμια κατά τρόπο καθολικό. Είναι πολύ δύσκολο για τους φοιτητές μας. Λαμπρά, εδώ έχουμε μία καινούργια έννοια, εντελώς ξένη για τους φοιτητές μας, γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμογή στα Ελληνικά Πανεπιστήμια κατά τρόπο καθολικό. Είναι πολύ νεοτερική για την ελληνική πραγματικότητα, άρα εδώ θα γίνουν λάθη. Να δούμε λίγο πραγματολογικά τι συμβαίνει στο Ιταλικό Κείμενο. Τι λέει το Ιταλικό Κείμενο? Το Ιταλικό Κείμενο λέει ότι οι δραστηριότητες που κατευθύνουν επεκτείνονται και στους μαθητές του Λυκείου. Ωραία. Φέτος κάνει μία καμπάνια το Υπουργείο Παιδείας. Αυτή η καμπάνια έχει υιοθετηθεί και στρατηγικά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και φέτος για πρώτη φορά τα τμήματα θα δώσουν μέντορες, δηλαδή καθηγητές οι οποίοι θα έχουν συμβουλευτικό ρόλο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ώστε να ενημερώνουν ενδιαφερόμενους μαθητές του Λυκείου για το αντικείμενο των σπουδών των τμήματων και για τον επαγγελματικό προσανατολισμό των πτυχίων συγκεκριμένων τμήματων. Οι μεταφραστές μας λοιπόν σήμερα δεν γνωρίζαν ακόμα τον όρο μέντορας. Τι γίνεται λοιπόν? «Λεατιβητά διεργενταμέντο πόσον ο Άγιος Βόλτζες εν κολλαπορασσιόναι κον λι ιστιτούτη διιστουρσιόναι σε κοντάρια σούπεριόραι, κον λι οργανιζατσιόν εις τούτεν τέσκε, εκον λι ραπρεσεντάντζεν τελ μόντον τε λαβόρο». Και γράφουν τώρα οι μεταφραστές μας. «Οι δραστηριότητες προσανατολισμού μπορούν να λάβουν χώρα και σε συνεργασία με Λύκια». Εδώ υπάρχει πρόβλημα. Δεν είναι «πορούν να λάβουν χώρα ακόμα και σε συνεργασία με Λύκια». Δεν υπάρχει κανένα δεδομένο που να δείχνει στο ιταλικό κείμενο ότι αυτές οι δράσεις των καθηγητών συμβαίνουν στην έντρα ενός Λυκείου. Αντιθέτως, από το ιταλικό κείμενο φαίνεται ότι οι δράσεις συμβουλευτικής επεκτείνονται από τον κόσμο των φοιτητών και στον κόσμο των μαθητών του Λυκείου. Επομένως, η ελληνική μετάφραση στην καλύτερη δυνατή μορφή της θα έπρεπε να περιέχει την διάσταση του ρόλου του μέντορα. Επομένως, οι δραστηριότητες προσανατολισμού, άρα οι δραστηριότητες κατεύθυνσης, όχι μπορούν να λάβουν χώρα και σε συνεργασία με Λύκια, μπορούν να πραγματοποιηθούν και σε συνεργασία με Λύκια, όχι όμως να συμβούνε μέσα σε Λύκια. Επομένως, η ελληνική μετάφραση στην καλύτερη δυνατή μορφή της θα έπρεπε να περιέχει την διάσταση του ρόλου του μέντορα. Επομένως, οι δραστηριότητες προσανατολισμού, άρα οι δραστηριότητες κατεύθυνσης, όχι μπορούν να λάβουν χώρα και σε συνεργασία με Λύκια, μπορούν να πραγματοποιηθούν και σε συνεργασία με Λύκια. Επομένως, η ελληνική μετάφραση στην καλύτερη δυνατή μορφή της θα έπρεπε να περιέχει την διάσταση του ρόλου του μέντορα. Επομένως, οι δραστηριότητες προσανατολισμού, άρα οι δραστηριότητες κατεύθυνσης, όχι μπορούν να λάβουν χώρα και σε συνεργασία με Λύκια, μπορούν να πραγματοποιηθούν και σε συνεργασία με Λύκια. Γιατί οι μαθητές του Λυκείου και οι οργανώσεις συμμαθητικές του Λυκείου δεν είναι μέσα στον εργασιακό χώρο. Για παράδειγμα, αν ο μέντορας, αυτός δηλαδή που έκανε συμβουλευτική στο Λύκιο, προέρχονταν από το χώρο ΠΧ της μετάφρασης, δεν μπορεί οι μαθητές να ανήκουν στον εργασιακό χώρο της μετάφρασης, άρα εδώ κάτι άλλο θα σημαίνει. Για να μπορέσουμε να βρούμε ποια είναι η μεταφραστική μονάδα που εδώ μας χρειάζεται, θα πρέπει να μπούμε πίχη σε ένα κείμενο που περιγράφει, πίχη το Πανεπιστήμιο, τον θεσμό της πρακτικής άσκησης. Στο θεσμό λοιπόν της πρακτικής άσκησης, η δόκιμη έκφραση που υιοθετείται στα ελληνικά κείμενα είναι η αγορά εργασίας. Άρα θα είναι εκπρόσωποι του κόσμου της αγοράς εργασίας. Λοιπόν, πολύ σοβαρά εδώ τα πράγματα, εδώ θα γίνουν λάθη, για να δούμε