| : Καλησπέρα σας, είμαι ο Στέφανος Αλεβύζος, ψυχολόγος στο Χαμόγελο του Παιδιού. Καλησπέρα, είμαι η Ρεγκίνα Καραντινού, ψυχολόγος και εγώ στο Χαμόγελο του Παιδιού. Είμαστε στο Εθνικό Κέντρο για τα Ξαφανισμένα και Υποεκμετάλλευση της Παιδιά, στην εκπομπή Ρώτο το Χαμόγελο, όπου οι ψυχολόγοι μας διαπραγματεύονται διάφορα θέματα που σας αφορούν, μετά από δική σας απέτηση, τα συζητάμε, περιμένουμε τα δικά σας μηνύματα στο τσάτ στα δεξιά της οθόνης σας, για ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα που έχουμε σήμερα. Το οποίο είναι ο εθισμός στα διαδικτυριακά παιχνίδια. Θέλουμε να δούμε αν είναι ωφέλημα, ότι γίνεται τελικά, αν τα παιδιά μας πρέπει να παίζουν ή δεν πρέπει και περιμένουμε τα σχόλιά σας, όπως είπε ο Στέφανος. Είναι ερωτήματα που καταρχήν έχουμε πάρει από την σχολική κοινότητα, μέσα από την παρουσία μας την καθημερινή σε συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, αλλά και σε επιμορφώσεις αθλητευτικών, όπου τα διαδικτυριακά παιχνίδια είναι ένα κομμάτι, είναι ένα πλαίσιο τελώς πέρα το οποίο πολύ αμφιλαγόμενο, χωρίς το πολύ. Αμφιλαγόμενο. Κάποιοι λένε ναι, κάποιοι λένε όχι, κάποιοι τα φοβούνται πολύ, κάποιοι τα φοβούνται λιγότερο, κάποιοι λένε καλύτερα στο σπίτι τα παιδιά να παίζουν διαδικτακά παιχνίδια απ' το να είναι έξω, κάποιοι συμμετέχουν και σε αυτά, κάποιοι γονείς, έτσι. Οπότε σήμερα θα προσπαθήσουμε στα επόμενα 40 λεπτά που έχουμε, ίσως και λίγο περισσότερο ή λιγότερο, να δούμε μια διαδρομή του τι ακριβώς είναι το διαδίκτυο. Πριν ξεκινήσουμε να μιλάμε για τον εθισμό, θα σε πιάσω τώρα γιατί δεν το είχα μαέσει με τις γονείς αυτό, πριν ξεκινήσουμε να μιλάμε για τον εθισμό στο διαδίκτυο ή για οτιδήποτε άλλο έχουμε κανονίσει, είναι καλό να καταλάβουμε και να τονίσουμε από εδώ το εξής, ότι πλέον τα παιδιά έχουν δύο ζωές, την κανονική και την ψηφιακή. Και όπως τους δίνουμε συμβουλές για την πραγματική ζωή, πώς να συμπεριφερθούν στους ενήλικες, πώς να προστατευτούν από κάποιους ενήλικες, πώς να κυκλοφορήσουν στους δρόμους, το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στην ψηφιακή ζωή. Βεβαίως. Δεν μπορούμε να αποκόψουμε τα παιδιά από την ψηφιακή ζωή, γιατί είναι μέσα σε αυτήν, γεννήθηκαν μέσα σε αυτήν, υπάρχει, είναι έντονη, οπότε οποιαδήποτε προσπάθεια περιορισμού του κινδύνου μέσω της αποκοπής από το διαδίκτυο, μάλλον πέφτει στο κενό. Πέφτει στο κενό και Στεφάνο να προσθέσω ότι ειδικά αν φοβίζει εμάς η ψηφιακή ζωή, δεν είναι δυνατό να αποκόψουμε τα παιδιά γι' αυτό το λόγο. Επομένως, κάτι να κάνουμε να βούμε και να μην δαιμονοποιούμε όλο αυτό που λέγεται διαδίκτυο. Έτσι και τα γαλά του. Και έτσι όπως σε όλη μας τη ζωή κάθε τύχη έχει το καλό και το κακό, έχει την θετική και την αρνητική πλευρά, έτσι είναι και το διαδίκτυο, όπου εμείς σήμερα θα μιλήσουμε για τον εθισμό, θα μιλήσουμε για ένα αρνητικό κομμάτι δηλαδή του διαδικτύου, παρουσιάζοντας από μια περίπτωση που μας απασχόλησε, που προσπαθήσαμε να βοηθήσουμε. Θα ακούσουμε τα βασικά στοιχεία μιας ιστορίας. Η ιστορία είναι 100% παραλαγμένη, απλά χρησιμοποιούμε κάποια βασικά κομμάτια, προκειμένου να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε καλύτερα το θέμα του διαδικτύου. Πήλες, ξεκινάμε? Η ιστορία είναι από τη γραμμή, την εθνική γραμμή του 1056, η οποία στραχώνεται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, λειτούργει