Διάλεξη 20 / μάθημα φαρμακευτικής

μάθημα φαρμακευτικής: Βρισκόμαστε στο σημείο που συζητάμε για τις διάφορες περιπτώσεις ισομέρειας στις ενώσεις των Μετάλλων. Έχω φτιάξει εδώ δύο μοντέλα από σύμπλοκα οκτωεδρικά, όπως θα τα δείτε, διότι όταν πιάσετε τον καθένα σύστημα, θα μπορείτε να δείτε πώς είναι το σύμπλοκα. Βρισκόμαστε στο σημεί...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός: Ακριβός Περικλής (Αναπληρωτής Καθηγητής)
Γλώσσα:el
Φορέας:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:Χημείας / Γενική και ανόργανη χημεία (φαρμακευτική)
Ημερομηνία έκδοσης: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2014
Θέματα:
Άδεια Χρήσης:Αναφορά-Παρόμοια Διανομή
Διαθέσιμο Online:https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=55979243
Απομαγνητοφώνηση
μάθημα φαρμακευτικής: Βρισκόμαστε στο σημείο που συζητάμε για τις διάφορες περιπτώσεις ισομέρειας στις ενώσεις των Μετάλλων. Έχω φτιάξει εδώ δύο μοντέλα από σύμπλοκα οκτωεδρικά, όπως θα τα δείτε, διότι όταν πιάσετε τον καθένα σύστημα, θα μπορείτε να δείτε πώς είναι το σύμπλοκα. Βρισκόμαστε στο σημείο που συζητάμε για τις διάφορες περιπτώσεις ισομέρειας στις ενώσεις των Μετάλλων. Έχω φτιάξει εδώ δύο μοντέλα από σύμπλοκα οκτωεδρικά, όπως θα τα δείτε, διότι όταν πιάσετε τον καθένα σύστημα, θα μπορείτε να δείτε πώς είναι το σύμπλοκα. Έχω φτιάξει εδώ δύο μοντέλα από σύμπλοκα οκτωεδρικά, όπως θα τα δείτε, διότι όταν πιάσετε τον καθένα σύστημα, θα μπορείτε να δείτε πώς είναι το σύμπλοκα. Κοιτάξτε λοιπόν αυτές τις δύο καταστάσεις, όπως θα περάσουν στα χέρια σας, και κοιτάξτε να δείτε αν καταλαβαίνετε πως είναι οι μόνες πιθανές γεωμετρικές διευθετήσεις, αν τα τρία αυτά ομοιόχρωμα μπαλάκια παριστάνουν ένα είδος μόριο. Θα δώσω λοιπόν το ένα από εδώ και το άλλο από εκεί, ρίξτε του ματιά. Εντάξει και περάσε εδώ πίσω-πίσω από χέρι σε χέρι. Εγώ όμως θα κάνω εδώ πέρα την ζωγραφιστική αποικόνηση. Να λοιπόν εδώ, ξαναθυμίζω, ένας ωραίος τρόπος είναι δυο κάθετες γραμμές, μια που περνάει κάπως λοξάν αμεσά τους. Να λοιπόν το μέταλο και συζητάω για την περίπτωση που η στοιχειομετρία μου είναι μη α3 β3. Έχω δυο τριάδες από ίδια μόρια, άτομα, ρίζες ή όντα που συνδέονται με αυτό το μέταλο. Ποια είναι τα πιθανά ισομεροί γεωμετρικά που μπορώ να έχω σε αυτή την περίπτωση. Σίγουρα δεν μπορεί να είναι εσείς και τρανς. Εσείς και τρανς είναι μόνο στην περίπτωση που έχω ένα ζευγάρι από ίδια λοικάντα. Το ένα είναι απέναντι από το άλλο, αυτό είναι το τρανς, το ένα είναι δίπλα από το άλλο, αυτό είναι εσείς. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να βάλουμε τα α. Αν διαλέξω λοιπόν εγώ να βάλω το α εδώ, αρχίζω και να σκέφτομαι με ποιες είναι οι πιθανές διευθετήσεις του δεύτερου α σε σχέση με αυτό. Το δεύτερο α θα μου πείτε μπορεί να πάει απέναντί του ή μπορεί να πάει δίπλα του. Εντάξει, αυτό αμέσως αμέσως μας δίνει τη δυνατότητα να σκεφτούμε δύο διαφορετικούς σκελετούς. Κάνω λοιπόν και ένα δεύτερο σχήμα εδώ. Να λοιπόν το α πάλι εδώ πέρα. Στην πρώτη περίπτωση το δεύτερο α θα το φέρω απέναντι από το πρώτο, στην άλλη περίπτωση το φέρω δίπλα. Είμαστε εδώ, εντάξει. Τώρα λοιπόν πρέπει να σκεφτώ σε κάθε περίπτωση τι θα κάνω έτσι ώστε να προκύψει ένα διαφορετικό σχήμα που θα προκύψει δίπλα, εντάξει. Κοιτάξτε τι σας λέω, αν εδώ διαλέξω να βάλω εδώ το τρίτο α, εντάξει, το παρατήρητε, διάλεξα να το βάλω εκεί. Τα δύο είναι το ένα απέναντι από το άλλο και αυτό σίγουρα είναι δίπλα στο καθένα από αυτά. Σχηματίζει δηλαδή εδώ πέρα και εδώ γωνίες 90 μοιρών, εντάξει. Για να έρθουμε εδώ να δούμε τι θα κάνουμε. Εδώ τι μπορώ να κάνω. Μπορώ είτε να βάλω το τρίτο α απέναντι σε κάποιο από αυτά. Μα αν το βάλω εδώ, απέναντι σε αυτό, έχω την ίδια κατάσταση. Τα δύο που είναι απέναντι και το ένα που σχηματίζει 90 μοιρές με το καθένα. Αν το βάλω εδώ, απέναντι σε αυτό, εντάξει, πάλι τα δύο είναι απέναντι και το άλλο σχηματίζει γωνίες 90 