| : Παρακαλώ. Παρακαλώ. Αυτό είναι. Δεν έχει ούτε από εδώ που τους πηγαίνονται, ούτε από εκεί. Πάνε και τις αυτές, στελάχνουν όλοι. Όχι παιδί μου, πώς τα βάζεις στο πακτόλιε. Εγώ ήθελα να τα βάλω. Εξαιρετικά, εξαιρετικά σε έκανε. Καθαίνουμε εδώ. Εγώ έλεγα να βάλεις και τις σούρες, τα πίτσες για να μην... Αλλά εντάξει. ...τοι γυναικείου των ελληνίδων Παίριας, να γνωρίζουν τη γυναική απολυσιά της Παίριας και τους χορούς της. Έτσι, λοιπόν, το λύκειο των ελληνίδων, ως θεματοφύλακας της ντόπιας λαϊκής παράδοσης, αγκάλιασε αμέσως αυτή την ιδέα και σήμερα θα μοιραστούμε γνήσια και χωρίς επιτίδευση όλα όσα ξέρουμε από μαρτυρίες απλών λαϊκών ανθρώπων που άγγιξαν την ψυχή μας. Η αφορία ηματιοθήκης θα κάνει την παρουσίαση της φορεσκιάς. Οι κυρίες Λέκα και Ρέπα, εκπαιδευτικοί και οι δύο, πρέσουν τη δάχνη, την οποία ευχαριστώ πάρα πολύ που θα υποστεί όλη αυτή την καλλιπορία. Είναι χορέυθροι του λυκείου και εγώ θα ονοματίζω το κάθε εξάρτημα της φορεσκιάς. Λοιπόν, αρχίζουμε. Όλα τα εσόδουχα και όλη την πρίκα της, η φάνη στον Αργαλιό, η Βεριότισσα. Και η κόρη η Βεριότισσα. Αρχίζουμε με το κουκάλισο, το οποίο φοράει κατάσαρκα η Βεριότισσα. Είναι υφασμένο και αυτό στον Αργαλιό, με τα δικά της χέρια και το χειμώνα είναι μάλινο, έχει κεντήρια κι αυτό κάτω, χρυσοκεντήρια, με σταυροβελονιά πάνω σε καμβά. Είναι το άλλο το κουκάλισο, το οποίο το νηφιάτικο είναι από μετάξι και από βαμβάκι και το πιο απλό, το καλοκαιρινό το νηφιάτικο που φοράει σήμερα η δάχνη. Πάνω από αυτό το κατάσαρκο, το οποίο λέγεται ένδυμα και ό,τι μπει από εδώ και πέρα πάνω στο ανθρώπινο σώμα, από την κορυφή ως τα νύχια, λέγεται ενδυμασία. Λοιπόν, η κυρία Λέκα θα βάλει τη φούστα, η οποία είναι για να κρατάει τις πιέτες από το φόρεμα ανοιγτές. Είναι μια πολύ ωραία φούστα, κεντειμένη στον ποδόκυρο, όπως βλέπετε, με ασπροκεντήματα, αλλά είναι άλλες με χρυσοκεντήρια, όπως σας είπα, κάθε μια, ό,τι είχε μεράκι, το έκαμε. Αυτό, λοιπόν, χουμπώνει και από πάνω μπαίνει η τρεφυγιά. Στο λευκό το λαιμό της, γύρω-γύρω, και την πλώνει μπροστά στο στήθος και η ύφαρση της, που την έκανε, όπως είπαμε, πάλι η ίδια, λέγεται μαρουλατά, σγουρεί δηλαδή. Και γύρω-γύρω από την τραχυλιά είναι πιμπύλα με το βελονάκι, άλλα έχουν πιμπύλες, άλλα έχουν αζούρ. Το ίδιο από το ίδιο ύφασμα είναι και τα μανικέτια, τα οποία μπαίνουν μέχρι τον αγγώνα με λαστυχάκι και είναι και αυτά μαρουλατά, σγουρά δηλαδή. Και σμυρένια. Τώρα το φόρεμα της Βεριόκησας είναι το ύφασμα φερμμένο από τα ξένα. Είναι στόφα, ατραζένια, ταφταδένια, έχει ανάγλυφα σχέδια στο ύφασμά της, στην ίδια απόχρωση με το φόρεμα και το ίδιο είναι από το ίδιο ύφασμα και η ποδιά. Ο μπούστος είναι εφαρμοστός και ανοιχτός μπροστά για να φαίνεται η τραχυλιά. Τα κουμπάκια είναι από το στήθος και κάτω μέχρι τη μέση. Έτσι βρήκε σε λίγο τη στέλα για να βγουν και τα μανικάκια κάτω από τη μασέτα. Όπως βλέπετε έχει στον όρθιο γιακά και γύρω-γύρω από το στήθος ένα χρυσό κορδόνι. Βέβαια τα αυθεντικά που έχουμε στη συλλογή μας είναι χρυσοκέντητα. Έχω πολύ ωραίο κέντημα και γύρω στο λαιμό και μπροστά στο στήθος και στις μασέτες. Βλέπετε που έχει η κυρία Βλαχογιάννη το οποίο είναι από το 