| : [♪ Μουσική flour Γεια σας, παιδιά, καλώς ήρθατε! Ονομάζομαι Μπάδα Βασιλεία, και μαζί θα δούμε ένα μάθημα από το βιβλίο της Γλώσσας. Συγκεκριμένα, θα πάμε στο δεύτερο τεύχος της γλώσσας μας, στη σελίδα 49, το χαρούμενο λιβάδι. Αυτό, λοιπόν, είναι το τελευταίο μάθημα της ενότητας Έλλα στην Παρέα μας. Πάμε να ξεκινήσουμε λίγο, να διαβάσουμε πρώτα το μάθημα, βρείτε το κι εσείς και μετά να το συζητήσουμε. Το χαρούμενο λιβάδι, λοιπόν. Θυμόμαστε ότι η Μελίνα είχε τα γενεθλιά της, ετοίμασε τις προσκλήσεις και τώρα ο ελιτών ο φίλος της, της έφερε δύο δώρα, μία σοκολάτα την οποία την τρώει, μας λέει πάνω-πάνω, και διαβάζει και το βιβλίο που της δώρισε. Άρα αυτό που θα διαβάσουμε είναι απόσπασμα από ένα βιβλίο. Ξεκινάω. Κάποτε, λίγο πιο μακριά από το μέρος που μένουμε, υπήρχε ένα λιβάδι. Όλοι έλεγαν πως ήταν το ωραιότερο λιβάδι που είχαν δει ποτέ. Ήταν γεμάτο κατάσπρες μαργαρίτες. Οι μαργαρίτες ήταν πολύ αγαπημένες και περνούσαν όμορφα μαζί, ώσπου μια μέρα μια παπαρούνα φύτρωσε δίπλα τους. Σε λιγάκι μαζεύτηκαν όλες οι μαργαρίτες γύρω από το καινούργιο φυτό. Άλλες το κοίταζαν με περιέργεια, άλλες με θαυμασμό και άλλες του γύριζαν την πλάτη, γιατί δεν το ήθελαν στο λιβάδι τους. Αυτοί είναι κατακόκκινοι και εμείς ολόασπρες, είπε μια ψιλομήτα μαργαρίτα. Κοίτα πώς διαφέρει από εμάς. Κοιτάξτε τα φύλλα της πόσο άγρια είναι και το κοτσάνι της είναι όλα αγκάθια. Μας χαλάει την ομορφιά του λιβαδιού. Αδύνατο να ανεχτώ εγώ μια άσπρη κάτασπρη μαργαρίτα να μείνω μαζί της. Δεν θέλω τέτοιο λουλούδι δίπλα μου. Τι είναι αυτά που λέτε, είπε η γιαγιά Μαργαρίτα, που τη φώναζαν η γιαγιά Μαργαριτένια και που όλες οι μαργαρίτες άκουγαν τη γνώμη της γιατί ήταν σοφή. Ο παππούς σας, που είχε πολλούς φίλους, μου έλεγε πως υπάρχουν και άλλο λιβάδια που έχουν μαργαρίτες και παπαρούνες μαζί. Αυτός και οι φίλοι του περνούσαν πολύ ωραία εκεί, γιατί και οι παπαρούνες είναι λουλούδια σαν και εμάς. Γι' αυτό εγώ σας λέω, να την αφήσουμε να μείνει μαζί μας. Δεν πρόκειται να μας κάνει κανένα κακό. Τι λες, έκανε θυμωμένα μια άλλη Μαργαρίτα. Κι αν δίπλα αυτήν την παπαρούνα ξεφυτρώσει κι άλλη και κάνει παπαρουνάκια, τότε θα γεμίσει το λιβάδι μας με παπαρουνοπαιδάκια. Δεν θέλω τα μαργαριτάκια μου να παίζουν μαζί τους. Αυτήν διαφέρει από εμάς. Πώς μπορούμε να ταιριάξουμε και εμείς οι μαργαρίτες διαφέρουμε μεταξύ μας. Και όμως ταιριάξαμε, είπε η Μαργαρίτα Ρήτα. Μια άλλη Μαργαρίτα