Γυναίκα και άσκηση: από την παιδική ως την τρίτη ηλικία /

: Δεν ξέρω τι έχετε ακούσει για μένα, γιατί ακούω πολλά που κυκλοφορούν στη Βερία. Είναι όλα ψέματα, να ξέρετε. Όποιος θέλει να μάθει την αλήθεια θα πρέπει να με γνωρίσει από κοντά. Σήμερα θα είναι μόνο ένα έναυσμα για σας. Θέλω πιο πολύ να σας προβληματίσω. Ξέρω ότι πολλά από αυτά που θα πούμε τα ξ...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Γλώσσα:el
Είδος:Πολιτιστικές εκδηλώσεις
Συλλογή: /
Ημερομηνία έκδοσης: Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας 2022
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://www.youtube.com/watch?v=Gixh4hXCIkM&list=PLF_TSWFK8X_O_0A8Hmh_04RACYy9nvU7S
Απομαγνητοφώνηση
: Δεν ξέρω τι έχετε ακούσει για μένα, γιατί ακούω πολλά που κυκλοφορούν στη Βερία. Είναι όλα ψέματα, να ξέρετε. Όποιος θέλει να μάθει την αλήθεια θα πρέπει να με γνωρίσει από κοντά. Σήμερα θα είναι μόνο ένα έναυσμα για σας. Θέλω πιο πολύ να σας προβληματίσω. Ξέρω ότι πολλά από αυτά που θα πούμε τα ξέρετε, όμως θέλω να φύγουμε προβληματισμένες και αποφασισμένες. Η αφορμή, να ξεκινήσω μάλλον από την αιτία. Η αιτία της σημερινής παρουσίασης είναι οι εκατοντάδες γυναίκες με τις οποίες από το 1992 έχω δουλέψει μαζί. Έχω βαρεθεί να ακούω τα ίδια πράγματα που δεν ξεπερνιούνται. Δεν έχω βαρεθεί να ακούω προβληματισμούς οι οποίοι είναι σοβαροί. Δεν έχω βαρεθεί να θέλω να βοηθήσω τη γυναίκα γιατί θεωρώ ότι είναι σε πιο δισμένη θέση από τον άντρα. Και έχει ιδιαίτερη ανάγκη για αυτά τα οποία θα πούμε σήμερα. Άρα λοιπόν, όλες εσείς που είστε σήμερα ή που ήσασταν παλιές και σε άλλες πόλεις, αθλητριές, μαθητριές μου, εσείς είστε η αιτία. Η αφορμή ήταν μια εκδήλωση που παρακολούθησα στην ΑΟΣΑ τα Χριστούγεννα που μας πέρασαν και είχε τίτλο όχι ακριβώς τον ίδιο, είχε πρωταθλητισμός και γυναίκα και ήταν πιο πολύ με γιατρούς και πρωταθλητές, αλλά ήταν μια σκέψη για να πω γιατί να μην κάνουμε και εμείς κάτι και φυσικά η αιτία όλου αυτού είναι ο Γιώργος Βεμπέτζος, τον οποίο συνάντησα στην ΑΟΣΑ και με έφερε σε επαφή με τον άνθρωπο που ονομάζεται Αλκμίνη. Η υλοποίηση λοιπόν, από την αιτία στην αφορμή και στην υλοποίηση, είναι αυτό το δραστήριο Λύκειο Ελληνίδων, το οποίο θα δούμε μετέπειτα. Αυτό που ήθελα να ξεκινήσω και δεν θα τα αναλύσω είναι τα εκατομμύρια παραμύθια κορίτσια, και επιτρέψτε με να σας φωνάζω έτσι, που κυκλοφορούν στον χώρο σχετικά με την άσκηση. Πραγματικά είναι παραμύθια όλα αυτά. Είναι παραμύθια ότι η άσκηση είναι πολυτέλεια, ότι η γυναίκα δεν μπορεί να κάνει δυνατά η γυμναστική, ότι οι δουλειές του σπιτιού είναι προπόνηση. Γιατί δεν αδυνατίζω, μου λένε πολλές, αφού κάνουν δουλειές όλη μέρα. Ότι είναι εύκολο να φύγουν τα περιτά κιλά που βάλαμε με την άσκηση. Έχει μια πάρα πολύ ωραία γελαιογραφία το διαδίκτυο που δείχνει μια γυναίκα πάνω σε μία ζυγαριά να ζυγίζεται, να κοιτάει με απορία και να λέει «έχω γραφτεί εδώ και δύο μήνες στο γυμναστήριο και δεν βλέπω κανένα αποτέλεσμα. Έχει γούστο να πρέπει να πηγαίνω και όλας». Ωραία. Η άσκηση σφίγει το λίπος και δεν το αφήνει να φύγει. Πραγματικά αυτό είναι το συναντάμες συνέχεια. Οι γυναίκες, για κάποιο λόγο που θα εξηγήσουμε παρακάτω, έχουν αυτή την πλάνη η οποία είναι τραγικά ψεύτικη. Τραγικά ψεύτικη. Και όλος ο χώρος ο γιατρικός και όλος ο χώρος του fitness γνωρίζει ότι το λίπος δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση να σφίγει. Και όμως οι γυναίκες, μέσα από τη χρόνια παραπληροφόρηση, ειδικά των κέντρων αδυνατίσματος που πριν από μερικές δεκαετίες δέσποζαν στον χώρο, έχει αυτή την ψευδέστηση και φεύγει τόσο μακριά από την αλήθεια που είναι ίσως από τα πιο τραγικά σημεία του θέματος που θα μιλήσουμε σήμερα. Αρκεί ένα είδος άσκησης για να καλύψει τις ανάγκες μας. Κάνω, λέει, body pump. Κάνω μόνο pilates. Τρέχω μόνο. Θα τα δούμε σε λίγο. Υπάρχουν τρόποι για γρήγορα και εύκολα αποτελέσματα. Μας έχουνε μάθει, έχουνε μάθει το μικρόβε του μυαλού μας κορίτσια, ότι θέλουμε τώρα, αύριο, σε δέκα μέρες να γίνουμε σούπερ μοντέλα και να πάμε στην παραλία και μας πουλάνε πράγματα ψεύτικα. Τα οποία δεν είναι κακό να μας πουλήσουν κάτι. Το κακό είναι, κορίτσια, ότι μας παραπλανούνε και μας βγάζουν από τον δρόμο μας. Και υπάρχουν πάρα πολλά τέτοια ψεύτικα μαγικά κόλπα. Η έννοια φυσική κατάσταση είναι γνωστή. Θα σας προκαλέσω μετά, όταν θα φτάσουμε στην ανάλογη διαφάνεια, να μου πείτε τι περιλαμβάνει ο όρος φυσική κατάσταση. Η έγγειο γυναίκα δεν κάνει να ασκείται. Είμαι από τις πρώτες Ελληνίδες που το 92 έκανα στην Αμερική με τους γιατρούς, τους γυναικολόγους, που τότε βγάλανε τις οδηγίες για την άσκηση και τη γυναίκα στη φάση της εγκυμοσύνης. Ήμουνα από τις πρώτες που το παρακολούθησα. Είναι από τις πρώτες μου ειδικότητες. Η Αμερική από τη δεκαετία του 90 ασκεί την υγιή χωρίς επιπλοκές έγγειο γυναίκα. Και εμείς εδώ αντιμετωπίζουμε ένα περιβάλλον ότι είναι άρρωστη. Είναι μια μεγάλη πλάνη. Αρκούν 2-3 μήνες άσκησης το χρόνο για να είμαστε καλά. Η μέση γυναίκα γνωρίζει με σαφήνια τι κάνει κάθε είδος άσκησης. Αν για παράδειγμα σας ρωτήσω τι κάνει το aerobic με το οποίο ίσως έχετε ασχοληθεί, ποια από εσάς θα μπορούσατε να μου απαντήσετε με σαφήνια. Όταν υδρώνουμε αδυνατίζουμε είναι ακόμα ένας τρελός μεγάλος μύθος. Υδρώσαμε λέει αδυνατίσαμε, δεν υπάρχει αυτό. Η ζυγαριά είναι αξιόπιστο σύμβουλο στο χάσιμο βάρους, δεν υπάρχει αυτό. Και η γυναίκα δεν κάνει να προπονείται με βάρι γιατί φουσκώνουν. Το φαρινά φουσκώνει κορίτσια. Τα βάρια έχουν να κάνουν με το πώς τα χρησιμοποιείς. Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα παραμύθια και όσα ίσως αναλύσουμε μετά μαζί απομακρύνουν τη γυναίκα από τους πραγματικούς δρόμους και αυτό είναι το τραγικό που θέλουν να την οδηγήσουν στους στόχους της. Τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει. Και δεν το λέω εγώ, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι ό,τι ακούσατε σήμερα έρχεται από την επιστήμη της ιατρικής και της φυσιοθεραπείας, της φυσιολογίας, της νευροφυσιολογίας και σε εμένα απλά βρίσκουν έναν επικοινωνιακό τρόπο για να περάσουν σε εσάς. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά? Ένα μεγάλο θέμα το οποίο αντιμετωπίζαμε από τότε που ήμουν πολύ μικρή, μόλις είχα τελειώσει τη σχολή, είναι η απίστευτη παραπληροφόρηση των έντυπων μέσων. Τα περιοδικά τότε, «Romanzo», «Fantazio», θυμάσαι, και ακόμα και σήμερα ίσως πολλές φορές, πολλά περιοδικά, οι πληροφορίες που μεταφέρουν από τον επιστημονικό χώρο στη γυναίκα δεν έχουν καμία σχέση με τις μελέτες που βλέπουμε εμείς στα πανεπιστημιακά συνέδρια. Καμία σχέση. Ειδικά εκείνο με το λίπο σφίγγι. Ειδικά εκείνο πρώτα δυνάτησε και μετά πήγαινε στο γυμναστήριο. Τραγικό λάθος, ναι. Ένα λοιπόν κομμάτι είναι ότι υπάρχει παραπληροφόρηση. Ένα άλλο κομμάτι το οποίο με στεναχωρεί ιδιαίτερα είναι ότι δεν συνεργάζονται οι τομείς υγείας, δηλαδή ο γιατρός, ο φυσιοθεραπευτής, ο γυμναστής και ο διετολόγος. Παιδιά δεν κάνουμε την ίδια δουλειά. Άλλο κάνει ο γιατρός, άλλο κάνει ο φυσιοθεραπευτής, άλλο κάνει ο γυμναστής και άλλο κάνει ο διετολόγος. Και ανάλογα με το τι σας συμβαίνει πρέπει να απευθύνεστε στον αντίστοιχο επαγγελματία. Όμως, εμείς οι τέσσερις θα πρέπει να συνεργαζόμαστε για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τη γυναίκα. Δεν υπάρχει πάντα η συνεργασία. Προσπαθεί ο ένας τομέας να κλέψει. Όχι είναι δικιά μου, όχι είναι δικιά μου. Όχι. Πρέπει να συνεργαστούμε. Δεν θα κάνω τη δουλειά του γιατρού, ούτε του διετολόγου, αλλά και οι άλλοι δεν πρέπει να κάνουν τη δική μου δουλειά. Ένας άλλος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί πολλές φορές εμείς οι ίδιες δεν ενδιαφερόμαστε σοβαρά και βαθιά για την υγεία μας. Τα παίρνουμε όλα επιφανειακά. Μπορεί για παράδειγμα να ψάξουμε πιο εντατικά, να βρούμε ποιο είναι το τελευταίο iPhone, πόσο κάνει και πώς θα το αποκτήσω, αλλά δεν θα ψάξουμε σοβαρά και εντατικά για να λύσουμε ένα θέμα που αφορά την υγεία μας σε σχέση με την άσκηση. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής που μας βάζει σε αυτή την παγίδα του άγχους και του στρες από την οποία πολλές φορές ακούω δεν έχω χρόνο, δεν έχω χρόνο να ασκηθώ, να γυμναστώ και να κάνω και όλα τα άλλα που απαιτεί η υγεία. Δεν το συζητάμε, είναι ένα πρόβλημα. Και η δυσκολία να εφαρμοστούν οι συμπεριφορικές αλλαγές. Μια ψυχολόγος ήταν κατάλληλη, ίσως είναι ένα από τα επόμενα θέματα. Η συμπεριφορική αλλαγή, κορίτσια, είναι η αλλαγή που θέλουμε να κάνουμε στον τρόπο ζωής και είναι απίστευτα, απίστευτα δύσκολο. Άρα, όλα αυτά τα πράγματα βοηθάνε στο να υπάρχει αυτή η παραπληροφόρηση που μας βγάζει μακριά από τους στόχους μας και μου άρεσε πριν από πάρα πολλά χρόνια, όταν βγήκα πρώτη φορά στο εξωτερικό και συνεχίζω να ακολουθώ τους δασκάλους μου εκεί, το ακόλουθο. Δεν κάνουμε γυμναστική, δεν σας κάνω γυμναστική, κορίτσια. Προσπαθώ να σας εκπαιδεύσω γι' αυτό όταν έρχεστε πολλές φορές λέω, τώρα είσαι στα νήπια, τώρα είσαι στην πρώτη δημοτικού. Δεν είναι γυμναστική να βλέπεις έναν άνθρωπο και να ανεβοκατεβάζεις το χέρι σου και να μη ξέρεις πού ανεβοκατεβαίνει το χέρι σε ποια άρθρωση, τι δουλεύει, ποιος μεταβολισμός. Πρέπει, μας λένε οι γιατροί, να κάνουμε transfer of knowledge, το λένε. Θα μου επιτρέψετε λίγα αγγλικά, θα τα μεταφράζω γιατί μαθαίνω από έξω, δηλαδή να μεταδώσουμε γνώση σε σας. Δεν είστε μαριονέτες, η γυναίκα δεν είναι μαριονέτα, η γυναίκα πρέπει να γνωρίζει τι κάνει για να μπορεί να έχει έλεγχο, να κατανοεί τις διαδικασίες και να μπορεί να προοδεύει καλύτερα. Άρα, αυτό που ουσιαστικά θέλουμε δεν είναι να κάνουμε γυμναστική, είναι να εκπαιδευτούμε με αφετηρία και αφορμή την ανθρώπινη κίνηση. Υπάρχουν πολύ μεγάλοι οργανισμοί, είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, είναι το Αμερικάνικο Κολέγιο Αθλητιάτρων και το Ευρωπαϊκό και δεκάδες άλλοι, που δεσπόζουν αυτή τη στιγμή, δίνουν σε εμάς τους γυμναστές και τους γιατρούς και τους φυσαθραπευτές τις οδηγίες από τον ιατρικό χώρο, γιατί από αυτούς παίρνουμε πληροφορίες για να κάνουμε σε εσάς ασφαλή άσκηση. Άρα, λοιπόν, θέλουμε να εκπαιδευτούμε, θέλουμε να πάμε στο σχολείο ξανά. Οι πληροφορίες που πρέπει να παίρνουμε όλες μας είναι από την ιατρική, το βάζω γιατί είναι η κορονίδα, όλοι οι γύλοι στο πανεπιστήμιο εκπορεύεται από τα κομμάτια της ιατρικής, από την επιστήμη της φυσιοθεραπείας, που έχουμε πολύ άμεση σχέση, αλλά δεν κάνουμε το ίδιο πράγμα, και φυσικά από την επιστήμη της φυσικής αγωγής, και το τονίζω, πρέπει να σπουδάζουμε ορισμένα πράγματα γιατί, όπως λέω, στους γυμναστές που εκπαιδεύω μετά το πανεπιστήμιο, σε θέματα πράξεις, δεν παίζουμε με την υγεία του κόσμου. Είναι τρομερά μεγάλη ευθύνη, μπορεί να με βλέπουν τα κορίτσια έτσι, επιθετικοί και απαιτητικοί, αλλά κάθε φορά τρέμουν, μην πάθει κανένας κάτι, δεν θέλω, γιατί ένα βήμα μπροστά με πέντε βήματα πίσω δεν το θέλουμε. Θέλω σήμερα να δείτε το σημερινό μάθημα, και κακώς δεν ήρθαν άντρες, γιατί το σημερινό μάθημα δεν αφορά εμάς τις ίδιες, αλλά αφορά εμάς, τις μαμάδες μας, τα παιδιά μας, και όπως θα πω παρακάτω, και οποιαδήποτε άλλη θηλυκή υπάρξη μπορούμε να επηρεάσουμε με τη στάση μας και τη συμπεριφορά μας. Δεν κρατάμε τη γνώση, ά, ήρθαμε, ακούσαμε