| : Βλέπετε την διακόση που κάνει ο κόσμος λόγω της κίνησης και της δημοκρατίας. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται η στάση για την Διαμοκρατία, έχουμε τη χαρά και τη δυνατότητα και το ξενούμε για δεύτερη χρονιά και την ευχαριστούμε πάρα πολύ. Άλλωστε, χρειάζεται και κάτι που ζητούσατε διακόση. Πριν τις δώσουμε τον λόγο, να σας πω ότι την Δεκάρτη, μετά αύριο, στις 7 η ώρα, στο Πρωθυστικό Κέντρο Λεμνία 46, θα αρχίσει η παρουσία στο βιβλίο της κυριάς Βουλάκη, το ημεροβόλιο 1,82 διάνθρωμις. Οπότε, εις όπως είναι, ελεύθεροι, είστε. Κυρία Μακρίνα, σας απολαύσουμε. Καλησπέρα. Είναι εντάξει αυτό? Ωραία. Όχι, άλλα φώτα πια. Καλησπέρα σας. Ευχαριστώ πάρα πολύ που ήρθατε. Είναι ο δεύτερος κύκλος φέτος. Πέρυσι με είχατε τιμήσει και ήταν πολύ μεγάλη μου ευχαρίστηση το ότι ζητήσατε πάλι να είμαι εδώ. Και θα είμαστε και για τις ευχαριστούμε. Σας ευχαριστούμε πολύ. Σας ευχαριστούμε πολύ. Σας ευχαριστούμε πολύ. Ζητήσατε πάλι να είμαι εδώ και θα είμαστε και για τις επόμενες Δευτέρες 11 και 18, κυρία Σκλάβο. Με τελείως διαφορετικά θέματα από το σημερινό. Αλλά ειλικρινά δέχτηκα με πολύ μεγάλη χαρά την πρόσκληση από το δήμο μας να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια της επιμόρφωσης των ανθρώπων της περιοχής μας. Μας δίνει τη δυνατότητα εκτός το ότι να ανταλλάξουμε λίγες γνώμεις και να πούμε κάποια πράγματα όμορφα. Αλλά να σησφίξουμε και τις σχέσεις μας, μια και αυτός εδώ το όπως ξέρετε είναι τόσο όμορφος αλλά από την άλλη πλευρά εμείς θα τον κάνουμε ομορφότερο μετά να εξελιχθούμε και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Έτσι λοιπόν για το σημερινό θέμα που το κουβέντησα και με την κυρία Σκλάβου είπαμε να μιλήσουμε λίγο για τις σχέσεις. Τις σχέσεις μέσα στο ζευγάρι. Να δούμε πώς εξελισσόμαστε στα ζευγάρι από την ώρα που συναντιόμαστε, ερωτεβόμαστε, αποφασίζουμε να πούμε το μεγάλο ναι και το τι αλλαγές γίνονται μέσα μας καθόλου τη διάρκεια αυτού του βίου. Άρα λοιπόν θα μιλήσουμε λίγο για τις αλλαγές αλλά περισσότερο θα μείνω στο κομμάτι των εσωτερικών αλλαγών. Αυτές λοιπόν οι εσωτερικές ανάγκες, ιστορικές αλλαγές οι οποίες δεν φαίνονται και στις οποίες οφείλονται οι περισσότερες συγκρούσεις και τα περισσότερα κλάματα. Ξέρετε ότι σε κάθε σχέση υπάρχει βαρύς χειμώνας αλλά πάντα υπάρχει εναλλαγή εποχών. Οι σχέσεις είναι σαν τις εποχές, έχουν βαρύ χειμώνα, έχουν άνοιξη, έχουν καλοκαίρι, έχουν φθινόπωρο και έτσι κυλάει η ζωή των ανθρώπων και αυτό το οποίο λέμε ότι όταν παντρευόμαστε και όλοι πιστεύουμε ότι θα ζήσουμε φτυχισμένοι από εδώ και πέρα είναι περισσότερο ένας μύθος αλλά από την άλλη πλευρά κρύβει και μία σοβαρή αλήθεια η οποία λέει ότι για να μπορέσεις αυτή την ευτυχισμένη σχέση την οποία την ξεκινάς με πάρα πολλές προσδοκίες και πολύ μεγάλες χαρές να τη διατηρήσεις σε τέτοιο βαθμό ούτως ώστε να εξελιχθείς μέσα από αυτή. Η ένωσή μας με έναν άλλον άνθρωπο δεν είναι μόνο για να δημιουργήσουμε ανθρώπους είναι για να ζήσουμε μία ζωή μαζί και με έναν άλλον άνθρωπο και αν αυτόν τον άνθρωπο καταφέρουμε και τον κάνουμε φίλο μας και όχι απλώς ένας σύντροφος με τον οποίον συγκατοικούμε τότε πρέπει να πούμε ότι όλα αυτές οι αλλαγές οι οποίες θα συμβούν είτε από εξωτερικά γεγονότα γιατί μας τίζεται μία οικογένεια από εξωτερικά γεγονότα αλλά κυρίως από τις εσωτερικές αλλαγές που συμβαίνουν στον άνθρωπο που όταν το ζευγάρι δεν έχει επικοινωνία αυτές οι αλλαγές δεν είναι φανερές. Δεν είμαστε ίδιοι γιατί το ξέρετε αλλιώς εκεί είμαστε στα 20 μας, τα 30 μας, τα 40 μας, τα 50 μας η εμφανισία μας αλλάζει και βλέπετε ότι παρόλο που βλέπουμε τη διαφορά του χρόνου επάνω μας δεν μπορούμε να δούμε τη διαφορά του χρόνου μέσα μας. Αλλάζουμε αλλά δεν μπορούμε να δούμε αυτή η αλλαγή τι έχει, τι ανάγκες δημιουργεί πως μας διαφοροποιεί, τι ζητάμε από τη ζωή μας τι ζητάμε από τον άνθρωπο που είμαστε μαζί και αν έχουμε δικαίωμα να ζητήσουμε από τον άνθρωπο που είμαστε μαζί να κάνει εκείνος ή εκείνη τις αλλαγές ούτως ώστε εμείς να είμαστε ευτυχισμένοι. Αυτές λοιπόν οι εσωτερικές αλλαγές είναι εκείνες για τις οποίες θα μιλήσουμε λίγο περισσότερο σήμερα. Από την άλλη πλευρά ξέρετε ότι τα ζευγάρια δεν εξελίσσονται συγχρόνως ούτε με την ίδια ταχύτητα ούτε με την ίδια εξέλιξη. Από την άλλη πλευρά από τη στιγμή που δεν έχουμε κοινό υποσυνείδητο δηλαδή ότι έχουμε εισπράξει και έχει αποθηκευτεί μέσα μας είναι τελείως διαφορετικό αντιλαμβάνεστε ότι η εξέλιξη και ο προγραμματισμός μας είναι τόσο διαφορετικός που αν αυτόν δεν τον συνειδητοποιήσουμε εμείς από τη μία πλευρά και από την άλλη να έχουμε τη δυνατότητα να τον εκφράσουμε ο άνθρωπος με τον οποίο ζούμε μαζί μας είναι άγνωστος όπως και εμείς οι ίδιοι για εκείνον είμαστε εξίσου άγνωστοι. Άρα λοιπόν στην αλλαγή της προσωπικότητας ακόμη και τα γεγονότατα εξωτερικά έχουν τελείως διαφορετική επίπτωση των καθέναν από εμάς γίνεται με τελείως διαφορετικό χρόνο με τελείως διαφορετική ταχύτητα. Έτσι λοιπόν δεν υπάρχει ένας συγχρονισμός σ' αυτές τις αλλαγές που γίνονται. Κάτι άλλο το οποίο επίσης παρατηρούμε στα ζευγάρια είναι ότι με το πέρασμα του χρόνου ο άνθρωπος μας είναι δεδομένος. Το ξέρουμε λέμε ή μας ξέρει εγώ σε γέννησα λέμε εμείς οι γυναίκες για τον άντρα μας το μόνο που έχουμε γεννήσει είναι το παιδί μας που τότε και αυτό το ξέρουμε γιατί είναι μία ξεχωριστή ψυχή μία μοναδικότητα που έχει τη δική του αν το θέλετε στάση μέσα στη ζωή. Ακόμα και αυτό το οποίο έχουμε βγάλει μέσα από τα δικά μας πλάχνα δεν το γνωρίζουμε γιατί η μοναδικότητα είναι τόσο διαφορετική που θα πρέπει να διεσδίσεις με πάρα πολύ μεγάλη υπομονή για να καταλάβεις ποιος είναι ο άλλος και τόσο όσο μπορέσεις να τον καταλάβεις. Και καταλαβαίνουμε ότι είναι μέσα από τα δικά μας βιώματα γιατί αυτά καταλαβαίνουμε. Δεν καταλαβαίνουμε κάτι το οποίο μας είναι άγνωστο κάτι το οποίο μας είναι άγνωστο δεν μπορούμε να το αναγνωρίσουμε άρα δεν μπορούμε να πούμε τον άλλον το γνωρίζουμε άρα ξέρουμε και πως να τον χειριστούμε. Αυτό λοιπόν το ότι η σχέση μετά από λίγο καιρό γίνεται δεδομένη κουράζει πάρα πολύ το ζευγάρι και σε πάρα πολλές περιπτώσεις δίνει και το μήνυμα ότι δεν σε αγαπάω πια. Από τη στιγμή που ξέρω ότι θα σηκωθείς θα κοιμηθείς θα φας θα ζήσεις μέσα στο σπίτι τώρα αν έχεις εσύ εσωτερικές αναζητήσεις ε δε βαριέσαι ρε παιδί μου και εγώ τις έχω τώρα δεν πρόκειται να σχοληθούμε εκεί ιδιαίτερα. Αυτό λοιπόν πρέπει να σας πω ότι κουράζει πάρα πολύ το ζευγάρι και πάρα πολλά ζευγάρια δοκιμάζονται αν πραγματικά αγαπιούνται από τη στιγμή που θεωρείται ο ένας δεδομένος από τον άλλον. Δεν είμαστε δεδομένοι για κανέναν. Είμαστε μόνο δεδομένοι στον εαυτό μας και αν θέλουμε να είμαστε δεδομένοι στον εαυτό μας θα πρέπει αυτόν τον εαυτό να τον γνωρίσουμε και να πιστέψουμε σε αυτόν. Θα πρέπει να τον ερωτευτούμε τον εαυτό μας. Ούτως ώστε γνωρίζοντάς τον και λέω να ερωτευτούμε γιατί. Γιατί ο έρωτας είναι ενέργεια. Είναι μια εποχή του έρωτα που είναι πάρα πολύ δυνατή που το κάθε τι γίνεται πάρα πολύ όμορφο αλλά από την άλλη πλευρά έχει και μια διάρκεια χρόνου τέτοια που όταν δεν το προσέξεις για να το συνηθίσεις και να το συνεχίσεις αυτός ο έρωτας αρχίζει και γκριζάρει και τότε αυτό είναι πολύ απογοητευτικό. Άρα λοιπόν εκείνο που είναι πάρα πολύ σημαντικό είναι αφενός μεν να μην έχουμε καμία προσδοκία από τον άνθρωπο με τον οποίον είμαστε μαζί να τον αγαπούμε απριορί, να τον αγαπούμε για αυτό που είναι και από κει και πέρα να παρακολουθούμε την εξέλιξή του αλλά αφού πρώτα παρακολουθήσουμε τη δική μας εξέλιξη. Κράτη σε κάποιες σημειώσεις διαβάζοντας εδώ γράφοντας σήμερα για τη σημερινή συνάντηση. Αν δεν κουραστείτε μέχρι το τέλος του χρόνου θα μιλήσουμε και για κάποιες αλήθειες που διέπουν τις σχέσεις αλλά θα το δούμε αυτό, θα πάμε σιγά σιγά. Δεν θέλω να σας κουράσω, θέλω να φύγετε από εδώ με πολύ όμορφες σκέψεις, να βάλετε κάτι μέσα στον εαυτό σας και να φύγετε πλουσιότεροι. Ούτως ώστε φεύγοντας από εδώ να πείτε κάτι πήρα μαζί μου για να σπείρω στο χωράφι μου. Και αν το σπείρετε στο δικό σας χωράφι γιατί μόνο σε αυτό μπορείτε να σπείρετε αυτό είναι εκείνο το οποίο θα σας αποδώσει. Και πάντα να θυμάστε ότι για να έχετε λουλούδια στα κλαδιά πρέπει να φωτίζετε τις ρίζες. Και οι ρίζες είναι τα παιδιά σας, είστε εσείς. Αν λοιπόν αυτές τις ρίζες δεν τις φωτίζουμε, δεν πρόκειται να φθίσουν. Ούτε και εμείς, ούτε και τα κλαδιά θα φθίσουν. Ας πούμε λοιπόν, ας ξεκινήσουμε λιγάκι το ταξίδι μας του έρωτα με τον εαυτό μας. Όταν λοιπόν λέμε ότι ερωτεύσου τον εαυτό σου εκείνο το οποίο λέμε ότι πίστεψε σε σένα. Πίστεψε σε σένα έτσι όπως είναι σωστό. Ούτως ώστε να καταλάβεις τι σημαίνει να αγαπάς τον εαυτό σου. Ξέρετε είναι ένα τσιτάτο αυτό που το λέμε, το ξέρετε. Αγάπα τον εαυτό σου, δεν αγαπάς τον εαυτό σου. Αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι ξέρετε το περιεχόμενο. Ξέρετε τι σημαίνει αγαπάω τον εαυτό μου. Θα σας διαβάσω κάποιες από τις σημειώσεις που έχω βάλει εδώ. Τι σημαίνει λοιπόν να αγαπάω τον εαυτό μου. Πρώτα λοιπόν, το να αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει αναγνωρίζεις τη μοναδικότητά σου. Να έχεις επίγνωση ότι δεν υπάρχει κανείς σαν εσένα. Το να αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να αναγνωρίζεις την αξία σου. Να αναγνωρίζεις τα δώρα που σου δόθηκαν. Εσύ δεν είσαι ούτε κάτι παραπάνω, ούτε κάτι λιγότερο από ποιονδήποτε άλλο. Είμαστε σπουδαίοι, είστε σπουδαίοι, είμαι σπουδαία. Μην το ξεχνάτε αυτό, γιατί είμαστε μοναδικοί. Όλοι είμαστε εντινητικά σπουδαίοι. Κάποιοι το ανακαλύπτουν και το εξελίσουν, άλλοι δεν το αντιλαμβάνονται μέσα καθόλου. Μέσα σε όλους μας το στόσο κρύβεται μεγαλείο. Αυτό πιστέψτε το, έχουμε μεγαλείο μέσα μας. Κάτι το οποίο είναι μοναδικό έχει μεγαλείο. Αν αυτό δεν το πιστέψουμε, ότι έχουμε εσωτερικό μεγαλείο, δεν μπορούμε να εντυληφθούμε τη μοναδικότητά μας. Άρα, προσέξτε το αυτό. Δεν είμαστε συνηθισμένα όντα, είμαστε μοναδικά όντα. Αυτό, λοιπόν, θέλω να το πιστέψετε και να δώσετε αξία στον εαυτό σας. Γιατί έτσι θα αγαπήσετε τον εαυτό σας. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να απευθύνεσαι σε αυτόν πάντα με τριφερότητα. Τον αγαπάς τον εαυτό σου είναι να επενδύεις στον εσωτερικό διάλογο. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να τον αποδέχεσαι. Να είσαι ειλικρινής μαζί του. Να αναγνωρίζεις και να αποδέχεσαι ό,τι υπέροχο και όμορφο έχεις μέσα σου. Ανάκτησε τη δύναμή σου. Αυτό σημαίνει αγαπάω τον εαυτό μου. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να δίνεις μεγαλύτερη βαρύτητα στην άποψή σου σε σχέση με την άποψη των άλλων. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να μην επιτρέπεις στα λόγια των άλλων να σε πληγώνουν. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να δίνεις μεγαλύτερη αξία σε ό,τι σημαντικότερο για σένα. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει καλύτερα για σένα γιατί κανείς δεν είναι μέσα σου. Μόνο εμείς είμαστε μέσα μας. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να έχεις κατανόηση απέναντί του. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να μην τον κρίνεις. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να τον συγχωρείς και να είσαι υπομονετικός μαζί του αλλά και με τις πράξεις του. Να του δίνεις ό,τι χρειάζεται κάθε στιγμή. Βάλε προτεραιότητες. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να ξεκαθαρίσεις ότι εσύ είσαι ο σημαντικότερος άνθρωπος στη ζωή σου. Περισσότερο και απ' το παιδί σου, περισσότερο και απ' το σύντροφό σου, περισσότερο και απ' τους γονείς σου. Γιατί τη στιγμή που θα τα παρατήσεις θα νιώσεις την απώλεια και θα ψάξεις τους άλλους αυτό που αρνείσαι ο ίδιος τον εαυτό σου. Όταν εσύ δεν δίνεις σε σένα ό,τι χρειάζεσαι αρχίζεις να δημιουργείς σχέσεις εξάρτησης. Με τα παιδιά σου, με το σύντροφό σου, με τους γονείς σου και με τους φίλους σου. Κολλάμε πάνω στους ανθρώπους όταν δεν νιώθουμε αυτό τελείς. Κολλάμε. Δεν μπορώ να χωρίσω λέει ο άλλος, δεν μπορώ να αποχωριστώ. Πάει το παιδί μου και γίνεται φοιτητής και πάω από πίσω, κλαίω. Αυτές λοιπόν οι σχέσεις, οι εξατυσιακές σχέσεις ξεκινάνε από το ότι δεν αγαπάω εμένα και προσπαθώ μέσα από τη ζωή ενός άλλου να ζήσω τη δική μου τη ζωή. Τη στιγμή που βάζεις τους άλλους πάνω από σένα, δημιουργείς ένα κενό μέσα σου. Μαραμελείς ένα κομμάτι του εαυτού σου που κανείς δεν μπορεί να γεμίσει για λογαριασμό σου. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να του αφιερώνεις κάθε μέρα λίγο χρόνο για να κάνεις κάτι που σου αρέσει, που σε χαλαρώνει, που σε διασκεδάζει. Φύλαξε αυτόν τον χώρο για σένα, επιδίωξέ το, κάντε το χρόνο σας, πάρτε το χώρο σας. Πέστε χωρίς να έχετε ενοχή ότι τώρα θέλω να ξεκουραστώ, δεν θέλω να με ενοχλήσει κανείς. Αυτό είναι σεβασμό στον εαυτό μας. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να πιστεύεις σε σένα. Το να πιστεύεις σε σένα σημαίνει να προχωράς μπροστά ό,τι και να γίνει. Έχεις δημιουργηθεί κατηκόνα και καθομοίωση του Θεού. Ο Θεός σου δίνει όλα κάθε μέρα. Πίστεψε σε σένα, ειδικά όταν όλα γύρω σου παραπαίον. Γιατί όταν το κάνεις αυτό ενισχύει τη δομή σου, τη δομή του εαυτού σου και μεταδίδεις αυτή τη σταθερότητα και στο περιβάλλον σου. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να τρέφεσαι σωστά, σωματικά και πνευματικά. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να συναναστρέφεσαι σε ανθρώπους καλούς για σένα, σε ένα οφέλημο περιβάλλον. Ανθρώπους που σου εκτιμούν, που στηρίζουν τις απόψεις σου και ενισχύουν την προσωπική και επαγγελματική σου ανάπτυξη. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να επιμένεις σε ό,τι αγαπάς. Απαγορεύεται να το παρατάς. Δεν παρατάμε τίποτα. Δεν λέμε κουράστηκα, λέμε προσπαθώ για μένα. Τον αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει να είσαι αποφασιστικός. Αν δεν είναι καλό για σένα, δεν είναι καλά ούτε και για τους άλλους. Μάθα να λες όχι, χωρίς να νιώθεις ενοχές. Πρέπει να σας πω ότι όταν σπουδάζα ψυχολογία, ένας καθηγητής μου στην Αμερική είχε πει ότι ενηλικιώνεσαι, ο άνθρωπος ενηλικιώνεται, όταν λέει όχι χωρίς να νιώθει ενοχές. Συνήθως φοβόμαστε να πούμε όχι, γιατί φοβόμαστε ότι δεν θα γίνουμε αντιπαθείς, ότι δεν θα μας αγαπούν, ότι είμαστε απρόθυμοι. Το όχι να είναι καθαρό. Και είναι καθαρό όχι γιατί έτσι προφυλάσω τον εαυτό μου, την άποψή μου και τη θέση μου. Τέλος, διεκδίκησε ότι είναι δικό σου. Αναγνώρισε τι είναι το δικό σου. Δεν μας ενδιαφέρει τι έχει ο άλλος. Με ενδιαφέρει να περισσώσω το δικό μου. Δεν με ενδιαφέρει να πατήσω το πόδι μου στο έδαφος του άλλου για να νιώσω δυνατός. Με ενδιαφέρει να περιφρουρήσω το δικό μου χώρο. Να σεβαστώ το δικό μου χώρο και σεβόμενος το δικό μου χώρο. Σεβαμέ και το δικό σου. Γιατί δεν με απασχολεί ο δικός σου. Με απασχολεί ότι εγώ περιφρουρώ το δικό μου χώρο. Βέβαια για να γίνει όλο αυτό χρειαζόμαστε αυτοεκτίμηση. Και την αυτοεκτίμηση πώς την αποκτάμε. Όταν κάποιος δεν έχει αυτοεκτίμηση είναι εκείνος ο οποίος έχει ακούσει πολύ περισσότερα όχι στη ζωή του από ό,τι έχει ακούσει ναι. Ό,τι δηλαδή έχεις απορριφθεί και σου έχουν πει πάρα πολλά όχι. Έχουν κόψει τη νορμή σου. Έχουν κόψει την αναπνοή σου. Το ότι η αυτοεκτίμησή σου είναι πάρα πολύ χαμηλή. Έχετε ακούσει για τη θεωρία του καθρέφτη. Για το αντικατόπτρισμα έχετε ακούσει. Έχετε ακούσει. Ωραία. Ο κάθε άνθρωπος λοιπόν που περνάει από τη ζωή σου, σου δείχνει κάτι για σένα. Οι άνθρωποι που βλέπουμε λειτουργούν ως καθρέφτες που μας δείχνουν αντικατοπτρίζουν αυτό που υπάρχει μέσα μας. Γι' αυτό όταν νιώθεις θαυμασμό για κάτι που έχει κάποιος άνθρωπος είναι γιατί το αναγνωρίζεις. Και εσύ έχεις αυτό που προκαλεί το θαυμασμό σου παρότι ακόμη δεν το έχεις ανακαλύψει. Πόσες φορές κατηγορούμε τους άλλους ή θυμώνουμε όταν στην πραγματικότητα μας δείχνουν απλώς κάτι που δεν θέλουμε να αναγνωρίσουμε. Όταν κοιτάς από την άλλη γιατί δεν σου αρέσει αυτό που βλέπεις, αρνείσαι ένα κομμάτι του εαυτού σου. Απορρίπτεις ένα μάθημα που θα σου επιτρέψει να ξεπεράσεις μια σειρά από φόβους και να προχωρήσεις τη γνώση του εαυτού σου. Το να αντιμετωπίζεις κάτι σημαίνει να στέκεσαι μπροστά σε αυτό που δεν θέλεις να δεις γιατί εκεί βρίσκεται το μάθημά σου. Αυτό που χρειάζεσαι και που όλοι χρειαζόμαστε. Επίσης θύνομαι να προβάλλουμε στους άλλους τα δικά μας συναστήματα. Αν εσύ νιώθεις και αισθάνεσαι ανασφαλής, στερημένος από αγάπη, είναι πολύ πιθανό ότι κάθε φορά που κάποιος θα σου λέει κάτι, εσύ δεν θα του έχεις εμπιστοσύνη και δεν θα τον πιστεύεις. Γιατί? Γιατί αυτό που έχουμε μέσα μας αντικατοπτρίζεται προς τα έξω. Αν είσαι αγχωμένος ή ανήσυχος για κάτι, μπορεί να σκεφτείς ότι όσοι είναι πλάι σου είναι και εκείνοι αγχωμένοι ή ανήσυχοι, οπότε παρατηρείς κάτι περίεργο επάνω τους. Όμως όχι. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι προβάλλεις επάνω τους ό,τι έχεις μέσα σου. