1o - «Δεκαπέντε μικρά μαθήματα για έναν μεγάλο κόσμο» - Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015 /

: Κυρίες και κύριοι, καλησπέρα σας. Σας ευχαριστούμε θερμά για την ανταπόκρισή σας και σας ευχόμαστε καλή παρακολούθηση των εισαμαθήματων. Ο Δήμος Ιαραθλιού και η Βικελέα Δημοτική Βιβιοθήκη σε συνεργασία με το Τμήμα Ιστορίες και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ξεκινά...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Γλώσσα:el
Είδος:Ακαδημαϊκές/Επιστημονικές εκδηλώσεις
Συλλογή: /
Ημερομηνία έκδοσης: ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 2016
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://www.youtube.com/watch?v=OC_P85AB-a4&list=PLITunReLRSuQx64aD1AzcaA6pt-AzLlRW
Απομαγνητοφώνηση
: Κυρίες και κύριοι, καλησπέρα σας. Σας ευχαριστούμε θερμά για την ανταπόκρισή σας και σας ευχόμαστε καλή παρακολούθηση των εισαμαθήματων. Ο Δήμος Ιαραθλιού και η Βικελέα Δημοτική Βιβιοθήκη σε συνεργασία με το Τμήμα Ιστορίες και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ξεκινά απόψε έναν κύκλο μαθημάτων παγκόσμινες ιστορίες με κύκλο 16 μικρά μαθήματα για έναν μεγάλο κόσμο. Τα μαθήματα αυτά προσφέρονται από την κυρία Μαρία Ευθυμίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και απευθύνονται σε κάθε ενδιαφερόμενο. Μαρία Ευθυμίου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια, όπως προανέφερα, ιστορίες και αρχαιολογίες, το τμήμα ιστορία και αρχαιολογία του Πανεπιστημίου Αθηνών γεννήθηκε στη Λάρισσα, σπούδασε ιστορία στο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθήνας. Συνέχιση της Μεταπτυχιακές της Φοδές στο Παρίσι, στο Παρασυστήμιο της Ερβώνης, από όπου και έλαβε και τα μεταπτυχιακά της διπλώματα, καθώς και τον τίτλο της Διδάκτορος. Από το 1981 διδάσκε ιστορία του νέου ελληνισμού και παγκόσμια ιστορία στο τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, αρχικά ως πιστημονική συναργάτης και από το 2005 ως αναπληρώτρια καθηγήτρια. Κατά τα έτη, 1990-91 και 93-95, δίδαξε ιστορία του νέου ελληνισμού στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας και στο τμήμα μαζικών μέσων ενημέρισης του Πανεπιστημίου Αθηνών αντίστοιχα. Την καλωσορίζουμε και την ευχαριστούμε θερμά. Είναι μεγάλη μου χαρά που είμαστε μαζί και... Ακείδημα... Και ήθελα να σας πω ότι θα ξεκινάμε ακριβώς, γιατί δεν έχουμε καθόλου το περιθώριο να χάσουμε ένα λεπτό, μια και το στόχος μας είναι μεγάλος, να δούμε την ιστορία του ανθρώπου από τη γέννησή του μέχρι σήμερα. Είναι πολύ φιλόδοξος στόχος και ήδη τα 15 μαθήματά μας είναι ολιακά. Όμως θα τα καταφέρουμε, είναι δοκιμασμένο αυτό το μάθημα, το διδάσκω στο Πανεπιστήμιο εδώ και δεκαετίες και εκ μέρους του Πανεπιστήμιου Αθηνών εδώ και 9 χρόνια, σχεδόν κάθε βράδυ σε δήμους, σε πολιτιστικά κέντρα, σε φυλακές, σε κέντρα επεξάρτησης και είναι δοκιμασμένο και βγαίνει. Οπότε όμως θέλει το χρόνο του. Λέγαμε λοιπόν ότι ο στόχος αυτού του μαθήματος είναι πολύ φιλόδοξος να αντιμετωπίσει την ιστορία ενός όντως, στο οποίο ανήκουμε και εμείς εδώ, ενός ζώου, ανήκουμε στο ζωικό βασίλειο, και το ζώο αυτό που είμαστε εμείς αποδείχθηκε ένα καταπληκτικό δημιούργημα της φύσης, δεν είναι το μοναδικό, αλλά είναι ένα ζώο το οποίο πέτυχε. Μέσα στα εκατομμύρια χρόνια που έχουν κυλίσει με επιβιώσεις, να κατοικεί σε όλες τις υπήρους της γης, αυτό έχει σημασία, το ζώο αυτό που ανήκουμε εμείς, που είμαστε εμείς, κατοικεί σε κάθε ύπηρο της γης με εξέρεση την ανταρκτική, που είναι ύπηρος αλλά εκεί δεν μπορεί να κατοικήσει παραλάχιστα όντα σε αυτή τη γη. Σε όλα τα υπόλοιπα το είδος μας έχει κατοικλήσει και έχει μπορέσει να προσαρμόσει τη ζωή του στο πλείον μίον 50 και στο συν 50, που είναι καταφυκτικό αυτό. Δηλαδή το είδος μας μπορεί και ζει στην έρημο σε συνθήκες συν 50 και συν 55 και σε πολύ μεγάλες συνθήκες πάγου στο μίον 50 και στο μίον 40. Επομένως αποδείχθηκε ανθεκτικό και στον χρόνο και στο κλίμα. Και έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα μοιάζει να είναι το είδος το οποίο έχει το μεγαλύτερο επέμβαση στη φύση από κάθε άλλο από όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Όπως ξέρετε ο άνθρωπος πλέον έχει φτάσει σε ένα σημείο επέμβασης στην ίδια τη φύση στην οποία ζει, σε σημείο που κρίνουμε ότι έχει γίνει ένα επικίνδυνο όν και πάει να καταστρέψει τον ίδιο τον πλανήτη στον οποίο ζει. Αυτό δεν ξέρω πόσο είναι υπερβολικό ή όχι αλλά οπωσδήποτε έχουμε αναπτύξει κάποιες δεξιότητες που μοιάζει να μην έχουν αναπτύξει άλλα ζώα. Το λέω αυτό το μοιάζει γιατί στην πραγματικότητα τα υπόλοιπα ζώα τώρα τα μελετούμε σημαντικά. Οι δικοί επιστήμονες δηλαδή ιδιαίτερα από το 18ο αιώνα και αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε και τα άλλα μέλη του ζωικού βασιλείου κάπως καλύτερα. Τώρα το δικό μας είδος ο άνθρωπος που είναι και ο στόχος του μαθήματός μας, η ιστορία του συνδέεται με τη γένεση αυτής της γης. Η γη στην οποία κατοικούμε, όπως μας λένε οι επιστήμονες, έχει μια ζωή περί τα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Προέκυψε από όσα συνέβησαν μετά από τη μεγάλη έκρηξη. Αν ισχύει αυτή η θεωρία, μοιάζει ότι ισχύει. Και από τα υλικά και την ενέργεια, η οποία διαχείθηκε σε απίστευτες ποσότητες, ολόκληρο. Το σύμπαν δεν υπάρχει ένα σύμπαν, οι δικοί μας λένε ότι υπάρχουν εκατομμύρια σύμπαντα. Όλα αυτά για να έχουμε αίσθηση πόσο μικροί είμαστε, αλλά και ταυτόχρονος μεγάλη. Αυτός ο κόσμος, ο μικρός ο μεγάς, αυτός είναι ο κόσμος, αυτός ζούμε. Αυτά τα υλικά στροβιλίστηκαν εκατομμύρια και δισεκατομμύρια χρόνια στο σύμπαν και παρήρευαν ανάμεσα σ' άλλα και τη γη μας, που είναι ένα από τα εκατομμύρια του σύμπαντος. Η γη μας έχει καρατηρηστικότη φωτιά. Στο κέντρο της γης, καίει ακόμη η αρχαίγονη φωτιά και βγαίνει μέσα από τις αρχαίες σωπές σε όλο τον κόσμο. Σε εκατοντάδες, χιλιάδες σημεία σε όλο τον κόσμο. Γιατί, γιατί η αρχαίγονη αυτή φωτιά υπάρχει κάτω από το ελάχιστα σταθερό κομμάτι το οποίο πατούμε. Λίγα κιλόμετρα βαθύπερα αρχίζει η λάβα, η οποία είναι στην καρδιά της γης. Και υπάρχουν σημεία σε αυτή τη γη, από όπου κάθε τόσο εκθυνάσσεται η αρχαία αυτή φωτιά. Ανοίκουμε σε υφεστιωγενή ζώνη. Όπως γνωρίζετε, η χώρα μας, η περιοχή μας, είναι υφεστιωγενής, με ενεργά υφέσια. Και γι' αυτό και στην Τουρκία, που είμαστε στο ίδιο, στην ίδια περιοχή, και στην Ελλάδα και δυστυχά στην Ιταλία, θα γνωρίζετε ότι υπάρχουν πολύ έντονες συνθήκες. Και στην Ιταλία είναι το χρόμπολι, η έπνα, η φέστια, που είναι σε συνεχή δράση. Αλλά και εμείς έχουμε τη Θαντορίνη, τη Νίσηρο και τα Ιτά. Το λέω αυτό διότι η αρχαίγονη διαδικασία της δημιουργίας της γης συνεχίζεται. Η γη δεν έχει καθόλου τελειώσει, είναι σε συνεχή εξέλιξη, επί δισεκατομμύρια χρόνια. Τεφεράμεση δισεκατομμύρια χρόνια έχουν κυλίσει από την πρώτη μορφή οργάνωσης εμφάνισης αυτού του πλανήτη στον οποίο ζούμε. Και ας θα συνεχίσει να υπάρχει και να εξελίσσεται, θεσμίζω ότι η εκτείνηση είναι ότι βρισκόμαστε περίπου στο μέσο της ζωής αυτού του πλανήτη, δηλαδή σε τεφεράμιση δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα θα πάψει να υπάρχει δυνατότητα ζωής πάνω σε αυτή τη γη. Επομένως, μακραίνει η επιστήμονος ότι σε δύο δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα πρέπει να έχουμε βρει έναν άλλο πλανήτη για να ζήσουμε. Απλώς σας κατησυχάζω ότι έχουμε χρόνο να κάνουμε τις δουλειές μας. Εντάξει, μην τρομάζουμε, ας πούμε, από τα μεγέθη, διότι σε κατομμύρια χρόνια ακόμη είναι ένα περιθώριο αξιοπρεπές, ρε παιδί μου. Όταν διαβάζεις μελέτες αστροφυσικών και αστρολόμων και τα λοιπά, γίνεσαι έξαλλος, εγώ τουλάχιστον, διότι σου στραβάνει το χαλί χάτω από τα πόδια. Εσύ είσαι ένα πλάσμα που το πολύ πολύ είναι να σου κάνει τη χάρη ζωή να ζήσεις 80 χρόνια, άντα αν έχεις την κράση του μηκετάκια 90 αυτά χρόνια. Το σπουδάκι διζύει μέχρι στο χρόνο και εκείνοι οι ελληνικοί επιστήμονες που πετάνε τα δισεκατομμύρια χρόνια λες και είναι πατατέμπος. Σου λέει τρία δεύτερα δισεκατομμύρια, τρία δεύτερα. Ένα δισεκατομμύριο χρόνια είναι τρία δεύτερα, εδώ είναι χάος. Εν πάση περιπτώσει η αλήθεια είναι ότι όσο κανείς μιλάει για τις αρχαίγονες αυτές καταστάσεις της γέννησης, της γης, των πλανητών κτλ. πράγματι τα δισεκατομμύρια χρόνια εξηχιώνεται με την έννοια. Δηλαδή εγώ να σας πω σαν άνθρωπος δεν μπορώ να κάνω εικόνα. Λέω τη λέξη δισεκατομμύρια χρόνια αλλά να κάνω εικόνα του χρόνου με δισεκατομμύρια χρόνια δεν μπορώ να κάνω. Να μου πεις εκατό χρόνια, πεντακόσια χρόνια, χίλια χρόνια να έχω μια αίσθηση χρόνου. Τα δισεκατομμύρια πια είναι μεταφυσικό δηλαδή μόνο το δημόσιο χρέος να έχει βοηθήσει. Εγώ να το καταλάβω το μέγεθος αλλιώς τα δισεκατομμύρια είναι απέραντα δηλαδή απέραντα. Εν πάση περιπτώση, 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια από την γέννηση αυτής της γης, η οποία συνεχίζει να εξελίσσεται, σε συνεχή εξελίξει είναι τα πάντα κάθε όνομα που ζει σε αυτή τη γη και η ίδια η γη είναι σε εξελίξη συνεχή. Θα σας δείχνω παραδείγματος χάρη στο χάρτη, ότι εάν πάρει κανείς την Αφρική και της μπρώξει δυνατά προσταδυτικά, θα εφαρμόσει εδώ, διότι κάποτε η γη ολόκληρη ήταν ενωμένη, το σταθερό σημείο της γης. Το ίδιο εάν πάρει κανείς την Αυστραλία και την προσαρμόσει εδώ, θα εφαρμόσει σχεδόν απόλυτα. Πολλά σημεία της γης, βλέπεις από που έχουν αποκοπή. Παραδείγματος χάρη εδώ είναι η Κύπρος που είναι μικρός το χάρτης, δεν μπορούμε να τη δούμε, αλλά όλοι ξέρουμε το σχήμα της που είναι η Καρπασία πάρα πολύ μητερή και ελχόνησης της Κύπρου. Αν κοιτάξει κανείς απέναντι, ακριβώς στη Μικρά Ασία, την γη είναι φανερό από πού αποκόπηκε η Κύπρος και ταξίδεψε προς το πέλαγος. Μέσα δηλαδή στα πτάτα δισεκατομμύρια χρόνια και τα εκατομμύρια χρόνια έχει αλλάξει η μορφή της γης με τεράστιες δυνάμεις που έβρεσαν. Ιστορικά, η περίοδος κατά την οποία όλο το έδαφος της γης ήταν ενωμένο, ονομάζεται Πανγιέα. Ελληνικό όνομα έδωσαν οι επιθύμονες, ήταν ενωμένο η γη και έσπασε και ταξιδέζει, δεν ξέρω αν το γνωρίζετε. Η Αυστραλία ταξιδέζει, κάθε χρόνο μετακινείται προς τα δυτικά και νότια κατά μερικά χιλιωστά και σε κάποια εκατοντάδες χιλιάδες εκατομμύρια χρόνια θα σας διελάσω, θα έχει πάει να συνενωθεί με την Ανταρκτική. Η Κρήτη ταξιδέζει, θεωρείται από τα πιο καλοτάξιδα νησιά στον κόσμο. Η Κρήτη κάθε χρόνο κινείται νότιο-δυτικά στην κατεύθυνση προς τη Λιβύη. Κάντε μια υπομονή, προς το παρόν ερχεστείτε εδώ σε αυτό το σημείο. Αυτό θέλω να πω ότι τίποτε δεν είναι σταθερό πάνω σε αυτή τη γη. Όλα κινούνται, όλα κινούνται αενάρωσα από τις εκατομμύρια χρόνια, όλα αλλάζουν και αλλάζουν και ο ύψης και αλλάζει και ο άνθρωπος μέσα σε αυτό. Και εμείς δηλαδή είμαστε αποτέλεσμα αυτής της τα έναις αλλαγής που συμβαίνει συνέχεια. Τώρα και οπωσδήποτε αυτή η αλλαγή θα συνεχιστεί, όπως και η ώξη μας θα αλλάξει. Γνωρίζουμε σήμερα από μελέτες ειδικών οι οποίοι ασχολούνται με ανασκαφές, τις οποίες προσπαθούν να παλαιοντολόγει γεωλόγοι, στις οποίες προσπαθούν να εντοπίσουν αρχαία παλαιότατα ωστά του ανθρώπου. Γνωρίζουμε ότι έχουν εντοπισθεί ωστά τα οποία σήμερα μετά από περίπου 100 χρόνια πολύ σημαντικών ανασκαφών και περισσότερων έρευνων, έχουμε δημιουργήσει ένα πλάνο της εξέλιξης του είδους μας, από το οποίο έχουμε βρει ωστά όταν ήταν στη φάση του ανθρωποϊδούς χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι, δηλαδή δεν ήμασταν ακόμη άνθρωποι πλήρεις, αλλά θύναμε προς τη μορφή του ανθρώπου έχουμε βρει τέτοια ωστά. Και στη συνέχεια της διάφορες φάκης εξέλιξης της μορφής μας ο άνθρωπος μέσα στα εκατομμύρια χρόνια στα οποία κύλησε η εξέλιξή του από σχεδόν τετράποδο, δηλαδή αυτό που μας κάνει ξεχωριστούς είναι ότι περπατούμε στα δυό μας πόδια σε σχέση με άλλα τετράποδα τα οποία ήταν στην ίδια ροή εξέλιξής μας και τα παλαιότερα ευρεσέντα μέχρι σήμερα ωστά και σκελετή δείχνουν των ανθρωποϊδών, δείχνουν από τον τρόπο που είναι οργανωμένα τα ωστά της πλάτης, τα έχετε δει τις αναπαραστάσεις, είναι το είδος μας, πολύ πιο γκόδες τα διάφορα στοιχεία του εγκεφάλου του και τα ωστά τύνουν προς τα χάτου, είναι ευρύτερα εδώ στους όμους και η στάση του ανθρώπου είναι ανάμεσα στο τετράποδο και στο δήποδο, είναι πάρα πολύ ωραία η ελληνική λέξη για τον άνθρωπο, άνθρωπος, η επικρατέστερη αιτημολογία της ελληνικής λέξης για τον άνθρωπο είναι άνω φρόσκο, δηλαδή το άτομο, το όν, το οποίο κοιτά ψηλά, δηλαδή περπατάν στην ουσία στα δύο του πόδια και έχει ορθώσει το σχελετό του, δεν είναι μόνο περπατώ στα δύο πόδια, είναι να έχεις κατακτήσει την όρθια στάση. Θέλω να σας πω κάτι σε αυτό, ότι οι παλαιοδολόγοι και οι βιολόγοι συνεργαζόμενοι με τους γιατρούς και τα λοιπά, συμφωνούν πλέον σε όλο και λεπτομερέστερες κατατάξεις της εξέλιξης του είδους μας μέχρι σήμερα και κάτι το οποίο τους κάνει να εντυπωσιάζονται σχετικά με την εξέλιξή μας είναι το πόσο συχνά όταν τηλεφωνείς ένα φίλο σου ή μια φίλη σου, σου απαντά, δεν μπορώ σήμερα, με έχει πιάσει μεσημού και είμαι πεθαίνω. Αυτό το σημείο της μέσης είναι πάρα πολύ δέστητο στον άνθρωπο. Πολύ συχνά κι αν μας πιάνεται η μέση μας, πονάμε στη μέση μας και ακόμη κι αν δεν κάνουμε και κάποιες έντονες κινήσεις. Πόσο μάλλον όποιος εργάζεται πολύ έντονα χειρονακτικά ή κάνει έντονες εργασίες όπως ξέρετε φορούν στη μέση ζώνες. Θυμηθείτε τους ναυτικούς μας, όχι τώρα, τώρα φορούν οι δικές ζώνες, οι μοτοσυκλέτητές, οι οικοδόμοι φορούν οι δικές ζώνες για να κρατιέται η μέση. Αλλά θυμηθείτε τους ναυτικούς μας, τον 18ο αιώνα, τον Μιαούλη, τον Τομπάζ, ήξερα εγώ εικόνες τους, οι ναυτικοί μας φορούσαν βράκα και στη μέση τους είχαν μια ζώνη 10 μέτρα, την οποία και έστριβαν και έστριβαν και έστριβαν, τους διέφυσε εικόνες να είναι πακείς, ενώ στην πραγματικό ήταν λεπτότετοι άνθρωποι, γιατί πρέπει να προστατέσουν τη μέση. Γιατί το λέω αυτό, διότι ο άνθρωπος ακόμη δεν έχει γίνει τέλειο δήποδο. Μας χρειάζονται μερικά εκατομμύρια χρόνια για να στροφεί καλύτερα η όρθια τάση, να κερδίσουμε την απόλυτη ισορροπία στην όρθια τάση. Έχουμε ακόμη ανάμνηση της πετράποδης τάσης μας, δηλαδή γι' αυτό και η μέση μας τόσο εύκολα ξεφεύγει, γιατί είναι το σημείο που ενώνεται η υποσφωνητική στήλη με τα ωστάν της μέσης και του νοσίου. Τώρα, γιατί το λέω αυτό, διότι το είδος μας οπωσδήποτε θα εξελιχθεί. Η μορφή που έχουμε τώρα είναι παροδική και εσείς και εγώ στην μικρή μας τόσο μικρή ζωή, η ζωή που ζούμε όλοι μας είναι ένα ασήμαντο δευτερόλεπτο. Δηλαδή, μέσα στο χρόνο δεν είναι ούτε καν ένα δευτερόλεπτο. Σε αυτή τη μικρή μας ζωή, όμως, μπορεί να είναι ένα ασήμαντο δευτερόλεπτο του υποδευτερολέπτου, αλλά παίζουμε και εμείς τον ρόλο της εξέλιξης. Δηλαδή, ακόμη και στη μικρή μας ζωή, κάτι συμβαίνει τόσο μικρό που όταν προσθεθούν και άλλες και άλλες και άλλες γενιάς θα φανεί μια προσεκής αλλαγή που αυτή τη στιγμή δεν την ξέρουμε. Αν δούμε τις αναπαραστάσεις του ανθρωπίνου είδους στα προηγούμενά του στάδια, Homo Erectus, Homo Sapiens, Homo Neanderthalius, Homo Astraurentius, προσέξτε, ο Αυστραλιανός όταν λέμε άνθρωπος δεν αναφέρεται στην Αυστραλία, στην Ήπειρο Αυστραλία. Η λέξη Αυστραλία είναι λατινική και σημαίνει Νότος, για αυτό ονομάστηκε Ήπειρος Αυστραλία. Αλλά δεν βρέθηκαν στην Αυστραλία ο Αυστραλιανός, το Αυστραλιανό είδος, αλλά εδώ στη Νότια Αφρική. Θέλω να πω, αν δει κανείς την μορφή μας πως εξελίχθηκε μέσα στο χρόνο, θα δει ότι εμείς είμαστε σήμερα ένα πρόσκαιρο, μια πρόσκαιρη εικόνα στην αλυσίδα. Αν θα παίρναμε τη μηχανή του χρόνου, λέω, αν ας πούμε είχαμε τη δυνατότητα να πάρουμε τη μηχανή του χρόνου και να επισκεφτούμε 4 εκατομμύρια χρόνια μπροστά, 3 εκατομμύρια χρόνια μπροστά, θα είναι αλλιώς η μορφή του ανθρώπου. Κάτι άλλο θα είναι. Προς τα κάπου θα έχει κινηθεί. Ήδη κρίνεται ότι τα πιέρια μας αρχίζουν και μικραίνουν, γίνονται πιο αδύναμα σε σχέση με το παρελθόν, δηλαδή είναι πιθανόν οι άνθρωποι σε εκατομμύρια χρόνια να έχουν πολύ λεπτότερα χέρια, μεγαλύτερο εγκέφαλο και θα κοιτάνε τον καθρέπτη και θα τους αρέσει πάρα πολύ. Αυτό που βλέπεις τον καθρέπτη, αν δεν πάει και λες πα, πα, πα, πα, και κακά σχημός είναι αυτό. Αν θα έχουν σε 3-4 εκατομμύρια χρόνια, σε 2 εκατομμύρια χρόνια θα κοιτάνε μας και θα λένε Χριστός και Παναλία. Πώς ήταν αυτοί οι άνθρωποι, εσείς, εσείς, χωρά μαύρη. Δεν είναι πρόκειται περί αυτού. Και αυτοί, αν μας κοιτάνε, αυτοί αλλάζονται σε 4 εκατομμύρια χρόνια, που θα λένε αυτές τις θεϊκές ομορφιές, ως ασχήμια ρε παιδί μου. Και αυτοί το ίδιο θα πάθουνε, γιατί σε 8 εκατομμύρια χρόνια θα κοιτάνε εκείνους και θα έλεγαν πω πω πω ότι ασχήμια. Ανάσης εξηγητοθούμε με την ασχήμια του σήμερα, που είναι ομορφιά, αλλά είμαστε σε εξέλιξη, αναπόδευτη εξέλιξη του ίδιου μας, εκτός αν έχει κάτι και χαθούμε δηλαδή, εντάξει αυτό δεν ξέρουμε, αλλά αν συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Τώρα, το είδος μας σε αυτή τη μεγάλη περίοδο του χρόνου, από πού γεννήθηκε, πώς προήλθε, είναι μια τεράστια συζήτηση. Τώρα ξέρουμε πολλά περισσότερα και έχουνε, ειδικά στον 22ο όνομα, έχουν γίνει πολύ μεγάλες έρευνες, έρευνες οι οποίες και επιδεβαίωσαν τους ίωνες φιλοσόφους κατακράτους. Στον 6ο αιώνα π.