μοιρές με το άλλο. Δηλαδή, αν θα το στρίψω έτσι, καταλήγω να παίξω εμπιστοσκατάσταση. Συνεπώς, εδώ, αυτές οι δυο θέσεις αποκλείονται γιατί θα μου δώσουν το ίδιο πράγμα. Απλώς στρίβοντας το σύστημα, το καταλήγω να είναι κάπως έτσι. Εδώ λοιπόν το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να το βάλω εδώ. Και έτσι να έχω το καθένα με όλα τα άλλα. Έτσι, γωνίες 90 μοιρών. Αυτό. Εδώ, σε αυτή την περίπτωση, καταλαβαίνετε ότι το τρίτο α, έτσι, βάλαμε τα δύο απέναντι από το άλλο. Το τρίτο α σε οποιαδήποτε θέση και να πήγαινε, την ίδια δημότητα έδινε, έτσι. Θα ήταν σε γωνία 90 μοιρές με καθένα από αυτά τα δύο και αυτά τα δύο θα ήταν μεταξύ τους τρανς. Συνεπώς, είτε εδώ, είτε εδώ, είτε εδώ, είτε εδώ, το βάλουν το ίδιο πράγμα. Εντάξει, το βάζω εδώ. Αν στρίψω το πράγμα έτσι, θα το κάνω να έρθει εκεί πέρα. Και θα έχω πάλι το ίδιο πράγμα. Εντάξει. Δύο λοιπόν διαφορετικές διαθετήσεις. Θυμίζω τι έχουμε κάνει σε αυτές τις περιπτώσεις. Θεωρούμε ότι αυτό εδώ το σχήμα μπορεί να εγγραφεί μέσα σε μια σφαίρα. Και αν εγγραφεί μέσα σε μια σφαίρα, αναγνωρίζουμε αυτή τη σφαίρα σαν το σπίτι μας. Αυτή είναι η γη. Είναι ότι έχουμε έναν άξονα, έχουμε έναν ισημερινό, θυμίζω πάλι οι αξονικές θέσεις, οι δύο πάνω κάτω και οι σημερινές θέσεις. Αυτές οι τέσσερις. Εντάξει. Από τη στιγμή όμως που αυτό που έχω εδώ πέρα είναι σφαίρα, αν έβαζα τα δύο άλφα έτσι εδώ, θα μπορούσα να θεωρούν αυτός σαν άξονα. Συνεπώς τρίβονται στο σύστημα, πάλι θα κατέληγα κάπου εδώ. Εντάξει. Τότε λοιπόν αυτά τα τρία διαφορετικά άλφα, τι διάταξη έχουν μεταξύ τους. Μία κάποια διάταξη. Πώς μπορώ να τα συνδέσω όλα μεταξύ τους. Ένα, εύκολο είναι. Ξεκινάς πηγαίνεις από εδώ, εδώ και από εδώ, εδώ. Σκοπίμως το κάνω καμπύλι και δεν το κάνω ευθεία για να δείξω ότι είναι σαν να πηγαίνω από τον βόρειο πόλο στο νότιο πόλο διαγράφοντας έναν ισημερινό της γης. Πηγαίνουν λοιπόν από τον ένα πόλο στον άλλο πόλο, οι δύο αξιονικές θέσεις διαγράφοντας έναν μεσημβρινό. Ο μεσημβρινός λοιπόν είναι ο Μυρίτιαν και στο ντομογραφείο του είναι ΜΕΡΑ. Αυτό του είδους το Ισομερές λέγεται ΜΕΡΑ. Τα δύο δηλαδή όμια λίγα είναι τρανς το ένα απέναντι στο άλλο και σε θέση σύς και ως προς τα δύο είναι το τρίτο. Για να κάνω μια γραμμή που θα περιλαμβάνει και τα τρία αυτά όμια λίγα θα πρέπει αυτή η γραμμή να αντιπροσωπεύει κάποιον μεσημβρινό. Για να δούμε τι γίνεται σε εκείνη την περίπτωση. Αν ξεκινήσω λοιπόν από το Ά και προσπαθήσω να πάω στο επόμενο και για να ξαναγύρήσω πίσω στο Ά, αυτό το οποίο έχω διαγράψει είναι μία από τις οχτώ έδρες αυτού του οκταέδρου. Θυμίζω γιατί λέγεται οκταέδρο. Έχω μια βάση τετράγωνη και έχω δύο αξιονικές θέσεις πάνω κάτω. Είναι σαν λοιπόν μια τετραγωνική πυραμίδα που έχει καθίσει πάνω σε μια τετραγωνική πυραμίδα. Τότε λοιπόν έχω ένα, δύο, τρία α, έτσι εδώ πέρα. Έχω διαγράψει μία από τις οχτώ έδρες. Εντάξει. Μία λοιπόν από τις οχτώ ώψεις, φέησης, έτσι. Για αυτό λοιπόν και στη ντομογραφία είναι ΦΑΚ. Έχουμε λοιπόν ΦΑΚ και ΜΕΡ, δύο είδοι ισομερών, στην περίπτωση που έχω οκταεδρικό σύμπλοκο του τύπου μη α3 β3. Ξαναθυμίζω ότι θα μπορούσε να είναι β2γ. Καθόλου δεν επηράζει, αφού υπάρχει μία τριάδα, η μία τριάδα θα διευθετηθεί είτε έτσι είτε αλλιώς. Καλώς. Συνεπώς, υπάρχουν περιπτώσεις γεωμετρικής ισομέρειας που έχουν ενδιαφέρον. Έχουμε γεωμετρική ισομέρεια στα επίπεδα τετραγωνικά σύμπλοκα, αρκεί να έχω ένα ζευγάρι από δύο λιγαντίδια, έχουν διεθέτηση σύστανας μεταξύ τους. Αντίστοιχα, αν έχω τουλάχιστον ένα ζευγάρι ιδιαλίγκαντις σε οκτωτρικό σύμπλοκο και έχω γεωμετρική ισομέρεια όχι όμως εις και τρανς, έχω αυτά τα δύο πιθανά ισομέρειες στην περίπτωση που έχω μία τριάδα από ιδιαλίγκαντι. Εντάξει. Προσοχή τώρα. Σε μια ομάδα από ενώσεις μπορεί να υπάρχουν περισσότερες αφούμια πιθανότητες ισομέρειας. Αν λοιπόν κάποιος σας πει έχω αυτό το πράγμα, πόσα πιθανά ισομερή μπορεί να έχω, ο τρόπος της σκέψης σας είναι ο εξής. Θα ξεκινήσεις