1860. Είναι αυτές οι μασέτες οι οποίες είναι μασέτες εδώ συνηθισμένες. Αυτές οι μασέτες που έχει αυτό το φόρεμα και δεν υπάρχει άλλο εδώ στη Βέρεια είναι οι μασέτες που μου είπανε προφθες ότι λέγονται αυτά καπάκ, σερά οι καπάκ. Έκρυβαν δηλαδή όλο το βερκό εδώ πέρα όλο το χέρι αλλά είναι αφαντάστου καλώς το κέντημα που έχουν αυτές οι μασέτες οι μεγάλες. Πάρα πολύ ωραίο. Αυτό ήταν νηφικό της γιαγιάς του Γιώργου του Βλαχογιάννη. Εδώ οι δυο γιώτες ξέρουν για ποια οικογένεια μιλάμε. Και είναι πραγματικά λιλά το χρώμα με πολύ ωραία μπουκετάκια λουλουδιού εξαιρετικού κάλους να το πω. Πάρα πολύ ωραίο ρούχο. 30 πόντους πάνω από το ποδόγυρο είναι μια πιέτα, η πόστα που λέγεται και κάτω στο ποδόγυρο για να μην φθείρεται το ύφασμα. Είχαν ένα κορδονάκι για να μην πατχεύει και να μην φθείρεται η στόφα αυτή. Οι οποίες στόφες ήταν όπως σας είπα από το 1900 και μετά ήταν ανοιχτού χρώματος τα ρούχα. Οι γιαγιάδες τους δηλαδή από τις μάνες ήταν χρωματιστά. Είχανε καφέ, μπλε, με πολύ ωραία μπουκέτα χρωματιστά αυτά τα ρούχα. Η ποδιά μένει τώρα και είναι και αυτή από το ίδιο ύφασμα με το χορεμό. Επάνω στην Τραχυλιά ήταν τα πρυκιά της νύφης. Ήτανε τα πεντόληρα, οι λίρες, οι βάπτισες, οι γέννησες. Θα τα βάλουν τώρα τα κορίτσια για να τα δείτε. Άστραφτε όλο το στήδος της μπροστά. Και καμάρωνα δε θα κι οι γονείς της γιατί αυτά που έδιναν στις κόρες και τα έγραφα στο Πρυκοσύμφωνο, όλα ήταν οι κόποι μια ζωής από τους γονείς. Έχουμε ένα παλιό δείγμα από αυτό το περιδέριο να το πω, με τις βάπτισες και τα τεσσεράρια, γιατί τεσσεράρια τώρα δεν βρίσκονται, τα φλουριά, τα πεντόληρα. Θα βάλουμε όμως και εμείς τα δικά μας τώρα, που έγιναν περίπου πιστές αντιγραφές από τα παλιά. Το μαργαριτάρι ήταν ένα απαραίτητο πόσμιμα και ήτανε στην βάση του λαιμού. Το φορούσαν οι βεριότισες και μάλιστα όσες πιο πολλές σειρές, νομίζω ότι τα έλεγαν τις σειρές ξέκια. Πόσα ξέκια είναι, εγώ έδωσα πέντε την αφηγαντέρα μου, ανάλογα με την κοινωνική τάξη βέβαια της οικογένειας. Ήδη και τα μαργαριταρένια σκουλαρίκια που τις φορούσανε. Στο δεξί της το χέρι φορούσε το στολίδι του γάμου της μόνον αυτό και είχε πάνω το μονόγραμμα της νύφης. Στο άλλο χέρι φορούσε δαχτυλίδια σε όλα τις τα δάχτυλα. Γι' αυτό και η κυρία Πεμπέτσου, μετά που θα σας δείξει τους χορούς της Βέριας, όλη αυτή η φορησιά είχε μια μεγαλοπρέπεια και ήθελε να δείξει, ας πούμε, τη φορησιά μέσα από το χορό. Ε, Αλκμήνη? Η στάση της κεφαλίας θα σας τα πει και η κυρία Πεμπέτσου, πρώτη αντιπρόεδρος είναι, καθηγήτρια σωματικής αγωγής, θα σας διδάξει τους χορούς της Βέριας. Και χρυσή αλυσίδα είχε, τη φόρτωνα που με πολλά χρυσάφια ήταν στολισμένη, μεγαλοπρέπεια ήταν η αρχόντισσα της Βέριας και αρχοντική η φορησιά της. Δάφνη, είσαι εντάξια. Δάφνη, είσαι εντάξια. Βόροι της Βέριας. Στην αριστερή πλευρά της μέσης, έφτανε το ένα το κομμάτι μέχρι την ποδιά, το μήκος της ποδιάς, γύριζε γύρω γύρω. Στη μέση της, και στη μέση είχε το μαντιλάκι πάντως, που το φορούσαν αυτό όποτε, όλο μέταξε και αυτά βέβαια, και αυτά υφασμένα στον αργαλειό από την ίδια. Δεν το συζητάμε. Αυτά όλα ήταν γραμμένα στο Πλήκο Σύμφωνο. Και να σας πω και για το εσόρουχο και το ανδρικό