| : Καλημέρα σας. Καλώς ήρθατε σε αυτή τη διαδικτυακτή συζήτηση, μια από τις 10 που θα γίνουν σε πλαίσιο των εορτασμών για τα 10 χρόνια από το βραβείο που έλαβε η Δημόσια Κεντρική Βιοθήκη της Βέρειας, την οποία ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση. Μου δίνεται αυτή η ευκαιρία να βρίσκω μέσα στον κύριο και από μακριά. Πολύ θα ήθελα να είμαι στη Βέρεια να σας πω την αλήθεια μου και να κάνω αυτή τη συζήτηση όλοι μαζί. Μου δίνεται λοιπόν αυτή η ευκαιρία να συντονίσω αυτή τη συζήτηση υπό φορά τη μουσική. Μαζί μου βεβαίως έχω εκλεκτή παρέα. Έχω τέσσερις ανθρώπους οι οποίοι ζούνε, τους αρέσει η μουσική, παίζουν, γράφουν, μέσα από αυτοί άλλοι όχι ακριβώς αλλά δεν έχει σημασία και ίσως είναι ακόμα καλύτερα. Και μαζί τους λοιπόν θα σας συζητήσω διάφορα πράγματα. Θα ξεκινήσω να σας τους παρουσιάζω. Θα ξεκινήσω από την κυρία της παρέας, η κυρία Ελένα Μουδήρη Χασιώτου, η οποία είναι γέννημα θρέμα της Βέρειας από ό,τι καταλαβαίνω. Ναι, ναι, ναι, ακριβώς. Και σπούδα σε θέατρο στην Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστορικτήτριου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Έκανε μουσική. Έχει σπουδάσει το κρατικό 2, από ό,τι βλέπω. Έχω, ναι, έχω ασχοληθεί. Ωραία. Και έχει ζήσει από το 2013 στην Πόλη, μέχρι το 2017. Έχουμε συμπέσει ακριβώς, στο ίδιο διάσταμα ήμουνα και εγώ στην Πόλη. Α, ναι, ακριβώς, ναι, ναι. Στην Κωνσταντινούπολη, ας το πούμε, γιατί τώρα Πόλη, μαζί με τη μουσική και Πόλη, για να το ξεκαθαρίσουμε για τους ακροατές. Για λύτερα, μια είναι η Πόλη. Τώρα, εντάξει, όντως, στην Κωνσταντινούπολη. Συνδρύθη λοιπόν το Synaphi 3, ένα πολύ ωραίο μουσικό συγκρότημα που παίζει αρκετοί οθωμανικοί και τουρκικοί παραδοσιακοί μουσικοί, αλλά και άλλο ρεπερτόριο, κυρίως παραδοσιακό. Διευθύνει τη χοροδεία Νεφες στη Θεσσαλονίκη, όπου με μιλάτε αυτή τη στιγμή, και τη χοροδεία Δάφνες, η οποία ανήκει στη Μητρόπολη Δέρκον, Κωνσταντινούπολη. Καλώς ήρθατε λοιπόν. Καλώς σας βρήκα. Θα ξεκινήσουμε από εσάς, μετά όμως από μια μικρή παρουσίαση και των υπολοίπων, των τριών κυρίων της συζήτησής μας. Κάτω αριστερά, με την πλέον επαγγελματική συνείδηση και το πλέον επαγγελματικό μικρόφων, είναι ο κύριος Τάστος Σαρειόγκλου, ο οποίος γεννήθηκε αυτός στη Βέρεια. Γεννήθηκε το 2002, οπότε τι χαρά να έχουμε έναν άγγουρο 18 χρονών στον παρέαμα. Αγαπά πολύ τη μουσική, ξεκίνησε μαθήματα πιάνου, φίτησε το Μουσικό Γυννάσιο Κελίκιο της Βέρειας, και σπουδάζει στο Κρατικό Δίδος Σαλονίκης με την Άννα Χατζίση Μεωνίδου. Σπουδάζει πιάνο, σωστά, κύριε Σαρειόγκλου. Μην το φοβάστε, μιλήστε γιατί δεν σας ακούμε τώρα το μικρόφωνο που ήταν κλειστό αυτή τη φορά. Όχι, τώρα δεν σας ακούμε. Θα συνεχίσω εγώ ή θα το φοβήρετε εσείς. Είμαι σίγουρος ότι ένας 18 χρονος ο οποίος σπουδάζει αυτή τη πιάνο, και ενεργώς, καλλιτεχνικά, θα έχει πολλά να μας πει. Επάνω, αριστερά όπως τους βλέπω εγώ, μάλλον στα δεξιά θα έλεγε κανείς, ή στα αριστερά μου τώρα, όπως θα το λέω, είναι ο κύριος Σούλη Λιάκος, ο οποίος σπουδάζει κλασική κιθάρα και αντραθεωρητικά. Γεννηθήκατε στην Βέρεια, κύριε Λιάκο? Και στην Βέρεια, πραγματικά. Και εσείς γέννημα θρέμα, όλοι γέννημα θρέμα είστε, μόνο εγώ λοιπόν, δυστυχώς. Έχει εκδόσει λοιπόν, γράφω πολύ μουσική, έχει εκδόσει πέντε προσωπικούς δίσκους, με τον τελευταίο να είναι το 2019, το οποίο λέγεται «Λε, λε», σωστά? Ναι, ναι. Πολύ ωραία. Έχει γράψει μουσική για θέατρα, παιδικές σκηνές, δοκιμαντέρ, έχει συνεργαστεί με τραγουδιστές όπως ο Νίκος Γιόγαλας, ο Βασισίδης Λέκας, η Γλυκερία, ο Ηλίας Λογοθέτης και άλλους. Ζεί και εργάζεται λοιπόν στη Βέρεια, σχόλτος του επάγγελμα του φαρμακοποιού, οπότε μπορεί να είστε μια οικία, πώς θα λέω, ένα οικείο πρόσωπο και για άλλους λόγους, σε πολλούς από αυτούς που μας παρακολουθούν. Σωστά? Ναι, ναι. Ωραία. Κύριε Σαριώγλ, εντάξει το μικρόφωνο σας. Ωραία. Τέλεια, ωραία, πάρα πολύ ωραία. Και ο τελευταίος, αλλά όχι έσχατος, ο κύριος Νικολόπουλος. Γεννήθηκε εκείνος στη Βέρεια, από το 2013, δραστηροπήτης της σύνθεσης μουσικής για θεατρικά έργα, ταινίες μικρού μήκους και διαθυμιστικά στον Ελλάδο και στο εξωτερικό. Έστειλε, μου γράφει ότι η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Βέρειας έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση της πρώτης του διχογραφικής δουλειάς, η οποία λέγεται Deviation, είναι του 2017, και αυτός μέρος των διχογραφήσεων έλαβαν χωρίς στο στούδιο της, στο Media Lab, δηλαδή, και σίγουρα θα έχουμε κάτι να συζητήσουμε εκεί πέρα. Καλώς ήρθατε κι εσείς. Καλημέρα και από εμένα, ευχαριστώ πολύ. Όλοι ωραία. Λοιπόν, θα ξεκινήσω όπως είπα και με την κυρία της παρέας, και μετά θα σας ανακατέψω λιγάκι προσπαθώντας να σας βάλω σε ένα κλίμα. Η πρώτη ερώτηση, έχω φτιάξει μια σειρά ερωτήσεων, θα το πάμε έξι με σειρές ερωτήσεων και θα δούμε πώς θα μπορέσουμε να συζητήσουμε μεταξύ μας. Έλεγε ότι αν πιστεύετε ότι η μουσική, η δικιά σας ή αυτή που παίζεται, επηρεάζει την καθημερινότητα της πόλης στην οποία ζείτε. Οπότε οι τρεις κύριοι που ζουν στη Βέρια θα μας μιλήσουν κιόλας και για τη Βέρια. Και η κυρία της υπόθεσης σίγουρα θα μας πει πάρα πολλά πράγματα για την πώς η μουσική της, αυτή που κάνει ή που γράφει, έχει επιρροή στην καθημερινότητα της πόλης στην οποία