7η Διάλεξη: Λοιπόν, στην ουσία αυτή τη στιγμή, συνοψίζω, έχουμε μετάφραση από γελειογραφία. Η μετάφραση από γελειογραφία έχει μεγάλο ενδιαφέρον ενδοτικά για μας τους μεταφραστές που θα είμαστε σε κάποιο περιοδικό ή σε έναν ενδότη, γιατί έχει γλωσσικά και παραγλωσσικά συστατικά. Δηλαδή, ακόμα και μια γραμμή στο μπρος που μπορεί να είναι ηλικίδα κάτι για τη θύμωση, για τη χάλικη, γιατί οτιδήποτε, ένα α, ένα β, οτιδήποτε, θα έπρεπε να μεταφραστούν. Και τα α και τα β δεν είναι ίδια, ας πούμε, στα ιδαλικά, στα ισπανικά, στα ελληνικά. Ιδίως τα α και τα β μεταφράζονται. Είναι η ιδανική δουλειά, είναι η ιδανική δουλειά, είναι η ιδανική δουλειά, είναι η ιδανική δουλειά. Απόδειξη ότι πέρασε από χίλια χέρια ισπανόθονα μεταφραστών, δηλαδή, το είναι ερασμιακή μεταπτυχιακή, έτσι δεν είναι. Το είναι ο δάσκαλός μας εδώ. Ο κρυπολογός πρώτος. Το είναι άκουτος βραβευμένος παντού ο πανεωνόγος, ο οποίος είναι κορυφαίος στην ισπανική μετάβληση στην Ελλάδα. Το είδανε δύο κυρίες μεταφράσταρες ισπανόθονας, οι οποίες είναι λαμπρές ικριστημόνισες. Και αυτή τη στιγμή, ναι, εσείς που το ακούτε να το ξέρετε, αν έχετε κάτι με ισπανικά να τις πάρτε και ριβιούερ. Είναι ικριστημόνιση. Και συνεχίζει πάντα να είναι ένας κόμπος στο νεμό μας. Γιατί έχουν και τα παραγγροσικά τους. Ακόμα και ένα γι, ακόμα και μια ρητήδα, ακόμα και ένα μοναδρολυγισμένο σε μια εικόνα, μπορεί να είναι κάτι. Συμφωνεί? Απολύ. Μπράβο. Λοιπόν, πρέπει να ανοίξω όμως τώρα για να μας εξηγήσετε πού το φτάσατε. Περίμενε λίγο το πιέρα να το δούμε. Ωραίο είναι. Τώρα στην έκθεση βιβλίου θα έχετε ένα σημείο. Ναι, ένα σημείο. Για να έρχεται ο κύριος παρελόγος με έναν μόνο καταφραστή θα έχουν ένα κείμενο. Ναι. Μα και εμείς το δούμε εκεί. Εγώ και η κυρία ζωγροφίου. Α, ναι. Ναι, ναι, ναι, ναι. Μάλιστα. Και επειδή έχει αφιέρωμα στη Λαδινική και στην Ισπανική και... Το Ρήτα το είχε. Εμείς το είχαμε για τον Οδυσσέα με τα Ιταλικά. Πότε? Δηλαδή θα μας δώσουν. Προφανώς θα γίνουν αναδρομικά. 13 μήνες, νομίζω. Από τις 7 του μήνου έρχεται η 5η. Ναι, ναι, ναι. Νομίζω πως θα γίνει 13. Α. Α. Πάλι καλά πως στη Ισπανική είχα αυτή την ευκαιρία, δηλαδή έγινε σπια. Ναι, ναι. Ναι. Γιατί? Γιατί ποτέ είχα σαν στην επικύντρωση ή στα Ισπανικά έβασε τη Ισπανική. Που δεν θέλω να το ακούω αυτό γιατί είμαι σε έναν κορίτσι και με κάνει νιώθω άσχημα τώρα. Δηλαδή, στη Θεσσαλονίκη που υπήρχαν οι οικογένειες των Ισπανικών. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Απλώς. Εектор�� Μια κυρία Ισπανόφων ή έναν Έλληνα και έρχονταν εδώ, γιατί έκανε ιδιαίτερα, δηλαδή η επίσημη δομή της εκπαίδευσης του πόλου να μην υπήρχε, ξέρεις πώς έγιναν οι ελληνικοί στους Ελλήνδες, όμως δεν είπα εξαιρετικά. Βεβαίως, η Θεσσαλονίκη ξέρει Ισπανικά. Νο, φυσικά. Η Θεσσαλονίκη ξέρει πολλά Ισπανικά. Το εργαζέμουσι όμως δεν έχει μεταφρασμένη της ελλήδας προς Ισπανικά του. Αυτό λέμε, ναι. Επίσημα, γράψτε ένα γράμμα ότι είμαστε σε ένα μάθημα που ασχολείται με το νοδιωτικό χώρο και τη μουσιολογία και μεταφράζουμε, και ζητήστε να το κάνετε αυτό το γράμμα. Και να το βάλω και στην Επιτροπή Δενοτισμού στο Πανεπιστήμιο, να το κάνετε με προσπάθεια με που μπαρώ πολύ επίσημα για το Πανεπιστήμιο, και να προσφέρετε έτσι έναν μεγάλο έργο στην πόλη που τόσο πολύ αγαπάει την ισπανική κουλτούρα. Προς το πάνω να έχουμε να μεταφράζουμε το όραμα. Και στο λεπτό πήραμε μόνο στα γλυκά της. Αυτό. Είναι μεγάλο έργο. Κάνετε το αυτό. Ε, αυτός αυτό. Τελειώσαμε αυτό τώρα. Ωραία. Λοιπόν, εξηγήστε τι κάνατε, γιατί μας ακούνε κιόλας. Ωραία, τίποτα. Ε, βασικά. Γιατί τίποτα δεν κάνατε. Εμείς πήραμε τρία, δεν ξέρω, ελληνικά κόμιξ ήτανε, έτσι. Ναι. Ωραία. Πήραμε τρία κόμιξ. Γιατί δεν έλεγες γελειογραφίες, φοβάσαι τη λέξη. Αφού γελειογραφίες είναι. Ωραία. Δεν σαρτηρίζει την πολιτική του