Μονή Οσίου Λουκά & UNESCO /

: Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Πα...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Γλώσσα:el
Είδος:Ακαδημαϊκές/Επιστημονικές εκδηλώσεις
Συλλογή: /
Ημερομηνία έκδοσης: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ 2014
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://www.youtube.com/watch?v=nwqMHibpS5Q&list=PL4ir5o_3uDPuX0OF4vvqHltMtBFPlhaRh
Απομαγνητοφώνηση
: Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Παρακαλώ, παιδιά μου, ευχαριστούμε. Ελπίζω να σας κατησίχασα, δεν θα σας κουράσω που το ξαναείπα. Είναι ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Πολλοί από εμάς, νομίζουμε ειδικά στον ομοσοτήμα, ότι είμαστε εξυκλωμένοι. Αν δεν έχουμε ιστορικά κενά και δεν είμαστε μιλημένοι, δεν μελετάμε επίσης την αμμυμία, νομίζω ότι η εξυκλήωση είναι μικρή. Πρέπει κανείς να έχει επαφή με τα ζωντανεία για να μπορεί να μιλήσει και μπορεί να απολαύσει το κενείο, όπως πραγματικά πρέπει. Τίποτα απολαυστά δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε όσο εσάς. Από μητρός, είχε μια έντονη κλήση στην αισθητική ζωή. Ήταν πίθο εις το πιστό, ήταν φιλάντροκος, έστεχνος, καλός, έκανε πολύ καλές πράξεις. Αυτό που λέμε βοηθούσε τους αδύνατους, ήταν εργατικός. Γενικά, είχε μια ζωή γεμάτη αρετή. Όταν βλέπουμε αυτή τη φύκογραφία, αναδοχείτε γιατί μιλάμε ότι ο Σουλκάαιμος είναι άνθρωπος του Κάρφου. Ο Άγιος ήταν ασυστητής, ενώ στην αρχή ο ασυντισμός ήταν κάτι εκτός εκκλησίας, έγινε πήρτες στο τάστο κόντρο της εκκλησίας και αναρμορίστηκε ειρικά ο Σουλκάαιμος και ειρικά ο Σουλκάαιμος. Είχε βοήθηση χωρίς τίποτα στο χώρο του αστυντισμού και σαν είναι ένας ισχυρός παράδειγμα της προσπάθειας που έπρεπε να δημιουργήσει και να εξηγώσει τους βοήθειες για οπλισσιακή ειλίσθηση και δημοθονομωσία. Βοήθησε πάρα πολύ η λατρεία και η αγάπη του και βοήθηκε πάρα πολύ το λαστριακό συγκρότημα αυτό και από αυτή τη λατρεότητα που έχει. Ασκήτεψε στην αρχή, πήρε 14 χρονών, αφού έκανε μια προσπάθεια να πάει στην Αρθήνα και το έκανε, αλλά το παράδειγμα του τέλος το ξανάγισε πίσω. Το πρώτο μέρος που πήρε να ασκητέξει είναι η Μάκη ή η Ιωαννίτζη. Να πούμε βέβαιο ότι έχει γεννηθεί στους αρχαίους διευθούς από δύο μονείς που εικαταλούθησαν του Λέγινα, του Στέφανου και του Μιχλουσίνη. Στο χώρο του αρχαίου του Ιωαννίτζου υπήρχε ένα μικρό χωριό, το Καστόριο. Εκεί γεννηθεί ο Ζωτουγκάρ. Πήγε λοιπόν να καταστράβει τον στο όρος Ιωαννίτζη και μεταφύγει σε ένα φιλίπτι με μοναχό στο Ζεμενό. Εμείνει εκεί και το Λιμπιάτσι για 10 έτη. Ξανά γίνεσαι πίσω στο Μοδιαμίτσι. Μετά πήγες στο μετόχηδό Καλάμιον, στη σημερινή Ζάρτσα, έμεινε για 3 έτη. Μετά στιγμής στο Άμπελο. Έφυγε, θα μου πείτε γιατί έφυγε. Υπήρχαν πάρα πολλές απειλές εκείνη την περίοδο από Τούρκους, από Σαρακινούς. Γι' αυτό και γι' αυτήν την περίοδο που περήφυγε η περιοχή έτσι και όσοι ουσιακάς, όσοι φυγάστη κάποιες φορές, ενώ ήθελαν να ησυχάσουν, έφυγαν πάρα πολλές απειλές και ειλικά ενοχίζεις σε μια πολύ τεράχωρη περίοδο, που ξεκίνησε από την Παρτορία. Ένταξε, ανάμεσα του 1896-1983, περίπου 56 χρόνια, 7 μήνες και 8 ημέρες. Τι σημαίνει ασκητισμός και μαγικός διοίκης που έχει ξεκινήσει από κάποιες προσωπικότητες, κάποιους ανθρώπους, μια συγκεκριμένη πνευματική δράση. Θα κοιτάω πιο πριν αυτονομικά, ο μεγάος αζόμιος αναφέρον, μακάριστος βιβλίτρος, ο παχόμιος. Ήταν μία αντίδραση, αλλά και μία στάση απέναντι στη μυστική συγκλήχης, αλλά και στάση απέναντι στο ποιάει η ποιητικό συγκυλό του πίστη μου απέναντι στο Θεό. Αν αυτές οι δύο δύο μου λατρεύονταν, θα ήθαν με έναν είδωλο. Είναι μακρά ιστορία με την ιδιολατρία και στη Λαχαιελλάδα και με την Κόσμο, και υπήρχε μία τάση να λατρεύονται οι εικόνες ως είδωλα. Αυτό οι πατέρες της εκκλησίας και οι αυτοκράτορες σημαντικά τους θεώρησαν ως απειλή και για το έφημος αλλά και για το πως το δόγμα θα έπρεπε να παρουσιάζεται και να εκφράζεται. Γι' αυτό και προσπάθησαν, κυρίως οι αυτοκρατορικοί αυλήθητοι στα Τινούπολη, να μειώσει αυτή τη λατρεία, όσο γίνεται να σταματήσει αυτή την τάση. Ειδικά για το θέμα της Ελλάδος έπρεπε να είναι αμύληπτη. Γι' αυτό και ήταν πολλές καταστροφές, γιατί ειδικά εμείς εδώ προσπαθήσαμε και... εμείς εδώ ειδικά στο θέμα της Ελλάδος που προχωρέσε από τη ΣΥΒΑ ένα κομμάτι ανήκει η ιδιωτία, προσπαθήσαμε και φτιάξαμε στρατό και μπήκαμε και στη Κωνσταντινούπολη και ειδικά μας απέτρεψαν και υπήρχε μεγάλη έθρα και προσπάθεια από την αυτοκρατορική αυλή τότε στη Κωνσταντινούπολη να δείξει την ιδιωτία ότι θα πρέπει να υποκύψει στους δικούς της νόμους και θα πρέπει να μην είναι υπάρχουσα εις ειδικά. Γι' αυτό και η ύβεση ενός μοναστεριακούς ενδροτιμασμός σαν αυτό το ΣΥΒΑ με το που τα πιστεύω και... και τη φιλοσοφία της αυτοκρατορικής αυλής μετά την υποκόπτωση της κομματικίας, είναι πολύ δύσκολο δέμα, ήταν ένα, όχι απλά ένα παράδειγμα και μια έκφραση φρυάντου, αλλά ήταν και ένα... είχε υψηλό διδακτικό χαρακτήρα. Επιπράτσαν οι εικονολάδες. Αυτή είναι η λόγη, η πιο κυρή, γιατί υπάρχουν πολλές παραδόσεις και πώς βρίσκονται οι λόγοι. Και όπως σας είπα πριν του πρόλογου, πιστεύω ότι λίγο σας έδωσα το νόημα πίσω από την ίδρυση της Μουμής με τόση λαμπλότητα, όσο ιστορικά σε επιλέξει και. Ήταν ένας ισχυρός παράδειγος, γιατί ήταν ένας παράδειγος που... ένα πρόσωπο, μια προσωπικότητα, που με τη δράση του, τη θεραπευτική του ικανότητα, την προφητική του ικανότητα, γιατί είχε προφητεύσει, μιλήσει για τη μάχη της Κρήτης, την οποία θα έπαιρναν, θα το ελευθέρωναν, επιτέλους, η Λιζαντινή. Είχε μιλήσει ότι θα ανατοδηχεί, ότι θα πεθάνει. Είχε μιλήσει, επίσης, για κάποια άλλα θέματα που ήταν πολύ σημαντικά. Δεν θα το καταφέρω. Ήταν ένας ισχυός παράδειγος και έπρεπε να στηθεί ένας πρότυμα, δηλαδή αυτό μπορούσα να πω, αντάξιο της φίλης και της λατρείας του πιστόν, να παίρνεται στον Ως Ιουκά. Δεν χτίστηκε, όμως, απλά... Δεν χτίστηκε έτσι απλά, κάνοντας εκκλησία και διδάξει. Ο Ως Ιουκάς από την αρχή διάθεσε σε αυτό το σημείο με τους μαθητές του, πρώτον για να με σηκάσει, αλλά δεύτερον γιατί δεν είναι και πολύ προσβάσιμο. Με τις επαφές που είχε με τους στρατηγούς του θέματος Ελλάδας, που τον βοήθησαν για την ανέγευση αρχικά του πρώτου ναού, της Αϊδίας Βαρβάρας που είχε συνεχίσει εκεί, η γνώμη και η σκέψη όλων ήταν πως να γίνει σαν μια άτοπη καστοπολιτεία. Και βλέπουμε εδώ στους τρεις αγγικούς πύργους που πολύ αγνωώνουν την πάθμιση του δοναστήριου και βέβαια και το απόκλειμμα της πλαγιάς του καρφουλικής στα αριθικά του Ελικόνα. Ο χώρος αυτός συνδυάζει και τα δύο