| : Κλείσαι, Ερήνη. Αγαπητές και αγαπητοί δημότες του Δήμου Καλαμαριάς, καλησπέρα σας, κυρίες και κύριοι. Το ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Δήμου Καλαμαριάς, μετά από μακρά και επιτυχημένη πορεία, με απόφαση του Δημάρχου και του Δημιουτικού Συμβουλίου, έχει γίνει πλέον θεσμός της πόλης μας. Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο για όλους, για τη χώρα, για την ανθρωπότητα, λόγω της πανδημίας COVID-19 που έχει ως έτειό της τον κορωνοϊό SARS-CoV-2. Ήδη, στις δύο προηγούμενους εκδηλώσεις, αναλύσαμε γιατί η πανδημία αυτή είναι μια δριμία, πολυσυστημική ασθένεια, με πολλαπλά συμπτώματα και έκδυλες παρενέργειες που κορυφωσείται συμμεθάνατος. Επικοινωνούμε, λοιπόν, μαζί σας, γιατί απαιτείται να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, οι πολιτικοί επιστημονές, πολιτικοί παράγοντες, άλλοι αρμόδοι και απλοί πολίτες, ώστε να αποκτήσουμε έγκυρη και έγκυρη πληροφόρεση για να αναπτύξουμε δέου σε συμπεριφορά προφύλαξης και κυρίως να καλλιεργηθεί η ικανότητα στους πολίτες, διοικούντους και διοικουμένους, να διακρίνουν από τον καθημερινό όριμα αγδό πληροφοριών τις πραγματικές επιστημονικές πληροφορίες και να τις κατανοούν ώστε να είναι σε θέση να επιλύουν προβλήματα της καθημερινότητας. Να αντιλαμβάνονται, δηλαδή, θέματα που άπτονται άμεσα του επιστημονικού εγγραμματισμού και αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο του ζυμ και του πράτην στην κοινωνία των πολιτών. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους έγκριτος ομιλητές που στις δύο προηγούμενες εκδηλώσεις μας κατατόπισαν με τη γνώση και τον εξαιρετικό τους λόγο για τα συμβαίνοντα, τις αιτίες και τους τρόπους προφυλαίξεις και τεραπείες. Ας δούμε λίγο τους ανθρώπους, τους ομιλητές μας, οι οποίοι συμμετείχαν. Έτσι, λοιπόν, στο Ανοιχτό Πανεπιστήμενο του Δήμου Καλαμαριάς, στην πρώτη διάλεξη, συμμετείχε ο δήμαρχος Καλαμαριάς, ο κ. Γιάννης Δαρταμανέλης, που χαιρέτησε και μας είπε για τα μέτρα και τις προφυλάξεις που έγιναν στο Δήμο Καλαμαριάς. Χαιρέτησε και ενημέρωσε ο κ. Σατανάσιος Γιαννακός, αντιδήμαρχος Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Νεολαίας και Διαβίου Μάθησης και Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Πανεπιστημίου μας. Μίλησα εγώ για το γενότυπο, το περιβάλλον και το φωνόπιτο του κορνοϊού και βέβαια θα το αναπτύξει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό η κυρία Ξιντάρη που έχουμε σήμερα. Για την όσο COVID-19 από την παθολογία και τις προφυλάξεις μίλησε ο κ. Ευαγγελος Ψωμάς, στρατιωτικός γιατρός, ειδικός παθολόγος με εξειδίκεψη στη λιμοξολογία και υπεύθυνος κλινικής κορνοϊού στο 424 Γενικό Στρατιωτικό Μεσοκομείο και η δυναμική της χώρας για την αντιμετώπιση του και τις πανδημίες που μίλησε ο κ. Γιάννης Κουμής, καταιγητής πνευμονολογίας και λιμοξολογίας του Απηθή και διευθυντής της κλινικής αναπληρωστικής ανεπάρκειας του Γενικού Λοσοκομείου Παπανικολάου. Στη δεύτερη διάλεξη, που έγινε την 3η της 1929-2012 την ίδια ώρα, μίλησαμε για το περιβάλλον και την πανδημία COVID-19. Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης του Απηθή, ο κ. Νίκος Παπανικολάου και ο καθηγητής Παθολογικής Ανατομικής μίλησε για τη συνησφορά του Απηθής στις μέρες του κορωνοϊού SARS-CoV-2, καθώς επίσης και τον έλεγχο που γίνεται στα λήματα της πόλης, για να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερες, αντικειμενικότερες εκτιμήσεις για τη διάδοση του κορωνοϊού. Ο κ. Κωνσταντίνος Βουβαλίδης μας μίλησε για τις επιβαρύνσεις του περιβάλλοντος, καθώς και την κλιματική αλλαγή, που είναι και καθηγητής βέβαια της φυσικής γεωγραφίας και γεωμορφολογίας. Και ο κ. Νίκος Βαρσακέλης, καθηγητής βιομηχανικής πολιτικής στο Απηθή και πρώην αντιπριθυνής στο Απηθή, μας μίλησε για τις οικονομικές επιτώσεις. Σήμερα, και χωρίς πολύ μεγάλη οικονομική βιβλία, θα μιλήσουμε για την πανδημία COVID-19, τα εμβόλια και τον εμβολιασμό, μια εξαιρετικά κρίσιμη για την εποχή μας κατάσταση. Ο κοσμίτορας της Σχολής Υγείας στο Απηθή και καθηγητής υγιεινής και κοινωνικής ιατρικής, ο κ. Θόδωρος Ταγραμπέσης. Θα συνεχίσει για την άμυνα και τα εμβόλια ο κ. Μινάς Γιάνγκου, καθηγητής Ανοσοβιολογίας, Μοριακής Βιολογίας στο Απηθή και πρόεδρος του Δηματοβιολογίας. Θα εξειδικεύσει για τους εμβολιασμούς ο κ. Εβάγγελος Ψωμάς, στρατιωτικός γιατρός, ειδικός παθολόγος με εξειδίκευση στη Νοξολογία, υπεύθυνος συγκρονικής του κορονοϊού στο 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο και θα κλείσει με τα γιατί του κορονοϊού η κ. Μαρία Εξιντάρη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο Απηθή. Θα προσπαθήσω να συντονίσω εγώ την όλη συζήτηση. Και χωρίς πολλές χρονοτριβές να δώσω, να ευχαριστήσω θερμά όλους τους ομιλητές και τους ομιλητές της σημερινής μας εκδήλωσης και να καλέσω τον κ. Κοσμήτωρα της ιατρικής, τον κ. Θόδωρο Καλαβέση, να μας αναπτύξει αυτό την ταξιδιωτική ιατρική, μια έτσι προβοκατόρικη, να το πω κ. Κοσμήτωρα, όμορφη κουβέντα για να δούμε πώς μέσα από τα ταξίδια μας, πώς μέσα από την προορισμή πίεση μπορούμε να φτάσουμε στον κορονοϊό. Ολόγω σε σας. Κυρίες συνάδελφε, κυρία Σκούρα, αγαπητέ μου Ζαχαρία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι δημότες της Καλαμαριάς. Πριν περίπου ένα χρόνο, στη βιομηχανική πόλη Χουάν της Κίνας, εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα μιας πνευμονίας αγνώσου τετειολογίας. Ήταν η αρχή αυτής της κενοφανούς υγειονομικής κρίσης, των κόσμιων εμφέλειας με τις τρομερές της επιπτώσεις. Από την πόλη Γιουχάν λοιπόν, μέσα σε λίγες μέρες, εξαπλώθηκε ο ιός όλη την Κίνα. Και από την Κίνα εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Πώς έγινε αυτό με τα ταξίδια, με τις μεταφορές των ανθρώπων. Για αυτό και εγώ επέλεξα στη σημερινή παρουσίαση να κάνω μια γενικότερη αναφορά, το θέμα της ταξιδιωτικής ιατρικής. Εκείνο που έχω να πω είναι ότι παρατηρείτε τα τελευταία χρόνια μια αραγδαία ανάπτυξη του τουρισμού. Η ανάπτυξη του τουρισμού οφείλεται βασικά σε δύο αιτίες. Στη βελτίωση της ασφάλειας αλλά και στη σύνδεση του χρόνου των μετακινήσεων. Τι σημαίνει αυτό. Ενώ οι παππούδες μας για να πάνε από εδώ στη Θεσσαλονίκη, στη Βιέννη, κάνανε δύο μήνες με τα καραβάγια, οι προπαππούδες μας σήμερα σε λίγες ώρες στάνουμε στο πιο απομακρυσμένο σημείο του κόσμου. Επίσης, η άνοδος του βιωτικού οικοχρονομικού επιπέδου έδωσε τη δυνατότητα να εξοικονοούμε κάποιους χώρους και να κάνουμε κάποια ταξίδια να τον κόσμο. Βέβαια, οι κατεξοχοί έχοντας τη δυνατότητα για ταξίδια είναι κυρίως οι συνταξιούχοι, οι περίγλικες. Δηλαδή, επιδέχουν μεγαλύτερη άνεση χρόνου, σχετική οικονομική άνεση και πολύ λιγότερες ευθύνες. Ωστόσο, όμως, επιδέχουν και μια επιφάριση στην υγεία τους, παρουσιάζουν και κάποια ευαλλακτότητα. Σε κάθε περίπτωση, ο τουρισμός σε κάθε χώρα αποτελείται ένα κορυφαία πηγή αντίλησης εσόδων, αυτό που βιώνουν κυρίως οι κάτοικοι των περιοχών, όπως η Ρώδος ή η Κρήτη, που πραγματικά αντλούν επόρους και ευημερία από αυτόν τον τρόπο. Αλλά σε κάθε περίπτωση, αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικό είναι από την άλλη πλευρά η υποδοχή, η φιλοξενία, οι συνθήκες διαμονής να είναι εξαιρετικές. Ερχόμαστε τώρα να δούμε τι είναι ο ταξιδιώτης. Ταξιδιώτης είναι αυτός που αφήνει τον τόπο του για 24 ώρες. Και ταξιδεύει όχι μόνο για διακοπές και αναψηφίες, αλλά έχουμε και τον λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό. Για παράδειγμα, εμείς οι χριστιανοί Ορθόδοξοι, το 15 Αυγουστό πηγαίνουμε στην Παναγία της Σούνελα, στην Παναγία της Στήνου, οι Καθολικοί πηγαίνουν στην Παναγία της Λούρδης, οι Μουσουλμάνοι πηγαίνουν οπωσδήποτε ανεφέρας στη ζωή τους στις γυναίκες. Έχουμε τις αφητικές εκδηλώσεις ανά τον κόσμο. Έχουμε το κοσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, τένις. Έχουμε τις μετακινήσεις για λόγους εμπορικούς. Έχουμε τις διεθνείς εκδηλώσεις ανά τον κόσμο, όπως και αυτή της Θεσσαλονίκης, όπου συγκεκριμένα συμβουλή μας μαζεύονται την περίοδο του Σεπτεμβρίου περίπου 700.000 εξέπτες. Έχουμε το λεγόμενο συνεδριακό τουρισμό, που επίσης συμφέρει σε μετακινήσεις ανθρώπων ανά τον κόσμο. Γενικά υπάρχει αυτή η τάση των μετακινήσεων, η οποία όμως, οφείλω να πω, ότι στην σύγχρονη εποχή έχουν μια τάση κατεύθυνσης προς τις χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας. Ο λόγος είναι ότι είναι φαινός το περιβάλλον, η ιστορία, ο πολιτισμός για άνθρωποι, κάτι το τελείως διαφορετικό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό που διδοχίζουμε και δεύτερον είχε οικονομικούς λόγους, γιατί, ειλικρινά, 15 μέρες στην Ταϊλάνθια είναι πιο φθηνά από 15 μέρες στη Ρόδο. Ωστόσο, όμως, πηγαίνοντας σε αυτές τις σταυμασίες χώρες, αντιμετωπίσεις καταστάσεις που είναι πραγματικά τελείως άγνωστες για έναν Ευρωπαίο. Όπως αυτή που είδα σε μια πισίνα στη Σαγγάη, όπου το βράδυ μου φάνηκε εκπληκτική, άνετη, μεγάλη. Είχα σχοπό να προγραμμάτισε την επόμενη μέρα του πρωί να κάνω μια βουτιά, αλλά βγαίνοντας έξω είδα αυτό το θέαμα. Δεν φαινόταν ερωπισίνας, ήταν τέτοια κοσμοσυρωή που, πραγματικά, αν κολυμπούτησες εκεί μέσα, ο λιγότερος που θα ακολούσες ήταν κάποια ήωση. Γενικά, να μου επιτρέψω να διακόψω το ρυθμό σας λίγο, έχουμε μερικές διακοπές. Δεν σας ακούμε τόσο καλά. Ευχαριστού, ευχαριστού πολύ. Δεν ξέρω αν χρειαστήξαν κάτι στους... Να μην πηγήνε. Ναι, εντάξει. Θα προσπαθήσω να είμαι πιο επικεντρωμένος στο μικρόφωνο. Συνεχίζοντας πιο κάτω, έχω να πω ότι τη δεκαετία του 50 υπήρχαν 25 εκατομμύρια ταξιδιώτες. Στην εποχή μας εγκύζονται ένα δισεκατομμύριο. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι από όλους τους ταξιδιώτες ένα 60%, δηλαδή ένα μεγάλο ποσοστό, θα παρουσιάσει κάποιο πρόβλημα υγείας. Ο πρόβλημα αυτό είναι κατά κύριο λόγο ασθεντρικές γιατραχές. Ωστόσο, ένα 6% των ταξιδιωτών αυτόν ανακάζεται να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο πρόβλημα υγείας που χρειάζεται να νοσηλευτεί ακόμα και στη σενοδοχείο. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο αναπτύχθηκε αυτούς ο πλάδος της ταξιδιωτικής ιατρικής, ο οποίος έχει σκοπό καθενός να ανακαλύπτει τις ιωρονικές ανάγκες των ταξιδιωτών, να μελετήσει, να προλάβει, να αντιμετωπίσει κάθε πανεμφανιζόμενο ή νεοεμφανιζόμενο νόστιμα που σηδέται με τις μετακινήσεις των ανθρώπων. Ευχάριστε λοιπόν τις εμπειρίες αυτές των ταξιδιών, ωστόσο πρέπει να πούμε ότι ελοχεύουν την κίνδυνη. Εγγένει λοιπόν αυτός ο κλάδος παρέχει οδηγίες όσον αφορά με τους αναγκαίους εμβολιασμούς. Παράδειγμα, για να πάει κάποιος ταξιδιώτης στη Νότια Αμερική πρέπει 15 μέρες νωρίτερα να έχει εμβολιαστεί με το εμβόλιο του κίκρινου πυρέτου. Επίσης πρέπει να λάβει, εφόσον έχει προορισμό κάποια συγκεκριμένη νομερική του κόσμου, φάρμακα προληπτικά ενάντια της ελλονοσίας. Η ελλονοσία είναι μια πάρα πολύ επικίνδυνη δημιουργία, για να προστατευτείς δε από αυτήν πρέπει να λάβεις φάρμακα ένα μήνα προληπτικά πριν φύγεις. Κατά τη διάρκεια της παραμονής σου στο εξωτερικό, αλλά και να συνεχίσεις να περίσσεις αυτήν την προληπτική αγωγή και 15 μέρες μετά την επιστροφή σου. Επίσης αντιμετώπιση διαφόρων απειλικικών λιμώξεων για κάποιους σε ένα ταξίδι στην Κεντρική Αφρική, επέστρεψε, ένιωθε μια κόπωση, μια τονία, μια υπνιλία, ο οποίος απλώς δεν έχω τη σχετική εμπειρία του είπε ότι είναι από το ταξίδι, είναι μια κόπωση του ταξιδιού. Ωστόσο, εκεί στην Αφρική μπορεί να τον τύμισε κάποια μήγα τετσέ, να δημιουργήθηκε η προϋπόθεση για την εκείλωση της αθένειας του ύπνου, η οποία συνεπάγεται, αυτά που ανέφερα προηγουμένως στους συμπώματα, με διατωνία, υπνιλία, ελαφρό πυρετό, τελικά όμως παράλυση ένα πνευστικό νυών και θάνατος. Έθελα να πω ότι στον κλάδο αυτό προσφέρονται πυροφορίες για περιοχές που επικρατούν ακρές μετρολογικές συνθήκες, αλλά και για τους αθλητές εκείνους οι οποίοι ταξιδεύουν για να επιδοθούν σε ακραία αθλήματα. Τη εποχή μας μπορούν να ταξιδέψουν οι πάντες, αυτοί που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, αυτοί που παίρνουν χρόνια φαρμακευτική αγωγή, κάτι που παλαιότερα απαγορεύονται, όπως επίσης μπορούν να ταξιδέψουν και οι έγκαιες γυναίκες και τα παιδιά, διπλέον οι θάλαμοι, οι χώροι των αεροπλάνων έχουν αποσυμπίεση και βεβαίως είναι σημαντικό να υπάρχει αυτή η οργάνωση πριν από κάποιο ταξίδι. Κάθε πτρίπτωση οι οδηγίες αυτές εξατομικεύονται, παρέχονται έγκαιρα για να υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία και εμπεδόνονται ανάλογα με την υπευθυνότητα των λεξιδιωτών αλλά και την τυφό των γιατρών. Καις τώρα είναι οι συνηθέστερες ασθένειες των λεξιδιωτών. Πρώτον και κυρίως είναι οι τροφογενείς και οι δατογενείς λοιμώξεις. Δεύτερον η ελληνωσία, τρίτον ο κίτλινος πυριατός, η συστοσομοίωση και η πατήτη τα βήτα. Θα μπορούσαν να προσθέσουν και τον κορονοϊό. Ωστόσο, ο κορονοϊός ανήκει στην κατηγορία εκείνων των ασθενειών που εβελπιστούμε ότι σύντομα θα ελεγχθεί, δεν θα υπάρχει. Όσον αφορά τις τροφογενείς και οι δατογενείς λοιμώξεις, ο κίνδυνος αυτούς είναι κυρίως σε τροπικές και υποτροπικές χώρες, όταν υπάρχει μια συσσόρευση κόσμου και βεβαίως οι κλιματολογικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένες. Εδώ βλέπετε ένα δυαλαστικό μενού για φαγητό