| : Θα σας καλωσορίσω όλες και όλους, να καλωσορίσω δύο εξαιρετικούς επιστήμονες, που θα είναι στο ανοιχτό μας πανεπιστήμιο σήμερα και άλλες δύο δευτερές. Είναι η κυρία Κεραμάρη και ο κύριος Δούκαρης. Να πω επίσης, για όσους δεν το ξέρετε, ότι είναι και άλλοι μειώτες. Οπότε, ένας ακόμα λόγος για να τους προσέξουμε παραπάνω σε όλα αυτά που θα μας πούνε. Εγώ δεν θέλω να πω κάτι άλλο, απλώς να σας θυμίσω ότι την Παρασκευή ξεκινάει η έκθεση έργων τέχνης με σύγχρονους πίνακες ζωγραφικής του 19ου και του 20ου αιώνα στο πολιτιστικό μας, στην Ιωνία, στις 96-98 το βράδυ, είναι τα Εγγένια. Θα είναι και εκεί και ο κύριος Στεφανίδης, κάτω από τον οποίο την επίβλεψη γίνεται όλη αυτή η δουλειά που κάνουμε με τα έργα τέχνης και τις εκθέσεις τέχνης. Και επίσης, ότι από την επόμενη βδομάδα ξεκινάει εκεί η παραμυθούπολη για όλα τα παιδιά, δηλαδή και για μας, οπότε θα δείτε το πρόγραμμα, να συμμετέχετε και σιγά-σιγά να περάσουμε όσο γίνονται καλύτερες γιορτές. Σας ευχαριστούμε πολύ. Να είστε καλά. Θέλουμε κι εμείς με τη σειρά μας να ευχαριστήσουμε τον Δήμαρχο Αλίμου, καταρχάς, τον κ. Κονδύλη, τον αντιδήμαρχο τον κ. Διαμαντί, καθώς και όλους τους συντελεστές που βοήθησαν να υλοποιηθεί η σημερινή εκδήλωση και φυσικά όλους εσάς που ήρθατε να μας ακούσετε. Να συστηθούμε κι εμείς λοιπόν. Είμαστε η Ελένη Κεραμάρη και ο Αλέξανδρος Δούκαρης. Ολιστικοί θεραπευτές, δημιουργοί του Κέντρου Ολιστικών Θεραπειών Αένα Ιερωή και σύμβουλοι σφαιρικής αντίληψης. Μαζί προωθούμε την ιδέα ενός κόσμου δίχως πόνο. Συμφωνείτε με προωθήσουμε όλοι μαζί την ιδέα ενός κόσμου δίχως πόνο σε όλα και στα τρία. Αυτό σήμερα θα προσπαθήσουμε να σας πούμε και να σας δώσουμε όλη τη γνώση που και εμείς έχουμε ώστε σιγά σιγά να μπορέσουμε να κατανοήσουμε για ποιο λόγο πονάμε και για ποιο λόγο υποφέρουμε. Οι σκέψεις και οι υπεπιθύσεις μας ως ρυθμιστές της υγείας μας. Όλη η γνώση αυτή που θα πάρετε σήμερα έχει σαν στόχο να σας βοηθήσει στην καθημερινότητά σας και να απαντήσει στο βασικό και άλλη το ερώτημα που δεν απαντά σχεδόν ποτέ η κλασική θεώρηση. Γιατί, γιατί να το πάθω εγώ αυτό αναρωτηθήκατε ποτέ, όλοι μας αναρωτιόμαστε. Γιατί να το πάθω εγώ αυτό, δηλαδή ο γείτος να σας το πάθει, εγώ γιατί το έπαθα, να γελάσουμε και λίγο. Αφού είμαι καλό παιδί. Έτσι λοιπόν με τη γνώση που θα πάρετε σήμερα σιγά σιγά θα βελτιώσετε την εικόνα που έχετε καταρχήν για τον εαυτό σας, την εικόνα που έχετε για τη ζωή και την εικόνα που έχετε για τους αγαπημένους σας και για τις σχέσεις σας στο δικό σας περιβάλλον. Εμείς εδώ λοιπόν σήμερα θα προσπαθήσουμε να σας βοηθήσουμε να μην πονάτε και να μην υποφέρετε, αλλάζοντας λίγο λίγο τουλάχιστον τις φορές που θα ορθούμε τον τρόπο που σκέφτεστε. Συμφωνείτε? Ωραία. Άγχος λοιπόν, ο αόρατος εχθρός λέμε, το βλέπουμε το άγχος μας. Όχι, δεν το βλέπουμε, αόρατο είναι τελικά. Αλλά το έχουμε όλοι στην καθημερινότητά μας. Το ζούμε, ζούμε με αυτό και δεν μπορούμε να το δούμε. Τι γίνεται λοιπόν? Κανείς καμιά ιδέα και κυρίως δεν το κατανοούμε. Δεν γνωρίζουμε τίποτα γι' αυτό, αλλά επιμένουμε όμως να το διατηρούμε και να το βιώνουμε καθημερινά στη ζωή μας. Συμφωνούμε όλοι σε αυτό? Μάλιστα. Γιατί το κάνουμε αυτό. Ο φόβος και το άγχος είναι έμφυτα συναισθήματα. Γεννιόμαστε με αυτά. Χρειάζεται όμως στη ζωή μας να μπορούμε να μάθουμε τρόπους να τα διαχειριζόμαστε. Δεν είναι κάτι το οποίο δεν έχουμε γεννηθεί, τα κουβαλάμε από τη γέννησή μας. Άρα αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να μάθουμε πώς μπορούμε να ζήσουμε και να τα νικήσουμε, γιατί όχι. Ο φόβος λοιπόν για το άγνωστο, ο φόβος για το μέλλον μας και ο φόβος για την υγεία μας. Είναι οι τρεις μεγάλη και βασική φόβοι που μας ταλανίζουν όλους κάθε μέρα. Υπάρχει κανείς που δεν έχει αυτό κανέναν από αυτούς τους φοβούς. Πάμε λοιπόν να δούμε ότι το άγχος αντλεί τη δύναμή του από το φόβο. Δηλαδή πρώτα φοβόμαστε και μετά αγχωνόμαστε. Για την ακρίβεια τρέφεται από το φόβο. Είναι η τροφή του. Το κάθε άτομο ιδιαίτερα στις κρίσεις του άγχους καταλαμβάνεται από τι? Από ανεξέλεγκτο φόβο. Αλλά απλώς δεν το συνειδητοποιούμε. Ότι πρώτα έρχεται από το φόβο. Έτσι λοιπόν η σωματική υγεία και η ακαιρεότητα επηρεάζεται άμεσα καθώς και η ποιότητα της ζωής. Αλλά και η διαχείριση της καθημερινότητάς μας. Τη στιγμή που είμαστε υπό την επίρεια κρίσης πανικού μεγάλου άγχους και λοιπά δεν μπορούμε να διαχειριστούμε έτσι. Τη στιγμή που είμαστε υπό την επίρεια κρίσης πανικού μεγάλου άγχους και λοιπά δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τα παιδιά μας, το σύζυγό μας, το συντροφό μας, τη μαμά μας, την οικογένειά μας, τη δουλειά μας. Κάνουμε λάθη. Ο φόβος δημιουργείται συνήθως από την προσπάθεια του νου να ελέγξει το μέλλον για το οποίο το μόνο που ξέρουμε είναι ότι δεν υπάρχει. Να το ξαναπώ. Ο φόβος δημιουργείται συνήθως από την προσπάθεια του νου να ελέγξει το μέλλον. Θέλουμε να ελέγξουμε το μέλλον. Αυτές δεν είναι οι σκέψεις μας, τι θα κάνω στο μέλλον, τι θα κάνω, τι θα κάνω, τι θα γίνει. Θα έχω σύνταξη, θα έχω δουλειά, θα έχω το ένα, θα έχω το άλλο. Και προσπαθεί το μυαλό μας να ελέγξει το μέλλον. Δεν γίνεται πάντα αυτό. Μάλλον δεν γίνεται σχεδόν ποτέ. Δεν μπορούμε να το ελέγξουμε. Αφού λοιπόν το παρελθόν μας υπήρξε, υπάρχει τώρα το παρελθόν, που είστε σήμερα αυτή τη στιγμή, είμαστε λοιπόν σήμερα στο ανοιχτό Πανεπιστήμιο Αλήμου και παρακολουθούμε μία διάλεξη. Ωραία, συμφωνούμε? Ναι. Ποιος δεν είναι εδώ αυτή τη στιγμή? Μπράβο. Ούτε το μέλλον. Είναι η στιγμή, είναι το τώρα. Όταν λοιπόν θα μπορούμε να φέρνουμε τη σκέψη μας στο εδώ και τώρα, τότε θα έχουμε κατακτήσει τη ζωή μας. Γιατί αυτό? Γιατί το τώρα και το παρόν είναι η μοναδική πραγματικότητα στην οποία ζούμε. Όταν τη ζούμε. Δεν ζούμε στο παρελθόν, δεν υπάρχει το παρελθόν μας. Είναι μνήμες. Αγαπημένοι μας είναι μνήμες, κάπου στο υποσυνείδητο είναι μνήμες, δεν είναι ζωή το παρελθόν. Το μέλλον? Όχι. Ζήστε το τώρα λοιπόν. Πάμε λοιπόν να πάρουμε λίγο τα πράγματα από την αρχή. Θα πούμε λίγα λόγια για το τρισιπόστατο με στόχο να κατανοήσουμε την δημιουργία των αρνητικών συνυστημάτων. Και τον τρόπο με τον οποίο αυτά εκδηλώνονται στο σώμα μας. Έχουμε λοιπόν τρία επίπεδα ύπαρξης. Πάμε λοιπόν να γνωρίσουμε λίγο τον εαυτό μας. Τα είχατε ακούσει όλοι και όλοι τα ξέρετε. Δεν είναι ότι σας τα λέμε μόνο εμείς, είναι στόχο. Λοιπόν, ο υλικός μας φορές στο σώμα μας, αυτό είναι ο υλικός μας φορές. Με αυτό κοιμόμαστε, τρώμε, κοιμόμαστε και ζούμε στην εθνικαιρισμένη κατάσταση. Είναι όμως μόνο αυτό? Δεν είναι μόνο στόχο. Όχι βέβαια. Για να ακούμε άλλο, έχουμε συγκεκρισμίματα αρνητικά ή θετικά. Οπότε, έχουμε το συναισθηματικό μας κομμάτι. Θα το ξαναπώ? Ωραία. Έχουμε λοιπόν το συναισθηματικό μας. Δεύτερο επίπεδο το συναισθηματικό μας κομμάτι. Και εκεί τι έχουμε? Θετικά και αρνητικά συναισθήματα. Ποια είναι τα θετικά μας συναισθήματα? Αγάπη, γαλήνη, ευτυχία, χαρά, έρωτας. Ο καθένας ό,τι θέλει. Φιλία, ευγνωμοσύνη. Αμέλα μου όμως που έχουμε και αρνητικά. Καλά, ξέρω ότι εσείς εδώ κανένας δεν έχει αρνητικά. Λέμε τώρα θεωρητικά ότι