που από την αρχή κοίταζε με συμπάθεια την παπαρούνα. Πώς διαφέρουμε μεταξύ μας, αφού είμαστε όλες άσπρες, απώρεσαν οι υπόλοιπες μαργαρίτες. Και άρχισαν να μετρούν τα φύλλα τους, τα κοτσάνια τους και τις ρίζες τους. Κατάλαβαν ότι είχαν αρκετές διαφορές. Έτσι με τον καιρό άρχισαν να γίνονται φύλλες με την παπαρούνα. Περνούσαν πολύ καλά όλες παρέα. Η παπαρούνα είχε γίνει μέλος της ομάδας τους, κι ας ήταν κόκκινη. Κατάλαβαν πως ούτε το φαγητό τους τρώει, ούτε τον ήλιο τους παίρνει. Έφταναν όλα για όλους. Είχαν ακούσει μάλιστα τους ανθρώπους να λένε... πως τώρα που το λιβάδι ήταν ασπροκόκκινο, τους άρεσε περισσότερο. Παιδάκια, αυτό είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο της Φιλιός Νικολούδη, το χαρούμενο λιβάδι. Πάμε λίγο όμως, να συζητήσουμε το κείμενο. Για να δούμε τι συμβαίνει στην ιστορία μας. Σε ένα λιβάδι λοιπόν γεμάτο μαργαρίτες, ξαφνικά εμφανίζεται μία παπαρούνα. Μια παπαρούνα που όπως καταλαβαίνετε, όλοι την κοιτάνε περίεργα. Γιατί πολύ απλά οι μαργαρίτες είναι λευκές και η παπαρούνα είναι κατακόκκινη. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο λιβάδι. Άλλες τη βλέπουν με συμπάθεια, άλλες την κοιτάζουν παράξενα, άλλες τη θέλουν να είναι στο λιβάδι και άλλες όχι. Αυτό παιδιά συμβαίνει και στη ζωή μας. Πολλές φορές μπορεί να δούμε κάτι το διαφορετικό, που είναι εξωτερικά διαφορετικό από εμάς, και εμείς θα το κοιτάξουμε περίεργα. Τι καταλαβαίνουν στο τέλος όμως? Στην πορεία του μαθήματος διαβάζουμε και βλέπουμε ότι τελικά... πρώτον αποδέχονται την παπαρούνα στο λιβάδι τους και γίνονται λεσφύλες, και δεύτερον καταλαβαίνουν τι? Ότι ακόμα και οι μαργαρίτες, που φαινομενικά είναι ίδιες γιατί είναι λευκές, ούτε αυτές είναι ίδιες μεταξύ τους απολύτως. Γιατί μπορεί η παπαρούνα να είναι κόκκινη και οι μαργαρίτες να είναι λευκές, αλλά και οι μαργαρίτες, άλλη έχει πιο ψηλό κοτσάνι, άλλη έχει περισσότερα φύλλα, άλλη έχει περισσότερα αγκάθια και ούτω καθεξής. Οπότε βλέπουμε ότι κανείς δεν είναι απολύτως ίδιος με κανέναν άλλον. Όλοι είμαστε διαφορετικοί μεταξύ μας. Αλλά όλοι μπορούμε να ταιριάξουμε. Έτσι, για σκεφτείτε λίγο τώρα. Από κάτω που λέει εξεκλειδωνό το κείμενο. Το πώς αντέδρασαν οι μαργαρίτες, το είδαμε λίγο πολύ. Πώς νομίζετε ότι μπορεί να ένιωθε η παπαρούνα, όταν οι υπόλοιπες μαργαρίτες την κοιτούσαν έτσι περίεργα. Την κοιτούσαν με περιφρόνηση. Άλλες την κοιτάζαν με θαυμασμό, επειδή ήταν κάτι το διαφορετικό. Άλλες μπορεί να την καλοδέχτηκαν. Πιστεύετε ότι θα ένιωθε ωραία? Σίγουρα όχι. Σίγουρα μπορεί να ένιωθε μία ντροπή. Παρ' όλο που δεν εφταίγε εκείνη που ήταν διαφορετική τόσο πολύ, μπορεί να ένιωθε άσχημα, σίγουρα. Γιατί σίγουρα θα ήθελε να την αποδεχτούνε. Πάμε λίγο να δούμε κάτι. Το οποίο σήμερα θα το συζητήσουμε αρκετά. