: [♪ Μουσική Γεια σας, παιδιά μου. Ονομάζομαι Γκαντούνα Ζωή. Την ενότητα 10, Μυστήρια επιστημονική φαντασία. Την προηγούμενη φορά είχαμε κάνει ταξίδια στα στέρια. Τώρα, σήμερα, θα δούμε το μάθημα Χαμένοι πολιτισμοί. Και πιο συγκεκριμένα θα μιλήσουμε για την Ατλαντίδα, που ήταν ένα μυθικό νησί. Άρα, λοιπόν, τι κάνουμε? Γρήγορα-γρήγορα να πάρουμε τα βιβλία μας, να ανοίξουμε στη σελίδα 60 του βιβλίου μας, και να διαβάσουμε όλοι μαζί, και εσείς από το σπίτι, το κείμενο. Οπότε, λοιπόν, ξεκινάμε! Χαμένοι πολιτισμοί, Ατλαντίδα. Υποθετικό νησί στον Ατλαντικό Οκεανό. Για αυτή μιλάει πρώτη φορά ο Πλάτωνας. Οι πληροφορίες προέρχονται από τον Σόλωνα, όταν ταξίδεψε στην Αίγυπτο. Ανάμεσα στα άλλα, έμαθε για την ύπαρξη της Ατλαντίδας, νησιού ίσου στο μέγεθος με τη Λιβύη και την Ασία μαζί. Δηλαδή τη Βόρεια Αφρική και τη Μικρά Ασία. Πέρα από τις Ιράκλειες στήλες, το σημερινό Γιβραλτάρ, που καταποντίστηκε στον Οκεανό 9.000 χρόνια πριν από την εποχή του Σόλωνα. Δηλαδή το 9600 π.Χ. περίπου. Πρώτος βασιλιάς της υπήρξε ο Άτλας, γιος του Ποσειδώνα. Οι απόγονείς του ανέπτυξαν στο νησί σπουδαίο πολιτισμό. Και η κυριαρχία τους επεκτάθηκε σιγά σιγά μέχρι την Τυρινία και τα Αιγυπτιακά σύνορα. Κάποτε οι κάτοικοι της Ατλαντίδας θέλησαν να κατακτήσουν την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Αλλά οι Αθηναίοι μπήκαν επικεφαλής στην άμυνα της περιοχής τους. Και, ύστερα από πολλές περιπέτειες, με ηρωισμό και βαθιά γνώση της πολεμικής τέχνης, νίκησαν τον λαό της Ατλαντίδας και έσουσαν από την υποδούλωση όσους απειλήθηκαν. Μετά από τα γεγονότα αυτά ακολούθησαν φοβεροί σεισμοί και κατακλυσμοί. Και μέσα σε μια μέρα και μια νύχτα ολόκληρο το νησί της Ατλαντίδας βυθίστηκε στον οκεανό. Την ίδια εποχή έγιναν και φοβερές καταστροφές στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικός ο πλούτος των αγαθών που συγκέντρωνε το νησί των Ατλάντων. Με τα λεύματα, ξυλία, πλούσια πανίδα και χλωρίδα και οτιδήποτε θα μπορούσε να δώσει η φύση στον άνθρωπο, υπήρχαν στην Ατλαντίδα υπεράφθονα και καταπληκτικά. Έχοντας τέτοιον πλούτο αγαθών στη διάθεσή τους, οι κάτοικοί της κατασκεύασαν μεγαλοπρεπή τείχη. Ιερά, ανάκτορα, λιμάνια και ναυσταθμούς. Τείχη με πρόσωψη επενδυμένη με χαλκό, κασίτερο και ορύχαλκο. Ανάκτορα και ναούς επενδυμένους με χρυσό, άργυρο, ορύχαλκο και ελεφαντοστό. Χρυσά λατρευτικά γάλματα. Όσο για τη Μητρόπολη, την κατοικία της μητέρας του Άτλαντα, ήταν ένα μικρό κυκλικό νησί που περιβαλόταν από κυκλικές ζώνες ξηράς και θάλασσας, ώστε να είναι απόρθητο. Η Ατλαντίδα απασχόλησε τόσο την επιστήμη όσο και τη λογοτεχνία. 