| : [♪ Μουσική Ειναι Θα ήθελα να ρωτήσω αν κάποιος γνωρίζει πού είναι τραβηγμένη αυτή η φωτογραφία. Είναι τραβηγμένη πεντακόσια μέτρα από εδώ που είμαστε σήμερα. Είναι τραβηγμένη στην Πειραϊκή Πατραϊκή, το 2004 μάλιστα. Σας δείχνω αυτή τη σειρά φωτογραφιών που αποικονίζει τη ζωή των προσφύγων και των μεταναστών που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Πάτρα και προσπαθούν να δοκιμάσουν σε ένα καράβι για την Ιταλία, γιατί αυτή είναι η κατάσταση που ζούμε μέχρι σήμερα. Επίσης, σας δείχνω αυτή τη σειρά φωτογραφιών γιατί είμαι πολύ χαρούμενη που βρίσκομαι πάλι στην Πάτρα μετά από τρία χρόνια, αυτή τη φορά ως καλεσμένη στο TEDx Πάτρας. Και αυτή η σειρά φωτογραφιών μου χάρισε τη μεγαλύτερη διάκριση που είχα μέχρι σήμερα, που είναι μια θέση στους 30 καλύτερους φωτογράφους κάτω των 30, σύμφωνα με το πρακτορείο Magnum, το ιστορικότερο πρακτορείο φωτογραφίας. Είμαι η Ιάννα, όπως ξέρετε, και είμαι φωτογράφος, και είμαι σήμερα εδώ για να μιλήσουμε για στιγμές. Και αν το σκεφτούμε καλά, τι είναι οι στιγμές. Είναι ένα κομμάτι κάθε μικρής και μεγάλης ιστορίας. Και ήρθα να μοιραστώ μερικές από αυτές οι ιστορίες μαζί σας. Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ήταν το 2009, όταν τελείωνα τις πανελλήνιες και αναγγύνωνα στους γονείς μου ότι θέλω να σπουδάσω φωτογραφία. Ήταν μια επιλογή που δεν έκανε κανένα χαρούμενο σε εκείνη τη φάση, εκτός από μένα. Είχαν απέτει από πάνω μου θείες, παρατρεχάμενα, με πείσουν να αλλάξω γνώμη, να σπουδάσω κάτι καλύτερο για το μέλλον μου. Εγώ ανένδοτη. Ο πατέρας μάλιστα μου είχε πει ότι αν περνούσα στο Φυσικό Αθήνας, που ήταν η δεύτερη επιλογή μου, θα με έγραφε σε ιδιωτική σχολή φωτογραφίας. Αλλά δεν μου ήταν αρκετό. Βέβαια, ο πατέρας μου είχε κάνει ήδη το λάθος να μου πάρει στη τρίτη ηλικίου μια καλή φωτογραφική μηχανή. Και πώς είχε γίνει αυτό. Του είχα πει, δεν θέλω να πάω στον Πενταέμιρ, όπως πηγαίνανε όλα τα παιδιά, αλλά θέλω να κρατήσω τα χρήματα για να πάρω μια καλή φωτογραφική μηχανή, μιας και τράβαγα με μία compact της κακιάς ώρας. Και έτσι και έγινε. Για να μη σας τα πολυλογώ, έδωσα πανελλήνιες, πέρασα πρώτη στο Τμήμα Φωτογραφίας του ΤΥ Αθήνας, πήρα τη φωτογραφική και άρχισα να τραβάω. Για πολύ καιρό η καθημενότητά μου ήταν με 8,5 με 4,5 στη σχολή, μετά πήγαινα στη δουλειά 5,9-10 όσο τράβαγε και γύρω σ'11 γίναγα σπίτι. Δεν ήτανε και το καλύτερό μου προφανώς, αλλά έτσι άρχισα να ανανεώνω τον εξοπλισμό μου σιγά-σιγά. Το 2012, μετά από αιτήσεις, αιτήσεις, τσακομούς με το ΤΥ, λόγω της αδιαφορίας για τους φοιτητές και μερικούς ανθρώπους που πίστεψαν σε μένα, κατάφερα και έγινα δεκτή στο CERN, που έκανα και την πτυχιακή μου και την πρακτική μου και αργότερα δούλεψα και ως φωτογράφος. 