: Δεν φαντάζουμε να υπάρχει κανείς εδώ μέσα που να μην έχει ακούσει τη λέξη Web2. Όλοι αναρωτιόμαστε τι ακριβώς είναι αυτό το πράγμα. Web2 ή συμμετοχικό διαδίκτυα. Τι είναι τελικά μόδα, φούσκα ή είναι τελικά κάτι άλλο. Καταλαβαίνετε τις βιβλιοθήκες μας. Έχει περάσει, νομίζω, αρκετός χρόνος που αρκετές βιβλιοθήκες κάνουν χρήση και μπορούμε να έχουμε γνώμη για αυτό πια. Ακόμα και στη χώρα μας. Πρώτα απ' όλα, ας ξεκαταρήσουμε τι είναι το Web2. Δεν είναι παρά ένας όλος διασφραγμιστικός ως προς την εξέλιξη τρόπου λειτουργίας του διαδικτύου. Και όχι ως προς την τεχνολογική εξέλιξη τόσο. Σε κάνει μετάβαση από το παθητικό διαδίκτυο σε ένα διαδίκτυο ενεργητικό. Είναι ένας συνδυασμός δηλαδή αργαλείων και συμπεριφορών και ο τελικός χρήστης του διαδικτύου είναι και δέκτης αλλά και δημιουργός. Στο περιβάλλον αυτό ευνοείται η συνεργασία, η έντονη διάδραση και η επικοινωνία, η συμμετοχή και ο δημιουργικός διαμοιρασμός, το sharing δηλαδή. Το πρέσσιο για αυτή τη δυνατότητα τη δίνουν οι νέες cloud computing δηλαδή διαδικτυακές εφαρμογές που επιτρέπουν στον καθέναν ανάγκο μας χωρίς να έχει απαραίτητα τεχνικές γνώσεις να κάνει εξαιρετικά πράγματα, να δημιουργήσει. Έννοιες που θα δούμε πολύ συχνά να χρησιμοποιούν και σε αυτό το χώρο, δεν θα τις αναλύσω τώρα, απλώς μια σύντομη έτσι αναφορά, είναι πολυμέσο, ευριζονικότητα, cloud computing, open source, event, beta και τα λοιπά. Το beta σμόνα παράδειγμα έχει να κάνει με το ότι σχεδόν όλες οι διαδικτυακές εφαρμογές είναι βέτα, δηλαδή δεν είναι ποτέ σε μια τελική μορφή, πάντα εξελίσουν. Ας δούμε λοιπόν αν μπορούμε να μιλάμε για code 2 στις βιβλιοθήκες. Αν θα πρέπει ή όχι η βιβλιοθήκη μας να είναι library 2 ή όχι. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να δώσουμε μια απάντηση σε ένα βασικό ερώτημα. Γιατί social media στη βιβλιοθήκη? Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κοινωνικά μέσα, δηλαδή συνδυασμό τεχνολογίας, διαδικτυκτικής κοινωνικοποίησης και πληροφορίας. Πρώτα απ' όλα, γιατί είμαστε πια πολίτες του κόσμου? Κάτοικοι ενός παγκόσμου χωριού που η βιβλιοθήκη αποτελεί ποιοτικό κυταρότητα. Δεν μπορεί πια η βιβλιοθήκη να μείνει απομονωμένη για τις ανάγκες μόνο της μικρής της κοινωνίας. Δεν υπάρχουν σύνορα κανένας γεωγραφικός περιορισμός τους κρίστες. Το ξέρουμε, το ζούμε καθημερινά. Γιατί εκείνο το μέλλον και γιατί εκεί στο διαδίκτυο πλέον να βρίσκεται η βιοψηφία των Χριστών. Κυρίως οι νέοι. Δείτε για παράδειγμα. Στην σελίδα του Facebook της βιβλιοθήκης, τις 17 του Νοέμβρη, δύο τετρακόσια πέσια ατομού έχουν δηλώσει επιθυμία να ενημερώνονται, αυτά τα live τα λεγόμενα, να ενημερώνονται για τις βάσεις της βιβλιοθήκης και πολλά άλλα θέματα μέσα από αυτή τη σελίδα. Βλέπετε ότι κάθε μήνα μέσω σώρος χρήσης αυτής της σελίδας είναι 1808 και έχουν διαβαστεί δυόμιση εκατομμύρια posts. Δεν είναι δικά μου τα νούμερα, αυτά βγαίνουν μέσα από τα επίσημα στοιχεία του Facebook και πάνω από 13.000 έχουν διαδράσει. Επίσης το Facebook, να σας πω