καιρό, δηλαδή. Δεν σαρτηρίζει. Γελειογραφία είναι. Είναι τρεις γελειογραφίες από την οποία πήραμε τον κύριο να το ελληνικό, το πήραμε από τον κύριο παλαιολόγο, τον καθηγητή μας, που το είχε δώσει σε μία μαθητριά του από την μεταφρασιολογία. Άρα, να διακόψω. Επομένως, η βάση μας ήταν το ορίτσιναντ. Είδαμε τα ορίτσιναντ, τα οποία ήταν γραμμένα στην ελληνική. Όταν έχουμε μία χιουγολιστική απεικόνιση, που έχει λόγο και εικόνα, τα πράγματα, είπαμε και πριν, είναι πιο σύνθετα. Είναι πιο δύσκολη η μετάφραση. Γιατί έχει και πράγματα και εξογλωσικά και παραγλωσικά. Δεν έχει μόνο γλωσσικά συστατικά. Άρα, έπρεπε όλη αυτή τη σούμα, όλο αυτό το άθροισμα, εσείς να το κάνετε ζωντανά ισπανικά. Ακριβώς. Ποιος το μετέφρασε πρώτος? Η πρώτα το δώσανε στην κυρία Χριστίνα Ωσέτε, που είναι ισπανόφωνη, με πρώτη γλώσσα τα ισπανικά. Με πρώτη γλώσσα τα ισπανικά, μαθήτη του κυρίου Παλαιολόγου στην μεταφρασιολογία. Μπράβο, με ράσμους. Μπράβο, με ράσμους. Τέλος πάντων, η κοπέλα έκανε την μετάφραση, πήρε το κέι του κυρίου Παλαιολόγου. Και μετά ο κύριος Παλαιολόγος μας το έδειξε στο ικαλικό και αμέσως πήρα την πρωτοβουλία και είπα αυτό μου αρέσει πολύ και θέλω αφού το δουλέψουμε να βγει στο περιοδικό που διευθύνεται τις μετάφρασεις. Ωραία, εσείς μας συθήσατε να το παραλάβουμε. Γιατί πάντοτε έχει κανόνα το περιοδικό, υπάρχουν δύο που κάνουν την κρίση και ήσασταν δύο. Και όταν το είδατε τι διαφιστώσατε. Ωραία, καταρχήν εμείς όταν το είδαμε... Στην γενική οι θεώρησες ήταν καλή μετάφραση. Ήταν καλή μετάφραση. Εμείς απλώς θέλαμε να κάνουμε κάποιες αλληλίες από τις οποίες συθήσαμε την άδεια και του κυρίου Παλαιολόγου, που το είχε διοθώσει, και την κυρία ο ΣΕΡ που ήταν η πρώτη μητέρα. Γιατί, γιατί η μετάφραση εδώ μέσα, διδάσκουμε και μαθαίνουμε, είναι ένα open-ended έργο, συνέχεια ανοιχτό και συνέχεια κλειστό. Είναι κλειστό και γι' αυτό ζητούμε την άδεια αυτού που την έκανε, τα επέμβουμε. Είναι ανοιχτό γιατί οπουδήποτε αισθανθούμε ότι μπορούμε κάτι να το κάνουμε καλύτερο, πιο θετικό για τον γενικό αναγνώστη, ανοίγει ξανά το έργο. Επομένως είναι open-ended, open-ended. Μας φάνηκε ότι έτσι θα μπορούσε να ρέει λίγο καλύτερα. Και όταν σήκησα την άδεια της ΣΕΡΑ, να με ευχηθήσα την άδεια, της εξήγησα ότι σε κανένα περίπτωση δεν θέλαμε να κάνουμε μια κριτική, απλώς ήταν μια άλλη άποψη από τη μετάφραση, ότι εμείς το βλέπαμε λίγο. Ασφαλώς κι αυτός είναι ο πλούτος της κοινωνίας και της ζωής και στον πολιτισμό. 10 άνθρωποι εδώ να μεταφράσουμε, 10 διαφορετικές απόψες θα βγάλουμε. Η ζωή, η κοινωνία, η ιστορία, αν δεν είχε αυτόν τον πλούτο θα είχαν πεθάνει όλα. Απλώς εμείς, για να είμαστε on the same side και να μην, ας το πούμε, παρεξηγηθεί η κυρία όπως έτσι, είπαμε ότι απλώς ήταν μια άλλη version από αυτά που... Μου έτσι είναι η αλήθεια. Τα δαιμορήτσια μένουν στην Ελλάδα, ξέρουν τη νοτροπία μας, ξέρουν εκφράσεις ελληνικές... Όταν μια μεταφράζεις, όταν πια μεταφράζεις, όταν δεν είσαι στη διαδικασία και είσαι στο προϊόν, γιατί αυτές δεν ήταν στο προϊόν, δεν είχαν στη διαδικασία, έχουμε δύο πράγματα στη μετάφραση. Το ένα είναι η διαδικασία και ξέρεις πότε αρχίζει η διαδικασία? Όταν γράψει κάποιος ένα original. Έχει αρχίσει η διαδικασία. Ξέρεις πότε αρχίζει η διαδικασία? Όταν υπάρχει μια γλωσσική κοινότητα που μιλάει και γράφει, πριν κάνει ο πρώτος δημιουργός γράψει, πριν κάνει η λύση. Και η διαδικασία τελειώνει όταν θα βγει στο περιοδικό και θα το δουν. Εκεί τελειώνει η διαδικασία. Ωστόσο, δεν μπήκαν οι ιδιοκριτές στη διαδικασία, μπήκαν στο προϊόν, παραλάμβανε το προϊόν. Ήταν έτοιμο. Ήταν έτοιμο ήδη. Μπήκαν στο προϊόν. Είναι δύο θεμητή δρόμοι. Μπήκαν στο προϊόν. Κι εκεί δεν γίνεται να είναι σημαντικό αν είναι ή δεν είναι κάτω και ελλάδος οι ιδιοκριτές. Εκεί είναι σημαντικό να ζουν τα