: Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE Αναμένει κανείς από την πυρία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αφενός, αφετέρων να γίνουμε πιο ηθικοί, πιο καλύτεροι οι ηθικοί μας κλπ, διαδικασιακά και όχι τώρα ούτε για το ελληνικό σύστημα αλλά για το παγκόσμιο σύστημα και ιδιαίτερα για το δυτικό σύστημα που ξεκίνησε ο διαποστημός κλπ. Έχει παρατηρηθεί ότι πράγματι έχει εξεργενηστεί η ψυχή του ανθρώπου, έχει γίνει καλύτερος ο άνθρωπος ή μήπως έχουν πραγματικά σε μεγάλο βαθμό αποκτίνωση μεγάλου αριθμού ανθρώπων και την σήμερον εποχή και όχι λίγο παλιότερες εποχές που ήμασταν αγράμματοι. Εκτός αυτού για τη χώρα μας, η κακοποίηση της γλώσσας όπου και αν ανοίξει κανείς είτε το αυτοί του είτε και το μάτι μαζί με το αυτοί τελικά νιώθει άσχημα από την χρήση της ελληνικής γλώσσας και όχι μόνο στα γήματα. Βλέπαμε και στις τηλεόρασεις και στο αεριόφωνο και στα ιδιαίτερα και στα social media κλπ και είδητε τηλετορισμένα ρωτήματα. Το πρώτο είναι και θα ξεκινήσω από μια θέση που έχει πει ο Φρόιν. Όταν ο άνθρωπος γεννιέται είναι ένα ανήθικο ζώο. Βέστε τώρα κάτι άλλο. Υπάρχει μια μελέτη του Πανεπιστημίου Έρεμνα, η ηθική υπάρχει μέσα στα παιδιά και δεν διαμορφώνεται από την επιρροή που ασκεί η οικογένεια ή το υπόλοιπο περιβάλλον. Δεν είναι αντιφαντικά. Παραπέραν. Για να πάμε στο εξής ερώτημα. Μήπως τελικά το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι παρά την ύπαρξη της αίσθησης του δικαίου και ηθικών αξιωμάτων δεν ξέρουμε ακόμη ποιο είναι το καλό και πως να το διατυπώνουμε, πόσο μάλλον να το διδάσουμε. Και ερώτημα. Ο Σοκράτης προτίμησε να πιεί το κόνιο από το να δραπετεύσει. Άρα γιατί ήξερε το καλό. Εάν είχε δραπετεύσει δεν θα προσέφερε στις τότε κοινωνίες πάρα πολύ περισσότερα με την διδασκαλία του να είναι ερώτημα που δεν ξέρουμε πως απαντήρθηκε μπορεί πραγματικά να αποδίδει. Μήπως είμαστε καταδικασμένοι να παραβιάζουμε τα όρια της δικής στο όνομα της δίψας για τη γνώση και την πρόοδο. Θέτω ερωτήματα δεν θα απαντήσω, όχι γιατί ξέρω τις απαιτήσεις και τις δίνω, αλλά γιατί είναι δύσκολα αλλά και πράγματι να αναπτυχθεί μια καλή συζήτηση. Κλείνω με τα εξής. Για τους νέους ανθρώπους και για τους γονείς. Ένα αρχαίο χρονικό εξιστορεί πως η μητέρα του Μένκιου, του μεγάλου μαθητή του Κουρφούκιου, άλλαξε τρεις φορές την κατοικία προκειμένου ο γιος της να αποκτήσει εκπαίδευση υψηλής ποιότητας, ερχόμενος σε επαφή με καλούς δασκάλους, καλούς γείτονες και καλούς συμμαθητές. Ερώτημα. Τι οφείλω να θέλω, είναι πολύ προσωπικό θέμα, πάρα πολύ πάντων να θέλω να θέλω, τι οφείλω να πράττω, το οποίο έχει σχέση με την κοινωνία. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποια ερωτήματα και εμείς, αλλά ιδιαίτερα οι αρμόδοι. Οι αρμόδοι, οι οποίοι θέλουν να φτιάξουν αυτόν τον κόσμο, όλη την κοινωνία και διερωτόμαι αν έχουν φτιάξει το ελάχιστο σε ό,τι αφορά όταν ήρθανε στα πράγματα για να φτιάξουν την κοινωνία. Μέρος αυτά, αφού, όμως, προσθέσω το επίσης, έρχεται η ΤΕΤΑΤΙΘΕ, Διομεγανική Επανάσταση. Ξέρετε ότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής δουλεύει με το συνδυασμό 0-1. Σε κάποια στιγμή, αν αυξήσει τους συνδυασμούς με τις οποίους δουλεύει, τότε θα αυτονομηθεί. Και ήδη γίνεται λόγος ότι κάποια στιγμή, τα ανθρωπόμαθα ρομποτάκια θα επραπατάνε μεταξύ μας, μετά από 30 ή 40 χρόνια, δεν θα τους αναγνωρίζουμε. Αλλά όμως, αν δεν τρέξει η κοινωνία, για να δει πώς θα οργανώσει την κατάσταση, τότε θα πάρουν το πάνω χέρι αυτά τα ρομποτάκια, που σημαίνονται πίσω από τα ρομποτάκια, βρίσκεται προγραμματιστής. Και ο προγραμματιστής ενδέχεται να είναι αυτές κάποιες μεγάλες εταιρείες, οι οποίες θα κατευθύμουν και θα ελέγχουν, όχι μόνο την δηροφόρηση, αλλά και όλη την γνώση. Και διερτάται κανείς, πού πάει ο κόσμος. Και ως προς τη γλώσσα, ο Μάρτνι Χάινδερκερ, έχετε είστε και οι δύο, για να σκοταρμένοι σε μένα είμαι και εγώ, έχει πει ότι η γλώσσα είναι η κατοικία του είναι. Ο Δέ Λακκάν έχει πει, ο άνθρωπος κατοικεί μέσα στη γλώσσα. Σημαίνει ότι η γλώσσα μας χαρακτηρίζει αυτό που κάνουμε, αυτό που λέμε και ούτω καλεξίσει. Και κλείνω για την έδωση του. Παρατήρηση την έκανε ο κύριος Ρήβο, να συγχωρήσω, στο κύριο Τεαζής. Η έλλειψη αξιών κάνει πρωταθλήτρια την υλοφροσύνη. Μήπως θετικά έχουμε γίνει πάρα πολύ ιδιοτελείς στη συμπεριφορά μας και την καλημέρα τη λέμε, εφόσον αναμένουμε κάποιο όφελος υπηλικό από εκείνο. Κλείνουμε αυτά, χέρις δάδοφε, και μετά βλέπουμε τους συναδελφούς μας. Ευχαριστώ πολύ. Θα διακονούσαμε την ερώτηση που έκανε ο κύριος Τσεκούρας, ότι ζώνω ο Σοκράτης θα εδίδασκε περισσότερα λέγον. Ο Σοκράτης εδίδαξε πράττων. Νομίζω η απήχηση της πράξης του έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από αν μπορούσε να ζήσει ακόμα κάποια χρόνια και να διδάσκει στην πνίκα και στην αγορά. Αυτό είναι και ένα