την ομιλία, προσπαθούμε να την περάσουμε στο τρίπτυχο, και πάνω από εμάς ηλικιακά, και κάτω από εμάς, και έξω από την οικογένειά μας, και αυτό, κορίτσι, είναι πάρα, πάρα πολύ σημαντικό. Όπως είπε η Αλκμίνη πριν, το λογότυπο, η φράση, η έκφραση, η άσκηση είναι φάρμακο, πρωτοεμφανίστηκε στα δρόμενα του Φίτννες το 2006, όπου πρώτη φορά μεγάλα περιοδικά, αθλητιατρικά περιοδικά, βγήκαν και είπαν το μότο έτσι ονομάζεται exercise is medicine. Η άσκηση είναι φάρμακο, και θα εξηγήσω γιατί. Παλιότερα, όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο και μετά, μας έλεγαν οι γιατροί, μην παίρνετε πολλή φορά εσείς οι γυμναστές, εντάξει, καλή είναι η άσκηση, αλλά δεν κάνει και πολλά, παλιότερα, δεκαετία του 90. Το 2006 άρχισε να έρχεται στα χέρια των γιατρών πολύ μεγάλο ερευνητικό υλικό που αποδείκνυε έμπρακτα ότι δεν ισχύει αυτό που μας λέγανε, ότι η άσκηση έχει άμεση σχέση με την υγεία, τεράστια σχέση με την υγεία, και ότι θα πρέπει να την ονομάζουμε φάρμακο. Να σας πω ότι στην Αμερική, ίσως και στην Ευρώπη, γίνονται προσπάθειες να συνταγωγραφηθεί η άσκηση. Δηλαδή οι γιατροί να συνταγωγραφούν την άσκηση και να την πληρώνουν τα ταμεία. Δεν θα μπούμε στις τελείες εδώ πέρα, στον ελλαδικό χωρό όμως, και μόνο ότι έχει γίνει τέτοια αναγνώριση παγκόσμια, και ότι η άσκηση πλέον θεωρείται παιδί στη θεραπεία, είναι πάρα πάρα πολύ σημαντικό βήμα. Έτσι, λοιπόν, exercise medicine, αυτό που είπε η Αλκμήνη, θεωρούμε ότι η άσκηση είναι φάρμακο. Στο σημείο, λοιπόν, αυτό, έχουμε τη χαρά και την τιμή να διαβάσουμε τον χαιρετισμό που απευθύνει ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ιμαθίας προς τις γυναίκες που παρευρίσκονται εδώ. Γυναίκα, λοιπόν, και άθληση. Η συμμετοχή της γυναίκας στην άθληση συνοδεύονταν από ένα πλήθος εσφαλμένων κοινωνικών αντιλήψεων, ταμπού και μύθων, από έναν κόσμο που θεωρούσε ότι μια γυναίκα που αθλείται αφισβητεί τη θηλυκότητά της, ότι ο περιοδικός κύκλος της γυναίκας δεν επιτρέπει τη συμμετοχή της στα σπόρ, ότι η γυναίκα πρέπει να παραμένει ακίνητη κατά τη διάρκεια της εγγυμοσύνης, ότι η άσκηση σε προχωρημένη ηλικία είναι επικίνδυνη και άλλα πολλά. Η επιστήμη της φυσιολογίας, όμως, ανέτρεψε όλες τις παραπάνω αντιλήψεις. Τα ερευνητικά δεδομένα σήμερα απέδειξαν ότι η γυναίκα έχει πολλά να κερδίσει από την τακτική της συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, όπως τη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας, τη μείωση του κινδύνου για καρδιοπάθειες, ιδιαίτερα μετά την περίοδο της αιμινόπαυσης, όταν σταματάει η προστατευτική επίδραση των ιστρογόνων, τον έλεγχο του σωματικού βάρους, την αποφυγή εμφάνισης ωστεοπόρωσης, καθώς η άσκηση παίζει καταλυτικό ρόλο στη διατήρηση της ωστικής μάζας, τη μείωση των συμπτωμάτων της δυσμηνόριας, τη μείωση των ψυχολογικών συμπτωμάτων που συνδέονται με την αιμινόπαυση, τη θεραπεία της κυταρίτηδας, που είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για εσάς τις γυναίκες, καθώς η άσκηση βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος στις επίμαχες περιοχές των μυρών. Ειδικά όμως το θέμα της μητρότητας και της εγγυμοσύνης, η άθληση της γυναίκας έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του καρδιαγγυακού στρες, τη διευκόλυνση την ώρα του τοκετού, τη γρήγοροτερη αποκατάσταση από τον τοκετό, την ελάτωση του πόνου της πονδυλικής τύλης, την αποφυγή εμφάνισης σαχαρόδι διαβίτη. Για να πάρει μια γυναίκα όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η άσκηση, χρειάζεται τακτική συμμετοχή σε αυτήν. Πρέπει η άσκηση να γίνεται με τον πιο ασφαλή τρόπο, σε δραστηριότητες που είναι συγχρόνως και ευχάριστες, ώστε τα ωφέλει να είναι μακροχρόνια και διαρκή. Τέλος, το μήνυμα που πρέπει να μεταφερθεί είναι ότι η άθληση δεν είναι πανάκια στη φθορά του χρόνου. Σίγουρα όμως, όταν η άσκηση γίνεται τρόπος ζωής, επιβραδείνει την εμφάνιση των συμπτωμάτων του γύρατος, βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής μας. Μην ξεχνάμε δε ότι η ζωή, όπως και η άθληση, είναι γένους θηλυκού. Έχουμε καλή επιτυχία στη σημερινή σας ημερίδα, με τιμή, Διαμαντόπουλος Βασίλιος, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Ιμαθίας. Άρα λοιπόν, δεν είναι αστείο, δεν πρόκειται πια όπως κάποτε, κοροϊδεύοντας λέγαμε, κάνουμε άσκηση για να πάμε το καλοκαίρι στην παραλία. Η επικεφαλήδα πλέον στο κομμάτι της άσκησης κορίτσια είναι η υγεία και όλα τα άλλα έπονται. Πρώτα αυτό κοιτάμε. Και εμείς έτσι θα το εξετάσουμε σήμερα. Θα πάμε λοιπόν να δούμε αρχικά χώρισα χοντρικά ορισμένες φάσεις της ζωής της γυναίκας για διευκόλυνση. Και θα ήθελα, δεν θέλω να διαβάζετε, είναι πιο πολύ για ένα σημείο αναφοράς. Θα ήθελα να αναφερθούμε πρώτα στην παιδική ηλικία. Θα ξεκινούσα από το μαθαίνω κινούμαι και κινούμαι μαθαίνω, αλλά θέλω να ξεκινήσω από κάτι άλλο. Την προηγούμενη εβδομάδα η Καθημερινή, για ακόμα μια φορά, ανακοίνωσε ότι είμαστε η πρώτη χώρα παγκόσμια σε παιδική παχυσαρκία. Παγκόσμια. Είμαστε η πρώτη χώρα παγκόσμια, σε λίγα πράγματα είμαστε πρώτοι, στην εξαγωγή ελαιόλαδου, σε κάτι ακόμα, αλλά είμαστε η πρώτη χώρα παγκόσμια σε παιδική παχυσαρκία. Δεν θέλω να το σχολιάσω, πάρτε το σπίτι και σκεφτείτε τι κάνουμε όλες μας για τα κορίτσια που μπορούμε να επηρεάσουμε. Το παιδί πρέπει να μάθει μέσα από την κίνηση. Η κίνηση είναι μάθηση στις παιδικές ηλικίες και δείτε τι έχουμε κάνει. Έχουμε κόψει την κίνηση από τα παιδιά. Παρακολουθούσα με φοβερό ενδιαφέρον τον Γιώργιο Χρούσο πριν από δύο χρόνια στις τηλεοπτικές συνεντεύξεις που είχε με τον Μαρκουλάκη να μιλάει για αυτά τα πράγματα και να λέει πως έχουμε καταστρέψει την παιδική ηλικία του σύγχρονου ανθρώπου. Τα παιδιά δεν παίζουν, δεν κινούνται, δεν τρώνε σωστά. Έχουμε φύγει από τη μεσογειακή διατροφή για την οποία έπρεπε να είμαστε περήφανοι εμείς οι Έλληνες που την είχαμε. Υπάρχει πλέον παιδικό στρες γιατί τα στέλνουμε τα παιδιά σε 652 δραστηριότητες. Αυτό το πράγμα δεν μπορεί να το ανοιχτεί ένα παιδί και του έχουμε αφαιρέσει τον μοναδικό τρόπο που αναπτυξιακά, το λέει η αναπτυξιακή βιολογία, χρειάζεται ένα παιδί για να μάθει την κίνηση. Το παιδί μαθαίνει μέσα από την κίνηση και εμείς του το έχουμε αφαιρέσει. Και δεν είναι η κίνηση, πάω στη Μένια ή πάω στο μπάσκετ ή πάω στο ποδόσφαιρο, είναι η κίνηση με τη συναναστροφή των άλλων παιδιών, κυρίως αυτή μέσα από την οποία το παιδί μαθαίνει. Βέβαια, στις πόλεις όλα αυτά που προανέφερα έχουν αντικαταστήσει τη φοβερή έλλειψη που υπάρχει στους χώρους για να παίξουν τα παιδιά. Όμως εμείς μπορούμε να κάνουμε σαγωνής ό,τι περνάει από το χέρι μας. Μην θεωρείτε χαμένο χρόνο το παιχνίδι, το κινητικό παιχνίδι με το παιδί. Όχι, μπορείτε να του σώσετε τη ζωή. Έτσι λοιπόν, το παιδί θα πρέπει να μάθει μέσα από την κίνηση σε αυτές τις ηλικίες, πρέπει να μάθει να αγαπάει την κίνηση. Έκανα μάθημα πριν από δύο χρόνια με έναν Άγγλο φυσιοδραπευτή στο Λονδίνο, ο οποίος συζητώντας μετά στον καφέ, έλεγε ότι έχουμε από την ηλικία των δύο και τριών χρονών ορθοπαιδικά προβλήματα σε αφιένα και καρπό, από τι λέτε, από το κινητό και το tablet δύο χρονών παιδιά σε αφιένα και καρπό. Πρώτη είναι η Αμερική σε αυτό, μετά είναι οι προηγμένες χώρες της Ευρώπης και εγώ επειδή φαντάζομαι ότι θέλουμε να ακολουθήσουμε και αυτή την πρωτιά, θα τους φτάσουμε σε λίγο. Θα γίνουμε και εμείς πρώτοι, εκτός από την παχυσαρκία και σε τραυματισμού, σε αφιένα και καρπό, από το κινητό. Προσέξτε τι δίνετε στα παιδιά σας να παίξουνε. Κατά πολέμιση της παιδικής παχυσαρκίας, δεν ασκούνται, λέει ο Χρούσος, τα πρώτα πέντε χρόνια, αναφέρουν οι γιατροί, είναι τρομερά καθοριστικά για τη μετέπειτα πορεία του κοριτσιού. Τρομερά καθοριστικά. Στο επόμενο στάδιο έχουμε μια γυναίκα η οποία μεγαλώνει, μπαίνει στην εφηβεία και μπαίνει στα πρώτα χρόνια της δραστηριότητάς της, την οποία φάση ονόμασα εκρυκτικές ηλικίες. Θέλουμε να σπουδάσουμε, θέλουμε να γνωρίσουμε τον κόσμο, έχουμε όνειρα, θέλουμε να κάνουμε ομορφημένα πράγματα. Εδώ η κίνηση ίσως σημαίνει κυρίως ομορφιά, γιατί δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια γυναίκα που δεν την ενδιαφέρει να κρατάει την ομορφιά του σώματος της, ακόμα και αυτές που λένε ότι δεν μ' εννιάζει, ακόμα και αυτές πίσω στον πίσω μέρος του μυαλού τους φυσικά και τους ενδιαφέρει. Άρα είναι ένας παράγοντας που κρύβει και την υγεία, γιατί ένα όμορφο σώμα είναι και ένα γιε σώμα. Η κίνηση λοιπόν εδώ είναι ομορφιά, είναι κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο πολλές φορές μας διαφεύγει. Ξέρω ότι διαβάζετε και ξέρετε ότι η άσκηση καταπολημάει την οστεοπόροση, ναι. Ποια είναι η καλύτερη πρόληψη για την οστεοπόροση, να ξεκινήσει η άσκηση όταν μια γυναίκα είναι ήδη στα 50, στα 60. Από πότε πρέπει να ξεκινάει μια γυναίκα και τι προπόνηση για να πολεμήσει την οστεοπόροση, ξέρετε. Από την ηλικία των 12 προπόνηση με αντιστάσεις, έτσι ώστε να επιτευχθεί μέχρι τη συνοστέωση η μεγαλύτερη δυνατή οστική πυκνότητα. Σκεφτείτε το λίγο ότι είναι σαν να γεμίζουμε την μπαταρία την οστική, έτσι ώστε όταν θα έρθει η οστεοπόροση που θα έρθει, γιατί δεν το γλιτώνουμε αυτό, να έχουμε μεγαλύτερο απόθεμα να χάσουμε, γιατί θα χάσουμε, δεν το γλιτώνουμε αυτό. Αυτό το πράγμα, όμως, θα πρέπει η μαμά να το διδάξει στην κόρη. Να μην της διδάξει να φοβάται την προπόνηση αντιστάσεων, επειδή είναι 12 και όλα τα παραμύθια που διαβάσαμε, να βρει τη σωστή προπόνηση αντιστάσεων για να πετύχει καλή οστική μάζα. Θα αναφέρω κάτι βιωματικό. Πριν από δύο χρόνια έκανα μέτρηση οστικής πυκνότητας, είμαι 51 τώρα. Στη μέτρηση οστικής πυκνότητας βρέθηκε ότι από τις ίδιας ηλικίας γυναίκες είχα 20% παραπάνω οστική πυκνότητα και από τις νεαρότερες γυναίκες 10% παραπάνω οστική πυκνότητα. Και συζητώντας με συνευαλφές και γιατρούς υπάρχει μόνο ένας λόγος το οποίο το αποδίδω. Η ενασχόλησή μου από πολύ πρωί είμασταν άδεια με την προπόνηση αντιστάσεων. Θα μπω στη φάση, έχω μπει στη φάση, αλλά έχω μεγαλύτερο αποθεματικό από ότι αν δεν φρόντιζα, δεν το έκανα τότε με αυτό το σκεπτικό, καμία σχέση, δεν το ξέρα, κάνω ότι μπορεί τόσο πολύ να επηρεάσει. Όμως το έκανα για άλλους λόγους, γιατί μου άρεσε. Λοιπόν πρέπει να φροντίσω σε αυτή τη φάση να πετύχω τη μέγιστη οστική πυκνότητα, να πετύχω γεράωστα για να έχω λιγότερα προβλήματα μετά μεγαλώνοντας. Να ελέγξω το σωματικό μου λύπος. Αφήστε το αισθητικό, το ξέρουμε όλοι το αισθητικό. Το σωματικό λύπος θεωρείται τη σημερινή εποχή, το σημερινό αιώνα, θέμα μεγάλο στα προβλήματα υγείας. Θα σας πω κάτι ενδεικτικό στην Αμερική. Αρνούνται οι ασφαλιστικές εταιρίες να ασφαλίσουν ανθρώπους και άντρες και γυναίκες οι οποίοι έχουν μεγάλο σωματικό λύπος. Γιατί θεωρούν δεδομένο ότι οι ασθένειες, οι παθήσεις που θα προκύψουν είναι τεράστιες και αρνούνται να τους ασφαλίσουν. Τους λένε ότι αν δεν χάσεις τόσα να φτάσεις σε ένα βάρος πιο υγιές δεν σας ασφαλίζουμε. Σας λέει κάτι αυτό. Δεν είναι θέμα μόνο ομορφιάς, είναι θέμα υγείας. Μεταβολικό σύνδρομο και άλλες τέτοιες εκφράσεις σαν χαρόδυς, διαβίτης, καρδιοπάθειες. Δεν είναι αστείο. Το σωματικό λύπος δεν ταιριάζει με αυτό που θέλει ο άνθρωπος και αυτό που είναι ο στόχος. Ειδικά στη γυναίκα. Θέλω να αναφέρω κάτι που διάβαζα όταν έκανα την παρουσίαση