| : Υποτιτλισμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμός της Επιτροπής Επιτροπής Υποτιτλισμό της Επιτροπής Επιτροπής Κέντρο της Επιτροπής Επιτροπής Αυτού του και, εκπάλ Andrej valley, προέρχομαι δόξα τουнетταγ aplόδου! Υποτάσσεται από το ΔιΣ Πسمānία αριστερά και δεξιά θα το εντάξω, γιατί πιστεύω ότι θα ρίξει φως στην ερμηνεία αυτών των αντικειμένων, ή τουλάχιστον περισσότερο φως. Το δεξί. Το δεξί το κάναμε. Δεν πειράζει, το να κάνουμε, το να το δεξί. Αυτός είναι ο ήχος της Πουδονίστρας Παύλα Ιδολίου από το δυσκυλιό. Και να πούμε λίγα λόγια για τον αρχαιολογικό χώρο του δυσκυλιού που η Συστηματική Αναπνευστημιακή Ενασκαφή άρχισε το 1992 από τον ΑΕΜΝΙΣ, τον Γιώργο Χρουμουζιάδη, τον καθηγητή. Αρχικά σε τέσσερα ανασκαφικά σκάματα, να σας κουράζω περισσότερο με αυτό, στην Ανατολική περιοχή της θέσης νησί. Ο χώρος, η πορεία με τις αποθέσεις έγινε νησί. Και συνεχιζόταν από το 93' στο 13' η Συστηματική Αναπνευστημιακή Ενασκαφή με οριζόντια επέκτεση. Διαπιστώθηκε να βάζει τη σχετική χρονολόγηση ότι ο οικοσμός χρονολογείται στη νεότερη νηθική εποχή και στο τέλος της μέσης. Οι αρχαιολογικές ιδρυφώσεις, τις οποίες αντιπροσωπεύονται, οι νεότεροι, αρχίζουν από το 90-40 εκατοστά βάθος και σε αρισμένους περιπτώσεις ξεκίνονται δύο οίκος στον Ανατολικό τομέα. Στον Δυτικό τομέα έρευνας, στις 12-11 του 7, μέσα σε ένα λάρκο βάθους 1-69, αποκαλύφθηκε ένα πλήνιο ειδόλιο, εκπροτισόπιστο σχηματικό, άφυλλο, πέστε το όπως θέλετε, αλλά με μία προσεκτικότερη ματιά, παρατηρεί κανείς το κάτω μέρος να είναι διωγκωμένο ιδιαίτερα, να έχει δύο δαχτυλιές επάνω, δεξιά, θυμίζεται αττοπηγικό ελαφρός και στον πρωσπινό όψι αυτό που θεωρώ πρωσπινό όψι έχει επίσης ένα βαθούλομα. Εδώ φαίνεται καλύτερα. Εδώ, ναι, ναι, ναι. Και εκεί, εδώ. Έχει δύο δαχτυλιές, δεν φαίνονται σε αυτήν την φωτογραφία. Από τα στοιχεία αυτά μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι πρόκειται για γενική αττοπηγικό ειδόλιο. Το άνο μέρος είναι σπασμένο, έτσι διεκρίνεται ο πυρήνας. Και το πλάσιμο, το χτίσιμο, δηλαδή, του ειδωλίου. Έχει προσμίξει με πολύ μικρό χαλικάκι, είναι στυλβωμένο. Το χρώμα του είναι δρύμπες, κατατόκους. Αυτό που προσπαθεί σε ενδιαφέρον είναι ότι το κάτω μέρος του είναι κύλο. Αυτό, δηλαδή, όλα είναι κύλο, όπως βλέπετε εδώ. Αυτή είναι μια ακτιμογραφία. Κάνουν στον σκομή της Καστοριάς και μέσα φαίνονται οι μπυλίτσες. Είναι κύλο, έχει μέσα