σημαντικό θέμα, ένα σημαντικό έλλειμμα της εκπαίδευσης. Κανείς, το υπενήκτηκε και ο κύριος Μαγροσκούφης, δεν διδάσκει λέγοντας. Διδάσκει πράττων. Στο παράδειγμα άλλωστε λέμε είναι εκείνο που διδάσκει περισσότερο από τα λόγια, διότι είναι και πιστικότητα. Τα άλλα τα θέματα που έθεσε βέβαια είναι πολύ μεγάλα και πολύ ευρεία. Οι επιδράσεις περιβάλλοντος και την ορθονομικότητας και τα λοιπά είναι πολύ συζητημένα και επιδέχονται μεγάλη συζήτηση. Ένα τελευταίο που ήθελα να επισημάνω είναι, το παρατήρησε ο κύριος Τσεκούρας, εμείς οι παιδαγωγοί είμαστε συνήθως αισιόδοξοι άνθρωποι. Και πιστεύουμε ότι μπορούμε να βαλτιώσουμε τον άνθρωπο. Αλλά η φιλοσοφική ανθρωπολογία είναι πολύ περισσότερο διστακτική να το αναγνωρίσει. Η υπόθεση είναι μεγάλη και ξέρουμε που ανάγεται αυτή η ιστορία στον τεχνικό και στον πνευματικό πολιτισμό. Πάλι μια πολύ μεγάλη και ατέλεια της συζήτησης. Κάτι πολύ δύσκολο από αυτό που έφυγε ο κύριος Τσεκούρας για τη διαμόρφωση και τις δύο απόψεις που παρέθησε για τη διαμόρφωση της ηθικής αγωγής, ας το πω έτσι, της ηθικής συμπεριφοράς κατοίτας του παιδί. Έχω την εντύπωση ότι οι δύο αυτές απόψεις είναι μεν αντιφατικές, φαίνονται αντιφατικές, μπορεί όμως να το δει κανείς και διεκολλητικά. Αν εξηγήσει ότι η τάση αυτός συντήρησης του παιδιού παροί, όμως χαρή, το ζώνο του ορθογενισμού, το οθεί σε συμπεριφορές που δεν είναι βέβαια, δεν εναεργονίζονται με τους ηθικούς κόρηκες. Οι ηθικοί κόρηκες είναι αυτοί που ρυθμίζουν ουσιαστικά την ηθική συμπεριφορά και οι ηθικοί κόρηκες αυτοί διαφέρον από κοινωνία σε κοινωνία και από ιστορική περίοδος σε ιστορική περίοδο. Πάντως είναι σίγουρο, αν το δούμε έτσι, ότι η ηθικοποίηση του παιδιού και του ανθρώπου είναι κυρίως έργο της κοινωνίας, του κοινωνικού περιβάλλοντος. Αν το πούμε ότι είναι ανήθικος, όπως ακούστητε, σημαίνει μόνο ότι ενεργεί πια με ανήθικο τρόπο, δηλαδή εισαγωγικά και ότι δεν συμμετοχάζεται με το σύστημα του κοινωνικού, ώστε να συντηρηχεί και να εκτερασπεί στον εθνό του. Κάποιος άλλος συνάδελφος θα ήθελα να ανακαλώ η πρόεδρος του Υδρύματος. Θα ήθελα κατά τι να ευχαριστήσουνε τους δύο μιλητές μας για τις εξαιρετικές αισθητήσεις τους. Η ερώτησή μου είναι πολύ απλή. Η Φιλοσοδική Σχολή Θεσσαλονίκης υπήρξε πρωτοκόρος από την ίδρυσή μας. Εσείς είστε δύο εξαίρετοι εκπρόσωποι αυτής της Φιλοσοδικής Σχολής. Πόσες φορές χρησιμοποίησε τις γνώσεις σας το όποιο Υπουργείο Πλαιντίας στο Παραβούλιο, σε επιτροφές... Να σας δώσω μία απάντηση ή δύο απαντήσεις οι οποίες μοιάζουν με ανέκροτα. Είναι Υπουργός Παιδείας ο Αντώνης ο Τρίτσις και η περιφέρεια εδώ κεντρικής Μακεδονίας κάνει ένα συνένδριο και του ζητάει τότε περιφερειάρχηση, θα λέγαμε σήμερα, να κάνουμε μια εσήγηση για τα θέματα των εκπαιδευτικών. Λοιπόν, έκανα την εσήγησή μου με επίκεντρο το γεγονός ότι είχαμε τρία σχολεία επιμόρφωσης εδώ στη Θεσσαλονίκη, τα οποία σχημάτιζαν τοπικά ένα τρίγωνο που η πλευρά ήταν 200-300 μέτρα, αλλά ήταν τρία διαφορετικά ιδρύματα. Είχαμε τρεις διαφορετικές μηλειοθήκες και είχαμε εντελώς διαφορετικό προσωπικό κλπ. Και η υπόδειξή μου ήταν ότι αυτά όλα θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν, που λέμε οικονομολόγοι λένε οικονομία μεγέθος, έτσι δεν είναι όλα κλίματος. Ήτανε παρόν ο τρίτης. Και στη συζήτηση, τέλος πάντων ήμουν και λίγο προκλητικός, είπε διάφορα πράγματα, είχα πει μάλιστα ότι το Υπουργείο Παιδείας δυστυχώς προβλέπει από τους επιθεωρητές ή τους σχολικούς συμβούλους κάθε χρόνο να κάνουν έναν απολογισμό της δραστηριότητάς τους. Από τους διευθυντές των εκπληροφορικών σχολείων επίσης να συντάσουν έκθεση. Αλλά λέω το Υπουργείο Παιδείας προέβλεψε μόνο την αρχιοθέτηση των εκθώσεων και όχι την αξιοποίηση. Και εκεί μου είπε ο Τρίτης, τι θέλετε να πείτε με αυτό. Λέω εάν. Ήταν νομίζω και κύριος ο Χέρις. Και αν μας δώσετε δύο-τρεις εκπαιδευτικούς απεσπασμένους στον τομέα, θα μας στέλνατε όλες αυτές τις εκθέσεις. Θα τις παίρνουμε, θα τις κάνουμε ανάλυση περιεχομένων και θα σας στέλνουμε ένα ρεζουμέ κάθε χρόνο, που να προκύπτει με έναν τρόπο ας το πούμε και κατά σειρά προτεραιότητας και επίγοντος. Τι πράγματα μπορούμε να κάνουμε και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία και τις γνώσεις που μας έδωσαν οι άνθρωποι, τις οποίες η πολιτεία τους πληρώνει γι' αυτό το λόγο. Μου είπε, λαμπρή ιδέα, μόλις πώς την πολιτεία θα γίνει. Θα μπορώ να πω το εξής. Συμμετείχαν ο ίδιος, τουλάχιστον σε δέκα εκπαιδευτικές. Το απάντησμα όμως δεν είναι αυτό. Η απάντηση είναι άλλη. Κατεθέσαμε προτάσεις και προτάσεις και ξανά προτάσεις για διάφορα θέματα, για προγράμματα, για εκπαίδευση εκπαιδευτικών. Τι από αυτά αξιοποιήθηκε, ούτε το 10% ούτε το 5%? Αυτό δεν σημασία. Μας συμμετέχει και εμείς, αλλά αυτά τα πράγματα κάνω σε στενά για να τελειώνω. Να πω κι ένα άλλο παράδειγμα συγκεκριμένο που με τον Τέφρανα