κοινή λατρεία και κοινόβιον. Δύο λιών και ξανά, ένα κέντρο για την αναζωοποίηση της ουσοδοξίας, οι κανονικοί περάσουν μια μεγάλη περιπέτεια ιδιωτικά με την ομορμαχία, αλλά και ένας μαγνίκης για τους Βαρβάρους και όλους τους αλλώφους, τους αλλοεθνείς που είχαν έρθει στον ελληνικό χώρο, με την άδεια της Πυσταντινούπολης για να κατηγήσουν, αφού πραγματικά είχαν γίνει μεγάλες καταστροφές κατά περιοχή της οικονομαχίας, το έσυπα πριν, του νεφέρον δύο σχολείων δυο δυο. Άμινα, Ψάκη και Αυθονομία είναι οι τρεις κύριοι της δημιουργίας της, του κραύου, του πολιτικού εστώ, αλλά και της θεοσοφίας πίσω από την ίδια στιγμή. Όπως είπαμε, θα με βιώσει ο Σουσμουκάς, το 953. Δύο χρόνια μετά γράφτηκε ο Βιουστό απέναν έναν αγνόνικο μοναφό, που μάλλον δεν είχε ζήσει κοντά του, αλλά εξιστόρησε τη ζωή του. Πάρα πολύ ανθρώπιζε αμφίβια μετά το σανατό του. Και το 955, για πρώτη φορά, η μοναχή που ήταν δίπλα του, αλλά και αυτή που υπήρχαν και εστήριζαν του μοναστήρι, γιόρτασαν τη κίνηση του οσίου, το 955. Εβήλει ένα σκίτζο απ' έναν Ρώσο μοναχό και θεοσοφικοί, ο Συντρέφτης Αλληπίδης, ο Δήκνης, για τη σύγκρα περίπου αγμής του μοναστήριου, πώς το μοναστήρι είχε με τους τρεις φίλους του πράγματο χώρο, του καθενικού κυβρύπτου στο ευώγιο, του Ναού της Παναγίας, και την τράπεζα της Διατόριας Βουλής, και τις δύο φίλες, αυτή είναι η παλαιά φιλή, η μοναχητική, και η νέα φιλή, η μοναχητική. Η κουπλουστασία των μημείων, λόγω ότι είχε τεράστια χειλωρή ο Συζουγκάρφ, έπρεπε με τα συμβείλια αυτά από τα Έλληνα από το Πατριάκι, που μιλούσαν στις αρχές, στις κατοικές, αλλά και όποιον άλλον απειλούσε το ποναστήρι, να τους προειδοποιήσει ότι προστατέρεται, υπάρχει το αφορολόγιο του μοναστικίου, πρέπει να διατηρεί την αστυνομία του, την αυτάγειά του, και υπήρχαν πάρα πολλά συγγείλια πατριακών, που πρέπει να προστατεύουν το ποναστήρι αυτό. Δεν διάλεξα τυχαία συγγείλια, πάνω πάρα πολύ. Διάλεξα τον Μιγουρίο του Πέντου, δεν θα μιλήσω πολύ γι' αυτόν, αλλά θεσκαλώ, άν και πριν το χρόνο, να τον μιγουλάγεται, να μάθω γι' αυτόν. Είναι ο Πατριάκης που βοήθησε το 1821 να οφρανοφεί η Επανάσταση όσο μόνο στυλούμενοι, αλλά και όλη την Ελλάδα, ιστορικό πρόσωπο, το μνημείο που σημαίνει σήμερα με το ναό της Παναγίας, το ναό που είναι αφιερωμένο στην κίνηση της Τελτόκου και το ναό που είναι αφιερωμένο στην κίνηση του Συνδουκά. Λίγο πράγματα για τη Μηνέσκο. Η Μηνέσκο είναι ένας εξειδικευμένος ορμανισμός του Ιερ. Με τον όρο μνημείο παγκόσμινες πολιτικής προνομιάς, δημιουργείται μια λεπιστή σέση ή τόπος που τάχτηκε και είναι αποδεχτός στο κατάλογο του μνημείου που δημιουργείται, δημιουργείται το παγκόσμινες πολιτικής προνομιάς του Μενέσκο. Πρέπει, δηλαδή, να κάνουμε έκτιση για να συνδεδευτεί ένα μνημείο στο κατάλογο. Η έκτιση πρέπει να είναι αρκετά δυστατωμένη, γίνει πάρα πολύ έκριση για να μπει τεχνικά στην διαδικασία να γίνει συνεδρίαση και να αποφασιστεί αν είναι μνημείο στο κατάλογο αυτό. Αυτό σημαίνει, ουσιαστικά, δύο πράγματα, κύριος και κύριε κύριε, είναι πάρα πολύ σημαντικά. Όλοι οι παγκόσμοι του Νόκοστα γνωρίζει αυτό το μνημείο. Πανεπιστημακά εδρύματα, ορειοτουριστική οδηγή αναφέρεται παντού και πάντα, εφόσον ισχύουν όλα αυτά που οι χώρες αυτές έχουν υπογράψει. Όλα είσαι δεκαετσέντε δεκαετσέντε χρόνια πριν χωρίς δεκαετσέντε δεκαετσέντε δεκαετσέντε. Για να γραφτεί ένα μνημείο σε αυτό το κατάλογο πρέπει να υπογραφεί κάποια κριτήρια και πολιτιστικά αλλά και φυσικά. Το μνημείο του ισχυλικά ικανοποιεί τουλάχιστον αυτά δύο. Πρέπει να υπογραφεί ένα δεκαετσέντε δεκαετσέντε χρόνια. Να αποτελεί δηλαδή με το ισχύστημα του ανθρώπου μνημειουργικής διάνοιας και να αποτελεί σημαντικό παράδειγμα το κτήριο ερκετονικού ιτεχνολογικού συμόλου το οποίο αποπονεί σημαντικές φάσεις στις ανθρώπινες ιστορίες. Αυτό είναι και το θέμα μας και αυτό που αναπτύξω με τα μυλόδο του κτήριου δείχνω γιατί πραγματικά είναι ένα ισχύστημα του ανθρώπου μνημειουργικής διάνοιας αλλά και το σχετιμένο περίοδο που εκφράζει το μνημείο αυτό. Τα φυσικά κρτήρια είναι αυτά εδώ, που βοηθούν άλλα πληρία. Αυθεντικότητα και ακερότητα επίσης είναι δύο πολύ σημαντικά στοιχεία. Γίνεται αναφορά και υπάρχει και έλεγγος. Υπεύθυνοι για το μνημείο είναι το Υπουργείο Πολιτισμού. Να πούμε από το 1950 ότι είναι αρχαιολογικός πόρτος, το οποίο οι Ελληνικοί δεν το γνωρίζουν, όπως είναι ελληνικοί χώροι. Απλώς, το 1948 είναι το ισχυστικό μνημείο που βρίσκεται στην λειτουργία. Αλλά είναι ένας αρχιολογικός χώρος και η δυστασία του και τον έννοχο, την παρουσία της συμβουλίας και την αρχιολογικοί στους μνημείες. Έχει πολλούς πολιτισμούς και αυτό κάνει τον έννοχο. Μπορεί να είναι εξαρτή συνήθως, επειδή στο Ελληνικό Ελλάδο είναι εξαρτές, ρώτησα και μου είπαν ότι ακόμα και μέσα στα 6 χρόνια μπορούν να ζητήσουν να γίνει ένας προηγουργικός αρχιολογικός πόρτος. Στην Ελλάδα έχουμε, τουλάχιστον, με καρδιά την Ελλάδα, όπως θα βλέπετε, τα 15 μεγάλα πληγήρια και φυσικά έχουμε τα ένα. Και τα δύο, τα μετέοδο και τον Αγιώστο, εγκληφικά και φυσικά. Όλοι γνωρίζουμε τα μετέοδο και το Ιόρος, το οποίο είναι πραγματικά το φυσικό πλούτο και μπορούν να χαμηλήσουν τα φυσικά πληγήρια. Στην ίδια χρονική τελετή και η Μονίδας Ιουκά, όχι τυχαία, μπήκε και η Νέα Μονίδας Ιουκά και η Μονίδα Ιουκά. Το 1990. Όπως σας είπα, το 72 άρχισα όλη αυτή την προσπάθεια, αλλά θα έλεγα ότι αρκετά νωρίς μπήκε η Μονίδας Ιουκά. Το πρώτο που πήγε ήταν ο Σεσουικούρα από ένας διβάσης που όλοι να μην το ξέρουν. Είναι ένας ναός που βρίσκεται σε αρκετά ευαίσθητη θέση, που σημαίνει την αυσίωση του διοικητή του, όπως κάποτε να είναι, γι' αυτό και είχε ισοποιήσει το πρώτο. Αυτοιλικό στόχο των δεφόν, που είναι το Λεκοδάμα. Τα υπόλοιπα πολύ γνωστά στη σαχνινία. Ένα πανόραμα από όλα αυτά. Προηγήνα, Εγγύλιο Στασαμίτη, Πυρόβληκος, Ομικυπόληκος. Υπέροχο. Και την ίδια χρονιά του χρονιάμου σαν Εγγύλιο Στασαμίτη, θα μιλήσω για δύο βιβλία. Το ένα είναι η Αγία Σοφία του Κιέρω, που είναι στην ίδια του Πολιτικού Συνουκά. Δεν μπορώ να μιλήσω και αυτό, αλλά λόγω της Ρουσίας, η Ναοκομία του θεράθηκε στη Ρουσική Ναοκομία. Και βέβαια ο Άγιος Βασίλης του Κόπτου Μηλατία, του 10ου αιώνα. Το 10ο αιώνα, η Λεσσοφία του Κιέρω, και η Λεσσοφία του Κιέρω. Πάμε τώρα ξανά στο 1990. Τα κριφήρια είναι το ένα και το τέσσερα, ίδια την Πολιτική Συρά. Και το τέσσερα θα μπορούμε να μιλήσουμε για την περίοδο την οποία εκφράζουμε. Είναι η δεύτερη περίοδος αυτής της Ευρωβουλείας Τέκνης. Τότε, χάρη στους Μακεδόνες, λόγω της καταγωγής αυτοκράτορες, τη δυναστία του Μακεδόνου, πέρασε σε μια