βόλους. Και μάλιστα είναι και πάρα πολύ μεγάλο, θα τους δούμε σε μια αξονική παρακάτω. Αυτή είναι άλουθεν, γι' αυτό έχουν βάλει και αυτοί εδώ. Δεν αφανεί. Φαίνονται λοιπόν οι μπυλίτσες, οι οποίες είναι αρκετά μεγάλες, τα έξι χιλιοστά. Υπάρχει λοιπόν το κάτω μέρος που είναι οι μπυλίτσες, ζυγίζει 99,8 γραμμάρια, δηλαδή 100 γραμμάρια είναι αρκετά βαρύ. Το σωζόμενο ίσως του είναι 5,7, το σωζόμενο, γιατί θα προσθέσουμε και ίσως κάτι περισσότερο. Και μέγιστο πλάτος 5,1 εκατοστά. Περνάμε στο εργόμενο. Αυτό είναι ένα σκομή. Περνάμε στο εργόμενο. Είναι το δεύτερο, γιατί είναι μόνο το ίδιο, λοιπόν. Είναι το δεύτερο, είναι ζωόμορφο, έχει σχήμα σχεδόν ποινίου, αποστρογγελωμένα τα δύο άκρα, σώζεται ένα ρίχος, ένα ράμφος, μία μύτη και η γέννηση, μάλλον γιατί είναι σπασμένο, βλέπετε. Εδώ. Γιατί εδώ, εκεί, αυτό, να γυρίσουμε πίσω, παρακαλώ. Εδώ. Υπήρχε ένα δεύτερο, εντελώς σουρελιστικό το ριτόλιο. Επίσης, έχει προσμήξεις με χαλίκι, η όπτιση είναι κακή, σε καμηλή φωτιά, περίπου στους 500 βαθμούς, έχω την ενδίκωση. Κατά τόπος, λοιπόν, είναι καμμένο, είναι πολύ πρόχειρα πλασμένο. Κι αυτό ζυγίζει περίπου 100 γραμμάρια. Το ύψος του είναι 6,7 εκατοστά και το μέγιστο πλάτος 4,2. Και σε αυτό υπάρχει μία κοιλότητα. Εδώ είναι η ακτινογραφία από πάνω. Οι μπιλίτσες εδώ είναι πολύ μικρότερες από ό,τι στο άλλο. Βλέπετε πώς είναι. Η νέα όψη εδώ, νομίζω, είναι στο λετρίγωνο. Και βέβαια, φάνηκε στην ακτινογραφία και στην αξονική, ότι το περιεχόμενο, οι μπιλίτσες, δεν είναι χαλίκια ή από την άμμο να πει τάχους. Έχουν ίδια σύσταση από τη μασίλαντη τεχνική στα νοσοκονίκια. Και στα δύο, ότι η σύσταση είναι ίδια με τοξικαλικό περίβλημα, που σημαίνει ότι είναι πηλός. Γιατί θα δούμε στα Βαρκάνια, θεωρούν σε παρόμοις περιπτώσεις ότι μπορεί να είναι χαλή και μπορεί να είναι... Αυτό βρέθηκε το 93, στα 43 εκατοστά βάθος. Είναι η χερσαία φάση του λιμνέου οικισμού. Έχει πλέον διαμορφωθεί το νησί. Είναι η Τούμπα. Να περάσουμε στο επόμενο, παρακαλώ. Εδώ βλέπουμε την αξονική, μας δείχνει πολύ καλύτερα. Έχουμε τρεις... Μετά, εννιά μπιλίτσες. Στο μεγαλύτερο, σε αυτό που θεωρώ ότι είναι γυναική ο ιδόηλος, το στεοτοπηγικό. Και δεξιά φαίνεται πως είναι το ζώμα. Το ζωόμορφο. Να περάσουμε στο επόμενο. Εδώ έχουμε ένα μικρογραφικό ομοίωμα, το οποίο έχει μέγιστο ύψος, μόνο 4,3 εκατοστά, ως την κορυφή. Έχει ένα μικρό σπάσιμο, αλλά το ύψος του δεν είναι μεγαλύτερο. Αποτελείται