και το γυναικείο, πώς λέτε να λεγότανε, συνδρόφια. Είχαν έξι συνδρόφια, γυναικεία, και δεν ξέρω πόσα, ανδρικά. Συνδρόφια, ε. Τι λέξη και αυτή. Και το μαντιλάκι στη μέση, που πότε το φορούσανε λέει, πότε δεν το φορούσανε. Αυτό. Αυτό βέβαια, το παραδοσιακό, είχε και κεντήρια στις άγκλες και μπορούσε να φορεθεί και πιο αυτό. Τώρα εμείς το έχουμε σε αυτό το... σε αυτή τη κόπια, να το πω. Αλλά βέβαια αυτή η φορεσιά δεν έλεγε τίποτα χωρίς το φακιόλι. Το οποίο ήταν ένα... κεφαλοκάλιμα λέγεται αυτό, ότι είναι έτοιμο. Η χωρίστρα ήταν στη μέση. Η Βεριότισσα μόνη της δινότανε. Βέβαια, μη κοιτάτε τώρα εμείς που θέλουμε τρία τέταρτα να δείσουμε τις Βεριότισσες για να μπουν στις παραστάσεις μας. Έπαιρνε τα μαλλιά της από αριστερά. Τα έφερνε δεξιά. Τα έπλεκε πλεξιδάκια. Τα έχουν έτοιμα οι κυρίες για να μην σας κατηστερούμε. Και τα ανέβαζαν επάνω. Τα ανέβαζαν επάνω στο φακιόλι. Λοιπόν, βάρτε το φακιόλι, χωρίς, και επάνω. Ναι, ναι. Και τα δαχτυλίδια είπα πριν για τη μέρα. Δεν θα κατάλαβαν τα δαχτυλίδια όλοι στο άλλο το κέρι. Κάθισε δαχτυλίδια τώρα για να μπεί το φακιόλι σου. Το οποίο είναι φέσσι ψαλιδισμένο στις τέσσερις άκρες για να κάθεται στο κεφάλι. Είναι όλο καλυμμένο από μεταξωτή φράντζα. Έχει μία τρύπα επάνω. Μπήκε όλο φράντζα σε όλο αυτό το φέσσι. Θα σας το δείξουν τώρα οι κυρίες. Κι αυτό είναι ένα πανέμορφο κεφαλοκάλυμα. Πάρα πολύ ωραίο. Και για να κρυφτούν οι άκρες από τις φράντζες έμπαινε ο κατυφές δύο δάχτυλα δηλαδή βελούδο και επάνω καρφίτσοναν τα μεγαλύτερα μαργαριτάρια που έπαιρνε στην βρήκα της. Ήταν καρφίτσες με μαργαριτάρια. Τα πιο μεγάλα που είχε από το κωλιέδι... Ναι, το κωλιέδι. Κάπως αλλιώς πρέπει να το πω αυτό. Τάβαζαν στο φακιόλι. Έμπαινε λοιπόν αυτό έτσι. Στερεώστε το λίγο με πιο τσιμπιδάκι αν είναι. Και στην αριστερή πλευρά υπήρχε ένας φιόγκος από τρεις ή τέσσερις ή πέντε λουριντίτσες βελουδένιες ψηλές οι οποίες ήταν ανάμεσα σε δαντέλα πάρα πολύ ψηλή. Ίσως θα μπορέσετε να δείτε όλη τη λεπτομέρεια από το φακιόλι. Και αυτά όλα ήταν πάλι με μαργαριτάρια διακοσμημένα και στις κόσες που είχε τις τρεις, τις τέσσερις, τις πέντε έμπαιναν δυο καρφίτσες πολύτιμες. Είπαμε ανάλογα με την κοινωνική εντάξει θα μπορούσε κάποιος να έχει μπριγιάν, μαργαριτάρια και ό,τι ας πούμε μπορούσε να δώσει στη φυγατέρα. Εμείς για να δείσουμε κάθε φορά για την παράσταση θέλουμε τουλάχιστον τρία, τέταρτα. Και τώρα βέβαια έχουμε ξεσκηθεί και εμείς. Και τα κορίτσια, οι χορεύτες μας βοηθάνε και ό,τι ας φοράει τη κορίτσια. Αλλιώς είναι μια διαδικασία. Έχουμε πάρει βέβαια για τα ταξίδια που πάμε και πληξίδες έτοιμες από οίκους εκεί πέρα με τα μαλλιά που μας έχουν κάνει. Γιατί αν έχουμε δραστηριότητες και πολλές εκπληρώσεις εκεί πέρα είναι δύσκολο να πλέχουμε συνεχώς πληξίδες. Και έτσι αυτή η ετοιμασία όταν έβλεπε δηλαδή κάποιος ένας στο δρόμο να περπατάει ήξερε ότι αυτή είναι παντρεμένη. Είναι παντρεμένη, είναι η κοινωνική της τάξη ανώτερη ό,τι ήτανε σε όχι ο κοινωνικός περιβάλλον ήτανε. Ζούσε σε πόλη. Ήταν δηλαδή η ταυτότητά της. Η φορεσιά είναι η ταυτότητα όπως έχουμε τις χωρικές της φορεσιές που είναι ας πούμε με τα ζωνάρια τα αυτά που είναι ζώστρες και είναι και μπαίνουν