| Interviewee Diamandopoulou, Eleni Date interview: 2014 September 15 Geography creation: Greece. Language Greek Extent 1 digital file : MPEG-4. Credit Line United States Holocaust Memorial Museum Collection, courtesy of the Jeff and Toby Herr Foundation: Υπάρχει μια άλλη καρέκια. Αλλά τέτοια μπορούμε να κάνουμε. Καλησπέρα σας λοιπόν. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Σας ευχαριστώ strongly. Και ευχαριστούμε πολύ που δεχτήκατε να μας συναντήσετε. Το όνομα του κυρίου είναι Νταν Μπειρακ. Θα ήθελε να μας πείτε και εσείς στο όνομα σας για να υπάρχει στην κάμερα. Ποια χρονιά γεννηθήκατε κυρία Ελένη? Πού γεννηθήκατε? Εδώ, στη Θεσσαλονίκη. Και μεγαλώσατε στη Θεσσαλονίκη. Και γέρασα στη Θεσσαλονίκη. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, εσείς ήσασταν εδώ. Βέβαια. Ήμουνα του 28ο γεννηθής και αυτή τη θαπία χρονή δεν θυμάμαι πολλά πράγματα, αλλά ήμουνα όπως 13 χρονών. Τόσο, νομίζω. Ήμουνα εδώ το 1928 και ήμουνα μικρή γερμανή. Ήμουνα μικρή γυναίκα. Ήμουνα 13-14. Δεν θυμάμαι τα πρώτα χρόνια, αλλά θυμάμαι τη γερμανική κατοχή. Πού μένατε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής? Την τούμπα. Εδώ. Κάτω τούμπα. Κάτω τούμπα. Σαλονίκης. Εδώ. Ναι. Μπορώ να ρωτήσω. Θα θέλαμε να πάμε να πάρουμε το μικρόφωνο πιο κοντά ή να το ακούσουμε καλά. Ας προσπαθήσουμε να το ακούσουμε πιο κοντά. Αν θυμάσαι τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, πες μας τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Μπορώ να ρωτήσω τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Στην περιοχή που ζόμιζα, ζόμιζα σε μικρά σπίτια. Και κοντά μας, στο 151, ζόμιζαν οι Ιούς. Αυτή είναι η περιοχή που υπάρχει η διάρκεια της γερμανικής κατοχής σήμερα, αν γνωρίζεις την περιοχή. Θα θέλαμε να περιγράψουμε την περιοχή. Όχι. Απλά μεταφέρεσαι ό,τι είπε και θα συνεχίσω. Επειδή θέλει να συνεχίσει. Α, θέλει να συνεχίσει την περιοχή. Συνεχίστε, πείτε μου για το 151. Μετά, αυτοί οι άνθρωποι σχεδόν πουλούσανε τότε, με τα γαϊδουράκια, με τα πιπέρι, και τους γνωρίζαμε σχεδόν όλους. Περιμέναμε να έρθει ο Τζάκος, τον έλεγα. Ήμουν μικρή που η μάνα με έβγαινε και ψώνιζε. Είχαμε παφένους ανθρώπους. Δεν μας πειράζανε, δεν τους πειράξαμε. Θυμάμαι ότι αυτοί οι άνθρωποι σχεδόν πουλούσανε με τα γαϊδουράκια από το 151. Ήταν αυτοί οι άνθρωποι σχεδόν πουλούσανε. Ήταν αυτοί πουλούσανε πιπέρι και πιπέρι. Θυμάμαι ότι υπήρχε ο Τζάκος, ότι η μάνα μου... ...όταν αγοράζει πράγματα από εκείνο του και θα πήγαινε και αγοράζε πράγματα από όταν έρχεται. Όταν πεις εκείνοι οι άνθρωποι σχεδόν πουλούσανε, σημαίνει ελληνικοί άνθρωποι. Εννοείται ότι και άλλοι ήταν έμποροι γυρολόγοι. Όχι, όχι, όχι, όχι. Οι εβραίοι. Οι εβραίοι, οι εβραίοι, ναι. Ήταν και οι κάτω στο κέντρο τώρα στη Σαλονίκη. Εκεί ήταν οι πλούσιοι που είχανε μαγαζιά, που είχαν αυτοί. Ήταν πάρα πολύ καλοί και δηλαδή πηγαίνανε και ψηφιακόμε. Τότε, γι' αυτά τα χρόνια, είχε πει αυτοί δώσεις. Και πηγαίναμε, η μάνα μου βέβαια, και μας έπαιρνε, δεν