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν εσύ αισθάνεσαι ευτυχής και λαμπερός, έχεις την εντύπωση που όσοι σε περιβάλλουν είναι έτσι και αυτοί. Όλοι είμαστε καθρέφτες. Και για αυτό πάντα λέω ότι κάθε άνθρωπος που εμφανίζεται στη ζωή μου είναι ένα δώρο, γιατί μου δείχνει κομμάτια του εαυτού μου. Δέστε τους ανθρώπους έτσι. Δέστε τον εαυτό σας ότι καθρεφτίζεται στους άλλους ανθρώπους. Δέστε γιατί κάποιοι άνθρωποι σας θυμώνουν, γιατί κάποιοι άνθρωποι τους απεχθάνεστε. Κοιτάξτε να δείτε τι μεταδίδουν αυτοί οι άνθρωποι, γιατί αυτό που μεταδίδουν και το εισπράτεται, το γνωρίζετε, είναι δικό σας, δεν είναι δικό του. Πόσοι άνθρωποι λοιπόν υποφέρουν γιατί δεν νιώθουν να τους αγαπούν, παρότι που κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Όσο εσύ δεν σπέρνεις την αγάπη στα χωράφια που μόνο εσύ μπορείς να καλλιεργήσεις, θα νιώθεις έλλειψη αγάπης, απώλεια και εγκατάληψη. Γιατί εσύ εγκατέλειψες τον εαυτό σου, δεν του έδωσες την αγάπη που μόνο εσύ μπορείς να του δώσεις. Γι' αυτό, όταν καλλιεργήσεις τα χωράφια σου, αρχίζεις να βλέπεις τον κόσμο πολύ διαφορετικά. Γιατί σε αγαπάς, εκπέμπεις αγάπη και λάμψη. Και λάμπεις. Και χωρίς να το συνειδητοποιείς, αρχίζεις να προσελκύεις τους άλλους λόγω της αγάπης που αποπνέεις. Όταν αρχίσεις να καλλιεργείς σχέσεις αγάπης, χωρίς να περιμένεις ανταλλάγματα, χωρίς να εξαρτάσεις από τους άλλους, τότε θα βρεις τους καλύτερους συνταξιδιώτες στο ταξίδι σου. Αυτό είναι μία αλήθεια. Δέστε ποιοι άνθρωποι σας περιβάλλουν. Δέστε ποιους ανθρώπους εσείς ζητάτε να είναι δίπλα σας. Γιατί τότε θα δείτε κομμάτια του εαυτού σας να προβάλλονται σε αυτούς τους ανθρώπους. Εκείνο λοιπόν που θέλουμε είναι να έχουμε τους ανθρώπους κοντά μας ως φίλους. Και αυτό γιατί λέμε στους ανθρώπους οι οποίοι είναι κοντά μας, μη περπατάς μπροστά μου. Μπορεί να μη σε ακολουθήσω. Μη περπατάς πίσω μου. Μπορεί να μη σε καθοδηγήσω. Περπάτα πλάι μου και γίνε φίλος μου. Θυμηθείτε το αυτό. Δεν θέλουμε ανθρώπους ούτε μπρος ούτε πίσω. Τους θέλουμε στο πλάι μας. Έτσι γιατί μπροστά δεν τους βλέπουμε και πίσω μας δεν μπορούμε να τους καθοδηγήσουμε. Όταν τους έχουμε πλάι μας όμως συμπορευόμαστε. Περπατούμε μαζί. Από την άλλη πλευρά δεν είναι ανάγκη να καταλαβαίνουμε τα πάντα για να εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους. Δεν είναι δυνατόν να καταλαβαίνουμε τα πάντα. Τους εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους. Έτσι όταν σε αυτούς βλέπουμε δικά μας κομμάτια τα οποία είναι σημαντικά. Εμείς οι άνθρωποι κάνουμε λάθη. Τα οποία δεν είναι λάθη είναι μαθήματα. Και ξέρετε όταν κάνουμε ένα λάθος πυροβολούμε τον εαυτό μας. Τον μαστιγώνουμε και λέμε γιατί να το κάνω αυτό και γιατί δεν το σκέφτηκα. Και παλεύουμε τόσο πολύ με τον εαυτό μας. Όμως πρέπει να σας πω ότι κάνουμε κοινά λάθη εμείς οι άνθρωποι. Όλοι τα κάνουμε αυτά τα λάθη. Έχω σταχαιολογήσει μερικά. Και ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη είναι όταν επιζητάς διαρκώς την έγκριση των άλλων. Να αφιβάλλεις για τον εαυτό σου και να σκέπτεσαι ότι ό,τι κάνεις είναι λάθος. Να το ξαναπώ αυτό. Το κάνουμε όλοι μας. Το πιο συνηθισμένο λάθος είναι να επιζητάς διαρκώς την έγκριση των άλλων. Τα κάνω σωστά. Είμαι σωστός. Φαίνομαι καλά. Αρέσω στους άλλους. Να σβηβηθείς τον εαυτό σου και να σκέπτεσαι ότι ό,τι κάνεις είναι λάθος. Δεν είναι λάθος. Απλώς δες τι κάνεις, διδάξου από αυτό και άλλαξε πορεία αν αυτός εσταμποτάρησε. Τα πιο κοινά λάθη, λοιπόν, τα οποία κάναμε είναι, το πρώτο είναι να αφιβάλλεις για σένα. Για ανασφάλεια. Αν αφιβάλλεις για σένα, θα δώσεις αυτή δύναμη σε κάποιον άλλον πέρα από σένα. Προσέξτε το αυτό. Τα έχεις όλα. Όλα τα έχουμε. Αν χρειάζεσαι βοήθεια, ζήτης έτια από ένα επαγγελματία, που θα σημάθει να εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου. Και ανάκτησαι τη δύναμή σου. Σκέπτεσαι ότι τα κάνεις όλα λάθος. Τι λέει ο ιστορικός διάλογος που κάνεις. Τι λες τον εαυτό σου όταν κάνει κάτι. Ακόμα και όταν κάνεις κάτι καινούριο, μη νοιάζεσαι τόσο εάν το κάνεις καλά ή άσχημα. Αρκεί που κάνεις κάτι καινούριο. Αρκεί που είχες έμπνευση. Δεν έχει σημασία αν θα κάνεις λάθος. Δεν είναι κακό να κάνεις λάθος. Αντιθέτως, δεν υπάρχει λάθος. Όλα είναι μαθήματα. Αν δίνεις μεγάλη σημασία στο λάθος, αυτό θα έρχει αρνητικές συνέπειες στην ψυχική σου κατάσταση και γενικά στην καθημερινότητά σου. Ένα τρίτο λάθος είναι έχεις πολύ υψηλές απαιτήσεις απ' τον εαυτό σου. Είναι καλό να έχεις απαιτήσεις και να αναπτύσσεσαι, αλλά προσοχή. Προσοχή. Το επίπεδο της ικανοποίησης που νιώθεις απ' τον εαυτό σου πρέπει να είναι υψηλότερο από το επίπεδο των απαιτήσεών σου. Απλώς παρατήρησε και νιώσε. Αν νιώθεις καλά και με όρεξη, συνέχισε. Αν νιώθεις ότι σε πνίγουν οι φιλοδοξίες σου, αλλάξέτες. Μην νιώθεις αποτυχία αν τις φιλοδοξίες σου δεν τις πραγματοποιήσες. Ένα άλλο λάθος είναι ότι δεν συγχωρούμε τον εαυτό μας. Αν δεν συγχωρείς τον ίδιο σου τον εαυτό, δύσκολα θα μπορέσεις να συγχωρήσεις τους άλλους. Τα αισθήματα ενοχής είναι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη τα οποία κάνουμε. Αυτά λοιπόν είναι τα κοινά λάθη που κάνουμε άλλοι μας. Πώς πετυχαίνουμε εμείς οι άνθρωποι. Πρέπει να σας πω ότι άκουσα προκερού μια ομιλία μιας υποσχόμηνης επιστημώνης σας, η οποία κάνει το PhD στην ψυχιατρική και έμαθα ότι στη Δανία υπάρχει Υπουργείο Ευτυχίας. Πιθανόνταν το διαβάσατε. Και ότι στην Αγγλία υπάρχει Υπουργείο Μοναξιάς. Η Δανία είναι μια χώρα από τις 10 πρώτες στον κόσμο που οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι και τα παιδιά είναι ευτυχισμένα. Και η Αγγλία είναι μια χώρα που η μοναξιά είναι τόσο μεγάλη που θεσπίστηκε Υπουργείο από την Βανέσα Μέι, για να πηγαίνουν οι άνθρωποι να μελούνε με τον γιατρό τους για 10 λεπτά. Για να έχουν μια συνομιλία, να μιλάνε με κάποιον. Δεν πετυχαίνουμε εύκολα έτσι. Πετυχαίνεις λοιπόν όταν έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, όταν δεν εξατάσεις από κανέναν και όταν έχεις στο μυαλό σου ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο. Μπορείτε αυτό να το πιστέψετε ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο. Βεβαίως πάντα είπαμε ότι βάζουμε τον πίχη εκεί που φτάνει το χέρι μας. Αν το βάλουμε λίγο παραπάνω τότε θα νιώθουμε πολύ ευτυχημένοι. Ένα από τα συναισθήματα που εμποδίζει την εξέλιξη του ανθρώπου να αλλάξει είναι ποιο λέτε εσείς. Ο φόβος. Ο φόβος είναι το μεγαλύτερο φρένο που έχουμε. Και αυτό εκείνο το οποίο εγώ λέω στους ανθρώπους μη φοβάσαι. Μη φοβάσαι τον εαυτό σου, γιατί ο εαυτός είναι μοναδικός. Μπορεί να μην επιτύχεις αυτά πάντα που έχεις στο μυαλό σου. Θα επιτύχεις κάποια. Αυτά τα κάποια να τα χαρείς που τα κατέκτησες. Και αυτά θα σε απαλλάξουν και από το φόβο. Η πλειονότητα λοιπόν των ανθρώπων πιστεύει ότι η επιτυχία και ο πλούτος είναι προνόμιο λίγο. Ότι αυτοί που καταφέρνουν να φτάσουν ψηλά είναι ξεχωριστές περιπτώσεις. Μπορεί πολλοί να το πιστεύουν ότι έχουν και τύχη οι άνθρωποι αυτοί. Βεβαίως μην αυταπατάστε, η τύχη δεν υπάρχει. Φαντάζουμε ότι έχετε πιστέψει αυτό. Την τύχη τη φτιάχνουμε μόνη μας, τη φτιάχνουμε εμείς την τύχη μας. Με τις επιλογές μας. Και είναι το αποτέλεσμα όσον προσελκύει στη ζωή σου. Και το αποτέλεσμα αυτού που είσαι, αυτού που σκέπτεσαι και αυτόν που κάνεις. Έτσι όπως σκέπτεσαι, έτσι όπως δράσεις, έτσι όπως κάνεις, τότε φτάνεις στην προσωπική σου επιτυχία. Βεβαίως μην ξεχνάτε πάντα ότι έχουμε γεννηθεί ίση. Δεν μας έφτιαξε κανείς διαφορετικούς. Είμαστε ίση. Αρκεί αυτό να το πιστεύουμε και να μην βλέπουμε, αν το θέλετε, στους άλλους τα δικά μας μειονεκτήματα. Ο φόβος είναι το μεγαλύτερο, αν το θέλετε, μεγαλύτερο η τροχοπαίδι. Εμείς οι άνθρωποι βάζουμε εμπόδια στη ζωή μας. Τρικλοποδιές, ήδη τρικλοποδιάζουμε τον εαυτό μας και πιστεύουμε ότι μας βάζουν τις τρικλοποδιές οι άλλοι. Αλλά αυτά είναι τα εσωτερικά μας εμπόδια, τα οποία μας εμποδίζουν να πάμε προς την επιτυχία και να καταφέρνουμε να μην βλέπουμε. Τα εσωτερικά μας εμπόδια τα οποία μας εμποδίζουν να πάμε προς την επιτυχία και να καταφέρνουμε να κάνουμε αυτό το οποίο θέλουμε. Όταν λοιπόν απαλλάσσεσαι από τα εσωτερικά εμπόδια για την επιτυχία σου, μπορείς να καταφέρεις να είσαι, να κάνεις και να αποκτήσεις ό,τι θέλεις. Πιστέψτε το αυτό. Μπορείτε να το καταφέρετε. Ποια είναι τα εμπόδια αυτά, ποια είναι αυτά τα εσωτερικά εμπόδια. Το πρώτο είναι οι υψηλές απαιτήσεις. Είσαι πολύ απλητικός από τον ίδιο σου τον εαυτό και βεβαίως απογοητεύεσαι. Η έλλειψη αυτοεκτίμησης, δεν νιώθεις ότι αξίζεις. Η έλλειψη αποδοχής, αυτό για το οποίο ντρέπεσαι για σένα. Τρεπόμαστε για τον εαυτό μας, άρα δεν τον αποδεχόμαστε. Το αίσθημα ενοχής και η έλλειψη συγχώρεσης. Αυτό που δεν συγχωρείς, είναι αυτό για το οποίο δεν συγχωρείσαι. Γενικότερα τα χαμηλά επίπεδα αυτοεκτίμησης αποτελούν το μεγαλύτερο εμπόδιο, που δεν μας επιτρέπουν να επιτύχουμε αυτό που θέλουμε. Ο καλύτερος τρόπος για να εντοπίσεις τα εμπόδια αυτά, είναι παρατηρώντας τα συναισθήματα και την εσωτερική σου φωνή. Δεν μιλάμε με τον εαυτό μας. Βλέπετε ότι οι έφηβοι που θα μιλήσουμε στον τρίτο κύκλο, έχουν στιγμές απομόνωσης, κλείνονται στο δωμάτιό τους και εμείς οι γονείς πανικοβαλόμαστε τι κάνει στο δωμάτιο και τι κάνει και τι κάνει. Και εκείνο το οποίο κάνει ο έφηβος στη μοναξιά του, είναι ότι προσπαθεί να ανακαλύψει τον εαυτό του. Προσπαθεί να ανακαλύψει γιατί νιώθει έτσι όπως νιώθει. Να ανακαλύψει γιατί το σώμα του έχει γίνει τόσο αλόκοτο και ενώ κάτι το έφτανε, τώρα το χέρι του πάει πιο πέρα από εκείνο που έφτανε πριν. Αυτή λοιπόν η μοναξιά και αυτός ο διάλογος με τον εαυτό μας, μας επιτρέπει αν το θέλετε να καταλάβουμε τον εαυτό μας καλύτερα και να ακούσουμε τη φωνή μας. Αν κάτι σε πονάει, το ότι έχεις κάποια σκέψη και κάποια πεποίθηση που σε εμποδίζει και σε κάνει να πονάς. Είμαστε πλάσματα ζωντανά, δημιουργικά, είμαστε ενέργεια, είμαστε ζωή, είμαστε ηλεκτροφόρα όντα, εκπέμπουμε ελεκτρισμό, είμαστε ενέργεια. Τι σημαίνει λοιπόν όταν δημιουργείται ένα φράγμα στη ρωενός ποταμού. Το νερό αρχίζει να συσορεύεται και πάβει να κυλά φυσικά μέχρι τη θάλασσα. Αυτό είναι και το αποτέλεσμα που συμβαίνει μέσα μας και αυτό είναι και εκείνο το οποίο βλέπουμε. Υπάρχουν τέσσερις λέξεις, τις οποίες θέλω να τις θυμάστε γιατί είναι τέσσερις