από ένα είδος ισομέρειας, θα βγάλετε τα πιθανά ισομερή και πάνω στο κάθε ισομερές, ας πούμε εδώ πέρα το ΦΑΚ και το ΜΕΡ, θα πάτε και θα δείτε τι άλλες πιθανές περιπτώσεις ισομερειές υπάρχουν. Θα γράψω εδώ πέρα έναν μωριακό τύπο. Αυτός ο μωριακός τύπος αντιστοιχεί σε αυτήν εδώ την Ένωση. Είναι λοιπόν θεοκαιανιούχο κοβάλτιο. Τι ξέρω εγώ για αυτήν την Ένωση. Ξέρω ότι το ΜΕΡ είναι το κοβάλτιο. Εντάξει, πάει αυτό. Ξέρω ότι έχω τρία μωρια νερού που είναι ουδέτερα, τρία θεοκαιανιούχα ιόντα που είναι, θυμηθείτε, ψευδαλογώνα, μοιάζουν λοιπόν με τα λογώνα, κατά συνέπεια πρέπει να έχουν φορτίο μίον ένα το καθένα, κατά συνέπεια τρία θεοκαιανιούχα ιόντα μίον ένα το καθένα μίον τρία. Για να είναι το σύστημα γραμμένο έτσι όσο ουδέτερα, προφανώς η βαθμή δαοξίδωσης του κοβαλτίου είναι συντρία. Άρα τι ξέρω μέχρι τώρα. Είναι μια Ένωση με κεντρικό μέταλλο το κοβάλτιο, αυτό έχει βαθμή δαοξίδωση συντρία και τα πράγματα που είναι συνδεδεμένα με αυτό είναι τρία θεοκαιανιούχα ιόντα και τρία μωρια νερού. Εντάξει, αυτό. Τι σωήν δεσμούς περιμένω να έχω εδώ. Το θεοκαιανιούχα ιόν από κάποιο άτομο του θα πιάσει και θα κάνει έναν δεσμό με το κοβάλτιο, το νερό θα δώσει ένα ζευγάρι ηλεκτρονίων για να κάνει δεσμό με το κοβάλτιο, κατά συνέπεια περιμένω να έχω έξι σύγγμα δεσμούς σε αυτήν την Ένωση. Έξι σύγγμα δεσμούς σημαίνει ότι ο αριθμός της συναρμογής θα είναι έξι. Σημαίνει το γεωμετρικό σχήμα γύρω από το κοβάλτιο θα είναι οκτάεδρο, σαν τα δύο μοντέλα που κυκλοφορούν τώρα στα χέρια σας. Εντάξει, αυτό. Έχω λοιπόν τώρα κάποια στοιχεία για αυτή την Ένωση. Κοβάλτιο είναι το μέταλλο, συντρία είναι η βαθμή δαοξίδωσης του, οκταειδρική είναι η γεωμετρία του, και η στοιχειομετρία του είναι μέταλλο α3β3. Αυτό λοιπόν το πράγμα, καταρχήν, μπορεί να έχει γεωμετρική ισομέρεια αυτού του τύπου. Δύο ισομέρεια αυτού του τύπου. Θέλετε το α είναι το θυοκαινιούχο και το β, που δεν τα έγραψα εκεί όλα στα β, να είναι το νερό. Αυτό. Εντάξει. Κάθεστε λοιπόν και σκέφτεστε. Έχω αυτήν εδώ πέρα την Ένωση. Τι μπορεί να έχω, καταρχήν εμπίπτει σε αυτήν την κατάσταση. Οκταειδρικό του τύπου μέταλλο α3β3. Έχω λοιπόν φάκο και μερισομέρεια. Νάτα. Τα γράφεις. Έχω άλλη πιθανότητα ισομέρειας. Το θυοκαινιούχο ιών, το έχουμε συζητήσει και παλιότερα, είναι ένα από εκείνα τα μόρια, τα ιώντα, έτσι, ιών είναι το συγκεκριμένο, που μπορεί να δράσει ανθηκραστικά. Θυμάμαι ότι είχαμε προσπαθήσει να γράψουμε τις δομές συντονισμού, και είχαμε δει ότι υπήρχε δομή συντονισμού που το φορτίο ήταν πάνω στο θιάφι, και δομή συντονισμού που το φορτίο ήταν πάνω στο άζωπο. Μα όταν προσπαθήσει να γίνει ο δεσμός με το μέταλλο, θα γίνει προφανώς δεσμός από εκείνο το άκρο που έχει το φορτίο, διότι εκείνο που προσπαθούμε να κάνουμε είναι η λεκτοδοτεραιότητα. Δώσ' μου φορτίο, που εγώ είμαι θετικά φορτισμένος, για να τελειώνει η κατάσταση. Αν δεν υπάρχει φορτίο, δώσ' μου ζευγάρ' ηλεκτρονίων. Θα πάρω λοιπόν ζευγάρ' ηλεκτρονίων από εκείνο το άτομο που έχει πάνω το φορτίο. Αμέσως, αμέσως, υπάρχει, στην περίπτωση του θειοκοιανιούχου ιόντος, και σε κάθε θειοκοιανιούχου συμπλόκου, η σωμέριας σύνδεσης μπορεί το θειοκοιανιούχο ιόν να συνδεθεί είτε από το θείο, είτε από το άζωτο. Πώς το παριστάνω με αυτό? Αυτό, έτσι όπως το έγραψα, σημαίνει ότι έχω συναρμογή από το θείο. Αν ήθελα να δείξω ότι έχω συναρμογή από το άζωτο, θα έπρεπε η Ένωση να γραφεί με αυτόν εδώ τον τρόπο. Και νεροτρία στη συνέχεια. Εντάξει? Αυτό σημαίνει συναρμογή από το θείο. Αυτό σημαίνει συναρμογή από το άζωτο. Εντάξει? Άρα στο ερώτημα ποιά είναι τα πιθανά ισομεροί αυτού εδώ του πράγματος, με στοιχειομετρία κοβάλτιο-θειοκοιάνιο-τρία-νεροτρία, η απάντηση είναι, έχω γεωμετρική ισομέρια. Έχω ένα και ένα δύο ισομεροί, γιατί είμαι σε αυτήν τον πράγμα της ισομετρίας. Όμως, σε κάθε ένα από αυτά τα γεωμετρικά ισομεροί, διακρίνω περιπτώσεις πιθανής ισομέρια σύνδεσης. Μπορώ να έχω ισομερές αυτού του