| : Ας δούμε λίγο την ιστορία ενός νεαρού 14 ετών, η μητέρα του οποίου κάλεσε στην Εθνική Τελεφωνική Γραμμή για τα παιδιά ΣΟΣ 1056. Ο νεαρός είχε μέτρια επίδοση στο σχολείο, αλλά η βασική ανησυχία των γονιών του ήταν η πολύ ωρή ενασχόλησή του με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Κάτι που σίγουρα απασχολεί πάρα πολλούς από τους γονείς που μας βλέπουν αυτή τη στιγμή, ένα κλασικό πρόβλημα στα ελληνικά σπίτια. Αυτό είναι αλήθεια. Η μητέρα λοιπόν παρατήρησε πρώτη το πρόβλημα και αποφάσισε να βάλει όρια στη χρήση του μικρού, καθώς για να τον προτρέψει να αρχίσει να βγαίνει πιο πολύ έξω με τους φίλους του. Κάτι το οποίο ο μικρός έκανε, αλλά και πάλι δημιουργήθηκαν προβλήματα. Το βασικό πρόβλημα ήταν ότι ο μικρός δεν τηρούσε τη συμφωνημένη ώρα επιστροφής στο σπίτι. Έτσι όποτε επέστρεφε στο σπίτι υπήρχαν εντάσεις, καβγάθες, πολλές φασαρίες και γενικότερα ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Παρόλο που οι δύο αυτές συνθήκες μοιάζουν διαφορετικές, παρόλο που μπορεί κάποιος να πει, πολύ εύκολα από αυτούς που μας ακούν αυτή τη στιγμή, ότι άρα κάτι συμβαίνει με τη μαμά, στην πραγματικότητα ένα από τα κοινά σημεία των δύο καταστάσεων είναι ότι ο μικρός δεν σέβεται τα όρια. Δεν μπορεί να σεβαστεί τα όρια που του θέτει η οικογένειά του. Έτσι ακριβώς. Ο νεαρός βέβαια ταυτόχρονα ήταν επιμελής, αν και γρήγορος, στο διάβασμά του. Και οι καθηγητές και οι καθηγήτριες του εκφράζονταν πάντα θετικά για εκείνον, καθώς ήταν ένα παιδί ιδιαίτερα συνεργάσιμο. Αντίστοιχα ήταν αρκετά δημοφιλής και στα υπόλοιπα παιδιά στο σχολείο και όποτε έπρεπε κάποιο πρόβλημα ήταν συνεργάσιμος για να το λύσει. Οπότε μιλάμε για ένα συνεργάσιμο παιδί. Άρα γιατί δυσκολεύονται οι γονείς στη συγκεκριμένη και σε πολλές άλλες περιπτώσεις να βάλουν όρια στο παιδί τους. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό και κρίσιμο ερώτημα. Γιατί δυσκολεύονται, έχει να κάνει με την προσωπικότητα του παιδιού, το συγκεκριμένο βλέπουμε ότι είναι συνεργάσιμο. Είναι κάτι άλλο. Θα το πιάσουμε λίγο τώρα από την πλευρά των γονέων. Πολλές φορές στους γονείς υπάρχει ένα μπέρδεμα λέξεων και καταστάσεων. Η λέξη όρια μπερδεύεται με τη λέξη τιμωρία, με τη λέξη αυστηρότητα, με τη λέξη αγάπη και όλο μαζί είναι ένα συνοθήλευμα λέξεων και καταστάσεων που δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τι είναι τι. Σε γενικές γραμμές πολλές φορές οι γονείς δυσκολεύονται να βάλουν όρια ασκόντας δεχόμενη κοινωνική πίεση από τη γεγιά, τον παππού, τι είναι αυτά που κάνεις. Κάτι που συνέβαινε και σε αυτή την περίπτωση. Έτσι ακριβώς η γεγιά ασκεί κριτική στη μητέρα για το πώς σθέτει τα όρια στο παιδί της. Ο πατέρας λείπει πάρα πολλές ώρες από το σπίτι οπότε για να κερδίσει χρόνο και να δείξει την αγάπη του στο παιδί παραβιάζει και εκείνος ή διευκολύνει την παραβίαση των ορίων. Γενικότερα υπάρχει ένα συνέστημα ενοχής, φόβου, μήπως δεν είναι καλοί γονείς. Το σημαντικό που πρέπει να θυμούνται οι γονείς είναι ότι ο καλός γονιός ματαιώνει ανεκτά και επαρκώς. Τα όρια είναι απαραίτητα για την επιβίωση των παιδιών και την ανάπτυξη τους. Ακριβώς. Τα όρια ξέρουμε ότι εξασφαλίζουν την ασφάλεια των παιδιών, τόσο τη σωματική τους ασφάλεια όσο και την ψυχική. Τα όρια καλλιεργούν την ενσυνέσθηση και βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τους κανόνες και τις προσδοκίες που έχουν οι άλλοι από εκείνα. Έτσι, ακριβώς. Μέσα σε ένα περιβάλλον σταθερά και σαφή όρια, η οικογένεια συνεργάζεται καλύτερα, τα παιδιά μαθαίνουν να είναι πιο υπεύθυνα και μαθαίνουν να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους. Και τι συμβαίνει όμως όταν δεν τίθεται τα όρια. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ερώτημα που νοηματοδοτεί και όλη τη σημερινή μας παρουσία. Η μαλλονοχή απώλεια, η απουσία αωρίων σε ένα οικογενειακό σύστημα που εμπεριέχει και παιδιά, σηματοδοτεί πάρα πολλές καταστάσεις όπως τη δυσκολία του παιδιού να προσαρμοστεί από το ένα περιβάλλον στο άλλο. Γιατί δεν μπορεί να κατανοήσει τους κανόνες, δεν έχει εσωτερικεύσει τους κανόνες του σπιτιού του και άρα δεν μπορούν σε αυτούς τους εσωτερικευμένους κανόνες να έρθουν να καθίσουν νέοι κανόνες και το παιδί να προσαρμοστεί σε αυτούς. Ένα δεύτερο κομμάτι πάρα πολύ βασικό είναι το παιδί δυσκολεύεται πάρα πολύ στη στόχο προσήλωσή του, ματαιώνεται διακώς γιατί ματαιώνεται και υποχωρεί γιατί δεν έχει μάθει να χάνει. Έτσι δεν υπάρχουν τα όρια, ικανοποιούνται όλες του οι ανάγκες άμεσα και χωρίς κόστος και γενικότερα η απώλεια αωρίων είναι ένα χάος και μέσα σε αυτό το χάος όταν πας να βάλεις τάξη στο χάος είναι πάρα πάρα πολύ δύσκολο. Άρα τα όρια πρέπει να τεθούν από πολύ πολύ μικρή ηλικία, τα όρια είναι σημαντικά και πάμε να δούμε λίγο τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να θέσουν αυτά τα όρια στο παιδί τους. Οι γονείς καταρχήν πρέπει να είναι αποφασισμένοι να θέσουν τα όρια και ταυτόχρονα πρέπει να θυμούνται ότι τα παιδιά σίγουρα θα αντιδράσουν, σίγουρα θα τους ασκήσουν πίεση και σίγουρα θα δοκιμάσουν τα όρια τους. Τι είναι ακριβώς και μην ξεχνάμε ότι όριο δεν είναι τιμωρία, δεν υπάρχει ένταση. Οι γονείς θα πρέπει να αποφασίζουν μαζί τα όρια που θα θέσουν στο παιδί τους, τα όρια να είναι λογικά σε σχέση με την προσωπικότητα και τη φύση και το χαρακτήρα του παιδιού, να μην είναι κάτι παράλογο και φυσικά να τίθεται με έναν ήρεμο και ήπιο τόνο. Διαφορετικά όλο το υπόλοιπο γίνεται μια τιμωρία. Θα πρέπει να κρατήσουν την ηρεμία τους, το παιδί θα αντιδράσει σίγουρα στην επιβολή των οριών, αλλά θα πρέπει να κρατήσουν την ηρεμία τους για να μπορέσουν να επιβάλλουν σωστά και ομαλά τα όρια που έχουν αποφασίσει μαζί. Ακριβώς. Μέσα στην ίδια λογική οι οικογένειες που θέτουν όρια και κανόνες με έναν σταθερό και σαφή τρόπο θα πρέπει ταυτόχρονα να θυμούνται ότι κάθε οικογένεια έχει και τα δικά της όρια τα οποία προσαρμόζονται ανάλογο με τις ανάγκες και την προσωπικότητα των γονιών και των παιδιών. Θα πρέπει λοιπόν να θυμόμαστε ότι επίσης τα όρια και οι κανόνες έχουν και αυτή τις εξαιρέσεις τους. Έτσι ακριβώς. Και εδώ κάποιος μπορεί να το καταλάβει και με τη λογική ενός δελφινιού. Ζει μέσα στη θάλασσα, πρέπει να υπάρχει μέσα στο νερό, αλλά για να μπορέσει να επιβιώσει βγαίνει και λίγο στην επιφάνεια να πάρει αέρα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό και τα παιδιά μέσα σε αυτά τα όρια να μπορούν να πάρουν και αέρα, να αναπνεύσουν. Αυτό είναι πολύ αλήθεια. Έτσι ακριβώς. Και μην ξεχνάτε ότι η εθνική τηλεφωνική γραμμή 1056 είναι πάντα δίπλα σας για να σας διευκολύνει το ρόλο σας ως γονείς. Είναι πάντα δίπλα σας σαν παιδιά για να συζητήσουμε ό,τι σας απασχολεί, ό,τι σας προβληματίζει και να βρούμε μαζί μια λύση. |
