| : [♪ Μουσική Καλημέρα, παιδιά! Είμαι η Μαριάνα Μυρσιάδη. Θα πούμε στο σημερινό μάθημα. Έχουμε μείνει στην πρώτη ενότητα, τη Γη ως ουράνιο σώμα. Σήμερα θα μιλήσουμε για τους δύο πόλους της. Για τον ισημερινό, τους παράλληλους κύκλους και τους μεσημβρινούς. Για το γεωγραφικό πλάτος, το γεωγραφικό μήκος. Γενικά δηλαδή για τις συντεταγμένες της Γης. Πάμε να δούμε την υδρόγειοσφαίρα μας. Παρατηρώντας μια υδρόγειοσφαίρα ή έναν παγκόσμιο χάρτη, αμέσως διακρίνουμε το βορειότερο και το νοτιότερο άκρο της Γης. Δηλαδή τον βόρειο πόλο και τον νότιο πόλο. Επίσης γίνεται εύκολα αισθητή η γραμμή αυτή, που χωρίζει τη Γη σε δύο ημισφέρια. Ακριβώς στη μέση, στο βόρειο και στο νότιο. Ο ισημερινός. Τώρα, αν προσέξουμε λίγο καλύτερα, θα δούμε ότι υπάρχει και ένα πλήθος άλλων γραμμών, παράλληλων αλλά και κάθετων στον ισημερινό, που δημιουργούν ένα δίκτυο. Αυτές λέγονται δίκτυο συντεταγμένων. Ο άνθρωπος, παιδιά, συνήθιζε πάντα να οργανώνει το χώρο γύρω του, ώστε να μπορεί να τον αξιοποιεί. Μία από τις πρώτες του ανάγκες ήταν πάντα να μετακινείται από έναν τόπο, σε έναν άλλο, με ασφάλεια. Όταν λοιπόν ξεκίνησε να ταξιδεύει σε όλη τη Γη, δηλαδή από την εποχή των γεωγραφικών ανακαλύψεων, το 15ο αιώνα μετά Χριστό και ύστερα, επινόησε αυτό το δίκτυο συντεταγμένων, για να μπορεί να εντοπίζει, ανά πάσα στιγμή με ευκολία, τη θέση πάνω στον χάρτη. Έτσι λοιπόν χώρισε τον πλανήτη μας σε μικρότερα τμήματα, μικρές επιφάνειες, για να είναι αυτό εύκολο. Ας το δούμε λίγο πιο αναλυτικά όμως, για να θυμηθούμε γιατί είναι ένα δύσκολο κομμάτι της ύλης μας. Λοιπόν, αν δούμε την υδρόγειο σφαίρα μας, υπάρχουν πάρα πολλές κυκλικές γραμμές, που ξεκινούν από το βόρειο πόλο, και εκτείνονται μέχρι το νότιο πόλο της Γης. Αυτές οι γραμμές είναι οι μεσημβρινοί. Τώρα, δεν ξέρω αν θυμάστε, είχαμε πει ότι ορίστηκε ως πρώτος μεσημβρινός, εκείνη η γραμμή που περνάει εδώ πάνω από τη Μεγάλη Βρετανία, συγκεκριμένα από τον Γκρίνουιτς του Λονδίνου, να είναι ο πρώτος μεσημβρινός. Και αυτή λοιπόν η γραμμή, η κάθετη, θα μπορούσαμε αμέσως να τη δούμε πιο έντονα σε έναν χάρτη, θα σας το δείξω και μετά και σε ένα βίντεο, που να ξεχωρίζει, χωρίζει κάθετα την υδρόγειο σφαίρα μας, σε δυτικό και ανατολικό ημισφαίριο. Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τον ησημερινό, αλλά κάθετα. Τώρα, θα μου πείτε για ποιο λόγο διαλέξαμε το πρώτος μεσημβρινός να είναι αυτός του Γκρίνουιτς. Γιατί παιδιά, το βασιλικό αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς, εκεί πέρα δηλαδή υπάρχει ένα αστεροσκοπείο, το οποίο ήταν το πρώτο-πρώτο αγγλικό αστεροσκοπείο, που δημιουργήθηκε, που χτίστηκε. Και όταν το 1884 έγινε ένα διεθνές συνέδριο αστρονομίας, και θέλανα να καθιερώσουν αυτούς μεσημβρινούς, για να μπορούν να φτιάξουν το δίκτυο συντεταγμένων, που είπαμε, η Αγγλία ήταν πολύ μεγάλη ναυτική δύναμη, της εποχής εκείνης. Μάλιστα, είχε απεικείς σε όλο τον κόσμο. Οπότε, τι πιο εύκολο, από τη στιγμή που εκείνη ήταν η μεγάλη δύναμη, να ξεκινάει ο πρώτος μεσημβρινός, που θα υπολογίζει όλους τους άλλους, από αυτήν. Θέλω να σας δείξω μια φωτογραφία, πώς είναι το αστεροσκοπείο του Greenwich. Είναι ακριβώς σε μια γειτονιά που ονομάζεται Greenwich, κοντά στο Λονδίνο, και πλέον δεν λειτουργεί σαν αστεροσκοπείο, λειτουργεί σαν μουσείο. Και όποιος βρεθεί στην Αγγλία, αξίζει πραγματικά να το επισκεφτεί. Θα δει μάλιστα χαραγμένο, στο προάβλειό του, τον πρώτο μεσημβρινό. Οι μεσημβρινοί βέβαια, να πούμε ότι είναι νοητές γραμμές, γιατί όπως όλα όσα έχουν να κάνουν με την υδρόγειο σφαίρα μας, τα επινοήσαμε, τα φτιάξαμε οι άνθρωποι, για να μπορούμε να την χρησιμοποιούμε καλύτερα και πιο εύκολα, να μας είναι πιο εύχρηστοι. Όμως αν βλέπαμε το ουράνιο σώμα τη γη, δεν θα τις βλέπαμε χαραγμένες πάνω της. Αυτό σημαίνει νοητή, έτσι. Λοιπόν, οι μεσημβρινοί αυτοί έχουν τώρα μία απόσταση από τον πρώτο μεσημβρινό, είτε δυτικά, είτε ανατολικά. Ένα λεπτό να εντοπίσουμε την Αγγλία μας. Νάτη, ο πρώτος μεσημβρινός λοιπόν είναι εδώ, είπαμε. Άρα, κάθε ένας μεσημβρινός που βρίσκουμε, έχει μία απόσταση από τον πρώτο μεσημβρινό. Αυτή την απόσταση την ονομάζουμε γεωγραφικό μήκος. Τον πρώτο μεσημβρινό τον ονομάζουμε ότι είναι στις 0 μήρες. Και έτσι, όταν θέλουμε να μετρήσουμε την απόσταση από τον πρώτο μεσημβρινό, λέμε ότι μπορεί να είναι 0 έως 180 μήρες δυτικά, ή 0 έως 180 μήρες ανατολικά. Θέλω να σας πω ότι οι μεσημβρινοί είναι όλοι ίδιας απόστασης, ίδιου μήκους. Και το λέω αυτό, θα καταλάβετε, γιατί τώρα που θα περάσω στους παράλληλους κύκλους, ξεκινώντας από τον Ισημερινό μας, θα δείτε ότι δεν συμβαίνει σε αυτούς το ίδιο. Ο Ισημερινός, ο οποίος βρίσκεται στο διωγκωμένο σημείο της Γης, είναι ένας πολύ μεγάλος κύκλος. Αντίθετα, οι υπόλοιποι παράλληλοι κύκλοι που έχει χαραγμένη η Ιδρόγειος, είτε προς τα βόρεια, είτε προς τα νότια, είναι πιο μικροί μέχρι που φτάνουν να είναι τελείως μικροί. Λέμε λοιπόν ότι εδώ θεωρούμε πρώτο, και