από δύο όγκους, ο κάτω όγκος είναι ο κύλινδρος, ο οποίος περιβρέχεται από τέσσερις βαθιές χαράξεις και ο επάνω όγκος, που είναι κονικός, όπως βλέπετε, έχει φτιαχτεί με τόση φροντίδα, με τόση επιμέλεια, έχει εννιά σειρές... Δεν είναι καλή φωτογραφία. Έχει εννιά σειρές απομαστίδια. Έχει γίνει με πάρα πολύ μεγάλη φροντίδα, πάρα πολύ αγάπη, το ύψος τέσσερα κομματρία μέγεστο πλάτος του κάτω όγκου. Μόνο τρία εκατοστά, το λέω γιατί έχει πολύ μεγάλη σημασία, γιατί μέσα στα τρία εκατοστά, εξαιρούρος βάζουν τα τυχόματα και πάλι έχουν μπει μικροσκοπικές μπιλίτσες, είναι καταπληκτικό κι αν το δείτε από κοντά θα μην είναι... Άνοιχο. Το πάνω μέρος είναι τέσσερα κομματρία, δεν έχει σημασία. Το πλάτος του είπαμε είναι μόνο τρία εκατοστά του κυλίδρου, μόνο τρία εκατοστά και μόνο δύο ύψους εκατοστά κατά τη ψηλότερος ο δεύτερος όγκος. Είναι δωρεά, δεν γνωρίζουμε την προέλευση. Και να περάσουμε λίγο... Απούστηκε πριν ο ήχος, πολύ ωραία, γιατί είναι ανεπέστητος. Πρέπει να το βάλεις στο αυτί για να ακούσει. Να περάσουμε λίγο στη κατασκευή και στον πυλό και στη τεχνική. Γιατί έκανε και χρόνια κερανικά. Θεωρώ ότι κατασκευάστηκε... ή σε δύο φάσεις κατασκευάστηκα. Σε δύο φάσεις που σημαίνει τι? Ότι παίρνει μία μπάλα πυλού ο πλάστης και ο προϊστορικός το σύγχρονος. Όταν θέλει να κάνει το κάτω τμήμα. Ανοίγει με τον αντίχειρα την κοιλότητα σε εκείνα τα ειδόλια. Πλάνθει τις μπιλίτσες. Ή ακουστευνώσει μπιλίτσες πρώτα και τις βάζει στη συνέχεια μέσα. Αλλά αν τις βάλει όσο είναι νοπό ακόμα το αγίο ή το ειδόλιο είναι προκειμένο, αυτές θα κολλήσουν. Αν είναι λοιπόν έτσι, πιστεύω ότι θα πρέπει να έβαλε ο πλάστης να έβαλε άχειρα για να μην κολλήσουν οι μπιλίτσες. Ούτε μεταξύ τους δεν θα κολλούσαν ή θα είχαν ξεραθεί στον ήλιο. Αν τις έβαλε λοιπόν στο νοπό αγίο ή ειδόλιο θα πρέπει να είχε βάλει άχειρα για να μην κολλήσουν. Αν πάλι έκανε τη βάση, το κάτω τμήμα και τις μπιλίτσες θα άφησε να στερνώσουν στον ήλιο και στη πορεία έκανε το πάνω το τμήμα το οποίο έχει και πυρήνα και πλάστη και εκ των υστέρων, νομίζω ότι μάλλον αυτό είναι το πιο σίγουρο. Τη δραβηνία πρώτη φάση έκανε το κάτω μέρος, σεράθηκε στον ήλιο, έβαλε τις μπίλες και στη πορεία έκανε το επάνω, το οποίο όμως επειδή θα στερνούν αργότερα θα είχαν 10% του νερού, θα γίνονταν πιο μικρό. Πότε στη πορεία επάλυψε, νομίζω ότι αυτός κάπως έτσι θα πρέπει να ήταν ο τρόπος κατασκευής τους. Να περάσουμε