όλο το 24, είναι για εσάς, είναι για τα παιδιά σας, είναι για τους εκπαιδευτικούς, είναι για οποιοδήποτε, έχει σχέση με κάποιο παιδί και θέλει να ρωτήσει κάτι, θέλει να συμβουλευτεί όλο το 24 δωρεάν από το κινητό σας, από κάποιο καρτοτηλέφωνο, ειδικά για τα παιδιά που μπορεί να είναι έξω και να μην έχουν τηλεκάρτα και θέλουν να καλέσουν κάποιον, θέλουν να μιλήσουν με κάποιον. Ποιο παρέχουμε είναι το δικό μας εργαλείο, το δικό σας εργαλείο, οπότε χαιρόμαστε να μας καλέσετε και να μας πείτε και τις δικές σας απορίες ακόμα και εκεί. Έτσι λοιπόν και πριν αρκετά χρόνια μας κάλεσαν, μας ενημέρωσαν για μια περίπτωση ενός νεαρού, ο οποίος όταν το γνωρίσαμε εμείς ήταν περίπου στα 17 του χρόνια. Η ενασχόληση με το διαδίκτυο ξεκίνησε στα 13 του χρόνια, τέσσερα χρόνια δηλαδή νωρίτερα. Έπαιζε ένα διαδικτυακό παιχνίδι. Ο χρόνος ενασχόλησής του με το διαδικτυακό παιχνίδι ήταν σταδιακά αυξανόμενος, δηλαδή ξεκίνησε με μία ώρα την ημέρα, μετά από ένα διάστημα αυτά στις δύο, ως που όταν το γνωρίσαμε εμείς ήταν περίπου στις 9 ώρες την ημέρα. Έπαιζε μέσα το κινητό του, είχε εγκαταλείψει τις σχολικές του δραστηριότητες. Ξέχασα να αναφέρω ότι ήταν ένας μαθητής υψηλών προσδοκιών εκπαιδευτικών. Ήταν μαθητής, όλα αυτά τα είχε βάλει στην άκρη, είχε βουτυχτεί μέσα στον κόσμο των διαδικτύου, ζούσε μέσα σε αυτόν, κινούνταν μέσα σε αυτόν, δεν μπορούσε εύκολα να αποκοπεί, έπαιζε ένα διαδικτυακό παιχνίδι, στο οποίο σύμφωνα με τους κανόνες αυτού του παιχνιδιού έχει δικαίωμα κάποιος να κλέψει τα όπλα κάποιου άλλου. Έτσι έγινε και σε αυτό το παιχνίδι, του κλέψαν τα όπλα, αυτό μεταφραζόταν σε δύο χρόνια χαμένου παιχνιδιού, έπρεπε δηλαδή δύο χρόνια να παίζει συνέχεια για να φτάσει στο σημείο που ήταν και τώρα. Ο νεαρός έκανε δήλωση μέσα στο τσάτ του παιχνιδιού αυτοκτονικού ιδεασμού, έκανε μια δήλωση αυτοκτονίας, ότι αν δεν μου επιστρέψετε τα όπλα, επιστρέψετε τα όπλα, εγώ θα δώσω τέλος στη ζωή μου με αυτόν τον τρόπο. Κάποιος από τους παίκτες ο οποίος ήταν ενήλικας το είδε, ενημέρωσε ότι είναι δύο εξυλεκτονικού εγκλήματος, ενημερωθήκαμε και εμείς και φύγαμε για να στηρίξουμε τον νεαρό και την οικογένειά του. Η αλήθεια είναι ότι ο νεαρός δεν ήταν συνεργάσιμος, ήταν πάρα πολύ δύσκολη συνεργασία, δεν μπορούσαμε να τον βγάλουμε από το δωμάτιο, αρνιότανε. Οι επόμενες μέρες επίσης πάρα πολύ δύσκολες. Ωστόσο, ήταν μια χαρακτηριστική περίπτωση πεδιού εθισμένου σε αυτό που λέμε διαδικτυακό παιχνίδι. Είναι μια ανυπάρχει αφθάσμα που μετράμε και αξιολογούμε τη δραστηριότητα στο διαδίκτυο. Αυτό ήταν στο άκρο αρνητικό φάσμα, δηλαδή ήταν μια από τις πιο μαύρες πτυχές του διαδικτύου. Ωστόσο, είναι μια πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα και να μου επιτρέψεις, Στέφα, να ασχολιάσω εδώ και να πούμε για να φύγουμε λίγο από τα στερεότυπα. Όπως είπες, ήταν ένας μαθητής με πολύ καλή πορεία σχολική, με τις δραστηριότητές του εκτός. Δηλαδή, δεν ήταν απλά ένα παιδί που δεν ήξερε τι να κάνει και πώς να περάσει το χρόνο του. Αυτό πιστεύεις εσύ μας λέω ότι πρέπει να σταματήσουμε τα παιχνίδια. Σταματάμε. Δεν τα σταματάμε σε καμία περίπτωση. Δεν τα σταματάμε τα παιχνίδια. Εμένα μ' αρέσουν κιόλας. Παίζεις? Αμέ. Εγώ δεν θα σου πω. Τα θετικά στοιχεία, βέβαια, όλο αυτό το κομμάτιο, υπάρχουν πάρα πολλά θετικά στοιχεία. Και να