60.000 βιβλία και άρθρα έχουν γραφτεί μέχρι σήμερα για το καταποντισμένο νησί. Η σύγχρονη έρευνα έχει αποφασίσει πως τα αναφερόμενα από τον Πιάτωνα, δεν είναι ένα παραμύθι, αλλά μια παράδοση, γνωστή και στην Αίγυπτο, όπως μαρτυρούν γραπτές πηγές. Είναι ένα από τα αγαπημένα μου μαθήματα, δηλαδή όταν κάνω γλώσσα πέμπτης δημοτικού, μου αρέσει πάρα πολύ αυτό το μάθημα, γιατί βλέπω μια χαρά, μια λαχτάρα να μάθετε γι' αυτό το μυθικό νησί. Γιατί ηκάζεται ότι υπήρχε, δηλαδή οι επιστήμονες δηλαδή ηκάζουν ότι υπήρχε. Καταλήγουν ότι ήταν μια παράδοση, αλλά δεν ξέρουμε σίγουρα αν υπήρχε αυτό το νησί. Πού γίνεται πρώτη αναφορά? Πρώτη αναφορά γι' αυτό το νησί, γι' αυτό το μυθικό νησί, γίνεται από τον Πλάτωνα. Ο Πλάτωνας, παιδιά, ποιος ήτανε? Ήτανε ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, Αθηναίος Έλληνας φιλόσοφος, που μάλιστα ήταν και μαθητής του Σοκράτη. Εκεί γίνεται, λοιπόν, η πρώτη αναφορά για το μυθικό νησί της Ατλαντίδας. Να δούμε τώρα πού βρισκόταν. Λέει πέρα από τις Ιράκλιες στήλες, βλέπουμε μυθολογία μέσα. Τι ήταν οι Ιράκλιες στήλες? Ιράκλιες στήλες ήταν οι στήλες που ύψωσε ο Ιρακλής για να περάσει και να πάει, ουσιαστικά, να τελειώσει, να κάνει τον δέκατο άθλο του, να βρει τα βόδια του Γιριώνη. Πέρα, λοιπόν, από τις Ιράκλιες στήλες, στον Ατλαντικό Οκεανό. Ποιος είναι ο Ατλαντικός Οκεανός, παιδιά? Ο Ατλαντικός Οκεανός είναι ουσιαστικά ο Οκεανός που χωρίζει την Ευρώπη και την Αφρική, ουσιαστικά με την Αμερική, βόρεια και νότια Αμερική. Κάπου, λοιπόν, εκεί στη μέση, στον Ατλαντικό Οκεανό, λίγο πιο πέρα από τον πορθμό του Γιβραλτάρ, στα νότια δηλαδή της Ισπανίας και στις ακτές της Αφρικής, κάπου εκεί, λοιπόν, είναι το πέρασμα, η ένωση των θαλασσών της Μεσογείου και του Ατλαντικού Οκεανού. Κάπου, λοιπόν, εκεί στα μέσα βρισκόταν και η Ατλαντίδα, η Κάζε το ότι βρισκόταν η Ατλαντίδα. Τι το σημαντικό είχε αυτό το νησί, γιατί ξεχώριζε, σύμφωνα με το μύθο. Οι κάτοικοι της παιδιά ήταν πολύ έξυπνοι και είχαν αναπτύξει πολύ σπουδαίο πολιτισμό, ζηλευτό πολιτισμό. Δεν ήθελαν όμως να μείνουν εκεί στην Ατλαντίδα, που είχαν δημιουργήσει ένα πάρα πολύ όμορφο νησί. Ήθελαν να επεκτείνουν και την κυριαρχία τους και σε άλλα μέρη. Και τι μας λέει εδώ? Κυνήθηκαν και ήθελαν να αντιμετωπίσουν τους Αθηναίους. Κυνήθηκαν προς τους Αθηναίους. Αλλά οι Αθηναίοι όμως τους νίκησαν. Και έτσι επέστρεψαν οι Άτλαντες στο μυθικό νησί τους και έμειναν εκεί. Τι μας