θυμάμαι τι για τις πρίκεις τότε σε Μντώλια και αυτά. Και έρχονταν κάθε Κυριακή ο Αλμπέρτς και τα θυμάμαι καλά. Και έπαιρνε ποιοι δώσεις. Ήταν ένας πολύ ψηλός, καλοδημένος και έρχονταν από όλη τη γειτονιά και ψωνίζαμε. Μισόλτο. Ναι. Θα ζητήσω μια χάρη, όταν μεταφράζω, να κρατάτε αυτό που θέλετε να μου πείτε, αλλά μην το λέτε. Γιατί αν μιλάμε μαζί, το μικρόφωνο γράφει και της δυο μας. Ναι, να με πείτε, γιατί δεν ξέρω. Τώρα, τώρα. I just said that she doesn't speak on top of me. Να με σταματάτε, ναι. I remember they were... Yes, I'm referring to the Jews. And they were in the center of Thessaloniki, the bigger stores, the rich Jews. They had really good stores and I remember that even back at that time they were giving us credit because they had the shops where our mom would take us there to buy stuff for our dowry. And I remember this is why Alberto would come every Sunday to our house in the area where we lived to get the money for the installment. And he was really well dressed and he was tall. I remember this very vividly. You mentioned Giacco. Who is Alberto? You were referring to Giacco and Alberto. Could you please clarify that? Giacco was the poor man. To clarify here, I told you that he was very Jewish. He was the poor man here. That's what he was. But he was a biopalist. He worked with the Chinese, with the carts, etc. He wouldn't let us leave. He would bring us down. I remember my mother saying, why should we go to Chires? Do you remember Chires? Chires is the hospital. The Russian one? No, no. The subcontinent. The subcontinent. That's where he was. But he was a poor man here in our neighborhood. What about Alberto? Alberto wasn't rich. And then Alberto made a lot of money. Wait. Giacco was from the… Giacco was from the poor Jews. Ok, wait a minute. Giacco was from the poor Jews. From 151. There the Jews were poor. They were working and they were hard working people. They were merchants and they were porters. They did what they could. They were trying. But Alberto was from the rich Jews. He came from the stores in the city center. He came to our house just to get the installments from the things we had bought. Because they would give us credit. They would allow us to pay in installments. I see. Now you mentioned… One moment. Oh, sorry. And my mother, she would say, the Jews won't let you go. They will manage to sell you something. This is what I remember her saying. It was said in a good way or against the Jews? What your mother said, that the Jews won't let you go, she said it for the best. That they are good citizens. Of course. They won't let you go? This was said in a good way. That they were good merchants. I see. You mentioned your mother. Who else were members of the family? Who were you in your family? You mentioned your mother. Who else were you? My brothers. How many of you were there? We were three children. Four. And the parents. There were four of