| : Λοιπόν, καλησπέρα σε όλους. Καλή χρονιά. Καλώς ήρθατε στο ίδιο Μογγιανίδι. Ονομάζομαι Γιάννης Πατουγιάννης και εργάζομαι στο Κέντρο Έρευνας Αστρονομίας και Φορμοζόμανα Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών. Ευχαριστούμε που ήρθατε στο ίδιο Μογγιανίδι. Ευχαριστούμε που ήρθατε στο ίδιο Μογγιανίδι. Ευχαριστούμε που ήρθατε στο ίδιο Μογγιανίδι. Ονομάζομαι Γιάννης Πατουγιάννης και εργάζομαι στο Κέντρο Έρευνας Αστρονομίας και Φορμοζόμανα Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών. Και το θέμα της απόψενής ομιλίας είναι γενικά ο ήλιος και κάποια εκκλητικά φαινόμενα που συμβαίνουν στον ήλιο, τα οποία προσπαθούμε γενικά να προβλέψουμε γιατί με κάποιο τρόπο μας επηρεάζουν. Αυτό είναι πάνω κάτω το θέμα που θα ακούσατε σήμερα. Τώρα, ο ήλιος, παρά το εκτιφροντικό του φως και την πολύ έντονη λάμψη του, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι στροματικό ότι είναι αστέρι, όπως στα εκατοντάδες που βλέπουμε ένα βράδυ στον ουρανό. Όχι τόσο πολύ στην Αθήνα, εντοχωμένως, όσο στην επαφία όπου ο ουρανός είναι καθαρότερος. Μάλιστα, ο ήλιος δεν είναι κάποιο ιδιαίτερο αστέρι. Το πιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ήλιου είναι ότι βρίσκεται κοντά στη Γη μας. Από εκεί και ύστερα, ο ήλιος είναι ένα πολύ κοινό και συνηθισμένο αστέρι, ένα μικρομεσαίο αστέρι θα λέγει κανείς, το οποίο, αν το τοποθετούσαμε σε μια απόσταση μεσαία, όπως βρίσκονται πολλά από αυτά τα αστέρια που βλέπετε τα αριστερά, θα το βλέπαμε μόλις με δυσκολία τον ήλιό μας. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν φαινόμενα που συμβαίνουν πάνω στην επιφάνειά του, τα οποία είναι πολύ έντονα. Είναι, στην πραγματικότητα, τα πιο έντονα φαινόμενα που συμβαίνουν στο ηλιακό σύστημα και φυσικά, δεν χρειάζεται να σας πείσω για χρησιμότητα του ήλιου, μπορείτε να την καταλάβετε και μόνοι. Παρά το φως, λοιπόν, υπάρχουν πράγματα που συμβαίνουν στον ήλιο που δεν μπορούμε να δούμε με το μάτι μας, αλλά μας επηρεάζουν. Θα κάνουμε ένα μικρό ταξίδι, λίγο στο εσωτερικό του ήλιου, να δούμε πώς είναι περίπου φτιαγμένος. Αυτό που γνωρίζουμε σήμερα με κάποια βεβαιότητα είναι ότι το εσωτερικό του ήλιου είναι, στην πραγματικότητα, ένας πυρηνικός αντιδραστήρας και μέσα σε αυτό το πυρηνικό αντιδραστήρα, αυτό που συμβαίνει είναι σύνδεξη. Η σύνδεξη, η οποία παράγει την πυρηνική ενέργεια, η οποία τροφοδοτεί τον ήλιο. Αυτό που βλέπετε στα αριστερά σας είναι μια μικρή προσωμίωση που έχω κλέξει από το διαδίκτυο, όπου 4 πρωτόνια. Έχετε ακούσει όλοι για τα πρωτόνια. Δεν θα την κλητώσετε, θα τα ακούσετε κάποια στιγμή. Τέσσερα άτομα υδροβόνου συγκρούνται και μας δίνουν ένα μεγαλύτερο στοιχείο, ένα βαρύτερο στοιχείο που ονομάζεται ήλιο, του οποίου το όνομα δεν είναι καθόλου τυχείο. Αυτή η διαδικασία έχει σαν αποτέλεσμα την εκπομπή ραντιενέργειας. Η ραντιενέργεια αυτή, η ακτινοβολία αυτή προσπαθεί εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια να διαπεράσει το εσωτερικό του ήλιου, πέθοντας από πυρήνα σε πυρήνα, από πρωτόνιο σε πρωτόνιο, διασχίζοντας μια έτσι στη βάδα στο εσωτερικό του ήλιου και τελικά μετά από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια φτάνει λίγο ψηλότερα, όπου αυτή η ενέργεια πλέον μεταφέρεται στην επιφάνεια με τη μορφή φυσαλίδων, σαν τους φυσαλίδες περίπου που έχουμε μέσα στη γεσαρόλα μας. Δεν ξέρω αν βλέπετε με τι ακριβώς συμβαίνει στην αριστερή εικόνα, αλλά αυτή είναι μια εικόνα περίπου της επιφάνειας του ήλιου, μια πραγματική εικόνα, ένα βίντεο βασικά, μια σειρά από εικόνες δηλαδή. Βλέπετε αυτές τις φυσαλίδες οι οποίες γίνονται πιο λαμπρές και πιο σκοτεινές. Βλέπετε όλοι ή μόνο εγώ που είμαι κοντά με ένα νεαρό, δεν καταλάβω. Αυτό που συμβαίνει είναι στην ουσία βλέπουμε τις κορυφές αυτών των ρευμάτων, τα οποία φτάνουν στην επιφάνεια, είναι πολύ ζεστά, βλέπουμε τη θερμότητά τους, κρυώνουν και ξαναπέφτουν προς τα κάτω. Το λέμε κοκίες αυτό το φαινόμενο, κάπως έτσι είναι η επιφάνεια του ήλιου. Πάνω από την ορατή επιφάνεια του ήλιου υπάρχει μια ατμόσφαιρα, λίγο διαφορετική από αυτή που έχουμε στη γη μας, η οποία σε μεγάλο βαθμό είναι αόρατη στο γυμνό μας μάτι. Αυτό που μπορούμε να δούμε εμείς είναι μόνο το συνεχές φως, το λευκό φως που εκπέμπει ο ήλιος και βλέπουμε κάτι τέτοιο. Μια λευκή μπάλα. Ο ήλιος είναι σχεδόν τέλεια σφαίρα, έτσι αν ψάξετε για καλύτερη σφαίρα δεν θα βρείτε εύκολα. Όλα τα υπόλοιπα, όλες οι υπόλοιπες εικόνες που βλέπετε δίπλα σε αυτή τη λευκή μπάλα είναι πάλι ο ήλιος μας, είναι η ατμόσφαιρα του ήλιου, λίγο ψηλότερα και σε λίγο θερμότερα σε κάποιες περιπτώσεις στρώματα. Τις εικόνες αυτές δεν μπορούμε να δούμε με το μάτι μας, χρειαζόμαστε εξειδικευμένα όργανα τα οποία απομονώνουν ένα συγκεκριμένο μέρος από το φως που εκπέμπει ο ήλιος και μας το δείχνουν μόνο του ας πούμε, γιατί το φως που εκπέμπει υπάρχει το ήλιο τόσο έντονο για τα μάτια μας που δεν μπορούμε να δούμε τα υπόλοιπα. Και οι υπόλοιπες ακτινοβολίες τραυματικότητα δεν είναι καν όλα το φως. Τώρα, εάν προσέξουμε λίγο καλύτερα την πάνω αριστερή εικόνα, μπορείς να το έχετε προσέξει κάποια από σας, θα δούμε κάποια μαύρα σημαδάκια. Λοιπόν, αυτά τα μαύρα σημαδάκια είναι, δεν ξέρω αν ξέρει κανένας να μας λέγονται αυτά τα μαύρα σημαδάκια, ηλιακές κυλίδες, πολύ ωραία, δεν μπορούσα να το πω καλύτερα, μόνο ακριβώς με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσα να το πω. Αυτές είναι οι ηλιακές κυλίδες. Έτσι είναι ο ήλιος σήμερα, παρεμπτόντως, δεν έχω βάλει κάποιες στοιχεές εικόνες, αν ψάξεις στο διαδίκτυο, έτσι και έτσι ήταν ο ήλιος σήμερα το πρωί. Ηλιακές κυλίδες, λοιπόν, δεν είχε πολλές σήμερα ο ήλιος, μόνος και λίγες και μικρές. Είναι σκοτεινά σημεία πάνω στην επιφάνεια, σκοτεινές περιοχές πάνω στην επιφάνεια του ήλιου. Τώρα, έχουν μια έτσι μακρά ιστορία παρατηρήσεις των ηλιακές κυλίδες, παρόλο που είναι δύσκολο κανείς να παρατηρήσει τον ήλιο, γιατί κατ' αρχάς να σας πω ότι δεν πρέπει να κοιτάμε τον ήλιο με τα γυνά μας μάτια, διότι το φως είναι πολύ έτονο και μπορεί να κάνει ζημιά. Ωστόσο, από την αρχαιότητα υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξη αυτών των σκοτεινών περιοχών. Από το 800 π.Χ., πιστεύουμε, μάλλον, ότι μια φράση που υπάρχει μέσα στο βιβλίο των αλλαγών που γράφτηκε στην Κίνα, ότι αναφέρεται πράματι στις ηλιακές κυλίδες. Οι λέξεις που έχουμε μαυρίσει εκεί, τάου και μέι, την έχω γράψει τα κλικά γιατί στα Κινέζικα ασκολεύτηκα λίγο, είναι οι λέξεις που πιστεύουμε ότι αναφέρονται στις ηλιακές κυλίδες. Λίγο πιο οικείο παράδειγμα αναφοράς στις κυλίδες, έχουμε από τον Θεόφραστο, από την κλασική εποχή, περίπου. Ο Θεόφραστος ήταν μαθητής του Πλάτωνα και συμμαθητής του Αριστοτέλη. Ο Θεόφραστος, λοιπόν, έφτιαξε ένα βιβλίο, το οποίο στην ουσία ήταν μια συνταγή για μετεωρολόγους, μια σειρά από κανόνες για το πώς να προβλέψει κανείς θεκαιρικά θεωρώμενα. Και σε μία από αυτές τις προτάσεις, αναφέρεται σε ένα σκοτεινό σημείο που υπάρχει στον ήλιο, καθώς ο ήλιος ανεβαίνει στον ορίζοντα, εάν δούμε αυτό το σκοτεινό σημείο, τότε θα πρέπει να περιμένουμε μέσα στις επόμενες μέρες βροχές ή δυνατούς ανέμους. Μια συστηματική καταγραφή των κυλίδων υπάρχει από τους αυτοκρατορικούς αστρονόμους στην Κίνα και στην Κορέα για αστρολογικούς λόγους. Κατέγραφαν τα ουράνια φαινόμενα και μέσα σε αυτά τα φαινόμενα που κατέγραφαν έχουμε και καταγραφές κυλίδων. Το μεσαίο ώρα τώρα το πράγμα γίνεται λίγο πιο ενδιαφέρον. Έχουμε αναφορές από μοναχούς της εποχής. Από το 807-813 που πέθανε ο Καρλαμάγνος, μάλιστα, εμφανίστηκε μια πολύ μεγάλη κυλίδα στον ουρανό και φαντάζομαι ότι πολλοί θα είχαν κάνει αυτή τη σύνδεση τότε στον ουρανό, στον ήλιο, συγγνώμη. Η πρώτη απεικόνιση στο χαρτί, το πρώτο σκίτσο μιας κυλίδας, δύο κυλίδες βασικά αν δεν κάνω λάθος, το έχουμε από τον Ιωάννη του Μόρσεστερ το 1128, μία εποχή που πολύ μπορεί να έχουμε στον ιαλό μας συνδεδεμένη με το ρομπέντο δασσόν. Παρ' όλα αυτά ένας μοναχός είδε στον ήλιο δύο σκοτεινές κυλίδες και τις ζωγράφισε. Ο Αδερόης, που ήταν ένας πολύ μεγάλος φιλόσοφος άραβας του 12ου-13ου αιώνα, είχε την εξήγηση ότι αυτού του είδους οι κυλίδες στην ουσία είναι πλανήτες που κινούνται γύρω από τον ήλιο και βρίσκονται πιο κοντά από τον Ερμή στον ήλιο και έτσι οφείλεται σε αυτό το φαινό, στην ουσία εξήγησταν αυτή δηλαδή, είχε να κάνει με πλανήτες. Επιπλέον, ο ήλιος έκανε το μυαλό της ότι μπορεί να είναι πράγματι ηλιακά φαινόμενα και ο λόγος είναι πάρα πολύ απλός και πολύ σημαντικός. Πιστεύανε ότι ο ήλιος είναι μέρος