τι λάθη γίνανε. Για να κατανοήσουμε γιατί περιμένουμε να γίνουν λάθη, θα πρέπει να θυμηθούμε το εξής, ότι ο κανονισμός αυτός είναι κανονισμός του Πανεπιστήμιου της Μπολόνιας, η οποία είναι το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο ενός μεγάλου κονσόρτσιου πανεπιστήμιων από την Ιταλία μέχρι την Αργεντινή, Alma Mater. Επομένως, θα πρέπει να θυμηθούμε το εξής, εδώ στο Αριστοτέλιο, για παράδειγμα, αν θέλαμε να υιοθετήσουμε κάποιο γλωσσικό μοντέλο για αυτή τη μετάφραση, θα πηγαίναμε στο site του Πανεπιστήμιου και θα βλέπαμε ότι την κινητικότητα τη διαχειρίζεται η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Εδώ λοιπόν στο Αριστοτέλιο, η πιο κοινή έκφραση που θα χρησιμοποιούσαμε θα ήταν ευρωπαϊκά προγράμματα ή θα βάζαμε μόνο την κινητικότητα σαν όρος στην ελληνική μετάφραση και θα σταματούσαμε εκεί. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Εξηγώ ότι στο κονσόρτσιο της Alma Mater μπορεί να έχουμε δυα πανεπιστημιακά πτυχία, δηλαδή ένα κομμάτι να το δίνει των σπουδών το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας και ένα άλλο να το δίνει το Πανεπιστήμιο του Φορλή. Για παράδειγμα, το πτυχίο μεταφραστικών σπουδών δεν μπορούν να το πάρουν οι φοιτητές που σπουδάζουν στην Μπολόνια ούτε μόνο από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας ούτε μόνο από το Πανεπιστήμιο του Φορλή. Επίσης, υπάρχουν άλλα μεταφραστικά προγράμματα που μπορούν να τα πάρουν από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας ή το Πανεπιστήμιο του Φορλή ή το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας και το Πανεπιστήμιο του Φορλή συν κάποιο Πανεπιστήμιο της Αργεντινής. Αυτά είναι διεθνή προγράμματα. Διεθνή προγράμματα διπλών και τριπλών τίτλων σπουδών. Επομένως, όταν έχει στο εδάφιο 4 την έκφραση «Programmati Mobilità Internationale» δεν είναι ίδιο με την κινητικότητα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που έχουμε εμείς ως δεδομένο. Είναι όντως διεθνής κινητικότητα με την έννοια παγκόσμια κινητικότητα. Εδώ θα γίνουν λάθη. Για να δούμε λοιπόν τι συνέβη. Οι δραστηριότητες προσανατολισμού και καθοδήγησης. Εδώ γίνεται το σύνηθες λάθος. Οι δραστηριότητες επομένως κατεύθυνσης και συμβουλευτικής αφορούν επίσης και τα, εδώ λείπει κάτι, στο ιταλικό κείμενο ήταν «Mobilità Internationale» επομένως το ελληνικό κείμενο θα πρέπει να είναι «τα προγράμματα διεθνούς κινητικότητας των φοιτητών στο εξωτερικό, ειδικότερα όσον αφορά προγράμματα κινητικότητας που προωθούνται από το πανεπιστήμιο». Εδώ υπάρχει μια έκφραση που αισθητικά δεν βοηθάει το κείμενο, όσον αφορά είναι ένας πλαιονασμός που δεν χρειάζεται, ειδικότερα προγράμματα κινητικότητας που προωθούνται από το πανεπιστήμιο. Αυτό ήταν το εδάφιο 4. Και αφού είδαμε αυτά τα κείματα, προχωρούμε τώρα για να γίνει κατανοητό, σε ποια πράγματα μοιάζουμε με τον κανονισμό αυτό, σε ποια πράγματα δηλαδή είμαστε συμμετρικοί και σε ποια πράγματα παρουσιάζουμε ασυνετρίες που θα φέρουν λάθη. Έχει τελειώσει πια το άρθρο 11 που αναφέρεται στις σπουδές στο εσωτερικό του πανεπιστήμιο της Μπολόνιας και φτάνουμε στο άρθρο 12 που αναφέρεται στις σπουδές κινητικότητας. Περίοδι, άρθρο 12, περίοδι, δη στούδιο αλεύστερο. Εδάφιο 1. Εδώ είμαστε συμμετρικοί. Οι φοιτητές μπορούν να πραγματοποιήσουν μέρος των σπουδών τους συμπεριλαμβανομένων της πρακτικής και της διπλωματικής σε πανεπιστήμια ή άλλους οργανισμούς του εξωτερικού εντός των οποίων πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές πανεπιστημιακές δραστηριότητες. Αυτό το κείμενο, επειδή ακριβώς ήταν απολύτως συμμετρικό με τα δικά μας εδομένα, μεταφράστηκε σχετικά καλά. Για να