Χ. οι ίωνες φιλόσοφοι, ο Θαλής ο Μιλήσιος και ο Αναξίμανδρος, ειδικά αυτοί οι δύο, προσπάθησαν να δώσουν απάντηση στη γέννηση του σύμπαντος. Γενικά οι ίωνες φιλόσοφοι, όπως θυμάστε, προσπαθούσαν να βρουν γενικές σχέσεις και τις παρατηρήσεις τους, ήταν κάτι καταπληκτικό. Με απλές αλλά κέριες παρατηρήσεις, ήταν κάτι το οποίο έχει αποδειχθεί απολύτως σήμερα και δεν συζητείτε πλέον. Ότι κάθε ζωή, σε αυτή τη γη, κάθε ζωή ενδιών, προήλθε από το νερό. Αυτή ήταν η άποψη του Αναξίμανδρου. Η γέννηση κάθε ενδίου όντως, προήλθε από το νερό. Αυτό είναι το στοιχείο το οποίο. Γιατί ψαυκατέλυξαν από τον Αναξίμανδρος και ο Θαλής και σήμερα οι δύο λόγοι το θεωρούν αυτό νόητο. Η γη που προέκυψε από αυτές τις τρομερές ενέργειες, εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων αιώνων δράσης, είναι ένας μπλε πλανήτης. Το χαρακτηριστικό της γης είναι το νερό. Ο πλανήτης μας είναι το νερό. Πάνω από το 75% της γης ολόκληρης καλύπτεται από ηδατάξ, σχεδόν το 80%. Είτε θάλασσες, είτε ποτάμια, είτε λίμνες. Το ίδιο και το σώμα μας. Το σώμα μας επίσης είναι κατά αλήθεια αναλογία νερό, υγρό. Και προσέξτε κάτι άλλο. Τι πρόσεξαν ο Θαλής ο Μιλήσιος και ο Αναξίμανδρος. Όχι μόνο ότι το χαρακτηριστικό αυτής της γης είναι το νερό, το υδρό, αλλά κάθε γέννηση προέρχεται από το υδρό. Παραδείγμα το σάριν. Εμείς ανήκουμε στα φυλαστικά. Σωστά. Φυλαστικά είναι μια μεγάλη ομάδα του ζωικού βασιλείου. Φυλαστικά είναι και οι βάλαινες. Φυλαστικά είναι και οι ελεύφαντες. Γιατί το λέω αυτό. Στα φυλαστικά το έμβριο γεννιέται από την ένωση ενός θέρματος και ενός οαρίου. Δηλαδή δύο απειρολάχιστον σωματιδίων τα οποία παράγονται, σπάνε, ξανασπάνε, ξανασπάνε, ξανασπάνε, πολλαπλεσιάζονται και σταδιακά διαμορφώνεται ένα βρέφος εκεί πέρα μέσα στη γαθέρα της γυναικός. Και επί εννέα μήνες αυτό το ον ζει μέσα στο νερό. Για εννέα μήνες στην ψεία είμαστε ψάρια. Δεν φέντιζε στο νερό. Είναι λεκτικά. Δεν λειτουργούν πνεύμονες. Δεν λειτουργούν πνεύμονες. για 9 μήνες ζούμε στο νερό. Και αυτό συμβαίνει σε όλα τα φυλαστικά. Τα φυλαστικά παραγεννούνται μέσα σε νερό. Μάλιστα, η ίδια τους παρατήρηση, παρατήρησαν δηλαδή ότι κανένα ζώο δεν γεννιέται σε ξηρό περιβάλλον, δεν αναπτύσσεται σε ξηρό περιβάλλον, διότι και τα ζώα τα οποία γεννιούνται μέσα από αβγό, κάθε αβγό όταν το σπάς είναι υγρό. Να είσαι σε υγρό περιβάλλον να αναπτύσσεται επίσης. Άρα, από αυτή την παρατήρηση, ο Αναξίμανδρος και ο Θαλής κατέληξαν ότι κάθε ζωή σε αυτή τη γη προείθηκε από το νερό. Σήμερα έχει λύξει αυτή τη διζήτηση, ως φαίνεται μεταξύ των ειδικών, ότι κάθε ζωή προείθηκε από το νερό, ότι μέσα στα ύδατα τα άπειρα νερά τα οποία είχε αποκτήσει αυτός ο πλανήτης. Κάτι επίσης καταπληκτικό που μας λένε οι ειδικοί είναι ότι η ποσότητα των ειδάτων που απέκτησε αυτός ο πλανήτης σε κάποια περίοδο που υπήρχαν υγρασία πολύ και γεννήθηκαν μπροσέ είναι αυτή, δεν έχει αλλάξει. Δεν μπαίνουν νέες υγρασίες στη γη. Όλα τα ύδατα που υπάρχουν σε αυτή τη γη είναι η συνεχής ανακλήφλωση των ίδιων ειδάτων. Είναι εντυπωσιακό αυτό το πράγμα, δεν το χωράει ο νους του ανθρώπου όταν σου τα λένε αυτά. Οι ειδικοί σου τσακίζουν τα κόκαλα δηλαδή. Αλλά εν πάση περιπτώσει, γιατί το λέω αυτά τώρα. Διότι αυτό το ον, εμείς είμαστε ένα από τα εκατομμύρια όντα που γεννήθηκαν μέσα από την εξίδρια δικασία. Μέσα στο ιδάτινο περιβάλλον, πρωτογεννήθηκαν κάποιοι μικροοργανισμοί, δεν ξέρουμε πώς, εκεί πια ο καθής σαπαντάει, άλλος να σου πει θεός, άλλος να σου πει εκεί είναι πια το μεγάλο ξεκίνημα, τα οποία ενώνονταν, ενώνονταν μεταξύ τους και πολλαπλασιάζονταν και δημιούργησαν χιλιάδες και κατομμύρια είδη του νερού. Όπως μας λένε οι ειδικοί, για εκατομμύρια χρόνια μόνο στο νερό υπήρξε ζωή, μόνο στο νερό. Στα διαχά κάποια από αυτά τα ζώα του νερού έγιναν αμφίδια. Δηλαδή άρχισαν να βγαίνουν και στην ξηρά και κάποια από αυτά παρέμειναν αμφίδια, όπως ξέρετε υπάρχουν μέχρι σήμερα, ζώα που ζούν ως αμφίδια, αλλά πολλά από αυτά έμειναν μόνο ζώα της ξηράς και άλλα έμειναν μόνο ζώα της θελάσης. Έχουμε δηλαδή μια τριπή εξέλιξη. Το ανθρώπινο είδος προφανώς προέρχεται από εξέλιξη των αμφιδίων, διότι κάποια από αυτά αμφίδια έγιναν σταθερά ζώα της ξηράς. Κοίταξτε να δείτε, το ότι είμαστε, υπήρξαμε για εννιά μήνες ψάρια και για ένα μικρό διάστημα και για ένα πνίμα της ζωής μας αμφίδιος, το δείχνει και το εξής, τα πιο προχωρημένα με ευτύρια του κόσμου. Οι γυναίκες γεννούν μέσα σε νερό. Υπάρχουν δεξαμενές με πεντακάθαρο νερό σε θερμοκρασία σώματος και η μητέρα είναι γεννά μέσα στο νερό. Αυτό θεωρείται ότι βοηθάει το βρέφος να μην υποστεί το σοκ της έξευσης του στο ψηλό περιβάλλον, το οποίο είναι για εκείνο τελείως άγνωστο. Καθ' αν έχετε δει, εικόνες υπάρχουν, δοκιμαντέρες, έτσι πως γίνουν τα μωράκια από τη θητέρα τους στην γατέρ, μόλις βγουν για ένα μικρό διάστημα κολυμπούν στα ψωράκια. Γιατί το νερό τους είναι οικείο, το ξηρό δεν τους είναι οικείο. Αυτό δείχνει και την εξελιχτή μας. Να σας πω κάτι ακόμα πιο εντυπωσιακό, είναι ότι υπήρχε πάντοτε υποψία ότι τα όντα έχουν, κρατούν ως ανάμιση βιολογική την πορεία της εξελιχτής τους. Δηλαδή, έχουν μπει μέσα, οι επιστήμονες ήταν σε θέση πλέον να βάλουν στη μήτρα, σε γυναίκας μήτρα μικρότσιπ. Και να έχουμε ταινία, ταινία, όλη τη διαδικασία της ανάπτυξης του εμβρίου. Όλοι όμως. Φαντάζουμε ότι είναι στο διαδίκτυο, κανείς μπορεί να τη δει, δηλαδή. Και σε αυτή τη διαδικασία φαίνονται τα στάδια της εξέλιξής μας. Στην αρχή, η μάζα μας είναι κάτι σαν ένα σκουίχι, μια μάζα άμορφη, που σταδιακά γίνεται κάτι σαν σάβρα. Και σταδιακά, άμα δείτε εικόνες μωρού δύο μήνων, δεν μοιάζει με ανθρωπάκι, μοιάζει με ζώο. Και σταδιακά, αυτό αρχίζει και αποκτυγίνονται κέρια, κάτι στα ποδαράκια και τα καταμάχια αρχίζουν να διαφαίνονται και τα λοιπά. Και επομένως, αυτή η διαδικασία είναι η ανάμνηση όλης της βιολογικής εξέλιξης του είδους μας. Και αυτό συνδένει και στα άλλα ζώα, στη διαδικασία της γενικής τους, δηλαδή. Της ανάπτυξης τους. Τώρα, αυτή η διαδικασία κράτησε και κρατάει και δεν θα σταματήσει. Όπως είπαμε, είμαστε εν διαδικασία ακόμη. Που συνέβησαν οι μεγάλες αλλαγές. Που άλλαξε το σχήμα και η δράση των ζών, εκείνων των ζών, που οδήγησαν στη δική μας εξέλιξη. Σήμερα υπάρχει η διατύπωση, από πλευράς των βιολόγων, ότι δεν υπάρχει αντιβιβολία ότι το ζώο, με το οποίο έχουμε κοντινότερες συμπεριφορές, μορφές, είναι ο χυμπαγδής. Η ομάδα των ζών που είναι κοντύτερα στον άνθρωπο, είναι οπωσδήποτε υπήθικη. Και από τους χυθίκους, οι χυμπαγδίδες. Επειδή οι χυμπαγδίδες είναι τόσο κοντά σε πολλά μας χαρακτηριστικά, οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν είμαστε χυμπαγδίδες, αλλά ανήκουμε σε μια εξέλιξη από τις εκατομμύρια εξαιήξεις που έχουν υπάρξει στη γη, σε μια παράλληλη εξέλιξη. Δηλαδή, είμαστε κοντά αλλά καθόλου όμοι με τους χυθίκους. Με τους χυμπαγδίδες, ειδικά, το πράγμα είναι εντυπωσιακό, επειδή με αυτά τα ζώα, ακόμη και κάποιες συμπεριφορές μοιάζουν να έχουν κοινότητα. Θα γνωρίζετε ότι επιστήμονες, όπως η Γκούντα, αλλά αν τη ξέρετε και τελικά, οι Αμερικανοί, ζούνε με χυμπαγδίδες. Ζούνε, κυριολεκτικά, για να καταγράφουν τη συμπεριφορά τους και να καταλάβουν σε ποια σημεία είναι κοντινότεροι, ποια είναι η συμπεριφορά τους, κλπ. Στους χυμπαγδίδες, ειδικά, είναι εντυπωσιακό ότι έχουμε τις ίδιες εκφράσεις. Δηλαδή, ο χυμπαγδίδος, όταν είναι στεναχωρημένος, κάνει μια έκφραση ασφαλή. Δηλαδή, κινείται προς τα κάτω το στόμα του, όταν είναι χαλόνιος έχει ένα... Όταν είναι πειραχτικός, φαίνεται ότι κάνει ένα πειραχτήριο, ότι πειράζει κάποιον άλλον. Ζει πολλές ώρες τη μέρα ο φίος στα δύο φόδια. Δεν είναι μόνο τετράποδο, πολλές ώρες ζει στα δύο φόδια. Και κάτι εντυπωσιακό που έχει βρεθεί στους χυμπαγδίδες, παραδείγματος χάρη, είναι ότι οι επιστήμονες θα αναρωτιούνται αν έχουν ηθικοί. Αυτό είναι μια μεγάλη ερώτηση, κύριε, δεν ξέρω. Αλλά θυρίζονται σε κάτι τέτοιες ερωτήσεις, στο γεγονός ότι στους χυμπαγδίδες συμβαίνει να γίνονται μάχετς. Πολύ συχνά τα αρσενικά συγκρούνται μεταξύ τους, πότε για τη διεκδίκηση του θηλυκού, πότε για άλλους λόγους. Όπως και στον ανθρώπινο, λοιπόν, τα αρσενικά είναι πιο επιθετικά, όπως ξέρετε. Και είναι μες στη φύση του αρσενικού να είναι έντονο. Λοιπόν, είναι και στους χυμπαγδίδες. Συγκρούονται τα αρσενικά μεταξύ τους και κάποιος είναι ο νικητής, κάποιος είναι ο νικημένος, ο ιτημένος. Η Αγέλη πάει και παρηγορεί τον ιτημένο. Κάποιοι από την Αγέλη πηγαίνουν και κάτι του λένε, κάτι τελείχους βγάζουνε, που δείχνει ότι υπάρχει μια αίσθηση παραπάνω από το μόνο ενστικτόδες. Βέβαια δεν ξέρουμε περισσότερα, απλώς είναι ένα ερώτημα που εωρείται. Τώρα, οι ασχεότερες αποτυπώσεις έφυγε αυτής της εξέλιξης, η μεταμόρφωσή μας σε ανθρωποϊδές, που σημαίνει τάση προς την όρθια στάση, δελτίωση της διατροφής. Εκεί το συζητούμε, διότι βρίσκονται, το πρώτο πράγμα που κάνουνε οι επιστήμονες είναι να ψάχνουν τη στοματική κοιλότητα των ωστών που βρίσκουν, για να καταλάβουν τι έτρωγαν αυτοί οι παλαιέτεροι κύποι του ανθρώπου. Γενικά υπάρχει μια μεγάλη προσπάθεια να εντοπιστεί πού έγινε η αλλαγή, πού δημιουργήθηκε αυτό το ανθρώπινο είδος, πότε άρχισε να γίνεται άνθρωπος και από ανθρωποϊδές να γίνεται άνθρωπος. Υπάρχουν πάρα πολλές θεωρίες και ακόμη γι' αυτό και βέβαια επειδή είναι θεωρίες για όλα αυτά την εξέλιξη του είδους, κάποιες θεωρούνται πιο ασφαλής, κάποιες συζητιούνται. Μία από αυτές τις θεωρίες που μοιάζει σταθερή τα τελευταία 100 χρόνια, δεν ξέρουμε αν κάποιο έβρημα θα την ανατρέψει, είναι ότι η μεγάλη αλλαγή συνέβη στην Αφρική. Γιατί στην Ήπειρο αυτή, την Αφρικανική Ήπειρο, έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής τα αρχαιότερα ωστά ανθρωποϊδών και ανθρώπων. Τώρα είναι τύχη, γιατί ψάχνεις ψύλους τάχερα και μπορεί να συνέπεται να βρέθηκαν εκεί τα αρχαιότερα ωστά. Το εντυπωσιακό είναι ότι ενώ πριν από καμιά οδονταριά χρόνια βρέθηκαν τα πρώτα ωστά και άρχισαν να υποψηλάζονται ότι η Αφρική είναι η Ήπειρο, στην οποία συνέβη η μεγάλη τομή, συνεχίζουν τις ανασκαφές και τις έρευνες και οι έρευνες μοιάζουν να τους επιβεβαιώνουν. Δηλαδή βρίσκονται και άλλα ωστά και άλλα ωστά που είναι πολύ αρχαία. Γιατί, τι διάνυσμα χρόνου μιλούμε, τα ωστά τα οποία έχουν βρεθεί στην Αφρική και κυρίως στην Ανατολική Αφρική, τα αρχαιότερα ωστά ανθρώπους στον κόσμο έχουν βρεθεί σε αυτή εδώ τη ζώνη της Αφρικής, αυτό που είναι σήμερα Ευθυροπία, Σωμαλία, Κένια. Και επίσης, πολλοί αρχαία ωστά έχουν βρεθεί εδώ στο Νότο της Αφρικής, μάλιστα, δεν ξέρω αν διαβάσετε στις εφημερίδες, πριν από τρεις-τέσσερις μήνες βρέθηκαν σε κάποιες χιλιές της Αφρικής, πάρα πολύ αρχαία ωστά. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι μπορεί να πηγαίνουν και πίσω από τρία εκατομμύρια χρόνια και τέσσερα εκατομμύρια χρόνια, αν είναι τόσο αρχαία μας μετακινούν στο Νότο της Αφρικής. Κι άλλους δεν είπα ότι μία φάση του ανθρώπου ονομάζεται Αυστραλό, δηλαδή του Νότου της Αφρικής, και επίσης σχετικά πρόσφατα, στην περιοχή της Νησίας και της Λιβύης, επίσης δεν είχαν σκελετή τρισήμισι και τεσάρων εκατομμυρίων χρόνων. Στην Αφρική έχουν βρεθεί σκελετή από τεσάρια, περίπου εκατομμύρια χρόνια μέχρι και τρισήμισι εκατομμύρια χρόνια, είναι πολλά. Στην Ευρώπη, οι αρχαιότεροι που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα προέρχονται από δύο περιοχές, λέμε είναι και τύχοι, δεν ξέρεις αν μπορεί να ήταν κι αλλού, είναι στην Ισπανία όπου έχουν βρεθεί σκελετή ενός και ενός εκατομμυρίου, ενάντια εκατομμυρίου χρόνων, και επίσης το Κάφκασο, το Κάφκασο αύριο θα έχουμε καλύτερο φωτισμό στο χάρτη γιατί δεν θα το βλέπετε. Εδώ είναι η Μαύρη θάλασσα, εδώ είναι η Κασπία θάλασσα και ανάμεσα είναι η περιοχή του Καφκάσου. Στο Κάφκασο έχουν βρεθεί επίσης αρχαίοι σκελετή της τάξης ενός εκατομμυρίου χρόνων και αυτό μάλιστα λόγω του ότι στο Κάφκασο βρεθήκαν αυτοί πολύ τέλος πάντων για τα ευρωπαϊκά δεδομένα αρχαίοι σκελετή, θα γνωρίζετε ότι ο τύπος μας ονομάζεται Καυκασιανός, ο τύπος της μορφής που έχουμε ονομάζεται Καυκασιανός τύπος. Και ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψος. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Παράδειγμα, ο Καυκασιανός τύπος καλύπτει στην περιοχή αυτή, έχουμε δηλαδή παρόμοια κατατομίες στο πρόσωπο με διαφορές ύψους. Λοιπόν, ο Καυκασιανός τύπος, στον οποίο ανήκουμε εμείς, την περιοχή μας, παρουσιάζεται σε αυτή εδώ την περιοχή, από την Ινδία και δυτικότερα. Και καλύπτει ένα τμήμα εδώ της Ασίας, δηλαδή αυτό που είναι σήμερα Αυγανιστάν, Πακιστάν, Περσία, τον Κάφκασο και τμήματα της εδώ μέχρι τα Ουράλια περίπου και όλη την Ευρώπη και την Βόρεια Αφρική, όπως και την Αραβική Σερτώνησο. Αυτό εδώ ολόκληρο το τμήμα είναι ο Καυκασιανός τύπος στη μορφή του ανθρώπου, διότι μέσα στη μεγάλη εξέλιξη του είδους μας, δημορφώθηκαν και ήδη στην εμφάνιση μας. Από την περιοχή αυτή και ανατολικότερα, δηλαδή αν αφαιρέσει κανείς τον Καυκασιανή περιοχή, εδώ έχουμε μογγολικό τύπο. Σχηστά μάτια, στρογγυλό κατά κανόνα πρόσωπο ανάλογα με την περιοχή, λεπτή μύτη με ανοιχτά ρουθούνια, αλλά ανοιχτά. Έχει θυμαστεί αυτό διότι όσο πάμε πιο βόρεια, όσο πάμε σε περιοχές κρύου μεγάλου, μια φίλη μου γιατρός μου εξήγησε κάτι που ποτέ δεν το είχα σκεφτεί. Δηλαδή τη μύτη μας δεν συνηθίζουμε να την εκτιμούμε ότι είναι κάποιο σημαντικό όργανο, συνήθως μας απασχολεί όταν έχουμε φυνάστη. Όμως ο αέρας μπαίνει στη μύτη μας στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, μπορεί να είναι μειών 40 και στη διαδρομή 2-3 εκατοστών έχει γίνει 27. Είναι ένα καταπληκτικό όργανο και γι' αυτό στις περιοχές που είναι κρύο πολύ η μύτη του ανθρώπου έγινε λεπτή, ούτως ώστε να περνάει λίγο λίγο το αερέθ να προλαβαίνει να ζεσταθεί και το ρουθούνι είναι μ' ένα νητό αλλά προς τα κάτω. Σκεφτείτε τους αντιθέτους, στη Μαύρη Αφρική δηλαδή την υποσαχάρια Αφρική έχουμε πλασία νύχη και μεγάλο το ρουθούνι γιατί εκεί έχουμε θερμά κλίματα και υγρά και επομένως έτσι αντιμετωπίζει καλύτερα. Οι μορφές μας είναι μια καταπληκτική διαδικασία προς τα αρμογή του σώματος του ανθρώπου, του φυσικού περιβάλλου στο οποίο έζησε. Αυτή εδώ πέρα, αυτό το τμήμα που σας είπα, το μογγολικό που δεν είναι ενιαίο γιατί έχει μεγάλες διακυμάνσεις, σε αυτή εδώ πέρα την περιοχή που σας δείχνω το πρόσωπο είναι κίτρινο, είναι χλωμό, γι' αυτό λέμε κίτρινοι φίλοι, δεν είναι κίτρινο, είναι χλωμό. Και το πρόσωπο είναι στρογγυλό με μεγάλο μέτωπο, διγωματικά έντονα, λεπτή μύτη όπως είπαμε, σαρκώδη χείλη και τα μαλλιά ξεκινούν ψηλά στο μέτωπο. Οι άνθρωποι αυτοί εδώ, σε αυτή εδώ πέρα τη ζώνη, είναι άτριχοι στο σώμα. Με μια μεγάλη διαφορά που έχουμε. Οι Κινέζοι, οι Ιαπωνές, οι Κοράτες, οι κάτοικοι της Ινδοκίνας, είναι άτριχοι στο σώμα και οι άντρες είναι άτριχοι. Όταν συναντήθηκαν οι δύο πλευρές, είδαν Κινέζοι κάτι κύπους με τρίχες εδώ στο... Μήνα να αναδείδε, δεν μπορούσα να φανταστούν ότι υπάρχει κάποιο είδος που είναι γεμάτο τρίχα. Αντιφέτος και εμείς δεν μπορούμε να το φανταστούμε, γιατί έχουμε ταυτίσει τον άντρα με την τριχοφύρα. Όσο πιο πολλή τρίχα έχει και όσο πιο πολλή άντρα. Έτσι κάπως ας πούμε. Αλλά λαμβάνω την πίεση... Καλά, τώρα ξυρίζονται οι άντρες. Όταν έμαθα ότι ξυρίζονται οι άντρες και οι Έλληνες, ναι, εντάξει παιδιά, ό,τι πείτε, έχω να τους πω κάτι. Κατά τη νόμιμου είναι η προσαρμογή στη νέα δύναμη, που είναι η Κίνα. Είναι η προσαρμογή στη νέα δύναμη. Σταδιακά δηλαδή οι άντρες, επειδή το πρότυπο, έτσι ποστά η Κίνα, άμα πράγματι γίνει η ισχυρότερη δύναμη στον κόσμο, σταδιακά το πρότυπό της θα είναι πρότυπο για όλους. Και επομένως η μήτρηχοφυία των αντρώπιων θα είναι, άρα ας το κάνουν από τώρα οι άντρες μάνα να είναι ετοιμασμένοι, γιατί του δυνατού το πρότυπο, το ακολουθούμε οι άνθρωποι ασυνογήτος όλοι. Άμα πάνε κανείς στην Ελλάδα σήμερα, λέω τη χώρα μου, γιατί αυτή ξέρω και αυτή μολογώ, και δει ένα χώρο από ψηλά, ή νομίζει ότι είναι στην οδηγία. Οι γυναίκες έχουν να είναι σκανθές οπτασίες. Γιατί είναι σκανθές οπτασίες οι γυναίκες? Σας ρωτώ. Σας ρωτώ, αν η Κίνα γίνει πράγματι η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο, που προλυωνίζεται, σε 50 χρόνια θα βάφουμε μαύρα τα μαλλιά. Γιατί βάφουμε ξανθά τα μαλλιά, γιατί ο ισχυρός είναι ξανθός. Τότε δεν θα μας αρέσει το ξανθό, ο ισχυρός είναι ξανθός, η Αμερική είναι ξανθή, η Δυτική Ευρώπη είναι ξανθή, η Βόρεια Ευρώπη είναι ξανθή, η Αγγλωσάτσουλος είναι ξανθή. Άρα, σου αρέσει του ισχυρού το πρότυπο. Σας ρωτώ, όταν μου αρέσει εκείνο το πρότυπο. Κλείνω την παρένθεση. Εδώ λοιπόν έχουμε τους άτρικους. Κάνω μια παρένθεση αυτό, γιατί είναι βαρύ πράγμα. Ο φοβερότερος στρατιώτης στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο φοβερότερος πολεμιστής που περάζει βαθύ τη γη, αν υπάρχει αγριόμετρο και πολεμιστόμετρο, είναι ο Τζινγκίς Χαν. Ο Τζινγκίς Χαν, ο επικεφαλής της χρυσής ορδής των Μογγόλων, ο οποίος πήρε τα ημεία των Μογγόλων το 1206 και δημιούργησε τη μεγαλύτερη αυτοκρετορία στην ιστορία της ανθρωπότητας, τη μεγαλύτερη αυτοκρετορία που κατακτήθηκε με πόλεμο. Αλλιώς η μεγαλύτερη αυτοκρετορία στην ιστορία της ανθρωπότητας είναι η αγγλική αυτοκρετορία του 11ου αιώνα, που όμως δεν κατακτήθηκε με πόλεμο, ενμέρι με πόλεμο, αλλά κυρίως με διπλωματία, πολιτική και τα λοιπά. Με πόλεμο η μεγαλύτερη αυτοκρετορία της ανθρώπων ιστορίας είναι η αυτοκρετορία των Μογγόλων. Του 13ου και 14ου αιώνα μετά Χριστόν, η Χρυσή Ορδή, όπως λέγεται, η αυτοκρετορία των Μογγόλων είχε εκταθεί στο απόγειό της πέντε φορές στην αυτοκρετορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τρεις φορές στην Ρωμαϊκή αυτοκρετορία. Μιλάμε για κόλλοσο. Και ο άνθρωπος ο οποίος οδήγησε σε αυτή την τρομερή νίκη ήταν ο Χεν Μουντζιν, δηλαδή ότι τώρα μου έρθε στο νου ο διαδοχός ο Θεμελάνος, ο Τζενγκίσχαν. Τζενγκίσχαν, δεν είναι το όνομά του, ήταν Χεν Μουντζιν, ο οποίος ήταν άτρηχος. Μη θέλω να πω, που ανατρέπει τα πρώτη πάρα στη ιστορία, άτρηχος, ατριχέστατος. Και προσέξτε να δείτε επειδή εξέρουμε αυτό το γενετικό χαρακτηριστικό από να πτύχθηκες σε αυτές τις περιοχές. Τώρα ένας βιολόγος θα με εξηγούσε γιατί σε αυτές τις περιοχές δεν χρειάζεται τρίχα ενώ στις άλλες χρειάζεται τρίχα. Δεν θυμάμαι να δοσποτά, θα διαβάζει κάποτε άλλα τα τραπηόα, θα τα χάσω στο μυαλό μου. Γιατί θα σας το λέω, διότι μέσα στη συζήτησή μας, τι έχει γίνει με την εξέλιξη του ανθρώπου, ξέρουμε σήμερα από τα στοιχεία που διαφέρομαι πια δεν είναι λίγα, ότι τους αρχαιότερους, επανέρχομαι και ξανατροφοδοτώ, τους αρχαιότερους σκελετούς τους έχουμε βρει με απόσταση στην Ανατολική Νότια και Βόρεια Αφρική, κυρίως στην Ανατολική Αφρική, επειδή αυτοί είναι μέχρι στιγμές τόσο πολύ παλαιότεροι. Η θεωρία που υπάρχει είναι ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε εδώ στην Αφρική, έγινε δήποδο, έγινε πια ανθρωποϊδές, σε αυτή εδώ την Ήπειρο και περπατώντας, μάλλευσαν τα εκατομμύρια χρόνια, κινούνταν, κινούνταν, κινούνταν, κινούνταν, πέρασε στην Ευρώπη. Ποια Ευρώπη, την Ευρασία δηλαδή. Θέλω να σας πω ένα μυστικό. Κοιτάξτε όλο αυτό εδώ. Είναι εννειά Ήπειρος. Η Ευρώπη, η Ασία και η Αφρική είναι ένα κομμάτι γης, ενωμένο. Η Αφρική με την Ασία ενώνεται εδώ στην ερηθρά θάλασσα, τώρα την έχουμε κόψει το 1869 αυτό τώρα. Κάναμε τη δυόρυγα του Σουέτζ και διαιρέθηκε εδώ πέρα, κόπηκε. Αλλιώς περπατούσες από την Αφρική. Φύγε, δεν χρειαζόταν ένα τεράστις θάλασσα, εκτός αν είχες χάσει τον δρόμο. Εδώ υπάρχει και βέβαια η Ευρώπη με την Ασία δεν χωρίζονται από τίποτα. Για τόσο όρος ας πούμε ότι η Αφρική κρέμεται θα είναι μια και ζώνης, ας πούμε και η ζώνη ενώσεως δεν είναι τόσο πλατιά. Είναι βέβαια και δύο χιλιόμετρα. Το Σουέτζ είναι 1,41 χιλιόμετρα. Ίσως κάνω λάθος, αλλά για να το κόψει δεν ήταν αστείο πράγμα, γιατί αυτό το κομμάτι γης που ενώνει την Αφρική με την Ασία ήταν αρκετά ευρύ χώρο. Όμως αυτός ο όγκος είναι νέος όγκος. Δεν το χωρίζει τίποτα. Για αυτό και ο σωστός όρος που συχνά χρησιμοποιείται από τους ειδικόδερους είναι Ευρασία. Και όχι Ευρώπη ή Ασία. Δεν υπάρχει τίποτα που να χωρίζει τη μία Ήπειρο από την άλλη. Εμείς αποφασίσαμε διανοητικά να χωρίσουμε αυτή την Ήπειρο σε δύο. Και η αλήθεια είναι ότι μέσα στην ιστορία κάποια φυσικά εμπόδια που υπάρχουν στις διαδρομές. Εδώ είναι τα Ουράλια. Εδώ ακριβώς που σας δείχνω. Ο χάρης είναι πολιτικός, δεν είναι γεωφυσικός. Στη Ρωσία υπάρχει και μια εγκάρτια οροσύρα που είναι τα Ουράλια, που της λέμε ότι σε εκείνο το σημείο τα Ουράλια είναι το τέλος της Ευρώπης και ξεκινάει η Ασία. Κοιτάξτε να δείτε, αν ήταν έτσι και παίρναμε την ευθεία, τότε γιατί να μην πάρουμε μια ευθεία από τα Ουράλια κάτω και να πούμε. Ωραία. Εδώ είναι τα Ουράλια, άρα αυτό είναι Ασία, αυτό είναι Ευρώπη, έτσι δεν θα έπρεπε. Λέω τώρα, πήγατε, λογικά θα έλεγα αυτό. Πήραμε την ευθεία, καμία ευθεία δεν πήραμε. Έχουμε ολίσει την Ευρώπη σε σχέση με την Ασία κατά κάποιο τρόπο πολιτισμικά, όχι ιδεοφυσικά. Και λένε ότι είναι Ευρώπη, να σας δείξω στο χάρτη τι λένε ότι είναι Ευρώπη, είναι αρκετά περίπλοκο. Διότι εδώ είναι η Ρωσία, από τα Ουράλια και δυτικά. Η Ρωσία όχι απλώς είναι Ευρώπη, αλλά είναι η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης. Λέω για την Ευρωπαϊκή Ρωσία τώρα, μην μιλάμε και για το ασιατικό της κομμάτι, το Ευρωπαϊκή. Είναι η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης. Και από πλευράς εκτάσεις και από πλευράς πληστισμού. Είναι η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης η Ρωσία. Παίρνουμε τη γραμμή των Ουραλίων. Εδώ είναι το Καζακσάν. Μια τεράστια χώρα. Το Καζακσάν είναι στις 10 μεγαλύτερες έκταση χώρας στον κόσμο. Λέμε το Καζακσάν δεν είναι Ευρώπη. Άρα εδώ είναι τα Ουράλια. Και πάμε έτσι. Το παρακάντουμε το Καζακσάν. Κυνούμαστε προς τον Κάφκασο. Ο Κάφκασος λέμε ότι είναι Ευρώπη. Δηλαδή το Άιζερ Μπαϊζάν που είναι εκεί. Ακούω ότι τραγουδάν και τη Γεροβύζιο. Η Αρμενία, η Γεωργία. Εδώ, στον Κάφκασο, είναι Ευρώπη. Μετά λέμε όχι, όχι. Η Μικρά Ασία, δηλαδή αυτό που σήμερα είναι Τουρκία, δεν είναι Ευρώπη. Λέει η Μικρά Ασία, λέμε δεν είναι Ευρώπη. Οπότε κάνουμε ένα πείδημα και θεωρούμε ότι η Μαύρη θάλασσα είναι Ευρώπη. Αλλά τα νότια της, εδώ ο Πόλος, είναι ίδια η Ασία. Και ξαναλένω ότι είναι Ευρώπη πέρα από εκεί. Είναι βέβελος. Είναι βέβελος τι είναι η Ευρώπη και τι είναι η Ασία. Είναι κατασκευή. Δεν μας το δει. Η Αμερική είναι, ρε παιδί μου, μια Ήπειρος. Ξεχωρηθεί, πάει τέλειος. Δεν τη συζητάς. Η Αυσταία είναι μια Ήπειρος. Η Ανταρκτική είναι Ήπειρος. Εδώ ο Βόρειος Πόλος δεν είναι. Θα το γνωρίζετε. Ο Βόρειος Πόλος είναι παγωμένο νερό. Άμα ανεβούν πραγματικά οι θερμοκρασίες θα είναι μόνο θάλασσα. Ενώ η Ανταρκτική που είναι παγωμένη είναι το πιο παγωμένο σημείο της γης αυτής. Οι Ανταρκτικοί έχουν καταγραφεί θερμοκρασίες μίον 97 κτλ. Μιλάμε για ασύλληπτα πράγματα. Αυτή είναι η Ήπειρος. Να σας πω κάτι. Αν φύγετε στο χάρτη ή οποιοδήποτε χάρτη έχετε στη σπίτι σας θα δείτε ότι εδώ γράφει Αυστραλία, Νορβηγία, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες. Έχουν χωρίσει την Ανταρκτική. Να τους βρίσκεται. Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να εγκατασταθεί τώρα εκεί, αλλά μπορεί να βρεθεί πετρέλαιο. Και αν εξακολουθήσουν να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, υποτίθεται ότι είμαστε σε μια ζώνη που ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες όπως πέρατε, και κάποιοι μας εξηγούν ότι αν συνεχίζουν να ανεβαίνουν θα συμβούν μεγάλη καταστροφή στη γη, το γνωρίζετε, το φαινόμενο της θερμοκυπείου κτλ. Θα μετακομίζει η ανθρωπότηση στην Ανταρκτική γιατί θα γίνουν εκεί οι παιδιάδες μας, άμα θα ξεραφεί το υπόλοιπο τοπίο. Αλλά έχουν χωρίσει. Αν το δείτε, έχουν βάλει όρια. Ποια είναι η Νορβηγία, οι ΗΠΑ, ποια είναι δικά τους σημεία στην Ανταρκτική. Λοιπόν, λέγαμε για το τι είναι η Ευρώπη, ποια είναι η Ευρώπη, ποια είναι η Ευρασία. Αυτή εδώ η Υπηροσύνη είναι νιέα. Όμως, τι καλά κάνουμε, και τη χωρίσαμε και συζητούμε, δεν χάθηκε αυτός ο δρόμος. Γιατί σας λέω αυτό. Γιατί εδώ έχουμε, λοιπόν, την Καυκατιανή Φυλή και τη Βόρεια Αφρική. Εδώ έχουμε φιλική τριμή. Η Αφρική χωρίζεται στα δύο. Είναι η υπερσαχάρη Αφρική και η υποσαχάρη Αφρική. Είναι δύο διαφορετικοί υπηροί. Η υπερσαχάρη Αφρική σχεδόν δεν έχει σχέση με την υποσαχάρη Αφρική. Πρώτα πρώτα δεν έχει σχέση ούτε από πλευράς ανθρωπολογικής. Η υπερσαχάρη Αφρική έχει καπκασιανή μοθή, ενώ η υποσαχάρια, γιατί το λένε, γιατί εδώ είναι η μεγαλύτερη έρημο στον κόσμο. Χωρίζεται η Αφρική εγκάρτια από την Σαχάρη, τη μεγαλύτερη έρημο στον κόσμο. Η υποσαχάρια Αφρική, έχουμε νευρό ιδί στην τύπο. Και άλλου τύπου πολιτισμό, άλλου τύπου στην... Η υπερσαχάρια Αφρική μετέκει του πολιτισμού της Μεσογείου. Και δηλαδή, είναι τμήμα του πολιτισμού της Μεσογείου. Η υποσαχάρη Αφρική έχει το δικό της στίχμα. Σας θυμίζω, ότι ο πιο αρχαίος μεγάλος πολιτισμός, από πολλούς, θεωρείται μια χώρα της Βόρειας Αφρικής. Η Αίγυπτος. Θέλω να πω, εδώ έχουμε ένα στίγμα των πραγμάτων. Τώρα, γιατί παίζαμε αυτά, διότι συζητούσαμε για την πορεία της εξέλιξης του ανθρώπου. Του ανθρωπίνου είδους. Ποια είναι η εικόνα που παρουσιάζεται. Ο άνθρωπος, λοιπόν, γύρω στο 1,5 εκατομμύριο, από τώρα, πέρασε από την Αφρική στην Ευρώπη, στην Αθία, στην Ευρασία, που ακριβώς δεν ξέρουμε, και ότι βρίσκουμε αρχαίους σχελετούς στην Ισπανία, ταιριάζει. Διότι η Ισπανία με την Αφρική είναι πάρα πολύ κοντά, όπως ξέρετε, και προσέξτε να δείτε, για αυτός ο χάρτης που βλέπουμε είναι απλώς τωρινός, ούτε καν σωστός, να σας πω κάτι. Ο χάρτης που βλέπουμε μπροστά μας, αυτή τη στιγμή, εξελίως είναι λάθος, διότι η Γη είναι σφαίρα. Όταν πας να αποτυπώσεις στο τετράγωνο κάτι κυκλικό, δεν το γίνεται. Δεν έχουμε βρει και να τετραγωνίσουμε τον κυκλό, εξ'αυτού, επειδή παραμορφώνουμε τη Γη για να τη δείξουμε σε επίπεδο. Δεν θέλει αλλιώς, μαθηματική είναι πίσω από αυτή, για να βγει ένας χάρτης συνεργάζονται μαθηματικοί στιγμούς του πέδου. Αναγκαστικά, αφού κάνεις αυτό το τόλμημα να μεταφέρεις σε επίπεδο κάτι στρογγυλό, η πόλη, ό,τι είναι κοντά στις πόλους, είναι μεγεθυμένο. Η Γριλανδία δεν είναι καθόλου τόσο μεγάλη. Είναι πολύ μεγάλη, αλλά καθόλου τόσο μεγάλη. Η Αυστραλία είναι πιο μεγάλη από τη Γριλανδία. Αλλά στο χάρτη φαίνεται η Γριλανδία τόσο μεγαλύτερη από τη Αυστραλία. Όπως όλες αυτές οι περιοχές, και ο βόλος Καναδάς και τα λοιπά, θέλω να σας πω ότι και μόνο και μόνο τα πεπερασμένο των γνωσσών μας δεν μας επιτρέπει να την δείχνουμε το χάρτη. Δεν είναι σωστός, έτσι και λιώσε. Δεν είναι σωστός, έτσι και λιώσε, διότι αυτή τη στιγμή που συζητούμε, αυτή τη στιγμή που συζητούμε, κάπου στην Ινδονησία εκκρίχνεται ένα υπέστιο. Εκεί πέρα είναι τα υπέστια ή στη Γκαμτάσκα ή στη Νεκλαμβία. Και η λάβα που φεύγει επεκτείνει την γη περιπέροχα. Αυτή τη στιγμή που μιλούμε. Κάπου στην Ινδονησία ένα υπέστιο μέσα στο νεοκαιανό εκκρίχνεται και δημιουργεί ένα καινούριο νησί. Τώρα, τώρα, τώρα. Κου δεν το έχει ο Χάρτης. Αφήστε δεότι σε κάποιο άλλο νησί του, του κόσμου της Ινδονησίας ή της Ισλανδίας, ανατιμάζεται ένα υπέστιο και χάνεται ένα νησί από το Χάρτης. Οι Σταντορίνοι ήταν στρογγίοι, ανατινάχτηκαν και έγιναν δύο μηχιά. Όσοι Σταντορίνες αυτή τη στιγμή γίνονται κάτι. Καταλάβατε τώρα που ο Χάρτης είναι σε συνεχή εξέλιξη. Αυτή τη στιγμή που συζητούμε ο Αμαγόνιος, που είναι ο μεγαλύτερος παροχύδατος ποταμός στη Γη, παρασύρει λιλί, γιώτα ίσσιλον, λάσπη δηλαδή, η οποία να ποτίσεται και να ποτίσεται και να ποτίσεται και μεγαλώνει στη Γη. Θέλω να πω οι Χάρτες, είναι της στιγμής. Ξέρεις, όπως και εμείς είμαστε στις στιγμές, πεταλούδες που ζουν ένα δευτερόλιπτο είμαστε, αλλά και η Γη του ίδιο. Επομένως, ξαναγυρνούμε σε αυτό, από την Αφρική πέρασε στην Ευρασία. Οι επιστήμονες που μελετούν τα πράγματα μας λένε, όχι. Η ζωή ξεκινάει από την Αφρική, περνάει στην Ευρασία. Που ακριβώς περνάει δεν ξέρουμε. Απλώς ξέρουμε ότι σε διάφορες φάσεις της η Γη, πέρασε από πολλά. Πέρασε περίοδους πάρα πολλών υδάτων, περίοδους πάρα πολύ παύου, παγετώνες τους λένε, εποχές των παγετώνων, αλεπάειλες εποχές των παγετώνων, εποχές υψηλών θερμοκρασιών, εποχές χαμηλών θερμοκρασιών. Και όταν ερχόταν η Γη σε περίοδους χαμηλών θερμοκρασιών, παγετώνων, τότε πάγωναν περάσματα της θάλασσας. Πάγωναν. Επομένως, το περπατούσες το Γιβραλτά, ας πούμε, τις πύλες του Ηρακλέους. Δηλαδή, οι πύλες του Ηρακλέους μπορούσαν να τις περπατήσεις. Να σας πω κάτι, φαντάζομαι συμβαίνει και στην ίδια, εδώ, της Ελευκάωρης. Εγώ είναι 40 χρόνια πεζοπόρος. Έχω ανεβεί πολλά βουνά στην Ελλάδα, ίσως και εσείς. Πάστε στα ελληνικά βουνά, λέω για την ελληνικά, ήδη και στην Ιταλία, ήδη και στην Ισπαλία. Και πάνω στην κορφή του Ολύβου, τα πετρώματα είναι σχιστόπλαγες. Δηλαδή, είναι πετρώματα καμωμένα από τα κελίσεις της εκατομμυρίων πλασμάτων της θάλασσας. Στα 3.000 μέτρα, και λες καλά, υπήρχε θάλασσα εδώ πέρα, φυσικά υπήρχε θάλασσα. Η Μεσόγειος, ορισμένες φορές, μέσα στα εκατομμύρια χρόνια, έχει τρίξει λίμνη. Δηλαδή, το Γιβραλτάρε έκλεισε. Τι είναι η Μεσόγειος, η Μεσόγειος? Είναι θάλασσα, γιατί επικοινωνεί με τον Αθλαντικό. Κι ανόηλα θα τα λίμνησαν, σωστά. Που επικοινωνεί με τον Αθλαντικό, ο Ιανός, έψω της Ισπανίας, με τις τύλες του Ιρασλέου, αλλιώς γίνεται λίμνη. Αυτό, λοιπόν, είχε κλείσει και τα νερά έφτασαν πολύ ψηλά. Ξανάσπαγε, ξανάνοιγε. Τα νερά έβρισκαν διέξοδες σαν Αθλαντικό. Κατέβαιναν πάλι, κανανέβαιναν. Έχει ζήσει αυτή η ζωή γεωλογική ιστορία, δηλαδή, πάρα πολύ περίπλοκη. Αφού εδώ έχουμε βρει τα αρχαιότερα όσα στην Ευρώπη, δηλαδή, σε διάφορα σημεία, πρέπει να σας πω ότι στην Ελλάδα, πριν από 50 χρόνια, 60, σε ένα σπήλιο της Χαλκιδικής, βρέθηκαν κάποια οστά. Αυτά τα οστά ο ανθρωπονόγος που τα εντόπισε, Πουλιανός το όνομα του, τα εκτείνησε στα 900.000 χρόνια. Δηλαδή, αρχαιότατα οστά. Όχι τόσο αρχαία όσο αυτά που βρίσκονται στην Εσπανία, αλλά κοντά. Όμως, οι αρχαιολόγοι, οι οποίοι πήραν τα οστά αυτά, και ήρθαν και απ' το εξωτερικό και τα μελέτησαν και τα πέρασαν από κάτι, ακτίνες που βοηθούν στην χρονολόγηση, θεώρησαν ότι είναι 250.000 χρόνων και όχι 900.000 χρόνων. Ο Πουλιανός επιμένει ότι η δικιά του χρονολόγηση είναι σωστή. Θέλω να σας πω και στην περιοχή μας έχουν βρεθεί οστά, που γι' αυτά γίνεται συζήτηση. Το έχουν, αν δείτε τα βιβλία, όλα μιλούν για 250.000 χρόνια. Πολύ παλιά, αλλά δεν είναι τόσο αρχαία όσο θα θέλαμε. Γενικά βέβαια όπως ξέρετε όλοι θα θέλαμε, στη χώρα τους, αν είναι δυνατόν και στο χωριό τους, όλοι άνθρωποι της γης, να βρεθούν τα πιο αρχαία. Οστά, ούτως ώστε να βεβαιωθούμε ότι η δική μας περιοχή έβγαλε τον πρώτο άνθρωπο. Πάντων ότι μας πουν οι ειδικοί, δεν μπορούμε να πούμε πολλά γι' αυτό. Γιατί θελεύτα, διότι αν στην Ευρασία, κάτι σημαντική, που βρίσκουμε τους πάρα πολύ αρχιότερους σκελετούς, βρίσκουμε τόσο αρχαίους σκελετούς, έχουν βρεθεί αρχαίοι σκελετοί στην Ρωσία και στη Σιβυρία και σε περιοχές της Κίνα, στην Αμερική, όχι την Αμερικανική Ήπειρο και στην Αυστραλία, δεν υπάρχουν οστά παρεότερα των 50.000-40.000 χρόνων. 