ενός τέλειου σύμπαντος. Δεν μπορεί να έχει ελαττώματα, δεν μπορεί να έχει ψεγάδια ο ήλιος πάνω στον επιφάνειά του. Η αριστοτελική άποψη που κυριαρχούσε τότε μιλάγει για ένα τέλειο, αιώνιο και άφθαρτο σύμπαντο. Μια μεγάλη εξέλιξη ήταν η κατασκευή του τηλεσκοπίου το 17ο αιώνα και τότε, φυσικά, πολλοί είχαν την έμπνευση να χρησιμοποιήσουν το τηλεσκόπιο για να παρατηρήσουν το αβήλιο. Και μια σειρά από λόγοι εκείνης της εποχής, το 1610, ο Χάριοτ, ο Ιωχάνης και ο Δαβίδ Φαμπρίκιους και ο Σάινερ, είχαν συχνά καυγάδες για το ποιος παρατήρησε πρώτο στις κυλίδες. Σίγουρα δεν ήταν ο Γαλιλαίος, έτσι πιστεύουν σήμερα. Αυτό που όμως κάνει το Γαλιλαίο πολύ σημαντικό, είναι ότι ισχυρίστηκε, αφού μελέτησε αρκετά τις κυλίδες, ότι οι κυλίδες είναι ηλιακά φαινόμενα και δεν οφείλονται σε πλανήτες. Αυτό, μαζί με τις υπόλοιπες παρατρίες του Γαλιλαίου, ήταν έτσι και ένα αρκετά φασιστικό χτύπημα στο αιώνιο σύμπαντο του Αριστοτέρη. Αυτό, βέβαια, το αφοδότησε και κάποιες εξελίξεις στη συνέχεια για τον κόσμο και το πώς έβλεπαν οι άνθρωποι τον κόσμο εκείνη την εποχή. Από το 17ο αιώνα, που άρχισαν να γίνονται πιο εκλεπισμένα τα μέσα παρατήρησης που είχαμε για τον ουρανό, τηλεσκόπια δηλαδή, άρχισε και η συστηματική παρατήρηση των κυλίδων. Ήταν λίγο άτυχη με οι άνθρωποι τότε, διότι εκείνη την περίοδο ο ήλιος, όπως μάθαμε εκ των ευστέρων, είχε αρκετά χαμηλή δραστηριότητα, εκείνα τα 50-70 χρόνια, θέλουμε σπάντων, οπότε δεν εμφανίζονταν πολλές κυλίδες στον ήλιο, με αποτέλεσμα να μην έχουμε πολύ ολοκληρωμένα αρχή από εκείνη την εποχή. Ωστόσο, στον 19ο αιώνα, θέλει για κανείς ότι έχουμε έτσι ένα αναζωπηρωμένο ενδιαφέρον για τις κυλίδες και πάλι μια σειρά από επιστήματος όπως ο Σβάμπε, ο Βόλφ, ο Κάριτον, ο Σπόρε, ο Μαούντερ, μελέτησαν αυτά τα ιστορικά αρχεία και καταλάβανε ότι οι κυλίδες δεν είναι τυχαία φαινόμενα, δεν εμφανίζονται τυχαία και ξαφανίζονται τυχαία, ακολουθούν μια περιοδική διακύμανση κάθε 11 χρόνια. Δεν ξέρω αν έχετε ακούσει για τον 11η κύκλο του ήλιου, το έχει ακούσει κανένας, ότι περνάει φάσης κάθε 11 χρόνια. Ωραία, αυτή η λίγη μου αρχή. Αυτό ήταν κάτι που το αντιληστήκανε τότε οι επιστήμονες, μιλαντώντας στα ιστορικά αρχεία. Ορίστε αυτό που σας έλεγα προηγουμένως, μια περίοδος από το 1650, όχι το 1701, που δεν υπήρχαν πολλές κυλίδες στον ήλιο και αυτό είναι ένα θέμα που έχει υπασχολήσει στους επιστήμονες γενικότερα. Ένα άλλο ενδιαφέρον σημείο που άρχισαν να εντοπίζουν στο θέμα της ηλιακής δραστηριότητας είναι από το που εμφανίζονται οι κυλίδες. Ξεκινάνε εμφανιζόμενες πιο βουωρία και πιο νότια και όσο περνάει, εξελίσσεται ο ηλιακός κύκλος, αυτές οι κυλίδες κατευθύνονται, εμφανίζονται όλο και πιο συχνά προς τον ησημερινό του ήλιου. Στον 20ο αιώνα τώρα, στον Χεήλ οφείλουμε το γεγονός ότι γνωρίζουμε πλέον ότι οι κυλίδες είναι μαγνητικά φαινόμενα. Είναι δηλαδή περιοχές με πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Ο Χεήλ, δουλεύοντας στο όρος Βουίλιστος στην Καλιφόρνια, έκανε τις πρώτες παρατηρήσεις με μαγνητογράφο, δηλαδή με ένα όργανο το οποίο αναλύει το φως και μπορεί να δει αν από εκεί, από την περιοχή από την οποία έρχεται το φως, υπάρχει ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Χρησιμοποιώντας λοιπόν αυτό το όργανο, ο Χεήλ διαπίστωσε ότι οι κυλίδες είναι έντονα μαγνητισμένες. Και από τότε μιλάμε στην ουσία για τη μαγνητική φύση αυτού του οθονομένου και μιλάμε και για τον 22η κύκλο του ήλιου. Ενώ οι κυλίδες αλλάζουν κάθε 11 χρόνια, το μαγνητικό πεδίο αλλάζει κάθε 22 χρόνια. Επανέρχεται δηλαδή στην αρχική του θέση, στον αρχικό του προσανατολισμό κάθε 22 χρόνια. Σας μιλάω για μαγνητικά παιδεία, εντάξει είναι κάτι πολύ καθημερινό. Αυτό που έχουμε όλη την εμπειρία μας πιο οικείο είναι οι μαγνύτες που χρησιμοποιούμε. Φανταστείτε λοιπόν ένα τεράστιο μαγνύτεμα στον ιστορικό του ήλιου, ο οποίος αναστρέφεται κάθε 11 χρόνια και κάθε 22 χρονιά επανέρχεται στη θέση που ήταν. Τώρα, για να το κάνω λίγο πιο οικείο, θα πρέπει να πατήσω το σωστό κουμπί κατ' αρχάς, για να το κάνω λίγο πιο οικείο, όσοι από εσάς είστε μεγαλύτεροι και έχετε περάσει από τα αθρανία του σχολείου, θα έχετε δει ενδοχωμένως το πείραμα πάνω αριστερά. Σας θυμίζει τίποτα? Ρινίσματα σιδείρου. Με θάρρος λοιπόν, πράγματι. Βάζουμε ένα χαρτί, από κάτω κρύβουμε έναν μαγνύτη και ρίχνουμε από πάνω ρινίσματα σιδείρου. Και ξαφνικά εμφανίζονται αυτές τις πολύ όμορφες γραμμές, οι οποίες όπως λέμε είναι οι δυναμικές γραμμές του μαγνητικού πεδίου, που μη σας κουράζουν αυτά όμως. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι εκεί που μαζεύεται περισσότερο ο σίδερος, κρύβονται από κάτω οι πόλοι των μαγνητών. Εκεί είναι πιο ισχυρός ο μαγνητισμός. Και βέβαια αυτό συμβαίνει στην επιφάνεια του ηλίου, όταν έχουμε μια ομάδα από σκοτεινές κιλίδες. Είναι σαν να έχουμε κρύψει από κάτω έναν, δύο, τέσσερις, πέντε μαγνύτες, οι οποίοι κοιτάνε με τους πόλους τους προς τα πάνω. Και φυσικά αυτά τα φαινόμενα εκτείνονται βαθιά μέσα στην ατμόσφαιρα του ηλίου. Δεν είναι επιφανία καν να δεις φαινόμενα. Το 1851 δώθηκε και μια πρώτη εξήγηση αρκετά ενδιαφέροντα για το πώς δημιουργούνται οι κιλίδες και το πώς ξεπηδάνε από το ιστορικό του ηλίου. Μπορούμε να το δούμε αυτό, αν θέλετε, με ένα είδος πειράματος. Ποιο έχουμε βοηθήσει... Έλα... Δεν είμαστε μιλουμένοι έτσι λέτε... Λοιπόν, ορίστε το μολύβι. Κρατήστε το πραγματικό. Τώρα, φανταστείτε λοιπόν ότι το υλικό στον ιστορικό του ηλίου είναι πάρα πολύ μαγνητισμένο. Ο σίδερος είναι ένα πολύ μαγνητικό υλικό. Ένας πολύ καλός, έτσι, αδερφώνεται πάρα πολύ καλά στους μαγνήτες. Φανταστείτε λοιπόν ότι το υλικό που αποτελεί τον ήλιο είναι πολλές φορές πιο καλό υλικό σε σχέση με τους μαγνήτες. Επομένως, εάν εδώ πέρα βλέπουμε τόσο καθαρά να εμφανίζονται αυτές εδώ οι γραμμούλες, μέσα στον ιστορικό του ήλιο, εάν έχουμε ένα μαγνητικό πεδίο, αυτές οι γραμμούλες μπορεί να είναι λίγο πιο στιβαρές, λίγο πιο ισχυρές. Φανταστείτε τώρα ότι αυτές οι γραμμές διατρέχουν, ας πούμε, με κάποιο τρόπο το ιστορικό του ήλιο. Ο ήλιος, όμως, δεν είναι μια σφαίρα ακίνητη και στάσιμη. Είναι μια σφαίρα που περιστρέφεται με διαφορετικό τρόπο, καθώς κοινούμαστε από τον σημερινό προς τους πόλους και, στ' όχρο, με αυτήν την περιστροφή, το υλικό του βρίσκεται σε έναν διαρκή αναβρασμό. Οπότε, τι περιμένουμε αυτά τα σκοινιά να παθαίνουν μέσα στο ιστορικό του ήλιο. Περιμένουμε να ανακατεύονται, να μπερδεύονται συνέχεια. Αυτό το πράγμα θα δείξουμε τώρα. Ξεκινά να περιστρέψει το μολύβι, όχι έτσι το πάνω, έτσι, σαν να γυρίζεις ενός πλού. Δοκίμασε με το ένα χέρι, είναι πιο εύκολο. Φανταστείτε ότι αυτά τα σκοινιά, τα μαγνητισμένα σκοινιά μέσα στον ήλιο, περιστρέφονται, περιστρέφονται, περιστρέφονται. Θα μας πάρει λίγη ώρα, αλλά μην ανησχύσεις το ήλιο, παίρνει χρονιώθονται. Ωραία τρόπο, κατάλαβες πώς θα χρησιμοποιείς και τον ισχύλιο. Περιστρέφονται λοιπόν, περιστρέφονται, και καθώς περιστρέφονται, και αυτό που συνέβη ήταν χρήσιμο και θα σας πω βετάει γιατί, καθώς περιστρέφονται, μπλέκονται και ξεπηδάνε από την επιφάνεια. Όπως περίπου μας δείχνει και το σχήμα εκεί πέρα. Αυτή είναι μια απλοϊκή, ευχαριστώ, δεν χρειάζεται, ευχαριστώ, ευχαριστώ πολύ, ένα χειροπέτωμα για τη φίλη μας που βοήθησε. Αυτή είναι μια αρκετά απλοϊκή μεταφορά ενός απλοϊκού μοντέλου. Στην πραγματικότητα είναι αρκετά πιο πολύπλοκο, αλλά ποιοτικά μπορεί να σας δώσει να καταλάβετε τι περίπου συμβαίνει μέσα στον ήλιο. Αυτά λοιπόν τα σκηνιά ξεπηδούνε κάποια στιγμή μέσα από την επιφάνεια του ήλιου και εκεί βλέπουμε μια ομάδα από κυλίδες. Και γενικότερα δεν είναι μόνο οι κυλίδες μαγνητισμένες, γενικά όλη η ατμόσφαιρα του ήλιου είναι μαγνητισμένη, υπάρχουν περιοχές με λιγότερο ή περισσότερο ισχυρό μαγνητικό πεδίο και αν μπορούσαμε να βρούμε την ατμόσφαιρα του ήλιου με ένα τηλεσκόπετ που δείχνει τη χρωμόσφαιρα, δηλαδή ένα στρώμα της ατμόσφαιρας του ήλιου που είναι γύρω στους 10.000 βαθμούς, θα έβλεπε κάτι τέτοιο μία μέρα από όλες τις δοστηριότητες. Αυτή η φωτογραφία μου αρέσει πολύ για την τραντσαγό και είναι πολύ περήφανος αυτή. Δείτε μια σειρά από κυλίδες, οι οποίες έτσι είναι ανακατεμένες και δείτε πόσο ωραία οργανωμένη είναι η ατμόσφαιρα γύρω γύρω από αυτές τις κυλίδες. Περίπου σαν ταρρυνίσματα συνδύριο γύρω πάνω μάλλον από ένα μαγνίτι. Εάν η ατμόσφαιρα του ήλιου δεν ήταν μαγνητισμένη και δεν υπήρχαν τέτοια φαινόμενα, η ατμόσφαιρα θα ήταν πολύ βαρετική. Θα ένιωσε πάρα πολύ, θα ένιωσε αρκετά με τη δική μας ατμόσφαιρα. Δεν θα ένιωσε πάρα