Brain Gain - Ενωμένοι Μπορούμε | Orestis Omran | TEDxChania /

: Καλή και εύκολη για την ευκαιρία σου. Γεια σας. Γεια σας και από μένα. Είμαι βεβαίος ότι μέχρι τώρα έχετε ακούσει πάρα πολλές ιστορίες. Εξ' άλλη, η ζωή μας είναι ένα σύνολο από μικρές ιστορίες. Θέλω λοιπόν να σας πω και εγώ τη δική μου ιστορία, η οποία γεννάται από αυτό το συνέδριο και από το...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Γλώσσα:el
Φορέας:TEDx Chania
Μορφή:Video
Είδος:Μαρτυρίες/Συνεντεύξεις
Συλλογή: /
Ημερομηνία έκδοσης: TEDxChania 2016
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:https://www.youtube.com/watch?v=diA2oWYl8Og&list=PLSuMvwOBeqn1kHELoaxpf1OIl3MESmwAY
Απομαγνητοφώνηση
: Καλή και εύκολη για την ευκαιρία σου. Γεια σας. Γεια σας και από μένα. Είμαι βεβαίος ότι μέχρι τώρα έχετε ακούσει πάρα πολλές ιστορίες. Εξ' άλλη, η ζωή μας είναι ένα σύνολο από μικρές ιστορίες. Θέλω λοιπόν να σας πω και εγώ τη δική μου ιστορία, η οποία γεννάται από αυτό το συνέδριο και από το θέμα αυτού του συνενδρίου σήμερα. Όταν ήμουν μικρό παιδί, ένα από τα πράγματα στα μαθητικά μου χρόνια που με ενοχλούσε αρκετά ή που με παραξένευε, αν θέλετε, ήταν ότι στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς, οι δάσκαλοι ή οι καθηγητές που ξεκινούσαν να μάθουν την τάξη, σταμάτανα στο δικό μου όνομα, δύσκολο όνομα, τρία σύμφωνα, δύο φωνήεντα και με ρωτούσαν από πού είμαι. Κάποιοι μάλιστα πήγαιναν και ένα βήμα παραπάνω. Μου έλεγαν, είσαι μήπως ξένος. Αυτό με παραξάνευε διότι η αλήθεια είναι ότι ούτε ήμουν, αλλά ούτε ένιωθα ξένος και προφανώς προέβαινα και εγώ στους απαντήσεις, εξηγούσα ότι το ξενικό επίθετο φίλεται στην καταγωγή του πατέρα μου κτλ κτλ. Όταν μεγάλωσα στα τελευταία μαθητικά μου χρόνια προς το Λύκειο, η όλη διαδικασία έχει αρχίσει να με ενοχλεί. Την είχα συνηθίσει μένα, αλλά με ενοχλούσε. Θυμάμαι μάλιστα κάποια στιγμή προς τα τελευταία εκείνα χρόνια του σχολείου, έναν καθηγητή με τον οποίο γίναμε και φίλοι παρεπτόντως μετά, ο οποίος ήταν έτσι ιδιαιτέρως περίεργος θα έλεγα και ξεκίνησε να με ρωτάει, να μου λέει από πού είσαι το ένα το άλλο, κάποια στιγμή εκνευρίστηκα, είδε και από είδε δεν μου απάντησε και φεύγοντας γυρνάω και του κάνω εσύ δεν μας λες όμως από πού είσαι. Κινδυνεύσα να φάω μια αποβολία εκεί πέρα, αλλά εντάξει τη γλίτωσα. Λοιπόν, πέρασαν λοιπόν τα χρόνια, πέρασα στη σχολή την οποία ήθελα στην νομική σχολή Αθηνών. Τα ωραία χρόνια, καφέδες, ποτά, ελληνική μαθητική φοιτητική, συγγνώμη, ζωή, ωραία πράγματα και στη συνέχεια συνέχισα τις σπουδές μου στην νομική σχολή του Πανεπιστήμιου του Σικάγο. Παρεπτόντως αυτή είναι μια εικόνα της νομικής σχολής Αθηνών, τελώς αεγκαταλείψει και αυτή είναι μια εικόνα της νομικής σχολής του Πανεπιστήμιου του Σικάγο. Μπορούμε να