| : Πολύπλευρο, και εντάσσεται στα πλαίσια της θεραπευτικής γνώσης για να έχουμε αρμονία και βεξία στη ζωή μας. Με τα τεχνικά δεν το έχουμε πολύ. Εγώ θέλω πρώτα να σας επαγγείλω ένα πείημα, που είναι πολύ αγαπημένο μου, έζημαι πολύ αγάπη. Ζήσε με χαρά, με αγάπη, ακόμη και ανάμεσα σε εκείνους που μισούν. Ζήσε με χαρά, με υγεία, ακόμη και ανάμεσα σε αρρώστους. Ζήσε με χαρά, με ηρήνη, ακόμη και ανάμεσα σε βασανισμένους. Ζήσε με χαρά, όπως και εκείνοι που ακτινοβολούν. Είναι λόγια του φιλόσοφου όσο, που αγγίζουν την καρδιά μας. Και σε όλη την ανθρωπότητα, ανά τους αιώνες, φιλόσοφοι, ποιητές, συγγραφείς, μίλησαν για τη χαρά και για τον πόνο. Τι είναι όμως χαρά και τι είναι πόνος, ήδη το ερώτημα. Σήμερα λοιπόν, μαζί παρέα, θα πάμε ένα ταξίδι. Ένα ταξίδι στη χαρά και ένα ταξίδι στον πόνο. Είστε έτοιμοι? Πάμε λοιπόν. Επειδή όμως ήταν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αυτό, θεωρήσαμε ότι θα ήταν λίγο λίγο και έτσι αποφασίσαμε τελικά να σας πούμε για τη χαρά και για τον πόνο μια άλλη φορά. Πολύ ευχαριστώ να σας μιλήσουμε και για τα Ενεργειακά Κέντρα. Να σας πούμε ό,τι θέλετε. Θα σας πούμε λίγα βράματα, μην ανησυχείτε. Αλλά στην τριλογία αυτή που κάναμε, τελικά νομίζουμε ότι η χαρά με τον πόνο είναι εξαιρετικό. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, θα πούμε κάποια πράγματα. Για να πιάσουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο πόνος, ως έννοια και ως κατάσταση βίωμα, απασχόλησαν τον άνθρωπο από την αρχή της δημιουργίας του. Όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί της αρχαιότητας, ο ελληνικός, ο αιγυπτιακός και λοιπά, είχαν ασχοληθεί με τον πόνο και είχαν αναζητήσει τα αίτια προέλευσης, αλλά και τους τρόπους εξάλειψης του. Στην αρχαία Ελλάδα, ήδη από τη μυθολογική εποχή, είχαν εμβαθύνει τόσος προς τα αίτια, όσο και ως προς τους τρόπους εξάλειψης. Θεραπευτής θεών και ανθρώπων, εθεωρείτο ο Απόλλωνας, ο οποίος παρασκεύαζε και χρησιμοποιούσε επαυσίπωνα βότανα για τη θεραπεία του πόνου. Τα σπουδαιότερα κείμενα σχετικά με την εξέλιξη της ελληνικής ιατρικής σκέψης και επαγγελματικής εφαρμογής στους αρχαιότερους χρόνους είναι, τι νομίζετε, τα ομοιρικά έπει, που παρέχουν πλήθος γεγονότων και ενδείξεων. Στην Ηλιάδα, για παράδειγμα, αναφέρεται ότι η ωραία Ελένη, η αρχαία όχι αυτή έτσι, ρίχνει στο κρασί μία ουσία που διώχνει το άγχος και εξαφανίζει τους πόνους της ψυχής και του σώματος. Αναγνωρίζεται δηλαδή από την εποχή εκείνη ο αναλγητικός ρόλος της δημιουργίας ευχάριστου κλίματος και της ψυχολογικής υποστήριξης. Στη μυθολογία, ο πόνος αποδίδεται στους θεούς, από τους οποίους αποστέλεται ως αποτέλεση παράβασης ηθικών νόμων και έχει σκοπό την εξηλέωση και τη διαπαιδαγώγηση. Αυτό το κάνουμε και εμείς σήμερα. Θεωρούμε ότι ο πόνος έρχεται για να μας τιμωρήσει. Δεν το νιώθουμε? Ναι. Γιατί θέ μου σε μένα, άρα κάτι έχω κάνει και χρειάζεται να πονέσω για να γίνω καλά μετά, για να συνετιστώ, να το πούμε έτσι. Ακριβώς λοιπόν πάνω στην έννοια της διαπαιδαγώγησης θα σταθούμε τώρα και θα δώσουμε εδώ την προσοχή μας. Γιατί η πραγματικότητα αυτή δεν είναι τορρυνή, αλλά ισχύει. Ήδη από τη μυθολογία μας και έχει φτάσει αυτή η νοοτροπία ότι χρειάζεται να πονάμε για να μάθουμε και στις μέρες μας. Πονώ για να μάθω. Αυτό λοιπόν εμείς που θέλουμε να σας πούμε είναι ότι αν βαρεθήκατε τον πόνο υπάρχει και άλλος τρόπος. Υπάρχει γνώση. Μπορούμε λοιπόν να μάθουμε μέσα από γνώση και όχι μόνο μέσα από πόνο. Συμφωνούμε? Δεν χρειάζεται να πονάμε για να μαθαίνουμε μόνο. Πόνος. Τι είναι πόνος λοιπόν? Πόνος είναι ο ενσωματωμένος μηχανισμός που διαθέτει ο άνθρωπος εκ κατασκευής από την κατασκευή του. Να το ξαναπώ? Πόνος είναι ο ενσωματωμένος μηχανισμός που διαθέτει ο άνθρωπος εκ κατασκευής και που μας επιτρέπει να διορθώσουμε μία κατάσταση την οποία σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαμε αντιληφθεί καν. Κατανοητό. Έρχεται λοιπόν ο πόνος για να μας πει, κάτι δεν κάνεις καλά, γιατί όταν τα κάνουμε όλα καλά δεν πονάμε. Το ξέρετε αυτό. Συγκεντρώνει λοιπόν την προσοχή μας στο γεγονός ότι κάτι δεν πάει καλά και μας ενεργοποιεί ώστε να κάνουμε κάτι γι' αυτό. Αυτό είναι ο πόνος. Είναι δηλαδή μέθοδος προστασίας του οργανισμού μας. Τι σημαίνει αυτό? Στην αρχή δεν είναι πόνος πολλής, είναι κάτι. Μια ενόχληση στο στωμάχι ας πούμε. Δεν δίνουμε σημασία. Δηλαδή δεν ακούμε το σώμα μας, δεν ακούμε τον εαυτό μας. Και σιγά σιγά, σιγά σιγά, θα γίνει εντονότερο, θα γίνει βαθύτερο, θα γίνει μεγαλύτερο, θα γίνει έλκος, θα γίνει τρύπα. Γιατί? Γιατί δεν άκουσα τον εαυτό μου πιο πριν, όταν μου έδωσε το πρώτο πιο μικρό δείγμα, εκτός από καταστάσεις οι οποίες είναι αμέσου δράσεως, να το πω έτσι, συνήθως πάει κλίμα κοτά. Δεν πάει μία και έξω, πονάει η μέση. Δεν με νοιάζει, εγώ θα πλύνω τεχαλιά. Μα αφού πονάει η μέση σου. Δεν πειράζει ποιος θα τα κάνει, δεν υπάρχει κανείς άλλος εκτός από μένα για να τα κάνει. Και μετά παθαίνω τη δισκοπάθεια και κάθομαι στο κρεβάτι ένα μηνά. Ωπα, σου έδωσε το μήνυμα πριν. Βάλε το στη ζωή σας αυτό σε διάφορα περιστατικά που είναι άπειρα, για να δούμε ότι δεν γίνεται κάτι τυχαίο, αλλά έχει ήδη προηγηθεί, χτυπάω την πόρτα, το καμπανάκι. Οπότε, ο πόνος μας διδάσκει βασικά να μάθουμε να ζητάμε βοήθεια. Σας αρέσει? Γιατί πρέπει να πονέσουμε όμως για να ζητήσουμε βοήθεια? Πώς αλλιώς, έτσι μάθαμε δηλαδή. Πρώτα να πονάμε και μετά να ζητάμε βοήθεια. Και για το λόγο αυτό, επειδή μας διδάσκει να ζητάμε βοήθεια και να ζητάμε και θεραπεία, αποτελεί ένα ουσιαστικό και κέριο κλειδί για την εκπαίδευση του εαυτού μας. Από πού προέρχεται όμως ο πόνος, τι τον δημιουργεί και τελικά τι εννοούν οι άνθρωποι όταν λένε πονάω. Ας πάρουμε λοιπόν πάλι τα πράγματα από την αρχή. Εγώ θα ξανασήκωθα για τους καινούργους μας φίλους λοιπόν. Έχουμε και καινούργους φίλους σήμερα που μας ακούνε. Αυτό όσες φορές και να μιλήσουμε, ακούγονται? Τα τρία επίπεδα λοιπόν υπάρξησης θα τα μάθουμε απ' έξω και ανακατωτά. Όσες φορές και να μας ακούσετε, θα μας ακούτε και να τα λέμε κάθε φορά μέχρι να τα εμπεδώσουμε. Εσείς που μας έχετε ξανακούσει πιθανόντα ξέρετε καλύτερα. Για τους καινούργους μας φίλους λοιπόν που ήρθαν σήμερα εδώ να πούμε ότι έχουμε τρία επίπεδα υπάρξησης. Ο κάθε άνθρωπος αποτελείται από τρία επίπεδα. Θα τα πω γρήγορα για να συνεχίσουμε με τα τρία επίπεδα του πόνου. Ξέρετε αλήθεια ότι και ο πόνος έχει τρία επίπεδα, όχι μόνο το σώμα μας. Σας προχωράμε λίγο από την προηγούμενη φορά. Έχει μόνο το σώμα μας τρία επίπεδα ή έχει και ο πόνος μας. Έχει και ο πόνος λοιπόν. Τρία επίπεδα υπάρξησης. Είπαμε το υλικό μας κομμάτι που είναι το φυσικό μας σώμα που εδώ στο σώμα μας αποτυπώνονται οι πόνοι μας. Εδώ λοιπόν είναι το σύμπτωμα, το αποτέλεσμα όλων όσων σκεπτόμαστε και όλων όσων αισθανόμαστε. Έρχεται και γίνεται εδώ στο σώμα μας πόνος, ασθένεια, δυσαρμονία. Οπότε το αποτέλεσμα είναι εδώ. Πάμε λοιπόν να δούμε τι μας κάνει το συναισθηματικό μας κομμάτι, τι έχουμε εδώ. Είπαμε τα θετικά μας και τα αρνητικά μας συναισθήματα. Ποια είναι τα θετικά μας? Αγάπη, γαλήνη, ευτυχία, χαρά, απόλαυση. Τι να θυμηθούμε, πέστε και εσείς κάτι βοηθήστε με λίγο να μην τα θυμάμαι όλα μόνη μου. Χαρά. Οπότε αυτά όλα τα συναισθήματα όταν τα έχουμε δεν υπάρχει καμία περίπτωση να πονάει το σώμα μας. Καμία όμως. Άρα γιατί πονάμε, γιατί εδώ στο συναισθηματικό μας κομμάτι, αντί να έχουμε όλα αυτά τα καλά θετικά συναισθήματα, έχουμε θλίψη, έχουμε