| : [♪ Μουσική Κατ' ανά Λόγου' Γεια σας παιδιά! Λέγομαι Γιώλεος Ιθώτης και μαζί θα κάνουμε ένα μάθημα μουσικής. Θα ξεκινήσουμε το μάθημα αυτό με ένα από τα αγαπημένα μου πράγματα στη μουσική. Το τραγούδι. Θα σας τραγουδήσω ένα τραγούδι που ίσως να το έχετε ξανακούσει, αλλά μπορεί και όχι. Δεν θέλω να καθίστε και να ασχοληθείτε περισσότερο με τους στίχους του τραγουδιού αυτού. Δεν έχει και πολύ σημασία. Θέλω όμως να ακούσετε προσεχτικά, γιατί μετά θα σας ρωτήσω. Ας ξεκινήσω. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλλοσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτοί σου τη φωνή. Νομίζω το ακούσατε όλοι πολύ καθαρά. Μιλάει για τη κουκαμπούρα. Η κουκαμπούρα είναι ένα πουλί που υπάρχει στην Αυστραλία. Δεν μας πολύ νοιάζει. Ήθελα όμως να σας ρωτήσω πώς σας φάνηκε το τραγούδι. Ήταν αρκετά γεμάτο. Για να δούμε λοιπόν τι λέει η πρώτη μας διαφάνεια. Πόσο ολοκληρωμένος σας φάνηκε το τραγούδι που ακούσατε. Είχε πολλές νότες, ήταν γεμάτο. Δεν νομίζω, είμαι βέβαιος ότι σας φάνηκε πολύ άδειο. Όλα τα παιδάκια στο σχολείο το ίδιο θα λέγατε. Για να δούμε τώρα. Θα κάνω μια μικρή αλλαγή. Θα παίξω με το ένα μου δαχτυλάκι στο πιάνο. Να δούμε, άλλαξε κάτι, θα αλλάξει κάτι. Για να δούμε. Πάλι θα τραγουδήσω, αλλά θα παίζω και στο πιάνο. Για ακούστε. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλωσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς μ' αυτή σου τη φωνή. Τώρα, πώς σας φάνηκε, ήταν γεμάτο, ήταν άδειο, όπως λέει και η διαφάνειά μας, ήταν αρκετά γεμάτο, λίγο, πολύ, άδειο. Είμαι βέβαιος ότι πάλι άδειο πιστεύετε ότι είναι. Γι' αυτό θα βάλω και με το άλλο μου χεράκι, μια νοτούλα παραπάνω. Για να δούμε τώρα, που θα έχω δύο νότες, μία σε κάθε δάχτυλο, για να δούμε τώρα τι θα συμβεί. Πάλι θα τραγουδήσω, θέλω να ακούσετε, να μπορείτε να πείτε μετά αν γέμισε καθόλου ή όχι. Για ακούστε. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλωσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Τώρα είμαι βέβαιος ότι κάποιοι παιδάκια τώρα αρχίζουν να αναρωτιούνται μήπως λίγο γέμισε, δεν μπορούμε να ψηφίσουμε, δεν μπορούμε να πούμε ότι, όπως λέει η διαφάνεια, είναι εντελώς άδειο. Μάλλον είναι λίγο γεμάτο, αλλά είναι σαν να του λείπουν κάποιες νότες ή αρκετά έχει διάφορους νότες. Για να δούμε τώρα, που θα βάλω παραπάνω νότες στο πιάνο. Θα παίξω και άλλα πράγματα. Για ακούστε λιγάκι. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλωσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Τώρα είμαι βέβαιος ότι έχετε αρχίσει να πιστεύετε κάποιοι ότι είναι αρκετά γεμάτο και κάποιοι ότι είναι πολύ γεμάτο. Ότι έχει δηλαδή αρκετές νότες. Πράγματι, έτσι είναι. Αυτό που άλλαξε είναι ότι έβαλα στο πιάνο κάποιες νοτούλες. Μια νότα, δύο νότες. Αυτό λοιπόν στη μουσική, για να δούμε η διαφάνεια τι λέει η επόμενη, αυτό ονομάζεται συνήχηση. Συνήχηση, παιδιά, είναι το ταυτόχρονο άκουσμα δύο ή περισσότερων φθόγκων. Νότες δηλαδή, δύο ή περισσότερες νότες. Όταν ακούγονται δύο ή περισσότερες νότες την ίδια στιγμή. Η συνήχηση μπορεί να είναι είτε σύμφωνη συνήχηση, είτε διάφωνη συνήχηση. Σύμφωνη όταν οι νότες αυτές, οι δύο ή παραπάνω, ταιριάζουν μεταξύ τους. Και διάφωνη όταν οι νότες αυτές, οι δύο ή παραπάνω, δεν ταιριάζουν μεταξύ τους. Όπως καταλαβαίνετε, όταν έχουμε δύο νότες, είναι αρκετά εύκολο να έχουμε μία σύμφωνη συνήχηση. Αρκεί να προσέξουμε. Όταν έχουμε όμως πολλές, πέντε, έξι, δέκα νότες, τότε είναι αρκετά δύσκολο να προσέξουμε ώστε η συνήχηση να είναι σύμφωνη. Γιατί πρέπει και οι πέντε, και οι έξι, και οι δέκα νότες, να ακούγονται ταιριαστά μεταξύ τους. Διαφορετικά, θα έχουμε μία διάφωνη συνήχηση. Για να δούμε όμως αυτές τις συνεχίσεις, πώς μπορούμε να τις ξεχωρίσουμε. Μπορούμε να τις ξεχωρίσουμε ή όχι. Για να δούμε. Έχουμε λοιπόν εδώ τη νότα ντο, η πρώτη μας καρτελίτσα. Αυτό είναι ένα παιχνιδάκι που θα παίξουμε. Η νότα ντο μόνη της δεν είναι συνήχηση, όπως καταλαβαίνετε, γιατί απλούστατα είναι μία νότα. Αν όμως δίπλα της βάλω μία άλλη νότα, για παράδειγμα να βάλω τη νότα σολ. Για να δούμε. Η ντο μόνη της ακούγεται έτσι. Δεν έχουμε συνήχηση. Η ντο με τη σολ όμως μαζί ακούγονται έτσι. Ακούστε ξανά. Όπως θα πείτε οι περισσότεροι είναι σαν να ακούστηκε μόνο μία. Τόσο πολύ ταιριάζουν μεταξύ τους. Αυτό λοιπόν είναι σίγουρο, είναι βέβαιο, ότι ονομάζεται σύμφωνη συνήχηση. Για να δούμε τώρα, εγώ επειδή ξέρω τις συνεχίσεις, θα προτείνω μία διαφορετική. Για να δούμε τη συνήχηση ανάμεσα στις νότες το και ρ. Που όπως ήδη ξέρετε είναι διπλανές. Είναι δηλαδή η ρ η επόμενη νότα μετά από την το. Να θυμηθούμε πάλι την το μόνη της. Και τώρα η το μαζί με τη ρ. Για να δούμε πώς ακούγονται. Είναι βέβαιος ότι κάποιοι από το σπίτι αρχίσατε να αισθάνεστε περίεργα. Κάποιοι τραβάται τα μαλλιά σας. Κάποιοι λέτε, μα είναι δυνατόν, αυτά δεν ταιριάζουν. Για ακούστε ξανά. Πράγματι, είναι σαν η μία νότα να θέλει να υπερισχύσει επάνω στην άλλη. Δεν θέλουν να βρεθούν μαζί. Είναι αυτό λοιπόν που ονομάζουμε στη μουσική διάφονη συνήχηση. Όταν δύο νότες δεν θέλουν να είναι μαζί. Για να δούμε τώρα, ποιες