8 χρόνια μετά την απόφασή μου να σπουδάσω φωτογραφίας, θέλω να σας πω με πολύ μεγάλη αυτοπεποίθηση, ότι δεν μετάνιωσα ποτέ για την επιλογή που έκανα. Είμαι 26 χρονών σήμερα, έχω ταξιδέψει σε πάνω από 20 χώρες στον κόσμο και έχω γνωρίσει εκατοντάδες ανθρώπους. Παρ' όλα αυτά, αυτό που με κάνει ακόμα να ξυπνάω με όρεξη το πρωί είναι αυτές οι μικρές στιγμές, οι μικρές και μεγάλες ιστορίες που μαθαίνω και οι άνθρωποι που γνωρίζω καθημερινά. Μάλιστα, ένας φίλος μου κάποια στιγμή με είχε ρωτήσει άμα είναι το χόμπι μου να γνωρίζω ανθρώπους, γιατί γνώριζε συνέχεια, συνέχεια, μέχρι σήμερα. Μάλιστα, για παράδειγμα, όταν ήμουν στο ΣΕΝ, περίμενα ένα βράδυ στη Γενέβη να πάω σινεμά και είχα γνωρίσει έναν διακίνητή ναρκωτικών. Είχα με πιάσει την κουβέντα. Σε μια πτήση από το Λονδίνο προς την Αθήνα, είχα γνωρίσει έναν υπουργό παιδείας της Ελλάδας που θα ήταν δίπλα μου. Και ήρθα να μοιραστώ μερικές από αυτές μαζί σας. Μέρα με τη μέρα γίνομαι όλο και πιο πλούσιες σε εμπειρίες. Οι εμπειρίες δεν είναι απαραίτητα ευχάριστες, είναι σημαντικές. Θυμάμαι τα λόγια ενός καθηγητής στο ΤΕΙ. Μου είχε πει ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται με τα καλλιτεχνικά δεν είναι παραγωγικοί σε περιόδους που όλα τους πάνε καλά, αλλά σε περιόδους που είναι δύσκολες. Μας είχε πει μάλιστα να μην φοβόμαστε να κλάψουμε, να τσακωθούμε ακόμα και να χωρίσουμε. Και όντως είχε δίκιο. Αν δει κάποιος τη δουλειά μου θα δει ότι μεγάλο μέρος αυτής καταπιάνεται με τον ανθρώπινο πόνο. Και ξέρω ότι έχετε δει πολλές τις εικόνες και έχετε κουραστεί. Και εσείς έχετε τα δικά σας προβλήματα, τα οποία σας επηρεάζουν και πολύ πιο άμεσα, αλλά γιατί να μοιραστούμε αυτές τις ιστορίες με τους άλλους. Για παράδειγμα, αν γνωρίζετε τον κύριο Μοχάμετ, ο οποίος είναι ο κύριος στη φωτογραφία από τη Συρία, πίνετε έναν καφέ μαζί του στη Γερμανία που βρίσκετε σήμερα, θα σας έλεγε πόσο πολύ άλλαξε η ζωή του φέτος, στο Γενάρι, όταν μετά από δύο χρόνια επανενώθηκε με την οικογένειά του, με τα πέντε του παιδιά και τη γυναίκα του. Η γυναίκα του, μάλιστα η Φαλάκ, είχε έρθει στην Αθήνα άστιγη, μόνο με 9 ευρώ στην τσέπη και τα πέντε της παιδιά, και δεν είχε χασκάθε ελπίδα. Τελικά, φιλοξενήθηκε από μια εκκλησία στο Εγάλαιο, μπορείτε να δείτε πίσω μου, και μου είπε μετά από καιρό ότι ήτανε τόσο φοβισμένη το πρώτο βράδυ, που είχε κλείσει όλες τις πόρτες του τοματίου που βρισκότανε και κράταγε όλο το βράδυ τα πέντε της παιδιά αγκαλιά. Βέβαια, ο φόβος εξαφανίστηκε πολύ σύντομα, και αυτό γιατί γνώρισε την οικογένεια Ωσάννα, που είναι μια Ελληνο-Ευρακινή οικογένεια, οι οποίοι μοιράστηκαν τον ένα χρόνο που μείνανε μαζί οι δυο οικογένειες, πολύ όμορφες στιγμές, όπως βλέπετε εδώ στα Χριστούγεννα. Όταν ήρθε ημέρα η οικογένεια να φύγει για να πάει στη Γερμανία, αποφάσισα να της ακολουθήσω στο ταξίδι αυτό. Το προηγούμενο βράδυ μπορώ να σας πω ότι κανείς δεν κοιμήθηκε. Ήμασταν ήδη από τις 4 το πρωί στο αεροδρόμιο, και μετά από μερικές ώρες πτήσης προσγεωνόμαστε στο αεροδρόμιο του Δίσελντοφ, όπου ήταν ο πατέρας και περίμενε. Η στιγμή που ο Μωχάμε τ' αγκαλιάζει τα παιδιά του και τη γυναίκα του μετά από δύο χρόνια, ήταν η πιο δυνατή στιγμή που έχω ζήσει σε αυτή τη δουλειά. Άμα σας συναντούσε ο Ραχίμ, που είναι από το Αυγανιστάν, στον δρόμο στη Μητυλίνη και σας σταματούσε για να σας ρωτήσει πώς θα μπορούσε να πάρει ταξί και του πιάνε την κουβέντα, θα σας έλεγε ότι η γυναίκα του έχει γεννήσει την ίδια μέρα που μιλάγαμε, ένα νεογένιτο κοριτσάκι. Βέβαια, τότε στη Μητυλίνη όσοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δεν ήταν καταγεγραμμένοι, δεν μπορούσαν να πάρουν ταξί. Γι' αυτό προσφέρθηκα