αναφέρουμε μερικά μόνο από αυτά, που είναι ότι τα παιχνίδια λειτουργούν ως ένα μέσο διαχείρισης του θυμού και της απογοήτευσης ενός παιδιού και ενός εφήβου. Αυξάνουν τη φαντασία γιατί μιλάμε για ένα παιχνίδι το οποίο έχει από πίσω μια ιστορία. Μοιάζει δηλαδή με μια ταινία, με ένα έργο, με ένα… Τέλος πάντων υπάρχει μια ιστορία πίσω από αυτό που το κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον. Και φυσικά ενισχύει πολύ πρακτικά το συντονισμό ματιού χεριού. Επομένως ας μείνουμε λίγο να σκεφτούμε και τα θετικά που έχει ένα παιχνίδι. Πριν περάσουμε και αρχίσουμε να λέμε ότι είναι όλα αγαπηκά, μαύρα, ας τα σταματήσουμε… Αν ήταν όμως έτσι τα παιδιά δεν θα παίζανε. Θα τα αντιλαμβανόντουσαν και εκείνα. Και στην πραγματικότητα τα διαδικτυακά παιχνίδια, ειδικά στη χώρα τη δική μας, παντού, αλλά και στη δική μας τη χώρα, όπως μας έρχονται δεδομένα από τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας που κάνουν πολύ καλή έτσι δουλειά και έρευνα πάνω στο κομμάτι του διαδικτύου, μας λένε ότι τα παιχνίδια αυτά είναι ιδιαίτερα δημοφιλή ανάμεσα στα παιδιά. Καταρχήν είναι διασκεδαστικά. Έτσι, τα παιδιά διασκεδάζουν, μια ευχάριστη ασχολία, παίζουν, γελάνε, αγχώνονται, έχουν όλα αυτά που έχει ένα τυπικό παιχνίδι. Έτσι, περνάνε καλά. Όπως περνάμε καλά με το κρυφτό, όπως περνάμε καλά με τα μήλα, το συνέστημα είναι ίδιο. Είναι η ίδια διασκέδαση. Είναι παιχνίδι. Ας μην το ξεχνάμε. Υπάρχει μία ιστορία, όπως σας είπα και προηγουμένως, γίνεται ανάγνωση μιας ιστορίας. Τα περισσότερα παιχνίδια έχουν από πίσω μία ιστορία και θυμίζει όλο αυτό την παρακολούθηση μίας ταινίας για τα παιδιά. Όπου υπάρχει και ατμόσφαιρα. Οι παίκτες μεταφέρονται σε ονειρικά μέρη στην Αφρική, στην αρχαία Ελλάδας, σε μέρη που δεν μπορούν να ταξιδέψουν. Είναι οι πρωταγωνιστές όλου αυτού. Δεν θα παιζεις. Παίζουμε. Είναι ιδιαίτερα αλκυστικό για τα παιδιά. Είναι αλκυστικό και είναι και διαδραστικό, βλέπουμε πολλές φορές. Υπάρχει διαδραστικότητα γιατί δεν παρακολουθείς απλά, το ζεις όλο αυτό. Και όχι το ζεις μόνο, έχεις πρόβο. Περνάς πίστες, εξελίσασαι, έχεις επιτυχίες, κερδίζεις, χάνεις, φτάνεις σε levels, κερδίζεις πράγματα. Οπότε και με βάση στο συνέστημα, όπως είπαμε πριν, και απογοητεύεσαι και χαίρεσαι και βιώνεις όλα αυτά τα συνέστηματα που θα βιώσεις και στην πραγματική ζωή. Ακριβώς. Αναλαμβάνεις ρόλους επίσης, πολύ πολύ σημαντικό και είναι αυτό που πολλές φορές εμείς δεν το καταλαβαίνουμε. Αλλά εκείνη την ώρα το παιδί, ο έφηβος, έχει αναλάβει ένα ρόλο. Είναι ένας ήρωας, είναι ένας μεγάλος αθλητής. Έχει κάτι μέσα εκεί, μέσα σε αυτήν την ψηφιακή ζωή του παιχνιδιού. Ένας μεγάλος αθλητής που επικοινωνεί και με άλλους, γνωρίζεται με άλλους. Υπάρχει δηλαδή, τα παιχνίδια βοηθούν και στη δικτύωση, στην κοινωνική δικτύωση, όπως είναι με το Facebook, όπως είναι με το Twitter, όπως είναι με όλες τις οσεολογικές κοινωνικές δικτύωσεις. Έτσι είναι και με τα δυο δικτύωκα παιχνίδια. Στην ιστορία τη δική μας, ο ήρωας μας μπορούσε και επικοινωνούσε με τους συμπαίκτες του, με τις συμπαίκτερές του, μέσα από το chat. Και έτσι τελικά μας ενημέρουσαν και γι' αυτό. Μην το ξαφνάμε, ήταν και ένα κομμάτι θετικό. Υπάρχει λοιπόν, κλείνοντας να πούμε ένταση, ταχύτητα, εναλλαγή ρόλων, κόσμων, χρωμάτων, συναισθημάτων, τα πάντα. Ό,τι ό,τι θέλουμε για να είναι αυτό τόσο δυνατό, να είναι ένα τόσο δυνατό κομμάτι της καθημερινότητας κάποιον. Άρα σε καμία περίπτωση δεν σταματάμε τα διαδικτυακά παιχνίδια, αλλά πάντα με προσοχή. Γιατί είπαμε όλα τα καλά, έτσι. Η ιστορία μας ήταν στο άκρος αρνητικό φάσμα. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα κρυφά μηνύματα μέσα στα διαδικτυακά παιχνίδια τα οποία οι γονείς θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και να τα διαχειριστούν ανάλογα. Δηλαδή, τα παιδιά εκτίθεται σε σκηνές βίαις. Τα παιδιά παραμελούν τις υποχρεώσεις τους, δεν μιλάω για την κατάσταση του εθισμού, αλλά όπως και να, παραμελούν τις υποχρεώσεις τους, λίγο ακόμα, ακόμα και την υποχρεώσεις τους. Αυτό, αυτό. Παραμελούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, προτιμούν να ασχοληθούν με τον ήρωά τους παρά με τον αδελφό τους, την αδελφή τους, τη γεγιά τους, τον παππού τους, ακόμα και τους γονείς τους. Και φυσικά, για να φτάσουμε και στο ζητούμενο της μέλη, υπάρχει πάντα και ο κίνδυνος του εθισμού. Του εθισμού. Του εθισμού στα διαδικτυακά ηλεκτρονικά παιχνίδια, όπου στη χώρα μας είναι ένα επαρτώ πρόβλημα. Ακριβώς. Και επειδή μιλάνε γενικά και ξεκινήσαμε με αυτό το θέμα, τι είναι εθισμός, τι είναι εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Είναι υπερβολική και νοσηρή χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Όπως είπες και εσύ, Στέφανε, μπορεί κάποιο παιδί να φτάσει σε ένα σημείο να παραμελεί περισσότερο τις δραστηριότητές του, τη ζωή του, να έχει χάσει επαφή με την πραγματικότητά του, με το τι ώρα είναι, τι έχω να κάνω, πώς θα το κάνω, όλο αυτό. Κάτι το οποίο βλέπουμε ότι ξεκινάει ως κανονικό φτάνει να είναι λίγο, όχι λίγο, φτάνει να είναι προβληματικό. Βλέπουμε επίσης ότι για πολλά, ιδίως για εκείνους που χρησιμοποιούν τα παιχνίδια για κοινωνική δικτύωση, ειδικά με σκοπό να γίνουν αρεστοί στους υπόλοιπους, εκεί έχουμε ένα προβληματισμό παραπάνω σε σχέση με αυτό. Ωραία, είδαμε ο εθισμός, το ακούσαμε, οι περισσότεροι από εμάς το ξέρουν, μπορούν να καταλάβουν. Ωστόσο εδώ θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε το εξής, μάλλον να τονίσουμε και το εξής. Δεν αποτελεί ο χρόνος το μοναδικό κριτήριο για να καταλάβουμε ότι κάποιος είναι εθισμένος. Ίσως και ο χρόνος δεν είναι καν ασφαλές κριτήριο, δηλαδή αν ένα παιδί παίζει για ένα συγκεκριμένο χρόνο, για ένα συγκεκριμένο χρονοκοδιασμένο παιχνίδι, αυτό δεν σημαίνει αυτόματο ότι είναι εθισμένο και το ανάποδο. Ακριβώς. Υπάρχουν όμως κάποια σημάδια τα οποία, κόπη κλεινά καμπανάκια από τα οποία οι γονείς θα έπρεπε να δώσουν σημασία. Βλέπουμε όπως είπαμε και πριν ότι το παιδί αποξενώνεται. Το παιδί αποξενώνεται από φίλους, από συγγενείς, από το κοινωνικό του περιβάλλον γενικότερα. Επειδή λοιπόν πέρα από αυτό υπάρχει και ένα έντονο συνέστημα, τα παιχνίδια, η ασχόληση με τα παιχνίδια προκαλούν πάρα πολλά συναισθήματα. Επομένως, όταν το παιδί παίζει και του σταματήσουμε, δούμε ότι πρέπει να σταματήσει, ή με κάποιο τρόπο το προτρέψουμε να σταματήσει και εκεί ξεκινούν οι εκρήξεις θυμού, που είναι συνδεδεμένες με τη διακοπή του παιχνιδιού, εκεί λοιπόν είναι ένα ανησυχητικό σημάδι και αυτό. Επίσης, το παιδί πιστεύει ότι δεν είναι πρόβλημα, δεν έχει κάποιο πρόβλημα, ότι οι γονείς μου είναι αυτοί που έχουν πρόβλημα. Ε, Στέφανα, δεν το ακούμε πολλές φορές ότι δεν το αντιλαμβάνεται