Ωίδια / Διάλεξη 10 / Συμπτώματα της ασθένειας, αίτιο-παθογόνο, καταπολέμηση

Συμπτώματα της ασθένειας, αίτιο-παθογόνο, καταπολέμηση: Πες μας τώρα τι σημαίνει η οίδια, η οργία. Δεν θυμάσαι. Ποιος θυμάται. Κυριάκο θυμάσαι. Βγαίνει από τη λέξη οα. Τι σημαίνει οα, το οον. Αυγά. Σημαίνει λοιπόν ο ο, οίδιον, είναι το αυγουλάκι. Γιατί άραγε φωκιών. Γιατί άραγε να λέγονται αυγουλάκι...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος δημιουργός: Λαγοπόδη Αναστασία (Επίκουρη Καθηγήτρια)
Γλώσσα:el
Φορέας:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Είδος:Ανοικτά μαθήματα
Συλλογή:Γεωπονίας / Μυκητολογικές Ασθένειες Δενδρωδών και Αμπέλου
Ημερομηνία έκδοσης: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2013
Θέματα:
Άδεια Χρήσης:Αναφορά-Παρόμοια Διανομή
Διαθέσιμο Online:https://delos.it.auth.gr/opendelos/videolecture/show?rid=5ecc43c8
Απομαγνητοφώνηση
Συμπτώματα της ασθένειας, αίτιο-παθογόνο, καταπολέμηση: Πες μας τώρα τι σημαίνει η οίδια, η οργία. Δεν θυμάσαι. Ποιος θυμάται. Κυριάκο θυμάσαι. Βγαίνει από τη λέξη οα. Τι σημαίνει οα, το οον. Αυγά. Σημαίνει λοιπόν ο ο, οίδιον, είναι το αυγουλάκι. Γιατί άραγε φωκιών. Γιατί άραγε να λέγονται αυγουλάκια αυτές οι αρρώστιες. Ένα τελείως άσχετο όνομα. Ήμως για τα σπόρια που παράγουν. Δεν μπορείς να θυμηκείς. Είπες ο ομίκιτες. Δεν έχουμε σχέση εδώ με τους ομίκιτες. Τα σπόρια που παράγουν στην αγενία τους μορφή. Γιατί μοιάζουν με αυγουλάκια. Το σχήμα τους είναι τέτοιο. Είναι βαρελοειδή. Μπορεί να είναι έτσι λίγο προς το οειδές τα σπόρια τους. Για αυτόν τον λόγο λοιπόν οι ασθένειες που προκαλούν αυτοί οι μίκιτες αυτά τα παθογόνα ονομάστηκαν οίδια. Άρα λοιπόν για αυτόν τον λόγο να μην τυχόν έχετε καμιά απορία τι σημαίνει αυτό. Τα οίδια λοιπόν είναι ασθένειες που θα βρούμε σε κάθε ξενιστή ή σε κάθε οικογένεια καλλιεργουμένων φυτών. Υπάρχουν και στα δασικά. Ο κανόνας που υπάρχει είναι ότι σε κάθε ξενιστή έχουμε ένα είδος οειδίου το οποίο είναι ξεχωριστό για αυτόν. Άρα λοιπόν το ίδιο το οποίο προσβάλλει τη μηλιά δεν μπορεί να προσβάλλει και η ροδακινιά. Και ισχύει και το αντίστροφο. Το ίδιο το οποίο προσβάλλει το αμπέλι δεν μπορεί να προσβάλλει τον πλάτανο. Αυτό το λέω επίτηδες γιατί κάποτε υπήρξε ένα θέμα το οποίο υπάρχει στα μπλοκ σας με εντελώς λανθασμένη διατύπωση. Θα σας τα φέρω κάποια στιγμή αυτά που ψάρεψα από το διαδίκτυο να σας πω ποια λάθη έχετε γράψει. Ωραία μπορεί να τύχει όμως να δούμε ας συμπληρώσω λίγο στο προηγούμενο. Άρα λοιπόν το ίδιο σε κάθε ξενιστή είναι σχεδόν πάντα εξειδικευμένο σύμφωνα με αυτά που είπαμε πριν από λίγο. Στον ίδιο ξενιστή όμως μπορεί να βρούμε και ένα δεύτερο ή και ένα τρίτο ίδιο. Άρα στο βιβλίο σας μπορεί να δείτε δύο-τρία ο ίδια. Θα δείτε το κύριο παθογόνα και μπορεί να δείτε και δύο-τρία τα οποία να αναφέρονται. Και μπορεί να δείτε ότι κάποια από αυτά τα δεύτερα-τρίτα μπορεί να αναφέρεται και σε κάποιον άλλο ξενιστή. Οι πιο σημαντικές ζημιές γίνονται σε Μιλιάρο, Δακινιάκη, Αμπέλη. Και με αυτά θα ασχοληθούμε σήμερα. Τι προσβάλλεται στην ασθένεια του Οϊδίου. Κατά κανόνα προσβάλλονται όλα τα νεοαναπτυσσόμενα όργανα. Προσβάλλονται πρώτα απ' όλα οι οφθαλμοί οι οποίοι χωρίς κανένα σύμπτωμα φύλλο ξενούν το μήκητα γιατί μέσα στους οφθαλμούς διαχυμάζει. Προσβάλλονται λοιπόν οι οφθαλμοί, προσβάλλονται τα άνθη, προσβάλλονται τα φύλλα, τα νεαρά αλλά και τα όρημα μέσης ορυμότητας, όχι τα πολυόρημα. Προσβάλλονται οι νεαροί βλαστή, προσβάλλονται και οι καρποί όταν είναι ακόμη πράσινοι και όταν είναι στο στάδιο της αναπτυξής τους. Και στα όργανα τα οποία προσβάλλονται δημιουργούνται χαρακτηριστικές επανθήσεις του Οϊδίου. Προσέξτε γιατί το βιβλίο σας χρησιμοποιεί τον όρο εξανθήσεις που δεν είναι σωστός για τα Οϊδία. Για τα Οϊδία ο σωστός όρος είναι επάνθυση και όχι εξάνθυση. Διότι τα Οϊδία είναι παράσιτα τα οποία δεν εισέρχονται στους ποιητικούς ιστούς αλλά το μικήλιο τους αναπτύσσεται επιφανειακά. Στη ποιητική επιφάνεια επιφανειακά και πάνω σε αυτό το μικήλιο το οποίο αναπτύσσεται επιφανειακά δημιουργούνται και οι καρποφορίες. Τώρα γιατί σας τα λέω όλα αυτά. Να ρωτήσω κάτι. Τι μας λέει επιφανειακά εδώ πέρα και καρποφορίες και δεν ξέρω τι. Έχετε υπόψη σας, έχετε έτσι τη φαντασία σας ποτέ σχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο ένας μύκητας μπορεί να παρασιθεί το φυτό. Τι ακριβώς κάνει. Πώς το φανταζόσαστε. Για πες, Χριστίνα. Όχι πάντα. Οι μυζητήρες υπάρχουν σε μερικά είδη αλλά όχι σε όλους τους μύκητες. Η πλειονότητα των μυκήτων με άλλο τρόπο παρασιθεί. Θέλω κάποιος να μου περιγράψει έτσι με πολύ απλοϊκό τρόπο πώς φαντάζεται την προσβολή, τον απεικισμό ενός φυτού από έναν παθογόνο μύκητα. Σύμφωνα