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι μαργαρίτες έχουν η καθεμνιά τη δικιά τους άποψη. Για παράδειγμα, η ψιλομήτα Μαργαρίτα λέει ότι... κοίτα αυτή πόσο διαφορετική είναι από εμάς. Πώς προσπαθεί η κάθε Μαργαρίτα να πείσει τις άλλες για τη γνώμη της. Όταν λοιπόν θέλουμε να πείσουμε κάποιον για την άποψή μας, χρησιμοποιούμε επιχειρήματα. Τι είναι τα επιχειρήματα? Όταν εγώ έχω μία γνώμη και θέλω τον άλλο να τον πείσω, να αποδεχτεί τη δική μου γνώμη, δεν αρκεί να του πω τι σκέφτομαι. Γιατί κι εκείνος μπορεί να έχει τη δική του γνώμη και να μην καταλήξουμε κάπου. Άρα προσπαθώ με επιχειρήματα, πίσω τον συνομιλητή μου, να αποδεχτεί τη δική μου άποψη. Για πάμε να δούμε λοιπόν, παιδιά. Ορίστε, για να δικαιολογήσουμε τη γνώμη μας, χρησιμοποιούμε επιχειρήματα. Και οι λεξούλες που μας βοηθάνε είναι το γιατί, το επειδή, το διότι. Κοιτάξτε ένα παράδειγμα που έχω γράψει και σας δείχνω. Η γνώμη μου είναι, νομίζω ότι αύριο πρέπει να πάμε εκδρομή. Ωραία, το λέω. Πώς θα πείσω εγώ σ' αυτόν που το λέω ότι όντως πρέπει αύριο να πάμε εκδρομή. Χρησιμοποιώ κάποια επιχειρήματα. Εδώ έχει ένα επιχείρημα. Γιατί πρέπει αύριο να πάμε εκδρομή. Επειδή θα έχει πολύ καλό καιρό. Ή έτσι νομίζω. Τουλάχιστον. Θα πάμε τώρα εμείς λοιπόν στη δίπλα σελίδα. Στη σελίδα 51 του βιβλίου μας. Και θα δούμε τις γνώμες από τις μαργαρίτες... και θα προσπαθήσουμε να βρούμε τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί η καθεμία. Σας αφήνω να βρείτε το βιβλίο... της συγκεκριμένης σελίδας του βιβλίου, συγγνώμη, είναι δίπλα ακριβώς. Και να δούμε τις γνώμες από κάθε μαργαρίτα. Ξεκινάνε πρώτα στην άσκηση 4 λοιπόν. Η ψιλομύτα μαργαρίτα λέει... Δεν θέλω ένα τέτοιο λουλούδι δίπλα μου. Για να δω εγώ. Για ποιο λόγο δεν θέλει ένα τέτοιο λουλούδι δίπλα της η ψιλομύτα μαργαρίτα. Πάμε στο κείμενο, να ψάξουμε, να βρούμε πού είναι η μαργαρίτα η ψιλομύτα. Και τι επιχειρήματα χρησιμοποιεί για να πείσει τις άλλες ότι... δεν θέλουμε την παπαρούνα στο λιβάδι μας. Αν πάτε λοιπόν στο βιβλίο στη σελίδα 49 στη δεύτερη παράγραφο, θα δείτε τη γνώμη της μαργαρίτας