| Διάλεξη 5: Η σημερινή μας συνάντηση έχει ως θέμα μια πολύ ενδιαφέρουσα έκφραση, η οποία υπάρχει απαντάμεσα στα κείμενα της Κοινωνίας Διαθήκης και η οποία επίσης έχει αποκαρυπτικό περιεχόμενο. Αυτός είναι άλλος δικαιολόγος που θα ελαμβάνετε μέσα στη συζήτηση αυτού των μαθημάτων σχετικά με τα αποκαρυπτικά κείμενα της Κοινής Διαθήκης. Στην αφορά τόσο συγκεκριμένα μόνο κείμενα όσο περισσότερο αφορά ένα συγκεκριμένο όρο ο οποίος ταξιδεύει θα λέγαμε μέσα στους αιώνες από τα ιδρυδαιικά, αποκαρυπτικά κείμενα, περνά και στα χριστιανικά και ιδιαίτερα όπως θα έχουμε στα κείμενα της Κοινής Διαθήκης. Και ο όρος αυτός είναι ο όρος λόγος του ανθρώπου. Ο όρος λοιπόν αυτός απαντά και στα τέσσερα Ευαγγέλιο, δηλαδή όχι μόνο στους συνοπτικούς αλλά και στο πέτρο του Ευαγγέλιο, το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο και το ενδιαφέρον που έχει αυτός ο όρος, ακριβώς λόγω της συγνώτητας την οποία τον συναντούμε, αυτή η συχνορία μας δείχνει ακριβώς ότι είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό όρο. Και αποτελεί σημαντικό όρο επίσης γιατί είναι ένας όρος που συνδέεται άμεσα με τη λεγόμενη χρηστολογία των κειμένων, δηλαδή με τη δασκαλία των κειμένων όσον αφορά το πρόσωπο και το ρόλο του Ιησού Χριστού. Για αυτό ακριβώς λέμε ότι ο όρος λόγος του ανθρώπου είναι σε εξαιρετικά ενδιαφέρον όρος. Απαντά λοιπόν πάρα πολύ συχνά μέσα στη Καινή Διαθήκη, συχνά τον συναντούμε πενήντα φορές και μόνο μία φορά έξω από τα Ευαγγέλια. Όλες τις υπόλοιπες φορές δηλαδή πάντοτε μέσα σε ευαγγελικά κοινωνά. Και το άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο όρος αυτός απαντά αποκλειστικά και σε σχέση πάντοτε με το πρόσωπο του Ιησού. Δηλαδή ο όρος είναι σημαντικός όχι μόνο γιατί απαντά πολύ συχνά μέσα στη Καινή Διαθήκη, είναι σημαντικός γιατί απαντά πάντοτε σε σχέση με τον Ιησού Χριστό και του Βρεα, είναι ένας όρος ο οποίος κυρίνως μαρτυρείται, διασώζεται μέσα στις ευαγγελικές παραθώσεις για το πρόσωπο του Ιησού, αφού όπως είπα δεν απαντά παρά μόνο μία φορά εκτός του ευαγγελικού κειμένου. Όσο όμως απλώς και γνωστός αφαίνεται αυτός ο όρος για κάθε αναγνώστη του κειμένου της Καινής Διαθήκης, ο όρος διόσης του ανθρώπου δεν είναι άρμοστος και όσο μας ακολουθούμε και τις απολυφίες της Μεγάλης Εβδομάδας πολλές φορές σε ευαγγελικές περιπτωπές θα ακούσουμε τον όρο αυτό αφού ο όρος αυτός υπάρχει μέσα στα ευαγγελικές αγγελικές αγγελίσεις για το πάθος. Όσο όμως απλώς και αφαίνεται αυτός ο όρος, τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά όπως θα δούμε στη συνέχεια. Βέβαια, στις αρχές του 20ου αιώνα ο Άλμπετς Βάητσερ μιλώντας το πολύ περίφημο βιβλίο για την έρευνα για τον ιστορικό Ιησού, εκεί λοιπόν μιλώντας για τον όρο ιόρς του ανθρώπου, κατέληγε στο εξής συμπέρασμα, μιλώντας και παραθέτω το κείμενο. Μιλώντας γενικά το πρόβλημα του Ιηρού, του ανθρώπου ιστορικά και μπορεί να λυθεί και έχει λυθεί. Σβάιτσερ, λοιπόν, το θέμα, το πρόβλημα του όρου, το τι σημαίνει δηλαδή αυτός ο όρος και όλα τα υπόλοιπα πρόβληματα που θα δούμε στη συνέχεια, είναι ένα πλέον λυμένο πρόβλημα, θεωρεί ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος που λέει για περιπτέρου συζήτηση. Προς το τέλος του ιδιώνα, γύρω στα 1988, συμβεί επίσης εξαιρετική μελέτη για τον ιστορικό Ιησού του Τέιλισ Άλισον ή συγγραφής Καταλίνου στο εξής. Η μελέτη του Μυστηλόδου Στύπλου στα συμβακτικά, όμως, του ανθρώπου, έγινε ένας ιδιαίτερος χώρος όπου κυριαρχεί η ασυμφωνία μεταξύ των ελληνικών. Η συνεχώς αυξανόμενη βιβλιογραφία για το θέμα, κυλοξενεί συχνά αντιπροώμεις και κάποιες φορές παραπλανητικές θέσεις. Από αυτή και μόνο την τύρωση, καταλαβαίνουμε ότι στο τέλος του ιώνα η έρευνα εγκατέλειψε τη μεγάλη αισιοδοξία, η οποία χαρακτήριζε τη γενιά του Άλιου Σφάιτσε, όσον αφορά τον όρο ο Ιώσου του ανθρώπου και επανήλθε στην αρχική συζήτηση για το τι μπορεί ακριβώς να σημαίνει αυτός ο όρος. Και όπως θα δούμε στη συνέχεια, ο όρος αυτός συνδέεται με ποικίλα προβλήματα. Και διάφορα ερωτήματα γεννώνται όταν κάνεις μελετά τις περιοχές μέσα στις οποίες βλέπουμε τον όρο αυτό. Πρέπει, δηλαδή, τον ίδιο τον Ιωσού να αυτοχαρακτηρίζεται ως ο Ιώσου του ανθρώπου. Το πρώτο και βασικό ερώτημα είναι τι σημαίνει αυτός ο όρος. Όσο κι αν φαίνεται απλώς, αν προσπαθήσουμε να τον απελνώσουμε στα ελληνικά από Ιώσου τον ανθρώπου, μπορεί να σημαίνει πάρα πολλά πράγματα, όπως θα δούμε. Και όσο κι απλώς κι αν φαίνεται, δεν είναι τόσο απλή τελικά η σημασία, για να μην πω βέβαια ότι ο όρος Ιώσου του ανθρώπου αποτελεί, θα λέγαμε, και μία λάθος γραμματικά και στακτικά έκφραση στα ελληνικά, ακόμα και εκείνης της εποχής. Το δεύτερο είναι από πού προέρχεται αυτός ο όρος. Γιατί τον χρησιμοποιεί ο Ιησούς, τι έχει στο νου του, όταν τον χρησιμοποιεί, είναι δικιάς του κατασκευής ο όρος αυτός. Είναι ένας όρος που τον δανείζεται από κάπου, κι αν τον δανείζεται από πού. Το τρίτο είναι, όταν ο Ιησούς μιλά και λέει και μιλά για την εαυτό του και δεν λέει εγώ, αλλά λέει ο Ιώσος του ανθρώπου, αν αυτό αποτελεί τίτλο ή δεν αποτελεί τίτλο. Και το τελευταίο και βασικό ερώτημα, το οποίο συνδέεται επίσης με το μεγάλο ερώτημα για τον ιστορικό Ιησού, ποιος ήταν δηλαδή ο Ιησούς της ιστορίας, είναι αν αυτός ο όρος μας πληροφορεί για την αυτοσυμμενισία του Ιησού, ή αν πρόκειται για μια ομολογία της πίστης της Πρώτης Εκκλησίας. Ή, για να το πω με πιο απλά λόγια, αν αυτός ο όρος είναι ένας όρος που πρωματικά και ιστορικά χρησιμοποιεί ο Ιησούς για τον κόσμο