από τη Γερμανία. Ο Υπουργός Περρίας, ο Υπουργός Περρίας, πριν από 1,5-2 χρόνια, είχε πάει στο Βερολίνο και είχε γίνει μια συζήτηση παρόντως και του τοπικού Υπουργού Περρίας, δηλαδή του Βερολίνου, ως κάτι δίου. Ο Υπουργός Περρίας μίλησε ο καθένας, μίλησε ο Γερμανός, μίλησε και ο δικός μας. Οι συνάδελφοι που μου το πήραν αυτό ήταν παρόντες. Έφυξε πολλά γενικά θέματα. Και στο τέλος τον πλησιάζει ένας συνάδελφος, Γερμανός, που γνωρίζει καλά, πολύ καλά την Ελληνική Πραγματικότητα. Και του λέει, Υπουργέ μου, όσο ξέρω εγώ, υπάρχουν και σχετικές προτάσεις για αυτά που λένε τα συγκεκριμένα και υπάρχουν και πολλές εκπαιδευτικές έργα. Γιατί δεν τα ξεπείτε αυτά, τρέχνει να τα δούμε και αυτά. Αυτή ήταν η εμφάνιση. Επειδή έχουμε πάρα πολλούς και αυτό με χαρουμπεί ιδιαίτερα, νέους και νέες, φοβάμαι ότι με όλα αυτά που ακούν μπορεί να περπιστούν. Θα τους έλεγα, λοιπόν, να μην περπιστούν διότι στην πορεία του χρόνου έχει δείξει το ανθρώπινο είδος ότι είναι πάρα πολύ ανθεκτικό. Μπορεί να αντέξει και αυτόν τον Υπουργό Παιδείας και άλλους τόσους. Άλλωστε, από την μεταβολήτευση και μετά, είπε ο κ. Στερζίσος ότι είχαμε πόσους υπουργούς. 35. Και έχουμε περίπου από το 1974 μέχρι σήμερα, περίπου 37 νόμους για την ανώτατη εκπαίδευση. Πολλές φορές έχουμε νόμους μέσα σε δύο μήνες. Με απίστευτη, ας πούμε, προχαιρότητα. Είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο. Άρα, κανένας μαθαίνει να ζει σε ένα περιβάλλον και να λειτουργεί με βάση αυτό. Αυτό πρέπει να είναι η καλή γνώση της πραγματικότητας, όπως μας έδειξαν οι δυο καθηγητές, τους οποίους συνεχίζω να θαυμάζω, όπως τους θαύματος μου και στα νιάτα μου, με τον πρόσθετον λόγο από ό,τι βλέπω, ότι βλέπω καλύτερα από μένα. Πολύ ψηλά γράμμα, φαινόμενο. Λοιπόν, θα ήθελα και εγώ, πριν πάμε σε άλλες ερωτήσεις, να βάλω άλλες τρεις διαστάσεις στη συζήτηση. Πολύ σωστά υπόθηκε από τους δυο καθηγητές, με τη μεγάλη εμπειρία, μεγάλη δουλειά που έχουν κάνει ως τώρα, ότι χρειαζόμαστε ένα άλλο μοντέλο εκπαίδευσης, άλλο μοντέλο εκπαίδευσης εκπαιδευτικού βεβαίως, γιατί και αυτό είναι προβληματικό, άλλα προγράμματα σπουδών, άλλα ορολόγια προγράμματα. Δεν μπορεί να έχει, ας πούμε, ο κ. Ξωχέλης είπε για την μεταρρύθηση αρσένειο ότι ξυλώθηκε, αλλά ξέρετε καλά ότι κανένα, ας πούμε, ανάλογο με το Λύκειο, δεν μπορεί να βρει κανένα στην Ευρώπη, με 14 ή 15 μαθήματα το έτος. Δεν μπορεί να είσαι μόνο ορομάθημα και να δεις πανελλαδικές εξετάσεις και να εξαρτάσεις από το μόριο το τόσο άθαρτη στην ιατρική. Αυτό δεν γίνεται πουθενά. Είναι, όπως είπατε, πολύ σωστά 8 μαθήματα, 7, 9 αβαριά-αβαριά, όχι παραπάνω. Άρα θέλει άλλο πλαίσιο. Φανταστείτε τι μπορεί να σημαίνει αυτό σε σχέση με τα εργασιακά δικαιώματα, με τους υπάρχοντες εκπαιδευτικούς, με την εκπαίδευση. Καμιά φορά, λέω, μια μορφωτική επανάσταση. Θα τα κλείσουν όλα και μετά από 10 χρόνια θα ξανανοίξουν. Αλλιώς δεν μπορεί εύκολα να γίνει. Δεύτερο στοιχείο που θέλω είναι ότι πολύ ωραίο ο κύριος Τερζίσαν, το οποίο ο κύριος Ψουκέλης μας έδωσε και την ιστορική διάσταση, πώς ξεκίνησαν τα πράγματα, από το διαφωτισμό, τον νέο ανθρωπισμό, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κτλ. Σήμερα όμως, κάτι που όλοι πολύ συζητάμε είναι ότι, ό,τι κάνουμε σχεδόν, είναι κάτι που επιβάλλεται, όχι από τρόικες, είναι αυτό που λέμε η διεθνής διακυβέρνηση της εκπαίδευσης. Επιβάλλεται από υπερεθνικούς ή διεθνείς οργανισμούς, καλός, κακός, και είναι υπηρεογνώμονες. Αν κανένας τα ψάξει τα πράγματα, όπως είχα κάνει πριν από ένα ή δύο χρόνια, έχω δει τα ίδια πρόσωπα, τα οποία κατά καιρούς είναι, πότε στο Δούνο του, πότε στην Παγκόσμια Τράπεζα, πότε στο ΝΟΣΑ, πότε εδώ, τα ίδια και μετά σε μία μικειό που έχει σχέση με την εκπαίδευση. Τα ίδια του. Άρα, θέλουνε, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, θέλουν ένα μοντέλο που να είναι περίπου το ίδιο, ομοιόμορφο, για να είναι συγκλήσα. Είναι ένα θέμα. Άρα, σε ένα τέτοιο μοντέλο, τι χωράει να κάνει μια χώρα, η οποία έτσι κάποιος δεν ξέρετε τι έκανε τόσο χρόνοι. Το τρίτο που θέλω να πω είναι ότι, ναι με μιλάμε για προγράμματα σπουδών, για ψυχολογία της μάθησης και έτσι κι αλλιώς, αλλά ένα φρούτο της εποχής μας, και δεν είναι ελληνικό, κι αυτό έρχεται σε μεγάλο βαθμό απ' έξω, είναι ότι δίπλα στην επιστήμη έχουμε και την ψεύδο επιστήμη ή την παραεπιστήμη, κοντά στον ορθολογισμό, έχουμε τον ανορθολογισμό και ήρθε επιτέλους και στην Ελλάδα και αυτό, με καθυστέρηση, δείτε την Ένωση Ελλήνων Φυσικών τι ιδέες λέει το τελευταίο. Έχουν πάθει μια παράκριση οι φυσικοί. Δεν κοιτάνε ότι βγαίνει ο απόφυτος του λυκείου και όταν μπαίνει σε μια αίφουσα και κάνω κανένα φορά μπλάκα με τους φυσικοί, αναβοσβήνω το φως και λέω πότε είναι ανοιχτό το κύκλωμα, πότε είναι κλειστό. Κάνω 10 χρόνια, 9 χρόνια φυσική. Πότε είναι ωραίο να κάνεις μπάνιο όταν