| : Αγαπητές φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας. Με χαρά μου σας καλωσορίζω σε αυτή τη ξεχωριστή εκδήλωση, η οποία ελπίζω πως δεν θα αποδειχτεί η τελευταία, μετά την πάροδο της αυριανής ημέρας, και ξέρετε ό,τι εννοώ, που διοργανώνει η διαδραστική έκθεση επιστήμης και τεχνολογίας του Ιδρύματος Ευγενίδου, με θέμα τη ρομποτική, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Αυτομάτου Ελέγχου του Τμήματος Μηχανικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνίου και την Ελληνική Πήλη Ρομποτικής. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους όσους προσέφεραν να φιλοκαιρθώ στον χρόνο τους, για να φέρουν όλα τα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, τα οποία πιθανόν είδατε μέσα στην έκθεση, προκαλώντας μας και προσκαλώντας μας να περάσουμε, από το χειμώνα, από τα λεπορείτη χώρα μας, στην άνοιξη της ρομποτικής. Στην οποία θα μας μιλήσει σύντομα ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνίου και υπεύθυνος του εργαστήριου εαυτομάτου ελέγχου, ο κύριος Εβάγγελος Παπαδόπουλος, τον οποίον ευχαριστούμε επίσης θερμά για την παρουσία του. Η εκδήλωση αυτή οργανώθηκε με διπλό σκοπό. Αφενός, για να δώσω σε εσάς την ευκαιρία να ενημερωθείτε για τις δραστηριότητες που διοργανώνουμε κάθε Σαββατοκύριακο στην διαδραστική έκθεση επιστήμης και τεχνολογίας του Ιδρύματος Ευγενίδου, δραστηριότητες οι οποίες περιλαμβάνουν πειραματικές επιδείξεις, σαν και αυτές που είδατε, κατασκευές, δημιουργικά εργαστήρια και διαδραστικές αφηγήσεις, όλα σε σχέση με το χώρο της επιστήμης και τεχνολογίας. Δραστηριότητες που απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους, σε οικογένειες και παρέες, σε όλον τον κόσμο, ο οποίος αγαπάει ή θέλει να μάθει περισσότερα για τη σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία, η οποία παίζει διαρκώς αυξανόμενο σε σημασία ρόλου στην καθημερινή μας ζωή. Οι δραστηριότητες αυτές οργανώνται κάτω από ένα κεντρικό θέμα, το οποίο αλλάζει κάθε ένα εινάμιση μήνα. Η περίοδο που μας πέρασε από τις αρχές Νοεμβρίου μέχρι και σήμερα είχαμε ένα αφιέρωμα στα διάφορα σενάρια καταστροφής που βεβαίως είναι επίκερα, ενώ από αυτό το Σαββατοκύριακο, με την προϋπόθεση ότι θα γλιτώσουμε το αυριανό, θα ξεκινήσουμε να αφιέρωμα στη σύγχρονη τεχνολογία. Θα ακολουθήσουν αφιερώματα στην εξερεύνηση του διαστήματος, στην εξερεύνηση της ζωής στη Γη και σε άλλους πλανήτες και θα κλείσουμε τη σεζόν τον Ιούνιο με ένα αφιέρωμα στις κοσμικές αρμονίες, το οποίο θα έχει και μουσικά δρόμενα. Λεπτομέρειες για το πρόγραμμα αυτό της διαδραστικής έκθεση μπορείτε να δείτε στην σελίδα μας στο διαδίκτυο και ακολουθώντας μας στο Facebook και στο Twitter. Την περίοδο του γέννου η διαδραστική έκθεση θα λειτουργεί