του, τελειωμένως θα πρέπει να το συνδέσουμε άμεσα με τον ιστορικό Ιησού, ή είναι ένας όρος που αργότερα η Εκκλησία απέδωσε στον Ιησού για κάποιο λόγο, και θα πρέπει να συνεχίσουμε τότε για πια, κι αν, λοιπόν, ο όρος αυτός δεν υπήρχε στο αρχικό κείμενο, ή αν θέλετε, στους αρχικούς λόγους του Ιησού, ούτε ανάγκηται στον ιστορικό Ιησού, αλλά αποτελεί, όπως λένε, στην Ελληνική έρευνα, ένα μεταπασχάλιο όρο, ένα όρο δηλαδή που προσέδωσε, αντίτουνο μάλλον, προσέδωσε η Εκκλησία στον Ιησού μετά την Ανάσταση και το Πάσα. Η συζήτηση, αυτά τα λοιπόν τα ερωτήματα, τα τέσσερα ερωτήματα που ανέφερα, είναι τα ερωτήματα στα οποία κινείται η συζήτηση όσον αφορά τον τίτλο ο Υιός του ανθρώπου. Και αυτή η συζήτηση έχει μια πολύ μακρά ιστορία. Δηλαδή, ήδη από τις πολύ αρχαίες, ήδη από την Αρχαία Εκκλησία και το Μεσαίωνα, ο όρος συζητιέται, ο όρος εμεινεύεται με διάφορους τρόπους, έχουν δει διάφορες ερμηνείες στο τι μπορεί να σημαίνει. Έτσι για παράδειγμα, κάθε χρόνοι της Αρχαίας Εκκλησίας και στο Μεσαίωνα, ο όρος κατανοήθηκε γενεολογικά. Δηλαδή, είπανε ότι ο Υιός της συγγραφής αυτής της περιόδου λένε ότι ο Υιός του ανθρώπου, εδώ την αντιμώζει ακριβώς την ανθρώπινη, ως πως τη μητέρα της καταγωγής του Ιησού. Ο Υιός είναι ο Υιός ενός ανθρώπου, δηλαδή είναι ο Υιός της Μαρίας και κατεπέπτεσαι είναι ο Υιός του Αδάμ. Και αυτό έχει να κάνει, έχει και τις αναφορές του και το πρώτο και το δεύτερο, έχει να κάνει και με τον ίδιο την παράσταση προβλήμασης και ενήδια θήκη στον Παύλο ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός Αδάμ ή αν θέλετε και με τη γενεαλόγηση του Ιησού από τον Αδάμ στο καταλουκάν επαγγέλιο. Παράσταση, ο όρος εμπινεύτηκε γενεαλόγητα. Στον δε γνωστικισμό ο όρος κατανοείται μέχρι να προβάλλει στη γνωστική δυνασταλία του γνωστικού ανθρώπου και λέει, όταν χρησιμοποιείται από τον Ιησού, ως σκοπό έχει να δηλώσει ότι ο Ιησούς είναι ο κατεξοχήμ, ο ιδανικός τύπος ανθρώπου που είναι ο γνωστικός άνθρωπος. Ο άνθρωπος δηλαδή που υποτελεί το ίδρυμα και το πρότυπο των γνωστικών διότι διατηρεί μέσα του τη γνώση του αρχαίου μου κόσμου της ομορφιάς και της τελειότητας. Μετά τη μεταρρύθμιση παρατηρήθηκε μια ανάπτυξη ιδιαίτερη και μια πρόοδος στις συνητικές σκουδές. Δηλαδή υπάρχει ένα καλύτερο ενδιαφέρον για τη μελέτη των συνητικών ορουσών και κυρίως των αναμονικών και παντοκραϊκών και αρχίζει σιγά σιγά στην έρευνα το ενδιαφέρον να κινείται προς την αναζήτηση μιας συνητικής καταλογής του όρου και επομένως το όρος σε αυτή τη φάση τονίζεται το συνητικό κυριοσυκόμαθρο της προφράσης που ο ιός του ανθρώπου φυσικά είναι το αραμαϊκό bar 1. Τώρα, σε αυτή την περίοδο, δημιουργούνται οι εξής νέες ερμηνείες. Η μία είναι ότι η παλαιά, που μιλούσαν οι ίδιοι από την παλαιότερη φάση της συζήτησης είναι ότι εδώ ο όρος σημαίνει την ανθρώπινη φύση του ίσου. Η δεύτερη, η οποία συνδέει το τίτλο με το βιβλίο του Ναδίν, λέει ότι εδώ πρόκειται για έναν μεσιανικό τίτλο. Και μία τρίτη ερμήνια, η οποία αρχίζει να συζητήρει σε αυτήν την φάση, είναι ότι δεν πρόκειται για τίτλο, αλλά πρόκειται για έναν τρόπο αυτοκροσδιορισμού, κάτι αδύστικο με αυτό που θα λέγαμε εγώ. Ο δέκατος και έκτος και δέκατος έβλεμος αιώνας είναι η όρος της οποίης από τους βιβλικούς ερευνητές συνδέθηκε κυρίως όρος Ιώσου Ανθρώπου με την ανθρώπινη φύση του Ιησού και υποστηρήθηκε ακριβώς από τελείωμα έκπραση της ανθρώπινης φύσης του Ιησού. Κάτω το 18ο και 19ο αιώνα ο όρος συνδέεται με το βιβλίο του Νανήλ περισσότερο και συνδέεται με το βιβλίο του Νανήλ, γιατί όπως είπαμε σε παλαιότερο μάθημα στο βιβλίο του Νανήλ απαντά ο όρος Ιώσου Ανθρώπου που έχει πλέον και μεσιανικά χαρακτηριστικά. Ο Ιησούς λοιπόν είναι ο ιδανικός άνθρωπος σε αυτή τη φάση της έρευνας κάτω το 18ο και 19ο αιώνα, αλλά πέρα από αυτό είναι και ο Μεσσής. Ήδη στο 18ο αιώνα, σ' αρχές του 18ο αιώνα γι' αυτό το 1733, έχουμε και την ανακάλυψη τριών χειρογράφων του Εθειοπωκού ενώ, ένα άλλο πολύ γνωστό μας αλλαγητικό κείμενο για το οποίο μιλήσαμε την ώρα σε προηγούμενο μάθημα. Οπότε και αυτή η ανακαλυπτή σε συνδυασμό με τη σύνδεση του ο τίτλου Ιώσου Ανθρώπου με τον Νανήλ οδήγησαν σε μια αποκαλυπτική κατανόηση του όρου Ιώσου Ανθρώπου και το υποσχυρήθηκε επιμένως ότι όταν ο Ιησούς χρησιμοποιεί για τον εαυτό του τον όρο ο Ιώσου Ανθρώπου, ουσιαστικά υιοθετεί μια αποκαλυπτική εικόνα του Ιησού στο περιβάλλον του και γνωστεί σε όλους τους Ιηδέους που μας πάρα πολύ εύκολα πουν αυτοί, όταν ακούν τον Ιησού να αξιοποιούν τον όρο να κάνουν τη σύνδεση και όπου πλέον ο Ιώσος του Ανθρώπου σημαίνει τον ουράνιο νησί. Σε αυτή όμως τη φάση και με την ανάπτυξη της κριτικής έρευνας των κοινωνικών κοινωνίων δίνεται δύο βασικά ερωτήματα για τα οποία λίγο μιλήσαμε νωρίτερα. Το ένα είναι ποια από αυτά τα λόγια στα οποία εντελείχεται η φράση ο Ιώσος του Ανθρώπου ανάγκονται στον ίδιο τον Ιησού αυτό που είπαμε νωρίτερα ποια δηλαδή μπορεί να αποδοθούν στον ίδιο τον ιστορικό Ιησού. Και δεύτερον όταν χρησιμοποιείται ακόμα και έτσι από τον Ιησού ο όρος η φράση ο Ιώσος του Ανθρώπου δηλώνει τον ίδιο τον Ιησού ή παραπέμπει σε κάποιο άλλο πρόσωπο. Από τα τέλη του 19ου αιώνα και σε όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα μέχρι και το τέλος του 20ου αιώνα υπάρχει μία αμφισβήτηση από μία μερίδα των ελεπιτών του αποκαλυπτικού χαρακτήρα του όρου και επίσης αυτή η ομάδα των ελεπιτών θεωρεί ότι δεν υπήρχε στον αρχαίο Ινδριατισμό μία εικόνα ενός υγού του ανθρώπου ανθρώπινος πρόκειται για μία φιστιανική κατασκευή