στη Δυσάπο Ανατολής, πως όσο για λόγους που θα σας πω στη συνέχεια, δεν πρέπει να κουμπήσουν. Τα πιο ευαλλατο άτομα, επιγραμματικά αναφέρω ότι είναι τα παιδιά, κυρίως επειδή δεν έχουν κρίξει και μυρία να αυτοπροστατευτούν, οι υπερήλικες για τις ορισμένες περιπτώσεις εκδηλώνεται κάποια αρχόμηνη άνοια και οι ανοσόκοτες ταλμένοι, οι οποίοι μπορούν να ταξιδέψουν αλλά κάτω από ορισμένες προδιαγραφές. Πως μπορεί να επέρθει τροφογενής και δρατογενής λίμποξη, καταρχήν από τα προπαρασκευασμένα γεύματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Για παράδειγμα στα αεροπορικά ταξίδια τα γεύματα δεν παρασκευάζονται κατά τη διάρκεια της πύσης. Παρασκευάζονται σε μεγάλους χώρους, στα αεροπρόβια, φορτώνονται σε αεροπλάνα, περμένονται σε φούρους μικροτιμάτων και σερβίρονται. Αν λοιπόν ένας μάγειρας, ένας παρασκευαστής των γευμάτων αυτών έχει σαλμονέλα, μπορεί να διωσπήρει σε πάρα πολλές μερίδες το πρόβλημα αυτό. Επίσης, κατά την ανάλογο συμβαίνει και στα μεγάλα τουριστικά συγκροτήματα λόγω του μυσικού τουρισμού και εκεί ένας κακός χειρισμός μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα. Βεβαίως στις χώρες αυτές που δεν γνωρίζουμε τις υγιεινές συνθήκες πρέπει να αποφεύγουμε στην κυριολεξία νοκαλαχανικά, θαλασσινά, τρόφιμα, γαλακιτωμικά προϊόντα. Είναι πηγές προβλήματος. Λάθη γίνονται στην επεξεργασία των τροφήμων, τα μη πλημένα χέρια ή τα μη καθαρά εργαλεία που χρησιμοποιούνται. Επίσης επισημαίνεται ότι σε πολλές περιοχές προορισμού δεν υπάρχουν ψυγεία, δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα που σημαίνει ότι η συντήρηση είναι πραγματικά προβληματική. Αναφέρω δε πλήσης ότι υπάρχει και περιοχή υπέρ περιοχές του κόσμου όπου γίνεται η άρβρευση με νερά υπονόμου. Γενικά οι τροφογενείς και οι δετογενείς δημόξεις μπορούν να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, αυτό γίνεται με αεροπλάνο, είτε με πλοίο, είτε με αυτοκίνητο. Εν γένει εδώ βλέπετε μία εικόνα ενός δίσκου φαγητού αεροπλάνου που σε ορισμένες περιπτώσεις εγκλημώνει κίνδυνος. Κάνετε share screen γιατί δεν βλέπουμε. Δεν βλέπετε καθόλου? Καθόλου. Μία εικόνα δεν βλέπετε μέχρι τώρα? Μία εικόνα δεν είδαμε. Δεν το πιστεύω. Ναι. Όχι, συγγνώμη, δεν το πιστεύω. Δεν πειράζει, πάρτε τον χρόνο σας, ούτως ή άλλως είναι τόσο ενδιαφέρονται αυτά τα οποία λέτε, τα οποία, να στεντώσουμε και λίγο τον χρόνο κύριε Κοσμήτρα, μην ενοχλήστε. Ειλικρινά σας λέω, έχω στον ακογραφείο αυτή τη στιγμή, διότι είχα αρκετά ενδιαφέρος τις εικόνες. Θα τις δούμε τώρα, ίσα ίσα έγινε και μια εισαγωγή όμορφη, τέτοια, τα οποία θα δούμε και τις εικόνες. Και όλα αυτά τα οποία πραγματικά μας λέτε είναι κάτι που έχουμε ζήσει και ειδικά… Μην στεναχωριέμαι αυτή τη στιγμή, πραγματικά στεναχωριέμαι. Μην στεναχωριέστε καθόλου. Γιατί είναι πολύ άσχημο πράγμα να υπάρχει μονόλογο, χωρίς να υπάρχει το οπτικό υλικό, το οποίο το προτιμούσαμε πολύ προσοχή. Σε κάθε περίπτωση, συγγνώμη να δω τι μπορώ να κάνω και δεν μπορώ να καταλάβω πώς έγινε αυτό το πράγμα. Αν το έχετε κατεβάσει στην οθόνη σας, κάντε το share screen για να μπορέσουμε να το δούμε και εμείς. Δεν ξέρετε αυτό που λέμε του Μέρφη, το νόμο, το οποίο είναι και από τους πιο ζόρικους εκεί. Ωραία, τώρα μάζεστε, τώρα μάζεστε κύριε Βουσμήτρα. Θα τα περάσω πολύ γρήγορα χωρίς κανένα σχόλιο σε αυτό το θέμα. Αν θέλετε βάλετε, ωραία, πάρα πολύ ωραία. Εντάξει, περνάω πολύ γρήγορα. Αναφέρθηκα στις μετακινήσεις, τις αιτίες των μετακινήσεων αυτών. Ότι οι υπερήλικες έχουν την άνεση του χρόνου και τη σχετική οικονομική άνεση να ταξιδέψουν, ωστόσο η υγεία τους είναι σχετικά ευάλωτη. Ο τουρισμός αποτελεί πηγή, εσόδου για πολλές χώρες, άρα και υποχρέωση των φιλοξενούντων να παράξουν ό,τι καλύτερο μπορεί να υπάρχει. Υπόθηκε για το τι είναι ο ταξιδιώτης και ποιες είναι οι αιτίες του τουρισμού, ομαδοποιημένες κατά εκτώσης προορισμών ή αιτίων τουρισμού. Μάνθηκε ότι ο τουρισμός προσφέρει ευκαιρίες αλλαγγεμονή και κινδύνους. Τα ταξίδια στη σύγχρονη εποχή επικεντρώνονται κυρίως προς τη Νοτιοανατολική Ασία για δύο συγκεκριμένους λόγους, πρωτοτυπία περιβάλλοντος και πολιτισμού, αλλά συνάμα υπάρχει και λοχή βικίνδυνων, όπως παράδειγμα αυτή η συμπεριφορά που βλέπετε. Μια πισίνα γεμάτο ανθρώπους, πολύ πυκνό βαθμό. Εδώ πέρα έχουμε στοιχεία για το τι προβλήματα παρουσιάζονται στους ανθρώπους. Μιλάμε στη συνέχεια για την καθιέρωση αυτού του πρωτότυπου κλάδου της ταξιδιωτικής ιατρικής, όπου έχεις συγκεκριμένους σκοπούς, έχεις συγκεκριμένους στόχους, αλλά έχεις συγκεκριμένες συμβουλές, οι οποίες υπόθηκαν προεγουμένως σε τύποι που επιγραμματικά αφορούν για τους εμβολιασμούς, για την ελληνωσία, για την πρόληψη επιβιωτικών λιμώξεων, για το πώς μπορούν να ταξιδέψουν άνθρωποι με χρόνια νοσήματα ή λιμώδινοι νοσήματα, γιατί, πότε χωριγούνται αυτές οι οδηγίες σε κάθε περίπτωση. Αναφερθήκαμε στις συμφέστερες ασθένειες των ταξιδιωτών και επικεντρωθήκαμε λίγο περισσότερο με τις τροφογενείς και δατογενείς λιμώξεις. Μιλήσαμε για τις αιτίες των εκδηλώσεων αυτών σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου. Αυτό είναι αυτό το πιάτο της από ανατολής που έδειξα, που σας είπα ότι είναι πραγματικά πολύ προκίνδυνο να καταναλωθεί. Συμβάναμε ποια είναι τα ευάλωτα άτομα σε αυτούς τους προορισμούς. Όσον αφορά για τις τροφογενείς και δατογενείς λιμώξεις, είναι οι πηγές του προβλήματος. Και βεβαίως, συνεχίζοντας, τώρα νομίζω ήρθαμε κάπως στα δικά μας, στη σειρά μας. Και ζητώ συγχρόνου και πάλι άλλη μια φορά. Έχουμε, λοιπόν, επέδοση. Λοιπόν, έχουν πραγματικά επισυγμαθεί σε γεύματα αεροπορικών πτήσεων, περιπτώσεις δηλητριάσεων, από σαλμονέλα, από κλωστηρίδιο πρέφυγες, από τον Άκιο Χολέρας και από συγγέλλα. Επίσης, θέλω επίσης να πω ότι στα κρουσερόπλια ο μεγάλος κίνδυνος που ελοχεύει, αφορά στις υδατοδυσαμενές, οι οποίες πρέπει να χλωριώνονται και να καθαρίζονται τρακτικά. Με τα ταξίδια με το αυτοκίνητο, ο κίνδυνος ελοχεύει κυρίως στις καντίνες, που πραγματικά είναι σταματημένες σε κάποιες στιγμές του δρόμου, όχι παντογειονομικά ελεγγμένες και πολλές φορές είναι πεδία, εκδήλωσης προβλήματων υγείας. Παίρνουν τρεις κατηγορίες για συντηρικών διαταραχών που κυρώνονται σε τουρίστες. Σε περιπτώσεις τώρα που έχουμε παράτε τα μήνυ διάρρια, γιατί το κύριο Σύμπτου είναι η διάρρια και η πάση για αρνητός, εκδηλώνουν τα δυναμία, λιποθυντικές καταστάσεις, αισθήματα δίψας, πτώση αρτηριακής πίεσης, καταστάσεις που αντιμετωπίζονται με χορίγηση υγρών και βέβαια με τις γνωστές ελαφρές διατροφές. Εγγένει, οι τροφογενείς λιμώξεις υποχωρούν με τα πράγματα από μία ως τρεις μέρες, χωρίς να λάβουν φάρμακα γιατί πρέπει ο οργανισμός να αποβάλει τις τοξίνες του. Φάρμακα μπορούν να πάρουν συγκεκριμένα άτομα μόνο ύστερα από υπόδειξη γιατρού. Σε κάθε περίπτωση αποφεύγουμε να τρώμε όμα τρόφιμα. Πρέπει οτιδήποτε τρώμε να ζητάμε ένα καλά ψημένα. Δεν πίνουμε ποτέ νερό βρύσης, ούτε πλένουμε τα δόντια μας από τη βρύση. Τίνουμε μόνο εμφιαλωμένο νερό, αναψυκτικά, οτιδήποτε είναι εμφιαλωμένο. Αν τυχόν μας φέρουνε κάποια σούπ, αυτή η σούπα πραγματικά πρέπει να βγάζει ατμό μπροστά μας. Να βγάζει με την έννοια ότι πρέπει να είναι πραγματικά ζεστή. Όσον μπορούμε να επιτηρούμε τη διαδικασία της παρασκευής, αυτά είναι μέτρα πρόληψη που πραγματικά πρέπει να λαβγάνονται γιατί καταστάσεις όπως αυτή που βλέπετε στη φωτογραφία είναι δυνατό να συμβούν στις χώρες του προορισμού. Η δεύτερη σημαντική πάθηση είναι η ελλονουσία. Είναι μια πάθηση η οποία είναι άγνωση στην Ελλάδα, την οποία πέντε χρόνια ήταν βέβαια και εδώ ενδυμούσε, αλλά στην εποχή μας καταγράφονται 300-400 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις ελλονουσίας. Οι θάνατοι εγκύζονται 2 εκατομμύρια. Και επιπρόσθετα το 40% του παγκόσμου πληθυσμού διαβεί σε ελλονουσιά πληθυκτικές περιοχές. Το μίζον είναι ότι ενδυμεί σε περιοχές που είναι γοητευτικές όσον αφορά το τουριστικό προορισμό. Εδώ βρέπουν λοιπόν μια θαυμένα σε πισίνες στη Βοβάη, στην Ιδία, όπου υπάρχουν κουνούκια, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι οι ξενιστές του πλωσμοδίου της ελλονουσίας, υπάρχουν επιφανειακά είδατα. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν πόσο εύκολο είναι να διαδοθεί η ελλονουσία. Η ελλονουσία λοιπόν εκδηλώνεται με συνθώματα, ρήγη, πόνο κέφαλο, πυρετός. Προφυλακτούμε, χρησιμοποιούμε εντομο αποθητικά, δεν αφήνουμε ακάλυπτα μέρη του σώματος μας, δεν φοράμε κονταπαντελόνια, δεν φοράμε κοτομάνικα παπούτια, κοτομάνικα πουκάμισσα, το βράδυ πάντα κουνπιέρα. Και βέβαια είναι αυτό που είπατε κάποια στιγμή στην αρχή, ότι χρησιμοποιείτε προληπτικά ένα φαρμακευτικό περασκευό. Αυτή είναι η ελλονουσία και δεικτικά δείχνω αυτό το σκίτσο για να καταλάβετε πόσο σημαντικό είναι το μέτρο προστασίας. Ο κίτρινος πυριατός είναι μειογενής νόσος και αυτοί μεταδίδεται με δείγματα κουνπιών και ενδυμη επίσης εγωιτευτικές περιοχές προορισμού. Το κύριο χαρακτηριστικό είναι οι συνθώματα, τα κύρια χαρακτηριστικά συνθώματα είναι η ναυτία, η αίμετη, η αιμοραγία. Το κύριο όμως σύμπτωμα το οποίο χαρακτηρίζει το κίτρινο πυριατό είναι αυτή η κίτρινη χρυά που πραγματικά θυμίζει χρυσό. Η νόσος είναι θανατηφόρος στο 50% όσων δεν έχουν εμβολιαστεί. Ως εκ τούτου για να προλάβουμε το κακό, η καλύτερη δυνατότητα είναι ο εμβολιασμός σε ειδικά, εγκεκριμένα από την Παγκόσμιο Οργάνωση Υγείας, κέντρα. Και βέβαια να εφαρμόσουμε ό,τι άλλο εφαρμόζεται στην Ελλονοσία που αναφέρθηκε προηγουμένως. Όσον αφορά στη χιστωσομία, δεν είναι πολύ εκεί αυτή η πάθηση, ωστόσο ενδυμή. Μιλάμε για απλατιέλ μυθές που είναι παράσιτα του γλυκού νερού που χρησιμοποιούν σαν ενδιάμες στους στενιστές σαλιγκάρια. Αυτές αφελευθερώνουν προμύφες στο νερό που είναι αβίας ορατές με γυμνό μάτι. Αυτοί συσέρχονται στον δέρμα, στο υποδόριο, μπαίνουν στη λευκή γυκλοφορία και μπλοκάρουν τη λεύου. Έχουν αποτέλεσμα να προκαλούν τη λευγόμενη λευφαντίεση. Μια νόσος η οποία δεν αντιμετωπίζεται εύκολα θεραπευτικά και η οποία πραγματικά ταλαιπωρεί και για λόγους αισθητικούς των άνθρωπων. Για αυτό λοιπόν τα μέτρα αποστασίας είναι, όχι κολύμπη σε περιοχές που υπάρχουν ήδατα, ποτάμια, λίμνες, οπενδυνείς και σοσοδιάση, δεν κάνουμε θαλάσσια σπορ και βέβαια ακόμη και αν μένουμε σε απολυτελή ξενοδοχία, το νερό πριν κάνουμε το ντους πρέπει να έχει θερμαθεί πέντε λεπτά στους πενήντα βαθμούς Κελτσίου. Επίσης, και βέρνοντας προς το τέλος σιγά σιγά, έχουμε την υπατήτητα. Η υπατήτητα έχει εδημικές περιοχές και εδώ γοητευτικές περιοχές του κόσμου και τους τουρίστες δηλαδή, όπως είναι η Καραϊδική, η Μέση Ανατολή, ο Αμαζόνιος και έτσι ο ίδιος, ο ίδιος της υπατήτητας. Η υπατήτητα λοιπόν μεταδίδεται με δικίλους τρόπους και ιδιαίτερα με τη σεξουαλική επαφή από άτομο σε άτομο. Η προφύλαξη είναι αυτό που λέμε πάντα όχι πριστασιακές σεξουαλικές σχέσεις, πάντα χρήσης προφυλακτικών, χρήσης ατομικών ειδών υγείνης, προσοχής του τατουάζ που είναι πολύ της μόδας τελευταία, όποιος επιλέγει να το κάνει πρέπει να το έχει πάρα πάρα πολύ, είναι επιλέγει δηλαδή συγκεκριμένα καταστήματα ή ψηλών προδιαγραφών και βεβαίως αντιλαμβάνεστε ότι για όλα αυτά τα πράγματα η καλύτερη άμυνα είναι η πρόληψη. Και εκεί που πρέπει να το βεβαιλίξουμε είναι ότι εν για εινή ένας ταξιδιώτης πρέπει να εμβολιάζεται. Πρέπει να εμβολιάζεται γιατί σε πολλές περιοχές προορισμού επικρατούν χαμηλές συνθήκες συγκίνησης και μιλάει ψηλή επικίνδυνότητα. Αυτή τη στιγμή ταξιδιώτες έχουν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν ένας της υπαλλήτητας Α, του τη Φοϊδή Πηρετού, της Μινιγκίτητας, της Λύσσας, της Ιαπωνικής Εγκεφαλήτης. Σε κάθε περίπτωση έχουμε μπροστά μας και το πρόβλημα του νέου κορονοϊού. Ευτυχώς έχουμε στα χέρια μας το εμβόλιο και ευλπιστούμε ότι με την εφαρμογή του, σε ένα μεγάλο μέρος του πολιτισμού, θα μπορέσουμε να αποκλείσουμε τη σχετική ανώση. Κύριε Σκούρα, με μια ταχύτητα ολοκλήρωσα, ευλπιστώντας ότι είναι σχετικά στον χρόνο μου. Είστε στον χρόνο σας, ευχαριστούμε πάρα πολύ και εμείς δεν αγχωριέστε καθόλου, διότι επαναλάβαμε πράγματα και τα είδαμε αυτές τις εικόνες με πάρα πολύ ωραίο τρόπο. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Πασμίταρο, να είστε καλά. Να περάσουμε στη δεύτερη διάλεξη. Πάρτε όμως, σταματήστε το sharing τώρα, για να μπορέσει να μπει ο επόμενος ομιλητής μας, ο οποίος είναι ο κύριος Μινάς Γιάνγκου, ο πρόεδρος του δημότος βιολογίας. Το έχει βάλει ήδη ο κύριος Γιάνγκου, είναι πολύ γρήγορος. Η άμυνα και τα εμβόλια. Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστούμε πάρα πολύ για την παρουσία σας. Σας ακούμε με πολύ μεγάλη προσωπική. Και εγώ, Ζάκο, να σε ευχαριστήσω προσωπικά για την πρόσκληση, αλλά και τον δίκο μου, ο Καλαμαριάς, για αυτή την προσπάθεια, ενημέρωσης του κόσμου για αυτή την πανδημία, για τον κορωνοϊό. Και θα προσπαθήσω κι εγώ να μην στο χρόνο, αν και το φοβάμαι λίγο αυτό, την ομιλία μου σε σχέση με την άμυνα και τα εμβόλια. Έτσι, εγώ θα ξεκινούσα από τότε που εμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη, εδώ και περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, όπου οι κανόνες, το φαινόμενο της ζωής είναι ένα σταθερό φαινόμενο, όσο και οι κανόνες που διέπουν τη διατήρησή της είναι επίσης σταθεροί. Τα βακτήρια που ήταν η πρώτη άπηκη, είναι και αυτή που διαμόρφωσαν το περιβάλλον για τη ζωή, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Έτσι, από τους μονοκύθαρους οργανισμούς, όπου η διατήρηση του είδους στηρίζεται μεγάλο αριθμό από απογόνους, φτάνουμε στα ατρατώα όπου εκεί έχουν μικρό αριθμό απογόνων, ξοδεύονται πολύ μικρά ποσά ενέργειας για το αναπαραγωγικό σύστημα, με αποτέλεσμα το άτομο να έχει πολύ με μεγαλύτερη σημασία και να χρειάζονται, απαιτούνται να συνδυάζονται πολύ πιο πολύ πρωτοιμηχανισμοί άμυνας σε σχέση με τους περιβαλλοντικούς παθογόνους παράγοντες. Έρχεται στη συνέχεια η συμβιωτική θεωρία, η οποία μας λέει ότι η ζωή δεν επικράτησε στον πλανήτη με πόλεμο, με μάχη, αλλά με δικτύωση. Με δικτύωση αλλά και με συμβίωση, η οποία χαρακτηρίζεται από συνεργασία, ανταλλαγή προϊόντων μεταξύ των ειδών, αλλά και αναγνώριση. Αναγνώριση για το τι είναι δικό μας και το τι είναι ξένο, σε ποιο είναι χρήσιμο και ποιο δεν είναι χρήσιμο. Έτσι, για παράδειγμα, μια αμυβάδα που κολυμπάει σε ένα βρώμικο νερό δεν θα φαγογυταρώσει μια άλλη αμυβάδα που κολυμπάει δίπλα της, αλλά μόνο όλα τα άλλα άχρηστα υλικά που θα χρησιμοποιήσει ως τροφή. Υπάρχει και εδώ ένα είδος αναγνώρισης. Έτσι, όλοι οι ανώτεροι οργανισμοί, κάτω από εσωτερικούς γενετικούς ή εξωτερικούς επίκτητους περιβαλλοντικούς παράγοντες, διαθέτουν φυσικούς μηχανισμούς άμυνας, οι οποίοι έχουν ως στόχο τη διατήρηση της ομοιόστασης. Έτσι, οι οργανισμοί σε ένα περιβάλλον το οποίο είναι εχθρικό, που δείχνει επάγη στρες, καταστρέφει τους ιστούς, θα το οδηγήσει τον οργανισμό σε πρόορι γύρανση. Σε αντίθεση, σε ένα πιο ευνοϊκό και πιο κατάλληλο περιβάλλον θα αξιοποιήσει όλο το γενότυπό του με αποτέλεσμα τη μακροβιότητα. Η ανοσοβιολογία, η ανοσολογία είναι ένα σύνολο από ειδικούς μηχανισμούς και μη ιδικούς μηχανισμούς που έχουν ως στόχο να προστατεύσουν τον οργανισμό τόσο από εσωτερικά όσο και εξωτερικά ερεθίσματα ή παθογόνους παράγοντες. Και αυτό το ανοσοβιολογικό σύστημα μέσα από την ομοιόσταση αλλά και την επιτήρηση. Μπορεί να επιτύχει αυτούς τους μηχανισμούς είτε με έμφυτη άμυνα όπου ξοδεύει το περισσότερο ποσό της ενέργειας που ξοδεύει ο οργανισμός είναι για την έμφυτη άμυνα που είναι ένα σύνολο από δομές και μη ιδικούς μηχανισμούς και την επίκτητη άμυνα η οποία διακρίνεται στη χημική και στην κυθαρική και χαρακτηρίζεται από εξειδίκευση δηλαδή απόλυτα ιδικούς μηχανισμούς να εξουδετερώνουν τον παθογόνο ή δημογόνο παράγοντα. Ετερογένεια, πολλοί πληθυσμοί κυτάρων διαφορετικοί να συνεργάζονται μεταξύ τους και προϊόντα ούτως ώστε να εξουδετερώσουν παράγοντα. Μνήμη, δηλαδή ο οργανισμός διαθέτει τους πληθυσμούς κυτάρων που μπορούν να αποκριθούν για δεύτερη φορά στον ίδιο παθογόνο και προσαρμογή, προσαρμογή στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που βρίσκεται ο συγκεκριμένος οργανισμός. Έτσι, από πολύ νωρίς την εξέλιξη αναπτύσσονται μηχανισμοί μέσω υποδοχεών που επιτρέπουν να διακρίνουμε το εαυτό από το μη εαυτό, το συμβατό από το μη συμβατό. Αναφέραμε το παράδειγμα της αμυβάδας πιο πριν. Έτσι, στην οργάνωση του το ανοσοβιολογικό σύστημα έχει ο στόχο αφενός να καταστρέφει εκείνα τα ανοσοκύθαρα τα οποία κάνουν αυτοαναγνώριση ούτως ώστε να μην επιτύθενται στον εαυτό. Επιτρέπει να διαφοροποιούνται ανοσοκύθαρα που αναγνωρίζουν και εξουδετερώνουν ξένα αντιγόνα, ξένα συστατικά, ενώ παράλληλα διαθέτει μηχανισμούς όπου το κάνουν ανοχικό σε περιβαλλοντικούς παράγοντες οι οποίοι είναι χρήσιμοι για την ανάπτυξή του. Τέτοιοι παράγοντες είναι τα τρόφιμα, τέτοιοι παράγοντες είναι οι συμβιωτικοί μικροοργανισμοί στους οποίους δεν πρέπει να επιτυθέμουν. Έτσι, το ανοσοβιολογικό σύστημα οργανώνεται σε ένα σύστημα από όργανα ιστούς και ιστούς που έχουν ως στόχο την ορήμανση, τη διαφοροποίηση των κυτάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα πάντα ξεκινάνε από πρωτογενήλευθηκα όργανα όπως είναι ο Μιελός των Ουστών όπου εκεί φιλοξενούνται όλα τα κύτερα του ανοσοποιητικού συστήματος και από το Θήμοαδένα όπου και εκεί γίνεται διαφοροποίηση κυτάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Μετά την ορήμανση τους αυτά τα κύτερα μεταναστεύουν στο περιφερικό σύστημα όπου υπάρχουν λεφαδένες ως πίνα σαδένας ή αμυγδαλές και αυτά τα κύτερα φιλοξενούνται εκεί ή δεχόμενα χημιοτακτικά ερεθίσματα μετακινούνται από ιστό σε ιστό, από όργανο σε όργανο. Τα κύτερα αυτά του ανοσοποιητικού συστήματος θα μπορούσαμε να τα κατατάξουμε σε διάφορες κατηγορίες σε κύτερα της έμφυτης άμυνας όπου ο στόχος τους είναι να εξουδετερώσουμε γενικό με μη ειδικό τρόπο όλα αυτά τα οποιαδήποτε παθογόνα. Εκρίνουν παράγοντες, κάνουν κυθαρικές λειτουργίες όπως η φαγοκυθάρωση ή η παρουσίαση, η σύλληψη και η παρουσίαση αντιγόνων σε άλλους πληθυσμούς που συμμετέχουν στις ειδικές ανοσοποκρίσεις όπως είναι τα β και τα τ λεμφοκύτερα που και αυτά με τη σειρά τους χωρίζονται σε επιπλέον υποπληθυσμούς. Και βασικό χαρακτηριστικό της ειδικής άμυνας είναι ότι αυτά τα λεμφοκύτερα εκφράζουν στην επιφάνειά τους έναν υποδοχέα για αντικών, ένα χαρακτηριστικό υποδοχέα για αντικών, για ξένα συστατικά, απόλυτα ειδικό με τη σχέση κλειδί-κλειδαριά, απόλυτη ταύτιση. Γεννιόμαστε με περίπου δέκα στην οχδό η λεμφοκύτερα με ένα διαφορετικό υποδοχέα για να αναγνωρίζει ένα διαφορετικό αντικών. Αυτός ο αριθμός αυξάνεται σε δέκα στην δωδεκάτη σε περίπου ένα τρισεκατομμύριο ανάλογα με το σε ποια περιβαλλοντικά αντιγώνα θα εκτεθεί αυτός ο οργανισμός. Πέρα όμως από το κεντρικό και το περιφερικό σύστημα, υπάρχει και τα τοπικά συστήματα. Και τέτοια είναι ο βροχοπνευματικός βλενογόνιος λεφτικός ιστορός, ο γάστρεντερικός, ο ουρογεννητικός βλενογόνιος λεφτικός ιστος, που αποτελούν ή όπως και το δέρμα επίσης, αλλά αυτοί οι βλενογόνιοι λεφτικοί ιστοί αποτελούν είναι ένα μέρος του βλενογόνου, ο οποίος βλενογόνος έχει διάφορες λειτουργίες ως φραγμός που δεν επιτρέπει σε συστατικά του περιβάλλοντος να περάσουν στο εσωτερικό του σώματος ή συστατικά των τροφών να περάσουν εύκολα στο εσωτερικό του σώματος, παράγει δείχτες ατομικότητας, μόρια προσκόλησης, εκρίνει χημιοτακτικούς παράγοντες για να καλέσει στο σημείο τα ανωσοκύθαρα και έχει και αντιμικροβιακή δράση. Πέρα όμως από αυτό είναι και όργανα τα οποία υποστηρίζουν τη συμβίωση με μικροοργανισμούς, τους συγκριτικούς μικροοργανισμούς όπου έχουμε δέκα φορές περισσότερους μικροοργανισμούς στο σώμα μας από ότι τα ίδια μας τα εμπειρίνα κύθαρα και αυτοί οι μικροοργανισμοί αλληλεπιδρούν, βρίσκονται σε τα 14 μικροοργανισμοί, ανήκουν σε χιλιάδες διαφορετικά είδη μικροοργανισμών, σε χιλιάδες διαφορετικά γονιδιώματα, έτσι το γονιδίωμα του ανθρώπου αλληλεπιδρά με χιλιάδες άλλα γονιδιώματα ούτως ώστε να επιτύχει την ομοιόσταση στον γάστερ τελικό και γενικότερα σε όλο αυτό το λενογόνο. Εάν για οποιοδήποτε λόγο τώρα διαταραχθεί αυτή η ομοιόσταση στους φραγμούς, είτε από τροφές είτε από περιβαλλοντικούς παράγοντες, τότε αυτή η ανισορροπία γίνεται μια ανισορροπία και από τη συμβίωση μεταφερόμαστε στη δυσβείωση. Μια τέτοια περίπτωση είναι όλες αυτές οι ασθένειες που μας ανέφερε προηγουμένως ο κ. Κοσμήτωρας. Παρ' όλα αυτά, τόσο φυσικά και αυτή η πανδημία που περνάμε σήμερα που αφορά στον κορονοϊό. Αυτή η πολυπλοκότητα των μηχανισμών του ανοσοποιητικού συστήματος σε συνδυασμό με τη γενετική ποικιλομορφία μέσα στα άτομα του πληθυσμού, του οποιοδήποτε πληθυσμού και βεβαίως και του ανθρώπου, εξασφαλίζουν ότι μέσα στον πληθυσμό θα υπάρχει ο κατάλληλος συνδυασμός, τόσο γενετικά όσο και από μηχανισμούς που θα εξουδετερώσει τον οποιοδήποτε παθογόνο παράγγαντα. Και σήμερα στη λήμωξη COVID-19 το παρατηρούμε αυτό. Βλέπουμε ότι υπάρχουν ασυνθωματικοί, υπάρχουν ήπια άνθρωποι με ήπια συμπτώματα, με σοβαρά συμπτώματα, άνθρωποι που καταλήγουν. Πρέπει να κατανοήσουμε αυτές τις ανοσοαποκρίσεις που έχουμε σε αυτές τις κατηγορίες, όπως επίσης πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι συμβαίνει στις ανοσοαποκρίσεις στα αρχικά στάδια της λήμωξης και στα προχωρημένα στάδια της λήμωξης. Τι είναι αυτό που συμβαίνει με την έμφυτη ανοσοαπόκριση, τι με την επίκτητη ανοσοαπόκριση. Πώς τα μεγαλύτερες ηλικίες άτομα είναι πιο ιδιαίτερα επιδεκτικά στη λήμωξη από ότι οι νεότεροι που φαίνονται πιο προστατευμένοι. Όλοι είμαστε πια εξικοιωμένοι με τη δομή του υλού και περισσότερο με αυτή τη spike πρωτεΐνη, την πρωτεΐνη ακίδα, που ουσιαστικά είναι και αυτή η πρωτεΐνη που δείχνει τον τροπισμό και είναι αυτή που βρίσκει τον υποδοχέα πάνω σε συγκεκριμένους πληθυσμούς από κύτταρα όπως τα μακροφάγα, επιθυλιακά κύτταρα, νευρικά κύτταρα, να συνδεθεί επάνω τους και αφού συνδεθεί σε αυτό τον υποδοχέα του ενζύμου της κομβερντάσης της αγκιόζων τενσίνης, τον γνωστό ας δύοκια, μολύνει αυτά τα κύτταρα, χρησιμοποιεί τα συστατικά των κυθάρων αυτών, πολλαπλασιάζεται μέσα σε αυτό και στη συνέχεια ελευθερώνονται πάρα πολύ οι ίδια να μολύνουν ακόμη περισσότερα κύτταρα. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι γενετικά κάποια άτομα μέσα από τους υποδοχείς που έχουν, μπορεί να μην επιτρέπουν στον ιό να συνδεθεί εκεί και με αποτέλεσμα να αυτά τα άτομα να προστατεύονται. Έτσι, αν παρατηρήσουμε τη διαδοχή των ανοσοαποκρίσεων κατά τη λιμόξυκοβίτη, αρχικά έχουμε στις πρώτες μέρες της επώασης να λειτουργεί η μηχανισμή της έμφυτης ανοσίας και στη συνέχεια της επίκτητης ανοσίας. Αυτοί οι μηχανισμοί της έμφυτης άμυνας περιλαμβάνουν κάποιες έμφυτες αντιδράσεις, όπως ο πυρετός, ο βύχας, το φτάνισμα, που με βίαιες εκτονώσεις από μακρύνους συστατικά που έχουν μαζευτεί στο εσωτερικό του σώματος. Έχει αναγνώριση μικροογραμμισμό, φάγο κυταρώνει, έχει πολύπλοκους μηχανισμούς όπως η αντίδραση φλεγμονής, συσσόρευση πολλών κυτάρων, τα οποία φαγοκυταρώνουν, εκκρίνουν υδρολιτικά ένσημα. Βρά η μη ειδική έμφυτη άμυνα ως μια γέφυρα για να ενεργοποιήσει την επίκτητη άμυνα. Και ταυτόχρονα μέσα στις δράσεις του εκκρίνονται παράγοντες όπως είναι το σύστημα του συμπληρώματος, ένα σύστημα υδρολιτικό που προκαλεί λύσης κυτάρων, κυτοκίνες όπως οι ιντερλευκίνες και οι ιντερφερώνες, θα τις δούμε στη συνέχεια, χημιοτακτικούς παράγοντες. Και ταυτόχρονα διαθέτει κύτταρα επιτηρητές, τα κύτταρα φυσικούς φωνιάδες όπως τα ονομάζουμε, τα οποία έχουν στόχο να επιτηρούν με τα σχηματισμένα αλλαγμένα κύτταρα δικά μας να τα καταστρέφουν πριν αυξηθεί ο αριθμός τους. Έτσι, στην έμφυτη ανωσία στις υγικές λοιμώξεις και ως πρώτη γραμμή άμυνας, έχουμε τις ιντερφερώνες τύπου 1, όπου αυτές οι ιντερφερώνες δρούν κυθαροστατικά, δεν επιτρέπουν έτσι με αυτόν τον τρόπο να πολλαπλασιάζεται ο ιός μέσα στα κύτταρα, αλλά αν γίνει και αυτό και ελευθερωθούν οι ίδιοι στο περιβάλλον, προστατεύει τα γειτονικά κύτταρα να μην μολυθούν από τους ιούς αυτούς. Και ταυτόχρονα, ή λίγο πιο καθεστεριμένα, αυτά τα κύτταρα φωνιάδες, τα N και η κύτταρα, συνδέονται πάνω στα κύτταρα που έχουν μολυθεί με τον ιό και έχουν εκφράσει συστατικά του ιού και τα καταστρέφουν. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο η έμφυτη άμυνα καταφέρνει και κυρίως τα ασυμπτωματικά άτομα παρατηρούνται αυτοί οι μηχανισμοί να δρούν αποτελεσματικά και να εξουδετερώνουν την υγική λήμωξη. Στην περίπτωση που δεν τα καταφέρει η έμφυτη άμυνα και ο ιός αρχίσει και εγκαθιστά τη λήμωξη, είναι αναγκαία η ενεργοποιήση, η οποία ξεκινάει από λίγο πιο νωρίς, της ειδικής αντίστασης, όπου εδώ πρέπει να ενεργοποιηθούν ειδικά, με ειδικό τρόπο τα λεμφοκύτταρα, είτε αυτά είναι τα τάφη είτε είναι τα βίτα για να εξουδετερώσουν αυτό το μολυσματικό παράγοντα. Έτσι, αντιγωνοπαρουσιαστικά κύτταρα που έχουν πουληθεί ή τα ίδια από τον κορονοϊό, είτε έχουν συλλάβει αντιγόνα του κορονοϊού, το τροποποιούν και παρουσιάζουν αυτό το αντιγόνο σε ένα συγκεκριμένο πληθυσμό από τα λεμφοκύτταρα βοήθειας, οι οποίοι τώρα, εάν συμμετέχουν στη χημική ονομαζόμενη απόκριση, θα παράγουν ένα συγκεκριμένο πρότυπο και του κοινών, τι τα λέμε, τα ονομάζουμε TH2 λεμφοκύτταρα αυτά, θα εκκρίνουν συγκεκριμένους παράγοντες, θα διεγείρουν β λεμφοκύτταρα που και αυτά με το δικό τους υποδοχέα για αντιγόνο αναγνωρίζουν τον ΥΟ και διεγείρονται, αυτά τα κύτταρα θα πολλαπλασιαστούν και στο τέλος κάποια θα γίνουν κύτταρα μνήμης, κάποια θα γίνουν πλασματοκύτταρα που θα αρχίσουν να εκκρίνουν αντισώματα τα οποία πια είναι ειδικά να αναγνωρίζουν αντιγόνα του ΥΟ που έχουν εκφραστεί πάνω στα μολυσμένα κύτταρα, συνδέονται στα μολυσμένα κύτταρα και με αυτό τον τρόπο με τη βοήθεια του συμπληρώματος προκαλούν λύση των κυτάρων. Αντίθετα, στην κυθαρική απόκριση έχουμε ένα άλλο πληθυσμό από τα Φ λεμφοκύτταρα βοήθειας, εκκρίνει ένα συγκεκριμένο πρότυπο κυτροκοινών, διεγείρει αυτά τα κυθαροτοξικά τα Φ λεμφοκύτταρα τα CD8 χαρακτηριστικός δείχτης αυτών των κυτάρων, τα οποία και αυτά διεγείρονται αφού αναγνωρίζουν αντιγόνα ή τους ίδιους τους ΥΟΣ και πάλι πολλαπλασιάζονται, κάποια από αυτά γίνονται κύθαρα μνήμης, κάποια επεμβαίνουν και χτυπάνε τα κύθαρα που έχουν μολυθεί από τον ΥΟΜ με αποτέλεσμα να τα εξουδετερώνουν. Έτσι, ο κυρίαρχος μηχανισμός άμυνας στις υγικές λοιμώξεις είναι τα κυθαροτοξικά τα Φ λεμφοκύτταρα, αυτά τα CTL στα οποία διεγείρονται από πολύ νωρίς