φάση που έκανε ένα συγκρότηση μετά την Οικονομαχία και παλιώθηκε και το οικογραφικό σύνθμα για τους ναούς που αποτελούσαν ουσιαστικά το σχολείο για όλους τους ανθρώπους. Δεν είχαν διβλία, δεν είχαν υπογραφία. Οι άνθρωποι μαζεύονταν στις εκκλησίες και μέσα από τις εικόνες που είχαν ειλικοί σχολογράφτες, έπρεπε να ελβακτούσαν. Μέσα από τις εικόνες που είχαν ειλικοί σχολογράφτες έπρεπε να ελβακτούν και το δόγμα αλλά και να εκφραστούν και οι αξίες της αυτοκρατορίας. Ο χριστιανισμός της Ελληνικής Τέχνης είναι η πυγέννη της Ελληνικής Τέχνης. Είναι μια τέχνη στρατουργημένη που δεν έχει νόημα από την ελατρία του Θεού και το δόγμα της χριστιανικής εκκλησίας Η σχολή της Κοσταδημούπολης έχει αρχίσει από την οικογένειά της Ιανού. Τότε οι τεχνίτες είναι μεσαίωνας, δεν ήταν οπουδήποτε. Ήταν πάντα κοντά στους σχολικούς και στους μεκίνες, στους αυτοκράτορες. Δίπλα λοιπόν είναι ο αυτοκράτορας της Κοσταδημούπολης, την πόλη του αυτοκράτορα, είχε και τους καλύτερους τεχνίτες που εμπνεούνταν, δημιουργούσαν νέα κατατεχνικά ρέγματα και βέβαια είχαν τη γνώση. Η γνώση δεν μεταφέρονταν μέσα από σχολές και ακαδημίες. Ήταν στενά αδεμμένη μέσα από τις τεχνίες και ένα μνημείο αυτής της λαμπρότητας και της τέχνης, της εχειμονίδου, της νοικά, δεν μπορεί να είναι, αφού εκφράζει αυτήν την εποχή, και ουσιαθμιά λιμιουργία αυθεντική αυτής της σχολής. Θα σας πω αν έχετε κάτι σημαίνει με αυτό. Πρις περιγραμμής, η πρώτη περίοδος είναι και η πιο λαμπρή περίοδος ίσως, για αυτό το λέει και η δεύτερη περίοδος, που προσπαθεί ουσιαστικά να αναβιώσει και να δώσει την παλιά έλλη. Πραγματικά, στα χώρια του Ιστιμιανού, έγιναν τα πιο σημαντικά της αδερφής λιμιουργίας. Πέρα από την Αγία Σοφία, δεν ξανά έγινε ποτέ ξανά ένα μνημείο. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι' αυτό, αλλά κυρίως διότι όλα έχουν και το τέλμα τους. Η σκέψη θεολογική είχε φτάσει σε ένα σημείο που ήτανε αυτή που έπρεπε να είναι στα πλαίσια του χριστιανισμού. Το δόγμα είχε πει σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και όλα αυτά τα μνημεία, τα Βυζαντινά, ακουνεθούν το δόγμα και έχουν στη φιλοσυφία τους την σκέψη αυτή. Δεν είναι προϊόν ενός καλλιτέχνη που μιλάγουν, να έχουν ελευθερία. Είναι συγκεκριμένα και στρατευμένα να μιλήσουν και να διδάξουν το δόγμα του χριστιανικού. Συμβλέπουμε τις κατόψεις και των τριών αυτών που είναι σημαντικών μνημείων. Βλέπουμε τις διαφορές και οι οδιαότητες. Λίγο στοιχείο, ο αρχιτέκτονας ήταν λίγο πιο δηματικός, άλεξη λίγο είναι βέβαια και λίγο πιο απλώς ορταγωνικός. Και πάμε εδώ που λίγο θα σταθώ, γιατί εδώ εσείς είναι πολύ δουλευσία. Να σας πω σημαντικά τι από την μνημενή είναι η κάτωση της σημανικής μνημενής. Όπως σας είπα είναι μία ποτήρια από πυρία του κάθε έναν με την οποία έχει σημασία η κυριαρχία. Εγώ θα εστιάσω ενδιαφέρον μου σ'αυτά που είναι επισκέψιμα και τα πιο σημαντικά. Οι ναίοι υπάρχουν στον αρτικό σημείο που δεν το έχετε διπλήθει, αλλά είναι τέσσερις. Ένας είναι ο νός της Παναγίας, η Κατουόνα. Δεύτερος είναι ο καθεντικός μνημενής, το Σιουρικά. Τρίτος ναός, η Κρύπτη, που λέγεται ότι είναι και ο πρώτος ναός, ο ναός της Αγίας Βαγβάρας. Λέγεται. Η εποχατές διάκοψη λέγεται ότι είναι αυτή. Πολλοί μελετητέρες, όπως σας είπα, πάνε πολύ αδειλωγόμενα, έχουν διαφορετική γνώμη. Εγώ θα σας την αναφέρω και προχωράω και στον νούμερο 4, που είναι του ιδιατόρα, αλλά δεν είναι ναός. Είπαμε ένα, δύο, τρεις, και ο τέταρτος είναι ο Σεβόλος. Ο πέντος, λοιπόν, είναι ένας ορταγωνικός ναός, τον ίδιο ρυθμό, δηλαδή που λέγεται το Καποδικό, ο οποίος, δυστυχώς, δεν είναι επισκέψιμος. Είναι εκεί που βρίσκεται το Πορονοστάσιο. Σας δεν έχετε πάρει την τέλη δύση. Είναι του ισόλυνη δραμβουκία δεξανινή και μία κρίνη νέα που έχει κάτω. Ο πρώτος όρος του Ψήνου είναι ο Ναΐσπος αυτός, αφιερωμένος στην μεταμόφυση του Σωτήλου. Πολλά φούρια είχαν αυτήν την ναό μεταμόφυση του Σωτήλου. Είναι ένα τυπικό παράδειγμα για ένα φούριο, γιατί, όπως σας είπα, είναι ένα άτρικο κάστρο. Το Μεγαστηριακό συμπρότυμο αυτό. Και δεν είναι επισκέψιμος και γι' αυτό και δεν θα μιλήσω. Ξέρω μόνο ότι έχει κάποιες θηκογραφίες. Έχουν γραφτεί λίγο τέσσερις, κάποιες εκθέσεις. Θα σας πω και που μπορείτε να βρείτε πράγματα, θέλετε να το ψάσετε. Μακάριν τα πιστημινά εμπειρίες, γιατί από αυτή τη στιγμή δεν είναι. Τα επισκέψιμα κτίρια και σε αυτά που χρειάζονται, γιατί είναι τελευταίο, όπως σας είπα, αύριο και μεθαύριο που θα πάρουν επισκεφτή δημονή, να έχετε περισσότερες πληροφορίες και σε να βλέπετε και την επισκέψή σας. Είναι το 1, 2, 3 ή 4. Είναι τα κτίρια που θέλω να μιλήσω σήμερα και θα συνεχίσω την παρουσία σήμερα. Πάμε στον κοράδο του Πύργο, του Ναού, της Παναγίας, έτσι λέγεται. Ουσιαστικά είναι Ναός αφιερωμένος στην κίνηση της παρουσίας. Την κίνηση θεωρώ. Άρχεται το νοικός τύπο, σας είπα. Με το κόκκινο είναι η φύση οδευρά. Από πορόλυθο και τούβλο. Πληνθοπερίληστος ο τρόπος της υποβλίας, έχει σημασία όλο αυτό. Γιατί, ψευκά, αποτελεί πρότυπο και για τον ελλαδικό χώρο ήταν από τα πρώτα κτίρια που είχαν αυτό το σύστημα. Πολύ σημαντικά, ξεχνάμε, η Ελλάδα ήταν υπαρχία. Και στην υπαρχία αυτή η αυτοκρατορική αυλή μας δώρισε έναν τέτοιο μνημείο. Το οποίο μνημείο δεν απλά αποτέλεσε ένα παράδειγμα και τελείωσε. Αποτέλεσε πρότυπο για όλα τα υπόλοιπα ξένια κτίρια. Δηλαδή, είναι μεγάλη η σημασία του. Και γι' αυτό και συγκαταλέτησαν τα κοριφέβησαν για την Ελλάδα. Εντυπουσιάζει και πρέπει να το αναφέρω, είναι πλούσιο και του πρώτου μνημείου αλλά και του πλουσιότερου σε διακόσμιες αραπηκής προέλευσης. Αυτό που συχνά ονομάζουμε κουθηκή διακόσμιση. Υπάρχει το 638 του σημερινού Ιράκ. Ήταν η αρχαία πόλη των Αράβων που τελούσα. Πριν δύκα χρόνια έχει πεθάνει ο Μωάμες. Ο Μωάμες δεν έφεσε κάτι γραφτό. Προφορικά, όσοι είχε μιλήσει, είχε κάποια επαγγελία σε μαθητές. Και έγραψαν λίγοι κάποια στιγμή μετά. 632 πεθάνε ο Μωάμες. Και κάποια χρόνια μετά, οι μαθητές του έγραψαν για πρώτη φορά το Κοράνι. Στην αρχαία αυτή η γωνιώδες και το τραγουδισμένη αραπηκή γραφή. Υπήρχε και λίγοι στον κοιλί που ξέρουμε όλοι. Αλλά ήταν για καθημερινή χρήση. Η γωνιώδες και το τραγουδισμένη ήταν για πιο επίσημα έγραφα. Σε αυτή τη γραφή λοιπόν, και αυτό μιλεί αυτή η διακόσμιση, μπορείς να λέει κάτι. Κάποια στιγμή ένας αραβολόγος είπε, γιατί οι μελετητές του κοινού δεν πάνε από το ξαναγνώλημα. Δηλαδή τα στοιχεία που βρήκα μιλούν ότι δεν έχουν νόημα. Βέβαια, σίγουρα οι άραβες τεχνίδες που ήταν εκμάλευστοι και είχαν έρθει από τους φυσικούς να δουλέψουν πάνω στο μημείο αυτό, κάποιοι από