παράπονο, έχουμε στεναχώρια, απόρριψη, υποτίμηση και όλα αυτά έρχονται και γίνονται εδώ κάτι. Θέλει πάρα πολύ μεγάλη ανάλυση που σας είπαμε και για τα ενεργειακά κέντρα θα σας πούμε. Πιθανόν αν έχουμε την ευκαιρία σε άλλη διάλεξη για να σας κάνουμε πάλι τη σύνδεση πώς το συναισθηματικό κομμάτι πηγαίνει στο υλικό και τι δημιουργεί ακριβώς. Και στο διανοητικό μας, στο σκεπτικό μας όπου λέμε είναι οι εμπνεύσεις μας, οι σκέψεις μας, οι πετηθύσεις μας, δηλαδή ο τρόπος που σκέπτομαι. Και πώς σκέπτομαι? Όπως έμαθα από μικροπαιδάκι στη διάρκεια της ζωής μου. Έμαθα λοιπόν έναν τρόπο του σκέπτεσθε, έναν τρόπο που σκέπτομαι. Αυτός λοιπόν ο τρόπος εδώ, αν είναι αρνητικός, αν έχω αρνητικές σκέψεις θα παράξω και αρνητικά συναισθήματα. Και τα αρνητικά μου συναισθήματα με τη σειρά τους θα μου δημιουργήσουν αρνητικό πρόβλημα στο σώμα μου. Μην γελιέστε, δεν υπάρχει περίπτωση εγώ που τα σκέφτομαι όλα καλά αλλά έχω αρνητικά συναισθήματα και έχω και ασθένεια. Δεν υπάρχει αυτό. Δικαιολογίες, τέλος. Σκέφτομαι αρνητικά, έχω αρνητικά συναισθήματα και έχω πρόβλημα. Ναι, αυτό είναι η αλήθεια, η πραγματική. Σκέφτομαι σωστά, έχω αρνητικά συναισθήματα και εγμηγείς. Και αυτή είναι επίσης μια αλήθεια. Δυσκολό? Μπράβο, μπράβο, μπράβο, μπράβο, μπράβο, μπράβο. Πετάω από τη χαρά μου λέμε, πετάω από τη χαρά μου. Δηλαδή, είμαι ανάλαφρος. Δεν υπάρχει πόνος, μπράβο. Έχουν ερωτευμένοι ποτέ πόνο? Καθόλου, ποτέ. Γιατί, γιατί, γιατί, ελάτε, κάνουμε συζήτηση, γιατί. Γιατί παράγουν ενδορφήνες. Το νοητικό τους που είναι ερωτευμένο, το πνευματικό τους κομμάτι παράγει τόσες πολλές ενδορφήνες, που οι ενδορφήνες δεν αφήνουν κάτι να πονέσει στο σώμα μας. Ωραία. Οπότε... Δεν ήταν από τον έρωτα. Ήταν από άλλα, πιο πριν, πιο πριν που βγήκανε τότε. Λοιπόν, οπότε εγώ αυτό που θέλω να σας πω σήμερα είναι, θα πιάνετε το συνέσθημα. Εδώ γίνεται ένας φαύλος κύκλος. Αρνητικό συνέσθημα, πυροδοτή αρνητική σκέψη και η αρνητική σκέψη ξαναπυροδοτεί το αρνητικό συνέσθημα και γίνεται έτσι ένας φαύλος κύκλος. Οπότε πρέπει να το κόψουμε. Θα σας πούμε τώρα λοιπόν τα τρία επίπεδα του πόνου. Ωραία. Κάναμε αυτή τη σύνδεση για να μπορούμε να το καταλάβουμε. Έχουμε λοιπόν, όπως έχουμε και τρία επίπεδα ύπαρξης, το κάθε ένα επίπεδο της ύπαρξης έχει και τον πόνο του. Έτσι λοιπόν έχουμε το σωματικό μας πόνο, τον συναισθηματικό μας πόνο και τον πνευματικό μας πόνο. Δεν μιλάει κανείς, συμφωνείτε. Κανένας δεν ξέρει τον συναισθηματικό πόνο, ούτε τον πνευματικό. Θα σας τα πούμε λοιπόν αναλυτικά τώρα, για να βγάλουμε μία άκρη μόνο αυτό. Σωματικός πόνος λοιπόν, θεωρείται ο πιο πραγματικός πόνος. Είναι πιο πραγματικός θεωρητικά από τα άλλα είδη πόνου και τα παράπονα που εκφράζονται για σωματικούς πόνους, γίνονται πιο εύκολα αποδεκτά από την κοινωνία. Δεν θα σου πει κανένας άσε μωρέ, άμα του πεις με πονάει μέση μου, προφανώς. Ο σωματικός πόνος εμφανίζεται με πολλές μορφές. Η απώλεια της υγείας μεταφράζεται σε πόνο διαφόρων τύπων και η προσοχή του ανθρώπου και ολόκληρη συνείδησή του στρέφεται και ασχολείται μόνο με αυτό. Οι χρόνιοι πόνοι εμφανίζονται στον άνθρωπο σαν αποτέλεσμα χρόνιων αρνητικών αντιλήψεων, που τον κρατούν συνεχώς σε άγχος. Επειδή ακριβώς είναι χρόνιες, έχουν φτάσει να αποτελούν μέρος της εικόνας του ατόμου για τον εαυτό του. Έτσι, πολλές φορές φτάνει σε τέτοιο σημείο που πλέον δεν μπορεί να τις διαχωρήσει από την προσωπικότητά του. Το καταλαβαίνουμε αυτό. Δηλαδή, πρακτικά έχει ξεχάσει, τι θα πει να είμαι υγιής. Το «έτσι είμαι εγώ» είναι μία αμυντική θεώρηση για να κλείνεται στον εαυτό του και να θεωρεί ότι δεν μπορεί να αλλάξει, μένοντας έτσι στάσιμος και στατικός, λυμνάζοντας δηλαδή, όπως και τα έλλη. Τα τράβουνα, όπως και τα παιδιά, όπως και τα έλλη. Τα τραύματα και οι αρρώστιες του υλικού μας σώματος είναι τα τραύματα και οι αρρώστιες του μικρού παιδιού. Το μικρό παιδί μέσα μας έχει υποστεί κακοποίηση και τραύματα. Κοιτάξτε πίσω στην παιδική σας ηλικία και θα ανακαλύψετε το βαθύτερο πόνο που μεταφέρεται όλα αυτά τα χρόνια. Θα σας πούμε απλά μερικά παραδείγματα, τα οποία, έτσι θεωρούμε, μπορεί να αφορούν κάποιους. Πίχη, τι θα ήθελες να γίνεις? Τι ήταν αυτό που ποθούσες περισσότερο από τίδιποτε άλλο στον κόσμο? Αυτό που επιθυμούσες, μπορείς να το πραγματοποιήσεις? Είσαι σε θέση να τα βγάλεις πέρα μόνος σου? Μπορείς να τα πεξέλθεις στις απαιτήσεις της δουλειάς, της ζωής σου και των σχεσεών σου? Αυτά είναι μερικά παραδείγματα που αφορούν τον σωματικό πόνο και την εκδήλωσή του. Αλλά, όπως είπαμε, έχουμε και συναισθηματικό πόνο. Ο συναισθηματικός πόνος είναι κι αυτός γνωστός σε όλους μας. Ποιος δεν έχει περάσει από συναισθηματικό πόνο εδώ μέσα? Δεν υπάρχει άνθρωπος. Βασικά, είναι το βίωμα του ανθρώπου όταν αγωνιά και υποφέρει. Αυτό είναι συναισθηματικός πόνος. Είναι βιωματικό, το βιώνω δηλαδή αυτό το πράγμα. Μπορεί να μην πονάει το σώμα μου, αλλά τι λέμε, πονάει η ψυχή μου, πονάει η ψυχούλα μου. Αυτός ο πόνος είναι συναισθηματικός πόνος. Τι παίρνουν όμως οι άνθρωποι όταν βιώνουν συναισθηματικό πόνο, τι βιώνουν. Και ποιες είναι οι διαφορετικές όψεις αυτού του πόνου στον καθένα μας. Ο συναισθηματικός πόνος είναι μια εσωτερική, επώδυνη, ψυχολογική εμπειρία, που περιλαμβάνει τη βίωση υπερβολικά έντονων αρνητικών συναισθημάτων. Δηλαδή νιώθουμε πολλά αρνητικά συναισθήματα. Τόσο μεγάλα που δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε και αυτό γίνεται ψυχικός πόνος, συναισθηματικός πόνος. Όταν είναι σε πολύ βαθιά κατάσταση, μπορεί να μειώσουν και τις ζωτικές ανάγκες του ανθρώπου. Τι είναι αυτό αν είμαστε δηλαδή σε βαθιά κατάθλιψη, να μη θέλουμε να φάμε, να αδυνατίζουμε πολύ, τα παιδιά που έχουν ανόρρυξη ανευρώζα, είναι συναισθηματικός πόνος. Και το αντίθετο... Δεν πλένομαστε για να ανοίγουμε το ατσιόγγι. Δεν πλένονται, είναι ξάπρα στο κρεβάτι, να μη σηκώνονται καθόλου από το κρεβάτι, να μη κάνουν μπάνιο, να μη θέλουν να απολαύσουν φαγητό, σεξ, χαρά, φίλους. Οπότε ματαιώνονται όλες οι ανάγκες του ανθρώπου για την ψυχή. Ο πόνος αυτός βασίζεται στο χάσιμο ενός συναισθήματος. Δηλαδή έχω χάσει ένα συναισθήμα. Ποια είναι λοιπόν αυτά τα συναισθήματα που όταν τα χάνουμε νιώθουμε τόσο χάλια. Με μία λέξη είναι απώλειες. Βασικά είναι απώλεια, νιώθουμε απώλεια. Η απώλεια μπορεί να είναι απώλεια εμπιστοσύνης σε έναν άνθρωπο. Είναι πολύ βαθύ. Αυτόν που εμπιστευόμαστε ξαφνικά να σταματήσουμε να τον εμπιστευόμαστε. Μπορεί να είναι ο σύζυγός μας, η γυναίκα μας, τέλος πάντων που κάτι έκανε, ξέρουμε όλοι τι έκανε, τέλος πάντων και σταματήσαμε να τον εμπιστευόμαστε. Αυτή η απώλεια συναισθήματος εμπιστοσύνης είναι πάρα πολύ βαθιά. Το παιδί όταν σταματήσει να εμπιστεύεται τους γονείς του για κάποιο λόγο. Ο υπάλληλος που έχει πολύ καλή σχέση με το αφεντικό του και ξαφνικά ανακαλύπτει ότι δεν τον πληρώνει σωστά και νιώθει απώλεια της εμπιστοσύνης. Δεύτερο, η απώλεια των προσδοκιών που άρχισαν και δεν ολοκληρώθηκαν. Πολύ βαθύ συνέσθημα. Η απώλεια των προσδοκιών που ξεκίνησαν αλλά δεν ολοκληρώθηκαν. Έχω, λέω εγώ τώρα, σχέση πέντε χρόνια, άρα προσδοκώ ότι θα με παντρευτεί, θα κάνω την οικογένειά μου και ξαφνικά φεύγει. Είναι πολύ μεγάλη απώλεια της προσδοκίας και της επένδυσης της εμπιστοσύνης που είχα πάνω σε ένα πρόσωπο. Ή περίμενα από αυτή τη δουλειά να πάει πάρα πολύ καλά, έχω επενδύσει όλα μου τα χρήματα και ο συνέτερος παίρνει τα λεφτά και φεύγει. Είναι και απώλεια προσδοκίας και απώλεια