τύπου, όπου τα α έχουν συναρμοστεί έτσι, μερ με συναρμογή από το θείο, μπορεί να έχω και ισομερές με συναρμογή από το άζωτο. Άρα, ένα και άλλο ένα δύο ισομεροί εδώ πέρα, έτσι. Ένα με συναρμογή από το θείο, ένα με το άζωτο. Και το ίδιο εδώ. Άρα, δυο ομάδες από γεωμετρικά ισομεροί, στην κάθε ομάδα από το ίδιο γεωμετρικό ισομερές, έχουμε μεταξύ τους διαφορά στη συναρμογή του θειοκοιάνιου χειόντος. Αν δουλεύετε με αυτόν τον τρόπο, όχι σε αυτή την περίπτωση, σε κάθε άλλη περίπτωση, τα πράγματα θα είναι απλά για σας, έτσι. Έχω περιπτώσεις, ξεχωρίζω σύμφωνα με τη μία, πόσα θα βρω, δύο, τρία, πέντε διαφορετικά πράγματα. Σε καθένα από αυτά εξετάζουν τις άλλες περιπτώσεις. Εδώ, λοιπόν, είχα καταρχήν γεωμετρικοί ισομέροι και σε συνέχεια ισομέρια σύνδεσης. Άρα θα γράψω μία στήλη με τα μερ, μία στήλη με τα φ και ισομερή, μία ράδα με τα ισομερή που θα έχω σύνδεση από το θείο, μία ράδα με τα ισομερή που θα έχω σύνδεση από το άζοντο. Τέσσερα είναι τα αναμενόμενα συνολικά ισομερή για αυτή την επαρατηνένωση. Τώρα, το ζήτημα είναι όλα αυτά και τα τέσσερα είναι δυνατόν να υπάρχουν στον κόσμο, είναι δυνατόν να υπάρχουν και τα τέσσερα. Συνήθως τα γεωμετρικά ισομερή εμφανίζονται ούτως ή άλλως. Συνήθως οι ενέργειες για να μετακινηθώ από το ένα στο άλλο είναι σχετικά μικρές. Και υπάρχει περίπτωση θερμένοντας, ας πούμε, πολύ, κάνοντας το διάλειμμα πολύ όξινο ή πολύ αλκαλικό, να στρέψω τη μία κατάσταση προς την άλλη. Εκείνο που δεν συμβαίνει συνήθως είναι να έχουμε και τα δύο ισομερή σύνδεσης. Γιατί το φορτίο ή θα βρίσκεται στο θείο ή θα βρίσκεται στο άζοντο. Υπάρχει λοιπόν, ευτυχώς για μας, μια σειρά από παρατηρήσεις που έχουν γίνει από παλιά. Και οι παρατηρήσεις αυτές έχουν το όνομα ενός που σημάζεψε τα πειραματικά δεδομένα. Και αυτός ο ένας είναι ο Πίρσον. Είναι και αυτός ένας από εκείνους τους κορακοζόητους, έζησε γύρω στα 90 χρόνια. Αυτός αυτό που έκανε ήταν συγκέντρωση δεδομένα άλλων και έκανε και ο ίδιος παρατηρήσεις από σχετικά απλές ενώσεις ενανομωγής και χρειτούσαν να δείτε σταθερότητά τους. Γιατί μερικές να είναι σταθερές και μερικές να μην είναι τόσο σταθερές. Για παράδειγμα μπορούσες να μελετήσεις μια σειρά από ιωδιούχα σύμπλοκα κάποιων μετάλλων. Α, ωραία, βγάζεις μια σειρά σταθερότητας, του κοβαλτιού είναι και ο σταθερότητος, του χρωμίου λιγότερο, του σιδίλου λιγότερο. Μπράβο. Κάσεις μόνο μια σειρά από βρωμιούχα αντίστοιχα σύμπλοκα. Τι περιμένεις, τι είναι μια σειρά σταθερότητας. Δεν είναι. Γιατί. Ποιος να ξέρει. Άρχισε, λοιπόν, να σκέφτεται τι είναι αυτό το ποιο σημαίνει. Λέει, προφανώς, κάτι σημαίνει με το δεσμό. Και πρότεινε μια αρχή, η οποία έμεινε σε εμάς να είναι γνωστή από τα αρχικά των λέξεων που χρησιμοποίησε. Η αρχή, λοιπόν, έχει αυτά τα αρχικά, φυσικά επειδή αυτός ήταν Αμερικανός, έτσι, είναι του λατινικού αλφαβήτο. Στα ελληνικά, λοιπόν, η απόδοση, έτσι, είναι τέσσερις διαφορετικές λέξεις. Είναι σκληρές και μαλακές, οξέα και βάσεις. Hard and soft, ashes and bases. Εντάξει. Λέει, λοιπόν, ο Πίρσον, ξέρετε, διακρίνω εγώ δύο κατηγορίες οξέων και βάσεων. Θυμηθείτε, η αλληλεπίδραση για να κάνω μια ένωση σε αναμογή είναι, έχω ένα μέταλο κατιών, έχω ένα λίγαντ που το λιγότερο που έχει είναι ένα ζευγάρι ηλεκτρονιού για να δώσει. Μπορεί να έχει και φορτίο, όπως στην περίπτωση του Θιουγεννιού Χώλα, δεν μας πειράζει αυτό ιδιαίτερα, και το νερό είναι λίγαντ και έτσι δεν έχει καθαρό φορτίο. Η αντίδραση είναι, κάποιος που έχει ζευγάρι ηλεκτρονιών, το δίνει σε κάποιον που έχει θετικό φορτίο και θέλει ηλεκτρόνια. Δώ τις ζεύγους, βάση καταλιούεις. Δέχτης ζεύγους, οξύ καταλιούεις. Άρα, στην ουσία, είναι αντίδραση βάσης και οξέως. Εντάξει. Λέει ο Πίρσον, ξεχωρίζω εγώ τα οξέα και τις βάσεις σε σκληρά και σε μαλακά. Τα σκληρά οξέα και τα μαλακά οξέα, οι σκληρές βάσεις και οι μαλακές βάσεις. Και εκείνο που παρατηρώ είναι ότι υπάρχει προτίμηση των σκληρών βάσεων να αντιδράσουν με