πολύ, θα ήταν λίγο πιο ζεστή ας πούμε. Τέλος πάντων. Και όπως σας είπα βέβαια και πριν, τα φαινόμενα αυτά δεν είναι επιφανειακά, αλλά εκτείνονται αρκετές δεκάδες χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες μέτρα πάνω από την επιφάνεια του ήλιου. Και βασικά θα σας πω και κάτι άλλο. Ακόμα και η γη μας, ο πλανήτης μας και όλοι οι πλανήτες του ηλιακού σύστηματος βρίσκονται και αυτοί μέσα στην ατμόσφαιρα του ήλιου. Στην πραγματικότητα η ατμόσφαιρα του ήλιου εκτείνεται μέχρι εκεί που τελειώνει το ηλιακό σύστημα και ακόμα παραπέρα. Επομένως είναι φυσικό και πόμενο όλα αυτά τα φαινόμενα να επηρεάζουν και τη γη μας. Αυτό που θα κάνουμε τώρα είναι να φτιάξουμε τις δικές μας κυλίδες. Τις δικές σας βασικά κυλίδες. Έχω εδώ πέρα μια σειρά από υλικά που θα σας χαμηράσω. Θα ήθελα να συγκροτήσετε τις μικρές ομάδες. Και να σας δώσω κάποια υλικά. Μπορεί να με βοηθήσει και κάποιος σε περίπτωση που θέλετε. Ωραία. Αναδείω σε κάθε ομάδα. Λοιπόν, το προχωράω λίγο. Πόσο μεγάλες μπορούν να γίνουν οι κυλίδες. Αρκετά μεγάλες, πολύ μεγάλες. Είναι κάτι που απασχολεί γενικά κάποιους επιστήμονες πόσο μπορεί να φτάσει το μέγεθος κάποιων κυλίδων. Εδώ έχω τρία παραδείγματα. Οριστέ. Πολύ ωραία ερώτηση. Δεν ξέρω. Και η ερώτηση είναι από τι εξαρτάται το πόσο μεγάλες θα γίνουν οι κυλίδες. Έτσι, υπάρχουν κυλίδες όλων των ειδών. Να σας δείξω ένα παράδειγμα εδώ. Αυτή είναι μια εικόνα, ένα GIF στην ουσία. Είναι μια εικόνα που κινείται, ας πούμε, η οποία δείχνει τον ήλιο, καρέ-καρέ, για κάποια 15-20 μέρες. Λοιπόν, δείτε καταρχάς αυτή εδώ η ομάδα που σκάει μύτη από το ένα χίλος, πώς επεκτείνεται και μεγαλώνει. Το ίδιο συμβαίνει και με αυτή την ομάδα εδώ, η οποία εμφανίζεται από πουθενά. Οι κυλίδες έχουν μια εξέλιξη. Εμφανίζονται, μικρές, μεγαλώνουν, μεγαλώνουν. Κάθε μία φτάνει στο μέγεθος της, δεν ξέρω από τι καθορίζεται, για να μη λυκρινείς, και κάποια στιγμή διαλύονται σιγά-σιγά. Λοιπόν, τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα πολύ μεγάλων ομάδων από κυλίδες. Είναι μία ομάδα που έχει εμφανιστεί το 1947, πραγματικά ογκώδης, τεράστια ομάδα. Άλλη μία τον Οκτώβριο του 2003, η οποία μάλιστα έδωσε και κάποια πολύ έντονα φαινόμενα, τα οποία επηρεάσανε κάποιες περιοχές πάνω στη Γη. Το Καναδά, πράγματι, έχει τέτοια βασμένη. Και άλλη μία πιο πρόσφατη ομάδα, στις 22 Οκτώβριου 2014, πριν να πω ένα χρόνο και κάτι, δηλαδή πριν να πω ένα χρόνο και μερικούς μήνες. Δείτε πόσο μεγάλες μπορούν να φτάσουν οι κυλίδες. Δείτε δίπλα, σε σύγκριση σε πραγματική κλίμα, σε ισχυτική κλίμα, κατ'λώς πάνω, τον Δία και τη Γη. Ο Δίας είναι μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας σύστηματος, έτσι οπότε φανταστείτε ότι αυτά τα φαινόμενα πάνω στην επιφάνεια του Ήλιο μπορούν να γίνουν και να ξεπεράσουν, σε μέγεθος, το μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας σύστηματος. Φυσικά, οι αναφορές που έχουμε για τις κυλίδες από την αρχαιότητα, οφείλονται εν μέρη στο γεγονός ότι μπορούν να φτάσουν οι κυλίδες σε τόσο μεγάλο μέγεθος. Για να μπορέσει να δει κάποιος με γυμνό μάτι μια κυλίδα θα πρέπει να είναι πάρα πολύ μεγάλη, μια ομάδα κυλίδων θα πρέπει αυτή η ομάδα να είναι πάρα πολύ μεγάλη. Και κάπως έτσι θα πρέπει να δουν αυτές οι ομάδες κυλίδων που μπορείς να παρατηρήσει με γυμνό μάτι ο Θεόφρος ως ενδεχομένος, ή, τέλος πάντων, ο Άντελμος και όλοι αυτοί οι άνθρωποι στον Μεσέων. Συνοδεύουν τις κυλίδες τα υπόλοιπα φαινόμενα της ηλιακής δραστηριότητας. Αυτά που βλέπετε εδώ είναι στιγμιότυπα από εκκρίξεις που έχουν συμβεί πάνω στον ήλιο. Θα ήταν λίγο δύσκολο να σας δείξω οι εκκρίξεις που θα συμβούν. Αυτά έχουν ήδη γίνει. Αριστερά βλέπετε αυτό που θα ονομάζαμε μια έκλαμψη, δηλαδή μια απότομη λάμπρυνση. Πολλές φορές βλέπουμε και στο ορατό φως να γίνεται πολύ λαμπρή η περιοχή. Ήταν ένα αντίστοιχο γεγονός. Συνέβη το 1859, το οποίο θα το αναλύσουμε στη συνέχεια. Πολύ συχνά τις εκκλάμψεις συνοδεύουν εκκρίξεις μεγαλύτερης. Πολύ συχνά τις εκκλάμψεις συνοδεύουν εκκρίξεις μεγαλύτερης κλίμακας, που έχουν σαν αποτέλεσμα να εκσφενδονίζεται πλάσμα στον μεσοπλανητικό χώρο, στο διάστημα. Δείτε πώς φαίνεται, για παράδειγμα, μια έκρηξη, μια εκτείνα κυστηματικής μάδας, όπως το λένε οι ύψυγμονες, πάνω στον δίσκο τον ηλιακό. Και δείτε εδώ πώς φαίνεται, εάν αποκρύψουμε τον ηλιακό δίσκο και αποκρύψουμε και την εσωτερική περιοχή της ατμόσφαιρας άλλη μια εκτείνα του ήλιου δηλαδή, δείτε πώς φαίνονται αυτές οι εκκρίξεις και με τι βία εκσφενδονίζονται στον μεσοπλανητικό χώρο. Και φυσικά, αφού σας είπα στην αρχή ότι η Γη και οι πλανήτες βρίσκονται μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης, όπως καταλαβαίνετε, αυτά είναι φαινόμενα που πολύ εύκολα μπορούν να μας επηρεάσουν. Πότε έχουμε την πρώτη καταγεγραμμένη παρατήρηση έκλαμψης. Το 1859 λοιπόν, ο Κάρινγκ, τον ένας βρατανός αστρονόμος, είχε τη συνήθεια να πηγαίνει καθημερινά στο αστροσκοπείο, τώρα δείξαμε το δικό του, σε ένα αστροσκοπείο του λεωσπάδου τίποτα και να καταγράφει τον αστρο των κυλίδων. Έπαιρνε το τηλεσκόπιο, μέσα από το τηλεσκόπιο περνούσε το ηλιακό φως και το φως αυτό, δεν έβαζε το μάτι του για να δοκιτάξει, αποτυπωνόταν πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί, πάνω σε μια λευκή επιφάνεια. Και πήγαινε μετά και ζωγράφιζε από πάνω, οπότε στο χαρτί μετά έμενε η αποτύπωση των κυλίδων. Αυτή είναι μια δειά που την κάνουν ακόμα σε κάποια αστροσκοπία. Βέβαια με τη χρήση της φυακών κάμερων είναι όλο και λιγότερο απαραίτητο και τέτοιο. Πάντως παλιότερα γινόταν έτσι η καταγράφη των κυλίδων. Ο Κάρινγκτον λοιπόν, καθώς όπως αναφέρει στην αναφορά του, ήταν απασχολημένος με την καθημερινή την απογραφή, ξαφνικά είδε μια έντονη λάμψη, η οποία ήταν τόσο έντονη που του φάνηκε ότι κάτι είχε πάει στραβά, ότι τρύπησε ας πούμε το χαρτί και ότι κάτι δεν είχε στερεώσει σωστά, γιατί η λάμψη αυτή ήταν τόσο έντονη που ξεπερνούσε σε λάμψη ακόμα και το φως που ερχόταν από τον ήλιο. Είναι αυτό που έχω γράψει εκεί δίπλα στα Αγγλικά, το έχω πάρει αποκειμένου από το κείμενο, γιατί μου αρέσει πάρα πολύ η διατύπωση που χρησιμοποίησε ο Κάρινγκτον τότε, το 1859. Ήταν μια εποχή που οι επιστομονές γράφανε λίγο πιο ανθρώπινα και όχι τόσο φορμαλιστικά, τόσο ξύλινα. Υπήρχε δηλαδή ένας προσωτικός τόνος συνήθως στις αναφορές εκείνης της εποχής. Αφού συμβουλεύτηκε ότι δεν είχε χαλάσει κάτι και ήταν ένα πραγματικό ηλιακό φαινόμενο, έτρεξε να βγει από το αστροσκοπείο να βρει κάποιον να μοιραστεί αυτή την εμπειρία και να έχει κάποιον μάρτυρα. Όλα αυτά δεν τα βγάλω στο μυαλό μου, τα έχει γράψει στην αναφορά, έφυγα δηλαδή τρέχοντας από το εργαστήριο και πήγα να βρω κάποιον και μέσα σε 5 λεπτά που είχα γυρίσει που δεν βρήκα κανέναν, ευτυχώς το φαινόμενο εξακολουθούσε να υπάρχει και μετά σταμάτησε. Αυτή λοιπόν ήταν η πρώτη κατευγραμμένη θέαση μιας έκλαμψης. Και δεν ήταν μια τυχαία έκλαμψη, ήταν μια πάρα πολύ ισχυρή έκλαμψη. Ενδοχομένως μια από τις ισχυρότερες που έχουν συμβεί στους τελευταίους εών. Και δεν ήταν ο μόνος που κατάλαβε τα αποτελέσματα αυτής της έκλαμψης. Αυτή η εικόνα σας φαίνεται οικεία? Πόσο η οικεία σας φαίνεται? Είναι κάτι που βλέπετε καθημερινά ή κάτι που ξέρετε? Κάτι που ξέρετε. Πολύ λογικό. Το βόρειο σέλλας, όπως λέγεται, παρελπτότητα υπάρχει και νότιο σέλλας, το πολικό σέλλας για να είμαστε πιο ακριβείς, είναι φωτεινές λάμψεις, φωτεινές λάμψεις είναι ποιο λάμψος, τέλος πάντων, πολύχρωμες κουρτίνες, πράσινες, κίτρινες, μοβ και τα λοιπά, οι οποίες εμφανίζονται πάνω από τον ουρανό σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη, κοντά στο νότιο και κοντά στο βόρειο, μαγνητικό πόλο, ας πούμε πόλο, έτσι. Δεν είστε εξεκιωμένοι με αυτό το φαινόμενο, διότι στα μέρη μας δεν φαίνεται το βόρειο σέλλας σχεδόν ποτέ. Στην πραγματικότητα θα πρέπει να συμβεί ένα πάρα πολύ έντονο γεγονός για να καταφέρουμε εμείς να δούμε βόρειο σέλλας εδώ και τη θανότητα θα είναι τόσο εντυπωσιακό. Επίσης να σας πω ότι αυτό που συνέβη πριν στον ουρανό δεν ήταν σέλλας, που ήταν κόκκινος γεγονός. Ωραία, συνεχίζουμε. Στις βόρειες περιοχές λοιπόν οι άνθρωποι είναι εξεκιωμένοι με αυτό το φαινόμενο και πολύ συχνά το κατέγραφαν κιόλας, αλλά πολιτείες της Αμερικής που βρίσκονται νοτιότερα ή περιοχές της Ευρώπης όπως η Γαλλία δεν είναι τόσο εξεκιωμένες, οπότε εκείνη την εποχή που ο Κάριγκου παρατηρούσε τις σκυλίδες του, ο ήλιος τους κόπταν γενικά σε μια έντονη εποχή, σε μια έντονη περίοδο και είχε εξαπολήσει μια σειρά από έτσι έντονες εκρήξεις, με