εμπιστοσύνης πάλι. Σας λέμε έτσι μερικά παραδείγματα για να το καταλαβαίνουμε. Η απώλεια όμως εμπιστοσύνης ως προς τον εαυτό μας είναι χειρότερη. Όταν δηλαδή σταματήσουμε να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας. Όταν πιστεύουμε ότι δεν θα τα καταφέρουμε, δεν μας έχουμε εμπιστοσύνη. Αυτό έχει πολύ βαθύ ψυχικό πόνο μέσα μας. Δεν μας εμπιστευόμαστε. Οπότε αυτό εκφράζεται ως φόβος. Φοβάται ο άνθρωπος να κάνει ένα βήμα, φοβάται να αναλάβει την ευθύνη της ζωής του, φοβάται γενικώς αυτός ο πόνος γίνεται πάρα πολύ βαθύς και μένει μόνος του, δεν θα κάνει άλλη σχέση, γιατί φοβάται, γιατί πονάει, γιατί έχει χάσει την εμπιστοσύνη του και τι κάνει, μετά μένει μόνος του αυτός ο άνθρωπος. Συνήθως οι άνθρωποι που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στον εαυτό τους και φοβούνται να ξαναπροσπαθήσουν, μένουν μόνοι τους. Και πονάνε βέβαια. Ψυχικά πονάνε, ψυχικά. Ο πόνος επίσης προκαλείται από την απώλεια αγαπημένων προσώπων. Αυτό είναι γνωστό σε όλους. Όταν κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο φύγει, πονάμε έτσι κι αλλιώς, αυτό είναι γνωστό. Και επίσης πονάμε από την απώλεια ενός κάτι που πιστεύαμε ότι είχαμε. Ενός κάτι που πιστεύαμε ότι είχαμε. Μπορεί να μην το είχαμε πραγματικά, να το είχαμε στην φαντασία μας. Αλλά νομίζαμε ότι το είχαμε. Και όταν το χάσουμε, πονάμε. Παράδειγμα. Πιστεύω ότι εγώ αξίζω τη θέση διευθυντού της Coca-Cola, αλλά με απολύουν. Αλλά εγώ πίστευα ότι το είχα. Αλλά εγώ πίστευα ότι το είχα. Ήμουνα ένα σκαλί πιο κάτω, αλλά δεν το είχα ακόμη. Και αυτό πονάει. Γιατί δεν είμαι άξιος ξανά, γιατί χάνω την εμπιστοσύνη μου. Και απογοητεύομαι. Βασικά, είναι ο πόνος αυτό που εγώ νομίζω ότι έχω, αλλά δεν το έχω και πολύ καλά. Αλλά νομίζω ότι το έχω. Είναι στο μυαλό μας μέσα, βασικά. Πάμε να πούμε λίγα και για το πνευματικό πόνο. Λοιπόν, για το νου, ο πόνος προέρχεται από την έλλειψη κατανόησης. Όταν ο νους κλείνεται, μπλοκάρεται και δεν καταλαβαίνει το νόημα των περιστάσεων, οπότε και υποφέρει. Αυτό, τώρα που λέει ο Αλέξανδρος, είναι πάρα πολύ δύσκολο να το κατανοήσουμε. Πάρα πολύ δύσκολο. Δηλαδή, εμείς οι άνθρωποι δεν μπορούμε να κάνουμε συσχέτιση της αιτίας και του αποτελέσματος. Παίρνουμε το αποτέλεσμα μόνο, του πόνου. Γιατί έγινε όμως αυτό, έχει μπλοκάρει το μυαλό μου και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί έχω αυτό το αποτέλεσμα. Και σαν απώρεια αυτών βρίσκομαι σε δίλημα. Δηλαδή, δεν ξέρω τι να κάνω, τι να επιλέξω, ποιο είναι το σωστό, ποιο είναι το λάθος. Και πόσες φορές δεν έχουμε αναρωτηθεί γιατί σε εμένα, ρε παιδί μου, γιατί να μου συμβεί εμένα αυτό τώρα, που είμαι τόσο καλός, ας πούμε. Όταν ο νους δεν έχει τα μέσα για να αντιληφθεί τις πραγματικές αιτίες των γεγονότων, τις πραγματικές αιτίες της ζωής και κατεπέκταση γιατί συμβαίνουν όσα συμβαίνουν, τότε υποφέρει. Ας μην ξεχνάμε ότι ο νους είναι ένας μηχανισμός. Βέβαια, είναι ένας μηχανισμός που δημιουργεί και δημιουργεί. Βέβαια, είναι ένας μηχανισμός που κατά βάση παράγει δυστυχία. Πάμε τώρα να δούμε την πραγματική αιτία, την πηγή όλων όσων συμβαίνουν. Η πραγματική λοιπόν αιτία είναι αυτά που ακούμε κάθε μέρα στο κεφάλι μας, αλλά δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε. Δηλαδή... Το μάθαμε τώρα. Οι σκέψεις μας. Το έχουμε μπεδώσει αυτό νομίζω, ναι. Οι σκέψεις μας. Όπως έχουμε ξαναπεί, αλλά θα το ξαναπούμε, ο νους μας παράγει 60.000 σκέψεις την ημέρα. Αυτό είναι μετρημένο, είναι μετρημένο από χρόνιες έρευνες πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων. Και το ενδιαφέρον όλων αυτών, όπως ξαναείπαμε, είναι ότι το 80% των σκέψεων αυτών είναι αρνητικές και μόλις το 20% είναι θετικές. Θυμίζουμε επίσης ότι το 80% των σκέψεων που είναι αρνητικές γίνονται από μόνες τους. Ενώ το 20% που είναι οι ας πούμε θετικές σκέψεις πρέπει να το προκαλέσουμε οι ίδιοι. Εδώ εγώ θέλω να πω ότι μην έχετε ενοχές γι' αυτές τις σκέψεις, γιατί γίνονται αυτόματα και αυτόνομα. Δεν το δημιουργούμε εμείς από μόνοι μας, έτσι γίνεται στο κεφάλι όλων των ανθρώπων. Οπότε αυτό που θέλουμε να σας μεταδώσουμε είναι ότι χρειάζεται να πάρουμε τον έλεγχο. Να μη μας ελέγχουν οι σκέψεις μας, αλλά να μάθουμε τρόπους να τις ελέγχουμε εμείς. Δεν λέμε ότι είναι εύκολο, για να είμαστε καλά στη ζωή μας όμως χρειάζεται τουλάχιστον να πάρουμε τη γνώση μέσα από αυτές τις διαλέξεις και σε δεύτερο χρόνο να μάθουμε και τεχνικές πώς να μπορούμε να γίνουμε ο καπετάνιος τέλος πάντων στο πλοίο που λέγεται Ελένη. Ρε παιδί μου δεν θα κάνει κουμάντο στο πλοίο μου που λέγεται Ελένη, εγώ είμαι ο καπετάνιος, εγώ ξέρω καλύτερα αυτό το σκαρίτι τι πρέπει να κάνει. Αν έρθει όμως ο Λοστραδόμος, ο Θαλαμμύμπολος, αυτός που βάζει το κάρβουνο, δεν ξέρω ποιος άλλος, δεν ξέρω ποιος άλλος και πει φύγεσαι από εδώ, εγώ θα κάνω κουμάντο και φύγει ο καπετάνιος θα το στουκάρει. Γιατί δεν έχει την τεχνογνωσία, δεν ξέρει τι είναι καλό για σένα. Είναι κατανοητό το πράδειγμα, άρα αυτό που χρειάζεται είναι να πάρουμε εμείς τον έλεγχο. Το ότι γίνεται αυτόματο όμως και αυτόνομα δεν χρειάζεται να έχουμε ενοχές, έτσι γίνεται. Πάμε να το σιάξουμε λοιπόν. Ε, τι να κάνουμε και επίσης το μυαλό έχει την τάση να διαιωνίζει και να αναπαραγάγει τα αρνητικά γεγονότα και να ξεχνάει τα ευχάριστα γεγονότα. Παράδειγμα, έχει κάποιος ένα καινούριο έρωτα και πετάει στα σύννεφα ευτυχής, υπέροχα, χαρούμενος. Η χαρά όμως μπορεί να είναι με ημερομνή αλλήξεις, γιατί ο καινούριος έρωτας μπορεί γρήγορα να τον βαρεθεί. Οπότε πάει η χαρά. Πόσο καιρό θα κρατήσει η θλίψη από την απώλεια της χαράς και της απόρριψης, σας διαβεβαιώνεται, στις περισσότερες των περιπτώσεων τουλάχιστον, πολύ περισσότερο από την κρατσή χαρά. Ή κάποιος άλλος, αφού έχει κάνει πολλές οικονομίες, πηγαίνει και αγοράζει το καινούριο του αυτοκίνητο μες στην καλή χαρά, το καμαρώνει. Σε τρεις μήνες λοιπόν που βγάζει η εταιρεία το καινούριο μοντέλο, αρχίζει η χαρά του να μειώνεται. Αν δε το καινούριο μοντέλο το πάρει και ο αχώνευτος γειτονάς, εκεί έχει φύγει τελείως. Και η σκέψη εστιάζεται πώς θα καταφέρει να πάρει το ακόμη καλύτερο. Άρα, πόσο κράτησε η χαρά σε σχέση με το αρνητικά συναισθήματα τα μετά και τα πριν. Και θα μπορούσαμε βεβαίως να αναφέρουμε δεκάδες παραδείγματα. Όμως αυτός το οποίο θέλουμε να εστιαστούμε είναι το εξής. Από όλο το ζωικό βασίλειο μόνο ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να βαριέται. Τα ζώα δεν βαριούνται, το ξέρετε, ότι δεν βαριούνται. Ωρες κάθονται εκεί σε ένα πατάκι, σε ένα χαλάκι και κάνουν κάθε μέρα τα ίδια. Τα ίδια, τα ίδια, μπαίνουν σε μια ρουτίνα και το θέμα είναι πώς μπορούμε να βάλουμε, ένα ζωάκι σε ρουτίνα και είναι όλα μια χαρά. Αλλά όμως και μόνο ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να εξελιχθεί. Τα ζώα δεν έχουν την ικανότητα να εξελιχθούν. Έχουν, είπαμε, τα δύο βασικά ενστικτά της αυτοσυντήρησης και της αναπαραγωγής και έχουν και συναισθήματα. Και αυτά λυπούνται, χαίρονται, αγαπάνε τα αφεντικά τους, τα παιδάκια τους, ωραία, μέχρι εκεί. Τι λείπει το πνευματικό κομμάτι, η συνείδηση δηλαδή. Οπότε, στη διαδικασία του να εξελιχτούμε, η βαρεμάρα είναι το καλύτερο πράγμα. Είναι ο μουχλός πίεσης του κάθε ανθρώπου για να ξεσηκωθεί να κάνει κάτι. Όταν λέμε, ουφ, βαρέθηκα ρε παιδί μου τα ίδια και τα ίδια και ξαναβαρέθηκα τα ίδια και τα ίδια, τότε θα ψάξω να βρω κάτι. Κάτι που να με ευχαριστεί, κάτι που να με εξελίξει, κάτι που να θρέψει