πάρα πολύ δυνατές λέξεις και θέλω να τις βάλετε μέσα στη ζωή σας. Η μία λέξη είναι λυπάμαι, η άλλη είναι συγγνώμη, η άλλη είναι σ' αγαπώ και η άλλη είναι ευχαριστώ. Λυπάμαι, συγγνώμη, σ' αγαπώ και ευχαριστώ. Τι περιεχόμενα έχουν αυτές οι λέξεις. Το να λες συγγνώμη δεν σημαίνει να φορτώνεσαι ένα αίσθημα ενοχής αλλά το αντίθετο σημαίνει να αναγνωρίζεις την ευθύνη σου χωρίς να κατηγορείς τον εαυτό σου. Είναι σαν να λες συγγνώμη που δεν είχα επίγνωση όσων δημιουργούν στη ζωή μου και στη ζωή των άλλων το υποσυνείδητό μου και τα συναισθήματα που πηγάζουν από τις πεποιθήσεις μου. Λέγοντας συγγνώμη αναγνωρίζεις την ασυνέσθητη ευθύνη σου και αναλαμβάνεις την ευθύνη σου και αποκτάς πρόσβαση και δύναμη αυτή την οποίαν έχεις και αυτή η οποίαν σου δόθηκε. Λέγοντας λυπάμαι, ζητάς από το θεϊκό στοιχείο να σε βοηθήσεις να συγχωρήσεις τον εαυτό σου. Δεν σε κατηγορεί, αλλά εσύ κατηγορείς τον εαυτό σου κάθε φορά που νομίζεις ότι έκανες κάποιο λάθος. Το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζουμε τη δύναμή μας δεν σημαίνει ότι δεν την έχουμε. Σημαίνει απλώς ότι δεν γνωρίζουμε σε ποιό βαθμό είμαστε ισχυροί. Για αυτό λέμε λυπάμαι, γιατί δεν έχουμε επίγνωση όλων όσων προκαλέσαμε άθελά μας στη ζωή μας. Σ' αγαπώ. Είναι ο τρόπος με τον οποίον συνδεόμαστε με την αγάπη, με το θεϊκό στοιχείο, με μια κατάσταση βαθιάς γαλήνης. Είναι μια μορφή επικοινωνίας με τις ρίζες μας, με αυτό που μας περιμένει, με ό,τι είναι πιθανό και με ό,τι μας δημιούργησε. Λέγοντας ευχαριστώ, δίνουμε την άδεια στο θεϊκό στοιχείο να σβήσει τα προγράμματά μας και τις πεπιθύσεις που έφεραν αυτό το πρόβλημα ή αυτά τα γεγονότα στη ζωή μας. Αναθέτουμε τις ανησυχίες μας σε όποιον μπορεί να τις λύσει για μας σε αρμονία με όλο τον κόσμο. Επειδή εμείς δεν έχουμε ιδέα ποια είναι η καλύτερη λύση για όλους, δίνουμε την άδεια να συμβεί το θαύμα. Ευχαριστούμε για όλα όσα δεχτήκαμε για τη ζωή και αυτό το τεράστιο δώρο και ότι έχουμε στη διάθεσή μας τη δύναμη της αγάπης. Λυπάμαι, συγχωρώ, αγαπώ και ευχαριστώ. Η ευγνωμοσύνη. Θα μιλήσουμε σε λίγο για την ευγνωμοσύνη. Είναι κάτι το οποίο δεν το έχουμε στη ζωή μας και είναι κάτι το οποίο δεν δάσκουμε ούτε και τα παιδιά μας να είναι ευγνώμονα. Η πίστη λοιπόν στον εαυτό σου είναι το πρώτο βήμα που οδηγεί στο μεγαλείο. Αν δεν έχεις πίστη στις δικές σου δυνατότητες για επιτυχία, η μάχη θα έχει τελειώσει πριν αρχίσει. Το αντιλαμβάνεστε αυτό, έτσι δεν είναι. Αν δεν έχεις πίστη στον εαυτό σου, τι να σου κάνουνε οι άλλοι. Δεν βοηθάει. Κοιτάξτε να δείτε τι έχουμε όλοι μας και τα οποία δεν τα αναγνωρίζουμε. Έχουμε καταρχήν διάβυα. Θα σας εξηγήσω τι εννοώ με διάβυα. Τα υπόλοιπα δεν θα σας εξηγήσω. Θα σας εξηγήσω τι σημαίνει διάβυα. Έχουμε διάβυα λοιπόν. Έχουμε την αφοσίωση. Μπορούμε να αφοσιωθούμε. Έχουμε ένα λεξιλόγιο με το οποίο μιλάμε και εξηγηθούμε. Έχουμε ένα λεξιλόγιο με το οποίο μιλάμε και κάνουμε δηλώσεις. Έχουμε όραμα. Όλοι μας έχουμε όραμα. Έχουμε και την αποστασιωποίηση. Αποστασιωποιούμε όταν κάτι δεν μας αρέσει, είτε κάτι που δεν έχουμε τη δυνατότητα να το προσεγγίσουμε. Έχουμε διέσθηση. Κάτι το οποίο δεν το καλλιεργούμε. Διέσθηση την έχουμε όλοι μας. Αν κάποιοι πιστεύουμε ότι είναι πολύ πιο οξυδερκής αυτό είναι γιατί την έχουνε καλλιεργήσει και την έχουνε πιστέψει τη διέσθησή τους. Έχουμε την απόφαση. Και ξέρετε η απόφαση είναι το τώρα. Παίρνουμε απόφαση για τα πάντα τώρα. Δεν αναβάλλουμε. Αναβολή φέρνει τροχοπέδι. Και έχουμε και η δράση, που είναι η δύναμη το να κάνουμε τις προθέσεις μας πραγματικότητα. Είπατε θα σας μιλήσω λίγο. Κουραστήκατε? Είμαστε εντάξει. Λοιπόν, να σας μιλήσω λίγο και τη διάβγεια. Γιατί η πιθανότητα να μην αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει η διάβγεια. Λοιπόν, ο υπαριθμός ένας λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι δεν αποκτούν αυτό που θέλουν είναι γιατί δεν ξέρουν τι θέλουν. Οι πλειονότητες λοιπόν των ανθρώπων ξέρουν τι δεν θέλουν, αλλά δεν ξέρουν ακριβώς τι θέλουν. Τι συμβαίνει όταν δεν ξέρεις τι θέλεις. Όλοι ορίζουν τη ζωή σου για σένα. Όταν δεν ξέρεις τι θέλεις, προχωράς τυχαία. Αρνείσαι τη δύναμη να ορίσεις τη ζωή σου. Και αν δεν ξέρεις τι θέλεις, δύσκολα θα πετύχεις αυτό που θέλεις. Κατά τον ίδιο τρόπο οι άνθρωποι που δεν ξέρουν με σαφήνια τι θέλουν και αλλάζουν συνεχώς πορεία, δεν φτάνουν τελικά πουθενά. Καθώς δεν ξέρεις ακριβώς τι θέλεις, εκπέμπεις αντικροώμενα μηνύματα. Τώρα θέλω αυτό, τώρα θέλω το άλλο. Ή αρχίζει η ζωή να σε οδηγεί προς αυτό. Αλλά αν αλλάξεις συνεχώς τη γνώμη και δεν τελειώνεις αυτό που αρχίζεις, δεν θα φτάσεις πουθενά. Το καταλαβαίνετε αυτό. Άρα λοιπόν η διάβυά μας είναι να ξέρουμε τι θέλουμε. Είχα μια φίλη, η μαμά της ήταν σε μεγάλη ηλικία και μου λέει έχω κουραστεί. Λέω γιατί είσαι κουραστεί, η μαμά μου είχε αλλάξει αυτό το φουστάκι 15 φορές. Το πήγαινε, το έφερνε, άραξε. Λέω γιατί ρε παιδί μου, δεν μπορεί να αποφασίσει η Άννα αυτό το φουστάκι. Λέει αυτό δεν είναι καινούριο, οτιδήποτε και αν κάνει πρέπει να το πάει στο μαγαζί 15 φορές να το αλλάξει και τελικά παίρνει το πρώτο το οποίο πήρα. Λοιπόν, αντιλαμβάνεστε, όλοι μας το κάνουμε αυτό, λέω ότι έχουμε αφιβολία. Είναι άλλοι άνθρωποι που είναι πολύ πιο αποφασιστικοί, άρα να ξέρεις τι θέλεις είναι πάρα πολύ σημαντικό. Τι μας κάνει να υποφέρουμε? Πολλά μας κάνουν να υποφέρουμε, πολλά. Ακριβώς πολλά μας κάνουν να υποφέρουμε. Το πρώτο λοιπόν που μας κάνει να υποφέρουμε είναι η έλλειψη κατανόησης. Για να υπάρχει κατανόηση είναι απαραίτητη η γνώση. Όταν αγοράζεις λοιπόν έναν υπολογιστή και δεν ξέρεις πώς να το χρησιμοποιήσεις, δεν θα σου χρησιμεύσει ιδιαίτερα. Αν δεν ξέρεις τις δυνατότητες ενός αντικειμένου που διαθέτεις, δύσκολα θα μπορέσει να σου αποδώσει τα μέγιστα. Όσο λοιπόν καλά ξέρεις ένα πρόγραμμα, τόσο υψηλότερη θα είναι και η απόδοσή του. Το δεύτερο είναι η έλλειψη αγάπης για τον εαυτό μας και για τους άλλους. Χωρίς αγάπη δεν μπορεί να υπάρχει σεβασμός. Αν δεν αγαπάς τον εαυτό σου, δύσκολα θα τον σεβαστείς. Εάν δεν σέβεσαι τον εαυτό σου, δύσκολα θα σεβαστείς τους άλλους. Αν δεν είσαι υπομονετικός με τον εαυτό σου, δύσκολα θα είσαι με τους άλλους. Αν δεν πιστεύεις σε σένα, δύσκολα θα πιστέψεις τους άλλους. Το άλλο είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης τον εαυτό μας και για τους άλλους. Αν αισθάνεσαι ανασφαλής, είναι πολύ πιθανό κάθε φορά που κάποιος σου φέρνει αντίρρηση, να νιώθεις ότι σου επιτήθεται. Η έλλειψη εμπιστοσύνης. Αν παραπονιέσαι για κάτι ή γιατί εκείνη τη στιγμή δεν βρίσκεις κάποιο λόγο, για να σε γνώμουν. Η εμπιστοσύνη και το παράπονο είναι τα δύο άκρα του ίδιου πράγματος. Όταν αισθάνεσαι εμπιστοσύνη, βιώνεις αγάπη. Όταν παραπονιέσαι, υποφέρεις. Η έλλειψη υπομονής. Αμεσότητα. Θέλουμε τα πάντα να έχουνε γίνει χθες. Θέλουμε να δούμε για να πιστέψουμε. Κοίτα όμως, που οι παγκόσμοι νόμοι της ζωής λειτουργούν αντίθετα. Πρέπει να πιστέψεις για να δεις. Η έλλειψη επιθυνότητας. Όταν αποφεύγεις η αγνοή στην ευθύνη σου, χάνεις τη δύναμή σου. Τη στιγμή που κατηγορείς τους άλλους για ότι έχεις τη ζωή σου, μετατρέπεσαι σε θύμα. Πηγαίνεις κατευθείαν προς τα κάτω. Αντίθετα, όταν αλαμβάνεις την ευθύνη σου για ότι συμβαίνει στη ζωή, αναλαμβάνεις και τη δύναμή σου. Είμαστε υπεύθυνοι για τον εαυτό μας, το ξέρετε αυτό. Τελειώνοντας, λέω ότι έζησα πολλές αλλαγές στη ζωή μου και ακολουθώντας τον δρόμο μου, η ζωή με απομάκρυνε από κάποια άτομα και με έφερε κοντά τους άλλα άτομα. Έχει συμβεί και σε εσάς αυτό. Γνώρισα υπέροχους ανθρώπους και παρ' όλα αυτά, δεν έπαψα να αγαπώ ούτε έναν άνθρωπο από αυτός που δεν βλέπω πια, συστηματικά. Όταν αρχίζεις λοιπόν να εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου, όταν αρχίζεις να έχεις επίγνωση, ότι τα έχεις όλα και ότι θα δεχτείς όλη τη βοήθεια που χρειάσεις στην κατάλληλη στιγμή, τότε αρχίζει η πραγματική ελευθερία σου. Για να συμβεί αυτό πρέπει να ανοίξεις το μυαλό σου και να επιτρέψεις τον εαυτό σου να νιώσει αυτά τα συναστήματα που στην αρχή σε τρομαζαν. Γιατί μόνο όταν επιτρέψεις τον εαυτό σου να τα νιώσει, είσαι ικανός να αντιμετωπίσεις αυτούς τους φόβους και να δεις ότι στην άλλη άκρη αρχίζει η ελευθερία σου. Πόσες φορές μας προσφέρει η ζωή αυτό που χρειαζόμαστε και εμείς δεν θέλουμε να το δούμε γιατί το φοβόμαστε. Ή γιατί είμαστε μπλοκαρισμένοι από όσα έχουμε και έτσι δεν μπορούμε να δούμε αυτό που μας προσφέρεται. Πόσες φορές θέλουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους γιατί τους βλέπουμε να υποφέρουν αλλά δεν μας αφήνουν να το κάνουμε. Το να αγαπάς σημαίνει να επιτρέπει στον εαυτό σου να υπάρχει και να δίνεις στον άλλον την ελευθερία να υπάρχει, να επιλέγει, να προχωράει ή να παραμένει, να αγαπιέται ή να πληγώνεται. Αγάπη σημαίνει εμπιστοσύνη. Και για να αγαπάς χωρίς φόβο να χάσεις, το πρώτο που πρέπει να κάνεις είναι να αγαπάς ολοκληρωτικά. Μόνο έτσι θα μπορέσεις να αγαπάς από ενδιαφέρον και όχι από ιδιωτέλεια. Μεγάλο πράγμα η αγάπη. Η αγάπη που δίνεις στον ίδιο σου τον εαυτό είναι η μόνη αγάπη που μπορεί να