| μάθημα φαρμακευτικής: Εδώ είμαστε λοιπόν. Θα περάσουμε περίπου ένα δύο ώρες με τις ενώσεις των μετάλλων. Οι ενώσεις των μετάλλων έχουν ενδιαφέρον, ειδικά για εμάς που κάνουμε σπουδές πάνω στην φαρμακευτική, επειδή τα μετάλλα παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας, τόσο σημαντικό που πολλές φορές ξεχνάμε να πούμε, πως τα μετάλλα είναι σημαντικά σημαντικά σημαντικά σημαντικά σημαντικά σημαντικά σημαντικά σημαντικά. Για παράδειγμα, στα μαθήματα της βιολογίας που κάνετε και που θα κάνετε και στη συνέχεια. Ή σε μαθήματα βιοχημίας, θα ακούσετε ένα σωρό πράγματα για τα ένζυμα. Το ένζυμο που κάνει αυτό, που κάνει εκείνο, που είμαστε γεμάτοι χιλιάδες ένζυμα. Μερικά από αυτά δεν ξέρουμε τι κάνουν. Ακόμη. Εντάξει. Αλλά πάση περιπτώσει καταλαβαίνουμε ότι είναι χρήσιμα για κάποιες διαδικασίες. Ωραία. Και το ένζυμο που έτσι και αλλιώς και που είναι μακρομόρια και όλα τα σχετικά. Το συνηθισμένο είναι ότι μέσα σε ένα ένζυμο που έχει ένα μωριακό βάρος με μερικές δεκάδες χιλιάδες, υπάρχει και ένα ή δύο μέταλα. Εκείνα τα ένα ή δύο μέταλα όμως είναι σημαντικά με την έννοια ότι καθώς πηγαίνουν και συνδέονται με ορισμένες περιοχές του ενζύμου, το αναγκάζουν να πάρουν ορισμένη διάταξη στον χώρο. Για κάποιες φορές, αν σε αυτήν την περιοχή πάει και συνδεθεί ένα μέταλο και αλλάξει κάπως τη διάταξη του μακρομόρια, αυτή η διάταξη μεταφέρεται σε κάποια άλλη περιοχή του ενζύμου που είναι η δραστική χαρακτηριστική ομάδα. Πληράζω εγώ εδώ το μέταλο, αλλάζει η διάταξη του ενζύμου και δουλεύει είτε καλύτερα είτε χειρότερα. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, μέσα στις δεκάδες χιλιάδες του μωριακού βάρους υπάρχει και ένα άτομο σιβίρου, ένα άτομο χαλκού, αναφέρω τα δύο κυρίως στοιχεία που παίρνουν μέρος σε ενσυμικές δράσεις, ο σίδηρος και ο χαλκός και δεύτερο πόντος και άλλα. Κατά συνέπεια είναι χρήσιμο να μπορούμε να καταλάβουμε μερικά βασικά γενικά χαρακτηριστικά των ενώσεων που σχηματίζουν τα μέταλα, τις οποίες εμείς τις ονομάζουμε ενώσεις συναρμογής. Προσέξτε, πολλά πράγματα λοιπόν από την Ελλάδα. Ένα από αυτά που λείπει είναι η λογική και συνέπεια των ανθρώπων της Ελλάδας. Έχουμε λοιπόν τους επιστήμονες. Διεθνώς υπάρχει μια οργάνωση που είναι η Ένωση για την Καθαρή Επιστήμη της Χημείας, η γνωστή UPAG, International Union of Pure and Applied Chemistry. Αυτοί λοιπόν έχουν καθίσει και έχουν ετοιμάσει μια συνεπή ονοματωλογία, ξεκινώντας από τον παππού μας στο Λαβουαζγέ, κρατώντας εκεί να εκεί, έτσι, σαν βασιλική αρχή και προχωρώντας παραπέρα. Στην Ελλάδα κάτι τίποτα δεν υπάρχει. Ειδικά όταν μας έχονται ξένοι όροι, εκείνο που κάνουμε είναι τους μεταφράζουμε ο καθένας όπως θέλει και όπως νομίζει. Το διεθνές όνομα λοιπόν για αυτές εδώ τις ενώσεις είναι coordination compounds, εκεί που έχει γίνει coordination. Το coordination εμείς το μεταφράσαμε όπως θέλαμε. Εμείς εδώ πέρα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης παραδοσιακά από το 60 και μετά τουλάχιστον, το λέμε συναρμογή. Σε άλλα πανεπιστήμια, σε άλλα ιδρύματα ανώτατα, το όνομα σαν σύνταξη, ένταξη, κατά συνέπεια μπορείτε να ακούσετε πράγματα και ενώσεις εντάξεως ή συντάξεως και όλα τα σχετικά. Και βεβαίως έχουμε και τα παράγωγα. Παρακάτω θα πούμε κάτι για τον αριθμό συναρμογής. Αν είστε λοιπόν στα Γιάννα θα ακούσατε για τον αριθμό εντάξεως και αν είστε στην Πάτρα για τον αριθμό συντάξεως ή κάτι τέτοιο. Εντάξει. Σημαίνει το ίδιο πράγμα. Απλώς εμείς δεν αποφασίσαμε πως θα το πούμε. Πότε δεν κάνουμε μια δική μας τοπική κουπακ. Απλώς ο καθένας θεωρεί τον αριθμό του ελεύθερο να ονοματίσει τα πράγματα όπως θέλει και να συνεχίσει από εκεί πέρα επίσης όπως θέλει. Συνεχώς κι εγώ από μικρός συναρμογή έμαθα να το λέω και έτσι θα το λέω. Ποιο είναι όμως έχω στο μυαλό μου πως να συνεχίσω κάποιον και μου λέει ναι έχουμε και κάτι ενώσης εντάξεως εδώ. Καταλαβαίνει ότι πράγμα μιλάει. Εντάξει. Αυτό βέβαια συνέβη από παλιά και τα αρχαία ελληνικά που μαθαίνετε στο σχολείο είναι μερικά αρχαία ελληνικά. Κυρίως κείμενα ανθρώπων από την Αθήνα στην Αντική Διάλεκτο. Εντάξει. Κοροϊδεύανε και πειράζενε πολύ τους Λάκωνες και τους Θηβαίους και όλους τους άλλους γιατί είχαν και εκεί τις διαφορετικές δικές τους διαλέκτους. Όχι ότι δεν καταλαβαίνονταν μεταξύ τους έτσι αλλά σε ένα Αθηναίο του έρχονταν κάπως χαζό να ακούει κάποιον Λάκωνα να μιλάει. Το καταλάβαινε όμως παρ' όλα αυτά. Εντάξει. Πως πειράζουμε κι εμείς τώρα μερικούς ο Ρεσίβιος και τέτοιος και όλα τα σχεδιακά. Σχεδιακά με το Βλαχάκι. Μας μιλά αυτός και λέει η Σιλιέου Κουμπάρι και όλα τα σχεδιακά. Αυτό ακριβώς. Εντάξως, συντάξως, συναρμογής. Εδώ για μας συναρμογής. Το χειρότερο έρχεται παρακάτω. Το έχω σημειωμένο εκεί. Τι είναι λοιπόν αυτές οι ενώσεις συναρμογής. Έχουν κάποιο μέταλλο και κάποιους δότες. Δεύτερο σημείο. Εδώ πέρα έχω γράψει σε παρένθεση τον διεθνείο όρο. Το διεθνές, έτσι, όνομα είναι λίγκαντ. Και προέρχεται, όπως σας είχα πει και την προηγούμε η φορά, από λατινικά. Εγώ λατινικά δεν έκανα στο σχολείο μου, όμως έμαθα και ρώτησα. Λιγκάρ είναι το ρήμα και σημαίνει αυτό που μπορούμε να καταλάβουμε από αντίστοιχες αγγλικές, γαλλικές και δεύτερες λέξεις. Κάνω δεσμό. Συνδέομαι, συναρμόζομαι, κρατιέμαι πάνω σε κάτι, αρπάζομαι από κάτι ή όλα τα σχετικά. Εντάξει. Αυτό λοιπόν μεταφράστηκε όπως θέλει ο καθένας. Μερικοί της αγγλοαμερικανικής σχολής το κρατάνε λίγκαντ. Θα σας πω λοιπόν για τα λίγκαντς. Εντάξει. Λογικό κατανοητό από τη σύνορα που δεν έχεις μια δική σου παλιά λέξη. Ορισμένοι άλλοι αρχίζουν και λένε. Θα το πάμε στη γραμματική. Εφόσον λοιπόν έχουμε ένα μέτωλο που γίνεται πάνω στη συναρμογή, αυτά εδώ είναι οι συναρμοστές. Εντάξει. Είναι κάποιοι άλλοι που λένε, ξέρεις θα πάω, θα πω, τούτο, εκείνο, το άλλο. Ε, λοιπόν, νιώθω κι εγώ την ελευθερία να το πω, οι δότες. Γιατί στην ουσία αυτό που κάνουν είναι δίνουν ζευγάρια ηλεκτρονίων στον κρετρικό μέταλλο. Όμως δεν επιμένω σε κανέναν να το λέει έτσι. Καλώς. Νιώθω κι εγώ την ελευθερία να το πω έτσι, με αυτό το πράγμα, με αυτό τον όρο. Λέω λοιπόν, εγώ θα το πω δότες, γιατί εκείνο που κάνουν είναι δίνουν τα ηλεκτρόνια προς το μέταλλο και να σχηματιστεί ο σύρματισμός. Αυτό είναι. Από εκεί μετά ο καθένας ελεύθερος θα το χρησιμοποιήσει όπως θέλει. Θα ακούτε λοιπόν ενδεχομένως ο δότες, ενδεχομένως και λίγκαντ από το δικό μου το στόμα, αδιάφορα σημαίνει το ίδιο πράγμα. Είναι πράγμα που πηγαίνει και κάνει έναν θεσμό με κάποιο μέταλλο. Και αυτό το πράγμα μπορεί να είναι ένα άτομο, ένα μόριο, ένα ιόν, μια ρίζα, ένα οτιδήποτε χημικό είδος. Ακόμα και μια άλλη ένωση συνερμογής. Εντάξει. Ένα μέταλλο πάνω στο οποίο έχει έρθει μια άλλη ένωση συνερμογής. Λοιπόν, οι αντιδράσεις ανάμεσα στα μέταλλα και αυτούς τους δότες μπορούν να περιγραφούν πολύ απλά με ένα τέτοιον τρόπο. Περίπου σαν μια αντίδραση οξέως και βάσης. Σκεφτείτε τι έχουμε εκεί πέρα. Ένα μέταλλο. Γενικά τα μέταλλα στις ενώσεις τους βρίσκονται σε θετικές βαθμίδες οξείδωσης. Έχουν χαμηλές πρώτες ενέργειες ιωνισμού. Άρα το μέταλλο θα βρίσκεται ως συνένας, εν δύο, συν τρία. Κατά συνέπεια τι τάση έχει, αν πρόκειται να εξασφαλιστεί η αρχή της ουδετερότητας, να μετακινηθεί ο χωριό προς τη μεριά του. Είναι λοιπόν καλός δέκτης. Άρα τι είναι αυτά τα λίγκαντ που έρχονται για να κάνουν την αλληλεπίδραση. Είναι κάποια μόρια που στην καλύτερη περίπτωση έχουν αρνητικό φορτίο να πάνε να το δώσουν. Στην χειρότερη περίπτωση είναι ουδέτερα μόρια αλλά έχουν ζευγάρι ηλεκτρονίων. Τουλάχιστον ένα μπορούν να πάνε να δώσουν προς το μέταλλο. Και να κάνουν τη συναρμογή. Αυτό κατέραξε πριν αρχίσει η συναρμογή. Έχω κάποιον που είναι δέκτης ζεύγους ηλεκτρονίων και κάποιον που είναι δότης ζεύγους ηλεκτρονίων. Αν σκεφτούμε λίγο τα βασικά στοιχεία της θεωρίας του Λιούις. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δεχτεί ζεύγους ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Τι είναι βάση κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το λίγκαντ. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δεχτεί ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δεχτεί ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Τι είναι οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Βάση κατά Λιούις και οξύ κατά Λιούις. Κάτι που έχει δυνατότητα να δώσει ζευγάρι ηλεκτρονίων. Το μέταλλο. Τώρα, σε αυτό το σημείο, κάτι πρόσθετο. Επειδή υπάρχει η ανθρώπινη προδιάθεση να συσχετίζει πράγματα. Συσχετίζουμε όλα αυτά τα πράγματα με τη Γη. Η Γη ας πούμε είναι αυτή και αυτός εδώ είναι ο ησημερινός της. Και το κέντρο της Γης είναι εδώ. Και αυτός εδώ είναι ο άξονάς της. Πώς μπορώ να περιγράψω εγώ ένα οκτάεδρο? Μπορώ το περιγράψω. Το μέταλλο στο κέντρο. Δύο πράγματα να έρχονται πάνω και κάτω πάνω στον άξονα. Και άλλα τέσσερα, εδώ, πάνω σε αυτό το ησημερινό. Διακρίνω λοιπόν τα έξι γίγκανθ, ας τα σημειώσω εδώ, που έρχονται προς το μεταλλόμο σε δύο κατηγορίες. Αυτά τα δύο που είναι πάνω στον άξονα της Γης, της σφαίρας στην οποία θα περιγράφω αυτό το πράγμα, τα λέω αξονικά. Τα άλλα τέσσερα που είναι πάνω στον ησημερινό τα λέω ησημερινά. Συνεπώς αν ακούσετε κάπου έχω ένα ησημερινό καρβονίλιο και ένα αξονικό καρβονίλιο, σημαίνει ότι έχει εδώ πέρα ένα ησημερινό καρβονίλιο και εδώ ένα αξονικό καρβονίλιο. Εντάξει. Αν έχει μια ένωση με πολλά καρβονίλια και λέει ένα αξονικό, είναι αυτό. Ένα ησημερινό, είναι αυτό. Εντάξει. Αν ήταν και τα έξι καρβονίλια, τα τέσσερα θα ήταν ησημερινά και τα δύο αξονικά. Καλώς. Υπάρχουν λοιπόν και αυτές οι εκφράσεις, καλό είναι να τις έχετε υπόψη σας. Γιατί, για αυτό να πει πώς το λόγο. Γιατί μπορώ να περιγράψω τα πράγματα έτσι. Μου αρέσει να τα περιγράφω έτσι. Και για να είμαι και τυπικά σωστός, σας δείξω έτσι στη στεροχημικά πώς είναι αυτό το πράγμα. Αυτά έρχονται προς τα μπρος, αυτά πηγαίνουν προς τα πίσω. Και αυτά εδώ πέρα είναι στο επίπεδο του καρδιού έτσι. Έχω λοιπόν δύο λίγκαντ που έρχονται προς την κατεύθυνσή μου, δύο λίγκαντ που πηγαίνουν προς τα πίσω. Αυτά είναι στο τετράγωνο το επίπεδο, αυτά είναι πάνω στον ησημερινό της Γης, αυτά είναι τα ησημερινά. Και αυτά εδώ πέρα είναι τα αξονικά. Αυτό και το απάνω. Εντάξει. Ε, αντίστοιχα τώρα, στην τριγωνική διπυραμίδα που έχει αριθμό συρραμμογής 5, τι έχει γίνει. Είναι σαν να έχει φύγει ένα από αυτά εδώ τα 4. Α λοιπόν έχει φύγει ένα από αυτά εδώ τα 4. Στην τριγωνική διπυραμίδα μπορώ να δείξω αυτό, τώρα αυτό είναι περίπου τρίγωνο. Εντάξει. Να λοιπόν η βάση της πυραμίδας, να είναι μια κορυφή, να είναι και η άλλη. Τριγωνική, όχι πυραμίδα, δίπυραμίδα και πάνω και κάτω κορυφή. Στην τριγωνική διπυραμίδα λοιπόν, τρία ησημερινά και δύο αξονικά. Εντάξει. Είναι μια ορολογία που είναι χρήσιμα, αλλά την έχουμε υπόψη μας. Όχι ότι για μας σήμερα εδώ έχει ιδιαίτερη σημασία, αλλά θα έχει σημασία αργότερα. Και όταν ακούσετε το ησημερινά και αξονικά, καλό είναι να έχετε υπόψη σας, τι ακριβώς σημαίνει. Εντάξει. Λοιπόν, αν στο υποτιθέμενο οκτάεδρο που πάω να σχηματίσω, το ένα λίγκαντ είναι αρκετά ογκώδες, σπρώχνει τα άλλα, είναι αυτό που λέμε ιστερικές επιδράσεις. Το ιστερικές είναι αντιδάνιο. Όταν άρχισαν να μελετώνται οι αλκοόλες, ομολογησηρά των αλκοολών, απομονώθηκαν διάφορες ενώσεις που είχαν τις χαρακτηριστικές ιδιότητες των αλκοολών. Οι αλκοόλες που ξέρετε εσείς, μεθανόλη, γιαθανόλη, προπανόλη, βουτανόλη, πεντανόλη και πάει λέγοντας. Πηγαίνουμε από πιο πτυτικά σε λιγότερο πτυκά υγρά και κάποια στιγμή μπαίνουμε σε ενώσεις που είναι στερεές. Αυτό το πράγμα είναι στερεό, κάνει σχημική ανάλυση, έχει οξυγόνο, κάνει σχημικές αντιδράσεις, μοιάζει με αλκοόλι. Τι είναι αυτό? Αλκοόλι. Μα οι αλκόλες έχω την εντύπωση ότι είναι υγρά. Ναι, οι δυο-τρεις που ξέρεις και χρησιμοποιείς. Δεν είναι αλκόλι αυτό. Ε, ναι, κάπως όμως πρέπει να το χαρακτηρίσω. Πώς θα το χαρακτηρίσω? Πρέπει να κρατήσω το όλι για να φαίνεται ότι είναι αλκόλι και πρέπει να δείξω ότι αυτό είναι ένα πράγμα τώρα περίεργο. Τι περίεργο έχει ότι είναι στερεό. Στερόλοι. Εντάξει. Στερόλες. Εσείς, ενδοχομένους, έχετε ακούσει για τα στεροειδή. Τα στεροειδή είναι κάποιες ενώσεις που έχουν σκελετό σαν και αυτό που είχαν πρώτα στερόλες. Τι είναι αυτό λοιπόν? Στερό. Στερεό από το στερεό. Το ελληνικό. Εντάξει. Συνεπώς, τι φαιρόμον έχει ένα τέτοιο πράγμα αν αντίγειά με η θήλειο πάω και κολλήσω κάτι τέτοιο σε μια ένωση. Έχει ένα steric effect. Στερικό αποτέλεσμα που προκύπτει από το αντίσχυτο σκελετό των στερολών. Εντάξει. Το στερικό αποτέλεσμα είναι το αποτέλεσμα του όγκου ενός πράγματος. Εντάξει. Συνεπώς, το να σχηματίσω κάποια ένωση συναμωγής δεν παίζει μόνο ρόλο του ηλεκτρονικού αποτέλεσμα. Αυτό είναι σύνδυο. Αυτό είναι μειον ένα. Αυτό είναι δέκτης. Αυτό είναι δότης. Αλλά παίζει ρόλο και ο όγκος. Εντάξει. Εδώ, λοιπόν, ο όγκος παίζει αυτόν τον ρόλο. Κάποιες φορές που πάω για να κάνω το οκτάετρο και θα γινόταν αυτορμήτως, δεν γίνεται και καταλήγωστον έχω τριγωνική πυραμίδα. Θα μου πείτε γιατί μας νοιάζει αυτό. Γιατί σε ένα σωρό καταλυτικές δράσεις, αυτό ακριβώς είναι που συμβαίνει. Φανταστείτε ότι θα πει κατάληση. Κατάληση θα πει κάνω κάποια διαδικασία έμμεσα που δεν μπορούσε να γίνει άμεσα. Λοιπόν, αν έχω μια τριγωνική πυραμίδα, η οποία πολύ εύκολα θα γινόταν οκτάετρο, αν ήθελε. Τι σημαίνει αυτό για μένα. Ότι μπορείς σε αυτή την τριγωνική πυραμίδα να πάω και να κολλήσω κάτι και να την κάνω οκτάετρο. Έτσι. Πώς θα μπορούσα να κολλήσω κάτι. Αν μπορέσω να διώξω κάτι από εκεί, ειδικά αυτό το ογκώδες πράγμα, φεύγοντας από αυτό δεν θα αφήσει μία, αλλά δύο θέσεις και ένας. Έτσι. Σε πως φεύγει ένας, μπαίνουν δύο. Τι είναι αυτό. Αυτό είναι μία δράση περίεργη, όπου και κάτι άλλο έχει πει ότι το να φύγει κάτι και να μπει κάτι άλλο, εντάξει, είναι μια απλή αντικατάσταση. Φύγε εσύ, έλα εσύ. Φύγε εσύ, ελάτε δύο εσείς. Εντάξει. Τέτοιου τους δράσεις, ειδικά αν αυτά τα δύο πράγματα που θέλουν κάνουν κάποια ηλεπίδραση και μπορέσω συνέχεια να διώξω αυτά και να ξαναβάλω εκείνο το ογκώδες πράγμα μέσα, είναι τι. Αυτό που σας περιγράψα είναι ένας καταλυτικός κύκλος. Τριγωνική πυραμίδα, μπαίνει κάτι, βγαίνει κάτι, γίνεται κάτι εδώ πέρα, ξαναμπαίνει αυτό το ογκώδες, ξαναφύγει αυτό το εδώ. Σε πως ήσθαν δύο πράγματα ηλεπιδράσαν, δώσαν κάτι σαν προϊόν και φύγανε. Έκανα την καταλυσίμο και ξαναέχω πάλι το αρχικό πράγμα. Τριγωνική πυραμίδα. Ξαναφύγει αυτό το πράγμα, έρχονται τα δύο, κάνουν την ηλεπίδραση, φεύγουν. Ξαναμπαίνει αυτό. Καταλυτικός κύκλος. Σε ένα σωρό, λοιπόν, καταλυτικούς κύκλους παίζουμε ανάμεσα σε αυτές τις δύο κυματρίες και σε ένα σωρό άλλους καταλυτικούς κύκλους παίζουμε ανάμεσα σε αυτές τις δύο κυματρίες. Κάτι που πάει να κάνει αριθμό συναμωγής στα 4 και λόγω του όγκου δεν μπορεί, καταλήγει να κάνει αριθμό συναμωγής 3. Επίπεδο τριγωνικό. Εδώ τώρα υπάρχει το εξής. Αγγίλι τετράεδρο και τετράγωνο. Στον αριθμό συναμωγής 4 υπάρχουν δύο γεωμετρίες οι οποίες αντιστοιχούν. Μία είναι η επίπεδη τετραγωνική και μία η τετραγωνική. Σημειώστε το εδώ. Στο 80-90% των περιπτώσεων η γεωμετρία που καταλήγωνα έχω στις ενώσεις συναμωγής, αν έχω αριθμό συναμωγής 4, είναι τετρατρική. Υπάρχουν όμως κάποιες περιπτώσεις χαρακτηριστικές και συγκεκριμένες όπου η γεωμετρία είναι τετραγωνική. Αυτές οι περιπτώσεις θα κάνω τώρα προθύστον, θα τις γράψω εδώ πέρα, αλλά εσείς θα κάνετε ότι δεν το είδατε και θα το συζητήσουμε αργότερα. Εδώ λοιπόν τετράγωνο θα σημειώσω δίπλα δε 7, δε 8. Είναι μυστικό όμως. Δεν το λέμε ακόμα, θα το δούμε αργότερα ενδεχομένως. Αλλά εγώ σας το λέω, έχετε το υπόψη σας, μέταλλα που η ηλεκτρονική τους διαμόρφους είναι δε 7, δε 8 και έχουν αριθμό συναμωγής 4, προτιμούν να κάνουν επίπεδες τετραγωνικές διατάξεις παρά τετρατρικές. Αυτά συγκεκριμένα. Γιατί, γιατί έτσι. Θα το δούμε στη συνέχεια, αν έχει κάποια λογική. Καλώς. Αυτά λοιπόν στον αφορά τους αριθμούς συναμωγής. Είπαμε από 2 μέχρι 10, 12. Όταν μιλάμε για τα στοιχεία της πρώτης σειράς των μεταβατικών κυβερνόμαστε κάπου εδώ. Κυρίως κυριότατα 6 δευτερευόντως 4. 5 και 3 συνήθως αν δεν μπορώ λόγω όγκου να έχω 6 ή 4. Ο 2 είναι σπανιότερος, αλλά χρήσιμος με την έννοια ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν διάμεσο στάδιο για να πάω παραπέρα και να κάνω άλλα πράγματα. Εντάξει. Λοιπόν, έτσι κάπως έχουν τα πράγματα. Αυτά σύμφωνα με τον αριθμό συναμωγής. Ελπίζω να θυμάστε από αυτά τα λίγα που είχαμε πει την προηγούμενη φορά πώς μπορούμε να καταλάβουμε τι γίνεται εδώ πέρα σε αυτές τις περιπτώσεις. Όταν έχω τετράεδρο και οκτάεδρο αντίστοιχα πώς προκύπτει η διαφοροποίηση των δε τροχιακών και πώς καταλαβαίνονται τα ηλεκτρονιακή. Θα το ξαναδούμε και στη συνέχεια. Εντάξει. Λοιπόν, έχει έννοια ότι για όλα τα οκτάεδρα το σχήμα διαφοροποίησης των τροχιακών είναι ίδιο αν εξαρτήτως αν έχω μέταλλο της πρώτης, της δεύτερης, της τρίτης σειράς των μεταβατικών στοιχείων και αν έχω λίγα μεγάλο, μικρό, ίσιο ανάποδο, πράσινο ή κόκκινο. Εντάξει. Η διαφοροποίηση είναι αυτή. Τρία τροχιακά κάτω, δύο πάνω. Το ακριβώς αντίστοιχο στο δετράεδρο. Στο δετράγωνο θα δούμε σε λίγο. Κατάταξη ανάλογο με τους δότες. Τώρα οι δότες μπορούν να καταταγούν με διάφορους τρόπους. Ένα είναι ανάλογο με τον όγκο. Άλλο πράγμα είναι να έχω ένα με θύλιο και άλλο να έχω ένα τερατήλιο. Εντάξει. Άλλο είναι να έχω ένα γραμμικό κοιάνιο και άλλο να έχω ένα τετρατηρικό φωσιολογικό ιόν που έχετε από πίσω. Εντάξει. Γι' αυτό λοιπόν στους δότες θα περιοριστούμε εδώ σε αυτό το σημείο μόνο στο πόσα ηλεκτρόνια μπορούν να δώσουν. Υπάρχουν λοιπόν κάποιοι δότες, παρένθεση, γίγαντ, έτσι, που μπορούν να δώσουν ένα ηλεκτρόνιο. Σκέφτεστε κανένα δίκιο πράγμα που μπορεί να δώσει ένα ηλεκτρόνιο για να κάνει δεσμό με ένα μέταλλο. Θα πρέπει να έχει ένα τροχιακό με ένα ηλεκτρόνιο. Γιατί αν έχει ένα τροχιακό με κανένα ηλεκτρόνιο δεν κάνει σύγμαδισμό. Αν έχει ένα με δύο ηλεκτρόνια κάνει δύο. Ένα ηλεκτρόνιο θέλουμε. Με ένα ηλεκτρόνιο είναι κυρίως, κυριότατα, τα άτομα των αλογώνων. Τα άτομα, προσέξτε, όχι τα γιόντα, το άτομο του χλωρίου. Έχω άτομο χλωρίου που πάει εκεί και κάνει σαραμουδί. Έτσι, εφτά ηλεκτρόνια. Ένα, δύο, τρία