την ψυχούλα μου, κάτι που να θρέψει το νοητικό μου, το μυαλό μου. Όταν όμως δεν βαριέμαι και κάνω κάθε μέρα, επί 30 χρόνια ακριβώς το ίδιο, δεν πρόκειται να εξελιχθώ, γιατί δεν βαριέμαι. Ωραίο. Οπότε, ο άνθρωπος που δεν βαριέται για χρόνια ολόκληρα, 30 χρόνια ολόκληρα, επαναλαμβάνει πάντα το ίδιο στη ζωή του με τον ίδιο τρόπο και δεν θα θελήσει να κάνει ποτέ κάτι διαφορετικό, ρε παιδί μου, ας πάρει και ένα ρίσκο. Ε, και αν δεν του βγει τι έγινε, τι θα πάθει τελικά. Θα πάθει κάτι. Βαριέται, 30 χρόνια. Ε, και τι έγινε αν κάνει κάτι διαφορετικό. Μπορεί και να του βγει τελικά. Άσε που υπάρχει πιθανότητα να του αρέσει κιόλας, έτσι. Μπράβο. Ο φόβος και το βόλεμμα χρειάζεται να βγούμε από τη θέση βολικότητας. Μεγάλο θέμα. Έχουμε βολευτεί όλοι. Κάθεστε όλοι εδώ, από την πρώτη διάλεξη, ακριβώς στις ίδιες θέσεις. Όχι μόνο εσείς. Σας βλέπουμε, σας βλέπουμε. Και το κορίτσι μας από εδώ και οι κύριες, σας βλέπουμε. Είναι η τρίτη διάλεξη και κάθεστε ακριβώς στην ίδια θέση που καθίσατε την πρώτη φορά. Γιατί? Γιατί εκεί νιώθετε καλά. Να σας σηκώσουμε να καθίσετε αλλού. Να μας δείτε από άλλη οπτική γωνία και θα δείτε ότι θα δείτε διαφορετικά τους ομιλητές. Διαφορετικά αυτά που σας λέμε από άλλη θέση που λέμε. Και κάθεστε ακριβώς, λες και τις νικιάσατε τις θέσεις ρε παιδί μου. Δεν αλλάζεται θέση δηλαδή. Πολλές φορές εδώ θα σας πω με κάτι. Να τους πω ένα μυστικό. Λοιπόν, έρχονται ζευγάρια στην Αένα Ηρωή, στο κέντρο δηλαδή που έχουμε, και λένε βαρεθήκαμε, είμαστε 30 χρόνια παντρεμένοι. Τώρα το λέω και δημοσίως βέβαια. Ε, χωρίς ονόματε πόνιμες. Όχι, δεν θα πω αυτό. Και τους δίνουμε κάποια tips. Λέμε λοιπόν στις κυρίες. Τώρα εδώ οι κύριοι δεν λένε ότι θα έπρεπε να ακούνε κανονικά, αλλά δεν πειράζει. Θα κάνεις κάτι λοιπόν για να το αλλάξεις αυτό. Τι θα κάνω? Που κάθισε πουλάκι μου κάθε πρωί και πίνεται τον καφέ με το σύζυγο? Σε αυτή τη θέση, μάλιστα. Θέλουμε, λοιπόν, από αύριο το πρωί, θα κάθεσαι στη θέση του. Μας κοιτάει. Και τι αυτό θα πιάσει. Λέω, τι σε νοιάζει. Κάνε το. Δεν μπορώ να το κάνω. Λέω, βλέπεις που δεν μπορείς. Εμείς τι σου λέμε, να καθείς στην άλλη καρέκλα. Δεν λέμε κάτι δύσκολο. Ωραία, κι αν έρθε ο άντρας μου και μου πει γιατί κάθεσαι εδώ. Ε, δεν μπορεί να το κάνει. Λέω, θα τον κοιτάξεις χαριτωμένα και θα του πεις, ε, και τι πειράζει. Αυτό. Ωραία, θα το κάνεις, θα το κάνω. Πάμε παρακάτω, δεύτερο βήμα. Το βράδυ, λοιπόν, όταν θα έρθει η ώρα να κοιμηθείτε, δεν θα κοιμηθεί στη θέση σου. Που κοιμάσαι πουλάκι μου 30 χρόνια, εκεί. Μάλιστα. Άλλαξε. Μα πώς θα αλλάξω, θα πω στη θέση του? Γιατί θα πάθεις, άμα κοιμηθείς από την άλλη μεριά. Τραγικό. Δεν μπορώ. Μου έρχεται ανάποδα. Μα αν δεν μπορείς να κάνεις αυτό, θα κάνεις άλλα. Ε, γίνεται. Οπότε, όσοι είστε εδώ και μας ακούτε, κάντε αυτά τα δύο μικρά tips και θα δείτε ότι έχει ουσία. Και μπορεί να φτιάξει και η σχέση, γιατί θα γελάσετε στο τέλος, τέλος. Αν και τίποτα άλλο να μην γίνει. Ε, θα γελάσετε, ρε παιδάκι μου, το πολύ-πολύ. Ναι, πες μας. Ναι, μπορείτε. Όχι, έχει να κάνει αυτό αποκλειστικά πέρα από το ενεργειακό κομμάτι. Πέρα από το ενεργειακό κομμάτι, έχει να κάνει με την αλλαγή θέσεις. Αλλάζω θέσεις στο μυαλό μου. Μπορώ να επιλέξω και κάτι άλλο από αυτό που έχω συνηθίσει 30 χρόνια. Αν μπορώ, λοιπόν, κάτι να αλλάξω μέσα στο μυαλό μου, αυτό σιγά-σιγά θα λειτουργήσει και σε άλλα πράγματα. Πιχεί, παίρνω τον καλό μου και πηγαίνω να μάθω Λάτιν, που έχουμε εδώ στον Άλλημο, μια χαρά που δεν το έχω κάνει ποτέ. Ας είμαι και 50, ας είμαι και 60. Εκεί δεν θα γίνω πρωταθλητής. Να χαρώ θα πάω. Να χαρώ. Δεν θα κάνω τις πυρουέτες. Όχι, μπορείς να πας για τσάμικο. Δεν το λέμε... Όχι. Δεν λέμε αυτό. Λέμε κάντε κάτι διαφορετικό, αλλάξτε μια θέση στη ζωή σας. Μέσα στο σπίτι. Αυτό θέλουμε, να αλλάξουμε, να μην νιώθουμε ασφάλεια. Όχι, να γίνουμε... να είμαστε ευέλικτοι. Εγώ θα σας πω δύο απλά πραγματάκια. Φυσικά δεν σημαίνει, όποιος θέλει μπορεί να το κάνει, αλλά να το δοκιμάσει έτσι από ενδιαφέρον, δηλαδή. Όλοι έχουμε έναν τρόπο με τον οποίο πλαινόμαστε, σωστά. Δηλαδή, πρώτα πλένουμε πηχή τα μαλλιά και μετά το σώμα ή το ανάποδο. Ωραία. Δοκιμάστε να κάνετε το ανάποδο. Δηλαδή, αν συνηθίζετε πρώτα να λούζεστε και μετά να πλένετε το σώμα σας, δοκιμάστε να πλένετε πρώτα το σώμα σας και να λουστείτε μετά. Και έλατε να μου πείτε πόσο εύκολο σας ήταν. Σας διβαιωθώ ότι δεν θα είναι τόσο εύκολο. Στην αρχή, δηλαδή, θα είναι κάτι περίεργο, ενώ επί της ουσίας. Ε, ωραία, τι κάνεις, έτσι κι αλλιώς στο τέλος και λουσμένος και μπανιαρισμένος θα είσαι. Ναι, αλλά είναι μεγάλο θέμα να αλλάξεις αυτό που έχεις συνηθίσει. Ή, αν συνηθίζετε, ξέρω εγώ, πρώτα να πλένετε το πρόσωπό σας και μετά να φτιάχνετε το καφέ ή το ανάποδο, προσπαθήστε να κάνετε το ανάποδο. Πρώτα ξέρω εγώ πλένε το πρόσωπό μου, μετά φτιάχνω το καφέ. Για να δούμε πόσο εύκολο θα είναι. Ή να κουμποθείτε ανάποδα. Αντί από πάνω προς τα κάτω, από κάτω προς τα πάνω, ας πούμε. Καλά, εκεί είναι η κλασική αντίδραση, μα θα κουμποθώ στραβά. Εντάξει, αλλά σε αυτά που σας λέω δεν έχεις στραβό κούμπομα. Ή μπορείτε να κάνετε να αλλάξετε λίγο τη διάταξη των επίπλων στο σπίτι. Να αλλάξετε τη θέση των πιάτων. Να αλλάξετε τη θέση που βάζετε τις κουμπόστες, τους καφέδες και τα ζάχαρη. Ναι, είναι καλό. Αλλάξτε θέση στα πράγματα. Αλλάξτε θέση στα συρτάρια σας. Θα δημιουργήσετε καινούργιες συνδέσεις στον εγκέφαλο, γιατί μαθαίνει τα ίδια και τα ίδια και τα ίδια. Οπότε μαθαίνει να κάνει διαφορετικά πράγματα και να ενεργοποιείται ξανά. Γιατί κάθεται όταν κάνουμε συνέχεια τα ίδια. Έχει κάνει ορισμένους νευρικές απολύξεις τέλος πάντων και διαδρομές μέσα στο κεφάλι μας. Οπότε κάντε κάτι διαφορετικό. Αυτός είναι ο λόγος για να μάθουμε να κάνουμε και άλλες διαδρομές. Κι άλλες συνάψεις. Κι άλλες συνάψεις δηλαδή μέσα στο κεφάλι μας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Μην βαριέστε να κάνετε διαφορετικά πράγματα. Να τους πούμε τι μας βοηθάει να εξελιχθούμε και να είμαστε ευτυχείς. Μην το πούμε και αυτό. Λες. Μην τους λέμε πολλά. Ε, δεν πειράζει. Άντε, άντε. Άντε, πες. Να ανακαλύψουμε, λοιπόν, την αυθεντική μας φύση και να αποδεχθούμε το ποιοι πραγματικά είμαστε. Δύσκολο. Ε, θέλει λίγα βήματα. Γιατί όταν κυνηγάμε πράγματα που κατά βάθος τελικά δεν μας εκφράζουν, όταν εμπνεόμαστε από λαθασμένες για εμάς ιδέες και όταν ενεργούμε με λαθασμένα για εμάς κριτήρια, ή το χειρότερο, όταν ανακαλύπτουμε πολύ αργά στο τέλος της ζωής μας ότι δεν γινήκαμε αυτό που ενειρευτήκαμε ως παιδιά να γίνουμε, τότε το αποτέλεσμα είναι πάντα πόνος. Και είναι πόνος βαθής και είναι πόνος πνευματικός. Το υπαρξιακό κενό που προκύπτει ως συνέπεια της απουσίας ή της απώλειας νοήματος της ζωής μας συνδέεται άμεσα με τον πνευματικό μας πόνο. Ο άνθρωπος που έχει χάσει τον δρόμο του είναι ιδιαίτερα επιρρεπή σε ασθένειες, στην κατάθλιψη αλλά και στην απαξίωση του ίδιου του του εαυτού. Το φυσικό μας σώμα επιβαρύνεται, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, όταν ο άνθρωπος νιώθει μέσα του κενός. Εμείς πιστεύουμε ότι ο καθένας μας συμμετέχει άμεσα στην δημιουργία της πραγματικότητάς του, κυρίως ασυνείδητα, όχι συνειδητά. Η αρνητική στάση και αντιμετώπιση των πραγμάτων δημιουργεί αρνητικά συμπτώματα στο σώμα. Το σώμα μας πονάει, δηλαδή το σώμα μας καταραίει, αντιδρώντας στον συναισθηματικό πόνο καθώς και στο πνευματικό πόνο. Οι σκέψεις μας λοιπόν επηρεάζουν την φυσική μας πραγματικότητα. Για