η ψιλομύτας και τα επιχειρήματα. Λέει λοιπόν ότι διαφέρει. Ότι τα φύλλα της είναι άγρια. Ότι το κοτσάν της είναι όλα αγκάθια. Ότι χαλάει την ομορφιά του λιβαδιού. Όλα αυτά να τα πάρουμε, να τα γράψουμε, να χρησιμοποιήσουμε τις λεξούλες γιατί, επειδή, διότι... και να φτιάξουμε τα επιχειρήματα της ψιλομύτας μαργαρίτας. Να τα επιχειρήματα της ψιλομύτας μαργαρίτας. Για ποιο λόγο λοιπόν η ψιλομύτα μαργαρίτα δεν θέλει ένα τέτοιο λουλούδι δίπλα της. Δεν θέλω λοιπόν ένα τέτοιο λουλούδι δίπλα μου και τα επιχειρήματα της, γιατί είναι κόκκινη και διαφέρει από εμάς. Ακόμη επειδή έχει άγρια φύλλα και το κοτσάν της είναι όλο αγκάθια. Τέλος, διότι χαλάει την ομορφιά του λιβαδιού. Έτσι, συνεχίζουμε. Η γνώμη της γιαγιάς Μαργαρίτας. Η γιαγιά Μαργαρίτα, λοιπόν, προτείνει να αφήσουμε την παπαρούνα να μείνει μαζί μας. Η γιαγιά Μαργαρίτα είδαμε ότι η γνώμη της ήταν σημαντική για τις υπόλοιπες. Για να δούμε λοιπόν τη γνώμη της γιαγιάς Μαργαρίτας και τι επιχειρήματα χρησιμοποιεί. Κάνουμε πάλι το ίδιο. Πρέπει να γυρίσουμε στο κείμενό μας, να βρούμε τη γνώμη της γιαγιάς Μαργαρίτας και να δούμε τι επιχειρήματα χρησιμοποιεί και να τα γράψουμε κι εμείς από κάτω. Η γιαγιά Μαργαρίτα λοιπόν λέει ότι ο παππούς που είχε πολλούς φίλους, της έλεγε πως υπάρχουν και άλλο λιβάδια. Και σε αυτά τα λιβάδια οι Μαργαρίτες και οι Παπαρούνες ζούνε πολύ όμορφα μαζί και περνάνε ωραία. Άρα το επιχείρημα που χρησιμοποιεί η γιαγιά Μαργαρίτα είναι ότι ο παππούς, που ήταν σοφός, είχε δει λιβάδια που ζούσανε μαζί Παπαρούνες και Μαργαρίτες. Άρα από πάνω βλέπουμε τη γνώμη, να αφήσουμε την παπαρούνα να μείνει μαζί μας και από κάτω. Γιατί να την αφήσουμε? Διότι ο παππούς, που είχε πολλούς φίλους, ήξερε ότι οι Παπαρούνες ζουν μαζί με τις Μαργαρίτες σε άλλα λιβάδια και περνούν υπέροχα. Έτσι, άρα οι τρεις Μαργαρίτες μιλούν με επιχειρήματα. Μόνο έτσι μπορούμε να πείσουμε κάποιον, μόνο με επιχειρήματα. Ο λόγος μας λοιπόν πρέπει να είναι τεκμηριολμένος, πρέπει να είναι γεμάτος, για να πείσουν το συνομιλητή μου, έτσι. Πάμε να δούμε και την τελευταία Μαργαρίτα, που ήταν η Μαργαρίτα Ρίτα, η οποία είπε ότι και εμείς οι Μαργαρίτες διαφέρουμε μεταξύ μας. Και κάποιες άλλες της είπανε, μα είναι δυνατόν, πώς διαφέρουμε μεταξύ μας, αφού εμείς είμαστε όλες λευκές. Και εκείνη τους είπε, αν θυμάστε καλά στη Σενήδα 50, να κοιτάξουνε λέει και να μετρηθούνε, τα φύλλα τους να δούνε, τις ρίζες να δούνε, τα