υπάρχουν και τα αρνητικά. Πήχει, όπως φόβος, λέμε τώρα, ε, κάνα παραπονάκι. Έχουμε κάνα παραπονάκι κανείς? Αδικία? Ε, λίγο. Και αυτά παράγουν κάτι άλλο. Τι παράγει το παράπονο και η αδικία? Θυμό. Λοιπόν, θυμό και μετά απόρριψη, υποτίμηση αυτού, δεν τα καταφέρουν εγώ και τόσο καλά. Κι όλα αυτά τα πολύ ωραία. Και μετά λέμε τρία επίπεδα. Η ύπαρξη στο διανοητικό, το σκεπτικό μας κομμάτι. Στο διανοητικό μας, λοιπόν, στο σκεπτικό μας κομμάτι, εδράζονται οι ιδέες, οι σκέψεις, οι εμπνεύσεις, λέμε και οι πεποιθήσεις. Σήμερα, λοιπόν, θα σας πούμε και τις οκτώ βασικές πεποιθήσεις, που μας δημιουργούν το άγχος στη διάρκεια εδώ της διάλεξης. Όμως, υπάρχει ένα μυστικό σε όλο αυτό. Εμείς μπορούμε και έχουμε άποψη μόνο για το φυσικό μας σώμα. Και αυτό, όχι και ακριβώς πολύ. Και αυτό γιατί? Λέμε, είμαστε 80% από νερό. Ε, δεν βλέπετε φαντάζομαι νερό να περπατάει αυτή τη στιγμή. Πού είναι το το νερό μου? Κάπου, αόρατο μεν. Αλλά δεν είναι ανήπαρκτο, υπάρχει. Συμφωνούμε? Ναι. Έτσι, λοιπόν, αυτά τα δύο, τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας, είναι αόρατα, αλλά όχι ανήπαρκτα. Πόσο κυλά ζυγίζει η χαρά σας. Πετάω από τη χαρά, μου λέει. Πόσο ζυγίζει η θλίψη. Τι χρώμα έχει η θλίψη μου. Τι χρώμα έχει η στεναχώρια μου. Γκρίζο, μαύρο. Δεν το βλέπουμε όμως, αλλά τα νιώθουμε. Οπότε, χρειάζεται να έχουμε, ανά πάσα ώρα και στιγμή, στη ζωή μας, στο μυαλό μας, ότι δεν λειτουργούμε μόνο με το φυσικό μας σώμα, αλλά και με το σώμα μας. Δεν λειτουργούμε μόνο με το φυσικό μας σώμα, αλλά και με τα τρία κομμάτια μας, ταυτόχρονως, κάθε μέρα, όλη μέρα. Ωραία. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό. Για να μπορέσουμε να δούμε πώς οι σκέψεις μας επιδρούν επάνω στα συναισθήματά μας και πώς με τη σειρά τους τα συναισθήματά μας δημιουργούν ασθένειες και δυσαρμονίες στο φυσικό μας σώμα. Από εδώ ξεκινάει, αγαπημένοι μας, από εδώ ξεκινάει, από τον τρόπο που σκεπτόμαστε. Το πώς, δηλαδή, σκεφτόμαστε τα πράγματα της ζωής μας στην καθημερινότητα. Πάμε, λοιπόν, τώρα να δούμε την πραγματική αιτία, δηλαδή την πηγή, όλων όσων μας συμβαίνουν. Πάμε, λοιπόν, να δούμε τι συμβαίνει μέσα στο κεφάλι μας το οποίο και δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Εσείς το ελέγχετε? Εμείς κουραστήκαμε, έτσι πολύ ψάξαμε για να τα βρούμε αυτά, να σας πούμε την αλήθεια. Και δεν το καταφέρνουμε και πάντα, παρόλο που έχουμε πολλά χρόνια που προσπαθούμε. Εσείς μπορείτε? Όχι. Έχετε κολλήσει ποτέ σε αρνητικές καταστάσεις? Ου, ναι. Έχετε κολλήσει ποτέ σε αρνητικές σκέψεις ετών? Μάλιστα. Άρα δεν είμαστε μόνο εμείς, ε? Εμείς νομίζαμε μόνο εμείς κουραστήκαμε και ψάξαμε να τα βρούμε για να τους ξεκολλήσουμε. Μόλις χάσαμε το μονοπόλιό μας, ε. Να πούμε εδώ, ότι κάνουμε κάθε μέρα 60.000 σκέψεις και αυτό είναι νούμερο καταγεγραμμένο από πανεπιστημιακές έρευνες και ερευνητικά κέντρα επί σειρά ετών. Φυσικά δεν συνειδητοποιούμε όλες τις σκέψεις που κάνουμε γιατί αν συνειδητοποιούσαμε 60.000 σκέψεις την ημέρα μάλλον θα μας πουλάγε ο κοτσόβολος ως κομπιούτερ. Παρόλα αυτά, τόσες κάνουμε. Το πιο ενδιαφέρον όμως και το οποίο προέκυψε επίσης από τις έρευνες είναι ότι το 80% των σκέψεων αυτών είναι αρνητικές. Και μόλις το 20% είναι θετικές. Ξαναπες το λίγο. Ξαναλέω, 60.000 σκέψεις λοιπόν εκ των οποίων το 80% είναι αρνητικές και μόλις το 20% είναι θετικές. Και να σας πω και το πιο ενδιαφέρον οι αρνητικές έρχονται μόνες τους ενώ τις θετικές πρέπει να πιεστούμε για να τις φέρουμε στο νου μας. Και αυτό συμβαίνει νομίζω σε όλους γιατί πολύ απλά έτσι λειτουργεί ο εγκέφαλος. Δεν ξέρουμε να σας πούμε γιατί γίνεται. Απλώς γνωρίζουμε ότι έτσι γίνεται. Δηλαδή το μυαλό μας αναπαραγάγει πιο εύκολα τα αρνητικά γεγονότα και έχει την τάση να ξεχνάει τις χαρές. Σκεφτείτε σε κάτι που πετύχατε πόσο εύκολο ήταν να συμβεί κάτι αρνητικό και να σας χαλάσει τη διάθεση. Παράδειγμα. Πετυχαίνετε κάποιες εξετάσεις ή οτιδήποτε. Βγαίνετε να το γλεντίσετε σε ένα ευθυατόριο και πέφτει στο καινούριο σας πουκάμισο λίγο κόκκινο κρασί. Θα σας χαλάσει τη διάθεση. Σαφώς, ναι. Θα σας βρίζετε κιόλας φτου που δεν προσέχω, που τη φτώ, που εκείνο, που μια ζωή τα ίδια κάνω κτλ κτλ. Πιθανόν. Έχει φύγει η χαρά από αυτό που πετύχατε. Σε μεγάλο βαθμό. Το πουκάμισο είναι πιο σημαντικό από αυτό που πετύχατε και βγήκατε να γλεντίσετε. Όχι. Αλλά έτσι λειτουργεί το σύστημα. Λοιπόν... Επίσης, δέστε το και αλλιώς. Εάν αργήσει ο αγαπημένος σας ή η αγαπημένη σας ή το παιδί, τέλος πάντων, που γυρνάει από το φροντιστήριο, το πρώτο που θα σκεφτείτε για το παιδί είναι «Α, το χρυσούλι μου καθυστέρησε, γιατί χαζεύει τις χριστουγεννιάτικες βιτρίνες και είναι όμορφες». Όχι. Έτσι ακριβώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, λοιπόν. Το θέμα, όμως, είναι τι είναι τελικά αυτό το οποίο δημιουργεί όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Καμιά ιδέα. Δεν άκουσα. Σωστά. Πιο γεωμένα, όμως, είναι οι πεπιθύσεις μας. Και τι εννοούμε όταν λέμε πεπίθυση? Όταν λέμε πεπίθυση εννοούμε το πιστεύω μας, τα πιστεύω μας, για τον εαυτό μας και τους άλλους. Και τώρα θα σας πούμε τις οχτώ βασικές αρνητικές πεπιθύσεις που κρύβονται στο υποσυνείδητό μας και μας δημιουργούν τις αρνητικές σκέψεις και το άγχος. Να τις πούμε. Τι λες? Τώρα το σοκό που έκαναν, ή ήρθανε και όλες να μας ακούσουν έτσι να πούμε, να μην τα πούμε. Πρώτη βασική αρνητική, λοιπόν, πεπίθυση που έχουμε όλοι, ή σχεδόν όλοι, τέλος πάντων, είναι η σύγκριση. Την ξέρετε? Την κυρία σύγκριση. Η κυρία σύγκρισης, λοιπόν, μας βάζει να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με κάποιον άλλο. Μονίμως. Μονίμως. Συμφωνείτε? Η Φιλενάδο μου είναι πιο λεπτή από μένα και έχει και πιο καλά μαλλιά και το σπίτι της είναι πιο καλό άσε που πήρε και καλύτερο αυτοκίνητο τώρα τελευταία. Με ποιο συγκρινόμαστε? Οπότε, έχετε λίγο στο μυαλό σας ότι όταν βλέπετε, έχετε λίγο στο μυαλό σας ότι όταν συγκρινόμαστε κατά βάση κρίνουμε τον εαυτό μας. Το ξαναλέω. Κατά βάση κρίνω εμένα. Εγώ δηλαδή λέω είμαι πιο χοντρή από τη Φιλενάδα μου που είναι λεπτή. Το καταλαβαίνετε? Το εαυτό μας κρίνουμε. Οπότε, αρχίζετε από σήμερα λοιπόν και μετά να έχετε στο νου σας κάθε φορά που πάτε να συγκριθείτε με κάποιον ότι κατά βάση κρίνω τον εαυτό μου και τον κατακρίνω. Δεν τον κρίνω, τον κατακρίνω. Και είναι και αυστηρός κριτής επίσης. Αυτές οι σκέψεις όμως τι παράγουν για τον εαυτό μας? Θυμώ, θυμώ, θυμώ, θυμώνουμε γιατί ο άλλος τα έχει καταφένει πιο καλά από μας. Είναι πιο λεπτός, έχει πιο καλό σπίτι, έχει πιο καλό αυτοκίνητο, έχει τελειώσει το πανεπιστήμιο, δεν ξέρω οτιδήποτε. Βρείτε για ποιον λόγο συγκρινόμαστε με τους άλλους. Άρα λοιπόν, η σύγκριση αυτό που μας δημιουργεί είναι κακή κρίση για τον εαυτό μας με αποτέλεσμα θυμώ, θλίψη, απογοήτευση, υποτίμηση αλλά κυρίως φθόνο και ζήλια. Αρχίζουμε λοιπόν και έχουμε στο νου μας τι γίνεται. Και να πούμε ότι ο φθόνος και η ζήλια είναι πάρα πολύ φθοροπιά συναισθήματα και ως ενέργεια πάρα πολύ ισχυρή και βαριά και για εμάς και για αυτόν που την... Ισπράτη. Και πάμε στη δεύτερη πεποίθηση. Υποχωρητικότητα. Αυτή