δούμε τις διαφορές, μπορούμε να παίξουμε το παιχνί με τις διαφορές εδώ πέρα. Λοιπόν, όταν ήμουν στην Αμερική, την ίδια ερώτηση την άκουγα συχνά. Βέβαια οι Αμερικάνοι έχουν ένα ιδιαίτερο τάκτ με το οποίο κάνουν αυτές τις ερωτήσεις και ένα αγνό πολιτιστικό ενδιαφέρον για την προέλευση του κάθε ανθρώπου που έχει βρεθεί στην πολυπολιτισμική τους κοινωνία. Όταν δεν άκουγαν εμένα να τους λέω ότι είμαι Έλληνας, ενθουσιάζονταν, έκαναν σχόλια για το φαγητό, για το καιρό, για τη φιλοξενία. Οφείλω να σας πω ότι οι Αμερικάνοι θεωρούν ότι φοράμε ακόμα χλαμίδες, πίνουμε κρασί και φιλοσοφούμε κάτι από την Ακρόμπολη, το οποίο δεν είναι απαραίτητα κακό. Τα χρόνια πέρασαν, τέλος πάντων, και βρήκα τον εαυτό μου και βρίσκω τον εαυτό μου τα τελευταία πέντε χρόνια στις Βρυξέλλες, όπου ζω και εργάζομαι. Οι Βρυξέλλες, όπως βλέπετε εδώ, είναι ίσως πιο βαρετή πόλη της Ευρώπης. Και βρέχει. Και όταν λέμε βρέχει, βρέχει, δηλαδή ξεκινάει να βρέχει σήμερα, ρωτάς πότε θα σταματήσει, σε δύο εβδομάδες. Δεν είναι δηλαδή, και δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα. Ωραία χρόνια, σκληρή δουλειά, πολλά ταξίδια για να χτίσουμε τις καριέρες μας σε μια πολύ δύσκολη, ίσως την πιο δύσκολη οικονομικά και κοινωνικά συγκυρία των τελευταίων 40 χρόνων στην Ελλάδα και μακριά από την πατρίδα μας. Όλα λοιπόν αυτά τα χρόνια, επειδή έχω νιώσει και εγώ ξένος και έχω βρεθεί ξένος σε διαφορετικές χώρες του κόσμου, αναρωτιόμουν και εγώ τι είναι ξένο. Αν ορίσουμε το ξένο απλοϊκά, ως κάθε τι το οποίο είτε είναι, είτε φαίνεται διαφορετικό, τότε το βέβαιον είναι ότι έχουμε νιώσει όλοι ξένοι σε κάποιο χωροχρονικό πλαίσιο. Ο καμής, τον δικό του ξένο, μας περιγράφει έναν άνθρωπο καθόλα κανονικό, του οποίου όμως οι φυσικές ανάγκες υπερισχύουν των συναισθημάτων του, με αποτέλεσμα να στέκεται αδιάφορα απέναντι στις εκαταστάσεις και συναισθήματα, τα οποία θα συγκλόνιζαν άλλους ανθρώπους, και φτάνει, όπως αριστοριγματικά μας διηγείται ο καμής, να σκοτώσει ή να πυροβολήσει έναν συνάνθρωπό του, πυροβολώντας απανοτά πάνω στην πόρτα της δυστυχίας του. Εμείς, ξένοι στις χώρες στις οποίες ζούμε, αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι και να ιδρύσουμε το Brain Gain. Τι είναι το Brain Gain? Το Brain Gain, per se, είναι μια πρωτοβουλία νέων επιστημών και επαγγελματιών του εξωτερικού, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση της σχέσης των Ελλήνων που έφυγαν τα τελευταία χρόνια της κρίσης προς τις άλλες χώρες του εξωτερικού, με την πατρίδα και στην αξιοποίηση αυτών. Ουσιαστικά, δημιουργώντας τοπικά hubs, τοπικούς πυρήνες ελλήνων του εξωτερικού σε διαφορετικές πόλεις και σε διαφορετικές επίρους, δομούμε τις προϋποθέσεις για να ενισχυθεί η επιρροή τους στην Ελλάδα και προσδοκούμε και επιδιώκουμε