ρίχνεις καρεκλοπόδαρα το καλοκαίρι μες στο μπούρινι. Αχ τι ωραία που είναι η θάλασσα τότε, το απολαμβάνουμε. Αν δεν έχεις μάθει αυτά σε σχέση με τη ζωή, την πραγματική ζωή που έλεγε ο Διούι, έτσι, αν δεν τα έχεις μάθει αυτά, τι να την κάνεις την θεωρία του χάου σου, τι να την κάνεις την κυμαντική θεωρία του, πουτε καταλαβαίνουν απλώς οι παπαγαλείς σου. Και αυτό το πρόβλημα με τη γενική παιδεία δεν αφορά μόνο στους ανθρωπιστικές σπουδές, που δυστυχώς σε παγκόσμιο, διεθνές τέλος πάντων, πλαίσιο υποχώρων στα πανεξιτήμια. Διότι δεν χρηματοδοτούνται, διότι δεν φέρνουν κέρδη, διότι δεν τις συνδέονται εύκολα με την αυγή. Είναι ένα πρόβλημα. Άρα πρέπει να δούμε για αυτά όλα και τέλος, πώς θα χωρέσεις, είναι δύσκολο να χωρέσεις αυτό που λέμε παιδεία, που είναι πολύ ευρύχο σε αυτό που λέμε εκπαίδευση. Και εκεί μέσα θα πρέπει να σκεφτείς, που είναι πολύ καλά ο δάσκαλος μέρος, διότι δεν υπάρχει αυτό που λέμε ουδέτερη επιστήμη και ουδέτερη γνώση. Τι θα χωρέσεις εκεί, για ποιον, από ποιον και με ποιον σκοπό. Άρα είναι θεμελιώδες ζητήματα και δυστυχώς δεν έχουμε δει η πολιτεία, όχι μοναχά σε ζητήματα πιο πρακτικά ή τεχνικά που και εκεί δεν είχα πάρει, αλλά δεν έχουμε δει μια ευρύτερη συζήτηση ποτέ, τι θέλουμε να είμαστε ως χώρα, ως πολίτες, ως άνθρωποι. Σε ένα διεθνές περιβάλλον. Αυτά για να πω. Και παρακαλώ, αν υπάρχουν ερωτήσεις άλλες, παρακαλώ, αν θέλετε το όνομά σας και την ιδιότητα. Αν θέλετε. Αντριάδο Άλδα λέω, είμαι φιλολογικής προέλευσης. Θα αρχίσω αυτό που ήθελα να κάνω, σας συμπειρωματικές παρατηρήσεις από τον τέλος, γιατί όλα που είδα που λέτε ενώνανται μεταξύ τους. Και αυτό που είπατε και εσείς τώρα είναι καλά, θέλουμε υπεύθυνους πολίτες. Τους θέλουμε, οι ποιοι τους θέλουν, δεν θέλουμε ανθρωπιστική παιδεία, όχι εμείς γενικά. Τώρα αυτοί που τη θέλουμε θα έπρεπε να ανοίξουμε παράγοντα μυαλά μας και να λογούν πολύ ολιστικά το ζήτημα. Για αυτό που είδατε και το παράδειγμα με το γεραυνό στη θάλασσα, είναι σε σχέση με μία παιδεία που έχει να κάνει με την επαφή με τη φύση. Εδώ ας πούμε τα σχολεία σε όλη τη φύση έχουν κλείσει. Αν θέλουν οι Έλληνες οι πολίτες να πάνε πίσω στη φύση, δεν μπορούν. Εκεί η κατεύθυνση κατά κάποιον τρόπο του επαγγελματικού προσαραντολισμού, είναι λοιπάκι μονόγρομος. Και έχουμε την ρομποτική αποτιμία, η αϊπόρος ανάπτυξη, η οποία διδάσκεται σε κάποιες σχολές, είναι η Γεωγονική, είναι οι Γεωργικές σχολές, είναι τα ΕΠΑΡ, μέσα δεν έχει αντίκρισμα. Και τελικά τα παιδιά από όλες τις σχολές που κέρδουνε, εγώ όσα ξέρω, μπαρίστες δουλεύουν. Δηλαδή είναι τραγικό, είτε από το πολεμνείο, είτε από τη φιλοσοφική, είτε δουλεύουν, τέλος πάντων. Τώρα και για την προσέγγιση που μίλησε ο κ. Τσουχέλης, την πρόσβαση στη παιδεία, συμβαίνουν και κάποια τραγικά πράγματα. Είπαμε και επίδρα για την ολιστικότητα τώρα λέω και για την ολιστική άποψη ακόμα. Στην οικογένεια η οικονομία έχει σχέση. Τώρα πολύ τελευταία, στην Θεσσαλονίκη, παραδειγόν το Σάρι, κυκλοφορεί πολύ η νοικίαση με LB&B. Αυτό κάνει τους φοιτητές της Θεσσαλονίκης να μην βρίσκουν σπίτι να νοικιάζουν πια. Λοιπόν, από τον χρόνο που παραδόθηκε, θα βαζούν οι συνέπειες, πιστεύω, και μέσα στο Πανεκυστήμιο. Τώρα, για τη συστημική που μίλησε ο κύριος Τερνής, ο πρώτος ο μιλητής, η προσέγγιση των προβλημάτων, που μέσα στην απεσιοδοξία είναι η μόνη ελπίδα, κάπως, αν θα δούμε και τα πράγματα οριστικά, ήθελα να κάνω μια μικρή ανεκδοτολογική παρατήρηση, που ξεκινάει από ένα συμβάν που έδινε. Έτρωγα εγώ σε μια ταβέρνα και δίπλα μου ήταν δυο καθηγητές Πανεκυστήμιων. Ήταν περίοδος εξετάσεων που παραδίδανε διπλωματικές ή ποιητές. Ωχ, έλεγε ο ελπιδητής, με πρήξαν στα τηλέφωνα, με φέρνουν όλη την ώρα, με ρωτάνε ότι μπορείς να πανταστείς, κολοκού, κολοκού. Θέλω να ρωτήσω, πώς θα οπλάσσουμε ανθρώπους και στην διοίκηση και παντού και εκπαιδευτικούς, που μπορούν να δουν τα πράγματα οριστικά και πιο συστημικά και μέσα στη πολιτική και στα γραφεία, τα πολιτικά και παντού, όταν δεν διδάσκεται μεθοδολογία. Όταν οι χωάνες της εκπαίδευσης από το δημοτικό, στο κοινάσιο, στο Λύκο, στο δημιουργείο, δεν επικοινωνούν μεταξύ τους και φτάνει ο άνθρωπος στο μεταπληθυακό του να μην έχει κάνει μεθοδολογία. Και ο καθηγητής… Όταν λέει μεθοδολογία, λίγο μπορείτε να το εξειδικεύσουμε. Μια συστηματοποίηση του τρόπου που μπορείς να σκεφτείς και να βάλεις κάτω μία εργασία, μία πρόταση, μία μεθόδευση, μία επιστήμη της μεθόδευσης. Ευχαριστούμε, τουλάχιστον ελπίζει το κάτω. Πρέπει να φτάσεις στο μεταπληθυακό, πρέπει να φτάσεις στο μεταπληθυακό, να μάθεις μεθόδευση. Μα και θα τα πρότεξε στο σχολείο κάτι τέτοιο διδάσκονται, μεθοδολογία διδάσκονται. Λοιπόν, να πάμε στις απαντήσεις από τους συναδεύκους. Θέλω δύο σημεία θα το αποτυγνώ. Ένα πράγμα που θύψατε και εσείς και έφυγε και η υπότευα είναι ότι πρέπει να ξέρουμε τι