καθημερινά για το κοινό με πρόγραμμα σαν και αυτό που έχουμε τη Σαββατοκύριακα και εκτός από τη σημερινή εκδήλωση θα ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες για να παρουσιαστούν και άλλες δημιουργίες από άλλους του τομείς της τεχνολογίας. Ελπίζουμε επίσης ότι μέσα στο ερχόμενο εξάμενο θα ανακοινώσουμε και μια άλλη δραστηριότητα που θα δώσει την ευκαιρία στους επίδοξους του δημιουργούς να μάθουν τα εργαλεία που χρειάζονται για να δημιουργήσουν καινούργια πράγματα και να βρουν ένα χώρο που θα τους φιλοξενήσει σε αυτήν την προσπάθεια. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο διοργανώθηκε αυτή η εκδήλωση σχετίζεται με μια άλλη δράση, την οποία ξεκίνησαμε πιλωτικά στη δραστική έκθεση από την περίπτωση. Η δράση ευτυχή σε σκοπό να δώσει σε Έλληνες ερευνητές ένα βήμα για να μιλήσουν στο κοινό για τα πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα της εργασίας τους. Νομίζω ότι πολλοί από εμάς έχουμε κουραστεί ακόμη μόνο για τις ημιές και για τα άλλα προβλήματα που μας στήσουν τα ελληνικά πανεπιστήμια και είμαι σίγουρος πως θέλουμε να ακούσουμε περισσότερα για τη δουλειά τους και για τις επιτυχίες τους. Έτσι, λοιπόν, από πέρυστο Μάρτιο φιλοξενήσαμε 13 νέους Έλληνες ερευνητές και επιστήμονες οι οποίοι μίλησαν στο κοινό για τη δουλειά τους, τη χαρά της δημιουργίας, τη στεναχώρια της αποτυχίας και γενικά την αγάπη γι' αυτό που κάνουν, το οποίο είναι η ευκαιρία να γνωρίσει ανθρώπους από μια διαφορετική, όπως μας αρέσει να λέμε, Ελλάδα, οι οποίοι ρίχνουν μια χαραμάδα φωτός σε ένα πολύ διαφορετικό υγιές και δημιουργικό μέλλον, ανθρώπους που αποδεικνύουν καθημερινά ότι οι στίχοι του Frank Sinatra, if I can make it there, I'll make it anywhere, έχουν μεγαλύτερη σημασία για τη σημερινή Ελλάδα παρά για τη Νέα Υόρκια, την οποία βεβαίως γραφτήκανε. Αυτές οι παρουσιάσεις θα συνεχιστούν και φέτος και ελπίζουμε να σας έχουμε κοντά μας μαζ την παρουσία του κ. Παπαδόκουλου. Ενώ το ερχόμενο Σάββατο, στις 7 η ώρα ακολουθεί ο δ. Μιχάλης Πίσας, Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Υλικών και Νονοτεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνων Δημόκριτος με παρουσίαση της οποίας ο τίτλος είναι «Το φαινόμενο της παραγωγημότητας και εφαρμογές του». Το συνολικό πρόγραμμα όλων αυτών των παρουσιάσεων θα το βρείτε και πάλι στο διαδίκτυο. Πριν δώσω τον λόγο στον αγαπητό φιλοξενούμενό μας, θα ήθελα να αναφέρω δύο λόγια για το πολύ πλούσιο βιογραφικό του. Ο καθήτης Ευάγγελος Παπαδόπουλος αποφίτησε το 1981 από το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβιού Πολυτεχνίου και στη συνέχεια μετεύει στο MIT όπου το 83 και το 91 αντίστοιχα έλαβε μεταπτυχιακό και διδακτορικό δίπλωμα πάλι από