είναι οι περισσότερες οι σύμφωνες ή οι διάφονες συνεχίσεις. Για να δούμε μία μία τις νότες. Την το με τη ρ τη βάλαμε. Για να βάλουμε την το με τη μή, που είναι η επόμενη στη σειρά. Η μή είναι πάρα διπλανή της το. Ανάμεσά τους δηλαδή υπάρχει η ρ. Για να δούμε η το με τη μή, πώς ακούγονται. Για ακούστε. Τα περισσότερα παιδιά είμαι βέβαιος ότι ξαφνικά χαμογελάσατε. Έλαμψε το πρόσωπό σας. Είναι αυτό που στη μουσική ονομάζουμε μία λαμπερή συνήχηση. Είναι βέβαιο ότι είναι σύμφωνη συνήχηση. Για να βάλουμε την επόμενη νότα, τη νότα φ. Να τις δούμε μία μία για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει. Έχουμε λοιπόν την το και τη φ. Για ακούστε μαζί αυτές οι δύο πώς ακούγονται. Πάλι ακούγονται πολύ τεριαστά. Βέβαια κάποια παιδάκια ίσως να άρχισαν να υποψιάζονται και να λένε... όσο απομακρύνεται από την το ο κύριος Γιώργος, τόσο όλες θα ακούγονται όμορφα, θα είναι σύμφωνες. Αυτό μπορούμε να το πούμε ακόμα, αλλά δεν είναι ένας βασικός κανόνας. Θα δείτε σε λίγο γιατί. Η το με τη φ όμως σίγουρα ταιριάζουν, ακούγονται όμορφα και έχουμε μία σύμφωνη συνήχηση. Την το με τη σολ την έπαιξα πριν, αλλά θα την ξαναπέξω γιατί είναι από τις αγαπημένες μου. Για ακούστε. Η το με τη σολ. Πάρα πολύ τεριαστές. Σαν ακούγεται μία μόνο είναι. Ακούστε. Σαν ακούγεται μόνο μία. Για να πάμε στην επόμενη που είναι η λα. Για να δούμε εδώ τώρα τι γίνεται. Η το με τη λα. Για ακούστε. Εδώ κάποιοι μπορεί να έχετε ενστάσεις, να λέτε δεν είναι σαν να συγκρούονται οι νότες μεταξύ τους, αλλά δεν είναι και τόσο ταιριαστό. Πράγματι. Έχετε δίκιο. Και εσείς βέβαια που θα πείτε ότι ταιριάζουν, κι εσείς δίκιο έχετε. Στην πραγματικότητα εμείς στη μουσική αυτή τη συνήχηση τη λέμε σύμφωνη. Γιατί ταιριάζουν μεταξύ τους, θα δούμε σε λίγο γιατί. Και πάμε και στην τελευταία που μας έμεινε. Ποια είναι? Η Σ. Πολύ σωστά. Για να δούμε την το με τη Σ. Η Σ είναι η τελευταία νότα της σκάλας. Το ρε μη φασόλα Σ. Μετά από τη Σ ξανά έρχεται η το. Αυτή δηλαδή. Αλλά μια οκτάβα λέμε πάνω στη μουσική. Για να δούμε η το με τη Σ πώς ακούγονται. Για ακούστε. Πώς σας φαίνεται? Αρκετά αδιάφωνο. Σαν να παλεύουν μεταξύ τους. Πράγματι. Είναι μια διάφωνη συνήχηση. Είναι ξεκάθαρο. Τώρα, υπάρχει ένα κολπάκι. Αν μερικές φορές δεν είμαστε βέβαιοι η συνήχηση, αν είναι σύμφωνη ή διάφωνη, όπως το πρόβλημα που είχαμε με τη Λ. Δ με Λ. Τότε κάνουμε το εξής στη μουσική. Αλλάζουμε τη σειρά των φθόγγων. Δηλαδή παίζουμε κάτω τη Λ και πάνω τη Δ. Και αντί να παίξουμε Δ-Λ, πάμε τη Δ μια οκτάβα πάνω και παίζουμε