| Διάλεξη 11: Υπόσχεσαι στο ίντερνετ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕ� ΠΡΟΑΛΑΜΕ ΠΑΝΟ ΣΤΟΥΣ ΔΙΦΕΡΕΤΚΟΣ ΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕΕ των κρατών, των ηγεμών και των λαών επίσης, στον σημερινό κόσμο που κάθε άλλο παρά ηρεμός είναι. Σήμερα θα μιλήσουμε λίγο για τον κόσμο και τον πόλεμο μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και μάλιστα θα περάσουμε από τρεις ενότητες. Το πρώτο πρώτο είναι η πόλεμη της αποαποικιοποιήσεις, αυτό το είδος των πολέμων που κράτησε από το 1945, που ξεκίνησε με το τέλος, ακριβώς με το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ξεκινάει μέσα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έχουν και δίκιο, διότι πάρα πολλά από τα κινήματα αντίστασης, λογου χάρη, ειδικά στην Ασία, πάρα πολλά από τα κινήματα αντίστασης ενάντια στους Ιάπωνες, στην Ιαπωνική κατοχή, αυτά τα κινήματα μετά το τέλος του πολέμου μετατρέπονται σχεδόν αυτονόητα, σχεδόν αυθόρμητα, μετατρέπονται σε αντιυμπεριεργιστικά κινήματα, αντιαπικαιοκρατικά κινήματα, συνεχίζουν δηλαδή τον πόλεμο ενάντια στους απικαιοκράτες που έρχονται να ξαναπάρουν τις θέσεις που αφήσανε στα 1939, στα 1940, στα 1941. Οι πολέμους ξεκινούν λοιπόν τότε και τελειώνουν χονδρικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τελειώνουν στα... Συνήθως χρησιμοποιούμε την ημερομηνία 1962 γιατί είναι το τέλος του πολέμου της Αλγερίας, του μεγάλου αυτού πολέμου που έδωσε η Γαλλία για να κρατήσει την Αλγερινή της απικία, η οποία μάλιστα δεν ήταν ακριβώς απικία, ένα μεγάλο της κομμάτι ήτανε γαλλικό έδαφος, με την έννοια ότι είχανε ονομαστεί νομή του γαλλικού κράτους, le département, νομή του γαλλικού κράτους. Στην ουσία όμως ξέρουμε ότι αυτό που ονομάζουμε πολέμιος από απικιοποίησης, μένονταν ακόμη και στη δεκαετία του 1970, κυρίως εναντίον ευρωπαϊκών δυνάμεων, ειδικά της Πορτογαλίας η οποία με πείσμα διατήρησε μέχρι την επανάσταση των Γαριφάλων, διατήρησε τις απικίες της στην Αφρική, την Αγγόλα, τη Μοζανβίκη και τη Γουινέμπισσαου, ή αν θέλετε, γιατί κι αυτό είναι ένα ζήτημα, αυτοί οι πόλεμοι χοντρικά τελειώνωτο 1975, ή αν θέλετε θα μπορούσαμε ίσως να βαφτίσουμε πόλεμο από απικιοποίησης, σε διαφορετική διάθεση και με διαφορετικό τρόπο, θα έλεγε κανείς ότι είναι και ο πόλεμος του Βιετναμ, του Αμερικανικού Πόλεμου του Βιετναμ, που από το 1960-64 χοντρικά μέχρι το 1975 επίσης, το 1975 φαίνεται ότι είναι σημειαδιακή χρονιά, προκειμένα πάρα πολύ μεγάλο πόλεμο, τους Αμερικανούς κοστίζει 55.000 νεκρούσαν, είναι το νούμερο που ξέρουμε, αλλά υποθέτουμε, εύλογα υποθέτουμε, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τις αρθμούς, ότι στους λαούς της Συνδοκίνας κόστισε πολλαπλάσιους αρθμούς θυμάτων και σφράγισε βαθύντατα την ιστορία τους για τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη, επίσης, αυτή είναι η πρώτη ενότηση από πόλεμι από απικιοποίησης. Το δεύτερο ζήτημα που θα μας προσχολήσει είναι ο ψυχρός πόλεμος. Ο ψυχρός πόλεμος, ο οποίος χονδρικά ξεκινάει σχεδόν αμέσως με την υπογραφή συνθηκών ειρήνης με τα κράτη μέλη του Άξωνα. Με τα κράτη μέλη του Άξωνα, τον Φλεβρουάριο του 1947, υπογράφηκαν συνθήκες ειρήνης με όλα τα κράτη μέλη του Άξωνα, εκτός από τη Γερμανία, η οποία δεν μπορούσε να υπογραφεί καμία συνθήκη μαζί της διότι είχε πάψει να είναι κρατική οντότητα, και την Ιαπωνία που ήτανε αρκετά μπλεγμένη και εκεί υπόθετη δύο οπτακύρια, αντίθετα με όλους τους δευτερεύοντες πρωταγωνιστές αυτού του στρατοπέδου του Άξωνα και της Νέας Ευρώπης, υπογράφηκαν συνθήκες ειρήνης. Και εδώ αμέσως είναι το δόγμα Τρούμαν, δηλαδή η επίσημη έναρξη του ψυχρού πόλεμου. Αυτή είναι μια δεύτερη νόημα, ψυχρός πόλεμος, ο οποίος κρατάει από το 1947-1948, μπορούμε να πούμε γιατί θα εξηγήσουμε πώς χρονολόγησε αυτή, και κρατάει πρακτικά μέχρι το 1990 ή, αν θέλετε, το 1991, με την παλινόρθωση του καπιταλισμού στις λαϊκές δημοκρατίες και στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και όλες αυτές τις βαθιές αλλαγές που έγιναν εκείνη τον καιρό. Υπάρχει όμως και ένα τρίτο πεδίο, το οποίο θα εξετάσουμε όσο προφταίνουμε να εξετάσουμε στα πλαίσια αυτού του μαθήματος, αυτό το νέο είδος πολέμων, το οποίο σοβεί στην εποχή μας και το οποίο, αν θέλετε, δεν ξέρουμε και πώς να το ονομάσουμε. Αυτοτροφοδοτούμενοι πόλεμοι λέμε, οι μη κλασικοί πόλεμοι, εμφύλιους πολέμους, που βάζουμε και προσπαθούμε στους εμφυλίους να βρούμε άκρη για αυτούς. Όλο αυτό το πολεμικό σκηνικό, το οποίο το βλέπουμε, έχει γίνει πια συνήθεια. Να βλέπουμε κάθε φορά και από λίγο το τι σημαίνουν οι πόλεμοι αυτοί για τον περιγείρο της Ευρώπης, για να αρχίσουμε. Δεν είναι πολύ μακρύν οι πόλεμοι σε εμάς. Αυτό που συμβαίνει στα αραβικά κράτη, αυτό που συμβαίνει στη Συρή, αυτό που συμβαίνει στη Λιβύη, αυτό που συμβαίνει στο Σουδάν, αυτό που συμβαίνει στο Ιράκ, αυτό που συμβαίνει στα Αφγανιστάν, αυτό που συμβαίνει σε πάρα πολύ εκτεταμένες γεωγραφικές ζώνες του πλανήτη μας. Αυτό είναι ένα είδος πολέμου. Μερικοί ισχυρίζονται ότι είναι νέο είδος, δηλαδή ότι δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε, να εξηγήσουμε, αν θέλετε να ταξινομήσουμε σε αυτούς τους πολέμους με βάση μια κλασική θεωρία, με βάση αυτά που μάθαμε να εξετάζουμε όταν μιλάμε για πόλεμους μεταξύ εθνών κρατών, δηλαδή από το 19ο αιώνα και μετά. Να δούμε λοιπόν ένα-ένα αυτές τις τρεις περιπτώσεις, ξεκινώντας από τους πολέμους της αποαποικιοποίησης. Δεν ξέρω αν είναι... Η πόλεμη της αποαποικιοποίησης είναι μια διάδοχη κατάσταση του δευτερόπραγματισμίου πολέμου. Για την ακρίβεια των παγκοσμίων πολέμων, δηλαδή αυτού που θα μπορούσαμε συμβατικά να ονομάσουμε του νέου 30 ετους Ευρωπαϊκού Πολέμου. Να μην τα μπλέκουμε, δεν είναι 1618-1648 εδώ, αλλά δεδομένου ότι ο πρώτος παγκοσμίος πόλεμος ξεκίνησε... Υπάρχει και εδώ μια διχογνωμία. Μερικοί θεωρούν ότι ξεκίνησε το 1911, όταν η Ιταλία εισέβαλε στη Λιβύη. Άλλοι θεωρούν εντάξει πιο συμβατικά ότι ξεκινά το 1914. Αλλά όπως και να το κάνουμε, αυτή η υπόθεση τελειώνει το 1945 για την Ευρώπη, το οποίο μας κάνει σχεδόν 30, άντε 33 άμα είμαστε πιο διευρυμένοι, αντιληψήμα 33 χρόνια. Για περίοδος, η οποία, το φαντάζεστε, κλονίζει την Ευρωπαϊκή Ήπειρο και μαζί της κλονίζει το απεικιοκρατικό σύστημα. Το κλονίζει πολλαπλά. Δηλαδή, πρώτα απ' όλα, δείχνει στους λαούς των απεικιών ότι... Δε θα λέγα το προφανές ότι οι σαχίμπ, δηλαδή οι κύριοι, δηλαδή τα αφεντικά, ότι κάτι έχουν... έχουν κατακτήσει όλο τον κόσμο και την κατάκτησή τους αυτή την κάνουν αλληλοσκοτομό. Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι κάτι ψυχολογικό τους συμβαίνει, κάτι παθολογικό, εν πάση περιπτώσει. Δυστυχώς, δεν έχουμε πάρα πολλές, πώς θα το πούμε, μαρτυρίες για το πώς οι κατακτημένοι λαοί της, η φιλίου ολόκληρης, αυτοί που είναι κάτω από τον ζυγό του απεικισμού, το πώς φιλοσοφούν, αντιλαμβάνονται, σχολιάζουν αυτό που οι άρχοντες τους, οι κατακτητές τους, οι κύριοι τους, κάνουν μεταξύ τους, δηλαδή οτι αλληλοσκοτώνονται για να πάρουν ένα βιός, το οποίο σε τελευταία ανάλυση ανήκει σε άλλους. Ανήκει στους Ινδούς, ανήκει στους Αφρικανούς, ανήκει στους Ινδοκινέζους, ανήκει στους Ινδονήσιους, ανήκει σε οποιοδήποτε. Αλλά είναι κανοί να σκοτωθούν για αυτό το λάφυρο που είναι το βιός ανθρώπων που στην ουσία ανήκει στους ίδιους ανθρώπους και όχι. Υπάρχει μια σχετική φιλολογία αλλά είναι θεωρητικοποιημένη θα λέγαμε. Μην ξεχνάμε ότι στην ουσία αυτά τα απελευθερωτικά κινήματα, τα διαπικιακά κινήματα, τα διατρέχουν κυρίως δύο μεγάλα ιδεολογικά συστήματα. Το ένα είναι ο μαρξισμός, ο οποίος δίνει αρκετή αιτιολογία για την εκμετάλλευση για όλα αυτά τα πράγματα ώστε να στηρίξει θεωρητικά ένα κίνημα απεξάρτησης, ανεξαρτησίας. Και το άλλο είναι ο ισλαμισμός, ο οποίος αν και δεν έχει όλο αυτό το προστάσιο το θεωρητικό του μαρξισμού, είναι θρησκεία ο ισλαμισμός, στην ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ενάντια σε έναν υμπεριαλισμό, ο οποίος εκτός των άλλων είναι και άπιστος, είναι και χριστιανικός. Ο τριγωντατίς αυτός πόλεμος του 20ου αιώνα, του 20ου ευρωπαϊκού αιώνα, έχει κλονίσει το απεικαιοκρατικό σύστημα και το απεικαιακό σύστημα εμπλέκεται σε μια σειρά πολέμους οι οποίοι έχουν πολύ σκληρά χαρατριστικά. Πολύ σκληρά χαρατριστικά, γιατί σκληρός είναι ο τρόπος που η Μεγάλη Βρετανία προσπαθεί να αναχαιτήσει αυτό το σύστημα, έμεσα σκληρός είναι ο τρόπος. Εάν δούμε πώς προσπαθεί στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου ή αν θέλετε αμέσως μετά του Δεύτερου Παγκοσμίου Πόλεμου να δημιουργήσει εσωτερικά προβλήματα στην Ινδία, ώστε να κρατηθεί η βρετανική παρουσία ή μάλλον εάν δεν μπορέσει να κρατηθεί η βρετανική παρουσία, να υπάρχει πάντοτε η ανάγκη βρετανικής συμμετοχής στο Γίγνεστε της Ινδίας. Και όλη αυτή η ιστορία βασισμένη στο Διέρη και Βασίλευε των Βρετανών, δηλαδή αντί η πολιτική τους να κατευνάσει τα θρησκευτικά και τα εσωτερικά πάθη σε αυτόν τον τεράστιο χώρο που περιλαμβάνει τα σημερινά κράτη του Μπαγκλαντές της Ινδίας και του Πακιστάν, αντίθετα οι Βρετανοί υποθάλπτουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, υποθάλπτουν τις εθνωτικές και διαθρησκευτικές συγκρούσεις σε αυτόν τον τεράστιο χώρο, με αποτέλεσμα μια ατελείωτη αλληλοσφαγή και εικόνες αγριότητας και εξαθλίωσης, γιατί εκτός από τους θανάτους, εκτός από τα αμέτρητα θύματα αυτής της ιστορίας, μερικά εκατομμύρια ανθρώπων ξεσπιτώνονται, φεύγουν, διώκονται, χάνουν τα πάντα, θανατώνονται και ούτω καθεξής. Είναι μια τραγική ιστορία αυτή, στην οποία η Μ. Βρετανία έχει τη συμμετοχή της. Αυτό είναι μια αγριότητα. Η Μ. Βρετανία πιστεύει ότι ακόμη και όταν αυτά τα κράτη αποκτήσουν την εξαρτησία τους, το γεγονός ότι θα εκθρεύονται το ένα το άλλο, διότι μουσουλμανικά και ινδουιστικά αντίστοιχα, αυτό θα καταστήσει την Μ. Βρετανία σαΐ διαιτητή, δηλαδή σαΐ μια δύναμη η οποία θα είναι σαΐ παρούσα σε απεικείες οι οποίες χάθηκαν και οι οποίες παρόλο που μισούνται θα μπουν μέσα στη Βρετανική Κοινοπολιτία σαν έναν οργανισμό που θα μετριάζει τις μεταξύ τους εχθρότητες και έτσι η Βρετανία θα κρατήσει. Όσο για τη Γαλλία, η Γαλλία επίσης είναι εξαιρετικά βία η υπόθεσή της, πρώτα απ' όλα διότι στη Γαλλία θεωρούν ότι διακηβεύεται εθνικό έδαφος. Δηλαδή καθώς οι Γάλλοι έχουν αυτή την ιδέα ότι είναι δημοκράτες οι Γάλλοι, δεν μπορεί να έχουν απεικείες ακριβώς, έχουν τεριτουάρ, έχουν εδάφη της δημοκρατίας, πολλά από τα οποία είναι νομή της δημοκρατίας. Και κατά συνέπεια για τους Γάλλους η εγκατάληψη μιας απεικίας σημαίνει εγκατάληψη εθνικού εδάφους. Και φυσικά πολεμούν σαν να υπερασπίζονται τη δική τους πατρίδα ενώ στην ουσία υπερασπίζονται μια κατάκτηση η οποία δεν είναι και συνενετική, δηλαδή οι λαοί αυτοί δεν έχουν καμία όρεξη να είναι Γάλλοι, δεν έχουν καμία διάθεση, ποτέ δεν το είχαν σκεφτεί ότι θα μπορούσαν να είναι Γάλλοι. Δεν τους πέρασαν από το νου υποχρεωτικά και το υποχρεωτικό έχει πάντα. Αν θέλετε και μικρότερα κράτη, το Βελγικό, το Βελγικό Κονγκό, το Βέργιο, το Βέργιο έκανε κάθε μορφής άγρια προσπάθεια να κρατήσει το μεγάλο του χώρο, αν βάλουμε δίπλα δίπλα ένα χάρτη του Βελγίου και ένα χάρτη του Κονγκό βλέπουμε λίγο ότι εντάξει εδώ είναι μια μεγάλη διαφορά η Ολλανδία με την Ινδονησία και ούτω καθεξής. Ακόμη και η Πορτογαλία, η φτωχή Πορτογαλία η οποία τους πόρους τους ελάχιστος που δίαθεται τους έστανε στον εξοπλισμό των εκλεκτών στρατεχμάτων, αλληξιπτοτιστών, λεγιοναρίων και λοιπά που πολεμάγανε στις απεικίες. Ποια είναι τα χαρτιστικά αυτού του αντιεπικιακού πολέμου. Πρώτα από όλα ότι είναι μια καινούργια εκδοχή θα λέγαμε, μια καινούργια εκδοχή ενός παλιού ευρωπαϊκού φαινομένου. Θυμάστε στις προηγούμενες μαθήματα που αναφερθήκαμε σ' αυτόν τη ρομαντική εκδοχή του πολέμου, τη ρομαντική εκδοχή του πολέμου η οποία άνθησε, φυσικά και στην αρχή μιλάμε όχι τόσο όταν υπάρχει σύγκριση, άρχισε και στην αρχή του 19ου αιώνα, αν θέλετε στην περίοδο των εθνικισμών και των εθνικών διεκδικήσεων όταν το έτοιμα για δημιουργία εθνικών κρατών από τους λαούς ήταν σε πρώτη, και την αστική τάξη φυσικά, ήταν σε πρώτη ζήτηση, στην ελληνική επανάσταση με τον εθελοντισμό, με τον φιλελληνισμό, στην Πολωνία, στις επαναστάσεις του 1830, του 1848, αυτό που για να γίνει κανείς πολιτικός, δηλαδή για να διεκδικήσει πολιτικά δικαιώματα, έπρεπε πρώτα από όλα να γίνει στρατιώτης και να πολεμήσει για την εθελοντικά, χωρίς να τον επιστατεύει κανείς γι' αυτό, να πολεμήσει γι' αυτό το ζήτημα. Είπαμε για την εφαρμογή αυτού του πράγματος, αυτή τη μαζική εθελοντική κινητοποιήσεις, τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Και είπαμε για τη ρομαντική χροιά που παίρνουν οι πόλεμοι των απεικειών, στη μεγάλη κατάκτηση που ακολούθησε την κρίση του 1873, όπου ήταν μια πολύ θετική πράξη, το να καταταγείς το στρατό για να εκστρατεύσεις ενάντια σε κανιβάρους, σε βαρβάρους, σε τζιχαντιστές θα λέγαμε σήμερα στο Μαχτίενου σαν τότε, του Σουδάν ή οτιδήποτε άλλο. Ήσουν φορέας πολιτισμού, ήσουν φορέας της ανθρωπότητες εκεί που η ανθρωπότητα ιστορικά είχε ατυχήσει. Και ήταν μια καλή ιδέα και πάντα τα απεικειακά στρατάευματα αποτελούνται από ένα μεγάλο ποσοστό εθελοντών. Και κάθε φορά που υπήρχε μια αναχέτηση των υπεριαλιστικών, απεικειοκρατικών επεμβάσεων, πυκνώναν η τάξη των εθελοντών διότι ο πολιτισμός δεν είναι δυνατό να το σταματήσουν οι βάρβαροι. Αυτό είναι μια ρομαντική αντίληψη του πολέμου. Θυμάστε, είχαμε πει ότι αυτά τα πράγματα τελειώσανε τα Χριστούγεννα του 1914, στην περίφημη ανακοχή ήταν μια αναλαμπή. Αυτά τα βλέπουμε τώρα να περνούν στην άλλη μεριά. Στην άλλη μεριά, αυτοί οι λαοί υποδουλωμένοι κάτω από τον ευρωπαϊκό απεικεισμό, στρατεύονται εθελοντικά για να πολεμήσουν ακριβώς τους δυνάστες τους. Οι δυνάστες τους, οι οποίοι έχουν περάσει σε άλλη φάση, δηλαδή οι πόλεμοι των απεικειών γίνονται κυρίως από επαγγελματίες στρατιωτικούς, επαγγελματικά στρατέρματα, βρισκόμαστε στην επάβριο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Και πάρα πολλοί άνθρωποι, εκείνο που μάθανε να κάνουν καλύτερα στη ζωή τους είναι να πολεμούν. Μπορεί να είσαι λετονός, πολονός, Τσέχος, οτιδήποτε, εθελοντής κλπ. με τη λάθος μεριά συνήθως. Μετά άλλεσες το όνομά σου, πήγαινε στη Γαλλική Λεγιόν να τον ξέρουν και γινόσουν εκλεκτό απεικειακό στράτευμα. Και περνάς και μισθό. Αυτό είναι επαγγελματική στρατή. Πρακτικά όλοι χρησιμοποιήσανε στελέχη των στρατών σε αυτή τη φάση των απεικειακών αγώνων. Στελέχη των στρατών του Δευθαίου Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως της ειτημένης μεριάς. Της ειτημένης μεριάς, για να πολεμήσουν τους λαούς. Υποθέτω ότι μερικές μονάδες της Γαλλικής Λεγιόνας, των ξένων που πολεμούσαν στην Ειδοκίνα, η κυριαρχική γλώσσα πρέπει να ήταν τα γερμανικά σε αυτούς. Και καθώς επίσης ένα μέρος του οπλισμού, το οποίο χρησιμοποίησε η Γαλλία ενάντια στους συνδοκινέζους, ήταν οι γερμανικά λάφυρα του Δευθαίου Παγκοσμίου Πολέμου, αυτή πρέπει να ήταν τελείως το στοιχείο τους. Πρέπει να πιστεύουν ότι πολεμούν ακόμη σε πεδία μαχών του 1943 και του 1944, ενώ ήδη βρισκόμαστε στο 1952, 1953 και 1954. Λοιπόν, επαγγελματικό από τη μία μεριά, από την άλλη όμως μεριά κάτι το βαθύτατα πολιτικό, είτε με τη μία είτε με την άλλη έννοια. Βαθύτατα πολιτικό, για παράδειγμα, στην περίπτωση της Ινδονησίας, στην περίπτωση της Συνδοκίνας, στην περίπτωση της Βυρμανίας 1945, οι μεν πολεμιστές οι οποίοι συσσορεύονται για να πολεμήσουν τους επικοιοκράτες, είναι θελοντές φυσικά, είναι κυνητοποιημένοι αγρότες, κυνητοποιημένοι αστεί, ας πούμε και λοιπάοι, οι οποίοι θελοντικά πολεμούν τον ζηγό για να διεκδικήσουν μια ανεξαρτησία. Οι οργανωτικές δομές, τις οποίες χρησιμοποιούν ενάντια στους κατακτητές, δεν θα μπορούσαμε να πούμε κομμουνιστικές. Είναι, αν θέλετε, τροποποιήσεις εκείνων που διδάχθηκαν στις σχολές της Κομμουνιστικής Διαθλημής τα προηγούμενα χρόνια αντιγιαπηκιαγές σχολές και λοιπά, τροποποιημένες, αν θέλετε, οδηγίες, με την έννοια ότι ακριβώς τα κομμουνιστικά κόμματα με τον τρόπο που γεννιούνται και λειτουργούν εκεί πέρα μέσα σε κοινωνίες, κυρίως αγροτικές και λοιπά, δεν είναι κατοικώνα και ομοίωση κομμουνιστικών κομμάτων της Ευρώπης και μάλιστα της Βιομηχανικής Ευρώπης. Αλλά παρόλα αυτά τους δίνει μια οργανωτική σύνδεση, μια οργανωτική δομή που τους επιτρέπει να δημιουργούν κρατικές δομές. Αυτοί οι εθελοντές, αυτοί οι ρομαντικοί πολεμιστές του αντιαπηκιακού αγώνας, εις πολλά εισαγωγικά το ρομαντικοί, να έχουν τις δομές εκείνες που θα τους επιτρέπουν να φτιάχνουν κράτος και το πρώτο στοιχείο ενός κράτους που δημιουργείται ενθέρμο, που δημιουργείται μέσα στον πόλεμο είναι στρατιωτικές δυνάμεις. Πιστέψτε με ότι αυτού του τρόπου η συγκρότηση στρατών δεν έχει καμία μα καμία σχέση με εκείνο που περιέγραψε ένας πρόσφατος νεοέλληνας συγγραφέας ότι η στρατή της αντίστασης υπονοεί ότι κάθε στρατός είναι στρατή ατάκτων. Η μεγαλύτερη προσβολή που μπορεί να κάνει σε αυτού του είδους των πολεμιστών