τα σκληρά οξέα και των μαλακών βάσεων με τα μαλακά οξέα. Εντάξει. Υπάρχει, λοιπόν, αυτή η προτεραιότητα. Σχηματίζεται το θερμοδυναμικό σταθερότερο προϊόν. Το θερμοδυναμικό σταθερότερο προϊόν είναι αλληλεπίδραση μεταξύ σκληρού οξέως και σκληρής βάσης, μαλακού οξέως και μαλακής βάσης. Εντάξει. Θα μου πείτε και τι θα πει για μας τώρα σκληρό και μαλακό. Για μας, λοιπόν, σκληρό και μαλακό θα πει το εξής πράγμα. Έχω το θείο και ανοίχω ιόν. Ας εξετάσουμε αυτό. Διακρίναμε σε αυτό δύο περιπτώσεις. Μία το φορτίο να βρίσκεται πάνω στο θείο, μία το φορτίο να βρίσκεται πάνω στο άζοντο. Τι ξέρουμε εμείς για το θείο και για το άζοντο. Θα μου πείτε τίποτα ιδιαίτερο. Εντάξει. Κάποια κοινικά όμως χαρακτηστικά ξέρουμε. Το άζοντο είναι ένα στοιχείο του τομέα P στη δεύτερη περίοδο. Δεν είναι. Έχει κυριακομματικό αριθμό 2. Το θείο είναι ένα στοιχείο του τομέα P πάλι, όχι όμως κυριακομματικό αριθμό 3. Το άζοντο μικρότερο με ένα ελεκτρονικό ζευγάρι πιο κοντά προς τον εαυτό του. Δεν είναι τόσο διάχυτο το δυοπετροχειακό. Το θείο μεγαλύτερο, ογκοδέστερο, πιο διάχυτο. Εντάξει. Εκείνο λοιπόν που έχουμε σαν κριτήριο εμείς και πρέπει να έχουμε στο στόπιο όμως είναι το εξής. Σε αυτό το θειοκιανίου χωϊόν, που συνηπάρχουν και τα δύο, αυτό εδώ είναι το μαλακό άκρο και αυτό εδώ είναι το σκληρό άκρο. Μικρό άτομο με μεγάλη ηλεκτραννητικότητα είναι σκληρό σαν δότης. Μεγάλο άτομο με μικρότερη ηλεκτραννητικότητα είναι μαλακό σαν δότης. Εντάξει. Αντίστοιχα, ισχύουμε και για τα οξέα. Όσο πιο μικρό είναι το κατειωμένος μετάλλο και όσο μεγαλύτερο φορτίο έχει, τόσο πιο συγκεντρωμένο είναι, τόσο κοκογοντά στον περίνα είναι τα ηλεκτρόνια. Αυτό λοιπόν θα είναι ένα σκληρό οξύ. Όσο πιο ογκώδες και όσο μικρότερο φορτίο έχει ένα ιόν μετάλλο, τόσο πιο μαλακό θα είναι. Εντάξει. Άρα, για μένα τι θα προτείνατε τότε να γράψω στην περίπτωση αυτή του συμπλόκου που γράψαμε προηγουμένως. Κοβάλτιο με τρία θεοκαιανιακοαϊόντα και με τρία νερά. Κοβάλτιο είναι ένα στοιχείο της πρώτης σειράς των μεταβαδικών. Σε πως σχετικά μικρό. Εντάξει. Επίσης, έχουμε και ένα φορτίο συντρία. Δεν είναι συνένα, να πεις έχει μία μικρή. Έτσι, είναι αρκετά μικρό. Έχουν φύγει τρία ηλεκτρόνια, έχουν συμβιεστεί τα υπόλοιπα, λιγότερη προστασία, μικρότερη ιοντική ακτήνα, άρα πρόκειται για ένα σκληρό κατιών. Με τι θα ηλεκτρούσε πιο εύκολα. Με το μαλακό ή με το σκληρό άκρο του θεοκαιανιού χουιόντος. Σύμφωνα με αυτά που έλεγε ο παππούς μας ο Πίρσον. Με το σκληρό. Άρα πώς θα έπρεπε να το γράψω εγώ εδώ για να το δείξω. Θα έπρεπε να το γράψω. Ας γράψω το νερό πρώτα. Άζωτο ανθρακαστείο. Για να δείξω ότι συνανμογή γίνεται μέσα από το άζωτο. Εντάξει. Εγώ λοιπόν σας λέω ότι θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να κάνουμε την εξής αντίδραση. Να πάρουμε χλωριούχο υδράργυρο δυσενή. Να τον διαλύσουμε στο νερό. Να πάρουμε και θεοκαιανιούχο αμμόνιο. Να τον διαλύσουμε και αυτό στο νερό. Και να ρίξουμε το άραμε στο άλλο. Και τότε θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να φτιάξουμε μια ένωση αυτού εδώ πέρα του τύπου. Θυμίζω ότι οι ενώσεις αυτές με αριθμό συνανμογής 2 έχουν σχετική σταθερότητα, αλλά πολύ πολύ εύκολα παίρνουν κι άλλα λίγαντ και γίνονται ανοιονικές. Θα μπορούσατε δηλαδή να φανταστώ εγώ ότι στο τέλος εκείνο που θα προέκυπτε θα ήταν κάτι σαν γι' αυτό. Ιδράργυρος δυοκαιανιούχο 4 και επειδή όλο αυτό θα έχει ένα φορτίο δύο πλυν θα θέλαμε και δύο αμμόνια. Αυτό το πράγμα. Καλά το έγραψα τον δυοκαιανιούχο υδράργυρο ή θα πρέπει να δείξω κάτι άλλο έτσι όπως το έγραψα δείχνω ότι η συναρμογή γίνεται μέσα από τον θείο ή το έγραψα κατά λάθος έτσι. Τι ξέρουμε για τον υδράργυρο. Τίποτα δεν ξέρουμε ότι χρησιμοποιείται στα θερμόμετρα. Άλλο τίποτα η θέση του στον περιοδικό πίνακα Ψεδάργυρος, Κάδιμιο ή Δράργυρος. Όχι στην πρώτη, όχι στη δεύτερη, στην τρίτη σειρά των μεταβατικών στοιχείων. Κατά συνέπεια ούτε στην τέταρτη, ούτε στην