ξέρετε είναι μια πεποίθηση η οποία θεωρητικοποιείται πολύ εύκολα και με πάρα πολλούς τρόπους. Θα πούμε ότι εκδηλώνεται συνήθως με πολύ συγκεκριμένες πρακτικές, οι συνειθέστερες των οποίων είναι πρώτον, αδυναμία οριοθέτησης. Δεν λέω στους άλλους τα οριά μου. Δεν σκέφτομαι καν βασικά ότι έχω όρια. Δεν εκφράζω ότι είμαι ενοχλή, διότι δεν είναι σωστό, έτσι. Σε πασίκ να πεις τι σε ενοχλεί. Και το αποτέλεσμα είναι ότι τα κουβαλάς όλα μέσα σου. Το να τα κουβαλάς όλα μέσα σου όμως σε κάνουνε να σκάσεις κάποια στιγμή. Διότι το φορτίο είναι δυσβάσταχτο και οι θεωρητικοποίησεις του καλού παιδιού που δεν μιλάει έχει και ημερομηνή αλλήξεις κάποια στιγμή. Το δεύτερο είναι, επίσης στην υποχωρητικότητα, ότι δεν ζητάω βοήθεια. Δεν ζητάω βοήθεια γιατί τα καταφέρνω όλα μόνος μου. Δεν το συζητάμε, ρε παιδί μου. Τα πάντα καταφέρνω. Επίσης, είναι και η καλή τρόπη. Μην τον κουράσω, μωρέ. Ας κουραστώ εγώ καλύτερα. Δεν πειράζει. Μόνος μου θα μαγειρέψω μετά από 15 ώρες εργασίας γιατί θα κουραστεί. Κρίμα είναι. Εγώ θα το κάνω. Τα αποτελέσματα μπορείτε να τα φανταστείτε. Να σας πω όμως ότι πίσω από αυτό υπάρχει και ένας άλλος φόβος όταν δεν ζητάμε βοήθεια. Ο φόβος μου μας πούνε και όχι. Γιατί αν μας πει κάποιος όχι τότε μας ενερεί. Και δεν θέλουμε. Άρα θα τα κάνω όλα εγώ που τα μπορώ όλα. Και δεν θα μου πει και κανένας όχι. Και δεν θα μου πει και κανένας όχι και είμαι και σπουδαίος αλλά λοιπόν που δεν βάζω όρια που δεν μιλάω και που κανένας δεν ξέρει τι μου αρέσει και κυρίως τι δεν μου αρέσει. Ναι αλλά πες και το αποτέλεσμα. Μια λέξη είναι. Κατάρρευση. Όταν δεν μπορούμε εγώ ως γυναίκα τώρα μιλάω στις γυναίκες πιο πολύ να οριοθετήσουμε τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε σε περνάμε καταπολή τα οριά μας μετά καταραίουμε. Καταραίει το σύστημα δεν αντέχει άλλο. Αυτό το πολύ ωραίο τραπέζι αυτά αντέχει. Αν του βάλουμε 100 κιλά χώμα θα αντέξει. Όχι. Υπάρχει λοιπόν και σε όλους μας ένα συγκεκριμένο σημείο στο όριο του τι μπορώ να αντέξω. Άρα δεν μπορούμε να αντέχουμε τα πάντα. Δεν χρειάζεται να μπορούμε να αντέχουμε τα πάντα. Και κυρίως δεν χρειάζεται να μπορούμε να αντέχουμε τα λάθος πράγματα. Άλλο σεμινάριο. Ας αντέχουμε τουλάχιστον τα σωστά όχι τα λάθος. Και βεβαίως η τρίτη έκφραση της υποχωρητικότητας είναι ότι δεν διεκδικώ. Δεν διεκδικώ τίποτα. Γιατί δεν είναι σωστό. Και πάμε στη τρίτη. Με σωστό τρόπο βέβαια. Κυρίως τη ζωή σας. Ο σωστός τρόπος είναι να περνάει το μήνυμα όπως πρέπει να περάσει. Αλλά αυτό είναι ολόκληρο σεμινάριο γιατί είναι τεχνικές το πώς περνάς το μήνυμα που θέλεις να περάσεις ώστε ο άλλος να καταλάβει ακριβώς αυτό που εννοείς. Και φυσικά η κανή και αναγκαία προϋπόθεση για να καταλάβει κάποιος τι εννοείς είναι να ξέρεις εσύ καταρχάς τι εννοείς. Οπότε είναι αρκετά σύνθετη η διαδικασία. Εφικτή μεν, αλλά θέλει δουλειά γιατί συνήθως οι άνθρωποι άλλο σκέφτονται, άλλο νιώθουν και άλλο λένε. Γελάει εδώ το κορίτσι μας. Ωραία. Η τρίτη λοιπόν πεποίθηση είναι η αδυναμία εκτώνασης συναισθημάτων. Τι λες? Λες να συμβαίνει αυτό. Κυρίως εμείς οι γυναίκες. Καταρχήν, ξέρετε ποια είναι τα βασικά μας συναισθήματα. Πάμε να τα πούμε λίγο. Είναι κατά κύριο λόγο τα δίπολα. Αγάπη φόβος, χαρά λύπη, ντροπή ενοχή φόβος. Ωραία είναι διπολάκια αυτά. Η εκτώναση των συναισθημάτων μας λειτουργεί πώς? Σαν τη βαλβίδα ασφαλείας στη Χήτρα. Όταν μάθουμε να τα εκτωνώνουμε, ανοίγουμε λίγο τη βαλβίδα, φεύγει λίγο λίγο. Όταν τα κρατάμε μέσα και είναι αναμένη η κουζίνα ακόμη, κάποια στιγμή θα γίνει έκρηξη. Θα φύγει και το καπάκι και ό,τι υπάρχει μέσα. Οπότε αυτή η μεγάλη εσωτερική πίεση δημιουργεί άγχος. Πολύ μεγάλο άγχος, πολύ μεγάλη εσωτερική πίεση. Και κάποια στιγμή θα βγει η αδυναμία εκτώνασης των συναισθημάτων μας με κάποια μορφή διαταραχής. Δεν υπάρχει περίπτωση. Δεν τη γλιτώνουμε δηλαδή. Οπότε τα βασικά αυτά δημιουργήματα χρειάζονται εκτώναση. Θα σας πω με λιγάκι, επί γραμματικά βέβαια, γιατί είναι πολύ μεγάλα αυτά τα σεμινάρια, πώς εκτωνώνω το καθένα αρνητικό μου συνέστημα για να τα ξέρετε, να τα χρησιμοποιείτε στα σπίτια σας. Ο θυμός λοιπόν. Και λέει, θύμωσα μάλιστα, πώς το εκτώνασες καλή μου, έκλαψα λέει. Δεν εκτωνώνουμε το θυμό μας με κλάμα, τη λύπη μας. Ο θυμός είναι μία ενέργεια. Τι κάνεις, σκεφτείτε το, έρχεται. Ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι μου και δεν ξέρω τι μου γίνεται. Έχω θυμώσει, αυτό είναι θυμός. Άρα η ενέργεια του θυμού χρειάζεται εκτώναση. Δηλαδή σπάω ένα πιάτο, φωνάζω... Δεν υπάρχει θύμωσα και κλαίω και εκτώνασα το θυμό μου. Τον έχω κρατήσει μέσα μου το θυμό μου. Αυτό που εμείς λέμε, είναι μια και εδώ στον άλλη μου έχουμε και δεσάκια, μπορούμε να πάμε να τσιρίξουμε λίγο στα δεσάκια. Αλήθεια σας λέω. Συνειδητά πάτε και κάντε... Θα ξέρετε τώρα γιατί. Θα πείτε η Ελένη και ο Αλέκτρος, δεν υπάρχει παρεξήγηση. Γεια σας. Ή μπορείτε να χτυπήσετε ένα μαξιλάρι. Δεν εκτωνώνουμε κυρίως το θυμό μας πάνω στους αγαπημένους μας. Θέμα προσοχή. Όταν είμαστε υπό την επίρεια θυμού το θυμό μας εκτωνώνουμε εμείς με κάποιον τρόπο. Ή θα τσιρίξω ή θα φωνάζω. Αλλά όχι να μαλώσω με τον αγαπημένο μου. Με το παιδί μου, με τον άντρα μου, με τη μαμά μου. Θα πάρω χρόνο μια ωρίτσα. Θα περπατήσω ένα τετράγωνο. Να καταλαγιάσει, να μου φύγει μεγάλη ένταση. Να σκεφτώ, να ξεθολώσει το μυαλό μου. Και μετά, αφού πέσει όλη αυτή η αρνητική ενέργεια του θυμού, θα πάω να συνδυαλλαγώ και να πω τη θέση μου. Και να πω ότι με πείραξε. Ενβρασμό ψυχής γίνονται τα μεγαλύτερα εγκλήματα. Γιατί δεν μπορούμε την ενέργεια του θυμού, που είναι τόσο δυνατή, να την ελέγξουμε. Και δυστυχώς χάνουμε το δίκιο μας κιόλας. Πόσες φορές χάσαμε το δίκιο μας. Γιατί είπαμε λόγια που δεν τα εννοούσαμε. Αλλά τα είπαμε υπό την επίρρεια του θυμού. Και μετά το μετανιώσαμε. Αλλά δεν μπορούμε. Τα λόγια φεύγουν από το στόμα μας. Και πηγαίνουν στον άνθρωπο τον άλλο και τον πληγώνουν. Αλλά δυστυχώς αν έχει πληγωθεί, δεν μπορούμε να τα μαζέψουμε, να τα πάρουμε πίσω. Έχει γίνει η ζημιά. Πόσες φορές κι εμείς έχουμε πληγωθεί κι έχουμε πληγώσει κι άλλους. Άρα λοιπόν, όταν λέμε εκτονώνουμε το θυμό μας, όχι στους αγαπημένους μας, στο δασάκι. Πάρτε ένα μαξιλάρι θυμού. Εμείς το προτείνουμε στην αένα ηρωή που έχουμε στο Κολωνάκι Κέντρο και κάνουμε θεραπείες και μας ζητάνε τη βοήθειά μας πάρα πολλοί άνθρωποι. Τους συστήνουμε, πραγματικά αλήθεια σας λέμε, ένα μαξιλάρι θυμού. Πάρτε ένα μαξιλάρι που θα το έχετε μόνο για αυτή τη δουλειά. Και όταν είστε θυμωμένοι... Δεν θα ξεπλώσετε μετά σε αυτό, ναι. Κοπανίστε το, τσαλαπατίστε το, ευθύστε το, κάντε ό,τι θέλετε, αλλά στο μαξιλάρι. Η ενέργεια να φύγει, ο θυμός να φύγει από μέσα. Ωραία. Όχι στους αγαπημένους σας. Το ξαναλέμε. Η λύπη, η εκτόνωση δηλαδή που είναι από τη λύπη είναι το κλάμα. Οπότε όταν είμαι λυπημένος, δεν θα φωνάξω για να μου φύγει η λύπη. Θα φωνάξω για να κλάψω. Και αν δεν μπορείτε να κλάψετε, δείτε μια λυπητερή ταινία. Δείτε τον Καΐλα. Ξέρω εγώ τον πώς το λέγα. Δείτε κάτι να σας κάνει να κλάψετε. Όταν είστε στεναχωρημένοι και έχετε πετρώσει, αλλά δεν μπορείτε να κλάψετε, θυμηθείτε