ας πούμε τα εργαλεία της δουλειάς τα αυτά. Έτσι είναι ας πούμε όλες οι φορεσιές. Της κόρης, της παντρεμένης, της γύρας, της ηλικιωμένης. Γιατί μετά από τρία τέσσερα χρόνια το φακιόλι δεν το φορούσανε. Όταν γεννούσαν τα παιδιά και μετά τρία τέσσερα χρόνια φορούσαν και μετά έπεζαν τις τσίπες οι οποίες και αυτές ήτανε εξαιρετικά ωραίες. Ολομέταξες και αυτές αλλά η μπιμπίλα που ήτανε γύρω γύρω από αυτήν την τσίπα την ολομέταξη και είχε πάρα πολύ ωραία χρώματα. Ήταν πράσινο, κυπαριζί, ήτανε κίτρινο. Η δεύτερη πρόεδρος μας ήτανε Βεριότισσα και μας αφιέρωσε τις πρίκες από τις αδερφές της και την ηφιάτικη της μαμάς της και της γιαγιάς της μας τα χάρισε στο λίγιο. Η ανευσία μας είναι η κυρία Ρέπα που την έφυγε αυτή στο λίγιο. Λοιπόν αυτό όλο το πράγμα είχε τώρα τη Σαλταμάρχα. Δεν έβγαινε η Βεριότισσα έξω χωρίς να έχει ένα επανοφόρη. Αυτό ήτανε ένα κοντό γυλέκι. Η ποιότητα από το μαύρο το ύφασμα ήτανε τρα, πάρα πολύ καλής ποιότητας ήτανε και οι χρυσοκεντητάδες οι οποίοι έφερναν από το μοναστήρι τις χρυσές κλωστές και τις πούλες είχαν αναπτύξει μια πολύ μεγάλη τέχνη ας πούμε στα μοτίφια και στο κέντημα από τη Σαλταμάρχα και από το μακριλέμποτο που θα σας δείξουμε που είναι το επανοφόρητο λεπτό το χειμερινό. Όπως βλέπετε είναι γύρω γύρω στο λαιμό έχει πάρα πολύ ωραίο κέντημα μπροστά στα μπροστινά μέρη του γύρισε και λίγο γύρω γύρω είναι πάρα πολύ ωραίο και όλο αυτό ας πούμε σας το δείξαμε για να δείτε μετά και τις κινήσεις που θα διδάξει η κυρία Μπεμπέρση στο χορό που αναδείκνυαν όλα αυτά τα πράγματα τη χωρισιά γιατί τότε δεν ήτανε να έχουν μέση δαχτυλίδι και να δείξουν το σώμα τους όλη η προσπάθεια γινότανε για να αναδειχθεί αυτή η χωρισιά. Η Βεριότικη η οποία είχε πολλή τέχνη και πολλή χρόνο για να αντίζει την τοτινή Βεριότισας. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ. Σπίτι μιας Βεριότισας. Βεριότισες πάλι θα θυμούνται. Την οικογένεια του Κύρου. Λοιπόν η γιαγιά μας διηγεί το διάφορα τέτοια του ντισίματος. Και λέγαμε εμείς πως γίνονται με τόσα πράγματα και μας λέει ότι είχε μία, νομίζω αδερφή, δεν θυμάμαι, ότι αυτή ήταν η γιαγιά. Αν σας λέω εγώ ότι είχαμε κατάλληλο χρονό, κατάλληλα χρονό, καταλαβαίνετε πόσο ήταν πριν πόσα χρόνια. Και λέει ότι είχε μία αδερφή η οποία ήταν πάρα πολύ όμορφη. Τινότανε λέει καταπληκτικά και όταν θα έβγαινε να πάει στην εκκλησία, όλοι μαζευόταν στην εκκλησία να τη δουν που ήταν τιμένη. Ήτανε τόσο ωραία που να σκεφτείτε, ότι για να βάζει όμορφα το φακιόλ και να βάζει μαργαριτάρι, είχε κάνει μία τρύπα στο δέρμα της, όπως κάνουμε στα σκουλαρίκια, μία τρύπα που έμεινε, δεν έκλεινε και έβαζε εκεί το μαργαριτάρι. Τόσο πολύ ωραία ήταν έτια, δηλαδή εγώ όταν τα άκουσα τότε τρελάθηκα, δεν ήξερα τέτοια πράγματα, ούτε τα ήξερα τότε. Μπορείτε να φανταστείτε πώς τεινότανε, γιατί μόνοι τους εμφάνισε, ήτανε να πάει στην εκκλησία, ή να πάτε σε μια βεγγέρα, σε ένα σπίτι ας το πούμε. Δεν είχανε άναξα να βγαίνουνε, αλλά πρέπει να σας πω, το είπα πολλές φορές, κοιτάξτε τώρα την κοπέλα και να τη δείτε μετά με τα ρούχα, τώρα να δείτε πότε είναι πιο όμορφη. Έτσι είναι τ' άλλαξη τα ρούχα. Έτσι είναι πιο όμορφη. Κοιτάξτε τώρα πώς είναι