με αυτά που γνωρίζετε. Καμία προθυμότητα. Πώς το φανταζόσατε ρε παιδιά. Τι νομίζετε. Είναι στο μυαλό σας κάτι εντελώς συγγιχημένο που δεν σας νοιάζει. Πώς γίνεται. Φωκίον. Σε μια φυτική επιφάνεια που μπορεί να είναι ένα φύλλο, μπορεί να είναι η ρίζα, μπορεί να είναι βλαστός, μπορεί να είναι ένα σκαρπός. Παρακάτω. Δημιουργούνται υφές, βλαστάνουν τα σπόρια. Μυζητήρες απευθείας δεν βλαστάνει το σπόριο να μας παράγει μυζητήρες φωκιών. Ωραία. Μυζητήρες έρχονται μετά. Ωραία. Οι μολυσματικές υφές που βλαστάνουν από τα κονίδια. Όχι δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα τίποτα. Αυτό που περιγράψεις είναι η ολοκλήρωση της μόλυνσης. Αλλά θα κάνω ένα σχηματάκι για να σας βοηθήσω. Ελπίζω να βρω και μολίες. Εδώ κάτω. Κατώ. Μπράβο Γεωργία. Πάω από την άλλη μεριά όμως που έχει καθαρά. Λοιπόν, αυτά που θέλει όποιος δεν διαβάζει γενική φτωπαθολογία. Τι είναι αυτά που ζωγραφίζω. Μπράβο. Ένα σποριάκι λοιπόν. Ένα σποριάκι μήκητα έρχεται και πέφτει πάνω σε μια φυτική επιφάνεια. Αν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, τι θα κάνει αυτό το σποριάκι, ποιος είναι ο ρόλος του, θα βλαστήσει. Θα αρχίσει δηλαδή να αναπαράει το μήκητα, θα δημιουργήσει μικύλιο. Αυτή η υφή πρώτη επειδή θα μολύνει, λέγεται υφή μόλυνσης. Λοιπόν αυτή η υφή μόλυνσης ή θα πρώτα θα κολλήσει πάνω στο φυτό έτσι. Θα βρει εδώ πέρα ένα σημείο συνένωσης δυο κυτάρων και θα αρχίσει να μπαίνει από εδώ. Θα μπει από εδώ και μετά τι θα κάνει, θα αρχίσει να μπαίνει μέσα στα κύτταρα και εκεί αρχίζει και χοντρένει. Και αναπτύσσεται και κάνει δυα κλαδώσεις και μετά μπαίνει από το ένα κύτταρο στο άλλο. Και ούτου κάθε εξής. Ή θα μπορούσε να κάνει και απευθείας διάτρεση από κάποιο άλλο σημείο. Θα μπορούσε ας πούμε να πάει εδώ και να μπει από εδώ μέσα. Μπαίνει λοιπόν μέσα στα κύτταρα και τα καταναλώνει. Αυτός είναι ο παρασιτισμός από τους μίκητες. Πρέπει να μπει μέσα στα κύτταρα. Κάποια παθογόνα αναπτύσσονται εδώ ενάμεσα μόνο στους μεσοκυτάριους χώρους. Μόνο εδώ μπορεί να αναπτυχθούν. Όπως είναι οι σκοριάσεις και οι υπερονόσποροι για παράδειγμα. Και στέλνουν μέσα στο κύτταρο μιζητήρες. Δεν το ζωγράφισετε πολύ καλά βέβαια. Έτσι τρέφονται τα παθογόνα τα οποία ζουν στους μεσοκυτάριους χώρους. Αυτός εδώ όμως ο οποίος μπαίνει μέσα στα κύτταρα δεν χρειάζεται μιζητήρες. Τρώει κανονικά, διαλυτωποιεί, έχει τα ενζυμά του, διαλυτωποιεί ουσίες και τις ρουφάει. Με ως μόση τρέφονται οι μίκητες. Το ίδιο τώρα δεν μπαίνει καθόλου μέσα, δεν μπαίνει πουθενά. Υπάρχουν μόνο μερικά ελάχιστα οίδια τα οποία κάνουν αυτή τη δουλειά. Μπαίνουν στα επιφανειακά χύτσαρα, μόνο λίγα. Τα περισσότερα οίδια όμως αναπτύσσονται εδώ πάνω στη φυτική επιφάνεια. Δηλαδή θα κάνουν εδώ τις διακλαδώσεις τους και άλλες υφές. Και θα δημιουργήσουν ένα πλέγμα υφών στη φυτική επιφάνεια. Και πώς θα τραφούνε άραγε, θα δημιουργήσουν μιζητήρες. Τώρα το ζωγραφίζω καλά. Και θα τραφούνε από τα επιφανειακά κύτταρα. Αυτό το κάνουν τα οίδια. Έτσι λοιπόν πάνω στο μικυλιό τους, το οποίο είναι επίφυτο, θα δημιουργήσουν αργότερα τις καρποφορίες τους. Τώρα ζωγράφεις έναν κονηδιοφόρο με τα κονίδια τα οποία μοιάζουν με αυγουλάκια. Γι' αυτό το σύμπτωμα που βλέπουμε από τα οίδια πάνω στις πράσινες φυτικές επιφάνειες ονομάζεται επάνθηση. Επί, δηλαδή είναι επίφυτο και ανθί, δηλαδή παράγει τα σποριά του, επί του ιστού. Καταλάβατε, υπάρχει κάτι που δεν καταλάβατε. Είναι κατανοητό. Ωραία. Όταν θα μιλήσουμε αργότερα για τους περονόσπορους θα πούμε για τις εξανθήσεις. Στην περίπτωση των εξανθήσεων έχει μπει το παθογόνο μέσα, δεν μας ενδιαφέρει αν έχει μπει στα κύτρα ή στους μεσογιτάριους χώρους, έχει μπει τέλος πάντων εντός του ιστού και βγάζει από τα στόματα προς τα έξω μόνο τις καρποφορίες του, δηλαδή τους κονηδιοφόρους με τα κονίδια τους. Σε εκείνη την περίπτωση, ναι, θα πούμε εξανθήσεις. Αλλά και τα οίδια το πιο σωστό είναι να λέμε επανθήσεις. Ωραία. Λοιπόν, εδώ πέρα αυτό είναι μια φωτογραφή από ηλεκτρονικό μικροσκόπιο που έχουν βάψει κιόλας τα διάφορα στοιχεία εδώ πέρα. Το πράσινο είναι η φυτική επιφάνεια. Αυτά εδώ τα ανοίγματα τι είναι? Στόματα. Και αυτά εδώ είναι οι υφές του οειδίου οι οποίες εξαπλώνονται και δημιουργούν ένα δίκτυο επί του ιστού. Έτσι, είναι επίφυτα τα οίδια. Και αυτό εδώ, όπως βλέπετε, είναι ένα σκονηδιοφόρος ο οποίος παράγει μία λυσίδα από σπόρια που μοιάζουν με αυγουλάκια. Είναι βαρελοειδή για την ακρίβεια. Άρα, λοιπόν, τα περισσότερα οίδια οφείλονται σε επίφυτα παράστα. Ο ίδιος λέμε την ασθένεια, δεν είναι ο οργανισμός. Οι οργανισμοί λοιπόν είναι αυτοί. Αυτοί οι μύκτητες δεν εισέρχονται εντός των ιστών, οι περισσότεροι. Και δημιουργούν επανθύσεις και τρέφονται