πέμπτη, στην έκτη περίοδο. Μιλάμε για ένα μεγάλο πράγμα και έχει και ένα φορτίο συν δύο εντάξει. Κατά συνέπεια ογκώδες πράγμα με σχετικά μικρό φορτίο εντάξει το συν δύο είναι φορτίο εντάξει είναι μεγαλύτερο από το συν ένα, αλλά είναι μεγαλύτερο από το συν τρία. Μάλλον τον υδράργυρο θα πρέπει να τον θεωρήσω μαλακό σαν οξυγκανταλιούης. Κατά συνέπεια θα έπρεπε να προτιμήσει το μαλακό άκρο του Θεοκαιανιού Χουιόνδεως, που είναι το θιάφι. Άρα καλά το έγραψα. Τώρα, ένα δυο μπαρακάτου, υπήρξαν κάποιοι ωραίοι και έξυπνοι τύποι που έκανε αυτό το πράγμα. Πιάσανε και διαλύσανε χλωριούχο κομβάλτιο και χλωριούχο υδράργυρο και περίσσια από θεοκαιανιούχο αμμόνιο μέσα σε νερό, σε ένα ποτήρι όλα αυτά. Και μόλις προσπάθησαν να τα λαγκατέψουν δεν προέφτασαν να κάνουν καμία κίνηση. Χράπε, έπεσε κάτω ένα σκούρο κυανό πράγμα τρομακτικά δυζιάλυτο. Μπαμ! Έπεσε και τσακίστηκε. Στηχειακή ανάλυση είναι αυτή που φαντάζει το καθένας. Δηλαδή κομβάλτιο, υδράργυρος και ανταντίστοιχα θεοκαιανιούχο υδράργυρο. Τι φαντάζετε εσείς για αυτό το πράγμα. Εγώ σας είπα μερικά στοιχεία. Τα ανακατώσαν, μόλις τα ανακατώσαν έπεσε ένα πολύ πολύ δυζιάλυτο μπλε πράγμα. Ε, εντάξει, μπλε, έχει εκεί το κομβάλτιο, έτσι, στοιχείο μεταπρατικό είναι, διαφορά ανάμεσα στα τέτρωχια κάτω, θα πέχτησε στο ορατό φάσμα, θα ήταν κίτρινο, κόκκινο κάτι, αυτό ήταν μπλε. Εντάξει, πολύ δυζιάλυτο. Τι καταλαβαίνετε εσείς, αν να μίξω χλωρύχο κομβάλτιο και χλωρύχο υδράργυρο και θεοκαιανιούχο αμμόνιο, τι δυζιάλυτο πράγμα θα συμβατιστεί. Αν συμβατισθόταν αυτός ο υδράργυρος εδώ πέρα κάτω, πραγματικά είναι ένα ωραίο άλλας, το οποίο διαλύεται. Εντάξει, σχετικά. Εκείνο το σύμβλοκο του θεοκαιανιούχου κομβαλτίου, ε, ναι, μπορεί να περιμένει κάποιος ότι είναι σχετικά δυζιάλυτο, όμως κάνει πολύ ωραίους δεσμούς υδραργών από τα νεαρά που είναι σαρμοσμένα και προχωράμε παρακάτω. Έχει αυτό μια κάποια δύλη το ήταν. Γιατί να πέσει έτσι τραγικά ένα σκούρο μπλε πράγμα, το οποίο έχει τη σύστηση θεομετρίας κομβάλτιου, υδράργυρος, θεοκαιανιούχο 4. Εδώ λοιπόν, προφανώς, ό,τι και να θεωρήσετε ότι σχηματίστηκε, δεν πρόκειται να υπάρχουν ξεκάρφωτα κατιώντα υδραργύρου, ούτε ξεκάρφωτα υιώντα κομβαλτίου, ούτε ξεκάρφωτα θεοκαιανιούχα υιώντα μέσα στο διάλειμμα. Αν υποθέσσεται δηλαδή ότι έχει σχηματιστεί μια οντότητα αυτού του τύπου, σύμφωνα με αυτά που περιμένουμε έτσι, το μαλακό και το μαλακό. Υπάρχουν τροχιακά του αζώτου, το αδυσμικό του τροχιακό, το οποία και τούν προς αυτήν εδώ την κατεύθυνση. Καθώς υπάρχει εκεί γύρω υιών κομβαλτίου, εκείνο το οποίο μπορεί να γίνει είναι μια υπίδραση αυτών εδώ πέρα με το υιών κομβαλτίου, το οποίο προφανώς δεν έχει κάνει τέτοιο τόσο υπίδραση. Κι όπου προφανώς θα υπήρχε ζευγάρι ηλεκτρονίων του θείου εδώ και εγώ σταματάω εκεί. Εσείς τι μπορείτε να σκεφτείτε? Ότι αυτή η διαδικασία συνεχίζεται. Τα άτομα του θείου από εκεί πέρα μπορούν να επιδράσουν με τι? Με έναν γετονικό ιδράριο, ο οποίος θα είναι αυτός εδώ. Ο οποίος θα έχει αυτή τη διάταξη που θα έχει κάνει αυτή την επιδράση με τον κομβαλτίο, που θα καταλήξει με δυο αιθητικοιανιούχοτες, τα οποία τι θα κάνουν... Συνεπώς αυτό εδώ το πράγμα μπορεί να επαναλαμβάνεται πολλές φορές. Τι είναι αυτό που σας έχω ζωγραφίσει εδώ? Ένα πράγμα, ναι. Πώς μπορείτε να το πείτε αυτό το πράγμα? Έχει όνομα αυτό το πράγμα. Όχι το συγκεκριμένο, με τον κομβαλτίο και τον ιδράριο και... Πολύμερες. Α, βλέπεις, εδώ το είχες αλλά δεν έβγαινε έξω. Πολύμερες, λοιπόν. Μη φορές. Τι ξέρουμε εμείς για τα πολυμεροί? Όχι πολλά πράγματα. Πώς δεν ξέρουμε. Τα πολυμεροί έχουν το πολύ ωραίο φυσικό χάρισμα, έχουν πολύ μεγάλα μωριακά βάρη. Πόσο είναι το μωριακό βάρος αυτού του πράγματος? 300, ας πούμε. Λέω εγώ έναν νούμερο. 300 είναι η συγκεκριμένη μωριακή μάσα αυτού του πράγματος που εγώ συνέθεσα. 300 είναι αυτή η σύνοδο της μονάδας. Πόσες τέτοιες μονάδες μπορούσα να βάλω στη σειρά? Ας πούμε πέντε. Αν είναι πέντε, αμέσως μεσού είναι 1500 το μωριακό βάρος. 