δεν χρειάστηκε να ορίσουμε σε κάποιο συνέδριο, όπως έγινε στο Μεσημβρινό, τον πρώτο του Γκρίνουιτς. Εδώ λέμε κατευθείαν ότι πρώτο θεωρούμε τον Ισημερινό, γιατί του αξίζει, είναι τόσο μεγάλος. Άρα το μηδέν, οι μηδέν μοίρες μας είναι ο Ισημερινός. Κι ύστερα όταν θέλουμε να πούμε πού βρίσκεται ένας τόπος και τον εντοπίζουμε στην Ιδρόγειο πάνω, θα δούμε πόση απόσταση έχει από τον Ισημερινό και θα το μετρήσουμε πάλι σε μήρες, αλλά αυτή τη φορά οι μήρες μας θα είναι από το μηδέν έως 90 μήρες βόρεια και από το μηδέν έως 90 μήρες νότια. Αν λοιπόν μετρήσουμε την απόσταση ενός τόπου σε μήρες, στο γεωγραφικό του μήκος, δηλαδή πόσο απέχει από τον πρώτο μεσημβρινό και στο γεωγραφικό του πλάτος, δηλαδή πόσο απέχει από τον Ισημερινό, θα έχουμε τις γεωγραφικές συντεταγμένες του τόπου. Δηλαδή θα μπορούμε να τον εντοπίσουμε πάρα πολύ εύκολα πάνω στο χάρτη μας. Ξέρω ότι σας είπα πάρα πολλά και όπως είπα και στην αρχή του μαθήματος, όλες αυτές οι έννοιες είναι λίγο μπερδευτικές για την ηλικία σας. Μη μου ανησυχείτε όμως, παιδιά, γιατί όπως και την προηγούμενη φορά, έτσι και σήμερα, θα ανοίξουμε το διαδραστικό μας βιβλίο και όλα θα αποσαφενιστούν. Αποσαφενιστούν! Λοιπόν, πάμε να το δούμε. Θυμόσαστε πώς το κάνουμε. Κάνουμε λοιπόν μια αναζήτηση, να βρούμε τα διαδραστικά μας βιβλία. Γεωγραφία έκτης τάξης, ανοίγουμε το διαδραστικό μας βιβλίο, πάμε στα περιεχόμενα πάνω δεξιά και ανοίγουμε το μάθημα που μας ενδιαφέρει, που σε αυτή την περίπτωση είναι το μάθημα 3. Κατεβαίνουμε προς τα κάτω, για να ξεκινήσουμε με μια πολύ ωραία άσκηση, που εμπεριέχει όλα όσα είπαμε. Βλέπουμε λοιπόν εδώ έναν παγκόσμιο χάρτη, ο οποίος έχει πολύ έντονα χαραγμένες τους παράλληλους κύκλους και τους μεσημβρινούς, πολύ έντονα χαραγμένους. Στην άκρη του βλέπουμε τις μοίρες, είδατε 0 του ησημερινού και μέχρι 90 μοίρες βόρεια, προς τα πάνω και μέχρι 90 μοίρες νότια προς τα κάτω. 0 οι μοίρες του μεσημβρινού, του πρώτου, του Γκρίνουιτς, που βλέπετε περνάει πάνω από την Αγγλία, αυτή εδώ είναι η Αγγλία. Και δυτικά φτάνει έως 135 σε αυτόν τον χάρτη, δηλαδή η 180 στην ουσία είναι εδώ, στην άκρη. Και αντίστοιχα εδώ το έχει το 180, μέχρι 180 ανατολικά. Λοιπόν, κοιτάξτε τώρα πώς είναι αυτή η άσκηση. Μας ζητάει κάθε φορά να ορίσουμε μία θέση μοναδική στο χάρτη, όπου θα τοποθετήσουμε εκεί την καρφίδα, δηλαδή αυτό εδώ το σύμβολο. Ξεκινάμε λοιπόν ψάχνοντας να βρούμε το μοναδικό αυτό σημείο στον παγκόσμιο χάρτη μας, που είναι στις 