το ίδιο το παιδί. Η απότομη αλλαγή φυσικά στη σχολική του επίδοση, η συνεχώς αυξανόμενη χρήση αυτού του παιχνιδιού και πολλές πολλές φορές βλέπουμε ότι το παιδί φτάνει στο σημείο να λέει ψέματα, αναφορικά με τις ώρες που παίζει, με το πως ακριβώς ασχολείται με τα παιχνίδια αυτά. Και αυτό μας προβληματίζει. Οποιαδήποτε γενικά βλέπουμε όμως αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού, στη διάθεση του παιδιού, σχετιζόμενη λοιπόν. Αποιαδήποτε ξαφνική και χωρίς εμφανή αιτία αλλαγή στη συμπεριφορά του, οφείλε να μας προβληματίσει σε ένα γενικότερο πλαίσιο και περιβάλλον. Πόσο μάλλον όταν συνδέεται με το διαδίκτυο. Τα διαδικτυακά παιχνίδια έχουν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που τα κάνουν ελικιστικά για τα παιδιά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν ευθύνονται αυτά από μόνα τους για τον εθισμό. Είναι από την κατασκευή τους εθιστικά. Θέλω να θυμίσω και στον κόσμο που μας παρακολουθεί ότι υπήρξαν διάφορες μανίες με διαδικτυακά παιχνίδια και μια κοινή ήταν η φάρμα στο σελίδα του Facebook, υπήρχαν άνθρωποι που ξυπνάγανε και βάζανε ξυπνητήρια για να ξυπνήσουν τρεις, τέσσερις και ώρα τα ξημερώματα για να ποτίσουν, να καλλιεργήσουν, να μαζέψουν τη σωδιά τους για να μην καίει λόγω του χρόνου του παιχνιδιού. Άρα τα διαδικτυακά παιχνίδια είναι από μόνα τους εθιστικά, ωστόσο δεν είναι η μοναδική αιτία. Δεν είναι ότι ένα παιδί θα έρθει σε επαφή με ένα διαδικτυακό παιχνίδι και άρα κατευθείαν θα εθιστεί. Υπάρχουν πάρα πάρα πολλά πράγματα και όπως καταλαβαίνετε επειδή το βασικό χαρακτηριστικό ενός παιχνιδιού τέτοιου είναι η επικοινωνία, η διάδραση, η ικανοποίηση, φαίνεται ότι τα παιδιά που εφύζονται αντιμετωπίζουν και προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις με τα άλλα παιδιά, με φίλους συμμαθητές ή ακόμα και με τα μέλη της οικογένειάς τους, όπου δεν είναι παιδιά. Είναι μοναχικά παιδιά, ισοστρεφεί, υπάρχει μια μονατονία στη ζωή τους και γι' αυτό ψάχνει την αλλαγή σε όλο αυτό και υπάρχει έλλειψης κουπού και στόχου, εγώ θα λέγα και οράματος, εν τέλει και οράματος. Ότι τα παιδιά δεν έχουν όραμα, δεν κοιμούνται, ξυπνάνε, χωρίς στόχο, χωρίς όραμα, χωρίς διάθεση, οπότε είναι κάτι το οποίο συνηγορεί θετικά στο να εθιστεί ένας άνθρωπος σε ένα διαδικτυακό παιχνίδι. Παρ' όλα αυτά θέλω να τονίσω κάτι που το τονίζουμε σε όλα τα ζητούμενα, τα θέματα που το χαμόγελο του παιδιού διαπραγματεύεται και αυτό είναι η έννοια της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης. Ότι ένα παιδί που πατάει πολύ γερά στα πόδια του και έχει αναλάβει πρωτοβουλίες, έχει δικτυωθεί, έχει φάει τα μούτρα του και έχει ξανασκωθεί μόνος του και το λαμβάνεται σε διαδικασία, είναι ένα παιδί που δύσκολα θα ψάξει να βρει ευχαρίστηση και εκτίμηση. Και εκτίμηση όπως το είπες, γιατί πολλές φορές και μέσα από το τζάτα αυτό ψάχνουν τα παιδιά. Ναι βέβαια. Το να τους εκτιμήσει και κάποιος τρίπος. Ακριβώς. Άρα η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση είναι πολύ σημαντικοί δείκτες. Και θέλω τώρα να πω το εξής. Ότι επειδή γενικά η κοινωνία μας, οι παιδαγωγικές μας αρχές, οι θρησκοί έτσι, καλλιεργούν το συνέστημα της ενοχής, στα περισσότερα τέτοια προβλήματα ακούμε τους γονείς, βλέπουμε τους γονείς να λένε φταίω εγώ, τι έκανα λάθος, γιατί δεν κατάφερα να σώσω το παιδί μου από αυτή