ότι η σελίδα του Facebook δεν είναι πολύ παλιά, ήταν το 2009 στις αρχές. Ένα χρόνο πριν είχαμε δημιουργήσει το Twitter. Τον ίδιο μήνα λοιπόν τον Νοέμβρη, 511 άτομα, αυτά είναι περισσότερα τώρα, έτσι. Ακολουθούν τη βιβλιοθήκη λιβαδιάς. Η λιβαδιά μέσα σε αυτό, η βιβλιοθήκη μέσα σε αυτό το διάστημα, πάνω από 6.500 tweets, ειδήσεις μέσα σε 140 χαρακτήρες έχει σπήλει στον κόσμο και 33 χρήστες του Twitter την έχουν βάλει σε λίστα, οι ειδικοί. Προσέξτε τώρα σε όλους τους διαδικτυακούς τόπους της βιβλιοθήκης, όλους αθεριστικά, έχουν την έχουν επισκεφτεί 570 χιλιάδες χρήστες και περισσότερα. Ενώ έχουν διαβάσει πάνω από 100 χιλιάδες σελίδες, δηλαδή στα blogs, στα βουλίκες, όχι Facebook και Twitter, αυτά δεν είναι, είναι εξαφαριστά. Επίσης, για να προωθήσει και προβάλλει τις υπηρεσίες και δράσεις της, αφού έχουμε ταλευτεί την ταχύτητα μετάδοσης της πληροφορίες και την πληθόρα των εργαλείων του Web2. Πώς το κάνει αυτό? Δημιουργώντας τις πηγές της, τις αρχικές, τις οποίες διασπύρεις όλες τις άλλες υπηρεσίες, μέσω από την ιστοσελίδα της, τα βουλίκες και τα blogs. Σε wiki είναι ακόμα και ιστοσελίδα της. Blogs αυτή τη στιγμή λειτουργούν πέντε στη βιβλιοθήκη με δική θεματική. Δηλαδή υπάρχει άλλο για τα νέα της βιβλιοθήκης, άλλο για το βιοτυπώ πολιτισμό, για την ομάδα ανάγνωσης, και μάλιστα αυτό το blog της ομάδας ανάγνωσης, ήταν το πρώτο που έφτιαξε ελληνική βιβλιοθήκη. Άλλο που μαζεύουμε τα media και τα sharing files, τα μαζεύουμε όλα σε ένα blog, γιατί είναι σκόρκια σε διάφορες υπηρεσίες του web, τα συγκεντρώνουμε κάπου. Επίσης δημιουργώντας κανάλια διαμοιρασμού βίντεο, δικής μας δημιουργίας έτσι, όχι άλλων. Το V8 YouTube και το GreekTube, αυτό με την κατσίκα, αυτό είναι το σύμβολο. Έχοντας συστοσελίδες στα κοινωνικά δίκτυα, το Facebook και το Google+, το οποίο είναι καινούργιο, δεν έχω διάειδη βιβλιοθήκη ακόμα να έχει φτιάξει εκείνη τη σελίδα. Έχοντας κλωθφόρμες micro-blogging, το Twitter και το Friend-Feed, μοιράζοντας φωτογραφίες και εικόνες, μέσα από το PicasaWeb και το iBird, για διάφορους λόγους. Και άλλες υπηρεσίες που μπορούμε να μοιράζουμε αρχεία, files. Ας πούμε, παράδειγμα, η συγκεκριμένη παρουσίαση είναι φτιαγμένη πάνω σε πρέζι. Είναι μια διαδικτυακή υπηρεσία, δεν έχω χρησιμοποιήσει, δηλαδή, Powerpoint, το πλέον κλασικό. Δεν χρειάζεται, δηλαδή, να έχω λογισμικό. Αυτό είναι το λεγόμενο Cloud Computing. Έχουμε κάπου εκεί έξω όλα και δεν είμαστε καθόλου εξαρτημένοι. Γιατί στο διαδίκτυο βρίσκει κανείς τον τρόπο και την υποδομή για τη σταριακή μετάβαση, τη διαχείριση και το δανεισμό του ψηφιοποιημένου υλικού. Κακά τα ψέματα, κάποια στιγμή θα ανακαστούμε να δανείζουμε e-books. Δεν έχουμε αρχίσει ακόμα στην Ελλάδα, αλλά θα το κάνουμε. Αλλά όμως πρέπει να το γνωρίζουμε το πώς γίνεται, πώς λειτουργεί όλο αυτό το πράγμα. Η Βιβλιοθήκη μας ήδη διαθέτει κατάνοκο νέας γενιάς Web2. Μέσα τη συνεργασία με το EGT, η ψηφιακή συνογή που διατίθεται έχει τέτοια εργαλεία σωματωμένα. Επίσης, το ανέφερα χθες