με μυζητήρες. Συγγνώμη. Ναι. Υπάρχουν, βέβαια, και ενώφυτα οίδια. Σας είπα ότι είναι κάποια λίγα τα οποία και αυτά εισέρχονται στους ιστούς προς τα έξω από τα στομάτια βγάζουν τους κονηδιοφόρος με τα κονίδια τους. Νομίζω υπάρχει ένα παρακάτω και θα σας το δείξω. Υπάρχει ένα παρακάτω σίγουρα, είναι το ιδιο της ελιάς, αλλά δεν θυμάμαι αν έχω το σχήμα, νομίζω ότι το έχω. Ας δούμε τώρα τα συνθόμετα στους διάφορους ξενιστές. Υπενθυμίζω, τουλάχιστον στα παιδιά της στυτοπροστασίας, και στα παιδιά που έχουν παρακολουθήσει άλλες μυκητολογικές ασθένειες, ότι τα οίδια στους διάφορους ξενιστές έχουν κοινά συνθόματα, έχουν κοινό βιολογικό κύκλο. Άρα, αν βάθετε ένα οίδιο καλά, θα ξέρετε πολύ καλά και τα υπόλοιπα. Εντάξει, αλλάζουν τα ονόματα των παθογόνων. Οι συνθήκες που τα ευνώνουν είναι πάνω κάτω οι ίδιες. Θέλουν έτσι λίγο αυξημένες θερμοκρασίες. Με τις σχετικές υγρασίες πρέπει να υπάρχει κάποια ιδιομορφία, γιατί κάποια οίδια μπορούν να βλαστάνουν και σε πολύ χαμηλή σχετική υγρασία, κάποια άλλα θέλουν υψηλότερη. Αλλά η ιδιολογία τους είναι παρόμοια, δηλαδή στο σύμπτωμα τι θα δούμε, θα δούμε επανθήσεις. Πολύ καλό παράδειγμα για να αναγνωρίσετε κι εσείς τι είναι επάνθυση, είναι να ψάξετε μέσα στο πανεπιστήμιο που έχει αυτούς τους καλοπιστικούς θάμνους τα ευώνυμα. Τα ξέρετε έτσι που έχουν τα φυλλαράκια τα έτσι στρογγυλούτσικα με οδοντοτή περιφέρεια, που είναι γελιστερά από την πάνω πλευρά. Αυτά προσβάλλονται από ιδιο πολύ συχνά και μάλιστα δημιουργούνται έτσι παχές επανθήσεις πάνω στα φύλλα, οι οποίες επανθήσεις φεύγουν με το νύχι σας. Αν θα ξύσετε, αν προσπαθήσετε και ξύσετε την επάνθυση, θα δείτε ότι αφαιρείτε με το νύχι σας ότι το φύλλο από κάτω δεν έχει χαλάσει, δεν έχει δημιουργηθεί κάποια πληγή, αλλά φυσικά κάτω από τη θέση της επάνθυσης είναι κυτρινισμένο, γιατί έχουν νεκρωθεί τα επιφανειακά κύτερα, εξαιτίας του ότι έχουν απομυζηθεί τα συστατικά τους από τους μυζητήρες. Στην ελιά λοιπόν θα δούμε τα πρώτα συνθόματα αμέσως μετά την έκπτυξη των οφθαλμών. Θα τα δούμε στα νεαρά τα φυλλαράκια, τα οποία όπως βλέπετε θα είναι παραμορφωμένα και θα έχουν καρουλιάσματα, ζαρωμένα και θα έχουν πάνω τους αυτές τις επανθήσεις, οι οποίες θα μοιάζουν σαν να έχεις πασπαλίσει τα νεαρά φύλλα με αλεύρι. Επίσης, οι βλαστοί οι οποίοι θα προκύψουν από τους οφθαλμούς που περιείχαν το μικύλιο, είπαμε δεν φαίνονται οι οφθαλμοί ότι είναι προσβεβλημένοι, διαχυμάζει μέσα στα λέπια τους ο μίκητας και αυτοί οι βλαστοί οι οποίοι θα προκύψουν από αυτούς τους οφθαλμούς είναι καχυκτικοί. Έτσι λοιπόν θα δούμε στην πρώτη νεαρή βλάστηση αυτού του είδους τα συμπτώματα. Εδώ βλέπετε να έχουν εκρωθεί άνθιοι, εδώ βλέπετε φυλλαράκια παραμορφωμένα, βλέπετε ότι έχουν πάνω τους μια άσπρη σκόνη, αυτή είναι η επάνθηση και εδώ φαίνεται το ίδιο. Και εδώ τα φυλλαράκια τα βλέπουμε να είναι καρουλιασμένα, να μην έχουν ένα σωστό φυσιολογικό σχήμα. Οι επανθήσεις αυτές στα νεαρά όργανα, γιατί μπορεί να προσβληθούν και τα, είπαμε λίγο πιο όρημα, στα νεαρά όργανα είναι διάχυτες σε όλη την επιφάνεια του ελάσματος. Ή αν έχουμε ένα λεπτό βλαστό, ο οποίος έχει προκύψει από έναν τέτοιο νοχταλμό, θα δούμε την άκρη του βλαστού να είναι ολόκληρη γεμάτη με επανθήσεις. Καταλάβατε? Εδώ λοιπόν βλέπουμε διάχυτη την επάνθηση στα φύλλα, το ίδιο υπάρχει και εδώ. Και σιγά σιγά τα φύλλα γίνονται καστανά και παραμορφώνονται και ξεραίνονται. Τα ανεπτυγμένα τώρα φύλλα θα αρχίσουν να προσβάλλονται κατά θέσεις. Βέβαια ο Μίκητας φαίνεται να έχει μια προτίμηση στα νεαρότερα. Αλλά αν οι συνθήκες βοηθούν, τότε θα έχουμε προσβολές και στα πιο όρημα φύλλα, τα οποία θα προσβληθούν κατά θέσεις. Τι σημαίνει αυτό? Θα δούμε σε κάποια σημεία κυλίδες. Δεν τις βλέπουμε τόσο εύκολα με το ίδιο, δεν είναι και τόσο εύκολα τα πράγματα. Δεν θα δούμε εύκολα αυτές τις κυλίδες. Για παράδειγμα, εδώ υπάρχει εδώ πέρα μια κυλίδα. Την βλέπετε τώρα? Είναι μια θέση όπου βλέπουμε ένα άσπρο χλουδάκι. Ή εδώ πέρα υπάρχει μια κυλίδα. Δεν είναι κυλίδες έτσι χαρακτηριστικές, κίτρινες, καστανές, υπορφυρές, νεκρωτικές, όπου θα δηλώσουν την παρουσία του παθογόνου. Δεν ξεκινάνε έτσι, ξεκινάνε σαν σημεία στα οποία θα υπάρχει μια περιοχή σαν να την έχεις πασπαλίσει με αλεύρι, σαν να έχει χνούδι. Έτσι ξεκινάει. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε παραμόρφωση του φύλου στα σημεία εκείνες τα οποία θα γίνει προσβολή. Και αυτό το σύντομα είναι διαφορετικό από αυτό, όπου έχουμε τα νεαρά φύλα να είναι παραμορφωμένα και να χάνουν εντελώς το σχήμα τους. Τώρα στους βλαστούς. Οι βλαστοί όταν προσβάλλονται καθώς εκτίσονται, οι καινούργοι βλαστοί πολύ τριφεροί, ζαρώνουν και μένουν κοντοί και καχεκτικοί. Μπορεί να έχουμε και σε πιο ανεπτυγμένους βλαστούς μόλυνση. Οπότε σε διάφορα σημεία όπως βλέπετε εδώ, είναι ξεκάθαρο που είναι η προσβολή, θα δούμε τις λευκές επανθήσεις. Όταν θα προσβηθούν οι βλαστοί, στη συνέχεια θα προσβηθούν και οι ξυλοφόροι οφθαλμοί, δηλαδή θα μπει εκεί το μικύλιο. Θα νεκρώσει τους οφθαλμούς ή την επόμενη χρονιά αυτοί οι οφθαλμοί δεν θα δώσουν ζωήρια βλάστηση και εκεί μέσα θα κρυφθεί το μικύλιο για να μολύνει στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Βλέπετε αυτόν τον τελευταίο εδώ κάτω, πως είναι τελείως καλυμμένος με άσπρο μικύλιο. Και όπως θα πούμε στην καταπολέμηση είναι καλό κατά τη διάρκεια της βλάστησης που τα βλέπουμε αυτά τα συμπτώματα είναι καλό να πάμε εκεί και να αφαιρέσουμε τα προσβεβλημένα. Γιατί όταν θα έρθει το φθινόπωρο προσπαθούμε βέβαια μάλλον μπορούμε να αντιληφθούμε ποιοι ήταν οι μολυσμένοι με το ίδιο γιατί είναι κοντύτεροι, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο να τους αναγνωρίσουμε πάνω στα ξερά και χωρίς φύλλα δέντρα, όχι στα ξερά δέντρα, στους ξερούς βλαστούς και στα δέντρα χωρίς φύλλα. Πιο εύκολο είναι να αντιληφθούμε την άνοιξη και να τα αφαιρέσουμε την άνοιξη, κατά τη διάρκεια δηλαδή της βλαστικής περιόδου. Τώρα πάμε στους καρπούς, στους οποίους καρπούς αν έχουμε πολύ πρωίμα προσβολή, έτσι και λίγο είπαμε ότι οι καρπούς προσβάλλονται όταν αναπτύσσονται. Όταν σταματήσει η αναπτύξη τους δεν προσβάλλονται άλλο. Όταν είναι πάρα πολύ μικροί και δεν έχουν πάρει το τελικό τους μέγεθος, μπήκε η ρίνη και έγινε σεισμός. Εδώ ακούστηκε τσετσετσού και δεν ξέρω τι. Λοιπόν, όταν οι καρπούς είναι ακόμα μικροί και δεν έχουν πάρει το τελικό τους μέγεθος, έχουμε την εξής ζημιά. Αυτά τα σημεία στα οποία θα δημιουργηθούν οι επανθήσεις δεν θα μπορέσουν να αναπτυχθούν πλέον. Δηλαδή εδώ βλέπετε ένα σημείο στο οποίο υπήρχε προσβολή. Αυτό τι σημαίνει ότι το υπόλοιπο κομμάτι του καρπού το οποίο δεν έχει προσβληθεί θα συνεχίσει να αναπτύσσεται κανονικά, με αποτέλεσμα πολλές φορές να έχουμε σκισήματα. Εδώ βέβαια σε αυτή τη φωτογραφία δεν φαίνεται, αλλά φανταστείτε έναν καρπό στον οποίο κάποια κύτερα είναι ακυνητοποιημένα γιατί είναι νεκρά, ενώ τα διπλανά κύτερα τα οποία συνεχίζουν και αναπτύσσονται δημιουργούν μια τάνηση, τραβάνε, οπότε εκείνα που είναι νεκρά σκίζονται. Δεν είναι κακό βέβαια, γιατί χαλάει και η εμφάνιση του καρπού, αλλά μπορεί να έχουμε και προσβολές από άλλα παθογόνα. Όπως και να έχει το πράγμα, εκείνο το σημείο του καρπού θα έχει μια πολύ άσχημη εμφάνιση, θα έχουν πολύ κακή ποιότητα ή θα είναι ακατάλληλη για εμπορία. Τώρα αν οι καρπού έχουν σχεδόν φτάσει στο τελικό τους μέγεθος, πριν αρχίσει βέβαια, πριν οριμάσουν και προσβηθούν από ο ίδιο, στο σημείο της προσβολής θα μας αφήσουν αυτές τις δερματώσεις, τις λεπτές γραμμούλες σαν σχάρες, οι οποίες βέβαια είναι τελείως επιφανειακές, δεν θα σαπίσει το μήλο, μπορούμε να το φάμε, αλλά δεν πιάνει πολύ καλή τιμή, εντάξει. Όταν τρώτε μήλα τα οποία έχουν προσβολές, καλό είναι να προσέχετε τι είδους προσβολές είναι επάνω. Αν είναι ο ίδιος δεν παθαίνεται τίποτα, αν είναι πενικίλιοι όμως καλύτερα είναι να μην το φάτε. Θα τα πούμε αυτά σε αντίστοιχο κεφάλαιο, όταν θα έρθει η ώρα γιατί. Να δούμε και τα συμπτώματα στη ροδακινιά, μην συζητάτε, ειδικά αυτή που είσαστε γύρω γύρω από την κάμερα σας παρακαλώ. Και η άλλη. Να δούμε τα συμπτώματα στη ροδακινιά τα οποία είναι παρόμοια, δηλαδή τι θα δούμε. Θα δούμε πάλι επανθήσεις κυρίως σε φύλλα, σε καρπούς ευλαστούς, θα δούμε καταστροφή των ανθέων. Και εδώ το μικύλιο προφυλάγεται, βγαχυμάζει μέσα στα λέπια των οφθαλμών. Και εδώ βλέπετε εικόνες από φύλλα τα οποία έχουν επανθήσεις, βλέπετε αυτό το αραχνοϊδές μικύλιο. Επίσης παρατρείτε ότι αυτό το φύλλο είναι καρουλιασμένο, γυρνάει προς τα πάνω. Το ίδιο ισχύει και εδώ, αυτά εδώ τα φύλλα είναι γεμάτα με επανθήσεις. Άρα λοιπόν που σας είπα ότι τα οίδια έχουν πολλά κοινά στοιχεία, το πρώτο κοινό στοιχείο είναι οι επανθήσεις και όπως βλέπετε σε μιλιά και νοδακινιά έχουμε αντίστοιχα συμπτώματα. Εδώ είναι μια έντονη παραμόρφωση των φύλλων εξαιτίας προσβολής από ο ίδιο, την οποία προσβολή από ο ίδιο μπορεί να την μπερδέψουμε με προσβολή από αφίδες. Κύριοι συνάδελφοι κάνουμε μάθημα, σας παρακαλώ να κλείσετε την πόρτα. Ευχαριστώ. Λοιπόν, πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε αν είναι αφίδα ή αν είναι ο ίδιο. Το αν είναι ο ίδιο πρώτα απ' όλα το βλέπουμε, έτσι βλέπουμε επανθήσεις αλλά μπορεί και να μη δούμε. Ακούω Κυριάκο. Ακριβώς, αν είναι από αφίδες και πάμε και ανοίξουμε τα φυλλαράκια θα βρούμε πάνω τις αφίδες. Μπορεί να είναι και τα δύο όμως, δεν αποκλείει