του προγράμματος στην Γερμανία. Είχα διαβάσει ένα γρουπ ερευνητών, οι οποίοι είναι γενετιστές και είπανε το εξής. Το ανθρώπινο λέει γονιδίωμα, το DNA μας με λίγα λόγια, έχει αναπτυχθεί σε περιβάλλον κίνησης. Δηλαδή, να το πούμε πιο απλά, η κίνηση είναι συνηφασμένη με την ύπαρξή μας, με τη ζωή μας. Αυτοί οι γενετιστές χαρακτηρίζουνε σαν ανομαλία από φυσιολογικής άποψης την καθυστική ζωή. Σας λέει κάτι αυτό? Είναι μέσα στο DNA μας και εμείς πάμε και κάνουμε το αντίθετο από αυτό που το DNA μας επιτάσσει. Είναι δυνατό να μην έχουμε πρόβλημα, θα έχουμε πρόβλημα. Και δεν θέλω να σκέφτεστε ακραίες γυμναστικές, βαρβαρότητες που με κατηγορούν ότι κάνω. Θέλω να σκέφτεστε απλές δραστηριότητες, στον κήπο σας, στο περπάτημα, στη θάλασσα το καλοκαίρι, στο καθημερινό σας περπάτημα, οτιδήποτε κάνετε, κίνηση είναι μέσα στο DNA μας. Αν θέλετε κάτι παραπάνω ακόμα καλύτερα αλλά το DNA μας ζητάει κίνηση και εμείς του δίνουμε καρέκλα. Δεν μπορεί να είναι καλό αυτό. Στην επόμενη φάση η γυναίκα μεγαλώνει ακόμα περισσότερο και δυστυχώς μεγαλώνουν και τα προβλήματά της. Σε αυτή τη φάση αρχίζει πιο σοβαρά το θέμα υγεία να έρχεται στο προσκύνιο. Ακαιρεότητα, παραγωγικότητα και στρες. Πάμε λοιπόν να δούμε. Ας δούμε πρώτα το θέμα της καθυστικής ζωής που πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν στην εργασία τους. Καταλαβαίνω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτό το πράγμα δημιουργεί προβλήματα. Το 50% των γυναικών που έρχονται και γυμνάζονται μαζί μου έχουν πρόβλημα μέσεις. Ορισμένες από αυτές, 4-5 άτομα είναι εγχειρισμένες από πρόβλημα μέσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είπε πρόσφατα ότι όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους πλέον θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα μέσεις. Και κύριος υπεύθυνος είναι αυτό που ονομάζεται η ασθένεια της καρέκλας. Η καθυστική ζωή. Η επιβολή αυτής της κακιάς τάσης με τις λανθασμένες καμπύλες στο σώμα για πάρα πάρα πολλές ώρες και η μη αντιστροφή της γιατί δεν πάμε να κάνουμε επαρκή κίνηση. Το πρόβλημα δεν είναι η καρέκλα, το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κίνηση. Πριν από πολλά χρόνια στη Γερμανία, σε ένα σεμινάριο που μας φιλοξενούσε ένας χώρος της Είμενς, χρησιμοποιήσαμε το γυμναστήριο. Στους διαδρόμους του γυμναστήριου υπήρχαν φωτογραφίες που συμβουλεύανε τους εργαζόμενους πώς θα κάθονται έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα αφιένα και μέσεις και καρπού. Δεν είναι αστείο, πλέον η εργονομία στον χώρο και το τι πρέπει να κάνω να κινηθώ έτσι ώστε να μείνει με 8 ώρες καθυλωμένη στην καρέκλα, παιδιά, είναι ζήτημα ζωής. Είναι η ασθένεια της καρέκλας και πρέπει να βρω τρόπο, όπως λέει κάποιος πολύ ωραίος δάσκαλος, να τη διαχειριστώ την κατάσταση. Η άλλη φάση... Το ίδιο είναι. Όχι, η καρέκλα είναι χειρότερη από την ορθοστασία, γιατί έχουμε έξω τις μεγάλες μηκές ομάδες των ποδιών που δεν μπορούν να μας υποστηρίξουν. Και τα δύο είναι κακά. Και η ορθοστασία σε κακή θέση και η καρέκλα σε κακή θέση είναι κακά. Το χειρότερο από τα δύο είναι η καθυστή θέση. Είναι χειρότερη. Η χειρότερη από όλες τις καθυστές θέσεις είναι της οδήγησης, ειδικά στους ελληνικούς δρόμους με τα εκατομμύρια λακούβες που υπάρχουν. Γιατί με καθυστή δέχομαι δυνάμεις απίστευτες, κράδασμο σε θέση που δεν μπορώ να τα διαχειριστώ. Είναι από τα πρώτα επαγγέλματα η οδηγή, τα ξύλαιοφορίον και τα λοιπά που έχουμε προβλήματα μέσες. Πραγματικά η καρέκλα σκοτώνει. Το άλλο θέμα που έχει η γυναίκα να αντιμετωπίσει εδώ και που δεν μπορεί κανένας άντρας να το καταλάβει είναι η φάση της εγκυμοσύνης και η φάση μετά από την εγκυμοσύνη της επανένταξης. Μόνο μια γυναίκα μπορεί να καταλάβει την αίσθηση αλλαγής στο σώμα, την αίσθηση αλλαγής στην ψυχοσύνθεσή της. Τις ζημιές που μπορεί να προκαλέσει αυτή η φάση είναι ίσως από τις πιο επικίνδυνες φάσεις και είναι μία από τις φάσεις που η γυναίκα πρέπει να έχει σύμβουλο και συμπαραστάτη την άσκηση αλλά δεν πρέπει να ξεκινεί στην φάση που έμεινε έγκυος. Να υπάρχει άσκηση από πιο πριν έτσι ώστε να την γνωρίζει η γυναίκα να έχει μια ασφαλή εγκυμοσύνη χωρίς αιμοραγίες, χωρίς επιπλοκές γιατί τότε δεν την αφήνουμε να ασκηθεί και να συνεχίσει σαν υγιής χαρούμενος οργανισμός που φέρνει στον κόσμο έναν καινούριο άνθρωπο την πορεία της στους εννιά αυτούς μήνες και στους μήνες μετά γιατί εκείνη είναι κρυφή και επικίνδυνη. Ένα χρόνο μετά τον τοκετό η γυναίκα έχει πρόβλημα με τις αρθρώσεις της από τη ριλαξίνη, είναι μία από τις ορμόνες που χαλαρώνουν τις αρθρώσεις για να βγει το μωρό. Αν δεν προσέξουμε σε εκείνη τη φάση υπάρχει περίπτωση, όπως μας λένε οι έρευνες, να έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά τη θανότητα στραυματισμού σε γόνατο και μέση. Άρα λοιπόν δεν είναι παιχνίδι, θέλει τη συμβουλή γιατρού που να ξέρει τα της άσκησης, να συνοδεύσει τη γυναίκα, να αισθάνεται ωραία στη φάση της εγκυμοσύνης και ασφαλής μετά τον τοκετό. Ξέρετε στην Αμερική πότε ξεκινάει η άσκηση μετά τον τοκετό. Πείτε μια μέρα πότε μπαίνει μια γυναίκα σε πρόγραμμα άσκησης. Την επόμενη. Στην Ελλάδα τι γίνεται Κατερίνα πότε ξεκινάει μια γυναίκα μετά τον τοκετό. Μη βγεις απ' το σπίτι, έχει κρύο, να είσαι ξαπλωμένη, με κυλιακούς και μισκορμού ανύπαρκτους από την τρομερή διάταση, με ένα μωρό που κάθε εβδομάδα ανεβαίνει σε βάρος, με λάθος εργονομίες το σκύψε, σήκω στο καρότσι. Να γιατί οι γυναίκες μετά τον τοκετό εμφανίζουν τρομερά μεγάλες πιθανότητες για προβλήματα στη μέση. Δεν πρέπει να τα αφήσουμε αυτό. Το 93 στην Αμερική, σε μεγάλο γυμναστήριο, έκπληκτη γιατί τα πράγματα του 93 ήταν πολύ πιο πίσω από ό,τι είναι τώρα. Είδα λεχόνες με τα καλαθάκια ημερών μωρά σε ειδική έθουσα στο γυμναστήριο να κάνουν προπόνηση. Και κοιταζόμασταν οι Έλληνες προπονητές, γιατί μας φαινόταν τρομερά αδιανόητο για ελληνικά δεδομένα. Μια γυναίκα με 10 ημερών μωρό να πάρει το καλαθάκι και να πάει. Αυτοί όμως το κάνουν. Και αυτό πρέπει να κάνουμε. Και τέλος, σε αυτή τη φάση, κάτι πάρα πάρα πολύ σημαντικό, που δεν το δίνουμε σημασία, ίσως όσο θα έπρεπε, είναι ότι σε αυτές τις ηλικίες, κορίτσια, αρχίζει και εμφανίζεται το τέρας του στρες. Και δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε. Υπάρχει διαφορά με στρες και άγχος, καλύτερα κάποιος ψυχολόγος να σας μυήσει αυτά. Υπάρχει διαφορά όταν μια κατάσταση μένει και οι σκέψεις μου δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν και δεν μπορώ να ηρεμήσω και όταν καταλαβαίνω ότι χωρίς πραγματική αιτία αισθάνομαι πνιγμένη και ότι έχω πανικό, αυτό το πράγμα είναι δολοφονικό για την υγεία μιας γυναίκας. Όχι γιατί είναι στη σκέψη μας, στη ψυχολογία μας, αλλά γιατί, παιδιά, αυτή η κατάσταση έχει σαν αποτέλεσμα να εκλείονται ορμόνες καταστροφικές για το σώμα. Υπάρχει πραγματικό φυσιολογικό ερέθισμα που γίνεται όλη αυτή η ιστορία. Και πολύ εύκολα λες σε κάποιον, ξέρεις τι πρέπει να πολεμήσει το stress. Το θέμα δεν είναι αυτό, το θέμα είναι να βρει η γυναίκα τρόπους, γιατί δεν είναι μόνο η άσκηση, δεν θα πω κάτι τέτοιο, θα ήταν ψέμα, μέσα από τους οποίους θα προσπαθήσει να, άλλος δάσκαλος σημαντικός, να το διαχειριστεί το stress, δεν μπορείς να το διώξεις. Δεν μπορείς να διώξεις τις αιτίες που μας κάνουν και στεναχωριόμαστε και αγχωνόμαστε, το παιδί μου μεθαύρου δίνει πανελλήνιες, όχι αρρώστησα, όχι έχασα χρήματα, οτιδήποτε, δεν μπορούμε να τα διώξουμε, μπορούμε όμως να τα διαχειριστούμε. Έτσι λοιπόν, σε αυτή τη φάση της ζωής, έχουμε να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή στο σώμα μας, που πρέπει να την προφυλάξουμε, την πιθανή εγκυμοσύνη που πρέπει να προστατευτούμε και το τέρας του stress. Οι αγαπημένες μας ηλικίες. Τι γίνεται λοιπόν, όταν μια γυναίκα φύγει από αυτές τις ηλικίες. Όπως λέει η μαμά μου, από τότε που τη θυμάμαι, της λέω, γιατί δεν έρχεσαι στο γυμναστήριο, από τότε που τη θυμάμαι, ε, δεν είναι τώρα αυτό για μένα. Πολύ πριν φτάσεις σε αυτές τις ηλικίες. Αυτή η επιβολή υποκινητικότητας, έτσι την ονομάζουν οι γιατροί, επιβολή υποκινητικότητας, η τόσο λανθασμένη, όπως μας διάβασε, μας είπε ο κ. Διαμαντόπουλος, είναι καταστροφική. Δεν υπάρχει λόγος. Ο δάσκαλος του Tai Chi μου έλεγε, άμα δεις οι γυναίκες στο εξωτερικό, μέχρι τα βαθιά γεράματα, κάνουν άσκηση έξω στα πάρκα, με μειών 10 βαθμούς, δεν τους ενδιαφέρει αυτό το πράγμα. Είναι πολύ μεγάλο λάθος να πιστεύουμε ότι επειδή αρχίζουμε και μεγαλώνουμε, ότι δεν μπορούμε να ασκηθούμε. Μπορούμε. Μπορούμε να ασκηθούμε όπως όταν ήμασταν 25 χρονών και δεν πρέπει, γιατί είναι μοιωγόνο. Αλλά μπορούμε να ασκηθούμε, πρέπει να ασκηθούμε. Είναι οι ωραιότερες ηλικίες και επίτηδες διάλεξα γυναίκες είναι μανεκέν, οι οποίες έχουν αφήσει τα μαλλιά τους λευκά και οι οποίες φροντίζουν το σώμα. Αλλά δεν θέλω να μείνουμε στο εξωτερικό, το οποίο είναι σημαντικό. Θέλω να διαβάσουμε αυτό που είπε ο Χρούσος. Η διατήρηση της μοιικής μάζας με την πάροδο της ηλικίας δίνει χρόνια. Μέχρι πρόσφατα, πριν από λίγα χρόνια, μας λέγανε ότι ακούγα ότι ήταν αερόβιο. Και τώρα έχει κάποια χρόνια που λένε, εντάξει, κάντε το αερόβιο και το αερόβιο, αλλά παιδιά πρέπει να διατηρήσετε το μοιικό σας ιστο, γιατί είναι ενεργόσιστος και έχει ρόλο, ρυθμίζει ορμονικά το σώμα. Το λέω πολύ εκλαϊκευμένα, αλλά αυτό πρέπει να πάρουμε. Διατήρηση, λοιπόν, του μοιικού ιστού, είπε. Και όταν τον ρώτησε ο Μαρκουλάκης, δηλαδή, ήταν διαβασμένος ο Μαρκουλάκης, δηλαδή, θα πρέπει να κάνουμε αναερόβια άσκηση, του λέει ο Χρούσος. Όχι, δηλαδή, θα πρέπει να κάνετε βάρη. Έτσι, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό σ' αυτές τις φάσεις να μην αφήσουμε τη δύναμη που μπορούμε, την ταχύτητα που μπορούμε, τις ικανότητες του μοιικού ιστού να εξανεμιστούν. Πρέπει να κάνουμε ανάλογοι για την ηλικία μας προπόνηση πενδυνάμωσης, δηλαδή, εξωτερικές αντιστάσεις. Και το άλλο, το πολύ σημαντικό, η άσκηση υποπαξινός, μπορεί να καθυστερήσει το Alzheimer's. Προσέξτε, όμως, ποια άσκηση. Όχι η άσκηση της μαριονέτας. Όχι η άσκηση να βλέπεις κάποιον μπροστά σου να ανεποκατεβάζεις το χέρι σου και να σκέφτεσαι αν κάει και το φαΐ σου. Πόσα ρούχα είχες να σιδερώσεις όταν γυρίσεις και τα προβλήματα της δουλειάς. Η άσκηση με συνειδητή παρουσία εκεί στη στιγμή είναι αυτή που μας βοηθάει να μην έχουμε γνωστικά πτώση. Πρέπει να είστε εκεί παρούσες όταν κάνετε άσκηση. Για πολλούς λόγους, θα δούμε και παρακάτω. Να μην σκέφτεστε τίποτα άλλο παρά μόνο την απόλυτη επίγνωση που έχετε στο σώμα σας. Τίποτα άλλο. Ούτε ρούχα, ούτε άντρες, ούτε παιδιά, ούτε σκυλιά, ούτε δουλειά. Τίποτα. Μία ώρα. Τρεις φορές την εβδομάδα. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Μπορούμε, κορίτσια. Και είναι ένας από τους λόγους που δεν σας αφήνω να πάρετε αναπνοή. Όχι γιατί είμαι κακιά όπως λένε μερικές εκεί πίσω, αλλά γιατί ξέρω ότι σας κάνω καλό εκείνη τη στιγμή που δεν μπορείτε να σκεφτείτε τίποτα άλλο από τον βομβαρτισμό. Εκείνη τη στιγμή είστε εκεί και κάνετε αυτό που πρέπει. Μάλιστα, διάβασα ένα πολύ ωραίο σχόλιο κάποιου γιατρού που έλεγε στους προπονητές «Ασκήστε τον κόσμο και την ώρα που κάνουν άσκηση θα τους ζητάτε να αλύνουν απλές μαθηματικές πράξεις. Θα κάνεις άσκηση και θα ρωτάς τέσσερα και τρία, εννιά μείον πέντε, για να τους βάλεις σε μια εγρίγωση». Δεν είναι μόνο η άσκηση. Ξέρετε, υπάρχουν πολλά. Σταυρόλεξα, ιστορίες, να διαβάζεις, να μπορείς να σκέφτεσαι, αλλά και η άσκηση είναι ένας χώρος που μπορεί, όπως λένε οι γιατροί, να βοηθήσει να καταπολεμήσουμε τη γνωστική μας φθορά. Επίσης, η άσκηση είναι ένας χώρος, όπως πάλι λένε οι γιατροί, που μπορεί να βοηθήσει μια γυναίκα να μην έχει την αίσθηση «έχω χάσει». Αυτή η βαθιά αίσθηση που πολλές φορές συνοδεύεται με αυτές τις ηλικίες, «τι έχω κάνει στη ζωή μου, έχω χάσει, δεν έχω καταφέρει τίποτα», είναι πρόβλημα για την υγεία. Η άσκηση, λοιπόν, είναι ένας τομέας, γιατί δεν υπάρχει γυναίκα που να μην μπορεί να τα καταφέρει στην άσκηση. Αυτό το υπογράφω. Δεν υπάρχει. Ακόμα και όσες έρχονται και λένε «δεν μπορώ, δεν έχω ισορροπία», όλες μπορούμε. Θέλουμε σωστή καθοδήγηση, θέλουμε πείσμα και θέλουμε εκεί να είμαστε στην άσκηση παρούσεως. Μπορούμε όλες. Κάποιος τ' άλεγε ότι εδώ τελειώνουνε οι αναπτυξιακές ηλικίες. Ε, όχι, δεν τελειώνουνε. Αυτές είναι εμερικανίδες. Κάτω δεξιά είναι η κυρία Wilson 103, οι άλλοι είναι 100, οι άλλοι δεν ξέρω. Εγώ είχα τη μεγάλη τιμή το 93 να γνωρίσω την κυρία που φοράει αυτά τα λαμέ ρούχα. Το 93 εγώ ήμουν 23 χρονών. Εδώ πατούσα και εκεί βρισκόμουν. Δεν καταλάβαινα τίποτα. Ήμασταν Αμερική με γκρουπ προπονητών και βλέπουμε την κυρία αυτή, την Jude, να έχει πάνκο μπουφέ, που είχε τα προσπέκτους της, δίνε ενημερώσεις γιατί έκανε στην Καλιφόρνια Senior Fitness, γυμναστική το 93, για μεγάλες γυναίκες. Τότε εκείνη τη χρονιά είχαν βγει τα ποδήλατα. Και κάνει ποδήλατο μαζί με ένα γκρουπ προπονητών και εμείς καθόμαστε όλοι από κάτω και την κοιτάμε. Γιατί εμένα τότε μου φαινόταν περίεργο, να μην πω άλλη έκφραση, πώς ένας τόσο μεγάλος άνθρωπος, ενώ εγώ είμαι τόσο νέα, κάνει άσκηση. Κατεβαίνει λοιπόν, είχε και η Πάρκινσον, κατεβαίνει το ποδήλατο γιατί την κοιτούσαμε. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Μας κοιτάει όλους, καταλαβαίνει τι σκεφτόμαστε και λέει το περιβόητο. Δεν έχει σημασία πώς δείχνεις, αλλά πώς αισθάνεσαι. Έχω το προσπέκτους, είναι σκαναρισμένο από το 93 το ασπρό μαύρο. Μπήκα να τη βρω στο διαδίκτυο και δεν υπάρχει. Προφανώς δεν υπάρχει. Όμως εγώ δεν θα την ξεχάσω ποτέ, γιατί είπα ότι εγώ, όταν μεγαλώσω, θα είμαι καλύτερη, αλλά θα γίνω σαν αυτήν. Λάκα καλά. Θα γίνω σαν την Αλχμίνη. Δεν σε έβαλα, γιατί δεν είσαι 103. Έτσι λοιπόν ήρθε η ώρα, αφού περάσαμε σύντομα ένα σημείο για να δούμε τι χρειάζεται η γυναίκα. Να μου πείτε εσείς, όταν λέμε ότι έχουμε φυσική κατάσταση, τι εννοούμε, κορίτσια. Τι περιλαμβάνει ο όρος «φυσική κατάσταση»? Βλέπετε, μην τρέπεστε. Έχουμε διάβυα. Λέει ας πούμε κάποια, εγώ τρέχω, έχω φυσική κατάσταση. Λένε τα γόρια αυτό είναι συνήθως, εγώ κάνω βάρη, έχω φυσική κατάσταση. Λέει κάποια, εγώ κάνω γιόγκα, έχω φυσική κατάσταση. Εγώ κάνω πιλάτες και πάει Λέγοντας. Εγώ θέλω να δούμε τι ορίζει η επιστήμη της προπονητικής εργοφυσιολογίας, φυσιολογίας, ότι είναι η φυσική κατάσταση. Τι περιλαμβάνει? Είναι 12 επιμέρους παράμετρη. Είναι η καρδιοναπνευτική αντοχή, δηλαδή η κανότητά μας να ανεβάζουμε σφιγμούς για αρκετό χρονικό διάστημα. Είναι η μηική δύναμη να μπορούμε να μεταχειριστούμε λίγες φορές ένα μεγάλο φορτίο. Είναι η μηική αντοχή να μπορούμε να μεταχειριστούμε ένα μικρότερο φορτίο πιο πολλές φορές. Παίρνω τις σακούλες από το σουπερ μάρκερ και περπατάω 150 μέτρα να δεν πάω στο αυτοκίνητο. Να έχουμε βληγισία, να έχουμε καλή σύσταση σώματος, που εδώ είναι το κομμάτι της διατροφής. Να έχουμε χαμηλά επίπεδα στρες, να έχουμε ισορροπία, να έχουμε καλό χρόνο αντίδρασης, ισορροπία. Να μην πέφτεις επειδή σήκωσες το ένα πόδι και ήρθες να βάλεις μάλτσα σου. Χρόνος αντίδρασης σημαίνει, με κυνηγάει ένα σκυλί. Να μην κάνω 5 λεπτά να συνειδητοποιήσω ότι χρειάζεται να τρέξω για να φύγω. Να αντιδράσω γρήγορα σε ένα εξωτερικό ερέθρισμα. Συντονισμός. Να μπορώ να συντονίσω δύο πράγματα. Το συντονισμό το ξέρετε από το αυτοκίνητο. Σκεφτείτε ίσως κάποιες ότι σας δυσκόλευε να πατάτε γάζι και να βλέπετε και το φλάς και να στρίβετε. Ο συντονισμός είναι να κάνει ο εγκέφαλος μαζί πολλές διαφορετικές μυϊκές λειτουργίες. Ο συντονισμός στο fitness σε ένα μεγάλο κομμάτι είναι να μπορώ να κινούμε υπό τη μουσική. Η κινησία είναι το δύσκολο παιδί του fitness. Είναι να μπορώ να είμαι και δυνατή και να έχω αντοχή και ευλυγησία και συντονισμό και ισορροπία. Είναι πιο πολύ στις προπονήσεις απόδοσης. Ταχύτητα. Να μπορώ να τρέξω λίγο γρήγορα. Και ισχύς. Η ισχύς είναι και να είμαι και γρήγορη και δυνατή. Θα μου πείτε χρειαζόμαστε όλα αυτά. Ναι και όχι. Χρειαζόμαστε μια γκάμα από όλα αυτά. Μια διαβάθμιση από όλα αυτά. Και είναι λάθος, επειδή περνάει ο χρόνος, να μην μπορώ να είμαι λίγο γρήγορη. Χάνουμε μοιοικοϊστό, κορίτσια, όταν δεν κάνουμε προπόνηση για να είμαστε λίγο γρήγορες. Και θυμηθείτε τι είπα πριν για την απώλεια μοιοικοϊστού. Το θέμα, λοιπόν, είναι ότι θέλω να καταλάβουμε όλοι το εξής. Ότι με ένα εργαλείο, όπως λέει και η Δεσποινής εδώ, δεν μπορώ να κάνω ολοκληρωμένη δουλειά. Αν, λοιπόν, εάν μόνο τρέχω, δεν μπορώ να κάνω ολοκληρωμένη δουλειά. Θα είμαι καλή καρδιοναπνευστικά. Μπορεί να, όχι, αν τρώω σωστά, θα είμαι καλή και στη σύσταση σώματος, αλλά θα είμαι δυνατή, κορίτσια. Όχι. Θα είμαι βλήγιστη. Με τίποτα. Θα είμαι ευκίνητη. Όχι. Γιατί μόνο τρέχω. Και γιατί θα δούμε παρακάτω τι σημαίνει κάνω μόνο ένα. Μου αρέσει πάρα πολύ να παρομοιάζω τον προπονητή, τον γυμναστή, έναν ξυλουργό που έχει μία τσάντα που έχει πολλά εργαλεία. Και η δουλειά του είναι ποια? Κάθε φορά να ξέρει ποιο συνδυασμό εργαλείων θα δώσει σε ποιον άνθρωπο, με τι ιδιαίτερες συνθήκες και με ποιο στόχο. Συνδυασμό εργαλείων χρειαζόμαστε. Όχι μονοπόλια. Τα μονοπόλια απλά σας κρατάνε καθυλωμένους. Εδώ, λοιπόν, τώρα θα κάνουμε μια σύντομη παρουσίαση, χώρισα, έτσι, πάλι για λόγους ευκολίας, τους μεγάλους τομείς, γιατί, κορίτσια, πλέον το fitness λέμε στο χώρο μου ότι είναι χαωτικό. Κάποτε ήταν εύκολα, Αλκμήνη, ήταν πολύ εύκολα. Είχαμε σουηδική γυμναστική, είχαμε ασκήσεις από την άρση βαρών, είχαμε τρέξιμο και λίγο αθλοπαιδιές. Τώρα το fitness πραγματικά είναι χαωτικό. Μπορεί και κάθε μήνα να βγαίνει κάτι καινούριο, γιατί έχει μπει η επιστήμη της ανατομίας, της κινησιολογίας, νευροφυσιολογίας και τα λοιπά, πάρα πολύ σοβαρά μέσα στο χώρο. Το fitness σήμερα, κορίτσια, είναι χαωτικό. Και εκείνο που θέλω να καταλάβουμε είναι ότι, σαφώς όταν κάνουμε μια δραστηριότητα, μπορεί και λίγο να δυναμώνουμε και λίγο να δουλεύουμε καρδιοναπνευστικά. Υπάρχουν, λοιπόν, κοινή παρονομαστές. Όμως, όπως λέει η επιστήμη της προπονητικής, ό,τι κάνεις, ό,τι ακριβώς κάνεις, θα σου δώσει ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα, απόλυτα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Είναι η αρχή της εξειδίκευσης. Με λίγα λόγια, όπως λένε οι δυο φίλοι μας εκεί, δεν γίνεται μόνο να τρέχεις και να περιμένεις να είσαι δυνατή. Δεν γίνεται, ξέχασέ το. Δεν γίνεται να είσαι μόνος στο έδαφος και να περιμένεις να κάψεις θερμίδες. Απλά δεν γίνεται, ξέχασέ το. Το μάθημα που πρέπει να πάρουμε είναι ότι το ολιστικό φίτνες, το ποικιλόμορφο φίτνες, περιέχει πολλά διαφορετικά στοιχεία. Ενδυνάμωσης, ευλυγησίας, καρδιαναπνευστικά, εναλλακτικά, και πάει λέγοντας, για να μπορούμε να καλλιεργούμε όσο γίνεται πιο σωστά και τις 12 παραμέτρους. Όχι δύο από αυτές, όχι τρεις από αυτές, όσο μπορώ και τις 12 παραμέτρους. Πάμε, το αγαπημένο μας παιδί, γιατί το υποδεικνύουν πλέον όλα. Τι θέλω να σκέφτεστε, όταν το μυαλό σας ή το διάβασμά σας, ή οτιδήποτε θέλετε, πηγαίνει στην προπόνηση με αντιστάσεις. Και θα ήθελα να κάνω μια μικρή διευκρίνηση. Παλιά λέγαμε βάρη, δεν παίζει άλλο αυτός ο όρος. Λέμε προπόνηση με αντιστάσεις, και θα δείτε γιατί. Κορίτσια, θέλω να σκέφτεστε, χτίζω γερά οστά. Αυτό χτίζει γερά οστά. Φτιάχνω τις μηχανές που καίνε θερμίδες. Συνηθίζω να χρησιμοποιώ ένα παράδειγμα, όταν με ρωτάνε. Έχουν δύο αυτοκίνητα να διανήσουν μία απόσταση. Ναι, ένα δεσεβό, αλλιώς, και μια Porsche turbo. Ποιο θα κάψει, παραπάνω θερμίδες, για να διανήσει την ίδια απόσταση. Χρειάζεται πολύ σκέψη. Άρα λοιπόν, αυτό που προτρέπουμε στις γυναίκες να κάνουν, είναι να έχουν Porsche μέσα τους, όχι δεσεβό. Δεν το καταλαβαίνει εύκολα μια γυναίκα. Θέλω όμως να ακούσετε ότι η μής μας είναι τα εργοστάσια που καίνε θερμίδες. Και όλες οι γυναίκες φοβούνται τα εργοστάσια αυτά και πηγαίνουν αντίθετα από εκεί που πρέπει να πάνε. Όχι, πρέπει να χτίσω εργοστάσιο για να καταναλώνω τις περίσχες θερμίδες που ίσως τρώω και έχω επάνω μου. Και δεν γίνεται χωρίς αυτούς. Γίνομαι πιο αποτελεσματική στην καθημερινότητα. Μπορώ να σηκώνω τα βάρη του σπιτιού, της δουλειάς, της εργασίας, χωρίς να πονάει η μέση μου, χωρίς να αισθάνομαι ότι είμαι ανήκανη. Αυτό ονομάζεται λειτουργικότητα, κορίτσια, και γίνεται μέσα από την προπόνηση ενδυνάμωσης. Βάζω ακόμη ένα εργαλείο στον έλεγχο σωματικού λίπους, αφού χτίζω μηχανές που καίνε θερμίδες. Είμαι στο χώρο μας ότι η αντιμετώπιση, η μείωση του σωματικού λίπους έχει τρεις πατερίτσες. Την προπόνηση αντιστάσεων, την καρδιοαναπνευστική άσκηση και τη διατροφή, που δεν είναι στο δικό μου κομμάτι. Διαλέξτε με τι θέλετε να πορεύεστε. Με μία από τις τρεις, με δύο από τις τρεις ή με τρεις από τις τρεις. Δεν χρειάζεται να απαντήσουμε, γνωρίζετε πάρα πολύ καλά. Τρεις πατερίτσες θέλει και όχι μία. Ενισχύω τη δράση της συνσουλίνης, διατηρώντας και αυξάνοντας το μυικό ιστό και έτσι ελέγχω τη γλυκόζη και όλα τα παρελκόμενα από προβλήματα που μπορεί να προκύπτουν. Χτίζω ασπίδα προστασίας για τραυματισμούς. Κάποια από εδώ μέσα, πριν από λίγο καιρό, μια παγωμένη μέρα που είχε πάγο μια κατηφορική ράμπα, ήρθε έντρομη στο γυμναστήριο και μου είπε, σε θυμήθηκα. Λέω τι έπαθες. Μου έτρισα γιατί είχε πάγο φοβερό και άρχισα να τρέχω σαν τα Mickey Mouse που φεύγουν τα πόδια. Και κατάφερα και γραπόθηκα από το κάγγελο. Λέω και θυμήθηκε σε εμένα. Ναι, γιατί λέει με όλα αυτά που κάνουμε, αν δεν τα κάναμε εγώ θα είχα πέσει και μπορεί να είχα σπάσει κάτι άσχημο. Προστατευόμαστε από τραυματισμούς. Όταν κάνουμε προπόνηση, ενδυνάμωσης, προπόνηση κινητικότητας, προπόνηση ισορροπίας, αυτό μας προστατεύει από τους τραυματισμούς. Είναι αυτό που ονομάζεται πλέον functional. Μπορεί κάποιοι να έχετε ακούσει τον όρο. Λειτουργική προπόνηση. Η λειτουργική προπόνηση κορίτσια δεν μένει στο γυμναστήριο, πηγαίνει σπίτι μαζί μας, δουλειά μαζί μας. Δεν είναι για το γυμναστήριο, είναι για τη ζωή μας έξω από αυτό. Και εννοείται ότι χτίζω ένα καλή γραμμοσώμα. Όλες οι γυναίκες θέλουν να κάνουν γράμμοση αλλά καμία δεν θέλει να κάνει αντιστάσεις. Και τώρα θα δούμε δύο φαντάσματα. Είστε έτοιμες? Αφού δούμε λίγο τον εξοπλισμό που είπαμε ότι είναι χαωτικός, δεν βάζω τα κλασικά μηχανήματα γιατί το σύγχρονο fitness δεν πρεσβεύει τα κλασικά μηχανήματα. Είναι για μεγάλους χώρους μαζικής άσκησης σε συγκεκριμένα στάδια της άσκησης στη ζωή. Είναι καλά, τα θέλουμε, τα χρησιμοποιούμε, αλλά το σύγχρονο fitness πρεσβεύει εσύ, το σώμα σου και ελεύθερος εξοπλισμός. Και η εξοπλισμή πια είναι χαωτική. Μπάρες, TRX, λάστιχα, βαριές μπάλες, νερό, συνασκούμενος, το έδαφος. Ο τρόπος για να βάλω αντίσταση