κεντημένα. Φορούσανε πασούμια, δεν φορούσανε παπούτσια. Πασουμάκια, που και εκείνα ήταν κεντημένα, και έπρεπε να φαίνεται η φτέρνα. Πασούμακια, που και εκείνα ήταν κεντημένα, και έπρεπε να φαίνεται η φτέρνα. Πασούμακια, που και εκείνα ήταν κεντημένα, και έπρεπε να φαίνεται η φτέρνα. Αφού φορούσανε πασούμια, η φτέρνα δεν ήταν κρυμμένη. Ήταν έτσι και κεντημένη και φαινόταν. Επειδή είδατε τώρα τη φορεσιά, θα καταλάβετε, όταν θα κάνω τους χορούς, θα καταλάβετε, γιατί χορεύανε έτσι τον χορό. Καταρχήν να σας πω ότι η φορεσιά αυτή είναι αστική. Όλη η κεντρική Μακεδονία και η δυτική έχουν περίπου ίδιες φορεσχές. Με ορισμένες παραλλαγές. Η ΝΑΟΣ, επί παραδείγματι, αλλάζει το οθόν, θα καίω λίγο οι πιέτες, πάντως οι φορεσχές τους είναι ίδιες. Εγώ είδα τη φορεσιά της Σάτσιστας, που νόμιζα ότι έβλεπε αβέρια. Στη Σάτσιστα, στην Κοζάνη, στη Βέρια, στα Σέρας, στην Έδεσα, στην Άουσα και στην Καστοριά. Αυτές ήταν οι φορεσχές τους. Δηλαδή το βασικό ήταν αυτό. Άλλαζε το κεφάλι, άλλαζε το ζωνάρι, ξέρω εγώ το επάνω. Γι' αυτό και όλοι οι χοροί, και θέλω να πω, δεν ξέρω αν υπάρχουν εδώ δάσκαλοι, θέλω να σας πω ότι με τη φορεσιά αυτήν, αν την κάνετε, που δεν νομίζω ότι μπορείτε να την κάνετε, είναι πάρα πολύ ακριβή, με αυτές τις φορεσχές μπορείτε να χορέψετε όλους αυτούς τους χορούς. Δηλαδή μπορείτε να χορέψετε βέρια, να χορέψετε Νάουσα, να χορέψετε Σάτσιστα, να χορέψετε Κοζάνη, να χορέψετε Καστοριά. Όλοι οι χοροί είναι ίδιοι. Δηλαδή το ήφος και ο ρυθμός είναι ίδιος. Όλη η Κεντρική Μακεδονία. Και μιλάμε πάντα για την αστική φορεσιά. Μην μπερδεύουμε. Δεν μιλάμε για τις φορεσχές που βρούσαν στο φωριό. Η αστική φορεσιά είναι αυτή. Γι' αυτό και δεν χορεύανε έξω στις ρούλες οι γυναίκες. Χορεύανε μόνο μέσα στα σπίτια, στις μπεγκέδες. Εκεί χορεύανε και εκεί με τον χορό και με το καμάρι της κοπέλας διάλεγαν και τις νύχτες. Καθόταν στρυγγύρω γύρω υπεθερές και αρχίζαν και λέγανε αυτή, εκείνη, εκείνη, καλή, εκείνη, αυτή. Μόνον εκεί μέσα χορεύανε οι Βεριόλυσες. Και φαντάζουμε και οι Ναουσέες. Οι Ναουσέες δεν νομίζουν ότι χορεύανε έξω με το καρναβάλι. Αλλά αυτές οι φορεσχές δεν χορευότανε έξω. Δεν μπορούσαν να τις φορέσουν και να χορεύουν έξω. Γιατί, μην ξεχνάτετε, τότε δεν ήταν οι δρόμοι τους όπως είναι. Και δεν μπορούσαν να χορέψουν στους δρόμους με τις λάσπες, με το καρτερίνι, με το αυτό. Δεν κινόταν. Αυτά. Τώρα, όποιοι θέλουν να μάθουν χορούς της Βερίας, εκεί στο κενό παρακαλώ να κάνουν μάθημα. Πάμε τώρα. Είναι γυναική η φορή. Δεν έχει σημασία, έτσι? Καμία σκέψη. Αυτή η φορή που θα κάνουμε είναι γυναική η φορή. Α, ε, όχι, λιγάχνη σας παρακαλώ. Λίγο αλήθεια. Τη φορεσιά την είδαμε. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, πώς χόρεται... Καταλαβαίνετε πώς χόρεται η τεριότησαν. Με αυτή τη φορεσιά, ούτε να πηλήξει μπορούσε. Έτσι, και με όλα αυτά τα στολίδια, ούτε να κάνει τσακίσματα. Ο χορός της ήτανε όπως ήταν και η φορεσιά. Αυθυρός, ωραίος, χαμογελαστός, χωρίς τσακίσματα έτσι, στη μέση, καθόλου, αλλά με πολύ χαρούμενο πρόσωπο. Δεν γελούσε, όπως και τώρα δεν είναι στις κοπέλες μας που χορεύουν, όπως γελάνε σε έναν νησιώτικο, που είναι χαρούμενος και... Χαμογελούσε, συγκρατείνε