10. 3000. Τι καταλαβαίνετε λοιπόν? Η Ένωση είναι δυσδιάλυτη, κυρίως επειδή έχει πάρα πολύ μεγάλο μωριακό βάρος. Επειδή δεν είναι μόνο μερές σε αυτό το πράγμα. Το πολυμερές. Εντάξει. Πολυμερές. Αυτή λοιπόν η Ένωση είναι τόσο εντυπωσιακή, έχει τόσο έντονο κυανοχρώμα και έχει επίσης ένα άλλο χαρακτηριστικό. Το άλλο χαρακτηριστικό θέλω να σας θυμίσω είναι το εξής. Όταν προσπαθήσουμε να γράψουμε τις δομές συντονισμού του Θεού Κιαννιούχου Ιόνδος, μεγάλη ευτυχία επικρατεί, παρατηρώ. Οι δυο δομές είναι αυτές. Θυμίζω, στο κεφαλάκι που μιλήσαμε για τη φάση μοτοσκοπία, πάλι ανέφερα αυτήν την περίπτωση. Είναι μια από τις χαρακτηριστικές. Και σας είπα τότε ότι αυτό εδώ πέρα, στο φάσμα υπερήθρου, κάπου εκεί, γύρω στους 1.800 κυματάριθμους, θα μου δώσει κάποια κορυφή, ενώ αυτό θα μου δώσει μια κορυφή γύρω στους 2.100, 2.200, κάπου εκεί πέρα. Περιοχή δίνω, όχι ακριβείς τιμές. Εντάξει. Αυτό το σκούρο μπλε προϊόν το πήρα εγώ στα χέρια μου. Το έπινα, το καθάρισα, το έκανα, το έφτιαξα και πάω να πάρω ένα φάσμα υπερήθρου. Μπορώ, όπως δεν μπορώ. Στερεή η Ένωση, μια χαρά γίνεται η δουλειά. Τι χαρακτηριστικό, λέτε, θα μου δώσει στο φάσμα υπερήθρου. Θα μου δώσει μία από τις δύο κορυφές. Θα μου δώσει και τις δύο κορυφές. Θα μου δώσει κάτι άλλο. Τι φανταίζεστε εσείς. Με ερώτηση. Για να αφήσουμε λίγα δευτερόλεπτα για σκέψη. Στην περίπτωση που θα είχα την Ένωση του Κοβαλτίου μόνο, Κοβαλτίο με Θεοκειάνιο, η Σαραμόγεια θα γινόταν του Κοβαλτίου απ' το Άζοδο, σκληρό με σκληρό. Άρα θα περίμενα ότι θα υπάρχει η δεύτερη δομή, η κάτω. Εσένε, στο σύμπλοκο του Κοβαλτίου με Θεοκειάνιο και νερά. Εκείνη η δομή. Θα περίμενα μια κορυφή και γύρω στους 1.800 κυματάριθμους. Αν είχα την Ένωση του Ιδραργύρου, Ιδράργυρος με Θεοκειάνιο χροϊόντα, σκληρό μαλακό. Θα είχα Σαραμόγεια απ' την πάνω δομή. Σε πώς θα περίμενα μια κορυφή. Γύρω στους 2.200 κυματάριθμους. Κάπου εκεί. Τώρα έχω αυτό το πράγμα. Αυτό εδώ έχω μπροστά μου. Πώς μπορεί να περιγραφεί αυτό εδώ το Θεοκειάνιο χροϊόν. Αυτό αυτή τη στιγμή είναι γέφυρα. Αυτό παίζει τον ρόλο της γέφυρας ανάμεσα στον Ιδράργυρο και στον Κοβαλτίο. Κατά συνέπεια, ούτα απ' αυτήν, ούτα απ' αυτήν τη δομή μπορεί να περιγραφεί. Πώς μπορεί να περιγραφεί και από αυτές τις δύο δομές συντονισμού. Δηλαδή πώς. Πώς θα έγραφα εγώ τον συντονισμό ανάμεσα σ' αυτές τις δύο δομές. Το σταθερό πράγμα είναι ένας δεσμός ανάμεσα στο Θείο και το Άζωτο και δύο δεσμοί ανάμεσα στον Άνθρακα και το Άζωτο. Για να μετρήσουμε τώρα. Ανάμεσα στο Θείο και τον Άνθρακα. Ένας και δύο, τρεις δεσμοί σε δύο δομές. Άρα ενάμεσες δεσμός ας πούμε. Να λείπουν ο μισός δεσμός. Τρεις και δύο, πέντε δεσμοί σε δύο δομές. Άρα δύο και μισός. Να οι δύο, να και ο μισός. Φορτίω. Μίον ένα, μίον ένα σε δύο δομές. Μίον ένα δεύτερο. Εδώ μηδέν, μίον ένα. Μίον ένα σε δύο δομές, μίον ένα δεύτερο. Άρα μίον ένα δεύτερο, μίον ένα δεύτερο. Αυτή είναι η δομή που βλέπω εδώ. Γέφυρα και από εδώ και από εκεί. Κατά συνέπεια αυτός ο δεσμός που βρίσκεται, είναι τριπλός και θα μου δώσει κορυφή εκεί πέρα ή είναι διπλός και θα μου δώσει κορυφή εδώ πέρα. Είναι δυόμιση η τάξε δεσμού και θα μου δώσει μια κορυφή εκεί γύρω στους 2000 κυματάριθμους. Μία κορυφή λοιπόν για αυτό εδώ πέρα το προϊόν, γύρω στους 2000 κυματάριθμους. Μία, όχι δύο, όχι όμως στους 200, που σημαίνει την πάνω δομή συντονισμού, όχι στους 1800, που σημαίνει την κάτω δομή συντονισμού, αλλά γύρω στους 2000, που σημαίνει έχω τον συντονισμό και από τις δύο δομές. Αφού εγώ έχω απομονώσει τη μία ένωση, όχι εγώ, εμείς, που δουλεύουμε με αυτά τα πράγματα, έχουμε απομονώσει την ένωση με τον Κομπάλτιο και πήραμε το φάσμα της και βρήκαμε κάτι, και καταλάβαμε με ποια μορφή βρίσκεται ο θεοκαινιού χωριών στην μία και στην άλλη περίπτωση. Τώρα, τί να κάνουμε, που εγώ θα περίμενα, να μου δείχνουν και τις δύο κορυφές, η υδράριγα από την μια μεριά, Κομπάλτιο