στο σώμα μου και να δυναμώσω είναι πολύ πίκυλος. Νάτα τα δύο φαντάσματα. Από τη μία μεριά βλέπουμε το φάντασμα μιας γυναίκας που έχει τρομερά μεγάλους ογκώδισμεις. Και όλες οι γυναίκες νομίζουν ότι αν θα πάνε στο γυναστήριο και πιάσουν εκείνα τα ροζ κακόμυρα βαράκια του ενός και δύο κιλών, θα γίνουν έτσι, σαν την κυρία αριστερά. Και το άλλο φάντασμα είναι το άλλο, δεξιά. Το οποίο είδα επίσης, αλλά δεν μπορούσα να το βρω, μια πολύ ωραία ανάρτηση στο διαδίκτυο που έλεγε αυτό νομίζετε ότι είναι ένα μανεκέν και είχε μία τέτοια γυναίκα. Και έλεγε όχι, είναι έγκληστη του Άουσβιτς. Αυτό το δεξίο είναι ένας διαστρεβλωμένος τρόπος που προσπαθεί η βιομηχανία να μας περάσει ότι αυτό είναι το πρότυπο του γυναικείου σώματος. Ε, όχι, δεν είναι αυτό το πρότυπο. Αυτό είναι ένα αρρωστημένο σώμα. Τα κορίτσια έχουν τρομερά μεγάλες επικίνδυνότητες από στεοπόρωση, από νευρογενειανόρεξια. Ξέρετε τι γίνεται. Και με τίποτα αυτό το πράγμα δεν είναι ένα πρότυπο ενός υγιού σώματος. Ούτε το άλλο είναι. Κανένα από τα δύο δεν είναι πρότυπο. Είναι τα δύο άκρα. Όμως θέλω να ξέρετε κάτι. Η κυρία με το πράσινο δεν έγινε έτσι γιατί έκανε προπόνηση με βάρη. Έγινε έτσι γιατί έκανε συγκεκριμένη προπόνηση με βάρη και πήρε ουσίες αναβολικές. Δεν μπορείς να γίνεις έτσι. Να χτυπιέσαι κάτω. Γιατί δεν έχουμε, ευτυχώς, το ορμονικό περιβάλλον να γίνουμε έτσι. Δεν είμαστε άντρες. Τα κορίτσια αυτά παίρνουν ανδρικές ορμόνες, να το πω απλά, και γίνονται έτσι, ξαναλέω, με συγκεκριμένο πρόγραμμα βαρών. Όχι με τα ροσβαράκια. Με συγκεκριμένη διατροφή. Και η κυρία εδώ δεν έγινε έτσι γιατί έτρεχε όλη μέρα στο διάδρομο. Αλλά γιατί τα κορίτσια αυτά, κορίτσια, δεν τρώνε τίποτα. Αυτό είναι ένα σώμα ασθενικό και το άλλο είναι ένα σώμα επικίνδυνο. Κανένα από τα δύο δεν αποτελεί για μας πρότυπο και δεν θα φτιάξετε κανένα από τα δύο σε σύγχρονο χώρο άσκησης όπου ξέρουν να σας καθοδηγήσουν. Μη φοβάστε λοιπόν τα βάρη. Δεν θα γίνεται έτσι, ούτε θα γίνεται έτσι αν κάνετε διάδρομο. Όταν λοιπόν ακούμε τη λέξη κάρδιο αναπνευστική άσκηση τι πρέπει να σκεφτόμαστε. Υγεία στην καρδιά, στα πνευμόνια, στις αρτηρίες. Κάνω τον οργανισμό μου ικανότερο να παράγει και να καταναλώνει ενέργεια. Παράγω ορμόνες που φέρνουν εφορία όχι σαν αυτή που είναι στο σταθμό τη δικιά μας την εφορία. Την ψυχική διάθεση που έχουμε, ειδικά όταν η άσκησή μας, κορίτσια, είναι λίγο έντονη. Αυτό το πράγμα με την εφορία μέσω άσκησης το παθαίνουν κυρίως οι άνθρωποι που κάνουν τρέξιμο σε ένταση και μεγάλες αποστάσεις και οι ορειβάτες και οι ορειβάτισες. Γιατί υπάρχει το κλίμα για την έκκριση των οπιοειδών από τις δύο, τις δικές μας ορμόνες εφορίας που τις έχουμε ξεχάσει. Άρα λοιπόν είναι ένας τρόπος να μπω σε αυτή τη διαδικασία. Διατηρώ τη σιλουέτα μου καλή. Ελέγχω το σωματικό μου λύπος, ξανά ενισχύω την ισουλίνη, τη δράση της ισουλίνης και τον έλεγχο της γλυκόζης. Και τι αποτελεί προπόνηση καρδιοαναπνευστική. Δεκάδες, εκατοντάδες, δεν χωρούσε άλλο τη διαφάνεια γιατί θα έκρυβα. Εκατοντάδες πηγές μπορούν να αποτελέσουνε καρδιοαναπνευστική προπόνηση. Την προηγούμενη βδομάδα το ACSM, ο Αμερικάνικος Αθλητρικός Οργανισμός, βγήκε με διαφήμιση και είπε πάρτε σκύλο για να τον πηγαίνετε βόλτα, να σας αναγκάζει να περπατάτε. Μπορούμε να έχουμε κλασικό μηχάνημα στο γυμναστήριο, το κλασικό aerobic. Εκεί πάνω δεξιά νομίζω ότι ξέρετε τι κάνουν τα κορίτσια. Μπορούμε να έχουμε μια αθλοπαιδιά που να μην είναι πρωταθλητισμός αλλά να είναι είμαστε μεταξύ μας και παίζουμε. Μπορούμε να έχουμε ποδήλατος της Ροδακινιάς και της Βέρειας. Οτιδήποτε κορίτσια ανεβάζει την καρδιακή μας συχνότητα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα αλλά να το ανεχόμαστε ανάλογα με την κατάστασή μας είναι καρδιοαναπνευστική άσκηση και μας δίνει όλα τα ωφέλη τα οποία είδαμε παραπάνω. Ο χάος. Το χάος. Εναλλακτική άσκηση. Στους ξένους τίτλους δεν ονομάζεται εναλλακτική άσκηση αλλά ονομάζεται ψυχοσωματική άσκηση. Δηλαδή η μετάφραση του όρου mind-body fitness είναι ψυχοσωματική άσκηση και όχι αναλλακτική. Δεν μας πειράζει, το εξηγώ γιατί μπορεί να το συναντάτε. Τι θέλω να σκεφτόμαστε όταν το μυαλό μας ακούει, πηγαίνει στον όρο εναλλακτική άσκηση. Καλλιεργώ την παρουσία μου στην παρούσα στιγμή. Ενδείκνεται η εναλλακτική άσκηση για να φύγω από το σπίτι το σίδερο, τα σκυλιά, τα παιδιά και τα γατιά και να καθυλωθώ στην παρούσα στιγμή. Κλείστε τα. Υπάρχουν εξαιρετικά βιβλία για αυτό το μεγάλο θέμα της αντιμετώπισης του stress μέσα από την προσήλωση στην παρούσα στιγμή. Είναι ένα πολύ ωραίο εργαλείο η εναλλακτική άσκηση. Ενισιώ την ευφέρεια της κίνησης. Γιατί απλά τυχαίνει, συμβαίνει πολλά πράγματα που έχουν έρθει από το χώρο της yoga να έχουν μεγάλη κινητικότητα και ευλυγησία. Βάζω ακόμη ένα εργαλείο στην καταπολέμηση του stress. Βελτιώνω τον τρόπο που αναπνέω. Πολύ σημαντικό στην καταπολέμηση αυτής της ρηχής αγχωτικής αναπνοής του σύγχρονου ανθρώπου. Βάζω ακόμη ένα εργαλείο στην ενίσχυση των μοιών. Για όνομα του Θεού, χρησιμοποιούμε τους μοις. Μπορεί όχι μέγιστα, αλλά τους χρησιμοποιούμε και ενισχύω την αυτοσυγκέντρωσή μου. Και εδώ τώρα θα ήθελα να μου πείτε εσείς τι είναι εναλλακτική άσκηση. Δεν θα ανεπαντήσετε, ντρέπεστε, το ξέρω, αλλά λέω, ρωτάω. Αν θέλει κάποια να μας πει, γιατί ξέρω πού πάει το μυαλό σας, πάει στη γιόγκα, ναι ή όχι. Ναι, ωραία. Τα άκουσα. Λοιπόν, ξέρετε ποιος είναι ο κύριος στο κέντρο. Όλοι εσείς που έχετε έρθει κατά καιρούς και μου έχετε πει ότι εγώ έχω κάνει γιόγκα. Ξέρετε ποιος είναι ο κύριος στο κέντρο. Είναι ο ιδρυτής της Power Yoga στη Δύση, είναι ο Μπαρόμ Παπτίστ. Αυτός πήρε τη γιόγκα από την Ανατολή, στην οποία η γιόγκα είναι τρόπος, σύστημα ζωής, αλλά και θρησκευτικό-φιλοσοφικό σύστημα. Το πήγε στην Αμερική, αφαίρεσε όλα τα θρησκευτικό-φιλοσοφικά και το έκανε ένα σύστημα άσκησης. Έχει, λοιπόν, ένα εξαιρετικό βιβλίο, το οποίο διαβάζοντάς, σου ανοίγει απίστευτα τα μάτια, είναι αποκαλυπτικός και λέει σε ένα σημείο την εξής ιστορία. Πήγε κάποτε σε ένα γυμναστήριο στο Λοσάντζελες, βαριτζίδικο γυμναστήριο, από εκεί που κάνουν bodybuilding, να κάνει βάρη. Και ένας από τους μαθητές του τον χλέβασε και του είπε, καλά, δάσκαλε, εσύ από τη γιόγκα, τώρα πας στο γυμναστήριο να κάνεις βάρη. Όμως ο Μπαπτίστ είναι λίγο αλκμήνη, δεν σηκώνει πολλά, αλήθεια. Αν δείτε το βίντεο του θα καταλάβετε, γύρισε και του είπε, ορθάκοφτα, δεν κατάλαβες, του λέει, everything is yoga. Θα ήθελα λοιπόν να ξεχωρίσουμε και να διευκρινίσουμε τι είναι γιόγκα. Γιόγκα είναι η ένωση του υλικού με το άλλο. Είναι η προσήλωση και η παρουσία στην παρούσα στιγμή. Είναι όταν ξεχνάς αυτό που κάνεις και φεύγεις με αυτό που κάνεις. Και κατά αυτή την έννοια, πραγματικά, εναλλακτικό πρόγραμμα μπορεί να είναι. Οποιονδήποτε πρόγραμμα σας φέρνει σε αυτή τη συνθήκη. Να χάνεστε, κυριολεκτικά. Αν θέλετε να κάνετε ασκήσεις από τα 400 είδη γιόγκας, δεν υπερβάλλω, είναι τόσα, κάντε. Αλλά άμα θέλετε να ασχοληθείτε με τον κήπο σας και να φύγετε, να ξεφύγετε, ασχοληθείτε με τον κήπο σας και κάντε γιόγκα. Άμα θέλετε να κάνετε, σαν την Κατερίνα, οριβασία, πάντε και κάντε οριβασία και φύγετε με αυτόν τον τρόπο. Κάντε γιόγκα με αυτόν τον τρόπο. Άμα θέλετε να κάνετε χορούς, δικιά σας είναι κι αυτή, κάντε χορό. Είναι εναλλακτικό πρόγραμμα ο χορός. Άμα θέλετε να κάνετε καταδύσεις σαν την Άλκιστή και να είναι η ζωή σας αυτό, κάντε το, κάνετε εναλλακτική άσκηση. Αν θέλετε να πάτε στο βουνό και να κάνετε σκη ή να κάνετε σαν την Κωνσταντία, έγκυος στο άλσος, κάνει προπόνηση και δείτε τι χαρούμενη είναι, το πρόσωπό της δείτε. Everything is γιόγκα. Άρα μην έχετε ψευδεστήσεις ότι πρέπει να μπείτε στη θέση του πολεμιστή, να κάνετε τα δέντρα, τους σκύλους, τις γάτες για να κάνετε γιόγκα. Όχι. Γιόγκα κάνετε όταν φεύγετε από αυτό που κάνετε και δεν σκέφτεστε τίποτα άλλο, όταν αισθάνεστε αυτήν την ευεξία. Αυτή είναι η ουσία της εναλλακτικής άσκησης. Μπορείτε να κάνετε με οποιοδήποτε μάθημα, με βάρη, με οτιδήποτε προσιλωθείτε εσείς εκείνη τη στιγμή. Το καινούργιο παιδί του fitness λέγεται, θα το πω πάλι αγγλικά, με συγχωρείτε αλλά έρχεται από το εξωτερικό και θα το μεταφράσω με mobility training. Είναι η προπόνηση κινητικότητας. Θυμάστε παλιά που τα μαθήματα stretching ήταν στατικά και εμείς έτσι κάναμε. Καθόμασταν 10 ώρες σε μια στατική διάταση για να βελτιώσουμε, λέγαμε, την ευλυγησία μας. Έχει φύγει τώρα αυτό. Κινητικότητα, όπως λέει η λέξη, είναι η ικανότητά μας να κάνουμε πολλές, πολυπίκυλες κινήσεις, σε μεγάλο εύρος κινήσεις, σε πολλές αρθρώσεις μαζί, με συντονισμό και με σχετική ευκολία. Γιατί πραγματικά χωρίς και το σώμα μας είναι πλασμένο να τα κάνει όλα αυτά. Και εμείς περιοριζόμαστε, λέει η κινησιολογία και η ανατομία και οι γιατροί, σε τρεις κινήσεις. Σήκωσα το πυρούνι, ανέβηκα ένα σκαλί και μετά έκατσα. Ξέρετε πόσους συνδυασμούς κινήσων μπορεί να κάνει το ανθρώπινο σώμα. Χιλιάδες, κυριολεκτικά. Έχουμε δεκάδες αρθρώσεις, να μη πω εκατοντάδες, που αν τις συνδυάσουμε στο τι μπορούν να κάνουν, οι κινήσεις που γίνονται είναι πραγματικά χιλιάδες. Και εμείς κάνουμε ελάχιστες από αυτές. Η κινητικότητα, λοιπόν, είναι το καινούριο παιδί του fitness. Έχει βάλει μέσα της ορθοσωμία, ευλυγησία, ικανότητα στον έλεγχο της κινήσεις. Άνοιγμα, όπως λέμε στο fitness, να κάνουμε πιο έξυπνο το κομμάτι του εγκεφάλου μας, κορίτσια, που ασχολείται με την κίνηση. Που δεν είναι το κομμάτι του εγκεφάλου που ασχολείται με το σταυρόλεξο και τα μαθηματικά. Λέγεται κινητικός πλειός, αξίζει να το θυμάστε, και είναι άλλο μέρος μας. Αυτό το κομμάτι, λοιπόν, θέλει προπόνηση. Όπως τα παιδιά μας που πάνε στο φροντιστήριο για να δώσουν επανελήνιες. Θέλει προπόνηση με συνειδητή άσκηση. Με σκέψη την ώρα της άσκησης. Με ικανότητα να μπορώ να κάνω αυτά τα πράγματα. Είναι όλα από ασκούμενες που έχουμε δουλέψει μαζί. Είναι όλα. Κάποιος από εδώ μπορείτε να βλέπετε τον εαυτό σας εκεί. Δεν είναι άπιαστα, ούτε θα πάει κάποιος από τη μια μέρα στην άλλη να τα κάνει. Αλλά μπορείτε να κάνετε πολλά πράγματα, πολλά πράγματα που δεν το πιστεύατε, εάν αρκεί να μείνετε πιστές και να ακολουθήσετε τέτοιους δρόμους. Η κινητικότητα, λοιπόν, είναι το καινούριο παιχνίδι του fitness. Δεν μας θέλει στο πάτωμα, κορίτσια. Μας θέλει και στο πάτωμα, και στην καθυστή θέση, και στην πάλα, και στους σημαντές. Με το σώμα μασκέτο. Το πρώτοις το εργαλείο είναι το σώμα. Ήρθε προχωράς μία νεαρή κοπελίτσα και μου λέει «Έχεις πανιά, έρια, γιόγκα, της Λότου Σεπτέμβριου». Λέω «Γιατί θέλεις να κάνεις πανιά» «Γιατί βαρέθηκα, θέλω να κάνω κάτι καινούριο». Τι έκανες μέχρι τώρα να μου ρε τίποτα σποραδικά, λίγο από εδώ, λίγο από εκεί. Και στεναχωρέθηκα. Γιατί δεν κάνεις πανιά για να αλλάξεις κάτι στη ρουτίνα σου. Κάνεις πανιά όταν έχεις κατακτήσει τόσο πολύ τις ικανότητες του σώματός σου. Τα έχεις βρει με όλους τους άλλους εξοπλισμούς και λες «Ας κάνω και aerial, είτε functional, aerial, είτε mobility, είτε yoga aerial, γιατί το έχω με το σώμα μου, μπορώ». Δεν είναι το fitness για να περνάμε μόνο καλά την ώρα μας, που πολύ, το ξέρω, μπαίνεται σε αυτή τη διαδικασία. Το fitness είναι «κατέκτησα το σώμα μου και δεν με νοιάζει τι θα μου δώσεις, εγώ ξέρω το σώμα μου». Είτε μου δώσεις μπάλα, είτε