αποτέλεσμα οτύπωσης της εποχής και πάλι μου συγχωρείτε που έχω εξαγγλικά τα αποσπάσματα, τα βρήκα στα αγγλικά και είπα να μην τα μεταφράσω για να κρατήσουμε έτσι μια αυθεντικότητα. Οτύπωσης της εποχής λοιπόν είχε αποτυπώσει τις θεάνσεις του Σέλλαος σε περιοχές με χαμηλότερο γεωγραφικό πλάτος, με μικρότερο γεωγραφικό πλάτος. Εκείνη την εποχή γνωρίζετε ποιο δίκτυο τηλεπικοινωνίας υπήρχε, είχαμε τηλέφωνο ας πούμε. Ο τηλέγραφος λοιπόν ήταν η τεχνολογία της εποχής και ευτυχώς ήταν ο τηλέγραφος τότε η τεχνολογία της εποχής για δύο λόγους. Πρώτον, διότι αν δεν υπήρχε τεχνολογία αντίστοιχη δε θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε τις επιπτώσεις που έχει το Σέλλας ενδεχομένως στην τεχνολογία μας και πλέον αν είχαμε κάποια πιο προχωρημένη τεχνολογία όπως η σημερινή μπορεί να είχαμε περισσότερες ζημιές. Αυτό που παρατηρούσαν λοιπόν οι χειριστές των τηλεγράφων και αυτό που αποτυπώθηκε στις εθνημερίδες εκείνης της εποχής είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις τα καλώδια εμφάνιζαν και τα μηχανήματα εμφάνιζαν στις πηλθείρες, δεν μπορούσαν να πλησιάσουν καν να ακουμπήσουν τα μηχανήματα από τον έντονο ηλεκτρισμό που υπήρχε, υπήρχαν περιπτώσεις όπου το δίκτυο λειτουργούσε μόνο του χωρίς παροχή ενέργειας μόνο από το ρεύμα που ως διαμαγία συμφανίζον ή τελος πάντων δεν μπορούσαν να στείλουν τα μηνύματα όσως το τρόπο γιατί μπερδευόταν το σύστημα και γινόταν ένας χαμός ταυτόχρονα με τις θεάσεις σέλλας και αυτό βέβαια οδήγησε πολλούς να πιστέψουν ότι το σέλλας είναι ένα ηλεκτρομαγνητικό φαινόμενο και πράγματι έτσι ήτανε. Αυτά ήταν τα αποτελέσματα κάποιων από τις εκρήξεις που συνέβησαν τότε που ο Κάριν τον παρατήρησε την πρώτη έκλανση Τώρα, πως είναι δυνατόν ένα φαινόμενο τόσο μακριά να επηρεάζει τη γη μας, πως είναι δυνατόν να έχουμε αυτή την δράση από τόσο μεγάλη απόσταση και να έχουμε ηλεκτρομαγνητικά φαινόμενα που εμφανίζονται στον ήλιο και μετά έχουν επικτώσει στη γη Εντελώς συνειδηματικά λοιπόν εκείνη την εποχή πάλι η επιστήμη μας ασχολούταν πολύ με τον ηλεκτρομαγνισμό γενικότερα, ήταν έτσι ένας νέος ανεχόμενος μεγάλος τράδος της φυσικής επιστήμης ας πούμε και είχαν γίνει και δύο πολύ σημαντικά πειράματα από τον Ερστέντ και τον Φάραντει, ο Ερστέντ είναι ο πάνω και ο Φάραντει είναι ο κάτω Δανώσου ένας, άγκλος ο άλλος, με διαφορά περίπου 10 χρόνια κάνουν δύο πειράματα που συνδέσανε τον ηλεκτρισμό με τον μαγνητισμό Σήμερα μιλάμε για ηλεκτρομαγνητισμό και το κάνουμε μερικές φορές και στα πλαίσια ας πούμε είτε συνομοσιολογίας είτε στα πλαίσια επιστημονικής φαντασίας πολύ συχνά ακούμε στις ταινίες να μιλάμε για ηλεκτρομαγνητικά παιδεία και υπάρχει ένας μύθος γύρω από αυτά στις έννοιες ας πούμε Ο ηλεκτρομαγνητισμός είναι τίποτα άλλο, παραελεκτρισμός και ο μαγνητισμός μαζί Θα σας δείξω εδώ δύο πειράματα αναπαραστάσεις των πειραμάτων που κάνανε ο Φάραντει και ο Ερστέντ εκείνη την εποχή Αυτό που βλέπετε στην εικόνα είναι μια πυξίδα, το βλέπετε όλοι ότι είναι μια πυξίδα, ωραία Γύρω από την πυξίδα έχουμε τυλίξει ένα χάλκινο σύρμα, το οποίο χάλκινο σύρμα θα το συνδέσω τώρα σε μία μπαταρία Αυτή την μπαταρία Λέγεται ότι ο Ερστέντ έκανε αυτό που πήραμε τυχαία, πειράμα που έκανε μάθημα στους φοιτητές του Δεν ξέρω κατά πόσο όντως έγινε τυχαία Συνδέοντας την μπαταρία τι παρατηρείτε στην πυξίδα? Άραξε κατεύθυνση Αλήθεια, οι πυξίδες προς το πού δείχνουν? Στον βορά? Στον μαγετικό νότο, βασικά Λοιπόν, τέλος πάντων, οι πυξίδες δείχνουν προς το βορά Ωραία, γιατί δείχνουν οι πυξίδες προς το βορά? Έχει αναλυθεί κανένας απόσταση γιατί δείχνουν οι πυξίδες προς το βορά? Γιατί υπάρχει το μαγετικό πνεθείο της γης, πολύ ωραία Η πυξίδα είναι ένας μαγνήτης, η γη μας είναι και αυτή είναι ένας μαγνήτης Εάν πλησιάσουμε τον βόρειο πόλο ενός μαγνήτη με τον βόρειο πόλο ενός άλλου μαγνήτη αυτοί οι δύο πόλοι θα απευθυθούν, θα σπρώξουν ο ένας τον άλλο Αντίθετα, εάν πλησιάσουμε τους αντίθετους πόλους δύο μαγνητών μεταξύ τους αυτοί θα υποστρέφουν μια έδειξη τέλος πάντων Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με την πυξίδα Ο πόλος της πυξίδας, που είναι μια μαγνητική βελώνα, στρέφεται προς τον ανάποδο πόλο του μαγνητικού πεδίου της Γης, ο βόρειος πόλος της πυξίδας στρέφεται προς το μαγνητικό νότιο πόλο της Γης Ο οποίος μαγνητικός νότιος πόλος της Γης βρίσκεται στο βόρειο πόλο Έτσι, είναι λίγο προσδεμένο Τέλος πάντων, αυτό όμως που έχει σημασία και παρατήρησε ο Έστηντ είναι ότι το ηλεκτρικό ρεύμα που περνάει μέσα από το καλώδιο δημιουργεί γύρο του τι? Ένα μαγνητικό πεδίο, ένα μαγνίτη. Και πώς το καταλαβαίνουμε αυτό? Από τη στροφή της πυξίδας. Άρα, ο ηλεκτρισμός προκαλεί τον μαγνητισμό Κάναμε ένα σκέλος της σύνδεσης, αλλά θα ήταν χρήσιμο να γίνει και το ανάποδο σκέλος Θα κάνουμε εδώ μια αναπαράσταση του πειράματος του Faraday Ο Faraday λοιπόν, με τα υλικά της εποχής του φαντάζομαι, συνέδεσε ένα ποινείο Δηλαδή, ένα χάλκινο σύρμα τυλιγμένο γύρω γύρω από ένα κύλινδρο, ο οποίος είναι κούφιος εδώ πέρα Λοιπόν, συνέδεσε αυτό το χάλκινο σύρμα με ένα μετρητή της εποχής φαντάζομαι και πήρε ένα μαγνίτη και άρχισε να τον μετακινεί κοντά και μακριά από αυτό το χάλκινο σύρμα Δεν ξέρω αν βλέπετε τη βελόνα, είναι λίγο πρόκληση, τώρα τη βλέπετε Πρέπει να γίνει σκηνοθέτησμα Παίρνω το μαγνίτη και τον μετακινώ κοντά και μακριά από τον μαγνίτη Τι κάνει η βελόνα? Κυνείται Η κίνηση της βελόνας σημαίνει ότι εμφανίζεται ρεύμα μέσα στο σύρμα Δηλαδή, η κίνηση του μαγνίτη προκαλεί ηλεκτρισμό Άρα, από τη μια μεριά έχουμε τον ηλεκτρισμό που προκαλεί τον μαγνιτισμό και από την άλλη έχουμε τον μαγνιτισμό που προκαλεί τον ηλεκτρισμό Και πότε εμφανίζεται το ένα στη σχέση με το άλλο, όταν έχουμε μια μεταβολή, όταν αλλάζει ο μαγνιτισμός σε μια περιοχή Εάν είχαμε ένα καλόδιο εκεί, θα μπορούσαμε να πάρουμε ηλεκτρισμό, ηλεκτρικό ρεύμα Αυτό συμβαίνει σε παγκόσμια κλίμακα, στην πραγματικότητα Σε όλο το σύμπαν, τα ηλεκτρομαντικά φαινόμενα παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο Έχουμε μεταβολές ρευμάτων και μαγνητικών πεδίων που προκαλούν με τη σειρά τους νέα ηλεκτρικά ρεύματα και νέα μαγνητικά πεδία, γιατί κάτι τέτοιο γίνεται συνέχεια και στην επιφάνεια του ήλιου Και η Γη μας, βέβαια, όπως είπαμε προηγουμένως, είναι και αυτή με τη σειρά της ένας τεράστιος μαγνήτης Δείτε ότι η βελώνα μέσα στη Γη είναι ανάποδα βαλμένη σε σχέση με τη βελώνα της πυξίδας Το κόκκινο είναι προς τα κάτω και το άλλο είναι προς τα πάνω έτσι ώστε το κόκκινο της πυξίδας να δείχνει προς το άλλο και ανάποδα και αυτό το μαγνητικό πεδίο της Γης μας προστατεύει από το μαγνητισμό του ήλιου Και έτσι μιλάμε για τη μαγνητική ασπίδα της Γης, η μαγνητόσφαιρα της Γης Όπως είπαμε η ατμόσφαιρα του ήλιου είναι μαγνητισμένη και τα σωματίδια που φεύγουν και εκσφενδονίζονται προς το διαστημικό χώρο είναι και αυτά με τη σειρά τους μαγνητισμένα μεταφέρουν μαζί τους ενέργεια και μεταφέρουν μαζί τους και το μαγνητικό πεδίο Το μαγνητικό πεδίο όμως της Γης δεν επιτρέπει στο μαγνητικό πεδίο του ήλιου να φτάσει μέχρι την επιφάνεια, μέχρι την περιοχή που ζούμε εμείς Οπότε στην πραγματικότητα δεν κινδυνεύουμε δηλαδή η υπαξή μας δηλαδή η ζωή μας δασκά δεν κινδυνεύει από τα φαινόμενα που σημαίνουν στον ήλιο ακριβώς γι' αυτό το λόγο Ωστόσο υπάρχουν άλλες επιπτώσεις Παρεπτώτος ένας ωραίος τρόπος για να δείτε πόσα αλληλεπιδρά είναι αυτά τα δύο μεταξύ τους είναι αν έχετε ποτέ δύο βρύσες και ένα ταψί μπορείτε να ανοίξετε τις δύο βρύσες, το νερό θα πέφτει πάνω στο ταψί το νερό που φεύγει από τη μία βρύση θα συναντάει το νερό που φεύγει από την άλλη βρύση και δεν θα έχουμε ποτέ ανακάτεμα του ενός νερού με το άλλο νερό όπως έτσι λειτουργεί περίπου και η αλληλεπίδραση ανάμεσα στο μαγνητικό πεδίο της γης και του ήλιου μόνο που αυτό έχει κάποιο κόστος δεν έχουμε δηλαδή μηδενικές επιπτώσεις διότι τι θα γίνει αν ο ίδιος εξαπολίσει μία πολύ μεγάλη έκρηξη για αυτή η ασπίδα της γης τι θα κάνει θα δυσκολευτεί, θα αντισταθεί αλλά θα δυσκολευτεί οπότε αυτό που θα συμβεί είναι ότι θα αρχίσει να συμπιέζεται έτσι δεν είναι και όταν αλλάζουμε το μαγνητικό πεδίο τι προκαλούν η ηλεκτρικό ρεύμα έτσι λοιπόν μπορούμε διασυνδικά να καταλάβουμε πως τα φαινόμενα του ήλιου παρόλο που δεν απειλούν την ζωή μας πάνω στη γη επηρεάζονται παρόλα αυτά ένα περιβάλλον γύρω από τη γη εμφανίζοντας ηλεκτρικά ρεύματα τα οποία περιμένουν την κατάλληλη τεχνολογία για να βλάψουν Πάλε λάθος κουμπί, εδώ είμαστε Λοιπόν πάρουμε συγχωρείτε για τα αγγλικά που έχουμε πάνω στη