στο Σύλλογος Φίλοι της Βιβλιοθήκης. Έχει δορήσει στη Βιβλιοθήκη ένα e-reader για να χρησιμοποιείται από τα μέρη της ομάδας ανάγνωσης και να αρχίζουν να αποκομίζουν να μαζεύουν εμπειρία. Τι έχουν να παρατηρήσουν, δηλαδή πέρα από τη τεχνολογική εξέλιξη που στα e-books ξέρουμε και στους readers πόσο προχωρούν. Γιατί με τα μέσα αυτά μπορεί η Βιβλιοθήκη να έχει άμεση πρόσβαση οι ίδιες οι Βιβλιοθήκες. Φυσικά να έχει καλύτερη ενημέρωση και αποτελεσματικότερη οργάνωση της πληροφορίας. Και πώς γίνεται αυτό. Μέσα από το Diego παράδειγμα πιο πολλοί από εσάς θα γνωρίζουν τον Delisious. Το χρησιμοποιούμε και αυτό αλλά πολύ περισσότερο το Diego. Το Evernote εκείνο που έχουμε εκμεταλλευτεί πάρα πολύ είναι η λευόμενη τεχνολογία RSS. Όλα μέσα από αυτό γίνονται. Μέσα από αυτό. Μέσα από το Google Reader μέσα σε μία μόνο σελίδα έχουμε επιλεγμένη πληροφόρηση. Και βέβαια θα μπορούμε να αφήσουμε και απ' έξω και τη Βικιπένδια. Δεν με ενημερωνόμαστε από αυτή αλλά η Βιβλιοθήκη μας ενδιαφέρονται σοβαρά να συμβάλει στον εμπλουτισμό της. Ο κ. Ζεγκλάζος θα μας πει περισσότερα γι' αυτό και μάλιστα τις προάλλες είχαμε ένα workshop σχετικό στην Βιβλιοθήκη μας. Για τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος που πάει να δημιουργηθεί σε ανθρώπους που είναι σε οικονομικά δυσκαιρέστερη θέση και σ' αυτούς που έχουν ανδυναμία να μετακινηθούν να έρθουν στη Βιβλιοθήκη μας. Μέσα από έναν οικονομικστή πολύ πιο εύκολα απ' το διαδίκτυο να ενημερωθούν. Κι εδώ νομίζω ότι είναι η ουσία περισσότερο του όλου πράγματος να χρησιμοποιούμε Web2. Η επικοινωνία αλλάζει τελείως. Γίνεται μεσότερη και ισιαστικότερη με το κοινό, αλλά όχι με παραδοσιακούς τρόπους. Με λιγότερο επίσημους διάβολους. Χρησιμοποιώντας πάρα πολλές υπηρεσίες σχετικές όπως το Μιΐμπο, το Gmail με το Gtalk που έχει. Ετυχαίνουμε λοιπόν την ταχύτερη ενημέρωση. Κακά τα ψάματα πάντα ο κόσμος μπορεί να αναφέρει στο διαδίκτυο κάτι για τη Βιβλιοθήκη μας. Και θα πρέπει να απαντήσουμε. Αν δεν είμαστε εκεί πώς θα απαντήσουμε. Και δινεύουμε να αναδημοσιευθεί και να φτάσει ποιος ξέρει πού μια ψευδή και επικίνδυνη είδηση. Πρέπει να είμαστε εκεί. Και εδώ το feedback δηλαδή άμεσα να απαντήσουμε σε ό,τι αφορά τη Βιβλιοθήκη μας. Επίσης ο πλούτος των ιδεών που υπάρχει μέσα στο διαδίκτυο που εκφράζει ο απλός πολίτης, ο απλός χρήστης του διαδικτύου είναι τεράστιος. Σημασία έχει να το ακούσουμε, να εντρυφήσουμε τι έχουν να μας πούν. Και έτσι τον καθιστούμε κοινωνό της μελλοντικής κορείας της Βιβλιοθήκης μας. Απ' τις ιδέες έχει συμβεί πάρα πολλές φορές. Να μας παρατηρήσουν κάτι και εμείς δεν το έχουμε πετάξει, το έχουμε δουλέψει. Και εκεί ακριβώς γίνονται πρωτόγνωρες κοινωνικές ζημώσεις. Απετεί από μας όμως υπευθυνότητα, διπλωματικότητα και γρήγορα τα νεκλαστικά. Και βέβαια εδώ χρειάζεται τεράστιος αγώνας να αποκτήσουμε την εμπιστοσύνη του κόσμου. Να τους πείσουμε ότι όντως η Βιβλιοθήκη μας αξίζει και ποιες υπηρεσίες μας είναι αυτές, που μπορεί να τις μοιραστεί και με