ζει, αν το πιστεύει. Κυρία Μουδήρικα. Καταρχήν να πω ότι τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι κυρίως με την παραδοσιακή μουσική. Ή τέλος πάντων είναι νέες συνθέσεις, κάπως σχετίζονται με την παράδοση ως προς το ύφος, ως προς το οργανολόγιο. Σκεφτόμουν έτσι αυτές τις μέρες, από τότε που μας στείλετε τις ερωτήσεις, πώς και αν επηρεάζει την καθημερινότητα. Και η πρώτη πρώτη σκέψη που μου έρθε στο μυαλό είναι ότι, δεν ξέρω αν την επηρεάζει, αλλά ξέρω ότι υπάρχει παντού και υπήρχε ανέκαθεν. Δηλαδή ζώντας στη Θεσσαλονίκη, περπατώντας, βλέποντας την αρχιτεκτονική, βλέποντας τα χρώματα, τη θάλασσα, την αναγλυφότητα, είναι σαν, αυτή μουσική να έχει ακουμπήσει επάνω και υπάρχει και συνεχίζει να υπάρχει. Δηλαδή μέρος της συστασίας της πόλης, εννοείται, έτσι? Ναι, νομίζω ότι είναι πια μέρος του χαρακτήρα της πόλης, όχι πια, χρόνια τώρα. Και η αλήθεια είναι ότι από την αρχή που άρχισα, δηλαδή περίπου τα τελευταία δεκαχρόνια, να ασχολούμαι πιο σοβαρά ή πιο βαθιά με αυτή τη μουσική, άρχισα να βλέπω και τη βαθύτερη σύνθεσή της. Να πω ένα παράδειγμα, κάνοντας μια συναμβλία, κάθε φορά που κάνουμε μια εμφάνιση, βλέπω ανθρώπους να ξεπηδάνε σαν, δεν ξέρω πώς να το πω, σαν έκπληξη. Και να λένε, δεν είχα σχέση με αυτή τη μουσική, αλλά σαν μνήμη υπάρχει, σαν κάπως με αφορά, σαν να είναι ένα μυστικό που σιγά σιγά ξετυπλώνει. Δεν ξέρω, κάπως έτσι εγώ το βιώνω και αυτό συμβαίνει. Θα πάω λίγο πιο κάτω και να ρωτήσω κάτι. Πιστεύετε, έτσι επειδή ζητάς Θεσσαλονίκη, η Θεσσαλονίκη έχει ένα μακρό οθωμανικό παρελθόν, ήταν μια μητρόπολη της οθωμανικής αυτοκρατορίας, βεβαίως με όλα αυτά τα στοιχεία, τα ελληνικά, εβραϊκά, και όλες αυτές είναι οι μεγαλοπολεις, οι καλές, έχουν από όλα μέσα. Πιστεύετε ότι αυτό έχει και κάποια αποτύπωση στη μουσική πραγματικότητα της, εντάξει, είναι προφανές ότι η μουσική της, έχει κάποια αποτύπωση όπως το περιγράψατε? Απόλυτα έχει αποτύπωση. Δεν ξέρω αν έχει αποτύπωση σίγουρα στον τρόπο που έχει διαμορφωθεί η μουσική, εδώ στην περιοχή. Τώρα ως προς τις νέες συνθέσεις δεν μπορώ να πω ακριβώς, γιατί εξαρτάται από το πόσο καθένας έχει ασχολεί, αλλά σίγουρα το φέρει πάνω του. Αυτό που λέω με τη μνήμη και τις εικόνες, δεν ισχύει μόνο για τον ακροατής, ισχύει και για τον ερμηνευτή ας πούμε ή τον συνθέτη. Είναι μια αφέροχη μνήμη δηλαδή αυτό εννοείται. Ακριβώς. Και σίγουρα υπάρχουν και άνθρωποι διαφορετικών καταγωγών, όπως είπαμε, στο Σταυροδρόμιο, που ακόμα συνεχίζουν να ζούν, ανήκουν στις πιο μικρές πια κοινότητες, όπως λέμε Εβραίων, Αρμένων και τα λοιπά, Τούρκων, το οποίο συνέχεια ξεπηδά μπροστά σου, συνέχεια έρχεσες επαφή, δηλαδή γίνεται ένα δίκτυο αυτόματα, που φέρνεις μέσα σε αυτόν τον κόσμο, το οποίο έχει πάρα πολλούς δρόμους και δρομάκια και στενάκια, που κάπως σου ανοίγουν δύο δούλους. Κύριε Λιάκο, η ίδια ερώτηση και σε εσάς. Η μουσική, η δική σας, γιατί εσείς γράφετε και πολλή μουσική, πιστεύετε ότι επηρεάζει η καθημερινότητα της πόλης στην οποία ζείτε? Ναι, στην Βέρια. Κοίταξε, η μουσική που γράφω κυρίως επηρεάζει την καθημερινότητα τη δική μου. Υπό αυτή τη μορφή, ενδεχομένως, και από αυτή την έννοια δεν ξέρω αν επηρεάζεται, μέσω εμού όμως, η πόλη είναι ένα μέσο που για μένα η μουσική, για να μπορώ να αντέχω με λίγα λόγια αυτή την πόλη. Θα σας κάνει καλύτερη τη ζωή, δηλαδή. Εάν έχετε παράπονα και εσείς στη Βέρια, τι να πω… Δεν έχω παράπονα. Κοίταξε να δεις, όπου και να είμαι, το πράγμα που θα σου έλεγα, ακριβώς είναι ένα μέσο. Για μένα η μουσική είναι ένα μέσο. Απλώς, επειδή έχω μια έφεση προς αυτό το πράγμα, μπορώ μέσω αυτού να κάνω αυτό το αδιαμόρφωτο που υπάρχει μέσα μας, στο καθένα, σε μένα. Δηλαδή, βρίσκει πιο εύκολα έκφραση και διέξοδο μέσω της μουσικής. Υπό αυτή την έννοια, δηλαδή το άγνωστο μέσα, να το κάνω λιγάκι πιο γνωστό, πιο σαφές, μέσα από τη γλώσσα της μουσικής. Και αυτό με βοηθάει τόσο ώστε να μπορώ και να συνειδητοποιώ τι έχω να κάνω μπροστά μου και να μου ξυσορροπεί λιγάκι αυτόν τον εσωτερικό δαίμονα που έχουμε όλοι μας και οι οποίοι τρέχουν… Ναι. Μπορούμε να κάνουμε μια λίγο πιο εξειδίκευση, πιο προσωπική από εσάς, γιατί έχει ενδιαφέρον. Εσείς είστε φαρμακοποιός. Ναι. Άρα δίνετε πράγματα, ξέρετε, και οι άνθρωποι γίνονται καλά. Βεβαίως. Έτσι είναι και η μουσική, σας φαντάζομαι. Έτσι ακριβώς είναι. Ναι. Πότε… Πέριε ρωτάω. Πότε αποφασίσατε να μην γίνετε επαγγελματίας μουσικός και να γίνετε φαρμακοποιός και να είστε και μουσικός. Και πώς διαχειρίζετε αυτό το δυτό σας εαυτό. Μπράβο, θα μπορούσα να γίνω επαγγελματίας μουσικός. Ναι, γι'αυτό. Ευτυχώς που έγιναν έτσι τα πράγματα και δεν έγινα για το δικό μου χαρακτήρα. Ισορροπώ καλύτερα όταν έχω εναλλακτικές. Ότι μπορώ και συνομιλώ με δύο άκρα. Ναι. Και έτσι αισθάνομαι και πιο χρήσιμος και προς την κοινωνική μου παρουσία στην πόλη. Στην καθημερινότητά μου στη ζωή. Στο φαρμακείο, αν θέλετε να πει. Αλλά και στη μουσική γίνομαι πιο δημιουργικός. Έχετε έτσι έντονη παρουσία στην πόλη ως μουσικός. Δυστυχώς δεν έχει τύχει. Δεν νομίζω να έχω έντονη παρουσία. Όχι, δεν έχω παρουσία. Παίζετε μουσική ζωντανά, κάτι τέτοιο. Κοίταξε να δείτε. Τώρα που λένε σηκώθηκε ο Βλάχος να χορέψει και σπάσε τα δουλειά να πούμε. Ήταν να κάνουμε συναυλία τώρα