τη διαδικασία, να την προλάβω ή οτιδήποτε άλλο. Νομίζω ότι θα πρέπει οι γονείς να καταλάβουν ότι δεν φταίνεις σε τίποτα. Έτσι, δεν φταίνεις σε τίποτα. Υπάρχουν κάποιες διαδικασίες οι οποίες θα πρέπει να τις αποφύγουν, όπως αν αντιληφθούν ότι το παιδί τους βιώνει μια τέτοια κατάσταση, δεν χρειάζεται να ντρέπονται. Μπορεί να συμβεί στο οποιοδήποτε παιδί, δεν φταίνει εκείνη. Άρα, δεν χρειάζεται να ντρέπονται και πρέπει άμεσα να ζητήσουν βοήθεια, γιατί βλέπουμε ότι πολλοί γονείς ντρέπονται για αυτό που τους σημαίνει το παιδί τους και δεν ζητούνε βοήθεια. Υπάρχει τεχνολογικό χάσμα. Οι γονείς δεν ξέρουν για το διαδίκτυο, το παιδί κάνει ό,τι θέλει στο διαδίκτυο και όλη αυτή η άγνοια βοηθάει και συνηγορεί στο να υπάρχει αυτός ο εθισμός. Νομίζω ότι είναι καλό να ενημερωθούν οι γονείς για το παιχνίδι που παίζει το παιδί τους, ακόμα και από το ίδιο το παιδί. Αυτό θα ήθελα να προσθέσω, ακόμα και από το ίδιο το παιδί. Μπορεί να σας βάλει μέσα στον κόσμο αυτό. Καλό είναι να μην εκλογηκεύουν οι γονείς του τύπου ότι… Μου είχε συμβεί σε μια ομιλία και πραγματικά είχα… σε μια ενημέρωση ο γονένος και πραγματικά είχα… προσπαθούσα αρκετή ώρα και αρκετά δευτερόλεπτα έτσι να βρω τη σκέψη μου. Όταν ο γονείος μου είπε ότι εγώ προτιμώ το παιδί μου να είναι εθισμένο στο διαδίκτυο και μέσα στο σπίτι μου, παρά εθισμένο στα ναρκωτικά και έξω από το σπίτι μου. Δεν νομίζω ότι τίθεται θέμα σύγκρισης και επιλογής. Καλό είναι να μην εκλογηκεύουν ότι δεν θα πάθει τίποτα ή όταν μεγαλώσει όλο αυτό θα ξεπεραστεί οτιδήποτε άλλο. Είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να το διαχειριστούν. Και τέλος, θα θέλαμε σαν χαμόγελο του παιδιού να τονίσουμε και να συμβουλέψουμε τους γονείς ότι δεν χρειάζεται να νιώθουν καμία πίεση από φίλους γνωστούς στο να κάνουν πράγματα για το παιδί ή πως τον αφήσατε έτσι, γιατί παίζει… Πως έρθατε εδώ, γιατί… Είναι καλό να μείνουν όλα αυτά στην άκρη. Είμαστε εκεί, πατάμε γερά στα πόδια μας για το παιδί μας. Αν κάτι μας προβληματίζει μπορούμε να ρωτήσουμε. Υπάρχει εθνική τηλεφωνική γραμμή για τα παιδιά, η 1056, που εκεί η κοινωνική μας λειτουργία και οι ψυχολόγοι μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε αυτά που σας προβληματίζουν. Ή ακόμη και τώρα, σας θυμίζω ότι στο δεξιό μέρος της οθόνης σας υπάρχει το τσάτ, οπότε μπορείτε να ρωτήσετε κάτι ακόμη και τώρα, έτσι, που υπάρχει αυτή η επικοινωνία. Και πάντα υπάρχει ένας άνθρωπος και στο 1056 για να πάρουμε μία απάντηση. Ωραία, Στέφανα. Να πούμε, λοιπόν, εδώ, συμπλεωματικά και κάποιες… Ναι, ναι, ναι, κάποιες συμπλέωματάκια. Βέβαια, θα ήταν πάρα πολύ χρήσμο και για τους ίδιους τους γονείς να πούμε ότι κάθε περίπτωση είναι μοναδική επομένως. Αν δούμε ότι το παιδί μας έχει, αντιμετωπίζει, έτσι, κάποιο θέμα στη σύστημα τη χρήση, γενικότερα του διαδικτύου, καλύτερα είναι να μιλήσουμε, όπως είπες, και μέσω της γραμμής, οπότε κάποιες απλές και πολύ σύντομες συμβουλές θα σας δώσουμε εδώ. Μπορείτε να θέσετε αρχικά ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο παιχνιδιού. Βέβαια, εδώ θα ξεκινήσει ένας μεγάλος διάλογο, Στέφανε, με το πότε, πώς, πώς ξεκινάει αυτό, από ποια ηλικία. Αυτό μπορούμε να το δούμε και ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του παιδιού, ανάλογα με το πώς είστε μέσα στο σπίτι ως οικογένεια, ως σύστημα. Επομένως, ας