κοτσάνια να δούνε. Και κατέληξαν στο ότι παρόλο που είναι όλες άσπρες, έχουν αρκετές διαφορές. Άρα η γνώμη της Μαργαρίτας Ρίτας, είναι ότι και εμείς διαφέρουμε μεταξύ μας. Και για να πείτε στις υπόλοιπες οι οποίες δεν την πίστευαν, τους είπε ότι για ποιον λόγο όλες είμαστε διαφορετικές, επειδή άλλες έχουμε περισσότερα φύλλα, άλλες πιο ψιλοκοτσάνι, άλλες πιο μακριές ρίζες, κι όμως ταιριάζουμε. Έτσι, παιδιά, αυτό είναι πολύ σημαντικό και θα σας βοηθήσει πάρα πολύ στην παραγωγή του γραπτού λόγου. Όταν θέλουμε, λοιπόν, να τεκμηριώσουμε την απόψή μας, να τη γεμίσουμε, να είναι ο λόγος μας γεμάτος και ο συνομιλητής μας να πιστεί και να μας ακούει με προσοχή, πρέπει να έχουμε επιχείρηματα, λογικά, που ο άλλος θα τα ακούσει και να πει, μήπως έχει δίκιο σε αυτό που μου λέει. Πάμε τώρα να δούμε κάτι άλλο. Πάμε να δούμε από πίσω, που λέει πέζω με τις λέξεις. Έχει κάποιες λέξεις, λοιπόν, που θέλει να δούμε τι σημαίνουν. Για να το βρω κι εγώ, να σας το δείξω, να το βρείτε κι εσείς. Νάτε, εσείς, οι λέξεις. Η άσκηση 5. Κάτασπρος, κατακόκκινος, καταπράσινος. Δεν λέει είναι άσπρος, δεν λέει είναι κόκκινος, δεν λέει είναι πράσινος. Λέει κατασπρος, κατακόκκινος, καταπράσινος. Για ποιον λόγο έχει αυτό το κατάμπροστα? Για να δούμε τι σημαίνει, λοιπόν, ο κατασπρος. Δεν είναι απλά άσπρος, είναι εντελώς άσπρος. Είναι τελείως άσπρος. Νάτο, αυτό το κατάμπροστα θέλει να δώσει μία έμφαση. Να δείξει ότι είναι πολύ πολύ πολύ άσπρο, εντελώς άσπρο. Το ίδιο και με το κόκκινο. Ο κατακόκκινος, λοιπόν, είναι ο τελείως κόκκινος. Και ο καταπράσινος είναι ο τελείως πράσινος. Έτσι, άρα μπορούμε και άλλες λεξούλες να σκεφτούμε και να βάλουμε το κατάμπροστα. Για σκεφτείτε λίγο. Για παράδειγμα, καταγάλανος ο ουρανός. Είναι καταγάλανος. Θέλω να δώσω μία έμφαση σε αυτό, ότι είναι τόσο πολύ γαλανός. Και θέλω να το πω με μία λεξούλα πιο δυνατή από τη λέξη γαλανός. Αυτή η κοπέλα είναι κατάξανθή. Είναι πάρα πολύ ξανθιά. Και άλλες. Πολλές λεξούλες μπορεί να σκεφτώ που μπορώ να βάλω μπροστά το κατά. Το οποίο μας το ζητάει και στην άσκηση κάτω-κάτω. Άρα εσείς που θα τελειώσουμε το μάθημα, σκεφτείτε λίγο τι άλλες λέξεις μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Και να βάλετε το συνθετικό κατά μπροστά. Για να δείξετε ότι κάτι είναι πολύ πολύ έντονο, τελείως ξανθός, τελείως άσπρος. Λοιπόν, παιδιά, οπότε με όλα αυτά τα παραδείγματα που είδαμε και στο βιβλίο και σας είπα και