ισπανικά μέσα στα κοίταρά τους. Γιατί αν ζεις τα ισπανικά μέσα στα κοίταρά σου και άλλη δρασία να βγάλεις, θα χτυπάει η καρδιά του ισπανόφων που θα τις ακούσεις. Παρ' όλο που υπάρχουν πολλές από αυτές τις εκφράσεις που δεν είναι δημιουργικές μας. Ότι εμείς δεν τις χρησιμοποιούμε στα ισπανικά μας, γιατί θα χρειαζόταν μια άλλη version της Λαδινικής Αμερικής. Δηλαδή αυτό ήταν πιο πολύ ισπανικό. Ωραία, εσείς ορίστε τα ισπανικά της και τους ονείσουν. Απλώς. Παρ' όλα αυτά μπορούμε να πούμε ότι είχα και την ανοιχτή μου τη βοήθεια του καθηγητή μας, του κυρίου Γίνιγκετ, γιατί όχι μόνο μας έκανε... Μιλάει σημανικά της σχέσης των ίσκων. Ναι, ναι, ναι, ναι. Και είμαι και μεταφραστής. Τέλος πάντων είχαμε την επιμέλεια και το βασικό κομμάτι μας βοήθησε στο θέμα της... δηλαδή της ιερογραφής, πώς θα βάλουμε το κείμενο μέσα, το οποίο εμείς δεν ξέραμε. Θέλω αυτοί που μας ακούνε και ξέρουν μεταφρασία και θέλουν να μπούνε σε περιοδικά, να ακούσουν κάτι από εμάς. Αυτό που το λέω εδώ και χρόνια, αυτό που το κάνουμε από λόγος, αυτό που το κάνουμε εμείς, δεν υπάρχει πια αντονική μετάφραση. Οι μεταφράσεις είναι μια αγκαλιά άνθρωποι που παλέπτουν μαζί για να βγάλουν κάτι. Δεν υπάρχει πια αντονική μετάφραση. Και δεν είναι ίδιο σύμφωνος άνθρωπος το χρόνο να πάρει ένα βιβλίο και να το μεταφράσει όλο. Γιατί η ζωή τρέχει. Γιατί αυτό το κείμενο, αν δεν βγει φέτος του χρόνου, δεν βάλει τίποτα στο περιοδικό. Ναι, σωστά. Και ο φίλος είναι για τη μας βοήθηση στο layout της γεγεωγραφίας. Πώς να βάλουμε το κείμενο που εμείς δεν ξέραμε. Και το οποίο πιστεύουμε ότι θα ήταν κάτι πολύ χρήσιμο να μας κάνει και κάποια μάθημα. Προσθέστε κάποιος. Κάποιος. Να μας εντάσσει πώς να βάλουμε ένα κείμενο σε μια γεγεωγραφία. Α, άρα πρέπει ένα μάθημα θέλετε να το βάλουμε στο Glyplou, που είναι το μήκιο που συμμετέχω εγώ, για να σας δείξουν εργαλεία που μπορούν να σας συμπεριφέρεται μέσα σε φτιαγμένα κείμενα. Ακόμα και μέσα σε PDF. Απλώς επειδή το κείμενο είναι εδώ. Δεν μπορώ να τους φέρω εδώ αυτούς τους ανθρώπους. Είναι 40 κομπιούτερ. Αυτός να μας έδειξε σε ένα μάθημα δικό του. Α, αυτός ο οργανισμός που σας λέω. Ναι, πήγαμε εμείς. Ναι, ανά πάση στιγμή όταν τους ζητήσουμε αυτό θα μας το δείξουν. Και σαν μελοφράστης, αν θέλετε τη βοήθεια, ιδίως αν είσαστε σε επαφή μαζί τους σταθεροί, όποτε χρειάζεστε κάτι για τέτοια πράγματα που είναι λίγο πιο πολύ μπλοκά, ακόμα και στην διαμόρφωση, εκεί θα έχετε βοήθεια. Βέβαια, βέβαια. Αυτά. Να σκεφτείτε ποιοι έχετε βοήθεια να μείνετε σε σχολεία στην Κατερίνη. Εγώ θέλω να εμπαιμμένω στον τοξί. Ότι έχετε πω ότι το δίκιο, όταν αντιμετωπίσαμε εμείς αυτό σαν μια δουλειά, μέσα στο μάθημα, ήταν ότι δουλεύαμε μαζί. Ποιο μάθημα το δικό μας? Δουλεύαμε σαν ομάδα, γιατί είχαμε μπροστά ένα κείμενο στα ελληνικά, το οποίο, όπως είδατε εσείς, είχαμε το προϊόν έτοιμο. Δηλαδή… Δηλαδή είναι product-oriented και product-oriented τα πράγματα. Εσείς ήταν product-oriented. Ακριβώς. Οπότε είναι άλλο να το κάνουμε εμείς, να βλάσουμε από το χέρι μας, και άλλο να έχει διορθωθεί ήδη, ξέρω εμείς, για πόσο άλλο πριν από εμάς. Το πρώτο που αντιμετωπίσαμε ήταν κάτι πολύ σημαντικό, ότι παρ' όλο που δεν θέλαμε να κάνουμε ελληνική, ήταν ότι το κείμενο δεν έχει μία ροή… Δεν είναι θέμα, προσέξτε κάτι, να ξεκαθαρίσουμε κάτι, ο κριτικός της μετάφρασης, σίγουρα είναι ο αξιολυτής της ποιότητάς της. Δεν είναι εκείνη η κακιά, στριφνή, για μένα διαβολική φιγούρα, για μάθη πολύ, που κάθε τότε κρίνει τον άλλο αρνητικά. Αλλά αυτός που είναι αξιολογικής μιας μετάφρασης, θα πρέπει να μπορεί να πιέσει το σφιμό της ποιότητας της μετάφρασης. Άρα θα πρέπει να πηγαίνει στη μετάφραση, με μία δική του άποψη, από την αρχή για κάθε κυβεντικό είδος. Και βέβαια με πολύ μεγάλη ασφάλεια, για αυτό που εννοεί σαν