την επιστροφή κάποιων εξ' αυτόν για να ζήσουν και να σταδιοδρομήσουν στην Ελλάδα. Και σκοπός μας, ουσιαστικός, είναι ακριβώς να αναστρέψουμε το καλούμενο Brain Drain, όπως υπόθηκε και προηγουμένως, είναι αυτό το στέγνομα των μυαλών, αυτή η φυγή ικανού επιστημονικού και επαγγελματικού δυναμικού μιας χώρας προς άλλες χώρες, ακριβώς διότι στη χώρα τους δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να ζήσουν και να δουλέψουν όπως θα το ήθελαν αυτοί. Στην Ελλάδα διαχρονικά έχουμε την τάση να φεύγουμε όταν τα βρίσκουμε σκούρα. Ήδη από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, από το 17ο αιώνα, πολλοί Έλληνες μετανάστευαν προς άλλα σημεία της Βαλκανικής και προς σημεία της Κεντρικής Ευρώπης. Το 1897, ένα πολύ μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα ελληνικό συνέπεσε με το περίφημο «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Τρικούπη, το οποίο φυσικά κάνει τη σημερινή κατάσταση να ακούγεται τεζαβού. Μεταξύ 1900 και 1917, πάνω από 450.000 Έλληνες έφυγαν προς μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ενώ από το 1946, δηλαδή μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και μέχρι την αρχή της μεταπολίτευσης, το 1977, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Έλληνες έφυγαν τόσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και για άλλες χώρες της Ευρώπης. Σήμερα, πάνω από 350.000 άνθρωποι, τα τελευταία πέντε με έξι χρόνια της περίφημες κρίσης, αναγκάστηκαν να φύγουν προς άλλες χώρες του εξωτερικού σε διαφορετικές υπήρους για να ζήσουν και να σταδιοδρομήσουν εκεί. Δημιουργούν ουσιαστικά μια νέα διασπορά, η οποία διαφέρει από τη διασπορά των προηγούμενων αιώνων και προηγούμενων δεκαετιών, ως προς το γεγονός ότι αφορά κυρίως υψηλώς καταρτισμένο και εκπαιδευμένο επιστημονικό και επαγγελματικό προσωπικό, το οποίο δεν βλέπει προοπτικές στην Ελλάδα και αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να μεταναστεύσει. Αντιθέτως, τα προηγούμενα χρόνια είχαμε κυρίως χαμηλής μορφώσεως ανθρώπους, οι οποίοι προκειμένου να ξεφύγουν από μια πολύ άσχημη κατάσταση, αναγκάζονταν να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό. Πώς λοιπόν ξεκίνησε η πρωτοβουλία μας, κάποια στιγμή πέρυσι, την ίδια εποχή περίπου γύρω στα Χριστούγεννα, είπαμε διάφοροι άνθρωποι, διάφοροι φίλοι από διαφορετικές πόλεις του εξωτερικού, διαφορετικών ιδιωτικοτήτων, ότι ωραία όλα αυτά, επειδή κάνουμε κριτική και συζητούσαμε και ξανασυζητούσαμε, τέλος πάντων λέμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι, διότι η κριτική από μόνη της δεν αρκεί. Και πολλές φορές είναι και άγωνι, εκ μόνου του γεγονότος, ότι ακριβώς δεν μετουσιώνεται σε κάτι πρακτικό. Αποφασίσαμε λοιπόν να φτιάξουμε την πρωτοβουλία μας, την ονομάσαμε