άλλους. Αν του αρέσουν, αν τις εκτιμήσει σίγουρα θα του πει και κάπου αλλού. Δεν είναι τυχαίο δηλαδή ότι τόσες χιλιάδες κόσμος έχουν μπει στις σελίδες μας. Κάπως έχει αναδημοσιευτεί. Με στόμα ή με το sharing των αργαλείων του Web2, δεν έχει σημασία, έχει μαθευτεί. Και σίγουρα έτσι θα αποκτήσουμε μελλοντικούς χρήστες. Και ο τελειμός μας, που πώς ποιος είναι, αυτούς τους διαδιακτυακούς φίλους, να τους κάνουμε σημάθους υποστημητές και κυρίως τις σημερινές εποχές που περνάμε τόσο δύσκολα. Η Βιβλιοθήκη μας ήδη έχει τους φίλους. Θα θέλαμε πολλούς από αυτούς να τους εντάξουμε στο δυναμικό αυτό. Ένα άλλο κομμάτι που μας ενδιαφέρει, πιστεύω ότι πολλοί συνάδελφοι το έχουν ήδη δει, μας ενδιαφέρει πάντα η συνεργασία με άλλους βιβλιοθικονόμους, εργαζόμενους σε άλλες βιβλιοθήκες. Έχουν δημιουργηθεί πάρα πολλές σελίδες, ακόμα και στο Facebook, φωνή των φίλων των ελληνικών βιβλιοθικών, το γλωσσάρι για νέες τεχνολογίες και βιβλιοθήκες, δύο μπλοκς σχετικής ενημέρωσης. Και στη Βιβλιοθήκη μας δηλαδή βλέπαμε πάντα ο συνοδηπόρος τους εργαζόμενους σε άλλες βιβλιοθήκες. Ποτέ ανταγωνιστικά. Έχουν να μας πούμε και έχουμε να τους πούμε. Και φυσικά γιατί Web2. Γιατί οι υπηρεσίες και τα εργαλεία του είναι ή δωρεάν ή πολύ φθηνά. Δηλαδή για τις ωφερές μέρες που μας περιμένουν είναι πολύ σημαντικά. Δεν απαιτούν τεχνικές γνώσεις. Δεν είναι απαραίτητο ο βιβλιοθικονόμος να ξέρει λεπτομέρειες γι' αυτά. Απλώς να τα χρησιμοποιείς. Γιατί το cloud computing σας ασφαλίζει ευκολία, ανεξαρτησία, ασφάλεια και ελευθερία. Αναφάρτηκε πριν η κυρία Αγγελίδη σχετικά. Αυτό το να είμαστε ελεύθεροι από το hardware εξοπλισμό, δηλαδή το να βγάλουμε από τα χουτιά τους υπολογιστές που είχαμε για πέταμα, έχει μεγάλη σημασία. Εγώ το έχω κάνει αυτό. Και περιμένουμε μεγάλη ανυπομονησία το affect ως cloud computing. Το περιμένω πως και τι, γιατί θα φύγουμε και από τα windows και θα περάσουμε στα Linux. Τελείως που δεν μας τυχίζουν τίποτα. Γιατί δεν έχουμε χρήματα πλέον να πληρώνουμε κλειστό λογισμικό. Δυστυχώς, μακάρι να μπορούσαμε. Δεν μας πειράζουν τα windows ας πούμε. Ας είχαμε τη δυνατότητα. Και φυσικά κερδίζουμε μέσα από όλη αυτή την ιστορία οικονομία. Τι δεν είναι το Web2. Δεν είναι πανάκια. Δεν θα μας λύσει όλα τα προβλήματα. Αλλά θα μας λύσει όμως αρκετά, πιστεύω, από αυτά που έχουμε. Δεν είναι ευκαιριακό, ούτε απλοϊκό. Αλλά πρόκληση. Πρόκληση να πετύχουμε πολλά πράγματα από αυτά που θα θέλαμε. Και εδώ νομίζω και θέλω να επιμείνω ότι ο βιβλιοθυκονόμος εδώ θα δείξει τι αξίζει πραγματικά. Αυτός είναι που μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα μπορέσει από τη σαβούρα της πληθώρας της πληροφορίας τεράστιας που δεχόμαστε καθημερινά στο διαδίκτυο να βγάλει το μαργαριτάρι. Τα μαργαριτάρια. Είναι πάρα πολλά, δεν είναι, είναι πάρα πολλά. Και πραγματικά αξίζει. Αλλά είναι χαμένα μέσα στην πληθώρα. Είναι ευκαιρία. Ένα πανίσχυρο πραγματικά εργαλείο. Και φυσικά είναι άμεσα διαθέσιμο. Είναι εκεί. Μας περιμένει. Πραγματικά αξίζει. |