αυτούς ο όρος ή μία αν θέλετε δημιουργία πλήκη πίσω. Από τα τέλη μου στις 20ου αιώνα και έξις στην έρευνα κυριαρχούν δύο τάσεις. Η μία τάση η οποία θα λέγαμε και η περισσότερο έντονη καθώς έχει και κατά πολλές πολύ παλιές μέσα στην ιστορία της έρευνας και της συζήτησης είναι εκείνη η τάση η οποία τονίζει τον αποκαλυπτικό και μησιανικό χαρακτήρα του όρου. Ο τίτλος δηλαδή έχει χρυσογραφικό περιεχόμενο, αναφέρεται στο πρόσωπο του όρου και ταυτόχρονα έχει και αποκαλυπτικά και μησιανικά χαρακτηριστικά. Γιατί παραπέμπει στις εικόνες του Υιού του ανθρώπου στον διβλίο του Ιδανίου και στον διβλίο του Άλφα ή στον Άλφα του Ιδανίου. Η δεύτερη τάση στην έρευνα τονίζει περισσότερο τον ιδιωματικό, όπως λέγεται, όπου δηλαδή ο όρος δεν είναι τίτλος αλλά αποδίδει στα ελληνικά το αραμαϊκό παρτινός, το οποίο θα μπορούσε να αποδοθεί σωστά στα ελληνικά ως εγώ. Δηλαδή όταν ο Ιησούς χρησιμοποιεί το ουιός του ανθρώπου είναι σαν να λέει εγώ. Και προφανώς στην περίπτωση αυτή πρόκειται για αραμαϊκό. Προκειται για μία εφράση η οποία επηρεασμένη πάρα πολύ από τον αραμαϊκό τόπο σύνταξης και από το αραμαϊκό πραγματική. Η μεγάλη συζήτηση η οποία εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να κυριαρχεί είναι ποια μπορεί να είναι η σχέση του όρου και του ουιός του ανθρώπου με τον ιστορικό ίσιο, αυτό που είπαμε και νωρίτερα. Δηλαδή πόσο θα μπορούσαμε να συνδέσουμε τον όρο αυτό με τον ίδιο αρχονισμό της ιστορίας, κατά πόσο δηλαδή ο ίδιος ο ιστορικός Ιησούς χρησιμοποίησε και τον πρόσωπο του τον όρου, ουιός του ανθρώπου. Έτσι λοιπόν στην τέλη έχουν διατυπωθεί πολλές και διαφορετικές απόψεις. Μία λέει ότι ο χαρακτηρισμός ανήκει στον ύπνο του ιστορικού Ιησού πρώτη για έναν όρο, ο οποίος δεν είναι ούτε δινόημα, ούτε κατασκευή, ούτε δημιούργημα της αρχαίας εκκλησίας, αλλά είναι ένας όρος ο οποίος εξ αρχής χρησιμοποιήθηκε ως τέτοιος από τον Ιησού Χριστό, τον ιστορικό Ιησού. Η δεύτερη εκδοχή είναι ότι ο χαρακτηρισμός είναι γνήσιος, δηλαδή μπορεί να αποδοθεί στον ιστορικό Ιησού μόνο στην περίπτωση όπου ο όρος αυτός απαντά σε μη αποκαλυπτικές συνάφιες μέσα στην καινή διαδικαιότητα. Δηλαδή έχουμε χωρία στο οποία δεν υπάρχει καμία αποκαλυπτική αναφορά. Οι καθόνω αποκαλυπτικά χαρακτηριστικά, τότε εκεί με εμβεβαιότητα και με ασφάλεια μπορούμε να πούμε, λέει αυτή η μοναδική μας, ότι πρόκειται για φράσεις, για λόγια, για χρήσιμα του όρου, λόγος του ανθρώπου, που ανάγκωλε στον ίδιο ιστορικό Ιησού. Η τρίτη στάση στην έρευνα λέει ακριβώς το αντίθετα, ότι ο όρος του ανθρώπου είναι γνήσιος μόνο στις περιπτώσεις που ο όρος αυτός απαντά σε αποκαλυπτικά κείμενα ή κείμενα που έχουν γενικά αποκαλυπτικές αναφορές. Και αυτό ακριβώς το στηρίζει συγκεκριμένοι μάνω στον όρος, ότι ο όρος του ανθρώπου ανεξάρτα, αν δεν έχει ακριβώς σημαντική σημασία, θα πούμε όπως μέσα στην Καινή Διαθήκη, όπως στο Βαγγέλλιο, ο όρος όμως υπάρχει σε αποκαλυπτικά κείμενα όπως είναι το πρώτο ενόχωτο, όπως είπαμε πριν, ή όπως είναι και το βιβλίο του Δανείρου. Και η τελευταία θέση είναι ότι κανένα από τα πορεία δεν είναι γνήσιο, γιατί το κάθε χωρίο το οποίο ουσιαστικά εμπεριέχει αυτή τη φράση, όσον ανθρώπου, δεν ανάγρυνται στον ισού, αλλά πρέπει να ακολουθεί στην μεταπασχάλια περίοδο της εκκλησίας. Δεν διακλείως επειδή οι χριστιανοί, άμα ισούδαν την Ανάσταση, αναγνωρίζουν και την κυριότητα και την θεότητα του Ιησού, όμως ότι στην ανάπτυξη του ειδικότερου πρωτοχριστιανικού κήρυματος υιοθετούνται διάφορες τέτοιες φράσεις, διάφορες παραστάσεις, εικόνες και ιδέες από την Παλιά Δημή, οι οποίες πλέον ερμηνεύονται εκστολικά και μέσα από το κήρυμα αποδίδονται στον ίδιο τον Ιησού, μέσα από την Προφορική Παράδοση, η οποία καμπιστεί με την Προφορική Παράδοση, και έτσι έχουμε τα κείμενα που έχουμε σημαντικές και μυστηρικές. Αυτές λοιπόν είναι οι τάσεις όσον αφορά το κατά πόσο μπορεί η φράση αυτή να αποδοθεί στον ίδιο τον Ιησού, και όπως καταλαβαίνετε εδώ μιλάμε για όλες οι πιθανές εκδοχές. Αυτό είναι για να δείξω ακριβώς πόσο η δήλωση, αν θυμάστε, που με ανέφερα νωρίτερα, από τις Φάιτζερ, όσον αφορά τον κρόμο και το θέμα, οι όσους του ανθρώπου, κάθε άλλο παρά πολύ να ισχύσουν σήμερα στις αρχές, στην πρώτη δεκαετία κ.Χ. του αιώνα. Θα περάσουμε όμως, πριν ξεζητήσουμε όλα τα κείμενα, θα περάσουμε λίγο να δούμε το υλικό που έχουμε, τα κειμένα που έχουμε μέσα από τα ίδια τα κείμενα. Έτσι, λοιπόν, ο όρος, απαντάω όπως είπα, και στα τέσσερα Ευαγγέλιο. Στο Μάρκο, και θα πω τώρα αναλυτικά πόσο χρησιμοποιείται ο όρος στην κάθε Ευαγγέλιο, στο κατά Μάρκο, λοιπόν, Ευαγγέλιο, ο ιός του ανθρώπου συνδέεται πάρα πολύ με την ιδέα της κρίσης, της τελικής κρίσης, γιατί είναι αποκαλυπτική, θα θυμάστε, παράσταση επίσης, όπου έτσι με το να παρουσιάζεται ο ιός του ανθρώπου ως ο κριτής του κόσμου όλου και ταυτόχρονα να συνδέεται με τον Ιησού Χριστό, γίνεται η σύνδεση ότι ο ιός του ανθρώπου είναι ο Ιησούς, ο οποίος επομένως και είναι ο κριτής αυτού του κόσμου. Θα λέω χαρακτηριστικά από το δεύτερο κεφάλαιο, στο στιγμο 10, του κατά Μάρκο, εκεί λοιπόν στο θάρμα που γίνεται στην Κάτερ Ναού, με τον παραγιετικό, λέει ο Ιησούς, για να δείτε λοιπόν, για να μάθετε λοιπόν ότι ο Ιηός του ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί πάνω στη γη αμαρτίας του. Ο Ιηός του ανθρώπου έχει την εξουσία να είναι αυτός που μπορεί να αναπληκτήσει, διότι αυτός μπορεί να συγχωρεί την αμαρτία του. Η δεύτερη περίπτωση είναι σε συνάφιες οι οποίες συνδέονται με το πάθος, με προλύσεις του πάθους κυρίως, όπου και πάλι ο Ιησούς παρουσιάζεται, ακριβώς με φύγουν από αυτό το προσδελωσμό του Υιού του ανθρώπου. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πάει από το Καταμάρκον Ευαγγέλιο, μια από τις προλύσεις του Ιησού, για τη στάλωση και την ανάστασή του, στο 8ο κεφάλαιο στο στίχο 11. Ο Ιησούς άρχισε να τους διδάσκει ότι πρέπει ο Ιηός του ανθρώπου να πάθει πολλά. Και τέλος, μια καθαρά αποκαλυπτική εικόνα είναι αυτή η σύνδεση του Υιού του ανθρώπου με τα έσκοπα. Δηλαδή εκεί πλέον βλέπουμε καθαρά ο δουλειός του ανθρώπου αποκτά, θα λέγαμε, ένα αποκαλυπτικό περιεχόμενο, κατά ανάλογο τρόπο, που σαν αποκαλυπτικό θα δούμε συνέχεια, είναι το περιεχόμενο και στο Πολύο του Βαγγήλ, αλλά και στο Άρφαλλο και συγκεκριμένα. Θα αναφέρω εδώ επίσης ένα αγοριό από το Καταμάρκον. Τότε θα δούμε τον Λοό του ανθρώπου να έρχεται επάνω σε σύννεφα με πολύ δύναμη και λαμπρόπτια. Έτσι λοιπόν, με αυτές τις τρεις βασικές έννοιες, συναντούμε τον όρος του Καταμάρκου Βαγγένιου, το οποίο είναι και το αρχαιότερο του Κεσάου Βαγγένιου, και εγώ λέω όμως, έχει μια παρήτητα, ιδιαίτερη ως μαρτυνία για την αρχαία χριστιανική παράδοση. Ο όρος απαντά φυσικά και στον Καταμαρθέον. Απαντά σε όλα τα παράλληλα πορεία, όλα τα πορεία που ο Μαρθέος αγγηθεί τον Μάρκο, και κατά συνέπεια ο Μαρθέος διωθετεί και τις σημασίες, τις παραπάνω σημασίες που ανέφερα, για τον Λοό του ανθρώπου και τις δανείζει φυσικά από τον Μάρκο. Όμως, υπάρχει μικρή θεολογική ιδιαίτερη αγορά στον Καταμαρθέον. Στον Καταμαρθέον ο συγγραφέας δεν αρκείται σ' αυτές τις συλλέσεις που παρακολουθούν με την τρίση, με τα έσχατα και με τον κάρφος, αλλά αγγίζει και αφήνει να ειλουθεί πάρα πολλές φορές, δις από τη χρήση της φράσης «ο Λιός του ανθρώπου», να τονιστεί λοιπόν αφήνει η ιότητα του Λιού, μάλλον ότι ο Ιησούς είναι ο Ιιός του Θεού. Και είναι αυτή η σύνδεση του Ιησού με τον Θεό μέσω πολλές φορές της χρήσης αφήνει το όρο «ο Λιός του ανθρώπου». Και θα φέρω ένα παράδειγμα, το οποίο έχει και πίσω σ' αυτά τα καλλιτικά ιδιατέρια, το Καταμαρθέον Ευαγγέλιο, το 25ο κεφάλαιο, «Τη γνωστή παραβολή της τελικής χρήσης». Εκεί λέει χαρακτηριστικά ο Ιησούς, όταν θα έρθει ο Ιιός του ανθρώπου με όλη τη μεγαλοπρέπειά του και θα το συμμοντεύω ψουλ, όλοι οι Άγιοι Άγγελοι θα καθίσεις στον Βασιλικό Θεό του Θεού. Εδώ έχω μια πολύ χαρακτηριστική εικόνα, λοιπόν τη συναντάω και σε εξαλληκά ερωτήματα, ένα αυτόν τζαμίρια παράδειγμα 110 που λέει «Ακουμπώσεις υποτιμούς τον Κύριο, άνθρωπο της ώρας, έως αμφό, πως ακουμπώσεις ο Κοκοβουδός». Από εκεί πάλι αυτό μέσα στην αρχαία εκκλησία, αυτός ο Ορθόδημος ανεκόχοριο συνδέθηκε με τον Ιησού, συνδέθηκε με τα έσκατα και τονίστηκε ακριβώς μέσα από αυτό και η κυριότητα του Ιησού, αλλά και ο πραγματικός ζώος που θα διαδραματίσει τα έσκατα ως εκπλητής όλου του κόσμου. Η ίδια λοιπόν ιδέα υπάρχει εδώ στον Καταμαρθέο, όπου ουσιαστικά βλέπουμε μία αντίστοιχη παράσταση σαν αυτήν την καταπληκτική για τον Άρκο, όπου ο Ιησούς εμφανίζεται στα έσκατα για να κρύβει τον κόσμο. Και εδώ έχουμε την ίδια εικόνα αλλά ταυτόχρονα η σύνδεση του εδώ με τον Θεό είναι πολύ πιο έντονη, διότι ο Ιησούς, ο Ιησούς του ανθρώπου θα εμπερβάρεται από τους ανθρώπους και θα καθίσει στο βασιλικό φρόνο του Θεού. Έτσι έχουμε μία σύνδεση ενδιαφέροσαν με το πρόσωπο του Θεού. Στον Λουκά τώρα, στον Καταλουκάνε βάζει εδώ, ο όρος φυσικά και πάνω είναι συνεπτικό του Καταλουκάνου, δεν σ' ακολουθεί τους ανθρώπους. Ο όρος λοιπόν και εδώ, σε γενικές γραμμές ακολουθεί τη σημασία, μάλλον ηλιοδητεί τη σημασία που έχει και στους άλλους δυο συνοπτικούς. Αλλά εδώ θα πρέπει να τονίσουμε κάποια στοιχεία ότι ο Λουκάς προσθέτει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηστικά τα οποία δεν θα τα βρουν στους άλλους δυο συνοπτικούς. Και η λοικότερα, ένα είναι ότι συνδέει το Λοιό του Θεού, το Λοιό του ανθρώπου με την προσευχή. Αυτό είναι πάρα πολύ. Δεν θέλω να ξεχνάμε ότι ένα καταχαριστικό θεολογικό μοτίβος στον Καταλουκάνε Βαγγέλου είναι η προσευχή. Πάρα πολύ συχνά βλέπουμε τον Ιησού να προσεύχεται, πολύ συχνά καλεί τους ανθρώπους η προσευχή. Όλοι οι άνθρωποι που το περιβάλλουν προσεύχονται, προσεκτέωκαν και την πρώτη φάση, τα πρώτα κεφάλαια με την προσχωρία του Ιησού. Βλέπουμε πάρα πολύ τον εαυτόν του εικόνα της προσευχής. Άρα λοιπόν είναι πολύ φυσικό και στον Καταλουκάνε Βαγγέλιο ο όρος Υιός του ανθρώπου να συνδεθεί με την προσευχή και θα φέρω εαυσμένα παρτίγματα. Όταν έρθει λέει στον Καταλουκάνε Βαγγέλιο ο Υιός του ανθρώπου θα βρει τάχα πιστούς ανθρώπους πάνω στη γη. Το είναι το ένα, λοιπόν, να συνδέεται με τον Βουλίστη και για την προσευχή. Να μείνετε λοιπόν άγρυνοι και να προσεύχεστε αδιάκοπα για να μπορέσετε να ξεπεράσετε όλα όσα είναι να συμβούν και να παρουσιαστείτε έτοιμοι μπροστά στον Υιό του ανθρώπου. Βέβαια εδώ σαφώς και στα λίγο πορεία έχουν μια αποκαλυπτική ή τουλάχιστον ισχατομελική διάσταση, αφού και στο πρώτο που αναφέρεται στη Βουλίστη, λόγος γίνεται για το όταν θα ξανάρχει ο Υιός του ανθρώπου. Στο δε δεύτερο είναι προφανές ότι εδώ έχουν μια σύνδεση με την κρίση. Διότι ο Ιησούς ο Υιός του ανθρώπου, συγνώμη, θα έχει ένα κριτήριο γιατί αυτοί θα πρέπει να παρουσιαστεί μπροστά του έτοιμου και προφανώς θα πρέπει να λογορωτήσουν. Τέλος, στο Κατά Ιουάννη Ευαγγέλιο. Στο Κατά Ιουάννη Ευαγγέλιο ο όρος Υιός του ανθρώπου συνδέεται με μία άλλη διάσταση. Εκτός από ότι συνδέεται με το Υιό του Θεού, κάτι που το είδαμε και στον ο Θεό, στην περίπτωση του