θεραπεύσει όλες τις πληγές σου. Πάρε στην αγκαλιά σου αυτό το παιδί που ζει μέσα σου και πες του πόσο το αγαπάς και δώσ' του ό,τι περιμένει να πάρει. Τίποτα δεν έχει νόημα πέρα από αυτό που σου δίνει ο ίδιος ο εαυτός. Όταν πριν από κάμποσα χρόνια νόσησα από καρκίνο, ο γιατρός μου, ένας ευλογημένος άνθρωπος, μου είπε, κυρία Μακρύ η επιστήμη έχει προχωρήσει πάρα πολύ. Θα κάνετε αυτά που λέει η επιστήμη, χειομεθεραπείες και ακτινοβολίας και τα λοιπά, αλλά το φάρμακο το έχετε στα χέρια σας. Λέω, τι εννοείτε. Μου λέει, εσείς θα θεραπευτείτε. Λέω, πώς θα το κάνω αυτό. Με το να πιστέψετε ότι θα γίνεται καλά. Να πιστέψετε ότι αυτό είναι μια εμπειρία η οποία σας φέρνει σε επικοινωνία με τον εαυτό σας. Να κάνετε σιωπή κυρία Μακρύ. Να γνωρίσετε εσάς. Να προχωρήσετε πάνω στις ράγιες του δρόμου γιατί λοξοδρομήσατε. Το σκέφτηκα αυτό, αρκετά πρέπει να σας πω. Και για εννιά μήνες που κράτησα αυτή η περιπέτεια έκανα απόλυτη σιωπή. Γνώριζα από το περιβάλλον μου, γνώριζα από το κόσμο, γνώριζα από το περιβάλλον μου, γνώριζε η κόρη μου, ο αδελφός μου και η νύφη μου ότι νοσώ. Κανείς άλλος. Και ήταν οι άνθρωποι οι οποίοι μείναν κοντά μου, οι οποίοι μου κάνουν παρέα στις σημειοθεραπείες μου και σε βρήκαν την περιπέτεια. Δεν είχα μοναξιά. Είχα μια καταπληκτική γνωριμία με τον εαυτό μου, παρόλο που ξέρετε εμείς ψυχολόγοι για να κάνουμε καλά τη δουλειά μας, είμαστε σε μια συνεχή αυτογνωσία του εαυτού μας γιατί αλλάζουμε. Πρέπει να σας πω ότι συνάντησα τον εαυτό μου τότε, τον γνώρισα τότε, τον αγάπησα τότε. Και δόξα το Θεό, είμαι καλά. Είμαι καλά. Θα μου πείτε, ξέρετε, μ' αρέσει κάθε φορά που κάνω έτσι μια κουβέντα με τους ανθρώπους, είναι να λέω λίγα πράγματα που να τα κρατήσουν, να τα πάω μαζί τους και να λένε ότι κάτι έμαθα σήμερα καλύτερα για τον εαυτό μου, τον εαυτό μου να τον μεταχειριστώ καλύτερα. Και έτσι έχω γράψει λίγες συμβουλές, για να ζήσει κανείς μια σπουδαία ζωή. Λέω λοιπόν ότι η ευγνωμοσύνη είναι πλούτος. Τα παράπονε είναι φτώχια. Αυτός το οποίο επικεντρώνεσαι εξαπλώνεται. Όσο περισσότερο εκτιμάς αυτό που έχεις, τόσους περισσότερους λόγους θα σου δώσει η ζωή για να νιώθεις εγνώμων. Αγάπησε τον εαυτό σου. Φέρ' σου το μετρηφερότητα. Συγχώρεσέ τον, καλόμαθέ τον. Άνοιξε την καρδιά σου στην αγάπη, στη γαλήνη, στον πλούτο. Σε ό,τι καλό θέλει να σου προσφέρει η ζωή. Άφησε το παρελθόν να φύγει. Διώξτε τον πόνο που σε εμποδίζει να προχωρήσεις. Συγχώρεσέ τους άλλους και τον εαυτό σου. Επέτρεψε τον εαυτό σου να διώξει κάθε αρνητικό συνέστημα. Μη βασανίζεσαι, μη προσκολάται επάνω του. Μη βασανίζεσαι, μη προσκολάται επάνω του και άνοιξε την αγάπη. Άνοιξε την αγάπη γιατί αυτό είναι το υπέροχο πράγμα που σου δίνει η ζωή και αυτό είναι εκείνο που σε φυλάς οι εκπλήξεις. Πίστεψε σε σένα με τόση δύναμη που ο κόσμος να μην μπορεί πάνω να πιστέψει και αυτό σε σένα. Εσύ είσαι το κλειδί. Ό,τι χρειάζεσαι για να πετύχεις το έχεις μέσα σου. Αυτό από εκεί προκύπτει η σημασία του να επενδύουμε στον εαυτό μας. Κάνε αυτό που αγαπάς. Ό,τι κι αν είναι αυτό που σε κάνει ευτυχισμένο, κάν' το, κάν' το. Βάλε μουσική, χόρεψε, χοροπίδισε, γέλασε, αγκάλιασε, φίληξε. Γίνε ευτυχισμένος. Η ζωή είναι μία, μία, μόνο μία. Μία, έλα σε επαφή με τα όνειρά σου. Οραματίσου αυτό που θέλεις και νιώσε ότι αξίζεις. Αξίζεις. Δεν γεννήθηκες τυχαία. Δεν γεννήθηκες τυχαία τη συγκεκριμένη στιγμή. Αξίζεις. Δώσε προσοχή στο λεξιλόγιο σου και τις λέξεις που χρησιμοποιείς. Οι λέξεις είναι μαχαίρια. Πρόσθεξε τον εσωτερικό σου διάλογο, το λεξιλόγιο σου. Κάθε λέξη που προφέρεις είναι ένα σπόρος που αργά ή γρήγορα θα δώσει καρπούς. Το μυαλό μας είναι ένα GPS που μας καθοδηγεί χωρίς να το καταλαβαίνουμε σε αυτό που το διατάσσουμε με την κάθε μας λέξη. Η στιγμή είναι τώρα αν έλαβε δράση, αν θέλεις να είσαι ευτυχισμένος, αν έχεις ένα όνειρο η στιγμή για να ξεκινήσεις είναι τώρα, μην αναβάλετε. Δεν υπάρχει αύριο στο τώρα, τώρα, τώρα, τώρα. Θυμηθείτε αυτό. Μην αφήνεις για αύριο αυτό που μπορείς να κάνεις σήμερα. Κάνε σήμερα το πρώτο βήμα. Το παρόν είναι ένα δώρο, εκμεταλλεύσουτο, το παρόν κτίζει το μέλλον. Ο σκεπτικισμός κλείνει τις πόρτες, η πίστη της ανοίγει. Το μυαλό σου είναι σαν το αλεξίπτετο, δουλεύει μόνο όταν είναι ανοιχτό. Το μυαλό είναι η μεγαλύτερη αξία, στην οποία μπορείς να επενδύσεις. Άνοιξε το μυαλό σου, ψάξτο. Άνοιξε το μυαλό σου, ψάξτο. Ψάξτο το μυαλό σου. Αν θέλεις μια αλλαγή στη ζωή σου, ζήτησε βοήθεια από κάποιον που ξέρει πώς να τα καταφέρεις. Δεν χρειάζεται να καλύψεις ξανά τον τροχό. Φρόντισε να περιβάλλεσαι από ανθρώπους πετυχημένους, ευτυχισμένους που ξέρουν πώς να πετύχουν αυτό που θέλουν. Μην αισθάνεσαι κατώτερος επειδή ζητάς βοήθεια. Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχει ακόμα ενσωματώσει την δασκαλία της επιτυχίας. Δεν μας έχουν διδάξει πώς λειτουργεί το μυαλό, ούτε πώς να αλλάξουμε την πραγματικότητά μας. Σήμερα όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην πετύχεις αυτό που αγαπάς. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι απολαμβάνουν ήδη μια υπέροχη ζωή επειδή ζήτησαν βοήθεια από τους κατάηλους ανθρώπους. Να επιμένεις. Απαγορεύεται να το βάλετε κάτω. Απαγορεύεται. Δεν το βάζουμε κάτω. Ο βασικός λόγος που οι άνθρωποι δεν καταφέρνουν αυτό που θέλουν είναι γιατί δεν ξέρουν τι θέλουν. Ο δεύτερος λόγος είναι γιατί το βάζουν κάτω πολύ νωρίς. Αυτό που έχεις στη ζωή σου σήμερα είναι η συνέπεια όσων σκεφτώσουν και έκανες στο παρελθό. Αυτά λοιπόν είναι μερικές κουβεντούλες αν θέλουμε να κάνουμε τη ζωή μας σπουδαία. Και λίγες σκέψεις τις οποίες έγραψα λίγο πριν έρθω. Γιατί ξέρετε το μυαλό μου δουλεύει παράλληλα με πολλά πράγματα. Ελπίζω του χρόνου να παρουσιάσουμε και το ένα το βιβλίο μου κυρία Σκλάβου. Είναι στα Σκαριά. Και λίγες σκέψεις τώρα πριν το τέλος για να δώσω τον λόγο σε εσάς. Και λέω σπάσε τις αλυσίδες. Η ζωή δεν είναι σκληρή, η ζωή στην πραγματικότητα είναι πολύ απλή. Φαίνεται περίπλοκη όταν την βαραίνουμε με όλους αυτούς τους περιορισμούς. Η ζωή δεν είναι προσπάθεια, η ζωή είναι επιμονή με χαρά σε αυτό που αγαπάς. Μην πιέζεσαι, όλα έρχονται όταν πρέπει να έρθουν. Σεβάσου τους κύκλους και τους χρόνους της φύσης και πήτρεψε στη ζωή σου να κυλάει. Έχε πίστη. Είσαι ικανός, είμαστε ικανοί. Μην ακούς αυτούς που σου λένε το αντίθετο. Μην το παίρνεις βαριά, ακόμη δεν έχουν μάθει να πιστεύουν στον ίδιο τους τον εαυτό. Μην είσαι ρεαλιστής. Σήμερα μπορούμε να κάνουμε απίστευτα πράγματα χάρη σε όσους δεν ήταν ρεαλιστές. Σε όσους έδωσαν φτερά στη φαντασία τους και πίστεψαν στα όνειρά τους. Μην επιτρέπεις να σε παραλύσει τίποτα. Όλα όσα ονειρεύτηκες έρχονται όταν πάψεις να ανησυχείς γι' αυτά. Και το σημαντικότερο, μη σταματάς να είσαι βγνώμων για ό,τι έχεις σήμερα και για ό,τι έχεις δεχθεί και έχεις ζήσει. Σπάσεις τις αλυσίδες που το μόνο που κάνουν είναι να σε περιορίζουν και να σε απομακρύνουν από αυτό που θέλεις να γίνεις. Πίστεψε σε σένα. Να είστε καλά. Αν έχετε όρεξη να σας πω και μερικές αλήθειες για τις σχέσεις, μπορώ να σας τις πω και αυτές. Αλλά, ελάτε, ελάτε να κουβεντιάσουμε λιγάκι και αν έχετε κέφι θα πούμε και λίγα πραγματάκια. Έχω φέρει το καλό του δημιουργίου εδώ. Ερωτήσεις. Ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστούμε πολύ. Έχω φέρει το καλό του δημιουργίου εδώ. Ερωτήσεις. Ναι. Γεια σας. Μου άρεσε πολύ ότι έχετε δώσει τόσο αισιόδοξη ματιά στη ζωή, τόσο ενθάρινση στο να αλλάξουμε ή στο να διαπιστώσουμε ή στο να βρούμε αυτό που υπάρχει μέσα μας. Όμως, έχω δει ανθρώπους και επίσης αυτό το σημείο που μου έκανε εντύπωση, μεταξύ πολλών άλλων, είναι που είπατε ότι ο Θεός μας έπλασε ίσους. Επειδή όμως έχω δει ανθρώπους να μην γεννιούνται ίσοι, γενικά θεωρώ ότι δεν είμαστε ίσοι. Δηλαδή ένας άνθρωπος με ειδικές ανάγκες που γεννιέται με ειδικές ανάγκες ή ένα παιδί που μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που εκακοποιεί το, ας πούμε, και επειδή έχω τέτοια παραδείγματα ανθρώπων, βλέπω ότι είναι τόσο δύσκολο να ξεφύγουν από αυτό που καταρχήν έχει δημιουργηθεί. Δηλαδή, αν ένα παιδί ποτέ δεν δέχτηκε ότι αξίζει κάτι, αλλά πάντα του έλεγαν, είσαι το χειρότερο του κόσμου, και παρότι συνειδητοποίησε ότι αυτή είναι η αιτία που δεν μπορεί να πετύχει στη ζωή του κάτι, παρότι έχει κάνει πολλή προσπάθεια αυτογνωσίας, είναι τόσο δύσκολο να το ξεπεράσει, είναι τόσο δύσκολο να φτάσει στην απέναντιόχθη. Και αναρωτιέμαι, ποια είναι τα εργαλεία, ας πούμε, που θα μπορούσε αυτό το παιδί, η μεγάλη πια κύρια, γιατί δεν μιλάω για παιδί, μιλάω για μεγάλα άτομα που συναντώ και ενώ κάνουν την προσπάθειά τους, δυστυχώς η ανασφάλεια υπάρχει, δυστυχώς η έλλειψη αυτοεκτίμησης υπάρχει, δυστυχώς υπάρχουν πάρα πολλά. Παρ' όλα αυτά γεννηθήκαν οι ίσοι. Πώς? Παρ' όλα αυτά γεννηθήκαν οι ίσοι. Άσχετα αν τώρα στη ζωή τους οι επιλογές συνειδητές ή ασυνείδητες τους οδήγησαν κάπου αλλού. Αυτό προσέξτε, πάντα δίνουμε σημασία, η δική μας κουβέντα εδώ σήμερα δεν είχε να κάνει με τα σωματικά προσόντα, είχε να κάνει με την ψυχική δύναμη, είχε να κάνει με το μεγαλείο