λέει το κείμενο όμως. Το κείμενο παρουσιάζει τον σπουδαίο πολιτισμό της Ατλαντίδας και το πόσο πλούσιο νησί ήταν. Αλλά μας λέει και πως χάθηκε μέσα σε ένα βράδυ, μέσα σε μια νύχτα. Τρομεροί καταποντισμοί, κατακλυσμοί συνέβησαν στο νησί. Και έτσι λοιπόν αυτό εξαφανίστηκε μέσα σε μια νύχτα. Περίεργα πράγματα. Πάρα πολλοί επιστήμονες και πάρα πολλοί λογοτέχνες έχουν ασχοληθεί με αυτό το νησί. Τραβάει τον ενδιαφέρον. Πιστεύω κι εσείς μετά από το μάθημα θα πάτε και θα ψάξετε τι είναι η Ατλαντίδα. Αν υπήρχε, στα αλήθεια, τι έχει πωθεί γι' αυτό το νησί, είμαι σίγουρη. Ακόμα και εγώ θα πάω να ψάξω και άλλες πληροφορίες. Και φυσικά έχουνε καταλήξει οι επιστήμονες ότι πρόκειται για μία παράδοση, όπου μίλησαν και για την Καίοι Έλληνες, αλλά και οι Αιγύπτοι. Αυτό λοιπόν ήταν το κείμενο της Ατλαντίδας για τους χαμένους πολιτισμούς. Και τώρα, έχω τη συνήθεια, μετά από ολοκλήρους του μαθήματος και την εξήγηση, να κάνω και μια αγαπημένη μου άσκηση, η οποία είναι λειξηλογική. Διαλέγω κάποιες λεξούλες μέσα από το κείμενο. Εδώ λοιπόν, για σας, έχω διαλέξει τρεις λεξούλες. Την λέξη ηρωισμός, μεγαλωπρεπής και υποδούλωση. Και τι κάνω κάθε φορά? Προσπαθώ να εξηγήσω αυτές τις λέξεις με τα συνώνυμα και τα αντίθετά τους. Αντώνυμα. Δηλαδή, τι σημαίνουν οι λέξεις με μία περίπου όμια λέξη τους. Για παράδειγμα, η λέξη ηρωισμός σημαίνει γενναιότητα. Άρα γράφουμε, λοιπόν, τη λέξη γενναιότητα. Ενώ το αντίθετο αντώνυμο της λέξης γενναιότητας, πείτε το παιδιά, το έχουμε δηλεία. Πολύ ωραία. Δηλεία. Κάποιος που είναι δηλός, δεν είναι γενναίος. Εδώ στη γενναιότητα μπορούμε να βάλουμε και ανδρεία. Το θυμήθηκα. Πολύ ωραία. Λοιπόν, ο μεγαλωπρεπής. Ποιος είναι ο μεγαλωπρεπής? Ο μεγαλωπρεπής, παιδιά, είναι ο επιβλητικός. Αυτός που σου προκαλεί δέος, που σου προκαλεί σεβασμό. Ο επιβλητικός, λοιπόν. Επιβλητικά κτίρια. Ο μεγαλωπρεπής, ο επιβλητικός. Το αντίθετο του επιβλητικός είναι η λέξη λιτός, απλός. Λιτός και απλός. Υποδούλωση. Λέμε, η υποδούλωση των Ελλήνων. Και η λέξη υποδούλωση, η οποία σημαίνει υποταγή. Υποταγή ενός λαού. Υποτάσσεται δηλαδή σε κάποιον άλλον, στον εχθρό, για παράδειγμα. Και αντίθετη αντώνυμη της λέξης υποδούλωσης, υποταγή, είναι η λέξη απελευθέρωση, όταν απελευθερώνεται. Λοιπόν, κι αφού κάναμε αυτές τις λέξεις, το λεξιλόγιο, όταν διαβάζουμε ένα κείμενο και έχουμε άγνωστες λέξεις, καλό είναι να ανοίγετε το λεξικό σας, παιδιά, και να βλέπετε τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις. Δεν τα παρατάω, δεν σημαίνει ότι διαβάζω ένα