Brain Gain, κάνοντας αυτό το λογοπέγνιο με το Brain Drain, και προφανώς προσπαθήσαμε, γιατί κάτι τέτοιο είναι πολύ δύσκολο, να φτιάξουμε, να δομίσουμε την πρωτοβουλία με έναν τρόπο λογικό, ώστε να είναι εύληπτη, τόσο από τους ανθρώπους που ζούν στο εξωτερικό, όσο και από αυτούς τους οποίους απευθυνόμαστε στην Ελλάδα. Οχτώ λοιπόν νέοι από διαφορετικές πόλεις του πλανήτη, συνεχώς μιλούσαμε, προσπαθούσαμε να βρούμε το πώς θα πρέπει να λειτουργήσει αυτή η πρωτοβουλία. Είχαμε διαπιστώσει ότι στην Ελλάδα ο δημόσιος διάλογος κυριαρχείται πολύ συχνά από επιχειρήματα τα οποία είναι παράλογα. Δηλαδή το αυτονόητο το δικό μας δεν ήταν αυτονόητο για πολλούς Έλληνες. Επίσης είχαμε διαπιστώσει ότι δεν υπήρχε ένα δίκτυο των δικτύων, δηλαδή μια πρωτοβουλία, ένα σώμα, μια οργάνωση, έτσι ώστε οι Έλληνες του εξωτερικού, πάρα πολύ αξιόλογοι άνθρωποι, οι οποίοι έφυγαν τα τελευταία χρόνια να διατηρήσουν το δεσμό τους με τη χώρα και να αξιοποιηθούν από αυτήν. Αυτό ακριβώς προσπαθήσαμε εμείς να κάνουμε για να οδηγήσουμε την έκφραση των ανθρώπων αυτών. Κάναμε λοιπόν πάρα πολλά Skype calls, όπως καταλαβαίνετε διαφορετικές ζώνες ώρας, διαφορετικοί άνθρωποι, διαφορετικά προγράμματα, όλοι μας δουλεύουμε σκληρά, έπρεπε να συντονιστούμε. Παρ' όλα αυτά αφιερώσαμε πολύ από τον εναπομείναντα ελεύθερο χρόνο μας προκειμένου να δώσουμε σάρκα και ωστά στην πρωτοβουλία μας. Καταλήξαμε λοιπόν σε συμβολικό επίπεδο να φτάσουμε τις 100 αρχικές υπογραφές, δηλαδή τις 100 υπογραφές ιδρυτικών μελών από όλο τον πλανήτη, ελλήνων οι οποίοι έφυγαν κυρίως λόγω της κρίστα τελευταία χρόνια, για να δώσουμε έτσι μια μαζικότητα στη δική μας κίνηση. Θέλω να σας πω ότι προσπαθήσαμε να είμαστε πολυσυλλεκτικοί, δηλαδή έχουμε ανθρώπους στους πρώτους 100 αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι ίδρυσαν την πρωτοβουλία από όλα τα σημεία κυριολεκτικά του πλανήτη και από όλες τις Ιππίρους. Επίσης έχουμε ανθρώπους από διαφορετικές ειδικότητες και από διαφορετικά επαγγέλματα. Θέλαμε λοιπόν να δείξουμε ακριβώς αυτή την παγκοσμιότητα του εχειρήματός μας, η οποία δεν εξατλείται στα στενά όρια μιας χώρας ή μιας Ιππίρου. Θα ρωτήσετε λοιπόν ευλόγως τι προσπαθούμε να κάνουμε, ποια είναι οι στόχοι της δικής μας πρωτοβουλίας. Ο πρώτος ουσιαστικά στόχος, ο οποίος θα ακουστεί λίγο περίεργος, είναι η επιστροφή των Ελλήνων του εξωτερικού στην Ελλάδα, τουλάχιστον κάποιων εξ' αυτόν. Οφείλω να σας πω ότι εγώ προσωπικά ήμουν αρνητής της όλης διαδικάσεις αυτής. Όταν μου το είπανε και μιλάγαμε και λέμε θα βάλουμε κάποια 10 βασικές επιδιώξεις, είπα ότι μπορεί να μας πάρουν και με τις τομάτες, διότι επικρατεί αυτή τη στιγμή η λογική ότι κοίταξε να δεις φεύγεις, σώζεσαι στο εξωτερικό, δουλεύεις, όλα καλά, καλύτερα από εδώ αν μη τι