us and my two parents. Mother and father. Four of us, you mean siblings? Yes, we should say siblings. Can you give us the order of the siblings? Can you tell us the order of the siblings? Who was older, you? No, no. My brothers were older. And then you? No, I was the youngest. They were very young. I was the youngest one. My sister was the oldest one. And sister? Did you have brothers and sisters? Yes, two boys. Two boys. We were two girls. Yes, I had two brothers that were in the middle and my oldest sister and me. Any of your siblings still alive? No, they are all dead. Now they are all gone? I am the only one left. It's me only. Can you remember how life changed for you, for your family when the German occupation started? Yes, of course. We were starving. We were dying of hunger. They filled our rags with dead bodies. They were picking them up in the morning with their dead bodies. We didn't even know where they were. The Jews were also starving. But we didn't go back. It was really hard for everyone during the occupation. There was hunger, there was fear. There was no bread. There was no bread, there was nothing. People were dying from hunger all over. In the morning they would take them with the carriages. The ditches around and the small streams were filled with the dead. It was hard for us Greeks as well, for the Jews as well. But for us it wasn't easy. Did you see bodies in the ditches? Yes, I heard them. I was a little girl. They said I was dead. But because of the fear and all that, we left. We heard that this is what they were saying, but I was young and I was scared. I didn't want to go. People were dead. It was hard. It was a hard period. It wasn't easy. So how did you manage to get food? In those years there was more food in the villages. Our parents would go there. We had clothes. In those years, girls would take the clothes and sell them. I remember that my sister was older. My father took all her clothes. They had a machine. They took her to the village. They took 50 pieces of flour and they gave it to all the girls. I will never forget that. When I do this to you, you will stop so that I can move on. Yes, of course. We apologize. It was easier. The people in the villages had more food. They had their little allotments. They had their vegetable gardens. My parents would leave and they would go there. They would sell anything we could sell. What we had at the time was the diary of my older sister. I remember that my father had sold their nice clothes and everything that was included in a diary. I remember that we even had a sewing machine. They sold the sewing machine to the village and we got some flour and some wheat so that we could eat. What was the occupation of your father? What did your father do? He was a tailor. He made yogurt. He was a milkman and he was making yogurt as well. Could he go on working in this occupation during the occupation? Could