ζευγάρια και ένα. Οκτάδρα προσπαθεί να κλείσει. Εντάξει, ψάχνει λοιπόν να δώσει ένα ηλεκτρόνιο, να πάρει ένα ηλεκτρόνιο. Συνεπώς το αλογό να είναι εδώ. Ποιο άλλο χαρακτηριστικό έχει ένα ηλεκτρόνιο να πάει να δώσει? Όχι ένα πράγμα, μια ομοάδα από πράγματα που θα τη συμβολήσω εδώ με ένα γράμμα. Οι ρίζες των αλκυλίων. Εντάξει. Το μεθύλιο. Για σκεφτείτε το μεθύλιο. Άνθρακας, υδρογόνο τρία. Τέσσερα ηλεκτρόνια έχει ο άνθρακας. Παίρνει και τρία από τους δεσμούς με τα υδρογόνα. Εφτά. Ένα τροχιακό με ένα ηλεκτρόνιο έχει να πάει να δώσει να κάνει οτιδήποτε θέλει. Όχι μόνο το μεθύλιο και το αλκύλιο και το προπύλιο και το κερατήλιο και οτιδήποτε. Αλκύλιο, αυτός είναι ο γενικός συμβολισμός τους, θα δώσει ένα ηλεκτρόνιο. Και βεβαίως η ουδέτερη ομάδα του υδροξυλίου και του σουλφιδριλίου. Επαναλαμβάνω το γνωρισμό σουλφιδριλίου από το σουλφουρ. Σουλφουρ το όνομα του θείου, διεθνός. Ή αντίστοιχα υδροξύλιο σουλφιδριλίου, η ομάδα της αλκόλης, της θειόλυς. Εντάξει. Αντίστοιχα τώρα δύο ηλεκτρονίων, δώτες δύο ηλεκτρονίων, ποια πράγματα θα μπορούσε να είναι. Για έρξτε μια ματιά. Τα Ιόντα του να λογώνονται θα μπορούσε να είναι. Το χιπλίν, όταν πάει το χλωριοπλίν, το ανιών να κάνει συνεργασία, τι θα κάνει. Το χλωριοπλίν έχει τέσσερα ζευγάρια ηλεκτρόνια γύρω του. Θα δώσει ένα ζευγάρι. Μπορεί να δώσει μισό. Επίσης, τι άλλο. Το ανιών του υδροξυλίου, το ανιών του σουλφιδριλίου και αντίστοιχα μεταλογώνα και όρατα ψευδαλογώνα. Το έχουμε ξαναπεί αυτό το πράγμα. Κάποια φορά είχα αναφερθεί στα ψευδαλογώνα, από τι θυμάμαι. Ψευτόαλογώνα. Ποια πράγματα λέτε είναι ψευδαλογώνα. Ένα το βλέπετε εδώ ζωγραφισμένο μπροστά σας. Ενώσεις που συμπεριφέρονται σαν αλογώνα, αλλά δεν είναι. Τι χαρακτησίκο έχει το κιάνιο. Είναι μικρό. Είναι φορέας ενός ανητικού φορτίου. Ο κιανιούχος άργυρος, όπως και ο χλωριούχος και ο βρωμιούχος και ο ιουδιούχος είναι δυζάλητος. Αυτό είναι ιδιάλητο, επειδή είναι ανιών και προφανώς θα έχω και κάποιο κατιό να παίξω, άρα έχει μετατραπεί σε άλλας. Το κιανιούχο ιόν. Κάτι άλλο που το έχετε δει επίσης ζωγραφισμένο, όχι τώρα αλλά παλιότερα. Το θείο κιανιούχο. Το κιανικό, οξυγόνο άθρακας άζωτο. Το αζίδιο, άζωτο τρίαφκιν. Όλα αυτά λοιπόν τα πράγματα είναι ανιώντα μικρά σχετικά σε όγκο, τα οποία συμπεριφέρονται σαν τα λογώνα. Ονομάζονται λοιπόν ψευδαλωγώνα. Και αυτά δεν πίπτουν εδώ πέρα, εντάξει. Συνεπώς... Αυτά εδώ, όλα είναι δότες δύο ηλεκτρονίων. Όταν αργότερα κάνετε κάποια πράγματα σχετικά με οργανομεταλικές ενώσεις, δεν είναι το παρόντως να μπλέξουμε εμείς εδώ, θα δείτε ότι μπορεί να έχετε από διάφορα αρήλια, όπως λέγονται, φανταστείτε έναν μεζολικό δακτήλιο, από πού και πού μπορούσε να συρμοστεί. Είτε από τη θέση ενός συντρογώνου να πάει από εκεί και να δώσει εκείνο το ένα ηλεκτρόνιο, ή από το π. συστημά του. Πόσες ηλεκτρόνια μπορεί να δώσει από το π. συστημά του το μπενζόλιο. 6. Τα αρήλια, λοιπόν, μπορεί να έχουν μεγάλους αριθμούς από ηλεκτρόνια που μπορούν να πώσουν, ανάλογο από ποιά το συρραμμόζονται. Αλλά δεν είναι το παρόντως να μπλέξουμε σε κάτι τέτοιο. Όταν κάνετε οργανομεταλική χημεία, θα πείτε πιο συγκεκριμένα πράγματα εκεί. Και βεβαίως έχουμε τους πολυδότες. Εδώ πέρα αναφέρω μικρά πραγματάκια. Κάνετε ένα μεγάλο μόριο που έχει τρία ιδροξύλια, μετά μπορούσε να πιάσει από καθένα από τα τρία ιδροξύλια και να κάνει τρεις δεσμούς με το μέταλλο για το οποίο μιλάω. Για φανταστείτε μια ένωση που να έχει μία αμύνη ομάδα εδώ, ένα ιδροξύλιο εκεί και ένα κυάνιο κάπου παραπέρα, μετά μπορούσε να πιάσει και από εδώ και από εκεί και από εκεί. Βεβαίως υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ένα μέταλλο, καταπροτίμηστα, κάνει αλληλεπίδραση με ενός είδους ομάδα και όχι με άλλη. Ή ανάλογα με τις συνθήκες κάποια από τις ομάδες είναι αδρανοποιημένη. Έχω την αμύνη ομάδα και το ιδροξύλιο, αλλά το ΠΧ είναι τέτοιο, ούτως ώστε το ιδροξύλιο έχει ήδη πρωτονοιωθεί. Άρα δεν μπορεί να παίξει και να κάνει... άρα θα παίξει αμύνη ομάδα. Υπάρχουν περιπτώσεις που αν μια ομάδα έχει πρωτονοιωθεί, θα δουλέψει μόνο το ιδροξύλιο. Αλλά εγώ σας μιλάω γενικά, έχω μια μεγάλη ένωση, ένα μεγάλο ομόριο που έχει μία μην ομάδα εδώ και ένα ιδροξύλιο εκεί. Στην απόσταση θα μπορούσε και από εδώ και από εκεί να σαρμοστεί. Και η πιο εντυπωσιακή από αυτές τις περιπτώσεις είναι η περίπτωση στην οποία σχηματίζεται χηλικός βεσμός. Έχουμε λοιπόν χηλικοί δότες. Αυτοί που σχηματίζουν χηλί, όχι τη χώρα τη χηλί, δεν είναι μακρουλί οι δότες, γράφεται με ηττα. Χηλί με ηττα λοιπόν ήταν στα αρχαία ελληνικά ιοπλί. Αυτά τα ζώα λοιπόν που είχαν οπλί, εμείς το λέμε τώρα έτσι, επειδή τα χρησιμοποιούσαν οι ιοπλίτες και λοιπά και λοιπά και όλα τα σχητικά. Χηλί. Σας κάνω το σχήμα. Η δική ένωση λοιπόν μπορεί να σχηματίσει αυτό εδώ το μόριο. Εθιλένο, επειδή έχει αυτό το σκελετό έτσι, θυμίζω, κάθε κορυφήση σημαίνει ένας άνθρακας με τόσο ιδρογόνο όσα χρειάζεται. Εδώ έχει κάνει δύο δεσμούς, εδώ σημαίνει λοιπόν άνθρακας ιδρογόνο δύο και εδώ άνθρακας ιδρογόνο δύο. Εθιλένο διαμείνει. Να λοιπόν το ένα ζευγάρι ηλεκτρονιών αυτό το αζώτο, να και το άλλο ζευγάρι ηλεκτρονιών αυτό το αζώτο, πώς πρόκειψε, πέντε ηλεκτρονοιχτοάζοδο στην εσωτερική τροχιά. Στην πέμπτη ομάδα είναι δύο δεσμούς, τρεις δεσμούς έχει κάνει, έχει δώσει τα τρία, μένουν άλλα δύο. Μπορεί λοιπόν η εθιλένο να διαμείνει να πιάσει και να δώσει αυτό και αυτό δύο ζευγάρια σε ένα μέταλλο. Τότε σχηματίζεται δέστε, αυτή η χηλή, εντάξει, είναι σαν να λέμε ένας ετεροκυκλικός δακτήλιος που έχει μέσα και ένα μέταλλο. Καλώς. Αυτό λοιπόν είναι η χηλική ένωση. Τι καλό έχουν οι χηλικές ενώσεις. Είναι ιδιαίτερα σταθερές. Γιατί είναι ιδιαίτερα σταθερές. Γιατί, πώς μπορώ εγώ να μετατρίσω τη σταθερότητα μιας ένωσης. Να πάνω να ρίξω κάτι μέσα και να την καταστρέψω. Εντάξει. Για φανταστείτε λοιπόν εσείς μια οκταεδρική ένωση αυτού του μετάλλου. Τι θα σημαίνει αυτό. Θα πρέπει το μέταλλο να έχει κάνει αριθμό στραμμόγηση 6. Κάθε όμως τέτοιο μόριο, εθιλενοδιαμίνι για παράδειγμα, κάνει δύο δεσμούς. Άρα η στοιχειομετρία αυτού του συμπλόκου που θέλω εγώ να είναι οκταεδρο, τι θα ήταν. Μέταλλο με τρεις εθιλενοδιαμίνες. Έτσι δεν είναι. Συμφωνώ με αυτό ή όχι. Αν θέλω να κάνω μια ένωση τέτοια με αριθμό στραμμόγηση 6, πρέπει να έχω τρεις εθιλενοδιαμίνες. Εντάξει. Να τη ζωγραφίσω κάπως μια που θα είναι οκταεδρική. Ας προσπαθήσω να τη ζωγραφίσω. Ο τρόπος είναι απλός. Μια κατακόρυφη γραμμή, μια οριζόντια γραμμή και μια κάπως πλαγιαστήδο γραμμή, έτσι του σάξον 6y και z. Το μέταλλο μου είναι εδώ, στη μέση. Εθιλενοδιαμίνη. Άρα, δύο άζωτα. Έτσι. Λοιπόν, πάνω και κάτω, μπρος και πίσω, δεξιά και αριστερά. Σημειώνω εγώ τα έξι άζωτα. Και τώρα πρέπει να σκεβατήσω το σκελετό της εθιλενοδιαμίνης. Δύο άνθρακες ανάλαβα σε δύο άζωτα, έτσι δεν είναι. Κάτι, λοιπόν. Έχω παραλείψει τα ητρογόρα, αλλά φαντάζομαι έτσι μπορείτε να τα συμπληρώσετε και να το δείτε. Είναι αυτό, λοιπόν, ένα ωραίο οκταεδρό, έτσι, έτσι πως το έχω ζωγραφίσει. Αυτά τα δύο και αυτά τα δύο είναι στο επίπεδο του χαρτιού, το κάνω έτσι κάπως για να το δείτε καλά. Αυτό έρχεται προς τα πρόσεχη και πρέπει να πάει προς τα πίσω. Ένας τρόπος να το περιγράψω. Αυτό, λοιπόν, είναι το εθιλεκό σύμπλοκο. Αυτό το μετάλλου με τρεις εθιλενοδιαμίνες, έξι σύγμαδισμούς με έξι άζωτα έχει κάνει. Μπορείτε να φανταστείτε ένα άλλο αντίστοιχο, όχι τόσο περίπλοκο, μόριο. Βέβαια. Αυτό το μετάλλου με έξι μόρια μονίας. Αυτό το μέταλλο, λοιπόν, με έξι μόρια αμμονίας. Νάτα εδώ. Για πείτε μου τώρα εσείς σε τι φαντάζεστε διαφέρουν αυτά τα δύο σύμπλοκα που έχω ζωγραφίσει εδώ πέρα. Στο κεντρικό μέταλλο, όχι. Στον αριθμό της αρμογής, όχι. Στο είδος των σύγμαδισμών, μέταλλο με άζωτο, μέταλλο με άζωτο και μάλιστα άζωτο, ας το γράψω εδώ πέρα για να φαίνεται, αμυνοομάδας. Πόσο τρελή διαφορά να έχει αυτή η αμυνοομάδα από την αμμονία. Ζευγάρι ηλεκτρονίων αζώτου από εδώ και μάλιστα που έχει εσπετρία βελτιδισμό. Και ζευγάρι ηλεκτρονίων αζώτου που έχει εσπετρία βελτιδισμό. Λοιπόν, το ίδιο μέταλλο, ο ίδιος δεσμός, μέταλλο άζωτο και μάλιστα με ίδιο τύπο άζωτο, εσπετρία. Μόνο που εδώ έχω έξι αμμονίες που είναι μόνο δότης και εδώ έχω τρεις θυλωδιαμήνες που είναι διδότης η καθεμία. Λοιπόν, όπως σας λέω, παίρνω και ρίχνω περίσια από υδροχλώριο. Διαλείω αυτά τα δύο, έτσι, και ρίχνω περίσια από υδροχλώριο. Δεν θέλετε να το κάνουμε έτσι με οξύ. Από υδροχλώριο έχω κάλιο, μεγάλη περίσια, που σημαίνει ότι έχω τώρα στην περιοχή πάρα πολλά τέτοια υδροχλώριο. Τι προσπαθεί να κάνει το μέταλλο? Να αποκτήσει ηλεκτροδετερότητα. Εντάξει, η αμμονία έχει το ζευγάρι των ελεκτρονιών και η αμείνει επίσης. Θα το δώσει. Θα κάνει τους δεσμούς. Πιο καλά δεν είναι, όμως, το υδροχλώριο για το μέταλλο. Συνεγωμίουν εσύ ο δεύτερος σύστημα ηλεκτροδετερότητα. Μια χαρά, επειδή τυχαίνω. Γενικά, λοιπόν, θα γίνουν αυτές οι αντιδράσεις αντικατάστασης. Πού, λέτε, θα έχει γίνει πιο εύκολη η αντίδραση αντικατάστασης. Στο σύμπλοκο με τις έξι αμμονίες ή στο σύμπλοκο με τις τρεις εθνών διαμήνες. Δηλαδή, ας το πούμε κι