θέλουμε, τι σχολείο θέλουμε τελικά να δημιουργήσουμε. Αυτό είναι ένα πολύ βασικό ερώτημα και σημαντικό ερώτημα και προϋποθέτει βεβαίως ένα σημείο που έφυγε ο Τύρος Δημιουργής, που προϋποθέτει συνένδυση, συναπόφαση και συμβείομασμού. Αν δεν αποφασίσουμε εκεί σχολείο θέλουμε, όλα είναι ευκαιριακά, είναι χρηματικά, πως πραγματικά, όλα αυτά δεν έχουμε απάντηση. Αν και αν δεν έχουμε απάντηση όλες οι παρεμβάσεις που κάνουμε είναι αφροστοριματικές και δηματικές. Ένα άλλο θέμα που είναι σημαντικό και σχετίζεται με κάτι που είπατε, έχουμε ακόμα την αίσθηση ότι πρέπει όλα να τα μάθουμε στο σχολείο. Το σχολείο σήμερα αργιά δεν είναι ο μοναδικό ή μοναδική πηγή γνώσεων και επίσης πρέπει να πούμε ότι ο άνθρωπος σε όλη τη ζωή του πρέπει να μάθει, να μαθαίνει, να μπορεί να μαθαίνει. Πρέπει να πάρει κάποια βασικά πράγματα στο σχολείο και στηριζόμενα σε αυτά να συμπιερώσει τη γνώση αυτή. Αυτές είναι κάτι διάρκεια της ζωής του. Ελεγόμαι για διαβίωμαθηση. Αλλά στο σημείο αυτό έχετε τότε δίκιο αυτό που λέει, χρειάζεται μια μεθόδευση. Χρειάζεται με αυτά λόγια οι μαθητές, και δεν το μαθαίνουν, να μάθουν πώς θα μαθαίνουν. Με άλλο θέμα. Ευχαριστώ. Κι εγώ δύο πράγματα ήθελα να σημειώσω. Ξεκινάω με το ζήτημα που έθεσε ο κ. Σοχέλης, ότι οι νομοθετικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα συνήθως λαμβάνονται για να λύσουν το πρόβλημα της πρόσβασης στην τριτοβάθμια κοιτάση. Αυτό είναι ένα πρόβλημα το οποίο ουσιαστικά καταστρέφει το εκπαιδευτικό σύστημα, διότι η κάθε ανώτερη βαθμίδα υπαγορεύει στην κάθε προηγούμενό της τι θα κάνει. Το δημοτικό πρέπει άλλοτε να προετοιμάσει για το γυμνάσιο που έδωναν και εξετάσεις, μετά το δίκιο και όταν έρχεσαι στο γυμνάσιο, στον δίκιο. Η λύση του κολόμπου θα ήταν να κάνουμε μια γενική εκπαίδευση. Σήμερα ουσιαστικά έχει καθαιολοθεί στην Ελλάδα και η ηλικιακή βαθμίδα ως υποχρεωτική εκπαίδευση στην πράξη. Είναι πάνω από 90% την 95% που τα παιδιά είναι στο ηλικίο και κάνουν είτε γενικό είτε επάνω. Αυτό σημαίνει όμως, αυτό θα σήμανε όμως, ότι πρέπει να καταστήσουμε το σχολείο, όχι διοικητικό οργανισμό. Εδώ στην Ελλάδα καταλήγει το ελληνικό σχολείο να είναι χορηγός πιστοποιητικών. Να πιστοποιεί τη μετάβαση από το ένα στο άλλο και να μην, κατά ένα τρόπο ενδιαφέρεται, να αποκτήσει παιδαγωγικό χαρακτήρα. Το σχολείο πρέπει να έχει πρωτογενός παιδαγωγικό χαρακτήρα. Τι εννοούμε με αυτά. Όταν έλεγαν πριν από λίγα χρόνια για το παράδειγμα του εκπαιδευτικού σέμωτος της Φιλανδίας, το να λέμε τι είναι όμως ψηφίζουν και τι κάνουν είναι ένα άλλο πράγμα και είναι άλλο πράγμα να δούμε τι σημαίνει παιδαγωγική λειτουργία του σχολείου. Το σχολείο είναι εκεί για να παρακολουθεί την εξέλιξη των παιδιών, όπου έχουν αδυναμία να παραμβαίνουν, να κάνουν προσθετικά μαθήματα, να βοηθά κατά τη διαδικασία της ορίμασης, να θέτει τα παιδιά σε πολλές διαφορετικές δραστηριότητες για να αρχίσουν και εκείνα να ανακαλύπτουν το προσανατορισμό τους ή τους ενδιαφέρει και τα λοιπαναδείχνουν. Πρέπει να έχουμε μια τέτοια επικοιλία και πρέπει να αξιολογεί, να είναι υποχρεωμένο το σχολείο, όπως γίνεται σε εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών. Οι απόφητοι του λυκείου παίρνουν αλλού μια κρίση του σχολείου. Διαθέτει η ικανότητα σπουδών. Πρέπει να απαντήσει ο σύλλογος των εκπαιδευτικών του λυκείου εδώ. Εδώ σε εμάς το ξέρουμε, το σχολείο τελικά, ιδίως στη λυκαιακή βαθμίδα, είναι μια τυπική διαδικασία. Πρέπει να συμπληρώσω πολλές απουσίες και κριτό στάσιμος να κάνω την προετοιμασία μου για τις εξετάσεις στο φροντιστήριο. Και όταν καταξίζει δηλαδή, γίνεται παρα-εκπαιδευτική η προετοιμασία, παρα-εκπαιδευτικά η προετοιμασία. Επομένως, εάν θέλουμε να πάμε καλά, να πούμε ότι το σχολείο έχει μία αποστολή παιδαγωγική, να του δώσουμε χρόνο να εργαστεί με αυτό που εγώ ονόμασα θεσμική εκπαιδευτική πολιτική, που δεν αλλάζει από μέρα σε μέρα και που παρακολουθεί αυτό που κάνει και το αναθεωρεί και το αναδοχωρηθεί την πράξη, ώστε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που το σχολείο πράγματι αποκτά εικόνα του παιδιού και το βοηθάει στις κατευθύνσεις ο οποίες χρειάζεται. Το να κάνουμε ένα νόμο και να νομίζουμε ότι άλλαξε η εκπαίδευση είναι πλάνη, διότι η εκπαίδευση αλλάζει μόνο μέσα στη σχολική τάξη. Κυρία Τολούδιο. Στον καθηγητή ξεχαίνει μια ερώτηση. Το κρίτικο αδραστοχαστικό μοντέλο έχει παρατηρηθεί ότι οι πολίοι εκπαιδευτικοί δεν κατανοούν την εφαρμογή του και πολλές φορές ακόμα και την αναγειότητά του. Και ήθελα να σας ρωτήσω επειδή έχει συμμετάσχει σε πολλές επιτροπές στο Υπουργείο Παιδείας, υπήρξε ποτέ πρόταση να υπάρχει υποχρεωτική ανατροφοδότηση των εκπαιδευτικών και η έλλειψη επιμόρφωσής τους να λειτουργήσει χρεωστικά. Αν δεν το έχεις δεν μπορείς να προχωρήσεις, δεν μπορείς να συνεχίσεις να είσαι εκπαιδευτικός. Το αντίστροφο δηλαδή. Όχι