το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Στη συνέχεια δίδαξε και έκανε έρευνα στο Πανεπιστήμιο Μαγγελ στον Καναδά από το 91 στο 97, οπότε και γύρισε στο Εθνικό Μετσοβιού Πολυτεχ στο New York Academy of Sciences και αρκετά άλλα. Τα ερνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν το μίσο, όπως τα robotics, σε κάθε τους μορφή, επίγεια, θαλάσσια, διαστημική, ευμεγέθη, μεγάλα, μικρά, medical haptics, training simulator και αρκετά άλλα πράγματα. Για όσους θέλουν περισσότερα πράγματα μπορούν να δουν το site του εργαστηρίου τους και να μάθουν πληροφορίες για τη δουλειά τους και τα αποτέλεσμά τους. Η άνοιξη των ρομπότ λοιπόν έρχεται μεταφορικά και κυριολεκτικά. Όπως έγραψε σε άρθο την περασμένη και εκεί με τίτλο «Νέα στρατητική για την έρευνα στην Ελλάδα με προσανατολισμό τη ρομποτική» ο δόκτρος Πανοδάκης από το Πολυτεχνείο Κρήτης, η ρομποτική θα μπορούσε να είναι ένας κεντρικός άξονας της αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας μας. Είναι ενδιαφέρον να υπάρχει μια κεντρική αναπτυξιακή πολιτική σε αυτό το τομέα, αλλά όπως λέει η πανημία, ένα σκούκος δεν φαίνεται την άνοιξη. Αντίθετα, η πράξη έχει δείξει και πολύ πρόσφατα ότι κάθε άνοιξη αρχίζει με πολλούς ανθρώπους που πιστεύουν σε ένα κοινό όραμα για ένα καλύτερο αύριο και εργάζονται μαζί για την επίτευξή του. Και απ' ό,τι βλέπω, σήμερα είμαστε αρκετοί, οπότε ας μην αφήσουμε την ευκαιρία να πάει χαμένη και ας ξεκινήσουμε ακούγοντας τον κ. Παπαδόκουλο. Κλείνοντας, να αναφέρω ότι αύριο στο πλαντάριο, αν δεν καταστραφεί ο κόσμος, το βράδυ θα έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα μουσική παράσταση με τους Gravitsei από τις 8 μέχρι τις 10 το βράδυ ένα μία ώρα, οπότε σας περιμένουν κι αύριο εδώ πέρα μαζί μας. Ευχαριστώ και πάλι. Καλησπέρα. Χαίρομαι που βλέπω τόσο κόσμο εδώ που θέλει να ακούσει για τη ρομποτική. Θα προσπαθήσω να περιγράψω πράγματα που γίνονται σήμερα και αυτά που θα γίνουν αύριο. Όχι όμως από τη κλασική σκοπιά, αλλά από τη σκοπιά των ρομπότ του μέλλοντος, όπως θα δούμε. Λέει ο τίτλος είναι η άνοιξη ρομποτικής. Αυτό έχει σχέση με το ότι όπως έγινε και στα πισίους υπολογιστές, όταν ξεκίνησαν οι υπολογιστές ήταν κάτι πελόριος δουλάπες που θέλανε πολλά δωμάτια μόνο και μόνο για να έχουν τους μηχανές air condition μέσα και αυτά που μπορούσαν να κάνουν ήταν λιγότερα από όσο μπορεί να κάνει σήμερα ένα μία φορετή συσκευή που έχουμε πάνω μας. Η εξέλιξη βέβαια των υπολογιστών ήταν πολύ πιο ραγδαία. Τα ρομπότ δεν είχαν αυτήν την εξέλιξη τόσο γρήγορα γιατί έχουν και άλλα στοιχεία μέσα, έχουν μηχανολογικά στοιχεία και τεχνολογικά τα οποία δεν εξελίσθηκαν τόσο γρήγορα, αλλά όπως θα δούμε μαζί κάτι τέτοιο έχει ήδη ξεκινήσει και σε αυτό θα εστιάσω. Η ομιλία θα καλύψει λιγάκι