είναι ότι είναι άτακτοι στρατιώτες. Όχι, φέρνουν μαζί τους το κράτος, φέρνουν μαζί την οργάνωση και πιστέψτε με είναι πολύ αστηρά πιθαρχημένη στρατή και πολύ, αν θέλετε, οργανωμένοι συλλογικά άνθρωποι. Κατά τα άλλα, εντάξει, τώρα ο άλλος λέει ατάκτους διότι φυσικά τα βλέπει από τη μέρα μιας αστικής τάξης η οποία προτιμά να αντιμετωπίζει τους εχθρούς της με τη μορφή ατάκτων και όχι με τη μορφή ενός οργανωμένου χώρου. Είναι πολύ πιο εύκολο να τους νικήσεις εάν. Δηλαδή ταξικά είναι μια σειρά δημοσιευμάτων και βιβλίων και στη χώρα μας όπως και παντού αλλού. Είναι μια μορφή αναθεωρητισμού της ιστορίας ότι ονομάζεις τον αντίπαλό σου ότι οτιδήποτε αντιτίθεται στην κρατούσα τάξη είναι ατάκτο. Δηλαδή είναι μέρος του χάους. Αυτό με υπονοεί ότι η άκρουσα τάξη είναι το μόνο οργανωμένο σχήμα που μπορεί να έχει η ανθρωπότητα. Όχι η ιστορία το διαψεύδει αυτό. Είναι τελείως διαφορετική η πραγματική εικόνα. Λοιπόν αυτός ο συνδυασμός δηλαδή αυτός ο εθελοντισμός φτιάχνει αυτούς τους λαϊκούς στρατούς και δίνει και τις μορφές των μετόπων. Είναι λαϊκά απελευθερωτικά μέτωπα και η στρατή τους είναι λαϊκή απελευθερωτική στρατή. Το οργανωτικό σχήμα αντιλείται από την ευρωπαϊκή επαναστατική παράδοση, ο εθελοντισμός από την επαναστατική επίσης ρομαντική παράδοση των Ευρωπαίων, αλλά αυτός ο συνδυασμός στρέφεται ενάντια στους Ευρωπαίους. Αυτά είναι τα όπλα των Απηγιακών Πολέμων. Βάλτε και τον εξοπλισμό επίσης. Θυμάστε πως τελειώσαμε το μάθημα για τον Δεύτερο Παγκοσμιο Πόλεμο, ότι ο πόλεμος αυτός γίνεται πια τόσο πόλεμος των αμάχων, δηλαδή οι άμαχοι μετέχουν τόσο ποικιλότροπα σε αυτόν τον πόλεμο, που πλέον η λέξη άμαχος γίνεται απλώς αστείο, αλλά όπου σχεδιάζονται και στη στιγμή που σχεδιάζονται πανάκριβα όπλα και ούτω καθεξής, σχεδιάζονται ταυτόχρονα και όπλα προσιτά στον πολλοί κόσμο. Δηλαδή όπλα απλά, όπλα φθηνά, που μπορούν να διαχειθούν μέσα στον κόσμο. Δηλαδή ήδη, στο τέλος του Δευτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ένα άρμα μάχης των 40-45 τόνων, το οποίο κοστίζει τον ουρανό μετάστρα, κοστίζει, ας πούμε, ένα εκατομμύριο μάρκα, να το βάλουμε έτσι, μπορεί να καταστραφεί με μία αντιαρματική γροθιά, πάντσερ φάους, πώς τα λένε, πρόδρομος των RPG, των εκτοξευτών χειροβομβίνων των σημερινών, που κοστίζει 30 δολάρια. Το θέμα είναι να υπάρχει ένας σταραλέως να πλησιάσει το άρμα μάχης στα 30 μέτρα. Δεδομένου ότι ο λαϊκός πόλεμος προσφέρει ένα μεγάλο αριθμό αναλώσιμων μαχητών, είναι θελοντές και πολυπληθείς. Και κατά συνέπεια υπάρχουν θελοντές γι' αυτό. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα άρματα μάχης απαξιώνονται από πολέμους, θα λέγαμε, αυτού του τύπου. Αυτά τα ολόκληρα οπροστάσια βρίσκονται αμύχανα μπροστά σε αυτό το... Δηλαδή, είναι σαν να προσπαθείς να καταστήλεις μία εξέγεση. Το αντιμετωπίσαν και οι Αγγλέζοι στην Αθήνα αυτό το δεκέμβριο του 1944, όπου στην αρχή το κυριότερο όπλος ήταν το πυροβολικό του στόλου. Ναι, αλλά το πυροβολικό του στόλου ρίχνει οβίδες των 50, των 70, των 100, των 200 κιλών. Το φαντάζεστε, όταν προσπαθείς να καταστήλεις μία εξέγεση ή μία πόλη ρίχνοντας τέτοια, θα σκοτώσεις πλήθει ανθρώπων χωρίς να είναι σίγουρο ότι θα κάνεις καμιά ζημιά στον πραγματικό σου ένοπλο αντίπαλο. Αυτό είναι η εκαταλληλότητα σε σχέση με το τοπλισμό που υπάρχει. Αυτοί οι απεικαιακοί πόλεμοι, απεικαιακοί πόλεμοι, οι οποίοι αν θέλετε διαι του πολέμου αυτού κατασκευάζονται και νέο τύπου κράτη. Μοιάζουν πάρα πολύ αυτά τα καθεστώτα μεταξύ τους. Δηλαδή ας πάρουμε ένα τυπικά κομμουνιστικό το Βιετναμ, το Βόρειο Βιετναμ καταρχήν το 1954 και αργότερα το Συνοδοβιετναμ το 1975. Το καθεστώς εκεί δεν διαφέρει τρομερά από το καθεστώς της Αλγερίας, το καθεστώς που προκύπτει το 1962 μετά το τέλος του. Δηλαδή το ένα είναι κομμουνιστικό, επικαλείται τον κομμουνισμό και είναι κομμουνιστικό στα μέτρα που παίρνει, το άλλο είναι απελευθερωτικό και αν θέλετε κοσμικά απελευθερωτικό με κάποιες αναφορές στον ασερισμό, με κάποιες αναφορές σε τόσο παλιά συστήματα, τόσο τα συστήματα των νεότουρκων και όλα αυτά τα πράγματα, τον παλιό καιρό, λίγα ξυχρονιστικό έτσι του Ισλαμό και όλα αυτά τα πράγματα. Λοιπόν, αυτό είναι ο κύκλος των απεικιακών πολέμων, των καθεστώτων κλπ. Οι απεικιακοί αυτοί πολέμοι, οι οποίοι αν θέλετε συγκροτούν και όχι μονοκρατικές δόμες, στρατούς, καθεστώτα, νέα κράτη και το χαρακτήρα τους και σφραγγίζουν σε ένα στρατιωτικό πολιτικό κρατικό. Ο πόλεμος γεννάει αυτά τα κράτη, έτσι, ο πόλεμος γεννάει και φυσικά αυτό στο πολίτευμα, στην κρατική δομή, στον τρόπο που λειτουργεί η κοινωνία, αυτό έχει το ειδικό του βάρος, την ειδική του σημασία. Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, την οποία οφείλουμε ασχετικά, πολλά από αυτά τα απελευθερωτικά κινήματα, αντιαπηκιακά κινήματα, δεν είναι κομμουνιστικά. Όταν λέω κομμουνιστικά, μιλάω για λαφτές τροποποίησης της ευρωπαϊκής σχετικής παράδοσης. Το φαντάζεστε ότι δεν είναι κομμουνιστικά με την έννοια των εργατικών πολυτοφυλακών της Ρωσικής Επανάστασης, της Γερμανικής Επανάστασης, ή αυτόν που ο Μάρξ και της Βιομηχανικής Κοινωνίας. Δεδομένου ότι οι κοινωνίες αυτές είναι προκαπιταλιστικές, ότι είναι αγροτικές, παραδοσιακές, έχουν όλα αυτά τα ζητήματα. Είναι τροποποίησης ή αν θέλετε προσαρμογές, για να το πούμε πιο ουσιαστικά. Υπάρχουν όμως και περιοχές όπου η αντανάκλαση ευρωπαϊκών επαναστατικών ιδεών δεν μπορεί να στηρίξει απελευθερωτικός πόλεμος. Και αυτό συμβαίνει κυρίως στα ισλαμικά κράτη. Στα ισλαμικά κράτη, όπου ο μαρχισμός χάνει ή τέλος πάντων δεν διησδή, παρόλο που έχει μια παρουσία στην Αίγυπτο, για παράδειγμα, αρκετά σημαντική, στο αντιαπικιακό αγώνα υποκαθίσταται από ισλαμιστικά κινήματα. Το Ισλάμ μοιάζει σε τούτο. Μοιάζει σε τούτο ότι το Ισλάμ έχει σωματώσει αρχαϊκές έννοιες που σημαίνουν πολιτικές. Δηλαδή, το Ισλάμ κινείται με αδερφότητες. Οι αδερφότητες είναι, πιθανόν, η λάθος έκφραση, είναι αυτή η έννοια της ούμα. Της ισλαμικής αδερφότητες δεν είναι οργανωμένος σε εκκλησίες, γιατί η εκκλησία είναι κρατική δομή. Η χριστιανική εκκλησία είναι κρατική δομή και συνήθως πρέπει να υπάρχει κράτος για να υπάρχει εκκλησία. Δηλαδή, είναι παράρτημα κρατικών δομών από την εποχή της Ρώμης και μετέπειτα. Αλλά στον ισλαμικό κόσμο είναι η ούμα. Η ούμα, αν θέλετε, το είχαμε πει παλιότερα, είναι μια μετεξέλιξη της αρχαίας κλασικής πόλης, πόλης κράτους, της εκκλησίας του δήμου, αν θέλετε. Δηλαδή, εκεί πέρα είναι η συνέλευση του πολιτικού, η ούμα. Εντάξει, τώρα, θεωρητικό είναι το σχήμα, δεν είναι ακριβώς τόσο ιδανικές οι ούμα, όπως σας παρουσιάσω. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, μας δίνει μια ιδέα για τη διαφορά. Η ούμα, λοιπόν, είναι κοινωνικό μόρφωμα και ταυτόρα πολιτικό μόρφωμα. Δηλαδή, συναποφασίζουν, με βάση των ιερώ λόγων, συναποφασίζουν οι άνθρωποι για την τύχη τους. Και επειδή είναι πολιτικό μόρφωμα, στην ουσία, πάνω του μπορεί να στηρίξεις κρατικές δομές, με ότι αυτός είναι πάγια. Δηλαδή, μπορεί να στηρίξεις και στρατιωτικές δομές πάνω σε αυτό. Δηλαδή, ενώ στην άλλη περίπτωση, πάνω σε κομματικές οργανώσεις, πάνω σε μαζικές οργανώσεις, στηρίζεις το κρατικό σου, την κρατική σου φιλοδοξία και τη στρατιωτική σου φιλοδοξία, προοπτική μάνων, στην εδώ περίπτωση, το στηρίζεις πάνω στις παραδόσεις του Ισλάμ, που επίσης αποδεικνύονται, εξαιρετικά αποδαλεισματικές, τόσο στον αγώνα, τόσο στον καιρό του μαχτί, έτσι, το τέλος του 19ου αιώνα, όσο και στον καιρό των απεικιακών πολέμων, όσο και στη σημερινή εποχή, όπου αυτά τα πράγματα που γεννιώνται δεξιά καιριστερά με επικεφαλής αυτό που δημιουργείται στο Ιράκ και στη Συρία και όπου αλλού γεννιέται και αναγεννιέται αυτό το φαινόμενο, είναι στυριγμένο πάνω σε αυτήν την ισλαμική μορφή κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης, η οποία αν θέλετε έχει και ένα ιδιαίτερο κρατιστικό ότι είναι ένα από τα λίγα υποκατάστατα που βρίσκουμε στη σύγχρονη ιστορία, και στη σύγχρονη μόρφη των πολέμων, είναι από τα λίγα υποκατάστατα της ευρωπαϊκής, πολιτικής, κρατικής και στρατιωτικής παράδοσης, το Ισλάμ. Γιατί το βρίσκουμε στο Ισλάμ, γιατί απλώς το λόγο το Ισλάμ είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα με την Ευρώπη, δηλαδή είναι το περίβλημα της ευρωπαϊκής ιστορικής εξέλιξης. Τα έχουμε, νομίζω, έχουμε ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα και έτσι μπορούμε να μελετήσουμε αυτό το φαινόμενο του Ιανού, όπου όταν ειδικά η μία πλευρά της Μεσογείου γίνεται Ευρώπη και η άλλη πλευρά της Μεσογείου γίνεται Ισλάμ. Το οποίο, ξέρετε, άμα στη μέση είναι μία μικρή Μεσόγειος, αυτά τα πράγματα οφείλουμε να υποψιαστούμε ότι είναι συγγενικά, συμπληρωματικά, κι αυτό μπορεί να σημαίνει αένα εχθρικά το ένα με το άλλο. Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες, μισούνται οι συγγενείς μεταξύ τους. Είναι αυτό το φαινόμενο. Αυτές οι δύο παραδόσεις, ενώ είναι άλλα συμπληρούμενες, τελικά είναι συνήθως και εχθρικές η μία προς την άλλη. Για να προχωρήσουμε λίγο στα ζητήματα που θέτει ο ψυχρός πόλεμος. Ο ψυχρός πόλεμος στην ουσία είναι ένας διαχωρισμός του κόσμου σε αντίπανα στρατόπεδα, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση δεν προκείται και στρατόπεδα τα οποία συγκρουτούνται στην κορυφή. Δεν έχουμε από τη μία μεριά τον άξονα, από την άλλη συμμαχική δυνάμεις, δεν έχουμε από τη μία μεριά την αντάντα, από την άλλη τις κεντρικές δυνάμεις όπως έγιναν στους παγκοσμίους πολέμους. Δηλαδή η αντάντα, η Μεγάλη Βρετανία ξέρω εγώ δύναμης συμμαχικής, είναι το ίδιο καπιτελιστική, έχει τις ίδιες αξίες, το ίδιο σύστημα εκπαίδευσης, το ίδιο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης, το ίδιο σύστημα κλπ που έχει αντίπαλος της Γερμανίας, η Αυστουργάρια ή οτιδήποτε άλλο. Δηλαδή δεν υπάρχουν διαφορές εδώ πέρα, στο ψυχρό πόλεμο έχουμε μία βαθύτερη ιδιέρεση του κόσμου, διότι πρόκειται για διαφορετικούς κόσμους που αντιπροσωπεύουν τελείως διαφορετικά οικονομικά, κοινωνικά και κατεπέκταση πολιτικά συστήματα. Δηλαδή στην ουσία πρόκειται για μία καθολική αναμέτρηση, με την έννοια ότι δεν πρόκειται για συμφέροντα που χωρίζουν προσβάσεις σε πρώτες ιλίες, προσβάσεις σε αγορές, αυτά τα γνωστά του καπιταλιστικού ανταγωνισμού που τις χωρίζουν, αλλά πρόκειται για προτάσεις σχετικές με την οργάνωση της ανθρωπότητας, του κόσμου, της κοινωνίας, της αγοράς, της οικονομίας, όλων των σετημάτων που άπτονται της ζωής του ανθρώπου. Και κατά συνέπεια είναι ένας πόλεμος, ο ψυχρός πόλεμος, εξαιρετικά σύνθετος, και ίσως και γι' αυτό, επειδή είναι τόσο σύνθετος, να έχουμε την πολιτερία να το πούμε ψυχρό. Τώρα το ψυχρός είναι σχετική έννοια. Ψυχρός πόλεμος είναι όταν βλέπουμε τα πράγματα από την πλευρά την Ευρωπαϊκή, όντως η Ευρώπη δεν έχει πόλεμο αυτόν τον καιρό, και όποτε δεν γίνει πόλεμος στην Ευρώπη, θεωρούμε λανθασμένα φυσικά ότι δεν γίνεται πόλεμος παντού αλλού στον κόσμο. Όχι, ο ψυχρός πόλεμος έχει πάρα πολλές εμπειρίες, έχει πολλές μορφές θερμής αναμέτρεις, θερμού πολέμου. Για παράδειγμα, αυτό που θα λέγαμε πόλεμο διαντιπροσώπων. Υπάρχει μια αγγλική έκφραση, αν και αντιπαθώ τις αγγλικές εκφράσεις για να εξηγούνε τέτοια πράγματα, proxy wars, δηλαδή είναι αυτό ο πόλεμος διαντιπροσώπων. Δηλαδή, εν μέρειο, ο ψυχρός πόλεμος διατρέχει τους απελευθερωτικούς πολέμους ενάντια στον απεικισμό, διατρέχει εμφυλίους πολέμους της περιόδου εκείνης, διατρέχει, αν θέλετε, τον κυναιζικό πάνω απ' όλα. Δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι έξω, αυτό που γίνεται το 1949 και μετέπειτα στην Κίνα, είναι έξω από τον ψυχρό πόλεμο, διατρέχει πάρα πολλές επιμέρους περιπτώσεις, οι οποίες είναι θερμές αναμετρήσεις. Απλώς, δεν γίνεται πόλεμος μεταξύ των δύο ηγέτηδων δυνάμεων, απευθείας πόλεμος τουλάχιστον μεταξύ τους, δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση δεν αρπάζονται απευθείας και δεν γίνεται πόλεμος στην Ευρώπη. Δηλαδή, πέρα απ' τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος εν μέρει είναι και κομμάτι του ψυχρού πόλεμου, εν μέρει είναι και πολλά άλλα πράγματα, αλλά αλλού όμως, αλλού όμως, ο ψυχρός πόλεμος. Είναι αστείο να λες ότι, δηλαδή, ακόμη και στο 1975, ο πόλεμος της Αγγόλας και της Μοζανβίκης δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ακριβώς ένας πόλεμος απλός μεταξύ Πορτογαλίας και εντόπιον. Η καλύτερη απόδειξη γι' αυτό είναι ότι τα απελευθερωτικά κινήματα της Μοζανβίκης ή της Αγγόλας είναι τρία ή τέσσερα. Και ελλειομάχονται μεταξύ τους όσο ελλειομάχονται και τους Πορτογάλους. Αυτό οφείλεται στο ότι αυτό το ειδικό είναι μέρος του γενικού. Ο αντιαπηκιακός πόλεμος είναι μέρος ενός ψυχρού πόλεμου με όλες τις εκφάνσεις, τις διαιρέσεις που στο μεταξύ έχουν δημιουργηθεί ένθεν και ένθεν των στρατοπέδων. Ο ψυχρός πόλεμος ξεκινάει από μια ειδική κατάσταση. Η ειδική κατάσταση είναι ότι ενώ υπάρχει μια κρεμότητα, μια κρεμότητα, υπάρχει κάθε καλή διάθεση δηλαδή ώστε να τελειώσει το ημιτελές έργο του δευτεροπαγκοσμίου πόλεμου, δηλαδή να επιβιωληθεί μια κάποια ισορροπία στον κόσμο, δηλαδή αυτά τα δύο αντίθετα συστήματα, αφού λύσανε τις λογριασμούς τους με τις φιλοδοξίες της Ευρώπης εκφρασμένας με το ναζιστικό καθεστώς, να λύσουν τη διαφορά τους, καπιταλισμός, κουμμουνισμός, μεταξύ τους. Ήταν ένας πόλεμος που το 1945 για πολλούς και διάφορους λόγους, το 1945, το 1946, το 1947, το 1948 και μετέπειτα, για πολλούς και διάφορους λόγους δεν μπορούσε να γίνει. Και οι λόγοι είναι προφανείς, δηλαδή πρώτον η Σοβιετική Ένωση δεν είναι σε θέση να κάνει πόλεμο, πρώτον διότι έχει υποφέρει εξαιρετικά πολύ από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος δεν είναι κάτι το μεμονωμένο στην Σοβιετική Ένωση. Είπαν, θυμίζω, ότι η Σοβιετική Ένωση έζησε αυτό το 30ετή Ευρωπαϊκό Πόλεμο του 20ου αιώνα με δραματικό τρόπο. Αυτός ο σφαγιασμός των Ρώσων στρατιωτών στον Πρωτοπαγκόσμιο Πόλεμο, με 1,5 εκατομμύρια νεκρούς, τον διαδέχθηκε ο εμφύλιος πόλεμος και η μαζική επέμβαση 11 ξένων χωρών ενάντια στο καθεστώς των Σοβιέτ, με αποτέλεσμα πιθανότατα 100 βεστιμάτων. Κανείς δεν τους έχει μετρήσει και δεν βγαίνει νόημα να προσπαθήσει να εκπέραν να αποτιμήσει, αλλά σίγουρα πρόκειται για εκατομμύρια ανθρώπων σε αυτό τον εμφύλιο πόλεμο που κρατάει μέχρι το 1922. Και αμέσως μετά κάποτε καθεστώς οικονομικού αποκλεισμού και οικονομικών πιέσεων, αφού περνάει αυτήν την τρομερή σχεδόν δεκαετία, έτσι από το 1914 έως το 1922 με όλους τους τριγμούς και τις καταστάσεις συνεχούς πολέμων, λοιπόν, αφού περνάει αυτήν την τρομερή δεκαετία, λιγότερο από 20 χρόνια μετά ξεκινάει το καινούριο. Ξεκινάει το καινούριο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος με τα 22, ίσως 26 εκατομμύρια νεκρών. Δηλαδή είναι μια χώρα η οποία μέσα σε αυτά τα 33 χρόνια έχει χάσει ένα τεράστιο ποσοστό του πληθυσμού της σε πολεμικές περιπέτειες. Το φαντάζεστε ότι το λιγότερο που μπορεί να επιθυμεί είναι μια επιπλέον περιπέτεια. Και δεδομένου ότι η τεχνολογική υπεροχή εκείνου τον καιρό των ΗΠΑ έχει ένα προβάδισμα, ότι ο αντίπολος διαθέτει πυλινικά όπλα και τέτοια πράγματα τα οποία κανείς δεν ήξερε την έκταση που μπορούν σε μια εποχή αλλαγών στα οπλικά συστήματα, τα οποία έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Και φυσικά δεν επιθύμει τον πόλεμο. Πολύ περισσότερο που οι Σοβιετικένοις είναι επεπισμένοι, ότι καθώς αν θέλετε επίκοινται αγώνες απελευθέρωσης, αντι-απικιακοί πόλεμοι και λοιπά, και στην ουσία οι λαοί του κόσμου ολόκληρου θα είναι σε θέση να αλλάξουν το παγκόσμιο σκηνικό και να ενισχύσουν, όχι μόνο να στηρίξουν, αλλά και να ενισχύσουν τη θέση σοβιετικής ένωσης στον κόσμο. Από την άλλη μεριά, το άλλο στρατόπεδο της Βρετανίας, όλα αυτά τα προβλήματα, των Ηνωμένων Πολιτειών στην ουσία με το ρηφόρος την Βρετανία, την Γαλλία και δευτερευόντως την Ομοσπονδική Δημοκρατία της Γερμανίας, όταν αυτή δημιουργείται μετά το 1949, αυτό το στρατόπεδο επίσης έχει τρομερές αβεβαιότητες ως προς την δυνατότητα του να κάνει πόλεμο. Γνωρίζει ότι έχει το πυρηνικό όπλο, γνωρίζει αν θέλετε ότι έχει την οικονομική ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών πίσω του, αλλά γνωρίζει επίσης ότι δεν έχει τους λαούς του κόσμου μαζί του. Δηλαδή, το φαντάζεστε ότι η μορφή των αντιαπηγιακών αγώνων θα άλλαζε ολοκληρωτικά, εάν αυτοί εμπλέκονταν, διαπλέκονταν με έναν πόλεμο ανάμεσα στον κομμουνισμό και στον καπιταλισμό σε παγκόσμια κλίμακα. Δηλαδή εκεί θα γινόταν ένας υπερπόλεμος με διακύβευμα τόσο ολοκληρωτικό ώστε κανείς δεν μπορούσε να το σκεφτεί. Ο ένας έχει τους λαούς με το μέρος του, ο άλλος έχει τις ατομικές βόμβες με το μέρος του, η ισοπαλία. Δηλαδή είναι πολύ δύσκολο να γίνει σε αυτές τις συνθήκες πόλεμος όταν ο Γιάννης φοβάται του Θρογιώ και του Θρογιώ τον Γιάννη για να το πω αλλιώς. Υπάρχει δηλαδή μια πραγματική ισορροπία και γι' αυτό δεν γίνεται. Ισορροπία η οποία προδευτικά, καθώς οι δυνατότητες των λαών φαίνονται αυτές που είναι, αυτά τα απεικιακή αγώνες, καθώς οι δυνατότητες