κείμενο και μου δυσκολεύει πάρα πολύ και δεν μπορώ να το τελειώσω, να το ολοκληρώσω. Παίρνω το λεξικό από δίπλα μου και το συμβουλεύομαι. Διαβάζω δηλαδή τις λεξούλες για να μάθω τι σημαίνουν. Έχω εμπλουτισμό λεξιλογίου και μπορώ να γράφω πολύ καλύτερα. Αφού τελειώσαμε λοιπόν και αυτή τη δραστηριότητα με τις λεξούλες, θα πάμε τώρα στη σελίδα 61 του βιβλίου μας, στην δραστηριότητα 2. Πάμε λοιπόν όλοι μαζί στην δραστηριότητα 2 και να διαβάσουμε τι μας ζητά αυτή η δραστηριότητα. Είναι λίγο μεγάλη, έχει κάποιες πληροφορίες, γι' αυτό θα τα πάρουμε σιγά σιγά ένα-ένα. Πάμε όμως πρώτα να τη διαβάσουμε. Λοιπόν, η ελληνική μυθολογία, η βίβλος, το έπος του Γκυλγκαμπές, ασυριακό έπος τέλος τρίτης προχριστού χιλιατίας, οι παραδόσεις των ίνκας αλλά και οι παραδόσεις πολλών λαών μιλούν για κατακλυσμούς. Όπως μιλούσα και το μάθημά μας. Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε αυτό το φαινόμενο, μπορεί η Ατλαντίδα να καταποντίστηκε από έναν κατακλυσμό. Οι εκρίξεις ηφαιστείων, οι σεισμοί, οι μετακινήσεις πλακών ή οι διάφορες γεωλογικές μεταβολές. Τι συναισθήματα δημιουργούν στους ανθρώπους και σε ποιες επιστήμες πρέπει να αναζητήσουμε πληροφορίες, για να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας για τα φυσικά φαινόμενα, για να το συζητήσουμε λοιπόν όλο αυτό. Καταρχάς λοιπόν, παιδιά μου, να πάρουμε λίγο τις πληροφορίες που μας δίνονται μία-μία. Και να δούμε τι είναι η βίβλος που φυσικά όλοι ξέρουμε είναι η Αγία Γραφή, είναι δηλαδή η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Έτσι, όπου γίνεται λόγο, στην Παλαιά Διαθήκη γίνεται λόγος για τον κατακλυσμό. Αυτό που σίγουρα, όχι σίγουρα, μπορεί να το ξέρουν κάποιοι, που πρέπει να συζητήσουμε είναι για το έπος του Γκίλκαμες. Το έπος του Γκίλκαμες, παιδιά, είναι ένα ποιητικό έργο, πολύ μεγάλο, ένα πείημα, σκεφτείτε, με τρισίμιση χιλιάδες περίπου στίχους, όπου πήρε το όνομά του από έναν μυθικό βασιλιά, μιας τον Γκίλκαμες, μιας αρχαίας πόλης της Μεσοποταμίας. Και γιατί τώρα το βάζει εδώ το βιβλίο μας, γιατί και εκεί γίνεται μια ίδια περιγραφή, τρομερή περιγραφή ενός κατακλυσμού, που έχει πραγματικά πάρα πολλές ομοιότητες με αυτό το κατακλυσμό που παρουσιάζεται, που αφηγείται στην Παλαιά Διαθήκη. Και η Ίνκας, ποιος είναι η Ίνκας, ο λαός της Νότιας Αμερικής, που είχε δημιουργήσει μια πάρα πολύ μεγάλη αυτοκρατορία, πρέπει ακόμα να καλυφθεί η Αμερική από τον Χριστόφορο Κολόμβο. Έχουμε λοιπόν λαούς που έχουν δημιουργήσει πολύ μεγάλους πολιτισμούς, πολύ τρομερούς