κανείς. Ωραία, και εδώ είναι συμπτώματα σε καρπούς για να δείτε πώς περίπου είναι αυτή η προσβολή. Εδώ βλέπετε τα ροδάκινα τα οποία είναι ακόμα πράσινα, έτσι σε διάφορα σημεία. Βλέπετε αυτές τις άσπρες τουφίτσες, οι οποίες εδώ είναι σε λίγο πιο όρημο ροδάκινο, οι οποίες αργότερα θα εξαφανιστούν και θα αφήσουν εκεί πέρα μια καστανή επιφανειακή τσίψη, καταστροφή, μια κρούστα. Και το ίδιο της ελιάς, το οποίο δεν θεωρείται σοβαρό παθογόνο, όπως στις προηγούμενες δύο καλλιέριες, προσβάλλει τα φύλλα και μας ενδιαφέρει κυρίως τα φυτόρια, επειδή μπορεί να προκαλέσει αποφύλλωση. Οπότε, εμειώνεται και η εμπορική αξία των δεντριλιών. Και πάμε τώρα στο αμπέλι, όπου εδώ είναι σκούρα τα πράγματα, είναι μια καλλιέργεια κι αυτή η οποία προσβάλλεται εντονότατα από το ίδιο και το ίδιο για το αμπέλι θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές ασθένειες. Δίπλα-δίπλα, δηλαδή, με τον Περονόσπορο, μπορεί να έχουμε πολύ μεγάλες καταστροφές από το ίδιο στο αμπέλι, όχι τόσο μεγάλες όπως έχουμε σε Μιλιά και σε Ροδακινιά. Σε Μιλιά και σε Ροδακινιά, βεβαίως, μπορεί να έχουμε αξιοσημείωτες προσβολές. Στο αμπέλι, όμως, μπορεί να κινδυνεύει και η παραγωγή μας. Σε ακούω, Νικόλα. Στο αμπέλι? Ποιος είπε όχι? Είπε κανείς όχι? Λοιπόν, ο βοτρίτης θα περιμένει την ώρα του, την επόμενη. Όπως βλέπετε σε αυτή την εικόνα, εδώ έχουμε φύλλα αμπελιού, στα οποία θα παρατηρήσετε ποια επιφάνεια των φύλλων είναι αυτή, πάνω ή κάτω. Βλέπουμε τις νευρώσεις. Παρατηρείτε εδώ πέρα σε κάποιες θεσούλες ασπρίλες. Είναι πολύ δύσκολο. Τις περισσότερες φορές είναι πολύ δύσκολο να διαγνώσουμε εδώ ο ίδιος τα φύλλα του αμπελιού. Κάποιες φορές φαίνεται ξεκάθαρα και κάποιες άλλες φορές δεν φαίνεται με τίποτα. Θα πρέπει να γύρεις έτσι λίγο το φύλλο, να το δεις προφίλ, για να καταλάβεις ότι έχει ο ίδιος επάνω. Κάποιες άλλες φορές φαίνεται ξεκάθαρα, όπως είναι και εδώ. Έχουμε λοιπόν στα φύλλα. Στην αρχή εμφανίζονται κάποιες κυλίδες χλωρωτικές, οι οποίες μπορεί να μοιάζουν με τις κυλίδες του Περονόσπορου, που θα δούμε σε κάποιο άλλο μάθημα βέβαια. Όταν θα μιλήσουμε για τον Περονόσπορο θα ξαναθυμίσουμε και το ίδιο. Και πάνω σε αυτές τις κυλίδες μπορεί να δούμε τις επανθύσεις του ίδιου, οι οποίες είναι πάρα πολύ λεπτές. Πολλές φορές είναι πιο πικρές, αλλά τις περισσότερες φορές είναι πάρα πολύ λεπτές, σαν λεπτίστη αράχνης. Κάποιες άλλες φορές μπορεί να δούμε όλη την επιφάνεια του φύλου πασπαλισμένη σαν να τις έχουμε ρίξει αλεύρι. Αυτό που ήθελα να σας πω για τον Περονόσπορο είναι χαρακτηριστικό ότι βρίσκουμε τις εξανθύσεις του στην κάτω επιφάνεια των φύλων. Αλλά για το ίδιο μπορούμε να τις βρούμε είτε στην πάνω, είτε στην κάτω επιφάνεια των φύλων. Εδώ βλέπουμε τις επανθύσεις στην κάτω επιφάνεια των φύλων. Και στην πάνω αυτό βέβαια που βλέπουμε δεν είναι εξακάθαρο αν είναι επάνθυση, αν είναι απλά η αντίστοιχη κυλίδα που είναι στο σημείο που υπάρχει η επάνθυση. Εδώ όμως θα δείτε στην πάνω επιφάνεια επανθύσεις, είναι πιο καθαρή η φωτογραφία. Επανθύσεις λοιπόν στην πάνω επιφάνεια των φύλων. Εδώ είναι λίγο πιο διάχυτο σε πιο απλωμένες θέσεις η επάνθυση του οϊδίου. Εδώ είναι το αποτέλεσμα λίγο αργότερα όπου ξηραίνεται το αντίστοιχο τμήμα. Και εδώ πάλι είναι αποτέλεσμα της προσβολής του οϊδίου ενώ διακρίνεται εδώ πέρα σε αυτό το σημείο την επάνθυση, αυτό το άσπρισμα. Όπως καταλάβατε έχουμε εγκαταλείψει τα ξύλα, τα αγγεία, τις ρίζες, τους κορμούς και δεν ξέρω τι και έχουμε μπει για τα καλά στις ασθένειες φυλώματος και καρπών. Στο αμέλι τώρα μπορεί να έχουμε και προσβολή των κληματίδων η οποία γίνεται εμφανής καλύτερα μετά την ξυλοποίηση των κληματίδων. Η προσβολή πότε θα συμβεί βέβαια, θα συμβεί την άνοιξη αλλά στο σημείο στο οποίο είχε συμβεί η προσβολή θα δημιουργηθεί έτσι μια επιφανειακή νέκρωση και τα σημεία αυτά θα έχουν έναν έντονο καστανό ιόδι μεταχρωματισμό ο οποίος θα φαίνεται πολύ έντονα στις όριμες κληματίδες. Πότε δηλαδή, το φθινόπωρο. Αυτό εννοώ στις όριμες κληματίδες. Το φθινόπωρο θα προσβηθούν και οι οφθαλμοί στους οποίους θα διαχυμάσει το παθογόνο σαν μικύλιο όπως είπαμε και για τα δέντρα. Και να δούμε τώρα τα συμπτώματα στους καρπούς που είναι πιο δραματικά αν βοηθούν οι συνθήκες αν τα συγκρίνουμε με εκείνα που αναφέραμε στη Μηλιά και στη Ροδακινιά. Εδώ μπορεί να έχουμε τεράστιες μιές. Μπορεί να έχουμε προσβολή ήδη από το στάδιο του άνθους, δηλαδή να προσβηθούν τα άνθη να ξεραθούν και να πέσουν. Και από εκεί και πέρα μπορεί να έχουμε προσβολή των γαγών από τη στιγμή που θα δέσει το καρπίδιο μέχρι και το γυάλισμα. Εδώ βλέπετε νεαρές, εδώ μάλλον έχουμε κάποια σημεία στα οποία βάζουν ακόμα άνθη, αλλά δεν είμαι και τόσο σίγουρη γιατί