και είναι ουσιαστικά αυτά που εκκριζώνουν, που εξουδετερώνουν τις εγκατεστημένες λοιμώξεις και από τον κορονοϊό. Τα αντισώματα έρχονται στη συνέχεια και είναι αυτά που θα συνδεθούν με ειδικό τρόπο πάνω σε αντιγόνα του ΥΟΥ, της επιφάνειας του ΥΟΥ, που θα τους απαγορεύσουν στη συνέχεια να μολύνουν κύθαρα και με αυτόν τον τρόπο σιγά σιγά θα τα εξουδετερώσουν. Εάν για οποιοδήποτε λόγο τώρα δεν έχουμε λειτουργία, καλή λειτουργία, τόσο της έμφυτης, ίσως της επικτητής αντίδρασης, δημιουργείται μια οξία φλεγμονή, όπου τώρα τα προϊόντα αυτής της οξίας φλεγμονής, που ενεργοποιείται από μια καταιγίδα από κυτοκίνες που εκκρίνονται, έχουν ως αποτέλεσμα να γίνονται έντονη φαγοκυτάρωση, αλλά και έκριση οκείων που περιέχουν υδρολυτικά έντζιμα, με αποτέλεσμα να έχουμε καταστροφή, ιδιαίτερα στον πνεύμονα, στις κυψελίδες των βροχιολίων. Έτσι, οδηγούμε σε άλλου είδους παρενέργειες, όπως είναι η απώλεια της γεύσης, καρδιακές λειτουργίες, μυαλγία και, όπως και φυσικά το σύνδρομο της οξίας αναπνευτικής δυσχέρειας, όπου οι ασθενείς δεν μπορούν πια να αναπνεύσουν και χρειάζεται να οδηγηθούν και να βοηθηθούν περαιτέρω. Έτσι, όπλα που έχουμε στη φαρέτρα μας σήμερα για να αντιμετωπίσουμε τον ιό είναι φάρμακα όπως αντιφλεκμονόδιοι και ταρροστατικά, αλλά και επάγοντας παθητική ανοσοποίηση, είτε με τη χορήγηση αντισομάτων που περιέχονται στο πλάσμα αίματος ατόμων, που νόηση σαν αυτά τα αντισόματα είναι πολυκλονικά, είτε παρασκευασμένα στο εργαστήριο μονοκλονικά αντισόματα, τα οποία αναγνωρίζουν συγκεκριμένες θέσεις της πρωτεΐνης ακίδας του ορου και να το εξοδετερώσουν, αλλά σε αυτό το σημείο θα ήθελα πραγματικά να εξάρω μια προσπάθεια που γίνεται στην πόλη μας. Και αυτή είναι η προσπάθεια στην αιματολογική κλινική του Νοσοκομείου Παπανικολάου, όπου τόσο ο διευθυντής της ο κ. Αναγνωστόπουλος, αλλά και η αιματολόγος η κ. Γιαννάκη Ευαγγελία και η βιολόγος Παπαδοπούλου Αναστασία έχουν αναπτύξει μια μέθοδο με τη παθητική ανοσοποίηση, χορήγησης ειδικών τάφλεφων κυτάρων, τα οποία αναγνωρίζουν αυτά τα τάφλεφων κύτταρα, είναι τάφλεφων κύτταρα βοήθειας ή κυθαρωτοξικά τάφλεφων κύτταρα, που αναγνωρίζουν αντιγόνα του ιού και όταν χορηγηθούν, αυτή η προσπάθεια βρίσκεται τώρα στην αρχή για να πάνε σε κλινική εφαρμογή και η χορήγηση αυτών των κυτάρων θα βοηθήσει ασθενείς, οι οποίοι βρίσκονται σε στάδιο για να μπουν στη ΣΜΕΘ ή λίγο πιο πριν να τους χορηγηθούν και να βοηθηθούν οι ανοσοαποκρίσεις τους. Φυσικά, πιο αποτελεσματικό είναι η ενεργετική ανοσοποίηση και η ενεργετική ανοσοποίηση γίνεται με τη χορήγηση εμβολίων και το δηλώνω από τώρα ότι ο εμβολιασμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού είναι αυτός που θα δώσει πραγματικά προστασία και σ' αυτούς που πραγματικά στις ευπαθείες ομάδες που κινδυνεύουν. Έτσι, με τη διαδικασία του εμβολιασμού προσπαθούμε να αντιγράψουμε αυτές τις αποκρίσεις που ανέφερα και πιο πριν, της TH1 και της TH2 ανοσοποίησης, ούτως ώστε να παράξουμε μεγάλο αριθμό από αντισώματα, από ειδικά αντισώματα και κυθαροτοξικά ταφλεφοκύταρα με στόχο την εξουδετέρωση του αντιγώνου. Είναι γνωστή πια τι συμβαίνει στην πρωτογενή και στη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση, το τι αντισώματα παράγονται, το τι ισότυποι αντισωμάτων παράγονται κάθε φορά, πότε δημιουργούνται αυτά τα κύθαρα μνήμης που είναι χρήσιμο να υπάρχουν και αναγκαίο να υπάρχουν για να μπορέσουμε να κάνουμε εμβολιασμούς και τι παρατηρείτε στη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση, πώς αλλάζει ο αριθμός, ο τίτλος των αντισωμάτων που παράγονται, το είδος των αντισωμάτων που παράγονται και αν θέλετε και η απόλυτη εξειδίκευση ή μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα κατά τη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση. Ακόμη περισσότερο σημαντικά στοιχεία είναι όσον αφορά στον ισότυπο των αντισωμάτων που παράγονται είναι σημαντικό να ξέρουμε ποιος ισότυπος παράγεται κάθε φορά. Ξέρουμε για παράδειγμα κάτι σημαντικό όσον αφορά στον κορωνοϊό, ότι στο βλενογόνο του πνεύμανα του γαστριντερικού σωλήνα παράγονται κυρίως Igα αντισώματα. Άρα ένα εμβόλιο θα είναι πιο αποτελεσματικό αν μπορεί να υπάρχει την παραγωγή Igα αντισωμάτων στο βλενογόνο, στο βροχοπνευμονικό. Επίσης στις υγικές λοιμώξεις δουλεύουν πάρα πολύ καλά τα Igγ αντισώματα, τα Igγ1 και τα Igγ2 αντισώματα. Επίσης σημαντικό ούτως ώστε να γνωρίσουμε αν αυτά τα αντισώματα που θα παραχθούν θα είναι εξουδετερωτικά αντισώματα. Έτσι, σε έναν εμβολιασμό θέλουμε πραγματικά να μιμηθούμε την ανωσοαπόκριση που δημιουργεί το παθογόνο. Θέλουμε να διαγύρουμε ακριβώς τους ίδιους πληθυσμούς τα ίδια λεμφοκύτερα που διεγύρει και ο παθογόνος οργανισμός. Έχει σημασία η οδός χορήγησης. Αν θα είναι ενδομικά, αν θα το δώσουμε αποτιμή, τυρινικά. Η στρατηγική χορήγηση στον πληθυσμό. Θα είναι μαζική εμβολιασμή, θα είναι μία δόση, δύο δόσεις, χρειάζονται επανειληπτικές δόσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση, να επάγουν ανωσοβιολογική μνήμη. Και όλα αυτά αφορούσαν το ανωσοβιολογικό σύστημα. Υπάρχουν όμως και χαρακτηριστικά που αφορούν το ίδιο το εμβόλιο. Ότι δεν πρέπει να προκαλεί παθογένεια. Θα πρέπει να είναι γενετικά σταθερό, αν είναι κάποιος ζωντανός οργανισμός. Να είναι ασφαλής, ότι δεν τροποποιείται και μπορεί να συντηρηθεί. Η γενετική μηχανική, η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA, οι δυνατότητες μας να διαβάζουμε γονιδιώματα σήμερα, αλλά και η βιοπληροφορική και η μεταγωνιδιωματική ανάλυση είναι αυτές που μας έδωσαν τη δυνατότητα. Καταρχήν, η δυνατότητα διαβάζουμε σε μια μέρα, για να καταλάβουμε το μέγεθος, είναι ότι σε μια μέρα, εάν γράψουμε το γενετικό υλικό που διαβάζουμε, με γράμματα εντεκάρια, τότε θα μπορούσαμε να γράψουμε γύρω στις 1.100.000.000 περίπου σελίδες α4, που αυτές αν τις βάζαμε στη σειρά, μας κάνουν 324.000 χιλιόμετρα, 122.000 υψόμετρο, 5.000 τόνους χαρτί. Τεράστια δυνατότητα να διαβάζουμε γονιδιώματα. Και επίσης, μέσα από τη μεταγωνιδιωματική ανάλυση, μπορούμε να προσδιορίσουμε σε πρωτεΐνες, την αλληλουχία των αμυνοξένων στις πρωτεΐνες, να προσδιορίσουμε ανωσογόνες περιοχές, να προσδιορίσουμε περιοχές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, ούτως ώστε να φτιάξουμε ανωσογόνα πεπθύδια. Για να φτιάξουμε τα εμβόλια χρειαζόμαστε συγκεκριμένες πλατφόρμες, είτε ζωντανούς εξασθενημένους οργανισμούς, είτε υγικούς φορείς που τους κάνουμε να εκφράζουν αντιγόνα των παθογόνων, είτε νουκλενικά οξέαν, DNA ή mRNA τα οποία τα κάνουμε να εκφράζουν προϊόντα. Απαραίτητες προϋποθέσεις γι' αυτά τα εμβόλια, γι' αυτές τις πλατφόρμες, γι' αυτούς τους φορείς είναι ότι πρέπει να κουβαλάνε τα υγικά αντιγόνα, αλλά ταυτόχρονα και σήματα για την ενεργοποίηση του ανωσοβιολογικού σύστηματος. Θα μιλήσουμε μόνο για τα τρία, για τους ζωντανούς εξασθενημένους υιούς. Σήμερα με τη γενετική μηχανική έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε κατευθυνόμενη μεταλλαξυγέννηση σε δομικά ή μηδομικά γονίδια αυτών των υιών με αποτέλεσμα να εξασθενήσουμε την παθογένειά τους. Ταυτόχρονα επειδή πρόκειται για ζωντανούς μικροοργανισμούς, έχουν όλα αυτά τα στοιχεία που μπορούν να επάγουν ανοσογονικότητα, ισχυρή ανοσογονικότητα και να επάγουν ταυτόχρονα τόσο την κυθαρική όσο και τη χημική απόκλειση. Μίον εκτήματα σε αυτή την ιστορία είναι ότι είναι δυνατό να παρατηρηθεί αναστροφή της εξασθένισης αφού στους ίδιους τους εμβολιασμένους. Ή να παρατηρηθεί ένας πιθανός ανασυνδυασμός με φυσικούς τελέχου μικροοργανισμούς και να μη γνωρίζουμε και στάνει οι συνέπειες. Όσον αφορά τώρα τους ανασυνδυασμικούς φορείς έκφρασης των αντιγόνων για τον κορωνοϊό, χρησιμοποιείται κυρίως αδενοϊοί, ο αδενοϊσπέντες του ανθρώπου, ή 26, και ο αδενοϊός του χυπατζή, για να εκφράσουν την πρωτεϊνιά κύδα του κορωνοϊού. Αυτή η παραγωγή έχει το πλεονέκτημα ότι αυτοί οι φορείς δεν πολλαπλασιάζονται μέσα στον κύτταρο, δεν δημιουργούν καινούργιους ιούς, δεν είναι αναγκαία η επαναληπτική χορηγησή τους, δεν χρειάζεται να χορηγούμε ουσίες όπως είναι τα νοσολυσχητικά, είναι ισχυρά ανωσουγόνα, επάγουν και την κυθαρική και τη χημική απόκριση, και ειδικά αυτά τα εμβόλια διεγείρουν και τον βροχοπνευμονικό βλενογόνο. Μιο νέκτημα σε αυτή την ιστορία είναι ότι η αδενοϊή του ανθρώπου είναι διαδεδομένη και υπάρχουν αντισώματα στον ουρό ανθρώπων ενάντια σ' αυτούς τους αδενοϊούς, γεγονός που μπορεί να μειώσει την ανωσογονικότητά τους. Και φυσικά αυτά τα μόρια MRNA, τα εμβόλια νουκλεϊνικών οξέω, που είναι μόρια MRNA που και αυτά όταν εισθέλθουν στον κύτταρο μπορεί να εκφράσουν την πρωτεΐνή S του κορονοϊού, αυτή η πρωτεΐνή αποδιεργεύεται σε νάνο λιποσοματίδια. Αυτά τα νάνο λιποσοματίδια που μπορεί να μπουν σε αντιγωνοπαρουσιαστικά κύτταρα δουλεύουν και ως ανωσοενισχυτικό, ενισχύουν δηλαδή την ανωσοαπόκριση. Αυτό το εμβόλιο δεν είναι μολυσματικό, δεν μπορεί να εισθέσει στον πυρήνα του κυττάρου αν δεν μπορεί να μας προκαλέσει γενετικές αλλαγές. Είναι ισχυρά ανωσογόνα, πάγουν την κυθαρική και τη χημική απόκριση και παρουσιάζουν το πλεονέκτημα της εύκολης μαζικής και οικονομικής παραγωγής τους. Τα μειονεκτήματά τους είναι ότι είναι ασταθήμωρια τα MRNA και χρειάζονται οι ειδικές συνθήκες αποθήκευσής τους, χωριγούνται μόνο ενδομικά, δεν δουλεύουν αν χωριγηθούν από τη ΜΜΤ για παράδειγμα και απαιτούν επαναληπτικές χωριγήσεις. Είμαστε όλοι εκτιωμένοι και έχουμε ακούσει για τα εμβόλια της AstraZeneca που περιμένουμε να τα πάρουμε και αυτά είναι στριγμένα σε ένα νηικό φορέα του αδενωϊού του Χιππατζή και εκφράζει την S-πρωτεΐνη. Το ίδιο κάνουν και τα εμβόλια MRNA της Pfizer και της Moderna όπου είναι MRNA που εκφράζουν την S-πρωτεΐνη, την ακίδα του κορονοϊού. Στην χώρα μας τουλάχιστον τα δεδομένα που έχουμε είναι ότι για αυτά τα εμβόλια τα τρία είναι ασφαλή, έχουν αρκετά καλή αποτελεσματικότητα, έχουν υπείες παρενέργειες και είναι εύκολη η παραγωγή τους. Οι δώσεις που έχει εξασφαλίσει η χώρα μας είναι περίπου στο μισό των δώσεων μέχρι στιγμής που απαιτούνται για να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός. Και τελειώνοντας δεν υπάρχει παραμικρή αμφιβολία ότι περιβαλλοντικές αλλαγές που υπάρχουν, αλλαγές αυτές και με την παγκοσμιοποίηση όχι μόνο με τους ταξιδιώτες αλλά και με τη μεταφορά τροφίμων από μακρινές περιοχές, έχουν ως αποτέλεσμα να παρατηρούνται όχι μόνο περιβαλλοντικές αλλαγές αλλά και αλλαγές στο νοσοβιολογικό σύστημα. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η δημιουργία μοντέλων για την πρόβλεψη λιμόξων από αλλαγές σε βιωτικούς ή αβιωτικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, σε συνδυασμό με την ομική και τη βιοτεχνολογία για την παραγωγή ζωντανών ανασυνδυασμένων εμβολίων υπό μονάδας ή νουπλενικών οξέων αλλά ταυτόχρονα και τον προσδιορισμό νέων ουσιών ανοσονισχετικών θα είναι όπλα στη φαρέτρα μας για να αντιμετωπίσουμε και αυτή τη λιμόξη αλλά και πιθανές μελλοντικές λιμόξεις. Ευχαριστώ για την προσοχή σας. Κύριε Γέγγου σας ευχαριστούμε πάρα πολύ. Μας τραβήξατε λίγο το χρόνο αλλά ήταν τόσο κατατοπιστικά τα οποία νομίζω ότι θα συμπονίσουν και φτάνουμε στους 800 περίπου viewers και αυτό είναι πάρα πολύ καλό, μας παρακολουθεί αρκετός κόσμος. Να ζητήσω συγγνώμη από τους τηλεθεατές μας για αυτές τις παρεμβολές διεφόρων άνωσων αντιεμπολιστιακών κτλ. δυστυχώς συμβαίνουν. Καλό θα είναι και όλοι αυτοί οι άνθρωποι να σκαθήσουν να ακούσουν και να μπορέσουν να κουβεντιάσουμε με ησυχία και ηρεμία. Να περάσουμε γρήγορα στον κύριο Ευάγγελο Ψωμά για να ακούσουμε τα πολύ ενδιαφέροντα για τον εμπολιασμό έναντι στο SARS-CoV-2. Κύριε Ψωμά, φλώριζ γιος που λένε και στο χωριό μου. Ευχαριστώ πολύ κύριε Ταπιντά. Να ευχηθώ χρόνια πολλά. Καλή χρονιά με δύναμη και υγεία. Ευχαριστώ πολύ. Μετά από την επεξηγηματική παρουσίαση του κυρίου καθηγητού της Μουριακής Βιωλογιαστήρου Γιάννκου, ας περάσουμε στο πιο φλέγον θέμα και ας εξειδικεπτώμε στο θέμα του Πορενοϊού. Με μια σύντομη αναδρομή θα λέγαμε ότι στις 31 Δεκεμβρίου του 2019, όταν υποπλήμει εκπνεύση το 2019, στην πόλη Βουχάν, όπως είπε και ο σεβαστός κοσμήτωρας της Κίνας, ανακοινώνει την εμφάνιση περίεργων και ανησυχητικών περιστατικών κρεμμονίας από τους γιατρούς της περιοχής. Δέκα μέρες αργότερα, το Σύπτυση ανακοινώνει ότι πρόκειται για ένα νέο κορενοϊό και αποκαλύπτεται το γονιδιωμά του. Στις 12 Φεβρουάριου 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ήδη ονομάζει τον κορενοϊό SARS-CoV-2 τη δελήμωξη που προκαλείται από αυτόν ο COVID-19. Ήδη, και τα στοιχεία αυτά έχουν συλλεχθεί πριν από δύο ημέρες, έχουμε φτάσει παγκοσμίως σε περίπου 84 εκατομμύρια επιβεβαιωμένων εργαστηριακά κουσμάτων σε όλο τον κόσμο και έχουμε σχεδόν, πλησιάζουμε τα δύο εκατομμύρια θανάτους. Στην Ελλάδα τα επιβεβαιωμένα κούσματα είναι ήδη 140.056, με την τελευταία χθεσινή καταγραφή, οι δε θάνατοι έχουν ξεπηράσει το κατόπλι των 5.000 θανάτων. Δύο πράγματα για τον κορενοϊό. Δεν θα είμαι ιδιαίτερα αναλυτικός γιατί εξήγηται σε το θέμα ο καθηγητής. Ο κορενοϊός αποτελείται από ένα εξωτερικό περίπτωμα από πρωτεΐνες δομικές που μας ενδιαφέρουν πάρα πολύ και το γονιδίωμά του. Πρόκειται για ένα RNA υιό, πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για ένα ασταθεί υιό. Το RNA του υιού είναι μεγάλο ως μόριο και οι δεύτεροι ενδιαφέρον έχουν δομικές πρωτεΐνες που είναι η πρωτεΐνη spike, η πρωτεΐνη της ακίδας δηλαδή, η μάτρηξ πρωτεΐνη μητρική, η πρωτεΐνη του νουπλεϊκού, όχι ξέρω σε όποια περιβάλλει το RNA και η πρωτεΐνη ένθελο. Προκειμένου να εντυπθεί ένα εμβόλιο, θα θυμίσω ότι υπάρχουν κάποιες φάσεις από τις οποίες πρέπει να διέλθουν οι ερευνητές. Είναι η φάση 1, η φάση 2 και η φάση 3. Κατά τη φάση 1 το εμβόλιο δοκιμάζεται σε πολύ μικρό αριθμό ατόμων, κατά τη φάση 2 σε μεγαλύτερο, που δεν ξεπερνά τα χίλια άτομα και κατά τη φάση 3 που συμμετέχει μεγαλύτερος επιθυσμός, έως ό,τι υπάρξουν οι σχετικές εισηγήσεις, οι σχετικοί φάκελοι στη συντεταγμένη πολιτεία προκειμένου να εγκληθούν για κρίση στον περισσότερο κόσμο, στο γενικό πληθυσμό. Συνηθίζεται η φάση 3 να ολοκληρώνεται με ένα πληθυσμό που τις περισσότερες φορές δεν ξεπερνά τις 3 με 4 χιλιάδες άτομα, ενώ αυτή τη φορά οι εταιρείες όπως η Pfizer, η AstraZeneca, η καμαλέγια που παράγγει το Ρωσικός Πουρνίκ, είχαν αντίστοιχα 40, 30 και 32 χιλιάδες κόσμος συμμετέχοντες. Βλέπουμε εδώ τις εταιρείες, τα ίδια εμβολίων, της Pfizer που είναι το πρώτο που είχε εγκληθεί, της AstraZeneca, ποτήκεται η έγκληση τους στην Ελλάδα και από ό,τι μαθαίνουμε αύριο, στους υπάρξει η επίσημη έγκληση, της Johnson, της Sanofi, της Moderna και της CureVac. Στον πίνακα αυτό βλέπουμε πάλι τα εμβόλια που κυκλοφορούν, τα πιο γνωστά, γιατί υπάρχουν και άλλα είδους εμβόλια από την Κίνα, όπως έδειξε ο κύριος μεθυγητής από το Πακιστάν και παρατηρούμε ότι στα περισσότερα εμβόλια, η αποτελεσματικότητά τους αγγίζει το 95 με 94%. Μια μικρή απόκλειση υπάρχει στο εμβόλιο της AstraZeneca της Oxford, στα 70,4% και αυτό γιατί υπήρχαν κάποια τεχνικά προβλήματα τα οποία φαίνεται ότι ρεορθώνονται. Όσον αφορά το μηχανισμό των εμβολίων, θα είμαι πολύ σύντομος, της Pfizer, BioNTech και της Moderna, έχει να κάνουμε ένα μόριο mRNA, πολύ μικρό, το οποίο αποκωδικοποιεί μια συγκεκριμένη πρωτείνη, την πρωτείνη Spike, εισέρχεται μέσα στο κυτταρόπλασμα του κυττάρου, μεταφράζεται, γνωρίζουμε ότι όταν μεταφράζεται δεν υπάρχει δυνατότητα, γιατί έτσι έχει επιλεγεί του κολλαπλασιασμού του RNA, όταν μεταφράζεται, διαλύζεται το RNA, παράγεται η πρωτείνη, αναγνωρίζεται από τα κύτταρα και από τη στιγμή που θα αναγνωριστεί και ξεκινάει η διαδικασία της ανοσίας των τόσο αμελλητικών παρουσιακών καθηγητήτων. Περίπου τα ίδια πράγματα και της Moderna. Μια διαφοροποίηση, η οποία ήδη έχει υποθεί από τον καθηγητή, για το εμβόλιο της AstraZeneca της Oxford, που έχει το μηχανισμό του viral vector, δηλαδή ενός ιού μέσα στον οποίο περικλείται το mRNA, το οποίο πρόκειται να εισέλθει στα κύτταρα με τον εμβολιασμό. Ως viral vector, ως ιό, χρησιμοποιεί η AstraZeneca έναν αθενοϊό χυμπατζί, όπως ήδη πρώτα φέρθηκε, προκειμένου να μην είναι αναγνωρίσιμος από τον άνθρωπο και να μην έχουν παραχθεί πριν αντισώματα έναντι αυτού, ο οποίος δεν έχει τη δυνατότητα εισερχόμενος μέσα στα κύτταρα να αναπαραχθεί. Λίγο διαφορετικότερο, ως ικό εμβόλιο, το EOS-Putnik, το οποίο απλά χρησιμοποιεί δύο διαφορετικούς ανθρώπινους αθενοϊούς. Τον αθενοϊό 26 και τον αθενοϊό 5 έχουν επιλεγεί με συγκεκριμένα κριτήρια οι δύο αυτή αθενοϊοί. Υπάρχει πάντα η περίπτωση να έχει ήδη έρθει σε κάθε ένας άνθρωπος μ' αυτός, επομένως από την αρχή να εκρίνει αντισώματα και να μην είναι αποτελεσματικό το εμβόλιο αυτό. Η ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου εμβολίου είναι ότι η πρώτη δόση έχει ως viral vector, ως φορέ, ως ταχυδρόμο το EOS-Putnik, τον αθενοϊό 26, ενώ η δεύτερη δόση έναν άλλον αθενοϊό, τον αθενοϊό 5. Και από ό,τι μαθαίνουμε, υπάρχει πρόταση της εταιρείας που παράγει το EOS-Putnik στην AstraZeneca και των Ιθηνών των εμβολίων της Oxford για μεταξύ τους συνεργασία προκειμένου να παραθεί ένα νέο εμβόλιο που να έχει στοιχεία του ενός και του άλλου. Πόσον αφορά την ενωσολογική απόκριση, νομίζω θα ήταν πλεονασμός, κύριε Καθηγητά, να αναφερθώ και εγώ. Απλά θα ήθελα να επισημάνω ότι εκτός από το σύστημα της έκρισης, της αμεσής ενεργοποίησης των αντισομάτων, που σ' αυτό συνήθως τεκόμαστε, έχουμε και την ενεργοποίηση των κυτάρων νήμις που παίζουν πάρα πολύ μεγάλο ρόλο και είναι δεχομένως καταλυτικό ρόλο όσον αφορά τη διάρκεια της ανοσίας που μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο εμβόλιο. Είναι δεχομένως μέσω των κυτάρων αυτών, των κυτάρων νήμις, ακόμα και αν τα επίπεδα των αντισομάτων που ανοιχνεύονται στο νορό είναι χαμηλά, μπορεί να υπάρχει ικανή άμυνα για πολύ καιρό, πολλούς μήνες ίσως και χρόνια και αναφερόμαστε πάντα για το ίδιο στέλεφος, το οποίο έχει αναγνωριστεί, έχει καταγραφεί, είναι πλέον σεσημασμένο από τον οργανισμό, επομένως μπορεί ο οργανισμός άμεσα να το αντιμετωπίσει παράγοντας ενευθέντο χρόνο πλήθος αποτελεσματικών αντισομάτων. Όταν λέμε ενωσία επομένως, χοντρικά ενώμε δύο μεγάλα πράγματα, την άμυνα του οργανισμού, που είναι η άμεση παραγωγή αντισομάτων και αντισολογική μνήμη, αλλά και η εξέλιξη του υιού, παίζει πολύ μεγάλο ρόλο η εξέλιξη του υιού, αν έχουμε μεταλλάξεις, αν ο υιός είναι ασταθής ή σταθερός, σε αυτό παίζει πολύ μεγάλο ρόλο βεβαίως η περιβαλλοντική πίεση και ο χρόνος αντιμετώπισης. Τα δύο τελευταία φαίνεται ότι αλληλεπιδρούν και συνδέονται. Εάν άμεσα, αμέσως, υπάρξει εμβολιασμός και καταφέρουμε να καταστήλουμε, ή με μέτρα, καταφέρουμε να καταστήλουμε το υικό φορτίο παγκοσμίως, τότε η πληθώρα, το πλήθος των εών που κυκλοφορούν θα μπορέσει να κατασταλεί και επομένως η πιθανότητα να δημιουργηθούν νέα στελέχη θα μειοθεί κατά πολύ. Από τα στοιχεία που μας δίνουν οι εταιρίες, εδώ είναι, σε αυτό το διάγραμμα φαίνεται η αποτελεσματικότητα και η έναξη της αποτελεσματικότητας του εμβολίου της Pfizer, το οποίο έχει και όνομα πλέον, είναι το εμβόλιο κομμετνάτη, φαίνεται, όπως παρουσιάζεται, σημειώνεται με το κόκκινο βέλος, ότι η άμυνα ξεκινάει πολύ νωρίς. Μετά την 7η έως 10η ημέρα, μετά την πρώτη δόση του εμβολίου, παρατηρούμε μια πολύ μεγάλη μείωση των συμβαμάτων μόλυσης από κορωνοϊό. Η κόκκινη αφορά τα πλασέμπο, τους πλασέμπο συμμετέχοντες στην έρευνα, δηλαδή τους ανθρώπους που δεν έλαβαν το εμβόλιο και παρατηρούμε πόσοι από αυτούς προσευλήθησαν από κορωνοϊό, οι δε μπλέ είναι αυτοί που έλαβαν το εμβόλιο, βλέπουμε ότι πολύ νωρίς απέκτεσαν προστασία. Το ίδιο εξάλλου συνέβη και με τους συμμετέχοντες στις κλινικές έρευνες, μελέτες της Μοντέρνα. Εδώ φαίνεται ότι η αποτελεσματικότητα δεν ξεπερνά την 10η, 3η, 10η, 4η ημέρα, επαναλαμβάνω από την πρώτη δόση. Ήδη έχει ξεκινήσει διάλογος για την αναπροσαρμογή ίσως του χρονοδιαγράμματος των εμβολιασμών, διότι λίγο μετά την πρώτη δόση αρχίζει ο οργανισμός να αναπτύσσει σημαντική ανοσία, σημαντική άμυνα. Και αφού με δυο λόγια για το Εθνικό Επιχειρησιακό Σκέβη των Εμβολιασμών κατά του COVID-19, μεγάλο ρόλο στην πρωτεραιοποίηση, όπως ακούμε συνεχώς και από τα μέσα μας εκείνη ενημέρωσης των εμβολιαστέτων και για ποιο λόγο υπάρχει η προτεραιοποίηση. Η προτεραιοποίηση είναι απαραίτητη να υπάρξει εφόσον από τη στιγμή που δεν υπάρχει ακόμα αριθμός εμβολίων. Η προτεραιοποίηση επομένως έγινε με βάση κάποια κλητηρία καθαρός ιατρικά, ένα από αυτά είναι βασικό ηλικιακή κατανομή. Ηλικιακή κατανομή με βάση την επίπτωση που έχει ο ιός, ανάλογα με την ηλικία βλέπουμε εδώ ότι η προσευαλόμενη ηλικία είναι τα άτομα από 65 ετών και πάνω που τα ποσοστά είναι πάρα πολύ μεγάλα τόσο των θανάτων, των κουρσμάτων, λιγότερο γιατί συμμετέχουν λιγότερο στην κοινωνική ζωή, λιγότερο δραστήρι, αλλά πάρα πολύ έντονα εκφράζονται και ως μεγάλα ποσοστά στους συνδιαστοιδωμένους και νοσηλευόμενους ασθενείς. Ένας άλλος παράγοντας που ελείφθη υπόψη είναι οι άνθρωποι που ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες υψηλού, πολύ υψηλού κινδύνου όπως είναι ένας άνθρωπος με συνωσηρότητα νευρικής νόσου ή ενεργού καρκίμου υποαβογή ή ανοσοκαταστολής ή άλλα νοσίματα όπως η γυστική ίνωση, το σύνδρομο ΝΔΑΟΝ και άλλα, αλλά και υψηλού κινδύνου όπως είναι τα χρόνια νοσίματα του αναπνευστικού, η πνευμονική ίνωση για παράδειγμα, η χρόνια καρδιακή νόσος, η χρόνια υπατική νόσος, κάποια νευρολογικά σοβαρά νοσίματα, ο Ζαχαρόδης Διαβήτης, η απλή νοσοκαταστολή ενός ογώνος που έχει σαρκέ, σοβαρή ψυχική νόσος και κάποια άλλα. Έτσι βλέπουμε ότι η προτεραιοποίηση των εμβολιασμών των πληθυσμιακών ομάδων ακολουθεί τρεις φάσεις. Στην πρώτη φάση εμβολιάζονται οι υγειονομικοί και το προσωπικό των κοινωνικών υπηρεσιών, οι διαμένοντες και το προσωπικό των εικωνικών ευκαιρίας, οι διαμένοντες εστινείς και το προσωπικό δομών φροντίδας χρονιών πασχόντων και κάποιοι του προσωπικού προτεραιότητας για κρίσιμες συνεργιές της κυβέρνησης. Θα ακολουθήσει η δεύτερη φάση με τους επαθείς ανθρώπους εξαιτίας της ηλικίας και αφορά τα άτομα 70 ετών και άλλων και τέλος στην τρίτη φάση όταν θα υπάρχει μεγαλύτερη επάρκεια εμβολίων θα ακολουθήσει ο υπόλοιπος θεστισμός πάντα με το κριτήριο και τον περιορισμό του 18 ετών και πάνω. Βλέπουμε εδώ ένα διάγραμμα που αφορά το χρονοδιάγραμμα αλλά και την ποσότητα των διαθεσίμων εμβολίων. Φαίνεται ότι η πρώτη φάση θα διαρκέσει μέχρι τις αρχές ίσως τα τέλη του Ιανουργίου και της αρχές του Φλεφάρη και η τρίτη φάση θα ολοκληρωθεί αν όλα πάνε καλά μέχρι τα μέσα έως και το τέλος του Ιουνίου. Και δεν εμβολιάζονται. Σε αυτή τη φάση του εμβολιασμού δεν εμβολιάζονται τα άτομα τα οποία νόσησαν από τη νόσο αποδεδειγμένα το τελευταίο εξάμινο, τα παιδιά και οι έφηβοι κάτω των 18 ετών, οι εγγυμονούσες και οι φυλάζωσες λεποίδες. Ας πάμε όμως στο ζήτημα που απασχολεί πάρα πολύ πόσο, δηλαδή τις ανεπιθύμητες ενέργειες και παρουσιάζοντας τις ανεπιθύμητες ενέργειες θα αναφερθούμε κυρίως στα MRNA γωνίδια κατά της λίμωσης πόλη 19. Αυτές πρέπει να γνωρίζουμε ότι είναι ύπιες και παροδικές, τοπικές και συστηματικές, εμφανίζονται μία έως τρεις το πολύ εστά ημέρες από τη ημέρα του εμβολιασμού, υποχωρούν μέσα σε τρεις μέρες, είναι λίγο πιο έντονες κατά τη δεύτερη δόση και λιγότερο έντονες στις μεγαλύτερες ηλικίες. Οι τοπικές που είναι και οι συνειδέστερες έχουν ένα υψηλό ποσοστό στις οποίες καταγράφονται και παρατηρούνται, είναι ο πόνος, η ερηθρότητα, το ήδημα και η διώκωση των επιπόρειων λεμφανδένων, τίποτα διαφορετικό από πόσα εμβόλια έχουμε κάνει μέχρι τώρα, και οι συστηματικές που είναι κάπως λιγότερες σε ποσοστό, αφορούν μια ήπια απόκωση, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, ρίγος, σε πολύ μικρότερο ποσοστό ναυτιέμετος και πυρετός. Εδώ βλέπουμε τα διαγράμματα των ερευνητών των εμβολίων που κυκλοφορούν, όπου φαίνεται η σύγκριση των διαφώνων συμβαμάτων, των ήπιων συμβαμάτων, στους ανθρώπους που εμβολιάστηκαν με το εμβόλιο και στους συμμετέχοντες πλασίμπο, στην πρώτη και δεύτερη δόση του εμβολιασμού σχετικά με τις αναφυλακτικές αντιδράσεις. Καμία αναφυλακτική αντίδραση δεν παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια των κλινικών μεταμελετών. Και τα άτομα που συμμετείχαν σε αυτές, αναλάβουμε τις, Pfizer και BioNTech ήταν 36,621, της ΔΕΜΟΝΤΕΝΑ κοντά στις 30.000. Κανείς εκ των συμμετεχόντων δεν εξερέθηκε, εξαιτίας ιστορικών αφιλαξίας, αλλεργίας, η άλλη σημαντικής αντίδρασης υπερεβεστησίας. Παρ' όν' αυτά, παρατηρήθηκε αναφυλαξία όταν πλέον ο εμβολιασμός επεκτάθηκε στο γενικό πληθυσμό. Και τι ακριβώς παρατηρήθηκε, παρατηρήθηκαν έξι περιπτώσεις αναφυλαξίας σε 272.000 δόσεις εμβολίων. Λιγότερες δηλαδή από μία στις 50.000. Εδώ να διευκολύσουμε ότι όταν λέμε αναφυλαξία, εννοούμε τη σοβαρή αλλεργική αντίδραση, η οποία όμως εύκολα αντιμετωπίζεται όταν ο χώρος στον οποίο γίνεται είναι υγειονομικός. Υπάρχει εύκολη αντιμετώπιση, υπάρχει αντιμετώπιση τελος πάντων των αναφυλακτικών αντιδράσεων. Ο λόγος που δεν υπάρχει καταγραφή, δε, και θα πρέπει να το διακριτήσουμε αυτό για να αρχί οιαδήποτε κακή υποψία, ο λόγος που δεν καταγράφηκαν αυτές οι αντιδράσεις από τις μελέτες είναι ότι για να καταγραφεί ένα συμβάν, ισχύει ο κανόνας του 3, θα πρέπει δηλαδή να υπάρχουν τριπλάσεις εξεταζόμενοι, τριπλάσεις ερευνόμενοι από το ποσοστό το οποίο αναμένετε να παρατηρηθώ. Η αντιδράσεις υπερεβεστησίας κατά τη διάρκεια των κλινικών ελετών που παρατηρήθηκαν ήταν ελάχιστες. Στους συμμετέχοντες της Pfizer και BioNTech ήταν 0,63 1,051 των ασθενών που έλαβαν πλασέμπο και όχι εμβόλιο και κάτι ανάλογο έγινε με τις Moderna χωρίς δηλαδή μεγάλη ιδιαίτερη σημασία στα πτιστικώς σημαντική διαφορά. Σε άτομα μισθωριπώ σοβαρής αλληλεγγικής αντίδρασης, αναφυλαξίδες, στο εμβόλιο Ιφάνο με το οποίο χωριήθηκε, ενδοφλεύει υποδόρια δομικά, γι' αυτό το λόγο γίνεται σύσταση για την ώρα αποφυγής του εμβολιασμού. Πρόκειται για σύσταση αποφυγής του εμβολιασμού. Το CDC, το κέντρο ελέγχου λοιμώξεων της Αμερικής, έχει κάνει σύσταση. Δεν έχει εγκολπώσει, δεν έχει συμπεριλάβει αυτές τις αναφυλακτικές αλληλεγγικές, από το ιστολυπό σε τέτοιο ίδιο αλληλεγγικές αντιδράσεις, ως αντέμιξη. Πρόκειται για μια προληπτική σύσταση. Και όπως αντιλαμβανόμαστε, για να φύγει και το άγχος από τον κόσμο, όταν ένας άνθρωπος αναφέρει ιστορικό, ατοπική διάθεση μέσα απ' αυτής αλλεργίας, σε τρόφιμα, σε φάρμακα, σε λυσκία, σε μια αντιπίωση, ή κάποια δερματική αλλεργία, δεν αποκλείεται από τον εμβόλιο. Έχουμε και αρκετές ερωτήσεις, θα τα πούμε κύριε Ψουμάστερ. Ευχαριστώ να απαντήσουμε, γι' αυτό είμαστε εδώ κύριε καθηγητά. Αλλά προλάβουμε. Για να διατήσουμε το σμήμα της προσπαθώ να είμαι σύντομος. Η μόνη αντέμιξη, πραγματική αντέμιξη στον εμβολιασμό, στο συγκεκριμένο εμβόλιο, είναι η αλλεργία στη συστατικά του εμβολίου. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποιος από εμάς είναι αλλεργικός στα πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει το εμβόλιο. Και το εμβόλιο έχει τέσσερα λιμπίδια, με πάρα πολύ δύσκολα ονόματα, τα οποία κωδικοποιημένουν του ELC3015, ELC0159, DPS, C και ηχολυστερόλη. Είναι λιμπίδια τα οποία κλησιμεύουν, για να μην προσκολώνται περιβάλλον το γενετικό υλικό, ώστε να μην προσκολάται το ένα με το άλλο στις συνθήκες της συντήρησης, ψήξης. Είναι οι σουπρόζοι και τέλος τα άλλα τα, το χλωριούχο κάλλιο, το μονοβασικό χλωριούχο κάλλιο, το βασικό διένυδρο, το χλωριούχο άτριο και το χλωριούχο άτριο, που είναι ο χώρος του περιβάλλον, που δημιουργούν το περιβάλλον, ώστε να μπορέσει να εισέλθει η ουσία του εμβολίου στων οργανισμών ώστε να δημιουργήσει περισσότερο προβλήματα, να είναι περισσότερο φιλικό το περιβάλλον στον κυθαρικό περιβάλλον. Μια συνηθισμένη ερώτηση, μια συνηθισμένη απορία είναι, έχω κάνει ένα εμβόλιο, το εμβόλιο του κ. Νιοκόκου, το εμβόλιο της γρύπης. Μετά από πόσες μέρες μπορώ να κάνω το εμβόλιο για τη λήμωξη από τον νέο κορονοϊό. Εδώ επειδή δεν υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά στοιχεία και αυτό είναι αναμενόμενο να συμβαίνει διότι βρισκόμαστε στην αρχή του εμβολιασμού, έχει τεθεί ως όροι 14 μέρες πριν και 14 μέρες μετά. Ένας άνθρωπος που έχει εμβολιαστεί 14 μέρες μετά μπορεί να λάβει εμβόλιο για τον κορονοϊό. Μια άλλη ερώτηση είναι, αν κάποιος είναι ίδια συντοματικός φορέας ή είναι φορέας του Ιού ή νοσοί, υπάρχει πρόβλημα στο να εμβολιαστεί. Πρόβλημα να εμβολιαστεί με το εμβόλιο του MRNA κατά της λήμωξης COVID-19 δεν υπάρχει. Το μόνο πρόβλημα ίσως που θα μπορούσε να λυβερνηθεί είναι στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Για αυτό το λόγο της άλλου δεν συστήνεται, πριν από τον εμβολιασμό, να ερεύνεις με τέστα δεσομάτων ή ράπιντες, που προσπαθούμε να δούμε το status του εμβολιαζόμενου εκείνη τη στιγμή. Σε σχέση με την εγκυμοσύνη, στην Ελλάδα η Εθνική Εμβολιαστική Επιτροπή έχει θέση εκτός εμβολιασμών της εγκυμονώσης και φυλάτσουσης. Η ίδια οσυντήση όμως δεν έχει συμπεριλάβηση στις αντενδύσεις στην εγκυμοσύνη και από ό,τι μαθαίνω στην Αμερική γίνονται εμβολιασμίες της εγκυρίας γυναίκας. Είναι δεχομένος οι εγκυμονώσες να πρέπει να συμπεριφθούν στην κατηγορία των εσπαθών, μάλιστα, ατομών, καθώς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσης και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιπλοκών, δισκύρισης και αποβολών. Τι συμβαίνει με τους ανοσοκατασταμένους, τους χημιοθεραπεγόμενους, τους πάσκοντες από κακοίθια ή αυτούς που αναβάνουν διάφορες ανοσοκαταστραπτικές θεραπείας. Δεν εξερούνται από τον εμβολιασμό. Το ίδιο συμβαίνει η ισχύ και για τους πάσκοντες από έτσα ευηλίμωξη που έχουν συμπεριληφθεί στον εμβολιασμό. Μάλιστα, εξαιτίας της νόσου και εξαιτίας της ελλειπούς άμυνας που έχουν, ενδεχομένως, αντιατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρότερη λημόξη. Σοβαρότερη κόπη της 19ης λημόξης. Στις περιπτώσεις επομένων ανοσοκαταστολής, χημιοθεραπευόντων, χημιοθεραπευομένων, θα πρέπει να συζητείτε η κατάστασή τους και η αναγκαιότητα, το κόστος και το όφελος, με το θεράποντα γιατρό και η απόφαση να είναι από κοινό. Επανάναμπάνω, δεν έχουν εξεδεθεί από τον εμβολιασμό και δεν εντάζονται σε κανένας είδους αντένδεση. Και δύο λόγια για τα παιδιά. Η εξαιτία στο περιορισμένον έως τώρα δεδομένων δεν συμπεριελίχθησαν οι ηλικιακές ομάδες παιδιών σε αυτή τη φάση του εμβολιασμού. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε, όμως, μια λεπτομέρεια, ότι το εμβόλιο της Pfizer-BioNTech έχει πάρει ένδειξη και κυκλοφορεί και εφαρμόζεται σε εφήβους ηλικίας 16 ετών και πάνω. Σχετικά με νευρολογικές πατήσεις, και πιστεύω, κύριε καθηγητά, ότι θα καλυφθούν κάποιες ερωτήσεις πριν καν γίνουν. Δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις εμφάνισης σοβαρών νευρολογικών συνδρόμων σε συμμετέχοντες σε κλινικές μελέτες ούτε της Pfizer-BioNTech, ούτε της Moderna. Άτομα εξάλλου με ιστορικό σοβαρόν ευρωλογικών νόσων συμπεριλαμβανομένου του Guillain-Barre δεν εντάσσονται στις περιπτώσεις αντεμνήξεων ή αντιθέτουν πολιτικά συστάσματα για οποιοδήποτε εμβολιασμό, όπως μας λέει η Advisory Committee on Immunization Practice της Αμερικής Κεντροσύντησης. Και για να απαντήσουμε σε όλους όσοι αναρωτιόμαστε, είναι δοκιμασμένο το εμβόλιο. Θα πούμε ότι μέχρι σήμερα στην Ελλάδα έχουμε ξεπεράσει τις 2.000 δόσεις του εμβολιασμού, τα 4,4 εκατομμύρια στις ΗΠΑ, το 1 εκατομμύριο στο ΗΠΑ, τα 12,4 εκατομμύρια παγκοσμίως. Και η συλλογή των στοιχείων αφορά για τις περισσότερες χώρες δεκέμβριο 1 Ιανουαρίου, 2 Ιανουαρίου. Τελειώνοντας, βαδίζοντας προς το τέλος της παρουσιασίας μου, κύριε καθηγητά, θα ήθελα να θυμίσω πώς ήταν ο κόσμος πριν τους εμβολιασμούς. Το 430-426 π.Χ. έχουμε το λιμό των Αθηνών, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας από τους Σπαρτιάτες, το 1 τρίτο του πληθυσμού της Αθήνας, πέφτουν νεκροί, 50.000 κόσμος πεθαίνει από την επιδημία αντιφοϊδούς πυρητού. Στη Λατινική Αμερική, οι Ισπανοί στρατιώτες αναγκάζουν εκατομμύρια ασδέκων να ασφυλίσουν την αναπαράσταση της σταύρωσης του Χριστού, αποτέλεσμα 2 εκατομμύρια ασδέκων πεθαίνουν από εγκολιά. Λυσιάζοντας πιο πολύ στην εποχή μας, στην Ευρώπη το 1881-1896, έχουμε την 5η πανδημία της Φολέρας, 250.000 νυπροί στην Ευρώπη, 550.000 νυπροί στον υπόλοιπο κόσμο, χαρακτηριστικές συνήκρα βόλες τρόμου για την εικόνα και τον τρόμο που επικρατούσε στο Παρίσι και την Ρωσία. Χαρακτηριστικό αποτύπωμα των καλλιτεχνών, των φωτογράφων εντός εισαγωγικών της εποχής, των ζωγράφων, οι πρόοδοι τα φύη του 1854, ένας θλιβερός πίνακας που αναπαριστά την ανθρώπινη αγωνία, άτομα που είχαν χωριά να θαύονταν ζωντανά πριν προλάβουν να ξεψυχίσουν. Και φτάνουμε στην προηγούμενη μόνης πανδημία, της πανδημίας που μας κατατρέχει μόλις το 1918. Η πανδημία της ισπανικής δρύπης. Βλέπουμε εδώ ειδικά διαφορεσμένοι πόλοι στο Σαν-Φρατζίσπο της Καλυφόρνιας για την αντιμετώπιση της ισπανικής δρύπης. Δεν υπήρχαν εμβόλια τότε. Περισσότερο από 50.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Και κλείνω την παρουσίασή μου με τον ευλυματικό πίνακα του Ρουμπενς, που αναπαριστάται στην πραγματικότητα. Η μάχη του ανθρώπου με την φύση, η μάχη της ιατρικής με την φύση, η ανάγκη εφαρμογής των εμβολιασμών πρέπει να τονιστεί και να γίνει καθανοητό αν έκυψε μέσα από ανύποτες ιστορικές στραγωδίες της ανθρωπότητας στα εμβόλια να αποκλειστεί η επίδρα ελέγχου, άνωση και εξάλυψη σειράς μεταδοτικών ασθονιών, της τωρινής πονδημίας αλλά και των μελλοντικών απειλών. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Ψωμά, εξαιρετικά εμπεριστατικά τα στοιχεία τα οποία δώσατε και πολύ καλή η ανάπτυξή σας. Τραβήξαμε πάλι λίγο στο χρόνο, αλλά αγαπητή κυρία Εξιντάρη, είστε η τελευταία αλλά είστε, έχετε χρόνο για να μπορέσουμε πραγματικά να μας πείτε αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα με τον πολύ προβοκατόρικο τίτλο. Έτσι, τα γιατί του κορονοϊού. Σας ακούμε κυρία Εξιντάρη και σας καλωσορίζουμε. Να είστε καλά. Θα σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την ευκαιρία που μου δίνετε να πω κάποια πράγματα που ελπίζω να ενδιαφέρουν το κοινό μας. Ελπίζω τελευταία μένα αλλά όχι αδικημένη. Προς τον χρόνο θα φροντίσω και εγώ γι' αυτό. Με δεδομένο ότι το κοινό μας δεν αποτελούν αποκλειστικά άτομα έχοντας σχέση με τις ιατροβιολογικές επιστήμες, θα ήθελα να αναφερθώ σε κάποια γιατί με βάση τα ερωτήματα της κοινότητας. Τα ερωτήματα του δικηγόρου, του έμπορου, του μηχανικού, του φιλόλογου, του υπαλλήλου, με όσο γίνεται από την πλευρά μου διαφωτιστικές, επιστημονικής βάσεως απαντήσεις. Για να το ξεκινήσουμε χωρίς να μακρηγορούμε, γιατί δεν μας παίρνει για τέτοιες πολυτέλειες πλέον. Τα γιατί του κορονοϊού είναι πάρα πολλά. Το πρώτο πρώτο που ακούμε συνήθως είναι το… Τόσες πανδημίες έχουν γίνει, ίσα ίσα μου έκανε πολύ ωραία πάση ο κύριος Ψωμάς τώρα, με το κλείσιμο της δικής του ομιλίας. Τόσες πανδημίες. Κοίτα, κύριε, κύριε, κύριε, κύριε, κύριε, κύριε, κύριε, τόσες πανδημίες. Τι το διαφορετικό έχει αυτή η πανδημία και έχει γίνει όλη αυτή η αναστάτωση και ο αναβρασμός. Τα βασικά χαρακτηριστικά της πανδημίας αυτής είναι δύο. Πρώτον, δεν υπάρχει ειδικό φάρμακο. Στην πανδημία της γρύπης του εννιά που είχαμε, πολύ πρόσφατη και θυμόμαστε, ναι μεν δεν υπήρχε ακόμη εμβόλιο τους πρώτους μήνες, υπήρχε όμως το ταμμυφλού εδώ και δεκαετίες, που ήταν αποτελεσματικότατο, ειδικά για εκεί, για τον κορωνοϊό, τι συνδυασμούς φαρμάκων, δοκιμές, οπειδοκιμών, ποιο κάνει περισσότερο καλό και πιο λιγότερο. Και μην ξεχνάμε ότι μέχρι πάρα πολύ πρόσφατα δεν υπήρχε ούτε εμβόλιο διαθέσιμο. Τώρα εμβόλιο υπάρχει. Πλιν, όμως, θα χρειαστεί πολύ ακόμη καιρός για να νοσοποιηθεί, ή αρκετό ποσοστό του πληθυσμού, ώστε να έχουμε πραγματικά μια πιο χαλαρή κατάσταση και να ξεφύγουμε από όλη αυτή την αναστάτωση που λένε τα ερωτήματα συνήθως. Ένας παλιός καθηγητής μας έλεγε ότι το λεξιλόγιο της ιατρικής περιλαμβάνει τόσες νέες λέξεις, όσες και μια πλήρη ξένη γλώσσα. Έχουν μπει, λοιπόν, στη ζωή μας ατελείωτες νέες ορολογίες. Όλοι έχουμε εξηγηωθεί με όλα αυτά τα πράγματα που ακούμε, με ό,τι και ανασχολούμαστε. Ας δούμε πέντε πραγματάκια πάρα πολύ ενδεικτικά μέσα από αυτή τη μικρή παρουσίαση, για να καταλαβαίνουμε μη τι άλλο τι ακούμε από όσο γίνεται η πέφτειν αχείλη και όχι από το διαδίκτυο ή από δημοσιογραφικές πληροφορίες. Τι είναι ο SARS-CoV-2, είναι τα αρχικά του severe acute respiratory syndrome coronavirus-2. Δηλαδή τι είναι ο κορωνοϊός-2, γιατί έχει υπάρξει και ο SARS-CoV-2, ο πρώτος, το τρία. Ο κορωνοϊός, ο δεύτερος λοιπόν, του βαραίος σε μετάφραση οξείως αναπνευστικού συνδρόμου. Τι είναι το σύνδρομο, είναι ένα σύνολο συντομάτων, όχι. Όποιος έχει προβλήματα από το γαστρεντερικό του, έχει ένα γαστρεντερικό σύνδρομο. Όποιος έχει από το αναπνευστικό του ένα αναπνευστικό, νευρικό και ούτω καθεξής. Τώρα τι διαφορά έχει με το COVID-19. COVID-19 είναι νόσος. Coronavirus disease του 19, νόσος του 19 από τον κορωνοϊό. Οπότε έχουμε COVID, αλλά ελεγχόμαστε για σας. Να τον δούμε λίγο σε πραγματικές εικόνες από η ελεκτρονική φωτογραφία. Ένα κύτταρο, άλλο ένα τεράστιο σε μεγένθυση, τα μικρά αυτά κοκία που βλέπουμε δεν είναι τίποτα άλλο από αναρρύθμητη κορωνοϊή, οι οποίοι έχουν προσκολληθεί και προσπαθούν να μπουν μέσα σε αυτά τα κύτταρα. Εδώ βγαίνουν από τα κύτταρα, έχουν ήδη αναπαραχθεί μέσα στα κύτταρα και βγαίνουν διαλύοντάς τα. Αυτή είναι μια εξαιρετική φωτογραφία που δείχνει το σχίσιμο της μεμβράνης του κυτάρου καθώς οι καινούργοι κορωνοϊοί βγαίνουν. Το κύτταρο φυσικά επιβίωσε. Εδώ έχουμε ορισμένους κορωνοϊούς, πριν ακόμη αποβιώσει το κύτταρο εντελώς, κατά την έξοδο τους δεν είναι ένας, δεν είναι δύο, είναι πάρα πολύ. Ένα συνηθέστατο ερώτημα είναι πώς εμφανίστηκε ξαφνικά αυτός ο κορωνοϊός, γιατί αλλάζει, γιατί έχουμε τους μεταλλαγμένους, τι θα πει μετάλλαξη. Ο κορωνοϊός, όπως αρκετές φορές παρουσιάστηκε μέχρι τώρα, έχει περίπου αυτή τη μορφή σχηματικά. Είναι ένα μεγάλο, τεράστιο μόριο RNA, όπου το RNA, το νουπλαιικό τοξίδι, δηλαδή είναι το γενετικό του υλικό, είναι οι πληροφορίες, ένα τεράστιο μόριο που δίνει πληροφορίες για τη σύνθεση πρωτεϊνών. Από ποιον, από το κύτταρο μέσα στο οποίο μπήκε. Το RNA είναι από χημική άποψη ασταθές υλικό, διασπάται, καταστρέφεται εύκολα. Έπειτα, το μόριο αυτό είναι τεράστιο, είναι ενιαίο όλο αυτό το πράσινο μόριο, μια αλυσίδα, ένα σπιράλ μπορεί να παρομοιαστεί σαν ένα σπιράλ, το οποίο, όταν μπει ο κορωνοϊός μέσα στο κύτταρο και πρέπει να αντιγραφεί για να αναπαράξει πολλούς νεότερους κορωνοϊούς, η αντιγραφή του σε καινούργια μόρια DNA, ένα για τον κάθε ένα νέο ξεχωριστό ιό, διαρκεί πάρα πολύ, διαρκεί πάρα πολύ, διακόπτεται ενδιάμεσα για να επιδιορθώσει τα λαθάκια του, ακριβώς επειδή είναι τεράστιο και διαρκεί πάρα πολύ η αντιγραφή του, πόσο τεράστιο, δηλαδή για να δούμε αυτό το πράγμα, αυτό είναι ο χημικός τύπος ενός μορίου, ενός τμήματος μορίου RNA, αυτό όλο έχει περίπου 30.000 βάσεις, εδώ μετράμε μία, δύο, τρεις, τέσσερις βάσεις, φανταστείτε το αυτό επί επτάμιση χιλιάδες για να δούμε πόσο τεράστιο είναι αυτό το μόριο, οπότε ας θα θες χημικός, τεράστιος χρόνος αντιγραφής του και τα λοιπά, κάπου θα γίνει το λάθος. Το λάθος τι είναι, κάτι από όλα αυτά να μην αντιγραφείς σωστά, αυτό είναι η μετάλλαξη. Εξού και έχουμε πάρα πολλούς κορωνοϊούς, είναι πολλοί στους οποίους συμβαίνει αυτό, η μεταλλάξη είναι ένα συνεχές φαινόμενο που συμβαίνει στη γενετική εξέλιξη, όχι μόνο του κορωνοϊού, και έναν σώρο άλλων ιών. Για αυτό μιλάμε τώρα, είναι διάφορα γένη κορωνοϊών, εμάς μας ενδιαφέρει το β γένος, που αφορά τα θηλαστικά, πλην