ισπανικά. Οπότε στην αρχή, εντάξει, ήταν ανήμια γελογραφία, αυτό που περιμένουμε είναι να γελάμε. Μπράβο! Ή να γελάμε. Μπράβο! Οπότε όταν βλέπω ένα κείμενο, που μπορεί να είναι καταλυτικό, σε μια αρμοχή πολύ καταλήθεια, εγώ δεν γέλασα. Μπράβο! Λοιπόν, θέλω να σας θυμίσω την επιστολή του Παύλου στους Κορινδίους. Τι λέει ο Παύλος? Λέει ότι όποιος ξέρει όλες τις τρόψεις του κόσμου, δεν έχει αγάπη, είναι σαν ένα κύμβαλο που αλλάλλάζει. Αυτό είναι μέσα στο Ευαγγέλιο, είναι η επιστολή του Παύλου στους Κορινδίους, εκεί που μιλάει για τα συναισθήματα των ανθρώπων. Λοιπόν, να θυμάστε ότι από τον πρώτο αιώνα μετά Χριστό μέχρι σήμερα, δεν μπόρεσε να ανατραπεί ποτέ ο λόγος του Παύλου, γιατί ακόμα και σήμερα όταν διαβάζουμε ανογοτεχνία για να τη μεταφράσουμε, τι κάνουμε βρε παιδιά, διαβάζουμε για να αισθανθούμε. Γιατί αυτό που θα αισθανθούμε, τι έκανα πάλι ο λόγος στο τελευταίο θέατρος ομάδου, ότι τι έκανε στον Black Box. Είπαν ότι κάθε μεταφραστής πήρε ένα ρόρο στο έργο. Γιατί? Γιατί βίωσε τα συναισθήμα του που του προκαλεί ρόρος και έτσι το έβδαλε. Αυτό της έριπε. Τι ήθελε να δώσει η ζωή, η ισπανική ζωή στο κείμενο. Να γελάσει ισπανικά. Αυτό όχι εγώ, και εμείς το νιώθαμε. Αυτό είναι ταξιολόγηση ποιότητας. Ακριβώς. Μπορεί να είναι καλή στην υπορφωλογία, στην σύνταξη. Και το στήλ το ισπανικό είναι. Αλλά στη μουσία, η ομαδική δουλειά της μετάφρασης στα ισπανικά ζητήματα είναι πολύ κοινή, γιατί όταν πια περάσει ο έλεγχος της λεξικής μορφωλογίας, ο έλεγχος της σύνταξης, ο έλεγχος των νοημάτων, αμέσως μετά έχουμε το περιθώριο και πρέπει πάντα να το βρίσκουμε αυτό το περιθώριο να βάλουμε έναν άλλο για να μην υποστηρίζει το αρχικό έργο, επειδή ο καθένας μας υποστηρίζει τα δικά του, να μην υποστηρίζει το αρχικό έργο για να πούμε στο ύφος. Γιατί αυτό που κάνει και βράζουμε την μετάφραση να ζωντανεύει σε μια άλλη γλώσσα, είναι όταν κυλάει μέσα στα αυτιά μας, μέσα στο νου μας σαν να είναι πρωτότυπο. Αυτό είναι. Αυτό είναι το δύσκολο. Και σας έγραψαν και εκείνοι στο μέλλον που σας έστειλαν ότι και όταν το είδε και η κυρία ο Ζέτε, ενθουσιάστηκε. Εμένα ενθουσιάστηκε. Όχι, σε φάντηκε ότι λέει και η ίδια είπε, αχ λέει, αυτό κυλάει πιο καλά από το δικό μου. Χωρίς εσένα, έτσι, αλλά επειδή της άλλης. Το σήμα, ξέρετε, είναι να φτάνει ο χαντζόπουλος στα Ισπανικά, να φτάνει ο χαντζόπουλος στα Ισπανικά, χωρίς να είναι ορατό ότι είναι ο χαντζόπουλος. Σαν να είναι ένας Ισπανός. Μπράβο. Ακριβώς, ακριβώς. Και αυτό ήταν λίγο... Για παράδειγμα, μπορώ να σας μιλήσω για το άρθρο που θα βγάλουμε στο περιοδικό ημαρισσόν, το δικό της, τη μετάφραση, την Ισπανική της ουραϊστορίας της Λογοτεχνίας. Πες μου σε παραγραμμό, δεν έχεις έναν λόγο να αισθανθείς ότι δούλεψαν μαζί σου και οι ελληνόφωνοι της ομάδας, όταν το λόγο σου το έκαναν ελληνικό. Φυσικό είναι αυτό. Γιατί εγώ πάντα έλεγα παιδιά, εγώ γράφω στρατηγία. Ναι, αλλά πάψωστα. Ακούμε ελληνικά όμως. Ακούμε ελληνικά, το γράφω ελληνικά. Άρα, αυτή τη στιγμή, στον ελληνικό χώρο μπορούμε να δημιουργήσουμε ομάδες που σπάζουν τα φράγματα της μυθικής γλώσσας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε επομένως πολύ δυνατές ομάδες μετάφρασης, πλέον στην εποχή μας, γιατί οι άνθρωποι δεν είναι αναγωνιστικοί ατομικά, οι άνθρωποι προσπαθούν να βγάλουν ένα τελικό προϊόν. Και το δεύτερο που μας φάνηκε με την Γαβρίλα, πολύ σωστά, είναι ότι, όταν εμείς διαμάστησαμε αυτό το πράγμα, συναντηθήκαμε λέξεις οι οποίες δεν είναι σημερινές. Οπότε, ήταν… Πώς σημαίνεις αυτό με τέσσερα λέξεις, μιλή. Βλέπεις ότι δεν τα ακούμε πια σε πέντες ελικίες. Υπήρχε, ας πούμε, ένα παράδειγμα, «γόμενα» στα ελληνικά. Να μεταφράσω, για «γόμενα» της παγκοσμάτιας, έχει πολλές εκδοχές. Και τι κάνατε? Τι κάνατε, δηλαδή, επειδή εκεί γράφει «τσούρι»… Δεν είναι σε