δεν μπορώ να καταλάβω καλά από την εικόνα. Εδώ όμως είναι δεμένες οι ραγούλες και όπως βλέπετε είναι σαν να τους έχεις ρίξει από πάνω αλεύρι. Είναι πολύ χαρακτηριστικό του οειδίου. Και εδώ το βλέπετε λίγο πιο κοντά, η ραγούλα και ο μίσχος της που είναι γεμάτα με ένα αραχνοήφαντο μικίλιο. Είναι οι επανθύσεις του οειδίου. Και εδώ βλέπετε εικόνες με προσβολές από ο ίδιο. Εδώ οι ράγκες οι οποίες προσβάλλονται μπορεί να παραμείνουν μικρές. Μπορεί να πάθουν και άλλα πολύ άσχημα πράγματα. Να πάθουν αυτό που λέγαμε πριν, ότι δηλαδή σε κάποια περιοχή τους να είναι μολυσμένες, οπότε να νεκρωθούν τα κύτταρα και να δεν μπορούν να αυξηθούν σε μέγεθος. Και τα διπλανά τους κύτταρα τα οποία συνεχίζουν και αυξάνονται από τάνηση να σκίζουν εκείνα τα σημεία όπου είναι τα νεκρά τα κύτταρα και αυτό αποτελεί πολύ μεγάλο πρόβλημα. Γιατί από εκεί μπορεί να έχουμε άλλες προσβολές που να μας καταστρέψουν όλο το σταφύλι. Επίσης μπορεί να έχουμε δημιουργία εσχαρώσεων, όπως είχαμε και στο μήλο που σας έδειξα προηγουμένως. Δηλαδή όταν θα έχει πάρει το τελικό της μέγεθος η ράγα να μολυνθεί και το σημείο στο οποίο υπήρχε το μικίλιο στη συνέχεια να πάρει τη μορφή μιας μικρής καστανής γραμμούλας και να δημιουργείται έτσι μια σχάρα η οποία χαμηλώνει την ποιότητα του καρπού. Η ράγιας είναι ευπαθής όταν η περιεκτικότητα σε σάκχαρα είναι γύρω στο 8% και μέχρι το 12-15%. Από εκεί και πέρα δεν είναι τόσο ευπαθής. Αν υπάρχει λόγος, δεν το γνωρίζω αν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη εξήγηση γι' αυτό, αλλά έχει φανεί από πειραματικά δεδομένα ότι έχει μετρηθεί τέλος πάντων η περιεκτικότητα σε σάχαρα και έχει φανεί ότι σε αυτή την περιεκτικότητα είναι πιο ευάλωτες οι ράγιες, τις προσβολές. Εδώ βλέπετε ένα ολόκληρο τσαμπί το οποίο είναι προσβεβλημένο στην αριστερή εικόνα. Εδώ βλέπετε κάποιες ράγιες που είναι πιο έντονα προσβεβλημένες και εδώ βλέπετε ράγιες προσβεβλημένες. Βλέπετε υπολήματα των επανθήσεων αλλά βλέπετε και αυτό που λέγαμε με τα σκισήματα. Εδώ είναι ένα μικρότερο σκίσιμο, εδώ ένα βαθύτερο σκίσιμο καταστροφή των σταφυλιών ή μπορεί αργότερα εκεί να αναπτυχθεί κάποιο άλλο παθογόνο το οποίο σταδιακά θα μας σαπίσει και τις υπόλοιπες ράγιες. Και εδώ είναι ακόμα χειρότερη η κατάσταση, ιδιαίτερα στην εικόνα δεξιά. Το παθογόνο αίτιο, τα οίδια είναι ασκομίκητες. Για να πάμε να δούμε τι άλλα κοινά χαρακτηριστικά, κοινά σημεία παρουσιάζουν τα διάφορα οίδια στους διάφορους ξενιστές. Εφόσον είναι ασκομίκητες, τι γνωρίζουμε για αυτούς, τι σημαίνει το τι είναι ασκομίκητες. Κοιτάω τον Κυριάκο, περιμένω 2-3 άτομα να μου απαντήσουν σίγουρα. Για πες μας Γεωργία. Ότι παράγουν ασκοσπόρια. Πρώτο είναι αυτό, ότι θα παράγουν ασκοσπόρια. Αυτό δεν χρειάζεται να πάμε να το διαβάσουμε πουθενά. Το λέει το όνομά τους. Θα παράγουν ασκοσπόρια. Τώρα ποιος θυμάται μέσα σε τι είδους καρπικό σωμάτιο, σε τι είδους καρποφορία δημιουργούνται τα ασκοσπόρια των οειδίων μέσα σε περιθήκια. Τι είναι τα περιθήκια, ποιος τα θυμάται. Εδώ από τα απορικηπευτικά θέλω να μου πείτε. Όσοι έχετε περάσει γενική φυτοπαθολογία. Κλειστοθήκια δεν είπαμε. Περιθήκια είπα, είπα λάθος. Κλειστοθήκια. Κλειστοθήκια. Εσύ το είπες το περιθήκια. Δεν πειράζει. Κλειστοθήκια είναι. Λοιπόν, ποιος θυμάται πώς είναι τα κλειστοθήκια. Είπα από την κατέθεση των απορικηπευτικών, ο Μπάμπης. Ναι, αλλά μπορείς να μου τις περιγράψεις πώς είναι. Όχι. Ποιος θυμάται. Εγώ θέλω από τα απορικηπευτικά. Καλά, τέτοιο ωραίο βιβλίο έχετε στη γενική φυτοπαθολογία και δεν βλέπετε τις εικόνες. Ξέρετε πόσο στοιχεί σε αυτό το βιβλίο στην ελληνική πολιτεία που παίρνετε. Αξιοποιήστε τώρα, παιδιά. Νίκο, πώς είναι τα κλειστοθήκια. Μαύρη συμπεριφορική συμπεριφορική με βελονοϊδί σε αποχείρηση. Αυτό δεν το ξέρουμε. Βελονοϊδί είναι μόνο στο φυλακτίνια τα εξαρτήματα. Λοιπόν, κλειστοθήκια είναι κλειστά, δηλαδή είναι μικρές μαύρες βαλίτσες. Οι οποίες έχουν πάνω τους χαρακτηριστικά επάρματα λέμε. Έχουμε διάφορα στολίσματα από το μικύλιο. Θα σας δείξω μετά κάποια σχηματάκια και εικονίτσες με βάζεις τα οποία παλιότερα μπορούσαμε να ταξονομίσουμε τα οίδια και να πούμε αυτό είναι φυλακτίνια, αυτό είναι ουντσινούλα, αυτό είναι ρίζιφε και ούτω καθεξής. Άρα λοιπόν τα οίδια σαν εγγενή καρποφορία τους σχηματίζουν κλειστοθήκια μέσα στα οποία έχουν ασκούς. Τώρα ανάλογα με το είδος μπορεί να έχουν ένα ασκό ή μπορεί να έχουν περισσότερους ασκούς. Ας μην μπούμε σε αυτή τη λεπτομέρεια. Είμαστε λοιπόν σε ασκομίκητες, στην τάξη των ριζιφάλες και έχουμε στη μηλιά ποντόσφαιρα λευκότριχα, σφαιροθέκα πανόζα στη ροδακινιά, φυλακτίνια κορίλεα στη φουντουκιά, γιατί και φουντουκιά είναι δέντρο. Ανήκει δηλαδή στα είδη που