μην βάλουμε τέτοια χρονικά περιθώρια. Θέλεις να... Βέβαια, να συνεχίσω εγώ εδώ. Είναι πολύ σημαντικό, έτσι, όπως είπες εσύ, ο χρόνος, αλλά τονίζουμε, αυτό σκέφτομαι τώρα, ότι δεν είναι μόνο ο χρόνος το κριτήριο και δεν πρέπει να στεκόμαστε μόνο σε αυτό. Δηλαδή, όταν βάλουμε ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο, τότε τα πράγματα λειτουργούν καλά. Θα πρέπει στο παιδί να αναδειχθούν, να το βοηθήσουν να ανακαλύψει και νέους εναλλακτικούς τρόπους διασκέδασης, χωρίς να κυρώσουμε τον υπολογιστή. Η λύση ο υπολογιστής στην τουλάπα... Κι εσύ έξω στον κήπο. Κι εσύ έξω στον κήπο ή κόβω το internet και όλα αυτά, δεν είναι αποτελεσματικές. Υπάρχει το διαδίκτυο, υπάρχει και κάτι άλλο. Και είναι καλό το παιδί να ξέρει και το κάτι άλλο. Και οι γονείς να δείξουν στο παιδί, να το διευκολύνουν να βρει και μια εναλλακτική μορφή διασκέδασης. Απριβώς και Στέφανε, σε σχέση και με την επικοινωνία πολλές φορές, ένα άλλο θέμα που είχαν βάλει κάποια στιγμή οι γονείς σε μία ενημέρωση, ήταν ότι το παιδί μου εκείνη την ώρα μου μιλάει για το παιχνίδι. Μου λέει κοίτα τι έκανα, τι έγινε, τι έχω καταφέρει. Και εκείνη την ώρα μπορούμε και εμείς να μπούμε και είναι ένας τρόπος επικοινωνίας με το παιδί. Το παιδί μας καλεί σε όλο αυτό. Επομένως μήνετε κοντά. Μην φοβόσαστε ή μην αφήνετε το παιδί εκείνη την ώρα απλά μόνο του με το παιχνίδι και εσείς κάνετε κάτι άλλο. Μπορείτε να είστε κοντά από τη στιγμή που το επιθυμεί και το ίδιο και σας καλεί να μπείτε σε όλο αυτό. Γιατί πολλές φορές οι γονείς σου λένε ότι εντάξει, είμαι ήσυχος, είναι εκεί, τον βλέπω, την βλέπω, αλλά το παιδί προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί τους εκείνη την ώρα και να τους βάλει μέσα στο παιχνίδι. Οπότε να διδρευτούμε την πρόσκληση. Βέβαια. Έκακο. Κάποια διαλύματα βέβαια σε όλο αυτό. Στην χρήση του παιχνιδιού κάποια διαλύματα κάθε 30 λεπτά, αν υπάρχει ένα 50 λεπτό διάλειμμα, να ξεκουράζεται, να φεύγει, να επανέρχεται στην πραγματικότητά του, όχι μόνο στην ζηφιακή, είναι πάρα πολύ καλό και είναι και καλό και για τα μάτια του, για διάφορες θέματα πιο πρακτικά, πιο θησιολογίες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι γονείς να αυξήσουν και να δώσουν κίνητρα στα παιδιά για να ασχοληθούν με το σχολείο, με τα μαθήματα, με την αγαδημαϊκή πρόοδο, με τις ξένες γλώσσες, να έχει το παιδί κίνητρο να ασχοληθεί με κάτι άλλο πέρα από το διαδίκτυο, να γεννήσει δηλαδή ο χρόνος του και με άλλες δραστηριότητες. Θα ήθελα εδώ λοιπόν να πω κάτι, ότι τα παιδιά είναι πάρα πολύ έξυπνα. Θέλω να σας πω ότι έχουν γεννηθεί μέσα στο διαδίκτυο, έτσι, οπότε ξέρουν να το χειρίζονται πολύ καλά, πολύ καλύτερα από εμάς που δεν το ξέρουμε. Σας είπα στην αρχή μία ιστορία, την είδαμε λίγο στην πορεία της, όλο αυτό το θεωρητικό πλαίσιο ήταν βασισμένο σε αυτήν την ιστορία και το τι κάναμε μετά, πρέπει να γίνει με το μικρό, έτσι και το τι πώς έγινε, οι λόγια τους οποίους εφίστηκε και όλα αυτά, τα παρακολουθήσαμε όλα αυτά στον λόγο. Θα σας πω μία άλλη ιστορία, λίγο χειμωριστική τώρα, πάλι από την εμπειρία μας στη σχολιά, όπου μία μητέρα στο πλαίσιο προφύλαξης του παιδιού της, έκθεση σε πορνογραφία κατά κυριολόγο στο tablet που του είχε αγοράσει το 8χρονο παιδί, του έβαλε ένα σύστημα γονική ασφάλεια, κάτι τέτοιο. Φυσικά δεν έπιασε, γιατί ο μικρός είχε