λίγο τώρα στον ελλαδικό χώρο. Ναι, ναι, ναι. Ευχαριστώ. Από τη Θεσσαλία, μάμου βρέθηκε στη Θεσσαλία στο σπήλαιο της Θεότετρας αυτό το ιδόλιο τύπου βίντσα με τις σοπές. Το οποίο έχει ύψους μόνο οχτώ εκατοστά και βέβαια είναι κουδουνίστρα λίγο σχετικά με το κουβουζιαζά. Αλλά πάμε ακόμα πιο πίσω και βρίσκουμε στο ντορμοκό ένα πόδι τράπεζας το οποίο έχει μέσα μπιλίτσες. Και αυτό θεωρεί, τουλάχιστον στο άρθρο που έγραψα ο αρχαιολόγος, ότι, δεν ξέρω αν ήταν κι ο αναστοθέας, ότι είναι αρχαιότερο η μέση του αλλητικού, είναι γραπτό. Να περάσουμε τώρα στα Βαλκάνια. Για τη Θεσσαλία διάβασα, είδα στη βιβλιογραφία ότι υπάρχουν αρκετά αρκετά ιδόλια κουδουνίστρες στη Θεσσαλία. Ερώτησα συνανδερφό που έχει δει όλο το υλικό και μου είπε ότι δεν έχει βρει κάτι. Οπότε λοιπόν δεν έχω κάτι άλλο να δείξω για τη Μακεδονία, για Σιταγρούς, δικαιολιτάς. Επίσης διάβασα ότι υπάρχουν ανάλογα αντικείμενα δηλαδή, παραγωγής ήχου, ιδόλια τέτοια, αλλά δεν μπορέσα να δω, δεν είδα. Τώρα, αν κάποιος γνωρίζει, πολύ ευχαρίστω, θα ήθελα να το ακούσω. Αλλά όλα αυτά είναι πάρα πολύ διεδομένα στα Βαλκάνια. Μπορείς εμάς να είναι πολύ λίγα τα παραδείγματα. Είναι διεδομένα στα Βαλκάνια. Δεξιά είναι μια χελώνα. Οι κάζουν ότι έχει τρεις μπιλίτσες. Λένε ότι μπορεί να έχει και πολλοί χωρισσότερες, ο Χάνσεν. Και είναι Μαγγούρα-Γοργάννα, λέγεται. Στο Πιετρέλι της Ρουμανίας είναι πέντε χιλιόμετρα κάτω από το που πέσει. Οι ανασκαφείς, είναι Γερμανό-Ορμάνι, θεωρούν ότι ήταν μουσικό όργανο. Και μεν ποτουνίστρα, αλλά και μουσικό όργανο. Τις διαστάσεις δεν μπορούσαν, γιατί παίζει ρόλο. Ούτε ο ήχος. Δεν ξέρω πόσο έλθονος είναι. Λένε ότι ενδεχομένως να είναι μουσικό όργανο. Γιατί σύμφωνα με τη Μαρίνα Εσκου, υπάρχει πολλά ιδόλια σε σχήμα χορού διάταξης. Ήτανε για τελετές, για ρυθμούς, αυτοδεξιά. Και πάλι στον Χανσεν βρίσκω ότι υπάρχει από τον Τεβετά και είναι βουλγαρία. Είναι κοντά στο Πιετρέλι. Είναι Καράνοβου έξι. Βρίσκουμε αυτό το ανθρωπό μορφό ιδόλιο σε σχήμα βολυβού, το οποίο είναι μπίσικο δουνίστρα. Να πάμε... Υπάρχει βέβαια το γνωστό... Δεξιά είναι πέντη χιλιετία, το οποίο περιείχει 25 βιλίτσες στους γοφούς. Είναι συμπληρωμένο εκεί, είναι συμπληρωμένο εκεί, δεν έχει καμία σημασία. Αυτό είναι αρκετά μεγάλο, 18 εκατοστά. Πύλη ενανθρωπό μορφό ιδόλια από το Ρούσε δεξιά, το οποίο είναι κοντά στο Πιετρέλε, είναι στη βόρεια Βρυβερία, αριστερά από το Τελ Χόδμιτσα, και στο κέντρο