Κατά Ιουάννη Ευαγγέλιου έχουμε και μία σύνδεση του Υιού του ανθρώπου με την ιδέα της προήπαξης του Ιησού ως Λόγο του Θεού. Υπάρχει ένα πολύ χαρακτηριστικό ο Υιός στον Κατά Ιουάννη Ευαγγέλιο, στο Κεφάλαιο, που λέει κανείς δεν ανέβηκε στον Λεωφ. Παρά μόνο ο Υιός του ανθρώπου, που κατέβηκε από το Λεωφ και που είναι στον Λεωφ. Εδώ έχουμε μια πολύ ψιλή χριστολογία και εδώ έχουμε ακριβώς, θα λέγαμε, στοιχεία αυτής της τριμερούς χριστολογίας, της τριμερούς αρχαίας της τριμερής χριστολογίας, η οποία τονίζει ακριβώς την προήπαξη του Λόγου, του Υιού του ανθρώπου, στον προκειμένη περίπτωση, που ξέρουν για να γνώσουν σε αυτήν την κράτη κατά Ιουάννη Ευαγγέλιο, πάρα πολύ αλλά, γιατί δεν είναι άλλος παρά από τον Ιησού Χριστό. Ένα άλλο χωρίο, φύσης χαρακτηριστικό στον κατά Ιουάννη Ευαγγέλιο στον έξι, στο έξι Κεφάλαιο, είναι όταν ο Ιησούς μιλά και λέει τότε, τι θα γίνει αν δείτε τον Ιό του ανθρώπου να ανεβαίνει εκεί που ήταν πρωτίτερα, άρα και εδώ υπονοείται και προϋποθήθεται η έννοια της προήπανσης. Και τέλος, ένα άλλο χωρίο, φύσης, στον πέμπτο κεφάλαιο, αυτά όλα συγκεκριμένα στην αρχή του Παταγιάνου Ιουάννη Ευαγγέλιου, λέει ο Ιησούς, διότι όπως ο πατέρας είναι πηγή ζωής, έτσι έκανε και το μοιό πηγή ζωής και του έδωσε την εξουσία να κρίνει τους ανθρώπους, γιατί αυτός είναι ο Υιός του ανθρώπου. Εδώ λοιπόν είναι πάρα πολύ ξεκάθαρα, ένα πολύ ενδιαφέρον ο Υιός, διότι συνδυάζει πάρα πολλά διαφορετικά στοιχεία της αρχής της παράδοσης. Το ένα είναι τη σύνδεση που κάνει με τον Θεό και με την αναφορά, την ένιση, στο ότι ο Υιός των ανθρώπων θα πρέπει να ταυτιστεί με τον Υιός του Θεού. Δεν λέει πάρα πολύ ξεκάθαρα ότι ο Υιός του πατέρα, ο Υιός είναι αυτός που είναι και ο Υιός του ανθρώπου. Το δέσδρο στοιχείο είναι ακριβώς την παράσταση που βρήκαμε και στα συλλογτικά Ευαγγένεια, όπου ο Υιός του ανθρώπου συνδέεται με την κρίση των ανθρώπων, η οποία κρίσει, όπως αναφέραμε επαγγελμαίνα και σε προβλήμα μάθηματα, έχει άμνηση στις θέσεις με τα αποκαλυπτικά κείμενα, δηλαδή η εικόνα, την οποία βρίσκονται πάρα πολλογραφικά μέσα στα αποκαλυπτικά κείμενα. Όμως, παρόλο που πολλές φορές μέχρι τώρα παρουσιάζοντας το κείμενο μίλησα για τα αποκαλυπτικά κείμενα, τις αποκαλυπτικές συνάδρες, μέσα στις οποίες συναντούμε τον όρο, δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι κάθε φορά που συναντούμε τον όρο η Υιός του ανθρώπου, αυτούς έχει μία αποκαλυπτική αθροδοχρειά, έχει ένα αποκαλυπτικό δηλαδή διεκόμενο κατανάλογο τρόπο, όπως βρίσκονται τον όρο του ανθρώπου, για παράδειγμα, στο Φιλίου Κατανόηδη, στο πρώτο ενό. Υπάρχουν δηλαδή εχωρία, λόγια του Ιησού μέσα στην Καινή Διαθήκη, μέσα στα Ευαγγέλια, όπου η φράση Υιός του ανθρώπου δεν είναι και τόσο αποκαλυπτική, δηλαδή δεν έχει και τόσο αποκαλυπτικές προεκτάσεις. Ένα πολύ χαρακτηστικό παράδειγμα είναι στο Καταματθέων στο 8ο κεφάλαιο, στο στίχο ίδρως, το οποίο έχει ως παράειλό του σχολικά το 998, δηλαδή πρόκειται για ένα χωρίο, ένα λόγιο του Ιησού, το οποίο θα πρέπει να συνδεθεί με τη λεγόμενη πηγή των λογίων, όπου λέει ο Ιησούς πολύ χαρακτηστικά, «Οι αλαικούδες έχουν καταφύγιο και τα πουλιά έχουν φωλιές. Ο Υιός όμως του ανθρώπου δεν έχει που να γίνει το κεφάλι του». Λοιπόν, είναι προφανές ότι δεν έρχεται κάποια αποκαλυπτική προέκταση ή κάποιες αποκαλυπτικές αναφορές, είναι προφανές ότι εδώ θα πρέπει να εγκαταλείψουμε οποιαδήποτε τέτοια σκέψη. Άρα λοιπόν υπάρχουν κωρία, στα οποία η αποκαλυπτική διάστηση ακουσιάζει. Στον αντίπονα, αυτό που είπα τώρα, υπάρχουν πάρα πολλά κωρία μέσα στην Καινή Διαθήκη, στα οποία ο Υιός του ανθρώπου είναι σαφώς ένας αποκαλυπτικός χαρακτηρισμός. Θα φέρω ένα παράδειγμα, το χαρακτηστικό του Καταμάρκου, αυτό που είπα ότι τότε θα έρθει το Υιό του ανθρώπου να έρχεται πάνω στα σύννεφα με πολύ δύναμη και λαμβρότητα. Όπως εδώ είπα και προηγουμένως, έχουμε σαφώς το μοτίβο της τελικής κρίσης όλου του κόσμου, το οποίο όμως είναι ένα από τα συνηθισμένα μοτίβα, είναι ένα από τα πολύ βασικά χαρακτηριστικά συστατικά των αποκαλυπτικών κειμένων και στους δουλειές μας. Άρα λοιπόν βλέπουμε η συμμορφή μας αυτή, κεπαντώντας μέρη στο ερώτημα, αν είναι ο Υιός του ανθρώπου αποκαλυπτικός όρος ή όχι, δεν μπορούμε με απόλυτη βεβαιότητα να χαρακτήσουμε όλες τις περιπτώσεις που απαντά ο όρος μέσα στην Καινή Διατήκη ως περιπτώσεις χρήσης αποκαλυπτικής. Και ότι υπάρχουν, φυσικά, και περιπτώσεις στους ειδικότερες πάντως όπως υπάρχουν, περιπτώσεις που όλος ο Υιός του ανθρώπου μπορεί να σημαίνει άλλα πράγματα, μπορεί απλώς να είναι ένας αυτοκρισμός του Υιού χωρίς καμία περαιτέρω αποκαλυπτική βρέτηση. Το δεύτερο μεγάλο ερώτημα είναι αυτό της μεταπασχάλειας προσθήκης. Εάν, δηλαδή, ο όρος αυτός είναι όρθωμα για τον Υιός Θερκό Ιησού, ή είναι ένας όρος του οποίος την μεταπασχάλειο κορίοδο της Εκκλησίας, οι Χριστιανοί τον αγγλίσαν το φανός από κήμερα ημιδαϊκά, αποκαλυπτικά, ή τον οδολίζουν από το περιβάλλον τους, και πολύ νωρίς τον συνδέουν με τον πρόσωπο του Ιησού, που περνάνει, δηλαδή, στη λεωφορική παράδοση, για να καταγραφεί αργότερα μέσα στα Ευαγγέλια. Οπωσδήποτε, χωρίς τα οποία ο Υιός του ανθρώπου εμφανίζεται να έρχεται πάλι στις μεθαίνες και να κρίνει τον κόσμο, οι περιπτώσεις προϋποθέτουν δύο βασικά περιστατικά από την ζωή του Ιησού, την Ανάσταση και την Ακάλυψη. Όμως, ενώ θα μπορούσε ο Αφρικάνης άραφος να χρησιμοποιείται σε τέτοια συνάφευση πολύ ευθανό να είναι μεταπασχάλια, από την άλλη μεριά, σε ορισμένα γνήματα της παράδοσης, είναι ενδιαφέρον