στις 5 Δεκεμβρίου στην Ιβέρια. Μετά από πολλά χρόνια. Κάνω αλλά δεν κάνω συχνά. Και τώρα με τον κορονοϊό και μεγάλη συναυλία, τέλος πάντων, δεν έχω παρουσία. Αλλά είναι γιατί χρησιμοποιώ κυρίως τη μουσική σαν ένα μέσο αυτογνωσιακό. Ναι, καταλαβαίνω ότι λέτε. Αυτό είναι πολύ σημαντικό που είπατε, το αυτογνωσιακό. Και αυτό θα το γυρίσω στον κύριο Νικολόπουλο και θα πω σε συνδυασμό με την ερώτηση αυτή που βρίσκεται στο ΝΑΕ και αν η μουσική που είτε παίζετε είτε κάνετε εσείς επηρεάζει, πιστεύετε την καθημερινότητα στην οποία ζείτε. Αλλά ας το δούμε και λίγο, ας πάρουμε μια μικρή πάσα από το προηγούμενο ομιλητή. Θέλω έτσι λίγο να μου περιγράψετε. Είναι αυτογνωσιακή αυτή η διαδικασία για εσάς? Σίγουρα είναι αυτογνωσιακή αυτή η διαδικασία. Και πολλές φορές εγώ σκέφτομαι ότι μέσω της μουσικής που φτιάχνω μπορώ εγώ ο ίδιος να αλλάξω καθώς μένω. Άρα αυτό έχει μια ανταπόκριση στην πραγματικότητα της καθημερινότητας της πόλης στην οποία ζείτε, πιστεύετε? Κοιτάξτε, έχω ίσως ακούσει το λίγο πεσιμιστής αυτό αλλά πιστεύω ότι είναι μεγάλη κουβέντα να πω πως επηρεάζει τη ζωή της πόλης. Είμαι πιο κοντά στην τοποθέτηση της Έλληνας γιατί μιλάμε για... η μουσική με την οποία εγώ έτυχε να ασχολούμαι έχει να κάνει με πρωτότυπες συνθέσεις περισσότερο. Μπορώ να πω ότι περισσότερο επηρεάζεται παρά επηρεάζεται την καθημερινότητα της πόλης. Εντάξει, ξέρετε δεν είναι κάτι κενοφανές... Σίγουρα. Το ξέρετε καλά και εσείς είστε σίγουρος. Μιλούσαμε για αυτή την περίφημη absolute music. Absolute music λέγαμε στα γερμανικά και ήταν αυτή η αντίληψη της απομονωμένης από την πραγματικότητα μουσικής. Όχι, σε καμία περίπτωση απομονωμένης από την πραγματικότητα. Σίγουρα βαθιά συνδεδεμένης με την πραγματικότητα και με τα γεγονότα που τρέχουν. Και σίγουρα ο καθένας μας αφήνει μία πινελιά πάνω σε αυτό απλά δεν μπορείς να πεις ότι αυτό το κάτειο δίνει τον παλμό στην πόλη. Όπως τύχαινε η Βέρια κάποτε τη δεκαετία του 80 ή του 90 να έχει μια ελληνική rock σκηνή για την οποία ο κόσμος έβγαινε, μιλούσε για αυτή, συζητούσε και γίνονταν πράγματα. Δεν υπάρχει το ρεύμα. Δεν ξέρετε αυτή τη rock σκηνή... Δεν ξέρω πιο πολύ από... Ίσως τους ξέρετε και εσείς όταν έγιναν πιο πανελλαδικά άγνωστοι. Τα μωρά στην φωτιά που ξεκίνησαν από τη Βέρια τα ξύλινα σπαθιά. Αλήθεια, είναι από εκεί. Ναι, ναι, βέβαια. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει και μία πόλη η οποία γεννά τέτοια φαινόμενα, έχει ένα ενδιαφέρον στη μουσική. Δεν είναι τώρα το κάτι τυχαίο. Δεν είναι και μία πόλη που, πώς το λένε, έχει... Εντάξει, η Βιβλιοθήκη, όπως έχετε καταλάβει, έχει και παίξει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο, αλλά αυτό έρχεται λίγο αργότερα. Αυτό που λέτε εσείς, που το παιδικράφετε, ότι είναι την 1280, έτσι δεν είναι? Ναι, εκεί νομίζω έγινε η αρχή, τουλάχιστον και αυτά τα συγκροτήματα που αναφέρω εγώ. Και αυτό, νομίζω, έρχεται να πατήσει και πάνω σε αυτό που είπε και ο κύριος Λιάκος, ότι ίσως ήταν και μία... η μουσική μία απόφαση για να μπορέσει κάποιος να τα καταφέρει στην πόλη. Ναι. Ήταν η απάντηση μπροστά σε κάτι που αντιμετώπιζε ίσως τότε. Και το έχουμε δει και με πόλεις του εξωτερικού αυτό. Ναι, σωστά, έχετε δίκιο σε αυτό που λέτε. Είπαμε και άλλα πολλά παραδείγματα τέτοια. Έχει πολύ δίκιο, ειδικά στη Γερμανία. Ή στην Αγγλία, ίσως. Στην Αγγλία, βέβαια. Στην Αγγλία, κατεξοχή, είναι επίσης με το punk της δεκαετίας του 70. Ναι, έχετε δίκιο. Ναι, ή κάποιες με βιομηχανικές πόλεις, ας πούμε, που βγάζανε λουλούδια. Ναι, ναι, ναι. Ένα περίεργο βράδυ. Σωστά, σωστά, σωστά. Ωραία. Ήρθε η ώρα να ακούσουμε τον Βενιαμί της παρέας του κ. Σαριόγλου. Ήδια ερώτηση. Τι μουσική γράφετε, μουσική? Δεν σας ακούω. Λουλούδι. Τώρα σας ακούω. Ωραία. Θα μιλήσατε λίγο πιο δυνατά για να σας ακούει και ο κόσμος από μακριά. Εντάξει, εντάξει. Γράφετε, λοιπόν, μουσική. Γράφω μουσική, ναι, αλλά η αλήθεια είναι ότι ακόμα τα περισσότερα είναι σαν ένα φάκελο στον υπολογιστή μου και δεν έχουν έβγει παρά έξω. Δεν τα δείχνετε σε κανέναν, δηλαδή. Εντάξει. Ακόμα όχι, γιατί είμαι πολύ αυστηρός με τον εαυτό μου, ίσως. Έχω ανεβάσει κάποια στο Facebook και στο Instagram. Ωραία. Θα πούμε να τα ακούσουμε. Ναι. Μέσα από κάποιες συναυλίες, ίσως, που έχω κάνει, μπορεί να... Στη Βερία? Ναι. Στη Βερία, ναι. Παίζετε πιάνο μόνο, μου φαίνεται πως παίζετε και σαξόφωνο. Παίζω πιάνο και σαξόφωνο επειδή μου αρέσει η τζάζ, ήταν έτσι ο λόγος για να το ξεκινήσω. Ποιος είναι ο αγαπημένος σου συνθέτης τζάζ, έχω περίεργεια. Δεν μπορώ να βρω κάποιους συγκεκριμένους, μ' αρέσουν. Σ' αρέσει την τζάζ, όμως, ε? Ναι, γενικότερα. Και η σύγχρονη. Η σύγχρονη τζάζ, μ' αρέσουν, οκ, ωραία. Άρα λοιπόν, αυτές τις συναυλίσσεις που τις κάνατε στη Βερία? Είτε με την ΚΙΕΠΑ, είτε... Σε ανοιχτούς χώρους, σε μαγαζιά... Σε ανοιχτούς χώρους, είπα και σε διάφορα μαγαζιά. Όχι πολλά, όμως, γιατί γενικά δεν γίνονται και πολλά τελευταία live. Εντάξει, τώρα... Μόλις την κατάσταση. Ναι, υπάρχει μια δυσκολία, είναι αλήθεια. Έχετε όμως πολλές ευκαιρίες στη Βερία να επηρεάσετε κόσμο με τη μουσική σας. Γιατί, άμα παίζετε live, σίγουρα τον επηρεάζει. Δεν υπάρχει φιλότητα. Ναι, σίγουρα. Και η μουσική που θεωρώ πως παίζω δεν απευθύνεται τόσο στην ηλικία