he continue working during the occupation? What do I remember? He was a poor man. He didn't have enough water to make yogurt. He said that he couldn't do it. He didn't have enough. He was very sad. Personally, I... Go on. I had an aunt next to me and she helped me a lot during the occupation. I didn't do it myself. My father tried. He would get the milk and he would add some water and he would say, what can I do? He tried. I remember him trying to work. I had an aunt next to us and she really supported me through these difficult times. I wasn't hungry because she would provide for me. How did she have food? Πώς βοηθούσε αυτή η θεία, εκείνη πώς είχε φαγητό? Εκείνη, είχε ο άνδρας της από την Κωνσταντινούπολη που ήρθαν τότε του 22. Έφεραν ένα καϊκι. Με το καϊκι έρθαν. Το καϊκι το λέγαν τότε το... Πλαιάρια ήταν αυτά και τα λέγαν καϊκι εκεί στην Τουρκία και το έφεραν στην Αλλάδα. Και όταν ήρθαν οι Γερμανοί, το έκαναν επίταξη, το καϊκι αυτό. Πήγαν οι Γερμανοί, το πήραν, ο θείο αυτόν ο ρομπαπού μέσα και ότι τον δίνανε και ψωμί και λάδι και κονρακινέ τρώγω κι εγώ. Έβαινα και λέω τη μάνα μου, αν μπορούσα. Από τι μάνα. Κάτσε, κάτσε, κάτσε με το χαλάκι. Συγγνώμη. Ευχαριστώ. Μπορείτε να εξηγηθείτε αυτό που είπετε. Η ερώτηση ήταν πώς καταφέρθηκε. Η αδερφή μου έρχεται από το Σμίρ, με τον αδερφό μου, το 1922, και έρχονταν με ένα μικρό βότο, ένα φυσικό βότο. Και όταν ήρθαν οι Γερμανοί, το έφεραν. Θέλετε να κλείσουμε το... Εσείς είναι κρυώνοι. Εδώ είναι, παιδί μου. Εκεί πάνω παιδί, δεξιά σου. Το κομπιότερα είναι. Ε, κρύωσα, παιδί μου. Γιατί δεν μιλάς. Όταν ήρθαν οι Γερμανοί, καταφέρθηκαν το βότο από τον αδερφό μου και το έφεραν εκεί, για να τους καταφέρει, αν θέλετε. Και θα του έδιναν κάποιο φρένο, θα του έδιναν κάποιο φαγητό. Και έτσι είχαν κάποιο φαγητό. Άκουσα κάτι στον αδερφό μου. Θα προσπαθήσω να δώσω κάποιο στον αδερφό μου. Αλλά αυτό είναι το λόγο δεν ήμουν χαμηλή. Μπορείτε να θυμηθείτε πότε είναι η πρώτη στιγμή που αρχίσατε να ενώθετε, να σκέφτεστε ότι κάτι διαφορετικό θα συμβεί στους Εβραίους. Πού να φανταστώ παιδί, πώς... Δεν υπήρχε κάτι που έτσι σας υποψίασε. Μια και μια τους ταράκτησαν τους ανθρώπους. Και εδώ την πληρώσανε εδώ, οι φτωχοί που ήταν καημένα. Τους πέρανε, θυμάμαι, είπαν ότι πήγαν οι Γερμανοί και τους μαζέψανε, και θα τους στείλουν την Ευρωπαϊκού. Και πήγα εγώ μία φιλιάδρα με εκείνη, και μικρά ήμαστανε, και μας διώγνανε, επειδή υπήρχε και η χορουβλακή μας. Τώρα οι Γερμανοί ήτανε, δεν θυμάμαι καλά, καλά. Και είδα μια σειρά από Εβραίοι καημένοι, τα τουρμωδάκια με τα φτα, τα μωρά με τις γέροι, και έφυγα μέσα, κλαίαμε και πήγαμε. Δεν είμαι σίγουρη με τι μορφή μιλούσαν, αλλά όλοι κρατούσαν. Και μπορείς να δεις όλους αυτοί τους πλήρους, με τα πάντα, τα παιδιά, και τα παλιά. Όλοι ήταν εκεί, δεν ήταν χαρούμενο να τα κοιτάς. Και πήγαμε. Μπορείς να θυμάσαι, από πού έρθατε, από πού έρθατε, όταν βλέπατε αυτό. Που περπατούσαμε, ξέρετε τώρα εγώ, εμείς δεν μπορούσα να καταλάβουμε. Εμείς