αυτό, είναι σε άλλο. Αυτό μπορώ να το πίσω? Ναι. Λοιπόν, υπάρχει και στο άλλο, που λέει, η λέξη «τσούρι», αλλά «τσούρι» τώρα, αυτή λέξη θα λέει ένας άτομο που είναι παραπάνω από 68 χρονών. Ένας άτομο που διαβάζει αυτό το πράγμα, δηλαδή 30 χρονών, δεν το ξέρει. Δεν ξέρει πια. Και τι κάνατε? Βρήκαμε μια λύση ενδιάμεσα. Για πες τι. Μια λύση. Μεθοδογικά να μου πεις, τι κάνατε. Τι κάναμε, αρχίζαμε να ψάξουμε. Εντάξει, εντάξει, να ψάξουμε δηλαδή. Σε κείμενα ή σε λεξικά? Σε κείμενα, σε λεξικά. Άρα και οι ίδιοι μιλούσαν παράνοια κείμενα. Παράνοια κείμενα. Ο μεταφραστής ελέγχει τις επιλογές μέσα από την πραγματικότητα, μέσα από την ιστορία. Μέσα από την ιστορία, δηλαδή και τι γίνεται στη Νοδιαμελική και τι γίνεται στη Ισπανία. Συνδυάζει σε αυτό το πράγμα. Μπράβο, μπράβο. Είναι μια αρέσει οικογένεια να διδεχθούμε και στη Ισπανία και στη Νοδιαμελική. Μπράβο. Και αποφασίσαμε. Πολύ ωραία φιλιά. Φυσικά με την υποήθεια δεν το νιώθω βρήκε. Ξέρω, τι θέλω. Το πρωτόκονο της αξιογραφής της ποιότητας μέχρι να το περιγράψει το πρωτόκονο. Το πρωτόκονο. Για να δημοσιευτεί. Όχι, δεν το κάνουμε. Για να δημοσιευτεί. Γιατί δεν θέλω να το γράψετε ελληνικά. Και πριν φτιάχνει σφαλόφωνο. Γιατί εμείς πρέπει να μπορέσουμε να προσφέρουμε με αυτό που κάνατε ένα μάθημα και στους άλλους. Μια αισιοδοξία και στους άλλους. Ενταλαβάτε. Η μετάφραση είναι δύναμη, είναι ανοιχτά φτερά και πετάς. Απλώς ότι πραγματικά ο Εντρίκεν μας πρόσφερε μεγάλη βοήθεια από πολλές απόψεις. Γιατί νομίζω ότι είναι το κλασικό σφιλόνο μας, δεν είναι? Ναι. Δεν σκούδασαι letter and classic? Νομίζω ότι σκούδασαι, μετά χρειάζεται η εμπειρία. Να καταρρέψουμε. Δεν θα καταρρέψουμε καλά. Απλώς θα το ρωτήσουμε. Ναι, θα το ρωτήσουμε. Επειδή το γράψεις με λάθος. Όχι, όχι, εντάξει. Επιδή είμαι πολύ νέος, αυτός κατέχει εκείνο το λεξιλόδιο των σημερινών των Ισπανικών. Ομάδες, λοιπόν. Ναι, ομάδες. Γιατί αλλιώς ο μεταφρασής, καθώς μεγαλώνει, θα αντιστεύεται. Ομάδες. Ομάδες. Εμένα μου αρέσει και η εμπειρία που έχω από τους θυκτές των δικού. Δεν θέλω να μιλάω μέσα για συγκένειες και τέτοιοι που μας γράφουν κιόλας. Εδώ έχω να σας πω ότι πρώτη, για να βρά παιδιά, έχω ένα μέθο αποκτυχιακό ιστορία μεταφράσεων. Όπου, για να τους βάλω μέσα στα κείμενα, επειδή ξέρω ότι συνήθως δεν έχω χρόνο να διαβάσω πολύ στα σπίτια τους συνέχητης, επειδή έχουν πάρα πολλά μαθήματα. Εμείς είχαμε πέντε μαθήματα το χρόνο και τρία επιλεγόμενα, οκτώ. Και με οκτώ μαθήματα στο ετήσιο πρόγραμμα, καταφέραμε και έχουμε τις ίδιες γνώσεις, όταν πήραμε πτυχή, είχαμε τις ίδιες γνώσεις, με τις γνώσεις που έχουμε σήμερα αυτό που λένε το μεταφτυχιακό. Ναι, διαβάζουμε περισσότερο, έχουμε περισσότερο χρόνο, ζυμώνουμε μέσα μας περισσότερο τα πράγματα. Εντάξει, δεν είναι ίδιο σε αυτό. Αλλά το ζήτημα είναι ότι τα παιδιά σήμερα που βλέπουν στο προπληθιακό πρόγραμμα, όσο εξαιρετικές περιπτώσεις και αν συναντών, δεν έχουν χρόνο να διαβάζουν. Δηλαδή, από την ώρα που ξεκινάει το πρωί η ώρα εννιά το μάθημά τους, μέχρι τις εννιά το βράδυ, δεν έχουν σταματημό. Όταν σταματάνε, προσπαθούν να μασάνουν για να πάρουν στρεφόμενο. Και τι έκανα, έμπανα ένα καταπληκτικό βιβλίο που μοιράζει το αγγλικό Douglas Robinson, Western Και τι γίνεται. Κάθε φορά τους βάζω να μεταφράσουν κείμενα, το πρωτότυπο που υπάρχουν μέσα εκεί. Μπορεί τις αναλύσεις, τα κείμενα. Τι συμβαίνει με αυτό το πράγμα. Ξαφνικά γινόμαστε μια μεγαλή μεταφραστική ομάδα, γιατί όλα χρειάζεται ένας που υφαίει τον άλλο. Κατά δεύτερο, χωρίς να χρειαστεί να τους κάνω μάθημα υπέρ της κατρασυνασίας μετάφρασης, υπέρ του ύφους τη μετάφραση κλπ, στο τέλος τους οδηγών ανοίξουν τα φτερά τους και αναγκουλήσουν στη μετάφραση ελληνικά. Γι' αυτό είναι ο δικός τους πλούτος. Μπορούν και πετάδανε τα φτερά τους. Καταλαβαίνω δηλαδή πράγματα