ένα λυπητερό γεγονός. Δείτε μια ταινία που θα σας κάνει να κλάψετε. Αρκεί να βγει. Χρειάζεται όμως πριν να ξέρουμε τι νιώθω. Αν δεν ξέρω πότε είμαι θυμωμένος και πότε είμαι στεναχωρημένος, δεν μπορώ να έχω τη σωστή εκτόνωση. Ωραία. Ο φόβος, πώς εκτονώνουμε λοιπόν το φόβο? Με δράση. Πάω και κάνω αυτό που φοβάμαι. Μεγάλο θέμα. Προς το πορό, επειδή δεν μπορείτε όλοι αυτή τη στιγμή να κάνετε αυτό που φοβάστε, μπορείτε όμως όταν φοβηθείτε να τρέξετε. Γιατί ο φόβος, θα το πούμε άλλη φορά, παράγει αδρεναλίνη από τα επινεφρύδια και νοροαδρεναλίνη. Δηλαδή ορμώνες, το άγχους και τους στρες. Και αυτές μπαίνουν στην κυκλοφορία στο σώμα μας. Χρειάζεται λοιπόν να το κάψουμε. Άρα δεν τρώμε γλυκάκι, δεν τρώμε ζάχαρη και κάνουμε ένα ελαφρύ τροχαδάκι και κάνουμε αυτό την αδρεναλίνη δηλαδή. Ωραία. Περπατήστε λίγο. Με κάποιον γνωστό, λίγο έντονο για να καεί. Και η χαρά, πώς εκτονώνουμε, πώς φαίνεται η χαρά μας? Με γέλιο. Με 38 γέλιο, όχι με χαμογελό. Με δυνατό γέλιο. Γελάστε λοιπόν, είναι μεταδοτικό. Όταν όμως, για λόγους παιπηθήσεων και αντιλήψεων τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, τι είναι καλό και τι είναι κακό, δεν μπορούμε να εκτονώσουμε τα παραπάνω συναισθήματα. Τρεπόμαστε, τρεπόμαστε καταρχήν να πούμε ότι έχουμε θυμώσει. Να αναγνωρίσουμε καταρχήν ότι σήμερα έχω θυμώσει παιδάκι μου μαζί σου. Δεν έχει σημασία αν έχω δει και αν έχεις άδικο. Το λέτε εύκολα. Όχι. Πολύ δύσκολα να παραδεχτούμε ότι έχουμε θυμό μέσα μας. Είναι στο σύστημα των παιπηθήσεών μας. Δεν μπορεί εγώ καλός άνθρωπος να έχω θυμό. Άρα, δεν μπορώ να το εκτονώσω. Αφού δεν αναγνωρίζω, κάνω ότι το έχω. Δεν μπορώ να γελάσω δυνατά, γιατί καλοί τρόμοι δεν είναι σίκ να γελάω δυνατά. Είμαστε πολύ του καθώς πρέπει. Οπότε, αν εγώ φοβάμαι ότι θα χάσω τη σοβαρότητά μου και τον κύρος μου, αν γελάσω, τότε τι κάνω? Προσπαθούμε να βρούμε εναλλακτικές λύσεις. Και ποιες είναι αυτές? Τραγούδι, χορός, σωματική άσκηση ή ό,τι άλλο μας βοηθάει να εκτονωθούμε. Αν δεν μπορείτε, βρείτε μια εναλλακτική λύση. Κάντε κάτι. Οτιδήποτε είναι καλό για εσάς. Οτιδήποτε μπορείτε στην τελική. Ωραία. Και πάμε στην τέταρτη βασική πεποίθηση. Σωστό λάθος. Σωστό λάθος. Σωστό λάθος. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει από την παιδική μας ηλικία τις φράσεις «πρόσεχε, μην κάνεις λάθος». Αποκλείεται. Δεν το έχουν πει κανένας στα παιδιά του. Όχι, κανένας. Ούτε εμείς το ξέρουμε. Από ακαδημαϊκή γνώση το λέμε. Πρόσεχε σαν τα μάτια σου. Και λοιπά, και λοιπά. Αυτή η έθιση «μην τυχών και κάνω λάθος» μας οδηγεί πάρα πολύ απλά στην αδράνεια. Διότι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να μην κάνεις ποτέ λάθος είναι να μην κάνεις τίποτα. Εντάξει, οκ. Κάθεσαι. Βάζεις και μια γιάλα γύρω γύρω. Και γίνεσαι ροκ φόρος στο τέλος. Ουχλιάζεις. Δηλαδή δεν κάνουμε τίποτα μέχρι οι συνθήκες να είναι τόσο τέλειες ώστε να γίνουν όλα τέλεια. Επομένως δεν κάνουμε ποτέ τίποτα. Γιατί οι συνθήκες δεν θα είναι ποτέ τέλειες και δεν πρόκειται ποτέ να γίνει κάτι τέλειο για έναν πάρα πολύ απλό λόγο. Γιατί δεν υπάρχει τέλειο. Τέλειο για ποιον? Αυτό που είναι τέλειο για μένα δεν είναι τέλειο για κάποιον άλλον. Δηλαδή με κριτήριο τι προκύπτει η τελειότητα. Δεν υφίσταται σαν έννοια. Είναι μεγάλο μπλοκάρισμα η τελειότητα. Για να μην πούμε ότι η τελειομανία είναι το άλωθι της ακινητοποίησης, βέβαια. Γιατί επειδή τα θέλω όλα τέλεια, δεν κάνω τίποτα μέχρι να γίνουν συνθήκες τέλεια. Δηλαδή, ποτέ. Έτσι. Εμείς, λοιπόν, αυτό που έχουμε να σας προτείνουμε είναι κάντε δράση κι ας κάνετε λάθη. Δεν πειράζει. Έτσι κι αλλιώς μαθαίνουμε από τις δράσεις μας και τις επιλογές μας. Που απλώς δεν μας βγήκαν. Εκεί τι έγινε, δηλαδή, αν δεν σας βγει μια επιλογή. Δεν έχετε χρόνια μπροστά σας να τη διορθώσετε και να ξανακάνετε ακόμα καλύτερα γιατί πήρατε και την εμπειρία. Είναι αυτό που λένε. Μια επιτυχημένη επιχείρηση στηρίζεται σε μια σωστή απόφαση. Η σωστή απόφαση στηρίζεται στην προηγούμενη λάθος απόφαση. Διότι μόνο μέσα από τα λάθη μαθαίνεις. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι παίρνεις το μάθημα του λάθους για να βελτιωθείς. Γιατί υπάρχει πιθανότητα να φταίνε πάντα και μόνο οι άλλοι και εσύ να είσαι ο πάρα πολύ σωστός. Εάν είσαι σε αυτόν τον τρόπο του σκέπτεστε θα κάνεις 200 λάθη χωρίς καμία εξέλιξη. Θέμα είναι μπορείς να παραδεχτείς ότι OK, αυτό δεν ήταν σωστό και δεν λειτούργησε γι' αυτό και γι' αυτό και γι' αυτό και άρα την άλλη φορά θα το κάνω έτσι και έτσι και έτσι. Έτσι εξελίσσεσαι. Εάν φταίνε μόνο οι άλλοι, υπάρχει ένα θεματάκι. Εκεί σε περίπτωση για ατομική συνεδρία μαζί μας. Διότι δεν μπορεί να υπάρχουν οι 30 κακοί εργοδότες που πέσα... εσύ έπεσες και σε απολύσαν. Οι 30 σύντροφοι που άπαπα τη χάλια που ήταν που εσύ τους βρήκες και χάλασες και εσύ να μη φταίς ποτέ σε τίποτα. Δεν γίνεται. Συμφωνείτε? Έστω ένα... να δεχτούμε ρε παιδί μου. 1% ρε παιδί μου. Πάντων μπορεί 1% να κάναμε λάθος. Γίνεται? Εντάξει. Και πάμε στην πέμπτη πεποίθηση. Καθαρά γίνε και η ιστορία αυτή. Οπότε εγώ σταματάμε να μιλάω. Αγαπημένες μου. Η ενασχόληση ταυτόχρονα με πολλά πράγματα. Δεν το έχουμε καθόλου έτσι, ε? Καμία. Όταν ασχολούμαστε ταυτόχρονα με πολλά πράγματα, το πιθανότερο είναι να μην προλαβαίνουμε να τα ολοκληρώσουμε. Να τα αφήνουμε στη μέση. Το οποίο μας δημιουργεί μόνιμο άγχος. Δεν τα καταφέρνω, δεν μπορώ να τα καταφέρω. Και όχι μόνο άγχος, αλλά και αίσθημα αποτυχίας και ανικανότητας. Άρα δεν μπορούμε να κάνουμε και να βραματίσουμε καινούργια πράγματα στη ζωή μας. Το θέμα είναι πάρα πολύ μεγάλο αυτό με εμάς τις γυναίκες. Επιγραμματικά όμως αυτό που μπορώ έτσι να σας πω είναι, να βάλετε κάποιους στόχους στη ζωή και στην καθημερινότητα. Δηλαδή, θα προσπαθείτε να κάνετε ένα στόχο τη φορά. Δεν λέμε κάνουμε το φαγητό και καθόμαστε και περιμένουμε πότε να γίνει. Κοιτάμε το φούρνο πότε θα ψηθεί. Κοιτάμε το φούρνο, αλλά ένα στόχο στη φορά σημαίνει, ok βάζω το φαγητό μου, το τακτοποιώ και μετά θα πάω να σιδερώσω. Δεν βάζω και το σίδερο και τα κρεμμύδια και να στρώσω το κρεβάτι και ταυτόχρονα να κάνω και κάτι άλλο. Κάτι θα κάνω λάθος, κάτι δεν θα πάει καλά. Οπότε, μην έχετε ενοχές όταν θα βάλετε ένα στόχο τη φορά να το κάνετε πολύ καλά και να πείτε και μπράβο στον εαυτό σας που το καταφέρατε να το κάνετε τόσο καλά. Καταρχήν δεν πιβραβεύετε καθόλου τον εαυτό σας για αυτά που καταφέρνετε. Το ξέρετε ότι είμαστε και λίγο ήρωες στην καθημερινότητα εμείς οι γυναίκες. Πολύ, μπράβο. Μπράβο σας λέτε. Σούπερ κοπέλα μου, τι ωραία που τα κατάφερες και σήμερα. Και τα έκανες όλα μια χαρά. Το δεύτερο πολύ σημαντικό που θα το βάλετε πρόγραμμα στη ζωή σας είναι να μάθετε να διαχωρίζετε τα σημαντικά από τα ασήμαντα. Και να ξεκινάμε την υλοποίηση των σημαντικών. Τι είναι σημαντικό για μένα σήμερα? Ξεκινάω λοιπόν να κάνω πρώτα τα σημαντικά μου και αν δεν μου μείνει χρόνος για τα ασήμαντα, δεν πειράζει, θα τα κάνω αύριο αφού είναι ασήμαντα. Γράφτε λοιπόν τι είναι για μένα σημαντικό και θα πηγαίνετε να κάνετε το σημαντικό. Διότι αν ξεκινήσετε από τα σημαντα, δεν θα φτάσετε στο