άλλο. Παρνώντας όμως ο καιρός και συζητώντας με τα παιδιά και ενώ ήλθαν και τα πρώτα αποτελέγματα των ερευνών που κάνουμε, για τα οποία θα μιλήσω αργότερα, συνειδητοποίησα ότι κάτι τέτοιο είναι πραγματικώς εφικτό. Είναι εφικτό διότι υπάρχει η βούληση πολλών ανθρώπων με συγκεκριμένες φυσικά αλλαγές να επιστρέψουν στην Ελλάδα και να ζήσουν και να σταδιοδρομήσουν εδώ. Πρόσφατα είχα την ίδια συζήτηση στα πλαίσια μιας εκπομπής εκτός αέρα. Μιλούσα με έναν από τους ανθρώπους που είναι στα πράγματα εδώ στην Ελλάδα, ο οποίος μου έλεγε τι ψάχνετε, τι θέλετε. Δηλαδή αυτό το πράγμα δεν πρόκειται να γίνει και το ξέρουμε. Αυτή είναι ακριβώς την αρνητική νοοτροπία, εμείς προσπαθούμε να αλλάξουμε. Προσπαθούμε να πείσουμε τον κόσμο αφενός τους Έλληνες στο εξωτερικό ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να επιστρέψουν, αλλά και τους Έλληνες ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν αποκοπεί από την Ελλάδα. Θέλουμε να θέτουμε ρεαλιστικούς στόχους, δηλαδή στα πλαίσια που συζητάμε να κάνουμε πράγματα τα οποία να έχουν συγκεκριμένο αντίκτυπο και να αφορούν πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας. Έτσι λοιπόν μιλάμε για θέματα επικαιρότητας, μιλάμε για θέματα γενικής πολιτικής και στα πλαίσια αυτά, όπως σας είπα, διεξάγουμε και έρευνες ή ουσιαστικά προωθούμε αιτήματα. Προσφάτως κάναμε μια σημαντική κίνηση για το δικαίωμα ψήφου των ελλήνων του εξωτερικού. Ήμασταν η πρώτη πρωτοβουλία η οποία είπε κάτι πολύ συγκεκριμένο. Δεν είπε ότι να ψηφίζουν όλοι, όποιος και να είναι ανεξάρτητος από τα πόσα χρόνια έφυγε, αλλά να βγάλουμε συγκεκριμένα συνταγματικά κριτήρια τα οποία να έχουν λογική και να μπορέσουμε κατά αυτόν τον τρόπο να ωθήσουμε ανθρώπους οι οποίοι έφυγαν πρόσφατα να ασχοληθούν ξανά με τα πράγματα στην Ελλάδα. Επίσης, σκοπεύουμε να κάνουμε κάτι για ταματικένα θεώρηση, σκοπεύουμε να κάνουμε πράγματα για θέματα της επικαιρότητας. Συνεργαζόμαστε με ερευνητικά ιστορικά του εξωτερικού, με πάρα πολύ αξιολογούς Έλληνες, προκειμένου τα αποτελέσματα των ρευνών μας να διαθέτουν την απαραίτητη επιστημονικότητα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό που λέμε να έχει βάση. Πολύ πολύ ταχαίως θα σας παρουσιάσω έτσι δύο-τρία slides τα οποία έχουν να κάνουμε την έρευνα την οποία διεξήγαμε πάνω από 3.000 Έλληνες στο εξωτερικό, απάντησαν στο ερωτηματολόγιο μας το καλοκαίρι, το οποίο διερευνούσε τους λόγους φυγής και τις πιθανές αν θέλετε αιτίες επιστροφής στην Ελλάδα. Βλέπετε εδώ ότι σχεδόν το 60% των ανθρώπων αυτών πάνω από το 50% είπαν ότι έφυγαν για λόγους ανέληξης καριέρας. Άρα είναι αυτό που λέμε ότι όταν δεν υπάρχουν δουλειάς εδώ πέρα ή όταν η δουλειάς δεν είναι επαρκής, φεύγουν στο εξωτερικό. Σημειώνω ότι μπορούσαν να πούμε παραπάνω από ένα