ήμασταν παραπάνω τα σπίτια αυτά από μένα. Και εδώ κάτω όπως είναι η ΒΕΙ, εκεί ήταν τα σπίτια των Εβραίων. Και εκεί όταν κατέβηκα, με μια φιλιά δεν θυμάμαι, είδα, που τα σπίτια ήταν όλα νυχτά, τα παράθυρα όλα, και άδεια. Εκείνη την ημέρα, είναι αυτό ή άλλη ημέρα? Δεν θυμάμαι καλά, και ό,τι τον πόσο μπορούσα, πήγαμε στη Σερρά της ομάδας, και πήγαν οι άνθρωποι. Ναι, πήγαμε. Our house was higher, and we went down. Α, γιατί φτωχείτεξα. Πρέπει να με αφήνετε να μεταφράζω, γιατί θα απερδευτούμε. Ναι. Then they were going, we were going down towards where the, now the, the electrical company is. And I remember that we went down and all the houses were open, and there was a huge line of people that was there. And all the houses were open and they were empty. You say we went down. With a friend of hers. Who were we? She said I went down with a friend of mine. What was the name of this friend? Θυμάστε το όνομα της Φιλενάδας που πήγατε μαζί? Ναι, θυμάμαι αυτό. Και με ποιον ακριβόζατε, γιατί εδώ γεννήθηκα, εδώ έχω πολλές Φιλενάδες. Ποιά ήταν μαζί, δεν θυμάμαι. Πάρτε λε τα σούλα. I don't remember which one of my friends it was, because I've always been here and I really don't remember which one it was. So you were two who went together to see what's going on? Αλλά ήσασταν οι δυό σας που κατεβήκατε να δείτε τι συμβαίνει. Και είδα άδεια τα σπίτια, οι πόρτες ανοιχτές, τα ράδια σαν τα βλέπω. Και αυτοί στη σειρά για πηγαίνανε. It's like I have it in front of my eyes. I have it in front of my eyes that there was this big line of people and the houses were open, the windows were open and they were empty. Εσείς μπήκατε μέσα στο 151? Όχι, δεν μας ακούνανε. Έτσι το 151, λόγω σου, και γύρω γύρω, να είμαστε Γερμανοί, μου φαίνεται, και εμείς θα μεθάμε μικράς και πήγαμε, φεύγουν, φεύγουν, κάτι σκάνονται σαβεράς και πήγαμε, γιατί τις αγαπούσαμε. Μας πειράξανε άνθρωποι. I didn't go in, there were Germans I think, I'm not sure, and they wouldn't let us in at all, but we heard that they were gathering the Jews up and we went down to see, because we liked these people, we got on with them. So you saw people being gathered, could you describe what you saw? I remember, there were German brothers, they were there, and they were walking like this, but of course, there were no houses, no houses around, and at the time I remember that the Germans, it was probably Gestapo, because they had this metal insignia on their uniforms, they were on their horses around, and they were gathering them up, and I remember this huge line of people leaving, I don't know where they were taking them, to the station, I don't know. How did you know these were Jews who were taking them? Πώς ξέρατε ότι αυτοί είναι οι Εβραίοι που μαζεύουνε? Πώς ξέραμε, αφού ήταν η ρασπίτα τους εκεί, περνούσαμε, όλη την ώρα περνούσαμε, βλέπαμε, τα παιδάκια που παίζανε, ήτανε συνικισμός τώρα τα παιδιά, αλλά ήτανε φτωχοί εδώ, στο κέντρο, πήγαν