από την άλλη, να τες. Πώς να εξηγήσω αυτό το αποτέλεσμα, με το συντονισμό. Συνεπώς, εκείνο το θεωρητικό κατασκεύασμα, όπως στο μυαλό μου ξέρεις, πηγαίνει από εδώ το ηλεκτρόνιο, που δίνει αυτό το αποτέλεσμα. Πάτε στην θέση αυτήν την Ένωση, είναι αστείο. Δηλαδή, σε θέση, τα ανακατώνεις και πέφτουν. Το πλένεις δύο τρεις φορές, το στεγνώνεις, βγαίνεις μετά στο φάσμα πυρίθμου, μία κορυφή, γύρω στους 2000, νομίζω 2035, κάπου εκεί πέρα. Κύμα τ' άριθμους. Που σημαίνει ούτε η μία, ούτε οι άλλοι δομοί υπάρχουν. Και οι μία και οι άλλοι δομοί βρίσκονται από τα φάσματα πυρίθμου των αντίστοιχων ενώσεων. Άρα, σκυρό και μαλακό οξύ και βάση είναι ένα σχέδιο του Πίρσον, που καταρχήν βγήκε με εμπειρικά δεδομένα, όμως, στηρίζεται και με βάση την εμπειρία μας και τις παρακάτω παρατηρήσεις μας. Το φαινόμενο του συντονισμού, για το οποίο είπαμε θεωρητικά διάφορα πράγματα επίσης στηρίζει τα πειραματικά αποτελέσματα. Έχετε, λοιπόν, την υπόψη, ότι σε τέτοιες περιπτώσεις καλό είναι να θυμηθείτε διάφορα πράγματα με τα οποία έχουμε συζητήσει. Για το λόγο αυτό και το μάθημα όλο αυτόν τον καιρό που έκανα εγώ αυτές τις παρουσιάσεις εδώ πέρα, δεν έχει τη σειρά που έχεις στο βιβλίο. Ένα βιβλίο, καταλαβαίνετε, γράφεται με ένα σκοπό. Και το άτομο, το άτομο το οποίο έχει αυτό, έχει εκείνο, έχει το άλλο, το παράλλον, το άτομο έχει ηλεκτρόνια, τα ηλεκτρόνια μπαίνουν σε αυτή τη σειρά και τούτο και εκείνο και όλα τα σκηνικά. Ένα βιβλίο, λοιπόν, πρέπει να έχει κεφάλαια. Το άτομο, το μόριο, τα μικρά τα μεγάλα άτομα, τα μικρά τα μεγάλα μόρια και πάει λέγοντας. Εδώ πέρα προσπάθησα, με αυτή τη σειρά των πορσιάσων, να σας δείξω ότι όλα αυτά τα κεφάλαια έχουν επίδραση. Προσπάθησα να σας πω πράγματα που θα ακούσετε αργότερα στην αναλυτική χημεία, στη φυσική χημεία, στην οργανική χημεία και να καταλάβετε αυτό εδώ πέρα τη σύνδεση. Δεν μπορούσα να απαντήσω σε κάποιος όταν έρχονταν και μου λέγανε και σήμερα ποιο πράγμα κάναμε. Δεν κάναμε σήμερα το κεφάλαιο 5.2 και αύριο το κεφάλαιο 5.3. Κάναμε πράγματα όπως μου ερχόταν και όπως προκύπτανε στην συζήτηση και όπως προκύπτανε στην παρουσίαση. Για παράδειγμα έχουμε συντονισμό, έχουμε υβριδισμό, έχουμε θεσματοσκοπία και όλα αυτά για να δείξουμε ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει κάποιο ισομερές σύνδεσης αυτού του κοινιού χουιόντος. Συνεπώς έχουμε γνώσεις από το κεφάλαιο 3 και από το κεφάλαιο 8 και από το κεφάλαιο 11. Τι λένε για αυτήν. Καλώς. Συνεπώς, ξαναάρχομαι σε αυτό το σημείο και δίνω την απάντηση που περιμένουν οι περισσότεροι. Εκείνο το πράγμα στο οποίο πρέπει να εξεταστείτε είναι αυτά τα πράγματα για τα οποία μίλησαμε. Εγώ μίλησα, για την ύλη που υπάρχει σε αυτό το βιβλίο που έχετε στα χέρια σας, από το κεφάλαιο 2 ως 10 και το 20. Το κεφάλαιο 1 είναι πολύ ωραίο, πολύ ενημερωτικό, είναι ιστορικό, ξεκινάει και ως οξυγία, αν καθίσεις και το διαβάσεις, γιατί καταλήξαμε να σκεφτόμαστε για το ποια είναι η δομή του ατομού, είχαμε κανέναν καημό να σκεφτούμε τώρα ότι το άτομο έχει και δεν έχει μία ωραία μπιλίτσα εκεί πέρα που έχει μέσα όλα όσα χρειάζεται. Δεν μπορεί να εξεταστεί λοιπόν το κεφάλαιο 1, λέτε, να σας πω. Πείτε μου τι ήταν η απορρόφηση του ότι εκείνη η άλλη είναι μια εισαγωγή. Επίσης, εξήγησα και το εξήγησα δύο τρεις φορές στο μάθημα. Από το κεφάλαιο που αναφέρονται στη φασματοσκοπία και στη θερμοδυναμική δεν πρόκειται να έχω ιδιαίτερα σαπίτισεις γιατί θα αντιμετωπίσετε φασματοσκοπία και θερμοδυναμική σε αρκετά εξάμενα το σωμνώσεις παρακάτω. Θα μπείτε σε όσο βάθος μπορείτε να φανταστείτε και σε πολύ περισσότερο λαγόμι. Άρα από εκεί μόνο τα χοντρά στοιχεία, ορισμούς, εξισώσεις, αν υπάρχουν και στις πέντε και τις οποίες περιγράψαμε, αυτό. Δόξα τον Θεό, δύο τρία εξάμενα θερμοδυναμική θα κάνετε, δύο τρία εξάμενα φασματοσκοπίας θα κάνετε. Θα δείτε και θα ακούσετε εκεί πολλά πράγματα, εδώ προσμαθένετε ότι υπάρχουν και αυτά στη ζωή μας.