αυτό λέμε και ξαναλέμε και ξαναλέμε, τις σκέψεις, τις σκέψεις, τις σκέψεις. Αλλάξτε τις σκέψεις σας. Μπορείτε. Είναι θέμα τεχνικής. Είναι θέμα καταρχήν να καταλάβω τι σκέπτομαι. Δεν το ξέρω καν. Σας παρακαλούμε, κάθε πρωί σκεφτείτε τις σκέφτες το πρωί, την πρώτη σας σκέψη, πιάστε την, την ώρα που σηκώναστε από το κρεβάτι, την ώρα που πάτε να πληθείτε, την ώρα που πλένετε τα μουτράκια σας, την ώρα που πίνετε τον καφέ σας. Θυμηθείτε, γράφτε σε ένα χαρτί, τις σκέψεις σας εκείνη τη στιγμή. Γιατί αν οι σκέψεις σας είναι αρνητικές εκείνη τη στιγμή, το πρωί θα σας ακολουθήσουν όλη την ημέρα. Θα περάσει όλη η μέρα σας με αυτές τις σκέψεις και πάει λέγοντας. Πάμε το βράδυ, πιάστε με τις σκέψεις, κοιμάστε το βράδυ. Ποια είναι η τελευταία σας σκέψη εκεί που πάτε να κοιμηθείτε, γιατί αυτή η σκέψη θα αναπαραχθεί στο υποσυνείδητός σας όλο το βράδυ και θα σηκωθείτε το πρωί με αυτήν τη σκέψη που θα συνεχίσει όλη την ημέρα. Και αυτό γίνεται κάθε μέρα για χρόνια. Αυτό που μπορώ να σας βεβαιώσω πάντως είναι ότι αν έχετε φτιάξει πολύ ωραία το πρόγραμμά σας το βράδυ και η τελευταία σκέψη πριν κοιμηθείτε από εκείνη τη φωνούλα μέσα είναι «Αχ, χρήστε σιγά, μην τα καταφέρεις», δεν θα είναι πολύ επιτυχήση η επόμενη μέρα, γιατί όλο αυτό θα δουλέψει. Εάν όμως το εντοπίσουμε, μετά υπάρχουν τεχνικές για να αλλάξουμε το κομμάτι του τρόπου σκέψης που δεν λειτουργεί υπέρ μας. Γιατί δεν είναι ότι όλο μας το νοητικό είναι για πέταμα, προς Θεού, έτσι. Απλά ενδέχεται να υπάρχει ένα μικρό τσιπάκι το οποίο δεν λειτουργεί υπέρ μας. Αυτό θέλουμε να εντοπίσουμε ούτως ώστε να το αλλάξουμε με ένα τσιπάκι το οποίο θα λειτουργεί υπέρ μας. Αν ακούμε, δηλαδή, όλη μέρα νταλάρα… Λιώνουν τα νιάτα μου στη βιοπάλη, εννοούμε, έτσι. Και αυτό επαναλαμβάνεται. Σκεφτείτε τι γίνεται. DVD το ίδιο, το ίδιο, το ίδιο, αναπαραγωγή, αναπαραγωγή, αναπαραγωγή. Αν δεν το πατήσουμε να το βγάλουμε με κάποιον τρόπο και να βάλουμε χέρια ψηλά, δεν ξέρω, όλα τα καταφέρνω, όπως το λέει, δεν πρόκειται αυτό να βγει από μόνο του. Κάτι πρέπει να κάνουμε και εμείς. Αυτοματικά, από μόνο του, η πεποίθηση, η σκέψη δεν βγαίνει. Εμείς πρέπει να την αλλάξουμε. Γι' αυτό λέμε ότι είμαστε δημιουργοί της υγείας μας ή δημιουργοί της ασθένειάς μας ή δημιουργοί της χαράς μας ή δημιουργοί του πόνου μας. Εμείς το κάνουμε από μόνοι μας. Μας βοηθάνε λίγο και κάποιοι άλλοι, αλλά τέλος πάντων λέμε τώρα. Για παράδειγμα, οι μικρανίες προέρχονται από την απόπειρα του ανθρώπου να ελέγξει τις συναισθηματικές του αντιδράσεις. Δεν θέλω δηλαδή να εκδηλώσω το θυμό μου, άρα καταπιέζομαι. Είτε την οργή, είτε το αίσθημα αματέωσης. Άρα, αφού εγώ προσπαθώ το συναισθηματικό μου πρόβλημα να το ελέγξω πλήρως και να μην το αφήσω να εκτονοθεί, το αποτέλεσμα θα είναι να έχω πνοκεφάλους, οι μικρανίες και λοιπά. Η δίψα για έλεγχο είναι το κύριο χαρακτηριστικό των ατόμων με μικρανίες. Θέλουν να ελέγχουν τα πάντα, να ελέγχουνε τον εαυτό τους, να ελέγχουνε τα συναισθηματά τους, να ελέγχουνε τα παιδιά τους, τους γύρω τους, το σπίτι τους, γενικώς έχει να κάνει με τον έλεγχο. Δεν δε γίνεται να τα ελέγχουμε όλα όμως, γίνεται? Δεν γίνεται. Άλλο παράδειγμα, η ενέργεια που εκπέμπει ο θυμός είναι ιδιαίτερα έντονη. Τι κάνει το σώμα μας όταν θυμώνουμε? Αρχίζει και ρολικτικά να τρέμει, δηλαδή να δονείται αρνητικά και να γεμίζει με θυμό. Γιατί να το κρατήσω, άστο ρε παιδάκι μου να φύγει, δασάκια έχουμε πήγαινε και φώναξε και τσίριξε. Κάνε κάτι, δεν λέμε να μαλώνετε με τους αγαπημένους σας, λέμε να εκτωνώνουμε με κάποιον τρόπο το θυμό μας, παίρνουμε ένα μαξιλάρι και το κοπανάμε, βγαίνουμε έξω και τρέχουμε ένα τετράγωνο γύρω από το σπίτι μας, πηγαίνουμε στο δασάκι και φωνάζουμε. Αυτή είναι η τρόπη εκτώνωσης θυμού. Δεν είναι μαλώνω με τον αγαπημένο μου και χάνω και το δίκιο μου. Εδώ τώρα λίγο δύσκολο το θέμα. Έχετε αναρωτηθεί γιατί δεν πονάμε όταν είμαστε σε αναισθησία, σε νάρκωση? Σε νάρκωση εννοούμε. Γιατί δεν πονάμε? Μπράβο. Τι ναρκώνονται, ρε παιδιά? Οι αισθήσεις μας. Τι μας ναρκώνουν? Τις αισθήσεις μας. Ωραία. Άρα η ίδια η λέξη το λέει. Δεν πονάω, δεν έχω αισθήσεις. Άρα αφού είμαστε ζωντανοί θα πονάμε κιόλας και έχουμε τις αισθήσεις μας. Ποια είναι η διαφορά ενός ζωντανού οργανισμού και ενός πεθαμένου? Μου νιώθουν ότι πονάνε. Άρα καλό είναι να πονάμε. Μην το φοβάστε. Ωραία. Γιατί οι αισθήσεις μας υπάρχουν. Το θέμα είναι τι κάνουμε με αυτό. Πώς το διορθώνουμε. Δεν είναι κακό να πονάμε. Κακό είναι να μην τον λαμβάνουμε υπόψιν. Πότε λοιπόν πραγματικά ένας άνθρωπος δεν πονά? Όταν νιώθει? Χαρά. Δεν υπάρχει χαρά και πόνος, παιδιά, μαζί. Είναι αντίθετες ενέργειες ο πόνος με τη χαρά. Όπου υπάρχει το ένα, δεν υπάρχει το άλλο. Χαρά και πόνος μαζί δεν υπάρχει. Δηλαδή, γάζι και φρένο στο αυτοκίνητο, ταυτόχρονα δεν πατάω, πατάω. Όχι. Και γάζι και φρένο. Δεν γίνεται. Αυτό είναι ολόκληρη ιστορία που μπορούμε να σας πούμε γιατί γίνεται. Τώρα δεν γίνεται να το εξηγήσουμε. Πάντως στον οργανισμό μας, ενδορφίνες και αδρεναλίνη ταυτόχρονα δεν μπορεί να παράξει. Ή θα παράγει ενδορφίνες που είναι της χαράς, που μας κάνουν και νιώθουμε χαρά, ή θα παράγει ορμόνες του στρες και του άγχους, οι οποίες δημιουργούν κατεπέκταση πόνο. Ταυτόχρονα δεν υπάρχει πόνος με χαρά μαζί. Είναι αντίθετες ενέργειες. Πότε θα θυμάστε, όπου υπάρχει πόνος δεν υπάρχει χαρά και όπου υπάρχει χαρά δεν υπάρχει πόνος. Απλά, ωραία, κατανοητά. Γιατί λοιπόν, γιατί η ενέργεια που αναβλύζει από μέσα μας είναι τόσο δυνατή που γεμίζει τα κενά και επαναφέρει την αρμονία και την ισορροπία στη διαταραγμένη περιοχή. Κάποια κορίτσια που θέλαν για τα ενεργειακά κέντρα να τους πούμε λοιπόν και για τις ενέργειες. Γιατί η ενέργεια που αναβλύζει από τη χαρά έρχεται και πηγαίνει στο κενό. Γιατί ο πόνος έχει κενά στην ενέργειά μας. Είναι ασυνέχεια ο πόνος, γι' αυτό πονάμε. Δεν είναι συνέχεια τα κβάντα που είναι στο σώμα μας γύρω γύρω. Άρα έρχεται αυτή η ενέργεια της χαράς και γεμίζει αυτά τα κενά. Οπότε επαναφέρει την αρμονία και την ισορροπία στη διαταραγμένη περιοχή. Το ξαναλέμε αφού το έχουμε και γραμμένο. Ο πόνος με τη χαρά είναι αντίθετες ενέργειες όπου υπάρχει χώρος για τη μία απομακρύνεται οι άλλοι. Δεν μπορούν να συνηπάρξουν. Ο πόνος είναι πνευματικές και συναισθηματικές τοξίνες που παράγονται από το θυμό, το φόβο, τη θλίψη και τα ανητικά μας συναισθήματα. Και όταν αγαπάς δεν πονάς. Δεν υπάρχει εγώ που τον αγαπώ και με πονάει και που μ' αγαπάει και τον πονάω δεν ξέρω τι γίνεται. Δεν υπάρχει πόνος όταν αγαπάς. Σκεφτείτε το στο σπίτι. Τι σημαίνει αυτό. Όταν αγαπάω κάποιον φροντίζω να μην τον πονάω. Η χαρά είναι πνευματική. Είναι ένα εσωτερικό φαινόμενο. Η χαρά είναι από το ίδιο υλικό που είναι φτιαγμένο και το σύμπαν. Πόσες φορές πήγαμε στο δάσος το πράσινο και δεν νιώσαμε χαρά. Πόσες φορές είδαμε τα λουλούδια μας στην άνεξη να ανθίζουν. Και μόνο που τα βλέπετε δεν χαίρεστε, χαμογελάτε. Εγώ έχω τις μπουκανβύλες μου που γίνανε τρία μέτρα η κάθε μία. Και μόνο που βλέπω το κάθε λουλουδάκι χαμογελάω το πρωί. Δεν χαίρεστε. Δεν βλέπετε το γατάκι που παίζει. Το σκυλάκι που χοροπηδάει δεν χαμογελάται αυτοματικά. Το μωρό που κάνει μια γκριμάτσα. Η χαρά είναι αυτόματι σε όλο το σύμπαν. Τι χαλάμε λίγο με κάποιους τρόπους. Αλλά να ξέρετε ότι μπορείτε να χαίρεστε ανά πάσα ώρα και στιγμή με το κάθε τι. Με κάθε τι μικρό. Με κάθε τι όμορφο. Με το χαμόγελο της γιαγιάς που θα σας χαμογελάσει γιατί την