να πάρουμε μαζί το ταξί και να κάνουμε όλη τη διαδρομή μαζί. Και έτσι έγινε. Πήγαμε στη Μόρια, η οικογένεια έμενε σε αυτή τη σκηνή που βλέπετε, μάζευσα τα πράγματα και μετά κατευθύνθηκαμε μαζί προς το νοσοκομείο. Με το που μπαίνουμε στο δωμάτιο του νοσοκομείου, ο Ραχίμ μέσα σε δύο λεπτά έχει ξαφανιστεί και έχει έρθει πίσω με αυτό εδώ, ένα πλαστικό κουτί με μπλε κουβερτούλα. Πολύ προσεκτικά ξεσκεπάζει τη νεογέννη τη κόρη του. Είναι 5 Σεπτεμβρίου του 2016 και είναι ένας χρόνος από τη μέρα που γνώρισα τον Ραχίμ. Η οικογένεια έχει φύγει από την Ελλάδα και μετά από ένα πολύ δύσκολο ταξίδι με τον νεογέννη, τον μωρό τους, που περπάτησαν σε όλα τα Βαλκάνια μέσα στο καταχείμωνο, εγώ ετοιμάζαμε να επιβαστώ στο αεροπλάνο για τη Φραγκφούρτη. Θα γιορτάζαμε τα πρώτα γενέθλια της μικρής, που τώρα είναι 2 ετών, τότε ήταν 1 έτους. Η οικογένεια μένει ήδη σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Γερμανία και σύντομα θα μεταφερθεί στο δικό του σπίτι που ήταν υπό ανακέννηση. Η μικρή χαρούμενη παραποτέ, σβήνει τα πρώτα της σκεράκια και η οικογένειά στο μεταξύ έχει κάνει άλλο ένα παιδάκι, που μπορείτε να δείτε. Δεν είναι όμως όλες οι ιστορίες, όπως σας είπα, το ίδιο χαρούμενες. Έχουν όμως όλες κάτι όμορφο μέσα τους. Ο Ιντρής, που το βλέπετε πίσω μου, είναι ένα 17χρονο παιδί από το Πακιστάν. Δυστυχώς δεν μπορώ να σας δείξω το πρόσωπό του, γιατί είναι ένας νόδευτο ανήλικο. Έρχεται μόνο του από το Πακιστάν. Το γνώρισα στο κέντρο κράτησης στην ΚΟ. Ο ίδιος είναι και ήδη ένα μισό χρόνο και περιμένει και εκείνος στην οικογενειακή του επανέναση, που μέχρι και σήμερα δεν έχει συμβεί. Μέχρι σήμερα βρίσκεται στην ΚΟ, στο κέντρο κράτησης. Βέβαια δεν έχασε την ελπίδα του. Όταν το ρώτησα ποιο ήταν το όνειρό του, μου είπε ότι θέλει να γίνει φωτογράφος. Και ήδη στο κέντρο κράτησης, ήδη το παλεύει και έχει αρχίσει να ασχολείται με τη φωτογραφία. Με ό,τι μέσο έχει, το κινητό του, το Instagram και ό,τι άλλο μπορεί να διαθέσει, έχει αρχίσει να τραβά τις δικές του φωτογραφίες. Ο ίδρυς είναι ένα μόνο από τα 2.850 συνόδευτα ανήλικα που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη χώρα μας. Μάλιστα 1.650 από αυτά δεν έχουν καν που να μείνει το βράδυ. Και μην ξεχνάμε, τα παιδιά δεν είναι αριθμοί, έχουν όνομα. Αυτές είναι μερικές μόνο από τις πολλές μικρές και μεγάλες ιστορίες που μπορώ να σας αφηγηθώ. Μερικές ιστορίες όμως συγκεντρώνται σε μία στιγμή. Όπως είναι η χαρά στα πρόσωπα των εργαζομένων του CERN όταν τους ανακοινώνεται ότι βραβεύτηκαν με τον νόμπλ φυσικής για την ανακάλυψη του ποζονίου του Higgs. Ή όπως το κλάμα χαράς αυτού του πατέρα με τα παιδιά του στην αγκαλιά που έχει φτάσει ασφαλής στη λέσβο. Είναι επίσης και αυτό το παιδί που βλέπετε πίσω μου, που στα σύνορα με την ειδωμένη περιμένει πίσω από το συρματόπλυγμα για να περάσει τα σύνορα για να ξεκινήσει την καινούργια του ζωή. Και είναι επίσης και αυτό το παιδί που πάλι στην ειδωμένη, μόλις ακριβώς πριν περάσει τα σύνορα τρέχει προς το μέρος μου και αφού παίζαμε ένα μισάωρο περίπου γυρνάει προς το μέρος μου, μου δίνει αυτή την καρδιά, μου τη βάζει στην τσέπη και φεύγει. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστούμε. |