διαθάνεια Αυτό είναι μια σειρά από τεχνολογικές εφαρμογές τις οποίες χρησιμοποιούμε καθημερινά είτε το θέλουμε είτε όχι και χωρίς να το καταλαβαίνουμε οι οποίες είναι ευάλωτες σε αυτά τα φαινόμενα Ένας τρόπος της ατμόσφαιρας που λέγεται Ιωνόσφαιρα είναι πολύ σημαντικό για τις επικοινωνίες, για τις τηλεπικοινωνίες είτε το χρησιμοποιούμε σαν καθρέφτη για να στείλουμε σήματα σε πολύ μεγάλη απόσταση στέλνοντας δηλαδή σήματα από μια περιοχή το οποίο θα ανακλαστεί εδώ και θα φτάσει σε μια άλλη περιοχή κάπου άλλου στον πλανήτη είτε το χρησιμοποιούμε σαν διάβολο, θέλουμε να ξέρουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται για να μπορούμε να λαμβάνουμε και να στέλνουμε σήματα στους δορυφόρους Έχουμε πάρα πολλούς δορυφόρους γύρω από τη γη οι οποίοι ρυθμίζουν μέχρι και την ώρα που χρησιμοποιούμε στην ώρα, μέχρι και την παγκόσμια ώρα ρυθμίζουν τις θέσεις των αεροπορικών τήσεων μέσω του GPS ή των άλλων μεταφορών, τις επικοινωνίες μας με δίκτυα ηλεκτρικά τα οποία σε κάθε μεταβολή του μαγετικού πεδίου μπορούν πολύ εύκολα να απορροφήσουν, να εμφανίσουν μέσα τους επαγόμενα, όπως λέμε, ηλεκτρικά ρεύματα. Επομένως υπάρχουν μια σειρά επαφερμογές οι οποίες πλήττονται άμεσα από τα ηλιακά φαινόμενα και γι' αυτό τον λόγο θέλουμε να ξέρουμε πού και πότε θα συμβούνε και πόσο έντονα θα είναι. Δεν σας είπα βέβαια ότι προφανώς από τα σωματίδια που εκπέμπονται από τον ήλιο και από την ακτινοβολία, κινδυνεύουν οι αστρονάφτες που βρίσκονται σε διαστημικό σταθμό, παρόλο που δεν βρίσκονται πάρα πολύ έξω από την ατμόσφαιρα, κινδυνεύουν από την έκθεση στην ακτινοβολία. Αντίστοιχα, εάν είστε σε ένα αεροπλάνο που πετάει κοντά στους πόλους ή σε μεγάλα γεωργικά πλάτη, κατά τη διάρκεια μιας έκλαμψης, μπορείτε να δεχτείτε κι εσείς λίγο παραπάνω ακτινοβολία από ό,τι το δεχόσασταν εδώ πέρα. Σε ένα πάρα πολύ έντονο γεγονό, που είναι πάρα πολύ σπάνια, είναι σαν να έχετε κάνει περίπου μια αξιονική τομογραφία κάτω. Μόνο που δεν παίρνετε την πλάκα στο λόγο. Άλλο ένα πρόβλημα με την ακτινοβολία από τις εκλάμψεις, είναι ότι ζεσταίνεται αυτό εδώ το στρώμα, η γεωνόσφαιρα, και διασθένεται η γη η ατμόσφαιρα. Και αυτό, εμέσως, επιδράει και τις στροχές των δορυφόρων, διότι οι δορυφόροι εκεί που ήταν ανέμελοι έξω από την ατμόσφαιρα, ξαφνικά βρίσκονται μέσα στην ατμόσφαιρα, και αυτό επίπερα να δίνει την κινησία τους, το οποίο αποτέλεζε μετά από λίγο καιρό να υπάρχει περαιότητα να πέσουν. Οπότε όπως καταλαβαίνετε, όλες αυτές οι επιπτώσεις κάνουν αυτά φαινόμενα πολύ σημαντικά, κυρίως στη σημερινή εποχή, και όχι τόσο στην εποχή των δεινοσάβρων, που δεν υπήρχαν τέτοιες τεχνολογίες. Ένα παράδειγμα, πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα να σας δείξω, είναι αυτό που συνέβη στον Καναδά που το είπατε πριν από λίγο, όταν έσκασε μύτη αυτή η πολύ μεγάλη ομάδα από κυλίδες πάνω στον ήλιο. Το Μάρτιο του 1989, μια πολύ μεγάλη ομάδα και πολύ βίαιη ομάδα, άρχισε να εξαπολύει εκρήξεις. Και αυτό που συνέβη ήταν στην ουσία, μισό λεπτό να σας βάλω και το βίντεο που με τόση τέχνη κατέβα στο παιχνίδι, μια σειρά από φαινόμενα που είχαν να κάνουν με τη διαταραχή των επικοινωνιών που ήταν το πιο light. Δείτε το πόσο γραφικό γλαφυρό τίτλο έχει το βίντεο, είναι η μέρα που ο ήλιος έφερε σκοτάδι, διότι τρεις μέρες μετά από μια πολύ έντονη έκρηξη πάνω στον ήλιο, αυτό που συνέβη ήταν μια πολύ μεγάλη επαρχία του Κεβέκ, να μείνει στο σκοτάδι, διότι φορτώθηκαν τα δίκτυα με ηλεκτρικό ρεύμα, με τα σχηματιστές και δεν προλάβανε οι διαχειριστές των δικτύων να γιώσουν επαιρετέρωτα δίκτυα, ώστε να διαχειριστέσουν τα ρεύματα πίσω στη γη και αυτό έγινε στο αποτέλεσμα αυτή την κατάσταση. Πολύ παραστατικό και ενδιαφέρον βίντεο, δεν χρειάζεται να το δούμε όλο. Αυτό λοιπόν που κάνουμε πλέον σήμερα, για να προχωρήσουμε σιγά σιγά προς το τέλος αυτής ομιλίας, γιατί μιλάμε πάρα πολύ ωραία, η αλήθεια είναι, αυτό που κάνουμε σήμερα είναι να παρακολουθούμε συνεχώς τον ήλιο, έχουμε στείλει μια σειρά αποδολυφόρους, οι οποίοι κοιτάνε συνέχεια την ηλιακή ατμόσφαιρα και μας στέλνουν τα δεδομένα, να μελετάμε τα φαινόμενα της ηλιακής ατμόσφαιρας, να δημιουργούμε μοντέλα και να ψάχνουμε να βρούμε πως είναι οι μηχανισμοί που λειτουργούν, που τροφοδοτούν αυτά τα φαινόμενα και φυσικά παράλληλα με αυτή την δραστηριότητα η οποία είναι βασική έρευνα, να δημιουργούμε και υποδομές και δίκτυα πρόγνωσης και ενημέρωσης, περίπου όπως κάνουν και οι μετερολόγοι. Υπάρχουν οι μετερολόγοι και οι επιστήμονες του κλίματος που μελετάνε το κλίμα γενικά και φυσικά υπάρχει και αυτή η σκοπιά στην επιστήμη του κλίματος που παράγει καθημερινές προγνώσεις. Κάτι τέτοιο που προσπαθούμε να κάνουμε και εμείς με τον ήλιο και το διαστημικό καιρό και φυσικά έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, είμαστε σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο αντίστοιχα σε σχέση με τους μετερολόγους. Υπάρχουν διάφορες εσκόλειες που έχουν να κάνουν με τη φύση του αντικειμένου που παρατηρούμε. Οι αποστολές που έχουμε στείλει μας στέλνουν σήμερα δεδομένα και στοιχεία που πριν από 20 χρόνια θα ήταν πραγματικά έξω πραγματικά για τους επιστήμονες εκείνης της εποχής αλλά παρ' όλα αυτά δεν μπορούμε να φτάσουμε εντελώς στην καρδιά των φαινομένων. Οι εικόνες που σας έδειξα στην αρχή έχουν τραβηχτεί της ατμόσφαιρας του ήλιου, έχουν τραβηχτεί από αυτόν τον δορυφόρο που είναι πάνω αριστερά που λέγεται Solar Dynamics Observatory, SDO το λέμε για συντομία εμείς και αν το μεταφράζουμε στα ελληνικά θα το λέγαμε παρατηρητήρ ηλιακής δυναμικής, που πένει και πολύ κουλόνομο, αλλά δεν έχει σημασία. Η ΝΑΣΕ έχει στείλει άλλο ένα σύμπλεγμα από δορυφόρους που λέγονται GOES, οι οποίοι παρατηρούν συνέχεια τον διαστημικό περιβάλλον, μετράνε τη σαπιναισχή και την περίοδο για την οβολία του ήλιου και με βάση αυτές τις μετρήσεις κατατάσσουμε και τις εκλάμψες με βάση την ένταση τους σε κατηγορίες X, M, C, B και A. Από την ισχυρότερη, που είναι η X, στις ασθενέστερες, που είναι η A και πραγματικά δε μας αφορούν, δεν ασχολούμαστε ούτε με της A, ούτε με της B. Οι εκλάμψες που έχουν άμεση επίπτωση στο γήνο περιβάλλον είναι αυτές εδώ οι κατηγορίες, με μία έμφαση λίγο παραπάνω σε αυτές. Η κάθε κατηγορία από την επόμενη διαφέρει κατά ένα παράγοντα 10 προς την ένταση. Δηλαδή οι εκλάμψες τύπου M είναι 10 φορές ισχυρότερες από τις εκλάμψες τύπου C και οι εκλάμψες τύπου X είναι 10 φορές ισχυρότερες από τις εκλάμψες τύπου M. Και ανάμεσα σε αυτές τις κατηγορίες υπάρχουν 10 με τη σειρά των υποστηριογωρίων, περίπου όπως είναι δηλαδή κλίμα καρύχτερ με τους σεισμούς. Κάπως, βασικά η αναλογία είναι πολύ καλή. Νομίζω ότι η ισχυρότερη έκλαμψη που έχουμε παρατηρήσει είναι X 47, δηλαδή πάνω από την κλίμα 110 για την X στο νούμερο 47. Ήταν αυτό που συνέβη το 2003. Το λεγόμενο περιστατικό της Βαστίλης, το οποίο συνέβη με την εποχή που γιορταζόταν οι Βαστίλης, και είχαμε και σέλλας μέχρι και κοντά στην Ελλάδα. Τώρα, αυτό που κάνουμε με όλα αυτά τα δεδομένα είναι... Προσπαθούν οι διάφορες, θέλω να πω, ενεργητικές ομάδες να φτιάξουν πλέον διαδικτυακά εργαλεία, στα οποία μπαίνει κανείς και βλέπει, ας πούμε, την πρόγνωση, όχι του καιρού, αλλά του τι έκλαμψη θα συμβεί στον ήλιο και πόσο μεγάλη θα είναι. Κάθε μία από αυτές τις επιστημονικές ομάδες χρησιμοποιεί μια διαφορετική μεθοδολογία. Υπάρχουν πάρα πολλές μεθοδολογίες που έχουν αναπτυχθεί. Στα δεξιά είναι η σελίδα της Αμερικάνικης Υπηρεσίας, που λέγεται NOAA. Και έχει σε σχέση με τις άλλες δύο πολύ περισσότερες πληροφορίες, σχετικά με τον Σέλας. Μπορείτε να μπείτε και να δείτε προγνώσεις για τον Σέλας. Να δείτε σε real-time πώς είναι ο ήλιος και τι συμβαίνει και τι εξεντωνίζει από τον ήλιο. Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, ειδικά άμα δεν έχεις κάτι να κάνεις. Στην πραγματικότητα όμως, αυτούς οι οποίοι διαχειρίζονται τα δίκτυα ηλεκτροδότησης, αποστολές διαστημικές, που έχουν δηλαδή μία σχέση με αυτό τον τομέα της τεχνολογίας, αυτές οι πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας. Δύο ειδών, βασικά με δύο τρόπους, είναι ζωτικής σημασίας. Και γιατί δίνοντάς τους μία πιθανότητα αυξημένη είναι σε θέση να προστατέψουν κάπως τις υποδομές, κλείνοντας κάποια κυκλώματα ή χρησιμοποιώντας κάποιους τρόπους ώστε να προστατέψουν τα μηχανήματά τους. Και είναι σημαντικό επίσης και να τους δίνουμε λάθος πιθανότητες, δηλαδή να τους λέμε ότι θα συμβεί κάτι και δεν θα συμβεί. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση τα μέτρα προαλληλυψής κοστίζουν. Οπότε ο σκοπός είναι να βρούμε όσο γίνεται καλύτερους τρόπους πρόγνωσης, ώστε να μην έχουμε μία πιθανότητα να συμβεί μία έκλαμψη, αλλά να είμαστε όσο γίνεται πιο κοντά στη βεβαιότητα, στο ναι ή στο όχι. Αυτός είναι ο απότελος στόχος του κλάμπου αυτού. Αυτό όμως που μας περιορίζει είναι οι παρατηρήσεις μας. Γιατί μπορεί να έχουμε φτάσει σε πολύ ύψιρό επίπεδο τις παρατηρήσεις μας, ωστόσο έχουμε πολλούς περιορισμούς. Για παράδειγμα, η ατμόσφαιρα του ήλιου είναι μαγνητισμένη, αλλά εμείς δεν μπορούμε να μετρήσουμε το μαγνητισμό σε όλα τα στρώματα της ατμόσφαιρας. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό μόνο στην επιφάνεια του ήλιου. Και μετά ο επιστήμονας είναι αναγκασμένος να βρει τρόπους να συνδέσει αυτό το μαγνητισμό που μετράει στην επιφάνεια του ήλιου με το τι βλέπει στην ατμόσφαιρα. Αυτή η εικόνα εδώ που βλέπετε είναι ένα μαγνητόγραμμα, όπως λέγεται. Αυτός είναι ο ηλιακός δίσκος. Αυτό τραβήθηκε το 2013. Μαύρο είναι η αρνητική πολυκότητα του μαγνητή και άσπρο είναι η θετική πολυκότητα του μαγνητή. Και τα σημεία αυτά συμπίπτουν με περιοχές όπου έχουμε μεγάλους μαγνητικούς βρόχους. Θα σας μοιράζω τώρα ένα σύνολο από εικόνες. Να προσπαθήσετε να ταιριάξετε την εικόνα την αριστερή με την εικόνα την τεξί. Ποια πιστεύετε ότι ταιριάζουν μεταξύ τους. Είναι μια διαδικασία που κάνουν οι επιστήμονες, βασικά εμείς το κάνουμε, γιατί μας έρχονται έτοιμες εικόνες. Έχει ενδιαφέρον έτσι διαισθητικά να δείτε ποιο ταιριάζει με ποιο. Δεν είναι με τη σειρά παιδιά, είναι ανακατεμένες. Οπότε θα πρέπει να προσπαθήσετε να ταιριάξετε. Για παράδειγμα εδώ που έχετε μαζεμένα έτσι πολύ έντονα μαγνητικά παιδιά, υποψιαζόμαστε ότι εδώ πρέπει να υπάρθει μια ομάδα από κυλίδες. Βλέπετε εδώ στο υπεριόδες φως, σε τέτοια τη στιχή. Κάτι αντίστοιχο μπορείτε να κάνετε με τα υπόλοιπα χαρτιά. Όχι, αυτό το πρώτο ας πούμε με ποιο πιστεύετε ότι ταιριάζει. Αυτό είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε ελεύθερα και χαλαρά, στο χρόνο με την ησυχία σας όση ώρα συνεχίζεται η ομιλία. Αυτό είναι κάτι που γενικά μας απασχολεί και μας, διότι το μαγνητικό πεδίο είναι αυτό που αποθηκεύει όλη την ενέργεια, η οποία τελικά απελευθερώνται κατά τη διάρκεια μιας έκδοσης. Οπότε μέρος της έρευνάς μας είναι να βρούμε πώς γίνεται αυτή η αποθήκευση της ενέργειας και πότε θα μας δώσει αυτό το γεγονός. Και φυσικά για να το κάνουμε αυτό πρέπει να καταλάβουμε τους μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από ένα φαινόμενο. Για τους υπόλοιπους το δε ασχολείστε με τα χαρτιά. Αυτό που έχω εδώ στη μέση είναι ένα μοντέλο για παράδειγμα, σαν το σκυλί που σας έδειξα πριν που τυλήγαμε, τυλήγαμε και κάποια στιγμή ξεπετάχτηκε. Στην πραγματικότητα κάπως έτσι λειτουργεί το μαγνητικό πεδίο, σαν ένα ελατήριο, σαν ένα αλάστιχο, που καθώς κινείται πάνω στη τυφάνεια του ήλιου φορτώνει με ενέργεια, μπλέκεται όλο και περισσότερο και είναι μοιραίο βέβαια κάποια στιγμή να κοπεί και να απελευθερώσει αυτή την ενέργεια. Δεν ξέρουμε βέβαια ούτε πότε θα κοπεί ούτε πόσο από την παραπανίσια ενέργεια που έχει θα απελευθερώσει. Δηλαδή, δυσπαλευόμαστε πάρα πολύ να προβλέψουμε και το πότε θα συμβεί με έκλαμψη και το πόσο ισχυρή θα είναι αυτή η έκλαμψη. Για αυτό, εμένα μ' αρέσει να σκέφτομαι πάρα πολύ το θεονόμενο αυτό σαν το τζάκμα στο κουτί. Δεν ξέρω αν έχει τύχει ποτέ να παίξει κανείς με κάτι τέτοιο. Βλέπουμε ένα κουτί με μια μανιβέλα που έχει μέσα έναν ανθρωπάκι, γυρίζουμε γύρω γύρω τη μανιβέλα και κάποια στιγμή χωρίς να ξέρουμε πότε, το κουτί δεν μπορεί να συγκρατήσει το ελατήριο που έχει τεντωθεί και έτσι πετάγεται ο τζάκμας από το κουτί. Αυτό συμβαίνει και στις ηλιακές κυλίδες, στις ενεργιές περιοχές όπως λέμε και είναι η δουλειά πλέον των ενεργοντικών ομάδων να ψάξουμε να βρούμε τον καλύτερο τρόπο να προβλέψουμε το πότε θα συμβεί αυτή η έκλαμψη. Λέγοντας το μαγνητικό πεδίο σε μία ομάδα με κυλίδες που του δίνουμε ενέργεια και τη δυνατότητα να δώσει εκλάμψεις, γι' αυτό και μια γενική άποψη που έχουμε είναι ότι τα πιο πολύπλοκα μαγνητικά πεδία είναι πιθανό να δώσουν πιο ισχυρές εκλάμψεις. Έχουμε δώσει ένα άλλο σένταπο χαρτιά, πάλι για να δείτε πάνω κάτω τι αντιμετωπίζουμε κάθε μέρα και τι περνάμε και γιατί μετά πεταλύγουμε και πεταλύγουμε. Και εργαστείτε έτσι τα μανιτογράμματα που σας έδωσα, τα τετράγωνα και τα άλλα σχήματα αυτά που δείχνουν μία περιοχή στην οποία βρίσκονται ή δεν βρίσκονται κυλίδες και προσπαθήστε να αποφασίσετε να καταλάβετε πού είναι πιθανότερο να έχουμε κάποιες εκλάμψεις ή που είναι λιγότερο πιθανό να έχουμε κάποιες εκλάμψεις. Αυτό το πράγμα που μπορεί να κάνετε στο χαρτί, στη πραγματικότητα χοντρικά κάνει και η πληθυμονική κοινότητα. Ψάχνει να βρει το πιο πολύπλοκο, η πιο πολύπλοκη μορφή ας πούμε και θεωρεί ότι αυτή η πιο πολύπλοκη μορφή είναι αυτή που θα δώσει πιθανότατα κάποιες εκλάμψεις. Βέβαια, στην πραγματικότητα το να ορίσεις τι είναι πολύπλοκο δεν είναι τόσο εύκολο, γιατί για μας διαισθητικά κοιτώντας ένα σχήμα μπορούμε με διαδικασίες που ακόμα δεν καταλαβαίνουμε πώς συμβαίνουν μέσα στο κεφάλι μας, μπορούμε να ορίσουμε διαισθητικά ποιο είναι πιο πολύπλοκο από ένα άλλο. Αλλά στην επιστημονική πρακτική που ακολουθούμε προσπαθούμε να αποσοδικοποιήσουμε αυτό το πράγμα με μετρήσιμο τρόπο. Ευτότος, όσοι δεν προλάβετε τώρα να περιεργαστείτε αυτά τα μαγερδογράμματα, μπορείτε να το κάνετε με την εσυχία σας στο σπίτι σας, επισκεφτόμενοι το διαδικτυακό τόπο sunspotter.org. Είναι ένα πρόγραμμα που έχει φτιάξει το Trinity College στον Δουβλίνου, το οποίο χρησιμοποιεί όλους εμάς ώστε να κατατάξει τις εικόνες αυτές του ήλιου σε μια κλίμα κάπου το 1 έως το 10, ως προς το οποίο είναι πιο πολύπλοκο. Και επειδή τα δεδομένα που έχουμε τον ίδιο είναι πάρα πολλά σε όγκο και δεν φτάνουμε όλοι εμείς να κάνουμε αυτή τη δουλειά, αποφασίσανε να κάνουν μια μετάθεση ευθύνης εσάς στην ουσία και να θεωρούν να διαλέξετε εσείς. Οπότε, ο χρήστης μπορεί να μπει μέσα στο διαδίκτυο, να επιλέξει ανάμεσα σε ένα ζευγάρι ποιο είναι το πιο πολύπλοκο και με το αλγόριθμος που υπάρχει μέσα στο site, κατατάσει αυτή σας την απόφαση και όλες τις υπόλοιπες επιλογές που θα κάνετε, κάνει το ίδιο και με τις επιλογές όλων των υπόλοιπων χρηστών και φτιάχνει κάποια στιγμή, σκοπεύει να φτιάξει κάποια στιγμή μια ποσοτικοποιημένη κλίμακα από την πιο πολύπλοκη μορφή ως την λιγότερο πολύπλοκη και να το χρησιμοποιήσει αυτό τελικά στην πρόγνωση των εκλάμψων. Στην καθημερινή πρακτική εμείς προσπαθούμε με άλλους τρόπους να αποφασίσουμε τι είναι πιο πολύπλοκο, είτε φτιάχνοντας κατηγορίες από ηλιακές κυλίδες, αυτά που βλέπετε εδώ οι μουτζούρες είναι λίγως πολύ παρατηρήσεις από κυλίδες που έχουμε όντως δει και έτσι κατατάσσουμε σε κατηγορίες από την απλή ιστορία στην πιο πολύπλοκη και φτιάχνουμε ομάδες πολυπλοκότητας κατά κάποιο τρόπο που πιστεύουμε ότι ανταποκρίνονται και σε πιο έντονη δραστηριότητα ή σε λιγότερο έντονη δραστηριότητα. Θεωρούμε χοντρικά ότι οι πιο μπλεγμένες κυλίδες θα δώσουν τα πιο έντονα φαινόμενα. Δεν μπέσουμε πάντα μέσα γι' αυτό και συνεχίζεται στην ουσία αυτή η αναζήτηση. Ψάχνουμε να βρούμε πόσο μεγάλη είναι αυτή η περιοχή προσπαθώντας να προστοκοποιήσουμε το πολυπλοκό, να δούμε πόσο έντονη είναι τα μαναντικά πεδία, πόσο διαθέσιμη ενέργεια έχουν όπως το λάστιγο που το στρίβαμε προηγουμένως ή πόσο κινούνται αυτά τα μαναντικά πεδία το ένα γύρω από το άλλο και πόσο μπερδεύονται ή πόσο μπλεγμένα ή πόσο καλά ξεχωρισμένα είναι. Ψάχνουμε να βρούμε τέτοιου είδους ποσότητες, κάνοντας μαθηματικές πράξεις νοματικότητα, ο υπολογιστής βασικά τις κάνει, παίρνουμε τα δεδομένα και βάζουμε τον υπολογιστή να κάνει αυτή τη δουλειά και χρησιμοποιούμε αυτές τις ποσότητες για να τις συσχετίσουμε με την δραστηριότητα. Χρησιμοποιούμε και αυτήν, και τέτοιου είδους εργαλεία. Μπορεί να είστε ξεχειωμένοι με τα φράκταλες κάπως, δε γνωρίζετε, είναι πολύ δημοφιλή σχήματα διότι αυτό που τα χαρακτηρίζει είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Για παράδειγμα αυτό λέγεται τρίγωνο του Σιερπίνσκη. Εάν κάνουμε zoom μέσα στο τρίγωνο αυτό του Σιερπίνσκη βλέπουμε συνέχεια το ίδιο μοτίβο να επαναλαμβάνεται. Αυτά τα φράκταλες πέρα από διασκεδαστικά στο μάτι είναι και πολύπλοκα μαθηματικά εργαλεία που τα χρησιμοποιούμε πολύ συχνά στην ανάλυση των εικόνων για να αποχασίσουμε ποιο είναι πιο πολύπλοκο ή λιγότερο πολύπλοκο. Να σας δείξω ένα υπαρκτό παράδειγμα. Εδώ έχω πραγματικές παρατηρήσεις του ήλιου. Θα σας δείξω τώρα σε μερικά δευτερόλεπτα έξι μέρες από την εξέλιξη μιας ομάδας από κυλίδες. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι εμφανίζεται σιγά σιγά αυτή η ομάδα πάνω στην υπουφάνεια του ήλιου. Δείτε πως κινούνται τα άσπρα και τα μαύρα σημάδια, πως ανακατεύονται μεταξύ τους, πως μεγαλώνουν, πως μπλέκονται. Κάποιες από αυτές τις φορές πιθανόνταν να έχει συμβεί και κάποια έκλαμψη, αλλά δεν έχουμε τώρα εδώ πέρα τις παρατηρήσεις απαραίτητες για να το δούμε. Συνήθως, όταν ανακατεύονται με τέτοιο τρόπο στα μανιωτικά πεδία, περιμένουμε να δούμε ένα πολύ έντονο γεγονός. Και πράγματι, αυτή η ενεργόση περιοχή ήταν πάρα πολύ παραογική, έδωσε πάρα πολλά φαινόμενα και στην πραγματικότητα την έχουν μελετήσει πάρα πολύ οι εκτεταμένοι οι επιστήμονες. Ωστόσο, μπορείτε να πείτε έτσι και λίγο διαισθητικά ότι θα μπορούσε να είναι ένα φράκταλ. Διότι φαίνεται να έχει, ας πούμε, μοτίβα που συνεχώς επαναλαμβάνονται και επαναλαμβάνονται, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κομμάτια των αντίστοιχων μαθηματικών για να τα μετρήσουμε. Τώρα, στη συνέχεια βάζουμε όλα αυτά τα νούμερα κάτω χρησιμοποιώντας μία στατιστική μέθοδο. Όσο περνάει ο καιρός του χρησιμοποιούμε όλο και πιο προχωρημένες μεθόδους, νευρονικά δίκτυα, μηχανική μάθηση, τεχνητή νοημοσύνη, αργορίθμους πολύ προκούς οι οποίοι μπορούν να εκπαιδεύονται, χρησιμοποιούμε ένα σύνολο από ιδιότητες, τους εκπαιδεύουμε και μετά τους βάζουμε να αποφασίζουν εάν θα εμφανιστεί μία έκλαμψη όταν θα παρατηρήσουμε μία συγκεκριμένη ιδιότητα. Φυσικά αυτό, λόγω των περιορισμών που έχουμε και σε παρατηρήσεις, ενώ σε λεπτομέρεια παρατηρήσεων και σε υπολογιστικό χρόνο, είναι κάτι που εξελίσσεται συνεχώς. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό που κάνουμε, όμως, συνέχεια είναι να αξιολογούμε αυτή την διαδικασία και να την βελτιώνουμε. Και πάνω σε αυτό, στηρίζεται το πρόγραμμα FLERCA, για το οποίο ήθελα να σας μιλήσω τελικά και να σας επιστρέψω την προσοχή. Είναι ένα πρόγραμμα που τρέχει αυτή την περίοδο στην Ακαδημία Αθηνών και είναι το πρόγραμμα στο οποίο εργάζομαι. Είναι ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα πανευρωπαϊκό. Συμμετέχουν σε αυτό έξι χώρες της Ευρώπης, οχτώ αριστητούτα, τα έχω βάλει με τη σειρά εκεί. Η Ακαδημία Αθηνών έχει τον συντονισμό, συντονίζει, δηλαδή, όλο αυτό το πρόγραμμα. Και από εκεί και ύστερα είναι το Trinity College στο Δουλίνο, το Unicef στην Ιταλία, δεν λέω ολόκληρα τα όνοματα γιατί δεν ξέρω τις γλώσσες και ακούγουμε αστείως. Στη Ιταλία λοιπόν, στη Γαλλία, στη Λεβετία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιστήμονες από διάφορους κλάδους, ειδικοί στη στατιστική, στην επεξεργασία και στην ανάλυση δεδομένων, ηλιακή φυσική, ειδικοί στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν εστιάσει την προσοχή τους, μια ομάδα ας πούμε 30 ανθρώπων και παραπάνω εχωμένους, έχουν εστιάσει την προσοχή τους πάνω στο θέμα της πρόγραψης ελληνικών εκλάψων και προσπαθούν στην πραγματικότητα να φτιάξουν ένα εργαλείο, το οποίο θα είναι πάλι διαθέσιμο μέσα στο διαδίκτυο, θα πεθαίνεται φυσικά σε αυτούς που διαχειρίζονται δίκτυα, τηλεπικοινωνίες ή ενδεχομένως και περίεργους που θέλουν να δουν την πρόγραψη για μια έκλαμψη, θα παίρνει τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από την αποστολή SDO, θα τρέχει όλος αυτούς τους αλγορίθμους να υπολογίζει τις ποσότητες απαραίτητες αυτούς που θα έχουμε αποφασίσει εμείς ότι είναι οι καλύτεροι δυνατοί δίκτες πρόγνωσης, θα φτιάχνει όλους αυτούς τους αλγορίθμους πολύμπλοκους και τους περίεργους, αυτοί αλγόριθμοι μετά θα αξιολογούνται με βάση την επιδοσία τους, θα βελτιώνονται και θα βελτιώνονται, ο χρόνος σας θα μπορεί πραγματικά η φιλοδοξία είναι να επιλέγει αυτός πως θα κάνει την πρόγνωση ανάλογα με τις ανάγκες του, θα μπορεί δεχομένως να συνεισφέρει καινούργια εργαλεία στο μέλλον, οπότε είναι πραγματικά καινοτόμο σε παγκόσμιο επίπεδο πρόγραμμα και φυσικά όταν τα κάνουμε όλα αυτά και φυσικά θα κάνουμε και την έρευνα την απαραίτητη σχετικά με το μηχανισμό των εκλάμψων, όχι μόνο δηλαδή σε επίπεδο καθαρά πρόγνωσης αλλά και τι ακριβώς συμβαίνει ας πούμε στον ήλιο, θα μοιραστούμε φυσικά και τα αποτελέσματά μας μαζί σας. Μέρος αυτής της τελευταίας προσπάθειας ήταν και η ομιλία που μόλις ολοκληρώθηκε, ελπίζω να περάσετε καλά και να σας άρεσαν αυτά που είδατε, αν έχετε ρωτήσει σήμερα είναι κατάλληλη στιγμή να τις κάνετε και όχι μετά από λίγο, ευχαριστώ πάρα πολύ και καλή χρονιά. Παρακαλώ. Τι σημαίνει διάχυση στο κοινό, μπορεί εγώ που είμαι καθηγήτρης ελληνικών να αποτελώ... Καταβάζει το κοινό είναι όλοι, είμαστε όλοι το κοινό. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Σίγουρα μπορεί να μην σας απασχολεί αν θα κάνει έκλαψη ο ήλιος ας πούμε αύριο. Πιθανόν να δεν σας απασχολεί εκτός αν έχετε κάποια περίεργεια. Επίσης δεν δέχεστε κάποιο δορυφόρο παντάζουμε. Ωστόσο, σε ένα επίπεδο γνώσης των φαινομένων που συμβαίνουν στο περιβάλλον μας, σίγουρα μας ενδιαφέρει. Ένα παράδειγμα μπορώ να σκεφτώ, είναι ένα πρόσφατο παράδειγμα στην πραγματικότητα, με τον κόκκινο ουρανό στην Αττική. Που αναφέρθηκε από πολλούς ότι είναι σέλλας, αλλά δεν είναι στην πραγματικότητα. Οπότε είναι χρήσιμο να ξέρουμε μερικά πράγματα. Κάτι γνώμη μου, έτσι. Δεν μπορώ να σας πείσω αν σας ενδιαφέρει κάτι στο νικεντέ, αλλά στα πλαίσια μιας φιλομάθειας είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τα φαινόμενα που συμβαίνουν γύρω μας. Και βέβαια όσο μπλεκόμαστε με τη τεχνολογία και όσο το χρησιμοποιούμε ακούσια καθημερινά γύρω μας, τόσο περισσότερο μας ενδιαφέρει χωρίς να το ξέρουμε και όλα. Το πώς, ας πούμε, αυτή η τεχνολογία μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει, το πόσο ευάλωτη είναι, έτσι. Είναι το μόνο επιχείρημα που μπορώ να σκεφτώ για να πείσω κάποιον να ασχοληθεί ή να διαβάσει ένα άρθρο, ας πούμε, σε μια εφημερίδα. Ή να είναι σε θέση να κρίνει ένα άρθρο σε μια εφημερίδα, κατά πόσο του λέει κάτι που μπορεί να ισχύει ή κάτι που είναι λίγο τραβηγμένο. Και αυτό είναι κάτι ενδιαφέρον για μένα μερικές φορές. Κοινό πάντως είμαστε όλοι, έτσι, είτε κάποιος είναι επιστήμονας, είτε δεν είναι. Εγώ που είμαι επιστήμονας σε αυτό το τομέα, είμαι κοινό για κάποιον βιολόγο που δεν γνωρίζω το πεδίο του, έτσι. Ή είμαι κοινό για κάποιον που ασχολείται με τη φυλλολογία που δεν γνωρίζει τον βαθυκειμένο του. Αλλά θα με ενδιαφέρεται να μαθαίνω τις εξελίξεις, ας πούμε, στον κλάβο του, έτσι δεν είναι. Δεν είναι όμως από τους παράγοντες που είπατε για τους αλγορίθμους. Τώρα είναι λίγο ανόητο η ερώτηση, αλλά έτσι όπως ήταν ο κοινός. Αυτό θέλω να ρωτήσω γιατί σας σωστά την ερώτηση. Δεν θα ζητώ καθόλου την αξία της ανημέρωσης και της απόκτησης γνώσεων. Δεν είναι όμως η διάθεση στο κοινό μέσω συνεντεύσεων ή κάτι τέτοιο, ας πούμε, δεν σχετίζεται με το πρόγραμμα. Ναι, όχι. Το πρόγραμμα δεν σκοπεύει, ας πούμε, να σας δείξει πώς λειτουργεί ο αγγόριθμος που χρησιμοποιεί, αλλά σκοπεύει να σας δείξει και αν μπείτε στην ιστοσελίδα ή σε αντίσχυση στις ιστοσελίδες προγραμμάτων, θα δείτε πάντα μια γενική περιγραφή αυτών των θεωρημαίων και πώς πιστεύουμε ότι λειτουργούν. Αυτό το κομμάτι απευθύνεται σίγουρα στο ευρύτερο κοινό. Δεν αφορά το ευρύτερο κοινό ή λεπτομέρια, ας πούμε, τρόπους που θα χρησιμοποιήσω εγώ για να υπολογίσω, ας πούμε, κάτι, αλλά η συνολική γνώση, ας πούμε, που έχουμε συσορεύσει για κάποιο φαινόμενο μπορεί να αφορά το κοινό. Αυτό εννοώ διάχυση. Και η διάχυση έχει πολλά επιβέβαια προφανώς. Η διάχυση που αφορά το ευρύτερο κοινό είναι διαφορετική από την διάχυση που αφορά τις εταιρίες στις οποίες μπορεί να απευθύνεται ή τους χρήστες, ξέρω εγώ, αυτής της τεχνολογίας στις οποίες μπορεί να απευθύνεται. Οπότε αυτή η νάμψη είναι πολύ χρήσιμη. Παρακαλώ. Ήλιον Ολφίσο, αναφέρεσαι στο φαινόμενο που έγινε στις τρεις ΝΤΙΟΥ. Δεν θυμάμαι τον Ιωαννιάν, νοέμβριστο, ναι. Το κόκκινο ουρανό στα σύννεφρα, ναι, ναι, ναι, σε αυτό αναφέρομαι. Αυτό ήταν ένα οπτικό φαινόμενο, σημαντικότητα, ένα ατμοσφαιρικό φαινόμενο. Πολύ συχνά παρατηρούμε τον ήλιο να είναι πολύ έτονα κόκκινος, καθώς δει. Μάλιστα υπάρχει και ένα βιβλίο που λέγεται «Μεταξενδένια Πολιτεία» και αναφέρεται στην Αθήνα, λόγω του χαρακτηριστικού χρώματος που παίρνει ο ουρανός κατά τη δύση του ήλιου. Δεν θυμάμαι ποιος το έχει γράψει, είναι κάποιος. Τερζάκης. Πολύ ωραία. Ε, ναι, είναι ωραίο βιβλίο, έτσι δηλαδή. Στο ταξιδέμιο, ας πούμε. Αλλά όταν είδα αυτές οι