μου και στις ομιλικούς μου. Αλλά, παρόλα αυτά, έρχονται συμμαθητές μου και φίλοι από το σχολείο και μου λένε ότι... Ξέρεις, μου άρεσε πολύ αυτό που έπαιξες, μπήκα στο YouTube, το έψαξα και... Ναι. Στείλε μου κι άλλα τέτοια. Ναι. Γιατί συνήθως στην ηλικία μου τώρα τα παιδιά πιο πολύ ακούνε πράγματα που απέχουν πολύ από τα σοβαρά είδη όπως η κλασική, η τζάζι, η παραδοσιακή. Καταλαβαίνω. Αν καταλαβαίνετε τι λέω. Ναι, ναι, καταλαβαίνω απόλυτα. Αυτή την παίρνω πάσα από εσάς και πηγαίνω στον κύριο Λιάκο για να κάνω μια σχετικά εμβόληση, η οποία θα πάει όμως και παρακάτω στη δεύτερη ερώτηση που σας έχω στείλει. Υπάρχουν στεγανά, πιστεύετε, στο ότι ακούει η ηλικία κάποιος. Από την άποψη, δηλαδή, καταλαβαίνετε τι εννοώ. Αυτό που είπε και ο κύριος Σαρειόγλου τώρα, ότι τα παιδιά στην ηλικία μου δεν ακούνε αυτή τη μουσική. Υπάρχουν αυτά τα στεγανά ή απλά κάτι στο μυαλόμα. Δεν ξέρω πραγματικά. Αυτό είναι προς γερεύνηση. Δεν έχω και μεγάλη πρόσβαση, βέβαια, σε πολύ μικρές ηλικίες. Βέβαια, αυτό που βλέπω στον δρόμο, τυχαία, τα παιδιά του δημοτικού ή ξέρω, μικρές τάξεις του γυνασίου, ακούνε συγκεκριμένα πράγματα. Αυτά που φένται από στα έξω. Τώρα στο σπίτι μπορεί να υπάρχει μια επιρροή τι ακούν οι γονείς και τι ακούν γι' αυτά. Αλλά νομίζω ότι υπάρχουν στεγανά. Πρέπει να υπάρχουν. Δεν ξέρω. Υποθέτω ότι πρέπει να υπάρχουν. Γιατί ακούνε πράγματα, πολλές φορές έχει τύχει να βρεθώ σε πιτσιρικάδες, ακούνε πράγματα τα οποία δεν ξέρω καν τι είναι. Ένα πράγμα ράπα, παρέμως χάρη, ή ένα σκυλάδικο. Και το σκυλάδικο μπορεί να είναι… Μπα, δεν είναι. Το σκυλάδικο από το σκυλάδικο. Νομίζω, νομίζω ότι είναι έτσι. Είναι ένα πράγμα που δεν το ξέρω τι είναι αυτό το πράγμα. Ναι, καταλαβαίνω τι είναι. Να ρωτήσω κάτι. Εσείς ποιο θέλετε, λοιπόν, το μεγαλύτερο προσωπικό όφελος που έχετε από την ασχόλησή σας με τη μουσική. Τι έχετε κερδίσει από όλα αυτά. Εγώ? Ναι, εσείς κύριε Λιακώνα. Είναι αυτό που είχα πει και προηγουμένως. Η μουσική μου δώθηκε η ευεργεσία το να μπορώ να κάνω φανερό κάτι που είναι αδιαμόρφωτο μέσα. Ναι. Κάτι χαωτικό δηλαδή έρχεται και παίρνει την επέμορφη. Και αυτό το αποτέλεσμα είναι να έχεις μια ισορροπία, να έχεις μια αρμονία μέσα σου. Μιλάμε για μια αρμονία. Το βάζετε σε τάξη δηλαδή όταν ασχολείς με τη μουσική. Φυσικά μπαίνει σε τάξη. Αυτό είναι το πρωταρχικό επίπεδο. Δεν λέμε τώρα μετά η αποδοχή. Γιατί παίζει και αυτό σε δεύτερο επίπεδο. Είναι και η αίσθηση ότι ανήκεις κάπου μέσω της αποδοχής. Ό,τι ακούς τα τραγούδια σου να παίζουν στα ραβιόφωνα και αυτό το πράγμα σου δημιουργεί μια αίσθηση πληρωότητας ανάλογα. Αλλά η πρώτη πληρωότητα είναι κατά τη διάρκεια της δημιουργίας. Δηλαδή που είσαι μόνος στο σπίτι και γράφεις και δημιουργείς. Νομίζω είναι μια ανεπανάληπτη στιγμή που δεν μπορούν να κοινωνήσουν οι άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι δημιουργοί. Μπορεί να είναι δημιουργοί σε κάτι άλλο. Αν αφορά τη μουσική δεν μπορεί να εκφραστεί αυτό το πράγμα. Είναι καθαρά βιωματική στιγμή. Ό,τι και να σου πω θα είναι λίγο. Τώρα όσο πάντα τα τραγούδια ακουστούν ή δεν ακουστούν εκεί δεν νομίζω να επηρεάζει και πάρα πολύ. Τι να επηρεάσει. Μπορεί να επηρεάσει κάποιο άτομο το οποίο ενεπνεύστη ή μπήκε σε ένα τρυπάκι εκείνη την ώρα ή οτιδήποτε είναι μια αφορμή να αρθεί να συζητήσει να αλλάξει απόψεις, να δημιουργήσει μια κοινωνικότητα και μια σχέση. Και στο κάτω κάτω η τέχνη αυτό είναι. Σχέση, δεν είναι κάτι άλλο. Αντιλαμβάνομαι καλά αυτό που λέτε. Γιατί η μουσική είναι και μια άλλη τέχνη. Δηλαδή όταν δεν παίζεται, υπάρχει στην παρτιτούρα την οποία μπορούμε να την καταλάβουμε εμείς που διαβάζουμε μουσική. Αλλά όλος ο υπόλοιπος κόσμος, αν η μουσική δεν έχει υπογραφηθεί ή δεν παίζεται, έχει μια δυσκολία κατανοησης. Δεν είναι ένας πίνακας που τον βλέπεις απέναντι. Ναι, πρέπει να υλοποιηθεί, πρέπει να βγει προς τα έξω ούτως ώστε να πάρει σάρκα. Αλλά αυτό έχει σχέση με τους άλλους, στη σχέση σου με τους άλλους. Το πρώτο έχει σχέση τη σχέση σου με σένα. Αλλά ο δημιουργός κυρίως, μιλάμε για τον σοβαρό δημιουργό, κυρίως τον ενδιαφέρει και εκφράζεται μέσω του πρώτου επίπεδου. Ναι, καταλαβαίνετε λέτε. Καταλαβαίνετε. Το όμως αυτό από μόνο του, μπορεί να γράφω μουσικές και να τις έχω στην άκρη, είναι κάτι, είναι πολύ σημαντικό, αλλά δεν δημιουργεί τη σχέση με το σύνολο. Γιατί και ο καλλιτέχνης έρχεται αυτή τη στιγμή, είναι ο διάμεσος ανάμεσα στο άλλο που λέγαμε, έτσι, στο αδιαμόρφωτο, μπρος στο… Ναι, καταλαβαίνω. Μέσω του εαυτού του έρχεται και το κοινωνίζει τους ανθρώπους. Και μέσω του έργου κοινωνεί και ο ίδιος με τους ανθρώπους. Σωστά. Σωστά. Κύριε Νικολόπουλε, σας βλέπω ότι κουνά το κεφάλι και συμφωνείτε. Ναι, ναι, πράγματι. Οπότε θα γουρίσω προς τα εσάς και θα σας ρωτήσω, βέβαια, τι είναι το μεγαλύτερο προσωπικό όφελος που έχετε από την ανασχόληση με τη μουσική, αλλά θέλω λίγο να το πάρετε και από εκεί, το άφησε ο προηγούμενος σου ομιλητής, και επειδή είδα ότι συμφωνείτε, λίγο να μου αναπτύξετε αυτό, να μου πείτε πώς το βλέπετε. Ναι, βέβαια, αν ήταν, να πούμε, μόνο ένα, είχα διαλέξει κάτι άλλο να πω, αλλά όσο μιλούσε ο κύριος Λιάκος, συμφωνώ ότι η δημιουργία τουλάχιστον φέρνει μέσα σε μια προσωπική αρμονία και είναι πράγματα που