χείρου και φυσικά τον άνθρωπο. Υπόθηκε πάρα πολλές φορές, μέχρι τώρα ότι ξεκίνησα από την Κίνα, μια από τις πρώτες εργασίες μιλούσε για το μυστήριο και το φάβμα, the mystery and the miracle, ούτε μύστρη φυσικά ούτε miracle, διερευνήθηκε πάρα πολύ σύντομα η όλη κατάσταση, από πού προήλθα, από τη νυχτερίδα φυσικά, με αλλεπάλληλες μεταλλάξεις και γενετικούς ανασυνδιασμούς, των οποίων το μηχανισμό έχουμε ήδη πει. Και εδώ βλέπουμε ένα μέρος ενός φυλογενετικού δέντρου, που βλέπουμε ότι υπάρχουν, όλοι αυτοί είναι κορονοοί έτσι, μπήκανε εμβόλυμα πολύ μαζεμένοι κορονοοί από τους καινούργους, αφορούν τον άνθρωπο, είναι πιο κοντά ως προς τις ομοιότητες τους το γενετικό τους λοικό με της νυχτερίδας και εδώ, παρά με τους άλλους ανθρώπιους που βρίσκονται κάπου εδώ. Και ακόμη περισσότερο, σε περισσότερη λεπτομέρεια, μπορούμε να δούμε τους διάφορους κορονοϊούς του ανθρώπου, η κορονοϊή είναι γνωστή από τη δεκαετία του 60 έτσι, όλοι μας πρέπει να έχουμε προσβληθεί από κάποιον μέχρι τώρα με τη μορφή κοινού κρυαλογήματος τις πιο πολλές φορές. Υπήρξαν κάποιοι που είχαν αυξημένη θνητότητα γύρω στο 9% ή στο 34%, και τώρα στο τέλος στην εποχή μας έχουμε αυτόν εδώ. Τι έγινε με το μεταλλαγμένο στέλεγος, ακούμε πάρα πολλά. Μιλήσαμε για τις μεταλλάξεις. Δεν έχουν όλες οι μεταλλάξεις επιπτώσεις στον άνθρωπο, πρέπει εκτός από την αλλαγή που θα παρουσιαστεί στο γενετικό υλικό του ιού, θα πρέπει αυτή να έχει και κάποιο αντίκτυπο στην εξωτερική του κατασκηβή, ώστε να αλλάξει τα συμπτώματα ή τη μεταδοτικότητά του στον άνθρωπο. Το συγκεκριμένο στέλεγος έχει περίπου 17 τέτοιες μεταλλάξεις, που έχουν αντικειμενική μεταβολή στην κατασκευή του ιού. Κυρίως υπάρχουν μεταλλάξεις σε αυτήν εδώ την πρωτεΐνη, την spike όπως αναφέρθηκε πολλές φορές, είναι αυτή η πρωτεΐνη που προσκολά τον ιό πάνω στον κύταρο για να μπει μέσα. Αυτές οι αλλαγές που έχουν επέλθει εδώ, τι προκαλούν? Αυξημένη μεταδοτικότητα, δηλαδή προσκολάται πιο εύκολα, μπαίνει πιο εύκολα. Επίσης όμως δυστυχώς και παρακόλησε στη διάγνωση στην εργαστηριακή πολλές φορές. Για ποιο λόγο? Η εργαστηριακή διάγνωση για τον κορωνοϊό, όπως για κάθε παθογόνουνο, βασίζεται στην ανοίχνευση κάποιων από τα στοιχεία κατασκευής του. Εάν υπάρχουν εργαστήρια τα οποία ελέγχουν το γονίδιο, το τμήμα του νουκλεϊκού οξέως, που αφορά αυτό εδώ και που έχει υποστεί τη μετάλλαξη σε αυτό εδώ το νέο στέλεχος, απλά δεν θα μπορέσουν να το ανοιχνεύσουν γιατί θα είναι πλέον διαφορετικό από τη μέθοδο την οποία ανέχουν. Υπάρχουν και άλλες τεχνικές που ανοιχνεύουν πολύ περισσότερα γονίδια και πολύ περισσότερες ουσίες της κατασκευής τα αντιγόνα που λένε του κορωνοϊού, οπότε αυτό όλο κατά κάποιο τρόπο καλύπτει. Γιατί ακούμε ότι οι ομάδες υψηλών κινδύνου είναι οι διαβυτικοί και κυρίως αυτοί που έχουν καρδιαγγιακά προβλήματα. Γι' αυτό, αυτό είναι ένα κυτάρο, έτσι, και αυτοί είναι λέμε διάφοροι υποδοχείς θα μπορούσαν να είναι, δηλαδή τι είναι υποδοχείς, είναι ουσίες, μόρια, χημικά που βρίσκονται στην επιφάνεια των κυτάρων, βρίσκονται για να επιτελέσουν κάποια λειτουργία του κυτάρου για τον εαυτό του παράγοντε, του κυτάρου, παρ' όλα αυτά είναι τέτοιου είδους η κατασκευή τους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κάποιο παδογόνο για να κολλήσει και να μπει μέσα. Στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν τα ACE μόρια στα οποία προσκολάται ωραιότατα ο κορωνοϊός ο συγκεκριμένος. Τι είναι αυτά τα ACE μόρια, είναι μόρια ενός ενζύμου το οποίο έχει σαν βασική λειτουργία την διατήρηση των πιέσεων σε όσα συστήματα του οργανισμού μας συγκεκριμένες πιέσεις απαιτούνται και να είναι σταθερές. Δηλαδή πού είναι, κυρίως είναι στα κύταρα των αγγίων, στα κύταρα που από μέσα επενδύουν τα αγγία μας, στα νεφρικά κύταρα καθώς επίσης και στα κύταρα του αναπνευστικού. Για να λειτουργούν όλα αυτά στην καλύτερη δυνατή κατάσταση με τις βέλτιστες πιέσεις για τη λειτουργία τους προς όφελος του οργανισμού μας. Έτσι τι έχουμε, έχουμε τις μικροθρομμώσεις, έχουμε τα αναπνευστικά προβλήματα, πνευμονίες και όλα τα υπόλοιπα τραγικά επακόλουσα πολλές φορές ή έστω τα ελάχιστα αναπνευστικά προβλήματα. Ένας υπερτασικός τι έχει, αυξημένη πίεση στον καρδιαγγεακό του, άρα προφανώς έχει και αυξημένο αριθμό τέτοιων μωρίων στα κύταρα των αγγίων του. Τώρα που κολλάνε οι διαβυτικοί σε όλο αυτό, οι διαβυτικοί ως εκ της ταυτότητας της νόσου, ο διαβύτης, εκτός από όλα τα άλλα που προκαλεί, παρουσιάζει και αυξημένο αριθμό πάλι τέτοιων μωρίων στα αντίστοιχα κύταρα των διαβυτικών ανθρώπων. Άρα να αμέσως, αμέσως οι πρώτες ομάδες υψηλούν κινδύνου και πώς αιτιολογούνται αυτές. Πόσο είναι κάποιος μεταδοτικός όταν μολυνθεί. Σίγουρα είναι μεταδοτικός δύο μέρες πριν μολυνθεί και εδώ είναι το πάρα πολύ άσχημο και το πάρα πολύ επικίνδυνο. Δεν ξέρεις ποιος από τους υγιείς είναι ενδυνάμη, μεταδοτικός και μπορεί να εμφανίσει σύμπτωμα τ' άβριο ή μετά. Στην συνηθινόσιση, τις συνηθέστερες περιπτώσεις, παραμένει ο υιός, το γενετικό του υλικό αν μη τι άλλο στο αναπνευστικό μας, γύρω στις 17 μέρες αυτά, στοιχεία του Παγκόσμιμου Οργανισμού Υγείας, του CDC, του αντίστοιχου Φορέα Υγείας των ΗΠΑ, του ECDC, του Ευρωπαϊκού Φορέα Υγείας. Το θέμα είναι όμως ότι ο υιός που λαμβάνεται από ένα τέτοιο δείγμα ενός ανθρώπου έχει νοσίσει, μόνον τις πρώτες εννέα μέρες μπορεί να αναπτυχθεί σε καλλιέργεια, μπορεί να καλλιεργηθεί. Δηλαδή, μόνον τις πρώτες εννέα μέρες έχει τη δυνατότητα να αναπαραχθεί. Δηλαδή, εφόσον μεταδοθεί, μόνον εάν μεταδοθεί τις πρώτες εννέα μέρες που νοσίει αυτός που το μετέδοσε, έχει τη δυνατότητα να αναπαραχθεί μέσα σε αυτόν που το κόλλησε, σε αυτόν που το πήρε. Άρα, αυτός που μολύνθηκε θα νοσίσει. Εννέα μέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων μπορεί να το μεταδόσει ο ασθενής, αλλά είναι ένας ιός ανήκανος να αναπαραχθεί μέσα σε αυτόν που θα τον λάβει, άρα ανήκανος να προκαλέσει ασθένεια. Εξού και το ότι, εφόσον βγήκε αισθητικός, να παραμείνεις 10 ή 15 μέρες καραντίνα και γύρνας στη δουλειά σου χωρίς δεύτερο έλεγχο, αν έχεις αρνητικοποιηθεί ή όχι. Βέβαια, σε όσους νοσούν σοβαρά, μπορεί να κρατήσει πολύ περισσότερο αυτή η μεταδοτικότητα. Δεν υπάρχει μέσος όρος, γιατί εξαρτάται από το κάθε περιστατικό. Και το μεγάλο ερωτηματικό είναι τι γίνεται με τους ασυμπτωματικούς. Δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα για τους ανθρώπους που έχουν τον κορωνοϊό χωρίς συμπτωματολογία. Πιθανότατα να μην είναι μεταδοτική, διότι ακριβώς το ανοσοποιητικό του, όπως πολύ καλά περιέγραψε ο κ. Γιάνγκου προηγουμένως, κατατροπώνει τον ιό πριν προλάβει αυτός να αρχίσει να αναπαράγεται, ώστε να δώσει συμπτώματα εξού και παραμένει ασυμπτωματικός. Άρα πιθανότατα δεν θα τον μεταδίδει με αρκετά ερωτηματικά. Σαπούνει και η νόπνευμα τόσο απλά πράγματα για την απολύμανση. Ασφαλώς. Είπαμε προηγουμένως για το τι γίνεται με τις μεταλλάξεις. Δεν είπαμε ότι περιβάλλεται ως από μία λειτηδική μεμβράνη, την οποία φυσικά αν καταστρέψουμε, όπως και αν καταστραφεί οποιοδήποτε τμήμα του ιού, η ως πάει να είναι άρπιος και λειτουργικός. Άρα καταστρέφοντας τη λειτουργική μεμβράνη, καταστρέφουμε τον ιό προφυλασσόμαστε, είναι η αχύλιος φτέρνα του ιού. Τι καταστρέφει μία λειτηδική μεμβράνη ένα λειτήδιο, σάπονες, απορυπαντικά, ινόπνευμα, εθέρασα και τόνια, σε τόνο, οτιδήποτε. Οτιδήποτε λειποδιαλυτικό χημικό μέσο μπορεί να καταστρέψει τον ιό ταχύτατα, μέσα σε δευτερόλεπτα. Προστατεύουν οι μάσκες και αν προστατεύουν λέει. Τι μπορεί να εκπέμψει κάποιος θετικός μπορεί να εκπέμψει στα γωνίδια. Είναι τα μεγαλύτερα δυνατά μορφώματα που μπορεί να εκπέμψει κάποιος όταν μιλάει δυνατά, όταν γελάει, όταν δίχει. Πρέπει να είμαστε κοντά για να μολυνθούμε από στα γωνίδια, διότι όντας αρκετά μεγάλα είναι βαριά και πέφτουν αμέσως από τη βαρύτητα. Όταν λέμε αρκετά μεγάλα μιλάμε από πέντε έως δέκα χιλιωστά του χιλιωστού διάμετρο. Θεωρείται αρκετά μεγάλο μέγεθος αυτό. Το αερόλυμα είναι πάρα πολύ μικρότερο, είναι αόρατο με οποιοδήποτε τρόπο και είναι η επιβαρημένη χώρα για τους οποίους μιλάμε που είναι πλήρες αερολύματος, το οποίο δύσκολα πέφτει. Θέλει τουλάχιστον δυο-τρεις ώρες για να καταλαγάσει, ας το πούμε έτσι, το αερόλυμα από έναν μολυσμένο χώρο. Και φυσικά, εάν πιάσουμε ιούς, είναι αγνοία μας, και τους μεταφέρουμε στους βλενογόνους του προσώπου, δηλαδή στόμα, μύτη, οφθαλμούς, εκεί πλέον έχουμε άμνηση ανάποθεση και φυσικά μόλυνση, έστω κι αν δεν το έχουμε αναπνεύσει. Χωρίς μάσκα πολύ ψηλό σκίνδυνος. Μάσκα, αυτός που προστατεύεται ενώ ο άλλος είναι μεταδροτικός, υπάρχει σίγουρα κίνδυνος. Μικρότερο σημαίνει υπάρχει. Μάσκα ο μεταδοτητός και ο άλλος όχι, είναι ακόμη χαμηλότερος κίνδυνος, διότι αποφεύγεται να εκπαιμφθεί το μεγαλύτερο μέρος στα γωνιδίον και αερολύματος. Μάσκα και ιδιό ακόμη καλύτερα. Εδώ έχουμε γύρω στο 5% πιθανότητα όταν φοράνε μάσκα και ιδιό. Μάσκα και ιδιό και πάνω από ένα 1,5 μέτρο απόσταση. Ο κίνδυνος είναι μηδέν. Μάσκα και απόσταση λοιπόν είναι ό,τι καλύτερο έχουμε αυτή τη στιγμή. Το καθολικά αναφέρεται σε αυτό που είπα στην αρχή. Δεν είναι το μόνο, εμβόλια έχουμε, αλλά πότε θα ανωσοποιηθεί ο κληθισμός αρκετά για να μην χρειαζόμαστε πλέον μάσκες. Δεν θα συνεχίσω με αυτό. Ήταν μια έτσι εικονογραφημένη αναπαράσταση του μηχανισμού των εμβολίων, αλλά επειδή απ' ό,τι βλέπω επίγει να το κλείσουμε, προσπαθώ να είμαι όσο συνεργάσιμοι μπορώ. Μην ενοχλήστε, μην ενοχλήστε. Ήδη η τεχνική μας είναι τόσο καλή που τραβάνται. Μάσκα και δικό σου το πέρασα. Εάν υπάρξει ενδιαφέρον μπορώ να επανέλθω. Είναι εξαιρετικό το ενδιαφέρον, Μαρία μου, μια χαρά είναι. Εξαιρετικό πάνω από 1.000 άνθρωποι παρακούνθω. Ναι. Όπως και να το κάνουμε το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Καλαμαριάς διοργανώνει ωραία πράγματα, κύριε Σκούρα. Να είσαι καλή. Έλεγα λοιπόν στο σημείο που έφτασα ότι υπάρχει το ερώτημα… Εγώ έκανα το αντιγρυπικό, δεν καλύπτομαι. Μισό λεπτό. Το κάθε εμβόλιο είναι απολύτως ειδικό για το μικρόοργανισμό, για τον οποίο το κάνουν. Περιέχει μια πολύ συγκεκριμένη εμβόλιο, για τον οποίο το κάνουν. Περιέχει μια πολύ συγκεκριμένη ουσία, αναγνώρισης ενός συγκεκριμένου μικρόοργανισμού. Δηλαδή, εάν έχουμε αυτόν τον μικρόοργανισμό και κάνουμε ένα εμβόλιο για αυτόν, το κύταρο του ανωσοποιητικού του εμβολιαζόμενου θα παράξει αντισώματα που να ταιριάζουν στους μικρόοργανισμού. Εάν κάνουμε το ίδιο για έναν άλλο, τα αντισώματα θα ταιριάζουν εδώ. Ουδέποτε θα ταιριάζουν εδώ, ούτε το τρίγωνο θα ταιριάξει στο κυκλάκι. Για το λόγο αυτό δεν γίνεται ανωσοποίηση με άλλα μέσα, με άλλα εμβολιαστικά μέσα. Ακόμη και αν αυτά αφορούν τις παθήσεις με παρόμοιες συμπτωματολογίες. Διότι και η γρήπη και ο πνευμονιόποχος και ο SARS και ένα σωρό αλληοί του αναπνευστικού μπορεί να κάνουν παρεμφερή συμπτωματολογίες κατά ένα βαθμό. Είναι όμως διαφορετική η κατασκευή τους, άρα και διαφορετικά τα εμβόλια και διαφορετικά εντελώς και εξατομικευμένα για τον κάθε μικρόοργανισμό τα χημικά όπλα που θα βγάλει ο οργανισμός μας. Λοιπόν, όχι άλλα εμβόλια. Αυτά του κορονοϊού. Πόσο διαρκεί η προστασία. Εδώ είναι τώρα. Πόσο διαρκεί ουδής γνωρίζει, ξέρουμε ότι διαρκεί αρκετούς μήνες, τόσους τουλάχιστον όσους έχουν παρέλθει από τους πρώτους νοσίσαντες ή από τους πρώτους εμβολιασθέντες. Τώρα, εάν θα κρατήσει έξι μήνες και αρνητικοποιηθεί η αμυντική τους ικανότητα αύριο ή αν θα κρατήσουν ένα χρόνο και αρνητικοποιηθεί η αμυντική τους ικανότητα του χρόνου, αυτό μένει να το δούμε σε βάθος χρόνου. Ούτως ή άλλως η ανοσία εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τον ίδιο τον ανοσοποιούμενο, από την ίδιο συγκρασία του γενικότερα, από την κατάσταση της ηλικίας του, από τη γονιδιακή του, κατασκευή εννοώ ιδιοσυγκρασία, από την κατάσταση της υγείας του, από τις συνθήκες αν είναι λήμωξη, αν είναι εμβολιασμός, κατά κανόνα η λήμωξη αποφέρει μακρότερης διάρκεια ασανωσία, δεν έχουμε ιδέα προς το παρόν ως προς τη διάρκεια. Και τελικά είναι τα αντισώματα τα οποία κυνηγάμε, δηλαδή από τη στιγμή που αρνητικοποιήθηκαν, τα αντισώματα ενός δεν είναι προστατευμένος. Όχι απαραίτητα, μένει και αυτό να το δούμε σε βάθος χρόνου ή στο προσεχές διάστημα σε σχέση με τον κορονοϊό. Αυτό πρέπει να κρατάμε όμως είναι ότι η προστασία είναι η μνήμη του οργανισμού, δεν είναι τα κυκλοφορούντα εκείνη τη στιγμή αντισώματα, αυτά έρχονται και παρέρχονται, είναι χημικές ουσίες που εκφυλίζονται μέσα σε μικρόχρονικο διάστημα. Η προστασία μας είναι η αιτημότητα του οργανισμού, το να έχουμε φτιάξει έναν οργανισμό να βρίσκεται στην εκκίνηση του σπρίντ, για να αντιδράσει ακριβώς με σπρίντ, γρήγορα και μαζικά σε περίπτωση προσβολής του από ένα τέτοιο παθογόνο. Δηλαδή, τι να κάνει να παράξει γρήγορα αντισώματα, γρήγορα φωνικά νοσοκύταρα, ούτως ώστε να είναι όσο γίνεται κανείς καλυμμένος. Το είπε και ο Ιπποκράτης δυόμισι χρόνια, δυόμισι χιλιάδες χρόνια πριν, δικός μας ήταν, οφείλουμε να τον ακούμε, τουλάχιστον εμείς, εδώ τον ακούει η Φίλιος. Προσέβει, το προλαμβάνει να μην το ξεχνάμε μέρες που είναι με τους συμβολιασμούς. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μ' ακούσατε, εγώ μια φορά τον χρόνο μου τον κράτησα. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Εξιντάρη, βεβαίως τον κρατήσατε τον χρόνο σας, αλλά δεν θα φτραδίξουμε τώρα το αυτί, προς Θεό ήταν τόσο πολύ όμορφα. Όχι, για όνομα του Θεού, απλά θέλω να δικαιολογηθώ γιατί περιέκοψα πράγματα. Είμαι πολύ χαρούμενος, έχουμε ξεπεράσει τα χίλια άτομα, του κοιτάζω και σαν εντερτέινιερ τώρα το θέμα. Νομίζω ότι ήτανε πάρα πολύ καλή αυτή η εκδήλωση. Τώρα δεν το λέω για να περνήσουμε τα μούσια μας που έχουμε εμείς του Ανοιχτού Πανεπιστημίου, αλλά θεωρώ ότι πραγματικά και ο χρόνος και οι ομιλητές μας και αυτό το αυτοί θαυμάσια άνθρωποι, οι οποίοι γνωρίζουν, αλλά ο σκοπός είναι το να γνωρίζεις και να το λες. Κάπου συζητούσα με ένα φίλο σήμερα και μου λέει ότι όλοι έχουν άποψη, αλλά πόσοι ξέρουν. Και αυτό είναι το πολύ σημαντικό. Κάνουμε μια προσπάθεια να μπορέσει όλος ο κόσμος να περάσει αυτός τον επιστημονικό εγγραμματισμό, να καταλαβαίνει και να μπορούμε να συζητάμε περισσότερο. Να μη λέω περισσότερα, δεν ξέρω αν κάποιος σ' εξημών θα ήθελε να ρωτήσει κάποιον από αυτά από το πάνελ να ρωτήσει κάποιον άλλο μέλος από το πάνελ. Θα ήθελα να περάσουμε σ' ερωτήσεις που είναι αρκετές, είναι πάρα πολύ. Δε θα απαντήθηκαν πάρα πολύ, σ' ομολογώ, αλλά νομίζω ότι υπάρχουν κάποιες οι οποίες θα πρέπει να τις πούμε. Κυριακού, εμφανιστήκατε μπροστά. Ερώτηση? Όχι, όχι, όχι. Παρακαλώ όμως να κλείνετε τα μικρόφωνα, υπάρχει μόνο το ένα για να μην έχουμε. Τώρα, υπάρχει μια ερώτηση, δεν μπορώ να ξέρω ποιος την έκανε, γιατί θα παίρνω εμμέσως σε αυτά, είναι γιατί κρίνεται απαραίτητο το τεστ των αντισιομάτων IGG, γιατί δεν κρίνεται απαραίτητο το τεστ των αντισιομάτων IGG, IGM και άλλων τύπων πριν τον εμβολιασμό. Και στην ίδια ερώτηση, βαλαιοδεύτερο, είναι μετά το εμβόλιο, η ύπαρξη μέτρων που θα καθιστούν δύσκολη επόμενη επαφή του οργανισμού με το ίδιο αντιγόνο, να προκαλέσει προβλήματα ανανέωσης μνήμης, άρα αναγκαία άμεση επανάληψη του εμβολιασμού. Παρακαλώ, νομίζω ότι επευθύνεται σε όλους στο πάνελ, η ερώτηση αυτή. Υποστά θέλετε, κύριε Σκοσμήτωρας. Θεωρώ πιο εύλογο να απαντήσει η κυρία Εξιτάριο, να βιώνει καθημερινά το θέμα αυτό και να συμπληρώσει και ο κύριος Γιάνγκου. Πολύ ωραία, βεβαίως. Να χρειαστεί βεβαίως να συμπληρώσει και εγώ κάτι. Άποψη, Κοσμήτωρος είχε να κάνει, πακούγουμε έτσι. Η Εξιτάριη. Σχετικά με το για ποιον λόγο δεν ελέγχονται τα αντισόντα. Έχει βρεθεί στο μέτρο των γνώσεων που υπάρχουν μέχρι τώρα περί ανοσίας και εμβολιασμών, ότι ακόμη και οι νοσίσαντες ή έχοντες αντισόμετα ισχυροποιούν ακόμα περισσότερο το ανωσιακό τους προφύλλας, όσον αφορά τον κορωνοϊό, εάν επανεμβολιαστούν έπειτα από ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Φυσικά, ένας που νόσησε πολύ πρόσφατα, είναι πάρα πολύ γνωστό σε αυτόν ότι έχει νοσίσει, άρα είναι τους επόμενους λίγους μήνες που θα πρέπει να κάνει μία δόση, όχι αμέσως. Κάποιος που δεν έχει νοσίσει, άρα δεν το γνωρίζει, δεν έχει και νόημα να ελέγξει τα αντισόματα του, διότι κατά πάσα, πάσα, πάσα πιθανότητα δεν έχει. Ή δε μή, δεν θα ήταν ασυμπτωματικός ήδη από την αρχή. Ναι. Δεν θυμάμαι το δεύτερο σκέλος... Δεύτερο είναι μετά το εμβόλιο, υπάρχει... Νομίζω το απαντήσατε, νομίζω είναι ακριβώς αυτό το πράγμα που είπατε. Κύριε Γιάνγκου, ευχαριστούμε κύριε Αξιδάρη. Κύριε Γιάνγκου. Ναι, να συμπληρώσω στα αυτά που απόλυτα ορθά είπε η κυρία Αξιδάρη. Είναι ότι μετά την ανοσοποίηση πολλά αντισόματα που παράγονται χρησιμοποιούνται ούτως ώστε να εξαφανίσουν το αντιγόνο, είτε το εμβόλιο, είτε το παθογόνο το οποίο ήταν στον οργανισμό. Οπότε είναι πολύ φυσικό ο τίτλος των αντισομάτων στην πρωτογενία απόκριση όταν εκτεθούμε για πρώτη φορά τα αντισόματα αυτά να μειωθούν. Από εκεί και πέρα, το είπε και ο κύριος Τσομάς, σημασία έχει να δημιουργούμε κύτταρα μνήμης. Τα οποία στη συνέχεια αυτά τα κύτταρα μνήμης είναι όταν εκτεθούμε για δεύτερη φορά ή για επόμενη φορά στον ίδιο παράγοντα να διαγερθούν άμεσα και να εξοδετερώσουν το αντιγόνο. Ένα σημαντικό που θέλω να το επαναλάβω, ειδικά για τις υγικές λοιμώξεις, είναι ότι ο κυριότερος ή ο κυρίαρχος μηχανισμός είναι η δημιουργία των κυθαρωτοξικών νευφοκυτάρων. Τα αντισόματα έρχονται νησιτικά σε αυτό και απλά τα αντισόματα είναι ο μόνος δείχτης. Δεν είναι εύκολο να ανοιχνεύσουν τα κυθαρωτοξικά νευφοκύταρα. Είναι όμως δείχτης τα αντισόματα και καλό είναι να τα βλέπουμε. Ευχαριστούμε κύριε Λέαγο. Κύριε Ψωμά. Καταρχάς, συμπληρώνοντας τους ομιλητές, που ήδη απαντήσαν στην ερώτηση, θα ήθελα να πω μερικά πράγματα. Πρώτα πρώτα, το να κάνουμε ένα τέστατη σωμάτων και να έχουμε μία απάντηση μας προσφέρει ελάχιστοις πληροφορίες. Εάν κάποιος έχει νοσίσει λιγότερο από 14 ημέρες, θα μην βρούμε καθόλου αντισόματα. Υπάρχει περίπτωση κάποιος να έχει νοσίσει, να έχει αποδράμει νόσος πριν από ένα μήνα, πριν από δύο μήνες και να μην έχει εμφανίσει στον ορό του, να μην έχει εμφανίσει στον ορό του ποτέ αντισόματα. Δεν μας προσφέρουν πολλά πράγματα το να κάνουμε ένα τέστατη σωμάτων. Ελάχιστοις πληροφορίες και αμφιλευόμενες θα πάρουμε. Ακόμα και αν κάποιος έχει νοσίσει ή βρίσκεται υπονόσηση, το εμβόλιο είναι απολύτως ασφαλές, αλλά και όσον αφορά την ανοσιακή απάντηση κάνουμε ένα boostering. Δίνουμε μια νέα ώθηση στο να προσθέσει ανοσιακή. Γιεσπούρα, αυτό που είπε τελευταία ο κ. Ψωμάς πρέπει να μείνει στον κόσμο. Ότι δηλαδή για να κάνουμε εμβόλιο ενώ έχουμε αντισόματα, το οποίο έχει στο οφέλημα είναι να προσθεθεί άλλη ενίσχυση στον οργανισμό μας. Βλάβη δεν υπάρχει. Ως εκ τούτου είναι μια σπατάλη χωρών, πόρων και άνευσης σημασίας η διανέργεια τέστατης σωμάτων. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κ. Σβήταρα. Μια άλλη ερώτηση. Θα μου εντρέψω σε ακόμα τρεις ερωτήσεις να κάνω. Τι θα πάρουμε γιατί ο χρόνος πλησιάζει και πρέπει και 10 και 12 να σταματήσουμε. Αναφέρεται ότι οι συμπτωματικοί δεν μεταδίδουν, παρ' όλα αυτά η συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων κατηγορήθηκαν για την υπερμετάδοση, διαφορμή και το άμυσο άνοιγμα των σχολείων. Τελικά τι ισχύει... Λέψτε μου γιατί από μένα μάλλον ξεκίνησε η παρανόηση. Δεν είναι ότι δεν μεταδίδουν, είναι ότι μεταδίδουν σε πολύ μικρότερο ποσοστό από τους υπόλοιπους. Και με δεδομένο ότι οι ασυμπτωματικοί είναι ούτως ή άλλως πολλοί, αυτό το έστω και μικρό ποσοστό δημιουργεί μια πολύ μεγάλη διάδοση στην κοινότητα, στην κοινωνία. Άλλη μόνο, μακάρι να μην μεταδίδαν οι ασυμπτωματικοί, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα τώρα. Βεβαίως, βεβαίως. Άρα το άνοιγμα των σχολείων, προφανώς δεν μπορούμε να πούμε εκεί και πέρα, οψόμεθα και δεν βλέπουμε. Να προχωρήσουμε λίγο. Υπάρχει μια ερώτηση, η οποία έλεγε, αν θυμάμαι καλά, κάπου ωραία η προσπάθεια για την πληροφορία των εμπολιών, αλλά γιατί κανείς δεν μιλάει για το πώς ενισχύεται τον ισοποιητικό βουδίς, δεν μιλάει για αυτό το θέμα. Πολύ περίεργο. Δε θα ήθελα να απαντήσουμε σε αυτό. Αυτό νομίζω ότι ο κ. Ιάκου απήτησε, ο κ. Κοσμήτρος απήτησε, τα είπε με πολύ αναλυτικά κ. Σωμάς, τα είπατε εσείς. Λοιπόν, ας το δούμε λίγο και ας προσπαθήσει να το δει με άλλον τρόπο η κυρία ο οποίος ρωτά. Τώρα, μία άλλη είναι, θα ήθελα να ρωτήσω αν οι πάσχοντες από σκλήρηση καταπλάκας και οι ραμπατολογικά πάσχοντες είναι ασφαλές να εμβολιαστούν. Κύριε Άκου. Να απαντήσω. Βέβαια, και εσείς και κ. Ιαξιτάρη και ο κ. Κοσμήτρος και ο κ. Σωμάς. Γενικά όσα άτομα παίρνουν ανωσοκατασταλτικά φάρμακα, γιατί για να βρίσκονται σε μια τέτοια κατάσταση παίρνουν ανωσοκατασταλτικά φάρμακα. Δεν υπάρχει παραμικρή αμφιβολία ότι το ανωσοποιητικό τους σύστημα δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο των υπόλοιπων ανθρώπων. Παρ' όλα αυτά, ακόμα και μια μικρή απόκριση να έχουμε η ανωσοποίηση σε σχέση με το εμβόλιο, επειδή δεν υπάρχει κίνδυνος, εγώ δεν βλέπω τον λόγο, που να μην μπορούσε να γίνει να εμβολιαστούν και αυτά τα άτομα, φυσικά, πάντοτε μετά τη γνώμη του προσωπικού γιατρού τους. Κύριε Εξιδάρη. Έχω την εντύπωση ότι η ερώτηση έχει άλλο στόχο, όχι την ανωσοκαταστολή τόσο, όσο το γεγονός της ύπαρξης ενός χρόνιοκφυλιστικού νευρολογικού νοσήματος. Εντεχομένως, να πηγάζει από το γεγονός ότι αντενδείκνει σε πολλούς τέτοιους ασθενείς το αντικρυπικό εμβόλιο ή και κάποια άλλα εμβόλια. Μέχρι στιγμής, από όσο γνωρίζω, δεν έχει υπάρξει τέτοιου είδους απαγόρευση για τους ασθενείς με νευρολογική φύσος νοσήματα. Δεν ξέρω αν καλύτερα θα μπορούσε να τοποθετηθεί ο κ. Ψωμάσπανος αυτός σαν κλινικός γιατρός. Κύριε Ψωμά. Θα έλεγα ότι με έχει καλύψει ο κ. Καθηγητήση ο κ. Κιάνγκου. Πολύ σωστά εξήγησε τον άνθρωπος ότι το μόνο πρόβλημα που υπάρχει στους ανωσοκατασταλμένους είναι ότι δεν θα υπάρξει ανάλογη απάντηση του οργανισμού, αφού η άμυνα έχει πρόβλημα. Δηλαδή όσον αφορά την αποτελεσματικότητα τί έρχεται θέμα, όχι όσον αφορά την ασφάλεια. Στο θέμα της ασφάλειας θα πρέπει να εξηγήσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί που παίρνουν ανωσοκατασταλτικές θεραπείες πάσχουν από χρόνια νοσήματα όπως οι άνθρωποι που πάσχουν από ρευματικά χρόνια νοσήματα ανήκουν στις εσπαθείς ομάδας. Ανήκουν δηλαδή στις ομάδες πληθυσμού που ο κίνδυνος όταν προσδηθούν από τον ιό να κάνουν μια σοβαρότερη νόσηση είναι μεγαλύτερος. Άρα πρέπει να προστατευτούν. Και εγώ να συμβιρώσω κύριε Σκούρα ότι έχω υπόψιμου τις οδηγίες και της Αμερικανικής Ρευματολογικής Εταιρείας και της αντίστοιχης της Ελληνικής λόγω της Ζύγου Ρευματολόγου που επιτρέπεται ξαφώς ο εμβολιασμός εναντίον του κορωνοϊού. Χωρίς κανένα πρόβλημα στις ρευματικές παθήσεις. Μάλιστα. Και μια τελευταία ερώτηση. Ζητώ συγνώμη πραγματικά από τους πολυπληθείς τηλεθερατές μας αλλά ο χρόνος έχει επήγει πάρα πολύ. Μια τελευταία ερώτηση. Όσοι μολύστηκαν νόσησαν ή πια ή βαρύτερα εμβολιάζονται? Κύριε Κωνητώ. Βασικά απαντήθηκε η ερώτηση. Δεν το συζητώ αυτό το πράγμα. Παραλαμβάνουμε και πάλι όσοι έχουν τη σώματα, έχουν νόσησαν πρόσφατα δεν υπάρχει κανένα νόημα να εμβολιαστούν. Έχουν επαρκεί ανοσία. Αν έχει πάρει αρκετό διάστημα βεβαίως πρέπει να το κοιτάξουμε. Επίσης είπαμε και προηγουμένως κάποια στιγμή ότι το να κάνεις εμβόλιο ενώ έχεις νοσήσει πριν από κάποιο διάστημα προσθέτει δεν αφαιρεί. Δεν είναι βλαβερό. Θεωρώ ότι είναι πολλαπλά απαντηθή. Ευχαριστώ. Κυρία Ξιντάριν. Συμφωνώ ότι έχει απαντηθεί και έχει σχολιαστεί κιόλας και όχι μόνο μία φορά. Λειτουργεί σαν αναμνιστική δόση πλέον ο εμβολιασμός σε έναν ήδη νοσήσαντα. Κυρία Γιάννκου και κύριε Ψωμά νομίζω ότι καλυφθήκαμε έτσι. Ναι, να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ πραγματικά δηλαδή γιατί αυτή την υπέροχη κουβέντα, αυτή την υπέροχη… Αργήσαμε λίγο αλλά νομίζω ότι άξιζε τον κόπο. Πιάσαμε δύο ώρες και 11 στο 12 το λεπτό. Άρα κάναμε μια πολύ έτσι και πιστεύω εμπεριστατωμένη παρουσίαση το τι ακριβώς συμβαίνει. Και θα θέλα να πω ότι η εμπιστοσύνη πλέον στους επιστήμονες είναι πάρα πολύ σοβαρή και πρέπει να εμπιστευόμαστε τους επιστήμονες γιατί ορίστε ποια είναι η γνώση και πώς παράγεται η γνώση. Η γνώση παράγεται μέσα και μέσα από τεράστια κούραση, μέσα από σπιρτάδας στην αντίληψη και όχι έχω την άποψη και έχω την άποψη. Κύριε Σκούρα, επιτρέψτε μου να πω κάτι. Θέλω να ευχαριστήσουμε προς όλους τους συμμετεχόντων, εσάς προσωπικά αλλά και το Δήμο Παλαμαριάς, γιατί δίνει ένα βήμα στους δημότες τους να ενημερωθούν επιστημονικά και τεκμηριωμένα. Το μεγάλο πρόβλημα στην εποχή μας είναι η παραπληροφόρηση, η παραπληροφορολογία. Η ευκολία της διακίνησης συντήσεων ή θέσεων έχει επιτρέψει στον ΓΑΣ ένα αντιχάρπαστο να εμφανίζεται ως ειδικόνα και αυτόματα δημιουργείται μια μεγάλη επικίνδυνότητα η οποία επηρεάζει κάποιους ευάλωτους ανθρώπους. Αυτές οι τεκμηριωμένες και υπεύθυνες συζητήσεις, ενημερωτικές, όσο το δυνατόν πιο εκλαγγευμένες είναι πραγματικά ωφέλιμες. Για αυτό εκφράζουμε ευχαριστίες στο Δήμο Καλαμαριάς και σε εσάς, φυσικά, και σε όλους τους συνελεστές αυτές τις προσπάθειες. Καλή χρονιά σε όλους. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Κοσμή, τώρα να είστε καλά. Τι καλύτερο από μία τέτα από τένα τέτοιο έπαινο. Και εγώ να ευχαριστήσω θερμά, να ευχαριστήσω θερμά όλους τους συναργάτες, όλα τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής, να ευχαριστήσω θερμά τον κύριο Γεωργιάννη και τους ανθρώπους που κάθονται μέχρι αυτή την ώρα και μας δίνουν το χώρο για να μπορέσουμε να μιλήσουμε. Επίσης θα ήθελα να πω ότι συνεχίζεται το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και θα συνεχίσουμε με θέματα τα οποία είναι της καθημερινότητας και με θέματα τα οποία είναι επίγοντα, αλλά βέβαια δεν θα ξεχάσουμε ότι το έτος αυτό είναι και 200 χρόνια από την απελευθέρωση από το 21 και εκεί θα κάνουμε όσο δε θα δω περισσότερες υπηρεσίες. Να ξέρουν οι δημότητες ότι υπάρχουν και ο κόσμος ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι νοιάζονται αυτοί οι άνθρωποι είναι δίπλα και οτιδήποτε χρειαστεί εδώ είμαστε. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ όλους, να είστε καλά, καλή χρονιά να έχουμε και ό,τι καλύτερο και ό,τι καλύτερο και ό,τι καλύτερο. Να είστε γερή. Μη σε ευχαριστούμε πολύ, καλή χρονιά. Καλή επιτυχία στα επόμενα. Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Αξιδάρη, τι να λυπούμε. Καλό βράδυ και καλή χρονιά. Καλό βράδυ. |