πιστωτικά αν σε πληρώνουμε για να ετοιμοφωθείς είτε οικονομικά είτε διαβεβαίωσης. Έχουμε μια επιτροπή για τα εκπαιδευτικά όπου προτάθηκε να πιστώνεται κάτι διαδικασία επιμόρφωσης. Ξεσηκώθηκε όμως ο κλάβος των εκπαιδευτικών ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει διότι αυτό θα γίνει ίσως ένα δημιουργείο της μισθοκροσίας και της εξέλιξης των εκπαιδευτικών. Επομένως είναι σωστό αυτό που λέτε αλλά πάντα σε τέτοια θέματα υπάρχουν πολλές αντιδράσεις, πάρα πολλές αντιδράσεις. Αυτό όμως όταν είναι κανείς ακολουθεί με συνέπεια, εξηγεί, εγγυμενώνει και ακολουθεί συνέπειες σε αυτά τα πράγματα. Και δεν αλλάζει η πολιτική που λέει εις τώρα ο κ. Ψητήρις από χρόνια σε χρόνια, από μέρα σε χρόνια, μπορούν σταδιακά να εμπιδούν. Όπως και το άλλο, η μαθημολογία στο Λύκειο παραδείγμας χαρά είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Αν μπορούσαμε να ακούμε σήμερα, να εφαρμόσουμε την πρόθεση που έκανε τώρα το Υπουργείο Παιδείας, χωρισμένα θέματα που δεν είναι η ψηλή ζήτηση, σε αυτά, να εισέρχονται οι μαθητές χωρίς εξετάσεις. Μπορούμε πράγματι, έχουμε μια τέτοια κουλτούρα που μπορούμε πράγματι να εμπιστευτούμε πλήρως η μαθημολογία για τη Γητώνη του Λυκείου, γιατί άλλες χώρες εμπιστεύονται από τη μαθημολογία, δηλαδή το σχολείο ή το Λύκειο. Πρέπει να γίνουν κάποια πράγματα όπου, καταρχήν θα έλεγα ότι η πρόθεση αυτή είναι ασοστή, δεν είναι κακή πρόταση, αλλά απαιτεί προϋποθέσεις. Να ευλοποιήσουμε προϋποθέσεις για να γίνουν εδώ, ό,τι αφορά την μαθημολογίας, ό,τι αφορά τα θέματα, τον τρόπο μαθημολόγησης, τους μέσους όρους, τις μαθημολογίες των σχολείων και πολλά άλλα πράγματα. Δηλαδή είναι πράγματα που συναντούν μια αντίδραση και σταματούν συχνά ή αλλάζουν οι προβολές παιδείας και σταματούν τα πράγματα αυτά, τα οποία χρειάζονται συνεχή επιμονή, εκμηρίωση και ενημέρωση επίσης της κοινωνίας. Αν δεν έχει βελωθεί σωστά η κοινωνία, υπάρχουν πάντα αντιδράσεις. Και η κοινωνία είναι ευαίσθητη ιδιαίτερα όταν πρόκειται για το Λύκειο και για την μετάβαση στην τριτοβάθημα εκπαίδευση. Βέβαια η τριτοβάθημα εκπαίδευση τώρα λύθηκε το πρόβλημα, όλα τα τελεία έγιναν από την επιστήμη έχουμε λύσει το πρόβλημα, αλλά έχουμε ακόμα προβλήματα στη γενική παιδεία. Νομίζω ότι μάλλον επτάγει. Κατάλαβα ότι εστιάζεται το θέμα στην εκπαίδευση των δασκάλων. Και επειδή η εκπαίδευση των δασκάλων είναι αξιολόγηση, όταν πάει να γίνει βρίσκει αντίδραση από το συνδικαλιστικό, το ερώτημά μου είναι μήπως πρέπει να υπάρξει περισσότερη επιμονή κατά τη διάρκεια των σπουδών στα κμήματα φιλοσοφικά, παιδαγωγηλικά, στα πανεπιστημιακά, η γενικότητα. Δηλαδή οι άνθρωποι που να βγαίνουν πραγματικά να έχουν τα προσώδια που πρέπει να έχουν σαν δάσκαλ. Ή να αποδέχονται την αξιολόγηση. Όταν λέτε εκπαίδευση των δασκάλων ή των εκπαιδευτικών γενικά, όχι των δασκάλων. Ναι, αυτό που λέτε είναι σωστό. Πρέπει να προετοιμάζονται σωστά ως εκπαιδευτικοί. Έχουμε και εδώ μια πρωτοβουλία. Προετοιμάζουμε εκπαιδευτικούς, χωρίς να έχουν επαφή με αυτό που λέμε εκπαίδευση και τι είναι και τι κάνει. Χωρίς να έχουν επαφή με αυτό που λέμε αξιολόγηση. Χωρίς να έχουν επαφή με αυτό που λέμε μεθόριζη της δρασκαλίας. Με εξαιρέσεις. Υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις, αλλά αλλιώς είμαστε η μόνη χώρα που ετοιμάζουμε εκπαιδευτικούς μόνο με το γνωστικό αντικείμενο. Εγώ επειδή είμαι μάχης, καλησπέρα σας. Τα τζόλι μου ομάζομαι. Είμαι δασκάλα. Είναι και απόφτου του δύνατος φιλοσοφικού παραδοσίου. Εγώ είμαι μάχημη δασκάλα, 22 χρόνια, και θέλω να πω όλος αφού ασχοληθώ και από το σπουδέ μου ότι αν δεν χωρακιστούν οι εκπαιδευτικοί, γιατί το θέμα έχει στους εκπαιδευτικούς που ποτέ τυλαβάνουν, αν δε θεωρώ και εσύ το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί φυσικά, ειπικά στην δύσκολη περίοδο, γιατί τα σχολεία τρέχουν με διαφορετικές ταχύτητες. Η πολυποντισμικότητα που υπάρχει μέσα μιλεί πάρα πολλά θέματα. Επίσης, οι δάσκαλοι μέσα στα σχολεία είναι, σας το λέω, ανίσχυροι να κάνουν πάρα πολλά πράγματα. Αυτά που άκουσα το επίπεδο της εκπαιδευτικής πρέπει να δράσουν και από τον κ. Ξεχέλη, να επιβράσουν στις ψυχούλες των παιδιών. Αυτό που είπατε ότι εξ αρχής τα παιδιά μπορούν να αντιδραστικά, ή οτιδήποτε και εμείς θα τους πλάσχουν ή θα διαμορφώσουμε τους αυριανούς πολίτες της κοινωνίας. Εμείς αυτή τη στιγμή είμαστε ανίσχυροι προς αυτήν την πρόκληση. Άρα θέλουμε πολύ μεγάλη θεσμική φοράκηση μέσα στα σχολεία για να μπορέσει να λειτουργήσει και η αξιολόγηση μέσα και η επιμόρφωση εκπαιδευτική, που από μόνη της δεν φτάνει. Γιατί εγώ συνδικαλίζομαι κιόλας. Υπάρχουν τρομερές αντιδράσεις στον κλάδο για οποιαδήποτε πρόταση. Γιατί ο κλάδος αισθάνεται το εξής, ότι υπάρχουν θεωρητικοί και υπάρχει ένα τεράστιο κενό και είναι η εκπαιδευτική της πράξης. Η πράξη γενικά πλέον στα σχολεία είναι πάρα πολύ δύσκολη. Και υπάρχει ένα τεράστιο κενό ανάμεσα στη θεωρία, που κι εγώ εγώ την επιλετώ με τις σπουδές μου, σας το λέω, αλλά η πράξη είναι πάρα πολύ διαφορετική. Υπάρχει μια γκρίνια, υπάρχει ένα φύγει κακό από τα μάτια μου, βιώξω από το δημοτικό να πάει στο γυμνάσιο και από το γυμνάσιο το προβληματικό ή το παιδί που δημιουργεί θέματα ή οτιδήποτε, ας πάει στο ίδιο δεν με ενδιαφέρει, αρκεί να φύγει μπροστά από τα δικά μου τα μάτια. Έχουμε φτάσει σε τέτοια επίπεδα. Και για ποιο λόγο? Γιατί δεν είμαστε θεσμικά ισχυροί. Εγώ δεν μπορώ να δράσω μέσα στο σχολείο, ακόμη και να καλέσω κοινωνικό λειτουργό ή να πάω στο Μισαγγελέ για να καταγγείλω σοβαρά περιστατικά βίας μέσα στο σχολείο, θα βρω μετά εγώ η ίδια τον πελάμα. Και το αποφεύγουμε και το προχωρούμε παραπέρα. Ας πάει παρακάτω και ας γίνει εκφέλη. Σε αυτόν τον επίπεδο δεν μας ασχολούν. Αυτό λέει ιδιαίτερα από καρδιωτικό μεσοσύνηση εκφελευτικούς. Γιατί αισθάνομαι ότι δεν κάνουν τίποτα πλέον. Σκέφτομαι ότι τώρα με τα πράσινα τμήματα τα απαλληλεκστημιακά, θα ήταν μια ευκαιρία να φτιάξουν ένα τμήμα για πολιτικούς, πράσινο. Έτσι και να τους εκπαιδεύουν εκεί και αν περάσουν, τότε να μπορούν να γίνουν πολιτικοί. Πάντως η ατμόσφαιρα που περιγράψαμε πρέπει να αποδοθεί σε αυτό το μεγάλο θέμα της αξιακής σύγχυσης, στην οποία βρίσκεται η ελληνική κοινωνία, όπου δεν υπάρχουν παραδεκτοί γνώμονες κοινωνικής και ατομικής συμπεριφοράς. Δεν υπάρχει ευθύνη η οφία με την οποία πρέπει να είναι. Αυτό δυστυχώς αποδίδεται και πράγματι ως ανασημείο είναι σωστό στις αγγυλώσεις του συνδικαλισμού των εκπαιδευτικών, οι οποίες αγγυλώσεις είναι πράγματι μη δημιουργικές, για να μην πω καταστωρικές. Όμως το πρόβλημα θερετέρω πρέπει να αναχθεί στους εντολοδόχους της λαϊκής εντολής να κυβερνούν τη χώρα. Οι οποίοι πρέπει να θεωρήσουν ότι είναι σε μια θέση ευθύνηση απέναντι στην κοινωνία και απέναντι στην ιστορία, όταν βρίσκονται σε αυτή τη θέση και πρέπει επομένως να πράξουν εντελώς διαφορετικά. Παραδείγματος χάρη μου, βλέπουμε τώρα ότι σε όλα τα συμβούλια επιλογής είναι πάντα συνδικαλιστές. Η επιλογή στελεχών στην εκπαίδευση, ξέρω εγώ διάφορα πράγματα. Κατά τη γνώμη μου αυτό είναι μια ας το πούμε παρέκληση κανονικά. Για μένα σημαντικό είναι για να πούμε αν ένας εκπαιδευτικός μπορεί να σταδιοδρομήσει και να ανέβει στην κλίμακα. Θα ήτανε η κατάρτισή του και η ικανότητά του ως εκπαιδευτικού. Εκεί δεν έχουνε γνώμη οι συνδικαλιστές. Εκεί θα έπρεπε να είναι άνθρωποι επιστήμονες ή εν πάση περίπτωση άνθρωποι που μπορούν να κρίνουν διότι αυτός ο ρόλος του εκπαιδευτικού, όπως θα τον θέλαμε, είναι ένας πολύσύνθετος ρόλος, δεν είναι απλός. Έχει πολλές προσδοκίες κατά την εκτέλεση του ρόλου ένας εκπαιδευτικός. Επομένως, εγώ θα πήγαινα ακόμα περισσότερο για να πω έτσι προκλητικά, ότι επιτέλους έχουμε ανώτατη αρχή ανταγωνισμού. Ανώτατη αρχή προσωπικών δεδομένων κτλ κτλ κτλ κτλ. Γιατί να μην έχουμε μια ανώτατη εκπαιδευτική αρχή, η οποία να διορίζεται ύστερα από διαβούλαυση, η οποία και αυτή η επιτροπή να έχει φυσικά καθήκοντα, τα οποία να τα εκτελεί, όχι ανάλογα με την ψηφοθυρική στάση που έχει σήμερα ένας υπουργός, ο οποίος ενδιαφέρεται για τούτο ή το άλλο, αλλά μια τέτοια επιτροπή, η οποία μπορεί να έχει μακροπρόθεσμη αποστολή και να μπορεί να χειριστεί θέματα που είναι πολύ σημαντικά και τα οποία δυστυχώς, αυτή η συνεχής αλλαγή των απόψεων που υποκρατώ να κάστονται στα ανώτατα κλημάκια του υπουργείου, δεν διαφορεί η εμπόδιση. Όμως έκατσα και έβαλα κάτω μια λογική σε όλα αυτά και είδα ότι ό,τι και να κάνω πρέπει να το δώσω ψυχή μου. Και θέλω να το πω τέτοιου εξής, όλοι θυμόμαστε τους δασκάλους μας που μας έμαθαν πράγματα ή που μάντησαν την ψυχή μας και δεν θυμόμαστε τους δασκάλους που ήταν σκέτη ξεριγνώση. Εκεί θέλω να καταλήξω ότι είναι πολύ σημαντικό να δίνεις ψυχή σε αυτό που κάνεις. Και σε όλα αυτά τα νέα πραγματικά, άκουσαν σήμερα κάτι που ίσως σοκάρισε. Εσείς καλείστε να κάνετε κάτι καινούριο και να δώσετε ψυχή. Για μένα πιστεύω έτσι πρέπει να γίνει. Καλείστε να κάνετε κάτι καλύτερο. Κάτι γενιά να φέρνει κάτι καλύτερο σε αυτόν τον τόπο. Και να μη αφορίζουμε μόνο. Αυτό θέλω να πω. Εσιοδοξία και αναλύτως. Όσα παιδιά έχουμε εδώ την φιλοσοφική έχουν φαντάζουμε. Έχουμε, έχουμε, έχουμε. Όσα παιδιά έχουν την φιλοσοφική σας βεβαιώνουν. Δεν σοκάρετε τους έχουμε εκπαιδευσία. Εγώ, θέλω να πω ότι βλέπω εκπαιδευσίους με ψυχή. Βλέπω ανθρώπους. Ναι, υπάρχουν. Αλλά βλέπω και ανθρώπους που δίνουν ψυχή προσταθούν στα παιδιά. Να δώσουν την ψυχή τους. Αλλά όπως ανέφερε μία άλλη κυρία. Λοιπόν. Βλέπω και ανθρώπους που δίνουν ψυχή προσταθούν στα παιδιά. Να δώσουν την ψυχή τους. Αλλά όπως ανέφερε μία άλλη κυρία. Βλέπω και ανθρώπους που δίνουν ψυχή προσταθούν στα παιδιά. Βλέπω ανθρώπους που δίνουν ψυχή προσταθούν στα παιδιά. Αλλά όπως ανέφερε μία