τέλος της ημέρας να έχετε καταφέρει να κάνουμε το σημαντικό. Οπότε το αντίστροφο δεν ισχύει ποτέ. Δηλαδή αν κάνω τα πολλά μικρά, να καταφέρω μετά να κάνω το ένα μεγάλο, που ήταν οπωσδήποτε απαραίτητο. Δεν γίνεται, δεν μου περισσεύει χρόνος. Γιατί θα είμαι κουρασμένη, γιατί θα έχω εξαντληθεί, γιατί θα έχω φάει όλο το χρόνο μου στα μικρά ασήματα. Ωραία. Και τα μικρά ασήματα μπορείτε να τα δώσετε και σε κάποιους άλλους να τα κάνουν. Αλήθεια σας λέω, τα μικρά ασήματα. Δηλαδή αν έχεις να κάνεις, να έρθουν τα παιδιά ή να έχεις καλεσμένους και να κάνετε ένα ωραίο τραπέζι, είναι μικρό ασήμαντο να πας να πληρώσεις και την ιδέη και να καθίσεις τρεις ώρες. Μπορεί να το κάνει κάποιος άλλος, γιατί θα σου φάει όλη την ημέρα. Καταλαβαίνετε τι εννοεί. Δεν είναι σημαντικό, δεν είναι πρωτεραιότητα εκεί τη στιγμή. Δε λέμε να μην πληρωθεί η ιδέη, λέμε ότι μπορεί να το κάνει και κάποιος άλλος στο παστίτσιο, και όμως δεν μπορεί. Αυτή είναι η διαφορά. Αν όμως πάνω τα κάνω όλα, και να πληρώσω την ιδέη και να πληρώσω το νερό και να πληρώσω, θα φτάσω η ώρα 7 το βράδυ στο σπίτι και θα πρέπει να κάνω... Οι ορένια να τα έχω έτοιμα, γιατί θα έρθουν όλοι για το δείπνο. Τώρα λέω πολύ απλά παραδείγματα. Μπορείτε να το βάλετε και σε όλους το μισθή ζωή σας αυτό. Χωρίστε τα σημαντικά από τα ασήματα και κρατήστε για τον εαυτό σας τα σημαντικά. Δώστε σε όλους να κάνουν τα μικρά ασήματα. Θα ελευθερώσετε χρόνο πάρα πολύ για εσάς. Επίσης, ξεχωρίζω τα επίγοντα από τα σημαντικά πάλι. Τι είναι επίγον, δηλαδή, και αναθέτω σε κάποιον άλλον πάλι να διεκπεραιώσει κάποια επίγοντα, που δεν είναι όμως και πολύ σημαντικά. ΔΕΙ, που λέγαμε. Ωραία, κάνουμε αυτούς τους διαχωρισμούς. Εμείς σήμερα αυτό που θέλουμε πραγματικά έτσι από την καρδιά μας να σας δώσουμε είναι μια πρώτη εικόνα πώς μπορούμε να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη μέσα από τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Δεν θα πάθετε τίποτα αν στείλετε και κάποιους άλλους, τα παιδιά σας, τους συντρόφους σας να σας κάνουν τα μικρά ασήματα. Δεν χρειάζεται να τα κάνετε όλα εσείς. Ωραία. Έκτο. Και πάμε στην έκτη βασική πεποίθηση. Χρόνος. Ο έρμος ο χρόνος αυτός. Ο χρόνος που δεν μας φτάνει. Εδώ νομίζω ότι θα σταθούμε αρκετά. Διότι η παγίδα του χρόνου ισχύει για όλους μας. Μέχρι σ' ότου αποφασίσουμε συνειδητά να την αλλάξουμε. Όλοι γνωρίζουμε ότι έχουμε παρελθόν, παρόν, μέλλον στον χρόνος. Σωστά. Εσείς πού νομίζετε ότι ζείτε και όλοι μας εκεί που πάνε οι σκέψεις μας. Εκεί που πάνε οι σκέψεις μας, εκεί ακριβώς και ζούμε. Να το ξαναπούμε λίγο αυτό. Είμαστε στο σπίτι μας. Και ετοιμάζουμε το σπίτι μας τώρα τα Χριστούγεννα. Αλλά οι σκέψεις μου μόνιμα είναι τι μου είπε η πεθερά μου πριν από 10 χρόνια. Τι μου έκανε ο άντρας μου πριν από 20 χρόνια. Εκείνος αχαείρευτος τέλος πάντων. Είμαστε στο γιορτινό μας σπίτι που φτιάχνουμε το δέντρο με τα στολίδια με το σώμα μας. Οι σκέψεις μας που είναι. Άρα δεν ζούμε το παρόν, δεν ζούμε εκείνη τη στιγμή της χαράς. Ποια είναι η αντικειμενική σας πραγματικότητα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Είμαι στο ζεστό μου σπίτι, έχω το θερμοσύφωνα μου, τα χαλιά μου, το σπίτι μου, τα σαλόνια μου και φτιάχνω το χριστουγεννιάτικο δέντρο και τους κουραμπιέδες για την οικογένειά μου. Αυτή δεν είναι η αντικειμενική πραγματικότητα. Αυτή. Τη ζώο. Όχι, έρχεται μια σκέψη στο έτσι και θυμάμαι τι μου είπε η πεθερά μου και δεν ξέρω ποιος άλλος πριν από 10 χρόνια. Το χαλάω. Δεν έχει συμβεί σε κανέναν σας. Συμβαίνει συνεχώς. Αυτό που θέλουμε λοιπόν είναι να σκέφτεστε πού είμαι εγώ τώρα, εδώ, πού είμαι εγώ τώρα και θα το λέτε από μέσα. Τώρα εγώ είμαι στο σπίτι μου, βάζω τα τρίγωνα κάλαντα στο ράδιο, το ακούω και στολίζω το σπίτι μου. Είναι μια παλιά παλιοσκέψη που έρχεται και μου χαλάει τη διάθεσή μου. Μπορείτε να το κάνετε και να θυμάστε από την Ελένη και τον Αλέξαντο σήμερα αυτά τα απλά που δεν είναι απλά. Προσπαθούμε να σας τα πούμε απλά για να γίνουνε βίωμα στην καθημερινότητά σας. Σήμερα θα λέτε εγώ τώρα πού είμαι. Φροντίζω τους ωραίους μου υβίσκους, την ωραία μου τριάνταφυλλιά και εκείνη την ώρα μου έρχεται τι μου είχε πει η φιλενάδα μου όταν είχα λίγο παχύνη. Όχι. Είμαι εδώ και φροντίζω τα ωραία μου λουλούδια. Αυτή είναι η πραγματικότητά σου της στιγμής εκείνης. Μπορούμε να σκεφτόμαστε όλη μέρα το παρελθόν. Όλη μέρα μπορούμε? Μπορούμε. Τι μου έκανε ο άντρας μου. Πόσο μ' αδίκησε η μάνα μου. Πόσο δεν με σεβάστηκε η αδερφή μου. Ό,τι κι αν έκανα δεν έπιασε το πω πήγε χαμένος αυτή τη ζωή. Συμφωνείτε μαζί μου εε. Καλά τα έγραψα τελικά εε. Μέσα απ' τη ζωή είναι. Οι βούρτσοι στο προσκήνιο. Οι βούρτσοι στο προσκήνιο. Δεν ήρθαμε να σας πούμε μόνο τις πεπηθήσεις με την έννοια την ακαδημαϊκή. Μπορούμε είναι εύκολο. Το θέμα μας είναι πως μπορούμε σ' αυτούς τους ανθρώπους να τους πούμε πως αυτό γίνεται στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας. Και γιατί. Γιατί σε μένα. Γιατί να συμβεί αυτό σε μένα. Αλή και τρισαλή. Γιατί σε μένα. Γιατί ρε παιδάκι μου να συμβεί αυτό σε μένα. Γιατί με απάντησε ο άντρας μου, γιατί το παιδί μου με έβρισε, γιατί, γιατί, γιατί, δεν ξέρω χίλια, γιατί. Αμέτρητα. Σήμερα λοιπόν στις 3.12 του 2018 μετά από όλα αυτά, εδώ οι αγαπημένοι μας ξέρεις τι αποφασίσανε. Με τη δικιά μας παρόντρυση λίγο εε. Να διαγράψουν το γιατί. Να διαγράψετε το γιατί. Θα μας θυμάστε για την υπόλοιπη ζωή σας μετά από σήμερα. Διαγράψτε το γιατί. Δεν υπάρχει γιατί. Γιατί έτσι γίνονται τα πράγματα. Γιατί έτσι θα γίνονται. Γιατί υπάρχει αδικία στον κόσμο. Γιατί γίνονται τσουνάμια. Γιατί γίνονται κατηγίδες. Γιατί γίνονται πόλιμε. Γιατί. Μπορείτε να αλλάξετε το γιατί. Σταματήστε όμως να το σκέφτεστε. Σταματήστε. Βγάλτε το από τη ζωή σας, από την καθημερινότητά σας. Γιατί να μου συμβεί εμένα αυτό. Και γιατί όχι στην τελική να μη σου συμβεί εσένα αυτό. Ποιος γνωρίζεις ότι είσαι δηλαδή. Το ζήτημα όμως είναι ότι το γιατί απλά δεν αλλάζει κάτι. Οπότε το αφήνουμε. Γιατί απλά δεν αλλάζει κάτι το αφήνουμε. Γιατί. Γιατί δεν είμαστε το παρελθόν μας. Τελείωσε το παρελθόν. Δεν υπάρχει και το γιατί ανήκει στο παρελθόν. Όλες οι ερωτήσεις που κάνουμε για το γιατί αφορούν το παρελθόν μας. Είμαστε το παρελθόν μας ή είμαστε το παρόν μας. Σας βάζουμε να σκεφτείτε. Οπότε τώρα τι γίνεται αυτή είναι η σωστή ερώτηση που θα κάνετε στον εαυτό σας. Τώρα τι γίνεται. Τι μπορώ καλύτερο να κάνω για τον εαυτό μου στο εδώ και τώρα μου. Τι καλύτερο μπορώ να κάνω για τον εαυτό μου στο εδώ και τώρα μου. Να απολαύσω τη ζωή μου. Να χαρώ περισσότερο. Να κάνω εκείνο το έρμο το λάτι που έχουμε και ωραίος χουρούς που τόσα χρόνια δεν πήγα και το θελά. Τέλος πάντων ότι θέλει ο καθένας. Στο τώρα μου. Η ερώτηση δεν είναι γιατί. Η ερώτηση που θα κάνετε στον εαυτό σας είναι τι καλύτερο μπορώ να κάνω για τον εαυτό μου τώρα. Και θα βρείτε απαντήσεις. Γράφτετε. Θα το βρείτε. Ο εαυτός σας ξέρει τι είναι το καλύτερο για σας. Οι σκέψεις μας μπερδεύουν και οι υπεπιθύσεις. Γιατί με αυτόν τον τρόπο βάζω το μυαλό μου που είναι υπέρ υψηλής τεχνολογίας κομπιούτερ πιο καλό από αυτά όλα. Υπάρχει καλύτερο κομπιούτερ από το δικό μας το μυαλό. Όχι. Άρα λοιπόν όταν κάνω τη σωστή ερώτηση βάζω το υπέρ υψηλής τεχνολογίας κομπιούτερ μου να ψάξει να μου βρει λύση. Στη βάση δεδομένων που έχει εδώ μέσα, που τα ξέρει όλα, ξέρει πολύ περισσότερα από αυτά που νομίζουμε. Και στο σημείο αυτό να σας πούμε. Ότι καταθλιπτικίζουν στο παρελθόν. Αυτοί που έχουν κατάθλιψη σκέφτονται μόνο το παρελθόν. Αντιθέτωση, αγχωτικίζουν στο μέλλον. Τα είπαμε πιο πριν. Και ποιοι ζουν εδώ και τώρα? Αυτό είναι το κουίζ. Έλα κουίζ. Οι ευτυχισμένοι. Μπράβο. Μπράβο. Ακριβώς αυτοί. Οι ευτυχισμένοι λοιπόν άνθρωποι ζουν την κάθε στιγμή με χαρά. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι ζουν την κάθε στιγμή με χαρά. Θα απολαύσουν το φαγητό τους, θα απολαύσουν τον ήλιο, θα απολαύσουν τα παιδάκια, θα απολαύσουν τη ζωή γενικώς. Και η ζωή είναι στο εδώ και τώρα. Και πάμε στην έβδομη υπεποίθηση. Έχω δίκιο, έχεις άδικο. Βασικά, έχω εγώ πάντα δίκιο. Εγώ κόβω δρόμο, γιατί έχω πάντα την τελευταία λέξη. Ναι, αγάπη μου. Έχουμε και πλάκα, ε. Οπότε, κυρίες και κύριοι, έχουμε να σας πούμε, φύγετε απ' το παρελθόν, ξανά τα ίδια. Σας τρώει τη ζωή σας, σας τρώει την ψυχούλα σας. Και αφού το σκέφτομαι συνέχεια, τι κάνω? Το αναπαράγω στο μυαλό μου μέσα, ότι έχω ζήσει πριν πέντε-δέκα χρόνια, δεν το αφήνω να φύγει, αναπαραγωγή. Ακούω δέκα χρόνια, Μαρινέλα. Εδώ, χαρούλα Αλεξίου. Ε, βγάλτε το έρμο, το DVD, υπάρχουν και άλλα. Ποιο χαρούμενο αναπαρευχεί? Το ίδιο και το ίδιο και το ίδιο. Και τι κάνουμε λοιπόν? Αφού έχουμε πιστεί ότι έχουμε εμείς δίκιο και οι άλλοι άδικοι, άδικο, τι κάνουμε, ρε παιδιά? Δεν αλλάζουμε. Δεν κάνουμε καμία προσπάθεια να αλλάξουμε. Εδώ είναι το θέμα μας. Σκεφτείτε, αφού έχω εγώ δίκιο και ο άλλος άδικος με αδίκησε, άρα δεν αλλάζω. Βολικότατο. Και εκεί δεν αλλάζουν οι τελείοι, είναι γνωστό αυτό έτσι. Και εκεί δεν αλλάζουν οι τελείοι. Όλοι οι άλλοι φταίνουν εξάλλου. Πώς να αλλάξουν οι τελείοι? Η τελειότητα αλλάζει. Και άρα τι κάνω? Συνεχίζω να αναπαράγω τα αρνητικά συναισθήματα πια την αδικία και το παράπονο. Αφού με αδίκησε τότε, πριν από 15 χρόνια. Άμα βγάλετε λογαριασμό με το κομπιουτεράκι πριν από 15 χρόνια, πόσες μέρες, πόσες ώρες και πόσα λεπτά είναι, θα τρελαθείτε από ότι έχει γίνει το γεγονός. Άρα, εγώ έχω πάντα δίκιο και στο τέλος... Αρχίζω και με λυπάμαι. Φουκαρά μου παραγνωρισμένε, εσύ ο καταπληκτικός που έχεις πάντα δίκιο, θα περιμένεις 200 χρόνια για να γνωρίσει η ανθρωπότητα ως νέο ταλέντο. Και μπουχου μπουχου μπουχου. Το θέμα όμως είναι ότι αυτό οδηγεί στη θυματοποίηση. Γίνομαι θύμα και νιώθω φόβο και αδυναμία. Επί της ουσίας βέβαια, τι αδυναμία? Να αναλάβω την ευθύνη μου απλά. Αφού αυτός παίρνει, αυτός φταίει. Σιωπεί όμως τώρα στο κρατηριό. Γελούσανε πιο πριν, δεν ξέρανε τι θα τους πούμε. Αφού αυτός φταίει, παίρνω το κομμάτι της ευθύνης μου, το πετάω στον άλλον, εσύ φταίς για όλα και αυτό είναι όλο. Οπότε τι χρειάζεται να λέμε για να το αλλάξουμε αυτό. Τι χρειάζεται να λέμε. Αναλαμβάνω την ευθύνη μου. Κάτι φταίω και εγώ έστω 5%, έστω 3%, εγώ λέω φταίει ο άλλος 95% και εγώ φταίω μόνο 5%. Ας αλλάξω τον εαυτό μου στο 5% που έφταιξα, μπορώ να το κάνω. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε κανέναν άλλον. Όσο και αν φταίει, μόνο τον εαυτό μας μπορούμε να αλλάξουμε κανέναν άλλον. Και αυτόν με συνειδητή προσπάθεια. Άρα λοιπόν παίρνω το μικρό μου κομματάκι, το 3%, το 2% και ας το αλλάξω σιγά σιγά. Αυτό το μικρό, να δείτε πόση βελτιώση θα κάνει. Και βέβαια, ερωτήσεις που είναι χρήσιμες να βάλεις όταν αποδεχτείς ότι έχεις ένα 1,5% ευθύνη τέλος πάντων για την όλη κατάσταση. Είναι. Τι διαφορετικό θα μπορούσα να κάνω στη συγκεκριμένη στιγμή και δεν το έκανα. Μια ερώτηση για τον εαυτό μου. Δεν μπορεί να μην μπορούσες να κάνεις απολύτως τίποτα ποτέ. Κάτι θα μπορούσες να κάνεις και δεν το έκανες. Όταν θέτουμε αυτή την ερώτηση, το ζητούμενο δεν είναι να στήσουμε τον εαυτό μας στο έκτακτο στρατοδικείο, έτσι. Το ζητούμενο είναι αντικειμενικά να δούμε τι θα μπορούσα να κάνω και δεν το έκανα και γιατί δεν το έκανα. Απλά. Σαν καταγραφή για να μπορέσουμε να το συντοπίσουμε πρώτα εμείς. Και το δεύτερο, η δεύτερη βασική ερώτηση, είναι πόσο χώρο άφησα για να μου συμπεριφερθεί ο άλλος έτσι. Γιατί είναι γνωστό ότι όσο υποχωρείς εσύ προχωράει ο άλλος. Άρα πόσο χώρο άφησα και γιατί τον άφησα και πώς θα μπορούσα να το είχα χειριστεί αλλιώς. Όταν, λοιπόν, κάνουμε αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό μας, δεν χρειάζεται να τις δημοσιοποιήσουμε, σε εμάς θα το πούμε, χρειάζεται, όμως, να είμαστε λίγο ειλικρινείς με εμάς, έτσι, τις απαντήσεις. Τότε μπορούμε να πάμε παραπέρα. Απορία έχουμε? Δε ξέρω, έχουν δίκιο. Και τελικά τι θέλουμε στη ζωή μας, να έχουμε δίκιο και να μας το αναγνωρίσουν ή να γίνουμε ευτυχισμένοι. Να γίνουμε ευτυχισμένοι. Πόσο μας ωφελεί απλώς αν μας αναγνωρίσουν και μας πούνε τελικά είχες δίκιο. Εκέ, εκέ, ταλαιπωρία τόσων χρόνων για να πείσουμε τους άλλους ότι είχαμε δίκιο και ζούμε στο παρελθόν και χάνουμε τη ζωή μας και δεν ζούμε στο τώρα μας. Αξίζει τελικά. Τι λέτε εσείς, αξίζει? Αφήστε το παρελθόν να φύγει, μην το σκέφτεστε. Τελικά αυτό που ζούμε στη ζωή μας είναι η στιγμή, το τώρα μας και να είμαστε ευτυχισμένοι. Αυτό πιστεύουμε εμείς βέβαια έτσι. Και πάμε λοιπόν στην καταπληκτική όγδο υπεπίθυση. Που είναι η τελειότητα. Τι πιστεύετε αν λέγαμε ας πούμε να δώσουμε μία άλλη λέξη για τη τελειότητα. Ποια πιστεύετε ότι θα ήτανε. Ποια θα ήτανε. Εντάξει θα σας το πω. Ναι αυτό είναι η ουσία από πίσω. Τελειότητα. Ίσον πρέπει. Πρέπει, πρέπει, πρέπει. Πρέπει. Πρέπει να τα κάνω όλα τέλεια. Διότι πρέπει η μαμά μου τα έκανε όλα τέλεια, εγώ πρέπει να τα κάνω όλα τέλεια. Τέλος. Αδιαπραγμάτευτο κιόλας. Μη σας πούμε τι παθαίνουν οι κόρες που έχουν τέλειες μαμάδες. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί. Σε μια κόρη είναι να έχει τέλεια μαμά. Αλήθεια σας λέμε, τα λέμε λίγο χαμογελαστά, αλλά είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί, είναι να έχει τέλειους γονείς. Λέμε αλήθειες σήμερα. Μπορεί να τα λέμε λίγο χαμογελαστά, αλλά λέμε λίγο αλήθειες. Σε όλα τέλειοι. Πώς θα μπορούμε να τα κάνουμε όλα τέλεια. Σε όλα τέλειοι. Πώς να ανταγωνιστεί αυτό το παιδάκι την τελειότητα, όταν δεν δέχεται κανένα λάθος. Δεν υπάρχει. Εμείς έτσι πιστεύουμε, αλλά ίσως δεν το πιστεύουν όλοι ακόμα. Δυστυχώς έχουμε πολλά πρέπει, δηλαδή τελειότητες και καθόλου θέλω. Λέτε, ποτέ θέλω. Το λέμε. Χριστούγεννα, Πάσχα, εθνικές εορτές, κάτι. Λέμε θέλω. Σιγά σιγά. Κάποτε, λοιπόν, είχε έρθει μία κυρία στην ΑΕΝΑ ΥΡΩΗ, είχε τρία παιδιά και της λέμε παιδάκι μου έχεις, θέλω, λες, ποτέ θέλω και μας απαντάει, εάν συμπέσει το θέλω μου με το θέλω κάποιου άλλου από την οικογένεια, είμαι ευτυχής. Το καταλαβαίνετε? Αν συμπέσει. Πώς θα βγω από τα πολλά πρέπει? Καμιά ιδέα? Βάζοντας ένα μόνο θέλω. Από σήμερα θα πάτε, θα βρείτε ένα χαρτάκι στο σπίτι σας, ένα τετράδιο και θα γράψετε ένα μόνο, εμείς ένα θέλουμε, ένα μόνο θέλω σας, το οποίο θα το κάνετε