γρήγορα την ιστορία των ρομπότ και τα βιομηχανικά ρομπότ και πολύ γρήγορα θα περάσουμε στα μη συμβατικά ρομπότ τα οποία είναι επίγεια, υποθαλάσσια, εν αέρια, στο διάστημα, στη μικροκλήμακα, σε υπηρεσίες υγείας και μέσα στο σπίτι μας ακόμα. Και μετά θα δούμε μερικά συμπεράσματα μετά από αυτή τη διαδρομή. Αν κοιτάξουμε πίσω στην ιστορία, εδώ στην Ελλάδα μας αρέσει να πηγαίνουμε πίσω στην δικιά μας ιστορία και γι' αυτό και εγώ το αναφέρω. Υπάρχουν οι μύθοι του Ήφαιστου και ο Ήφαιστος ήταν ο θεός της φωτιάς, αλλά είχε φτιάξει κατά την ηλιάδα διάφορες βοηθούς, γυναίκες βοηθούς από Χρυσό. Οι οποίες βοήθησαν σε διάφορες δουλειές. Κατά άλλους, είχε φτιάξει και τον τάλο, ο οποίος ήταν στην Κρήτη και βοηθούσε τους βασιλιάδες εκεί να αποφεύγουν επιθέσεις. Αυτά ήταν μύθοι, αλλά υπήρχαν και οι αυτόματιες μηχανές που ξεκίνησαν με τον Κτισίβιο που φτιάξε την πρώτη κλεψίδρα, με νερό και μπορούσε να μετράει τον χρόνο με ακρίβεια, τον Ίρώνα που φτιάχνε ναούς με πόρτες αυτόματες που ανοίγανε με ατμό και διάφορα άλλα αντικείμενα που κινούντο. Αυτά μπορεί να μην ήταν ρομπότ βέβαια, ήταν όμως αυτόματιες μηχανές. Στην Κίνα μετά είχαμε διάφορα αυτόματα, δηλαδή μηχανικές συσκευές οι οποίες μπορεί να ήταν κουρδιζόμενες ή από κάπου να πέρανε ενέργεια και να κάνανε κάποιες κινήσεις επαναλαμβανόμενες αλλά πολύ εντυπωσιακές για ένα μηχάνημα. Στην Ευρώπη αυτό καθυστέρησε, ήρθε το 15ο αιώνα και υπήρχαν διάφορα μικρά παιχνίδια ή μαριονέτες οι οποίες κινούντο συνήθως με κουρδιστήρι και κάνανε και αυτές κάποιες πολύ ενδιαφέρους κινήσεις. Στη συνέχεια αυτές οι κινήσεις έρχονταν με ηλεκτροκίνηση σε τέτοια συστήματα, πάλι όμως δεν είχαν κάποια ιδιαίτερη ευελιξία, κάνανε πάντα το ίδιο πράγμα. Το 1941 ο Ισακ Άσιμοβ έβγαλε τους τρεις νόμους της ρομποτικής και έβγαλε και τη λέξη robot και το πρώτο βιομηχανικό robot έγινε για το 1961. Ήταν το Unimate, ένα ιδραυλικό robot με λίγους βαθμούς ελευθερίας και με μια πατέντα που εξεκίνησε το 1954, δηλαδή πήρε 6-7 χρόνια για να παραχθεί από τη στιγμή που έγινε η σήληψη της ιδέας. Αυτό έγινε γιατί τότε βγήκαν οι πρώτες εργομηχανισμοί, δηλαδή συστήματα με κινητήρες και στήρες που μπορούσαν να ορίσουν τη θέση σε μία κινούμενη συσκευή. Είχαν αρχίσει να υπάρχουν τα πρώτα ηλεκτρονικά ενισχυτές, δηλαδή άρχισε η τεχνολογία μετά τον πόλεμο να αναπτύσσεται και υπήρχε η δυνατότητα πλέον να ελέγξουμε τη θέση σε κάποιο κινούμενο σύστημα. Το πρώτο ελεκτρικό ρομπότ έγινε στο Πανευσήμιο Στάνφορτ και είναι η εικόνα κάτω δεξιά που βλέπετε, που είχε 6 βαθμούς ελευθερίας. Και δεξιά βλέπετε την εικόνα του βιβλίου του Asimov, το iRobot, στο οποίο είχε περιγράψει τους τρεις νόμους. Τα βιομηχανικά ρομπότα ξέρουμε όλοι. Είναι συνήθως γραμμές παραγωγής αυτοκινήτων. Παράγουνε