εν προκειμένου γι' αυτό και δεν αφαιρίζουν 100% οι επιλογές οι επιμέρους. Κάποιοι ήθελαν να λύσουν μια εμπειρία σε άλλη χώρα, κάποιοι είχαν προσωπικούς λόγους. Αναμένω ότι θα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Μια πολύ καλή ερώτηση, η οποία ακριβώς αφορά το αυτό που συζητάμε. Δηλαδή μπορούν να επιστρέψουν οι Έλληνες του εξωτερικού που έφυγαν πρόφατα στην Ελλάδα. Εδώ βλέπουμε κάτι πολύ ενδιαφέρον. Τα αποτελέσματα είναι μισά, μισά-μισά. Δηλαδή κάποιοι σε έναν λογικό μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, ας πούμε πέντε με δεκαπέντα ετών, λένε ότι θα επιστρέψουν. Θέλουν να επιστρέψουν και περιμένουν ότι θα επιστρέψουν. Δηλαδή, όχι μόνο ελπίζουν, αλλά είναι έτσι δομιμένη η ζωή τους ώστε κάποια στιγμή να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Οπότε αυτό και μόνο το ερευνητικό αποτέλεσμα έχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον γι' αυτό που κάνουμε εμείς. Δηλαδή συνεχίζουμε να υπάρχει ελπίδα. Μία από τις ερωτήσεις που μου άρεσε πάρα πολύ και κλείνω μ' αυτό τη σύντομη παρουσίαση της πρόφατης έρευνάς μας, είναι να ρυθμίσουν, αν θέλετε, έναν λόγο για τον οποίον θα γυρνούσαν στην Ελλάδα. Τους αφήσαμε την απάντηση καινή. Δηλαδή, τους δώσαμε τη δυνατότητα να πούν ότι θέλουν. Λοιπόν, κάποιοι ήταν αρκετά εφήσεις απάντησης που έδωσαν. Ένας μας είπε ότι θα γυρνούσε στην Ελλάδα εάν κέρδισε τον Τζόκερ. Βλέπουμε την χαρτοπαιχτική λογική των Ελλήνων κάποιες φορές. Ένας άλλος μας είπε ότι θα γυρνούσε στην Ελλάδα εάν κάναμε ανταλλαγή πληθυσμών με την Ελβετία. Περίεργο. Παρ' όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι μας απάντησαν σοβαρά, διότι μας πήραν και στα σοβαρά. Και βλέπετε ότι πάνω από 50% των ανθρώπων αυτών είπαν ότι αν άλλαζαν οι επαγγελματικές προοπτικές θα γυρνούσαν. Μάλιστα, αυτό το οποίο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους μας είπαν, στα πλαίσια άλλων ερευνών που έχουμε κάνει, ότι θα γυρνούσαν με λιγότερα χρήματα από αυτά τα οποία παίρνουν στο εξωτερικό, αρκεί να μπορέσουν να εξασφαλίσουν μία αξιοπρεπή διαβίωση και προοπτικές ανέληξης καριέρας τους. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό και το λέω συνήθως, διότι ψυχολογικά να πεις θα πάρω λιγότερα λεφτά και θα γυρίσω στην αβεβαιότητα, διότι δεν μπορείς να γυρνήσεις μία αξιοπρεπή διαβίωση, διότι δεν μπορείς να γυρνήσεις μία αξιοπρεπή διαβίωση, δεν μπορείς να γυρνήσεις μία αξιοπρεπή διαβίωση. Συλλέγουμε και να συνθέτουμε αυτό το οποίο λέμε οι καλύτερες πρακτικές του εξωτερικού, δηλαδή αν θέλετε τα best practices όπως τα ονομάζουμε, δηλαδή είτε νομοθετικές είτε διοικητικές πρωτοβουλίες άλλων χωρών του εξωτερικού οι οποίες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα με μικρό κόστος προκειμένου να έχουμε το ίδιο αν θέλετε αποτέλεσμα. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι στην Ελλάδα δεν τα κάνουμε τα πράγματα τέλεια. Πολλές φορές τα κάνουμε λάθος, δεν θα πω τις περισσότερες αλλά πολλές φορές τα κάνουμε λάθος. Κοιτώντας τι κάνουν άλλες χώρες του εξωτερικού και εφαρμόζοντας αυτά τα οποία θέλουν να κάνουν είναι πάρα πάρα πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να φέρουμε δηλαδή στην Ελλάδα τέτοιες πρακτικές. Τέλος, ένα από τα πράγματα που κάνουμε και τα οποία αναδεικνύουμε είναι οι προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων αυτών. Δεν πρέπει να λυσμονούμε ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι άνθρωποι οι οποίοι έφυγαν από τον τόπο τους, από τα σπίτια τους. Δεν είναι απαραίτητα χαρούμενοι. Κατάφεραν πάρα πολλά πράγματα τα οποία τα κοιτάμε εδώ και λέμε, τι κατάφερα αυτός, έχει πάρεξα πέντε πτυχία και λες μπράβο, τρομερό επίτευμα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τους έχει εξυφαλιστεί η πτυχία. Αυτό το οποίο κάνουμε ουσιαστικά είναι να αναδείξουμε το συναισθηματικό παράγοντα, ο οποίος είναι πάρα πολύ σημαντικός και να πούμε τις ιστορίες των ανθρώπων αυτών από πού ξεκίνησαν, πόσο πάλεψαν και πού έφτασαν και τι κάνουν σήμερα. Γιατί αυτό θα μας βοηθήσει και στην αξιοποίησή τους. Κλείνω αυτά τα οποία θέλω να σας πω σήμερα. Λέγοντας ότι μπορεί να αναρωτιέστε, ακούγοντας όλα αυτά, καλά ρε παιδί, με αυτό που μας λένε και πολύ συχνά, θα έρθείτε εσείς που έχετε βολευτεί, που δουλεύετε, που τα έχετε βρει μια χαρά, που έχετε φτιάξει τις ζωές σας, θα έρθείτε εσείς να μας πείτε σε εμάς εδώ πέρα που υποφέρουμε με την κρίση, με όλα αυτά που γίνονται, πώς θα φτιάξουμε την κατάσταση στη χώρα. Λοιπόν, η απάντηση που εγώ δίνω σε αυτό το ερώτημα είναι πολύ ξεκάθαρη. Ναι, θα έρθουμε και εμείς, όπως πρέπει να έρθουν και πρέπει να ακούσουν όλες οι δημιουργικές δυνάμεις του τόπου. Διότι στην εθνική προσπάθεια και στην κοινή προσπάθεια δεν υπάρχουν εξαιρέσεις και δεν χωρούν εξαιρέσεις. Δεν είμαστε ξένοι, δεν ρίξαμε μαύρη πέτρα πίσω μας. Είμαστε τα αδέλφια σας, τα παιδιά σας, οι φίλοι και οι γνωστοί σας που, ελείψη άλλων επιλογών, αναγκαστήκαμε να φύγουμε στο εξωτερικό για να αναζητήσουμε ένα καλύτερο μέλλον. Και πιστέψτε με, δεν βρήκαμε τίποτα δεδομένο και τίποτα δεν μας χαρίστηκε και τίποτα δεν μας χαρίζεται. Κάνουμε ένα πολύ μεγάλο αγώνα καθημερινά, παλεύουμε, πέφτουμε, στεκόμαστε ξανά, σηκωνόμαστε, ξανά πέφτουμε και τώρα είμαστε σε θέση, μπορούμε και θέλουμε να βοηθήσουμε την κατάσταση στη χώρα για να επιστρέψουμε και εμείς πίσω και να ευτυχίσουμε εδώ. Νομίζω ότι έχει έρθει πλέον το τέλος των ψευδεστήσεων. Μπορεί κάποιος να πει ότι κάνουμε ζητήματα υψηλής πολιτικής, όχι. Τα ζητήματα που θέτουμε είναι υπαρξιακά