ότι παρατηρούμε πως ο όρος δεν χρησιμοποιείται πάντοτε με αυτήν την λογική, να παραμένει στην Ανάσταση. Πάντοτε, υπάρχουν πολλά χωριά, στα οποία ο όρος δεν έχει καμία αναφορά στην Ανάσταση. Οπότε, αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούμε βεβαιώτικα να απαντήσουμε, εκ των υστέρων και με τόση απόσταση από τη στιγμή, της δημιουργίας και της καταγραφής της κατοψενικής παράδοσης, ότι εδώ πρόκειται για έναν όρο που είναι μεταπασχάλια προσθήκη. Απεραντίας, είναι πολύ πιθανόν ο ίδιος ο Ιησούς να χρησιμοποιήσει τον όρο και σε συνάφιες, οι οποίες δεν παραμένουν στην Ανάσταση. Επομένως, δεν είναι υποχρεωτικό να υποψιαστούμε αμέσως, ότι εδώ έχουμε την παρένταση κάπου στιγμικού χωριού. Ίσως όμως, από την άλλη πλευρά και κάποια από τα χωριά, τα οποία διασώδουν και σήμερα μέσα στα Ευαγγέλια, να έχουν δεχθεί με την επεξεργασία των μελών της Εκκλησίας, καταρχάς τον Ευαγγελίδη, που είναι ορίτερα στη διάρκεια της παράδοσης, της προφορικής φάσης της παράδοσης. Δεν έχει συμβεί αυτό από αυτούς που μεταφέρνουν την παράδοση. Λοιπόν, πολύ πιθανόν σε αυτή τη φάση, να υπάρχουν όλοι στιγμικού χωριού, τα οποία δεν ανάβαλαν στον Ιησού Χωρισού, αλλά όντως αποτελούν με τα πασχαριές προσθήκες. Λοιπόν, το θέμα και αυτό παραμένει αφετάνωτο, με την έννοια ότι ναι-μέν, κατά κάποιον τρόπο, κινούμαστε περισσότερο προς τη λογική, ότι εδώ πρόκειται για κείμενα, τα οποία προηγούνται, ας πούμε, της Αναστάσεως, είναι αρχαιότερα της Αναστάσεως, εφ. δεν υπάρχουν κείμενα δημιουργίες της Αρχαίας Εκκλησίας. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, για να είμαστε εξαιρετικά πως έχουμε δει και τιμή με το υλικό που έχουμε μπροστά μας, θα πρέπει να πω ότι κάποια πραγματικόρια, όντως, πρέπει να έχουν δεχτεί την επεξεργασία μέσα στην παράδοση, ή αργότερα μέσα στη γραφτή, αλλά σε αυτήν την περίπτωση είναι πάρα πολύ δύσκολο να καταλήξουν σε ποια φάση της παράδοσης έχουν γίνει αυτές οι προσθήκες. Το πούμε σημαντικό ερώτημα είναι, κατά πώς, λοιπόν, είναι αυθεντικός ερώτημας. Δεν είναι με τα τασχάλια προσθήκη. Άρα, λοιπόν, ανάγκηται στον ιστορικό Ιησού. Ναι, θα μπορούσαμε με αρκετή βεβαιότητα να πούμε, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως είπα και πριν, ανάγκηται στο πρόσωπο του Ιησού, γιατί το βρίσκουμε τον όρο, βρίσκουμε τη φράση, σε διαφορετικά φιλολογικά ατήτη μέσα στην Καινή Δρακτική και μάλιστα σε ριαδιφιλολογικά είδη, τα οποία είναι ιδιαίτερα αρχαία. Εκκρίνουν, δηλαδή, ο κόσμος με μεγάλη και παλιά επιστημική παράδοση. Και θα ξέρουμε όλοι ότι τα κείμενα της Κενιζιακής, πάνω κάτω από έναν Βαγγέλλιο, αποτελεί από το μόνο του ένα φιλολογικό είδος το Βαγγέλλιο, που όμως συναμφακτίζεται από μικρότερες μονάδες, από φιλολογικά η μικρότερα, όπως η απαραγγή, το λόγιο, η χρία, το θαύμα, η αφήνισης του πάθους, οι προσευχές, κλπ. Έτσι λοιπόν και στην περίπτωση της παράδοσης, ξέρουμε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα διαφορετικοί μάρτυλες του όρου, όπως για παράδειγμα οι, κανείς δεν μπορεί να αφησματίσει σήμερα, την αρχότητα αυτών των λογίων του Ιησού, τα οποία αμάντονται στη λεγόμενη υπογραφή των λογίων, δηλαδή κείμενα τα οποία απαντούν στο κοινό υλικό του Ματθαίου και του Λουκά, όπου εκεί πραγματικά θα μιλάμε για ένα πολύ αρχαίο στρώμα της παράδοσης. Επίσης είναι πολύ ενδιαφέρον ότι θα βγούμε τον όρο, τόσο στον Καταμακταίον ή στον Καταλουκά, στις συνοπτικά δηλαδή, αλλά το βρούμε και στον Καταϊόαν, το οποίο είναι ένα κείμενο, το οποίο γράφεται αρκετά αργότερα, δηλαδή προς το τέλος κάτω της ημέρας του 1ου αιώνα, ενώ θα σκεφτούμε ότι ο Μάρκος γράφει γύρω στο 70, δηλαδή υπάρχει μια απόσταση κοινωνική και όμως βλέπουμε σε αυτή τη διάκριση της παράδοσης, το οποίο στο κείμενο διασώζει, αν και διασώζονται ιδιωτικές ιστορίες στις δύο μάρκες, δηλαδή στα συγκριτάκια του Λουάνν, στο κείμενο όμως διασώδησε κατά πολλή πλησία, τη φράση ο γιος του ανθρώπου. Και το επίσης ενδιαφέρον στοχείο είναι ότι ο όρος ο γιος του ανθρώπου δεν απαντά μόνο στις υγιειτολογίες, δεν απαντά, αν θέλετε, γενικά στην κοινή παράδοση του Ιησάου να παραβιβιστώ, αλλά υπάρχει και παραβίδεται και σε αυτό που χαρακτηρίζουμε ως ιδιαίτερο υλικό κάθε μεγάλιστη. Γιατί σύμφωνα με τη θεωρία των δύο πληκών, που για σήμερα ως το ιδιωτικό πλαίσιο ισχύει εμπονής στην έρευνα, τα συνοπτικά τουλάχιστον έχουν δύο βασικές πληκές, τον μαργό και την υγιειτολογία, δηλαδή ο μαρθέος του ενδιαφέρον σε τα συνοπτικά. Και επομένως η υγιειτολογία είναι μια συνολική, που δυστυχώς δεν μας έχει τέτοια σωτηρία, μόνο από τις απαμφορές από το κοινό υλικό, από τα συνολικά για έναν θέο, στο κοινό λοιπόν αυτό το υλικό είναι αρχαίο υλικό και έχουμε τον ίδιο ανθρώπου. Πέρα, δηλαδή, από τις εμπειράσεις και τα δάνεια από το μαργό και πέρα από τις εξαρτήσεις, από την υγιειτολογία, οι δύο συνοπτικοί διασώζουμε ο καθένας ένα υλικό, το οποίο το έχουν μόνοι τους και το οποίο το λέμε ιδιαίτερο υλικό. Η έρευνα σήμερα λοιπόν ηχάζει ότι αυτό το ιδιαίτερο υλικό προέρχεται όχι μόνο από τις εγκαινίες του ίδιου, αλλά προφανώς αποτελεί την ύμα του ιδιαίτερου υλικού της κάθε κοινότητας. Άρα λοιπόν και σε αυτό το ιδιαίτερο υλικό βρίσκουμε τον οροπιό του ανθρώπου. Μας λέγουμε μια φράση, η οποία βρίσκεται διάσπαρτη και παρούσα σε διαφορετικές μορφές της παράποσης. Κάτι λοιπόν δυνασσοποιεί. Στο συγκέρασμα, ότι πρόκειται για έναν τόνο με μεγάλη αρχαιολογικά και θα μπορούσαν με αρκετή ασφάλεια να πούμε ότι είναι δυνασόρους αυθεντικός, αν μπορεί να συνδεθεί με τον πρόσωπο του Ιησού Χριστού και μάλιστα με τον Ιησού Χριστό. Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει σε αυτή την περίπτωση, αν ο όρος είναι αυθεντικός, επομένως ανάγκη του Ιησού Χριστού, αν ο όρος έχει μια απόλυτη ιστορία ή όχι, χρησιμοποιείται προηγουμένως από τους ιδέους. Ξέρομαι σήμερα φυσικά, είπαμε όλοι από τον 17ο αιώνα και διαφέρομαι, ξέρω να σκηνήθηκε πως σε αυτή την κατεύθυνση, ξέρω να καταλύψω διαφόρους χειρογράφους, ξέρω λοιπόν ότι ο όρος του ανθρώπου, η φράση όσου του ανθρώπου, απαντά και στον Βουλούντανίου, και στον ΑΕΝΟ και στον ΔΕΤΑΕΣΡΑΛ. Και μάλιστα το ενδιαφέρον είναι ότι το Βουλούντανίου ήδη την υποχή της Καινής Διαφρύκης, αποτελεί ένα ιερό βιβλίο, του αλληλουδέσμου, μπορεί να είναι και ένα ιέτριο κύλος και βέβαια και η φράση όσου του ανθρώπου εισιμοποιείται μέσα σε αυτό το Βουλούντανίου, μάλλον δεν μπορούμε να ισχυριστούμε την αλληλουδέσμη, στο συγκροσύγκο του Ιησού και του Ιερούς, πολύ πιθανόν με βέβαια υπάρχουν και πάρα πολλά κίνατα που σήμερα δεν έχουν μεγαλυφθεί, τα οποία θα μπορούσα να υποστρέψω από περισσότερο τη θέση αυτού του κύλου, όπως τώρα. Αυτό λοιπόν στο οποίο καταλήγουμε, δεδομένα ακριβώς ότι μαρτυρείται στον Βουλούντανίου, το οποίο θεωρείται ένα αυθεντικό κείμενο, ένα κείμενο αξιόπιστο και ιερό, στην εποχή του Ιησού, και μαρτύρια καυτόμουν και σε άλλα κείμενα, όπως το Άλφα Ενόχλου του δέντρα ελεύθερα, κείμενα τα οποία επίσης ασχόνει τη ζωή στον Δέσβο, το οποίο το Άλφα Ενόχλου όπως με τη χειμιά του έχει ευμενάζει, επίσης όχι μόνο από μεριά στο Αρχιστρικό Μουδέο, αλλά και μεριά στον Πρόεδρο Χριστιανό και ήδη είναι το μόνο το καλλιευτικό κείμενο, το οποίο παρατήθηται μέσα στην ειρήνη επίκληση του Ιουβέλου. Και με λοιπόν αυτά, το μόνο σχόλος ο οποίος έχουμε αυτή τη αθέστισμα πολύ σημαντική για τη φράση, καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι πιθανόν προέρχεται για ένα παγιωμένο, τουλάχιστον στην εποχή του Ιησού Χριστού όρο, και τουλάχιστον παγιωμένο σε ένα μέρος της παράδοσης και φαίνεται ότι ακριβώς επειδή είναι διαδεδομένος και πιθανόν προέρχεται για ένα μεγάλο μέρος της παράδοσης ενδραγής, αξεπλή και συμπούει αυτόν τον όρο, φαίνεται ότι ο Ιησού γνωρίζοντας αυτήν την σημασία υιοθετεί τον όρο για τον εαυτό του, ο Ιησού Χριστιανό για τον εαυτό του θέλοντας προφανώς να μας δώσει έναν αγαπημένο θεολογικό μήνυμα. Το πρώτο είναι ότι θα μπορούσαμε πάρα πολύ εύκολα να κάνουμε μέσα από τα εναγκήτα, κάτι μενά μια σύνδεση του όρου, του γυμνός, του όρου, έτσι όπως το εξοπεί ο Ιησούς, με το δύο του Δανίλ και συγκεκριμένα με τον Δανίλ 713. Συγκεκριμένα στο Δανίλ 713 λέει ο συγγραφέας «Μέσα στα σύννεφα του ουρανού, είδα να έρχεται κάποιος που έμυζε η αιώνα του ανθρώπου. Έφτασε μέχρι τον παλιό των ημερών και οδηγήθηκε μπροστά». Βέβαια, γι' αυτά είχα μιλήσει και σε προηγούμενο μάθημα και οπότε δεν θα μπορούμε ξανά σε λεπτομέρειες όσον αφορά το τι μπορεί να σημαίνει η αιωθή συνένειο του ουρανού, τη συνένειο υιός του ανθρώπου, το δόκιμι και το καθεξής. Βέβαια στον Δανίλ, όσο ξέρουμε και περνούσα πολύ γρήγορα, ότι ο υιός του ανθρώπου έχει μια περισσότερο συνογική σημασία. Δηλαδή είναι ένας όρος, ο οποίος έχει εδώ μεσένικα χαριμεριστικά, ουσιαστικά είναι ένας όρος ο οποίος αναφέρεται στον λαό του Ισραήλ, στον κλειτό λαό, που ο λαός αποκτά μια συνολική μεσένικη ιδιότητα στον κομμύ του Ανίλ. Όμως, στην περίπτωση της εποχής του Ιησού, ο όρος διατηρεί το μεσένικο χαρακτήρα, το οποίο ήδη βλέπουμε ότι αρχίζει να διαφέρεται στον λαό του Ιησού, στον κομμύ του Ανίλ. Και υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο, ένα ακόμα παρουτέλο βήμα, το οποίο το βλέπουμε πλέον στα Ευαγγέλια. Και αυτό είναι ότι ο όρος, ο υιός του ανθρώπου, πάλι να έχει αυτή τη συνολική σημασία, που είχε στον κλειτό λαό του Ιησού, πάλι να είναι σημαίνει συνολικά τον εκλεπτό λαό του Θεού, τον Ισραήλ, και σημαίνει ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Και ότι αυτό είναι μια πολύ πιθανή σύνθεση, δηλαδή έχουμε μια μετάβαση και μια εξέλιξη, που ο όρος τελικά υιοθετείται μέσα στην Καινή Διαφήκη ακριβώς διότι και από τον Ιησού Χριστό, διότι ακριβώς με αυτόν γίνεται μια παρακολουμπή, μια αναφορά στο Βου του Δανείου, βεβαιώνεται και από τον τρόπο που η πρώτη εκκλησία, οι αρχιότεροι εκκλησιαστικοί συγκρατήσουν και φυσικά ζούνται πιο κοντά στα κείμενα για τα οποία συζητούν, έτσι κατανοούσαν τον ορό και το συμβάσαν και αυτοί ακριβώς με τον Ιησού Χριστό με το Βου του Δανείου. Και θα αναφέρω εδώ χαρακτηστικά ένα απόστολμα από τον Βου του Καταμακίνου στο κεφάλαιο, ο Βου λέει το εξής, τι λοιπόν εάν ο Χριστός περιγράφεται από τον Βου του Δανείου με αυτόν τον όρο ο Υιός του ανθρώπου, δεν είναι αυτό αρκετό για να αποδειχθεί ότι είναι ο Χριστός της Ομοθητείας, γιατί αντίνιστων εαυτόν του αυτόν τον χαρακτηρισμό που αποδίδεται στην προφητεία για τον Χριστό του Ιηουργού, σαφώς θέλει να τον αποδειχθεί ως εκείνον που χαρακτηρίζει με αυτόν τον τίπλο ο Προφήδεξ. Μένως εδώ ο Τεπτιανός σαφώς θεωρεί ότι όταν ο Βαλήρις μιλά με το νό του ανθρώπου, όταν τα γράφει με το νό του ανθρώπου, σαφώς έγραφε το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, γιατί αυτός είναι εκείνος που θα αποδειχθεί ο Δανείος. Έως είναι να αποδειχθεί ότι είναι ακριβώς ο Χριστός θεωμένος. Αυτή η σύνδεση είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα μεσιανική ασχολή, σύνδεση που κάνει ο Τεπτιανός στο κείμενο. Αυτή είναι η πρώτη σύνδεση, η