εγώ, τι σημαίνει το κατά. Για κοιτάξτε από κάτω από την άσκηση που έχει και ρωτάει. Στις παραπάνω συνθητείς λέξεις, κύκλωσε τι σημαίνει το αρχικό κομμάτι κατά. Τι σημαίνει, ίδιος με, εντελώς ή λίγο. Με όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι σημαίνει εντελώς. Ότι κάτι είναι πάρα πάρα πολύ άσπρο, πάρα πάρα πολύ κόκκινο. Εντελώς. Τέλεια. Πάμε, λοιπόν, τώρα στην άσκηση αντιστοίχησης που είναι ακριβώς από κάτω. Για κοιτάξτε λίγο στις δύο στήλες, για να δούμε και να ενώσουμε τις λέξεις με τη σημασία τους. Από τη μία στήλη έχει τις λεξούλες κατασπρές, πάλι το κατά που είδαμε πριν, θαυμασμός, ψυλομύτα, και νούριο. Τι σημαίνει κατασπρές? Μα φυσικά σημαίνει ολόασπρες, εντελώς άσπρες, το ίδιο που λέγαμε πριν από λίγο. Θαυμασμός, τι μπορεί να ταιριάζει εδώ πέρα? Ακατάδεκτη, νέο, ευχάριστη έκπληξη. Ποιο μας ταιριάζει περισσότερο? Το ευχάριστη έκπληξη. Ψυλομύτα. Ποια λέμε ψυλομύτα? Κάποιον ο οποίος δεν μας καλοδέχεται, κάποιος ο οποίος είναι ακατάδεκτος. Εδώ μιλάμε στο θηλυκό ψυλομύτα, άρα ακατάδεκτη. Και το καινούριο, τι είναι το καινούριο? Είναι το νέο, έτσι. Τελειώσαμε λοιπόν εδώ πέρα τις ασκήσεις, που είχε το βιβλίο μας στην πίσω σελίδα, το παίζω με τις λέξεις σχετικά με αυτό το κείμενο. Πάμε λίγο τώρα στο τετράδιο εργασιών, να δούμε και κάτι άλλο που θέλω. Στο τετράδιο εργασιών, λοιπόν, στη σελίδα 19, έχει μία άσκηση που λέει μεγαλώ να τις προτάσεις. Είναι η άσκηση δύο. Μεγάλο σε λέει τις προτάσεις, όπως το παράδειγμα. Μας έχει μία πρόταση μικρή, και πρέπει εμείς αυτή την πρόταση να τη μεγαλώσουμε. Μας κατευθύνει όμως με ποιο τρόπο μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Η πρόταση που μας δίνει η πρώτη είναι, υπήρχε ένα λιβάδι. Πώς θα τη μεγαλώσω αυτή την πρόταση, πώς θα την εμπλουτίσω για να δώσω περισσότερα στοιχεία. Υπήρχε ένα λιβάδι. Πότε υπήρχε ένα λιβάδι, η πρώτη ερωτησούλα, και λέει κάποτε υπήρχε ένα λιβάδι. Τι άλλο θα μπορούσα να ρωτήσω έτσι, ώστε να μεγαλώσω ακόμα την πρότασή μου, που υπήρχε το λιβάδι. Κάποτε, λίγο πιο μακριά από το μέρος που μένουμε, υπήρχε ένα λιβάδι. Και εκεί που η πρότασή μου ήταν μικρή, και είχε τρεις λέξεις μόνο, υπήρχε ένα λιβάδι, τώρα την εγάλωσα, την εμπλούτισα, έδωσα περισσότερες πληροφορίες. Μας λέει από κάτω, λοιπόν, ότι μπορούμε να το πούμε και διαφορετικά αυτό. Πώς θα μπορούσα να το πω. Λίγο πιο μακριά από το μέρος που μένουμε, υπήρχε κάποτε ένα λιβάδι. Ή κάποτε υπήρχε ένα