πραγματικότητα. Ένα, ένα χόμπι, μια δραστηριότητα, κάτι που θέλατε πάντα να κάνετε, ίσως και από την παιδική σας ηλικία, να γραφτώ ρε παιδί μου να πηγαίνω να μαθαίνω ζωγραφική. Οτιδήποτε. Ένα. Ένα, ένα. Θέλουμε από σήμερα να βάλετε ένα μόνο θέλω στη ζωή σας και να το κάνετε πράξη. Συμφωνείτε? Ναι, θα μας κάνουν το χατήρι. Θα γίνει η ζωή μας καλύτερη από αύριο μόλις θα κάνουνε. Έχουμε συνέστηση ότι πολλά πρέπει θα παραμείνουν στη θέση τους. Το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Και σε καμία περίπτωση δεν θα λέγαμε σε κάποιον ότι κοίτα βγάλε όλα τα πρέπει και κάνε μόνο θέλω, γιατί δεν λειτουργεί πρακτικά. Αλλά μη μου πείτε ότι ένα θέλω δεν μπορείτε να βρείτε που να το εντάξει στην καθημερινότητα. Ένα ρε παιδί μου, ένα. Από το οποίο όμως θέλω θα παίρνουμε χαρά και ικανοποίηση. Αλλιώς δεν είναι θέλω. Να μας δίνει, να μας τροφοδοτεί στην ψυχούλα μας αυτό το θέλω μας με χαρά και ικανοποίηση. Βρείτε το και κάντε το. Θα αλλάξει η ζωή σας. Και κάτι ακόμα? Μαθαίνω να λέω και… Αυτό φωτογραφίστε το! Όχι! Μπράβο! Ξεχμένα. Ναι, αλλά έχει μια υπογραφή από κάτω. Λέει χωρίς τύψεις και ενοχές. Μαθαίνω λοιπόν να λέω και όχι στη ζωή μου χωρίς τύψεις και χωρίς ενοχές. Μεγάλο θέμα. Δεν μπορούμε να πούμε όχι. Μπορούμε? Το όχι είναι μιας πρώτης τάξεως ασπίδα προστασίας του εαυτού μας. Η ασπίδα μας είναι η προστασία μας. Το όχι μας. Όχι το όχι για το όχι, για τα πάντα όχι. Δεν είναι αυτός ο σκοπός έτσι. Δεν αυτό. Εννοούμε για αυτά που δεν μπορούμε πραγματικά να κάνουμε και θα λυγίσουμε αν τα κάνουμε. Ωραία. Άρα λοιπόν πώς προστατάμε το όχι. Ωραία. Άρα λοιπόν πώς προστατεύω τον εαυτό μου μαθαίνοντας να λέω πού και πού και όχι. Σε αυτά που δεν μπορώ να κάνω σε αυτά που δεν μπορώ να υποστηρίξω. Και που τελικά δεν θέλω ρε παιδί μου. Απλά. Θα βάλτε λοιπόν το όνομά σας όπως λέω και εγώ έτσι. Όχι αγαπημένη μου Ελένη. Κουράστηκες πολύ. Δεν θα το κάνεις τώρα αυτό. Συμφωνούμε. Θα πείτε το όνομά σας όχι αγαπημένη μου Μαρία, Ιωάννα, Νατάσα, Μαρίνα. Όχι αγαπημένη μου Μαρίνα. Δεν θα το κάνεις τώρα αυτό. Δεν μπορείς να το κάνεις άλλο. Θα πας να ξεκουραστείς. Ξαναλέμε. Χωρίς τύψεις και νοχές έτσι. Οπότε στο σημείο αυτό θα σας δώσουμε και κάποιες πρακτικές συμβουλές. Πώς θα διώχνετε αυτό το άγχος στην καθημερινότητα. Ωραία. Όταν λοιπόν σας πιάνει άγχος και φουντώνει το άγχος. Σας προτείνουμε αν θέλετε να επικεντρωθείτε σε κάτι έξω από εσάς. Δηλαδή για παράδειγμα παρατηρήστε τον κόσμο που περνάει έξω από το παράθυρό σας. Πόσες ξανθιές θα περάσουν έξω από το παράθυρο. Πόσοι ψηλοί. Πόσα άσπρα αυτοκίνητα. Πόσα κόκκινα αυτοκίνητα τέλος πάντων. Ή μπορείτε να επικεντρωθείτε στο μέτρημα σε κάτι που είναι μέσα στο σπίτι σας. Δηλαδή μετράτε πυχή τα πλακάκια στην κουζίνα. Πόσα πλακάκια έχει η κουζίνα. Αλίμονό σας αν είναι μικρά μικρά. Να μάθεστε να μην αγχώνεστε. Τι σας θέλουμε εμείς. Εδώ λίγο να πω ότι μπορεί να φαίνεται αυτό γελείο. Αλλά είναι κόλπο που κάνουμε στο μυαλό μας. Αντί να σκέφτεται την αγχωτική σκέψη να το φέρνουμε στο εδώ και τώρα. Και να μπορούμε να αποκτήσουμε εμείς τον έλεγχο της σκέψης μας. Τη στιγμή εκείνη αυτό κάνουμε. Δηλαδή πείθουμε το μυαλό μας με το ζόρι να κάνει αυτό που του λέμε εμείς. Αυτή είναι η λογική. Τώρα θα μετρήσεις τα αυτοκίνητα. Δηλαδή ελέγχω εγώ το μυαλό μου και δεν με ελέγχει. Είναι κατανοητό για ποιο λόγο το κάνουμε. Ενώ φαίνεται κάπως παράξενο αλλά είναι για να πάρουμε εμείς τον έλεγχο. Ωραία. Αποκλείεται. Το αλλάζετε. Κάνετε κάτι άλλο. Αν δεν λειτουργεί αυτό θα κάνεις κάτι άλλο. Δηλαδή αν δεν λειτουργεί. Επιμένεις. Επιμένεις. Ξανά. Στην αρχή. Συμφωνούμε. Συμφωνούμε. Απλώς ξέρετε. Στην αρχή επειδή το μυαλό δεν παραδίδει και τον έλεγχο έτσι απλά. Δεν είναι παντώνε, σας περίμενα πάρτε τον έλεγχο. Θα επιμείνει και θα επιμείνει και θα επιμείνει. Το ζήτημα είναι όμως ότι αν εμείς επιμένουμε, επιμένουμε, επιμένουμε στο τέλος θα πάρουμε εμείς τον έλεγχο. Απλά θέλει λίγο παραπάνω κόπο στο ξεκίνημα. Αυτό είναι το θέμα. Ή τι άλλο μπορούμε να κάνουμε. Να σκεφτόμαστε τα ευχάριστα πράγματα. Σίγουρα όλοι έχουμε και ευχάριστοι στιγμές. Ας επιλέξουμε λοιπόν αντί να σκεφτόμαστε τις δυσάρεστες να βάλουμε ένα πρόγραμμα στο μυαλό μας να σκεφτόμαστε τις ευχάριστες. Δεν έχουμε περάσει ευχάριστοι στιγμές, είναι μόνο δυσάρεστες. Όχι βέβαια. Για να πάρουμε το πάνω χέρι. Ή πάρτε βαθιές ανάσες και τεντωθείτε. Εύκολα. Το άλλο δεν το λέω γιατί δεν το κάνω. Σωματική άσκηση είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μας φεύγει το άγχος. Ή μάθετε μια τεχνική αναπνών. Όμως για το φόβο η νίκη η μεγάλη και για το άγχος είναι η δράση. Μη σας κρατάνε πίσω. Κάντε κάτι. Μια δράση. Μια άλλη δράση. Αφού η συγκεκριμένη δράση που είχατε έως τώρα έχει αυτό το αποτέλεσμα. Άρα δεν με ωφελεί. Χρειάζεται να κάνω μια άλλη κίνηση, μια άλλη δράση για να πάρω άλλο αποτέλεσμα. Είναι απλό. Αφού δεν με ωφελεί ο τρόπος που το κάνω έτσι όπως το κάνω. Άρα τι χρειάζεται να κάνω μια άλλη δράση. Μπείτε λοιπόν στην άλλη δράση αυτή που στον καθένα σας είναι η κατάλληλη. Και κάντε το. Μη βαριέστε. Βγείτε από τον κύκλο της βολικότητας. Βγείτε από τον κύκλο της βαρεμάρας. Για να κάνετε καινούργια δράση. Αν δεν βγείτε από τον κύκλο της βολικότητας. Αν δεν βγείτε από τον κύκλο της βαρεμάρας. Δεν πρόκειται να κάνετε άλλη δράση. Πώς θα γίνει. Φοβάστε τη μοναξιά λοιπόν. Κάντε φίλους. Άλλη δράση. Με το ζόρι. Φοβάστε το θάνατο. Ζήστε τη ζωή. Είναι απλό. Διασκεδάστε. Χορέψτε. Κάντε σπορ πράγματα που σας ευχαριστούν και σας γεμίζουν. Τολμήστε να φανταστείτε τα πιο τρελά σας όνειρα στο μυαλό σας. Τη φαντασία σας κάθε βράδυ. Να φαντάζεστε και να ονειρεύεστε. Οι άνθρωποι δεν κάνουν δράση γιατί δεν έχουν όνειρα. Δεν βάζουν στόχους. Δεν αλλάζουν. Κοιμούνται με τη τηλεόραση. Δουλεύουν όλη μέρα και δεν έχουν όνειρα. Έχετε όνειρα. Ονειρεύεστε. Ξυπνητοί όχι κοιμισμένοι. Μετά όνειρα. Μπράβο. Σούπερ. Πάρτε ικανοποίηση και χαρά από το οποιοδήποτε αποτέλεσμα έχετε στην καθημερινότητά σας. Έκανα εκείνους τους υπέροχους κεφτέδες που δεν μπορούσα χρόνια να καταφέρω. Σούπερ. Χαρείτε γι' αυτό. Πείτε μπράβο στον εαυτό σας. Μπορώ και οδηγώ που δεν μπορούσα να οδηγήσω να βγω στην Κατεχάκη και στην Αλή μου και δεν ξέρω πού αλλού. Πείτε μπράβο στον εαυτό σας. Θα κατάφερες κοπέλα μου και είσαι ανεξάρτητη. Το λέτε. Μάθετε να πετυχαίνετε τους στόχους σας χωρίς να υποχωρείτε. Δηλαδή από τη στιγμή που θα θέσετε ένα στόχο, κάντε τον. Μην τον αφήνετε στη μέση. Και βεβαίως μάθετε να διεκδικείτε. Δηλαδή, πείτε θέλω. Τόσο απλά, έτσι. Υκανοποιούνται τα θέλω σας? Εάν... Υκανοποιούνται τα θέλω. Χρειάζεται να βρούμε με ποιον τρόπο θα τα πούμε ώστε να ικανοποιηθούν. Το είπαμε και λίγο πιο πριν. Αλλά επειδή είναι μεγάλο θέμα, το ξαναλέμε άλλη μια φορά, δεν χάλασε ο κόσμος, χρειάζεται πρώτον να έχουμε θέλω. Δεύτερον να τα εκφράζουμε. Φυσικά, δεν υπάρχει απολυτότητα, έτσι. Πάντα είναι μέσα σε πλαίσια συνύπαρξης και λογικής τα θέλω μας. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, μέσα σε αυτά τα πλαίσια, να μάθουμε να τα εκφράζουμε. Και αν δούμε ότι το μήνυμα δεν περνάει, αλλάζουμε, δοκιμάζουμε με ποιον τρόπο θα το πούμε για να γίνει κατανοητό. Ένα τίπ. Ένας μαγικός τρόπος, μαγικός ίσως όχι, αλλά δουλεύει πάντως, είναι να εκφράζεις το θέλω σου με τρόπο που να μην νιώθει ο άλλος ότι τον έχεις τριμώξει στη γωνία. Διότι αν τον κάνεις αμυνόμενο, όχι απλώς δεν θα περάσει το θέλω σου, αλλά θα έχεις και έναν καυγάτρι κούβερτο. Θα κάνει επίθεση. Και προφανές αυτό ισχύει παντού έτσι. Δηλαδή, επιτέλους θα σταματήσεις να μου λες για αυτό το θέμα ή τον τρίμωξες. Θα σου απαντήσει αντιστοίχως. Ενώ άμα πεις, Μορέ να σου πω κάτι, μη μου μιλάς για αυτό το θέμα, γιατί όταν συμβαίνει αυτό, νιώθω ότι, τέλος πάντων, κάτι. Νιώθω άσχημα. Εκεί δεν του κάνεις επίθεση. Εκεί εκφράζεις το νιώσιμό σου. Και κανένας δεν μπορεί να σου κάνει αντιπολίτευση στο νιώσιμο. Αφ' το νιώθεις, το νιώθεις. Δεν κατηγορείς τον άλλον, είσαι εκείνο, το άλλο, το άλλο, ή κάνεις πάλι αυτό και μπλα μπλα μπλα. Άρα να τον φέρεις σε θέση άμυνας και να σου κάνει επίθεση. Εσύ το νιώσιμό σου εκφράζεις. Σε παρακαλώ, μην το κάνεις αυτό, γιατί εμένα με κάνει και νιώθω αλφαβήτα γάμα. Παράδειγμα, είναι ένας τρόπος για να περάσει το μήνυμα. Γιατί, Μορενά, σου πω την Κυριακή, θέλω να πάμε στη θάλασσα, γιατί η θάλασσα με κάνει και νιώθω μπλα μπλα μπλα μπλα, με ξεκουράζει, με αναζωγονεί, με ξοβωτεί. Έτσι, δεν αρχίζεις. Λοιπόν, τι θα γίνει, θα πάμε την επόμενη Κυριακή στη θάλασσα. Δηλαδή, όταν με γνώριζες έτσι μου, φερόσουν από τώρα τρία χρόνια μπλα μπλα μπλα, δεν θα περάσει το μήνυμα. Και να ξέρετε ότι πάντα έχουμε και μια άλλη επιλογή για το πώς θα πούμε αυτό που θέλουμε να πούμε. Απλώς μάθαμε έναν τρόπο και το λέμε με τον τρόπο που έχουμε μάθει. Αλλά πάντα έχουμε και άλλες επιλογές. Κάντε πράγματα που θα σας εξελίξουν. Γενικώς να κάνετε πράγματα που σας εξελίσσουν ως ανθρώπους. Όπως αυτό το σεμινάριο. Για παράδειγμα. Και προσπαθήστε να κάνετε πράγματα που δεν κάνατε μέχρι σήμερα. Όλοι έχουμε ταλέντα. Και γιατί να το κρύβουμε άλλωστε. Βρείτε το ταλέντο σας. Τι θέλατε να κάνετε πάρα πολύ όταν ήσασταν μικροί και δεν το κάνατε, βρείτε το και κάντε το, θα γεμίσετε με χαρά. Αλήθεια σας λέω. Άλλωστε δεν θα υπήρχε ούτε Γκρέκο, ούτε Νουρέγγεφ, ούτε Ρονάλντο, αν άκουγαν τα πρέπει της κοινωνίας. Επομένως εν κατακλείδι... Μην το πω. Κι αυτό. Πιανούς ζωή τελικά επιλέγετε να ζήσετε. Τη δική σας, ή τον άλλον, ή των πεμπιθύσιων μόνο που μας βάλανε. Σας ευχαριστούμε πολύ που μας ακούσατε. Ευχαριστούμε πολύ. Αν θέλει κάποιος να κάνει κάποια ερώτηση, λίγο σύντομη βέβαια οι ερωτήσεις μας να είναι σε... Ευχαριστούμε πολύ. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Όποιος θέλει κάτι να μας ρωτήσει πάντως μπορείτε. Μισό λεπτάκι να σας δίνω το μικρόφωνο μόνο. Καλησπέρα. Καλησπέρα. Για όσα μας είπατε σήμερα, αλλά μιλώντας σαν μητέρα μιας έφηβης, η μητέρας λέει μεταδίδουνε πολιτισμό. Εγώ τη δική μου κόρη την έχω ταράξει στα πρέπει. Πρέπει να στρώσεις το κρεβάτι σου, να τρώσεις το δωμάτιό σου, να βάρεις το πιάτο σου στην κουζίνα και να το πλένεις. Κι όλοι εσείς να μην στηβάζετε εκεί και δεν δέχουμε ότι ξέρεις κάτι είναι δωμάτιό μου και θα στρώσω το κρεβάτι μου όταν θέλω, θα φέρω το πιάτο μου όταν θέλω στην κουζίνα. Μπορούν να στηβαχτούν τρία τέσσερα πιάτα πάνω στο κομπιούτερ της, αλλά όχι. Θα πρέπει εγώ να σεβαστώ το θέλω της. Μπράβο. Συγγνώμη, μπορεί η θωρία να λέει ότι πρέπει να τη σεβαστώ, αλλά εμένα τα νεύρα μου θα τυπήσουν μπιέλες. Αγαπημένοι μου, είμαστε γονείς τεσσάρων παιδιών. Λοιπόν, και δύο εγγονόν να σας πούμε. Λοιπόν, οπότε αυτό που χρειάζεται να κάνεις είναι να αλλάξεις το πρέπει με χρειάζεται. Η λέξη πρέπει να την αντικαταστήσεις με τη λέξη χρειάζεται. Χρειάζεται αγάπη μου να στρώσεις το κρεβάτι σου για να είναι όμορφο το βράδυ. Είναι άλλη θεώρηση. Χρειάζεται αγάπη μου να καθαρίζεις τα πιάτα να τα φέρνεις για να μην είναι τόσα πολλά και να έχεις και χώρο να διαβάσεις. Το πρέπει στον έφηβο είσαι καταδικασμένος να χάσεις από χέρι. Όταν μαλώνεται με εφήβους ιδιαίτερα να ξέρετε ότι έχετε χαστημάχη. Οπότε μην μπαίνετε σε αντιπαράθεση με τους εφήβους. Αλλάξτε τον τρόπο που τους μιλάτε και θα δείτε ότι θα αλλάξουν κι εκείνοι. Θα το δοκιμάσεις. Θα το δοκιμάσεις. Αντί για πρέπει, το πρέπει για τους εφήβους είναι το τζιζ, εδώ. Είναι το πυροβολή στον έφηβο με το πρέπει. Και γιατί να μην ακούσεις το θέλω της. Ας κάνει και ένα θέλω. Και τι έγινε δηλαδή. Το θέλω είναι να έχεις πολέμια. Δεν έχω μια ζωή να κάνω εκεί πολέμια. Ποια μια ζωή, 15 χρονών είναι. Άντε 16. Θα μάθει, θα μάθει. Μην ανησυχείς. Θα μάθει. Και μας έτσι κάνανε και τώρα γίνανε γονείς και τα έχουν μια χαρά. Και βεβαίως εξασκείς και τις διδυπλωματικές σου ικανότητες με τους εφήβους, έτσι. Πάντως βασική πραγματικά αρχή είναι μην μπαίνετε σε αντιπαράθεση και με τους εφήβους. Βρείτε κάποιον άλλο πιο γλυκό τρόπο να τον πείσετε να κάνει κάτι, αλλά όχι με πρέπει. Βάλτε κι αν ανταποδοτικό όφελος. Δουλεύει. Πάντως αυτό που μπορούμε να σας πούμε είναι οι τελευταίοι μικροί, οι οποίοι δεν ήθελαν να πετάει τα σκουπίδια και λοιπά. Είχε ένα λάδι αυτό να πετάει τέλος πάντως τα σκουπίδια μία φορά, δύο φορές τη δωμάδα. Έντε δεν τα πετούσε και της γράφει ένα τέτοιο μεγάλο έξω από την πόρτα ο Αλέξτος και ποτέ δεν ξεχνώ τα σκουπίδια να πετώ με καρδούλα. Δούλεψε. Βρείτε τρόπο γιατί οι έφηβοι τρέχουν από δω ποκοί να βγουν με τους φίλους οπότε οκ δεν το σκέφτονται και αυτό δούλεψε. Οπότε πάντα υπάρχει και ένας άλλος τρόπος. Γιατί έφερε γέλιο έτσι. Γιατί έφερε γέλιο και ωραία λέει δεν παίζεστε. Ε, δεν παίζεστε όντως. Άλλος κανείς. Έχουμε άλλη ρώτηση. Πολύ ωραία τα είπατε. Βέβαια για να εφαρμοστούν όλα αυτά θα πρέπει να ζούμε σε μια κοινωνία άγγελων που είναι πολύ δύσκολο. Το δίκιο μας πνίγει καθημερινά και με το παρελθόν που λέτε να ξεχάσουμε που δεν γίνεται γιατί μας έχει λιώσει και το μέλλον βέβαια το οποίο είναι, εντάξει, ο καθένας μπορεί να ονειρεύεται, τζάμπα είναι τα όνειρα, δεν συχνίζει τίποτα. Ευχαριστούμε Πατουζία. Εμείς το ξέρουμε όλο αυτό. Γι' αυτό και στην αρχή σας είπαμε ότι σιγά σιγά θα προσπαθήσουμε να αλλάξουμε λίγο λίγο τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Λίγο λίγο. Λίγο λίγο για να μην υποφέρουμε και να μην πονάμε. Φυσικά και ξέρουμε ότι όλα αυτά δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη. Φυσικά και ξέρουμε ότι είναι δύσκολο, καταρχήν, να μπορέσουμε να τα εντάξουμε όλα αυτά στην καθημερινή μας ζωή. Όμως, ξεκινώντας από κάπου, παίρνοντας αυτήν όλη τη γνώση, κάτι θα μείνει και κάτι θα αλλάξω. Τουλάχιστον ένα πράγμα τη φορά. Ένα βήμα τη φορά, λέμε. Εμείς πάντως θα είμαστε κοντά σας και την άλλη Δευτέρα, 7 με 9, αν θέλετε να μας ξανακούσετε και να φέρετε και άλλους φίλους σας αγαπημένους, θα χαρούμε να σας ξαναδούμε και να πούμε καινούριο σεμινάριο βέβαια, διαφορετικό, για την επικοινωνία, το κλειδί κάθε ευτυχίας. Θα έχουμε την επικοινωνία την επόμενη φορά, οπότε θα χαρούμε πραγματικά να σας ξαναδούμε. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ. Καλό βράδυ. Υπότιτλοι AUTHORWAVE Υπότιτλοι AUTHORWAVE |