τους. Το αστέρι που είχε σπήλια, το αστέρι που είχε σπήλια. Είχαμε γνωρίσει ότι ήταν Ελληνικοί, επειδή γνωρίσαμε ότι αυτά ήταν ελληνικά σπηλιά, και αυτό ήταν μια ελληνική περιοχή. Ήταν η φτωχοί ελληνική περιοχή, αλλά περνήκαμε πάνω σε αυτό κάθε μέρα, βλέπαμε τα παιδιά που παίζανε, γνωρίσαμε ότι ήταν Ελληνικοί. Αναφέρατε έτσι στην πρώτη ανάμνηση, όταν μου το περιγράψατε, ότι ήταν και χωροφύλακες. Θυμάστε να σας σταμάτησε κάποιος Έλληνας χωροφύλακας, να σας μίλησε? Όχι, αλλά θυμάμαι ότι ένας αστυνομικός ήταν, αλλά μπορεί και να ήταν και Γερμανή. Γιατί σου λέω ήταν πολλά χρόνια. Και θυμάμαι έτσι. Μας είπαν ότι είμαστε παιδάκια, μας βγάλανε από εκεί και ανεχωθήκαν εμείς μέσα. Μπορούμε να σκεφτούμε ότι ήταν επικίνδυνα, γιατί περνούσανε αυτοί μετά λόγα. Συνεχίστε, συγνώμη. Και μετά και ένα άλλο θα σας πω, γιατί κάτω τους ευαίρες που δήκαν τα μαγαζιά. Περιμένετε, ένα ένα. Μην ακουμπάτε εδώ, γιατί είναι το μικρόφαρο κύριε Έλε. Εντάξει, μισό λεπτό. Δεν είμαι πολύ σίγουρη αν ήταν Έλληνες, αλλά πιστεύω ότι ήταν Έλληνες. Φυσικά ήταν Έλληνες, μπορούσαν να ήταν και Γερμανές. Αλλά θυμάμαι ότι μας είπαν να φύγουν, ότι δεν ήταν ασφαλής για εμάς, γιατί δεν πιστεύαμε. Ίσως προσπαθούσαμε να φύγουμε, αλλά δεν ήταν ασφαλής για εμάς, γιατί τα μαγαζιά ήταν εκεί και δεν ήταν εύκολο. Θέλει να πει άλλη ιστορία για τους Ελληνες του κέντρου. Περίμενε λίγο. Σε τι γλώσσα σας μίλησαν για να σας πούνε να φύγετε, για να το καταλάβατε μάλλον Ελληνικά, ή όχι, δεν θυμάστε. Έξω, έξω, φύγετε, φύγετε μαζί μας. Στα Ελληνικά. Μπορούμε στα Ελληνικά να φύγουμε. Μετά ήμασταν μικρά, και φοβήθηκαν να μας παρασύρουν και εμάς. Θέλατε να μου πείτε άλλη μια ιστορία για τους Ελληνες του κέντρου. Ναι, να σας πω για το κέντρο τώρα, ότι αυτός ο Αλμπέρτης προχόταν και ψωλίζανε, και κάποτε δεν θυμάμαι ποια εποχή ήταν, φυσικά η ίδια εποχή ήταν, αλλά που βάλα τα άσταρα. Το άσταρο δε θυμάμαι, δεν θυμάσαι. Δεν θυμάμαι, αλλά το έχω δει. Το άσταρο. Και βλέπουμε τον Αλμπέρτη και έρχεται η κυριακή, που έπαιρνε ο Γαϊμέρς να λεφτάσουν, να τη δώσει. Και καθώς έτσι, το ίδιο από κάτω από πέτω, πήγε μάλλον να πληρώσεις όμως και πέτω έτσι. Τι έγινε με το Αλμπέρτο, γιατί χαστάς αυτό στο ασοδοπέ. Γιατί έγινε, κάνει έτσι ο άνθρωπος και το είδα και εγώ, το αστέρι. Ένα κίτερνο ήτανε. Και αυτό αν τον έπιανε, που το είχε κρυφάσου λέει, το σκότωνα. Ήταν πολύ δύσκολη η εποχή. Θυμάμαι ότι ο Αλμπέρτος, ήταν περίπου το ίδιο ώρα, δεν ξέρω ακριβώς πότε, αλλά φυσικά ήταν περίπου το ίδιο ώρα. Ο Αλμπέρτος θα έρθει εβδομάδι για να συγκρατήσει το ασοδοπέ του, όπως έγινε κάθε εβδομάδι. Και το είδα έρχοντας και κρατούσε το σκότωνο του, ή το πλευρό του, έτσι. Ο μάνα μου πήγαινε να πληρώσει και είπε, Αλμπέρτο, γιατί το κρατάς έτσι. Και πήγαινε έτσι και μας έδειξε το σκότωνο, γιατί τους είχαν δώσει το σκότωνο. Και θυμάμαι να βλέπω το σκότωνο. Και αν το είχαν βλέπει, πάντα με το σκότωνο κρύβει, θα τον κόψουν. Και αυτοί οι άνθρωποι που είδατε στο 151, που είχαν βγάλει από τα σπίτια τους, φορούσαν και αυτοί οι αστέροι, θυμάστε? Δεν νομίζω. Αν πιάσε, ποιο είναι το χώρο που τους μαζέψαν. Δεν νομίζω. Ήταν σφόρνος. Δεν νομίζω ότι φορούσαν τα αστέρια, γιατί αυτοί ήδη είχαν δώσει το σκότωνο. Και τι είδατε στο 151, όλες τις οικογένειες που είχαν βγάλει? Στο 151 πέραν όλες τις οικογένειες, και τους μικρούς και τους μεγάλους, και τους άντρες και τις γυναίκες. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εδώ πέρα, πάρα πολλοί. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι εδώ, όλοι ήταν βγάλει. Είχαν τα σπίτια τους οι άνθρωποι, είχαν δουλειές, τους έδωσε, τους δουλεύαν όμως. Φυσικά και εμείς φτωχοί ήμασταν τότε. Αλλά αυτοί πολύ υποφέρανε, γιατί και παιδάκια πολλά είχαν. Περνούσαν από εκεί πέρα, παίζαν, να παιδάκια. Ήταν άνθρωποι απειρακτοί εδώ. Πολύ λυπηθήκαμε όλοι τότε εμείς εδώ οι Έλληνες. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι εδώ, υπήρχαν μεγάλες οικογένειες, όλοι ήταν βγάλει. Αυτοί ήταν φτωχοί άνθρωποι, αλλά ήταν δουλειές άνθρωποι. Προσπαθούσαν και είχαν πολλοί παιδάκια. Θυμάμαι όταν πήγαμε πίσω. Υπήρχαν πολλοί παιδάκια να παίζουν. Όλοι στην περιοχή δεν ήταν χαρούμενοι με το τι συνέβη. Ήταν σκληρόι, γιατί ήταν καλές άνθρωποι. Βλέπεις λοιπόν γυναίκες, όλες, παιδιά, που ήταν βγάλει. Άρα ήρθατε και μεγάλες γυναίκες, και γιαγιάδες, και παιδάκια. Ναι, ναι, ναι. Όλους τους είχαμε αρπάξει, αφήσαν κανέναν. Έχουν αρπάξει όλους τους, δεν είχαν αφήσει κανέναν. Οι παιδάκια, ναι. Οι παιδάκια, και όλα τα γυναίκια, και οι άνθρωποι, όλοι. Και πώς τους έδιναν, τους Γερμανούς και τους πολίτες. Έτσι, οι Γερμανοί όπως τους μαζεύανε, πώς τους φερόντουσαν. Στη σειρά τους είχανε, αυτό που είδα. Και αυτοί μετά έγωναν τα μεγάλα εκείνα τα. Και πηγαίναν. Αυτοί ήτανε, ναι, ακόμα τις θυμάμαι, τώρα συγχύζομαι που τα θυμάμαι. Ήτανε μεσοπεθαμένοι άνθρωποι. Ξακ, μεταφτάτη, τα παιδιά γύρω γύρω. Γέροι, ηρείες, τι τραβήξανε αυτοί άνθρωποι. Υπίσκα, φένος, σκόλτσπιένο. Ήρθα να βλέπω τους Γερμανούς οδηγήσοντας σε μια σειρά και σε αυτά τα σκάλα. Ήτανε σε αυτά τα σκάλα, αυτά τα μεγάλα σκάλα. Και υπήρχαν αυτοί οι γυναίκες και τα παιδιά γύρω γύρω. Ήτανε σχεδόν σκληρότεροι αυτοί οι άνθρωποι. Και όλοι τους πέθανε. Και τους βάλανε περπατώντας να φύγουν ή τους φορτώσανε σε γανά. Όχι, όχι, περπατώντας. Μπορείτε έτσι λίγο να θυμηθείτε αυτό που μας περιγράφετε περίπου πότε ήτανε. Το θυμό με το αλπώτε ήτανε, τώρα με την δική μου χορολογιώμη του 28 γεννητής, το 42 ήτανε. Πόσο χρόνο πρέπει να ήμουνε. Δεκατέσσερα. Κούλα εσύ. Δεκατέσσερα. Δεκατέσσερα. Αν ήτανε το 42. Δεν θυμάστε. Δεν πειράζει. Δεν θυμάστε τι εποχή ήτανε, έκανε κρύο, έκανε ζέστη. Δεν ξέρω, δεν ξέρω το χρόνο. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Θυμάστε τους Εβραίους να ακουβαλάνε και πράγματα μαζί τους. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Μας είπατε για τον Αλπέρτο που ήρθε με το αστέρι έτσι και προσπαθούσε να το κρύψει. Έχετε καθόλου φωτογραφίες από εκείνη την περίοδο. |