αλλιώς, οι αντικαταστάσεις αυτές θα πάνε σε μια θέση ισορροπίας. Στην περίπτωση εκείνη που το σύμπλοκο είναι ασταθέστερο. Ποιο από τα δύο λέτε είναι ασταθέστερο. Το σύμπλοκο με την αμμονία. Γιατί είναι σχετικά εύκολο να διώξω μια αμμονία και να πάω στη θέση σε ένα χλώριο. Σχετικά. Στην άλλη περίπτωση πρέπει να αρχίσει να καταργείται αυτός εδώ πέρα ο δεσμός. Να αρχίσει να στρίβει αυτή η αμμυνομάδα. Να αρχίσει να στρίβει αυτός ο δεσμός, να φύγει η αμμυνομάδα να πάει προς τα πάνω για να έρθει και να μπεί μας εκεί πέρα το χλώριο. Αυτά που τα λέω έτσι με απλά λόγια είναι διαδικασίες που θέλουν χρόνο και δεν γίνονται αυτορμήτως. Εντάξει. Συνεπώς και στη συνέχεια βέβαιος για να γίνει πύλος αντικατάσταση πρέπει να φύγει και το άλλο. Είναι αρκετά πιο δύσκολο να γίνει αυτή η περίπτωση διαδικασία. Φεύγω, στρίβω, κάνω, φτιάχνω, διατάσσουμε και μπαίνει ο άλλος μέσα παρά να σηκωθεί και να φύγει και κατευθείαν ένα μωριομονίας από εκεί. Εντάξει. Πολύ πιο εύκολα λοιπόν πάει στην ολοκλήρωση αυτή η αντιδρασία αντικατάστασης παρά αυτή. Γιατί? Γιατί αυτό είναι ένα σταθεστό από εκείνο. Παρατήρηση λοιπόν. Οι χιλικές ενώσεις συναρμογής είναι ιδιαίτερα σταθερές σε σχέση με τις αντίστοιχες. Έτσι, βλέπετε τι ενώ αντίστοιχοι, ίδιο μέταλλο, ίδια βαθμή δοξίδωσης, ίδιο αριθμός συναρμογής, έτσι. Όχι κοβάλτιο με τρεις εθνόδια μήνες και χρώμιο με έξι νερά. Καλώς. Παρ' όπου και εκεί υπάρχει μια γενική τέτοια σχέση. Αλλά μέταλλο ίδιο, βαθμή δοξίδωσης ίδια, άτομα ίδια. Έτσι δεν θα ήταν το ίδιο εύκολο να συγκρίνω αυτό το σύμπλοκο με έξι νερά εδώ, με έξι χλώρια εδώ, με έξι κυάνια εδώ. Εντάξει. Με έξι αμήνες άμεσα αμεσότατα συγκρίνεται. Καλώς. Και μάλιστα, νομίζω για τις αντίστοιχες αυτές ενώσεις του οικηγείου, οι σταθερές αυτών των ισορροπιών, σε αυτή την περίπτωση είναι δέκα, νομίζω, στην εβδόμη και εδώ είναι δέκα στη δεκάτη εβδόμη. Τόσο τρελή είναι αυτή η διαφορά, εντάξει, για ταχύτητες ισορροπίας στην αντικατάσταση. Δηλαδή, εδώ πέρα θα πάρω 100,000000% του τελικού προϊόνου, εντάξει, εδώ. Εδώ πέρα θα το πάρω 99%, εντάξει, και δεν τις διαφορές μιλάμε, αλλά είναι οι σταθερές αυτών των ισορροπιών τόσο τρομακτικά διαφορετικές μεταξύ τους, εντάξει. Έχετε λοιπόν αυτό υπόψαση, είναι κάτι χρήσιμο και σημαντικό για τη συνεργασία των συνεργασίων. Έχω χιλικό δακτήλιο, έχω μεγάλη σταθερότητα, εντάξει. Αργότερα σε πιο συγκεκριμένα μαθήματα θα μιλήσετε και για τη σχετική σταθερότητα των χιλικών δακτήλιων. Δεν είναι όλοι το ίδιο σταθεροί, εντάξει. Τέλος, υπάρχει και το μακροκυκλικό αποτέλεσμα. Όλα ονοματολογίες έχουμε σήμερα. Έχουμε λοιπόν τους χιλικούς δότες και έχουμε και τους μακροκυκλικούς δόκτες. Μάκρο-κυκλικοί δότες. Τώρα βέβαιος πρέπει να μου επιτρέψετε να προσπαθήσω να ζωγραφίσω εδώ έναν μακροκυκλικό δότη. Ένας μακροκυκλικός δότες για παράδειγμα θα μπορούσε να είναι αυτός. Και για να είμαστε ακριβείς έχει εδώ πέρα κάποιες υποκαταστάσεις, δεν τις θυμάμαι ακριβώς. Νομίζω η μία είναι εφυλωμάδα και η άλλη με εφυλωμάδα. Άρα η εξυμβασία είναι κάτι. Έτσι, άρα. Το έχετε δει πουθενά αυτό το πράγμα εκτός από τον ύπνο σας, ε? Έχετε δει πουθενά αυτό το πράγμα εκτός από τον ύπνο σας, εκτός από ένα άλλο μάθημα που ένας ζωγράφισε κάτι τέτοιο. Και μάλιστα καταλαβαίνετε έτσι ότι εδώ πέρα πρέπει να έχουμε έτσι πλιν και πλιν σε αυτά τα δύο εσποστά. Λοιπόν, άμα έρθω με μια βελονίτσα και σε τρυπήσω λίγο τι θα γίνει. Δεύτερον, θα βάλεις καμιά σταχωμένα αίμα. Εντάξει. Αν πάω αυτό το αίμα και το κοιτάξω θα είναι κόκκινο γενικά. Εντάξει. Μην κοιτάει τώρα που ο όμυλος λύσε ολισμένα πράγματα, έπεσε κάτω λέει και σκασε το μαύρο αίμα και όλα αυτά. Δεν είναι μια πιο ποιητική χρεία και όλα αυτά. Αλλά μπας πέρα τόσο, το κόκκινο αίμα. Γιατί είναι κόκκινο? Γιατί έτσι θέλει. Γιατί θέλει, γιατί έχει κάποιες ενώσεις που έχουν κόκκινο χρώμα. Α, λοιπόν, σε αυτό εδώ, το οποίο λέγεται πορφυρίνι, πάω και προσθέσω έναν δυσθενή σίδηρο και γίνει κάτι τέτοιο. Αυτό το πράγμα τώρα με τον σίδηρο λέγεται έμι. Και γιατί λέγεται έμι? Για λόγο που μπορείς εσύ να καταλάβεις καλύτερα από τους υπόλοιπους, γιατί εσένα τσίμπισα. Από εσένα έφυγε και αυτό το αίμα που ήταν κόκκινο, το σκούρο κόκκινο πορφυρό, πορφυρίνι. Ορισμένες, λοιπόν, χημικές ενώσεις έχουν χαζά ονόματα, όχι και τόσο χαζά. Πορφυρίνι, πολλά από τα σύμπλοκά της, είναι πορφυρά σε χρώμα. Αυτό, λοιπόν, δεν κάνει έναν χηλικό δακτήλιο με το σίδηρο. Βλέπετε τι γίνεται. Η χηλική δακτήλια που μπορείτε να μετρήσετε είναι πόσοι. Ένας, δύο, τρεις, τέσσερις. Αλλά στην ουσία δεν είναι τέσσερις διαφορετικοί. Καλώς? Τέσσερις διαφορετικοί θα ήταν αν εδώ δεν υπήρχε σύνδεσμος ανάμεσα στα δύο πράγματα. Εντάξει, και ήταν ένα πράγμα αυτό και ένα πράγμα αυτό. Κοταλαβαίνουμε? Τώρα είναι ένα μακρομόριο που είναι όμως κυκλικό. Μάκρο-κυκλικό αποτέλεσμα. Πόσο σταθερή φαντάζει στην αυτή ένωση. Αν ήταν σταθερή δεν θα ήμασταν εδώ για να μιλάμε τώρα αυτή τη στιγμή. Ούτε θα μπορούσε έτσι εύκολα να πάρω μια σταγονίτσα από το έμωστο θα έχεις πέσει ξερή μόλις έφυγε. Εντάξει, για θα μπορούσες να το δε καταστήσεις. Είναι πάρα πάρα πολύ σταθερή. Αλλά λοιπόν οι χηλικοί δότες κάνουν χηλικές ενώσεις που είναι σταθερές, οι μακρο-κυκλικοί κάνουν μακρο-κυκλικές ενώσεις που είναι εξαιρετικά σταθερές. Αλληλή μόνο σηκώνονταν και έφυγε από εκεί πέρα ο σίδερος. Εντάξει. Πάρει λοιπόν όντως αντίστοιχη ουσία υπάρχει και στα φυτά. Μόνο που εκείνη εκεί πέρα δεν έχει πιάσει σίδερο, έχει πιάσει μαγνίσιο. Και δεν έχει κόκκινο χρώμα, αλλά έχει πράσινο χρώμα. Μοιάζουν τα φυτά και οι άνθρωποι εν πάση περιπτώσει. Άρα καλώς λες μερικούς συναδελφούς σου, είναι φυτό αυτός, εντάξει. Έχει μια διαφοροποίηση σε αυτό το τακτήλιο και μαγνίσιο αντί για σίδερο μέσα. Και εκείνο είναι χλωροφύλλη αν έχει τα κουστά. Εντάξει. Είναι χλωρή γιατί είναι πράσινη. Χλωροφύλλη γιατί βρίσκεται στα φύλλα. Έτσι. Σπάνια βρίσκουμε ρίζες που είναι πράσινες. Ωραία. Αυτό ήταν κυκλοπαιδικές γνώσεις για να τις έχετε και αργότερα. Ένα πράγμα είναι η Πορφυρίνη και ονομάστηκε έτσι επειδή είχε πορφυρές ενώσεις που σχημάτιζαν. Η έμι, ειδικά ονομάστηκε η έμι γιατί ανακαλύφθηκε από μένα σε στα γωνίτσα του αίματος που ρούφιξε αυτόν του την δό. Στον Δράκουλα, σε διάφορες άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις και στους πρώτους πρώτους, σε εκείνους που πήραν σταγόνες από αίμα ανθρώπων και προσπάθησαν να δουν τι γίνεται. Εντάξει. Οι πρώτοι πρώτοι ερευνητές δώσαν πολλά στην έρευνα. Ο ένας έπινε ότι το αίμα το ρούνω και προσπαθούσε να δουν τι παθαίνει, τι δεν παθαίνει, τι έχει, τι δεν έχει και όλα τα σχετικά. Να λοιπόν και τα μακροπληκικά αποτελέσματα. Και βεβαίως με βιβαιότητα ο παράγοντας που παίζει και αυτός το ρόλο και δεν μπορείς να πεις ότι δεν παίζει, σε σταθερότητα των ενώσεων των μεταλλων, είναι το ίδιο το μέταλο. Έγινε το ίδιο το μέταλο, δεν χρειάζεται εγώ να γράψω και να πω τίποτα, τα ξέρετε οι ίδιες εσείς καλύτερα από εμένα. Και τουλάχιστον θα έπρεπε. Σε τι βαθμό δηλαδή το μέταλο επιδρά πάνω στην ένωση συναρμογής που γίνεται. Πρώτα απ' όλα με το μέγεθός του, στο τι αριθμό συναρμογής θα έχω. Δεύτερον με τα τροχιακά που έχει διαθέσιμα, άρα και με την ελετρονιακή του διαμόρφωση, στο είδος του βελτισμού που θα γίνει. Θα πάει στον αριθμό συναρμογής. Και βεβαίως ανάλογα με τους δότες που έχει, πόσους δότες μπορεί να πάρει. Αν το μέταλο θέλει τρία ελεκτρόνια δεν μπορεί να πάρει τέσσερα τέτοια πράγματα και να κάνει ένωση συναρμογής. Δεν μπορεί να πάρει πέντε τέτοια. Εντάξει, καταλαβαίνετε. Κάτι στο οποίο το μέταλο παίζει σημαντικό ρόλο θα το δούμε τώρα, στη συνέχεια. Το αφήνω λοιπόν εδώ πέρα για να έρθουμε και να μιλήσουμε λίγο για τις θεωρίες του δεσμού στα μέταλα. Οι ενώσεις λοιπόν των μετάλλων είναι ενώσεις. Θα πρέπει κάπως να περιγράψουμε τους δεσμούς σε αυτές τις ενώσεις. Όταν ξεκινάς να περιγράψεις τους δεσμούς σε κάποιες ενώσεις αρχίζεις πρώτα με ποιοτικά χαρακτηριστικά και μετά πηγαίνεις σε πιο ποσοτικά χαρακτηριστικά. Λοιπόν την προηγούμενη φορά είχαμε πει κάποια γενικά πράγματα. Είχαμε μιλήσει για την αρχική προσέγγιση που ήταν μια αρχική ποιοτική προσέγγιση. Τι έχω εδώ πέρα. Έχω ένα σθένος πρωτογενές και έχω και ένα δευτερογενές. Έτσι, ένα πρωτεύον και ένα δευτερεύον. Το πρωτεύον σθένος αυτό μπορώ να καταλάβω. Κοβάλτιο συνδύω. Τι κάνω για να καλύψω αυτό το πρωτεύον σθένος. Θέλω δυοχλώρια. Κοβάλτιο δυοχλώρια. Μα αφού η ενώση είναι ο Κοβάλτιο εξενάρα δυοχλώρια. Α, λέει ο Βέρνερ. Ξέρετε υπάρχει το δευτερεύον σθένος και αυτό είναι έξι. Το δευτερεύον σθένος όμως δεν θέλει φορτίο, θέλει διάφορα πράγματα. Δότες. Αλογόνα, νερό, αμμονία, αμμύνες, εντάξει, εθαίρες, αλκοόλις, τέτοια. Ωραία. Αυτό είναι μια ποιοτική θεωρία. Γιατί δεν υπάρχει πρωτεύον και δευτερεύον σθένος. Αυτό που έλεγε ο Βέρνερ, δεν είναι δευτερεύον σθένος. Πώς το λέμε εμείς τώρα. Αληθμός ερμογής. Το δευτερεύον σθένος του κοβαλτίου σε εκείνες τις ενώσεις που ξέρω εγώ είναι έξι. Είναι πέντε. Τώρα το λέμε εμείς αριθμός ερμογής. Είναι ο αριθμός των σίγμα δεσμών που θα δημιουργήσει