αυτοκίνητα, βάζουνε τζάμια, κάνουνε συγκολήσεις. Αυτά τα κάνουν ακούραστα, με μεγάλη ακρίβεια. Είναι βέλεκτα, δεν μπορεί να ξαναπρογραμματιστούν να κάνουν άλλες δουλειές. Είναι αξιόπιστα, έχουν με μεγάλη ακρίβεια. Οπότε αυξάνει την απόδοση η γραμμή παραγωγής, αυξάνει η παραγωγικότητα, μειώνεται το κόστος. Υπάρχει ένα αρχικό κόστος στην αγορά, αλλά μετά αυτό αποσβαίνεται σχετικά γρήγορα. Δεν έχουνε καμιά εφεία, έχουν από πίσω όμως ανθρώπους που έχουν εφεία, οι οποίοι τα προγραμματίζουν και φτιάχνουν το περιβάλλον όταν είναι κατάλληλο γι' αυτό. Αυτά όμως είναι ακίνητα, είναι βυδωμένα στο πάτωμα, δεν πάνε πουθενά, δεν κάνουν τίποτα, άλλη από το να μεταφέρουνε κομμάτια στη σωστή θέση. Εάν δούμε τι γίνεται στον κόσμο, πρώτα και στην Ευρώπη μετά, αυτός ο χάρτης δείχνει εταιρίες που έχουνε σχέση με τη ρομποτική, με κατασκευαστές ρομποτικών συστημάτων στον κόσμο. Τα κόκκινα σημαδάκια, δεν φαίνονται και πολύ καλά, αλλά δεν είναι και πολλά, είναι εταιρίες που έχουν βιομηχανικά ρομπότ, σαν αυτά που είδαμε στην προηγούμενη διαφάνεια. Τα μπλε σημαδάκια είναι τα μη συμβατικά ρομπότ, για τα οποία θα μιλήσω στη συνέχεια. Εδώ πέρα υπάρχουν τα ρομπότ τα οποία χρησιμοποιούνται από εταιρίες, κυβερνήσεις για διάφορους σκοπούς και επίσης τα ρομπότ που είναι προσωπικά ρομπότ, δηλαδή ένα ρομποτικό σκυλάκι, που μπορεί να έχει κάποιος στο σπίτι του ή μια ρομποτική σκούπα, όπως θα δούμε. Αυτά όλα είναι τα μπλε σημαδάκια και βλέπετε είναι πάρα πολλά, πολύ περισσότερα από τα κόκκινα που έχουνε χαθεί. Τα πράσινα είναι start-up εταιρίες, μικρές εταιρίες οι οποίες ασχολούνται στο χώρο της ρομποτικής και είναι στην άνοδο τους αυτή τη στιγμή. Και άμα δείτε το χάρτη της Ευρώπης υπάρχει η ίδια εικόνα, ο χάρτης της Ευρώπης είναι δεξιά. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει τίποτα. Υπάρχει όμως στο Ισραήλ, υπάρχει στην Περσία. Αυτά όπως θα δούμε είναι τεχνολογίες που δεν είναι ακριβές. Απλώς θέλουν γνώση και εμπειρία για να γίνουν και καλές ιδέες. Θα μπορούσαν δηλαδή το κενό που υπάρχει και στην Ελλάδα να είναι πιο γεμάτο. Να είναι γεμάτο, δεν έχει κάτι τώρα αυτή τη στιγμή. Στους χάρτες αυτούς δεν περιλαμβάνουν τα πανευσήμια, είναι περίπου 225 πανευσήμια που έχουν εργαστήρια ρομποτικής. Επίσης δεν περιλαμβάνουν οι εταιρείες που κάνουν integration, δηλαδή που φέρνουν σε επαφή τις διάφορες τεχνολογίες με σκοπό να φτιάξουν ένα τελικό αποτέλεσμα, ας πούμε μια αυτόματη γραμμή παραγωγής. Και δεν περιλαμβάνονται οι σύμβουλοι, οι μηχανικοί σύμβουλοι που έχουν σχέση με όλα αυτά. Δηλαδή υπάρχει πολύ πολύ μεγαλύτερη δραστηριότητα. Αλλά βλέπετε που είναι κατανοημένοι. Αμερική, Ευρώπη, Ιαπωνία και Κορέα. Να δούμε λιγάκι λοιπόν τώρα να ξεκινήσουμε να δούμε τα ρομπότ που είναι έξω από τα εργοστάσια. Αυτά γενικά εργάζονται εκεί που ο άνθρωπος δεν μπορεί να εργαστεί. Και όπως λένε στα αγγλικά είναι η περίπτωση του dull, dirty και dangerous. Δηλαδή είναι οι βαρετές δουλειές, οι βρώμικες δουλειές και οι επικίνδυνες. Αυτές είναι δουλειές που γίνονται από ρομπότ. Δεν μπορούν να γίνουν από τον άνθρωπο, άρα δεν παίρνουν θέση εργασίας του από τον άνθρωπο. Το κόστος συνήθως δεν είναι παράγοντας, δηλαδή αν γίνει δουλειά θα γίνει με οποιοδήποτε κόστος και αυτό γίνεται με το ρομπότ. Και αυτές οι δουλειές μπορεί να είναι στο διάστημα, κάτω από τη θάλασσα, πάνω στη γη, μέσα σε ηφαίστεια, οπουδήποτε τύχη. Μπορεί να είναι και σε κλίμακα πολύ μικρή όπως και μικροκλίμακα. Να δούμε λοιπόν πρώτα μερικά παραδείγματα επίγεων ρομπότ. Ξεκινώντας από αυτό εδώ που είναι, η ιδέα είναι ότι θέλουμε να καθαρίσουμε τοξικές ουσίες που υπάρχουν κάπου. Παλιά, όταν δουλεύαν τα πυρνικά εργοστάσια, οι άνθρωποι απλώς θαύαν τα βαρέλια μέσα στο χώμα, τα βαρέλια με τα πυρνικά απόβλητα. Αυτά, όταν περνάει ο καιρός, αδυνατίζουν και μετά έχουν διαρροή. Οπότε υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, κυρίως στην Αμερική αλλά και αλλού, πρέπει αυτά τα βαρέλια να ξεθαυτούν από το χώμα, να μετακινηθούν σε υπόγεια οριχεία 2.000 μέτρα κάτω από τη γη και να σφραγιστούν με τσιμέντο έτσι ώστε να αντέξουν για πολλά σε εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει άνθρωπος, διότι όλα αυτά κινοβολούν. Μπορεί όμως να το κάνει με ένα ρομπότ σαν αυτό που βλέπετε στην εικόνα, το οποίο όμως είναι τηλεχειριζόμενο από ανθρώπους που βρίσκονται στο πάνω δεξί μέρος και μέσα από οθόνες και χειριστήρια, ελέγχουν αυτά τα μηχανήματα για να κάνουν τη δουλειά αυτή. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η λοτομεία. Αυτό εδώ το μηχάνημα που βλέπετε, το πράσινο, είναι ένα μηχάνημα που είχα δουλέψει στον Καναδά σε ένα θέμα αυτομπαντοποίησης της λοτομείας στα δάση του Καναδά. Εκεί η λοτομεία και τα δάση είναι ο μεγαλύτερος πλούτος για τη χώρα. Οι μηχανές δουλεύουν από μίον 40 βαθμούς το χειμώνα στις 40 το καλοκαίρι. Πολύ κουραστικό για τους ανθρώπους και πολύ κουραστικό να έχουν 20 λεβιέδες μπροστά τους και να προσπαθούν με αυτό να ελέγξουν τη μηχανή και το βραχείονα. Αυτό που κάναμε ήταν ότι αντικαταστήσαμε όλα αυτά με ένα χειριστήριο, το οποίο πέτρεπε την κίνηση του βραχείονα στο χώρο που ζούμε και εμείς και μπορούσε η κεφαλή που φαίνεται στην άκρη του βραχείονα να μπορεί να πιάνει ένα δέντρο, να το κόβει, να του βγάζει τα κλαδιά, να το τεμαχίζει και να το κάνει ένα σωρό αυτόματα έτοιμο για να φύγει με φορτηγό. Αυτό σήμερα γίνεται σε πάρα πολλές της μηχανές. Τότε το 95 δεν υπήρχε σχεδόν καμία, τουλάχιστον στα δάση. Μηχανές για ορυχεία. Τα