που έχουμε κρυμμένο μέσα μας. Αυτό λοιπόν το μεγαλείο είναι ίσιο, γιατί όλοι είμαστε πλάσματα Θεού. Αν τώρα η συσκευασία του καθενός από εμάς είναι διαφορετική, και αυτής της αυτής συσκευασίας εμείς μένουμε, αυτό δεν καταστρέφει την εσωτερική αξία αυτού του ανθρώπου. Έτσι. Άρα λοιπόν βλέπετε ότι εκείνο που είναι σημαντικό είναι το πώς θα νιώσεις το μέσα σου, είναι το πώς τη δύναμή σου θα την καταλάβεις, το πώς θα πιστέψεις ότι είσαι θεόπλαστος, πώς θα πιστέψεις ότι στη στιγμή που σε έχει πλάσει μια ανώτερη δύναμη, ότι έχεις χαρακτηριστικά αυτής της δύναμης, όπως δίνουμε χαρακτηριστικά στα παιδιά μας. Αυτό δεν το πιστεύουμε και εκεί είναι που γίνονται τα μεγαλύτερα λάθη από εμάς τους ίδιους. Γιατί αν πιστέψουμε στη δική μας τη δύναμη, αν πιστέψουμε σε αυτή την ιδιαιτερότητα που έχουμε, αν χρησιμοποιήσουμε αυτό το διαμάντι που ο καθένας από εμάς έχει, θα λάμπει. Αυτό είναι εκείνο το οποίο θέλω να πιστέψουμε. Αναφισβήτητα υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι η συσκευασία τους αν το θέλετε δεν είναι οι προνοητικότεροι, οι καλύτεροι, αλλά υπάρχουν όμως και άνθρωποι οι οποίοι είναι καταπληκτικής ομορφιάς και όταν τους πιάσεις δεν βρίσκεις τίποτα να συναντήσεις, υπάρχει το κενό. Άρα λοιπόν βλέπετε αυτή η αγάπη για τον εσωτερικό μας εαυτό, αυτές οι αλλαγές εσωτερικοί που πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας, είναι αυτή η οποία θα μας φέρει τη χαρά. Δεν θα μου φέρει τη χαρά ότι θα χάσω τρία κιλά, ούτε ότι θα κάνω οτισδήποτε παρεμβάσεις στον πρόσωπό μου για να φαίνομαι ωραότερη. Εκείνο που θα με κάνει να νιώσω καλύτερη είναι αυτό που εγώ νιώθω για μένα, τον προορισμό μου. Εμένα για τον εαυτό μου και ο εαυτός μου για τους άλλους. Να είμαι σε αρμονία με τον εαυτό μου και σε αρμονία με τους άλλους. Και να το κάνω αυτό που να αγαπήσω πρώτα εμένα και να αγαπήσω οτιδήποτε άλλο, μετά είναι γύρω από μένα. Και έτσι μπορούν τα ζευγάρια να συμβιώσουν. Αν ο ένας δεν προσπαθήσει να είναι κυρίαρχος του άλλου, τότε αυτά τα ζευγάρια θα είναι σε μία αρμονία. Δεν θα έχουν να μοιράσουν τίποτα παρά να ζήσουν ζωή. Και αυτό είναι εκείνο το προσπαθώ τουλάχιστον εγώ στα ζευγάρια που έχω κοντά μου να εμφυσίσω, να τους δώσω να καταλάβουν, δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα με το να αντιπαλεύονται. Έχουν να κερδίσουν πολλά όμως, όταν ένας πάρει το καθένα ξεχωριστό στοιχείο που έχει, το κάνει δικό του και προσφέρει το δικό του στον άλλον για να υπάρχει μία αρμονία. Μακάρι να τα καταφέρουν αυτά. Ορίστε. Θέλω να βάλω ένα μικρό... να ξεφύγουμε λίγο από την ομιλία ή μάλλον μέσα στην ομιλία, κάπου λείπει νομίζω ο εγωισμός, δηλαδή. Είπατε πολύ ωραία ότι όταν θέλουμε κάτι να το επιδιώκουμε και να το προσπαθούμε για να το πετύχουμε. Ο εγωισμός μας εμποδίζει, πιστεύω, πολλές φορές. Τι σημαίνει εγωισμός. Σημαίνει ότι έχεις μία νοτερότητα, αξιοπρέπεια, δεν ξέρω πώς ο καθένας το εκλαμβάνει. Και δεν θέλεις να το ρίξεις αυτό. Και γι' αυτό δεν κάνεις εσύ τις κινήσεις που θα μπορούσες να κάνεις και να πετύχεις αυτό που πραγματικά... Τι κρίμα. Θέλω λίγο να μπορέσουμε να το εντοπίσουμε και να το αναλύσουμε. Μιλάμε για εγωισμό και νομίζω ότι μιλάτε για την εγωκεντρικότητα. Δηλαδή όταν κάποιος είναι τόσο πολύ κλεισμένος γύρω από τον εαυτό του που δεν βλέπει τίποτε άλλο. Εγωισμός αυτό είναι. Βλέπει όλα τα άλλα. Όχι, όχι, όχι. Ο εγωκεντρικός και ο εγωιστής δεν βλέπει τίποτε άλλο εκτός από τον εαυτό του και τους άλλους να εκτελούν γι' αυτόν. Ο εγωιστής δεν έχει μοίρασμα. Δεν μοιράζεται ο εγωιστής. Ξέρετε κάποιον εγωιστή που δεν μοιράζεται. Μου τον λέτε να του γράψω βιβλίο. Ευχαρίστω, θα τον μελετήσω. Προσωπικά εγώ πιστεύω ότι είμαι εγωίστρια. Το θέμα είναι ότι μοιράζομαι και δίνομαι. Μιλάτε για εγωισμό σαν αξιοπρέπεια. Άλλο λοιπόν το ενάλογαισμός. Προσέξτε, προσέξτε, προσέξτε. Όχι, δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ αξιοπρέπειας και εγωισμού. Εγωισμός σημαίνει ότι θέλω να γίνεται το δικό μου. Μην το περδεύετε. Όχι, όχι, όχι. Εγωισμός σημαίνει θέλω να γίνεται το δικό μου. Όλοι οι άλλοι είναι κάτω από μένα. Άλλο λοιπόν σημαίνει αξιοπρέπεια που σημαίνει ότι δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να μην σέβεται ο ίδιος τον εαυτό μου. Αυτό σημαίνει αξιοπρέπεια. Και αυτό είναι και εκείνο το οποίο αποπνέω και αυτό είναι το οποίο θέλω να υπάρχει στη ζωή μου. Άρα, όταν συναντώ ανθρώπους οι οποίοι βιάζουν αυτό το οποίο εγώ θεωρώ αξιοπρέπεια για τον εαυτό μου, κάνω στην άκρη, γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν πρέπει να είναι στο περιβάλλον μου. Δεν το νιώθετε έτσι. Είναι δύο τελείως ξεχωριστές έννοιες. Όλοι έχουμε ένα βαθμό αξιοπρέπειας που σημαίνει ότι όλοι έχουμε ένα βαθμό σεβασμού του εαυτού μας. Εγωισμός σημαίνει ότι θέλω να γίνεται το δικό μου. Θέλω να κυριαρχώ. Για αυτό λέω να διαφοροποιήσουμε λιγάκι τους όρους από εγωισμό και από αξιοπρέπεια. Αυτό λοιπόν είναι ο εγωκεντρικός. Ο εγωκεντρικός είναι ότι θα γίνεται αυτό το οποίο θέλω εγώ. Εγώ έχω πάντα δίκιο. Εσύ θα αλλάξεις για να είμαι καλά εγώ. Αυτό είναι ο εγωιστής. Ο αξιοπρεπής είναι εκείνος ο οποίος λέει σεύομαι τον εαυτό μου και οτιδήποτε παραβιάζει αυτό το σεβασμό του εαυτού μου, το κάνω πέρα. Να το εξειδικιάσω λίγο. Μπορείτε να καταμενείτε. Περιμένετε λίγο τότε. Γιατί μιλάμε για τον εγωισμό. Ναι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θεωρώ ότι ας πούμε σε αισθηματικό τομέα δεν θα κάνω εγώ ποτέ το πρώτο βήμα. Θα περιμένω να το κάνουν οι άλλοι. Αυτό το θεωρώ είναι εγωισμός. Ή σε περίπτωση που νιώθω ότι κάτι δεν πάει καλά θα το κόψω και θα περιμένω από τον άλλο να το καταλάβει. Δεν θα έρθει ποτέ. Έρχεται. Ό,τι θέλει να σας δώσει όμως. Όχι με αυτό που θέλετε εσείς. Είναι εγωιστικό και είναι εισβάρος του εαυτού μου και γενικά. Αλλά δεν είναι εγωκεντρικό και δεν είναι και εγωπάθεια. Δηλαδή υπάρχει τελείως διαφορετικό στοιχείο σε αυτό που εγώ θεωρώ εγωισμό. Εγωισμός είναι ότι επειδή θεωρώ τον εαυτό μου ότι περιμένω από τον άλλο. Δεν θα κάνω εγώ ποτέ το πρώτο βήμα. Δεν περιμένουμε τίποτε από κανέναν. Αν θέλω κάτι απλώνω το χέρι μου και αν φτάνει θα το πιάσω. Αλλιότι καθαριμένω για πάντα. Ή αν κάποιος μου δώσει θα μου δώσει ότι έχει στον πάνκο του. Όχι ότι θέλω εγώ. Δεν ξέρω εάν αξίζει τον κόπο. Εγώ τουλάχιστον εκείνο το οποίο συμβουλεύω σε όλους μας είναι αυτό το οποίο θέλεις διεκδίκησέ το. Μπορεί να μην το πάρεις όλου. Θα πάρεις κάτι από αυτό. Και από την άλλη πλευρά σκεφτείτε. Δεν υπάρχουν ολοκληρωτικές λύσεις. Υπάρχει μικρή λύση κάθε φορά. Κάθε φορά που δίνεται μία μικρή λύση σε βάζεις ένα άλλο περιβάλλον. Έχεις μία άλλη θέα. Και από εκείνη τη θέα βλέπεις κάτι άλλο. Και έτσι έρχεται η ολοκληρωτική λύση σε οτιδήποτε κι αν συμβαίνει. Δεν περιμένουμε από κανέναν τίποτα. Τα πάντα τα περιμένουμε από τον εαυτό μας. Γιατί αν περιμένουμε από τους άλλους, σας είπα, θα μας δώσει ό,τι περισσεύει και ό,τι δεν χρειάζεται. Ή εκείνο που πιστεύει ότι θα μας κενητοποιήσει για να πάρει ο άλλος αυτό που θέλει από εμάς. Προσέξτε το αυτό. Αυτό είναι παιχνίδι που παίζουμε εμείς οι άνθρωποι. Και γι' αυτό ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να έχουν αυτή τα γκέμια της δικής τους ζωής στα χέρια τους. Όποια δύναμη κι αν έχουν, έτσι όποια. Σίγουρο όμως όλοι έχουμε τη δύναμή μας. Όλοι έχουμε τη μοναδικότητά μας. Όλοι είμαστε ιδιαίτεροι. Άλλο. Καταρχήν σας ευχαριστούμε. Καταρχήν σας ευχαριστούμε. Άλλο να σας διαβάζουμε και άλλο να σας ακούμε. Πραγματικά είναι μαγεία. Ευχαριστώ πολύ. Θεωρώ ότι όλα είναι τέλεια όπως τα είπατε, αλλά γιατί πρέπει να λοξοδρομήσουμε, ή για να σοπάσουμε και να ακούσουμε τον εαυτό μας. Πώς θα εξελιχθούμε αλλιότικα. Πρέπει. Κοιτάξτε. Εγώ έχω μάθει σε αυτά τα χρόνια που είμαι, να μην έχω τρεις λέξεις στο λεξιλόγιό μου, παρά μόνο για έμφαση. Είναι το ποτέ, το πρέπει και το πάντα. Είναι τρεις λέξεις οι οποίες δεν λένε τίποτα. Είναι έμφαση όμως. Άρα δεν είναι ότι πρέπει. Κάνουμε επιλογές. Κάνουμε επιλογές. Ξέρετε, όταν βρεθούμε μπροστά σε μία απόφαση, έχουμε τη δυνατότητα να δούμε διάφορες κινήσεις που μπορούμε να κάνουμε. Μπορώ να κάνω αυτό, μπορώ να κάνω εκείνο και μπορώ να κάνω τούτο. Επιλέγουμε εκείνη που πιστεύουμε ότι μπορούμε να χειριστούμε καλύτερα. Μας φαίνεται πιο οικία. Αυτή η απόφαση μπορεί να μας βγάλει στα νυχτά, αλλά μπορεί και όχι. Αν δεν μας βγάλει στα νυχτά, μας βάζει μέσα στη διαδικασία να σκεφτούμε, τι άλλη επιλογή έχουμε. Άρα λοιπόν, δεν είναι ότι σπάμε τα μούτρα μας. Γιατί λέμε πρέπει να σπάσεις τα μούτρα σου για να μάθεις. Εμπέναξε αυτές οι εκφράσεις, οι αιμόφρυτες. Δεν πολύ εκφράζομαι κιόλας. Εκείνο το οποίο λέω είναι όμως πήρες μία απόφαση, δεν σε έβγαλε εκεί που είσαι. Δεν είναι θέμα θανάτου. Κοίτα ξαναδείστε, άλλο μπορείς να κάνεις. Μάθε απ' αυτό, μάθε. Γιατί αν αρχίζεις και τον εαυτό σου, τον εκτίρηση, τον υποτιμάς γι' αυτό που έκανε, το μόνο που κάνεις είναι ότι παίρνεις την ενεργιά σου και τη δύναμη και αρχίζει η αυτοεκτίμησή σου και κατεβαίνει. Και μετά η άλλη απόφαση που θα πάρεις θα είναι χειρότερη από αυτή που πήρες. Γιατί για τον εαυτό σου θα τον έχεις υποτιμήσει. Λέξη πρέπει, δεν υπάρχει. Ούτε πάντα, ούτε ποτέ. Για έμφαση μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα. Υπάρχει κάτι άλλο? Κυρία Μακρή, καλησπέρα σας. Καλώς είναι. Είναι πολύ πιστεία ακροάτρια. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Και είναι πολύ μεγάλη χαρά και τιμή και για εμένα, αλλά και για όλους μας που σας έχουμε ξανά κοντά μας. Ευχαριστώ πολύ γλυκιά. Μου άρεσε πάρα πολύ η βαθιά ανθρωπιστική σας ματιά απέναντι σε αυτό που λέμε άνθρωπος. Αυτό που εμένα με πληγώνει και το σκέφτομαι πάρα πολύ και εγώ ως άνθρωπος καθημερινά είναι το γεγονός ότι δυστυχώς ζούμε σε μια αντίθετη κοινωνία όπου οι άνθρωποι κρίνονται καθημερινά με βάση τα επιτεύχηματά τους. Από τη μόνη στιγμή, από τα επιτεύχηματά τους, από τη μόρφωση τους, από το επάγγελμά τους, από την κοινωνική τους κατάσταση, από τον πλούτο, από την εμφάνιση. Μπορεί όλοι οι άνθρωποι να σου πούνε όλοι έχουν αξία, αλλά ότι υπάρχει μια κοινωνική προσωποληψία είναι ένα φαινόμενο που εμένα με πικρίνει πολύ ως άνθρωπος. Πιστεύω πως για όλα αυτά που είπατε η αγάπη για τον εαυτό μου και το σκέφτομαι και εγώ σε αυτά τα 26 χρόνια που ζω. Υπάρχουν αυτές οι διακείες ακόμη. Τι να σας πω. Εγώ σας πω την αλήθεια, τον Ιούνιο που έγινα 26 αισθάνθηκα ένα τσιμπίμα στην καρδιά. Να δεις εγώ. Εγώ είμαι όλα τσιμπίματα πρέπει να σου πω. Ξέρετε, πιστεύω πως αυτή η πηγή της δυστυχίας μας είναι το γεγονός ότι μάθαμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας πάντοτε με τους άλλους. Ο άλλος είναι ψηλότερος από εμένα. Οι άλλοι είναι ωραιότεροι από εμένα. Και ξέρετε, οι γονείς μας. Όχι, δεν μιλάω για εμένα. Είχα την ευλογία να έχω μια οικογένεια που με σεβότανε πάντοτε. Αλλά το βλέπω αυτό σε πάρα πολλούς ανθρώπους και πραγματικά τους σφίδομαι. Γιατί, ξέρετε κάτι, όταν είσαι μικρό παιδί, 8-9 χρονών, πώς θα πιστέψεις τη μοναδικότητά σου όταν συνεχώς ακούς συγκρίσεις. Πώς θα πιστέψεις τη μοναδικότητά σου και στην αξία σου όταν οι γονείς σου σε κρίνουν ως άνθρωπο, αποκλειστικά και μόνο από τους βαθμούς και από το επάγγελμά σου. Πώς θα πιστέψεις την αξία σου όταν οι άνθρωποι σε κρίνουν με αυτά τα κοινωνικά κριτήρια και δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι είσαι εσωτερικότητα. Πώς σου πούνε τώρα εδώ οι άνθρωποι είναι ίσοι. Και πραγματικά θα βάλω και ένα παράδειγμα. Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι. Αν όμως βάζαμε μια απλή γυναίκα που δεν έχει τα κοινωνικά πρότυπα της ομορφιάς, έχει παραπάνω κιλά, και βάζαμε πυχή την Ατζελίνα Τζολί. Πώς από όλους εσάς που πιστεύουν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν αξία και είναι ίσοι θα δίναν την ίδια προσοχή. Πώς οι άνθρωποι πιστεύουν... Εννοείται πως υπάρχουν και άνθρωποι που δίνουν... Απλώς εγώ κάνω μια παρατήρηση ενός φαινομένου, που βλέπω καθημερινά. Πώς οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ένας απόφυτος δημοτικού έχει ακριβώς την ίδια αξία ως άνθρωπος με έναν καθηγητή πανεπιστημίου. Να σου πω όμως κάτι. Δεν με ενδιαφέρουν πώς. Εννοείται. Είναι πάρα πολύ σωστό αυτό το οποίο λες, ότι μας συγκρίνουν, γιατί εκείνο το οποίο ξεχνάμε είναι ότι τις μοναδικότητες δεν τις συγκρίνεις. Όταν κάτι είναι μοναδικό δεν το συγκρίνεις. Δεν μπορείς να συγκρίνεις τώρα την Ακρόπολη με το Κολοσιαίο. Δεν συγκρίνονται αυτά τα δύο. Είναι μοναδικότητες. Έτσι είμαστε και εμείς οι άνθρωποι. Εμείς τώρα αν μπούμε όλοι στη σειρά, μπορείς να συγκρίνεις δύο διαφορετικά καλούπια. Μπορείς να συγκρίνεις δύο όμοια πράγματα. Δεν μπορείς όμως να συγκρίνεις δύο πράγματα τα οποία είναι διαφορετικά και μοναδικά. Αν πέσουμε μέσα σε όλη αυτή την καταχλιάτο, ότι συγκρίνομαστε, υποτιμούμαστε, κόβεται η ενεργιά μας, κόβεται η δυναμή μας. Δεν θα το επιτρέψουμε αυτό στον εαυτό μας. Δεν θα το επιτρέψουμε σε κανένα να μας αναχαιτήσει και να μας κάνει να νιώσουμε λιγότερο από αυτό που εμείς νιώθουμε για τον εαυτό μας. Αυτό είναι το μυστικό. Και από εκεί και πέρα εξελίσσονται τα πάντα. Τα πάντα εξελίσσονται κατά αυτόν τον τρόπο. Άρα λοιπόν, το να μπαίνουμε μέσα σε μια συγκεκριτική διαδικασία και έχεις απόλυτο δίκιο, δυστυχώς υπάρχει αυτό. Αλλά το ότι μαζευτήκαμε εδώ σήμερα απόψε και δώσαμε ένα κομμάτι της ζωής μας, της πολύτιμης ζωής μας, του πολύτιμου χρόνου μας που αυτός ο χρόνος που ξοδέψαμε εδώ δεν θα ξανάθει. Και τον διαθέσαμε όλοι να ερχόμαστε εδώ να κουβεντιάσουμε, να γνωριστούμε και να τιμήσουμε αυτόν τον τόπο που μας δίνει βήμα να κουβεντιάσουμε. Το κάναμε γιατί. Γιατί θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι. Γιατί θέλουμε να νιώσουμε ότι η ζωή μας αξίζει και ότι γεννηθήκαμε τη συγκεκριμένη στιγμή ήταν αιθείο δώρο. Το να το τιμήσεις και να το συνεχίσεις είναι ό,τι καλύτερο μπορείς να κάνεις για τον εαυτό σου. Θέλετε να σας πω λίγες αλήθειες για τις σχέσεις. Έχετε κέφι ή κουραστήκατε. Ελάτε να σας πω λίγα πράγματα. Παρακαλώ. Ωραία, τα ακούω. Καλησπέρα σας. Απλά ήθελα να ρωτήσω πώς μπορείς να βγεις όταν έχεις φτάσει στο σημείο μετά από κάποιες καταστάσεις στη ζωή σου και φτάνεις στο σημείο να είσαι εγωκεντρικός. Να λες εγώ έχω δίκιο. Θα κάνετε αυτό που θέλω γιατί έτσι πρέπει να γίνει στην καθημερινότητά μου. Αυτό συνειδικά. Ναι. Πώς μπορείς να φύγεις από αυτό το σημείο. Να φύγεις από την επιρροή. Από το σημείο του έχω πάντα δίκιο. Και θα γίνει η καθημερινότητά έτσι. Πόσο δυστυχισμένος πρέπει να είναι ο άνθρωπος αυτός. Μπορεί πολύ. Πάρα πολύ. Πώς βγαίνεις από αυτό το σημείο. Δεν διδάσκεται αυτός ο άνθρωπος. Μπορεί να έχει περάσει από κάποια κατάσταση που έχει φτάσει σε σημείο θύματος και βγαίνοντας από το θύμα έφτασε στην άλλη άκρη. Αφού έφτασε στην άλλη άκρη μπορείς να βρεις το μέσο. Αυτό. Πώς βγαίνεις από την εγωκεντρικότητα. Αυτά τα άνθρωπα πρέπει να πάρουν βοήθεια. Γιατί αυτή η συμπεριφορά που περιγράφεται δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία άμεια, ένας φόβος να μη μπω κάτω από την πότα πάλι κάποιο άλλο. Άρα λοιπόν για να φύγει αυτός ο φόβος τις πότας και να σπάσω τις αλυσίδες θα πρέπει λοιπόν να ψάξω εμένα γιατί ξέρετε όταν οι άνθρωποι έρχονται σε εμάς τους συμβούλους γάμου, τους ψυχολόγους. Επιφάνεια. Πρέπει να σας πω ότι αυτό το πρόβλημα τα ακούμε, αλλά ψάχνουμε να δούμε ποιες είναι ρίζες του. Γιατί πάντα υπάρχει μια επιφάνεια, εκείνο που έχει σημαντικό όμως για να ξεριζώσεις κάτι, πρέπει να βρεις τη ρίζα του. Όταν λοιπόν βρεις τη ρίζα του, τότε και την επιφάνεια θεραπεύεις. Γι' αυτό λέμε ότι και ενθαρρύνουμε, και το έγραψα και αυτό εδώ και το ακούσατε, ότι το να ζητήσουμε βοήθεια από ανθρώπους οι οποίοι μπορούν να μας βοηθήσουν και να μας ξομαλύνουν κάποια από τα εξογκώματα που έχουμε μέσα μας, είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας. Αφήστε βεβαίως που υπάρχει και η άποψη ότι για να πας να δεις κάποιον ειδικό σημαίνει ότι έχεις κάποιο πρόβλημα. Και εγώ λέω αναμάλτος πρώτος στο λιθοβαλέτο. Αν πιστεύουμε ότι όλοι είμαστε τόσο πολυτέλοι και έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα της ζωής μας αν ξέρουμε το υποσυνείδητό μας το οποίο είναι και ο προγραμματισμός μας, τότε πραγματικά δεν έπρεπε να υπάρχει αυτή η επιστήμη της ψυχολογίας. Άρα λοιπόν, όταν έχουμε τέτοιου είδους συμπεριφορές που βλέπουμε ότι το δύσκολο το κάνει δυσκολότερο, είναι καλό να δούμε ποια είναι η ρίζα του και πώς μπορούμε να το ξεριζώσουμε αυτό για να έρθουμε σε μια αρμονία με τον εαυτό μας. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Πάνω σε αυτό που είπε η κοπέλα, θα το τοποθετήσω λίγο διαφορετικά. Πάνω σε αυτό που είπε η κοπέλα, θα το τοποθετήσω λίγο διαφορετικά. Ας ποθέσουμε λοιπόν ότι έχεις να κάνεις με έναν τέτοιο απόλυτο δικτάκτορα και δεν έχεις να κάνεις σε οικογενειακό περιβάλλον ή σε σχέση όπου εκεί μπορείς να πεις γεια σας το καπελάκι μου στραβά και είσαι δικτάκτορ, χαίρεται, σε άλλη παραλία. Έχεις να κάνεις εργασιακό περιβάλλον με έναν τέτοιο δικτάκτορα. Ο οποίος ασφαλώς δεν αναγνωρίζει ότι έχει και πρόβλημα για να ζητήσει βοήθεια και σαφώς δεν μπορεί να το κάνεις στο ψυχολόγο γιατί ούτε την όρεξη του έχεις, γιατί σε έχει πρήξει πια, έτσι απλά, ούτε τη δυνατότητα, ούτε θα δεχτεί ο ίδιος. Δεν υπάρχει περίπτωση. Πώς τον αντιμετωπίζεις, έναν τέτοιο απόλυτο δικτάκτορα που δεν μπορείς να φύγεις στην δουλειά σου, εξαρτάσαι την εφορία που αντιπληρώσες. Δημιουργείς αντισώματα. Πώς? Δεν μπορείς όταν είναι ανώτερο στη δουλειά. Δημιουργείς αντισώματα. Ναι, τώρα να σας πω ότι αντισώματα νομίζω ότι θα πρέπει να γράψουμε ένα βιβλίο. Όχι, δεν λέει κανείς ότι είναι εύκολο. Δεν λέει κανείς ότι είναι εύκολο. Αλλά εάν επικεντρωθείς μόνο στο ότι αυτός ο άνθρωπος είναι κακοποιητικός ή αν είναι μοχαρής, γιατί υπάρχουν τέτοιους άνθρωποι, το μόνο το οποίο κάνεις είναι ότι βλάπτεσαι. Εκείνο το οποίο κάνεις είναι ότι αν αυτός ο άνθρωπος έχει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά στην αρχή για τον εαυτό του, μπορεί να την εξασκείς εμένα, αλλά αυτό δεν υποτιμάει εμένα, υποτιμάει