60 μοίρες νότια και 45 μοίρες ανατολικά. Για να το δούμε βήμα-βήμα. Ξεκινάμε λοιπόν από το 0 του ησημερινού, για να πάμε προς το νότιο ημισφαίριο, δηλαδή προς τα κάτω. Πολύ εύκολα θα εντοπίσουμε εδώ που λέει 60 μοίρες νότια. Άρα ο τόπος που ψάχνουμε είναι κάπου πάνω σε αυτόν τον παράλληλο κύκλο. Θέλουμε ταυτόχρονα να είναι στις 45 μοίρες ανατολικά. Για να δούμε από το 0 του πρώτου μεσημβρινού, είδατε έχει και κάτω τις μοίρες και πάνω για να μπορούμε να ψάχνουμε πιο γρήγορα. Από το 0 λοιπόν του πρώτου μεσημβρινού, πάμε ανατολικά και βρίσκουμε τις 45 μοίρες ανατολικά. Παίρνω λοιπόν την καρφίδα μου και στο σημείο που αυτά τα δύο ενώνονται, έχω τον τόπο που έψαχνα. Την τοποθετώ εκεί. Υποβολή. Τώρα η άσκηση θα μας πάει πιο αργά για να συντοπίσουμε λίγο καλύτερα αυτές τις συντεταγμένες. Μας ζητάει λοιπόν να τοποθετήσουμε την καρφίδα βόρεια του 30 βόρειου παράλληλου μόνο. Δεν μας δίνει δηλαδή καθόλου γεωγραφικό μήκος. Το κάνει αυτό, είπαμε, για να μας βοηθήσει να εξασκηθούμε στον εντοπισμό τους. Λοιπόν, αφού δεν μας δίνει γεωγραφικό μήκος, θα τη βάλουμε σε όποιο σημείο θέλουμε εμείς, αρκεί να είμαστε στη σωστή, στο σωστό παράλληλο, στο σωστό γεωγραφικό πλάτος. Βλέπουμε το μηδέν του ησημερινού. Πάμε προς τα βόρεια, στο βόρειο εμισφαίριο, εντοπίζουμε τις 30 μοίρες. Άρα, όπου θέλουμε σε αυτή τη σειρά, εγώ θα το πάω στη θάλασσα, που μου αρέσει πολύ και μου έχει λείψει, εδώ στον Ατλαντικό και θα το αφήσω υποβολή. Πάμε τώρα να τοποθετήσουμε την καρφίδα μας πάνω στον πρώτο μεσημβρινό. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό το κάνει για να είμαστε όλοι ικανοί να βρούμε κατευθείαν τον πρώτο μεσημβρινό. Μη μου πει κάποιο παιδί ότι μετά από όλα όσα είπα δεν μπορεί σε αυτόν εδώ το χάρτη να βρει αμέσως τον πρώτο μεσημβρινό. Ποιες μοίρες είπαμε ότι είναι ο πρώτος μεσημβρινός. Το μηδέν φυσικά δεν το συζητώ, παίρνω λοιπόν την καρφίδα μου και την πάω όπου θέλω. Εγώ λέω να την πάω στην Αγγλία που είναι και το γκρίνουιτς να το τιμήσουμε λίγο. Μια και δεν μου δίνει γεωγραφικό πλάτος και μ' αφήνει να το βάλω σε όποιο γεωγραφικό πλάτος θέλω. Τώρα αντίστοιχα θέλει να δείτε αν γνωρίζετε πού είναι ο ισημερινός. Μα φυσικά το συνόρατο κάνουμε, δεν ξέρουμε πού είναι ο ισημερινός. Ειδικά ο ισημερινός, άντε για τον πρώτο μεσημβρινό να μπερδευόμασταν. Πάμε λοιπόν στο μηδέν. Που είναι ο ισημερινός, που χωρίζει τη γη μας είπαμε σε βόρειο και νότιο. Και αφήνουμε όπου θέλουμε την καρφίδα