έχεις στο κεφάλι στη ψυχή σου, που δεν ξέρεις πού να τα κατατάξεις ή πώς να τα εκφράσεις και πράγματι έρχεται η μουσική, η δημιουργία της μουσικής, και στα βάζεις σε μια τάξη. Ή μάλλον σου λέει ότι, αν δεν στα βάζεις σε τάξη, τουλάχιστον σου βοηθάει να καταλάβεις περίπου τι είναι αυτό που ένιωσες. Ακούς τι είναι αυτό που ένιωσες, ίσως. Ναι. Και έχει μεγάλη σημασία αυτό. Ναι, βέβαια. Να μην παραμένει άλυτο μια σκέψη, ένα συνέστημα, ας πούμε, μέσα σου. Ναι. Όπως ακούω τους δύο κυρίους, οι οποίοι είναι και συνθέτες, ήθελα να δώσω την κυρία της παρέας. Δεν ξέρω αν σας γράφετε. Ναι, γράφω, αλλά ας πούμε ότι προς το παρόν προς το ερμηνευτικό κομμάτι. Από ό,τι αντιλαμβάνομαι εκείνη, το ένα, ας πούμε, προσωπικό όφελος, ας το πούμε, έρχεται σε δύο φάσεις. Ο ένας είναι η στιγμή της δημιουργίας, μεγάλη ικανοποίηση από αυτό, και δικαίως, αλλά κομμάτι, βέβαια, το οποίο αφορά στην… Όταν παίζεται προς τα έξω και ευχαριστούν και άλλοι άνθρωποι που το ακούνε. Άρα έχουν τη μεγάλη ευτυχία να χαίρονται διπλά με αυτό που δημιουργούν. Εσείς από την άποψη της ερμηνείας, λοιπόν, το προσωπικό όφελος που κερδίζεται από τη μουσική. Ναι, και εγώ είχα ετοιμάσει κάτι άλλο να πω, αλλά θα πω και εκείνο για το τεθαρό σημαντικό. Και όμως το θέμα της ερμηνείας, γιατί… Η αλήθεια είναι ότι για την ερμηνεία είναι πάρα πολύ σημαντικό τελικά το αποτέλεσμα, το αποτύπωμα. Είναι πάρα πολύ σημαντική η στιγμή της δημιουργίας, αλλά όταν αυτό το πράγμα φτάσει σε συνδυασμό με την ομάδα που ετοιμάζεις κάτι, γιατί κακά τα ψέματα αυτό θα το μοιράζεσαι πρώτα απ' όλα με τύνολο το οποίο οργανώνεις και προετοιμάζεις κάτι, όταν συμβεί και είναι μια στιγμή αυτή μάλλον στη συναυλή, ή κάποιες λίγες σπάνιες όπως πρέπει, είναι το απόλυτο. Δηλαδή είναι η στιγμή που εκεί λες δεν μπορώ να το εκφράσω, αλλά είναι αυτό, μου συνεύει. Είναι, δεν ξέρω, σαν τον έρωτα. Ισθάνεσαι σε μια τέτοια ανάταση που δεν μπορείς να τη βάλεις σε λόγια, δεν μπορείς να τη βάλεις σε τραγούδι, δεν μπορείς να τη βάλεις σε μουσική. Είναι αυτό από μόνο του, είναι κάτι άλλο που δημιουργεί. Είναι ακριβώς σαν τον έρωτα, όπως το... δεν μπορώ να βρω καλύτερη λέξη. Ένας μεγάλος μαέστρος, ξέρετε, είχε πει κάποτε, ο Wilhelm Furt Wengler, είχε πει ότι η στιγμή που θα κάνω την καλύτερη κορώνα στη ζωή μου είναι η στιγμή της θέωσης, έτσι είχε πει. Ήταν μαέστρος, έγραφε μουσική, αλλά η μουσική του δεν είχε νόημα σε αυτήν την τέτοια. Ήτανε ως μαέστρος, το έλεγε. Και ότι η στιγμή που θα καταφέρω να πετύχω την τέλεια κορώνα είναι η στιγμή της θέωσης. Πάντως αυτό που ήθελα να πω είναι ότι μπορεί να μην σχετίζεται αυτό με τη στιγμή που εγώ, όταν ερχέν να τραγουδάω αυτή η σπάνια στιγμή, μπορεί να είναι το σόλο κάποιου άλλου μουσικού εκείνη τη στιγμή από την ορχήστρα, που όλοι μας τον έχουμε επηρεάσει και την ατμόσφαιρα για να συμβεί αυτό, και στάνεις ότι είσαι μέρος σε αυτό ακόμα κι αν δεν έχεις πει κουβέντα εκείνη τη στιγμή. Ακόμα και το κοινό δουλεύει να επηρεάζει, αυτό εννοείται. Νομίζω ότι το νιώθω και το κοινό, γιατί είναι πάρα πολύ δικημενικό αυτό όταν συμβαίνει. Και θεωρώ ότι εκεί μιλάμε για την κοιμενικότητα όταν συμβαίνει αυτό αυτή τη στιγμή. Αλλά έχω χρόνο να πω και κάτι ακόμα για τη μουσική, για το πώς… Εμένα η μουσική μου έδωσε και έναν άλλο τρόπο σκέψεις. Και αυτό με βοηθάει πολύ στις προσωπικές μου σχέσεις, που επίσης δεν μπορώ να το εξηγήσω από τριμποστιανό. Με βοηθάει πάρα πολύ στην προσέγγισή μου στην επαγγελματική, και βοηθάει πάρα πολύ στη σχέση μου και τη σύνθεση τελικά με το θέατρο που σπούδασα. Δηλαδή, επειδή όλα είναι μουσική και τα βλέπω μέσα από αυτό το φίλτρο, και έφτασα, επέστρεψα και στη Βέρια επαγγελματικά, ας πούμε, τα τελευταία χρόνια, μου ανοίγει μια δύο δόν για να συνδέσω το θέατρο με τη μουσική και να γίνουν πάλι ένα. Και έτσι πρότεινε το θεατρικό τραγούδι στον Διπεθέτη Βέρια σαν τμήμα ανανοίξη. Το ένα είναι κομμάτι του άλλου. Δηλαδή, ας πούμε, κάπως έτσι εκφράζεται η διαφορετική σκέψη, η τρόπο σκέψη που μου προσφέρει αυτό το μέσο. Με όχημα, λοιπόν, τη μουσική, κύριε Σαριώγλου, ας δούμε εσείς που είσαστε… Όχι, δεν θέλω να πω ότι είσαστε πρώτα απ' όλα, είσαστε ο νεότερος. Κατά δεύτερο, είσαστε στην αρχή μιας συναρπαστικής πορείας. Σας βεβαιώ ότι έτσι ακριβώς είναι. Και είμαι σίγουρος ότι μπορούν να το επιβεβαιώσουν και οι υπόλοιποι συνομιλητές. Εσείς, μέχρι τώρα, λοιπόν, ποιο βλέπετε ότι είναι το μεγαλύτερο όφελος που έχετε από τη μουσική για την ασχολήσή σας? Γενικά, θεωρώ πως είναι λίγο δύσκολο να πω μόνο ένα όφελος, γιατί τα οφέλη που μας προσφέρει η μουσική είναι πάρα πολλά. Πιστεύω και ότι, ό,τι είπαν και οι υπόλοιποι, ισχύει για όλους τους μουσικούς. Απλά, ίσως, κάποιοι δεν το έχουν ανακαλύψει ακόμα. Θέλω να πω κάτι, μιας και το λέτε έτσι, λοιπόν. Έχω περίεργεια. Αυτή η προσπάθεια, τέλος πάντων, γύρω από τη μουσική, έχει και μια προσωπική ικανοποίηση μέσα της. Ή είναι μονάχα την αντλήτη από το κοινό, γιατί, από ό,τι είπατε, κάνετε αρκετές συναυλίες. Ή από τους δασκάλους σας. Η αλήθεια είναι ότι τα καλύτερα παίξηματα που έχω κάνει ήταν στο δωμάτιό μου, μόνος μου. Αλήθεια, ε? Ε, ναι. Ναι. Υπάρχουν αρκετοί μουσικοί, ξέρετε, που δεν πιστεύω να έχετε πρόβλημα track στη σκηνή. Ε, πίστευω