αυτό το μέτρο με ό,τι πράγμα έχει γύρω του. Έξι νερά, έξι αμμονίες. Για μένα είναι το ίδιο. Έξι ο αριθμός ερμογής. Λοιπόν, αυτή ήταν μια ποιοτική θεωρία. Θυμάμαι ότι είπαμε κάποια γενικά λόγια για τη θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Χωρίς να τονίσω τι είναι η θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Παρένθεση. Γιατί λέγεται θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Γιατί αυτός που δεν ανέπτυξε δεν ξεκίνησε να μιλήσει για τα μέτα, αλλά ξεκίνησε να μιλήσει για τους κρυστάλους. Τι έχω λες στον χλωριούχο νάτριο. Μια διαδοχή γιόντων, νάτριο και χλωριού. Νάτριο, χλώριο, νάτριο, χλώριο, νάτριο, χλώριο. Νάτριο, χλώριο, νάτριο, χλώριο, νάτριο, χλώριο. Και προς τα πάνω. Λέει ωραία. Έρχομαι εγώ και κάτω στη θέση ενός νάτριου. Είμαι νάτριος σύν τώρα. Τι βλέπω γύρω μου καθώς κοιτάω. Χλώριο μπρος και πίσω. Χλώριο πάνω και κάτω. Χλώριο δεξιά και αριστερά. Άρα βρίσκω μέσα στον κρύσταλο. Και μέσα στον κρύσταλο, όχι ξεκάρφωτος, αλλά μέσα σε ένα πεδίο που σχηματίζουν γύρω μου, σε οκταϊτική διάταξη, έξι όντα χλωριού. Μήπως μπορώ να περιγράψω λοιπόν τι συμβαίνει στον νάτριο όταν βρίσκεται μέσα σε ένα τέτοιο πεδίο κρυσταλικό. Και ξεκίνησε να γράψει κάποιες άλλες επιδράσεις, καταρχήν ηλεκτροστατικές. Έτσι, τι θα πάθει ενεργιακά το νάτριο σύν που βρίσκεται περικυκλωμένο από έξι ή όντα χλωρίο. Βέβαιος με τα κύρια που έκανε στη συνέχεια, μπήκε σε τέσσερος χλωρίο που κοιτούσε γύρω του έξι όντα χλωρίο. Και πάει λέγοντας. Αυτά λοιπόν τα σκέφτηκε όντας 27 χρονών περίπου. Ο Χάνς Μπέτε. Είναι και αυτός ένα από τα παραδείγματα των Κορακοζόητων. Η βιογραφία του λέει 1896, όχι, 1906-2005. Εντάξει, 99 χρονών. Έχει και καλύτερο. 90 χρόνια λοιπόν ζούσε ο άνθρωπος, από τα 27 του ήδη, δεν ήταν και το Μπέτε αυτό το τρατατάν, όχι, εντάξει. Λοιπόν, στα 27 του χρόνια έκανε αυτή τη σκέψη. Και έδειξε ότι οι ενεργειακές καταστάσεις του μετάλλου μπορούν να διαφοροποιηθούν και θα διαφοροποιηθούν μέσα στο πεδίο. Ξανατημίζω λοιπόν, αν θεωρήσω εγώ μια απλοποιημένη περιγραφή του πράγματος, να το μεταλλοσυν, να οι άξονες XYZ, να εδώ πέρα τα αρνητικά φορτία, δεν με ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση τι έρχεται από πίσω, είτε είναι αμυνομάδα, είτε νερό, είτε οτιδήποτε άλλο, αυτά τα 6 φορτία δημιουργούν ένα πεδίο. Τότε οι ενεργειακές καταστάσεις αυτού του μετάλλου δεν παραμένουν εκφυλισμένες. Και μάλιστα, αν θυμηθούμε ότι για τα μέταλα του κεντρικού τομέα του περιοδικού πίνακα, που έχουν εξωτερικά ηλεκτρόνια στα δεντροφιακά, αλλά και για αρκετά από αυτά που είναι στον τομέα P, είπαμε έτσι, τραβάμε την κύρια διαγώνιο, αυτά που είναι κάτω έχουν μεταλλικό χαρακτήρα. Εκεί λοιπόν τα δεντροφιακά παίζουν σημαντικό χαρακτήρα. Αντί λοιπόν εγώ να μπορώ να γράψω τις 5 ενεργειακές καταστάσεις έτσι, με 5 γραμμούλες κοντά κοντά που σημαίνουν εκφυλισμένες, πρέπει να υποθέσω ότι κάτι γίνεται. Τι γίνεται? Διαφοροποίηση. Τι διαφοροποίηση? Ας το σκεφτώ. Ποια τροφιακά κοιτούν πάνω στις κατευθύνσεις των αξώνων? Δύο. Το ΔΖ τετράγωνο, που κοιτάει εδώ, και το ΔΙΣ τετράγωνο με ΙΤ τετράγωνο, που κοιτάει ακριβώς εδώ έρα. Άρα αυτά τα δύο θα πρέπει να αποσταθεροποιηθούν. Αλληλεπίδραση έχω, έτσι. Συνεμπός. Αυτό εδώ είναι η γραμμή που ήταν προηγουμένως η ενεργική κατάσταση των πέντε ΔΕ τροφιακών. Τα δύο θα πρέπει να ανέβουν και πέρα πάνω και τα τρία να κατέβουν εδώ πέρα κάτω. Λέει η θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Που βροντάθηκε από τον ΠΕΤΕ. Εντάξει. Και όπως είπαμε, αυτό εδώ πέρα το μέγεθος ονομάστηκε ΔΕΛΠΑΩ, είναι η διαφοροποίηση ενός εκτελετρικού συμπλόκου. Εντάξει. Αυτό είναι το ΔΕΛΠΑΩ και το ΔΕΛΠΑΩ και ήταν κατευθείαν πάνω στα φορτία ταλφινικά που έρχονται και εδώ είναι τα άλλα τρία τροφιακών. Εντάξει. Ωραία. Το έγραψε εγώ εδώ. Σε τι ανταποκρίνεται αυτό το σχήμα, στην διαφοροποίηση των ΔΕ τροφιακών, άλλο είναι ένα σχήμα που δεν είναι στο χώρο, είναι στον άξονα των ενέργειών. Έτσι οι ενέργειες ανεβαίνουν προς τα πάνω πάντα. Εδώ λοιπόν. Στον άξονα των ενέργειών, χαμηλότερο ενέργειακά τρία τροφιακά, ψηλότερα πάνω δύο τροφιακά. Αυτή η διαφοροποίηση συμβαίνει σε κάθε, κάθε, κάθε οκτελετρικός συμπλόκο. Ούτε ποιο είναι το μέταλο είπα, ούτε ποιο είναι αυτά τα λίγκαντύπα. Απλώς έχω ένας ίν εκεί πέρα και κάποια απλή γύρω. Κρισταλικό πεδίο. Εντάξει. Λοιπόν, αυτό το σχήμα είναι πάρα πολύ χρήσιμο και πάρα πολύ βολικό, γιατί είναι το ίδιο ποιοτικά, έτσι, σε όλα τα οκτελετρικά σύμπλοκα όλων των μετάλλων. Ό,τι λίγκαντ και να έχουν. Θέλεις έξι νερά, θέλεις τρία νερά και δυο αμμονίες και ένα χλόριο, θέλεις ό,τι θέλεις. Θέλεις του κοβαλτίου, του χρωμίου, του μαγκανίου, του κερατινίου, οποιοδήποτε και να είναι. Εντάξει. Αυτό είναι το καλό στην περίπτωσή μας. Βέβαια, στη σύναχη πρέπει να πάω και να βάλω τα ηλεκτρόνια που πρέπει εκεί πέρα. Λοιπόν, για πείτε μου, με ποιον τρόπο λέτε εσείς επιδρά το μέταλλο πάνω στο σύμπλοκο που σχηματίζεται. Καταρχήν με το αν έχει τροχιακά, που να κάνει βρετισμό τέτοιων, έτσι, οκτελετρικό. Αν έχει τέτοια τροχιακά, θα κάνει εκπροσερμογή σε έξι, δηλαδή θα διαφορετικούν τα τροχιακά του και τώρα το μέταλλο θα επιτράσει κυρίως κυριότητα πάνω σε αυτό το μέγεθος του ΔΕΛΤΑΟ. Και σας λέω εγώ, παίρνω μια σειρά, την πρώτη σειρά των μαθηβατικών. Σκάντε το τιτάνιο, παράδειο χρόνο με μαγκάνιο σίδρος, κοβάτιο, εικέλιο, χαρκός, σεδάριγρος. Έτσι, από ν1 μέχρι ν10. Και κάνουμε όλα οκτελετρικό, σύμπλοκο με το νερό. Εντάξει. Παντού, λοιπόν, έχω έξι νερά. Παντού το φορτίο είναι, ας πούμε, συνδύο για να μην έχουμε και τέτοιου τους μπλεξήματα. Και μεταξύ σας τι περιμένετε γι' αυτό το ΔΕΛΤΑΟ να είναι το ίδιο, από το σκάνδιο μέχρι το σεδάριγρο, να μειώνεται συνέχεια, να αυξάνει συνέχεια, να κάνει βόλτες. Τι ακριβώς υποθέτετε. Για να το υποθέσετε αυτό πρέπει να ξαναγύρεσετε εδώ πέρα. Τι περιγράφει αυτός την προσέγγιση κάποιων αρνητικών φορτίων σε ένα θετικό πράγμα. Και αυτό το θετικό πράγμα είναι το μέταλλο. Αυτά τα φορτία δεν με ενδιαφέρει τι είναι, έτσι. Δεν έχω αμμονία νερού τέτοιου, έχω απλώς για να σας δώσω ένα παράδειγμα, λέω κάνουμε με νερό όλα τα πάντα. Συνεπώς, αυτά είναι οι ίδια σε όλες τις περιπτώσεις. 10 σύμπλοκα έχω, και στα 10 αυτά εδώ πέρα είναι νερά, και στα 10 αυτό είναι συνδύο. Εντάξει. Και στα 10 αυτό είναι ένα ζευγάρι ηλεκτρονιό από ένα ουδέτερο μόριο. Συνεπώς ούτε με το φορτίο μπορείς να πεις, ε, ξέρεις είναι περισσότερο λιγότερο φορτισμένο από το σύστημά σου. Τι περιμένετε εσείς από το σκάνδιο μέχρι τον ψευδάριο. Αυτό το δελταό να είναι ίδιο, θα ήταν μια σκέψη. Λέω γιατί όχι. Να είναι διαφορετικό, και αυτό είναι μια σκέψη. Πιο πιθανό να είναι διαφορετικό. Και αν είναι διαφορετικό θα αυξάνει ή θα μειώνεται. Αν δηλαδή είναι 100 μονάδες για το σκάνδιο, για τον ψευδάριο, γινόν 110 ή 190. Τι θα λέγατε εσείς. Θα πεις και που να ξέρω. Ναι. Από τι προκέπτει αυτή η διαφοροποίηση. Από την επίδραση αυτών εδώ των φορτίων πάνω στα τροχιακά, αυτό πέρα το μετά άλλο. Πόσο ισχυρότερη ήταν αυτή η διαφοροποίηση. Θα είναι τόσο ισχυρότερη όσο ασθενέστερα είναι συνεδεμένα αυτά τα τροχιακά με το πυρινό. Τόσο λιγότερη έλξεις δεν έχονται από εκεί. Ή με το τροχιακό έχω έλεξει αδοπηρία μου, έχω έλεξει και τα φορτία που έρχονται απ' έξω. Πιο με έλκει περισσότερο, πιο επιδράπει περισσότερο απάνω μου. Έτσι δεν είναι. Μα αφού τα έξω είναι ίδια σε κάθε περίπτωση, μόρια νερού, έχει να κάνει με το από μέσα. Εντάξει. Δεν τελειώσαμε ακόμα, όταν τελειώσαμε μπορείτε να χαρείτε όσο θέλετε. Λοιπόν, πηγαίνοντας από το Σκάδιο προς τον Ψευδάργυρο, τι ξέρουμε εμείς για την ατομική ακτίνα. Τι περιμένουμε να παθαίνει η ατομική ακτίνα. Να μεγαλώνει συνέχεια, να μικραίνει συνέχεια, να είναι ίδια, να έχει αυξομοιώσεις. Εγώ θυμάμαι ότι γενικά περιμένουμε να μικραίνει. Και περιμένουμε να μικραίνει, όχι πολύ τραγικά, αλλά να μικραίνει. Συνεπώς σε μια τέτοια ομάδα, ξεκινώντας σε ένα τέτοιο κομμάτι μιας περίοδος, μπορούμε να περιμένουμε μια διαφοροποίηση γύρω στο 40-50% σε σχέση με την αρχική τιμή. Στην ατομική ακτίνα. Και στην ιοντική κάπως αντίστοιχα είναι τα πράγματα. Όχι ακριβώς, αλλά κάπως αντίστοιχα. Συνεπώς αν ήταν εδώ πέρα τόση η διαφοροποίηση στο Σκάδιο, στον Ψευδάργυρο τι περιμένετε να είναι. Που έχει μικρότερη ιοντική ακτίνα. Όταν τελειώσουμε, είπαμε, να χαρούμε όσο θέλουμε. Πότε? Αφού, ψευθάρωγως, θα είναι μικρότερο σαν ιόν. Συνεπώς τα τροχιακά του βρίσκονται, έτσι, πιο κοντά προς τον περίοδο. Δέχονται ισχυρότεροι έλλειξα από εκεί. Άρα, κάπως λιγότερη θα είναι η επίδραση, τότε εδώ πέρα. Κατά συνέπεια, λοιπόν, προχωρώντας σε μια περίοδο αυτό το ΔΩ μικραίνει. Αλλά μικραίνει περίπου 40-50% σε σχέση με την αρχική τιμή. Αν, λοιπόν, είναι 100 μονάδες στην άκρη, θα είναι 60-50 μονάδες στην άλλη άκρη αυτής της περιόδου. Για να δούμε τώρα τι γίνεται πηγαίνοντας προς τα κάτω. Έτσι, ας πιάσουμε, λοιπόν, τιτάνιο-ζυρκόνιο-άφνιο. Είναι τα τρία στοιχεία. Συν δύο, με έξι νερά. Οκτάεδρο, συν δύο, ηλεκτρονική διαμόρφωση είναι η ίδια. Τιτάνιο, ζυρκόνιο, άφνιο. Τι