η Λένα... και προπαρντός, σας τον τονίζω από τώρα, γιατί θα το κάνετε το λάθος, όταν χορεύετε, ας πούμε, έρχεται η πρώτη να κάνει μια σιγούρα και έρχεται έτσι. Την άλλη, κατηγητάει σαμάτια, δεν είναι μαζομένες. Καταλάβατε? Είναι πολύ βασικό αυτό το πράγμα. Να τυπιούνται οι χορευθείες και να εμφανιστεί τελείως. Μπορεί να εξιούνται, δεν έχει σημασία. Αλλά όταν χόρευα έπρεπε να εγκτάχνει και να δέσει μια αγαπησιά νικηματιά, ας πω. Προσέξτε το, γιατί θα το κάνει πάρα πολύ το λάθος αυτό. Γενικά μιλάω τώρα. Λοιπόν, η χορή ήταν όλη αργή, είπαμε. Θα κάνουμε τον πρώτο και τον πιο εύκολο χώρο, που λέγεται Συρτώ. Συρτώ έχουν σωτην Ελλάδα. Με διάφορες παραμελές, αλλά το λένε Συρτώ. Είναι τα επτά όβοα μουσικά. Είναι τα επτά όβοα. Και θέλω να σας πω κάτι που μας είπε ο καθηγητής μου, Θεός Χωρέστος, όταν σπούδασα. Ο ρυθμός των επτά οχδών είναι το ομυρικό μέτρο. Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο χορός επτά οχδών. Και αν είναι κάπου που χορεύουν έναν χορό επτά οχδών, το έχουν κλέψει. Να το ξεκαθαρίσουμε αυτό το πράγμα, γιατί δημιουργήθηκε κάποια θέμα όταν πήγαμε στον Καναδά με τους κομπιανούς. Τα επτά όβοα είναι ελληνικό μέτρο. Είναι το ομυρικό μέτρο. Θα χορέψουμε τώρα αυτός... Μαρία, που είσαι, ε? Πού είναι Μαρία? Έλα για κάτι εδώ, για να μπορώ να μιλάω και να μην χορέψω εγώ. Κατάλαβες? Για να μπορώ να μιλάω. Λοιπόν, θα το κάνουμε μία φορά με μέτρημα. Και μετά θα το κάνουμε μουσική. Θα το δείτε, ξεκινάει δεξιά, όπως ξεκινάμε στον Συρτώ. Όπως ξεκινάμε, δηλαδή ο παραδοσιακός Συρτός. Ξεκινάμε δεξιά και είναι τα δείματα του Συρτού. Όπως κάνουμε το Συρτώ. Αλλά αυτό έχει και ορισμένα βήματα πίσω. Μαρία, σου μετρώ και να το γίνεις. Πάντα. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10... 11, 12. 12 μέτρα έχει ο Συρτός. 12 μέτρα είναι ο παραδοσιακός. 12 είναι τα μέτρα σε αυτούς τους Συρτούς. Σε όλη την Ελλάδα. Λοιπόν, άλλη μια φορά Μαρία. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10... 11, 12. 1, αυτός είναι ο Συρτός. Χορεύει με μικρά μικρά μηματάθια. Δεν μπορούν πια χορέψεις με μικρά μηματάθια. Θα χορεύουν με το κουστάρι τους. Ή της μιοστινής του εικόνου. Λοιπόν, μικρά μηματάθια. Μικρά μηματάθια σημαζεμένα. Σημαζεμένα πολλά μηματάθια. Όχι έτσι, μικρά. Ένα πόδι είναι κοντά στο άλλο. Το 1 λοιπόν. Θα κάνουμε μόνον αυτό. Πρεποθώνουμε συνέχεια. Όχι όπως ηλιοφορός. Συνέχεια αυτό το βηματισμό. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. Αυτά. Να σας πω κάτι. Τώρα θα μου πείτε ότι φοράτε και τέτοια παπούτσια που πόκουσαν. Δεν θεσέρετε τα πόδια σας. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. Πατάμε λίγο προς τα δάσκαλα, χωρίς να είναι έξι. Αλλά μην τα πάμε έτσι. Όχι έτσι. Συστάχα. 1, 2, 3. 1, 2, 3. Λίγο χαρηγομένη. Εντάξει. Άλλη. Πάμε. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. Φτάνει. Άλλο δυνατό. Δεν θα κάνετε 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, δίκμα τα πόδια. 1, δίκμα τα πόδια. Όχι 1, 2, 3. 1, 2, 3. Το κάνεις εσύ, Σοφία. Ευχαριστώ. Πάμε πάλι. Προς. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. 1, 2, 3. Φτάνει. Να κάνουμε τώρα το εμπρός και το πίσω. Το εμπρός και τα βήματα που έχουμε πίσω. Πόσα είπαμε ότι κάνουμε μπροστά? 