που δεν πρέπει να τα λέμε μόνο στη θεωρία, πρέπει να τραζούν και στην πράξη. Και με αυτόν τον τρόπο δικαιώνονται οι θέσεις των δύο συναδέρφων των Ισπανόφωνα μεταφραστριών μας και του Ελβλίκε, γιατί βλέπουμε ότι αυτή είναι ό,τι η γενιά, όταν μεταφράζει κείμενα του μεσαίου έτσι αναγένιση του διαφωτισμού βάζει λέξεις που εγώ δεν έβαζα. Και ξεχνικά αναναιώνομαι κι εγώ κλωσικά. Δηλαδή αισθάνομαι ότι με ξαναβάζουν από μια άλλη πόρτα, σαν την αλήξη της χώρας των θαυμάτων μέσα στα νέα ελληνικά. Και αυτό είναι ο πλούτος που μου δίνουνε. Γι' αυτό και αισθάνομαι μεγάλη αγάπη για αυτή την τάξη και για αυτά τα παιδιά που μένουν στον κόπο κάθε τετάρτη να έρχονται μεσημέρι και να κάνουν αυτή τη δύσκολη δουλειά με κείμενα τα οποία ανοίγουν, φανταστείτε τώρα, είτε είναι αγγλικά, είτε είναι ισπανικά, είτε είναι ιταλικά, είτε είναι ό,τι θέλετε. Όταν είναι μεσεωνικά ή αναγενησιακά κείμενα, δεν είναι η γλώσσα που λένε σήμερα. Μα, αυτό είναι σωστό, και μαζί ανελών και μένω ανελωστικά. Λοιπόν, θα γράψω εγώ μέρος και κάνω και για την ποιότητα της μετάθρασης, έτσι, νωρέ... Τώρα μας μένει το μεγάλο το κομμάτι. Ποιο είναι το μεγάλο? Την μετάθραση του κανονισμού του μεταβουχήγου. Μπορείτε να θερρέψετε κι άλλους φίλους σας μεταφραστές αν θέλετε. Δεν είναι υποχρετικό να το κάνετε μόνοι σας. Δεν υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν πολύ τα ισπανικά και είναι μεταφραστές και θέλουν να βοηθήσουν την κουρτούρα της γλώσσας σας. Νομίζω ότι θα μπουν μέσα σε αυτή την διαδικασία. Δεν είναι κακό, ας είναι και μια σελίδα ο καθένας, ας είναι και ένα άρθρο ο καθένας, δεν πειράζει. Καλό, θα σητήσουμε. Γιατί θα είναι ένα πανηγύρι να κάνουμε αυτό. Με τα μπλε που κάνουμε με τον Σιμινάρ και τον Παρολόγου μπορεί να βάζουμε τύφω. Παιδιά, ναι. Και κερπονίκη. Δηλαδή τώρα εμείς θέλετε το... Για να το κάνουμε σε εις το σελίδα. Από κάτω είχαμε βάλει εμπιστοί και την πρώτη μετάφραση τι ήταν... Που είναι... Τώρα της λέξεις σελίδα και εγώ δεν το ξέρω. Αυτό που ήταν adaptation, αντικατάσταση, τι ήταν... Μας είχατε σητήσει στις εμπιστοί. Εγώ δεν μπορώ να βοηθήσω σ' αυτό. Τελείωσαμε. Να το κάνουμε. Όχι. Τα ελληνικά. Απλώς δεν το κάναμε σε στα ελληνικά, το κάναμε μόνο στα ισπανικά. Δεν με πειράζει αυτό. Πρέπει να σεβόμαστε και το κροσικό ιδιόμενο που κάθε παρέμοντας στο περιοδικό. Μαρτύλια την τώρα είναι να συμβιλώσεται στο περιοδικό. Μας λείπει τώρα τότε το πρωτόκολλο και μας το κείνει. Και πότε θα πάμε στις ελληνικοί κοινότητες για να τους ζητήσουμε να μας δώσουν μετά. Θα πάτε εσείς οι ελληνικοί. Πάτε, πάτε. Κοιτάξτε, υπάρχει ένα σύλλογο με ισπανικοί. Εγώ μίλησα μαζί τους και τους είπα ότι θα ήταν κάτι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Είναι ο Παναγιώτης. Παναγιώτης. Εκείνος με το μουσάκι μου κάνει έναν διδακτορικό εδώ. Α, με το τσουφί. Όχι. Παναγιώτης. Έχουμε ένα βουκ κλαμψα ισπανικά και εγώ έδωσα αυτή την ιδέα. Λέω, μήπως θα ήταν και καλό κεφάλαιο. Ναι, θα το ναλάμε. Εσείς του μετατυγιακού. Ναι, εντάξει. Θα το ναλάμε εμείς και θέλουμε βοήθη. Ναι. Ε, τώρα. Να κάνουμε λευκά για να ελευθερώσουμε. Ναι, ναι. Λοιπόν. Ναι. Μίλησα μαζί τους έδιζε κιόλας. Ποιος είναι ο εκδότης. Ωραία. Είναι εκδόσης έννοιση. Έχω ένα θέμα λοιπόν με τα περιεχόμενα. Γιατί με τα περιεχόμενα. Γιατί. Δεν χωρίζεις την κεφάλαια. Πώς το πάει. Δείτε τα περιεχόμενα. Για να σας το δείξω. Ναι. Να πάω μπρος του μέτρου σου. Όχι, όχι. Για να σας το δείχνω. Για αυτό. Πάθει. Δεν έχω πρόβλημα. Λοιπόν. Δείτε πώς είναι τα περιεχόμενα. Είναι κεφαλάκια κεφαλάκια δηλαδή. Όχι. Δεν είναι κεφαλάκια. Στον πρόλογο. Ναι. Λέει ότι το δύο χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια. Πού είναι το κεφάλαια. Δεν είναι κεφάλαια. Ναι, δεν ξέρω. Δεν θα πεις τέσσερα. Είσαι να πεις αυτά που βλέπεις. Να