τον εαυτό του. Θέλει δουλειά αυτό με τον εαυτό σου για να δημιουργήσεις αυτό το αντισώμα. Ένα σας λέω, υπάρχουν και άλλα. Όταν εμείς όμως αρχίζουμε και διερωτόμαστε τι χάλια είναι αυτός και εγώ θα είμαι ευτυχισμένη αν αυτός συνέλθει και αν πάει σε ειδικό και εκείνο και παίρνει και χάπια. Λέμε ένα σωρό πράγματα. Δεν κάνουμε τίποτα άλλο παρά μόνο χαλάμε τη δική μας ενέργεια. Αν όμως θεωρείς ότι αυτό είναι συμπεριφορά δική του, την εξασκεί επάνω μου, αλλά εγώ διαφορώ γι' αυτό. Αδιαφορώ. Δεν σημαίνει ότι θα με βάλει να κάνω κουτσό και εγώ θα το δεχτώ. Εντάξει. Άρα λοιπόν αν έχει μια σκληρή συμπεριφορά, επειδή αυτό είναι λεξιλόγιο ή είναι πάρα πολύ απότομος ή είναι αγενής, είναι για τον εαυτό του. Το να σας πει να κάνετε κάτι ο άνθρωπος αυτός θα το εκτελέσετε γιατί βεβαίως αυτό είναι μέρος της δουλειάς σας. Εσείς παραπονιάστε όμως με τον τρόπο που σας το λέει, όχι αυτό που σας ζητάει. Ο τρόπος θα δικός του όμως, δεν τον έχετε εμπνεύσει εσείς, δεν έχετε καμία ευθύνη εσείς γι' αυτό. Δεν τον εμπνεύσατε εσείς τη συμπεριφορά αυτή, είναι δική του και να την χαίρεται. Δεν λέω το αντίθετο, δεν λέω ότι είναι το καλύτερο περιβάλλον το εργασιακό αυτό, αλλά από την άλλη πλευρά όμως ξέρετε καμιά φορά είναι και δικό μας μάθημα να μπορέσουμε να φοράμε με μεγαλύτερη ευκολία το λεξίσφαιρο γυλέκο. Υπόσχεσαι. Το καταλαβαίνω, το καταλαβαίνω. Μπορώ να πω κάτι, παρακαλώ. Που κοιτάζω. Εγώ εδώ, εδώ. Ναι, ορίστε παρακαλώ. Μήπως με τη θεωρία όμως του καθρέφτη είναι αυτό που έχουμε εμείς με τον κύριο αυτόν που μας καταδυναστεύει, λέω. Αναρωτιέμαι. Γιατί αυτή η θεωρία του καθρέφτη... Αυτά λέει. Αυτά λέει. Αυτά λέει η θεωρία του καθρέφτη. Είπαμε όμως για να αναγνωρίσουμε κάποια πράγματα σημαίνει λίγο δουλειά με τον εαυτό μου. Ελάτε λοιπόν να το διασκεδάσουμε λιγάκι τώρα και να σας πω λίγες αλήθειες σχετικά με τις αλήθειες που υπάρχουν στις σχέσεις. Λοιπόν, πρώτη αλήθεια. Κάθε σχέση περιλαμβάνει ένα κρεφόρες ρεζερβουάρ ελπίδας. Όλες οι έρευνα συμφωνούν ότι οι συγκρούσεις ακόμα και οι πιο καταστροφικές αρχίζουν πάντα με καλές προθέσεις. Αυτές οι προθέσεις αποτελούν και τη βάση γι' αυτό το κρεφόρες ρεζερβουάρ ελπίδας, από το οποίο κάθε σχέση μπορεί να αντλεί από θέματα, οπότε τα έχει ανάγκη. Αρκεί να βρει το κλειδί. Τα ακούσατε? Λοιπόν, μία άλλη αλήθεια. Μία κακή στιγμή σβήνει 20 καλές. Είναι η αγελάδα που χύνει το γάλα. Λοιπόν, οι έρευνες πάλι έχουν δείξει ότι αρκεί μία μόνο πράξη αρνητικής συμπεριφοράς, απέναντι στον σύντροφό σας, για να σας καταστρέψει τις αμέτρητες θετικές που έχουν προηγηθεί. Είναι το ίδιο ακριβώς που συμβαίνει με τις θερμίδες. Χρειάζονται 20 λεπτά γυμναστικής για να κάψετε ένα κομμάτι μπακλαβά, αλλά μόνο ένα λεπτό για να το φάτε. Το κλειδί λοιπόν σε αυτή την περίπτωση, όχι φυσικά των θερμίδων, είναι να μάθουν οι σύντροφοι να ρυθμίζουν το θυμό τους και να ελέγχουν την βαρόρμηση της αρνητικής συμπεριφοράς. Μία άλλη αλήθεια λέει ότι μικρές αλλαγές στον ένα σύντροφο, προκαλούν τεράστιες αλλαγές στη σχέση. Είναι εύκολο λοιπόν για ένα σύμβουλο να εντοπίσει τις διαφορές ανάμεσα στα ευτυχισμένα και τα δυστυχισμένα ζευγάρια. Πρόκειται ίσως για μικρές αλλά ξεκάθαρες και σταθερές διαφορές. Για παράδειγμα, τα δυστυχισμένα ζευγάρια μπορεί να κάνουν μόνο μία ή δύο στραβές την ημέρα, αλλά αν αυτές τις πολλαπλασιάσετε με τις 365 ημέρες του χρόνου, μπορείτε να καταλάβετε το μέγεθος του προβλήματος. Η αλήθεια είναι ότι αν έκαναν ορισμένες μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά τους, λόγω χάρη να μην γυρίζει ο ένας στην πλάτη στον άλλο, αλλά να μείνει και να τον ακούει, θα μπορούσαν να βελτιωθούν πολύ σημαντικά, θα μπορούσαν να βελτιωθεί πολύ σημαντικά η σχέση τους. Τα περισσότερα ζευγάρια πιστεύουν ότι για να βελτιωθούν τα πράγματα, θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σχεδόν ακραίες αλλαγές, αν όχι ένα θαύμα. Αυτές οι αλλαγές μάλιστα, οφείλουν να προέρχονται από την πλευρά του άλλου. Συχνά πιστεύουμε ότι αν δεν αλλάξει εκείνος, δεν υπάρχει ελπίδα για τη σχέση. Ενώ αν αλλάξει όλα θα είναι τέλεια. Ξεχνάμε όμως ότι δεν έχουμε κανέναν έλεγχο στη συμπεριφορά του συντρόφου μας. Αντίθετα, εάν εμείς οι ίδιοι καταφέρουμε να αλλάξουμε έστω και λίγο, σίγουρα θα προκαλέσουμε μεγάλες και θετικές αλλαγές στη σχέση. Τα ακούτε. Τέταρτη αλήθεια. Δεν είναι οι ίδιες οι διαφορές που προκαλούν τα προβλήματα, αλλά ο τρόπος διαχείρισής τους. Πολλά ζευγάρια νομίζουν ότι οι συγκρούσεις είναι αποτέλεσμα των διαφορών που έχουν μεταξύ τους. Έχω ακούσει πολλούς ανθρώπους να λένε, δεν είμαστε συμβατοί, δεν ταιριάζουμε, εκείνος θέλει να βγαίνει, εγώ θέλω να μένω στο σπίτι, ή εκείνη πηγαίνει στο κρεβάτι νωρίς, ενώ εγώ είμαι νυχτερινός τύπος. Αυτή η λογική αποτελεί μια προσπάθεια να εντοπίστε τις θετίες της δυστυχίας σας. Δεδομένου όμως ότι οι συγκρούσεις δεν πηγάζουν από τις διαφορές μεταξύ των συντρόφων, αλλά από τον τρόπο διαχείρισής τους, θα πρέπει να μάθουν και να τις ρυθμίζουν. Αντί να εστιάζουν την προσοχή τους στο αντικείμενο της συμφωνίας ή της διαφωνίας τους, τα ευτυχισμένα ζευγάρια αναπτύσσουν απλώς δεξιότητες καλών ακροατών. Οι δεξιότητες αυτές δεν έχουν σκοπό να κατεργήσουν τις διαφορές και να επιβάλλουν την ομοφωνία, αλλά αντίθετα να τις κάνουν κατανοητές και αποδεκτές. Όταν έχετε ένα καλό ακροατή, έχετε και ένα καλό φίλο, ανεξάρτητα από το πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η προσωπικότητά από τη δική σας. Σε μια ευτυχισμένη σχέση λοιπόν, ο κάθε σύντοφος πρέπει να μπορεί να υπολογίζει ότι ο άλλος είναι ένας καλός φίλος και όχι ένας αυστηρός δικαστής. Το βλέπετε? Λοιπόν, να πούμε ακόμα μια αλήθεια, η πέμπτη αλήθεια. Οι άντρες και οι γυναίκες χρησιμοποιούν διαφορετικά όπλα όταν τσακώνονται, αλλά υποφέρουν από τα ίδια τραύματα. Αυτό συμβαίνει επειδή κατά βάθος και εάν οι μεν και οι δε λαχταρούν να καλύψουν τις ίδιες βασικές ανάγκες που είναι η αποδοχή, η υποστήριξη και η τριφερότητα. Κάθε φορά λοιπόν που τα ζευγάρια προσπαθούν να καταλάβουν τι δεν πάει καλά στη σχέση τους, έχουν τη τάση να εξετάζουν περισσότερο το όπλο που χρησιμοποίησαν ο ένας εναντίον του άλλου, παρά τις ανάγκες που θέλησαν να καλύψουν μέσα από τον καυγά. Με βάση τη δική μου εμπειρία, αυτό οφείλεται κυρίως στις λανθασμένες αντιλήψεις που έχουμε όλοι σχετικά με το τι περιμένουν τα δύο φύλλα από τις σχέσεις και το γάμο. Ενώ λοιπόν λέμε συνήθως ότι οι άντρες έχουν προβλήματα με την τριφερότητα και οι γυναίκες έχουν τη τάση να υπερβάλλουν, στην πραγματικότητα και οι άντρες και οι γυναίκες επιθυμούν σχεδόν εξίσου την τριφερότητα και την επικοινωνία. Η βασική διαφορά μεταξύ τους είναι ότι, εξαιτίας ποικίλων βιολογικών και πολιτισμικών παραγόντων, οι μεν άντρες δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις συγκρούσεις, οι δε γυναίκες δυσκολεύονται να διαχειριστούν τη συναισθηματική απόσταση. Έτσι, οι άντρες συχνά αποσύρονται για να αποφύγουν τις δυσάρεστες συζητήσεις και τις φασερίες, ενώ οι γυναίκες νιώθουν την ανάγκη να λύσουν άμεσα κάθε σύγκρουση μέσα από τη συζήτηση. Παίρνουμε από πίσω τον άντρα και του λέμε τώρα θα τα λύσουμε όλα. Δεν σας συμβαίνει αυτό να συμβαίνει. Λοιπόν, και την έκτη και τελευταία αλήθεια, έτσι για να σας ξεκουράσω, τα ζευγάρια πρέπει να εξασκούνται συνεχώς στις δεξιότητες της σχέσης. Το πιστεύετε αυτό? Βέβαια, από τη στιγμή που αλλάζουμε, συνεχώς πρέπει να εξασκούμαστε. Πολλά, λοιπόν, ζευγάρια αντιμετωπίζουν το γάμο σαν παιχνίδι. Ίσως φταίει και το γεγονός ότι βοβαρτιζόμαστε οδηλώσεις επωνύμων οι οποίοι διακομμουδούν τις αλληλεπάλληλες σχέσεις τους και χαριτολογούν λέγοντας ότι μετά την πρώτη δωδεκάδα συνδρόφων ελπίζουν πως θα είναι αρκετά εξασκημένοι ώστε να το κάνουν σωστό την επόμενη φορά. Κούνια που τους κούναγε, θα λέγαμε εμείς απλοϊκά. Αντί να αλλάζουν διαρκώς συγκρόφους, αναζητώντας μια ευτυχισμένη σχέση, ίσως θα έπρεπε να μάθουν να διεκδικούν την ευτυχία διαχειριζόμενη τις συγκρούσεις τους, τους θυμούς τους και τις διαφωνίες που υπάρχουν σε όλες τις σχέσεις. Δυστυχώς, στη συντριπτική πλειοψηφία, τα ζευγάρια ξεκινούν τη σχέση χωρίς να έχουν συμφωνήσει σε κάποιες κανόνες και χωρίς να έχουν αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιώτες προκειμένου να μπορούν να διαχειριστούν τα αρνητικά συναστήματα που αναπόφεκτα θα νιώσουν μεταξύ τους. Χωρίς όρια ή κανόνες και αντιμέτωποι με τις συγκρούσεις, οι σύντροφοι καταφεύγουν συνήθως σε ένα είδος ανταρτοπόλεμου που αφήνει μεγάλες πληγές. Αντί να πάρουν αυτοί στα χέρια τους τον έλεγχο της συγκρούσης, τις επιτρέπουν να πάρει εκείνη τη δική τους έλεγχο. Να είστε καλά. Ραντεβού στις 11 του Νοέμβρη, που θα μιλήσουμε για την επιβολή ορίων, για την επιβολή αυτό που λέμε τιμωρία, αν υπάρχουν λέξεις τιμωρία. Θα μιλήσουμε για την αυτοπιθαρχία και θα μιλήσουμε για το πώς διδάσκουμε στα παιδιά μας τη συνέπεια, ούτως ώστε να δημιουργήσουν την αυτοπιθαρχία στον εαυτό τους. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που ήρθατε. Είστε καταπληκτικό ακροατήριο. Ευχαριστώ. |