ότι το έχω εξαλείψει αρκετά φορές. Ωραία. Όλοι έχουν, να ξέρετε. Η Μάρτ Άρκερ είναι πολύ μεγάλη πιανίστα, έχει πάντα πολύ μεγάλο track πριν βγει στη σκηνή, οπότε και είναι κοντά από, ούτε θυμάμαι πόσο χρόνο είναι, είναι πάνω από 70, αν δεν κάνω λάθος, οπότε φανταστείτε πόσα χρόνια το περνάει αυτό κάθε φορά. Ναι. Οπότε, αν σας έχετε εξαλείψει τα 18, μου φαίνεται πως θα πάνε πολύ πολύ καλύτερα, είμαι σίγουρο. Ε, για όφελος προσωπικά να πω έτσι κάποιον, πιστεύω ότι είναι η υπομονή που με βοηθάει να έχω, γιατί γενικά και από μικρός ήμουν πολύ ζοηρός. Και η αλήθεια είναι ότι... Πάει με την ηλικία. Ναι, η αλήθεια είναι ότι ξεκίνησα τη μουσική επειδή ήμουν πάρα πολύ ζοηρός και η μητέρα μου ήθελε να βρει έτσι κάτι για να ηρεμήσω λίγο κάπως, και με έγραψε στο πιάνο να μάθω. Και η μητέρας προσωπικό όφελος, αυτό είναι ο ίδιος. Ότι συνέβαλε στο ότι... Και τώρα όσο μεγαλώνω βλέπω ότι μέσα από τη μουσική κανοποίηται και η ανάγκη μου για δημιουργία. Ναι. Ωραία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό που λέτε. Γιατί αν απελευθερώνει τις δημιουργικές σας δυνάμεις είναι πάρα πολύ σημαντικό όφελος, θα το δείτε αργότερα στη ζωή σας διαβεβαιώ. Άκη, να κάνω μια τρίτη ερώτηση και έχω και μια γρήγορη ερώτηση από το κοινό. Επίσης να το απρολάβω όλα. Ήθελα να ρωτήσω το εξής. Επειδή είμαστε καλεσμένοι της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέρειας, η οποία είναι ένα κόσμιμα για την Ελλάδα, η βιβλιοθήκη, λοιπόν, ξέρω ότι διαθέτει έναν αρκετά καλό εξοπλισμό. Ο κύριος Νικολόπλος τον έχει εξοπλισμίσει κιόλας. Δεν ξέρω αν τον έχετε χρησιμοποιήσει και οι υπόλοιποι, θα μας πείτε. Αν το τυχαίνει με το εξής, πιστεύω ότι μπορεί, με βάση το εξοπλισμό που διαθέτει η βιβλιοθήκη, να συμβάλει στην καταγραφή, διάσωση ή την τεκμηρίωση της παραδοσιακής συγχρονιστικής μουσικής. Δηλαδή, μπορεί να λειτουργήσει ως κέντρο για να κάνει αυτή τη δουλειά, κάτι να όψει σας. Θα ξεκινήσω αυτή τη φορά τον κύριο Νικολόπλο, ο οποίος έχει εξοποιήσει τις εγκανταστάσεις στα σίγουρα και θα μου πείτε και οι υπόλοιποι. Ωραία. Πρώτα απ' όλα να πούμε πως είναι πολύ σημαντικό το ότι δίνεται η δυνατότητα μέσω του Media Lab, του studio δηλαδή της βιβλιοθήκης, να μπορεί ο κόσμος να επισκεφθεί ένα πραγματικό studio εγχογραφήσεων, έτσι, και να πειραματιστεί σε αυτό. Τώρα αυτό που λέτε όσον αφορά την καταγραφή και τη διάσωση μουσικού υλικού, είναι υπέρ αρκετός, θα έλεγα ο εξοπλισμός, για να γίνει αυτό σε επίπεδο διάσωσης, όπως λέτε. Δηλαδή αν δεν μιλάμε για κάποια εξεζητημένη υγχογράφηση που απαιτεί μεγάλο μουσικό σύνολο, ας πούμε, και κατά δυστυχία ένα μεγάλο χώρο, τότε αυτό είναι υπέρ αρκετός. Σκεφτείτε δηλαδή στο παρελθόν ότι οι μουσικές μας έχουν διασωθεί με πολύ κατώτερα μέσα και εδώ μιλάμε για ένα studio πολύ πάνω του μετριού. Οπότε, ναι, σίγουρα θα μπορούσα να βοηθήσεις σε αυτό. Μην ξεχνάμε βεβαίως και τις δυνατόσεις που έχουν σήμερα οι βιβλιοθήκες για ψηφιοποίηση και λοιπάγγελ, σίγουρα. Σε αυτά δεν έχω τέτοια γνώση, αλλά μιλώντας για το μουσικό κομμάτι του θέματος. Αυτό που θέλω να πω όμως, και είναι πολύ σημαντικό, είναι ότι θα είχε μεγάλη σημασία να βρεθεί κάποιος τρόπος ώστε να στελεχώνεται μόνιμα το studio της βιβλιοθήκης από κάποιον επαγγελματία ηχολύπτη. Διότι αυτό εκτός από το ότι ανέβαζε την ποιότητα της παραγωγής αλλά και την εμπειρία του χρήστη που θα επισκέπτεται το studio θα διασφάλιζε σίγουρα και την καλή συντήρηση του εξοπλισμού και του χώρου. Ναι, θα τραβήσαμε να το λέτε, ναι. Και είναι πιστεύω ο ρολός κλειδί. Το μήνυμα δόθηκε στη δημόσια εκπληκτική βιβλιοθήκη Βέρριας, μην ανησυχείτε καθόλου. Εγώ δεν θέλω να πω ποιος πρέπει να προσλάβει προσωπικό ή όχι. Πάντως, είχα την τύχη να συνεργαστώ με ηχολύπτες την εποχή που επισκεπτόμουν το χώρο και αυτό με βοήθησε πάρα πολύ και στο να μάθω αλλά και στο να προχωρήσω γρήγορα και να καταλάβω τι γίνεται. Ναι, ωραία. Κύριε Λιάκο, εσείς? Ναι, εδώ έχω να πω κάτι το οποίο είναι το εξής. Στη Βέρρια, όπως και νομίζω και στην Ελλαδα γενικά, δεν είναι ότι μας λείπουν τα μέσα, οι χώροι, η τεχνολογία. Αυτά υπάρχουν. Να δείτε τα θέατρα που έχουν, δηλαδή το θέατρο, πώς το λένε, το μεγάλο χώρος τεχνών. Αυτό που λείπει από την πόλη είναι ότι δεν υπάρχουν οι ανθρώπινες δομές, δεν υπάρχουν οι ανθρώπινες σχέσεις, δεν υπάρχουν οι άνθρωποι οι οποίοι να κάνουν αυτό που κάνουμε σήμερα, που συναντιόμαστε μεταξύ μας. Ξέρεις ότι σήμερα, εγώ πριν φορά γνώριζα τον Νικολόβουρο, τον Τάσσο και άλλους μουσικούς οι οποίοι υπάρχουν, έχω ακουστά, αλλά δεν τους έχω γνωρίσει. Αυτό είναι που λείπει, αυτό είναι που θα δημιουργήσει αυτό το αρχείο που είπατε, ένα αρχείο όλων της παραδοσιακής μουσικής, αλλά αυτό για να γίνει. Δεν θέλουν καταστάσεις, θέλουν ανθρώπους να τρέξουν, θέλουν ανθρώπους να το αγαπήσουν, θέλουν ανθρώπους να έχουν μεγάλο χώρο, θέλουν ανθρώπους να είναι δικτυωμένοι μέσα στην πόλη και να όλους αυτούς τους ανθρώπους να πάνε να ηχογραφήσουν εκεί πέρα. Ναι. Σωστά καταλαβαίνω τι λέτε. Παιδιών όλων λοιπόν για τη Δημόσια Εκτρική Βιβλιοθήκη Βέρριας. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Είχε μια πρόταση που θέλω να καταθέσω. Δηλαδή ότι, επιτέλους, οι άνθρωποι οι οποίοι ασχολούνται με τον πολιτισμό εντός εισαγωγικών δεν μ' αρέσει με αυτές τις λέξεις. Πολιτισμός δεν είναι αυτό, να κάνεις μουσικές ή οτιδήποτε άλλο. Πολιτισμός όμως είναι το άλλο. Να υπάρχουν οι άνθρωποι που έχουν την ευαισθησία να συνδέουν όλες τις δημιουργικές μονάδες οι οποίες είναι αποκεντρωμένες και οι οποίες εκφύσεως ο καλλιτέχνης δεν είναι η δουλειά του να πάει να ψάχνει να βρει τα διάφορα κέντρα, διοθήκες, στέγες ή οτιδήποτε, στους πολιτιστικούς οργανισμούς. Ο καλλιτέχνης από τη φύση του είναι αποκεντρωμένος, είναι εκεί που είναι. Οφείλουν λοιπόν να κατέβουν οι άνθρωποι που ασχολούνται. Αν καλή ώρα ας πούμε βρει η βιβλιοθήκη κάποιον να ασχοληθεί με το στούντιο, να βρει τους ανθρώπους για να πει να κατεβαίνουν κάτω, να πάνε στα καφενεία, να πει παιδιά τι γίνεται, ποιος είναι, έχει θα ακούσει για κάποιον που κάνει αυτό και τα λοιπά. Και να μην περιμένουν να πάει ο καλλιτέχνης, ο παραδοσιακός μουσικός, ή οποιοσδήποτε να πάει να πει στην πρώτη στιγμή καλημέρα σας, τι κάνετε, δεν ξέρετε, έχω κάνει αυτό το πράγμα. Αυτό είναι παράδεκτο. Καταλαβαίνω τι λέτε, καταλαβαίνω. Είναι παράδεκτο. Ναι, ναι. Ωραία. Κύριε Σαριώφυλλο, εσείς έχετε χρησιμοποιήσει τους χώρους αυτούς, τι γνώμη έχετε? Έχω βρεθεί σε όλους τους χώρους της βιβλιοθήκης. Πιστεύω κι εγώ ότι ο εξοπλισμός είναι πάνω από το μέτριο. Και απλά δεν υπάρχουν τα άτομα για να τον αξιοποιήσουν. Οι άνθρωποι πάντα βρίσκονται. Αυτό που είπε ο Λιάκος παρά προηγουμένως, εμένα με βρίσκει πολύ σύμφωνο. Και μάλιστα, ξέρετε, η βιβλιοθήκη, εφόσον ελείψει κάποιου άλλου, μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο. Και το παίζουν οι βιβλιοθήκες αυτό το ρόλο σήμερα. Άρα, λοιπόν, πολύ ωραία. Πολύ ωραία, γι' αυτό είπαμε δειοδόξη για την δημόσια βιβλιοθήκη της Βέριας, να καταστεί ένα neutral ground, που λένε, ένας χώρος, όπου μπορούν να βρεθούν. Εσείς τι λέτε, κυρία Χασιότη? Καλά, πάρα πολύ ωραίες οι τοποθετήσεις. Ουσιαστικά δεν έχω να πω τίποτα. Με κάλυψαν απόλυτα και πράγματα και σκέψεις που δεν είχα κάνει έτσι με αυτόν τον τρόπο. Έχετε χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις της βιβλιοθήκης? Δεν έχω χρησιμοποιήσει το στούντιο. Έχω χρησιμοποιήσει την αίθουσα εκδηλώσεων για μια παράσταση, την πρώτη μου, με το πρώτο μου θμήμα, το παιδικό θεατρικό τραγουδιού, που ήταν καταπληκτική η συνεργασία μας. Είχε πιάνο με ουρά που είναι πολύ δύσκολο να βρεις οποιονδήποτε χώρο και μάλιστα στη Βέρεια. Οπότε, η συνεργασία μας ήταν άψοχη. Σας χάσαμε. Δεν σας ακούμε. Συγγνώμη. Μου δημιουργεί μεγάλη ασφάλεια το γεγονός ότι υπάρχει ένα στούντιο, το οποίο τουλάχιστον τα πρότζεκτα μουσικοθεατρικά, που γίνονται μέσω του διπεθέτης Βέρειας, μπορούν κάποια στιγμή να καταγραφούν. Τουλάχιστον αυτό έχω αυτό στο μυαλό μου... Παντικό. Βλέπετε τη μετεξέλιξη των βιβλιοθήκων, δεν είναι εντυπωσιακή. Δηλαδή, η αίσθηση που είχαμε παλαιότερα, το τι είναι η βιβλιοθήκη και πώς λειτουργεί, πόσο έχει αλλάξει σαν αντίληψη. Δηλαδή τώρα, ο κύριος Λιάκος μου έδωσε την μπάσα και το είπα προηγουμένως, ότι παιδιών δόξα τρανώ, κλπ, κλπ, κλπ. Ότι μπορεί... ...χρόνια, ας πούμε. Εσείς κύριε Σαριώκλης ήταν αγένειτος, μην το κοιτάτε αυτό. Πρέπει να πω πόσες χρόνια πηγαίναμε στις βιβλιοθήκες και εχόσασαν κάτι τύπι και μας δίνανε κάτι βιβλία. Αυτό ήταν. Δεν είχε κάτι άλλο. Σήμερα είναι κάτι άλλο, όπως λένε. Αυτό που λέτε, το είχα ζήσει και όταν ήμουν περίπου στην ηλικία των 7-8 χρονών, που η βιβλιοθήκη ήταν ένα μέρος συνάντησης όλων των παιδιών. Μαζευόταν για να παίξουν στο Wii, να παίξουν παιχνίδια στην τηλεόραση, που... ίσως κάποια παιδιά δεν ήταν στην οικονομική κατάσταση για να έχουν αυτά στο σπίτι τους, οπότε η βιβλιοθήκη... Δεν χρειάζεται. Μαζεύοντας τα όλα εκεί, τους έκαναν να νιώθουν άνετα και όλοι οι δυο κοίτες. Έχουμε κάποιες ερωτήσεις από κοινό. Είμαστε τόσο τυχεροί και έχω πάρει το ελεύθερο να μείνουμε άλλα 5 με 7 λεπτά. Οπότε, έχουμε μια ερώτηση, η οποία λέει το εξής. Πώς μπορεύεται ο ένας νέος που τα μουσικά του ταλέντα δεν χωρούν στη χώρα. Πώς μπορούν οι οργανισμοί, οι δομές και το κράτος να δώσουν χώρο στο διαφορετικό σε κάθε επίπεδο ώστε να εξελιχθούμε όλοι μαζί και κυρίως αναφέρεται στον τομέα της όπερας και του κινηματογράφου. Προφανώς όταν λέει κινηματογράφος φαντάζουμε ότι εννοεί τη μουσική για τον κινηματογράφο ή κάτι παρόμοιο. Το αφήνω ελεύθερο σε εσάς για έτσι λεπτά. Μπορώ να σας σταματήσω, αλλά πείτε μου την απόψή σας αυτό, πώς πιστεύετε. Δηλαδή ο κ. Νικολόπλος αρχίζει να πορεύεται σε αυτό το τομέα. Δηλαδή όταν λέει κινηματογράφος ή μουσική, η οποία έχει σχέση με ταινίες μικρού μήκους και λοιπά, βρίσκεται σε αυτό το τομέα. Πώς κινείται αυτό το τομέα? Μιλάμε για τέτοιου είδους δουλειές. Νομίζω πως πλέον οι αποστάσεις έχουν εκμηδενιστεί μέσω διαδικτύου. Πάρα πολλές κινηματογραφικές παραγωγές γίνονται με συμπαραγωγές από άλλες χώρες, όπου άνθρωποι όπως ο μοντέριο, ο μουσικός, δεν χρειάζεται καν να μεταβούνε στον τόπο που γίνονται τα γυρίσματα. Οπότε αυτό μπορεί να είναι απόλυτα λειτουργικό και από απόσταση. Ειδικά ο άνθρωπος που θα κάτσει να γράψει την παρτιτούρα, το σκορ που λέμε για ένα κινηματογραφικό έργο, πολύ συχνά βρίσκεται σε άλλη χώρα από την χώρα παραγωγής. Μπορεί να ζει στη Βέρεα και να γράφει μουσική