μην κοίσεις το πλαίσιο πρόλογο. Γιατί δεν κοίσεται σε τέσσερα κεφάλαια. Εγώ δεν το βλέπω τέσσερα κεφάλαια. Τέσσερα κεφάλαια. Τέσσερα κεφάλαια. Τέσσερα κεφάλαια. Δεν μιλάει για την αντάφραση ελληνικά, αλλά λέει για την μετάφραση κλόγου τεχνικού. Ναι, αλλά έτσι τελείως δεν έχει την κλόγου. Μόνο μπορεί. Ναι, βεβαίως. Τελείως ένα κεφάλαιο. Μισό κεφάλαιο. Και αυτό είναι το άλλο κεφάλαιο. Δείτε όμως, εδώ έχει άλλο. Δεν είναι το ίδιο, η γραφή είναι διαφορετική. Υπάρχει υπογραφική οργάνωση που φωνάζει. Εκεί λιγό. Ναι. Πρέπει να το κοιτάξεις, να το ψάξεις. Ναι, είναι διαφορετική οργάνωση. Μπροστά. Μπροστά. Δε φταίει να το γράφει. Δε φταίει να το γράφει. Ναι, είναι μετάφραση όσον αφορά τα λογοκρατικά κείμενα. Μετά. Περίμενε το να βρω που τελειώνει. Ή όπως σας έκανε. Να βρω που τελειώνει. Συνεχίζει εδώ. Μετά έχει τον υποστηρισμό, τη διερμηνή και μετά τον υποστηρισμό. Άρα στην ουσία αυτό που του λείπει είναι ότι εδώ μπροστά δεν έβαλε τα κεφάλια. Εδώ είναι το γράφος. Εγώ. Κι αυτό θα έχει χωρίσει. Ωραία. Εγώ. Πώς θα ξεκινήσω. Την αλήθεια. Τα περιεχόμενα. Είναι αλήθεια. Το βιβλίο είναι ωραίο. Ναι. Θα αφήσω. Είναι αυτά τα κεφάλια. Η βιογραφία. Αυτά τα περιεχόμενα να το αναφέρουν. Δεν είναι κακό αυτό. Αυτό μάνα. Αυτό δεν είναι κακό. Δεν είναι σωστή. Μας λέει κούρδες ή κάτι άλλο. Ίσα ίσα. Είναι πάρα πολύ ωραίο. Πολύ ωραίο. Έκανα και τσέκτρες. Λοιπόν. Να βγάλω το κεφάλι μου. Το βλέπετε. Ναι. Μόνο είσαμε. Είναι τέσσερα απειλικογραφική οργάνωση. Άρα θα αφήσω ότι στα περιεχόμενα συντηρώνουν τα περιεχόμενα με αυτό. Ωραία. Εντάξει. Αυτό ήθελε. Γιατί. Ότι από αυτή τη σειρά αναγκέφεται τα περιεχόμενα αναφέροντας και το κεφάλι του πρώτου κεφαλαίου και κλπ κλπ. Μετά. Εκεί είχα το θέμα μου για να ξεκινήσω να γράφω. Βλέπω ότι είναι σωστή η βιβλιογραφία. Εγώ πρέπει να κάθομαι εδώ. Συγγνώμη. Βλέπεις. Να υπακούω σε κάτι που μου είπαμε. Τσέκαρα τα κάτω. Να βάζω το χρόνο με πίσω. Σωστή. Έξαξα κιόλας. Έξαξα πάντα. Και επίσης. Άρα τι λες ότι χρησιμοποιεί τη βιβλιογραφία και πολύ καλή όσον αφορά το κομμάτι της μετάφευσης και της διευθυνίας. Γιατί, αν φέρετε, έχει και τη διευθυνία, πολλά κομμάτια, τώρα έχει και ευρετήρα νομάτων. Ναι. Και στο ευρετήρα νομάτων είναι κάπως το ίδιο. Γιατί τότε είχα κάποια ομάδα, όχι τόσο τα τραντάστα με χέρι, πήγαινα στις Ελλήνες και έβλεπα ότι όντως ήταν αφέρι. Δεν ήταν αφέρι. Ήταν πολύ βασικό. Οπότε, τώρα, θέλω να ξεκινήσω να γράφω πάντα αυτό που μου είπαμε. Αυτό είναι το βιβλιογραφικό έλεγχο. Έχεις βρει τα κεφάλαια. Βρήκες ότι πρέπει να δώσεις μια εξήγηση στους αναγνώστες για το πώς μοιράζονται αυτό. Αυτό. Ήταν και εκείνοι. Αυτό δηλαδή. Δεν είναι αρνητική ενέργεια. Δεν έλεγχα ότι είναι κακό το βιβλίο. Όχι. Όχι. Ήσαν, ήσαν, ήσαν. Θέλω να μην το δώσουμε. Είναι πολύ ωραίο το βιβλίο. Είναι σε γλώσσα που την καταλαβαίνουν όλοι. Πραγματικά, διαβάζοντάς το κάποιος ο οποίος είχε ασχοληθεί είτε με τη μετάθεση, είτε με τη δημιουργία, είτε με τον λιγοδικτισμό, βλέπει, νόθι, ότι όντως και εγώ το έχω περάσει και εγώ το έχω ζήσει και εμένα μου έχουν πει το ίδιο πράγμα, που είναι πάρα πολύ βασικό. Με καταλαβαίνουν και οι άλλοι. Είναι το ίδιο δημοκρατικό βιβλίο. Με βρεβάζει την εμπειρία της. Το ένιωσε αυτό. Ναι. Το ένιωσε αυτό το διάβολο. Ναι. Είναι πάρα πολύ ένα από τρία πράγματα. Το μυαλό της παιδεύεται πάρα πολύ για διάφορα δηλήματα των μεταφραστών, έτσι? Ναι. Είναι η εμπειρία που έχει πει εγώ. Αναλαμβάνεται πολλά. Πάρα πολύ. Η εμπειρία, επειδή δεν ήταν μόνο μεταφράστη, δεν ήταν και σοβαρής ειδικαλίστρια στον χώρο της μετάφρασης, έχει μεγάλη εποπτία στο χάρτη της ελληνικής μετάφρασης σαν επάγγελμα. Μάλλον. Πολύ μεγάλη εποπτία. Πολύ μεγάλη εποπτία στα κορίτσια. Είναι δηλαδή μια μεταφρασιολόγος, η οποία όχι μόνον έχει το διδακτωλικό στη μεταφρασιολογία, είναι