θα πρέπει να ασχοληθούμε, αλλά δεν θα δούμε πολλά στις ταινιές της. Και το ουμτσινούλα με κάτωρ, ριερίζιφενε κάτωρ στο αμπέλι με ατελή μορφή το ίδιουμ του κερι. Όλα αυτά τα έχετε στο βιβλίο, σας μην ανησυχείτε, μην αντιγράφετε τίποτα. Και δείτε τώρα αυτά τα οποία σας έλεγα πριν, ότι τα κλειστωθήκια επάνω τους έχουνε διάφορα επάρματα όπως τα λέμε και με βάση αυτά παλιότερα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε τα είδη μεταξύ τους. Το ποντόσφαιρα για παράδειγμα, κοιτάξτε τι έχει πάνω στα κλειστωθήκια του, έχει αυτές τις ακτίνες, είναι κοντές σαν μικυλιακές υπές, οι οποίες στην άκρη σχηματίζουν διχοτομικά διακλαδισμένες απολύξεις. Έτσι θυμίζουν λίγο τα κέρατα του ταύρου. Αυτό εδώ είναι το σφαιροθέ καπανόζα, το οποίο έχει διχάλες στην άκρη. Βλέπετε, οι απολύξεις εδώ των επαρμάτων είναι διχαλωτές. Βλέπετε μέχρι εδώ μία διχάλα και η κάθε μία στην άκρη της έχει μία άλλη διχάλα. Αυτά δεν θα ερωτηθούν στις εξετάσεις σας για αυτό το μάθημα, υποτίθετο ότι τα ξέρετε από την κοινική φιτοπαθολογία. Απλώς σας τα θυμίζω. Εδώ είναι το φυλακτίνια κορίλια που έχει τις βελονοϊδίες εξαρτήματα με βολβό στη βάση. Εδώ είναι το ουτσινούλα νεκάτορ, το ίδιο του αμπελιού, το οποίο έχει έναν κουχλία στην άκρη, όπως βλέπετε. Και εδώ είναι μία ζωγραφιά από την αγενή καρποφορία του Οιδίου. Αυτά είναι τα σπόρια, τα κονίδια που σας έλεγα πριν που είναι σαν αυγουλάκια ή σαν βαρελάκια. Και εδώ έχουμε το ίδιο της ελιάς, το λεβεϊούλα ταούρικα, το οποίο είναι ενδόφυτο, πώς το καταλαβαίνουμε, από αυτό εδώ το σχηματάκι, το οποίο ότι μας δείχνει ένα στόμα μέσα από το οποίο βγαίνει ο κονηδιοφόρος με τα κονίδια. Σύμφωνοι? Λέγει Νίκο. Αυτό το λεβεϊούλα ταούρικα είναι αυτό που γίνεται στην ντομάτα. Πάει και στην ντομάτα και σε άλλους ξενιστές. Γι' αυτό είπαμε πριν ότι θα ακούσουμε κάποια ο ίδια τα οποία είναι εξειδικευμένα στον ξενιστή τους, αλλά θα ακούσουμε και κάποια άλλα τα οποία αναφέρονται σε διάφορους ξενιστές. Άρα λοιπόν το λεβεϊούλα ταούρικα δεν είναι επίφυτο ο ίδιο. Κάποια διαφορά θα έχει, δεν μπορεί το ένα από το άλλο. Αυτή η ατελής μορφή δεν είναι ο ίδιουμ όπως είναι του Αμπελιού, δεν είναι επίφυτο, είναι ο ίδιοψης, αλλά αυτά για εσάς είναι λεπτομέρειες, δεν χρειάζεται να τα ξέρετε. Για να δούμε λοιπόν να ανακεφαλαιώσουμε τι κοινά χαρακτηριστικά έχουν τα ο ίδια μεταξύ τους. Είναι επίφυτα, τα περισσότερα είναι επίφυτα. Μέσα στο μικήλιο το οποίο αναπτύσσουν επιφανειακά δημιουργούν κονιδιοφόρους, μάλλον πάνω στο μικήλιο δημιουργούν κονιδιοφόρους με κονίδια. Και στους γυράσκοντες ιστούς μέσα σε αυτό το στρώμα των μικηλιακών υφών δημιουργούν κλειστοθύκια με ασκούς. Οι οποίοι περιέχουν ασκοσπόρια. Το ίδιο λοιπόν διαχυμάζει σαν μικήλιο στα λέπια των οφφαλμών. Σε θερμότερες περιοχές που μπορεί να έχουμε κάποια μέρα να διατηρούνται πράσινα και το χειμώνα μπορεί να διαχυμάζει πάνω σε αυτά σαν μικήλιο. Επίσης σε ορισμένα είδη δημιουργεί κλειστοθύκια, σε άλλα δημιουργεί πιο εύκολα, σε άλλα πιο δύσκολα, σε άλλες συνθήκες δημιουργεί, σε άλλες δεν δημιουργεί. Γι' αυτό βλέπουμε διάφορες ερευνητικές εργασίες από διάφορες χώρες να έχουνε ίσως πράγματα που παραλάσσουνε κάπως. Οι πρωτογενείς μολύνσεις γίνονται στα τριφερά όργανα από το μικήλιο των οφφαλμών. Οι δευτερογενείς μολύνσεις τώρα θα γίνουν από τα κονίδια τα οποία θα παραχθούνε πάνω στα πρώτα όργανα που θα μολυνθούνε. Τα πρώτα όργανα, είπαμε, θα μολυνθούνε από το μικήλιο που διαχυμάζει στους οφφαλμούς. Αυτά τα πρώτα όργανα είναι τα νέα φυλαράκια ή νέοι βλαστή. Αυτό το άσπρο επίχρησμα που είδατε να καλύπτει τα νέα φυλαράκια και τους βλαστούς, έχει πάρα πολλά κονίδια επάνω. Αυτά λοιπόν είναι το δευτερογενείς μολύνσμα. Αυτό δηλαδή που θα δώσει και άλλες μολύνσεις στη συνέχεια. Το μέσο μεταφοράς είναι ο άνεμος. Είναι ξυροσπόροι αυτά, παρασύρονται και μεταφέρονται με τον άνεμο. Και οι άριστες συνθήκες, όπως βλέπετε, έχει ένα αρκετά μεγάλο εύρος θερμοκρασιών στο οποίο αναπτύσσεται. Οι άριστες συνθήκες είναι έτσι λίγο ανεβασμένες θερμοκρασίες, ανοιξιάτικες θα έλεγα, 20-25. Και σχετική υγρασία 95% είναι οι άριστοι, γιατί και με χαμηλότερη σχετική υγρασία μπορεί να βλαστήσουν τα κονίδια. Η βροχή είναι ένας ανασταλτικός παράγοντας για τη βλάστηση των κονιδίων, γιατί δεν τα αφήνει να κινηθούν πάρα πολύ εύκολα. Είναι καλύτερα να έχουμε λίγο πιο ξηρές συνθήκες και άνεμο που θα μεταφέρει τα κονίδια από εδώ και από εκεί, παρά να έχουμε βροχή. Ειδικότερα για το αμπέλι φαίνεται ότι έχει μια προτίμηση στα λέπια των οφθαλμών από τον 3ο μέχρι τον 6ο. Αυτό είναι από ερευνητικές εργασίες, μην με ρωτήσετε γιατί. Δεν ξέρω να σας απαντήσω. Διατηρείται λοιπόν ως μικύλιο πάλι