πολιτισμούς, και που αυτοί, οι πολιτισμοί μετά, έχουν καταποντιστεί, έχουν εξαφανιστεί λόγω κάποιων μεταβολών, γεωλογικών μεταβολών και καταστροφών. Τι γίνεται λοιπόν τώρα εδώ. Σίγουρα, όλες αυτές οι παραδόσεις των λαών συνδέονται με τη δημιουργία της ανθρωπότητας. Συνδέονται δηλαδή με την ανθρωπότητα όλοι. Μιλούν για μια καταστροφή όλες αυτές οι παραδόσεις. Οι ερευνητές τι λένε? Λένε ναι, συνέβη κάποτε μια τεράστια καταστροφή και αυτή περίπου τον πουθετούν στα τέλη της τελευταίας περίοδο της εποχής των παγετώνων. Εκεί που έλειωσαν οι πάγοι και ακολουθούσαν πάρα πολλές γεωλογικές μεταβολές, άλλαξε το κλίμα, κάτι που βλέπουμε να συζητιέται και έντονα στις μέρες μας. Αλλαγή του κλίματος γι' αυτό και τα ακραία όλα αυτά φαινόμενα. Εκεί λοιπόν χάθηκαν πάρα πολλές ανθρώπινες ζωές, χάθηκαν πολλά ζώα με τα πολλά νερά που δημιουργήθηκαν από το λιώσιμο των πάγων. Και έτσι στους πρωτόγονους ανθρώπους, παιδιά μου, έμειναν όλες αυτές οι εικόνες της καταστροφής. Και γι' αυτό λένε ότι όντως αυτές τις εικόνες τις μετέφεραν και στις επόμενες γενιές σαν παραδόσεις ότι υπήρχαν όλες αυτές οι καταστροφές. Άρα λοιπόν μπορεί, εμείς σηκάζουμε, αλλά μπορεί να υπήρξε η Ατλαντίδα και να εξαφανίστηκε από έναν τέτοιο κατακλυσμό. Πάμε να απαντήσουμε τώρα στην άλλη ερώτηση. Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε το φαινόμενο αυτό, το εξήγησα εμείς. Πώς η Ατλαντίδα καταποδίστηκε από έναν κατακλυσμό, αλλά και τι δημιουργούν ο κατακλυσμός, οι καταστροφές, όλα αυτά τα φυσικά φαινόμενα. Τι δημιουργούν στον άνθρωπο. Δημιουργούν πανικό, δημιουργούν τρόμο, δημιουργούν θέος ότι ο άνθρωπος μπροστά στη φύση είναι αδύναμος. Δεν μπορείς να τα βάλεις με τη φύση. Και έτσι δημιουργείται μια ανασφάλεια του ανθρώπου απέναντι σε όλα αυτά τα φαινόμενα. Και φυσικά εσείς θα το δείτε και λίγο παρακάτω, τα παιδιά της πέμπτης, σε όλα αυτά τα φαινόμενα, δηλαδή σεισμοί, εκκρήξεις υφεστιών. Θα τα δείτε στα μαθήματα της Γεωγραφίας, αλλά φυσικά και άλλοι κλάδοι ασχολούνται με όλα αυτά τα μαθήματα, οι επιστήμες, όπως η Γεωλογία, η Φυσική. Αλλά εσείς θα τα δείτε και πιο έτσι εμπεριστατωμένα στο μάθημα της Γεωγραφίας. Τι προτείνω τώρα, καλόν παιδάκια, σας προτείνω να γράψετε κι εσείς ένα δικό σας μύθο, σαν αυτό της Ατλαντίδας. Νομίζω ότι σας αρέσει πάρα πολύ να γράφετε μύθους, ξέρω ότι η φαντασία σας είναι πάρα πολύ μεγάλη και μπορείτε να γράψετε πολύ ωραία πράγματα. Να δανειστείτε ιδέες από το κείμενο που διαβάσαμε και σίγουρα να μην ξεχάσετε να γράψετε γιατί