μας. Να τον αφήσουμε στον ειρηνικό αυτή τη φορά, να μην είναι κι αυτός παραπονεμένος. Πολύ ωραία υποβολή. Τώρα λέει, ξεκινάνε τα πιο δύσκολα, δηλαδή ξανά να εντοπίσουμε σωστά στις δεταγμένες. Δίνοντάς μας δύο σημεία, γιατί πρέπει να ξέρουμε και το γεωγραφικό μήκος και το γεωγραφικό πλάτος, για να ορίσουμε σωστά τον έναν τόπο. Μας λέει λοιπόν να τοποθετήσουμε την καρφίδα στη θέση 60 μήρες βόρεια, 130 μήρες ανατολικά. Βήμα βήμα παιδιά, χωρίς να αγχωνόμαστε, ξεκινάμε πάντα από τον ισημερινό. Μας λέει να πάμε βόρεια, άρα προς τα πάνω. Εντοπίζουμε το 60 μήρες βόρεια πολύ εύκολα. Τώρα θέλουμε να βρούμε τις 135 μήρες ανατολικά. Ακόμα κι αν μας μπερδεύει να βρούμε το ανατολικό και το δυτικό, έχει πάνω του ήδη γραμμένο ο χάρτης τα σημεία του ορίζοντα, έτσι δεν υπάρχει περίπτωση να το κάνετε λάθος. Άρα εντοπίζω απλά τον πρώτο μεσημβρινό και πάω ανατολικά. Νάθω το 135. Στο σημείο που αυτά τα δύο τέμινονται, εκεί πρέπει να αφήσω την καρφίδα μου. Ορίστε! Το ελέγχω κιόλας, 135, είπαμε, μπορώ να κοιτάξω και από την άλλη μεριά. 60 βόρεια, ολόσωστα, κάνω την υποβολή μου. Αχ, αυτό είναι το αγαπημένο μου! Τοποθετήστε την καρφίδα στο σημείο που συναντιούνται ακριβώς ο ισημερινός και ο μεσημβρινός. Ο πρώτος μεσημβρινός. Λοιπόν, 0 του πρώτου μεσημβρινού, 0 του ισημερινού. Και το σημείο αυτό είναι ακριβώς εδώ, στην Αφρική από κάτω, που είναι η Γκάνα. Συνεχίζουμε. Τοποθετήστε την καρφίδα στη θέση 30 μήρες νότια, 135 μήρες δυτικά. Ελπίζω να σας αφήνω το σωστό χρόνο να σκεφτείτε κι εσείς, αλλά έχουμε πει ότι δεν προβληματιζόμαστε, γιατί όταν τελειώσει το μάθημα θα το κάνετε και μόνοι σας, από το σπίτι σας, από το διαδραστικό μας βιβλίο. Λοιπόν, οπότε, είπαμε, ξεκινάμε από το 0 του ισημερινού και πάμε τώρα, τι μας λέει, νότια. Νότια. Νάτε, 30 μήρες νότια. Τώρα θα δούμε να βρούμε τις μήρες τις δυτικά. 135 μήρες δυτικά, μας λέει. Βρίσκω τον 1ο με συμβρινό. Και να ταις οι 135 μήρες δυτικά. Το σημείο λοιπόν που αυτά τα δύο ενώνονται, είναι το σημείο στον χάρτη μας που ψάχνω. Τοποθετώ την καρφίδα μου, κάνω έναν μικρό έλεγχο και πατάω υποβολή. Τώρα τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται. Δύο καρφίδες μπήκαν στο παιχνίδι. Έχουμε την πορτοκαλή καρφίδα και την κίτρινη καρφίδα. Αλλά αν παρατηρήσετε τι μας ζητάει, μας λέει, για να μας πάει πάλι βήμα-βήμα, να μην τρομάξουμε, μας λέει μόνο γεωγραφικά μήκη. Μας λέει δηλαδή να τοποθετήσουμε την πορτοκαλή στις 45 μήρες δυτικά. Ωραία λοιπόν, βρίσκω τον 1ο με συμβρινό. 