στους οφθαλμούς, ό,τι αναφέραμε και στα δέντρα. Επίσης μπορεί να διαχειμάσει πάνω σε διατηρούμενα πράσινα μέρη, αν ο χειμώνας είναι πάρα πολύ ήπιος και σε ορισμένες χώρες έχουν παρατηρηθεί και κλειστοθήκια. Οι πρωτογενείς μολύνσεις λοιπόν θα γίνουν από μικύλιο και κονίδια το οποίο έχει διαχειμάσει στους οφθαλμούς ή στις περιπτώσεις που παράγονται τη κλειστοθήκια θα έχουμε ένα επιπλέον πρωτογενείς μολύσμα που είναι τα σκοσπόρια. Παιδιά αυτά δεν είναι καθόλου δύσκολα, μην τα κοιτάτε έτσι απελπισμένοι έτσι και άφωνι. Είναι πάρα πολύ εύκολα. Ένα και ένα κάνουν δύο, θα τα βάλετε στη σειρά και θα πείτε για κάθε οίδη έχουμε αυτό και αυτό και αυτό. Άμα ξέρεις ότι δημιουργεί κλειστοθήκια ποιο θα είναι παιδιά το πρωτογενείς μολύσμα αυτό που περιέχουν τα κλειστοθήκια δεν είναι καθόλου δύσκολο. Ωραία οι δευτερογενείς μολύνσεις θα γίνουν πάλι με κονίδια από τα πρώτα όργανα που θα μολυνθούν από κίνα θα παραχτούν κονίδια τα οποία κάνουν τις δευτερογενείς μολύνσεις. Τα κλειστοθήκια μεταφέρονται με το νερό της βροχής δηλαδή είναι όργανα τα οποία θα πέσουν στο έδαφος και μπορούν να μεταφερθούν πιο πέρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να πάνε από το ένα σημείο του αμπελώνα στο άλλο. Ενώ τα ασκοσπόρια που θα βγουν από τα κλειστοθήκια και τα κονίδια μπορούν να μεταφερθούν με τον άνεμο. Ευνοϊκές συνθήκες του αμπέλη είναι αντίστοιχες. Θέλουμε μια θερμοκρασία έτσι κάπως υψηλή δηλαδή 20 ή 25 βαθμούς και σχετική υγρασία. Για το αμπέλη θέλουμε τουλάχιστον ένα 40% για να έχουμε ένα ικανοποιητικό ποσοστό των κονιδίων να βλαστήσουν. Οι περισσότεροι μηκίτες όπως ξέρετε θέλουν ή σταγόνα νερού ή ψηλή σχετική υγρασία πάνω από 90% ή τουλάχιστον 85%. Εδώ όπως βλέπετε ο κύριος είναι ικανός και με 40% δηλαδή υποξηρές συνθήκες να κάνει μόλιση και αυτό του δίνει ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα. Η αντιμετώπιση τώρα στα δέντρα θα πρέπει να αφαιρούμε και να καταστρέφουμε τα προσβεβλημένα και εξηγήσαμε γιατί πρέπει να γίνεται αυτό κατά τη βλαστική περίοδο. Και φυσικά μπορούμε να ψεκάσουμε για οίδιο. Δεν ψεκάζουμε χωριστά αλλά προσθέτουμε ο ιδιοκτώνο και σε άλλους ψεκασμούς. Παραδείγματος χάρη για τη μηλιά όταν ψεκάζουμε για φουζικλάδιο μπορούμε να βάλουμε και ο ιδιοκτώνο μέσα. Ενδεικτική είναι αυτή η ψεκασμή για τη μηλιά όπως και αυτή για τη ροδακινιά. Στη ροδακινιά ξέρουμε ότι προηγείται η άνθιση, έτσι δεν είναι, γι' αυτό ξεκινάμε από την πτώση των πετάλων. Και μετά πάμε πιο μετά για να προστατέψουμε τα πράσινα, τα φυλαράκια τα οποία θα έρθουν μετά. Ενώ βλέπουμε στη μηλιά ξεκινάμε από τη ρόδινη κορυφή και συνεχίζουμε στην πτώση των πετάλων και κάνουμε και ψεκασμούς αργότερα ανάλογα με τις συνθήκες. Τώρα στο αμπέλι ψεκάζουμε ο ιδιοκτώνος και το κατεξοχή αποτελεσματικό φάρμακο είναι κάποιο ιδιοκτώνο το οποίο θα περιέχει θείο ή ακόμα το ίδιο το θείο. Παλιότερα έκαναν μόνο θειώσεις, δηλαδή αυτή την άσπρη σκόνη την έριχναν πάνω στο αμπέλι και ήταν πάρα πολύ αποτελεσματική αυτή η καταπολέμηση. Ενδεικτικά οι ψεκασμοί είναι ως εξής στα τρία με τέσσερα φύλλα στην άνθηση μετά το δέσιμο των καρπών και μετά αν είναι απαραίτητο και μέχρι το γυάλισμα των ραγών. Γιατί είπαμε ότι από το γυάλισμα των ραγών και ύστερα έχουμε μια σχετική αντοχή, δεν έχουμε προσβολές. Ωραία, πώς δρά το θείο, δρά με ατμούς και παρεμβαίνει στο κύλλο του κρέμς, δηλαδή παρεμβαίνει στην διαδικασία της αναπνοής και η αποτελεσματικότητα του εξαφτάται από διάφορους παράγοντες. Πιστεύτηκα ότι έπρεπε να σας είχα πει ότι ο πρώτος ψεκασμός που αναφέραμε στα τρία-τέσσερα φύλλα επειδή είναι ακόμα νωρίς στην άνοιξη με βάση αυτά που θα σας πω στη συνέχεια, καλό είναι να γίνεται με κάποιο άλλο ο ιδιοκτώνο γιατί το θείο θέλει λίγο πιο αυξημένη θερμοκρασία για να δράσει. Βέβαια πρέπει να προσέχουμε με το θείο γιατί στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες δημιουργεί τοξικότητα. Η αποτελεσματικότητα λοιπόν του θείου εξαρτάται από τη θερμοκρασία, άρα σε χαμηλές θερμοκρασίες έχει πολύ χαμηλή δράση. Ελπίζω να καταλαβαίνετε τα βελάκια που σας έχω εδώ. Πολύ χαμηλή δράση. Αυτό μας δείχνει το βελάκι που κοιτάει προς τα κάτω ενώ είναι τοξικό σε υψηλές θερμοκρασίες. Η σχετική υγρασία όταν είναι πολύ υψηλή η δράση του είναι χαμηλή, γιατί δεν μπορούν να δημιουργηθούν εύκολα αυτοί οι ατμοί που απαιτούνται για την καταπολέμηση. Όταν έχουμε συναιφιά η δράση του είναι χαμηλή, ο άνεμος παρεμποδίζει γιατί παρασύρει τη σκόνη του θείου αν χρησιμοποιήσουμε σκόνη. Το άμορφο θείο είναι πιο αποτελεσματικό από το κρυσταλικό και το λεπτόκοκο είναι πιο αποτελεσματικό από το χονδρόκοκο ενώ το βρέξιμο θείο είναι πιο αποτελεσματικό από τη σκόνη.