γράψει στο Google πώς να σπάσετε το γονικό έλεγχο χωρίς να το καταλάβουν οι γονείς σας. Και μέσα στο διαδίκτυο του έδιναν κατευθύνσεις για να σπάσει το γονικό έλεγχο. Θέλω να πω ότι σαφές θα ήταν πάρα πολύ καλή αυτά οι γονικοί ελεγχοί και να τους εφαρμόζουν οι γονείς και όλα αυτά, αλλά πρέπει να εστιάσουν στην επικοινωνία με το παιδί. Αυτό είναι. Είναι η επικοινωνία με το παιδί. Θυμηθείτε ότι στο διαδίκτυο αρθίζεται γιατί κάτι του λείπει. Κάτι που είναι κενό μέσα του έχει πάει και έχει καθίσει το διαδίκτυο. Και παίρνει από αυτό ευχαρίστηση, ικανοποίηση, όπως το μικρό μας. Στη δική μας την ιστορία, ένα διαλυμμένο οικογενειακό περιβάλλον, το οποίο είχε οδηγήσει τα μέλη της οικογένειας, στην αρχική ιστορία, τα μέλη της οικογένειας να απομονωθούν μεταξύ τους, δηλαδή ο μπαμπάς έκανε τη ζωή του, η μαμά περνθούσε τη ζωή που έκανε ο μπαμπάς και αυτή δεν συμμετείχε και ο νεαρός προσπάθησε μέσα σε όλο αυτό το κενό να το καλύψει μέσα στο διαδίκτυο και να λάβει την προσοχή και την ικανοποίηση που ήθελε από όλο το διαδικτυακό του περιβάλλον. Εμείς έχουμε ολοκληρώσει το μεγαλύτερο κομμάτι της παρουσιασίας μας και πραγματικά θέλουμε να δούμε αν έχετε κάποιες απορίες, αν έχετε κάποια σχόλια, κάτι που έχουμε κάνει. Εμείς θέλουμε να θυμάστε ότι το διαδίκτυο είναι πολύ πολύ σημαντικό, υπάρχει στη ζωή μας, είναι χρήσιμο, τα παιχνίδια του είναι επίσης, τη δεκαετία του 40 παίζαμε κρυφτό, έτσι μετά παίξαμε τα μήλα, μετά παίζαμε τα βίντεο γκέιμς, το τέτρις, ατάρι, ψέγγα ή οτιδήποτε άλλο και τώρα είναι και το διαδίκτυο, είναι κομμάτι της εξέλιξης, δεν μπορούμε να μείνουμε κολλημένοι στο χθες, δεν μπορούμε να το σταματήσουμε, τα παιδιά είναι μέσα, ο τρόπος που διασκέδαζαν οι άνθρωποι 10 χρόνια πριν, δεν λέει κάτι στα παιδιά τώρα, γιατί έχουν άλλα ρεθύσματα και άλλες ανάγκες, οπότε είναι καλό να τις αφουγκραστούμε και με τη γνώση που έχουμε από τα προηγούμενα παιχνίδια και από τις προηγούμενες εργατείες, να προστατέψουμε τα παιδιά μας σε αυτόν τον κόσμο διαδικτυακό. Κοιτάζουμε και την παράδειγμα και την οθόνη γιατί μας βλέπουν έτσι λίγο πάνω κάτω. Νομίζω ότι ολοκληρώνουμε σιγά σιγά το κομμάτι μας πάνω σε αυτό, δεν θέλουμε ούτε να φλιαρούμε χωρίς λόγο ούτε να σας κρατάμε κι εσάς από τις υποχρώσεις σας. Θα ήταν πολύ μεγάλη χαρά για μας και το λέω πάντα να μας στείλετε στο Facebook ή σε οποιοδήποτε μέσο κοινωνικής δικτύωσης του συλλόγου μας και που εσείς χρησιμοποιείτε θέματα που σας αφορούν, που σας απασχολούν για τα παιδιά σας και τα οποία οι ψυχολόγοι μας θα μπορούσαν να αναπτύξουν μια εκπομπή πάνω σε αυτά. Ακριβώς. Είμαστε επίσης εδώ, έχουμε πει δώσουμε και τη 1056. Μην την ξεχνάτε καθόλου, 1056 είναι ένα εργαλείο αξιοποιήστετο, υπάρχει αναγνωρισμένο από το κράτος, είναι η εθνική τηλεφωνική γραμμή. Κοινωνική λειτουργία για ψυχολόγοι, σας παρακαλούμε πολύ, οποιαδήποτε απορία, οποιαδήποτε πληροφορία, οποιαδήποτε ανάγκη σας, καλέσετε στη γραμμή για να λάβετε μια κατεύθυνση. Αυτά. Αυτά από μας. Ευχαριστούμε πάρα πάρα πολύ. Για το επόμενο θέμα θα ενημερωθείτε πάλι μέσα στη σελίδα μας στο Facebook, σας περιμένουμε, θέλουμε και τη δική σας συμμετοχή, το επαναλαμβάνω, οτιδήποτε χρειαστείτε, το χαμόγελο θα είναι εδώ, έτσι μέσα από τη γραμμή 1056 και με οποιοδήποτε τρόπο μπορείτε να επικοινήσετε μαζί μας. Ευχαριστούμε. Καλησπέρα. Γεια σας. |