των πιλινικών όπλων φαίνονται αυτές που είναι, σιγά σιγά όλη αυτή η ιστορία μεταβάλλεται σε μια ισορροπία τρόμου, σε μια ισορροπία τρόμου, η οποία από το τέλος της δεκαετίας του 50 δίνει μια νέα αιτία του γιατί να μην γίνει πόλεμος. Δηλαδή αυτό που ονομάζουμε ψυχρός πόλεμος γίνεται απειλή πιλινικού πολέμου, το οποίο είναι τελείως διαφορετικό. Προσέχετε τα πιλινικά όπλα έχουν φτάσει σε ένα βαθμό τελειότητας από τη στιγμή που ξέρεις τις τεχνικές και τις καταστάσεις. Το πολύ ακριβό με τα πιλινικά όπλα είναι το αρχικό στάδιο. Από τη στιγμή που κατέχεις τεχνικές τεχνολογίες και έχεις φτιάξει εργαλειομηχανές του εμπλωτισμού της πιλινικής συγκριτικής ύλης, το πιλινικό όπλο είναι σχετικά αναπτύξιμο και σχετικά φθινό. Είναι πάρα πολύ φθινό. Δηλαδή η καταστροφική δύναμη τεσσάρων βοβών υδρογών, όποιο και είναι το κόστος της κάθε μίας από αυτές τις βόμβες, που δεν είναι και αδικηγαντιέο, αυτή την καταστροφική δύναμη για να τη σοφαρίσει ένας συμβατικός στρατός σημαίνει ότι πρέπει να έχει μερικές χιλιάδες βοβαρδιστικά, μερικές εκατομμύρια στρατού εδάφους, πυροβολικό τέτοια, για να κάνει ισοδύναμη ζημιά στον αντίπαλο. Κατά συνέπεια το πιλινικό όπλο είναι σχετικά φθινό. Ακριβώς επειδή είναι φθινό σε σχέση με τις ζημίες που δημιουργεί, δίνει ένα απόλυτο πλεονέκτημα στην επίθεση. Θυμάστε αυτό που είπαμε για τα διέξοδα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου σε προηγούμενο μάθημα, ότι αυτά τα διέξοδα εν μέρη δημιουργεί μια στρατηγική και τακτική κατάσταση. Δηλαδή, ότι τα όπλα της άμυνας και οι τακτικές της άμυνας είναι τόσο πολύ ανώτερες από τις τακτικές της επίθεσης, που ο πόλεμος είναι καταδικασμένος να βαλτώσει, να μην μπορεί να οδηγήσει σε αποτέλεσμα. Εδώ έχουμε μια απόλυτη αντιστροφή αυτού του σχήματος, ότι σχετικά φθηνά πυρηνικά όπλα έχουν τη δυνατότητα να προξενήσουν τέτοια ζημία στον αντίπαλο, έτσι ώστε να θεωρείται ότι το επιθετικό όπλο κυριαρχεί τόσο απόλυτα στην στρατιωτική αναμέτρηση, ώστε να χρηστεύει πλήρως την άμυνα. Και όταν η άμυνα είναι τρομερά υπέρτερη της επίθεσης, δεν μπορεί να γίνει πόλεμος λογικώς, σταματάει κάπου ας πούμε και γίνεται φθορά, πράγματα, αναμέτρηση, οικονομική αναμέτρηση, δημογραφική αναμέτρηση, αλλά όχι πόλεμος με την κλασική έννοια, έτσι και εδώ η απόλυτη υπεροχή της επίθεσης απέναντι στην άμυνα κάνει με άλλη τρόπο, τον πόλεμο υποχρεώνει να μεταφέρθει σε άλλα πεδία, τεχνολογικής αναμέτρησης, οικονομικής αναμέτρησης, αλλά όχι σε μορφή πολέμου, σε μορφή απευθείας σύγκουσης. Γιατί ενώ η κυριαρχία της άμυνας απλώς θα τα οδηγεί σε στασιμότητα το πολεμικό γεγονός, η απόλυτη υπεροχή της επίθεσης σε στασιμότητα το οδηγεί αλλά δια της αμοιβαίας καταστροφής. Δηλαδή στην ουσία η υπεροχή της επίθεσης εκπληρώνει σε τέτοιο βαθμό την ρύση του Κλάουσβιτσ, ότι για να νικήσεις τον πόλεμο πρέπει να στερίσεις από τον αντίπαλο την δυνατότητα να κάνει πόλεμο, την θέληση να κάνει πόλεμο ή τα μέσα να κάνει πόλεμο, στην προκειμένη περίπτωση τους τρεις και τα δύο, αλλά σε τέτοιο απόλυτο βαθμό και με τέτοιο αμοιβαίο τρόπο, ώστε στην ουσία και οι δύο των αντιπάλων χάνουν και τα μέσα και την θέληση κάτω από το βάρος της απόλυτης καταστροφής να χάνουν πόλεμο. Κατά συνέπεια δεν γίνεται. Εντάξει υπάρχουν μερικά προβλήματα σε σχέση με το πώς αυτή η στρατιωτική αναμέτρηση εμπλέκεται με την οικονομική. Τα πυρηνικά όπλα είναι, είπαμε, πολύ φθινό σε σχέση με το αποτέλεσμα που επιφέρουν. Είναι πάρα πολύ φθινό όπλο. Εκείνο όμως που είναι πολύ πλοκο και δεν είναι καθόλου φθινό είναι οι φορείς τους. Ενώ το πυρηνικό όπλο είναι φθινό, τα μηχανήματα, τα μέσα που θα μεταφέρουν το πυρηνικό όπλο στο στόχο του, αυτά είναι ακριβά. Και γίνονται περισσότερο ακριβά στις δεκαετίες του 60 και του 70. Με την έννοια την εξής ότι οι στόλοι βοβαρδιστικών που θα μεταφέρουν πυρηνικά όπλα είναι τρομερά ευάλωτοι, τόσο ευάλωτοι ώστε πρέπει να έχεις έναν τεράστιο αριθμό αεροπλάνων για να μπορέσεις να σπάσεις αμυντικές γραμμές στο αντίπαλό και να ρίξεις τα πυρηνικά όπλα εκεί που χρειάζονται. Και από ένα σημείο και πέρα αυτό γίνεται... Φανταστείτε ότι το 1950 σχεδιάστηκαν αεροπλάνα που να κάνουν αυτή τη δουλειά, τα οποία είναι τα μεγαλύτερα στρατιωτικά αεροπλάνα που κατάσκευάστηκαν ποτέ και γι' αυτό το λόγο ακριβώς πετούνε ακόμα και σήμερα. Είναι τα Αμερικανικά B-52 ή τα Σοβιετικά BEAR. Αυτό ήδη είναι ακριβό. Η Διηπηρωτική Πείραβη. Οι διηπηρωτικοί πείραβοι αυτοί που θαύονται μέσα σε γιγαντία συλλόκε, αυτοί έχουν ένα κακό ότι ξέρεις που είναι θαμένοι και κατά συνέπεια γνωρίζεις την τροχιά με την οποία θα προσεγγίσουν... κατά συνέπεια μπορεί να οργανωθεί άμυνα απέναντί τους άρα χρειάζεται να πολλαπλασιαστούν οι αριθμοί τους ώστε δια του κορεσμού κάποιος από αυτούς να περάσει και ούτω καθεξής. Η λύση στο φαινόμενο σε αυτά τα προβλήματα μεταφοράς του πυρηνικού όπλου στο στόχο, η απόλυτη λύση φαίνεται να είναι το πυρηνικό υποβρύχιο. Διότι το πυρηνικό υποβρύχιο μπορεί να πλησιάσει, μπορεί να μετακινηθεί καταρχήν. Μπορεί να μετακινηθεί κατά συνέπεια, δεν ξέρεις από πού θα σου έρθουν και με ποια στροχιά θα σου έρθουν οι πείραβοι φορείς των πυρηνικών όπλων. Και πίτα κρύβεται. Είναι υποβρύχιο, κρύβεται, πολύ δύσκολο να καλύπτει στα βάθη τα οποία καραδοκεί για να επιτεθεί. Και επιπλέον ένα τρίτο, ότι μπορεί να πλησιάσει πάρα πολύ κοντά στους στόχους. Δηλαδή ένα σοβιετικό υποβρύχιο το οποίο θα ρίξει τους πειράβρους του 50 μίλια έξω από τη Νέα Υόρκη, πρακτικά στα 50 αυτά μίλια δεν μπορεί να οργανωθεί καμία άμυνα για τη Νέα Υόρκη. Ή το αντίστοιχο, ένα αμερικανικό υποβρύχιο το οποίο θα ρίξει πειράβρους από τον Βόρειο Παγωμένο Οκεανό. Είναι πολύ δύσκολο να προσανατολιστεί άμυνα πάνω σε αυτό το... Το κακό με τα πυρηνικά υποβρύχια είναι ότι είναι πάρα πολύ ακριβές κατασκευές. Δηλαδή στην ουσία το κόστος αυτό του, το μικρό κόστος του πυρηνικού όπλου σε σχέση με το αποτέλεσμα, δια των φορέων γίνεται μεγάλο και εκεί πια ο ανταγωνισμός από το στρατιωτικό πεδίο μεταφέρεται στο οικονομικό. Ποιος μπορεί περισσότερα... και μην ξεχνάμε ότι για τις εξελίξεις που έφεραν το τέλος του ψυχρου πολέμου, σε μεγάλο βαθμό ήταν αυτός ο ανταγωνισμός. Τότε είχε ονομαστεί Πόλεμος των Άστρων. Αν δεν επατώμε, δηλαδή είναι η εκτεταμένη χρησιμοποίηση δορυφόρων και άλλων διαστημικών μέσων ώστε να κερδίσει, ώστε να επανέρθει στο στρατιωτικό προσκήνιο η ιδέα της άμυνας. Δηλαδή όταν ένα πλέγμα δορυφόρων μπορεί να επισημάνει και αν θέλετε και εν μέρη να αναχετήσει ή τουλάχιστον να καθοδηγήσει τις μεθόδους τα αντιπυραυλικά συστήματα, να τα καθοδηγήσει με μια απόλυτη ηλεκτρονική ακρίβεια, τότε η άμυνα αρχίζει και ξαναπαίρνει δικαιώματα και τότε πέρα από το κόστος μιας επίθεσης που στηρίζεται πια στα πυρηνικά υποβρύχια, προστίθεται το κόστος μιας άμυνας στηριγμένης σε διαστημικά όπλα. Ήτανε μία από τις αιτίες της οικονομικής εξάνδλησης του ενός από τα δύο στρατόπεδα και της καταστροφής του. Λοιπόν αυτός είναι ο πυρηνικός πόλεμος και να σταματήσουμε λίγο εδώ, να κάνουμε λίγο διάλειμμα για να δούμε τον αντίποδα, αυτός είναι ο απόλυτος ολοκληρωτικός πόλεμος ο πυρηνικός, να δούμε τον χαμηλόν προδιαγραφόν πόλεμο που κυριαρχεί στις μέρες μας, σαν τη διαστολή. Μιλήσαμε για τον απόλυτο ολοκληρωτικό πόλεμο, ο οποίος δεν είναι άλλως παρά ο πυρηνικός πόλεμος και ο οποίος μετρύεται, αν θέλετε, με έναν πολιτικά ή ρασιοναλιστικό τρόπο. Πολιτικά ή ρασιοναλιστικό τρόπο, ότι τα πυρηνικά οπλοστάσια των αντίπαλων δυνάμεων στο τέλος του ψυχικού πόλεμου, μετρύονται όσο εξής, ότι το πυρηνικό υπροστάσιο του ενός έχει δυνατότητα καταστροφής του πλανήτη κατά 25 φορές. Του αλλονού, ισοδύναμο, μπορεί να καταστρέψει τον πλανήτη άλλα 26 φορές. Αλλά το φαντάζεστε, η καταστροφή του πλανήτη φοβάμαι ότι μπορεί να γίνει χωρίς να χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν 25 φορές οι δυνατότητες καταστροφής του. Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι αρκεί μία καταστροφή του πλανήτη ώστε να μην μπορεί να υπάρξει δεύτερη από αυτή την καταστροφή του πλανήτη. Αυτό το πράγμα κάνει τον ολοκληρωτικό πόλεμο τόσο ολοκληρωτικό, ώστε, σε τελευταία ανάλυση, δεν μπορεί να γίνει. Ο πόλεμος είναι πολιτική κίνηση, πολιτική πράξη και πάβει να έχει νόημα όταν δεν υπάρχει πολιτική διεκδίκηση, πολιτικό αντικείμενο. Δηλαδή, ωραία, το να καταστρέψεις τον πλανήτη, δηλαδή τον αντίπαλό σου, μαζί με τον ευτό σου, δεν είναι ακριβώς στρατηγικός στόχος, δεν είναι πολιτικός στόχος, δεν είναι καν στόχος και κατά συνέπεια εκπυπτή. Δηλαδή, αυτή η απόλυτη απειλή κατατάει να μην είναι απειλή. Για αυτό και η πυρηνική αναμέτρεση ήταν έμμεση, εμπλοκή. Δηλαδή, στην ουσία, το πυρηνικό προστάσιο και πρωπαντός οι φορείς του πυρηνικού προστασίου ή τα αμυντικά συστήματα που καλλιεργήθηκαν με πρόσχεμα το πυρηνικό προστάσιο, αυτά μετέφεραν τον πόλεμο από το κατεξοχήν στρατιωτικό πεδίο στο οικονομικό πεδίο και αυτό το οικονομικό πεδίο είναι που έδωσε την έκβαση του πολέμου. Γιατί ούτε καν οι πόλεμοι δι' αντιπροσώπων δεν έδωσαν. Δηλαδή, το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής γνώρισαν μια ταπεινωτική ήτα στο Βιετναμ, αυτό δεν ανέτρεψε τις οροπίες του κόσμου. Και δεν ήταν μόνο μία, είναι αρκετές οι... ή το κόστος των επιτυχιών, το κόστος των επιτυχιών πάρα πολύ μεγάλο αυτό δεν έδωσε στρατηγικό αποτέλεσμα. Το άλλο έδωσε, η μεταφορά της αναμέτρησης σε ένα πεδίο που δεν είναι στρατιωτικό. Στην ουσία ο ψυχρός πόλεμος λοιπόν είναι αυτό που λέει, δηλαδή είναι ένας πόλεμος μη πόλεμος. Από πολλές μεριές είναι ένας πόλεμος που δεν έγινε, γιατί δεν θα μπορούσε να γίνει, το κατέξει η σάλα δεν έγινε, και όταν κάτι δεν γίνεται στην ιστορία μάλλον δεν γίνεται επειδή δεν μπορούσε να γίνει. Αντίθετα όμως αυτό το διαντιπροσώπον δρομολόγησε μία άλλη εξέλιξη στην εικόνα των σημερινών πολεμικών αναμετρήσεων, η οποία κυριαρχεί, αν θέλετε, στη συζήτηση περί πολέμου, κυριαρχεί ειδικά στα μετά το 1990 χρόνια. Είναι αυτή η χαμηλής έντασης πόλεμοι, οι αυτοτροφορετούμενοι πόλεμοι, οι εμφύλιοι πόλεμοι, δεν ξέρουμε πώς ακριβώς θα τους πούμε. Ακριβώς επειδή είναι ένα νέο φαινόμε και συζητάμε. Κοιτάξτε, δεν πρόκειται για κάτι το τελείως διαφορετικό. Δηλαδή πριν το 1990 είχαμε πολέμους αυτής της μορφής. Χαμηλής έντασης, χαμηλών στόχων που κρατούσανε χρόνια και λοιπά και λοιπά. Αναφέρθηκα πριν για τη Γουινέα Βισαού. Μα στη Γουινέα Βισαού υπάρχει μια ένοπλη αντιπαράθεση των Πορτογάλων με τους Ιθαγηνείς εκεί του τόπου, τους Γουινέζους, κάπως έτσι, που κρατάει πάρα πολλά χρόνια. Και αν θέλετε με τελείως αμφίβολο αποτέλεσμα. Υπάρχουν πόλεμοι στη Λατινική Αμερική λανθάνονται σε φίλοι πόλεμοι οι οποίοι διατρέχουν δεκαετίες επί δεκαετιών. Υπάρχουν αυτά τα φαινόμενα των πολέμων που διαρκούν, διότι αυτοτροφοδοτούνται διότι, διότι, διότι, διότι. Λοιπόν, το θέμα είναι ότι πριν το 1990 αυτοί οι πόλεμοι δεν ήταν αφτάρκεις. Αυτοί οι πόλεμοι εντάσσονταν στο σκηνικό του ψυχρού πολέμου, στο σκηνικό της αναμέτρησης μεταξύ των δύο μεγάλων στρατοπέδων, του καπιταλιστικού και του κομμινιστικού, για έναν πολύ απλό και αυτονόητο τρόπο. Διότι εάν πολεμούσες έναν εμφύλιο, έναν ταξικό, έναν απελευθερωτικό, ένα οτιδήποτε πόλεμο, φυσικά υπήρχε η ευχέρεια το ένα στρατόπεδο να ζητήσει την προστασία των δικών του, στο διεθνές προσκύνιο και το άλλο φυσικά σε άμεση αντίπραξη να πάει με τους άλλους. Δεν έχει καμία σημασία, εάν είναι, για παράδειγμα, το απελευθερωτικό μέρος της Αλγερίας, δέχτηκε βοήθεια από την Αίγυπτο και από τη Σοβιετική Ένωση, χωρίς κατ' ανάγκη να είναι κομμινιστικό, καθ' άλλο μάλιστα ήτανε. Παρά πολλά κινήματα πήρανε βοήθεια από τις λαϊκές δημοκρατίες, χωρίς να είναι κομμινιστές, αντίθετα, πριν αντικομινιστών επρόκειτο. Και αντίθετα, οι αντάρτες του Αυγανιστάν πήρανε βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς ακριβώς οι Ηνωμένες Πολιτείες να ψάξουν το θρησκευτικό πολιτικό τους, είναι η γέννηση, αρκεί που μπορούσαν σοβιετικούς, γιατί τότε το πρόβλημα ήτανε η αναμέτρηση των δύο στρατοπέδων. Και δεν πάνε να είναι τζιχαντιστές. Όταν πολεμούνε σοβιετικούς, είναι καλοί, είναι δικοί μας. Και αν δεν μπορούνε μόνοι τους, στέλνεις και ένα ράμπο εκεί πέρα να τους βοηθήσει. Δηλαδή, αυτά εντάσσονται σε ένα γενικό. Μετά το 1991, όμως, αυτά γίνονται αυθύπαρκτοι πόλεμοι. Δεν εντάσσονται σε στρατόπεδα μεγάλα. Είναι πόλεμοι αυθύπαρκτοι. Δηλαδή, συνεχίζουν. Η πεποίθηση που εκφράστηκε στις αρχές δεκαετίες του 90, ότι όλα τα πολεμικά φαινόμενα θα εκλείψουν, διότι πλέον δεν υπάρχει δυνατότητα να στραφεί ο ένας των εμπολέμων, να ενισχυθεί από τον αντίπαλο, από τις μεγάλες δυνάμεις, λοιπόν, αυτό εξέπνευσε πάρα πολύ γρήγορα. Αντί να μειωθούνε οι πόλεμοι στη δεκαετία του 1990, αντίθετα, πολλαπλασιάστηκαν, και προς μεγάλη έκπληση των ανθρώπων, ο πόλεμος επανεφανίστηκε και στην ίδια την Ευρώπη. Με τρομερά σκληρό πρόσωπο, είναι ο πόλεμος της Γιουκοσλαβίας. Από το 1991, ως παρυφές του 21ου αιώνα. Ποιο είναι το χρετιστικό αυτό των πολέμων? Τα χρετιστικά αυτών των πολέμων διαρευνούνται ακόμα. Δηλαδή, μερικοί λένε σύγχρονοι πόλεμοι, μερικοί λένε μη κλασικοί πόλεμοι, μεταξύ λένε και ούτω καθεξής. Το 1991 έφερε μια τομή στην πολιτική, πέρα από τον πόλεμο, η οποία, αν θέλετε, θεωρούμε ότι σκότωσε την κλασική θεωρούμε. Με είναι αποδεικτή, έτσι. Πολλοί θεώρησαν ότι σκότωσε την κλασική θεωρία του πολέμου. Η κλασική θεωρία του πολέμου είναι αυτή που διαμορφώθηκε με την άνοδο της αστικής τάξης στην εξουσία και που, αν θέλετε, εμείς τη μελετήσαμε δια μέσο του Κλαούζεβιτσ. Όπου πολεμάει κράτος εναντίον κράτους, καθεστός εναντίον καθεστότος και προπαντός πολεμάει έθνος εναντίον έθνος. Και εφόσον έχουμε πόλεμο έθνους κράτους εναντίον έθνους κράτους, ο πόλεμος αυτός έχει μερικά κλασικά χαρατεριστικά. Πρώτα απ' όλα γίνεται από έθνος ενάντια σε έθνος. Ή, αν θέλετε, από εσωτερική επιδίωξη έθνους διαφορετικής ποιότητας, ενθύλιοι πόλεμοι, ενάντια σε μια άλλη προοπτική. Αυτό που συμβαίνει το 1999, το μή που συμβαίνει, είναι ότι αμφισβητείται η ιδέα του έθνους κράτους. Δηλαδή, καθώς το έθνος κράτος είναι και στρατιωτικό εργαλείο των συνασπισμών. Η ανεξαρτησία του έθνους είναι ευκαιρία και πεδίο αναμέτρησης μεταξύ των συνασπισμών, των αντίπανων συνασπισμών, των ψυχροπολέμων. Όταν αυτοί οι συνασπισμοί δεν υπάρχουν και όταν οικουμενικές διεθνείς οργανώσεις παίρνουν υπό τις σκέπη τους τη λειτουργία του κόσμου, τότε το έθνος κράτος περισσεύει και μάλιστα ανάγιεται, η διεκδίκτησή του ανάγιεται σε αντιδραστική θεωρία. Πρώτα από όλα, η διαδικασία συγκρότησης έθνους κράτους γίνεται ή μία τρομερά αιματηρή υπόθεση ή μία αστειότητα. Εννοώ ότι στη Γιουκοσλαβία η διεκδίκτηση επικράτειας ενιαίου κράτους και εκφρασίτους εθνικά είναι μια τραγωδία όπου ο πόλεμος αυτός χαρακτηρίστηκε εγκληματικός γιατί σύμφωνα με τις νέες απόψεις, η διεκδίκτηση κράτους είναι, δια του εθνικισμού μάλιστα, είναι εγκληματική υπόθεση. Γιατί είναι εγκληματική υπόθεση? Γιατί πάρα πολύ απλό υπάρχει η προοπτική της εισόδου στη διεθνή κοινότητα. Στην προκειμένη περίοδο συμιλάμε για Ευρώπη και πέρα από τη διεθνή κοινότητα υπάρχει και η ευρωπαϊκή κοινότητα και κατά συνέπεια είναι έγκλημα να λοσκοτώνονται οι άνθρωποι για ζητήματα που αφορούν επιμέρους έθνη. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, το να πολεμάζει για έθνος είναι εγκληματικό τη στιγμή που το έθνος αυτό, είτε υπάρξει, είτε δεν υπάρξει, είτε θελοντικά, είτε εξανάγκης, θα μπει στο πλαίσιο των διεθνών οργανισμών, των οικουμενικών οργανισμών, ή των τοπικών οργανισμών. Ήτε η Σερβία έχει τα σύνορα Γ, είτε τα οτιδήποτε αλλαγή γίνεται. Ελάχιστη σημασία έχει και δεν αξίζει να σκοτώνονται οι άνθρωποι. Αυτό είναι παράλογο και είναι έγκλημα, το λένε και τα διεθνή δικαστήρια αυτό, διότι η Σερβία είναι καταδικασμένη από την Μύρα, από τον Θεό, από δεν ξέρω και εγώ τι, να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο Νάτο, στους θεσμούς του νέου κόσμου, στον ΟΗΕΣ, στο οτιδήποτε και κατά συνέπεια, εφόσον αυτοί οι οργανισμοί θα κανοναρχούν το τι είναι η ζωή των Σέρβων, λέω για παράδειγμα, έτσι, τότε γιατί αυτοί να τσακώνονται με τους Αλβανούς γιατί πιάνουν το κόσμο. Αυτή είναι η λογική. Και αυτή η λογική, πάει δηλαδή, είναι, αν θέλετε, ότι η ιδέα της εθνικής διακυβέρνησης έχει πεθάνει και μαζί του η ιδέα κλασική του πολέμου. Δεν υπάρχουν κράτη. Λοιπόν, και φυσικά από την άλλη μεριά, θεωρείται κάτι το τόσο επιφανιακό η συγκρότηση κράτους. Είναι σαν συγκροτής νομό. Είναι σαν συγκροτής νομό. Υπενθυμίζω ότι πάμπορα κράτη από τα 50 συν που υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη, γεννήθηκαν με μια καταπληκτικά απλή διαδικασία. Μέσα σε συγκεκριμένη συγκυρία, όπου έχαν η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα και κανείς δεν κατάλαβε πριν τι είναι ως επρόκειτο, γίνανε δημοψηφίσματα. Δημοψηφίσματα σε εισαγωγικά ή και δημοψηφίσματα χωρίς εισαγωγικά, τα οποία με βάση του αποτέλεσματον οποίων, όσον ήταν αφισβητούμενος, όσον ήταν συγκυριακό, ονομάστηκαν καινούργια κράτη. Ποτέ, ποτέ άλλοτε στην ευρωπαϊκή ιστορία, η Ευρώπη δεν ήταν τόσο πολύ διαιρομένη σε κράτη. Ποτέ στην ευρωπαϊκή ιστορία η Ευρώπη δεν είχε τόσα σύνορα. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αφρική με τα δυνατόπικια οπείρηση. Για τελείως άλλους λόγους, ποτέ η Αφρική δεν είχε τέτοιον αριθμό συνόρων. Και ούτω καθεξής. Πολιτεμαχισμός. Και αν θέλετε, πολιτεμαχισμός τόσο, ώστε η κατάσταση να είναι ελεγχόμενη από τον νικητή. Δηλαδή, ότι η παραγωγή κρατών, τη στιγμή που τα κράτη καταδικάζονται και θεωρούνται ασήμαντες υποθέσεις, δικητική ενότητα θεωρούνται, τελειώνει όλο αυτό το πράγμα, την ίδια επίπευγή πολλαπλασιάζονται. Δια του πολλαπλασιασμού εξασθενούν και κατά συνέπεια καθιστούν ευκολότερο τον ρόλο του αναγκαστικού χωροφύλακου όλης αυτής της αλλαγής των ΗΠΑ και των στενών συμμάχων τους. Είναι μια τέτοια διαδικασία. Παρ' επιπτώντος ότι, όπως θυμάστε, η ευρωπαϊκή κατάκτηση στον καιρό του, στους ρωμαντικούς πολέμους, είχε τα όριά της. Έτσι και αυτή. Δηλαδή, το σύστημα θα πετύχενε πλήρως εάν βρισκότανε μια μέθοδος να τεμαχιστεί σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό η Ρωσία, να βγουν αυτονόμες δημοκρατίας, να κάνονται κάθε καλή προσπάθεια στην περιοχή του Καυκάσου, στην περιοχή της Ατωλικής Ευρώπης και στην περιοχή της Ασίας. Και οι άλλοι υπόθεσεις είναι στην περιοχή της Κίνας, με βάση κυρίως το μουσουλμανικό της στοιχείο ελλείψει κάτι άλλο, γιατί η Κίνα είναι σχετικά ασυμπαγής εθνικά και ούτω καθεξής. Τώρα για το πώς διαιρούνται και διαλύονται άλλα κράτη, εκεί δεν έχετε παραδείξει σε μια ματιά αυτό που συνέβη στη Λιβύη τον τελευταίο καιρό, αυτό που συμβαίνει στη Συρία σήμερα, αυτό που συμβαίνει στο πολύπαθο Ιράκ και ούτω καθεξής. Πώς κομματιάζονται τα κράτη για να γίνουν διαχειρίσιμα τα μεγέθη τους. Λοιπόν, αυτή η καινούργια κατάσταση λοιπόν, που θεωρεί εχθρικό το έθνος κράτος και κατά συνέπεια θεωρεί εκτός εποχής απαράδεκτους τους πολέμους ανεξαρτησίας, διότι δεν έχει πια νόημα, τους πολέμους προάσπισης μιας εθνικής εδαφικής εγκαιριότητας και λοιπά. Όλα αυτά δεν έχουν πια νόημα. Υπάρχει μια διαδικασία η οποία θεωρείται ότι αμφισβητεί τον πόλεμο αυτόν καθε αυτόν. Δεν υπάρχει λόγος να γίνει πόλεμος. Για αυτό, αν προσέξετε ότι ο πόλεμος είναι ποινικά κολάσιμο. Δηλαδή, ο πόλεμος επάει στο δικαστήριο. Όσοι κάνανε πόλεμμα αυτό το διάστημα για λόγους αναχρονιστικούς, πήγανε στο δικαστήριο οι Σερβιγέτες και ούτω καθεξής. Κάνανε πόλεμμα. Όσοι αντιστάθηκαν υπέρ του κράτους τους, ό,τι κι αν πιστεύανε, δεν έχει καμιά σημασία. Είχανε κακό τέλος. Είτε στο Ιράκ, είτε στη Λιβύη. Είτε στο Καντάφι, είτε στο Ντάμχου Σοήν. Λοιπόν, στην ουσία δεν έγινε πόλεμος στο Ιράκ. Έγινε ένας συνδυασμός επιβολής της τάξης. Μια αστυνομική επιχείρηση. Δεν υπάρχει έννοια του πόλεμου. Είναι μια αστυνομική, την οποία, αν το πούμε αστυνομική, χαλάει λίγο το πράγμα. Είναι ανθρωπιστική επέμβαση. Οι πόλεμοι σήμερα δεν είναι πόλεμοι. Είναι ανθρωπιστικές επεμβάσεις. Το κύριο χαρατεστικό αυτής της υπόθεσης είναι οι επεμβάσεις στην Αφρική. Να πάρουμε ένα παράδειγμα τη Σωμαλία. Στη Σωμαλία έχουμε στρατιωτική, με τέχανε και ελληνικά στρατεύματα εκεί, έχουμε μια μεγάλη εκστρατεία για να προσαρμοστεί η Σωμαλία στις συνθήκες των σημερινών καιρών. Δεν έγινε πόλεμο. Δεν υπάρχει πόλεμος στη Σωμαλία. Αυτή η εκστρατεία στρατευμάτων από μερικές δεκάδες κράτης στο έδωφο της Σωμαλίας δεν ήταν. Ήταν ανθρωπιστική επιχείρηση. Δηλαδή, η ίδια ιδέα του πολέμου... Το φαντάζεστε ότι στο έναν πόλεμο μπορεί να έχεις θεωρία του πολέμου, σε μια ανθρωπιστική επιχείρηση είναι τρελό να έχεις θεωρία του πολέμου, γιατί δεν μπορεί να είναι για πόλεμο. Το γεγονός ότι σκοτώνονται άνθρωποι, ότι γίνονται μάχες, ότι εκείνο το πολύπαθο Μπογκαντίσσιο είναι περισσότερο από πρωτεύουσα, είναι ένας συνεχές και αένα οπεδείο μάχης, αυτό δεν έχει σημασία. Είναι δυσλειτουργίες μιας αστυνομικής επιχείρησης. Αλλά πάνω σε αυτήν δεν μπορεί να στηριχθεί θεωρία πολέμου. Θυμίζω λίγο αυτήν την ιρωνική, αμερικανική ταινία, που έφερε τον τίτλο «Block Hawk Down», δηλαδή για την κατάρριψη ενός ελικοπτέρου στο Μπογκαντίσσιο της Συρίας, που ιρωνευότανε αυτόν τον πόλεμο, μη πόλεμο, όπου οι εκλεκτοί αναλαμβάνουνε, να συλλαύουνε τους εγκληματίες, με μια μέθοδο που θυμίζει πολύ περισσότερο μαύρο αστυνομικό με το ΗΠΠ παραπόλεμο. Και η ιρωνία έγινε στο εξής, ότι στο τέλος αυτής της τρομερής ιστορίας, οι Αμερικανοί επιτελείς ψάχνουνε να βρουν τακτικά στρατέχματα, διότι αντιλαμβάνονται ότι εδώ είναι πόλεμος. Μια ιρωνία είναι να φύγουμε στις δεκατοίες του 90', όταν όλα αυτά συζητιόντουσαν πάρα πάρα πολύ. Αυτή είναι η σημερινή εικόνα και κατάσταση. Τι θεωρία πολέμουνε εμφαρμόσεις σ' αένα ως πολέμος, που σοβούν στον κόσμο μας σήμερα. Πάρα πολύ δύσκολο. Λέμε αυτοτροφοδοτούμενοι. Στην ουσία βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση πολέμων, που αποσυνδέονται από την πολιτική, δεδομένου ότι αποσυνδέονται από το να επιζητούν ένα πολιτικό αποτέλεσμα. Εξηγούμε. Η συνεχής διαμάχη μεταξύ οπλαρχηγών και των οπαδόντων, στον Ταρφούρ του Σουδάν, με χριστιανικό πρόσχημα, με μουσουλμανικό πρόσχημα, με οτιδήποτε πρόσχημα. Αυτή η ιδιακής κατάσταση στην ουσία φτιάχνει ένα σύστημα οικονομικής λειτουργίας. Δηλαδή, οι στρατοί αυτοί πολεμούν, τροφοδοτούνται με ταλάφια, τροφοδοτούνται με ταλάφια από τους εχθρούς σου ή, αν θέλετε, τροφοδοτούνται από την ανθρωπιστική βοήθεια, η οποία αναγκαστικά φτάνει στην περιοχή από τους διεθνείς οργανισμούς, έτσι ώστε να μην υπάρξουν... Η ανθρωπότητα δεν σηκώνει τέσσερα ή πέντε εκατομμύρια θανάτους από πίνα σήμερα σε μια ενιαία περιοχή. Εθαίνουν οι άνθρωποι σιγά σιγά, αλλά όχι. Έχουμε το φαινόμενο εκεί. Μια περιοχή να βγαίνει έξω από κάθε επίσημο κρατικό πλαίσιο οργάνωσης. Στην ουσία, η εξουσία να πολυμερίζεται, να είναι αντικείμενο οπλαρχηγών, που ο καθένας από αυτούς έχει μια ορδή στρατιωτών, 300, 500, 1.000, 2.000, και μετρύεται, όπως αν θέλετε μετριότανε στην οθωμανική περίοδο ή στην ελληνική επανάσταση αυτό, από την ικανότητά του να πληρώνει τους στρατιώτες του. Ή από την ικανότητά του να κυριεύει πράγματα, είτε αυτά είναι των διεθνών οργανισμών, είτε είναι των αντίπαλων φραξιών και ομάδων, ώστε να πλουτίζει τους στρατιώτες τους. Από εκεί, η έκπληξη με την επανεμφάνιση της Πειρατίας, στις ακτές της Ομαλίας, στις ακτές του Σουδάν, η απόσταση είναι πάρα πολύ μικρή. Ο οπλαρχηγός που θέλει να γίνει οπλαρχηγός, που είναι αυτός ο σκοπός του, να διατηρήσει τη μικρή του εξουσία για τη δυνατότητα να φτιάξει ένα οικονομικό πλέγμα γύρω από την ενόπλη ομάδα του, η οποία θα της επιτρέπει να ζει. Δεν λέμε να γίνουν πλούσιοι, πιθανόν ο αρχηγός να γίνει πλούσιος κάποτε, αλλά έχει γύρω του μια κοινωνία, μια μικροκοινωνία, τριών, τεσσάνων, πέντε χιλιάδων ανθρώπων, την οποία διαι του πολέμου ταΐζει και την οποία χρησιμοποιεί για να στηρίζει τον πόλεμο. Αυτό δεν είναι προοπτική να φτιάξει κράτος, αυτό δεν είναι προοπτική να πετύχει πολιτικό στόχο. Δεν γίνεται αυτό που γινότανε στην εποχή του Σογκουνάτου στην Ιαπωνία, όπου το βραβείο όλων αυτών των αγώνων ήταν η είσοδος στο Κιότο και η απόκτηση του αυτοκρατορικού λαβάρου. Δεν υπάρχει τίποτα, γιατί αυτό προϋποθέτει την επιθυμία να φτιάξει ένα σχυρό ενιαίο έθνος. Εδώ δεν υπάρχει τίποτα, είναι ακριβώς το αντίθετο. Έχουμε αποδόμηση εκείνου που ήταν το αντικείμενο του πόθου, του πολέμου τον παλιό καιρό. Εδώ είναι ακριβώς το αντίθετο. Η διάλυση των κρατικών δομών είναι αυτή που επιτρέπει σε αυτούς τους μικροηγεμόνες και πολέμαρχους του πολέμου να είναι πολέμορχοι και ηγεμόνες και που επιτρέπει στους προστατευόμενους τους να ζουν. Πού είναι κατά τάξη αυτό το είδος πολέμου, πού είναι το κατά τάξης. Εμφύλιος δεν έχει κανένα νόημα, γιατί ο εμφύλιος είναι κλασικός πόλεμος, έχει στόχο, έχει αντικείμενο. Δεν έχει, δηλαδή εμφύλιο μπορεί να πεις αυτό που έγινε στη Ρουάντα, αλλά αυτό που γίνεται στον Ταρφού, αυτό που γίνεται στη Λιβύη δεν έχει. Πολύ δύσκολο το περιγράφεις έτσι ή μάλλον δίνεις τον ίδιο ορισμό με κλασικούς εμφυλίους και δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Δηλαδή δεν μπορεί να συγκρίνεις αυτό που σημαίνει στη Λιβύη με τον ισπανικό εμφύλιο, με τον ελληνικό εμφύλιο, με τον ρωσικό εμφύλιο, με τον αμερικανικό εμφύλιο, με οποιοδήποτε εμφύλιο φανταστείτε της κλασικής περιγόδου. Δεν είναι καθόλου μα καθόλου το ίδιο πράγμα. Και έτσι λοιπόν