λιβάδι, λίγο πιο μακριά από το μέρος που μένουμε. Αν δοκιμάσεις λέει και εσύ, θα βρεις και άλλους τρόπους. Πάμε τώρα από κάτω, που μας έχει να κάνουμε κι εμείς το ίδιο. Μας έχει κάποιες προτάσεις, θα κάνουμε κάποιες από αυτές, για να δούμε πώς τελικά μπορούμε να μεγαλώσουμε μια πρόταση. Θα σβήσω εγώ τον πίνακα. Κοιτάξτε εσείς λίγο την πρώτη πρόταση, να τη γράψω στον πίνακα και να τη δούμε μαζί. Η πρώτη πρόταση είναι «Ήδα ένα καράβι». Θα ακολουθήσουμε εμείς αυτό που μας λέει το βιβλίο. Δηλαδή θα αρχίσουμε να εμπλουτίζουμε την πρόταση μας και να τη μεγαλώνουμε, απαντώντας τις δύο ρωτήσεις. Στο «πότε» και στο «που». Θα γράψω εγώ «πότε» και «που». «Ήδα ένα καράβι». Πότε είδα ένα καράβι, ο καθένας από εσάς μπορεί να σκεφτεί οτιδήποτε θέλει. Εγώ θα πω «χθες είδα ένα καράβι». «Χθες, λοιπόν, είδα ένα καράβι». Και με αυτό τον τρόπο μεγάλωσα λίγο την πρόταση μου. Μπορώ να τη μεγαλώσω κι άλλο. Θα απαντήσω στο «που». «Χθες, λοιπόν, είδα ένα καράβι». Πού το είδα χθες αυτό το καράβι? Μπορεί να το είδα στο λιμάνι, ας πούμε. Αυτό, παιδιά, είναι κάτι σχετικό. Μπορεί ο καθένας να γράψει άλλη απάντηση. «Χθες, λοιπόν, είδα ένα καράβι στο λιμάνι». Ωραία, οπότε βλέπουμε ότι εκεί που είχα μία μικρή πρόταση, το είδα ένα καράβι, που κατέληξα «χθες είδα ένα καράβι» στο λιμάνι. Δίνω περισσότερες πληροφορίες και μεγαλώνω την πρότασή μου. Πάμε να δούμε κι άλλο ένα παράδειγμα από αυτά. Δεν θα τα κάνουμε όλα. Μπορείτε να τα κάνετε εσείς μετά από το τέλος του μαθήματος. Πάμε να δούμε και το επόμενο. Έγινε ένα ατύχημα. Πάλι θα κάνω το ίδιο που έκανα και πριν. Πότε έγινε το ατύχημα αυτό και πού έγινε. Για να μεγαλώσω, λοιπόν, την πρότασή μου. Ξεκινάω. Πότε έγινε ένα ατύχημα. Μπορώ να πω ότι το πρωί έγινε ένα ατύχημα. Ή ό,τι άλλο θέλετε εσείς. Πού να απαντάει στην ερώτηση, πότε. Το πρωί, λοιπόν, έγινε ένα ατύχημα. Τέλεια. Και τι άλλο πρέπει να ρωτήσω, μάλλον σε ποια ερώτηση πρέπει να απαντήσω. Ακόμα στην ερώτηση που. Τονίζεται το που εδώ πέρα, γιατί ρωτάω, έτσι, το θυμόμαστε αυτό. Άρα τι θα πω. Το πρωί έγινε ένα ατύχημα. Πού έγινε το πρωί αυτό το ατύχημα. Το πρωί. Να το κάνω όπως ήταν και το παράδειγμα. Θα βάλω ακόμα για να πω ακριβώς πού. Έξω από το σχολείο. Έγινε ένα ατύχημα. Άρα εδώ το βιβλίο μας δείχνει έναν τρόπο... να μεγαλώσω μία πρόταση. Απαντώντας στο πότε και στο που. Μας είχε κι άλλα δύο. Δεν θα τα κάνουμε γραπτός. Μπορούμε να τα δούμε όμως. Πήγα