εικόνες αυτό μου έρθε στο μυαλό. Είναι δηλαδή ένα φαινόμενο που μπορεί τόσο έντονα να μην το έχουμε δει άλλες φορές, αλλά δεν θα μπορούσε εύκολα να είναι το βόρειο σέλλας. Πολύ απλά γιατί εμείς δεν είμαστε στο βοράκι. Ας πούμε. Ας σκεφτούμε κάπως έτσι. Άλλος. Εσείς που έχετε προτεραιότητα. Παρακαλώ. Μια ερώτηση. Τελικά οι εκκλάμψες αυτές φορτίζουν τις ζώνες Van Allen που υπάρχουν γύρω τα πόρτα. Μπορούν να τροφοδοτήσουν τις ζώνες Van Allen μέσω ματίδια. Υπάρχουν ομάδες επιστημονών που ασχολούνται πάρα πολύ με τις ζώνες Van Allen, πόσες είναι, πώς τροφοδοτούνται και πώς επηρεάζουν το περιβάλλον γύρω τους, γιατί αφορά πάρα πολύ την εκτόξηση των δορυφόρων. Τα φυνόμενα αυτά, ναι, επηρεάζουν μέσως και τις ζώνες Van Allen. Τις ζώνες Van Allen δημιουργούνται βασικά μέσω της αλληλεπίδρασης. Ναι, αλλά οι γρήξεις φορτίζουν πάντα μέσω ματίδια. Τροφοδοτούνται, υποθέτω τροφοδοτούνται. Δεν είναι πάντα τόσο απλή η αλληλεπίδραση. Αυτό που έχω στο μυαλό μου, γιατί λόγω της εξειδικευσίας δεν είμαι ειδικός, ας πούμε, σε θέματα διαστημικής φυσικής ποιχής. Για τις ζώνες Van Allen δεν γνωρίζω πολλά πράγματα. Αλλά σίγουρα είναι φαινόμενα που οφείλονται στην αλληλεπίδραση του μαθητικού περιοδιού της γης και του ήλιου. Και τροφοδοτούνται από σωματίδια που έρχονται από τον ηλιακό άνεμο και τελικά μπαίνουν μέσα στην γη η μαγνητόσφαιρα και παγιδεύονται κάπου. Υπάρχει ένα πολύ πλοκοσύστημα ηλεκτρικών ρευμάτων που κινείται γύρω από τη γη, το οποίο μεταβάλλεται όταν έχουμε ηλιακά φαινόμενα. Και γι' αυτό θέλουμε να ξέρουμε με ακρίβεια την κατάσταση της Ιονόσφαιρας και της μαγνητόσφαιρας. Και υπάρχουν και πολλοί επιστημονούς που μελετάνε πάρα πολύ ιδιατικά την ίδια την Ιονόσφαιρα, γιατί μας ενδιαφέρει ως προς τις επικοινωνίες, ποιος προς κάποιους δοηφόρων. Παρακαλώ. Όταν γίνεται, ας πούμε, ένα τέτοιο φαινόμενο, μια έκλαμψη, ας πούμε, στον ήλιο, μας επηρεάζει, ας πούμε, στα 8 λεπτά που λέμε ότι κάνει το φως να τα εξηγήσει. Ήταν πάρα πολύ ωραία ερώτηση και κακώς δεν το έφτυξα. Γιατί θέλω πραγματικά να το πω, γιατί δείχνει ακόμα περισσότερο την ανάγκη να έχουμε σωστές και ακριβείς προγνώσεις. Πόσο γρήγορα πιστεύετε φτάνει να επηρεαστούμε από μια έκλαμψη από τη στιγμή που θα τη δούμε. 8 λεπτά. Πράγματι, δεν είναι 8 λεπτά όμως. Διότι από τη στιγμή που έχουμε δει την έκλαμψη, αυτά τα 8 λεπτά έχουν περάσει. Οπότε, από τη στιγμή που θα παρατηρήσουμε την έκλαμψη, δεν υπάρχει χρόνος. Δεν υπάρχει χρόνος στην αντίθεση. Στην αντίθεση με τις εκρήξεις του πλάσματος που συνοδεύουν συχνά τις εκλάμψεις, οι οποίες φτάνουν μετά από μερικές δεκάδες ώρες ή μερικές ημέρες. Εκεί, τις περισσότερες περιπτώσεις, παρακολουθώντας τον ήλιο τόσο καλά, μπορούμε να προστατευτούμε από το ίδιο το υλικό που στέλνει ο ήλιο στο μας, γιατί αργή να φτάσει. Αλλά από την ίδια την εκκνοβολία, τη στιγμή που το παρατηρούμε, έχουν ήδη αρχίσει οι επιπτώσεις στην Ιωνόσφαιρα και στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Κατευθείαν. Οι αστέρες που είναι σαν τον ήλιο, που είναι λίγο μεγαλύτεροι και λίγο μικρότεροι από τον ήλιο, χαρακτηρίζονται γενικά από αυτό που είδες, την χρωμοσορική δραστηριότητα. Οι πολύ μεγάλοι αστέρες πιστεύουμε ότι δεν έχουν αυτού του είδους τα φαινόμενα, γιατί έχουν λίγο διαφορετική δομή στο εσωτερικό τους. Ο ήλιος μας έχει μια έτσι αρκετά κταταμένη περιοχή που βρίσκεται σαν ένα αναβρασμό. Οπότε αυτό πιστεύουμε ότι μάλλον προκαλεί εν μέρει του μαγετικόπαιδες του ήλιου και το ανακατεύουν κιόλας. Και σε αστέρες που είναι πιο μικροί από τον ήλιο ή παρόμοι με τον ήλιο, πιστεύουμε να μπορεί να είναι και πολύ πιο έτονα. Επίσης πιστεύουμε ότι σε κάποιες αστέρες, ή έχουμε αποδώσει κάποιες παρατηρήσεις, στην εμφάνιση πολύ μεγαλύτερων κυλίδων από αυτές που εμφανίζονται στον ήλιο. Βέβαια, δεν είμαστε γύρω απάντηση αστέρα από το ελεύθερο νορίζουμε. Άλλη, θα πάω σε άλλον, αν δεν σας πειράζει. Παρακαλώ. Στο μοντέλο αυτό για την πρόληψη των εκλάχτων, υπάρχει κάποια έκπληξη δυνατότητα, κάποια δυναμικό πάνω σε πάνω ή μία χάρη. Όταν λέτε δυναμικό, εννοείται ας πούμε, πώς λέμε, το ηλεκτικό δυναμικό, το μαγετικό δυναμικό. Άντε, όταν λέμε ρολογικά, λέμε ποιες είναι. Αχα, ναι. Υπάρχουν κάποιες ανάλογες ή αντίστοιχες ποσότητες. Δηλαδή, μελετάμε, για παράδειγμα, ένα μέγεθος που λέγεται ελικότητα, που είναι το πόσο μπλεγμένο... Ευχαριστώ πολύ. Πόσο ανακατεμένο και μπλεγμένο είναι το μαγνητικό πεδίο. Υπάρχουν τέτοιου είδους ποσότητες αντίστοιχες. Οι μετρολόγοι χρησιμοποιούν την υδροδυναμική και τη ρευστοδυναμική για να φτιάξουν τα μοντέλα τους. Στην ιδιακή φυσική χρησιμοποιούμε τη μάγνητο υδροδυναμική, διότι το πλάσμα, το υλικό, δηλαδή, που αποτελεί τον ήλιο, δεν είναι ένα απλό αέριο, όπως στην περίπτωση της γύνης ατμόσφαιρας, αλλά έχει και μια πολύ έντονη επίδραση με το μαγνητικό πεδίο. Το μαγνητικό πεδίο συμπεριφέρεται σε πολλές περιπτώσεις σαν ρευστό, αλλά περιορίζει για κάποιες από τις ιδιότητες που έχει ήδη σαν ρευστό το πλάσμα και τις μεταμορφώνει. Έτσι, χρησιμοποιούμε μια πιο πολύ πληκτική θεωρία για να προσπαθήσουμε να προβλέψουμε, να εξηγήσουμε, μάλλον, αυτά τα φαινόμενα. Οπότε, χρησιμοποιούμε έννοιες όπως πίεση, μαγνητική πίεση, αντίστοιχα δυναμικά, τέλος πάντων, μόνο που είναι τα κατάλληλα για το δικό μας κλάδο. Και, φυσικά, δεν είμαστε εκεί για να τα μετρήσουμε σε αντίθεση με το περιβάλλον που το μετράμε εκεί που συμβαίνει, εδώ, στη γη. Έχετε κάποια άλλη ερώτηση? Ωραία, πάμε πρώτα πίσω και μετά θαύμαστε. Παρακαλώ, ναι. Τώρα, δεν είμαι ειρικός να σας πω γι' αυτό. Υποθέτω ότι σίγουρα η πιο ασφαλής λύση είναι αυτή, αλλά νομίζω ότι είναι και η πιο δύσκολη. Δεν μπορούμε να πάμε μέχρι τον Άρη που έχει πολύ λόγο, έτσι, φαντάζομαι θα είναι ακόμα πιο δύσκολο να πάμε σε ένα εξωπλανήτη. Αλλά, ναι. Στην πραγματικότητα, για να μη σας πανικοβάλλειο το πάρα πολύ, τα προβλήματα θα αρχίσουν πολύ πριν αρχίσει να σβήνει ο ήλιος. Δηλαδή, με ενδοχομενού σε ένα δις εκατομμύρια χρονιού, σε δύο δις εκατομμύρια χρονιού. Και όχι σε τέσσερα, ας πούμε, που θα εξαφανιστεί ή θα γίνει, ας πούμε, τρεις γίγαντας, έτσι. Αλλά μη σας ανησυχεί αυτό, είναι κάτι πολύ μακρινό και... Παρακαλώ, εσείς πίσω. Μπορείτε να αναμίσσετε, σχετικά με το κεντρικό θέμα, ότι αντίστοιχη για αυτό το πρόβλημα αντιμετώπισε και ο Άρης σε κάποια φάση της ζωής του Άντλαντ, και τελικά διαλέτηκε η εκκλησία του. Ε, ναι. Η περίπτωση του Άρη... Είναι κάποιος πρώτος διαβασμένος, βέβαια, ο σκοπός είναι έτσι να προκαλέσει. Η περίπτωση του Άρη, λοιπόν, ναι, πραγματικά ο κάθε πλανήτης του ηλιακού μαθητήματος έχει μια διαφορετική ιστορία σε ό,τι αφορά το μαγνητικό του πεδίο. Αυτό που τουλάχιστον εγώ πρόλαβα ως φοιτητής, γιατί δεν εστιάζεται το ενδιαφέρον στον Άρη, οπότε, όπως καταλαβαίνετε, δεν γνωρίζω καν τον Άρη νευρομέρειες. Αυτό όμως που μαθαίναμε μέχρι αρκετά πρόσφατα, ας πούμε, στη σχολή, είναι ότι το μαγνητικό πεδίο του Άρη, κάποια στιγμή, εξαφανίστηκε. Αυτό που παρατηρούμε στον Άρη είναι ένα απολυθωμένο, όπως λέμε, μαγνητικό πεδίο, δηλαδή αυτό που έχει απομείνει στα πετρώματα, όπως μαγνητίζεται, για παράδειγμα, ένα κατσαβίλι ή κάτι τέτοιο. Και αυτό έχει ως ένα αποτέλεσμα η ανεπίδραση της αθμόσφαιρας του ήλιου με την αθμόσφαιρα του πλανήτη, να αποβεί μυραιά για την αθμόσφαιρα του πλανήτη, όπως γίνεται πολύ συχνά, όπως γίνεται και στην περίπτωση της Αφροδίτης, που πιστεύουμε ότι και εκεί έχουμε μια αντίστοιχη είδους ανεπίδραση, πιο πολύπλοκη, η οποία προκαλεί την αθμόσφαιρα της Αφροδίτης, την αναγκάζει να είναι πιο πυκνή. Ο κάθε πλανήτης έχει μια πολύ όμορφη και ξεχωριστή σχέση με την αθμόσφαιρα του ήλιου. Οπότε, ναι, στην περίπτωση του Άρη, πιθανότατα, είχαμε ένα τέτοιο περίπτωση, όχι λόγω μιας έκλαμψης, αλλά λόγω της συνεχούς συνείπαρξης της ηλιακής αθμόσφαιρας και του πλανήτη Άρη, γιατί βρισκόμαστε συνεχώς μέσα στον ηλιακό άνεμο, ο οποίος πέρα από τα έκτακτα γεγονότα αποτελείται στην ουσία σε μια συνεχή ροή σωματιδίων, η οποία λούζει όλα τα σώματα του ηλιακού συστήματος. Βέβαια, πλανήτες όπως η Γη, η Οδία, η Ιωδία, ας τέλος πάντων, που έχουν ισχυρά μαγνητικά πεδία, οι αθμόσφαιρες τους δεν έρχονται σε επαφή με αυτά τα σωματίδια, πρέπει να γίνει κάτι πάρα πολύ δραματικό για να επηρεαστούν λίγο παραπάν Ένα, δύο, τρία, το κατεχαιρώνουμε. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Καλή χρόνια σε όλους εύχομαι. Συγγνώμη που σας κασταίρισα και κρατήσαμε παραπάνω, αλλά θέλω να πιστεύω ότι περάσατε ωραία και περάσατε καλά Υπότιτλοι AUTHORWAVE |