Λ-Δ. Για ακούστε. Ακούστε τι όμορφο αποκούγεται. Είναι οι ίδιες νότες. Αυτό το κολπάκι, να αλλάζουμε δηλαδή σε μία νότα τη θέση της και να τη βάζουμε πιο πριν, κατεβαίνοντας μια οκτάβα, ανεβαίνοντας μια οκτάβα, εμείς το ονομάζουμε στη μουσική αναστροφή. Και μας βοηθάει πάρα πολύ για να ξεκαθαρίσουμε αν τελος πάντων μία συνήχηση είναι σύμφωνη ή διάφωνη. Τώρα που είδαμε όλες τις συνεχίσεις με πρώτη νότα τη νότα Δ, για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει παρακάτω στις διαφάνειές μας. Για να δούμε. Συγχορδίες. Όπως λέει και η διαφάνειά μας, τώρα θα μπούμε λίγο στα χωράφια της γλώσσας, γιατί τόση ώρα βλέπουμε τις σύνθετες λέξεις και δεν σας έχω πει τίποτα. Συγχορδία λοιπόν είναι μία σύνθετη λέξη, που αποτελείται από τη λέξη συν και τη λέξη χορδή. Όπως βλέπετε λοιπόν η σύνθετη λέξη με μετατροπή του νι από το συν σε γ, γιατί γράφουμε συγχορδία. Είναι όπως το συγγνώμη. Αλλά ας προχωρήσουμε στη μουσική. Τι είναι συγχορδία? Όταν ακούγονται τουλάχιστον τρεις νότες ταυτόχρονα, λέμε στη μουσική ότι έχουμε συγχορδία. Δηλαδή, από εκεί που είχαμε συνήχηση, δύο νότες μόνο, τώρα βάζουμε τρεις. Για να δούμε ποιες τρεις θα βάλουμε, για να ακούσουμε μία ωραία συγχορδία. Εγώ επειδή ξέρω τι ακριβώς πρέπει να σας βάλω να ακούσετε, θα σας βάλω τις νοτούλες που θα ακουστούν όμορφα. Λοιπόν, τη νότα C, τη νότα E και τη νότα G. Εάν αυτές τις τρεις νότες τις παίξω ταυτόχρονα, επειδή είναι τρεις, θα έχω μία συγχορδία. Για να δούμε πώς ακούγεται αυτή η συγχορδία. Για ακούστε ξανά. Δεν είναι πολύ όμορφοι, πολύ λαμπεροί. Δεν ακούγεται πολύ όμορφα, δεν ταιριάζουν οι ήχοι μεταξύ τους. Αυτό είναι μία πολύ όμορφη συγχορδία στη μουσική. Μια ταιριαστή συγχορδία. Δεν θα ασχοληθούμε σήμερα πάρα πολύ με τις συγχορδίες, γιατί θέλουμε να δούμε απλά τη συνήχηση. Τι θα γίνει όμως, για να δούμε τη Λέη Διαφάνεια, εάν αλλάξουμε τις νότες που έχουμε βάλει στη συγχορδία. Βλέπετε λοιπόν, η συγχορδία Cμ G ακούγεται όμορφα. Είναι αυτό που εμείς στη μουσική λέμε κολώνα. Είναι μία κολώνα για τη μουσική μας. Εμείς οι μουσικοί, όταν ξεκινάμε να χτίζουμε ένα μουσικό κομμάτι, να γράφουμε ένα μουσικό κομμάτι, χρησιμοποιούμε κολώνες. Είναι το βασικό μας υλικό, όπως όταν χτίζουμε ένα σπίτι. Μια οικοδομή. Αυτή η κολώνα λοιπόν, το Cμ G, είναι πολύ χρήσιμη και πολύ ωραία. Γι' αυτό και σας έχω βάλει στη Διαφάνεια και δίπλα μια κολώνα. Για να δούμε όμως τι γίνεται, αν αλλάξουμε λίγο τις νότες. Τι θα συμβεί. Για να δούμε. Τι θα γίνει, αν βάλουμε τη νότα Do, τη νότα Re και τη νότα