εκδρομή. Πότε πήγα εκδρομή? Πήγα εκδρομή πέρσι. Πού πήγα εκδρομή πέρσι? Πέρσι πήγα εκδρομή στα Καλάβρυτα, ας πούμε. Ή ότι άλλο θέλετε. Έτσι. Άρα δεν είναι δύσκολο, νομίζω αυτό. Μπορείτε να το κάνετε το υπόλοιπο μόνοι σας. Και μπορείτε επίσης να γράψετε όποια απάντηση θέλετε και σας αρέσει εσάς. Εδώ πέρα εγώ έχω κάνει δύο παραδείγματα μόνο. Πάμε τώρα, πριν τελειώσουμε το μάθημά μας, να δούμε και κάτι άλλο. Αφού παίζουμε λοιπόν με τις λέξεις σήμερα, θα πάμε στο βιβλίο στη σελίδα 48. Για να πάω και εγώ στη σελίδα 48. Και να δούμε. Να σχηματίσουμε λέξεις με το συνθετικό ξέμπροστα. Για κοιτάξτε λίγο. Παίζω με τις λέξεις λοιπόν στη σελίδα 48. Για βρείτε το. Ο ελπτόν λέει όταν ήταν άρρωστος, ολοίδρονε και ξείδρονε. Τι σημαίνει ξείδρονε? Είναι το αντίθετο από το ίδρονε. Άρα μπορούμε να φανταστούμε πριν ακόμα λύσουμε την άσκηση, ότι όταν έχω ένα ρήμα και βάζω το ξέμπροστα, αλλάζω τη σημασία εντελώς, και παίρνω το αντίθετο. Θα γράψω και εγώ αυτά λοιπόν στον πίνακα, για να τα κάνουμε μαζί. Και να δούμε πώς με μία μικρή συλλαβούλα, αν βάλω μπροστά από ένα ρήμα, αλλάζω εντελώς τη σημασία του ρήματος. Και όχι μόνο την αλλάζω, παίρνω ακριβώς το αντίθετο νόημα. Να πάρω και εγώ το βιβλίο μου για να το βλέπω. Κοιτάξτε το κι εσείς. Θα γράψω λοιπόν εγώ την προστινή στήλη, διπλώνω, στρώνω, ριζώνω, διψώ, γράφω και βάφω. Και πάμε μαζί να λύσουμε την άσκηση αυτή. Τι μας λέει αυτή η άσκηση? Να βάλουμε μπροστά το ξε. Άρα, διπλώνω, ξεδιπλώνω. Το αντίθετο λοιπόν. Στρώνω, ξεστρώνω. Και συνεχίζω. Ριζώνω, ξεριζώνω. Διψώ, διψώ πολύ. Θα πιω νερό και θα ξεδιψάσω. Ξεδιψώ δηλαδή, έτσι, γράφω, ξεγράφω, βάφω, ξεβάφω. Και με αυτή την άσκηση ολοκληρώσαμε το μάθημά μας. Τι είδαμε λοιπόν σήμερα? Ένα και σημαντικό είδαμε, όταν διαβάσαμε το κείμενο, ότι κανείς δεν είναι ίδιος με κανέναν άλλον, ακόμα και αν φαινομενικά κάποιοι μοιάζουν, πέρα από την εξωτερική εμφάνιση έχουμε και το χαρακτήρα μας. Έχουμε διαφορετικά χαρακτηριστικά ο καθένας. Άρα, είμαστε όλοι οι ίδιοι, όλοι ίσοι και όλοι μπορούμε να ταιριάξουμε. Τι άλλο είδαμε? Είδαμε ότι για να πείσουμε κάποιον ή για τη γνώμη μας, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επιχειρήματα, λογικά επιχειρήματα, και επίσης μάθαμε να μεγαλώνουμε προτάσεις, μάθαμε τι σημαίνει το κατά μπροστά από κάποια λέξη, και μάθαμε να φτιάχνουμε και αντίθετα ρήματα, βάζοντας μπροστά το συνθετικό ξε. Αυτά, λοιπόν, από εμένα. Καλή συνέχεια! |