πλέον για τη χώρα. Και επειδή ακριβώς οι ψευδεστήσεις δεν υπάρχουν πλέον, δεν μπορούμε να ζούμε ψευδεστήσεις, οφείλουμε ως κοινωνία και ως λαός να κάτσουμε, να βάλουμε κάτω, να συνενέσουμε καταρχάς, να σταματήσουμε να αντιμαχόμαστε μεταξύ μας σε τοπικό και σε εθνικό επίπεδο και να συνενέσουμε σε ένα μήνυμο βασικών παραδοχών. Πέντε δέκα πράγματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να πάμε μπροστά. Να αντιληφθούμε για παράδειγμα ότι σωτηρία χωρίς εμάς για εμάς δεν πρόκειται να υπάρξει ποτέ. Να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο δίκιο και αποτελεσματικό κράτος το οποίο θα είναι φίλος και όχι εχθρός του πολίτη. Αυτό το οποίο επίσης πρέπει να κάνουμε είναι να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά στην πηγή της και αν θέλετε να απενοχοποιήσουμε τον ομίμως επιδιοκόμενο κέρδος αλλά και γιατί όχι και τον πλούτο ως ενδείκτη της ευτυχίας. Να μπορέσουμε να αναδείξουμε τους αξιότερους και τους καλύτερους με κριτήρια μηγός αξιοκρατικά για να δώσουμε το μήνυμα ότι η σκληρή δουλειά δεν πάει χαμένη. Αντιθέτως ανταμείβεται να φτιάξουμε κοινωνίες δίκαιες και ανοιχτές οι οποίες κοινωνίες θα μπορούν να αποδέχονται το ξένο και το διαφορετικό, θα βοηθούν τους ανήμπορους, τους μη έχοντες και θα προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Να κάνουμε σχολεία και πανεπιστήμια τα οποία θα εκπαιδεύσουν τις επόμενες γενιές σφαιρικά. Και να αντιληφθούμε επιτέλους ότι ζούμε σε μια χώρα η οποία βρίσκεται σε έναν κόσμο ο οποίος αλλάζει και σε έναν κόσμο που τα επιμέρους κράτη και οι κοινωνίες συνομιλούν και ανταλλάσσουν όχι μόνο ιδέες και απόψεις, αλλά ουσιαστικά βρίσκονται σε μια σχέση αμφωτεροβαρή. Συνεπώς συνειδητοποιώντας το αυτό είναι βέβαιο ότι θα καταλάβουμε και εμείς ότι μόνο με εξωστρέφεια θα καταφέρουμε να πάμε μπροστά και όχι με εσωστρέφεια. Πλένε πολύ ότι ζούμε στην καλύτερη χώρα του κόσμου, στην ομορφότερη χώρα του κόσμου, στην καλύτερη χώρα του κόσμου. Πιθανότατα αυτό δεν ισχύει. Παρ' όλα αυτά ζούμε σίγουρα σε ένα από τα ομορφότερα σημεία του πλανήτη. Πέντε χρόνια τώρα μιλάμε για την κρίση. Έχουμε δει πολλά πράγματα αλλά νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα πλέον με πράξεις, με συγκεκριμένα πράγματα, με συγκεκριμένες δράσεις να κάνουμε το βήμα μπροστά, να πάμε παραπέρα και να συνειδητοποιήσουμε ότι μόνο με σκληρή δουλειά τα πράγματα αλλάζουν. Διότι και εμείς, ως Έλληνες του εξωτερικού, όπως είπα μπορούμε και θέλουμε και θα αποδείξουμε ότι θα είμαστε σε αυτήν την κοινή, στην κοινή, εθνική προσπάθεια στην πρώτη γραμμή. Προκειμένου να μην κατηγορήσουμε κανέναν ότι χωρίς περίσκεψη, χωρίς λύπη, χωρίς εδώ, μεγάλα και ψηλά τριγύρω μας έχτισαν τύχη. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Ευχαριστώ.