αυτούς σίγουρα θα έβαλαν και ένα νόημα. Δεν έχει γραφεί κάτι για το νόημα αυτό, λένε ότι δεν έχει νόημα. Αλλά για ψευδοποιητική γραφή. Αυτή η διακόσμιση είναι μέσα στον τέμπλο, γιατί είναι έξω στο εξωτερικό τύπο. Διαφορά, αλλά είναι κυρικά και τα δύο. Θα μπούμε παρακάτω, γιατί θα μπούμε και στο εξωτερικό τύπο. Έχει ένα φωτογραφείο πολύ ωραία στο ναό. Ότι δεν έχει τυπογραφείς μόνος αυτός. Αυτό δεν ισχύει. Είχε τυπογραφείς. Αλλά, όπως σας είπα, έχει περάσει πολλές ατυχίες όλη το γραφείο από συγνώμημα και προφανώς οι τυπογραφείς αυτές έπεσαν. Ήταν εγκατελημένον κάποιες φορές. Υπήρχε κόλλογους, υπήρχαν λιστές, υπήρχαν άνθρωποι, κατακτητές που έμειναν και λίστεψαν και λάθησαν το τύλο και γυναικά εγκαταλήφθηκαν στιγμές, γι' αυτό και οι τυπογραφείς έπεσαν. Οι μόνος τυπογραφείς που υπάρχουν είναι στο ιερό. Αυτά είναι από το σημείο. Πίσω εδώ, δηλαδή. Πέντε προσωπωγραφείες, πέντε ολόσομοι διεράχειες. Οι τρεις. Ο δεύτερος και η δεύτερη. Λέγεται ότι η Μάρμ είναι του δεκατοιώνα, ενώ, βέβαια, έχει πιστεί του δέκατοιώνα. Οι δεύτεροι διεράχειες είναι αυτοί, ως πάντως. Οι διεράχειες του δέκατοιώνα. Δεν θα πω στα δύο λεγόμενα να τους ξαναλέω. Θα προσπαθώ να σταθώ όπου πιστεύω ότι είμαι ασφαλής. Υπάρχουν μελετητές που παρουσιάζουν, όπως ο Σάφιος Τίκας, η πέρτη μου ζήτηση αναστυλώς του 1953 μέχρι το 24, που παρουσιάζει το Ναό της Παναγίας σαν τον αρχικό Ναό της Αγίας Βαρβάρας, όπου σας είπα ότι πίστευε όταν ζούσε ακόμα ο Σίσουκας, αλλά δεν έχει τελειώσει. Αυτό δεν είναι η σύγκρατος συγκρουπτές. Πάλι όλα αυτά, σας το αναφέρω. Το ιστορικό και το κοινόχρονο που υπάρχει στις δυνατές θρηκοίωνες του Ναού, το οποίο είναι σύνθετος στις δυνατές θρηκοίωνες, πιθανόντα, όταν γίνουν οι μελετητές, θα μπορούσε να ανοίχει, όπως τους φωνάω, τη δύντρα στην οποία υπήρχε πριν, στο στιγμό αυτό, και να τελειώσανε. Κάτι που δεν γνωρίζω περισσότερο, είναι ότι κάποια στιγμή, πριν το 1945, ο Τούλος έπεσε. Και ξαναφτιάχτηκε τότε, αλλιώς. Αυτός ήταν ο Αρχικός Τούλος, και αυτός είναι αυτός που υπάρχει σήμερα. Δεν το λένε επίσημα, αλλά μάλλον, οι γνώσεις τους ήταν περιορισμένες τεχνικές, γιατί τούτος εδώ, Τούλος, απαιτεί λίγο παραπάνω τις δουλειές γνώσεις. Αλλά άλλες τελείωσανε στη φυσικονομία. Άλλοι είναι η εναφράδα, η θηλυκότητα που έχει αυτή η γνωσσία, με αυτό το Τούλιο, κι άλλοι αυτοί. Δεν ξέρω αν τη βλέπετε. Πάμε τώρα σε ένα σημείο, που βλέπεις εσείς, κύριε Αμβάκου, που είστε εδώ και έχετε μαζί με την παρουσίαση, δεν έχετε συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να υπάρχει, και δίνει έτσι ακόμα ένα τόνο ιστορικό και σημαντικό στην παρουσίαση και στον κοινείο, ότι νηστικά μπορεί να κρύβει. Κατά τη διάρκεια των αστυνοτικών ελασσυνών, το 1964, όπως σας είπα ο υπεύθυνος αρχιτέκτενας, αρχαιολόγος Ιουστάκης Τίτκας, ενώ πήγε να διορθώσει την ορθομαρμάρωση, ουσιαστικά μάρμαρα, τα οποία καλύπτουν τον τύχο. Σε αυτό το σημείο εκεί, είδε ότι κάτι μπορεί να υπήρχε. Του ξύλωσε, γιατί έπρεπε να του ξυλώσει, για να βάλει την κοινού για αστρός μαρμάρου, και βρήκε αυτήν την πάρα πολύ ωραία τοιχογραφία, η οποία αποκονίστηκε ο Ιησούς του Ναβί, ο οποίος ο Ιησούς του Ναβί, ως ακόμης του Μωυσή, είχε το αποπληστικό προοδόμιο να συμβουλέψει τον Μωυσή στο όλο Σινά, όπου ο Μωυσής παρέλαβε τις δέκα εντολές. Δεν υπήρχε κανένας άλλος μαζί του, ήταν ο Ιησούς του Ναβί, ο Ιησούς του Ναβί, ο οποίος και θεωρείται μαχητής της πίστης, γιατί τελειώνουσε και την εποχή. Σας είπα, ήταν αποτέλεσμα από όλους τους 300 ετών, με τη λαμπρότητά του, μια προφητεία κλουσίου για την απελευθέρωση της Κρήτης, εκεί ήταν ένα μημείο, το οποίο δόξαζε τη θεωτική νίκη των Βυζαντινών, το 961 μετά Χριστό. Χριστό έπρεπε να έχει και να εκφράζει τη στρατιωτική νίκη των Βυζαντινών, αλλά πέντε στους Άρεβες. Γιατί οι Άρεβοι στρατιοί που είχαν εγκαταλάβει την Κρήτη, και επιτέλους η αυτοκρατορία βλήτουσε από αστροφή, δεν σας είπα πριν, γιατί θέλω να είμαι γρήγορη, ήταν τόσο σημαντική αυτή η νίκη, και τόσο πλούτο πήρε η Βυζαντινή μετά την ανακατάλειψη της Κρήτης, που ενέργειες διαφόρων παρακούντων και βέβαια της εγκλησίας της εκκλησίας, 13 Δοκιδεκεμνύδιου 1886, επιτέλους ξαναήρθε, ξανά, και είναι το δοκιτυμένο εκεί που πρέπει να είναι η εκκλησία μας. Ωραία. Πάμε τώρα σε ένα θέμα, που είναι πραγματικά θέμα μεγάλο, όταν άρχισα να διαβάζω για το Μέσοδο Κάρ και πήγα και στη Βιβλιοθήκη, στην Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, το πρώτο πράγμα που άξαλα, ήταν ένα μπέρδεμα. Πώς να μιλήσετε, είναι ένα μπέρδεμα. Είναι ένα μπέρδεμα ότι κάποια σημεία, γιατί σας είπα, έχουν γίνει πολλές καταστροφές, δεν υπάρχουν επίσημα έγγραφα για την ανέργειά του κεντραού, εκτός από τους κανόνες και την ακολουθία συναρχητής του Ιεψάνου, που είναι πολύ σημαντικά, που αφήνουν τους μελετητές κάποιες φορές να αναρωτιούνται για ποιος είναι ο κτήτορας, πότε έγινε ο ναός, έγινε στις Αρχές, έγινε μετά. Η επιπραγματευτική άποψη είναι ότι λόγω του πληρών αυτών, τα εγγένεια του νέου ναού, του λαμπρού αυτού καθελθού, έγινε αυτοίς Μαΐου του 211, σχεδόν πριν από χίλια χρόνια. Και ποιος θα πραγματοποιήσει τα εγγένεια αυτά, ποιος ήταν ο ηγούμενος τότε, ήταν ο ηγούμενος Πυλόθεο. Ένα σημείο, πίσω από την Ιεψανδοτήκη, που πολύ επίσης αρνωείτε και δεν το ξέρετε, και χαίρομαι πάρα πολύ από την Ιεψανδοτήκη τώρα, είναι μια υπογραφή εδώ, που μου παρουσιάζει, να κρατάει μια υπογραφία του νεού, να τον εφεύγει και να τον δίνει στο νόσημο καρ. Το νόσημο καρ, το οποίο είναι ο ηγούμενος Πυλόθεος. Ποιος είναι η προσφορά του, του φωτογραφίου, του φωτογραφίου που είναι εκεί, τον έχουν να δημιουργήσει και σε άλλα διαφορετικά σημεία, εκεί στη γρύπη ή σε ένα άλλο σημείο. Είναι σε ένα μετάλλιστο γρύπη και σε ένα άλλο σημείο, το οποίο δημιουργηθεί, είναι ο ηγούμενος Πυλόθεος. Πολύ σημαντική αυτή η βαρύτηρηση, η οποία ίσως μας δημιουργεί στο να μάθουμε την τέταρση του συλλογικού του φωτογραφικού, αν και απλά ο ηγούμενος Πυλόθεος και ίσως κάποια άλλη ένσερμη πιστή και στρατηγική, ή άλλα σημαντικά πρόσωπα που πάνηκαν στην αυτοκρατορική αυλή ή στους κόλπους γύρω από την κεντρική ρήτηση της θέμας της Ελλάδας στην Θήβα, σήμερα δεν αρκετώ για να τέσσε λαμβρούν τη μίωση, σήμερα υπάρχει γεννόδορη επισφορά από την αυτοκρατορική αυλή. Και τώρα, ποιοι ήταν οι αυτοκράτορες, ο Ρουμανός ο Πίτα, ο Βασίλης ο Πίτας ο Γαροκτόνος και ο Σαντίνιος ο Τίταμος ο Νομάτος. Τα αφήνουμε μέχρι εδώ. Πάμε τώρα να πούμε λίγο περισσότερα για το καθηγητό, για τη θετική του όψη και για μία φρουτή παράδοση. Δεν ξέρω αν είναι σκυλή, αλλά θα την αναφέρω, είναι πάρα πολύ ενδιαφέροντα. Εκτός από τους 200 τεχνίδες που έστελαν στο κράτος, στην Κανέζη, στο Καπνικού, έστειλε και μία πολύ πινουργή, γιατί με ψυχικό τρόπο και μία σκέψη συγκεκριμένη, βρέθηκα να ρίχνεις τους πεσούς ή κάποια άλλη σημεία, που έδιναν μαζί με τον φυσικό φωτισμό, τον κουσσό φόντο, πάνω από τα ψυχοδοστάμια, μεγάλων υπρεπής και πολύχρωμη και λαμπερή, από ψυλή μέσα και έξω από το ναό. Πολύ φιλή, έτσι αναφέρει ο καλότος. Να συγκρίνουμε το γνώσσο Λουκά, ο οποίος ονομάζεται ότι είναι η Αγιά Σοφιά της Βουμήλης. Είναι την Αγιά Σοφιά. Η Αγιά Σοφιά είναι 3,5 χρονές περίπου, περίπου μεγαλύτερη από το γνώσσο Λουκά. Αυτό συγκρίνουμε με αυτόν τον βούλο εδώ, με ένα παράδομο. 