Mi. Δηλαδή, αν αλλάξουμε τη Mi και τη Sol και αναμεταξύ τους, βάλουμε τη νότα Re. Ο κανόνας έλεγε ότι αν έχω τρεις νότες, τότε έχω συγχορδία. Για να δούμε όμως, θα ακουστεί όμορφα αυτή η συγχορδία. Είναι και διπλανές νότες, μπορώ να παίξω απλά με ένα χέρι στο πιάνο, τρία διπλανά πλήκτρα. Για να δούμε πώς ακούγονται. Για ακούστε προσεχτικά. Δεν ακούγεται και πάρα πολύ ωραία. Και υποτίθεται οι συγχορδίες όλες ακούγονται ωραία. Για ακούστε ξανά. Κάποιο λάθος μάλλον έχει συμβεί. Για να γυρίσουμε λίγο στις διαφάνειες. Μια διαφάνεια πίσω, γιατί είναι κάτι που δεν σχολιάσαμε. Για να δούμε. Βλέπετε στη σκάλα που έχει αυτή η διαφάνεια, ότι οι νότες do-mi απέχουν μεταξύ τους, λέμε στη μουσική, απόσταση τρίτης. Δηλαδή do-re-mi. Έχουν απόσταση τρίτης μεταξύ τους. Και οι νότες mi με τη sol, πάλι mi-fa-sol. Απέχουν απόσταση τρίτης. Αυτό στη μουσική είναι πολύ χρήσιμο και πολύ βασικό για να μπορέσουμε να χτίσουμε μια συγχορδία. Έτσι, όταν θέλουμε η συγχορδία μας να είναι ωραία, να είναι καλή, να ακούγεται όμορφα, όπως ταιριάζει σε όλες τις συγχορδίες, τότε πρέπει να απέχουν οι νότες μεταξύ τους διάστημα τρίτης. Αλλά θα αλλάξω αυτό εδώ και να μην το βλέπετε που δεν ταιριάζει. Θα σας βάλω εδώ τη νότεα sol που ταιριάζει. Και πάμε να προχωρήσουμε λίγο παρακάτω. Τόση ώρα λέμε συγχορδίες, συγχορδίες, συγχορδίες, σίγουρα κάποια από εσάς που παίζουν κιθάρα ή που έχουν ασχοληθεί λίγο με τη μουσική, θα ξέρουν ότι οι συγχορδίες στην κιθάρα είναι πολύ χρήσιμες. Για να δούμε πώς ακούγεται αυτό το τραγουδάκι, η κουκαμπούρα, με την κιθάρα, με τις ίδιες συγχορδίες. Ακούγεται διαφορετικά. Για να δούμε. Αυτή είναι μια ηλεκτρακουστική κιθάρα. Σε άλλο μάθημα θα ασχοληθούμε μαζί της. Για να δούμε τώρα πώς ακούγεται το ίδιο τραγουδάκι. Και ακούστε. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλλοσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Καλά δεν ακούστηκε. Νομίζω ότι ακούστηκε πάρα πολύ ωραία. Τι θα γίνει όμως, αν αλλάξουμε τις συγχορδίες. Είναι αυτό αρκετό για να αλλάξω τραγούδι. Θα κάνουμε το πείραμα λοιπόν. Θα παίξω στην κιθάρα διαφορετικές συγχορδίες. Θα συνεχίσω όμως να τραγουδάω το ίδιο ακριβώς τραγούδι. Δεν θα αλλάξω τίποτα. Έτσι λοιπόν θα δούμε αν υπάρχει διαφορά. Για ακούστε. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλλοσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Ακούσατε σίγουρα κάτι διαφορετικό. Γιατί άλλαξαν τις συγχορδίες. Είναι άραγε τόσο σημαντικό. Η αλήθεια είναι ότι οι συγχορδίες μπορούν να αλλάξουν όλο το κομμάτι. Εάν παίξουμε σωστές συγχορδίες, θα ακουστεί όμορφα. Αν παίξουμε λάθος συγχορδίες, δεν θα ακουστεί όμορφα. Για ακούστε τώρα το ίδιο τραγούδι με συγχορδίες που δεν ταιριάζουν και τόσο πολύ, θα τις λέγαμε λάθος. Για ακούστε. Θα τραγουδάω όμως τα ίδια. Δεν θα αλλάξω τη μελωδία, θα αλλάξω μόνο τις συγχορδίες. Και θα μου πείτε αν ταιριάζουν. Θα δούμε στο τέλος. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλλοσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Εντάξει, δεν ήταν και πολύ άσχημο, αλλά σίγουρα δεν σας άρεσε τόσο όπως το αυθεντικό. Γιατί έγιναν κάποιες αλλαγές, έγιναν κάποια πράγματα που δεν ταιριάζαν και τόσο πολύ. Για να ακούσουμε τώρα το αυθεντικό το σωστό, για να σας μείνει αυτό. Γιατί σιγά σιγά το μάθημα μας θα τελειώσει και θέλει όταν τελειώσει να ξέρετε και το τραγούδι. Φυσικοί μαθητές, αυτό μου λένε. Κύριε Γιώργο, τέλειωσε το μάθημα, δεν έπρεπε να μάθουμε το τραγούδι, αλλά το τραγούδι το μάθαμε. Αυτό θα συνδύει και τώρα, μην ανησυχείτε. Για να ακούσουμε τώρα το σωστό τραγούδι με τις σωστές συγχορδίες. Για ακούστε. Κουκαμπούρα μέσα στη φύλλοσια, σαν γελάς ακούν όλα τα παιδιά. Τι κουκαμπούρα τι, τραγουδάς με αυτή σου τη φωνή. Σας άρεσε πιστεύω καλύτερα τώρα, έτσι δεν είναι? Να το παίξουμε και μία φορά στο πιάνο ξανά, γιατί με το πιάνο ξεκινήσαμε, με το πιάνο τελειώσουμε. Για ακούστε. Φύσουμε τη κιθάρα σιγά σιγά εδώ. Και πάμε λοιπόν το ίδιο τραγούδι, αυτή τη φορά με το πιάνο. Για ακούστε. Θυμόσαστε όταν ξεκινήσαμε που απλά τραγουδούσα και δεν ακουγόταν τίποτα άλλο από το πιάνο και ήταν πολύ άδειο. Τώρα θα είναι πολύ γεμάτο, θα παίξω αρκετά πράγματα. Αλλά προσπαθήστε να ακούσετε το τραγούδι προσεχτικά. Για να κάνουμε το ίδιο πείραμα και στο πιάνο. Να παίξω δηλαδή κάτι, κάποια συγχορδίες, που δεν είναι ακριβώς αυτές που θα θέλαμε. Να δούμε εδώ πώς ακούγεται. Μήπως ακούγεται άσχημα το ίδιο όπως στην κιθάρα. Για να δούμε η συνεχίση λοιπόν θα μας βοηθήσει ή όχι. Για ακούστε. Θα ξεκινήσω βέβαια με τη σωστή συγχορδία για να μπορέσουμε να ακούσουμε κάτι όμορφο. Στη συνέχεια όμως. Για να δούμε. Δεν ήταν σαν συνεχώς να ήθελε το πιάνο να κερδίσει τη φωνή και η φωνή να κερδίσει το πιάνο. Υπήρχε μια διαμάχη. Είχαμε μια διαφωνία όπως λέμε στη μουσική. Για να τελειώσουμε σήμερα το μάθημά μας με τις σωστές συγχορδίες για να σας μείνει το τραγούδι όπως πρέπει. Τελευταία φορά. Ελπίζω να περάσατε όμορφα. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που παρακολουθήσατε αυτό το μάθημα. Θα τα ξαναπούμε σύντομα. Γεια σας. |