πανιά, είτε σκινιά, είτε αλτήρες, είτε νερά, είτε γλάστρες, είτε κορσοβέλωνο, εγώ το έχω, γιατί έχω το σώμα μου. Το καταλαβαίνουμε? Άρα λοιπόν, μην μπαίνετε στη διαδικασία που πολύ εύλογα, το fitness θέλει να πουλήσει εξοπλισμούς, να τρέχεται μόλις βγει κάτι καινούργιο, θα κάνουμε πανιά, θα κάνουμε TRX, θα κάνουμε προπόνηση δόνυσης, θα κάνουμε το καινούργιο με τα ηλεκτρόδια. Δεν λέω μην το κάνετε, μην τρέξετε χωρίς να σκεφτείτε γιατί το κάνω αυτό το πράγμα, είναι η ώρα μου να το κάνω αυτό το πράγμα, μπορώ, τα έχω βρει με το σώμα μου. Πρώτα θέλουμε λοιπόν προπόνηση κινητικότητας και μετά πάτε να κάνετε και σερφαμα θέλετε, δεν υπάρχει πρόβλημα. Και ήρθε η ώρα να αναφέρουμε το ύψηστο εργαλείο. Εδώ είναι κάποια από τα συστήματα που υπάρχουν στο διεθνή χώρο, δεν υπάρχουν ελληνικά ονόματα, ξέρετε όλοι το Πιλάτες, ίσως ξέρετε την τεχνική Αλεξάνδρ, είναι πάρα πολύ παλιά, ίσως ξέρετε τη Feldenkrais τεχνική, υπάρχουν μαθήματα μπαλέτου που έχουν στόχο για τη θετικότητα και την ορθοσομία, το EBC training system που εκπροσωπώ με τον κολέγιο αθλητιάτων Ευρώπης και πολλά άλλα, δεν έχει σημασία και γιόγκα μπορείτε να κάνετε και βάρι μπορείτε να κάνετε για να καλλιεργήσετε σωστή θέση και στάση. Και ήρθε η ώρα. Δεν ξέρω ποια είναι, Αλκμίνη ποια είναι. Θα σας πω κάτι πάλι βιωματικό. Είχα άλλη φωτογραφία, είχα τη φωτογραφία που ανέβασα στην μεγάλη εικόνα πριν, ήτανε νομίζω μια από την αρχαία Ολυμπία. Δεν θα το κρύψω γιατί δεν μπορώ να τα κρύβω. Μέχρι πριν από λίγο καιρό η άποψη που είχα και τα αισθήματα που είχα για το χορό δεν ήταν και τα καλύτερα και θα σας πω γιατί. Γιατί είχα ένα πολύ κακό πρότυπο δασκάλου όταν ήμουν νέα, τρία χρόνια στο γυμνάσιο και τρία χρόνια στο Λύκειο, το μόνο που κατάφερε είναι να μας οδηγήσει να απεχθανόμαστε το χορό. Ναι, μέχρι που είδα αυτή τη φωτογραφία. Θα σας πω γιατί. Το διάβασα σε ένα δάσκαλο και όταν είδα τη φωτογραφία σκέφτηκα αυτό που διάβασα. Είναι τρομερά σημαντικό μέσα από μια απρόσωπη ψυχρή φωτογραφία, χωρίς να κάνεις τίποτα και χωρίς να έρθεις σε επαφή με έναν άνθρωπο, να βαλάξεις τα αισθήματα και την προκατάληψη για κάτι. Εγώ, λοιπόν, όταν είδα την Αντωνία έπασα αυτό το πράγμα, τσακ! Άλλαξε μέσα μου αυτό, γιατί δείτε λίγο, δείτε τη στάση και την εκφρασή της. Εκπροσωπεί όλα όσα... εγώ δεν μπορώ να σας μιλήσω για το χορό, ξέρω πολύ καλά ότι υπάρχουν άνθρωποι πολύ πιο κατάλληλοι εδώ. Εγώ μπορώ να σας μιλήσω για το χορό σαν γυμνάστρια, ξέρω ότι όταν βλέπω αυτό το κορίτσι, σκέφτομαι, συντονίζω την κίνηση με τη μουσική, ακόμη ένα εργαλείο στο καλήγραμμο σώμα. Είναι απόλυτα εναλλακτική άσκηση, δεν υπάρχει περίπτωση να μην είναι εκεί η Αντωνία ή οποιαδήποτε, γιατί είδα πολλές εκείνη τη στιγμή, αποκλείεται, το ζει και φαίνεται. Ορθοσωμία δεν υπάρχει περίπτωση, δεν είδα καμία φωτογραφία του Λυκείου που είδα πολλές με καμπούρες, πολλές πάρα πολύ ωραίες στη στάση τους, εκτόνωσης τρές, οπωσδήποτε, ενισχύω καρδιά πνεύμανος κυκλοφορικό, το ξέρω, είναι αερόβια, καρδιοναπνευστική, άσκηση, όχι αερόβια, καρδιοναπνευστική. Και ο χορός κορίτσια είναι, λέμε στο φίτνες, είναι το ύψι στο κινητικό εργαλείο. Όχι μόνο αυτός ο χορός, θα δούμε παρακάτω, μπορεί να είναι και αυτός, αλλά ο χορός κορίτσια είναι το ύψι στο κινητικό εργαλείο. Καμία άλλη τέχνη, γιατί είναι τέχνη, δεν μπορεί να καλλιεργήσει την ικανότητα του σώματος μας να κινείται τόσο όμορφα, τόσο πολυπίκυλα και τόσο αποτελεσματικά, ως ο χορός. Μπορεί τα νέα τα κορίτσια να μην αρκούνται στους παραδοσιακούς, μπορεί να θέλουν να ακολουθήσουν κάτι άλλο, δεν έχει σημασία. Ο χορός είναι μέσα μας, αν η κίνηση, λένε οι γενετιστές, είναι μέσα μας, σίγουρα είναι ο χορός, γιατί, παιδιά, είναι σίγουρα ο ρυθμός. Από τον αρχαίο έγωνο άνθρωπο που χτυπούσε τα τύμπανα, ο ρυθμός και η κίνηση στο ρυθμό είναι μέσα στο DNA μας, όπως είναι και η κίνηση που λέγανε οι γενετιστές πιο πριν. Άρα, λοιπόν, και από κάτω είναι το Λήκιο Ελληνίδων και πάλι δείχνει ανθρώπους οι οποίοι το ζούνε, είναι ναυσικά επάνω δεξιά, το ζει. Βγαίνει από μέσα της αυτή η κίνηση, με πολυπίκυλες κινήσεις, είτε είναι μπαλέτο, είτε είναι hip-hop, είτε είναι εισήσι πάνω αριστερά, είτε είναι φλαμέγγο, είτε είναι τραγγό. Αυτό το πράγμα που μπορεί να κάνει σε μια γυναίκα ο χορός, πιστεύω ότι κινητικά κανένα άλλο είδος άσκησης δεν μπορεί να το κάνει. Και αξίζει πραγματικά, σε ό,τι σας αρέσει, να ασχολείστε μια φορά την εβδομάδα, σε όποιο βαθμό σας αρέσει, χωρίς να γίνεστε ρεζίλοι. Ξέρετε γιατί το είπα αυτό, δεν θα συνεχίσω. Προχωρώντας λοιπόν, φτάνουμε σε ένα κομμάτι το οποίο είναι απίστευτα σοβαρό. Ποια είναι η κυρία? Είναι η Φαντίδου. Είναι Βεργιώτισα. Ήθελα να δούμε ότι έχουμε πάρα πολύ καλό υλικό στην ημαθεία. Δείτε λίγο την έκφρασή της. Δεν είναι χαρούμενη. Δεν είναι απρόσκοπτο αυτό που κάνει. Δεν είναι εύκολο αυτό που κάνει. Θα ήθελα να πω στις νεαρές κοπέλες που είναι εδώ, και ιδιαίτερα στις μαμάδες των κοριτσιών που είναι εδώ, ότι ο πρωταθλητισμός δεν είναι αστείο. Ο πρωταθλητισμός δεν είναι παιχνίδι. Κάποτε, το 2000 κάτι, σε ένα συνέδριο γιατρών, σηκώθηκαν κάποιοι γιατροί και είπανε ότι ο πρωταθλητισμός σκοτώνει και σηκώθηκε ένα μέρος του ακροατηρίου και τους επιτέθηκαν. Είπαν την αλήθεια. Δείτε πόσοι αθλητές και πόσες αθλητριές παθαίνουνε ζημιές. Ο πρωταθλητισμός δεν είναι αστείο. Απετεί τρομερές θυσίες, βάζει το σώμα σε απίστευτη επικίνδυνότητα και πρέπει η μαμά, μαζί με την κόρη, αν αποφασίσουν να ακολουθήσει ο πρωταθλητισμός, με απίστευτη σύννεση και συναποφασιστικότητα να πάρουνε το ρίσκο γιατί παίρνουνε ρίσκο, αν το παιδί θα συνεχίσει και πρέπει να είναι έτοιμες να δεχτούν τις συνέπειες. Ήμουνα συμφιτήτρια στο πανεπιστήμιο με δύο από τις καλύτερες τότε ενοργανίστρες πρωταθλήτρες της Ελλάδας. Ξέρετε τι μου λέγανε όταν συζητούσαμε, δεν υπάρχει ενοργανίστρια πρωταθλήτρια που να μην έχουν ψυχολογικά προβλήματα και έλεγα δεν θα στείλω ποτέ το παιδί μου σε αυτές τις συνθήκες. Δεν είναι αστείο να αποφασίσετε να κάνετε αυτό το πράγμα. Θα πρέπει με πολύ συναισθήση, με πολύ σέντρωμο, με πολύ ψάξιμο να αλλάξουμε μικρόφωνο, με πολύ ψάξιμο μαζί με το παιδί να πάρετε σοβαρές αποφάσεις. Γιατί το κάνετε αυτό, τι προοπτική θέλετε και αν το κάνετε αυτό το πράγμα θα πρέπει να ξέρετε ότι θέλει εξειδικευμένη προπόνηση, θα πρέπει να ξέρετε ότι θέλει σωστή καθοδήγηση, πρέπει να διαβάζετε και να έχετε γνώμη ευγενική στο τι κάνουνε στο παιδί μου εκεί που πηγαίνει να προπονηθεί, τι του δίνουνε του παιδιού μου εκεί που πηγαίνει να προπονηθεί. Θέλει τρομερά σωστή καθοδήγηση. Μην είστε χαρούμενες γιατί έφερε το κορίτσι ένα μετάλλιο. Να είστε προβληματισμένες και σε επιφυλακή. Είμαστε και οι δαιμόνες τους και οφείλουμε να τα προστατέψουμε γιατί πολλές φορές οι προπονητές, οι ομάδες θυσιάζουνε το άτομο για να πάρει ο σύλλογος και η ομάδα πόντους και να πάρουνε βαθμούς. Εμείς πρέπει να φυλάξουμε το κορίτσι. Να μην έχει προβλήματα στη μετέπειτα πορεία του. Εδώ πάλι βλέπουμε, είναι από τη Βέρεια, διάφορες ομάδες. Θέλω να τονίσω και να πω στις μαμάδες που τα παιδιά σας ασχολούνται με προταθετησμό ότι δεν αρκεί να κάνουνε μόνο να παίζουνε την μπάλα ή να κάνουνε οποιαδήποτε άθλημα. Πρέπει να κάνουνε ενδυνάμωση αναλογική με την ηλικία τους. Πρέπει να προσέχουν τη διατροφή τους, αν είναι δυνατόν, με εξειδικευμένο διατροφολόγο, όχι με συμβουλές δεξιά-ριστερά, ούτε από προπονητοί, γυμναστή. Εμείς σαν γυμναστές δίνουμε συμβουλές διατροφής. Διατρολόγιο για μια γυναίκα που βρίσκεται σε αναπτυξιακό στάδιο και αθλείται πρέπει να πάρετε από εξειδικευμένο επαγγελματία. Φροντίζουμε να ξεκουραζόμαστε κατάλληλα, γιατί χωρίς ξεκούραση, κορίτσια, η άσκηση τόσο έντονη μπορεί να μας οδηγήσει σε αρνητικά στάδια. Κάνουμε τις προβλεπόμενες ιατρικές εξετάσεις, όπως είπε ο κ. Διαμαντόπουλος σε προσωπική κουβέντα, γιατί τον έλεγα από ποια ηλικία πρέπει να ξεκινήσει η γυναίκα και τα παιδάκια που πηγαίνουν θέλουν φουλ όλες τις εξετάσεις, γιατί μπορεί να υπάρχει ένα γονίδιο στην οικογένεια μακριά από εδώ με καρδιοπάθειες. Δεν είστε μάγοι να το ξέρετε, πώς θα το μάθετε, πώς θα προστατέψετε το κορίτσι, για να μην πάθει αυτά που βλέπουμε και λέμε 18 χρονών έμεινε. Δεν το ήξερε γι' αυτό. Βλέπαμε στο μεταπτυχιακό, στο κομμάτι των καρδιακών παθήσεων, δυστυχώς πολλές φορές λέει το πρώτο σύμπτωμα ενός νεαρού αθλητή ή μιας νεαρής αθλητρίας είναι και το τελευταίο. Να μη φτάνουμε εκεί. Προσέξτε τα παιδιά σας, προσέξτε τα κορίτσια σας, τι τρώνε, πόσο ξεκουράζονται, ποιοι τους προπονούνε, τι τους κάνουν και γιατί τα κάνουν όλα αυτά. Και αν νομίζετε ότι δεν αξίζει τον κόπο, κάντε τους να αγαπούνε την άσκηση, όχι απαραίτητα τον πρωταθλητισμό. Επίσης, θα πρέπει να παίρνουμε γνώσεις οι ίδιες οι αθλητρίες για τον οργανισμό τους και οι γονείς για να μπορούν να καταλαβαίνουν τις διαδικασίες. Τι θα πει φάση προετοιμασίας, τι θα πει ξεκουραζόμαστε το καλοκαίρι, τι είναι όλα αυτά που ακούτε και πολλές φορές δεν ξέρετε. Υπάρχουν τρόποι να τα μάθουμε, θέλουμε να μαζεύσουμε γνώσεις. Πλησιάζουμε λοιπόν στο τέλος και θα ήθελα πάρα πάρα πάρα πολύ να ευχαριστήσω το Λήκο Ελληνίδων όχι γιατί έφερε εμένα, αλλά γιατί έκανε κάτι που στο παγκόσμιο στερέωμα ονομάζεται «Μοιραζόμαστε τις γνώσεις». Οι γνώσεις παράγονται στα εργαστήρια. Παράγονται εκεί που αυτοί οι τρελοί επιστήμονες είναι όλη μέρα σκυμμένοι και μελετάνε να βρούνε την αλήθεια, τι δουλεύει και τι δεν δουλεύει. Οι γνώσεις όμως αν μείνουν στα εργαστήρια, όπως είπα στον Πρόεδρο της Αθλητιατρικής Εταιρείας της Ευρώπης θα είναι καταστροφικό, γιατί τι νόημα έχει να τα βρίσκεις και να μην είναι αποδέκτης τελικώς ο κόσμος. Άρα λοιπόν υπάρχουν ενδιάμεσες σύνδεσμοι. Υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν από τους γιατρούς και τα μεταφέρουν. Υπάρχουν οργανισμοί, όπως είναι το Λήκο Ελληνίδων, που στεγάζουν τέτοιες προσπάθειες και φροντίζουν να μοιράζεται αυτή η γνώση. Πικηλότροπα. Δεν είναι μόνο αυτό το θέμα. Από ό,τι καταλαβαίνω έχετε πολλά θέματα. Το μοίρασμα των γνώσεων στον κόσμο είναι ιερό πράγμα. Και γι' αυτό θα πρέπει όλοι να ευχαριστήσουμε το Λήκιο για τη σημερινή εκδήλωση. Θα πρέπει επίσης να ευχαριστήσουμε την Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέρειας, που είναι ένας χώρος που αγκαλιάζει και φιλοξενεί πάμπολες εκδηλώσεις και που είναι ένας χώρος που αγαπάει από ότι παρακολουθώ να κάνει αυτά τα πράγματα. Άρα κι αυτός συμμετέχει στο μοιραζόμαστη τη γνώση. Και θα πρέπει να πούμε και το εξής. Πριν από λίγο καιρό γνώρισα έναν πολύ ξεχωριστό άνθρωπο. Δεν χρειάζεται να περάσεις πολύ ώρα μαζί του για να καταλάβεις ότι είναι αυτό το οποίο οι ξένοι ονομάζουν ρόλ μόντελ, πρότυπο. Αν μου επιτρέψετε λίγο να υπερβάλλω ένα πρότυπο υποδειγματικό. Έτσι, από έρστικτο είμαι έτσι από παιδάκι, αλλά και πλέον πάρα πολλοί συνειδητάδες και πάρα πολλά χρόνια ακολουθώ τον ίδιο δρόμο. Δηλαδή μαζί να είμασταν αδερφές δεν υπήρχε η περίπτωση. Ακόμα και ίδιο μπλουζάκι χωρίς να συνενοηθούμε, ίδια χρώματα βάλαμε. Λοιπόν, εγώ πιστεύω ακολουθούμε αυτόν τον δρόμο. Και θέλω να προσκαλέσω και εσάς όπως νομίζω και η Αλκμήνη να κάνετε το ίδιο πράγμα. Να εκπαιδεύσετε, να καθοδηγήσετε και να αποτελέσετε παράδειγμα για όποια γυναίκα νομίζετε ότι είναι δίπλα σας, για τα παιδιά σας, για τις κόρες σας, για τις μαμάδες σας, για τις φίλες σας, τις ξαδέρφες σας. Οποιαδήποτε γυναίκα μπορείτε να επηρεάσετε όπως η Αντωνία επηρέασε μόνο με μια εικόνα εμένα, κάντε το, μεταδώστε και εσείς τη γνώση. Γιατί κορίτσια, ίσως, έτσι πιο πολλές μαζί, να καταφέρουμε ένα παραπάνω βήμα να πετύχουμε το στόχο κάθε γυναίκας, που είναι ένα έχει. Μία υγιή, μία όμορφη, μία λειτουργική. Και γιατί όχι, κορίτσια, μία αξιοζήλευτη ζωή. Μα αυτή λοιπόν την παρένευση, μα αυτό το έναβσμα, θα ήθελα να κλείσω τη σημερινή ομιλία λέγοντας το εξής. Καθοδηγούμε δίνοντας πρώτες το παράδειγμα. Αυτό είναι το ξένο lead by example. Δίνουμε πρώτες το παράδειγμα. Όπως η Θοδώρα με την Έλενα, όπως η Ρίτσα με τον Γιώργο, η Τασσούλα με τη Μαρία, όπως πολλές γυναίκες που ξέρω, που τις βλέπω να έρχονται χέρι-χέρι με τα παιδιά τους στην άσκηση. Δεν έχει σημασία ποια άσκηση. Σημασία έχει ότι δεν γίνεται να είμαστε εμείς, καθισμένοι στον καναπέ με το τσιγάρο στο χέρι να τρώμε σκουπιδοφαγητά και να λέμε την κόρη μας πήγαινε να τρέξεις. Γιατί όπως λέει η τελευταία παρημία που θα πω, μην περιμένετε τους άλλους να ακούσουν αυτά που λέτε και να αγνοήσουν αυτά που κάνετε. Θα ήθελα λοιπόν αυτό να είναι το τελικό σημείο της σημερινής ομιλίας. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μοιραστήκατε μαζί μου αυτό το απόγευμα και είμαι έτοιμη να απαντήσω ό,τι μπορώ, να απαντήσω τις ερωτήσεις σας. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Σας ακούω. Εννοείται, αλλά θα είναι και η Αντωνία. Πραγματικά εκείνη τη στιγμή αυτό ένιωσα. Κοίτα τόσα χρόνια αρνητισμό, μία εικόνα. Είναι πολύ σημαντικό αυτό που κάνετε, πάρα πολύ σημαντικό. Θέλω να πείτε κάτι για τις γυναίκες που μπορεί να παραμέλησαν τον εαυτό τους, μπορεί να μην ασκήθηκαν μέχρι τώρα και τώρα έχουν προβλήματα μετά τα 50, λίγο με το ζάχαρο, λίγο με τα κινητικά, λίγο με τη μέση, λίγο με όλα. Τι πρέπει να κάνουν, πώς θα τις παροτρίνεται να ρθούν. Καταρχήν πρέπει να δουν όλες την ταινία κάλλιο αργά παρά αργότερα. Την έχετε δει? Πρέπει να τη δείτε. Θα σας πω. Το αντιμετωπίζω καθημερινά αυτό το θέμα. Δεν φταίνει οι γυναίκες, φταίνει ίσως οι παλιότερες οδηγίες που λέγανε. Άμα δεν πας στο γυμναστήριο τέσσερις φορές την εβδομάδα, από μία ώρα δεν έχεις αποτέλεσμα. Αυτό γινόταν πάρα πολύ παλιά. Έχει αλλάξει το σύστημα. Οι γιατροί πριν από αρκετά χρόνια είπαν το εξής, φοβερό. Από το μηδέν, το ένα είναι καλύτερο. Από το να μην πάω καθόλου, η μία φορά την εβδομάδα είναι καλύτερη. Από το να μην πάω καθόλου, καλύτερα να πάω τρεις φορές από δέκα λεπτά. Ναι, το ξέρω. Είναι συμπεριφορική αλλαγή. Γι' αυτό είμαστε εδώ. Γιατί πρέπει όλες μαζί να προσπαθήσουμε να μεταδώσουμε ότι μπορούν όλες. Έχω γυναίκες από μικρά κορίτσια σαν την Έλενα πίσω μέχρι πολύ μεγάλα μικρά κορίτσια, οι οποίες όλες θα καταφέρουν στο δικό τους βαθμό και επίπεδο. Πρέπει εγώ να τους οδηγήσω να το καταλάβουν. Προσέξτε, όμως, κάτι. Δεν φταίνει γυναίκες πάντα. Υπάρχουν πολλοί χώροι οι οποίοι δεν τις υποδέχονται όμορφα. Γιατί δεν είναι νες, δεν είναι υγείς, αρτιμελείς και γιατί δεν μπορούν να σηκώσουν 250 κιλά. Απέχουμε από αυτό το φίτινες. Υπάρχουν επαγγελματίες στο χώρο που θέλουν οποιονδήποτε άνθρωπο. Με προβλήματα, με μέση, με τραυματισμούς, μικρούς, μεγάλους. Δεν κοιτάς πόσο χρονών είναι ο άλλος. Κοιτάς πού είναι και πού μπορείς να τον πας. Πρέπει να ψάξετε, να βρείτε ποιοι είναι αυτοί οι χώροι που μπορούν να σας υποδεχτούν για να μπορείτε να βγείτε από αυτό το τέλμα. Είναι τέλμα. Έχουμε 7 με 10% του πληθυσμού περιστασιακή άσκηση το χρόνο στην Ελλάδα. 7% του πληθυσμού. Μυκτά άντρες-γυναίκες. Είναι τραγικά χαμηλό ποσοστό. Πρέπει όμως στην Αθηνά και χειρακίνη. Δεν λέγανε. Δεν γίνεται συνέχεια να περιμένουμε από τη τηλεόραση, από το γιατρό, από το γυμναστή. Πρέπει και εμείς, όπως πολλοί το κάνουν, να ψάξουμε, να βρούμε. Πού θα πάω. Θα πάω να κάνω χορό. Γιατί ο χορός είναι μια εξαιρετικά καλή δραστηριό. Όλοι μπορούν να κάνουν χορό. Αυτό είναι ο φαύλος κύκλος. Προσέξτε λίγο. Ξέρετε γιατί. Γιατί όταν έχεις πρόβλημα μέσης και είσαι αδύναμη, μπορείς να μην μπορείς να ανταποκριθείς το χορό. Τέλεια. Θέλω όμως να καταλάβουμε γιατί. Τέλεια. Αυτή είναι η απάντηση. Σίγουρα μπορείς να το κάνεις, αλλά δεν είσαι ακόμα έτοιμη να το κάνεις. Πολλές φορές θέλουμε να πάμε σαν την κοπέλα που ήθελε να κάνει αίριαλ. Δεν μπορεί ακόμα ίσως να κάνει αίριαλ. Μπορεί και να μπορεί, δεν ξέρω. Μάλλον δεν μπορεί. Αλλά πρέπει να προηγηθεί ο στυλωβάτης. Ποιος είναι η μηκή δυνάμωση, για να μην καταλαβαίνω τίποτα στο χορό. Επειδή είστε ισότερες, είπαμε για τις ζωές της ισοθεραπείας. Εγώ βλέπω και σήμερα, επειδή μαγεδεύω ασθενησίες και ισοθεραπετές. Και οι ισοθεραπετές δεν είναι ξαφρώνεις της ισοθεραπείας. Όχι. Κι η ισοθεραπεία κάνουν. Υπάρχουν προβλήματα. Έχουμε συνέχεια αλλάσπικα. Έτσι. Έτσι. Άρα, δηλαδή, πρέπει να ενταχθούμε σε αυτό. Και ξέρετε ποιο είναι το δύσκολο γιατί πάει κόντρα στο μικρόβιο του μυαλού. Πριν από τρία χρόνια με πήρε μια γυναίκα τηλέφωνο. Μου λέει, έχω πρόβλημα και ο γιατρός μου είπε να κάνω άσκηση. Που έχεις πρόβλημα στη μέση. Να κάνω, μου λέει, ένα-δύο μήνες άσκηση. Όχι, τις λόδες αναλαμβάνω. Γιατί πρέπει να καταλάβεις ότι αν έχεις πρόβλημα, είναι άσκηση εφόρου ζωής. Τώρα, θέλεις να είσαι μόνη στο σπίτι, θέλεις να πηγαίνεις κάπου, δεν γίνεται. Μόλις σταματήσεις την ενδυνάμωση, σε δύο μήνες έχουμε αντιστροφή των προσαρμογών, λέμε στη φυσιολογία. 100%? 100%? Μην πάτε στον πούγιο. Μην πάτε στον πούγιο. Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής. Ένας επαγγελματίας γυμναστής, που αναλαμβάνει και δημιουργεί μια επιχείρηση σε ένα γυμναστήριο κλπ. Πολλοίς κόσμος, λόγω επαγγέλματος έρχομαι σε επαφή, και ξέρω ότι το 80% του πληθυσμού πάσχει από προβλήματα σποντιρικής στήλης και περισσότερο οι γυναίκες. Πολλές φορές, επειδή δεν το έχουμε με την κίνηση πολλά άτομα, λέμε όχι, θα ήταν καλά, δεν το ασκήσαμε. Λέμε να βρούμε ένα γυμναστήριο, να πάμε να κάνουμε μια προπόνηση, τέλος πάντων, μια άσκηση, η οποία θα μας βοηθήσει στην κύλη που έχουμε ή στο σπόνδυλο που έχουμε ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό ένας επαγγελματίας γυμναστής. Ειδικευμένος ή ανηδίκευτος, δεν γνωρίζω τι είναι. Δεν γίνεται ανηδίκευτος. Μπορούμε να εμπιστευτούμε υπάρχει η επάρκεια. Όχι, θα σας πω πότε μπορείτε να εμπιστευτείτε. Το θέμα της μέσης είναι απίστευτα σύνθετο. Πέρσι ήρθε από τον Καναδά ο γκουρού, ο άνθρωπος ο οποίος έχει ξεκινήσει παγκόσμια την αντιμετώπιση μέσης. Και πήγα στην Αθήνα και έδωσα ένα αστρονομικό ποσό για δύο μέρες για να τον παρακολουθήσω, γιατί σας είπα ότι έχω πάρα πολλούς. Και θεωρώ ότι ακόμα δεν ξέρω και όσα πρέπει. Η μέση είναι το πιο μεγάλο φάντασμα στο χώρο. Όταν λοιπόν έχουμε μια ιδιαίτερη κατάσταση, όπως ακριβώς θα ψάχναμε έναν κατάλληλο κομωτή να μας κάνει τις σωστές αντάβγες, έναν κατάλληλο ορθοδοτικό να μας βάλει τα σωστά σιδεράκια, θα πρέπει λίγο να ασχοληθούμε να δούμε τι διαπιστρευτήρια έχει ο άνθρωπος ο οποίος θα μας ασκήσει. Το πανεπιστήμιο φτάνει τους γυμναστές, όπως και τους γιατρούς, μέχρι ένα επίπεδο. Και μετά είναι στην πρωτοβουλία του καθενός με τι θέλει να ασχοληθεί. Δεν μπορεί να ασχολείσαι και με σχολικό αθλητισμό και με μπάσκετ πρωτοαθλητισμό, πρέπει να διαλέξεις το μης. Εγώ έχω διαλέξει άσκηση σε ειδικές καταστάσεις υγείας, με μεταπτυχιακό και άπειρα παρακολουθώ γιατρούς, παραγιατρικά σεμινάρια. Όχι να κάνω επέμβαση στο νόμο, έχω δει αρθροσκόπηση στο νόμο από την κορυφή γιατρό, από το Μαφούλη πανευρωπαϊκά. Όχι γιατί θα πάω να κάνω αρθροσκόπηση, αλλά γιατί θέλω να καταλάβω ότι όταν η μελίνα πονάει στις έλξεις με λάστιχο, γιατί πονάει. Άρα λοιπόν, όπως ψάχνεται όλα όσα ψάχνεται, και οι γυναίκες ψάχνουμε γενικά, θα πρέπει να βρίσκεται τους επαγγελματές που μπορούν να σας καθοδηγήσουν. Τα τελευταία χρόνια έχει πέσει ένα σκοτάδι στον χώρο. Γιατί? Γιατί το γυμναστήριο είναι η εικόνα που έχουμε για την άσκηση, αλλά δεν είναι αυτή η εικόνα που έχουμε για την άσκηση. Υπάρχουν πολλοί χώροι άσκησης. Το Λυκαιολυνίδων με τον χορό, κάποια στούδιοπηλάτες, κάποια στούδιο σαν αυτό που δουλεύω, το γυμναστήριο, τα φυσιοδραπευτήρια. Δεν κάνουν όμως όλα την ίδια δουλειά. Φανταστείτε στην Αθήνα, όταν δούλευα, σε ένα γυμναστήριο που η αίθουσα είχε 85 άτομα. Όσο καλός και να είναι ο γυμναστής, μπορείς να καθοδηγείς 85 άτομα. Το θέμα δεν είναι αν φταίει ο γυμναστηριούχος. Εσύ, γιατί πας μέσα σ' 85 άτομα, εφόσον πονάει η μέση σου. Έχεις ίδια ευθύνη και πρέπει να αναλάβεις τις συνέπειες. Πρέπει, λοιπόν, να επιλέγετε που θέλω να πάω. Θέλω να πάω σε ένα γυμναστήριο, τέλεια. Στην Αμερική, όταν βγήκε αυτό το σύστημα 60 ευρώ το χρόνο, το οποίο έχει βγει εδώ και δεκαετίες, ήταν ξεκάθαροι. Λέγανε, 60 ευρώ το χρόνο είναι η χρήση του χώρου. Και μετά, αν εσύ θέλεις προπονητή, έχουμε 50 προπονητές, πες ποιον θέλεις να σου κλείσουμε μάθημα. Άρα, λοιπόν, το γυμναστήριο δεν είναι τρέχω να βρω την καλύτερη συμφέρουσα συνδρομή για να πάω. Πρέπει να δω, έχω γνώσης για να πάω. Εγώ, άμα πάω σε ένα γυμναστήριο, δεν θέλω κανέναν. Αλλά ένας άνθρωπος που έχει πρόβλημα, άμα πάει σε ένα γυμναστήριο, δεν θέλει καθοδήγηση. Άρα, λοιπόν, έχουμε λίγο κι εμείς ευθύνη να διαλέξουμε πού θα πρέπει να πάμε, ανάλογο αυτό που μας συμβαίνει. Μπορεί να είμαστε υγιείς, αρτιμελείς, να είμαστε πρώις γυμνάστρες, να έχουμε γνώση και να μην μας νοιάζει να είμαστε με 40 άτομα στην αίθουσα. Δεν λέω ότι είναι κακό, αλλά δεν είναι όλοι στις ίδιες συνθήκες, στις ίδιες απαιτήσεις. Πρέπει να βρούμε αυτό που ταιριάζει στην κατάστασή μας. Και, σαφώς, δεν είναι όλοι επαγγελματίες ίδιοι. Είναι όλοι οι γιατροί ίδιοι. Ένας γιατρός που πηγαίνει έξι φορές το χρόνο σε μετεκπαιδεύσεις και σεμινάρια, είναι ίδιος με έναν γιατρό που τελείωσε το πανεπιστήμιο, πήγε σε ένα δυο και σταμάτησε. Όχι, και φαντάζομαι ότι σε όλα τα επαγγέλματα συμβαίνει το ίδιο πράγμα. Άρα, λοιπόν, πρέπει να ψάχνουμε κι εμείς να δούμε ποιοι είναι αυτοί που έχουνε αυτά τα οποία μου αρκούν. Δεν χρειάζεται, αν δεν έχω σοβαρά προβλήματα, να βρω τον ντόκτορα, αλλά αν έχω προβλήματα, μπορεί να βρω έναν άνθρωπο να μου μάθει πέντε πράγματα και μετά να τα κάνω σπίτι μου. Δεν είναι ανάγκη να δεθείς με κάποιον. Να πρέπει εφόρου ζωής να είσαι με τη Μαρία, τη Μένια, την Τασία, τον Τάκητο. Όχι. Μάθε τα άμα θέλεις και πάνε σπίτι σου, αλλά μάθε τα σωστά. Και υπάρχει πλέον το τέρας που ονομάζεται διαδίκτυο. Είναι λίγο αμφιλεγόμενο γιατί πρέπει να ξέρεις να πάρεις τη σωστή πληροφόρηση, αλλά μπορείς να τσεκάρεις. Τι είναι η Feldenkrais μέθοδος που μας είπε αυτή εκεί πέρα. Δες το. Τι είναι η Alexander που μας είπε. Μπορείτε να το δείτε αυτό. Δεν μπορείτε όμως να κάνετε ασκήσεις γιατί γίνεται χαμός, το ασκησιολόγιο στο διαδίκτυο είναι χαωτικό και ίσως ενιάμιση στις δέκα ασκήσεις είναι με λάθος τεχνική. Όχι αυτό. Αλλά μπορείτε να ψάξετε πράγματα. Τι είναι η μέθοδος Πηλάτες, τι είναι αυτό και να ξέρετε όταν πάτε απέναντι σε έναν επαγγελματία αυτά που θα σας πει αν στέκονται. Όχι για να τον κρίνετε γιατί μάλλον δεν έχετε το δικό του γνωστικό επίπεδο, αλλά για να ξέρετε μου λέει η αλήθεια ή μου λέει η ψέματα. Ευχαριστούμε για