1 μέτρα η αγιά σοφιά, σχεδόν 9 μέτρα, 8,98 μέτρα, είναι η Αγιά Σοφιά του γνώσσου Λουκά. Περάστιο. Και εκθύλωση δεν θα ξαναγίνει και δεν θα ξαναγίνει. Όταν ένας αυτοκράτης ήθελε, όπως ο Συνωσίου Κάνθις, με εκτισία του να βιλώνει και να βάει τη σκαντίνα της Αυθροταρκτηρικής Σχολής στην Κουρτατινούπολη, ένα χτύνο μόνο έλεγε στους μοναχούς, δεν μπορώ να σας αφήσω να κάνω, είναι η Αγιά Σοφία. Διαλέξτε όποια άλλη Εκκλησία στους πρώτους. Δεν χρειάζεται από την Αγιά Σοφία. Ωραία δύο οδοντικές πάσεις. Η πρώτη, στο δέκατο, που έγινε με τον παραγιά στους δέκατοι ώρες, στο δωδέκατοι ώρες λέγεται ότι μάλλον προσθέθηκε και ένας ακόμα Νάζικας, ο οποίος είναι χαρακτηριστικό πάλι σημείο της Σχολής στην Κουρτατινούπολη. Και η Αγιά Σοφία έχει εξωνάκτηκα. Συγνώμη όλες οι εκκληστήσεις της Κουρτατινούπολη, γιατί όπως αυτός έχει εξωνάκτηκα. Υπήρχε λοιπόν, μάλλον κατά του 19ου αιώνα, προσθέθηκε αφού έγινε το προηγούμενο κτιριακό σπουράχμα του Αγίου, και εξωνάκτηκα. Με πολλές κλίσεις, ανοιχτός, δεν έδειξαν και ήταν ανοιχτός σε κάποια σημεία πιο κουλιά. Ήταν πιο μισθός. Εδώ φαίνεται ότι είχε ακριβώς την ίδια τυπολογία με το υπόλοιπο κομμάτι του Κωρτατινικού. Δεν συμπειρίθηκε καλά. Συμπειρίθηκαν πολλά κομμάτια εφημείς. Κι εγκατές κάποιος περίοδος, όπως ήδη το 19ο αιώνα, και πριν το ξαναδιόρτιωσαν και τέλος τον κατεδάφησαν και έφτιαξαν τον δεύτερο και τον τρίτο όροφο από το κοντονοστάσιο. Θα σας δείξω στη συνέχεια και εγώ. Πολλοί θα έχετε παραθυμίσει, παίχνουν μια τυπογραφία. Το έχετε δει αυτό, καθώς μπαίνετε στο ναό. Πολλοί μελετλητές την αγνοούν, δεν μιλάνε για αυτή, γενικά ασιοπάται. Η φωτογραφία αυτή είναι πολύ ωραία. Πολύ ωραία βιβλία του Ακυμισκόπου και Ιωαννίου του ΒΙΤΑ, χριστιανική βιωτιά. Οι πολλοί μελετλητές του τον Αγαβέρου Κάρ, λέγεται ότι είναι του 18ου αιώνα, λέγεται ότι είναι άτεχνη, ότι είναι λαϊκή τέχνη και είναι δεύτερη. Πάντως υπάρχει. Εφημείνει στην κίνηση του ρωσίου. Και έχει δεκατεύτερο όνομα. Παραλία. Λοιπόν, ακολουθήκαμε σήμερα. Αυτό είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Και εγώ όταν το κατάλαβα, εισαγχαρίστηκα με την καλή έννοια. Το έδαφος και η περιοχή είναι καθοφορική. Αυτό έναν αρχιτέκτο να κυριακά τους θελημίτες που το μάρτυρες, γιατί αυτός είναι μια πρόκληση. Και ειδικά αν έχουμε τέτοιοι δράστιοι όμως, έπρεπε κάτι να κάνουμε, γιατί ήθελα αυτό το κτήριο να μείνει. Δεν ήθελα να είναι κάτι πρόσκαιρο. Παίρνουν εισαγχάρους αυτό το κτήριο. Έπρεπε λοιπόν και η θεμελίωση, όπως και η ανοδομή, να έχει την ίδια και πάρα πολύ σημαντική υποδομή και αξία. Δεν θα έκαναν κάτι σε σαφρά θεμέλια. Έπρεπε να τους δηλήξουν και να τους δέσουν όσο γίνεται καλύτερα. Με μία ατομή που έχει γίνει στην υπόλοιπη κυβέρνα, να έχει πολύ χρόνο να γίνει το νέο και να δοστρώσουν να δούμε από κάτω τι γίνεται με ακτήν ισχύ. Αλλά σε κάποια σημεία, και από αυτά μπορούν να πει και μοναχοί, λέγεται ότι γύρω και σε όλους τους ίδιους κεντράδους της περιοχής υπάρχει θεμελίωση με θεοίς και θόλους. Στον τείχο αυτόν. Πολύ πλουσιακό. Πιστεύτες ότι υπάρχουν κάτω από το έδαφος σημεία που τα λένε κατοικούμενα, που με πολύ δυσκολίας ειδικά μπορείς να πεις, τα οποία όμως στηρίζουν την ανοδομή που τόσο χρειάζεται. Γιατί το έδαφος είναι σταφρός και συστολισθός, χωρίς τα δουλειά και συστημαπαθής. Είναι πολύ πλουσιακή η ανοιχτή μας κεντράδιση. Τώρα, το πού στηρίζεται αυτό το τρούλο, τι σημαίνει τύμπανο, τι σημαίνει μηχόνιο, τι είναι δασκητικά τρίτα, τι είναι παισί. Έχουμε ένα τρούλο, έχουμε ένα τύμπανο, δέκα έξι παράθυρα, δέκα έξι παράθυρα επίσης, οχτώ παισί, καταγόρυφα, καταζόρυφες τολώνες, πολλά παράθυρα, καλή ακουστική, το τέμπλο, τι σημαίνει ναό, στους ναούς, ναύλος, και τι σημαίνει ποιοί συγκροτικά, γιατί είμαστε θυμήλους η Λουκάνη, ένας συγκριτικός μημείος, ένας συγκριτικός μημείος, να ξέρετε, είναι ένα συγκριτικό μημείο. Έχει πάρα πολλούς συγκρισμούς, πολλές ιστορικές αναφορές, και όλα λένε κάτι. Λένε κάτι το γράψι, λένε κάτι το τουνιχεί, λένε κάτι το ποιος είναι ο θύτορας, λένε ποιοι ήταν της άκρης της ναούς, και κουλτεί ευλικονομικά για το ποιος επίσης σκάνεται υπεύθυνος της ναούς. Και βέβαια ο πλούσιος διάκοσμος που αρμούνται μόνο σε ένα κτήριο, που θέλουμε να είναι μεγαλοκουρπές, λαμπρό, και να ξεχωρίζει από όλα τα εικόνα. Ένα σημείο που θέλω να σημαίνω και στο οποίο δυστυχώς στράφω και στο Άγγικο, Είναι του Μαρμάνιου Τέλπλου, που οι μελετητές πάλι πράξανε το εμμόμενο. Άλλοι λένε ότι είναι το γενέστρο του 10ου Ιωάννα, άλλοι λένε ότι είναι το 11ο Ιωάννα, άλλοι λένε ότι είναι μεγαλύτερο γενέστρο. Δεν θα σκεφτείς εδώ. Θα σταθώ και εκεί, υπήρχαν τέσσερις φορετές εικόνες ενός πολύ σημαντικού ζωγράφου και προσώπιστου στρατητικής σχολής των δέκα στρατητών του Ιωάννου, που ήταν και ο πρώτος δάσκαλος του Καλιγκρέμου, του Μιχαήμα Μασκινού, γράφει «χειρ Μιχαήμα Μασκινός», έτσι είναι η υπογραφή στις εικόνες του 1570. Μυστικώς αυτές οι εικόνες εκλάπισαν και εκλάπισαν αρκετά πρόσφατα. Άλλοι λένε το 1880, άλλοι λένε το 1787, η τουσία της Μαρτίου. Πάντως, στο τέλος της δεκαετίας του 1780, εκλάπισαν δυστυχώς πάρα πολύ πρόσφατα οι πολύ σημαντικές εικόνες αυτές. Αν είχαν δειχτήκαμε σαν λιώσεις, ειδικά η Παναγία και ο Χριστός, είχαν μιλμόνο ανέπαπτες ο Ιωάννης και ο Σίους Βουκάς, εκλάπισαν και οι τέσσερις και είναι μια πολύ μεγάλη αφορία από αυτό. Και ίσως θα πρέπει λοιπόν να σκεφτόμαστε πολύ σημαντικά πάντως με τα συλλογή μας. Να σας προειδουπήσω λίγο, επειδή συχνήθως είμαστε αμύτη και ναι μένι μεταξυγκιωμένοι, αλλά όχι τόσο γνώστες, η Βυζανμή είναι μια τέχνη στρατερμένη, τα έργα δεν φτιάχνουν απλόσια να τα θαυμάζουμε, έχουν χριστική ηλικία, συμβουλικό χαρακτήρα και εισφράζουν το δόγμα της εκκλησίας. Δεν είναι ο καλλιτέχνης και ακομμιάρις και κάνουν κάτι. Όλα είναι συγκεκριμένα και ακολουθούν ένα συγκεκριμένο χριστικό λειτουργικό σκουπό. Υψηλοκύντρου και υψηλοφρότυπο και δεύτερα, η Βυζανμή τέχνη είναι ένα έλληνο χριστιανική τέρα. Τώρα, γιατί θα πάμε και θα δούμε στην κάτω τι υπάρχει και πώς και πρέπει να σας λίγο βάλω στον κλίμα και να σας πω ότι ακόμα μια φορά είναι παράδειγμα η λειτουργή του συλλογά, γιατί στο χρόνο που έγινε και όπως έγινε, αποτελεί το πιο παλιό μοναδικό και άδειο παράδειγμα λειτουργικού οικονογραφικού κύκλου όπως διαμοθώ και μετά την οικονομαχία. Είναι ψηλός ο νητακτικός φοράγος και το αναλύω γιατί έχει πολύ σημαντική αξία, γιατί θα καταλάβουμε γιατί και πώς πήγε κάθε εικόνα εκεί που πήγε και με τι τρόπο και τι φράγη. Τρεις είναι οι κύκλοι, οι πλήκοι έχουν και τη θέση τους, τί που θα δεν είναι η τυχαία. Ο πρώτος κύκλος είναι πάντα στον τρούλο ή γύρω από το τρούλο που συμπορεί στον ουρανό. Οι κόκκες του τετραγώνου, το κόκκινο που βλέπετε, είναι και αφιερώνται στις σκηνές και της Διαφήκης και λυπεί χώρη στους άγιους μάρτους και αγωνιστές, ιερά της εκκλησίας, που στερέωσαν με τη δράση τους στην ισχυανική πίστη με αδοξία. Και ήταν πολύ σημαντική και έπρεπε να περάσουμε ως πρότυπα στο λαό και στους πιστούς που έπαιδαν στο κτίριο για να μάθουν. Όπως σας είπα, ήταν το βιβλίο τους και ο τρόπος προσυγκρισμού τους. Δύο είναι το τεχνοτοπίες και ίσως και δύο τα εργαστήρια. Έτσι αφαίρνουμε λεπτές και μάλιστα τα εργαστήρια δεν εργάστηκαν το ίδιο χρόνο ταυτόχρονα. Κάποια στιγμή ένα εργαστήριο ήταν μια χρονική περίοδο, αλλά όχι πολύ μακριά. Δηλαδή γύρω μέχρι τα 30-50 χρόνια θα πρέπει να έχει εργαστηθεί η φωτογραφήση. Έτσι λένε οι μελετητές, έτσι αναφέρουν και είναι πάντα με την αυτοπολία που μπορεί να έχουν ένα εργαστήριο που δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία. Και οι τρεις ονομασίες συσχύουν. Σε άλλους το τουπίτε λαϊκή, ένα προσωπικά οτιμό δημοκρατική σαν λέξη και ελληνική ή αριστοκρατική, και αυτό θα το δείτε πάλι. Προτιμήσα την ελληνική. Η κάθε τελευταία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Για το νοσηουρικά, για το πραγματικό λαϊκό μνημείο που ανοίγει στην ίδια τοπολογική σειρά, η φυρισχύρηση στο μνημείο αυτό είναι μοναχική. Εκτός από τον Άρτηκα και ορισμένους αρχαγγέλους ή αγίους, όπως είναι ο Άγιος Παντελεϊκός, εδώ. Πάμε να βρούμε αλληλικά για να απολαύσουμε λίγο το Ναό, και ίσως όταν πάμε αύριο και μεθαύριο και σας συναντήσω και το είδα αυτό και... Ωραία. Να δούμε εμείς και κάποια συνεχόμενη καταστραφή. Το ξανατομίζω, η πρωτοστασία θα μπορεί να είναι πάντα ένα μνημείο και να κάνει μία ορπαγγελιαστική στρομιά. Στο σημείο αυτό, εδώ στην Κόκκιν, δυστυχώς που ήταν ευαγγελισμός, καταστράφηκε. Εδώ υπάρχουν η γέννησης, η βαπαντή και η βάπτισης. Πολύ ωραία κομμαία. Ο τουλος, δυστυχώς, και όταν θα πάτε θα δείτε μόνο τοιχογραφίες, αλλά τοιχογραφίες του 19ου με 19ου αιώνα, καταστράφηκε λίγο πριν του 1772 και όλα τα ψυχολογικά έπεσαν. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν. Αυτό που υπάρχουν είναι τοιχογραφίες με κρυσό φόρδο που κάποια στιγμή νόμιζαν ότι ήταν ψυχοδοτά ή δεν ήταν. Και είναι τοιχογραφίες που οι μελετητές δεν δίνουν την ιδιαίτερη αξία. Να πούμε ότι τα πιο καλυπημένα σύνορα ψυχοδοτών από το περίοδο της μαθηματικής αναγέννησης από το 960 με 1274 έχει υποδηγωθεί τόσο ιδιαίτερα. Δηλαδή, οι αδερφοί περίπου πήγουν στο 60% του ψυχοδοτότητος, ενώ τα υπόλοιπα διάρκεια μνημείου νέα μηχείου και μνημείου δαθμίου έχουν πολύ μεγαλύτερη σαν πόλεις. Ακόμα και το πιο σημαντικό του τοιχογραφικού κομμάτου είναι να έχουν τοιχογραφικό. Γιατί είναι πολύ μεγάλο το υποστηστό του τοιχογραφικού διεθυρύτερ και σώζεται μέχρι σήμερα. Λοιπόν, σας είπα πριν ότι η τέχνη και η θερμική σκέψη κυκλούσαν ως ένα αγαπηρικό σύλλοδο. Δεν είναι τυχαία, οτιδήποτε εξάλλειο τοιχογραφία υπάρχει, υπάρχει η λιεραρχία και η λιεραρχία πρέπει να εκφραστεί, να την δουν και να την πλώσουν οι πιστοί, να την καταλάβουν και να την δαχτούν. Ο καθηγημένος Άγιος Παντελεήμου εισάγει με τον τρόπο αυτό στην απέναντι πλεκά, τον αξιολογικά, στην Άγια Υπογένεια. Ο ναός είναι μια μανικογραφία και μια έκφραση της Αγίας Υπογένειας με τον Πατουκράτορα στον Τρούλο που βλέπει όλους, τους αγκαλιάζει και όλους τους υπολοίπους που έχουν και είναι τη θέση τους και τη σημασία τους στο βάγμα και έχουν τα θεωρηθεί και πρέπει να εκφραστούν και να κοινωνήσουν τον ανθρώπινο λαό. Επίσης, ο μοναχός και ασκηφής θενίκονο μετανοείται. Πάρα από τις συμβαρχίες που έπρεπε να είναι στην Κρήτη, μετά την αναπιτάληψη από τους πισιαδονιούς, έπρεπε κάποιος να προσυπηλήσει και να επαναφέρει τους πισιανούς σκόπους της εκκλησίας, γιατί ήταν υπό την κατοχή των αράγνων, οι οποίοι ήταν λύζες. Άλλο φυσικά, η σημαντική του δουλειά αυτή τον έκανε όσιο και εισάγει με τον τρόπο του ένα μάλλον τοπικό Άγιο, που με τον τρόπο του και αυτός εισάγεται όπως και ο Σιουζνουκάς στην Αγία Επιγένεια και είναι ο Άγιος Σιουζνουκάς το πουνικιό της. Δεξιά και αριστερά, η Παναγία θα φωκρατούσε και ο Παναγκράτωρας. Ο καλλιτέχνης έχει καπρός υπάρθους να γυρίζουν προς το ιερό και έτσι να τουνίζουν με τη στάση τους ότι η δράση όλη είναι στο κυρίως ναό. Να πούμε ότι μια βασική αρχή στην Ζαρμή τέχνη είναι ότι το πρόσωπο με κοιτάει. Παρ' όλα αυτά σε κάποιες τύχωγραφίες είναι το μπλέμα τριών δετάρκων και βέβαια όπου χρειάζεται ο καλλιτέχνης διεσμοποιεί αζίστροφη κορτική γιατί στις κόκκιες και σε μια αυτοτσία δεν μπορώ να βω όπου βλέπουμε το κάτω τύχο. Έχει σημαντικές μορφές με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Θα μπορούμε να δούμε τις μορφές στις σκηνές. Μια κομμή που ίσως λίγο σαν αυτό σε μια συλληπική εικόνα που βρίσκεται εκεί. Η κρύφτη στο υπόγειο, τα δύο παρεμπλήσια, η τίλη, το τέτλο, ο γυναικονίτης Λίπερο. Να πούμε ότι παντού υπάρχουν συγκεκριμένες στον καθενικό, εκτός από τα παρεμπλήσια και τη γυναικονίτη. Για κάποιο λόγο είναι κλειστός. Δεν είναι επισκέψιμος. Δεν μπορείτε να πάτε. Σκάλε δεν υπάρχει μόνο στον καθενικό. Θα πρέπει να πάτε στο ναό της Παναγίας, στο δεύτερο όροφο και να μπείτε από εκεί. Λυστικώς όμως είναι κλειστός. Λένε ότι το καλύτερο βλέμμα και η καλύτερη θέρα του κυρίου σναού είναι ότι είναι κλειστή. Κρύπτη, Φίλιν, Βαρτούσα, Βιέννησης. Βλέπετε ότι είναι κατασκευαμένος. Σκύλει το καλύτερο σπίτι. Σάπλαιο του Βίβανου, του Βίβανου του Βίβανου. Πάμε στον άλλο τα δύο παρεγκλήσια. Τα δύο παρεγκλήσια είναι τυπογραφίες. Κάνετε τη σημασία του. Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Μπορούμε να κάνουμε πολλές συζητήσεις. Μια εικόνα θα σας δείξει ο ίδιος. Είναι χαρτιστική μετά την οικονομαχία. Είναι τούτη εδώ. Πλέον, πόσο κράτησαν οι οικονολάτρες, συζητήσονταν μετά την οικονομαχία στο σταυρό που κρατούσαν οι ίδια. Άλλη να υπάρχει και μια μικρογραφία του Χριστού. Χαρτιστική εικόνα μετά την οικονομαχία. Όπως επίσης, το γεγονός ότι έχει πολλές προμονωμένες μορφές δεν πάει χαρτιστικό τον πρώτο χρόνο μετά την οικονομαχία. Και ως τους Λουκάς είναι το μόνο από τα τρία παραδείγματα, όπως σας είπα πριν, που ανοίγουν χιλιακή σειρά, που έχει αυτό το χαρτιστικό. Γιατί το πρώτο έργο, στο μυαλικό χώρο, μετά την επικράτηση της οικονομαχίας, πάει μικριακή. Και ένα χαρτιστικό τούτος είναι ο Λουκάς. Λέγεται επίσης ο τίτλος εδώ η Παναγία. Ο Λουκάς είναι ένας του πιο όμορφης εικόνες Παναγίας που έχουμε πολλές χορηστεί. Εδώ, πιθανότητα, υπήρχε ο χορηγός της εικόνας. Και εδώ, πιθανότητα, αν διαβάσει και δει κανείς τη σημασία των εικόν συμβαίνει τέχνη, που είναι τελείως αφερική και υπερβατική, αυτό έχει να κάνει μάλλον με τη βάπτιση και μάλλον της μορφηκότητας βαρτιστήλου. Τούτοι εδώ του περικλήσει, επειδή ακριβώς έφτανε, ήταν εδώ, και έβλεπε εκεί, ήταν στον άξονα, που είναι το Ψανοθήκη, από εδώ τελούσαν οι πιστοί, για να πάνε να προσκυλίσουν και είχε ταφικό χαρακτήρα, λόγω της Ψανοθήκης. Ενώ αυτό το περικλήσει εδώ, είχε το χαρακτήρα του βαρτιστήλου, λόγω της εικονογραφίας. Εδώ είναι ο Ιησούς Χριστός και ο Ροτάνης και ο Ιωάννης ο πρόγραμμος, οπότε υπήρχε μια σκέψη, ότι μάλλον αυτό ήταν για τον βαρτιστήλου. Δεν υπάρχει αυτό, σαν λειτουργία μέσα, σε έναν καθεϊκό μέσο, σε μια εκκλησία. Ο Νάρθικας, από πολλούς μελετητές, είναι ο πιο... Αυτός που... Τα ψυχοτά που έχουν πάρθει, πιο σύντορο έρθουν. Είναι, όπως είπα, της δεύτερης δημοκρατίας, δηλαδή της ελληνικής, είναι περισσότερο ακαδημαϊκά, έτσι, δουλεμένος, που φαίνονται περισσότερο τα κλασικά πρότυπα σε τούτη την οικονογραφία. Τα ψυχοτά είναι απλά υπέροχα, φανταστικά. Η τέχνη του ψυχοτού, εδώ, είναι υψηστή. Βλέπετε εδώ κάποιες λεπτομέρειες, που μπορείτε να δείτε και εμμόνη σας. Όλα έχουν τεράστια σημασία. Βέβαια, για παράδειγμα, οι αναφορές τους έχουν να κάνουν και με ειτώνες που παραπέμπουν στους δέκα τόνους. Αυτή είναι η στάμωση. Ενώ, στους δέκα τόνους, υπήρχε άλλη σκέψη. Παρ' όλα αυτά, αυτή η στάμωση είναι το ισότυπο σημαντικό του προαπτώσης στους δέκα τόνους. Εδώ ανάμφει και η Εύα. Αυτοί οι δύο επίσης είναι ονδυνσοί, στους οδομόντες, δύο βασιλείς που παρακολουθούν στις δημιουργίες Ανάστασης. Συναρτικά. Και αυτό το μέλος εδώ, θα σας δείξω μία εικόνα, η οποία θέλει να είναι από τις πιο όμορφες εικόνες του Χριστού. Χριστός του Δουκάου. Στην ίσοδο πριν μπούμε μέσα στο Καθελικό. Σίγουρα όλοι πρέπει να είστε έτοιμοι. Πάμε τώρα στο υπόγειο του Καθελικού, την Πλήπτη. Εκεί που ήταν και το κυλί ευρωσυνουκάου. Ήσουν κάσοι και στο κυλί του υπόγεια. Ήταν ένα όσο ήδη κοντά στο θάνατο. Πίστευα ότι αυτός ήταν και ο προορισμός του. Το κυλί είναι και ο τάφος του. Είπαμε στα βουθόλια γύρω-γύρω με φιλογραφίες. Θα αναβούσω έμφαση δύο στα βουθόλια, γιατί κάτω από εδώ στα βουθόλια είπαμε δύο τάφοι. Πολλοί από εσάς σίγουρα έχετε πάει και δεν έχετε ιδέα τι τάφι είναι αυτή, τι περιέχεται, γιατί είναι εκεί πέρα. Ίσως σας δώσουμε μία πληροφορία. Υπάρχουν και εδώ αντιλεγόμενα. Αλλά η επικρατέυση αυτή στιγμή έχει να κάνει πάλι με το σύστημα της χορογράφησης και την λειραρχία που ακολουθήθηκε και τη συμβολική σημασία του κάθε τι σε ένα τέτοιο θρησκευτικό νημείο. Πάνω ακριβώς από αυτά τα δύο τάφοι υπάρχουν δύο πανειότυπα κταυροφόλια. Βλέπουμε το ένα εδώ. Εδώ είναι η όψη του Ιερού. Βλέπουμε εδώ. Αυτή είναι η δύο τάφη. Βλέπουμε το ένα σταθμοσφόλιο. Τους όσιους πατέρες Φιλόθεων Βουκά, Θεοτώσεων και Αχανάσχου. Και ακριβώς απέμεθοι. Αυτή είναι καθιερωμένη όσοι οι πατέρες. Και πάμε εδώ και έχουμε τους πρόσωπους. Πάει η συνετάρια. Σε αυτή πάει τη σειρά. Με ονόματα Φιλόθεων Βουκά, Θεοτώσεων και Αχανάσχου. Οι μελετητές αναφέρουν ότι αυτοί είναι οι Λιγούμενοι. Και με το ίδιο τρόπο, όπως και στο καθολικό, εισάγονται στην αδία οικογένεια από τους τόσους πατέρες με τα ίδια ονόματα. Είναι η ίδια ακριβώς πληροσοφία. Και πιθανότατα, δεν ξέρουμε όμως ποιος, οι δύο τάφια της λοιπόν συμβεί από αυτούς τους υπομένους. Κι όχι στο Ρωμανό ΒΙΝΤΑ, του Πασιφράδου και του Νέα Ρωμανού και του Ρωμανού, που λεγόταν στην πραγματικότητα. Αυτή είναι η πιο κυκρατή στη διαχωρή της τημίου. Όμως, επίσης, αν δείτε και από τη σήμανση που θα πάρτε αύριο την εστάτη ή αύριο στην τρίτη, λέγεται ότι εδώ ήταν και ο αρχικός ναός Αγίας Βαβάρης. Παρά όλα αυτά, δεν μπορούμε να φιλούν με συγκουριά, είναι αλλιώς μια εικασία. Γιατί κάποια στιγμή έπρεπε να σκεφτούμε και πού ήταν ο ναός Αγίας Βαβάρης. Ήταν ο πρώτος ναός που χτιστήκε, κάποια στιγμή τελείωσε, κάποια στιγμή, επίσης, όταν ήρθε η σκέψη και ορίμασε να γίνει του Καθολικό και να μεγαλώσει το κτήριακό του πρώτου μαθημονής στο κέντρο αυτό, αποδυνάμωσε, καθαστράθηκε, μπερσουματώθηκε. Υπάρχουν πολλά δηλογόμενα που είναι. Μέχρι αυτό το αναφέρο, η σήμανση λέει ότι οι κρύπτοι, μάλλον αντιστοιχεί στον ναός Αγίας Βαβάρης. Μια σημαντική παρατηρήση εδώ, είναι ότι η θέση τάχου Ρουσίου, είναι ακριβώς από κάτω, αυτή η θέση που έχει τελειοξανωθεί. Πολλοί από εμάς έχουμε πάει και δεν έχουμε να ερωτηθεί. Και είναι πολύ σημαντικό ότι διέρχεται, επίσης, το παθμό της Ιερακίας, της αρχιτεκτονικής σκέψης, το πώς το κάθε τύχει τη θέση του. Και βέβαια, πολύ αρέσουν τις αρχίες του κρύπτου κάτω εδώ, του βαλφόρους, του φτύπνου, του ψηλάψου του Σωμά, του Σωμάς, του άψου του Σωμάς, για να φτιάχνει την πληγή του Ιησού, για να πιστέψει ότι όντως έγινε αυτό που έγινε και πίστεψε μετά. Και αυτή είναι η σκηνή που αποτελεί η στάβωσης και η αφροθύλωσή. Και βέβαια, έχουν γυπνήτειρας, ποιος έχει σκηνόντα και φραθεί, και θεραπάει με το τυρίσιο που πρέπει να είναι καταστασία και δεν μπορεί να το κουνηθεί εύκολη, να γίνει όνειμα από την εικόνα. Μια παρατήρηση που δείχνει τη διάθεση που είχαν να δώσουν αυρώτητα και γραμματικά να ξεχωρίζουν τον πνευμία από όλα τα υπόλοιπα ονειμία και να το κάνουν ένα πρότυπο, με τα πρότυπα που υπήρχαν στην εξοχή της Κωνσταντινούπολης, είναι ότι προσπάθησαν σε σημεία να δώσουν αυρώτητα, αλλά δεν ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τα ίδια χρήματα, όπως ένα στο καθηνικό, με ψιβρή διακόσμιση από ένθετα μαύρα, που λέτε πια τρατούρα, είναι μία μέθοδος που χρησιμοποιούσαν από την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γιατί μην ξεχνάμε και σε μια φοροδεία για την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Είναι στη σκέψη