εξαφανίστηκε αυτό που θα βάλετε εσείς. Θα είναι ένα νησί, θα είναι μια ολόκληρη Ήπειρος, δεν ξέρω, σκεφτείτε εσείς τι θα βάλετε έτσι να είναι πολύ ωραίο δημιουργικό και να έχει φυσικά πολλά υπήθετα για να γίνει ωραία περιγραφή. Λοιπόν, παιδιά μου, τι θέλω τώρα. Θέλω να πάμε στη σελίδα 13 από το τετράδιο εργασιών και να δούμε μαζί τη δραστηριότητα Ορθογραφίας και Λεξιλογίου που έχει πάνω στο βιβλίο. Για να πάμε λοιπόν να πάρουμε και το τετράδιο εργασιών, να ανοίξουμε όλη τη σελίδα 13. Είπαμε, το λεξιλόγιο μου αρέσει πάρα πολύ, για πάρα πολλούς λόγους. Τι λέει λοιπόν η δραστηριότητα, διαβάστε με προσοχή τον παρακάτω πίνακα και στη συνέχεια προσπαθήστε να συμπληρώσετε τα κενά των λέξεων με το σωστό φωνήεν ή δίψυφο φωνήεν, γιατί σε κάποιες λεξούλες θα βάλουμε ένα γράμμα, ένα φωνήεν και σε άλλες δύο. Βρείτε τη σημασία των λέξεων στο λεξικό σας. Να λοιπόν αυτό που σας έλεγα πάντα το λεξικό από δίπλα, για να ανοίγουμε και να συμβουλευόμαστε. Έχει λοιπόν στην πρώτη σειρά πάνω πάνω, έχει γι, γέο, γέο με αι και όμικρο και γι με ει και όμικρο. Και βλέπουμε τις λέξεις που μπαίνουν μπροστά και δημιουργούνται οι σύνθετες λέξεις από κάτω. Το γήπεδο με η, ο γεωργός με εω, ο γεοκτήμονας με αι και όμικρο και ο υπόγειος με ει. Εμείς θα εξηγήσουμε, αφού βάλουμε τα γραμματάκια μας, θα εξηγήσουμε κάποιες λεξούλες τι σημαίνουν, τις υπόλοιπες μπορείτε να τις κάνετε και σπίτι σας. Η γεότριση λοιπόν, βάζουμε θέλει ε και ω, το ω το έχει ήδη βάζουμε ε. Γεότριση, παιδιά, κάνω όταν θέλω να τρυπήσω το έδαφος για διάφορους λόγους. Ο γιπεδούχος, ξέρω, ειδικά τα γόρια, την λέξη γιπεδούχος την ακούτε, είναι η ομάδα που παίζει στο γήπεδό της, όχι οι φιλοξενούμενοι που λέμε, το αντίθετο. Επίγειος με ει, γεώμηλο με ει, τι είναι το γεώμηλο, ποιο είναι το γεώμηλο, η γνωστή σε όλους μας αγαπημένη πατάτα. Ιδρόγειος με ει, είναι η υδρόγειοσφαίρα μας, έτσι, γεώδης με ει, ισόγειο με ει, γεολόγος με ει και ω και γίνος με η. Εσείς λοιπόν τώρα θα συνεχίσετε την άσκηση αυτή, θα βλέπετε πάνω, θα βλέπετε πάνω πώς γράφετε το κάθε πρόθυμα, κάθε συλλαβούλα και θα δείτε λοιπόν, θα την ολοκληρώσετε μόνη σας, μπορείτε όποια λέξη δεν ξέρετε από αυτές που δεν έχουμε εξηγήσει να τη δείτε στο λεξικό σας. Νομίζω ότι είναι μια πολύ καλή δραστηριότητα ορθογραφίας για να δούμε και επιπλέον λέξεις που δεν χρησιμοποιούμε και καθημερινά, όλες αυτές τις λέξεις δεν τις χρησιμοποιούμε, είναι λίγο πιο σπάνιες. Λοιπόν, πάμε λοιπόν, μιας και μιλάμε για χρόνο και 9.000 χρόνια πριν και γενικά η