το τόσο ωραίο και ενδιαφέρον μάθημα που μας κάνατε, πραγματικά μας είπατε πράγματα τα οποία δεν γνωρίζαμε. Εγώ ήθελα να σας ρωτήσω, ευχαριστούμε και την συνάδελφα την Αλχμίνη για τη διοργάνωση. Ήθελα να ρωτήσω, η μονομέρεια, δηλαδή το να σκούμε μόνο το σώμα, μήπως δεν οδηγεί στην σωστή αντιμετώπιση του εαυτού μας, της ζωής μας, της σχέσης μας με τη ζωή γενικότερα, ένα αυτό. Να πούμε αυτό πρώτα και μετά. Τι λέγαν οι αρχαίοι δικοί μας. Και υπάρχει μια απίστευτα ωραία διαφάνεια. Έχει μια πάρα πολύ ωραία διαφάνεια, αλλά δεν ήθελα να σας κουράσω, που λέει ότι το σώμα μας είναι ένα σπίτι με τρία δωμάτια και αν θέλουμε να είμαστε υγιείς πρέπει να μπαίνουμε σε κάθε δωμάτιο και να το φροντίζουμε κάθε μέρα. Το φυσικό σώμα, το νοητικό σώμα και το ψυχικό σώμα. Πρέπει λοιπόν για να έχουμε ουλιστική αντιμετώπιση, γιατί εγώ τώρα είμαι ειδική πάνω σε αυτό. Και υπάρχει κομμάτι της άσκησης που μπαίνει και στην ψυχή και στο νου, αλλά για να είμαστε υγιείς πρέπει πραγματικά να μπαίνουμε σε κάθε δωμάτιο, κάθε μέρα. Θα πρέπει να φροντίζουμε και το μυαλό μας και την ψυχή μας, έτσι ώστε να χαίρει την υγεία που θέλουμε μέσω της άσκησης να φέρουμε και στο φυσικό σώμα. Και αυτό είναι χαωτικό, το τι μπορούμε να πούμε. Είναι όμως η άσκηση ένας τρόπος για να αγγίξουμε το σώμα και το νου. Θα πω κάτι από μια άλλη μου μεγάλη δασκάλα, που είπε την έκφραση «Ναι, γιατί ασχολείται με εναλλακτική άσκηση, κάνει body art». Είναι αυτή που βγάλαν το body art στην Ευρώπη και είπε «Ναι, αλλά πρώτα είναι το σώμα». Τι εννοεί? Εννοεί ότι αν ας πούμε πάρουμε μια ανατολική φιλοσοφία και αρχίσουμε να θέλουμε να διαβάσουμε για Ζεν και Ταό και όλα αυτά τα οποία είναι πραγματικά φιλοσοφία εξαιρετική, για μας θα είναι έναν κρύζο τοπίο. Λέει λοιπόν η Αλέξα «Ξεκίνα από το σώμα σου το απτό, αυτό που μπορείς να δεις, να νιώσεις, να καταλάβεις, να κατακτήσεις. Και αν μάθεις και καθοδηγηθείς σωστά, θα μπορείς να δεις, να καταλάβεις και να κατακτήσεις και το νου σου και ίσως αργότερα και την ψυχή σου». Γι' αυτό λέει «Μα πρώτα είναι το σώμα». Ξεκίνα από εδώ, γιατί είμαστε δυτικοί άνθρωποι. Είναι από το σώμα και όταν μάθεις να είσαι εδώ και να το ακούς, μπορείς να μάθεις μετά να ακούς τώρα γιατί είμαι προβληματισμένη, τι με στεναχώρησε με μούτζο σε ένα στο δρόμο, να μάθεις την αυτοπαρατήρηση. Αλλά δεν μπορείς να ξεκινήσεις από το άλλο, πρέπει να ξεκινήσεις από το υλικό. Σαφώς και συμφωνώ και δεν είναι το μοναδικό πράγμα η άσκηση και τα τρία δωμάτια. Απλά μπορείς να μπεις και στα άλλα τρία και μέσω της άσκησης. Ευχαριστώ. Και κάτι άλλο, έχετε διαπιστώσει ότι η Ελληνίδα και ο Έλληνας, αλλά περισσότερο η Ελληνίδα γυναίκα, παρουσιάζει μία απαραίτηση ως προς τον εαυτό της, ως προς την εμφάνιση, όχι ενώ εξωτερικά τι θα αντιθούμε, γενικότερα, και ως προς την πιο έτσι σεβάσμη αντιμετώπιση του εαυτού της. Ως προς τη σωστή διατορφή. Βλέπω γύρω μου ανθρώπους και στεναχωριέμαι, επειδή όπως είπατε με τα κιλά, δηλαδή όλο αυτό μήπως είναι παράληψη σωστής αντιμετώπισης του εαυτού μας, άσκηση σωματική, άσκηση πνευματική και όχι αμάστητη τροφή, ξαπλωμένη στον καναπέ. Η ελληνίδα γυναίκα έχει παρερμηνεύσει κάτι. Το που σταματάει ο όρος «θυσιάζομαι για την οικογένειά μου» και ξεκινάει ο όρος «βιάζω τον εαυτό μου». Αυτό έχει ξεχάσει η ελληνίδα γυναίκα. Και πολλές από εδώ έχουμε μιλήσει μαζί γι' αυτό το θέμα. Λέτε, τρέχω το παιδί, κάνω από εδώ, ναι αλλά είσαι και εσύ εκεί και μη νομίζεις ότι κάνεις κάτι επειδή βοηθάς το παιδί γιατί παραμελείς το σπίτι σου και το σπίτι σου είναι το σώμα σου, η ψυχή σου και το μυαλό σου. Άρα δεν κάνεις και κάτι σπουδαίο. Δεν είπαμε να παραμελήσεις το παιδί, αλλά δεν πρέπει να παραμελείς ούτε τον εαυτό σου γιατί αυτό είναι λίγο ύβρης νομίζω. Διάβασα κάτι στον Χόρχε Μπουκάι, ξέρετε ποιος είναι, διαβάζετε? Ήταν ένα χώριο, γιατί ο Χόρχε είναι πληθωρικός, και ήταν ένα κομμάτι στο οποίο μιλούσε για την προσπάθεια του ανθρώπου να δυνατήσει και μιλούσε στον ασθενή και έλεγε μόνο μέσα από μια βαθιά αγάπη για τον εαυτό μπορεί να ξεκινήσει οποιαδήποτε προσπάθεια να βελτιώσω το σώμα μου. Μόνο όταν είσαι ερωτευμένος με την καλή έννοια με τον εαυτό σου μπορείς να τον βοηθήσεις τόσο πολύ, όχι από τιμωρία. Άρα λοιπόν, δεν είναι κακό να αγαπάμε τον εαυτό μας, το έχουμε παρερμηνεύσει, δεν ξέρω γιατί δεν θα μπω σε τέτοια θέματα, είναι άλλης φυσικής πνευματικής, αλλά έχουμε παρερμηνεύσει, νομίζουμε ότι αν δώσουμε λίγο προσοχή σε εμάς θα πούμε, αχ, γιατί το έκανα αυτό, όχι, είναι λάθος. Ίσως οι ξένοι με άλλες κουλτούρες έχουν καταφέρει να έχουν μια πιο καλή ισορροπία, εμείς όμως δεν έχουμε καλή ισορροπία και είναι λάθος, είναι ύβρις αυτό το πράγμα. Επειδή πολλές φορές και σε ενημερώσεις που κάνουμε σε ό,τι αφορά την σεξουαλική υγεία των εφήβων, τα περασμένα χρόνια γινόταν σε όλα τα σχολεία, αναφερόμουν σε ένα παράδειγμα το οποίο ποτέ δεν τήρησα. Έφτασα στο σημείο να χειρουργηθώ από τη μέση μου, ένα πολύ βαρύ χειρουργείο, να έχω πολύ ουσιαστικά προβλήματα, τα οποία τα αντιμετωπίζουμε ευτυχώς μετιμένια. Λοιπόν, έλεγα στα παιδιά ότι έφρανα ένα παράδειγμα πολύ χαρακτηριστικό, όπου όταν μας δίνουν οδηγίες μέσα στα αεροπλάνο ή αεροσυνοδή, μας λένε, όσοι συνοδεύετε παιδιά, πρώτα θα βάλετε εσείς τη μάσκα για να αναπνεύσετε και μετά στα παιδιά. Βέβαια ποτέ μου δεν το τήρησα. Χάρακας, Μελίνα, χάρακας. Χάρακας είμαι τώρα. Δεν υπήρξα ποτέ. Σ' αυτό που είπες. Ναι, θέλω να πω ότι αυτό δεν είχε γίνει ποτέ παράδειγμα σε μένα. Έφτασα στο σημείο να έχω προβλήματα, να βρίσκομαι εδώ μαζί σας εξαιτίας της Μένιας, και την ευχαριστώ γι' αυτό. Καλά, την κυρία Γαλανοπούλου την ευγνωμονώ από το 1975. Να ξαναγυρίσουμε σε αυτό που ρωτήσατε. Για μένα. Ποτέ δεν είναι αργά. Ποτέ. Ναι, αυτό το λέω και εγώ. Ποτέ, ποτέ, ποτέ. Μην βάζετε περιορισμούς. Μην περιορίζετε το κεφάλι σας. Ποτέ δεν είναι αργά. Στην κυρία. Α, προηγείται η κυρία μπροστά, γιατί σήκωσε πριν. Ναι, θα ρωτήσει το όλοι. Α, δεν πειράζει. Θα ήθελα να ρωτήσουμε. Ναι. Εσείς, πού είστε? Θα σας πω μετά, κατηδύεν εκεί. Ναι, θα σας το πω μετά από εκεί. Δεν θέλετε να κάνετε τη διαφήμιση. Θα σας το πω μετά. Εμείς, εσείς. Όποιος θέλει να βρει και ενδιαφέρεται, γιατί δεν το κάνω αυτό για να διαφημιστώ, αλλά για να μοιραστώ μαζί σας αυτά που ξέρω. Όποιος θέλει να με βρει, θα με βρει. Όλα που μας είπε, είναι πάρα πολύ ωραία, αλλά θέλουμε να μάθουμε για εσάς. Μαθήτρια. Για εσένα. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Να ρωτήσουμε λίγο κάτι επί του θέματος και μετά θα σας πω τι χρειάζεστε. Ναι. Ακούω. Ακούω. Μα ακούτε. Ναι, σας ακούω. Θέλω να σας ευχαριστήσω. Ήταν μια καταπληκτική παρέα και τελικά σύγκριση. Ναι. Θα πω ότι υπερθεματίζω. Γυμνάζομαι από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Και σύνθυμά μου είναι ότι το οποίο μου είναι η άσκηση. Είναι ο οποίος, αλλά είναι με την καλή έννοια. Έχουμε δικό μας. Ακριβώς, ακριβώς. Έχω δοκιμάσει και τένις και σκη και κολύμπι και περπάτημα πάντα. Δεν θυμάμαι να έχει περάσει μία εβδομάδα να μην έχω γυμναστή. Είσαι τυχερή, γιατί το μυαλό σου δεν πηγαίνει κόντρα. Τα περισσότερα μυαλά είναι πιο πολύ προς την οκνηρία, την αναβολή και το τεμπελιό. Είσαι πραγματικά τυχερή. Πολλές γυναίκες προσπαθούνε για να πετύχουν δυο φορές την εβδομάδα. Να πείσουν το μυαλό τους πάνε. Είσαι τυχερή. Λέω ότι όλα μου τα προγράμματα ρυθμίζονται σύμφωνα με την άσκηση μου. Δεν θα τη χάσω για τίποτα. Όμως εδώ, μια και έρχομαι από το Σύλλογο Σκράμπλα Ευέριας, θέλω να καλέσω όλες αυτές τις κυρίες να ρθουν να γυμνάσουν το μυαλό τους μαζί με εμάς. Τυχαία είμαστε εδώ τρεις. Η κυρία από εδώ που είναι κυμνάστρια και άλλη μία εκεί που είναι κυρία. Τυχαία βρεθήκαμε. Δεν συνοηθήκαμε. Σε λίγη ώρα θα πάμε στη συνάντησή μας για να παίξουμε σκράμπλ. Παίζουμε δύο φορές την εβδομάδα. Μαζευόμαστε με συγλώγους από όλη την Ελλάδα και κάνουμε τουρνουάκια και πρωταθλήματα. Ταξιδεύουμε. Έχουμε γνωρίσει καινούριους ανθρώπους. Έχουμε ξεφύγει από το στενό κύκλο μας εδώ. Αναπτύξαμε φιλίες όλη την Ελλάδα και πραγματικά βρήκα μια πολύ καλή ευκαιρία σήμερα που είπατε ότι και το σώμα μας πρέπει και το μυαλό μας πρέπει να γυμνάζουμε. Είναι τέλειο το σκράμπλ. Τέλειο. Να σας καλέσω γιατί γίνονται και δωρεάν μαθήματα είτε στο Σεραμέτα που παίζουμε είτε στη Βίκη Τιμπαπατζίκου. Δωρεάν μαθήματα την Κυριακή και την Δετάρτη για όποιους θέλουν. Το δωμάτιο της γνωστικής μας ικανότητας. Ένας τρόπος, σκράμπλ. Ακούω. Αντωνία, δε συγχαρώμαι. Έχουμε ένα εκπρόσωπο του αντρικού φίλου. Σας ακούω. Προημενό διάβασα ένα κείμενο δύο σελίδες για την περίπτωση Κουμανέτσε, η οποία πήρε δεκάρες στους Ολυμπιακούς αγώνες στο τετράγωνο, αλλά της έλειπε στο απειροελάχιστο το χαμόγελο. Ήταν βαθιά χλιμμένο, παιδί. Δεν το κακίζω, αλλά είναι η περίπτωση που αναφερθήκατε προηγουμένως. Είναι βαθιά χλιμμένο. Είπαμε, ο πρωταθλητισμός θέλει θυσίες. Αποφασίστε μαζί με τα παιδιά σας ή για τα παιδιά σας δεχτείτε τις συνέπειες. Στην κυρία. Καλησπέρα και συγχαρητήρια για την εισαγωγή στο θέμα άσκηση. Είμαι γυμνάστριας. Δεν σας γνωρίζω προσωπικά, αλλά έχω ακούσει για σας. Ελπίζω όχι αυτό το τι είναι βάρβαρη και κακιά. Ω, σας παρακαλώ. Δεν θα το έκανα θέμα. Το λέω χαριτολογώδας, με πειράζουνε. Δεν θα το έκανα θέμα. Αλλά δώσατε την καλύτερη ευκαιρία και τις ωραιότερες απαντήσεις στο τι είναι άθληση η οποία ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα. Διαστροματώνεται στον κόσμο. Η Αμερική είναι αυτή που την ανακαλύπτει μαζί με τα εργαστήριά της και αποδεικνύει ότι είναι μια πρακτική επιστήμη την οποίαν πρέπει να ακολουθούμε όλοι οι άνθρωποι αν θέλουμε να είμαστε ευθύς, σύγχρονοι, δημιουργικοί, συναισθηματικοί, δωτικοί, αλληλέγγιοι και τι άλλο να πω. Πολλές τις έννοιες μαζί. Και βέβαια σας καλούμε στο Scrap. Εντάξει. Θα έρθω. Αλλά θα κάνετε Scrabble τρέχοντας. Εντάξει. Θα έρθω με την Αντωνία. Θέλουμε κάτι... Οριστέ. Ωραία, ωραία. Κάτι άλλο. Έχετε κάποια έτσι μύχια σκέψη που θέλετε να ρωτήσετε και επειδή έβγαλα όλα τα παραμύθια δεν το ρωτάτε. Μύχια σκέψη όχι. Αλλά τέτοια παρουσίαση με τόση γνώση, με τέτοιον λόγο δεν έχω ξανακούσει στη ζωή μου. Θέλω να σας πω πολλά συγχαρητήρια. Σας ευχαριστώ όλες πάρα πολύ. Ήσασταν καταπληκτικοί, κυρία μου. Ευχαριστώ πολύ. Προκαλέσατε πραγματικά και τις πιο τεμπέλες να ψαχτούμε από αύριο. Σας ευχαριστώ γιατί μοιραστήκατε αυτό που αγαπώ. Γιατί ποκλήσαμε στη γνώση σας και στην εμπειρία σας. Εγώ τουλάχιστον πρώτη φορά παρακολούθησα έτσι. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ όλες. Μπράβο, Αλκμίνη. Μπράβο. Μπράβο, Αλκμίνη. Αυτή φταίει. Άμα δεν ήταν αυτή, δεν θα ήμασταν εδώ. Ο γιος μου φταίει. Εγώ δεν την ήξερα. Εκεί, αν μας βλέπουν, Γιώργο, ευχαριστώ για το δώρο, Αλκμίνη. Μας παίρνει η κάμερα τώρα. Εγώ ήθελα να κλείσω όλη αυτή την βραδιά της σημερινή και να σας πω κάτι που διάβασα σε ένα αθλητικό περιοδικό. Ποιος είπε, λέει, ότι δεν πρέπει να βάζουμε πρώτα τον εαυτό μας. Είναι λάθος αυτό. Τα παιδιά μας, το σπίτι μας, ο άντρας μας, η δουλειά μας. Είναι λάθος. Πρώτα θα βάζετε τον εαυτό σας. Εγώ τουλάχιστον έτσι κάνω. Α, μπράβο. Εγώ έτσι κάνω. Δεν βάζω πρώτα τον εαυτό μου και στο όλους τους άλλους. Δεν το καταλαβαίνω, δηλαδή. Με συγχωρείς πάρα πολύ. Έχω αγόρια.