8 βήματα να κάνουμε μπροστά. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. 11.12. Θα κάνουμε και τα πίσω με τον ίδιο τρόπο, που γράφουμε πίσω. Ακριβώς το ίδιο. Πάμε. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11.12. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Παρά, βό, σάζ, το πάντος είναι σιγέρι. Υπότιτλοι AUTHORWAVE Πώς θα χορέψουν οι πρώτοι και οι τελευταίοι. Πώς θα χορέψουν, δέχονται, έτσι κάτι θα κάνουν. Πολλά τσελιένια δεν μπορούν να κάνουν. Αλλά πρέπει να ξέρουν, να ξέρουν... Πόσο μπορούν να κινηθούν και πόσο μπορούν να διαρθήσουν τα βήματά τους. Γιατί οι πρώτοι και οι τελευταίοι πρέπει να κάνουν και κάτι. Δέχονται, χορεύει έτσι. Λοιπόν, χορεύω πρώτη εγώ. Να πούμε πάρα λίγο για τα χέρια. Επειδή δεν γιώσασταν πολλά δάχτυλίδια... και επειδή ήθελα να κάνω μία αντίπωση... και για τις πεθερές που εκεί θα γινόταν πεθερές... και για τις πεθερές που είχαν γίνει πεθερές... που δεν ξέραμε τις σχέσεις είχαν με τις νύφες. Ήρθαν πολλά δαχτυλίδια. Τα χέρια αυτά που ήταν το δαχτυλίδι έπρεπε να τα δείξουν. Ήταν τόσους κόσμους εκεί πέρα. Όλα τα άλλα τα βλέπανε. Τα χέρια που είχαν δαχτυλίδια πώς τα βλέπανε. Λοιπόν, κάνουνε μία κίνηση... να πω τάθα μου τάθα μου αφενή. Αλλά δεν καθόλου αφενής δεν ήτανε. Φέρνουνε το χέρι τους μπροστά. Πώς κάνουν οι βλάκες με το πορεύουν. Δεν κάνουνε... Ξέρετε με τον βλάκο του χοροσκομπέ χέρι. Έτσι. Λοιπόν, αυτές φέρνουν το χέρι τους μπροστά. Δείτε λίγο το χέρι μου. Δείτε λίγο το χέρι μου. Δεν είναι εκεί. Δεν είναι εκεί. Είναι... Πώς θα θέλετε το χέρι σας μπροστά σας να ζιάξετε κάτι. Αφελώς μπροστά. Η παλάμη να είναι η ράγη της παλάμης κατά έξω. Γιατί αλλιώς πώς θα δείτε τα δαχτυλίδια μου. Αν δεν έχω την παλάμη μου. Αλλά τα δάχτυλά σας να μην σαν τον τροχονόμο. Έτσι. Όχι έτσι τα δάχτυλα. Τα δάχτυλα είναι... Τώρα δεν ξέρω αν θα μπορείτε να το κάνετε αυτό. Πώς έχουνε στο μπαλέτο οι χορεύτες. Πώς έχουνε τα χέρια τους. Δεν τα έχουν έτσι. Ούτε έτσι. Ούτε έτσι. Έχουνε μια χάρη στο χέρι. Αυτό το πράγμα είναι ο Θε και λίγο εξάσκηση. Θε. Μπορείτε από μόνοι σας να το κάνετε όταν βλέπετε στον καρδέντη. Θα καταλάβετε αν μπορείτε. Τώρα εσείς πώς θα το δείτε. Δεν ξέρω. Άλλο θέμα αυτό. Και δεν έχουμε κάποια φιλήση. Θα το κάνεις όπως πρέπει στα νουρέλια. Λοιπόν, το χέρι έρχεται μπροστά μαλακά και ωραία. Δείχνει τα δαχτυλίδια. Εδώ έχει και ένα μαντιλάκι πολλές φορές. Φυσικά το έκανα και το μαντιλί έτσι και πήγαινε και νομότανε. Το χέρι και εκεί και έτσι και πάλι εκεί. Δεν το έχει συνεχώσει και το χέρι. Πρέπει να φαίνεται να κρύβεται. Να φαίνεται να κρύβεται. Να δείχνεται. Α ήτανε τέσσερα δαχτυλίδια. Την άλλη φορά ήταν πέντε δαχτυλίδια. Καταλάβατε. Το χέρι όμορφο και χαρητομέρα. Πώς τώρα με τη νουρά μου. Χαρητομέρα. Και όταν χορεύεις πρώτοι αλλάζεις θέση με τη δεύτερη. Έναν λοιμό τη ζωή μου. Λοιπόν χορεύω εδώ τώρα είμαι η πρώτη έτσι. Χορεύω από εδώ γυρίζω. Χορεύω αυτό που λέμε. Χορεύω. Κάνω και μια στροφή. Και δείτε το χέρι μου. Και κοιτάω σε στόμα αυτό και χορεύω έτσι. Και περνάω από βάθο. Όμορφα. Και πάει το χέρι εκεί. Και πάει το χέρι εκεί. Και πάει εκεί. Καταλάβατε. Αυτό