άλλη κυρία. Λογμένος. Μερικές φορές δεν τους δίνεται αυτό το δικαίωμα μέσα στο θεσμό που ανέφεραν εδώ οι ομιλητές μας. Θεωρώ ότι υπάρχουν άνθρωποι που προσταθούν να το καταπέρνουν τα σημερινά παιδιά. Αλλά δυσκολέμονται πάρα πολύ να το πετύχνουν. Αυτό που λένε παραπέμπει στο ότι λείπει το παιδαγωγικό κλίμα στο σχολείο. Στο σχολείο δεν λειτουργεί αυτή την αντίληψη, αλλά λειτουργεί πιστυπώς με διοικητική αντίληψη. Αυτό είναι σημαντικό και αυτό βέβαια αποκαρδιώνει πάρα πολλούς εκπαιδευτικούς οι οποίοι πάνε με τις καλύτερες σαν προθέσια, αλλά σταδιακά αρχίζουν να απογοητεύονται από αυτό το οποίο αντιμετωπίζουν. Πρέπει να κλείνουμε σιγά σιγά μία ή δύο ερωτήσεις. Ο κύριος Μπίκος και η κυρία πίσω στη συνέχεια και κλείνουμε. Κρατήθηκα, γιατί καταλαβαίνω ότι ειδικά οι θεωρηδικές συζητήσεις τραβάνε σε μάκρος και επίσης δεν καταλήγουν. Συνήθως πολλαπλασιάζουν τα ερωτήματα, διέξαζα. Αναθετήκατε συχνά στις αξίες. Σε αυτό το τόσο αφυρημένο, αλλά που αν το θέλω είναι η φάρη της ζωής μας. Θέλω να θυμίσω, κατά την άποψή μου, μία αντίφαση του εξυγχρονισμού της κοινωνίας, που δείχνει ότι αυτό που λέμε εκδημοκρατισμός, φιλελευθερωποίηση της κοινωνίας και εξυγχρονισμός, στην οσία στηρίζεται σε πολλαπλασιασμό αξιό. Οι πιο παραδοσιακές, τι λέμε, συντηρητικές κοινωνίες είχαν συνήθως μία, δύο, πέντε, λίγες αξίες, πολύ δεσμευτικές και βέβαια εύκολα να τη σιεραρχήσει κανείς, ποια ήταν η κυρίαρχη κλπ. Με αυτή την έννοια, αμέσως σε όσους ο μιλητές αναφέρονται εύκολα σε διάφορες ευκαιρίες, χάθηκαν οι αξίες. Στην απόψη είπα ναι, δεν χάθηκαν, πολλαπλασιάστηκαν. Αρχίζει λοιπόν ο σύγχρονος άνθρωπος, η κοινωνία και η εκπαιδευσία του, όντως, να έχει και πολλά διλήματα και αδιέξοδα. Και αυτό καλό και εκείνο επιθυμητό. Ευκραίω το τάδε αλλά κλπ. Με πολλές αντιφράσεις. Μάλλον πρέπει, θα πει τη δάσκαλή μου, να αποφασίσει και η ελληνική κοινωνία και η πολιτική της να ξεκινήσει από θεμελιώδη συζήτηση. Σας ομολογώ και εγώ, όταν διάβαζα για ιδεόδιαγωγης, θα θεωρούσα λίγο απομακρυσμένα, αν όχι υπερητά κλπ. Μάλλον πρέπει να ξεκινήσουμε από τέτοιες θεμελιώδης συνενέσεις, όπως επικαλείστε ή εύχεστε, έτσι δεν είναι. Όταν λέμε εκπαίδευση, έτσι, τι θέλω στην Ελλάδα. Θυμίζω, βέβαια, πάλι, σε αυτό το περιβάλλον που το θεωρούμε φιλελευθεροποιημένο, που σημαίνει, κατά την άποψη μου, με πολλαπλασιασμό αξιών άρα και δυσκολία επιλογών, ιεράρχησης και λοιπά, είναι δύσκολη η δουλειά. Μπερδευτήκαμε, έτσι, αλλά νομίζω ότι το χρωστάμε. Σαν πολιτική, σαν κοινωνία. Παρακαλώ. Σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση θέλω να προσθέσω. Οι αξιολογητές, κατά την άποψή σας, πώς πρέπει να επιλέγονται. Ένα ερώτημα είναι αυτό. Εγώ είμαι πολύ σύντομη. Και το δεύτερο, όλο και λιγότερο τώρα τελευταία ακούγεται, η διαβίου μάθηση. Είναι τυχαίο, γίνεται ζηκεμένα, αυτό. Ευχαριστώ. Τι είπατε? Δεν καταλαβαίνω. Λέω, γιατί δεν ακούγεται τώρα τελευταία. Ακούγεται. Ακούγεται πάρα πολύ λίγο. Εγώ ήμουν σε πολλά σημεία επικριτικός, και δεν μπορούσα να αρνηθώ. Ακούπετε. Και το είπα. Αν κάποιος να αναζήτησε το διαδίκτυο, θα το είπε. Σε ό,τι αφορά τους αξιολογητές. Το θέμα είναι ότι εμείς στην Ελλάδα, συγκριτικά με άλλες χώρες, έχουμε μια πολύ μικρή συμμετοχή ενηλίκων στη διαβίου μάθηση. Αυτό είναι ένα θέμα. Αλλά το ότι ακούγεται και ότι συνεχιέται, ναι. Σε ό,τι αφορά τους αξιολογητές. Θα γίνεται ένα πολύ μεγάλο θέμα. Συνήθως, οι ομάδες έρχονταν σε επιτροπές παιδείας, ομάδες εκπαιδευτικών, οι οποίοι στέπονταν, ναι, αξιολόγησε, αλλά όχι με αυτούς τους αξιολογητές. Βεβαίως, οι αξιολογητές υπόκεινται και αυτοί σε κρίση. Υπόκεινται σε κάποια κριτήρια που δεν γνωρίζει. Και υπάρχουν τέτοια κριτήρια που δεν γνωρίζει κανείς. Πώς τα κλείνουν. Και σε ποια κριτήρια πρέπει να ανταπληρούνται οι αξιολογήσεις. Δεν είναι όμως αυτό όρος. Συνεχώς να λέμε ότι δεν θέλουμε αξιολόγηση, γιατί επιμένουμε ότι οι αξιολογητές δεν είναι καλοί. Η αξιολόγηση έχει πολλά στοιχεία, έχει πολλά κριτήρια. Θέλω αυτό να το δείχνεις σε όλο του το εύρος, για να καταλήξει κάπου, αλλά δεν είναι λόγος αυτός να λέμε δεν θέλουμε αξιολόγηση. Γιατί, δυστυχώς άρχισα πολλές φορές απόψεις, είμαστε εγκάθατοι αντίθετες στην αξιολόγηση. Δεν υπάρχει καμία δραστηριότητα της κοινωνίας, η οποία πρέπει να αξιολογείται. Οι άνθρωποι, εμείς όλοι ο πολιτισμός, πληρώνουμε για ό,τι γίνεται στην κοινωνία. Χρηματοδοτούμε δραστηριότητες της κοινωνίας. Και δραστηριότητες αυτές πρέπει να ξέρουμε ότι χρειάζουν τόπο, ότι γίνονται σωστά και ότι αξιολογείται πράγματι τα χρήματα και οι άγκαλα, οποιαδήποτε μέσα διαθέτουν. Είναι τώρα να κλείσουμε. Λοιπόν, θέλω να σας ευχαριστήσω όλους που μας ακούσατε. Πρώτα πρώτα, θα ευχαριστήσω το πάντα φιλόξενο και δικαιολογικό ίδρυμα Μελετών Χερσονίστου του Έμμου και φυσικά των δυο βασκάλων μου εισηγητές στην σημερινή θεμανική παραλία. |