είναι από τη Σουγή. Αριστερά και δεξιά είναι πάλι... Αυτά είναι αντίγραφα, γιατί πτέρθηκα σε ένα μουσείο. Είναι επίσης δουνίστρες. Και περνάμε... Όχι, το πληγούμενο παρακαλώ. Και περνάμε... Είναι δύο ιδόλια... Τα άλλα που δουνίστρες, λίγο μεγαλύτερα από αυτά του Βυσουλιού... Συγγνώμη λίγο να σας υπεθυμίσω τον χρόνο σας. Να προσέξετε. Κι εγώ σκεφτόμουν τι άλλη... Σύμφωνο με την Βιβούρτα, είναι έκφραση γονιμότητας... Έκφραση γονιμότητας είναι σε κατάσταση εγκλημοσύνης. Και να περάσουμε... Παρακαλώ, στην εποχή του Χαλκού, πάνη που δουνίστρες, επειδή υπάρχει πολύ μεγάλη έξαρση στην Ανατολική Μεσόλυβη, δηλαδή μεγάλη παραγωγή, είναι σε σχήμα κοκουβάγιας, θεωρούν ότι είναι παιδικό παιχνίδι. Αλλά όσον αφορά το κάτω, το οποίο φυλάσσεται εκτίθετο στο Μουσείο της Δαμασκού, βρέθηκε στην Ουγγαρίη, η κολουτού μου λέει ότι πρόκειται για... για μουσικό όργανο, σε ρυθμικές αιτελετές και όλα αυτά. Κατά τα άλλα, είναι χαρτηρισμένος σκουδονίστρες και εκτίθενται σε διάφορα μέρη του κόσμου. Και στην ΕΛΟΡΚΑ, το πρώτο χρόνο... Να περάσουμε στο επόμενο, παρακαλώ. Έχετε δύο λεπτά ακόμα. Ναι, εποχή του Χαλκού, πολιτισμός Λάουζης, κεντρική Ανατολική Ευρώπη είναι πτηνόγροφα και συνηθιζόταν διαβάζω ότι πρόκειται πάλι για μουσικά όργανα. Το ερχόμαι να παρακαλώ. Και περνάμε σε κάτι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Είναι ένα ιδόλιο ζώμαθο. Βλέπετε, σχήμα αρχούδας, το κεφάλι αρχούδας βρέθηκε στη Σιβυρία, είναι εποχή του Χαλκού, 2200. Θεωρούν οι ανασκαφές ότι πρόκειται πραγματικά για κουδονίστρα, είναι και μικροσκοπική και ότι μπορούσε κάποιος να την κρατήσει. Βλέπετε, υπάρχει ένα... Δεν μ' έρχεται η λέξη τελικά. Το επόμενο, για να μη σας... Εδώ έχουμε μία παιδική ταφή. Μάλλον πρόκειται για νύπλιο και πάνω του υπάρχουν, στο στήθος, υπάρχουν οκτώ κερατοειδή ιδόλια. Κάποιοι εξ' αυτόν λένε οι ανασκαφές ότι έχουν μέσα χαλί και κάτι και κάνουν ύπο. Και θεωρούν ότι ήταν μεδεμένα στη κούλια του παιδιού, ότι είχαν αποτροπαϊκό χαρακτήρα. Δεξιά, μία τελή μπάλα που βρέθηκε στον Джον Χιλιούκ, ανάσκατο που γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια, δύο διακόσια, θα μπορούσε να είναι και νοηθητικής εποχής, θεωρεί πάλι ο ανασκαφές ότι πρόκειται για παιχνίδι, ότι είναι κουδονίστρα. Εδώ είναι στη Κίνα, αυτό εκτίθεται, δεν εκτίθεται, είναι στη Κίνα, στη Βουστόνα, στην Ανοικαλά. Έχουν κάνει ευκαινογραφείο, όπως κάναμε και εμείς. Δύο