σύνδεση, η υπόθεση δηλαδή ότι ο Ιησούς χρησιμοποιεί τον όρο, έχοντας υπόψη του το βιβλίο του Δανείου και παρατέμοντας με αυτόν τον τρόπο στο βιβλίο του Δανείου. Βεβαίως έχουμε πάρα πολλά, όπως είπαμε, χωρίς μέσα στην Καινή Διαθήκη, τα οποία θα μπορούσαν με κάποιον τρόπο να μας παραπέμψουν στο βιβλίο του Δανείου. Από την άλλη πλευρά η σύνδεση θα μπορούσε να είναι και με το βιβλίο του Ενώ, δηλαδή ότι ο Ιησούς, όταν χρησιμοποιεί τον όρο ο Υιός του ανθρώπου, ουσιαστικά έχει στον Λούτο το πρώτο βιβλίο του Ενώ. Στο Άλφα, λοιπόν, ενώ, στο 46 και χάλλον, στους στιγμούς 2 έως 3, παρουσιάζεται ο Υιός του ανθρώπου να βρίσκεται μαζί με τον Θεό. Και λέει η Σερκουμένα του Κυβεντακή, αυτός είναι ο Υιός του ανθρώπου που έχει δικαιοσύνη, του οποίου κατοικεί η δικαιοσύνη. Δεν πρέπει να πω πόσες φορές να στις δωτική παράδοση ο Ιησούς συμβαίνει με τη δικαιοσύνη, η οποία είναι σαφώς μια θεϊκή ιδιότητα στην Παλιά Λευκή και κατεπέρτησε στο κείμενο της Κοινής Διαθήκης. Στο Α' ενώ πάλι, στο 71 κεφάλαιο, ο Υιός του ανθρώπου δεν είναι αυτός που βρίσκεται μαζί με τον Θεό, αλλά είναι ο Υιός του Θεός σου, είναι μόνο ο Θεός σου. Και λέει, εσύ είσαι ο Υιός του ανθρώπου που γεννήθηκε για τη δικαιοσύνη και η δικαιοσύνη να μαζί σου και η δικαιοσύνη της κεφαλής των ημερών, δεν θα σε αφήσει. Δηλαδή εδώ είναι πιο σαφής η σύνδεση του Υιού του ανθρώπου με τον ίδιο τον Θεό. Το ενδιαφέρον είναι ωστόσο ότι στο Α' ενώ ο Υιός του ανθρώπου είναι ένας άνθρωπος, στο 71 έτσι, ο οποίος ανεβαίνει στον ουρανό και ο οποίος ουσιαστικά συνδέεται με κάποιον έντονον ανθρώπο με το ίδιο το πρόσωπο του Θεού. Και η άδοξη του ανεβαίνου αυτό είναι ότι ουσιαστικά εδώ ο συγγραφέας του Α' ενώ ξαναδιαβάζει και ξαναγράφει την προφητεία στους 7 ουδανείων. Ο Υιός του ανθρώπου στον Α' ενώ, οι αντιβείτες είναι σιγανικά του χαρακτηριστικά, αλλά η εικόνα του παραμείνει αρκετά σαφής. Δηλαδή, κατά πόσο είναι ο ίδιος ο Θεός, κατά πόσο συνδέεται ο Υιός του ανθρώπου, σημεία συνδέεται με τον Θεό, αν βρίσκεται μαζί με τον Θεό στον ουρανό, αν είναι ο ενώχο, υπάρχουν διάφορες πληθανές ερμηνείες και αυτό που προκύπτει απλώς από αυτήν την ασάφεια και από αυτήν την αρκεσημεία είναι ακριβώς ότι φαίνεται ότι στον αρχαίο ηλικτραγιδιδέσμο δεν υπήρχε μια ενιαία παράσταση για τον ουρανό του ανθρώπου, αλλά φαίνεται ότι υπήρχαν διάφορες και διαφορετικές εκδοχές. Απόσο λοιπόν είπαμε έως τώρα είναι προφανές, κλείνοντας έτσι με τα συμπεράσματα του σημερινού μαθήματος, είναι προφανές ότι ο ουρος, ο Υιός του ανθρώπου, έτσι όπως υπάρχει και μαρτυρείται μέσα στην μαγελική παράδοση, η ιδιαιτρία ιστοιχία κοινά με τον Υιό του ανθρώπου όπως υπάρχει στον ουρανικό περιβάλλον. Φαίνεται ότι η παράσταση του ανθρώπου έτσι όπως την βρίσκουμε μέσα στην καινή διαθήκη σαφώς παραπέμει σε προχριστιανικά κείμενα ή σε μη χριστιανικά κείμενα για ελληνικά παιδίση. Το δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο βέβαια είναι, το οποίο ακόμα συσχολένει και τα πράγματα για να μπορέσουμε να ελληνεύσουμε αυτόν τον ουρο, είναι ότι δεν υπάρχει μια κοινή γραμμή στον αρχαίο ιουρταϊσμό ως το τι μπορεί να σημαίνει αυτός ο ουρος. Και βλέπουμε ότι αυτή η αμφισυμία και αυτή η εμπολής ασάφια σε πολλές περιπτώσεις του όρου, διατηρείται και μέσα στην καινή διαθήκη, που μπορεί ακριβώς να οφείλεται πάλι στο γεγονός ότι έχουμε αυτοί οι ίδιοι επιβιβαίους αρκώσεις. Όμως ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι μέσα στην καινή διαθήκη είναι πιο έντονη η μεσιανική διαταστασία, ακόμα και αν πούμε ότι όντως γενικά είναι ο ουρος αφίσιμος και δεν μπορούμε πάντα να δούμε σε αυτό τι μπορεί να σημαίνει. Είναι μεσιανικός όμως και με αυτόν τον τρόπο φαίνεται και κατανοήθηκε και στην Καταπασχάλεια περίοδο, γι' αυτό είπαμε ότι κάποια από τα κείμενα, τα λόγια που αποδίδουν στον Ιησού, ίσως εκεί η μοναφορά στον τρόπο του ανθρώπου να είναι μια απόσταση εκεί από κάτι ακριβώς στη λογική του Ιησού Συνομασίας. Επιπλέον αυτό που προέκλειψα πως έγινε με το πριν και κυρίως μέσα από τη χρήση του όρους στα Ευαγγέλια είναι ότι ο όρος μπορεί επίσης να μη σημαίνει πάντα, να μη έχει πάντα αποκαλυπτικό περιεχόμενο, αν και με πολλές ιδελειτώσεις που ο όρος πραγματικά έχει αποκαλυπτική διάσταση. Αυτό ακριβώς και το αναφέρουμε αφού άλλωστε, όπως ήδη αναφέραμε στο τελευταίο μέρος του μαθήματος, ο όρος διός του ανθρώπου απαντά σε δύο πολύ σημαντικά κείμενα, το Ενώχο και το Ευαγγέλιο, τα οποία ήδη χαρακτηρίσαμε σε θερήμενα μαθήματα ως κείμενα αποκαλυπτικά. Και το τελευταίο αυτό που μπορούμε να πούμε έτσι στο τέλος όχι σε αυτές τις παρουσίασεις είναι ότι πραγματικά ο όρος διός του ανθρώπου είναι ένα από τα πολύ δύσκολα, πάρα πολύ δύσκολα προβλήματα στην έρευνα για τον ιστορικό Ιησού και στην ερευνία της κοινής διαθήκης. Ίσως του μέλλον κάποια καινούργια κείμενα, ίσως κάποιες νέες ανακαλύψεις κειμένων Ιουδαϊκών να μας βοηθήσουν περισσότερο στο να κατανοήσουμε τον όρο. Οπωσδήποτε σήμερα στην έρευνα υπάρχουν κάποιες βασικές τάσεις όπως σας είπαμε, όπως αναφέραμε νωρίτερα, αλλά δεν πάει ταυτόχρονα υπάρχει μια άλλη πληθόρα χώρων, οι οποίοι σε ερμηνείων, οι οποίες σε ερμηνείες πραγματικά καταλαβάνουν και αυτές ένα σημανικό κομμάτι της έρευνας. Επομένως ο όρος παραμένει ανοιχτός, αλλά αυτό το οποίο μπορούμε να πούμε με αρκετή ασφάλεια είναι ότι ο όρος αυτός έχει συνεχά χαρακτηριστικά συνεχά στοιχεία μέσα στην Καινή Διαθήκη και σε πάρα πάρα πολλές περιπτώσεις διατηρεί το παλαιότερο αποκαλυπτικό περιχώριο. |