θα το δείτε από μόνοι σας. Αν το κάνετε μια πρόβα. Το δείτε και η φάτσα σας το καθρέφτη. Θα καταλάβετε. Δεν μπορείτε να το κρατάτε συνεχώς έτσι. Δεν μπορείτε να το έχετε συνεχώς έτσι. Θα κάνετε αλλαγές. Αλλά κυρίως, κυρίως θα είναι έτσι. Η αρμονία στην κίνηση σ' όλο το χώρο. Με την αλλαγή από μπροστά μέσα από μπροστά. Τι από μέσα από μπροστά. Γιατί είσαι μέσα. Θα κάνει να αλληγήσεις κόλλα στο χέρι. Για να περάσεις. Γιατί ενώ είναι εδώ και δεν σηκώνει τα χέρια πάνω. Γιατί το χέρι δεν είναι ακίνητο. Το χέρι κινείτο. Το χέρι φυσικά πηγαίνει. Δεν είναι κάτι που το βάλαμε στον κύψο και δεν θα κατεύσει έτσι. Όχι, το άλλο χέρι. Παριστερό λέει. Όχι, συχνή. Όταν ήρθατε από εδώ. Ναι. Ωραία. Έτσι είστε μπροστά. Ναι. Ναι. Φορέ. Ναι. Και δεν περάσουν κάτω. Τι. Τι δύσκολο υπάρχει. Αυτό. Γιατί η κίνηση των χεριών των φυσικών τα χέρια μου φέρνει λίγο... Όχι. Σύγκριση με αυτό εδώ. Μα είπαμε. Γιατί αυτό δεν δείχνει. Πώς θα περάσουμε πάλι. Θα αφήσω να περάσεις. Πώς θα περάσουμε πάλι. Τώρα. Θα αφήσω έτσι να περάσεις. Εμένα. Εμένα. Ποιο πολύ μου αρέσει να περάσω έτσι. Και δεν σφιγμένο χέρι. Ας πιάσουμε χέρι. Πιο όμορφο μου φαίνεται εμένα. Έτσι το κάναμε εμείς τώρα. Κάνε και εμείς τι μπορεί να διδάξεις και εμένα. Ποιο χορό. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Σε αυτό που χαλάει. Θα luggage όλη makes wear you. Θαerg셨� Первس. Θα каким nucleα μπ Μα θα γράψεις damaging. Θ SSD HD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD SSD XD X Ήθελα να σου πω ότι κάθε πρώτη, όπως και ο κάθε πρώτος, βγάζει τελικά τις πράγματα, ας πούμε, που θα είναι όμορφα. Σε κάθε πλαίσιο. Ε, ναι. Δεν θα πηδήξει. Λογικά είναι. Δεν κάνει πήδημα μέχρι επάνω. Αλλά να σου πω ότι εμείς κάνουμε και το άλλο. Κάτσε μου λίγο το χέρι σου. Αφού κορεύαμε έτσι, πηγαίναμε έτσι. Κι εγώ ήμασταν κακογό, ανοίγαμε και ξαναπλήρθαμε πρώτα. Κατάλαβες? Από πίσω. Άρα, εγώ όπως θα ήμουν ο δεύτερος, νεύτερη, δηλαδή όπως θα είστε εδώ εσείς. Ναι. Τα ακολουθήσω εσάς. Θα περάσουμε όλοι. Δεν θα σε περάσουμε όλοι. Θα περάσουμε έτσι, θα περάσουμε έτσι και θα σε κάνουμε πρώτο. Και μετά θα ξαναπλήρθατε και πρώτο στάζι μου πηγαίνει. Αρκεί να μην κοιτάει. Αρκεί να μην κοιτάει. Αρκεί να μην κοιτάει. Κοιτάξτε. Κοιτάξτε. Κοιτάξτε. Τώρα που έχω θέμα να πηδάω. Κοιτάξτε εσάς. Εξέλιγες εσάς. Ο πρώτος μπορεί να κάνει πράγματα που να είναι μέσα στο ύφος του χορού. Δεν τα πηδάει. Αλλά ό,τι νομίζει ότι κάνει για να επιβληθεί μπορεί να το κάνει. Μπορεί να γυρίσει και να γυρίσει και να συνεχίσει να χορέψει. Μπορεί να πάει και από πίσω του. Και μετά να ανοίξει και να κάνει πίσω στροφή και να μπει. Αυτά τα βγάζει, αυτοσχεδιάζει ο πρώτος. Δεν πηδάει, δεν τσακίζεται, δεν βουνάει τη λεκάλι. Όλα αυτά είναι επικρεπτά. Άλλη μια φορά θα το χορέψουμε, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Παρακαλώ, παρακαλώ. Την Ισσάκη, την Ισσάνα το βράδυ. Πολλά λεκά μάνα, δεν χασέψει η λογή. Ας εγώ, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, δεν χασέψει η λογή. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα, ας εγώ σου ανεβαίνει. Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... Πολλά λεκά μάνα... |