διαφορά έχει το ένα απ' το άλλο? Μια περίοδο παρακάτω, έναν κλαντικό αριθμό μεγαλύτερο. Το άτομο διαφοροποιείται σημαντικά, αντίστοιχα και το Υιόν, το δυο σύν. Λοιπόν, η διαφορά από στοιχείο σε στοιχείο μέσα στην ίδια ομάδα είναι παραπάνω από 50%. Συνεπώς, αν είναι 100 μονάδες στο Τιτάνιο, αυτή η διαφοροποίηση, η ΔΑΟ, στο ζυρκόνιο τι περιμένετε εσείς, 50 ή 150? Άθχηση ή μίωση? Η διαφοροποίηση στο Τιτάνιο, που είναι στην τρίτη περίοδο, είναι τόση. Το είπαμε αυτό, έτσι, 100 μονάδες, για να συζητάμε κάπως. Έτσι, στο ζυρκόνιο, που είναι μια ομάδα παρακάτω, αυτό θα μεγαλώσει, σαν διαφοροποίηση, ή θα μικρύνει. Τι λέτε εσείς? Θα έχουμε μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Θα έχουμε μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Έτσι, στα στοιχεία της δεύτερης περίοδος, οι διαφοροποίησες είναι 50-60% μεγαλύτερες από την πρώτη. Άρα, 150-160. Εντάξει. Και, βέβαια, για το Άφνιο, 190-200. Εντάξει, το καταλαβαίνουμε. Όσο πηγαίνουμε, λοιπόν, προς τα κάτω, σε μια ομάδα, τόσο μεγαλώνε αυτές οι διαφοροποίησες. Καλώς. Άρα, στην πρώτη σειρά των μεταβατικών στοιχεών, που μας ενδιαφέρει πολύ, αυτές οι διαφοροποίησες μπορούμε να πούμε ότι είναι σχετικά μικρές. Μεγαλύτερες ήταν παρακάτω και πολύ μεγαλύτερες παρακάτω. Εντάξει. Λοιπόν, για το τετράεδρο και το τετράγωνο, λίγο πολύ το καταλάβαμε, έτσι. Θα σημειώσω εδώ, εγώ, και το τετράεδρο. Εδώ, λοιπόν, είναι το οκτάεδρο, ένα. Εδώ είναι το τετράγωνο, τετράεδρο, συγγνώμη. Αυτό εδώ είναι η δέλτα του τετραέδρου. Και, απ' ό,τι είπαμε, είναι αρκετά μικρότερη από την αντίστοιχη του οκταέδρου. Να, λοιπόν, ο αριθμός εραμωγής 6. Να και μία περίπτωση με αριθμός εραμωγής 4. Και πάμε τώρα στην άλλη περίπτωση με αριθμός εραμωγής 4. Τετράεδρο, είπαμε, στη μεγάλη πλειοψηφία των ενώσεων, αλλά και επίπεδο τετράγωνο. Μπορώ εγώ να φτιάξω ένα τέτοιο αντίστοιχο διάγραμμα για ένα επίπεδο τετράγωνο σύμπλοκο. Είσαι τρελός να μου πεις πώς να το βρω αυτό, πώς να το σκεφτούμε. Ας το σκεφτούμε κάπως. Για να σκεφτώ εγώ ένα οκταέδρο, το μέταλλο είναι εδώ. Στο εισημερινό επίπεδο έχω ένα, δύο, τρία, τέσσερα λίγαντ. Και στις αξονικές θέσεις, ένα και άλλο ένα. Το πέμπτο και το έκτο. Έτσι. Και είναι εδώ. Ας υποχθέσω λοιπόν ότι αρχίζω και τραβάω μακριά τα αξονικά λίγαντ. Αν τα τραβήξω εντελώς μακριά, τι έχει μείνει? Ένα επίπεδο τετράγωνο, έτσι δεν έχει μείνει. Τετράγωνο, τα τέσσερα οι σημερινά άτομα και τα αξονικά πάνω και κάτω. Τραβάω λοιπόν εγώ τα αξονικά μακριά. Και τα πετάω εντελώς έξω από το σύστημα. Τι μένει? Μένει ένα επίπεδο τετράγωνο. Και σε αυτήν την πορεία τι μπορεί να έχει γίνει. Καθώς εγώ τραβάω το αξονικά λίγαντ. Το ΔΖ τετράγωνο τροχιακό που κοιτάει προς τα εκεί. Βλέπει τώρα κάτι απέναντί του. Βλέπει δύο φορτία να έρχονται. Είναι ανάγκη να είναι τόσο αποσταθεροποιημένο. Έτσι δεν είναι. Τα λίγαντ που έρχονται είναι από τους άξιονες 6Χ και Ζ. Πάνω στον άξιονο Ζ κοιτάει η λοβή του ΔΖ τετράγωνο. Γι' αυτό στο οκτάεδρο το ΔΖ τετράγωνο είναι τόσο ψηλά. Έχει αποσταθεροποιηθεί. Τώρα που τραβάω εγώ τα αξονικά λίγαντ και τα βγάζω. Δέχεται αυτό η επίδραση. Σταδιακά όλο και λιγότερη. Κατά συνέπεια σταθεροποιείται. Κατά συνέπεια, για να τραπήξω εδώ μια γραμμή για να τα βάλω στο ίδιο περίπου σημείο. Πηγαίνοντας λοιπόν από εδώ προς τα εδώ, το ΔΖ τετράγωνο συνέχεια πέφτει σε ενέργεια. Παίρνουμε και έτσι τη γραμμή. Σταθεροποιείται. Δεν χρειάζεται να είναι εκεί πέρα πάνω. Εντάξει. Αντίστοιχα τώρα. Καθώς τα δύο αξονικά λίγαντ φεύγουν για να κρατηθεί κάπως η ηλεκτροδυντερότητα, τα ισημερινά πλησιάζουν. Καθώς λοιπόν πλησιάζουν τα ισημερινά, αντίστοιχα το ΔΕΧ τετράγωνο, μίαν Ι τετράγωνο, βγαίνει ενηλιακά, αποσταθεροποιείται κι άλλο. Καθώς λοιπόν τα λίγαντ από τους άξονες Ι και Ι πλησιάζουν, αρχίζει και το ΔΕΧΙ που κοιτάει κάπου στις διαγωνίους να δείχεται και αυτό κάποια ηλεπίδραση. Όχι τόσο τρελή, αλλά κάποια ηλεπίδραση. Συνήθως λοιπόν ανεβαίνει λίγο και συνήθως βρίσκεται εδώ, λίγο πάνω από τον ΔΕΧ τετράγωνο. Εντάξει. Τα άλλα δύο παραμένουν εκεί. Δεν έχουν να κάνουν τίποτα με τη διοδικασία. Έτσι, με μία απλή, για να το βάλουμε στην ίδια θέση, εδώ. Τετράγωνο. Με τόσο απλή σκέψη ηλεκτροστατικής φύσης. Ένα ποιοτικό διάγραμμα για το πώς διαφοροποιούνται οι ενεργειακές καταστάσεις των ΔΕΧ σε ένα τετράγωνο σύμπλοκο. Οποιοδήποτε τετράγωνο σύμπλοκο. Οποιοδήποτε. Οποιοδήποτε και είναι το μέταλλο, οποιαδήποτε και είναι τα λίγκαν, οποιοδήποτε και είναι το σιονικό φορτίο, το τετράγωνο σύμπλοκο θα είναι κάπως έτσι. Τα δύο τροχιακά, το ΔΕΧΙ έτσι, το ΔΕΧΖ κάτω εκεί, το ΔΕΖ τετράγωνο, λίγο πιο πάνω, περισσότερο, λιγότερο κοντά, εν πάση περιπτώσει έχουμε κάποια σημαντική διαφοροποίηση εδώ, και αυτό σημαίνει τρομακτικά μεγάλη απόσταση πιο πάνω. Ελάτε τώρα να πάμε να βάλουμε 7 ηλεκτρόνια σε ένα τετράεδρο, σε ένα οκτάεδρο και σε ένα τετράγωνο. Για να βάλουμε 7 ηλεκτρόνια στα ΔΕΧΙ θα πρέπει να έχουμε ένα μέταλλο διαμόρφωση ΔΕΧΤΑ. Έτσι θα είναι, μπορούμε να βρούμε μετά ποιο θα είναι αυτό ή ποια μπορεί να είναι αυτά. Θα ξεκινήσω, θα ξεκινήσω. Τι θα εφαρμόσω, το κρανόντο χον και την αρχή του πόλη. Ένα ηλεκτρόνιο. Αφού αυτά τα δύο είναι εκφυλισμένα, το δεύτερο θα μπει εκεί. Αν υποθέσω ότι αυτή η διαφορά στο τετραητρικό συμβούλκο είναι σχετικά μικρή, το τρίτο, το τέταρτο, το πέμπτο, έρχονται εκεί. Το έκτο και το έβδομο. Εντάξει, πάμε στο οκτάεδρο. Πάλι τα ίδια, το κρανόντο χον και η αρχή του πόλη. Ένα, δύο, τρία. Εδώ, όπως είπαμε, υπάρχει περίπτωση. Η ενέργεια σύζευξης είναι η ενέργεια που πρέπει να πληρώσει το ηλεκτρόνιο για να κάνει σύζευξη με ένα άλλο. Να είναι μαζί στο δυοτροφιακό, μα είναι από το σπίν. Έτσι, η ενέργεια σύζευξης μπορεί να είναι τόσεις τάξεις μεγέθους ή μικρότερη ή μεγαλύτερη. Κατά συνέπεια, εκεί έχουμε κάποιες διαφοροποίησεις. Μπορεί το τέταρτο, το πέμπτο και έκτο να έρθουν εδώ και να πάει μόνο το έβδομο εκεί. Ή μπορεί το τέταρτο, το πέμπτο να πάνε εκεί, το έκτο και το έβδομο εδώ πέρα κάτω. Συναπώς, οπωσδήποτε θα έχω ένα εδώ, έτσι, και ή θα έχει πάει και το πέμπτο, το έκτο, το έβδομο, ή θα έχω συμπηρώσει έξι και θα είναι εδώ πέρα μόνο ένα. Καλώς, αλλά σε αυτή τη φάση αυτό δεν μας πειράζει. Γιαλάτε να κάνουμε τη διακαταλωμή και εδώ. Ένα, δύο, αυτό είναι τρομακτικά κοντά. Τρία, και αυτό, τέσσερα. Αυτή εδώ η ενέργεια είναι αρκετά μεγαλύτερη από αυτή εδώ. Συνεπώς, αν εδώ συζητάμε για το αν η ενέργεια σύζεξης είναι αντίστοιχη με το ότι είναι εδώ πέρα, εδώ δεν συζητάμε. Δεν υπάρχει περίπτωση. Αυτή εδώ η ενέργεια είναι αρκετά μεγαλύτερη από την ενέργεια σύζεξης των ελεκτρονίων. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα. Πέντε, έξι, εφτά. Καλώς? Για να δούμε τώρα κάτι που έχουμε πει προηγουμένως. Αν, εγώ έχω δώσει αυτή εδώ τη γραμμή, κάτι σημαντικό είναι η ενέργεια που είχαν τα τροχιακά μου προηγουμένως, που του κάνουν οποιοδήποτε υβρετησμό. Ο υβρετησμός που θα μου οδηγήσει να έχω τετράεδρο, τετράγωνο, οκτάεδρο, κλπ. Γιατί να δημιουργηθεί και να μου δώσει ενεργειακό όφελος στο σύστημα. Αυτή η γραμμή λοιπόν είναι σημαντική. Οτιδήποτε είναι κάτω από αυτή τη γραμμή σημαίνει σταθεροποίηση στην ενέργεια. Αφού είπαμε τα τροχιακά που γίνουν κάτω σταθεροποιούνται. Οτιδήποτε είναι πάνω από αυτή τη γραμμή σημαίνει αποσταθεροποίηση για το σύστημα. Εντάξει. Ανάμεσα στο τετράεδρο που είναι εδώ και το τετράγωνο που είναι εκεί, ποιο σας φαίνεται πιο σταθεροποιημένο? Σε αυτή την περίπτωση που έχω δεεφτά ηλεκτρονική διαμόρφωση. Ανάμεσα στο τετράγωνο που είναι εκεί και το τετράεδρο που είναι εδώ, ποιο σας φαίνεται πιο σταθεροποιημένο? Που έφανιζονται περισσότερα ηλεκτρόνια κάτω από αυτή τη γαλάζη γραμμή που ήταν το μηδέν, στο τετράγωνο. Ανάμεσα στο τετράγωνο που είναι εκεί και το τετράγωνο που είναι εκεί, ποιο σας φαίνεται πιο σταθεροποιημένο? Σε αυτή την περίπτωση που έχω δεεφτά ηλεκτρονική διαμόρφωση. Ανάμεσα στο τετράγωνο που είναι εκεί και το τετράγωνο που είναι εκεί, ποιο σας φαίνεται πιο σταθεροποιημένο? Ποιο σας φαίνεται πιο σταθεροποιημένο? Αν δεν υπάρχει μεγάλος ιστορικός παράγοντας, τα T7 και T8 μέταλα προτιμούν τη τετραγωνική διάταξη παρά την τετραγωνική. Σημειώστε λοιπόν και το 8 ελεκτρόνιο που θα το βάλετε εκεί και εκεί. Στην περίπτωση του τετραγώνου και τα 8 ελεκτρόνια είναι κάτω από το μηδέν. Και τα 8 ελεκτρόνια έτσι είναι σε καταστάσεις που είναι σταθεροποιημένες σε σχέση με πριν. Άρα ο ευρητισμός έγινε, πέτυχε και μου έδωσε τα συμπεράσματα που ήθελα. Καλώς. Ελπίζω το έλυσα και αυτό, γιατί έβαλα εδώ πέρα στην αρχή 17 και 18 και σας είπα θυμηθείτε το για αργότερα. Λοιπόν, όλα αυτά για τα οποία μιλάμε μέχρι τώρα, περιγράφονται από τη θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Η θεωρία του κρυσταλικού πεδίου όμως είναι, έτσι, χοντρική, ποιοτική. Μπορεί να την κάνω πιο βελτιωμένη. Μπορεί να ξεκινήσω να χρησιμοποιήσω και τα μοριακά τροχιάκα. Ξέρετε, δεν είναι μόνο κάποια φορτία αυτά εκεί πέρα που έρχονται και δημιουργούν το πεδίο, είναι σε κάποια τροχιακά. SP2, SP3, τέτοιο, εκείνο το άλλο. Έχουν από πίσω