για ταινίες του Hollywood, θεωρητικά. Και πρακτικά γίνεσαι. Ναι, ναι, ναι. Πλάστα, έχουμε το παράδειγμα. Ναι, σωστά. Γι' αυτό το πάταω θεωρητικά. Ναι, ναι, ναι, ναι. Φυσικά. Μήπως έχει κάποιος άλλη άποψη, πόνο, πώς αλλιώς να πορεύει επαγγελματικά κάποιος νίος που έχει αυτές τις... Εγώ έχω μια σκέψη που την κάνω πάντα από τη στιγμή που πήγα Κωνσταντινούπολη και επέστρεψα. Τη στιγμή που επέστρεψα. Έχει απόλυτο ο κύριος Νικολόπουλος. Πραγματικά οι αποστάσεις μηδενίζονται όσον αφορά τη μουσική και τον ήχο και την εικόνα. Αλλά επίσης και αν η εκπαίδευση σε αυτά τα τομέα του κινηματογράφου και της κλασικής μουσικής όπερας δεν είναι τόσο το επίπεδο υψηλό στην Ελλάδα, μπορεί κάποιος εκεί που θεωρεί ότι είναι το καλύτερο μέρος για αυτό να το μελετήσει και γυρνώντας την χώρα στην Ελλάδα, που μακάρι να γυρίσει, μπορεί αυτός να δημιουργήσει μια ασκή. Που να χωρέσει μέσα όλη του αυτή την εμπειρία. Και αυτό εγώ το βίωσα και πηγαίνοντας στην Κωνσταντινούπολη και κυρίως επιστρέφοντας πίσω. Γιατί και αυτό που έφερα εγώ ήταν κάτι ξένο και κάτι που δεν υπήρχε ακριβώς με κάποιο τρόπο. Αλλά προσπάθησα και προσπαθώ ακόμα βέβαια να δημιουργήσω μια συνθήκη που να με χωρέσει και τη γνώση και την εμπειρία. Είναι σημαντικό. Έχω και μια δεύτερη ερώτηση. Στην οποία δυστυχώς, εγώ μόλις τώρα μάθω τα Ξιλενθιαίτες από την Βέρεια, οπότε λέω Ξιλενθιά. Μου ζητάνε να αναφερθούμε στους σημαντικότερους καλλιτέχνες ή συγκροτήματα της Βέρειας. Οπότε μπορείτε να επιλέξετε, να πείτε για έναν που ήταν ο καλύτερος καλλιτέχνης που έχει βγάλει η Βέρεια ή τα συγκροτήματα που ήταν εκεί πέρα. Εγώ διάλεξα, αν δεν ξέρετε δεν πειράζει, αλλά μιας και έχουμε αυτή την ερώτηση, ας την απαντήσουμε. Κύριε Λιάκο. Κοίταξε, από τη Βέρεια, που είναι και φίλος μου παιδικός κιόλας, είναι ο Νίκος Σοζιόγαλας. Με τον οποίο έχετε κάνει και κάποιο δίσκο, έτσι? Ναι, συνεργαζόμαστε συχνά. Ωραία λοιπόν. Από τη Βέρεια είναι και ο Παύλος Ζοπαυλίδης, από τα Ξινά Σπατιά. Ναι, ωραία. Όπως επίσης είναι η Σόνια Θεοδωρίδου. Ναι, σωστά. Σωστά βέβαια, σημαντική. Τα συγκροτήματα της Βέρειας δεν τα ξέρουμε, δεν τα ξέρουν νεότεροι. Της δεκατίας του 60, ας πούμε, εκεί ο κλόκρο κεφάλαιο και έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον, γιατί εμείς τότε ξεκινήσαμε να μεθαίνουμε μουσικές και κλπ. Ήταν ένας οργανσμός δημιουργικός στην πόλη τότε. Ήταν κάτι άλλο, πώς εκφραζόταν ο κόσμος και η νεολαία της εποχής μέσα από τα συγκροτήματα. Τώρα, δεν ξέρω αν έχει νόημα να αναφέρω τα όνοματα των συγκροτημάτων. Ναι, βέβαια. Το πρώτο συγκρότημα ήταν οι Whispers. Ήταν όλοι φίλοι. Ταυτόχρονα, όμως, δημιουργήθηκε ένα άλλο συγκροτήμα που λεγόταν Fever. Και μετά, σαν τρίτο, αλλά όχι λιγότερο ταλαντούχο, ήταν οι Spiders. Και παίζανε δικιά τους μουσική. Όχι, όχι. Παίζανε μουσική σένι. Παίζανε τα σουξέ της εποχής και τα λοιπά. Αλλά γινόταν ο πανζουρισμός, δηλαδή, στις αματογράφους, στις αίθουσες που παίζανε. Ήταν το κάτι άλλο. Από αυτά τα συγκροτήματα, οι περισσότεροι ακολουθούσαν τη μουσική. Κατέβηκαν στην Αθήνα, κάναν καλλιέρα, όπως και ο Νίκος, δηλαδή. Λοιπόν, δημιουργία αρκετή. Κύριε Σαριώγλο, κύριε Νικολόπουλε, κύριε Χασιώτη, μήπως έχετε κάποιον έτσι, πλην τον παραπάνω αναφερθέντον, να προσθέσετε για τη Βέρια. Θα με ενδιαφέρον να ακούσω αν υπάρχει ένας εξαιρετικός μουσικός, ένας σημαντικός καλλιτέχνης στην παραδοσιακή μουσική από τη Βέρια. Υπάρχουν, ναι. Φυσικά και υπάρχουν, αλλά πώς δεν πήγανε σε αυτό το κεφάλι. Θα ρωτάω γιατί έχω την περίεργεια να δω ποιοι. Μουσικοί υπάρχουν πολύ. Τώρα αναγνωρισμένοι με την ένετρου να έχουν κάνει προσωπικούς δίσκους, αλλά εμένα δεν μου έρχονται στο μυαλό. Σαν νέος μουσικός, ας πούμε, τώρα της παραδοσιακής μουσικής, μου έρχεται ο Γιώργος Σοσκυπτή που είναι, κατά την άποψη μου, ένας από τους καλύτερους κλαριντζίδες της Ελλάδας, νέος, έχει ήδη κάνει πολύ σοβαρές εργασίες. Και η Αρφή με ταποδιακά τσαχουρίδη επίσης είναι από τη Βέρεια, που έχουν κάνει πολύ μεγάλη καριέρα και συνεχίζουν ακόμα. Ωραία. Μάλιστα. Μου βαίνεται πως εξαντλήσαμε τις ερωτήσεις, εξαντλήσαμε και το χρόνο των επιπλέον που μας δόθηκε. Να κάνω μια παρέμβαση εδώ πέρα. Ένας από τους παραδοσιακούς κλαριντζίδες, ποιος είναι και συνάδελφος και φίλος, και πάρα πολύ καλός, είναι ο Δημήτρης ο Παράστρος. Ωραία. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε, γιατί και από πού προέρχεται ο καναθένας και τι μουσικές τον επηρεάζουν σε αυτή τη ζωή, γιατί αυτό δείχνει ο τόπος, ειδικά στην παραδοσιακή μουσική, και δείχνει και τις επιρροές που μπορεί να έχει κάποιος. Θα ήθελα, λοιπόν, να σας ευχαριστήσω, κυρία και κυρί, που ήσασταν σήμερα μαζί μου. Ελπίζω να περάσετε 44 λεπτά ωραία και να μην σας κούρασα πάρα πολύ. Πολύ ωραία. Μακά να ήταν και περισσότερα. Εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέριας, που με κάλεσε να συντονίσω αυτήν την εξαιρετική συζήτηση. Και στα 20 χρόνια πάλι αυτή φορά σίγουρα θα ανταμώσουμε στη Βέρια, σας το λέω, είναι σίγουρο. Ελπίζω να έχουμε βγει πολύ νονύτερα έξω. Αλλά στα 20 χρόνια σίγουρα, από το βραβείο, θα ανταμώσουμε στη Βέρια. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ όλες και όλοι. Καληστούμε και εμείς. Καληστούμε πολύ. Καλησπέρα σας, γεια σας. |