ορυχεία που κατεβαίνουν στα πηγάδια οι άνθρωποι πολύ βαθιά είναι επικίνδυνα, πώς ξέρετε. Μπαίνουν φουρνέλα, γκρεμίζονται οροφές. Είναι κάτι στο οποίο καλό είναι να μην υπάρχουν άνθρωποι και να υπάρχουν μηχανές που με τηλεχειρισμό ή ίσως και αυτόνομα με κάποια πλάνα να μπορούν να ανοίγουν τα τούνελ και να βγάζουν το υλικό με ασφάλεια για τους ανθρώπους. Βλέπετε εδώ κάποιες τέτοιες μηχανές σε οποίες έχει ξεκινήσει και προχωράει η ρομποτοποίηση. Δηλαδή το να μπορούν να κινούνται χωρίς οδηγό και χωρίς κινδύνους. Αυτές είναι τερατόδες μηχανές για όσους το έχουν δει. Υπάρχουν επίσης ρομπότ με πόδια. Τα ρομπότ με πόδια έχουν τη δυνατότητα να κινούνται σε δίσβατα εδάφη και να πατάνε σε σημεία σε έδαφος το οποίο δεν έχει συνέχεια. Δηλαδή έχει τρύπες, έχει βραχάκια κλπ. Εδώ θα δείτε ένα ρομποτάκι, το οποίο έχει έξι πόδια, το οποίο όμως είναι ακριβώς πόδια, είναι μισό ρόδα μισό πόδι και μπορεί να περνάει σε ανώμαλα εδάφη, μπορεί να παίρνει τούμπες. Ίσως να μην μπορεί να ελέγχει ακριβώς που θέλει να πάει. Αλλά μπορεί να έχει μια γενική κατεύθυνση. Δίπλα βλέπετε ένα άλλο ρομποτάκι το οποίο έχει έξι πόδια και είναι τρία πόδια πάντα κάτω στο έδαφος και τρία στον αέρα. Αυτός είναι στατικά ευσταθές, δηλαδή πάντα πατάει γεράς τα πόδια του, ενώ το προηγούμενο πρέπει να τρέχει για να στέκεται. Δηλαδή τα πόδια του όλα μπορεί να βρεθούν στον αέρα, αλλά αυτό συνεχίζει την πορεία του. Ένα άλλο ρομπότ που έχει φτιαχτεί πρόσφατα για τον Αμερικάνικο Στρατό είναι το Big Dog, για το οποίο ακούτε ένα θόρυβο. Αυτός είναι βεζιδομηχανή η οποία έχει πάνω γενήτρια και φορτίζει μπαταρίες και έχει γεροσκόπια για να ξέρει που βρίσκεται, αν γέρνει ή όχι και έχει πολλούς βασμούς ελευθείας στα πόδια της, ώστε να μπορεί να κινείται όπως ένα ζώ και να κουβαλάει επάνω του εφόδια όπως θα κουβάλαγε ένα μουλάρι στον Πόλεμο του 40. Εδώ είναι μερικά ρομποτάκια τέτοιου είδους που έχουμε φτιάξει στο εργαστήριο. Το πρώτο πάνω αριστερά είναι μια πλατφόρμα με επίστρεψη στην οποία μπορεί κανείς να την πετάξει όπως θέλει, δηλαδή μπορεί να τη ρίξει από έναν φορτηγό, και αυτή είτε πέσει από μια μεριά, είτε από την άλλη, μπορεί να συνεχίσει να κινείται και έχει πάνω τις αισθητήρια για να βλέπει εμπόδια και να τα αποφεύγει. Κάτω αριστερά βλέπετε ένα ρομποτάκι Lego, είτε έχουμε παίξει και με αυτά, για να δούμε τι μπορεί να κάνει μια πολύ απλή πλατφόρμα που δεν έχει πολλές δυνατότητες, ποιο είναι το μέγεστο που μπορεί να κάνει. Και δεξιά βλέπετε ένα τετράποδο ρομπότ, το οποίο έχουμε φτιάξει στο εργαστήριο, το οποίο είναι πάρα πολύ λαφρύ και μπορεί να κάνει γρήγορες κινήσεις και έχει φτιαχτεί μέσα από κάποια διδακτορικά και ευελιστοποίηση. Εδώ θα δείτε την κίνηση αυτού του ρομπότ στα πρώτα του στάδια με μια