μαχόμενη μεταφράστη, είναι μαχόμενη ιδιαιτουριαίας, έχει συνδικαλιστική ιστορία, δηλαδή ξέρει και τα προβλήματα των μεταφραστών, ξέρει και τα δηλήματα των μεταφραστών, ξέρει και τα θεωρητικά μονοπάτια των μεταφραστών, ξέρει και τα καλά και τα στραβάτια των μεταφραστών. Ακριβώς αυτό. Τα βγάζει όλα. Είναι αυτό. Είναι πολύ σοβαρός άνθρωπος. Τους προβληματισμούς της. Είναι πολύ σοβαρός άνθρωπος. Πώς να το πω. Φαίνεται από τον πρώον, όταν ξεκινάει, ότι όταν ξεκέφτει... Πολύ μεγάλη εποπτία στον πρόσωπο της, στον καταμαϊκό, από τότε που ήταν υποψήφια διδακτώλησε. Α, ναι. Πολύ σημαντική σημασία. Συναντούσαμε στα συνεύρια. Πάρα πολύ. Πάρα πολύ στα συνεύρια. Ήταν πολύ θετικά. Όπως είναι πολύ θετικά και για τον Γραμμενίδη, που τον θεωρώ πολύ καλά καταρτισμένο με τον φρασιολόγο. Και πολύ όμορφο βλέπεις. Ναι, είναι πολύ όμορφο. Άλλο στιγμός ένας, άλλο στιγμός άλλος. Κάποιος είναι καλύτερος. Αν σας πω κάτι, δεν θα με κυνηγάτετε σε φεμινίστριες. Πιστεύω ότι αυτό είναι γυναικεία εγγραφή. Αυτό είναι γυναικεία εγγραφή. Πιστεύω ότι γράφει όπως μια μαμά θα έψαχνε για τα παιδιά της. Ή όπως ποιος θα υπνώνει. Δεν σας εγγραφεί ο άλλος, το λέω. Όχι, όχι. Όντως αυτό βγάζει, είναι υπέροχο. Είναι σαν να ανοίγει τα δουλάτια της κουζίνας της και να βάζει ή να βάζει να ετοιμάσει το φαγητό του. Ξέρετε πολύ καλά τι λέει. Πολύ αλλησίδιο, πολύ βαριάνδρικο. Αυτή είναι ποιο είναι. Έχει αστιρότητά του, λέει αυτά που λέει, ιστορία παραπομπές, παραθέτει, κάνει, αυτή μπαίνει σε όλη τη μάχη. Και τα σύννεμα που σηκώνονται του καπνού από τη μάχη της μετάφρασης, αλλά μπαίνει με τη σάρκια και τα ουστά της. Είναι πιο άλαφο, χωρίς όμως να χάνει από ποιότητα. Είναι υπέροχο. Και νομίζω ότι έχει περισσότερη πρόσβαση για εμάς αυτό το βιβλίο παράλληλα το άλλο που είναι υπέροχο. Μα και είναι πολύ δυνατή συνάντηση. Αλλά το άλλο είναι πιο βαρκό για εμάς. Είναι πιο χάριστο αυτό. Πιο ευχάριστο. Γιατί το άλλο είναι εύκολο βιβλίο, δεν είναι δύσκολο. Όχι, δεν είναι δύσκολο. Δύσκολο. Όχι, όχι. Υπάρχει όμως γυναικεία γραφή, παιδιά. Γιατί δεν μπορείτε να το καταλάβετε, γιατί θέλουμε λίγο να γράφουμε. Είναι πιο αισθηματικό. Είναι χάριστο. Πάρα πολύ χάριστο. Ποιος είναι αισθηματικό. Ξεκινάει για το πώς ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της. Και τι αντιμετώπισε όταν ξεκίνησε να σχολείται με την μετάφραση που κανένας δεν ήξερε τι είναι. Ναι, όχι. Προσπάθησε να γράφεις όσο γίνεται περισσότερο το κείμενο μαζί μας. Ωραία. Βέβαια μετά θα βάζεις την προσωπική σου σκέψη και λίγο λίγο δεν είναι εργασία. Ναι, όχι. Αλλά θα κάνεις όπως έκαναν την αντοχία που πήραν στο πανθόμα τώρα, δηλαδή θα μας βλέπεις μέσα στο μπανιγίδι. Μα εγώ και αυτό μπανιγίδι. Τους το έδειξα, δηλαδή, πώς είναι. Τι γράφεις στο πρόλογο, στα περιεχόμενα δεν είναι καταμοητό. Τι να κάνουμε εδώ, θα φανεί άσχημα αν... Εάν δεν έχουμε κάτι άλλο όμως να κάνουμε τώρα, δεν μπορώ να συνεχίσω εδώ, εφόσον δεν έχουν φέρει δουλειά σε άλλοι άνθρωποι. Γιατί αυτή τη στιγμή, εσύ δεν προκόρησες στο γράψιμο. Από αυτό πέρα, τώρα ξεκινάω γράψιμο μετά από αυτό το κείμενο. Εσείς... Μπράβο. Και εγώ πρέπει να πάω στις αρχαιότητες, στην εφορία, για να πάω την άδεια για να κάνω στην έργα. Μην το ξεχάσετε. Θα πάμε μαζί. Ωραία. Λοιπόν, δεν έχουμε υλικό να συνεχίσουμε. Αυτό το μάθημα, για να μπορεί να δουλέψουμε, πρέπει να φέρουμε υλικό. Θέλω να σας πω το εξής. Ό,τι είναι λόγω μου, δεν είναι κληθικό. Δηλαδή, έχετε δικαίωμα να κάνετε τρεις απουσίες, αλλά αν τις κάνετε, παιδιά, θα λείψει η μόρφωσή σας. Δηλαδή, αυτό το μάθημα κάθε φορά θα είναι κάτι καινούριο. Μην το αφήνετε. Εγωμένως, από την άλλη φορά, ό,τι έχετε ακόμα σε ειραιμότητα δικό σας να τα έρθετε, ακόμα και αν είναι προβλημακισμή από άλλα μαθήματα να τα φέρνετε, για να συζητούν. |