ακούσουμε τη μεταφράση. Οι φοιτητές μπορούν να διεξάγουν μέρος των σπουδών τους συμπεριλαμβανομένων της πρακτικής τους και της εκπόνησης της διπλωματικής τους σε πανεπιστήμια ή άλλους ξένους οργανισμούς, στους οποίους διεξάγονται δραστηριότητες πανεπιστημιακού χαρακτήρα. Άρα, έχουμε ένα πολύ δυνατό παράδειγμα που δείχνει ότι όταν είμαστε σε συμμετρικά πολιτισμικά αντικείμενα, η μετάφραση συνήθως γίνεται με επιτυχία. Ατάλφι είναι πως ονοέσαιρες, τυπουλάτι, ακόρντι, φραλατέναιο, έλε ουνιβερσιτά, όλοι οργανισμοί ακούει σόπρα. Εδώ γίνανε μάλλον λάθη για να δούμε. Για το σκοπό αυτό μπορούν να συναφθούν συμφωνίες ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και τα πανεπιστήμια και τους οργανισμούς που αναφέρονται παραπάνω. Ένα που εδώ κάνει όλη τη ζημιά στη μετάφραση. Θα μπορούσε να σταθεί αυτή η επιλογή, η επιλογή που, εάν αναφέρονταν συγκεκριμένοι οργανισμοί. Δεν αναφέρονται συγκεκριμένοι οργανισμοί. Άρα εδώ, αντί για που, η σωστή επιλογή θα έπρεπε να είναι όπως, όπως αναφέρονται παραπάνω. Τι σημαίνει όπως αναφέρονται παραπάνω. Δηλαδή είτε πανεπιστήμια είτε οργανισμοί στους οποίους διαξάγεται πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Στο εδάφιο 2 Λάται νέο προμουόβε εφορνίσε λισκάνβι δι στουδέντι κον ουνιβερστά έστερε, σου λαμπάζε δι ραπόρτι κομβεντσιονάλι, ατιβάν το φόρμα δι σου πόρτου οργανιζατίβο ελογίστικο, αλλησκάνβι εμετέντο αδυσποσιτσιόνε δι λισκάνβι οσπιτι λε πρόπριε ρισόρσε δι δάτικε. Μάλιστα. Για να δούμε λίγο τι έγινε σε αυτή τη μετάφραση. Εγώ περιμένω εδώ λάθη. Και περιμένω λάθη για τον εξής λόγο. Γιατί ποτέ αυτό το κείμενο δεν θα απασχολούσε φοιτητές σε κινητικότητα. Θα απασχολούσε συντονιστές εκπαιδευτικών ανταλλαγών. Για να δούμε λίγο λοιπόν τα λάθη. Το Πανεπιστήμιο Πρωθήκια Ενθαρρίνη, τις Ανταλλαγές Φοιτητών με Πανεπιστήμια του Εξωτερικού στα πλαίσια συμβατικών σχέσεων. Τις συμβατικές σχέσεις είναι σχέσεις τυποποιημένες. Δεν πρόκειται εδώ για αυτή την επιλογή. Ραπόρτι κονβεντσιονάλοι δεν είναι συμβατικές σχέσεις, είναι συμβασιακές σχέσεις. Ενεργοποιώντας φόρμες οργανωτικής και λογιστικής τήρυξης. Εδώ έχουμε άλλο πρόβλημα. Το φόρμα το μεταφράζουν σαν φόρμα. Γιατί τους θυμίζει ελληνική λέξη. Ενεργοποιώντας μορφές οργανωτικής και λογιστικής, αυτό είναι ιταλισμός, δεν έπρεπε να μείνει λογιστικής και οικονομικής τήρυξης για τις ανταλλαγές και θέτοντας στη διάθεση των φιλοξενούμενων φοιτητών τους διδακτικούς τους πόρους. Μετά πήγε καλά. Πάμε στο εδάφιο 3. Οι διδακτικοί μπορούν να συμμετέχουν δραστηριότητες, να συμμετέχουν δραστηριότητες και να υποστηρίζουν εξάμεις ή βαλωτάσεις τελευταίων προσέγγισης για το συμμετέχωμα των κρέντων, να προετοιμαστούν την τελευταία εξάσκηση για το συμμετέχωμα των δραστηριότητες, να εξελίξουν δραστηριότητες, επίσης για τα δραστηριότητες, για το συμμετέχωμα των δραστηριότητες και για τα δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι φοιτητές στο εξωτερικό μπορούν να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ο φοιτητής που του δίνεται η δυνατότητα να πραγματοποιήσει ένα τμήμα των σπουδών του στο εξωτερικό, προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών. Προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου όπου θα φιλοξενηθεί. Οι φοιτητές που του δίνεται η δυνατότητα να πραγματοποιήσουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου όπου θα φιλοξενηθεί. Προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου όπου θα φιλοξενηθεί. Προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου όπου θα φιλοξενηθεί. Προτείνει τη Συμφωνία Σπουδών με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου. |