45 δυτικά όπου θέλω, ας τα αφήσουμε εδώ. Και την κίτρινη στις 45 ανατολικά. Συμμετρικό το σχήμα μας. Προχωράμε για να κάνουμε αντίστοιχη άσκηση για τον ισημερινό. Αυτή τη φορά η πορτοκαλή μας καρφίδα θα μπει στις 60 μήρες βόρεια. Η κίτρινη καρφίδα μας θα μπει στις 30 μήρες νότια. Πάμε λοιπόν να μην χάνουμε χρόνο. 0 του ισημερινού, 60 μήρες βόρεια, θα την βάλω εδώ για να το κάνω και γρήγορα που το βλέπω αμέσως. Και 30 μήρες νότια. Δεν νομίζω να σας δυσκολεύει. Τώρα που καταλάβατε τι κάνουμε και είστε έτοιμοι για αυτή την άσκηση που έχει τρία διαφορετικά σημεία στο χάρτη μας, να εντοπίσουμε σωστά με τις συντεταγμένες τους. Για να δούμε. Η πορτοκαλή καρφίδα θέλει να είμαστε 60 μήρες βόρεια, από το 0 πάμε βόρεια, βρίσκουμε το 60. 90 μήρες δυτικά, από το 0 του πρώτου μεσημερινού, πάμε δυτικά και βρίσκουμε τις 90 μήρες. Άρα εκεί που τέμινονται αυτά δύο, 60 και 90 είπαμε, πολύ σωστά νομίζω, ναι πολύ σωστά, βάλαμε την πορτοκαλή. Πάμε για την κίτρινη. Είδατε που κάνω κι εγώ συνέχεια έλεγχο, γιατί είναι τόσα η λεπτομέρεια που πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μην κάνουμε λάθος. Η κίτρινη καρφίδα πρέπει να μπει 60 μήρες νότια, στο νότο τώρα, στο νότιο ημισφαίριό μας. Και 90 ανατολικά, από το 0 του πρώτου μεσημερινού, πάμε ανατολικά, βρίσκουμε το 90. Εκεί που αυτά τα δύο τέμινονται, είπαμε 60 νότια και 90, άρα είμαστε εδώ, τοποθετούμε την καρφίδα μας. Τελευταία καρφίδα, κόκκινη, 30 μήρες νότια, συνεχίζουμε λοιπόν να είμαστε στο νότιο ημισφαίριο της Γης. Και 180 μήρες ανατολικά, από το 0 ανατολικά, να το το 180 στην ακρούλα. Για να βάλουμε λοιπόν την κόκκινη καρφίδα, 30 και 180, σωστά. Μπράβο μας! Τα καταφέραμε! Πήραμε 100 στα 100. Πραγματικά να ρωτιέμαι πόσο καλά θα τα πάτε κι εσείς στο σπίτι. Αλλά είμαι σίγουρη ότι αν προσέξατε καλά όσα είπαμε, δεν θα έχετε πρόβλημα. Θέλω τώρα να κάνουμε μια ακόμα άσκηση, που είναι έτσι λίγο ταξιδιάρικη. Από το βιβλίο μας, για να δούμε λίγο το βιβλίο, στο μάθημα 2 είναι αυτή η άσκηση, ένα μικρό ταξίδι, να το το βρήκαμε, στον ησημερινό. Δηλαδή, αυτή τη γραμμή που τόσο πολύ αναφέραμε σήμερα, να δούμε ποιες χώρες θα συναντήσουμε κατά μήκος του. Για να ανοίξουμε λοιπόν την ασκησούλα. Είναι πολύ ωραία αυτή η άσκηση, παιδιά. Έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά εδώ από το φωτόδεντρο. Βλέπουμε την υδρόγειο και αν προσέξετε, πάνω στον ησημερινό μας έχουν σημειωμένες κόκκινες