άζωτο, οξυγόνο, χλώριο που έχει ηλεκτρονιτικότητα. Μπορώ να αρχίσω να σκέφτομαι πώς αυτά θα κάνουν επιδράσεις με τροχιακά του μετάλλου και να δημιουργούν σομωριακά τροχιακά. Μπορείτε να φανταστείτε, αφού για το Βενζόλιο τα πράγματα ήταν αρκετά ζόρικα και αναγκαστήκαμε πάλι να πάμε σε ποιοτικό σχήμα των μοριακών τροχιακών, πόσο πιο ζόρικα είναι εδώ. Κατά συνέπεια για τη θεωρία των μοριακών τροχιακών στα σύμπλοκα μόνο θα πούμε ότι υπάρχει και μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Αλλά είναι αρκετά ζόρικα για να μπλέξουμε αυτήν σε αυτήν εδώ τη φάση. Κατά συνέπεια το μόνο που σας λέω είναι αυτό που πρόκειψε και από την Αγγήλη. Αν ξεκινήσω από τη θεωρία του κρυσταλικού πεδίου και εσωματώσω και τα μοριακά τροχιακά, δηλαδή υποθέσω ότι αυτό που έρχεται δεν απλώς σε ένα σημιακό φορτίο, αλλά σε μια τροχιακά μέσα στο σχέδιο και καταλήγω σε μια θεωρία που είναι πιο βελτιωμένη, πιο σωστή, πιο ακριβής και λέγεται η θεωρία του πεδίου των λίγκαντ ή των δωτών ή των συναρμοτών ή των όπως θέλει ο καθένας. Στα ξένα λοιπόν κρύσταλ φίλντ και λίγκαντ φίλντ. Το ίδιο σημείο αφητηρίας έχουν τις θεωρίες του Πέται. Θα δούμε τώρα την θεωρία του δεσμούς θένους, η εφαρμογή των ιδεών του Λιούις. Εδώ πέρα δεν ξεκινάω να βάλω ηλεκτρόνια σε τροχιακά, θα καταλήξω στο τέλος να βάλω, αλλά δεν ξεκινάω από εδώ. Ας πάρουμε τώρα εδώ, αφού είναι έτσι τα πράγματα, ένα μέταλο χαρακτηριστικό που έχει διαμόρφωση την Δ8. Και αυτό είναι το Νικαίλιο των Δισθενές. Πολύ μου αρέσει το Νικαίλιο των Δισθενές και σε πολλούς άλλους. Λοιπόν, έχω το Νικαίλιο Χλώριο 4-2 πλήν και το Νικαίλιο Κιάνιο 4-2 πλήν. Για να ξεκινήσω να μελετήσω οποιαδήποτε ένωση μετάλλου, ξεκινάω από το ίδιο το μέταλο. Νικαίλιο. Ατομικός αριθμός του, λοιπόν, όταν βρίσκω. Εγώ το θυμάμαι, είναι 28. Αλλά κι αν δεν το θυμόμουνα, θυμάμαι την πρώτη σειρά του Μεταβατικών. Σε κάνει το διτάνιο, βανάδιο, χρώμιο, μαγκάνιο, σίδρο, σκομπάλτιο, νικαίλιο. Είναι το 8. Προηγούνται δύο στήλες εκεί στην άκρη με τα εστροφιακά και 8. Συνεπώς η διαμόρφωση του Νικαίλιου είναι 4-2-38. Τι άλλο ξέρω για το Νικαίλιο εδώ. Νικαίλιο χλόριο 4-2-πλυν. Το χλόριο στις ενώσεις του συνήθως βρίσκεται ως μειών 1. 4 χλόριο από μειών 1 μειών 4. Για να είναι μειών 2 το συμπλοκό, η βαθμή δοξίλωση του Νικαίλιου είναι σύν 2. Άρα δεν είναι Νικαίλιο ο δέντρολος, είναι Νικαίλιο σύν 2. Ποια δύο ελεκτρόνια θα βιώξω εκείνα που βρίσκονται σε εστροφιακό με το μεγαλύτερο κύριο κλαντικό αριθμό. Τα 4-2. Άρα του Νικαίλιου σύν 2 διαμόρφωση ποια είναι? Τελείτσες. 4-0-38. Συγγνώμη σε αυτό. Το ίδιο και εδώ. Το Κιάνιο, θυμάστε τι είχαμε πει ο επόμενος, ψευδαλογώνω. Αντίστοιχο. Κιάνιο πλιν, ένα δεσμό θα κάνει, το κάθε Κιάνιο με τον Νικαίλιο. Εντάξει. Συνεπώς, ό,τι μπορώ να πω για τον Νικαίλιο σύν 2, εκεί το λέω και για τον Νικαίλιο σύν 2 εδώ. Και έρχομαι να σημειώσω αυτά που θέλω. Νικαίλιο λοιπόν. Εδώ. Έτσι. 4-2-38. Τα προηγούμενα δεν με ενδιαφέρουν, με ενδιαφέρει η τροχιά στέμος. Νικαίλιος σύν 2. 4-0-38. Να το κάνω και πιο έτσι καλό σαν ζωγραφιστική απεικόνιση. Θα το κάνω. Όσα είναι τα τρία ν τροχιακά, όσα είναι όλα τα ν τροχιακά μιας τροχιάς. Πέντε σε αριθμό. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε. Και σημειώσω από εδώ πάνω, αυτά είναι τα τρία ν. Πέντε. Και αν είχα γράψει την ηλεκτρονική διαμόρφωση έτσι τι θα πρέπει να κάνω στη συνέχεια. Κάπου εδώ να συμβολίσω το 4s και κάπου εδώ να συμβολίσω τα 4p τροχιακά. Εντάξει. Τα τρία ν τροχιακά είναι δύο, οχτώ πρέπει να είναι. Αρχίζω πάλι. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε. Αναγκαστικά τώρα έξι, εφτά, οχτώ. Εντάξει. Και θα μείνω εδώ. Δεν θα προχωρήσω παραπέρα. Γιατί? Γιατί θα πρέπει να πάω σε κάτι άλλο πρώτα. Το κάτι άλλο πρώτο είναι αυτό. Οπτικές ιδεότητες των συμπλόκων. Μπορεί και να πετύχεται κανένα συμπλόκο που είναι άθρωμο. Όμως το κύριο χαρακτηριστικό των συμπλόκων είναι ότι έχουν χρώμα. Γιατί έχουν χρώμα? Έχουν χρώμα γιατί οι ηλεκτρονιακές διαγερσίες μέσα στα τέτρωχιακά τους, έτσι πως έχουν διαφοροποιηθεί, είναι τέτοια σε ηλεκτριακής τάξης που πέφτουν μέσα στο ορατό. Κατά συνέχεια όλα, μά όλα, εντάξει, ας μην το κυνηγήσουμε, να σημαίνουμε το 99,9% είναι χρωματιστά. Και έχουν αυτές τις χαρακτηριστικές δεν τέτοια γερσίες, οι οποίες όπως είπαμε είναι μικρές σε ύψος. Είναι όμως χαρακτηριστικές. Και δίνουν το χρώμα στα σύμπλοκα. Για το χρώμα κάνω εδώ πέρα ένα πινακάκι όπως περίπου το έχει κάνει και ο Πρωπάπος μας ο Νιούτον και διάφοροι άλλοι. Το φάσμα λοιπόν το ορατό ξεκινάει από τα 400 νανόμετρα και πηγαίνει μέχρι τα 700. Κάποιοι λένε από τα 370 μέχρι τα 670. Κάποιοι λένε από τα 400 μέχρι τα 740. Εντάξει, αυτό είναι ευτομέρειες. Και εγώ χονδρικά περίπου το έβαλα εδώ, εντάξει. Στην φασματοσκοπία ο ορατού εκείνο που κάνω είναι στέλνω ένα ελεκτρόνιο από μια κατάσταση σε μια ψηλότερη. Εκείνο που καταγράφω λοιπόν είναι όχι ενέργεια αλλά διαφορά ενέργειας. Από τη χαμηλότερη στην ψηλότερη κατάσταση που πήγα. Αυτή η διαφορά ενέργειας αποδίδεται έτσι ή έτσι. Και στο ορατό διαλέγουμε ένα μετρά με καλύτερα σε μήκος σκήματος και μάλλον σε νανόμετρα. Σε αυτά τα νόμορα που βλέπετε εδώ πέρα είναι νανόμετρα. Το ορατό φάσμα λοιπόν είναι από περίπου τα 400 μέχρι περίπου τα 700. Τα βάζουμε λοιπόν σε έναν κύκλο. Το 400 και το 700 είναι στο ίδιο σημείο έτσι αλλά έχουν κάνει όλη αυτή τη διαδρομή. Και εδώ στο πλατεί έχω μέχρι εδώ το ιόδες, εδώ το κυανό, το πράσινο, το κίτρονο, το πορτοκαλί και το ρυθρό. Τι είχε παρατηρήσει ο Νιούτον και την ίδια περίπου περίπου ο Χόιχενς και λίγο πριν από αυτούς κάποια άλλη. Ότι έβασες έναν κύκλο, έναν κυρικό δίσκο και έβαφες κάποιες περιοχές με αυτά τα χρώματα και μετά έβασες να τον γυρίσουν γρήγορα γρήγορα, κάποιος με τον πιτούσε και έλεγες μα έγινε άσπρος. Έγινε άσπρος. Το άλλο επίσης που είχαν παρατηρήσει ήταν, αν περιμένεις μια δέσμη ηλιακό φωτός και βάλεις την πορεία της σε ένα πρίσμα, το πρίσμα θα σου δώσει όχι μια δέσμη λευκό φωτός αλλά μια βεντάλλια από όλα αυτά τα χρώματα με αυτή τη διάταξη. Τότε λοιπόν, αν πάρεις την πορεία του φωτός όπως έρχεται και παρεμβάλλεις ένα πράγμα που φαίνεται ιόδες. Φαίνεται ιόδες για ποιο λόγο. Γιατί ακριβώς απορροφάθει αυτός το παράδεισμα της ακτινοβολίας. Έρχονται στο μάτι σου όλες οι ακτινοβολίες, η κάθε μια περίπου την απέναντή της την εξουθετερώνει, όταν λοιπόν λείπουν αυτές οι ακτινοβολίες, το χρώμα το πράγμα τους φαίνεται να είναι ιόδες. Όταν σου φαίνεται ερηθρό, οι ακτινοβολίες τις οποίες απορροφά είναι αυτές εδώ πέρα. Λείπουν αυτές οι ακτινοβολίες και ερδίζουν σε σημασία απέναντί τους, διότι όλες ανερώνουν τις απέναντί τους. Αυτό ονομάζεται και συμπειρωματικότητα των χρωμάτων. Αυτός λοιπόν εδώ πέρα ο πίνακας χοντρικά σας βοηθάει να καταλάβετε τι θα πει ένα πράγμα είναι κόκκινο, είναι κίτρινο, είναι πράσινο. Εντάξει. Είναι πράσινο σημαίνει, βλέπω αυτό, που σημαίνει λείπουν οι ερηθρές και οι ιόδες ακτινοβολίες από εκεί πέρα. Εντάξει. Οι άλλες που υπάρχουν εδώ ερνούνται από αυτές, οι άλλες ερνούνται από αυτές, όμως για να φαίνεται πράσινο κάτι εδώ πέρα λείπει ανάμεσα στο ερηθρό και στο ιόδες. Καλώς. Αυτό έχει τέτοιο υπόψη σας και μετά. Λοιπόν, παρατηρήθηκε το εξής πράγμα. Αν εγώ πω και φτιάξω ενώσεις του Νικηλίου, τέτοιες ένα σωρό, με βρώμιο, με νερό, με αμμονία, με τέτοια πράγματα. Εντάξει. Ποιάχνω εγώ ενώσεις του Νικηλίου με τέσσερα χλώρια, με τέσσερα βρώμια, με τέσσερα νερά. Δεν βάζω φορτίες και τέτοια για να μην μπλέξουμε ακόμα την κατάσταση. Εντάξει. Με τέσσερις αμμονίες. Εντάξει. Με δύο εθιλενοδιαμήνες. Αυτή είναι η διεθνή συντομογραφία της εθιλενοδιαμήνης. Θυμάστε την εθιλενοδιαμήνη που δώσαμε προηγουμένως. Εθιλενοδιαμήνη άζωτο, άνθρακα σ' άνθρακα σ' άζωτο. Η Χιλική Ένωση. Εντάξει. Φτιάχνω εγώ λοιπόν αυτές τις ενώσεις. Και τις διαλύω ως ενώ και πάω να πάρω τα φάσμα του ρατού τους. Πριν τις διαλύσω, πριν πάρω καν κανένα φάσμα, παρατηρώ ότι αυτές εδώ πέρα οι ενώσεις έχουν διαφοροπήσει στο χρώμα. Υπάρχει ανάμεσά τους και κάποια που είναι κίτρινοι. Ξέρετε πώς απορροφά εκεί, σε μικρά μικρή κύμα τους. Εντάξει. Υπάρχει και κάποια που είναι πορτοκαλί και κάποια που είναι ρυθροί, οι περισσότερος όμως είναι και ανοπράσινες, που σημαίνει έχουν απορροφήσει αυτή εδώ την περιοχή. Γιατί? Γιατί έτσι θέλει. Ποιος θέλει? Το νικαίλειο είναι ίδιο και είναι νικαίλειο συνδύο σε κάθε περίπτωση. Έτσι απλώς σας είπα παρέλειψα τα φορτία για να μην μπλέξουμε και μαχτάμε στο μυαλό μας. Ο αριθμός αναμογής είναι 4. Ποιος φταίει που άλλο γένος του νικαίλειου είναι κίτρινοι και άλλοι πορτοκαλί κι άλλοι κι άλλοι πράσινοι. Προφανώς αυτό πέρα. Τα λήγαν. Θυμηθείτε, όσο μεγαλώνει το μήκος σκήματος, τόσο μικραίνει η ενέργεια. Εντάξει. Αν λοιπόν όλες είναι τετραεδρικές και περιγράφεται με εκείνο το σκήμα, δύο τροχιακά κάτω, τρία πάνω, αυτή η διαφοροποίηση του τετραέδρου δεν είναι ίδια σε όλες αυτές τις ενώσεις. Γιατί δεν είναι ίδια? Γιατί τα λήγαν δεν είναι διαφορετικά. Δηλαδή τι κάνουν τα λήγαν. Ξαναέρχομαι στη θεωρία του κρυσταλικού πεδίου. Είμαι εγώ το