περάσατε από το πεζοδρόμιο. Υπάρχει χαρά στη ζωή μας. Μην περιμένετε κάτι μεγάλο για να χαρείτε. Οι στιγμές οι μικρές μαζί. Οι μικρές, μικρές στιγμές γίνονται χαρά. Αν περιμένουμε τη μεγάλη μία και μοναδική χαρά θα τελειώσει η ζωή μας. Περιμένοντας την χαρά. Λέω κι άλλα παραπανίσια, λες εσύ συνέχεια. Δεν πειράζει. Αυτή είναι η σωστή απάντηση. Δεν πειράζει αγάπη μου. Χαρά λοιπόν είναι να μπαίνεις και να γνωρίζεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Γνωρίζετε όσο μπορείτε τα ταλέντα σας τον ίδιο σας τον εαυτό. Τι έχετε να κάνετε και θα πάρετε χαρά από σας. Μην αφήνετε, μην περιμένετε να σας δώσει ο άλλος χαρά. Γιατί τότε ελέγχει τα συναισθήματά σας. Γιατί τότε μπορεί να πάρει αυτή τη χαρά που σας έδωσε και να φύγει. Και εσείς εδώ δεν θα έχετε χαρά. Εμείς θέλουμε να σας πούμε ότι χρειάζεται η χαρά να εκπηγάζει από εσάς. Από ένα σημείο του είναι σας μέσα σας. Όχι να εξαρτάται από τον άλλον, από τον οποιοδήποτε άλλον. Σας αρέσουν αυτά που σας λέμε, ε? Γιατί τότε θα είναι δική σας και δεν θα σας φύγει. Δεν θα σας φεύγει κάθε φορά. Δεν θα διαχειρίζεται τα συναισθήματά σας κάποιος άλλος. Θα τα διαχειρίζεστε μόνοι σας. Όπως καταλαβαίνετε εδώ λοιπόν, δεν μιλάμε για διαφύγει από τον πόνο. Ούτε για κουκούλομα. Παίρνω το χάπι και δεν έχω πόνο κέφαλο. Καλό είναι και αυτό. Και εγώ όταν έχω πόνο κέφαλο παίρνω σπιρίνι. Αλλά το θέμα είναι ότι δεν μιλάμε για αποφυγή και για κουκούλομα, αλλά για το πώς θα πάμε στην αιτία, θα το αλλάξουμε και θα βάλουμε τη χαρά στη ζωή μας. Σκέφτεσαι ότι έχουμε πολύ ακόμη, ε? Ναι. Δεν πειράζει. Παιδιά, τι να κάνω όταν είμαι αυθόνομη και μπαίνω μέσα σε αυτό, λέω και περισσότερο. Γι' αυτό τα έχουμε αυτά γραμμένα εδώ, για να μη μαζευόμαστε λίγο. Κάποιος σε πρόσβαλε χθες και εσύ ακόμη κουβαλάς την πληγή και σθάνεσαι δυστυχισμένος γι' αυτό. Μπράβο. Πονάς για κάτι που δεν υπάρχει πια. Το χθες έχει φύγει. Να το ξαναπώ. Σας άρεσε. Κάποιος σε πρόσβαλε χθες και εσύ ακόμη κουβαλάς την πληγή και σθάνεσαι δυστυχισμένος γι' αυτό. Πονάς για κάτι που δεν υπάρχει πια. Το χθες έχει φύγει. Εστιαστείτε λοιπόν στο τώρα. Το τώρα είναι ο μοναδικός χρόνος και το εδώ είναι ο μοναδικός χώρος. Και τότε ξαφνικά ολόκληρος ο ουρανός πέφτει μέσα σου. Και αυτό είναι ευδαιμονία. Και αυτό είναι η πραγματική σας ευτυχία. Αν οι άνθρωποι μπορούν να χορέψουν λίγο περισσότερο, αν μπορούν να τραγουδήσουν λίγο περισσότερο, αν μπορούν να γίνουν λίγο τρελούτσικοι, τότε η ενέργειά τους θα είναι πιο ρευστή και τα προβλήματά τους σιγά σιγά θα εξαφανιστούν. Θαρέουμε με τη ροή της ζωής. Δεν πάμε κόντρα συνέχεια με τη ροή της ζωής για να είμαστε καλά, να έχουμε χαρά. Χρειάζεται να μπαίνουμε στο εδώ και τώρα στη ροή της ζωής μας για να νιώθουμε καλά. Και όχι να πηγαίνουμε κόντρα σαν τους σολομούς στον καταράκτη. Που στο τέλος τους τρώνει η αρκούδες που. Αλλά επειδή μιλήσαμε για την ευτυχία, θέλουμε να μοιραστούμε μαζί σας έναν ορισμό της ευτυχίας ο οποίος εμάς τουλάχιστον μας αρέσει πάρα πάρα πολύ. Τι είναι ευτυχία λοιπόν. Ευτυχία αποκαλούμε κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες οι οποίες κάνουν εφικτή τη χαρά. Χαρά όμως αποκαλούμε εκείνη τη διανοητική και συναισθηματική κατάσταση όπου δεν χρειάζεται κανείς τίποτα για να νιώσει ευτυχισμένος. Και αυτό το είπε ο Ανδρεζίτ. Αλλά μας αρέσει πάρα πολύ οπότε το μοιραζόμαστε μαζί σας. Αυτό που πιστεύουμε ότι είναι η μεγαλύτερη παρανόηση σε αυτή τη ζωή είναι ότι για να γίνουμε ευτυχισμένοι χρειάζεται να αλλάξει κάτι δραματικά πυχή να κερδίσουμε το λότο. Να τους πούμε και ένα παράδειγμα από τη δική μας ιστορία. Κάποτε λοιπόν είχε έρθει στο γραφείο μας ένα άτομο γύρω στα 40 το οποίο ήταν πάρα πολύ απογοητευμένο. Και ο λόγος για τον οποίο ήταν πάρα πολύ απογοητευμένο ήταν ότι ενώ είχε πετύχει όλους τους στόχους που είχε θέσει δηλαδή τελείωσε τις σπουδές, έκανε μεταπτυχιακό, βρήκε δουλειά, παντρεύτηκε, είχε και παιδί, δεν ήταν ευτυχισμένος. Και μας ρώτησε, μπορείτε εσείς να με κάνετε ευτυχισμένο. Τέλος πάντων, εμείς κοιταχτήκαμε μεταξύ μας με κίνδυνο να φανούμε και λίγο περίεργοι και του είπαμε. Σου πέρασε ποτέ από το μυαλό να πεις, σου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι εσύ αποφασίζεις πόσο ευτυχισμένος θα είσαι. Και θα σας ρωτήσουμε λοιπόν αυτό που είχαμε ρωτήσει και τον θεραπευόμενό μας. Ποιο σας έρχεται στο μυαλό όταν σκέφτεστε κάποιον που είναι ευτυχισμένος και ικανοποιημένος από τη ζωή του και γιατί. Σκεφτείτε το δυο λεπτάκια. Δεν χρειάζεται να μας το μαρτυρήσετε, εσείς σκεφτείτε το. Και αν θέλετε σκεφτείτε και το λόγο της ευτυχίας σου. Όταν έχετε γνωστούς γιαγιάδες, παππούδες, σκεφτείτε ποιο σας έρχεται στο μυαλό σαν ευτυχισμένος άνθρωπος. Θεωρείτε την Αθηνά Ωνάση ευτυχισμένη? Δεν φαντάζομαι κανείς να σκέφτηκε ότι αυτή είναι ο ευτυχαίστερος άνθρωπος στον κόσμο. Όχι. Ούτε τη μαμά της, ας πούμε. Ούτε τον παππού της. Σωστά. Ε, είχανε τα εκατομμύρια του κόσμου. Δεν είχανε. Όμως, αυτοί που συνήθως λάμπουν από ζωντανία και χαρά είναι συνηθισμένοι άνθρωποι. Που όμως δεν έχουν χάσει την ικανότητα να εκπλήσονται από τη ζωή. Δηλαδή, για αυτούς κάθε στιγμή είναι ένα δώρο. Απολαμβάνουν τα εύθυμα σχόλια που κάνουν με τους φίλους τους, μένουν κατάπληκτοι βλέποντας την πρωινή πάχνη πάνω στα φυτά, χαίρονται το γέλιο ενός παιδιού, ευχαριστιούνται το τηλέφωνο με τους φίλους και υπάρχουν και βαθιές και στιγμές μέσα στην καθημερινότητά τους που μπορεί να σταματήσουν τη δουλειά, να κοιτάξουν έξω από το παράθυρο, να δουν μια εικόνα, να πάρουν μια βαθιά ανάσα και να χαμογελάσουν, για παράδειγμα. Κάντε το, κάντε το. Όταν είστε πιεσμένοι στις δουλειές σας, στα γραφεία σας, σταματήστε εκείνη την ώρα για ένα-δυο λεπτάκια, πάρτε μια-δυο βαθιές αναπνοές και κοιτάξτε γύρω να δείτε κάτι όμορφο. Μπορεί να έχετε ένα λουλούδι στο γραφείο σας, αλλά κοιτάξτε το πραγματικά, όχι φευγαλέασα να μην το βλέπουμε καν. Κοιτάξτε το και πες, πω πω, τι όμορφο που είναι και δυο ανάσες. Θα δείτε, κάντε το πείραμα ότι θα αλλάξει σαφνικά όλη η ενέργειά σας. Όλο το σκεπτικό σας θα αλλάξει. Πάρτε δυο λεπτούλια μόνο, αλλά να έχετε στο χώρο σας κάτι που πραγματικά σας αρέσει. Μια φωτογραφία από μια στιγμή που ήσασταν κάπου πολύ χαρούμενοι, πολύ ευτυχισμένοι, οτιδήποτε. Να έχετε στα γραφεία σας κάτι που θα σας δίνει σε αυτές τις στιγμές άμεση τόνωση και ενέργεια. Ξέρετε τι έχουν στο μυαλό τους αυτοί οι οποίοι έτσι απολαμβάνουν τη στιγμή. Δεν θεωρούν τίποτα από τα δώρα της ζωής ως δεδομένα. Επομένως τα θεωρούν ως δώρα και άρα τα απολαμβάνουν. Διότι πουθενά στο σύμπαν δεν γράφει ότι εμείς, συγκεκριμένα εμείς, θα έχουμε την υγειά μας γιατί έτσι, θα έχουμε σπίτι, αυτοκίνητο, καλοπληρωμένη δουλειά κλπ. Γιατί έτσι, γιατί είναι αυτόνοητο. Ε, δεν είναι αυτόνοητο, διότι αν κοιτάξετε γύρω σας και δεν θέλουμε να το μαυρίσουμε το πράγμα, αλλά κοιτάτε γύρω σας, γιατί είναι αυτόνοητο. Δηλαδή στην Ινδία είναι αυτόνοητο ότι θα φας κάθε μέρα. Όχι. Το λέμε γιατί ταξιδέψαμε σε αρκετές χώρες, όπως η Αίγυπτος, όπως η Σρυλάνκα, όπως η Ινδία και άλλες. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι σημαίνει εξαθλίωση και μη αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ύπαρξης, της ανθρώπινης ζωής. Είμαστε όλοι εδώ σήμερα σε μια υπέροχη αίθουσα με βελούδινα καθίσματα. Μες στη ζέστη μας έχουμε και προβολής και μικρόφωνα και νεράκια και λουλουδάκια και ακούμε μια ωραία διάλεξη από δύο κατά τάλλα συμπαθητικούς ανθρώπους φαντάζομαι. Που αν προλάβουν θα πούν και δύο πράγματα για ενεργειακά κέντρα. Επειδή είδαμε λοιπόν αυτήν την εξαθλίωση πραγματικά, δεν το φαντάζεστε. Διότι θα σας πούμε μόνο ένα πράγμα και θα συνεχίσουμε. Η έννοια του φτωχού στην Ινδία δεν υπάρχει ούτε ως υποψία στο μυαλό μας, έτσι, διότι ο φτωχός φτωχός είναι ξαπλωμένος στο χώμα, στο χώμα δεν έχει καν νάιλον για να ξαπλώσει, ενδεχομένως κάτω από καμιά γέφυρα, όπου απλά δεν θα κάνει τίποτα και δεν έχει τίποτα. Δηλαδή δεν έχει ούτε ένα τσανάκι για να πιει νερό, αλλά ακόμη και αν είχε τσανάκι δεν θα είχε νερό. Δηλαδή είναι τόσο απλό και δεν κάνει τίποτα. Αυτό δεν υπάρχει ούτε σαν υποψία στο μυαλό μας. Και εμείς εδώ μιλάμε για τη δυστυχία που έχουμε γιατί κάνουμε αρνητικές σκέψεις. Το καταλαβαίνουμε? Συνοψίζοντας, γιατί το είπαμε αυτό, γιατί χρειάζεται λοιπόν να αρχίσουμε να απολαμβάνουμε τα μικρά καθημερινά και φαινομενικά ασήμαντα πράγματα στη ζωή μας. Όπως το να έχουμε νερό, το να έχουμε ζεστό κρεβάτι, το να έχουμε καθαρά σεντόνια που τα αλλάζουμε κάθε βδομάδα, να ανοίγουμε το θερμοσύφωνο και να έχουμε νερό. Παιδιά, ζούμε στον παράδεισο. Ό,τι δυσκολίες και να έχουμε μην το ξεχνάτε από τη σημερινή διάλεξη. Όποιοι θέλετε να πάτε έτσι ένα ταξιδάκι ωραίο σαν αυτά που πήγαμε εμείς και μετά θα γυρίσετε και θα είστε πραγματικά ευγνώμονες για όλα αυτά που μας δίνονται απλόχερα εδώ στην Ελλάδα μας. Φυσικά γνωρίζουμε ότι αυτό... Γνωρίζουμε τις δυσκολίες, μέσα στη ζωή όλοι ζούμε, αλλά αυτό ανερεί, δεν αφαιρεί ότι είμαστε σε μια χώρα του κόσμου που έχει πολλά καλά. Αυτά που λέμε, βεβαίως, δεν γίνονται στον τρόπο σκέψης, δηλαδή από τη μια μέρα στην άλλη. Γινόνται με μικρά μικρά βήματα. Αλλά αυτό που επίσης μας αρέσει και θα μοιραστούμε μαζί σας, είναι αυτό που έγραφε ο William Feather, δηλαδή ότι ένας άνθρωπος που απολαμβάνει τη ζωή δεν μπορεί να είναι αποτυχημένος. Απλά δεν μπορεί. Έτσι, λοιπόν, τι προτείνεις να κάνουμε? Εγώ θέλω σιγά να αρχίσουμε να παίρνουμε αποφάσεις στη ζωή μας που θα μας φέρνουν γαλήνη και χαρά. Συμφωνούμε? Θα σας ρωτήσουμε. Θα μας δώσουν εδώ ξανά χώρο, φαντάζομαι, μετά από αυτά που σας είπαμε. Αυτό λέμε, ακριβώς αυτό. Αυτό λέμε, αυτό ακριβώς. Έβαζε στόχους, τους πετύχαινε και δεν ήταν ποτέ χαρούμενος και ποτέ ευτυχισμένος. Υπάρχουν πολλοί έτσι όμως, πάρα πολλοί. Σας προτείνουμε, λοιπόν, να πάρετε ένα όμορφο τετράδιο που σας αρέσει, που θα το ονομάσετε Τετράδιο της Χαράς. Και στο οποίο κάθε βράδυ θα γράφετε πέντε επιτυχημένα πράγματα που κάνατε την ημέρα. Κάντε το. Αν θέλετε. Θα πάρετε ένα όμορφο τετράδιο απ' έξω με λουλουδάκια και θα γράφετε κάθε βράδυ πέντε πράγματα που σας κάνανε κάθε μέρα να νιώθετε χαρά. Δεν θα τα ξανακοιτάτε, θα γράφετε. Και όταν θα είστε στεναχωρημένοι κάποια στιγμή, θα ανοίγετε αυτό το τετράδιο και θα πηγαίνετε στην αρχή. Και θα λέτε, πω πω για πόσα πράγματα εγώ πρέπει να έχω ευγνωμοσύνη και να νιώθω χαρά. Και αμέσως θα αλλάζει όλη η εικόνα που είχατε της στεναχώριας και της θλίψης στο μυαλό σας. Κάντε το. Κάντε ένα όμορφο τετράδιο και αρχίστε και γράφετε. Θα σας βοηθούν σε πάρα πολύ σκέψεις αυτές να είναι σκέψεις βασικά ευγνωμοσύνης. Πέντε σκέψεις ευγνωμοσύνης. Και κυρίως γιορτάστε. Γιορτάζετε για κάποιο κατόρθωμα που κάνετε. Τις επιτυχίες σας εννοούμε. Τις επιτυχίες σας τις γιορτάζετε ή μπα μπα. Καλά τι κάνουνε οι ποδοσφαιριστές. Με το που βάζουνε τον κόλ εκεί στο αίρματο δίχτυ. Πανηγυρίζουν και τι κάνουν. Και πηγαίνουν γύρω γύρω και παίρνουνε όλη αυτή την ενέργεια της νίκες και της χαράς ξανά πάνω τους. Για να μπορέσουν να συνεχίσουν στον επόμενο αγώνα και στον επόμενο αγώνα και στον επόμενο αγώνα. Αν δεν χαρούνε, αν δεν πάρουν όλο αυτό πίσω θα μπορέσουνε νομίζετε να συνεχίσουνε. Όχι, γιατί δεν είναι κουρασμένοι, δεν είναι κατεβιβλημένοι, δεν είναι χτυπημένοι, δεν είναι πεσμένοι. Όμως χαίρονται. Μάθετε να χαίρεστε τις νίκες σας της ζωής σας. Δεν μπορείτε. Δεν θέλω να πω καμιά λέξη τέλος πάντων γιατί μας μαγνητοφωνούν και όλας. Τον εαυτό σας τόσο χαμηλά μην τον μαστιγώνετε μόνο για κάποιο λάθος που έκανε και δεν τον επενείτε ποτέ για τις νίκες του και ποιες είναι οι νίκες της καθημερινότητάς μας. Μωρέ έμαθα να οδηγώ και παίρνω το αυτοκίνητο και βγαίνω στην Λεωφόρο Αλήμου. Δεν μπορούσα. Δεν είναι μια νίκη. Πολύ. Η άλλη δεν ξέρει να κάνει πίτα και μαθαίνει και κάνει πίτα και κάνει μια υπέροχη πίτα και τη μοιράζει στη γειτονιά, στις παρέες. Δεν είναι κάτι τραγικό. Μάθετε να χαίρεστε με τα απλά καθημερινά πράγματα. Έχασα τρία κιλά που ήθελα για να μπω σε αυτό το φόρεμα. Δώστε χαρά στον εαυτό σας για την κάθε σας επιτυχία, για την κάθε σας νίκη. Αλλιώς πότε θα χαρείτε. Όταν θα. Ποιο θα. Ποιο θα. Θα τι. Θα τι. Όπως μου είπε μια κυρία, έχουμε πολλά περιστατικά, της λέω ρε παιδάκι μου πώς είσαι στο σπίτι σου τυμένη και μου λέει βάζω κάτι τρίπχες μπιτζάμες, κάτι τρίπχες νυχτικές. Λέω δεν έχεις, να πας να πάρεις, μου λέει έχω από πότε με ταξιωτές καλές. Από το γάμο μου. Μάλιστα. Πόσα χρόνια ή 20. Σε χωράνε, όχι. Και γιατί τις κρατάς στην άκρη. Ακούτε. Εάν αρρωστήσω να πάω στο νοσοκομείο να έχω ένα ζευγάρι καλές. Είναι ψέμα αυτό. Αλήθεια σας λέμε, είναι δυνατό να σκέφτεσαι ότι δεν θα χαλάσω, δεν θα φορέσω, δεν θα δώσω χαρά στον εαυτό μου, να φορέσω μια καλή νυχτικιά, φοράω τις τρίπχες για το μην τυχόν αρρωστήσω ή αν αρρωστήσω να έχω την καλή πιτζάμα για το νοσοκομείο. Έπαρε μια άλλη, καινούργια. Παιδιά μιλάμε ότι είμαστε σε παράνοια και δε χαιρόμαστε. Πάντα έχουμε ένα λόγο να χαρούμε. Βρείτε αυτόν τον λόγο μέσα σας ο καθένας και μην αφήνετε το θυμό, τη θλίψη και το φόβο, την αδικία και την απογοήτευση να κλέβουν τη χαρά σας. Γιατί σας την κλέβουν, έτσι την παίρνουνε. Σας την κλέβουν τη χαρά σας. Μην τα αφήνετε. Εξάλλου, όπως είπε και ο Πλούταρχος, η λέξη ευθυμία είναι προεωνίως ελληνική και σημαίνει ψυχική γαλήνη. Δεν υπάρχει λέξη ευθυμία σε καμία άλλη γλώσσα του κόσμου, όπως δεν υπάρχει και η λέξη έρωτας. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Είναι άλλο το σεξ και άλλο ο έρωτας. Και τώρα θα σας δώσουμε κάποια tips για να κάνετε, αν θέλετε, στο σπίτι σας μια βιωματική εργασία για το σημερινό μας θέμα. Το ένας κέλος των tips αφορά τον πόνο και το άλλο τη χαρά. Ζητούμενο είναι να μας βοηθήσει να δούμε πού βρισκόμαστε και τι μπορούμε να αλλάξουμε εάν κάτι δεν μας αρέσει. Αυτά είναι τα tips του ή τα ερωτήματα του πόνου, έτσι? Φαίνεται άλλωστε. Πώς εκδηλώνω τον πόνο μου δηλαδή επιχεί τι κρυμάτσες κάνω όταν πονάω πώς είναι το βλέμμα μου, πώς είναι η στάση του σωματός μου. Το έχετε παρατηρήσει ποτέ? Το δεύτερο tip είναι πού και πώς με επηρεάζει ο φόβος του πόνου εδώ χρειάζεται να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας, έτσι? Ούτως ή άλλως δεν θα κάνετε αυτές τις ερωτήσεις στο Ολυμπιακό Στάδιο, σπίτι σας, μόνοι σας θα είστε, έτσι? Όταν λέμε λοιπόν πού και πώς με επηρεάζει ο φόβος του πόνου δηλαδή φοβάμαι να πονέσω και ως αποτέλεσμα του φόβου μην πονέσω, τι κάνω ακριβώς? Δεν εμπιστεύομαι κανέναν για να μην προδοθώ. Αν εμπιστεύομαι κανέναν για να μην προδοθώ, ας πούμε, και πονέσω δεν κάνω μια καινούργια σχέση γιατί αφού με πρόδωσε η προηγούμενη ο πόνος ήταν πολύ ισχυρός και ως εκ τούτου άσε καλύτερα μόνος μου δεν κάνω νέος φίλους, δηλαδή με λίγα λόγια πού με επηρεάζει ο φόβος του πόνου. Ωραία έκφραση. Αυτή είναι δικιά μας, θα πούμε. Το τρίτο ερώτημα. Πήρα τον πόνο σαν αφορμή για να ψάξω τα