μπιλίτσες από τρία μέρη το σώμα, το κύλο, το κεφάλι και ο λαιμός χωριστά. Εδώ περνάμε σε άλλες εποχές, Κυπριακή, Ερχαϊκή, έκτος αιώνας, και δύο φορμίσικοι κουδονίστρες από την Εαννή Κουζάνης. Αυτό πλώς κρατήστε το. Τώρα να περάσουμε λίγο στο διατάφτα, δηλαδή στο συμπέρασμα. Είπαμε, παιδί μου, την προσωπική μου εκτείνηση. Της σύγχρονης κουδονίστρας της κρατάει ένα παιδάκι και είναι πάρα πολύ ελευθερία. Της κρατάει και ένα μεγάλος προκειμένου να τον αλμουρήσει ή να το κάνει λίγο να ηρεμήσει. Τα δύο υγόρια από το δυσφυλλό είναι αρκετά βαριά. Δεν υπάρχει περίπτωση. 100 γραμμάτια υπέδεισε ένα παιδάκι. Αλλά και πάλι, και πιο ελεύθερη ήταν, δεν θα τα κρατούσε ένα παιδί ή θα μπορούσε να τα σπάσει. Το πιο μεγάλο, το ανθρωπό ομορφό, θα μπορούσε να... Επειδή ο ήχος του είναι δυνατός, θα μπορούσε να περισσεύχεται σε κάποια γιορτή, σε τελετή. Το δεύτερο, το ζωοομορφό, νομίζω ότι, επειδή ο ήχος του είναι ασθενέστερος, θα ήταν μόνο κουδονίστρα. Ένα παιδάκι δεν θα μπορούσε... Δεν νομίζω ότι θα τα έδιναν σε παιδιά γιατί θα τα έσπαναν. Ένας μεγάλος θα μπορούσε ίσως να το κρατήσει, να το κουνήσει για να κινητεί ένα παιδάκι. Και αν περάσουμε στο τελευταίο, στο ομοίωμα από το Μουσείο του Βόλου, νομίζω ότι αυτό πρέπει να το έχει φτιάξει μια ανομά για τον μωρό της γιατί είναι φτιαγμένο με πάρα πολύ μεγάλη αγάπη, με πάρα πολύ φροδίδα. Τα πλαστικά στοιχεία, παρόλο που είναι μικροσκοπικό, ουσιαστικά είναι τα δύο εκατοστά του κινήδου, γιατί η κορυφή δεν μετράει. Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον. Πιστεύω ότι αυτό, ότι είναι απριόρικο κουδονίστρα. Όχι, βέβαια, στα χεράκια του παιδιού, αλλά στα χεράκια ενός ενήλικης για παιδάκι, γι' αυτό είμαι σίγουρη. Οι Ρισθεν Παρόδο, επειδή έπηξαν τη χελώνα και μιλούσαν για τελετές και μουσικά όργανα, βρέθηκαν στο γιαχούε και έχουν βρεθεί και διάφορο μουσικά όργανα από πτυνά ποιόν. Βρέθηκαν πάνω σε ταφέ, βρέθηκαν πάνω σε μία ταφή, ένα σε κέφαλο άλλα, δεν τα έγραψε γιατί ήταν ανεπιφεστικό. Βρέθηκαν οχτώ και λίφοι χερνουνών και δίπλα βρέθηκαν τα λιθαράκια. Πιστεύουν, λοιπόν, οι ανασκαφείς Αμερικανοί και Κινέζοι, είναι κοινή ανασκαφή, θεωρούν ότι ήταν μουσικό, ότι ήταν πάνω στο στήθος ενός σαμά για τελετές. Και αυτό πάει πάρα πολύ πίσω, πάει 7.000 χρόνια. Και μάλιστα υπάρχουν και 11 σύμβολα χαραγμένα και θεωρούν ότι είναι η αφιότερη γραφή, πιο πολύ δευτερό τώρα. Αυτά. Σας ευχαριστώ πολύ. |