νικαίλειο και έρχονται τέσσερα πράγματα προς εμένα. Αυτά τα τέσσερα πράγματα δημιουργούν ένα πεδίο. Ναι αλλά αυτά τα τέσσερα πράγματα δεν είναι τέσσερα σημιακά φορτία, είναι τεσσεράζωτα. Τεσσεράζωτα σε αμμονία, σε πυρηδίνη, σε τέτοιο, τέσσερα οξυγόνα, σε νερό, σε υτροξύλιο, τέσσερα φθόρια, τέσσερα χλώρια, τέσσερα κιάνια. Σε πως τι πρέπει να πω. Ναι μεν τετραεδρικό πεδίο αλλά δεν είναι το ίδιο ισχυρό κάθε φορά. Άλλη ισχύει το τετραεδρικό πεδίο του κιανίου, άλλη του κλωρίου, άλλη της αμμον θα απομακρυφθούν τα κάτω από τα πάνω τροχιακά μου. Η διαφοροποίηση θα γίνει αλλά αν θα είναι μικρή ή μεγάλη θα το εξαρτήσω από τι. Από το πόσο ισχυρό πεδίο είναι αυτό που έρχεται. Συνεπώς έχουμε ισχύς του πεδίου, αυτό να είναι εδώ, η οποία ισχύς του πεδίου αυξάνει προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι ισχύς του πεδίου αυξάνει προς αυτήν την κατεύθυνση. Για πείτε μου τώρα εσείς, ποιο από αυτά εδώ τα λιγκάντ εμφανίζει ασθενές στο τροπεδίο. Αυτό. Μπράβο. Και τι θα πει αυτό εμφανίζει ασθενές στο τροπεδίο. Θα πει η διαφοροποίηση που θα προκαλήσει είναι μικρή. Σημαίνει το ΔΕ μικρό, σημαίνει αντίστοιχα από το λάμπδα, το μήκος σχήματος που θα έχει απορρώφηση, το σημπίκο είναι μεγάλο. Σε πώς δεν θα είναι εδώ πέρα, θα είναι κάπου εδώ. Αν λοιπόν κάπου εδώ, στα 680 ανώμετρα ας πούμε, σαν τι θα μου φαίνεται το σημπίκο. Σαν πράσινο. Αν αυτό είναι λίγο ισχυρότερο πεδίο, η διαφοροποίηση θα είναι λίγο πιο κάτω. Θα μου φαίνεται σαν πράσινο. Αν λίγο πιο πέρα, θα μου φαίνεται σαν κιανό. Αν λίγο πιο πέρα, θα μου φαίνεται σαν κιανό. Γιατί όμως της εθνόδιαμής το σύμπλοκο μου φαίνεται με ένα ερηθρό. Γιατί το μήκος κύματος που έχω τη διαγρασία μου είναι εδώ πέρα κάπου. Συνεπώς σε αρκετά μικρότερο μήκος κύματος. Εντάξει. Μεγαλύτερα ενέργεια. Και βεβαίως υπάρχει περίπτωση να είναι και ρυθρό ακόμα και πορτοκαλί το σύμπλοκο με το κιανιο. Οι οπτικές ιδιότητες λοιπόν το συμπλόκο είναι σχετικά εύκολα μπορούν να εξηγηθούν από τούτο εδώ που είναι μια κατάταξη της ισχύς, έτσι εδώ πέρα, της ισχύς πεδίου. Κατάταξη της ισχύος του πεδίου αυτών των λίκαντ. Παρατηρήθηκα λοιπόν όχι μόνο για το κιανιο αλλά για το κοβάλτιο και για το χρώμιο και για το μαγκάνιο και για άλλα μέταλα ότι μπορούσα κάποια τηγαλία να τα βάλω σε αυτή τη σειρά. Ισχύος του πεδίου. Από το πιο ασθενές προς το πιο ισχυρό. Κατάταξη. Και επειδή αυτή η σειρά ίσχε για όλα τα μέταλα και επειδή αυτή η σειρά σχετιζόταν με τα φάσματα ορατού που παίρναμε, αυτή η σειρά ονομάστηκε φασματοχημική σειρά. Καλό λοιπόν είναι να θυμάστε στην φασματοχημική σειρά μερικά τέτοιού τους λίκαντ. Λίκαντ κάτι αλογώνα, το νερό, την αμμονία, το κεάνιο και το καρβούνιο ηλιοπλό το πέρασε στην άκρη. Μέσα στο βιβλίο που έχετε στα χέρια σας, όπως και σε κάθε βιβλίο που πραγματεύετε για πράγματα και σεβαίνετε τον εαυτό του, θα βρείτε μια φάση φασματοχημική σειρά που έχει καμιά κουσμετράκια 30 τέτοια από όποιο κυναλίγκαντ. Εντάξει, εδώ πάντα μας χρειάζονται πολλά παραπάνω, τα παραδείγματα που θα κάνουμε είναι αυτά εδώ. Ασθενούς πεδίο, ενδιαμέσου πεδίου, ισχυρό πεδίο. Όσο πιο ισχυρό πεδίο, τόσο πιο μεγάλη διαφοροποίηση. Θυμηθείτε αυτό, εντάξει. Ωραία. Και έρχομαι τώρα εδώ. Νικέλιο συνδύο. Τώρα, λοιπόν, εγώ θα διακρίνω δύο περιπτώσεις. Μία περίπτωση θα είναι το Νικέλιο-Χλόριο 4 και άλλη θα είναι το Νικέλιο και Άνιο 4. Και, φυσικά, θα το κάνω και κάπως λογικό. Αυτό είναι μια πολύ συνοπτική περιγραφή, έτσι, των οπτικών ιδιωτήτων. Είναι πολύ σημαντικές οι οπτικές ιδιωτικές για τις ενώσεις συναρμογής. Απλώς σας εξήγησα πόσο περίπου προέκυψε, πώς σχετίζεται με την ισχύη του πεδίου αυτό που λέγεται φασματοχημική σειρά. Στη φασματοχημική σειρά, λοιπόν, ξεκινάμε από εδώ πέρα και κατέληγουμε εδώ. Εντάξει. Αυτά εδώ πέρα είναι τα αστερνούς πεδίου και αυτά είναι τα ισχύρου πεδίου και κάπου εδώ πέρα είναι τα ενδιαμέσου πεδίου. Λοιπόν, Νικέλιο-χλόριο 4. Σκέψου, σκέψου, σκέψου, σκέψου. Τι έχουμε εδώ πέρα με το χλόριο? Έχουμε 4 χλόρια πλιν που είναι το καθένα ισάγει ένα αστερές πεδίο. Αστερές πεδίο σημαίνει μικρή διαφοροποίηση στο ελεκτρόνιο. Άρα τα ηλεκτρόνια του Νικελίου πολύ λίγο θα ενδιαφερθούν για το τι γίνεται με τα χλόρια. Άρα, και εγώ υποθέτω, ότι θα μείνουν στη θέση τους. Τρία ζευγάρια και δύο ηλεκτρόνια μοναχάτως εκεί. Ωραία. Τον πεις τι ωραία, πώς τα λες αυτά. Τα λέω αυτά για τον εξασπλό λόγο. Γιατί τώρα πρέπει να σκεφτώ, αυτά είναι τα ηλεκτρόνια του Νικελίου, δεν έκανα τίποτα άλλο, τα έγραψα εκεί. Πρέπει να σκεφτώ τι θα γίνει με τα τέσσερα χλόρια. Έρχονται τα τέσσερα ιώντα χλωρίου. Κάθε ιών χλωρίου είναι δότης δύο ηλεκτρονίων. Άρα δύο και δύο και δύο και δύο. Τέσσερα ζευγάρια ηλεκτρόνια θέλω. Πού θα πάω να τα βάλω εγώ που σκέφτομαι όπως σκεφτόταν ο παππούς μας ο Λιούις. Στα τροχιακά που έχω διαθέσιμα. Ποια τροχιακά έχω διαθέσιμα. Ένα. Ένα είναι αυτό. Να είναι ζευγάρι. Και ένα είναι αυτό. Άλλο ζευγάρι. Και ένα είναι αυτό. Και ένα είναι αυτό. Αυτά λοιπόν είναι τα ηλεκτρόνια των χλωρίων. Τα κάναμε μοβ για να μπορέσουμε κάπως να τα ξεχωρίσουμε. Είναι ηλεκτρόνια ούτε μοβ, ούτε κίτρα, ούτε τίποτα. Ούτε μπορείς να πεις βάζω μια βουλίτσα εδώ είναι το ηλεκτρόνιο. Εμείς τη βάζουμε τη βουλίτσα έτσι. Εμείς σημειώνουμε με μοβ χρώμα με τούτο με εκείνο με το άλλο. Άντε για όσους είναι πίσω και δεν το βλέπουν θα σας τα βάλω σε κυκλάκι. Τι είναι αυτά τα ηλεκτρόνια μέσα στα κυκλάκια. Τα ηλεκτρόνια που έρχονται από τα ιόντα των χλωρίων. Και πού θα πάνε σε όποια τροφιακά του Νικελίου είναι διαθέσιμα. Ποια είναι η διαθέσιμα. Sx3. Αν το Νικέλιο θέλει να κάνει αυτήν την ένωση τι πρέπει να κάνει. Να κάνει έναν υβρετισμό. Sx3 τίπο. Είναι. Τετραεδρικός. Ωραία. Νικέλιο με τέσσερα κοιάνια. Το κοιάνιο είναι ένα λίκαντι που είναι εδώ πέρα στην άκρη της σειράς. Ασθενούς παιδίου ισχυρού παιδίου. Πολύ ισχυρό. Πολύ ισχυρό παιδίου σημαίνει πολύ μεγάλη διαφοροποίηση για μας. Πολύ μεγάλη διαφοροποίηση εδώ πέρα τι σημαίνει. Σημαίνει ότι τα ηλεκτρόνια του Νικελίου θα αισθανθούν αυτήν τη διαφοροποίηση και κάπως θα πρέπει να συμμαζευτούν. Τι κάνει το ισχυρό παιδίο. Συμαζεύει, πακετάρει τα ηλεκτρόνια του Νικελίου. Τι θα γίνει λοιπόν εδώ πέρα. Ένα, δύο, τρία, τέσσερα ζευγάρια ηλεκτρόνια. Είναι τόσο ισχυρό αυτό το παιδίο ούτως ώστε είναι μια παραβίαση ας πούμε του κανόνου του Χουντ. Αλλά ο κανόνος του Χουντ μιλάει για τροχιακά που έχουν αντίστοιχε ενέργεια. Όταν έχουν μεγάλη διαφοροποίηση στο παιδίο δεν έχουν αντίστοιχε ενέργεια πια. Άρα τα ηλεκτρόνια μαζεύονται. Κάνουν ζευγάρια. Ισχυρό παιδίο λοιπόν σημαίνει κάνουν ζευγάρια όσο μπορώ έτσι. Αν ήταν εφτά τα ηλεκτρόνια ένα θα έμεινε μόνο το. Και τώρα έρχονται τα ηλεκτρόνια των Κιανίων που θα πάνε στα τροχιακά που είναι διαθέσιμα. Ποια τροχιά κάνει διαθέσιμα. Ένα είναι αυτό. Ένα δεύτερο. Ένα τρίτο. Και ένα δεύτερο προσέξτε. Τα βάζω έτσι γιατί είναι ζευγάρια ηλεκτρονιών που έρχονται από το Κιανίο. Έτσι. Σε ποια τροχιακά των κελίων μπορούν να πάνε. Σε αυτά που θα κάνει είναι υβρητισμό ΔΕΣΠ2. Υβρητισμός ΔΕΣΠ2 σημαίνει ΔΕΕΝΑ, ΕΣΕΝΑΠΕΔΙΟ. Τέσσερα σε ρυθμό αλλά επίπεδα τετράγωνα. Γιατί μπορείτε να φανταστείτε ποια παιτροχιακά είναι αυτά. Το ΠΕΚΙ και το ΠΙΙ. Το S και το DΙΚΤΕΤΡΑΓΟΝΟ ΜΙΟΙΚΤΕΤΕΤΡΑΓΟΝΟ. Αυτά τα δύο κοιτούν στους άξονες 6 και Y. Αυτό κοιτάει στους άξονες 6 και Y. Αυτό είναι σιφερική συμμετρίας. Κατά συνέπεια έχω τέσσερα υβρητισμένα τροχιακά που κοιτούν συγκίνητη καταέχνηση. Τι κάνει εδώ πέρα η θεωρία του δεσμουσθένους. Μου λέει βρες την ηλεκτρονική διαμόρφωση του μετάλλο. Βρες την ηλεκτρονική διαμόρφωση του Ιόντος σου. Για να μιλάω για ένα σύμπλοκο πρέπει να ξέρω ποιο είναι το μέταλλο. Ποια είναι η βαθμίδα οξύδο σύστο. Να βρω την ηλεκτρονική του διαμόρφωση. Ποιο είναι ο αριθμός της εναμωγής και ποια είναι τα λίγα. Αυτό. Όταν ξέρω αυτά ξέρω ποιο είναι το σύμπλοκο. Εντάξει. Βάλτα λοιπόν εδώ πέρα. Τακτοποιήσατε και μετά έλα και συμβουλέψε τη φασματοχημική σειρά. Είναι ασθενός πεδίο ή ισχυρό πεδίο αυτό που έχεις. Ισχυρό πεδίο. Για σημάζεψε τα ηλεκτρόνια λίγο. Και δες τώρα σε ποια τροχιακά μπορούν να πάνε τα ηλεκτρόνια των λίγα. Να τα. Αυτά λοιπόν τα τροχιακά. ΕΣΠ�3 πρέπει να υβριδοποιήσει τον κέλιο για να υποδεχθεί τα ηλεκτρόνια των χλωρίων. Αυτά τα τροχιακά. ΔΕΣΠ2 πρέπει να υβριδοποιήσει τον κέλιο για να υποδεχθεί τα ηλεκτρόνια των κυανίων. Έτσι. Στην πρώτη περίπτωση υβριδισμός ΕΣΠ3. Στην άλλη ΔΕΣΠ2. Βρισκόμαστε με τη θεωρία των δισμούς θένους. Για θυμηθείτε τι κάναμε προηγουμένως με τη θεωρέ του χριστιανικού παιδίου. Τι κάναμε προηγουμένως. Τετράγωνο, τετράεδρο. Τετράγωνο μικρή διαφοροποίηση, τετράγωνο μεγάλη. Τι κάναμε στην περίπτωση που είχαμε τη μεγάλη διαφοροποίηση. Μαζέψαμε τα ηλεκτρόνια στα καοτροχιακά. Έτσι δεν είναι. Συμφωνούμε ή διαφωνούμε. Οι δύο θεωρίες λοιπόν συγκλίνουν. Οι δύο θεωρίες μου δίνουν αντίστοιχο αποτέλεσμα συγκλίνοντας από διαφορετική προσέγγιση. Η κάθε μια έχει κάποια προβλήματα. Η κάθε μια έχει κάποια σημεία στα οποία δεν δουλεύει απολύτως. Εντάξει. Θα σας συζητήσουμε και θα πούμε την επόμενη φορά. |