50.000-40.000 χρόνια είναι την ώρα που ξεκινήσετε να έρχεστε στον Ανδρόδιο. Είναι πάρα πολύ πρόσφατο δηλαδή και η δική πάη είναι βέβαιη ότι το ανθρώπινο είδος σ' αυτές τις δύο μεγάλες Ιππύρους προήλθε από την Ευρασία. Πέρασε δηλαδή σ' αυτές τις Ιππύρους. Στην Αμερικανική Ήπειρο υπολογίζεται ότι ο άνθρωπος πέρασε και εγκαταστάθηκε γύρω σ' το 50.000 π.Χ. Πώς πέρασε, από πού πέρασε? Από την Ασία. Η Ασία, άμα δεν κανείς έτσι το χάρτη, θα πεις μα είμαστε στα καλά μας. Η Ασία από την Αμερική είναι τόσο μακριά, πώς είναι δυνατό να πέρασε ο άνθρωπος από την Ασία στην Αμερική. Είναι πολύ κοντά αυτές τις δύο Ιππύρους. Εδώ. Εδώ. Ο Βερήγγιος Πορθμός. Για να σας δείξω πόσο λάθος είναι ο χάρτης, το Βερήγγιο Πορθμό τον έχει δυο χωρές. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, αφού είναι στρογγυλός και πρέπει να τον αποτυπώσει, να τον αποτυπώσει κατά Λάδα, δηλαδή. Μιλάμε για... Εδώ. Νάτος ο Βερήγγιος Πορθμός, ο ίδιος είναι. Τι είναι το πέρασμα της θάλασσας ανάμεσα στην Ασία, την μύτη αυτή της Ασίας και την μύτη αυτή της Αμερικής. Ο Βερήγγιος Πορθμός έχει πάρει το όνομά του τώρα από έναν Νορβηγό εξερευνητή που τον μίστοσε ο Τσάρος της Ρωσίας το 1740 περίπου και του είπε πήγαινε να φτάξεις εκεί να δεις τι γίνεται, γιατί η Ρωσία είχε φτάσει εδώ. Ήθελα να δει τι γίνεται από εκεί πέρα. Γι' αυτό και ονομάθηκε Βερήγγιος, είναι Μπέριγκ το όνομά του ήταν ευκολού. Τώρα το 1740 δηλαδή, την ώρα που είχατε φτάσει εδώ στην πόρτα, αυτός εξερεύνησε αυτό το. Κοιτάξτε να δείτε, ο Βερήγγιος Πορθμός δεν είναι μικρός αλλά δεν είναι και μεγάλο. Δηλαδή δεν τρομάζεις από την απόσταση. Και προφανώς το πέρασαν οι άνθρωποι όταν ήταν παγωμένος. Στις περιόδους που υπήρχε σπαγετόνες. Και από ποια Ήπειρο πέρασε, από την Ασία μας, από την Ασία. Αν είναι από την Ασία, πείτε μου οι άνθρωποι της Αμερικής τι χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχουνε. Κιθάμακια συμφωνούμε και τι άλλο στο σώμα τους. Άτρηχοι. Να σας ρωτήσω, οι Ινδιάνοι της Αμερικής έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Ήταν άτρηχοι, όταν πήγαν εκεί οι Σπανίδοι, οι Πορτογάλοι και οι Γλέδοι, ανάλογα με το επίπεδο, είδανε άντρες και γυναίκες άτρυχους στο σώμα. Πολύ πλούσια μαλλιά, το χαρακτηριστικό της Ανατολικής Ασίας είναι πολύ πλούσια μαλλιά, όταν βρίσκεις φαλακρούς άντρες στην Ανατολική Ασία και οι γυναίκες και οι άντρες έχουν μαλλιά μεταψωτά δυνατά και οι άντρες έχουν ελάχιστοι τρίχες. Αν έχετε δει αποτύπωση, ας πούμε, γερών των Κινέζων, οι τρίχες τους είναι τσοραλέ, είναι λίγες. Αρχίζει να μην έχει ποια τρίχα από κάτω το σώμα. Θέλετε κάτι ή όχι? Άρα, αυτά τα δύο χαρακτηριστικά τα έχουν οι άνθρωποι στην Αμερικανική Ήπειρο, φυσικά. Η προ-Κολομβιανή Αμερική έχει άτομα με χυστά τα μάτια και άτρυχα στο σώμα. Επομένως, ήρθαν από την Ακία. Η Αστραλία, επίσης, παρακαλώ. Δεν έχουν βρεθεί καθόλου σκελετοί παλαιότεροι. Οι σκελετοί που βρεθήκαν στην Αμερική είναι πολύ πρόσφατοι. Για αυτό και γίνεται αυτή η συζήτηση. Αν βρεθεί αύριο ένα σκελετό στην Αμερική, που να είναι πέντε εκατομμυρίων χρόνων, τότε θα πρέπει να αλλάξουμε τη θεωρία. Αλλά δεν έχει βρεθεί σε όλη την Ιππηρο τίποτα. Τι να σας πω άλλο... Τώρα, αν δεν έχει καθόλου σκελετοί παλαιότεροι στην Αμερική, είναι κάποια ιστορία? Δηλαδή, στην Ευρώπη είναι πολύ κτισμένη. Είναι τόσο πυκνά, κτισμένη. Η ιδέα Αμερικανική είναι πολύ αραιοκατοικημένη. Ας πούμε η Αλλάσκα, ξέρω εγώ, αλλού είναι κτισμένη. Αλλά σας λέω, δεν έχει νόημα. Αν βρεθεί στην Αμερικανική Ιππηρο με ένας... Ποτέ, ένας κελεστός πέντε εκατομμυρίων χρόνων, θα αλλάξουμε τη θεωρία. Όμως, μέχρι σήμερα, όλα τα στοιχεία προς τα εκεί καταθύμουν. Τώρα, εδώ, στην Αμερικανική Ιππηρο, πάλι, ναι, εγώ, μισό λεπτό. Η δική θεωρώ δεν ήρθε μία φορά ο άνθρωπος, αλλά ότι υπήρξαν και άλλες μετακινήσεις και, τουλάχιστον, πέντε. Και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι ήρθαν από την Ασία, έχουν χαρακτηριστεί. Κάποιοι πιστεύουν ότι υπήρξαν ενδείξεις ότι μπορεί να ήρθαν από Αευρώπη, από Αέγυπτο. Κάποιοι υπάρχουν, λένε, θεωρίες ότι έχουν σαν κερδίες οι Έλληνες και περισσότερα. Ναι, ορίστε. Προφανώς, Φίγια, εγώ συνεχιζόμουν στη διαδομή αντινεπρασίας με την Αυγραδία. Είναι μια διαδομή, η οποία είναι καταστροφή, έχει όλες τις ιστορίες. Εσείς δεν μπορούμε να αποκλείσετε το ιδεοπονότητο της εποχής, που ο άνθρωπος ήταν αμπλή βιών. Σίγουρα, κάποιος που τα είχε καταθέτει να πάει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν μπορεί σε πολύ. Δε θα δεχτούμε καθόλου τις σκέψεις σας οι παλαιοδολόγοι, διότι πιστεύουν ότι εδώ, να σας πω πάντως, υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι το ανθόπινο είδος πιθανόν ταυτόχρονος να αναπτύχθηκε σε Ιππίρους και να μην είναι από την Αφρική. Η κύρια θεωρία είναι για την Αφρική. Όλα τα είδη των δρόμων που κάπνουν στη Νότια Αφρική, είναι τα είδη των που πάμε και στην Αφρική. Μα ήταν ενωμένες. Ήταν ενωμένες. Σε κάποια φάση. Κοιτάξτε, ό,τι και να πούμε εσείς και εγώ... Δεν πρόκειται εμείς να το αλλάξουμε, γιατί αυτή είναι η θεωρία που κυριαρχεί σήμερα, με βάση αυτά που έχουν βρεθεί. Άμα βρεθεί κάτι άλλο... Τώρα, επίσης, στον Ειρηνικό Οκεανό υπάρχουν πολλά πολλά μικρά νησιά. Εδώ ο Αθλαντικός Οκεανός εσείς με τον Ειρηνικό Οκεανό έχουν διαφορά. Είναι ο μεγαλύτερος οκεανός στη Γη, είναι ο Ειρηνικός Οκεανός. Ο Αθλαντικός Οκεανός είναι πολύ μεγάλος και θεωρείται πολύ δύσκολος οκεανός, διότι δεν έχει καθόλου νησιά. Δηλαδή, είναι η απόλυτη θάλασσα. Αντισέτως, ο Ειρηνικός Οκεανός που είναι πολύ μεγάλος, έχει πάρα πολλά μικρά νησάκια, σε στάδες μικρών νησακίων σε όλη του την επιφάνεια. Γιατί σας το λέω, διότι σε αυτά τα μικρά νησάκια οι κάτοικοι έχουν σχιστά μάτια και είναι άτρης. Επομένως, και είναι βέβαιοι οι μελετητές, ότι και αυτοί είναι κάτοικοι της Ασίας, που με κάποιο τρόπο πέρασαν σε κάποια πάντη, ποιος ξέρει πόσο παλιά, και άρχισαν να κατοικούν αυτά τα διάφορα νησάκια. Στην Αυστραλία έχουμε διαφορετικό πράγμα. Οι κάτοικοι της Αυστραλίας, οι Αβολύγινες, αν τους έχετε ακούσει, τους λέμε με τον αγγλικό όρο Αβολύγινες, για να τους ξεχωρίσουμε από άλλους ηθαγενείς άλλων περιοχών, οι Αβολύγινες της Αυστραλίας έχουν τελείως αλλημοθεί. Είναι κατσά μαυροί, δηλαδή το μαύρο τους είναι του μελανίου μαύρο, με πολύ πλακιανίτη και έντονα, ζυγωματικά, τα μάτια τους κατεβαίνουν πάνω από το κύκλο των ματιών, και επομένως είναι νεγροειδής μορφή οι κάτοικοι της Αυστραλίας. Πριν τους Αγγλίδους έτσι και τους Ολλανδούς μιλάμε, οι Αβολύγινες έχουν υποσαχάρια μορφή και μάλιστα και πάρα πολύ έντονη. Έχω να σας πω είναι μυστυχώς το σημείο αυτό. Όταν ήρθαν οι Ολλανδοί στην Αυστραλία, στην Αυστραλία την ανακάλυψαν Ολλανδοί, το 17ο αιώνα, Ολλανδοί ναυτικοί, οι οποίοι στην εποχή των ανακαλύψεων, των ευρωπαϊκών ανακαλύψεων, αυτοί πήγαιναν, είχαν φύγει από την Αφρική οι Ολλανδοί και πέρασαν, διέρχησαν τον Ινδικό πιάνο, κάνοντας έναν άφλο ναυτικό. Αντίστοιχο του Κολόμβου. Χωρίς να ξέρουν τι γίνεται εδώ πέρα. Διέρχησαν αυτοί την Ήπειρο γιατί τα μάκια τους ήταν φότου σκρούτς. Τι εννοώ? Εδώ, στην περιοχή, τώρα μιλάμε για 500 χρόνια πριν, 400 χρόνια πριν. Εδώ είναι η Ινδονησία, που την είχαν ανακαλύψει να είναι γεμάτη μπαχαρικά. Οπότε, τα πλοία των Ολλανδοί, τι ήθελαν, να πάνουν στην Ινδονησία, ταχύτερα και να μην μπλέκονται με τους Πορτογάλους που επίσης είχαν κάνει... Επομένως σκέφτηκαν πώς μπορώ να πάω πιο γρήγορα στην Ινδονησία. Θα πάω αυτόν τον δρόμο και μπορεί να με βγάλει πιο γρήγορα στην Ινδονησία. Ο Κολόμπος γιατί πήρε αυτόν τον δρόμο? Για να πάει πιο γρήγορα στην Ινδία, όπως ξέρετε. Ο Κολόμπος πέθανε, βέβαιος ότι ανακάλυψε άλλο δρόμο για τις Ινδίες. Πρέπει να πάμε πάνω στον δάφωτο να το βγούμε. Κριστοφέρ, Κριστομπόλ, δεν ήταν οι Ινδίες. Αυτοί κάνανε αυτή τη διαδρομή εδώ, μπήκαν στο πιο δύσκολο ωκεανό της γης. Ο πιο δύσκολος ωκεανός, όποιος είναι ναυτικός και ακούει ότι η Έξι είναι δικός ωκεανός, σου λέει εκεί είναι η κόλαση, εδώ τα κύματα αυτά μου στα μέτρα. Και εδώ το Μπόμπι Νίκ, διάφορα έργα για τις Αγγλικά, εδώ τα βάλα. Λοιπόν, γιατί θα σου λέω, διότι οι Ολλανδοί έφτασαν στην Αυστραλία. Δεν κατάλαβαν που έφτασαν, διότι δεν ήταν χαρτογραφημένο, κάθανε σε μια γη. Και είναι η Ινδονησία, δεν είναι η Ινδονησία. Γρήγορα κατάλαβαν ότι δεν είναι η Ινδονησία. Γιατί, δεν έχω ξεχάσει την απειτηρία μου, θα σας εξηγήσω, για τους αφορέγινες θα πούμε. Η Αυστραλία είναι η πιο αρχαία Ήπειρο στον κόσμο. Δηλαδή είναι το κομμάτι της που πρώτο αποσπάστηκε από την πανγέα και πήρε αυτόνομη πορεία. Για αυτό και για τους γεωλόγους θεωρείται παράδεισος, δηλαδή μελετάς τη γη στον πιο αρχαίο γεγονό της φάσης. Είναι η πιο γερασμένη Ήπειρος, δηλαδή, εκ αυτού. Είναι η πιο λείψιδρη Ήπειρος στον κόσμο η Αυστραλία. Και είναι πάρα πολύ άνηθη Ήπειρος. Εδώ, στα βόρεια και ανατολικά της και τα νότια, έχουν πάρα πολλά νερά και γεκεβάτσια επίσης που είναι τροπικά. Εδώ έχουν κροκοδήλους. Ο γιος μου ήταν επτά χρόνια στην Αυστραλία, με πήγε ένα ωραίο ταξίδι σε κάτι απίθανα μέρη. Εδώ πέρα, στο μεγάλο κορυαλογενή ύφαλο, έχετε ακούσει, εδώ βρίσκεται η μεγαλύτερη ζωική κατασκευή στον κόσμο στην Αυστραλία. Είναι ο κορυαλογενής ύφαλος, που διατρέχει αυτή την πλευρά της Αυστραλίας. Είναι δημιουργητή του χιλιάδες χιλιόμετρα, νομίζω ότι είναι. Γιατί ζωσταλειοπέδη, γιατί πήγα να δω τον ύφαλο και εγώ, συνηθισμένη από την Ελλάδα, πέταξα τα ρούχα μου για να κολυμπήσω και μου λέει «Τι θέλεις, μαμά!». Δεν παιδί μου να κολυμπήσει, λέει και «Κροκόδυλοι!». Δεν είσαι κροκόδυλος, δεν είσαι καν κροκόδυλος, δεν σε μαζέψω. Κροκόδυλοι, δηλαδή έχουμε εδώ πέρα τροπικό κλίμα. Από αυτό το σημείο και πέρα όμως, όλο αυτό το κομμάτι της Αυστραλίας είναι μια τρομερή έρημος, κατακόκκινη, γεμάτη, τα πιο δηλητηριώδη κλίδη στον κόσμο, υπάρχουν στην Αυστραλία και στη θάλασσα και στην κτυρά. Απίθανε πράγματα. Ήταν το παιδί μου εκεί, έλεγα «Θεέ μου, διάβαζα την πανίδα της Αυστραλίας και μας εξηγούνε». Ο γιος μου στην Αυστραλία, είχε ζήσει στο Μπρισμπέιν, σε αυτές τις περιοχές που σας λέω, τις τροπικές. Το Μπρισμπέιν, όταν είχε γίνει μια κλιμμύρα, μπήκανε ράπτα σπίτια και οι κροκόδυλοι μπαίναν στο σαλόνι από το ποτάμι. Διότι αυτό το κομμάτι της Αυστραλίας είναι το πιο άξενο, το πιο ξερό, το πιο φοβερό κομμάτι στη γη. Οι Ολαγγλί λοιπόν ήρθανε εδώ πέρα και σου λέει «Τι γίνα αυτή θεέ μου, ας κάνουμε μια βάση κάπου από εδώ, να δούμε τι γίνεται». Και χρησιμοποιούσαν μόνος βάση στην Αυστραλία για να πηγαίνουν στην Ινδονησία. Αυτός ήταν ο στόχος τους. Η Αυστραλία πριν έρθουν οι Άγγλοι, ο Κουκ δηλαδή, ονομαζόταν Νέα Ολανδία. Χωρίς να ξέρουν ακριβώς τι είναι όμως, μια γη ήταν εκεί πέρα. Το 1770, οι Εγκλέδοι, που ήταν οι μεγάλοι παίκτες, οι μεγάλοι ναυτικοί. Και είχαν και το κοκαλάκι της νυχταίνητας. Ήρθανε σε αυτή την πλευρά της Αυστραλίας, εδώ, σ' αυτό περίπου στην περιοχή του Σίδνη, στην Ανατολική πλευρά. Και βρήκανε ράστινο, νερά, ομορφιά, που γράψανε στη βασίλισσα, στον βασιλιά. Βρήκαμε καταπληκτικό μέρος. Και έτσι αυτή την Αυστραλία την έκαναν δικιά τους, οι Άγγλοι. Και έτσι η Αυστραλία είναι παράδειμμα της Αγγλίας. Παράδειμμα κυριολεκτικά της Αγγλίας. Είναι γλωσσακτονικό παράδειμμα. Γιατί σας το λέω τώρα. Όταν ο λευκός άνθρωπος, ο Ευρωπαίος, ήρθε και κατέκτησε την Αυστραλία, οι ντόπιοι κάτοικοι ήταν οι Αβουρίγινες. Οι οποίοι υπολογίζεται ότι ήταν το πολύ πολύ 300.000 άτομα σε όλη την Ήπειρο. Και εξαρμένει σε 500 τουλάχιστον φιλετικές ομάδες και υπογμάτες. Ό,τι πρέπει δηλαδή για να κατακτηθούν με ευκολία. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν στο στάδιο του κυνηγού. Δεν είχαν μπει στη Γεωργία όταν ήρθαν οι Βλέζοι. Όταν έφτασε εδώ ο Κουκ στην Αυστραλία το 1770, η Αγγλία φέρνει τον κόσμο ολόκληρο στη νέα εποχή. Δηλαδή στη δυομηχανική επανάσταση. Είναι ακριβώς η εποχή της δυομηχανικής επανάστασης. Και οι Άγγλοι έρχονται σε μια Ήπειρο και συναντούν κάποιους ανθρώπους που είναι πριν από τη Γεωργία. Δεν υπάρχει περίπτωση. Αυτή η ντόπιση κάτι και είναι χαμένη από χέρι. Χαμένη από χέρι. Γιατί σας το λέω, διότι εξοδόθηκαν. Δεν υπάρχει περίπτωση η Αγγλία, η Αστραλία έγινε. Και οι ίδιοι έχουν αυτή τη μορφή. Έχουν την πιο κοντινή στους συμπαντοί μορφή εδώ. Οι Αβορίγινες της Αυστραλίας. Για κακή τους είχε, έχουν αυτή την ποιθικό ιδί. Τα ίδιοι μορφοί κανείς. Οι Άγγλοι κατέληψαν ότι ανήκουν στην πανίδα. Οι Αβορίγινες της Αυστραλίας μέχρι πρόσφατα ανήκαν στην πανίδα της Αυστραλίας. Μέχρι πρόσφατα, μέχρι πρόσφατα. Είναι 30-40 χρόνια που εντάχτηκαν στην ανθρώπινη κοινωνία της Αυστραλίας. Και μάλιστα δεν ξέρω αν γνωρίζετε ότι πριν από καμιά πριανταριά, όχι, λιγότερα χρόνια, 25 χρόνια, ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, ο τότε Πρωθυπουργός, θα σας διαλάσω, ατεφάσισε να ζητήσει συγνώμη από τους εναπομείναντες Αβορίγινες για όσα τους έχουν συμβεί στη ζωή τους από την έλευση του δυτικού ανθρώπου και το βράδυ που βγήκε στην κρατική τηλόραση ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας και ζήτησε συγνώμη στους Αβορίγινες, σπάσανε τα τηλέφωνα στο πρώτο βοηθειόν. Παθαίνανε συγκοπές οι Αβορίγινες. Οι Αβορίγινες πάθαναν συγκοπή καρδιά. Απ' την έκπληξία τους ότι ξαφνικά είναι άνθρωποι και κάποιος τους ζητά τη γνώμη. Είναι σπαρακτικό αυτό με το σκεφτεί κανείς. Λοιπόν, γιατί θα θυμάμαι όλα αυτά, διότι οι κάτοικοι στην Αυστραλία ήρθαν από την Αφρική. Τερνώντας, φαίνεται, μετακινήθηκαν προς την Ινδονησία σε κάποια διαδρομή και αυτοί έφτασαν στην Αυστραλία γύρω στους 40 με 35.000 π.Χ. δηλαδή ακόμα πιο πρόσφατα από ό,τι ο άνθρωπος στην Αμερικανική Ήπειρο. Λοιπόν, θα είναι τώρα 20-25 χρόνια, αν μπεις στο διαδίκτυο και χτυπήσεις «Συγγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις». Μάλιστα, είχε κάνει μεγάλο πρότωτο, έδειξε να λειτουργάσεις, τώρα είσαι νέα παιδιά, εγώ είμαι 60 χρονών, οπότε ο χρόνος για μένα έχει άλλη διάσταση. Ναι, αξίζει κανείς να το δει. Να κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα ενώ στετάζουν, γιατί έχουμε ακόμη δυό ώρες πλήρης κρομαθήματος. Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Υποτιτλισμός «Συγνώμη, ξέρεις, θα το δώσεις» Δημιουργείως θα είναι ένα φυσικό ερώτημα. Από πού είμαι, από πού προέρχομαι, πώς δημιουργήθηκε αυτή η γη. Και ξέρουμε ότι υπάρχει αυτό το ερώτημα στους ανθρώπους παλαιόθερους. Όχι, όχι, ο κύριος από πίσω είναι που πάνω στον κοντρό. Καλύτερα τώρα, ναι, ναι, ναι. Λοιπόν, αυτή τη συζήτηση για το πώς γεννηθήκαμε, μπορούμε να την ανοιχνήσουμε στις αρχαιότερες καταγραφές που έχουμε του ανθρώπου. Είναι κοσμογονείες. Δηλαδή, οι άνθρωποι έγραψαν κοσμογονείες. Φαντάστηκαν πώς γεννηθήθηκε η γη. Έγραψαν και θεογονείες και κοσμογονείες. Πώς γεννήθηκε ο κόσμος, πώς γεννήθηκαν οι άνθρωποι. Και μάλιστα, το 18ο αιώνα, τώρα που η γη, πια μετά από τις εξερευνήσεις των Ευρωπαίων, οι Άγγλοι έπτασαν σχεδόν όλη τη γη, οι Γάλλοι όλη τη γη, οι Ολλανδοί, αυτές αυτοί αυτοί οι λαοί που άλλαξαν τον κόσμο τα τελευταία πεντακόσια χρόνια, ο τελευταίος γύρος των αλλαγών, έκπληκαν να καταγράψουν διάφορους θρύλους που βρήκαν σε υπαγενείς μέσα στις νούπλες και υπάρχουν κοσμογονείες. Είναι, φαίνεται, αρχαιόπρεπεχθατο αυτό. Να σας διαβάσω μια κοσμογονία των Αβουρίδινων της Αυστρυλίας, που λέγαμε πριν, με αυτούς, δεν τελειώθουμε στο προηγούμενό μας μάθημα. Μα αυτούς ξεκινάμε. Οι Άγγλοι πάνοντας στην Αυστρυλία κατέγραψαν κάποιες, τουλάχιστον αυτό ήταν σωστή, βάλαμε τα δυνατά τους να καταγράψουν ήδη έθιμα και θρύλους των Αβουρίδινων και σε ένα τέτοιο θρύλο των Αβουρίδινων, θα στον διαβάζω να τεξηγεί πώς δημιουργήθηκε η Γη. Ακούστε πώς δημιουργήθηκε η Γη. Οι πρώτοι ζήσανε εκείνοι του πολύ παλιού κελού, ήταν η Γουαντζίνα. Τον ονειροκαιρό, ακούστε τι ωραία λέξη, τον ονειροκαιρό, πριν να έρθουν οι κατακλυσμοί. Στην πρώτη, στην εισαγωγή της κοσμογωνίας των Αβουρίδινων της Αυστρυλίας μιλάει για κατακλυσμό. Σε πάρα πολλές καταγραφές κοσμογωνιών αναφέρεται ο κατακλυσμός. Κρατήστε το αυτό, διότι έχει προφανώς σημασία με ένα από τους τελευταίους κύκλους που έχει συμβεί στην ιστορία, τη γεωλογική ιστορία της ανθρωπότητας, διότι ο τελευταίος γέρος των παγετόνων είναι πρόσφατος. Ξεκίνησε περίπου το 75.000 π.Χ. και έλειξε γύρω στους 20.000 π.Χ., δηλαδή χτες. Και φαίνεται ότι καθώς αυτοί οι παγετόνες είχαν αρχίσει με την άνοδο της θερμοκρατίας να λιώνουν, η Γη για ένα μεγάλο διάστημα γέννησε με νερά και ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα αυτό, κατακλυσμός. Γυρνώ, τον ονειροκαιρό πριν έρθουν οι κατακλυσμοί, το που ή Γουαντζίνα, ο Κάβουρας Γουαντζίνα, μεταφέρανε τους μεγάλους βράχους, τους έριξαν στο βαθύ νερό, τους ώρευσαν στη γη, άλλοι Γουαντζίνα, όλων των ιδών, ο Πίφωνος των βράχων, το Καγγουρό μόχτισαν με τους βράχους, έσκαψαν τα ποτάμια, αυτοί ήταν η Γουαντζίνα, ήταν ο ονειροκαιρός τότε. Άρα στη σύλληψη των αγορίγινων της Αυσκρελίας, στην κοσμογονία, μετέτχανε τα ζώα, βάλαμε πλάκια, μετέφεραν, έκαμαν και τα λοιπά. Μια άλλη κοσμογονία που ήθελα να σας διαβάσω, προέρχεται από την Ιαπωνία. Η Ιαπωνία είναι ένα αρχαίο κράτος και αρχαίος λαός, εδώ είναι η Ιαπωνία, την βλέπετε, είναι νησιωτική χώρα, μόνο νησιά, η Ιαπωνία δεν έχει τίποτα άλλο, μόνο νησιά. Επομένως επειδή ζούζαν σε νησιά, ο κόσμος γι'αυτούς ήταν θάλασσα και κάποια γη. Οπότε η κοσμογονία τους συνδέεται με αυτό το κλίμα τους και την κατάστασή τους και είναι σόκιμ, βέβαια, θα σας την διαβάσω όμως, γιατί είμαστε ενήλικες, διότι αφού μιλάμε για γέννηση, κάτι συμβαίνει, πρέπει να υπάρχει ένωση για να δημιουργηθεί η Γη. Ακούστε την κοσμογονία των Ιαπώνων. Πώς στερεώθηκε η Γη, διότι το πρόβλημα στην Ιαπωνία είναι ότι η Γη ήταν ένα απειλείο που έπλεε μέσα στο πέλαγος. Όλοι οι ουράνιοι θάμοι πρόσταξαν τις δύο θεότητες Ιζανάκη νο Μικώτο και Ιζανάνη νο Μικώτο, ένα μικ και ένα κίτους χωρίζει, είναι δευγάρι αυτοί οι θεοί, και τους διάταξαν, ισταγωγικά, να διωθώσουν, να στερεώσουν αυτή την πλεούμενη Γη, σκλήνουν τα ισταγωγικά, αυτή ήταν η διαταγή των θεών προς αυτές τις δύο θεότητες. Και ενώ τους εμπιστεύονταν αυτό το έργο, τους πρόσφεραν ένα θεϊκό δώροι. Οι δύο αυτοί οι κάμοι, στάθηκαν στη γυματιστή, με κ κεφαλαίο, γέφυρα με γ κεφαλαίο του ουρανού, δηλαδή η γυματιστή γέφυρα του ουρανού, ένα σημείο του ουρανού, βύστησαν το θεϊκό δώροι, το κίνησαν κυκλικά στο θαλάτι, και το τράβησαν, κάνοντας το νερό να τα φλάσει. Αυτή τη στιγμή, οι αλμυρές, τα γόνες που έπεφταν από το δώροι, έμειναν στην επιφάνεια και έγιναν τα νησιά. Νάτη Ιαπωνία, προέκυψε από το δώροι. Αλλά πού έγιναν τα νησιά, έπρεπε να γεννηθεί και ο άνθρωπος, και το ανέλαβαν οι δύο αυτό το ζευγάρι, που ήταν ζευγάρι θεών, αλλά ήταν λίγο μπουταλάβες και οι δύο, θα μπείτε τώρα. Έχοντας κατεβεί από τον ουρανό, ασχολήθηκαν να υψώσουν τον σεβαστό ουράνιο σφύλο. Ο Ιδανάκι Νο Μικότο, ρώτησε τη σύζυγό του Ιδανάμι Νο Μικότο. Θα δείτε ότι ο άνθρωπος ήταν δίπτυα από δίπτυα, διότι είναι ζευγάρι εδώ και αιώνες και τη ρωτάει πώς είναι φτιαγμένο το σώμα σου. Αυτή απάντησε. Το σώμα μου είναι επεξεργασμένο, αλλά έχει ένα σημείο που αυτό δεν είναι κατεργασμένο. Τότε ο Ιδανάκι Νο Μικότο είπε, το σώμα μου είναι επεξεργασμένο, αλλά έχει ένα σημείο που είναι πολύ κατεργασμένο. Έτσι σκέφτομαι, σκέφτομαι ότι αν τρυπήσω και φράξω το ακατεργασμένο μέρος σου με το δικό μου το θέρι ακατεργασμένο, θα δώσουμε γέννηση στη γη. Και ρωτάει, είναι και φιλομαθής, πώς φαντάζεσαι τη γέννηση, ρωτάει ο Ιδανάκι την Ιδανάμη. Και η Ιδανάμη απαντά ωραία, αρατάθελε η Ιδανάμη. Ο Ιδανάκι Νο Μικότο είπε, τότε εσύ και εγώ ας γυρίσουμε γύρω από τον σεβαστό ουράνιο σκύλο, δηλαδή γυρνάγαν γύρω γύρω από το σκύλο, τι να πω, πολύ προχωρημένη και αφενωθούμε, αφενωθούμε. Και όταν το έκαναν, ο Ιδανάκι, η Ιδανάμη Νο Μικότο μίλησε πρώτη και είπε, ο, τι γουητευτικός άντρας, τώρα το βρω τώρα. Τι να πω, η σχέση των ανδρών και γυναικών είναι περίπλοκες ακόμα και στους. Ο Ιδανάκι Νο Μικότο είπε κι αυτό, ο, τι γουητευτικό κορίτσι, πρώτη φορά είδανε ο ένας τον άλλον. Και ενώθηκαν στην καμαρά τους, απέκτησαν ένα γιο, τον Κυρούκο, τον έβαλαν σε ένα καλάθι και τον εγκατέλειψαν σε ένα ποτάμι. Έχω να σας πω κάτι, διαβάζεις κοσμογονίες και κάθε τόσο, κάποιος παίρνει ένα μωρό, το βάζει σε ένα ποτάμι, το αφήνει να κυλάει, αυτό το μωρό κάπου σε κάποιες λόγχμες είναι κάποια μοκόρια βασίλειά. Που το βρίσκει και αυτό το μωρό γίνεται βασιλιάς, δηλαδή ένα είδος επαγγελματικού προσανατολισμού. Με την ανεργία να βάζουμε τα παιδιά μας στα καλάθια γι' αυτός ο βοηθός δηλαδή, τι να πω. Θα σας πω και ανέφερες τους Σουμέλιους, τους Βαβυλώνιους, τα παιδιά σας στα καλάσια σας, στα σκαλαμιά σας. Τι να πω, άδεισε σε ψυχία. Το λέω αυτό διότι υπάρχουν πρώτα πρώτα το κατακλυσμό, την έννοια του κατακλυσμού. Την βλέπεις πάρα πολύ τακτικά, δεν είναι γραμμένη. Άλλο αυτό, πας παντού. Το παιδί θέλει καλάθινση και βρίψει την δίκη του. Και στην Ιαπωνία. Αν έχουμε αυτό το πλαίσιο, ας πούμε, σε αυτήν εδώ τη δική μας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που το ξέρουμε να υπάρχει στους Σουμέλιους, να υπάρχει στους Ακάβυους και πολύ αργότερα στους Πρόσπατας, στους Ρέους, που επίσης, ας πούμε, το ξέρουμε σχετικά πρόσπατα. Οι Ρέοι σε σχέση με τους Ακάβυους και τους Σουμέλιους έχουν μια διαφορά 3.000 χρόνων στη συγγραφή. Θα πω ότι είναι ένα κοινό παππούς. Γιατί το, σας έλεγα αυτό, ότι υπάρχουν οι κοσμογονίες. Υπάρχουν, δηλαδή ο άνθρωπος αναζητή, να προσπαθούσε να καταλάβει την προέλευσή του. Είναι κάτι που το χρειαζόμαστε ως άνθρωποι και το συζητούμε. Τώρα, σε αυτή την περίοδο, τη μεγάλη της ζωής του, ο άνθρωπος μέχρι να φτάσει στις μεγάλη του επανάσταση, λέμε ότι στην ανθρώπινη ιστορία που φτάνει μέχρι σήμερα, 2 είναι οι μεγαλύτερες τομές στην ιστορία του ανθρώπου, 612 βέβαια, αλλά θεωρείται ότι η μεγαλύτερη επανάσταση της ανθρώπινης ιστορίας είναι η γεωργική επανάσταση. Δηλαδή, στο σημείο που ο άνθρωπος έπαψε να είναι κυνηγός και καρποσιλέκτης και έγινε γεωργός. Αυτή είναι ό,τι σπουδαιότερο, ό,τι μεγαλύτερο μας έχει συνδύσει στην ιστορία μας μέχρι τότε ως είδους. Η επόμενη μεγάλη επανάσταση είναι η δυομηχανική επανάσταση. Η πρώτη μεγάλη επανάσταση, η γεωργική επανάσταση, από όσο γνωρίζουμε μέχρι τώρα, συνέβη εδώ, κοντά στην περιοχή μας, δηλαδή στην Εγγύη και Μέσβη Ανατολήτη. Η επόμενη επανάσταση, η δυομηχανική επανάσταση, συνέβη εδώ, σε ένα νησί της Βόρειας Ευρώπης που λέγεται Αγγλία. Όμως, μέχρι να φτάσουμε σε αυτά τα γεγονότα, θέλω να σας πω κάτι για να έχουμε μια αίσθηση του χρόνου των πραγμάτων. Ένας γεωλόγος από αυτούς τους γενέους ανθρώπους που αναμετριώνται με το χρόνο, για να κάνει εμφανές τους άλλους ανθρώπους, σαν εμάς που δεν ασχολούμαστε, με το χρόνο των εξελίξεων των πραγμάτων, είχε μια υπέροχη ιδέα. Μετέφερε το χρόνο όλης της ιστορίας της Γης και του ανθρώπου σε ένα χρόνο. Είπε, εάν πούμε ότι ξεκίνησε η γέννηση της Γης πρώτη Ιανουαρίου, σε ποια στιγμή έρχεται η τάδε εξέλιξη, η τάδε εξέλιξη, η τάδε εξέλιξη. Και να δωστώ τι καταπληκτικό είναι όταν το διαβάζεις. 10 λεπτά πριν από τα μετάνυχτα της 30ης, πρώτης Δεκεμβρίου, 10 λεπτά πριν τα μετάνυχτα του τελείως τελείως του έτους, 10 λεπτά πριν τελειώσει η 31η Δεκεμβρίου, είμαστε στην περίοδο του Μέαντερταλ. 10 λεπτά, είμαστε στην περίοδο του Μέαντερταλ. 1 λεπτό πριν από τα μετάνυχτα, δηλαδή πριν φτάσουμε στο σήμερα, εφευρίσκεται η Γεωργία. 1 λεπτό πριν τα μετάνυχτα η Γεωργία. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαρκεί 5 δευτερόλεπτα στο χρόνο και καταραίει στις 11 η ώρα και 59 λεπτά και 50 δεύτερα. Δηλαδή όλα τα επόμενα συμβαίνουν, τα αναπομείνονται 10 δεύτερα. Στα τελευταία 10 δεύτερα πριν το μετάνυχτα μπαίνουμε στην Διομηχανική Επανάσταση. Στα τελευταία 2 δευτερόλεπτα συμβαίνει η τρομερή άθληση του αθλόπινου πληθυσμού και η άνοδος της τεχνολογίας. Δηλαδή αυτά που μας συμβαίνουν στις τώρα στο σύγχρονο κόσμο είναι τα τελευταία 2 δευτερόλεπτα. Καλά αυτός το παράδειγμα λέει, άμα μπούμε άμα να σηκώσουμε τα μανίχια μας και κάνουμε την αναγωγή, άμα ήσαστε μαθηματικοί, το βυζάδιο είχε και πολύ μακρά πορεία, οπότε θα είναι ίσως 2,5 δευτερόλεπτα. Είναι ένα τρελεύιτο δηλαδή όταν συνειδητοποιείς το πόσο σύντομα τώρα, πρόσφατα έχουν γίνει οι μεγάλες αλλαγές. Τώρα, στη διάρκεια αυτών των εκατομμυρίων χρόνων που εξελισθόμαστε και το είδος μας συνεχίζει να εξελίσσεται, για εκατομμύρια χρόνια ήμασταν καρποσιλέκτες. Το είδος μας ήταν καρποσιλεκτικό, δηλαδή τρώγαμε τροπές έκτιμες από τη φύση. Αυτό συμβαίνει στα ζώα, όπως ξέρετε τα ζώα είναι καρποσιλέκτες ή κυνηγείς. Στις σκελετούς που βρίσκονται, αυτοί τους πολύ αγκαίους σκελετούς, στην Αφρική αλλά και στις περιοχές της Ευρωπαϊκίας που έχουν βρεθεί, φαίνεται το σαγόνι μας, δηλαδή τη διάπλαση του στόματος μας, ότι τρέχεται με τροφές ομένς και η απόσταση των νοδιών επίσης το δείχνει αυτό, δηλαδή πώς μασούσαμε ομένες τροφές. Και σε κάποια φάση γίναμε και κυνηγείς. Οι μελετητές των σκελετών και των ανθρωπίνων υπολοίπων θεωρούν ότι για κάποια διαθήματα πρέπει να ήμασταν και πτωματοφάγοι, όπως είναι και κάποια ζώα. Δηλαδή τρόγαμε πρωτεΐνες έτοιμες νεκρές. Στο ότι για πολύ μεγάλο διάστημα της ζωής μας ήταν καρποσυλλέκτες και τρόγαμε ομένες τροφές. Αυτό έχει φέρει μια συζήτηση σχετικά πρόσφατα, θα την ξέρετε, επειδή αυτή η τάση της χορτοφαγίας είναι σχετικά πρόσφατη και αυτοί που την ακολουθούν τη χορτοφαγία στη Δύση, είναι συνήθως άτομα υψηλής κοινωνικής θέσεως, αλλιώς χορτοφάγοι, οι Κινέζοι και οι Ινδοί είναι από τη φύση τους, θέλω να πω, η κοινωνία τους είναι κατά κύριο λόγο χορτοφαγική. Αλλά τρώνει φυσικά και πολλές πρωτεΐνες και αυτή. Οι Κινέζοι θέλουν να τρώνε πάρα πολλά έντομα, σκορπιούς, δεν υπάρχει τίποτα που να μην τρώνε στην πραγματικότητα και είναι ο λαός που τρώει το μεγαλύτερο αριθμό ειδών, ας πούμε, από κάθε άλλο. Σκορπιούς συγκίνε πολλούνται, σκορπί, σουβλάκι, πάντα ένας ονομάς, εξήβια. Γιατί θα σας το λέω, διότι στα επιχειρήματα των χορτοφάγων είπαν ότι πρέπει να τρώμε χόρτα, δηλαδή φυσικές τροφές, διότι αυτή είναι η φύση του ανθρώπου, αυτή είναι η φύση του ανθρώπου, αφού τα ζώα που είναι κοντά στην περίπου εξέλιξή μας, γιατί δεν είναι παράλληλη εξέλιξη, τρώει, είναι χορτοφαγικά. Η αλληλεγγύη δεν είναι όλια τα ίδια φυσικά χορτοφαγικά, είναι και θαρκοφάγη η πύθηκη και βέβαια εκείνο που έχει παρατηρηθεί είναι ότι όταν κάποιος πύθηκος φάει ένα φυτό, μια φυτική τροφή, λατρεύει αυτοί που είναι σκουλικοί σβέναι. Γιατί προφανώς είχε ανάγκη από τις πρωτεΐνες που είναι μέσα και τα ζώα τρώνε κτεταμένα σκουλικιά και μέσα στα φρούτα που είναι και μυρμήγια και τα υπά, γιατί προφανώς και οι πρωτεΐνες χρειάζονται. Ο άνθρωπος μπήκε και στο κυνήγι, άρα μπήκε και στην ζώνη της τροφής των πρωτεΐνών και στη διάρκεια της μεγάλης εκκέηψης χρησιμοποίησε και τη φωτιά, έμαθε να δαμάζει τη φωτιά. Η φωτιά έρχεται από τη φύση, είναι βέβαιο ότι τη φωτιά τη χρησιμοποιούσε ή τη συντηρούσε, δηλαδή φωτιά που παρίγεται από τη φύση τη συντηρούσε, αλλά σταδιακά έμαθε να παράζει η φωτιά, άρα να την δαμάζει τη φωτιά και αυτό άλλαξε και την τροφή του και σταδιακά αλλάζει και η εξέλιξή του λόγω και της αλλαγής της διατροφής. Η μεγάλη αλλαγή βέβαια στη διατροφή του ήταν όταν έγινε γεωργός. Αυτή πάλι ξανά είναι η μεγάλη τομή. Τώρα, στη διάρκεια αυτών των εκατομμυρίων χρόνων που υπήρξαν κυνηγοί και καρποσιλέκτες, είμασταν ομάδες. Ο άνθρωπος ζούσε σε μικρές ομάδες, υπολογίζεται 20 με 25 άτομα η κάθε ομάδα, οι οποίοι μετακινούνταν για να βρει τροφή. Δεν είχε. Εκτός από κάποιες ζώνες της ανθρωπότητας που ήταν η τροφή ίσως πάρα πολύ πλούσια, ο άνθρωπος έζησε για εκατομμύρια χρόνια μετακινούμενος για να βρει τροφή. Γι' αυτό και ξέρουμε ότι ζήσαμε στήνοντας μικρά καταλήματα, πρόσκυρα καταλήματα. Ήταν σπήλια, θα γνωρίζετε ότι στην Ελλάδα και στην Κρήτη έχουν βρεθεί σπήλια στο οποία υπάρχει ύχνη ζωής από χιλιάδες χρόνια. Γιατί ομάδες δεν είναι ότι στην ίδια σπηλιά κατοικούσε συνεχώς μια ομάδα, αλλά κατοικούσε για ένα διάστατο μια ομάδα, μετακινούνταν, έρχονταν άλλοι και έτσι βρίσκει ύχνη που έρχονται, επανέρχονται, επανέρχονται. Και στη διάρκεια αυτή, ο άνθρωπος ζούσε, όπως είπαμε, σε μικρές ομάδες, οι οποίες είχανε λάθηστα είδη. Όταν είσαι νομάς, έχεις μόνο τα πανήθως απαραίτητα, πέντε πράγματα, πέντε πράγματα κυριολεκτικά, τα οποία μήκουν σε κάποιον. Όχι, κρατήστε το, αυτό έχει μεγάλη σημασία για την ανθρώπινη ιστορία. Τη συντριπτικά μεγαλύτερη ιστορία μας, βίσαμε χωρίς το ρημά έχω. Γιατί ζώντας σε μικρές ομάδες, μετακινούμενες, είχαν όλοι μαζί, όσοι ελάχιστο είχαν. Έχει ενδιαφέρον αυτό, διότι το βλέπει κανείς και γνωκολογικά. Εδώ στις στέπες της Κεντρικής Ασίας, τη δεράχτια της ζώνης, των στεπών της Κεντρικής Ασίας μέχρι σήμερα, υπάρχουν φυλλές νομαδικές, νομαδικές, που ζουν ομαδικά, δηλαδή σε μικρές ομάδες μετακινώνται στα παιμνιά τους, είναι στις στέπες δηλαδή. Γιατί σας το λέω αυτό, διότι μπορούμε να μελετήσουμε στις στέπες, επειδή είναι μομάδες μέχρι σήμερα και μετακινούνται σε μικρές ομάδες, στις γλώσσες τους. Και η γλώσσα τους δεν έχει το ρήμα έχω. Η τουρκική γλώσσα δεν έχει το ρήμα έχω. Γνωρίζετε ίσως κάποιοι Τούρκοι από εδώ, έχει το ρήμα έχω, δεν έχει. Το λέει με περίφραση, σε μένα υπάρχει, δεν έχει ρήμα έχω, έφτιαξε το ρήμα για να το πεις, δεν το είχε. Το ίδιο και η μομπολική γλώσσα δεν έχει το ρήμα έχω, το έφτιαξε με περίφραση για να την δει. Γιατί, γιατί ακόμη είναι σχετικά πρόσφατα, σε μένα υπάρχει, δεν υπάρχει το ρήμα έχω, λέει σε μένα έχει υπάρχει, δεν υπάρχει το ρήμα έχω, έπρεπε να το φτιάξουν το ρήμα. Γιατί, γιατί οι Τουρκωμάνοι εδώ, στις Τέπες, έχουν σχετικά πρόσφατα το νομαδικό τους παρελθόν, που είναι τώρα, το έχουν όλοι το έχουν. Τώρα πλέον όλοι έχουν το έχω, αλλά άμα δεν βρίσκεις έτσι ρήμα λοιπόν είναι κοντά οι περίοδες που ήταν ακόμη νομάδες, άμα είχαν ομαδική ιδιοπτυσία ας πούμε. Και σε αυτές τις νομαδικές μετακινήσεις, υπήρχε ισχυρή τακτική διαστρομάτωση, τι λέτε, 20-25 άτομα ήτανε, όλα όμια μεταξύ τους, τα ίδια καλά, τα ίδια κακά ζούσανε, έτσι δεν είναι. Το βράδυ μαζευόταν γύρω από καμιά φωτιά, αμαλάβανε, τρώγανε ό,τι ήταν να πάνε, αυτή ήταν η ζωή τους. Στην περίοδο του σκαρποσύλλογης, που πρέπει να είναι η πολύ μακρύτερη περίοδος που έχουμε δείσει, υπολογίζεται ότι θα είχαμε πολύ έντονα φαινόμενα μητριαρχίας, αν κάτι είχαμε. Εξάλλου, έχουμε εντοπίσει τώρα, στη σύγχρονη εποχή, έχουν βρεθεί μητριαρχικές ομάδες σε διάφορα σημεία της γης και όταν βρίσκονται μητριαρχικές ομάδες, κατά κανόν είναι σε περιοχές στις οποίες υπάρχει αφχωμία τροφής και επομένως δεν χρειάζεται η δύναμη του άντρα. Τα δύο φύλλα έχουν χαρακτηριστικά ξεχωριστά. Ο άντρας έχει δύναμη, δύναμη. Το ξέρετε κυρίες μου, όταν δεν μπορείτε να ανοίξετε την κονσέρβα, αυτός ο σύζυγος τον οποίο έχετε γραμμένο κυριολεκτικά, για να ανοίξετε τα κορδόνια των παφουτιών και δεν μπορεί να δέσεις, τον φωνάζει «γεια εγώ αγάπη μου» και έρχεται ο γιώδος κάνει έτσι την κονσέρβα και την ανοίχει. Σε συμπρίζει εκείνη την ώρα γιατί είναι πιο ισχυρός ο άντρας, έχει ισχυρή ισχύη. Η γυναίκα έχει εκδοχή, υπερέχει στην εκδοχή. Τώρα, όταν δεν χρειάζεται η ρόμη του άντρα, υπάρχει μια σώτητα στα φύλλη. Δηλαδή, στην ώρα της καρποσυλλογής δεν χρειάζεται ούτε η μεγάλη αδερφή της γυναίκας, ούτε η μεγάλη ρόμη του άντρα. Είναι τα πράγματα ισχυρισμένα, εξαρτάται από τις. Στο επόμενο στάδιο όμως, όταν γίναμε κυνηγοί, στις περιοχές που γίνονται όλοι κυνηγοί, είναι περιοχές που έχουν μείνει καρποσυλλεκτικές. Όταν τους βρίσκαμε μέχρι πρόσφατα, μέσα σε δάση και στο Ναμαζόνιο, όταν γίναμε όμως, μπήκαμε στην επόμενη φάση, που για να γίνουμε κυνηγοί έπρεπε να έχουμε καλύτερα εργαλεία. Βελτίωση των εργαλείων, βελτίωση του τρόπου να κυνηγάς το ζώο από μακριά. Αυτό έχει τη σημασία. Γιατί το ζώο δεν κάθεται να το κυνηγήσεις. Πέρα εδώ. Γιατί τα ζώα δεν είναι καρποσυλλεκτικά. Βεβαίως. Κοιτάξτε, κυνηγή οπωσδήποτε τα έκανε, αλλά πολύ μικρή κλίμακα. Για να μπεις στον σάδιο, δεν έχεις δελτιώσει τα εργαλεία σου. Βεβαίως, βεβαίως. Είναι πολύ μικρό παραπληρωματικό. Όταν δελτιώθηκαν τα έργα του κυνηγίου, που λέμε, είναι το στάδιο στρεχμές, κυρίως όταν ελέγξαμε τη φωτιά, έκανε την αλλαγή. Διότι με τη φωτιά, και είναι ωραία η παρατήρησή σας με τη φωτιά, μπορούσες να μετατρέψεις το ξύλο και εδώ σε μέτανο. Και να χτυπάς, να δημιουργήσεις ακόντιο, το οποίο θα πετάς από μακριά. Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Για να κυνηγήσεις μεγάλα ζώα, που να σε συντηρούν στην τροφή, σου χρειάζεται να τα χτυπάς από μακριά. Διότι αλλιώς, πριπληθειάζοντάς, θα έχεις μεγάλες απολύες. Τώρα, σε αυτή τη διαδικασία, όσο μπαίνανε βαθύτερα στο κυνηγί, που αυτό ανοιχνεύουν με τα εργαλεία που βρίσκουν και την ανθρώπινα, το στόμα μας, δηλαδή που τρώγαμε πλέον, όχι απλώς κρέας, αλλά και ψημένο κρέας, που ήταν συνδυαγμός αυτών των δύο, τότε, στην φάση αυτή του κυνηγού, δημιουργήθηκε η υπεροχή κάποιου φίλου. Του άντρα. Διότι χρειάζεται η ρόμη του άντρα για το κυνηγί. Και χρειάζεται όχι μόνο η ρόμη του άντρα, αλλά και το ελεύθερο των γυνήσων, γιατί η γυναίκα είχε πάντα την ανάγκη να είναι με τα παιδιά της. Τα παιδιά της ήταν ένα μεγάλο θέμα. Πρέπει να σας πω το εξής. Οι μελετητές μας λένε ότι σε αυτήν την τεράστια περίοδο, που ήμασταν καρκοσιλέκτες και κυνηγή, πρέπει να ήταν ο πολύ οργανισμός ο πολιτισμός της γης. Ελάχιστοι άνθρωποι. Και οι ομάδες αυτές, για να παραμένουν μικρές, και πήρχε ένα ερώτημα, πώς δεν αυξάλλονταν. Και εκείνο το οποίο παρετήρησαν είναι τους σκελετούς, επίσης τους σκελετούς, και πολύ αρχαίους σκελετούς που αναλύουν, των θηλυκών σκελετούς, βρίσκουν πάρα πολύ μικρή αναλογία ασβεττίου, που σημαίνει κατά τη νόμιν τους, ότι θύλαδαν για πολύ μακριδιάστημα τα παιδιά, προφανώς, γιατί δεν υπήρχε βεβαιότητα ότι θα βρεις τροφή, και ήθελαν να ασφαλίσουν ότι τα παιδιά τους θα τη δήσουν. Γιατί σας λέω αυτό, διότι όταν η γυναίκα φυλάζει για μεγάλο φυλάζει, ξέρετε ότι η γονιμότητά της είναι σε χαμηλά επίπεδα. Επομένως αυτό θα προστάσεψε αυτές τις κοινωνίες να μην έχουν μεγάλη αναπαραγωγή, γιατί δεν είχαν και να τη θρέσκουν. Δεν υπήρχε περιθώριο για με πολλά άτομα. Τώρα, στην φάση του κυνηγού, οι άντρες πήραν επάνω τους, λοιπόν, αυτή τη μεγάλη προσπάθεια του είδους. Και προσέξτε να δείτε, σε αυτό, ανοιχνεύονται αταβιστικά. Αυτή είναι ένας όρος, αταβιστικά υπόλοιπα, κατάλληλα, τα οποία έχουνε μείνει μέσα μας. Δηλαδή συμπεριφερόμαστε άγγες και γυναίκες, σε κάποια σημεία, χωρίς να το καταλάβουμε, στην κατεύθυνση βράσεων και κατακτήσων, αυτού του μακρινού χρόνου που ήμασταν καρποσιλέκτες και κυνηγοί. Παραδείγματος χάρη να σας πω κάτι. Ανάμεσα στα δύο φύλλα, ποιο έχει την καλύτερη αίσθηση κατεύθυνσης? Με απόσταση. Ο άντρας, με απόσταση. Αν ένα δευγάρι ταξιδεύει κάπου και λέει ο άντρας από εδώ και λέει η γυναίκα από εκεί, κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι απόλυτο, δίκιο έχει ο άντρας. Η γυναίκα έχει κακή αίσθηση προς ανατολισμού στο μεγάλο πεδίο. Αντιθέτως έχει πολύ καλή αίσθηση μέτρου στο μικρό πεδίο, στο στενό πεδίο. Κάθεσαι με τον καλό σου στο σαλόνι και του λες, αγάπη μου, νομίζω ότι αν μετακινήσουμε αυτό το κομμό και το πάμε εκεί, χοράει θαυμάσια ανάμεσα στις δύο πολυθρόνες. Εκείνος όταν τα ακούει λέει, θεέ μου τώρα, σε φαγαρίες θα πούμε. Αλλά εγώ νομίζω ότι δεν χοράει το κομμό ανάμεσα στις δύο πολυθρόνες. Εκείνη λέει χοράει και περισσεύει και λίγο. Πέμπει στο μέτρο και έχει δίκιο η κυρία. Στο μικρό χώρο η γυναίκα έχει καλύτερη αίσθηση. Στο μεγάλο έχει ο άντρας. Νομίζω ότι αυτό σχετίζεται με τα χιλιάδες χρόνια που οι άντρες έπρεπε να προσανατολιστούν. Γεννόμενοι κυνηγοί, όταν πια μπήκαμε στη φάση του μεγάλου κυνηγιού και οι άντρες έφευγαν για κυνηγοί. Πρώτα πρώτα δεν έφευγαν ένας. Έφευγαν ομάδες αντρών. Κρατήστε το αυτό, διότι όχι μόνο ομάδες αντρών αλλά το κυνήγι έχει στρατηγική. Δεν έτρεχε όπου να είναι κυνηγόντας ότι να είναι. Ο καθένας άντρας έπρεπε να σταθεί εδώ, να βοηθήσει τον άλλο να πάρει θέση εκεί για να επιτύχει στο πράγμα. Το ζώο δεν κάθεται να το σκοτώσει. Άρα το κυνήγι συνδυάζει στρατηγική και απούσταση. Μπορεί δηλαδή το ζώο, κυνηγόντας το, να ξεκινάει το κυνήγι από την περάκλειο και να αισθάνεται στο ρέθυμο. Κυνηγόντας το ζώο. Πώς γυρνάς πίσω στην εκτεία σου αυτό. Είναι τρομερό πράγμα, να φανταστείτε. Τότε δεν υπήρχαν επειγραφές. Τίποτα. Ούτε καμιά ελληνικές επειγραφές. Καμιά ελληνικές επειγραφές συνήθως δείχνουν αλλού από εκεί που πρέπει. Αλλά τουλάχιστον βλέπεις μια επειγραφή. Λες ρε παιδί μου, κάπου είμαι. Εκεί δεν ήταν τίποτα το χάος. Πώς θα βρεις το δρόμο της επιστροφής. Είναι μεγάλη ιστορία. Έπρεπε να τεμακίσεις το ζώο, να το φορτωθείς στον όμο σου και να πάρεις το δρόμο της επιστροφής και να βρεις. Αποτέλεσμα είναι ότι ποιος ξέρει πόσοι χάθηκαν, πόσοι χάθηκαν, πόσοι χάθηκαν μέσα στα χιλιάδες χρόνια. Αλλά τελικά αυτό το είδος, αυτό το φύλλο, αναγκάστηκε να μάθει να βρίσκει. Και μας λένε οι γενετιστές που ανοίγουν τους εγκεφάλους ότι έχει άλλο λογό ο άντρας στο σημείο της κατεύθυνσης. Δηλαδή έχει το κρυκό αυτό. Όπως η ανάγκη των αντρών να είναι στρατηγική. Έχετε παρακολουθήσει πόσοι άντρες παρακολουθούν ποδόσφαιρο. Είναι ένα καταπληκτικό πράγμα. Δεν παρακολουθούν το ποδόσφαιρο, λιορφώνουν τον προφωνητή. Το προφωνητή. Εσύ τον έβαλες απ'τον. Βάλ' το χάθη, τον έβαλες απ'τον το βλάκα. Δηλαδή δεν χαίρονται το ποδόσφαιρο. Αλλά επενδέουν στο πως πρέπει να γίνει η διαδικασία. Έχει σχόλιο με αυτό το πράγμα. Έχει σχέση με την ανάγκη τους να είναι στρατηγική. Να είναι... Ένα μικρό... Μας λένε, η πιο ευτυχισμένη γάμη είναι εκείνης, στους οποίες οι γυναίκες αφήνουν την αίσθηση στους άντρες ότι διοικούν. Την αίσθηση. Λοιπόν, το θέλω να το πω. Είναι ανάγκη τώρα, να είναι στρατηγική και διοίκηται. Αυτό, το μας το εξηγούνε με τους μεγάλους... Τα χιλιάδες χρόνια των κυνηγών. Και ότι πέρασε στον εγκέφαλό μας. Αταβληστικές συμπεριφορές. Τώρα... Στη διάρκεια αυτών των εκατομμυρίων χρόνων που κίνησαν, αναπτύχθηκαν μεγάλες δικσιώτητες τους ανθρώπους. Μέσα στις δικσιώτητες που αναπτύχθηκαν. Είναι η γλώσσα, η επικοινωνία. Αυτό ήταν... Δεν ξέρουμε πότε συνέβη η επικοινωνία. Η γλώσσα. Ότι θα επικοινωνούσαμε... Δεν υπάρχει αμφιβολία. Όλα τα ζώα επικοινωνούν. Αυτό είναι βέβαιο. Δηλαδή έχουν κραβιές, έχουν ήχους που σημαίνει κάτι. Τώρα μελετώνται οι γλώσσες των ζώων όλο και περισσότερο. Θα γνωρίζετε ότι έχει γίνει και λεξικό... Τους ζώους που έχουν ελπίσει περισσότερο τη γλώσσα... Είναι το δελφίνι, θα γνωρίζετε. Τα δελφίνια έχουν πάρα πολλά ήχους επικοινωνίας. Έχει συγγραφεί πλέον και λεξικό. Επικοινωνίας των δελφινών. Και ξέρουν οι ειδικοί... Ότι τα δελφίνια βγάζουν κάποιους ήχους που λένε... Τελείως συγκεκριμένο πράγμα. Να σας πω χαριστριστικά. Είδα πρόσφατα ένα καταπληκτικό ντοκιμαντέρ... Για ένα ζωάκι της Αφρικής. Που μου είπαν άγνωστο. Οι μελετητές είχαν μελετήσει τους ήχους αυτού του ζώου... Και είχαν καταλήξει ότι ο τάδε ήχος σημαίνει αυτό... Ο τάδε ήχος σημαίνει πρόσεχε... Ο τρίχοτος ήχος σημαίνει θρέφα... Ο τέταπτος ήχος σημαίνει το τάδε. Λοιπόν, και έλεγε το εξής... Αυτού του μικρού ζώου της Αφρικής... Ο μεγάλος του εχθρός είναι φίδι. Το φίδι. Είναι λοιπόν ένα τέτοιο ζώο πάνω στο κλαδί ενός δέντρου... Και κάτω στο δάπεδο εντοπίζει ένα φρούτο... Που είναι το αγαπημένο του. Εδημάζεται να κατεβεί για να το φάει... Και έρχονται δύο ζωάκια του είδους του... Προς το μέρος του. Δηλαδή και εκείνα θα έβλεπαν το πολυπόθετο φρούτο. Και βγάζει την κραυγή φροσοκή φίδι. Και αμέσως τα δύο ζωάκια τρέχουν και φεύγουν και... Τρώει το... Τρώει αυτά δηλαδή... Τι να πεις! Τι να πεις! Ελληνικής καταγωγής θα ήταν να τον είπαν! Δεν θα ξέρει πού το συζητάζει! Εγώ σήκαν να τον δοκιμαδένω δεν δηλαδή τώρα! Αυτό το ζωάκι παραπλάνησε δηλαδή τα άλλα δύο... Με την κραυγή φροσοκή φίδι. Όπου βγήκε τα λαδριοκατέβηκε το έφεγε μια χαρά. Επομένως επικοινωνία... Δεν συζητούμε ότι έχουν τα ζώα. Το θέμα είναι πότε ανακτύχθηκαν οι γλώσσες. Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ. Γλώσσες δηλαδή πότε έγινε η επικοινωνία μας. Πιο πλούσια απέκτησε προσδιορισμούς, ρήματα... Αυτό το οποίο έχουμε κατακτήσει... Μάλλον το είδος μας έχει την τελειότερη επικοινωνία. Θέλουμε να ελπίζουμε... Κάποιος μελετήσει τα μυρμήγκια και μας πει ότι λένε... Δεν ξέρω τι να πω! Αλλά το είδος μας σ' αυτό το σημείο μοιάζει να υπερέχει κατά κράτος... Με πάρα πολλές γλώσσες... Και πλούτο λεπτομερίας στην έκπραση. Βέβαια είναι κατά τους γλωσσολόγους... Το μεγάλο άλμα στην γλώσσα του ανθρώπου... Οπωσδήποτε θα σχετίζεται με τη Γεωργική Επανάσταση. Δηλαδή μετά τη Γεωργική Επανάσταση θα δημιουργήσαμε πολλούς όρους. Γιατί μας χρειάζονταν πολύ λεπτότερες... Επαιξηγήσεις και τα λοιπά. Γιατί στο μεγάλο μας χρόνο που ήμασταν καρποσιλέκτες και κυνηγή... Δεν είχαμε τόσα πολλά πράγματα να διευκρινήσουμε. Δεν υπάρχει αντιβουλία ότι τη γλώσσα μας την ενισχύουμε πολύ... Τις τελευταίους χρόνους. Τώρα, εκείνο το οποίο συνεβεί... Είναι ότι δημιουργήθηκαν πολλές γλώσσες... Χιλιάδες γλωσσών... Και οι γλωσσολόγοι, οι μελετητές... Είναι συνδυασμός επιστημόνων... Θεωρούν ότι το απόγειο... Της ύπαρξης γλωσσών... Αριθμού γλωσσών και διαλέπτων... Στην ανθρωπότητα πρέπει να υπήρχε... Την παραμονή της γεωργικής επανάστασης. Υπολογίζουν τότε ότι οι γλώσσες πρέπει να ήταν... Γύρω στις 13.500 στη γη. Άρα ότι οι άνθρωποι ήταν λάχιστοι... Αναλογικά με σήμερα. Σήμερα οι γλώσσες υπολογίζονται γύρω στις 6.500. Χιλιάδες. Και εδώ η γεωργική επανάσταση... Είχε το αντίστροφο αποτέλεσμα. Συρίχνωσε τον αριθμό των γλωσσών... Και γυγάντοσε κάποιες γλώσσες. Και τούτο διότι δημιουργήθηκαν πολιτισμοί... Οι οποίοι σταδιακά... Αφομείωναν μικρότερες ομάδες γλωσσικά. Αυτό σήμερα... Είναι σε τερατόδι. Αυτό το πράγμα. Το να χάνονται μικρότερες γλώσσες... Αφομοιωνούμενες από τις μεγάλες. Και βέβαια οι μεγαλύτερες γλώσσες στη γη... Τα τελευταία 500 χρόνια... Βλέπουν σαν μαύρη τρύπα. Τις μικρότερες είναι 4-5. Φυσικά η αγγλική γλώσσα... Η οποία είναι η χειρότερη γλώσσα... Τα τελευταία 200 χρόνια... Και παίζει μεγάλο ρόλο... Σήμερα ήμουν στο μετρό... Και μια κυρία δίπλα μου... Είχε ένα περιοδικό γυναικείο. Οι μισές λέξεις ήταν αγγλικές. Δεν ήταν πια ελληνικό κείμενο. Ακόμη και η υπέρτιτλι... Ήταν... To be happy. Και ο υπέρτιτλος και από κάτω εξηγούσε... To be slim. Είναι απίστευτο σε τι αριθμό... Χρησιμοποιείται η αγγλική γλώσσα... Συνάθειες. Η μεγαλύτερη γλώσσα στον κόσμο... Βέβαια είναι η κινέζικη γλώσσα με απόσταση. Εδώ και χιλιάδες χρόνια... Η Κίνα δεν είναι τώρα... Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του κόσμου. Όσο μπορούμε να έχουμε εικόνα του κόσμου... Η Κίνα ήταν πολυπληθέστατη. Μάλλον η πολυπληθέστατη χώρα του κόσμου. Είναι η κινέζικη. Οι γλώσσες επίσης πολύ μεγάλη... Είναι η σπανική. Η γαλλική... Η ρωθική γλώσσα. Η οποία καταπίνει γλώσσες... Σε αυτό το τεράστιο κομμάτι που ανήκει στη Ρωσία... Τα τελευταία 400 χρόνια στην Ασία. Να σας πω κάποια στοιχεία... Που μας δίνει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών... Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών... Πριν από 10 χρόνια περίπου... Μας εξηγούσε... Ότι αργοπεθαίνει το 90% των γλωσσών. Των υπαρχουσών γλωσσών. Αργοπεθαίνει. Και θα διαβάζω απόσφασμα από αυτή την έκθεση. Λέει... Μία γλώσσα χρειάζεται τουλάχιστον 100.000 χρήστες... Για να μείνει ζωντανή. Και να μεταγγηθεί από γενιά σε γενιά. Όμως οι μισές από τις 6.800 γλώσσες του κόσμου... Ομιλούνται σήμερα από πληθυσμιακές ομάδες... Μικρότερες των 2.500.000 ανθρώπων. Κάθε δύο εβδομάδες... Πεθαίνει μία γλώσσα. Είναι τρομερό. Τρομερό. Έως το τέλος του 21ου αιώνα... Η Ουνέσκο υπολογίζει... Ότι θα έχει επιβιώσει το 10% των γνωστών. Και εξηγεί... Ότι καταπίνονται από τις μεγάλες γλώσσες. Και βέβαια, όταν λένε γλώσσες... Προφανώς εννοούν και διαλέκτους σε αυτό. Στην Ευρώπη... Η Ουνέσκο καταγράφει 230 γλώσσες... Διαλέκτους. Εκ των οποίων 30% υπολογίζει... Ότι θα χαθούν μέσα στον αιώνα αυτό. Στην Αμερική, 1.013 γλώσσες. Στον Ελληνικό και ανώ, 1.311 γλώσσες. Εκ των οποίων 268 στην Αυστραλία. Οι Αβορίγγυνες δηλαδή. Και μας συμπληρώνει... Το 90% των διαλέκτων των Αβορίγγυνων... Της Αυστραλίας και της Εφανίζεται. Το 90%, βέβαια. Στην Αφρική, 2.058 γλώσσες. Στην Αφία, 2.197 γλώσσες. Η περιοχή του κόσμου... Που έχει την μεγαλύτερη ποικιλία. Την μεγαλύτερη ποικιλία. Σε Πανίδα. Σε Χλωρίδα. Είναι η Παππούα Νέα Γουινέα. Πρόχειται... Αυτό το μεγάλο νησί πάντων από την Αυστραλία. Εδώ έχει έναν απίθανο αρισμό... Φυτών και ζών. Και επίσης έναν απίθανο αρισμό γλωσσών. Για ένα τόσο μικρό... Αναλογικά μεγάλο νησί είναι, αλλά ανωλυγικά με τη γη. Στην Παππούα Νέα Γουινέα... Μιλούν 832 γλώσσες. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός... Είναι η κόλαση δηλαδή... Των αγγλωσσών οφείλεται στο γεγονός ότι... Η Παππούα Νέα Γουινέα είναι πάρα πολύ ορεινή. Και πάρα πολύ... Εκεί τα δάση είναι τόσο βασικά... Που είναι δύσκολο να επικοινωνήσει μια ομάδα με την άλλη. Δηλαδή μπορούσε κάποιος να είναι εδώ... Και ο άλλος το ρεθυμνό και να μην έχουν... Διασταυρωθεί ή να έχουν... Πάρα πολύ σπάνια επικοινωνία ούτως ώστε να... Συγκλίνουν οι γλώσσες τους. Τώρα σήμερα... Σήμερα στο 2000... Όχι σήμερα... Πάλι από τα στοιχεία της UNESCO... Να σας πω ποια είναι οι μεγαλύτερες γλώσσες του κόσμου. Έχει σημασία. Οι μεγαλύτερες γλώσσες του κόσμου... Είναι οι κοινέζικοι. Οι μανταρίν κοινέζικοι. Δηλαδή η βορειοκοινέζικη γλώσσα. Οι οποίοι το 2000 ομιλούνταν... Από 900 εκατομμύρια ανθρώπων. Σήμερα δηλαδή από 1 δισεκατομμύρια οπωσδήποτε. Είναι το 1 έβδομο περίπου της γης. Μιλάει κοινέζικα. Και θέλω να πω στο σημείο αυτό... Όχι οι γλωσσολόγοι στο 18ο αιώνα. Όλοι αυτές είναι μελέτες των τελευταίων 200 χρόνων. Και κυρίως γάλλοι γλωσσολόγοι, αμερικανοί, άγγλοι... Βέβαια γλωσσολόγοι, Ολλανδοί. Προσπάθησαν μελετώντας τις υπάρχουσες γλώσσες. Από το 18ο αιώνα και τα τελευταία 200 χρόνια. Να τις κατατάξουν σε ομάδες. Γιατί έγινε φανερό όταν μελετάς τη γλώσσα στο βάθος τους... Ότι κάποιες γλώσσες έχουν κοινή πηγή. Κοινή φιλήψη. Που βάζεις το ρήμα, πού βάζεις το υποκείμενο. Πώς χρησιμοποιείς το αντικείμενο. Που μπαίνουν οι προσδιορισμοί. Αν το ρήμα μπαίνει δίπλα στο υποκείμενο. Αν μπαίνει στο τέλος της προκειμένου. Της προτάξεως. Αυτό κάνει άλλη δομή στη γλώσσα. Και μελετώντας τέτοια τυχεία και πάρα πολλά άλλα... Που εσείς και εγώ αν δεν είστε ειδικός δεν τα ξέρεις. Κατέταξαν τις γλώσσες σε μεγάλες ομάδες. Ας πούμε μια μεγάλη ομάδα είναι η Ουραλοαλταϊκή. Εδώ είναι τα Ουράλια. Εδώ είναι τα βουνά Αλτάι. Και ανάμεσα σε αυτή εδώ τη ζώνη δηλαδή της Ασίας... Είναι οι Ουραλοαλταϊκές γλώσσες. Αυτές τις γλώσσες ανήκουν οι τουρκικές γλώσσες. Όλες οι τουρκικές γλώσσες. Διότι τα τουρκομανικά φύλλα αναπτύχθηκαν σε αυτή εδώ τη ζώνη. Των Ουραλοαλταϊκών. Όπως και οι μογγολικές γλώσσες. Είναι Ουραλοαλταϊκές γλώσσες. Και οι μογγολικές γλώσσες είναι άλλες από τις τουρκικές. Αλλά ανήκουν στον ίδια πηγή θύληψης. Άλλη μια μεγάλη ομάδα κορυφαία είναι οι Σίνοθιβετιανές γλώσσες. Σίνοθιβετιανές. Όταν λέμε τη λέξη Σίνο είναι Κίνα. Συνικό Τείχος, Κινέζικο Τείχος, Συνική Μελάνη, Κινέζικη Μελάνη. Είναι οι γλώσσες οι οποίες ομιλούνται σε αυτή εδώ τη ζώνη. Δηλαδή τμήμα των Ιμαλαϊων και τη μεγάλη ζώνη της Κίνας. Άλλη μεγάλη ομάδα είναι οι Συνητικές γλώσσες. Που ονομάζονται και αφροαθιατικές. Διότι ομιλούνται σε αυτή εδώ τη ζώνη. Στην Εγγύη δηλαδή και μέση Αμετολή και σε τμήμα της Αφρικής. Σήμερα να απομείνονται Συνητικές γλώσσες είναι κυρίως τα αραβικά. Η αραβική γλώσσα είναι μια από τις μεγάλες ισχυρότατες γλώσσες. Από αυτές που καταπίνουν άλλες γλώσσες είναι τα αραβικά. Και θα σας ευχηγήσω γιατί. Διότι η εξάπλωση των αραβικών συνδέεται με την εξάπλωση του Ισλάμ. Το Ισλάμ σήμερα είναι μια παγκόσμια θρησκεία. Ξεκίνησε όμως από αραβική πηγή, δηλαδή από την Σαουδική Αραβία. Το Κοράνι έχει γραφεί, δηλαδή ο ιερός νόμος στην αραβική γλώσσα. Και επομένως κάθε μουσουλμάνος αυτής της γης, είτε είναι στην Ινδονησία, γιατί είπα την Ινδονησία όμως, ξέρετε, η Ινδονησία είναι η μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα στον κόσμο. Έχει τους περισσότερους μουσουλμάνους από κάθε άλλη χώρα στον κόσμο η Ινδονησία. Είτε είναι στην Ινδονησία, είτε είναι στο Πακιστάν, είτε είναι στο Σουβάν, πρέπει να μάθει αραβικά για να μπορεί να διαβάζει το Κοράνι στο πρώτο. Επομένως με αυτή την πρόβλεψη, αυξάνεται η αραβομάθεια και σταδιακά κάποιες χώρες αραβοθωνούν πλέον σταδιακά. Έτσι αραβικά σήμερα, νομίζω, μιλούν 23 χώρες, 22-23 χώρες στον κόσμο. Και αυξάνεται αυτό σταδιακά. Γιατί, σας το έλεγα, για τις θυμητικές γλώσσες. Ξεκινώνται η μεγάλη θυμητική ομάδα, δηλαδή σήμερα έχει τις αραβικοί γλώσσες και φυσικά και την εβραϊκή γλώσσα. Αραβική και εβραϊκή γλώσσα είναι όμια περίπου. Βέβαια. Γιατί γράφουν, γιατί... Θα σας πω γιατί δεν έχουν ασυνδεξιά. Διότι γράφανε πάνω, αυτοί είναι οι πρώτοι που γράψανε, σύμφωνα, έτσι, πάνω σε πύληνες πλάκες. Κρατώντας με το δεξί το σφυράκι και με το αριστερό τη σφύνα. Και ο άνθρωπος κατά κανόνα είναι δεξιόχηρ. Άρα σε βολεύει να χτυπήσει από τα αριστερά προς τα δεξιά. Όχι, από τα δεξιά προς τα αριστερά. Ακριβώς. Μόνο αν είσαι αριστερόχηρος βολεύεσαι. Γι' αυτό και σε αυτές τις γλώσσες και στις δύο συμμητικές γλώσσες, δηλαδή και στα αραβικά και στα εβραϊκά, κρατιέται η αρχαία. Ξέρετε ότι οι χεριαίοι έγραφαν βουστροφιδών. Θέλω να πω, πήγαιναν και έκαμαν και την κίνηση αυτή. Ήταν δηλαδή, η γραφή δεν ήταν... Ψάχνονταν οι άνθρωποι μέσα στα χιλιάδες χρόνια, πως γράφω, από πού γράφω, με τι υλικά γράφω, τι σχήματα γράφω, όλα αυτά. Εμείς καταλήξαμε να χρησιμοποιούμε αλφάδιτο. Αλλά, όπως ξέρετε, οι μεγαλύτεροι γλώσσες στον κόσμο, που είναι τα κινέζικα, είναι εικονογραφική γλώσσα. Όπως οι πρώτες γλώσσες των ανθρώπων. Τα εγιπτιακά ή τα σουμεριακά, ήταν εικονογραφικές γλώσσες. Και αν είναι γλώσσες, επίσης, δεν θέλουν να γράφονται εικονογραφικά. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα οι Κινέζοι σε αυτό. Και δεν θυμίζω ότι όταν ήρθε η κρίση στη χώρα μας, όταν χέσπασε πότε το 9 ή το 10, πότε το 9, μας παρηγόρησαν οι Κινέζοι, στέλνοντας την εικόνα της λέξης τους για την κρίση. Που η λέξη τους για την κρίση, τώρα δεν το θυμάμαι ακριβώς, είναι κάτι σαν ένα σπίτι που καταραίνει και ανέρχεται. Και ήθελε με αυτό να μας πούνε, ότι μην ανησυχείτε τόσο πολύ, γιατί η κρίση φέρνει καταστροφή, αλλά φέρνει και άνοδος. Και το έδειχνε το γράμμα τους, το ίδιο, παραστατικά δηλαδή. Διατί δεν είναι κρίση. Εμείς ακόμα δεν πάμε σε περιβώση. Λοιπόν, σας έλεγα για τις ομάδες των Γροσσών. Εδώ είναι, όπως σας είπα, οι Ουραλοαλταϊκοί, οι Σύνοφοι Βετιανές, οι Συμητικές Γλώσσες, κάτω από τη Σαχάρα είναι οι γλώσσες μπαντού, όπως λέγονται, μπαντού. Ανάμεσα σε αυτές, οι πιο μεγάλοι είναι οι Ισουακίλοι. Έχει λεξία ότι, αν θέλεις να ζήσεις όλο αυτόν τον κόσμο, σου χρειάζονται πέντε-έξι γλώσσες. Ανάμεσα σε αυτές είναι και οι Ισουακίλοι, αν θέλεις να κινηθείς στην υποσαχάρια απλική. Και, φυσικά, και μια άλλη μεγάλη ομάδα είναι οι Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, οι οποίες ξεκινούν από την Ινδία, η Ινδία ομοιεί Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, απόγονω των Σανσκριτικών, αν έχετε θυμάσει τις αρχαίας Σανσκριτικά. Η σημερινή γλώσσα των Ινδών είναι εξέλιξη της Σανσκριτικής και ονομάζεται Hindi. Από την Ινδία, στην Ινδία, στο Πακιστάν, στο Ιράν, στην Περσία δηλαδή, στην Αρμενία, στην Γεωργία, στην Ευρώπη ολόκληρη, με εξαιρέσεις δύο χώρες, τις εξής τέσσερις. Η Φιλανδύλα, η Ουγγαρία, η Βάσκη, η Βάσκη στην Γαλλία και στην Ισπανία, η Μάλτα, που ο μιλή πιο πολύ είναι αραβική γλώσσα, είναι προς τις συνητικές γλώσσες, αυτές οι γλώσσες δεν είναι ινδοευρωπαϊκές, αλλά αυτή την ινδοευρωπαϊκή ζώνη έχουμε αυτή. Προσέξτε να δείτε. Ας πούμε, στην σύγχρονη ινδική γλώσσα, στα θρασκριτικά, θρασκριτικά όπως τη συγχρονί, δεν ξέρω ακριβώς, η λέξη για την κόρη μου, η κόρη μου, είναι du hatir. Στα αρχαία ελληνικά και σήμερα είναι sieg hatir. Στα αρχαία γερμανικά είναι tochter. Στα αγγλικά είναι dotter. Και στα βόρεια γερμανικά είναι dotir. Δεν είναι κοντά. Ο πατέρας στα θρασκριτικά είναι pitar. Στα αρχαία ελληνικά είναι pater. Στα λατινικά είναι pater. Στα γερμανικά είναι pater. Στα αγγλικά είναι pather. Είναι οι δυναίκες. Αν τα δεις muter, mater, muter, να σας πω κάτι. Τα αλβανικά, η γλώσσα των γειτόνων μας, των Αλβανών. Τα αλβανικά θεωρούνται αρχαιοπρεπής η ευρωευρωπαϊκή γλώσσα. Κα γνωρίζετε, ίσως, ότι η αλβανική γλώσσα ήταν προφορηχτή γλώσσα. Γράφτηκε πριν από εκατό χρόνια. Μόνο προφορηχτή γλώσσα, δεν γραφόταν. Έχουμε λάχιστα κείμενα στα αλβανικά, γραμμένα, που και πού σε ελληνική αλφάδητο ή σε λατινική αλφάδητο, γράψανε τη γλώσσα τους οι Αλβανοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι αρχαιότητα τη γλώσσα. Να σας πω πώς λένε «εγώ είμαι, εσύ είσαι, αυτός είναι». Πώς είναι στα αρχαία ελληνικά? «Ημι» ή «εστοί», σωστά. Σε αυτός είναι «για μου», «για εστε». Πιο κοντά και από τα σύγχρονα ελληνικά. Είναι το δικό. Έχετε? Εσείς, έχετε, έχετε. Αν το πάρει κανείς, δηλαδή, μέσα στις γλώσσες και δει τέτοιες βαθιές λύδες και δει πού είναι το ρήμα. Να σας πω κάτι. Άμα μάθεις μια γλώσσα ευρωπαϊκή, ευρωευρωπαϊκή, μας θέλει πολύ εύκολα. Πολύ εύκολα. Ειδίως θα ανήκει σε υπο-ομάδα. Για να δούμε τι είναι η ευρωπαϊκή. Οι γλωσσολόγοι, μελετώντας τις ομάδες των γλωστών, ας πούμε την ουραλιοαλκαϊκή ομάδα, την παρουσιάζουν με ένα δέντρο. Ο κορμός είναι η μεγάλη πηγή. Κάποτε κάποιες ομάδες εκεί διαμόρφωσαν ένα γλωσσικό ιδίωμα. Στη συνέχεια, καθώς ο άνθρωπος μετακινείται, ομάδες αυτές έφυγαν και διαφοροποιήθηκε, αλλά από την αρχικό κορμό. Έτσι, το επόμενο που δείχνουν είναι κλάδι. Κλαδιά. Και τα κλαδιά δείχνουν υποκλάδους. Ας πούμε στην ευρωπαϊκή γλώσσα, που είναι ο μεγάλος κορμός, ένας κλάδος είναι οι λατινικές γλώσσες. Οι λατινογενείς γλώσσες. Άλλος κλάδος είναι οι γερμανικές γλώσσες. Υπάρχουν και γλώσσες που δεν έχουν υποκλάδους μόνες τους. Μία από αυτές είναι η ελληνική γλώσσα. Δεν έχει υποκλάδο. Άλλη τέτοια γλώσσα είναι η αλβανική γλώσσα. Η αρμενική γλώσσα δεν έχει υποκλάδους. Στην αγγλική γλώσσα, στη γερμανική γλώσσα, στις γερμανικές γλώσσες, ποιες νομίζετε ότι πάνε οι σύγχρονοι Γερμανοί, των Γερμανών? Άλλοι. Τι είπατε? Οι αστριακοί, φυσικά. Τι είναι οι Γερμανοί, ναι? Είναι οι Φλαμανδικοί. Δηλαδή, η Μόρειο, το Βόλιο Βέγγιο και η Ολλανδία είναι η γερμανική γλώσσα. Είναι οι Νορβιδικοί, οι Σουηδικοί και οι Ιδανικοί. Δεν είναι η γερμανική γλώσσα, που είναι επίσης οι γερμανικές γλώσσες. Και μία άλλη χώρα που μιλάει η γερμανική γλώσσα. Η Αλβετία. Η Αλβετία. Η Αλβετία. Έχετε δίκιο το 60-70% της Αλβετίας μιλάει γερμανικά, πολύ σωστά. Μιλάει η Αγγλία. Η Αγγλία. Η αγγλική γλώσσα είναι η γερμανική γλώσσα. Ανήκει στις γερμανικές γλώσσες. Τόσο καλά. Στις λατινογενείς γλώσσες. Γαλλικά. Γαλλικά. Ιταλικά. Ισπανικά. Πορτογαλικά. Ρουμάνικα. Κοιτάξτε, αν έχεις μάθει γαλλικά καλά, περίπου ξέρεις και ιταλικά. Δηλαδή, αν έχεις ξέρεις καλά γαλλικά και πάρεις μια ιταλική εφημερίδα, και τη διαβάσεις προσεκτικά, θα καταλάβεις περίπου τι λέει. Η απόσταση είναι πολύ μικρή. Μεταξύ γαλλικών. Ισπανικών και πορτογαλικών. Τι λένε τώρα. Αυτή η απόσταση μεταξύ τους. Δεν έχεις μάθει μεγάλη διαφοραγλώστα. Πορτογαλικά είναι σαν εισπανικά με λεούς, στο τέλος. Γιατί σας το λέω αυτό. Αφού είναι ισπανικές γλώσσες. Αφού η Ισπανίτη μετέφερε, να σας το πούμε αυτό. Τα βλάχικα που είναι χώρα πολύ σωστά, είναι λατινογενείς και αυτή η γλώσσα. Που έχουμε και εμείς λάχους εδώ στην Ελλάδα με λόγω βλάχικης λατινογενείς. Προσέξτε να δείτε. Κοιτάξτε να δείτε, να σας πω κάτι. Όταν μαθαίνεις γλώσσες από την ίδια ομάδα γλωσσών, που ανήκεις εσύ, είναι εύκολο. Εσείς κι εγώ θελήσουμε να μάθουμε αραβικά, που είναι σε άλλη ομάδα γλωσσών, θα φτήσουμε αίμα. Άμα θέλεις να μάθεις Κινέζικα, που είναι σε άλλη ομάδα γλωσσών, θα φτήσεις αίμα. Είναι άλλο επίπεδο. Γιατί έχει και άλλη δομή η γλώσσα. Δεν είναι μόνο ότι είναι άλλες οι λέξεις. Έχει και άλλη δομή. Είναι αλλού το υποχήμενο, αλλού το εντοιχήμενο. Να σας πω κάτι. Ειδικεύομαι στην ιστορία των Ελλήνων στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στην ελληνική ιστορία, όχι στην... Δεν είμαι Οθωμανολόγος ούτε Τουρκολόγος. Αυτοί είναι άλλες επιστήμες. Αλλά αρκετοί νέοι μας επιθυμούν να γίνουν Οθωμανολόγοι. Και καμιά φορά έρχονται στο γραφείο και σου ρωτάνε. Θα ήθελα να γίνω Οθωμανολόγος. Τι λέτε εκεί? Ωραία οικογένεια μου, έχεις την αίσθηση ότι πρέπει να διανύσεις για να γίνεις Οθωμανολόγος. Να σας πω γιατί σας το λέω αυτό. Στην αθηνοθωμανική περίοδο, η διήκηση χρησιμοποιούσε μία γλώσσα που λέγεται οσμανική γλώσσα. Αυτή η γλώσσα ήταν τουρκικά, με πάρα πάρα πολλά στοιχεία περσικά και πολλά στοιχεία αραδικά. Δηλαδή, για να καταλήξεις, να μπορείς να διαβάσεις οσμανικά πρέπει να μάθεις τουρκικά. Στιμερινά τουρκικά, παλιά τουρκικά, αραδικά, περσικά και όλα τα άλλα. Είναι μία μεγάλη ιστορία. Περνώνει τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια, κάποιος από αυτούς έρχεται στο γραφείο μου να με δει. Τι κάνεις παλικάδο μου, πώς πάνε οι σπουδές σου. Προχωρώ κύριε Αθήνα, προχωρώ. Δυσκολεύομαι. Σε τι δυσκολεύεσαι ρε πουλιάκι μου, κοιτάξτε. Να μάρκω περσικά, δεν είναι δύσκολο. Αλλά τα αραδικά θα με πάνε στο νησοκομείο. Γιατί τα περσικά δεν είναι τόσο δύσκολο, γιατί ανήκουν στη δική σου ομάδα. Δεν είναι ότι, αλλά μπορεί το μυαλό σου να τα ακολουθήσει, καταλάβατε τι θέλω να πω. Λοιπόν, αυτές είναι οι μεγάλες ομάδες. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο ένας καταλαβαίνει τον άλλον. Παράδειγμα βάζικων και εξήγησης. Όχι, ναι, και εξήγηση. Έχουν δοθεί κύριες ερμηνείες. Τώρα βρίσκουν ότι υπάρχει γενετικό υλικό, που τους συνδέει με τους πίκτες της σκοτίας. Στη σκοτία, εδώ πέρα, υπάρχει ένα υπόλοιπο αρχαίων λαών, που λέγονται πίκτες. Και μιλούσαν και μια παράξενη γλώσσα, που μετά έγινε κινητικά και τα λοιπά. Αλλά η γλώσσα των Βάσκων είναι τόσο ανεξήγητη. Ανεξήγητη γλώσσα, κανείς δεν μπορεί να την τοποθετήσει. Που αυσχύουν ότι προέρχεται από ένα τόσο αρχαίος τρόμα. Υπό, λοιπόν, μιας εγγρόπης που δεν ξέρουμε. Δεν μπορούμε να μη χνεύσουμε. Η Βάσκη της Γαλλίας και της Ισπαλίας. Λοιπόν, σας έλεγα όλα αυτά, διότι στον κατάλογο του ΟΟΕ για τις γλώσσες, το 2000 που μας έρασε, η μεγαλύτερη γλώσσα στον κόσμο είναι η Μανταίν, όπως σας είπα, που είναι μία από τις κινέζικες γλώσσες. Στην Κίνα ομιλείται και μια δεύτερη γλώσσα κινέζικη, που λέγεται Καντονέζ, δηλαδή της Καντόνας. Της Νότιας Κίνας. Αυτές οι δύο χάνουν τη μεγάλη κινέζικη γλώσσα. Δεύτερη μεγαλύτερη γλώσσα είναι η αγγλική. Η Μανταίν κινέζικη ανήκει στη νοσηβετιανή οικογένεια, φυσικά. Η δεύτερη, η αγγλική, ανήκει στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια. Με 430 εκατομμύρια. Μετράει τους εκείνους που το μιλούν ως μητρικοί. Όσο αλλιώς η αγγλική είναι η εσπεράντο, δηλαδή όλοι τη μιλούν ως δεύτερη γλώσσα. Ξέρετε ότι στην Κίνα μαθαίνουν αγγλικά πολύ περισσότεροι άνθρωποι από όσους πηγαίνουν σε αγγλικό σχολείο. Η τρίτη μεγαλύτερη γλώσσα στον κόσμο είναι η χινδί, αυτή που σε σήναγα. Η γλώσσα της Ινδίας, των Ινδών. Το άλλο θύριο της γης είναι η Ινδία. Η Ινδία έχει 1 δισεκατομμύρια, 200 δισεκατομμύρια πληθυσμό. Εκείνη είναι 1 δισεκατομμύρια, 300 δισεκατομμύρια. Και να σας πω κάτι. Αν η Ινδία δεν είχε χάσει το Πακιστάν, διότι εδώ έχουμε ένα θέμα. Το Πακιστάν ήταν η Ινδία και το Βαγγλαδές μέχρι πριν 50 χρόνια, μέχρι το 1947 η Ινδία ήταν όλο αυτό. Έσπασε για λόγους που θα εξηγήσουμε όταν προχωρήσει το μάθημα. Λοιπόν, αν η Ινδία δεν είχε το Πακιστάν, θα ήταν η μεγαλύτερη πληθυσμό χώρα στον κόσμο. Η Ινδία έχει πάρα πολύ πληθυσμό που είναι πιο πυκνοκατοικημένη πολύ από την Κίνα, γιατί η Κίνα είναι σχεδόν δυο φορές μεγαλύτερη από την Ινδία σε έκταση. Αυτό έχει θυματία. Βέβαια, στην Κίνα υπάρχουν ολόκληρα κομμάτια που δεν κατοικούνται, γι' αυτό και είναι πολύ σιχτές οπλισμούς σε κάποιες περιοχές. Λέγαμε ότι η τρίτη γλώσσα είναι η χίνδι που ανήκει στην ινδιοευρωπαϊκή ομάδα. Η τέταρτη η ισπανική. Η πέμπτη ινδιοευρωπαϊκή ομάδα. Η πέμπτη είναι η ρουσική. Οι σκλαβικές γλώσσες είναι ένας άλλος κλάδος της ινδιοευρωπαϊκής οικογένειας. Η πέμπτη μεγαλύτερη είναι η ρουσική, πάλι ινδιοευρωπαϊκή. Η έκτη μεγαλύτερη είναι η αραβική που είναι αφροασιατική, δηλαδή συνητική γλώσσα. Η έβδρομη είναι Μπεγκάι, άλλη μια γλώσσα της Ινδίας που είναι ινδιοευρωπαϊκή. Η όγδο είναι η πορτογαλική και αυτή είναι ινδιοευρωπαϊκή. Δέκατη είναι η Ιαπωνική που ανήκει στις Αλταλικές. Η ένατη είναι η γλώσσα της Ινδονησίας, μάλλον ινδονησιακή, που ανήκει στη δικά της οικογένεια, που είναι μαλαιοπολινησιακή. Είναι η γλώσσα που μιλείτε, στ' αυτή εδώ πέρα τη ζώνη της Πολινησίας. Είναι άλλες χομάδες. Αν παρατηρήσετε, η μεγαλύτερη γλώσσα είναι η Κιναιζική, αλλά στο σύνολο των μεγάλων γλωσσών, οι περισσότερες, συντριπτικά οι περισσότερες είναι ινδιοευρωπαϊκές. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό των τελευταίων πεντακοσίων χρόνων. Γιατί, γιατί η Ευρώπη, που μίλαγε ινδιοευρωπαϊκές γλώσσες, έλεγε τον κόσμο και μετέφερε τη γλώσσα της σε δύο ακόμα Ιππίρους. Αυτές εδώ οι Ιππίροι, με λέγανε άλλες γλώσσες, δικές τους. Ήρθαν οι Ισπανοί, οι Πορτογάλοι και οι Άγγλοι και μετέφεραν τη γλώσσα τους. Και ήρθαν οι Άγγλοι στην Αυστραλία και μετέφεραν τη γλώσσα τους. Και έτσι η αγγλική γλώσσα ομιλείται σε τρεις ιππίρους. Η πορτογαλική γλώσσα, η ισπανική γλώσσα, τουλάχιστον σε δύο και σε άλλα μικρά σημεία. Για αυτό έκανε την Ευρώπη τόσο μεγάλη. Τα τελευταία πεντακόσια χρόνια, τα τελευταία πεντακόσια χρόνια, η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο είναι η Δυτική Ευρώπη. Αυτή που άλλαξε τη γη. Και ανάμεσα σε αυτά που έκανε είναι ότι πολλαπλασίασε τον εαυτό της. Να σας πω κάτι. Η ιστορία της Αμερικής, μετά από τον Κολόμβο, δηλαδή μετά το 1492 σε πολλές παγκόσμιες ιστορίες, πάθουν υπέρος τις παγκόσμιες ιστορίες που έχουν γραφεί, μετά τον Κολόμβο κατατάσσεται στην Ευρωπαϊκή ιστορία. Κάτω από τον τίτλο Ευρωπαϊκή ιστορία. Γιατί δεν είναι Αμερικανική ιστορία, είναι Ευρωπαϊκή. Απλώς είναι ένα παράρτημα της Ευρώπης εκεί. Δεν έχει. Οι ντόπιοι κάτι και συντρέφθηκαν. Δεν δίνουν κάποιο στίγμα στην Αυστραλία ολότελα. Η Αυστραλία είναι ένας θέτημα της Αγγλίας, απόλυτο. Μια Ήπειρος έγινε η εξής τρεις. Για να μην είναι υπόμενου τα διάφορα άλλα σημεία στον κόσμο, που επίσης επηρέαστηκαν πάρα πολύ από αυτούς, και επομένους και οι γλώσσες. Είναι αυτό που λέει η Ουνέσκο, ποιες γλώσσες καταπίνουν τις άλλες, αυτές που είναι η ισχυριότητα των ισχυρών. You understand what I mean. Διότι του ισχυρού το μιμούμαστε. Δεν το συζητώ. Σας το είπα και άλλη στιγμή. Δεν είναι μόνο ότι καταπίνει πολιτισμικά. Εδώ δεν ήρθε κάποιος Άγγλος να σου το επιβάλλει. Δεν είναι σαν την Νότια Αμερική που έγινε απεική, αλλά μιλούμε Αγγλικά. Δεν είναι γιατί. Γιατί είναι η γλώσσα του ισχυρού. Τρώμε χαμμπουργέ. Θα έχουμε καθάνει. Θα σταμάσουν τα νέα παιδιά δηλαδή, εντάξει, ας κάνει κράτη λίγο η Κίνα. Εγώ δεν θέλω να μάθω και η Κινέζικα. Το λέω αυτό διότι, σας λέω το εξής. Τρώμε χαμμπουργέ γιατί είναι Αμερικάνικο. Αν ήταν το εθνικό φαγητό της Κένειας, δεν θα το τρώω. Το λέω εμπάθειο, το μπλουτζιν το φοράμε, γιατί ήρθε από τη μεγαλύτερη δύναμη του κόσμου, την Αμερική. Αν το φορούσαν οι άνθρωποι στην Ουγκάνδα, δεν θα μας έγανε εντύπωση. Με κάποιο σεβασμό. Ακόμη και αν το φορούσαμε εμείς, δεν θέλω να πω. Ας πούμε ότι ήταν το εθνικό έθρημα ένδυμα της Ελλάδας. Δεν θα το φορούσε κανείς. Ασχέτος το αν είναι ωραίο ή βολικό. Ασχέτος. Θα αντιφάζαμε, άλλα θα φορούσαμε. Γιατί? Γιατί το στίγμα το δίνει ο ισχυρός. Ο ισχυρός πολιτισμικά, ο ισχυρός πολιτικά, ο ισχυρός οικονομικά. Και αθέλητα σου ακόμη και αν μιλάς εναντίον του, στην ουσία τον ακολουθείς. Σε αυτό που κάνει και μερικές φορές πιο υποταγμένος από εκείνον. Να σας πω κάτι. Πρόσφατα άκουσα μια καταπληκτική διάλεκτη ενός Αμερικανού συναδέρου ιστορικού, που εξηγούσε γιατί οι νέοι στον κόσμο άφησαν μακριά μαλλιά στη δεκαετία του 60, και γιατί κούρεσαν τα μαλλιά τους στη δεκαετία του 50. Όταν ήμουν εγώ η Κωσάρο, ήταν η εποχή των χύπης. Αν όσοι έχετε μια ηλικία, θα το θυμάστε. Δηλαδή, στη δεκαετία του 60, αρχές του 70 μέχρι το 75, οι άντρες, τα γόρια, είχαν μακριά μαλλιά. Μα δέκα χρόνια μετά, κούρεψαν όλη τη γη. Από πού ξεκίνησε το να είναι μακριά τα μαλλιά, από τις ΗΠΑ. Γιατί, διότι, το διάρκεια του 1960, οι ΗΠΑ είναι μπλεγμένες στον πόλεμο του Βιετναμ, και υπάρχει ισχυρότετο κίνημα στις ΗΠΑ ενάντια στον πόλεμο του Βιετναμ, άρα και ενάντια στο πρότυπο του στρατιώτη, που ο στρατιώτης έχει κουρεμένο το κεφάλι. Η αντίδραση ήταν μακριά μαλλιά. Τελειώνει ο πόλεμος του Βιετναμ, περνάει λίγος χρόνος και γίνεται η επέμβαση στο Ιράκ των Ηνωμένων πολιτιών. Η πρώτη επέμβαση επί πατέρα Μπούς, που είχε κύρος, αυτή η επέμβαση στις Ηνωμένες πολιτείες είχε κύρος. Οπότε οι νέοι στις Ηνωμένες πολιτείες κούρεψαν τα μαλλιά τους, γιατί συνταφθίστηκαν με το στρατιώτη. Το ενδιαφέρον είναι ότι ενώ οι νέοι της Αμερικής αφήνουν τα μαλλιά τους ή τα κουρεύουν για δικούς τους λόγους, όλοι οι νέοι του κόσμου, ανεξαρτήτως δικούς τους λόγους, εμένα, ο πρώτος μου έρωτας, είχε κάτι μαλλιά μέχρι εδώ, γιατί ήταν η εποχή μου. Ο δεύτερος, όχι. Θέλω να πω πέρα στον χερός ρε παιδί μου, γιατί στο μεταξύ έπρεπε... Το λέω αυτό, διότι έχεις μασία αυτά που λέμε για την παγκόσμια ιστορία. Λοιπόν, το μεγάλη κατάκτηση είναι, ρίπτε για τα μαλλιά. Αυτό με τις γλώσσες έχει αφήνει κάτι με τα μεταναστευτικές ροές. Αυτό με τις γλώσσες έχει αφήνει κάτι με τα μεταναστευτικές ροές, αλλά από τα μεταναστευτικές ροές, τα τελευταία στιγμή, να τον ξύπνουν, να τον αστεγήσουν. Αυτό γίνονται με σαν το πλαίσιο της ίδιας γλώσσας, της ίδιας ρύθμος του κόσμου. Κοιτάξτε, οι μεταναστευτικές ροές ήταν ανεξέλεκτες για αιώνες. Δηλαδή, ήταν το κυνήγι της τροφής. Δεν υπήρχε θέμα ισχυρός, δηλαδή, ήταν μικρές ομάδες οργανωμένες το πολύ πολύ σε ψηλές. Για μεγάλους αιώνες ήταν θέμα επιβίωσης. Και σήμερα είναι επιβίωση για πολλά θέματα. Να σας πω κάτι. Η μεγαλύτερη μεταναστευτική ροή, με την εξέλεσθευτη που συμβαίνει τώρα, φαντάζομαι ότι δούμε κάτι έκτακτο, ίσως η ανθρωπότητα ζει κάτι πολύ δυνατό αυτή τη στιγμή, ήταν στο 19ο αιώνα, στο δεύτερο μισό του 19ο και πρώτο μισό του 20ου αιώνα, προς τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τέτοια ροή στην ανθρώπινη ιστορία προς ένα κράτος δεν έχει ξαναγίνει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είναι η πιο πολυπόθητη χώρα στην ανθρώπινη ιστορία και παραμένει. Ποιο πήγαναν τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ο φτωχός, ο κυνηγημένος από κάθε χώρα, ο οποίος δεν είχε να φάει. Όποιος ήταν απελπισμένος, όποιος είχε πολιτικές απόψεις και τον κυνηγούσανε. Θέλω να πω, υπήρχαν πολλοί λόγοι για να μεταναστέψεις. Συνήθως είναι λόγοι επιβίωσης ή βελτίωσης της θέσης σου, τώρα. Και τότε ήταν για βελτίωση της θέσης, δηλαδή πήγαινας από τόπο σε τόπο, ψάχνοντας κρουφή. Βέβαια, κοιτάς και να δεις, όταν λέω ότι ήμασταν μετακινούμενοι όλα αυτά τα χρόνια, που ήμασταν κάποιοι συλλέκτες και κυνηγοί, και ξέρετε ότι εξεκολουθούν να υπάρχουν ακόμη κυνηγετικές φυλές που δεν έχουν μπει στη Γεωργία. Δεν έχει γίνει όλη η γεωργική. Πρώτα πρώτα, είναι ζώνες που δεν μπορούν να γίνουν γεωργικές. Δηλαδή οι εσκυμόοι δεν θα μπορούσαν να μπουν στη Γεωργία, είναι μέχρι σήμερα κυνηγοί. Δεν το συζητούμε. Στην Ταϊγά της Ρωσίας, Ταϊγά είναι τα μεγάλα βάση της Ρωσίας, τώρα ακόμα βρίσκονται φυλές που δεν της είχαν εντοπίσει ποτέ οι Ρώσοι. Πρόσφατα διάβατα εντοπίστηκε μια φυλή που ψάχνενε να δούμε τι γλώσσα μιλάει, η οποία φυλή δεν είχε ακούσει ποτέ το όνομα του Λένιν, του Στάλιν, ενώ δεν ήξεραν καθόλου, ούτε τους Στάρους δεν ξέρανε. Ζούσανε μέσα στα βάγη και δεν είχαν έρθει παθοί με κανέναν. Θέλω να πω, αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν. Αλλά ναι, η μετακινήση είναι για επιβίωση. Και βέβαια γινόταν, κατά κύριο λόγο, σε μια περιοχή. Δεν μπήκαν έξω, στην άκρη της γης. Δηλαδή ήξερες μια ευρεία περιοχή και οι ομάδες κινούνται περίπου σ' αυτή. Γι' αυτό εξηγούν οι δουλειοσολόγοι, γιατί πρέπει να έχουμε και τις αρχές των γλωσσών. Δηλαδή, επειδή τελικά υπήρχαν κάποιες ομάδες που συνηπίρξαν σε μια ευρύτερη περιοχή, είσαμε μία αρχή γλώσσας. Ας πούμε ότι πήραμε εξακολουθείο, το τι είναι Άραβε και είναι αντίοχο πως είναι Ευρωπαϊκή ή αντίοχο τώρα. Τώρα, αυτό είναι τελείως πρόσφατο. Θα δούμε πού θα πάει. Θα σας πω κάτι για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αγγλώφονες, δεν το συζητούμε. Όμως, είναι τόση μεγάλη η ισροή ισπανωφώνων μεταναστών. Κάθε χρόνο μπαίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχουν κάνει ένα τεράστιο φράχτης του Rio Grande. Όλη εδώ πέρα η ζώνη του Μεξικού είναι ένας τεράστιος φράχτης. Και υπολογίζουν ότι έτσι σταματούν μερικά εκατομμύρια ανθρώπων να μπαίνουν κάθε χρόνο. Αλλά κανένα εκατομμύριο μπαίνει παρόλα αυτά. Λοιπόν, έτσι και λιώς στις Νότιες Πολιτείες Αμερικής υπήρχαν πολλοί σπανώφονοι, γιατί στην ουσία ήταν Μεξικάνικες Επαρκείες που τις πήρανε οι Αμερικανοί. Αποτέλεσμα είναι σήμερα το 25% των κατοίκων της Ηνωμένων Πολιτείων είναι σπανώφονες. Τα ισπανικά είναι η δεύτερη γλώσσα της Ηνωμελικής, επίσημη γλώσσα. Είχα βρεθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, ίσως εσείς έχετε κάποια εφασία. Εγώ βρέθηκα σχετικά πρόσφατα, γιατί είχα μια υποτροφή από ένα πανεπιστήμιο εκεί, για να πάω να διδάξω, για να κάνω έρευνα. Και θα πληρονώνω με υποτροφία του πανεπιστήμιου. Και αυτό σημαίνει ότι με πληρώνει το Αμερικανικό Κράτος έστω γι'αυτούς τους 6 μήνες. Εξαφτού μου είπαν ότι πρέπει να πάω στο οίκα του, ας πούμε. Γιατί θα... και να αποδώσω και πόρο στο τέλος, όπως και έκανα. Εντάξει, πάω στο αντίστοιχο οίκα του, που μου υπέδειξαν και όλα τα χαρτιά που συμπλήρωσα, ήτανε στα Αγγλικά και στα Ισπανικά. Μου κάνει εντύπωση, όλες οι οδηγίες ήταν στα Αγγλικά και στα Ισπανικά. Και επειδή οι Ισπανόφονοι κάνουν πολλά παιδιά και μπαίνουν συνεχώς και άλλοι Ισπανόφονοι, υπολογίζεται ότι σε 20-30 χρόνια οι Ισπανόφονοι θα έχουνε πλειοψηφίες στις ΗΠΠ. Αυτό θα αλλάξει τα πράγματα. Είναι μέσα στη ροή της ιστορίας. Θα είναι εντυπωσιακό, αλλά είναι μέσα στη ροή της ιστορίας. Θα τελειώσουμε παραδέκα, γιατί θα βλέπω σας κουρασμένοι ή όχι. Να με υποπτεύεστε, γιατί εγώ μπορώ να ξημερώσω. Όταν διδάσκομαι, κουράζομαι. Δεν κουράζομαι. Με ρώτησαν κάποιες, πώς δεν κουράζεστε, λέω. Μου αρέσει, φεύγεται κάτι. Λέω σοκολάτα, που είναι το αγαπημένο μου. Και δεύτερο, μου αρέσει πάρα πολύ η δουλειά μου, οπότε το ξέρετε όλοι. Όπως έλεγε ο Κομπούχιος, αυτός που αγαπάει τη δουλειά του, αυτός που αγαπάει τη δουλειά του, δεν εργάζεται ποτέ. Γιατί είναι χόμπι. Κάτι θέλατε? Ναι, παρακαλώ. Την έχει. Την μαθαίνει. Δεν είναι αδύνατο. Όποιος φύγει από τη μια ομάδα και πάει στην άλλη, έχει δυσκολία. Αλλά εντάξει, τρώει στον πισινό σκάτο και δεν μαθαίνει. Έχουν δυσκολία εκεί, έχουν δυσκολία εκεί για όλους τους. Θέλουν περισσότερο τη γέννηση. Θέλουν, αλλά όχι σαν την άλλη. Λοιπόν, για να κλείσουμε αυτό μας το θέμα, να πούμε ότι σε αυτό το μακρό διάστημα του ανθρώπου, σε κατάσταση καρποσιλέκτης, σε κατάσταση κυνηγού, πέθυχε πολύ μεγάλους άθλους. Και τη γλώσσα του ανέπτυξε και τα εργαλεία του βελτίρσε και τη διατροφή του άλλαξε και μπλούτισε σε προτελήμες και τα λοιπά. Και διαχύθηκε σε όλου τον πλανήτη. Αυτό είναι εντυπωσιακό. Σε εκείνο που του συνέβη το εντυπωσιακό είναι ότι έδισε και την τελευταία εποχή των παγετώνων σε ένα κλίμα πολύ δυσμενές για τον άνθρωπο. Μπόρεσε να επιβιώσει. Τελευταία περίοδος των παγετώνων, θα σημειώ, ότι είναι του 75 περίπου χιλιάδες π.Χ. με περίπου το 20 χιλιάδες π.Χ., δηλαδή σχετικά πρόσφατα. Σε αυτή την περίοδο των παγετώνων μπόρεσε να επιβιώσει ακριβώς γιατί είχε μεγάλα, καλά όπλα. Δηλαδή μπορούσε να χτυπάει με ακόντια από μακριά. Και τούτο γιατί στην περίοδο των παγετώνων οι ζώα περιορίστηκαν, μετά κινήθηκαν για να επιβιώσουν και στις ζώνες της κρύε, δεν ήταν όλη η γή παγετών, καλυμμένη από πάνους, αλλά ένα μεγάλο της μήμα, στις παγωμένες περιοχές επέδεισαν μεγάλα ζώα. Επομένως ο άνθρωπος έπρεπε να μπορεί να νικάει, να κλειδά, μεγαλόσωμα ζώα, τα κατάφερε, επέδεισε και έζησε το επόμενο γύρο, που είναι η Γεωργική Επανάσταση. Αυτή η επανάσταση προφανώς είχε ξεκινήσει στο μεγάλο χρόνο που ήμασταν καρποσιλέκτες και κυνηγείς. Ο άνθρωπος όλα αυτά τα εκατομμύρια χρόνια είχε παρατηρήσει ότι πέφτει ένας καρπός, είπετε, και από το κουκούτι του που καλύπτεται από το χώμα και πέφτει και νερό, βγαίνει ένας καινούργιος τέλεχος. Ότι ένας σπόρος από το άγριο... Έχουμε κανένα... Τι σημαίνει σήμερα? Μπορεί να γίνει κάτι έκταξο, και εμείς το μάθημα δεν το μάθαμε. Ποιος ξέρει. Εμπάνς πλητός είχε παρατηρήσει ότι ο σπόρος από τα φυτά που ήταν ολόγυρά του, στα φυτίο τι φυτά έβρισκε, ένας χωρό φυτά, στην περιοχή μας, τα δυνητριακά. Άγρια δηλαδή, άγριο φυτάρι, άγριο κρυτάρι, άγρια θύκαλη και άλλα. Έπεφτε ο σπόρος και από κει φύτρωνε κάτι. Είχε καταλάβει αυτή τη διαδικασία. Στην Κίνα έβλεπε το ρύζι. Εκεί έχει το ρύζι, πάλι, και εκεί έβλεπε τη διαδικασία του. Ξέρουμε, έτσι μας λένε οι παλαιοντολόγοι που κάνουν ανασκαφές και βρίσκουν πολύ αρχαία στοιχεία. Έχουμε μια συνάδελφος στο ιστορικό αρχολογικό, που ειδικεύεται στη διατροφή των πολύ αρχαίων πολιτισμών, από τα μικρά υπολήματα που βρίσκονται στις ανασκαφές. Και από αυτά καταλαβαίνουν τι είδους τροφή έτρωγαν, αν ο σπόρος που βρίσκονται είναι άγριος ή φυτεμένος. Είναι απίθανο πράγμα. Και προσπαθούν να καταλάβουν πότε άρχισε η Γεωργική Επανάσταση. Λέμε, με τα στοιχεία που έχουμε μέχρι σήμερα, η Γεωργική Επανάσταση ξεκίνησε κάπου εκεί στο 15.000 με 12.000 π.Χ., που τα στοιχεία που έχουμε μας οδηγούν σε αυτή εδώ την περιοχή. Δηλαδή αυτό που είναι σήμερα Ανατολική Τουρκία, Ιορδανία, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία, Ιρακ, Αίγυπτο. Αυτός δηλαδή εδώ ο κύκλος που λέγεται η έφορη ή μισέληνος, γιατί έχει αυτό το σχήμα πάνω στο χάρτη, η έφορη ή μισέληνος, την οποία ρέουν, πείτε μου ποια ποτάμια, ο Τίγρης, ο Εφράτης, μεσοποτάμια δηλαδή, ελληνική λέξη, σε όλον τον κόσμο χρησιμοποιείται αυτός ο όρος μεσοποτάμια, ελληνική λέξη ανάμεσα στα δύο ποτάμια, και στην Αίγυπτο, ο Νύλος, εκεί έχουμε τα αρχαιότερα κατάληπα Γεωργίας. Μέχρι τώρα λέγαμε ότι τα αρχαιότερα κατάληπα τα έχουμε βρει στην περιοχή του σημερινού Ιράκ και της σημερινής Αιγύπτου, μέχρι το Τατάν Κουιουκ και το Γκεμπεκλή Τεπέ. Το Γκεμπεκλή Τεπέ, αυτό γράψτε το, αυτό είναι κάτι το καταπληκτικό. Γκεμπεκλή γράφεται με G, G, O, umlaut, G, είναι τουρκική η λέξη. Γκεμπεκλή, B, B, E, K, L, L, I. Γκεμπεκλή Τεπέ. Τι είναι το Γκεμπεκλή Τεπέ, και με αυτό θα σας αφήσω σήμερα. Είναι η καταπληκτικότερη ενασκαθή του 21ου αιώνα, αυτή που αλλάζει τα δεδομένα της αρχαιολογίας. Περιπήμως πρόκειται, είναι ένα σημείο στο νότο της Τουρκίας, περιεχεί τον Κούρδον, το τουρκικό περιεχεί τον Κούρδον, ας πούμε το Κουρδισκάνη της Τουρκίας. Έξι χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Θήρια. Πριν από καμιά δεκαγιά χρόνια, ένας Κούρδος βοσκός, σε ένα τεπέ, τεπέ στα τουρκικά είναι μια τούμπα, που λέμε σε ελληνικά, δηλαδή ένα τεχνητός λοφίσκος. Οι αρχαιολόγοι όταν δουν τούμπα, μερακλώνονται. Υποψιάζονται ότι άμα σκάψεις αυτή τη τούμπα, κάτι θα βρεις. Λοιπόν, σε αυτή τη τούμπα, ένα του ζώο πήγε σε κάποιο σημείο που είχε ανοίξει, μπήκε για να το βρει και είδε κάποια κτίσματα μέσα. Κάλεσε την αρχαιολογική περιοχία της Τουρκίας και έστρεψαν οι Τούρκοι αρχαιολόγοι, άρχισαν σε ένα σκαφέ. Σήμερα σκάβουν εδώ και δέκα χρόνια Γερμανοί αρχαιολόγοι και Τούρκοι αρχαιολόγοι μαζί και έχουν αποκαλύψει το καταπληκτικότερο μημείο μέχρι σήμερα παγκοσμίως. Είναι του δεκάμιση χιλιάδες π.Χ. Αυτός πάει τα κοντέ. Αλλάζει όλα όσα ξέρουμε μέχρι σήμερα. Διότι, ας πούμε, η Αίγυπτος είναι του 4.000 π.Χ. Η Σουμέλη του 3.500 π.Χ. Η Μηχυναίη του 1.500 π.Χ. Οι Μυνολίτες του 2.500 π.Χ. Δεκάμιση χιλιάδες π.Χ. δεν το περίμενε κανείς ότι υπάρχουν ναοί κτισμένοι. Είναι κυκλικοί ναοί μοιάζουν με ναούς. Τεράστιοι, μεγαληθικοί, με τεράστιες πέτρες. Όσους σκάβουν βρίσκουν και άλλους κύκλους, και άλλους κύκλους, και άλλους κύκλους. Για να υπάρχει τέτοιο, μπορείτε να το ψάξετε απόψε που θα πάτε, το 2.000 π.Χ., να δείτε το σήμα του. Για να υπάρχουν τέτοιες κατασκευές το 15.000 π.Χ. που θα πείτε ότι μπήκαμε στη Γεωργία νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε. Ως είδος. Και το ότι είναι... Αν τον Κιομπεκλή είπε ότι είναι στη Συρία περίπου, ταιριάζει, γιατί εκείνη η περιοχή, Συρία, Ιορδανία, ήταν πολύ πρόημες στη Γεωργική Επανάσταση, αλλά κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι έχουμε μετακίνηση τόσο έντονη της αρχής της Γεωργικής Επανάστασης. Θα μας πούνε τώρα τα νέα δεδομένα πώς μπορέσαμε στους δεκάμισι χιλιάδες να φτάσουμε, στους δεκάμισι χιλιάδες να φτάσουμε το Stonehenge. Ή τα μεγαλυντικά της Μάλτα. Που είναι του τέσσερι χιλιάδες π.Χ. Εδώ είναι δεκάμισι χιλιάδες π.Χ. Τι είπατε? Το στηνικό τύχος είναι... Πάρα πολύ αφιέως πολιτισμός. Αλλά δεν έχουμε τίποτα τόσο μεγάλο στη Γίνα. Όχι. Να σας πω. Μπορεί αύριο να βρεθεί. Δεν το ξέρω. Δεν το ξέρουμε. Μπορεί σε κάποιο άλλο χώρο να βρεθεί κάτι και να μας αλλάξει όλα τα δεδομένα. Κοινούμαστε με αυτό που ξέρουμε. Αύριο το ρεντεβού μας είναι πεντεέμισι το απόζευμα. Αλλά ακριβώς πεντεέμισι. Να είστε καλά. Υγεία σας. Ευχαριστώ.