και στην παιδεία των καλλιτεχνών γύρω από την Αυτοκρατορική Αυλή, δηλαδή πια τρατούρα ή εντάσια, η διακόσμιση αυτή έχει ανάλογο χαρακτήρα, βλέπετε, στις ατοστόλια με το καθηνικό, εδώ περνούν ψιβρή διακόσμιση, εδώ είναι σε απομείνηση αυτής της κύρης πέτας, γι' αυτό λέτε πια τρατούρα. Για να δηλώσει άλλη μια φορά, πόσο πλούσιος η διακόσμιση είναι ένα πραγματικό ενός λαμβρού μνημείου, γιατί αυτό ήθελα να αντέξουμε. Να πούμε λίγο τι είναι οι ψιφίδες για την ψιβρή διακόσμιση. Πολύ συγνώμη, θα σας πω, το να κάνεις ένα ψιφιδοτό, βλέπετε και μεγάλη οικονομία, αλλά και μεγάλη τέχνη. Βλέπετε ότι μόνο τα πολύ σημανικά κτίρια διαθέκουν τέτοιο ψιβρή διακόσμιση και δεν είναι κανένα απλό ήχο να κάνει κάτι εύκολο. Επίσης τα ψιφιδοτά μέλη για πάντα, είναι σχεδόν άφθαρτα, εκτός κι άτι σε κουλήσει ο τύπος που πες το ψιφιδοτό, και δίνει μια άλλη καταστροφή. Και άλλος είναι ένας συμπληκτικός φαρακτήρας, του διακόσμιου, για ένα πέτρι λαμπερινείο. Δύο τρόφοι και δύο ηλίτρα, ηλίτρα πέντε, ηλίτρα εντύπλα. Έτσι είναι η μοναστόση που βάζουμε στο πλήμα, την ψιφιδοτό. Τούτο το ψιφιδοτό εδώ, ανοίγει στο διακομικό του ασφαλικού, και αυτό στιγμώνει και την νότια κεραία. Στα όρια μας υπάρχουν τα διακομματικά μου τύπα. Αυτός είναι ο Άγιος Παλίης, στον Λάκο του Μελόνιχα. Εδώ είναι η τρεις πέντε συγκαμήνων, πάλι στον ψιφιδοτό. Εδώ είναι ένα ψιφιδοτό από το Λουκ, στον Λουκ ως ποταλία. Από τα πρώτα ψιφιδοτά που έγιναν με το 1000 το Λαμπερονοίχα, με την πρωτογραφία. Έχει μεγάλη ιστορία το ψιφιδοτό, αλλά κυρίως μεγάλη κύρος δύναμη και αξία, όπως και στη Ζαρμιέπτου Χή. Μεγάλη άμπτυξη δικό του ψιφιδοτός στη Ζαρμιέπτου Χή. Από την πρώτη περίοδο ακμής, στη Μακεδονική Αναγένειση δεν γινόταν αλλείψη, γιατί ήταν μια ξανά επιστοφή στη μεγάλη περίοδο αυτοί λαμπρότητες του Ιστοριανού και τα καλύτερα ασοσόμενα είναι βέβαια στην πλήρωση του Λουκάνιου από το περίοδο αυτοί. Είχα πουστασία ξανά του μημείου, βλέπουμε πόσο εγκατευτημένα και προσκαμμένα ήταν τα φωτογραφίες και τα ψιφιδοτά στη διάρκεια της ζωής τους και τι αποτελέσματα έκανε αυτή η αναστείλωση. Λιέμι, κύριε Λαμπορίλια, κύριος Κόρβος, ένας Ιταλός γράφος ο Τότης, και βέβαια Ισοριανού του Μπούμπας. Κύριες αναθυμικές εργασίες ο Ναυτάς Ισολάνης, πολύ γνωστός αρχιελόγος και μητέφανας, ο μαθητής του αισθάνου του σπίτκας και μέχρι σήμερα παιδείνει η αναστείλωση. Αλλά σε το ιδόκα είναι από τις πιο σημαντικές της κέρια εποχή, που άρχισε πλέον να εγκατάρεψε και όλοι οι Ζαριοδρόμοι άρχισαν να τα δουλεύουν γιατί είναι φαντάστιοι του σίγουκα και που κάτι έπρεπε να γίνει. Γι' αυτό και τα μέτρα εντάθηκαν και πραγματικά έγιναν όλες αυτές οι εργασίες πραγματικότητας. Άλλοι, επίσης, δοστικοί, δείτε τι παραμόρφες είχαν κάνει τους που προσπάθησαν να λωθυρώσουν την ψυχογραφία. Οι αναστειλωτές, γιατί αυτή είναι η αρχή της αναστείλωσης, έπρεπε να το φέρουν όπως έπρεπε, δηλαδή στον εντέκατο, και αφέρεσαν όλα τα εμβολίματα από άλλες οικογένειες και το έφεραν όπως ήταν αρχικά. Να πούμε εδώ ότι η αιεραρχία των μορφών είναι τελείως 150. 150 είναι μορφές που υπάρχουν στη Μονή Οσιουλικά. Υπάρχουν αιεραρχικές συμμορφές, πρώτοι οι αιεράχοι, πιο πολύ, δεύτεροι μετά οι μοναχοί, στες και τρίτοι οι στρατιωτικοί άγιοι. Και βλέπουμε εδώ κάποιος, τον Άγιο Βάρκο, τον Άγιος Λόγαν, του βρήκαν μια θέμη. Δεν είναι μόνος πολλάς στρατιωτικούς αγίους και δεν το είχα θεσκευτεί ίσως. Είναι όμως ένας στρατιωτικός νημείωμος Μονή Οσιουλικά, τον Άγιος Παναγιέφ. Δεν γίνεται να μιλήσουν οι στρατιωτικοί άγιοι, έπρεπε να δοξαχθούν, έπρεπε να αποκτήσουν οι θέσεις τους μέσα στην Αγία Εικογένεια, για τη βόλτισσα, στους ευαίρους του χριστιανισμού και κερδίζω όλες αυτές τις μάχες για το λαό που μου έρχονταν ως πιστή του στην Εκκλησία. Να πούμε λίγο ξανά και για το Καθηγητικό, ο οποίος μόνο φτιάχτηκε, ειδικά η τράπεζα, εκείνη την περίοδο, η οποία είχε καταγραφεί και το 1543, αλλά και από γερμανικά στο 1543. Είχαν τεράστια δουλειά και πολύ καλή ποιότητα, βλέπετε και στην εικόνα μετά, όπως επίσης να πούμε τετρακτικά, ο Τρούλος, που είχε καταστροφεί κάποιο περίοδο, εμέλη άλλαξε. Διότι όταν πήγα τα Βυζαντινά τα κεραμμύδια, του περίοδου που έκαναν αυτοί τους αμαρτάσεις στο Βλάντος, από θυμολύβη η οροφή που είχε πήγε. Κι αυτό μοιάζει. Παρόλα αυτά το έσωσε. Είναι μια αλλείωση και αυτό, όπως ήταν και έσωφια η θυμολύβη, με θυμόλυβο ο Τρούλος, είναι μια αλλείωση, αλλά δεν μοιάζει. Το αποτέλεσμα είναι καλό. Βλέπετε επίσης το περίοδο κάποια στιγμή του 1821, με την Επανάσταση, πώς είχαν κλειστί και είχε δει η φούρειο του μητήριου των Αρματολών, των κουλευτών η Μονή, και πώς είχαν κλειστεί τα παράγκρια, πώς ξαναβήκαν οι σοβήτες, είχαν δει τα πράγκια τους αναστηρωμένα. Τώρα πάμε στην τράπεζα, που πλέον είναι το Μουσείο. Υπόγειο λειτουργείο Μουθήκη, πρώτος σε όλους τους εγγυατόριου λειτουργικούς μοναχούς. Πριν το πιο μισθάκο, το πιο πιστάκο, είχε και μία λεστία όπου με λέει ο Δηφανητός. Πιο πολύ με τα ενέχει όμως. Τηχογραφείς κάποια στιγμή βρήκαν και εδώ οι εγχυλητές, διότι έχουν αφαιρεθεί, ασφαλωθεί. Κατακράτηκε, όπως σας είπα, σχεδόν του 1893, αλλά και πάλι του 1943. Εδώ όπως είμαστε σήμερα, πρέπει να πω ότι πραγματικά ήταν πολύ δυνατό. Βλέπετε, λίγο συνεργασμένο είναι το σύνολο αυτό με το σύνολο αυτό. Από τον 0 σκέφτομαι. Είναι πάρα πολύ ωραία διάρκεια, πολύ δεμένη. Και βέβαια το οικοδονοστάσιο, που είναι πολύ μεταλληνές στους δεκατόν ετών, το στέφτηκε αφού κατέρρισε και έπεσε ευρωτουρικά συμπλήματα, ο οποίος ξανά μεταδίδειγμα στον πρωτοβουλό. Αυτό ήταν η βιβλιογραφία μας. Πείτε να μη σας κουρασά. Σας ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστώ. Αυτά εδώ τα βιβλία είναι λίγο πιο ανάρατα, με πολύ λιγότερα στουχεία. Και βέβαια ο κοινικός οδηγός είναι ότι υπάρχει στον κουσείο, την τράπεζα της δραστηριότητας, που όταν διαβάστε, του φυλάδιου, του πολύο εργοσύντρια του Κάρτυλάνου, αλλά και πιο ξεκάθαρα βιβλία, ο οποίος είναι ο κοινικός εργοσύντριας του Κάρτυλάνου. Να πάθουμε να φύγουμε σε αυτήν την οικογένεια, αν υπάρχει λετουργικός κατάλογος. Βέβαια, στο Βυζανδινόγιο της Κανικών Ψείων, στο Μουσείο Πενάκη, για καλή μητήχη, στα αρχαία νεονοϊκής αρχητονομικής, βρήκα το αρχείο του Παπα Νιγνωνά, από το Άγιο Όρος, πολύ σημαντική αναφορά, και έχει και αυτός πολύ ωραίο έργο λετουργικός οικογένειας. Βέβαια, επίσης, από το Λιβιό Επιτήριο Ελληνική Τέχνητα Ψινάκης του Κάρτυλάνου, από την Ανά Βαζιλάκης. Αυτά είναι κοινιτικά, πάλι εδώ, αναλώνα, χρήση μισθότουπη. Σας έρχομαι τώρα με γνώση και πίστη να έρθει μια καλύτερη επίσκεψη.