αίτια που τον δημιουργούν και να εξελιχθώ ή αντιμετωπίζω απλώς το σύμπτωμα. Εντάξει, μωρέ, έχω πόνο κέφαλο, παίρνω μια σπιρίν, γεια. Και αύριο που θα έχω πόνο κέφαλο δεν βαριάς, θα πάρω άλλη μια σπιρίν, γεια. Ή το ψάχνω παραπέρα, γιατί έχω πόνο κέφαλο. Δηλαδή ποια είναι η αίτια που τον δημιουργεί, δηλαδή. Και το τέταρτο ερώτημα για τον πόνο. Πόσο με αγαπάω και πόσο με φροντίζω όταν πονάω. Πόσο και πώς, δηλαδή, έτσι. Χτυπάω το γονατό μου και το βρίζω, άντε ρε παλιοπόδι, πάλι πονάς φτού σου, αχ, αχ, αχ, αχ, αχ και παίρνω ένα παυσίπονο. Με κοιτάζω με αγάπη και λέω, γονατάκι μου, πονάς, κάτσε να σε πάω, να δω τι έχεις και αν μου που να αλλάξω, ξέρω εγώ, λέμε τώρα, διατροφή, να κάνω άσκηση ή οτιδήποτε, θα το κάνω γιατί μ' αγαπάω και θέλω να με φροντίσω. Ερωτήματα αυτά. Απορίες δεν έχουμε. Μάλιστα. Είμαι σίγουρος ότι όλοι τα κάνουμε πολύ καλά αυτά, ναι, ειδικά το πόσο μ' αγαπάω. Μην τους βάλουμε να πούνε πόσο στάλλες. Αυτό άμα θέλουν. Και πάμε στο τομέα της χαράς. Σκεφτείτε τι σας έκανε να νιώσετε χαρούμενοι το χρόνο που πέρασε. Αυτά τα γράφουμε εντωμεταξύ, έτσι, εννοείται άμα θέλουμε. Α, φωτογραφίστε το, ναι. Μη σας αφήνουμε πάντως, φωτογραφίστε το, αν θέλετε και κάνετε το στο σπίτι. Και θα το αφήσουμε στη σελίδα του ανοιχτού πανεπιθυμίου. Ωραία. Όπως όλες τις διαλέξεις μας. Και αυτό, ναι, για να δώσουμε μια χαρά, ε. Ε, ναι. Ακριβώς, ακριβώς. Το δεύτερο ερώτημα, λοιπόν, είναι απαριθμίστε δέκα δραστηριότητες που σας φέρουν χαρά. Δεν είναι ανάγκη να είναι μεγάλες, ξέρετε. Και τότε... Αυτές που μου δίνουν χαρά. Και δεν τις κάνω. Και δεν. Όχι. Έχει και την παρακάτω, για δεστέ. Όχι. Έχει και την παρακάτω, για δεστέ την παρακάτω τη λέει. Δεν είδες την τρίτη, ε. Ναι, ωραία. Κοιτάξτε τη λίστα της ανωτέρω ερώτησης, των δραστηριοτήτων που μου φέρουν χαρά, και γράψτε δίπλα σε κάθε δραστηριότητα την ημερομηνία που την κάνατε τελευταία φορά. Πριν δέκα χρόνια. Είχε. Και βέβαια, το τέταρτο ερώτημα είναι τι σκοπεύετε να κάνετε ή να αλλάξετε για να μπορείτε να ασχολείστε τακτικά με αυτά που σας δίνουν χαρά. Εδώ είναι αυτό που λέμε. Το ένα βήμα τη φορά, βεβαίως. Αλλά προσπαθώ να βγάλω έστω και ένα πρέπει και να βάλω ένα θέλω στη θέση του. Όσο φορτωμένη και να είναι η καθημερινότητα. Γιατί έστω και ένα πράγμα αν αλλάξουμε, έχουμε αλλάξει θέση, έχουμε αλλάξει οπτική. Και τι κάνουμε? Αρχίζουμε σιγά σιγά να δείχνουμε στον εαυτό μας ότι τον αγαπάμε. Γιατί? Γιατί κάνουμε κάτι που του δίνει χαρά. Δεν γίνεται να μην κάνω τίποτα και να περιμένω κάτι να αλλάξει. Ως διαθάυματος. Δεν υπάρχει αυτό. Δεν γίνεται. Εάν δεν σας αρέσει αυτό που ζείτε τώρα, σας δώσαμε όλα τα tips, όλη την εργασία που χρειάζεται να κάνετε, σε ένα πρώτο επίπεδο, για να αλλάξετε τουλάχιστον κάτι. Κάντε το και θα δείτε όφελος. Αλλά εάν δεν κάνουμε τίποτα, δεν γίνεται να αλλάξει τίποτα. Δεν υπάρχει αυτό. Δεν γίνεται. Πρακτικά δεν γίνεται. Βεβαίως. Λοιπόν, αυτή τη διάλεξη θα την κάνατε σε έναν άνθρωπο, ο οποίος μέσα σε δύο χρόνια, έχασε τον άντρα της από λευκαιμία. Το μοναχοπαίδι της αποτροχέω 28 χρονών. Και αυτή τη στιγμή έχει καθολικό καρκίνο. Θα προσπαθούσατε να την πείσετε για αυτό το πράγμα. Όχι, βέβαια. Άρα, σε αυτή την περίπτωση, επειδή έχω και το αντίθετο παράδειγμα, σε αυτή την περίπτωση δεν ισχύουν όλα αυτά τα οποία λέτε, γιατί ο πνευματικός και ο συναισθηματικός πόνος είναι πολύ μεγάλος και δεν υπάρχει χαρά για αυτόν τον άνθρωπο. Συμφωνώ με. Αλλά από την άλλη μεριά, για να μπορέσει αυτός ο άνθρωπος να νιώσει μία χαρά, πρέπει να είναι ανέσθητος. Επειδή έχω και το αντίθετο παράδειγμα, όπου ένας πολύ δικός μου άνθρωπος με πήρε τηλέφωνο και μου λέει πέθανε ο μοναχογιός μου, 70 χρόνων αυτός, 42 γιος του, και την επόμενη μέρα ήταν μία χαρά. Και χαζός δεν ήτανε, ήταν ανέσθητος όμως. Και όταν του έλεγα στα 95 του, πώς εσύ έχεις καταφέρει, ο γιος σου πέθανε στις 40 χρόνια, και εσύ έχεις καταφέρει, ο γιος σου πέθανε 42 πριν 25 χρόνια και εσύ είσαι μία χαρά, μου λέει γιατί κάθε πρωί παίρνω ένα φακελάκι, δεν με νοιάζει. Αυτό λοιπόν είναι ανεσθησία, δεν είναι χαρά. Θέλω να πω ότι όλα αυτά τα οποία λέτε είναι πολύ ωραία, αλλά είναι σχετικά και είναι για ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχουνε τεράστια προβλήματα συναισθηματικά και πνευματικά. Ακριβώς, συμφωνούμε. Δεν γίνεται με μία διάλεξη κάποιος άνθρωπος που υποφέρει τόσο πολύ να κάνει πλήρια ανάταξη του πνευματικού του και συναισθηματικού του κόσμου. Μιλάμε για ανθρώπους καθημερινούς που ταλανίζονται από σκέψεις, από προβλήματα, τα οποία επί της ουσίας δεν είναι πολύ μεγάλα. Αλίμονο. Ναι, αλλά αν παρατηρήσετε, η πλειοψηφία των ανθρώπων ταλανίζεται από θέματα τα οποία όταν τα δούμε στην πραγματική τους διάσταση… Ναι, απλώς ο φόβος έχει την εξής λειτουργία. Παίρνει κάτι που είναι πραγματικό στο πέντε και το παρουσιάζει σαν να είναι πεντακόσια. Έτσι. Αυτή λοιπόν είναι η πραγματικότητα που βιώνει, ας πούμε… Ο μέσος άνθρωπος. Ο μέσος άνθρωπος και η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων, έτσι. Περιπτώσεις σαν αυτή που αναφέρατε… Καταρχήν τραγικές περιπτώσεις. Έτσι κι αλλιώς είναι τραγική, έτσι. Αυτός ο άνθρωπος για να βοηθηθεί, να βοηθηθεί, τέλος πάντων όσο μπορεί να βοηθηθεί, δεν θα βοηθεί με μία διάλεξη. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Αλλά δεν είναι όμως αυτό ο κανόνας του μέσου ανθρώπου. Ούτε επευθυνόμαστε καν με αυτές τις διαλέξεις σε αυτό το επίπεδο και σε αυτόν τον πόνο. Ε, είμαστε μεμονωμένα, ναι. Τι μας ήρθε στο μυαλό και την ευτυχία εκείνη την ώρα. Μου ήρθε το πρόσωπο του εγγονού μου που λάμπει από χαρά κρατώντας ένα μπαλόνι κόκκινο, το οποίο κάνει 50 λεπτά, αλλά είναι ευτυχισμένος και μαζί είμαι και εγώ. Μπράβο, αυτό θέλουμε. Επίσης, μου ήρθε ο κινηματογράφος που πάω κάθε εβδομάδι να βοηθηθεί, και βλέπω μια υπέροχη ταινία και αυτό το πράγμα με γεμίζει και με κάνει ευτυχισμένη. Και θέλω να σας πω ότι όταν είπατε για τον πόνο, το άλλο κομμάτι, πριν έξι χρόνια που είχα πάθει ένα θέμα υγείας και πόναγα, κάποιος γιατρός στο NIMITS μου είπε μήπως πρέπει Μαρία να μάθεις να ζεις με τον πόνο. Το θεώρησα μεγάλη φιλοσοφία. Κάθισα και σκεφτόμουν στο σπίτι πολλές ώρες πάνω στο κομμάτι και σκεφτόμουν και ασχολιόμουν με το σώμα μου. Αυτό με βοήθησε και μπήκα σε έναν δρόμο πολύ σημαντικό και μπορούσα να ρυθμίσω από εκεί και πέρα με τον εαυτό μου πάρα πολλά πράγματα. Λοιπόν, θεωρώ πολύ μεγάλη φιλοσοφία αυτό το πράγμα που μου παίρνει γιατρός στο NIMITS, ότι πρέπει να μάθεις να ζεις και με πόνο. Ευχαριστώ πολύ. Πάντως, συγχαρητήρια για αυτά που μας είπατε και για την προσπάθεια που κάνατε και που κατακτήσατε στη ζωή σας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Ευχαριστώ πολύ και συγχαρητήρια και στους δυό σας και που πάτε μαζί και κάνετε διαλέξεις και ότι, ναι, θα πω στον σύζυγο, είστε οι ωραίοι, Ελένη. Ευχαριστώ πολύ. Αυτό το ξέρω. Ο πρώτος που το δήλωσε είμαι εγώ. Ευχαριστώ με πάρα πολύ που μας ακούσατε και σήμερα στην τρίτη αυτή διάλεξη. Να σας πούμε ότι αν κάποιος έχει κάποιο ερώτημα ή οτιδήποτε, ας με διστάσει να επικοινωνήσει μαζί μας στην ΑΕΝΑ ΥΡΩΗ. Να ευχαριστήσουμε ξανά και ξανά τον Δήμαρχο Αλήμου Κ. Κονδύλη Ανδρέ, τον κ. Διαμαντή, τον αντιδήμαρχο, την κυρία αποστολία σκλάβου, τα κορίτσια που μας βοήθησαν πάρα πολύ και όλους εσάς που ήρθατε και μας ακούσατε ξανά και ξανά. Να είστε πάντα καλά. Σας ευχαριστώ πολύ. Σας ευχαριστώ πολύ. Σας ευχαριστώ πολύ. |