εφευρίσκουμε ονομασίας. Αυτοτροφοδοτούμενος πόλεμος, πόλεμοι που δεν έλεγαν να τελειώσουν, απολιτικοί πόλεμοι χωρίς αντικείμενο και αν θέλετε νέο είδος, προπαντός αυτό, νέο είδος πολέμου. Στο μεταξύ δεν πρόκειται για φαντασιακούς πολέμους, πρόκειται για πολύ πραγματικούς πολέμους με πολύ πραγματικές καταστροφές, με πολύ πραγματικό, θα λέγαμε, οικονομικό κόστος ή αν θέλετε οικονομικό κύκλο, διότι πρόκειται για λαθρεμπόριο όπλων, για λαθρεμπόριο ανθρώπων, για το ένα, για το άλλο. Δημιουργούν καραβιές της τυχισμένων, αυτούς που περνούν τη Μεσόγειο και λοιπά, οι οποίοι όταν φτάνουν εκεί που φτάνουν γίνονται αντικείμενο άγριας εκμετάλλευσης, κοινωνικής εκμετάλλευσης, εκμετάλλευσης εργατικής του δύναμης. Δηλαδή είναι κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας αυτό το πελνωμικό φαινόμενο. Δεν είναι κάτι το επιμέρους. Σίγουρα είναι μια, να την πω πιστοτρόμηση, να την πω έπληξη. Αυτά τα νέα φαινόμενα συνόδευσαν εξαιρετικά γρήγορα την απαξίωση του έθνους κράτους, την απαξίωση του έθνους κράτους. Και σε τελευταία ανάλυση η υπόσχεση ότι μερικές αστυνομικές επεμβάσεις και αντίσχεσες ανθρωπιστικές επεμβάσεις, ότι στην ουσία θα τέλειωναν το έθνος κράτος και κατασυνήπια τους πολέμους μέσα από την διαχείριση των νέων αυτών μορφωμάτων με τη μορφή οικονομικών μόνος συνόλων και όχι πολιτικών συνόλων διότι, φουκουγιάμα, οι επιταγές της οικονομίας έχουν ταυτιστεί πλέον με τις επιταγές της πολιτικής. Η πολιτική είναι δυνατόν να την αντιλαμβάνεσαι ως οικονομία. Αν θέλετε, ναι, συμβαίνει αυτό, αλλά όταν την πολιτική την αντιλαμβάνεσαι ως οικονομία και τελικά όλο το έθνος κράτος το μετατρέπεις σε μια μικροεπιχείρηση πολέμου, σε πολλαπλές μικροεπιχειρήσεις πολέμου, τότε στην ουσία δημιουργείς μια ατμόσφαιρα απόλυτης κόλασης και σίγουρα όχι τον δημοκρατικά οργανωμένο κόσμο ο οποίος κάτω από ελευθερίες όπως η ελευθερία κίνησης ανθρώπων, ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, ελευθερία, ελευθερία, ελευθερία, δηλαδή όλες οι ελευθερίες που η καπιταλιστική ανάπτυξη έχει ανάγκη. Λοιπόν, αυτό το πράγμα είναι μάλλον ένα είδος διαρκείους κόλασης με τεράστιο κόστος, μεσοπρόθεσμα με μεχριπρόθεσμα και αυτό προκαλεί και τις συζητήσεις σήμερα ή τις αναζητήσεις οι οποίες έχουν να κάνουν με την αναζήτηση ενός κλασικών μορφών πολέμου, δεν εννοούν κλασικών μορφών πολέμου ότι είναι καλύτερες από τις μη κλασικές μορφές πολέμου, αν εννοούν κλασικές μορφές οργάνωσης ανθρωπότητας σε οργανωμένες κοινωνίας, σε οργανωμένες ενότητες, σε οργανωμένα πολιτικά υποκείμενα. Αυτό είναι το αδιέξοδο του σημερινού κόσμου και η αμφισβήτηση του πολέμου, αμφισβήτηση η οποία οδήγησε στον αένα ο πόλεμο σε καταστάσεις μόνιμες. Μέρος του οποίου είμαστε, έτσι μη φανταστεί κανείς ότι είμαστε σε τέτοιες αποστάσεις. Στις δικές μας ακτές πνίγονται θύματα αυτών των πολέμων, πράγματα που μας κάνει μέρος τους. Είναι μια κατάσταση, να σας συγκρίνουμε κάτι, όταν στον ισπανικό εμφύλιο 1936-1937, η Ελλάδα δεν με τύχει στον πόλεμο, αλλά στις ακτές της Ελλάδας έφτανε ο αντίκτυπος των τορπυλισμών. Δηλαδή περνάγανε τα σοβιετικά πλοία που μεταφέρανε φόδια στη δημοκρατική Ισπανία, περνάγανε από το Αιγαίο, στο Αιγαίο βγαίνανε τα ιταλικά υποβρύχια από τη Λέρο, τα τορπυλίζανε κλπ. Οπότε η Ελλάδα αντιλαμβανόταν ότι κάτι γίνεται στον κόσμο, πολύ πριν μπεί σε αυτήν την κατάσταση, μέσα από την πίσα και πού και πού και κανένα πνιγμένο, που ξεβραζόταν στις ακτές της ελληνικές. Αυτή τη στιγμή αυτό που ξεβράζεται στις ακτές μας, αυτά τα πράγματα λίγο μετά οδήγησαν την Ελλάδα στο δεύτερο παγκόσμιο και την Ευρώπη ολόκληρη. Αυτό το προήμιο ότι κάτι συμβαίνει στον κόσμο μας και κάτι ετοιμάζεται. Σήμερα, αν θέλετε, το μήνυμα είναι ακόμα πιο έντονο, πιο αυστηρό. Δηλαδή δεν ξεβράζονται πίσα από τα πλοία, δεν ξεβράζονται ναυάγια και κανείς πνιγμένος από τα πληρώματα, αλλά πλέον ξεβράζονται ανθρώπινα ράκια, ανθρώπινα θύματα, ανθρώποι, εκατομμύρια άνθρωποι, από μια κατάσταση πολέμου ιστοδυναικές, χωρίς πολιτικό στόχο, χωρίς πολιτικό αντικείμενο, αυτοτροφοδοτούμενους, βάρβαρους, ολένα και πιο βάρβαρους, με μαζικές εξοντώσεις από ΜΕ και από τους ΔΕ. Και το χειρότερο, για να κλείσουμε και αυτό το κεφάλαιο εδώ, ότι αυτή τη μορφή πολέμου αρχίζει και χτίζει ολόγυρα της τη δική της ακτινοβολία και τη δική της μορφή γουητείας. Δηλαδή είναι ενδιαφέρον ότι το ISIS, αυτοί οι τζιγαντιστές της Συρίας, του Ιράκ και όλων αυτών των περιοχών, τραβούν εθελοντές, είναι ένα μεγάλο εθελοντικό ρεύμα από φτωχά στρώματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Δηλαδή είναι ένα μεγάλο ποσοστό, οι αρθμοί πάντα είναι προσυζήτηση, έτσι, αλλά οι αρθμοί που διαρέουν στον τύπο ή στις πηγές πληροφοριών που διαθέτουμε είναι πάρα πολύ σημαντικοί, αφορούν νέους ανθρώπους, αφορούν νέους Ευρωπαίους. Μουσουλμανικού θρησκεύματος, αλλά και μη Μουσουλμανικού θρησκεύματος αυτό αρχίζει και γίνεται τρομερή ενδιαφέρον. Δηλαδή δεν μπορεί να λέγεσαι ίγκριτ να είσαι ξανθιά κοπελίτσα και να είσαι Μουσουλμάνα και να είσαι Μουσουλμάκι γεννητής, δηλαδή εννοώ και να φεύγεις να πολεμήσεις. Αυτό είναι ένα καινούργιο φαινόμενο ότι αυτός ο πόλεμος χαμηλών τόνων, νέου τύπου, όπως θέλετε πείτε τον, αρχίζει και φτιάχνει γοητεία γύρω του και τραβάει εθελοντικό ρεύμα στο όνομα μιας καθαρότητας ισλαμικής, μιας καθαρότητας τύπου σαρία, το οποίο δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία μεταφυσική θεωρία από αυτές που συνόδεψαν το τέλος της ιστορίας, το τέλος του ορθολογισμού θα έλεγα εγώ, γιατί πρόκειται στην ουσία, τι είναι αυτή η ακτινοβολία. Η ακτινοβολία είναι ένα μεγάλο θεωρητικό σχήμα, το οποίο είχε χαθεί στην Ευρώπη για πάρα πολλά χρόνια. Το σχήμα του κυκλικού χρόνου επανέρχεται. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, η οποία επικράτησε για πάρα πολλούς αιώνες την ανθρωπότητα, αυτό που ζούμε ως ιστορία δεν είναι παρά η συσσόρευση φθοράς, παρακμής στον ιδανικό χρόνο του νέου ξεκινήματος. Το σημειρίζεται και στη χριστιανική μας δυτική αντίληψη, δηλαδή ότι έχουμε μια πρώτη παρουσία του Θεού, καθαρίζει έρη τις αμαρτίες του κόσμου, καθαρίζει τον κόσμο μέχρι την εμφάνιση του αυτή. Ό,τι φθορά μαζέψει ο κόσμος, στο μεταξύ θα λυθεί με την επάνωδο του χρόνου στην αρχή, με τη δευτέρα παρουσία που θα ξαναρχίσει την διαδικασία από την αρχή, τελική κρίση κ.ο.κ. Αυτό το μεγάλο κυκλικό σχήμα, το οποίο οι χριστιανικές πεποιθείς το κάναν στην ουσία γραμμικό, διότι η δευτέρα παρουσία είναι σε αούριστο χρόνο, κατά συνέπεια δεν έχει, απλώς επιτάχεινα αυτή η διαδικασία οι τζιγαντιστές και στη ουσία θεωρούν ότι οτιδήποτε συμβαίνει ο λόγιος, ο κόσμος, οτιδήποτε, σησώρευση φθοράς και την οποία υπόσχονται να καθαρίσουν την επάνωδο στην αρχή και η καθαρότητα. Δηλαδή στην καθαρότητα των γραφών της εποχής του Μωάμεθ. Αυτό το σχήμα που είναι σχήμα πολιτικό και πολεμικό, δηλαδή είναι απόλυτο διότι πρόκειται για απόλυτη θρησκεία, το σκέφτεστε, θέλει να καθαρίσει τον κόσμο απόλυτη φθορά, τη βρωμιά που έχει συσσορεύσει η ενδιάμεση ιστορία. Δηλαδή θέλει να καταστρέψει την ενδιάμεση ιστορία, κατά συνέπεια και την παρούσα ιστορία. Θέλει να καταστρέψει τους πάντες. Αυτό το απόλυτο αρχίζει και ακτινοβολή και φτιάχνουν πολεμιστές, όχι ρομαντικούς του 19ου αιώνα, αλλά σίγουρα που τραβεούνται από μία οραματική διάσταση αντίληψη του κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε και της πολιτικής. Και ο πόλεμος εδώ αρχίζει και παράγει μία άκρως επικίνδυνη πολιτική αντίληψη για το μέλλον. Έχουμε να δούμε πολλά σε αυτή την κατέκθεση ακόμα. Θέλω να κλείσουμε εδώ αυτές τις διαλέξεις, έχοντας στο νου μας ότι απλώς θα τα ξύσαμε τις επιφάνειες. Κάναμε ένα περίγραμμα του τρόπου με τον οποίο οι πόλεμοι στην ιστορία συνδέονται με την πολιτική λειτουργία των ανθρώπων, φυσικά με την κοινωνική λειτουργία των κοινωνιών και την οικονομική οπωσδήποτε βάση η οποία ορίζει όλα τα του επικοδομήματος, τα επόμενα δηλαδή. Πιστεύω ότι δώσαμε έναν αριθμό ιδεών και μερικές προτάσεις για τον τρόπο που πρέπει να προσεγγίζουμε αυτά τα ζητήματα και να σκεφτόμαστε. Από εκεί και πέρα, ίσως η λεπτομερέστηρη ενασχόλησή σας με αυτά, με τέπιτα σπουδές, ίσως μια βαθύτερη μελέτη της βιβλιογραφίας και ούτω κάτω εξής, σας δώσει νέες ενάστηματα, νέες ιδέες, νέες σκέψεις για να συμπληρωθούν τα όσα μπορέσαμε, προλάβαμε, κατοπθώσαμε να δώσουμε στη διάρκεια αυτής εδώ της παράδοσης. Λοιπόν, σταματούμε εδώ και καλή συνέχεια περί του πολέμου ενασχολής σας. |