λέξη χρόνος έχει πλούσια οικογένεια λέξεων, έχει πάρα πολλές λέξεις, μπορεί η λέξη χρόνος να σχηματίσει μια πολύ πολύ μεγάλη οικογένεια. Άρα λοιπόν θα πάμε λίγο πίσω, γιατί αυτές τις ασκησούλες σας τις χρωστάω από την προηγούμενη ενότητα. Άρα λοιπόν θα πάμε στο βιβλίο μας, στη σελίδα 59, είναι η άσκηση, είναι η δραστηριότητα 7 και θα δούμε λοιπόν ποιες λεξούλες θα σχηματίσουμε με τη λέξη χρόνος, και ως α' συμφετικό η λέξη χρόνος και ως β' συμφετικό. Βλέπουμε λοιπόν τη λέξη χρονολογία, χρόνος και λόγος, χρονολογία και τη λέξη χρονόμετρο, όπου ο χρόνος εδώ βρίσκεται ως πρώτο συμφετικό, αλλά και δίπλα το ημίχρονο και ο τρίχρονος, όπου η λέξη χρόνος βρίσκεται ως δεύτερο συμφετικό. Όπως καταλαβαίνετε, πάλι το λεξιλόγι εδώ είναι ο απαραίτητος βοηθός μας για να κάνουμε μια τέτοια άσκηση, αλλά φυσικά εγώ πιστεύω ότι είστε μεγάλα παιδιά και ότι μόνοι σας μπορείτε να βρείτε αυτές τις λεξούλες πολύ άνετα. Πάμε λοιπόν να δούμε ποιες λεξούλες με τη λέξη χρόνος ως α' συμφετικό μπορούμε να βρούμε. Για να ακούσω, μπορούμε να βρούμε κάποιες λεξούλες. Χρονοβόρος, πολύ ωραία, αυτός που μου παίρνει πολύ ώρα για να κάνω κάτι. Χρονοδιακόπτης, πολύ ωραία σύνθετη λέξη, χρόνος και διακόπτης, χρονοδιάγραμμα, ένα πρόγραμμα, πώς θα γίνει το κάθε τι, χρόνος και διάγραμμα. Χρονοτριβή, λέμε μη χρονοτριβήσεις το ρήμα χρονοτριβώ, μη χάνεις δηλαδή, μη χαλάς το χρόνο σου. Χρονοχρέωση, χρόνος και χρέωση. Και πάμε λοιπόν στην άλλη στήλη όπου ο χρόνος θα είναι το β συνθετικό, σύγχρονος, συν και χρόνος. Μου βλέπετε εδώ το ν έγινε γ. Τα κάναμε αυτά στην προηγούμενη ενότητα όταν κάναμε τη σύνθεση των λέξεων. Μακρόχρονος, πολύχρονος. Όταν ευχόμαστε σε κάποιον να ζήσει πολλά χρόνια, πολύχρονος. Ταυτόχρονος, κάτι που γίνεται ταυτόχρονα, δηλαδή στον ίδιο χρόνο. Και φυσικά ο χωροχρόνος. Όταν θέλουμε στην έκθεση να γράψουμε για το χωροχρόνο, γράφουμε πού γίνεται κάτι και πότε. Φυσικά υπάρχουν και άλλες και άλλες και άλλες πολλές λέξεις. Μία από τις αγαπημένες μου ασκήσεις είναι πάλι αυτή εδώ η άσκηση, δηλαδή να δημιουργήσουμε την οικογένεια λέξεων μίας λέξης. Ο χρόνος εδώ ενδείκνυται. Έχει πολύ μεγάλη οικογένεια. Παιδάκια μου όμορφα, αυτό ήταν το σημερινό μας μάθημα. Ελπίζω να σας άρεσε πάρα πολύ αυτός ο μύθος για τη χαμένη Ατλαντίδα. Ελπίζω η φαντασία σας να πυροτοτήθηκε πάρα πολύ και να γράψετε, μην ξεχάσετε να γράψετε και εσείς τον δικό σας μύθο. Έτσι και να δημιουργήσετε τη δική σας ιστορία. Να είστε καλά και μέχρι την επόμενη φορά σας φιλώ γλυκά. Γεια σας. |