κουκίδες, κάποιες από τις χώρες που συναντάμε, αν κάναμε ένα ταξίδι στον ησημερινό. Η πρώτη είναι η χώρα Ισημερινός, λέγεται έτσι. Η δεύτερη είναι η χώρα Κολομβία, θέλω να προσέξετε τις εικονίτσες. Η τρίτη είναι η χώρα Κονγκό. Η Τανζανία. Και η Ινδονησία. Μας ζητάει λοιπόν η άσκηση εδώ, αφού ονομάσουμε τις χώρες και δούμε τις φωτογραφίες, να σκεφτούμε ομοιότητες για τη βλάστη και τις κατοικίες των ανθρώπων. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω αν προλάβατε να σκεφτείτε καθώς σας άνεγα τις εικόνες, μια σίγουρα ξεκάθαρη ομοιότητα των χωρών αυτών είναι ότι έχουν πολύ έντονη βλάστηση, θα λέγαμε τροπική, αφού βρίσκονται και στην τροπική ζώνη, και τα χωριά, οι οικισμοί που φαίνεται να υπάρχουν σε αυτά τα μέρη είναι πραγματικά μικρά. Δεν βλέπουμε πουθενά καμία πόλη. Αξίζει λοιπόν να μπείτε κι εσείς απ' το σπίτι σας, να ταξιδέψετε, να δείτε τι άλλο ζητάει η άσκηση αυτή, και αν γιατί όχι να βρείτε και πληροφορίες για αυτά τα μέρη ώστε το ταξίδι σας να είναι πιο ολοκληρωμένο. Θέλω τώρα να δούμε κάτι ακόμα πολύ ενδιαφέρον. Μας λέει το βιβλίο να εντοπίσουμε ποια Ήπειρος βρίσκεται ταυτόχρονα στο βόρειο, στο νότιο, στο ανατολικό και στο δυτικό ημισφέριο. Και το θεωρώ σημαντικό αυτό, παιδιά, γιατί αν μη τι άλλο, τελειώνοντας το μάθημα το σημερινό θα έπρεπε να έχουμε αντιληφθεί τα ημισφέρια της Γης. Ο ησημερινός λοιπόν, είπαμε, ας δούμε και την Ιδρόγειο ξανά, χωρίζει τη Γη σε βόρειο και σε νότιο. Ο πρώτος μεσημβρινός τη χωρίζει σε δυτικό και ανατολικό. Ποια Ήπειρος από τις πέντε είναι αυτή που βρίσκεται και στα τέσσερα ημισφέρια. Αν δούμε το χάρτη που είμαστε τώρα στην προηγούμενη άσκηση, που φαίνεται ξεκάθαρα και η γραμμή του πρώτου μεσημβρινού, ελάτε, είναι πολύ εύκολο να μου βρείτε την Ήπειρο που είναι και στα τέσσερα ημισφέρια. Δεν είναι άλλη από την Αφρική. Δείτε, έχει και το δυτικό ημισφέριο και το ανατολικό, το βόρειο φυσικά, αλλά και το νότιο. Είναι η μοναδική η Ήπειρος που έχει και τα τέσσερα ημισφέρια. Το μάθημά μας κάπου εδώ ολοκληρώθηκε. Εσείς μπορείτε στο διαδραστικό σας βιβλίο να κάνετε και ένα κουίζανα κεφαλαίωσης, σαν αυτό που είχαμε κάνει και στο προηγούμενο μάθημα, αν θυμάστε. Πάρα πολύ εύκολα θα το βρείτε εδώ στο διαδραστικό μας βιβλίο, στο συμβολάκι με το πάζλι. Στο μάθημα υπόλοιο σημερινός και παράλληλοι κύκλοι. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που παρακολουθήσατε το μάθημα. Θα τα ξαναπούμε μια επόμενη φορά. Να είστε καλά! |