κάμερα πολύ υψηλής ταχύτητας, δηλαδή εδώ παίζει slow motion. Βλέπετε και το φως να βοσβύνει λιγάκι, γιατί η κάμερα είναι τόσο γρήγορη που βλέπει και το φως νέων, που ταλαντώνεται, γιατί δεν είναι σταθερό το φως των νέων. Τώρα έχουμε φώτα σταθερής τάσης, DC, έτσι ώστε να μην αναβοσβύνει και μπορούμε να παρατηρήσουμε αν όλα δουλεύουν ή αν κάτι δεν πάει καλά, διότι το κάθε πάτημα που βλέπετε αυτού του ρομπότ είναι λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, οπότε με κοιμνό μάτι δεν μπορεί να δικανιστικάνει και πρέπει να ξέρουμε τι κάνει και στο χώρο, για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε τον έλεγχό του και την ευθάθεια του. Και εδώ κάτω βλέπετε τα πρώτα βήματα αυτού του ρομπότ στο εργαστήριο. Και τα πόδια ενός φοιτητή από πίσω που προσέχει για να μην έχουμε κανένα ατύχημα. Δεν ξέρετε αν χαλάσει κάτι στο εργαστήριο, δεν είναι τόσο εύκολο πάντα να αναπληρωθεί. Να ρίξουμε μια ματιά στα υποθαλάσια ρομπότ. Εδώ έχουμε ρομπότ, τα οποία ελέγχονται από ένα πλοίο, όπως αυτά εδώ που βλέπετε, το αριστερά. Αυτά μπορούν να κάνουν ποιαδήποτε κίνηση μες στο νερό. Και έχουν και ρομποτικούς βραχίονες, και έτσι μπορούν να πάνε να ψάξουν σε έναν αναβάγιο ή να κάνουν επισκευή σε μια πλατφόρμα στη θάλασσα άντληση πετρελαίου. Επειδή όμως έχουν μεγάλη ενεργειακή κατανάλωση, υπάρχει πάντα ένα καλώδιο από πίσω που τα συνδέει με ένα πλοίο. Το πλοίο τους κατεβάζει ισχύ και αυτά ανεβάζουν σήματα και πληροφορίες στη καμπίνα ελέ. Γι' αυτό λέγονται ROV, Remotely Operated Vehicles, στα Αγγλικά. Εμείς έχουμε στο εργαστήριο ένα μικρό τέτοιο ρομποτάκι. Το βλέπετε δίπλα με τα φώτα του αναμένα σε μια πισίνα. Έχει τέσσερις κινητήρες, έχει τέσσερις προπέλες και έχει μπροστά του και μια δαγκανούλα για μελέτη σε θέματα αυθοματοελέ. Αυτά είναι τηλεκαντευθυνόμενα, ας το πούμε έτσι, τηλεχειρηζόμενα ρομπότ. Υπάρχουν όμως και αυτόνομα ρομπότες, σαν αυτά εδώ που βλέπετε πάνω αριστερά. Αυτό είναι ένα αυτόνομο ρομποτικό σύστημα που έχει αναπτυχθεί από το MIT. Και εδώ η φωτογραφία είναι έξω από την Ίσυρο. Είχαμε συμμετάσει σε μια κοινή αποστολή με το MIT, το ελκέθετο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών και την ενεφορία ενάλλειων αρχαιοτήτων με σκοπό την ανέβρεση ενός ναυαγίου στα ανοιχτά της Νησύρου. Αυτό το ρομπότι είναι σαν τορπήλιο, όπως βλέπετε. Πίσω έχει μια έλκα η οποία μπορεί να αλλάξει τον προσανατολισμό της και έτσι παίζει και ρόλο πιδαλίου. Είναι τελείως αυτόνομο, του προγραμματίζουμε την τροχιά, το ρίχνουμε στο νερό και αυτό αρχίζει και σαρώνει σαν να οργώνει χωράφι. Από κάτω του έχει ένα side scanner, έναν αισθητήρα, ο οποίος παράγει τις εικόνες που βλέπετε δεξιά και οι εικόνες που παράγονται είναι σαν να βγάλουμε τη θάλασσα, σαν να σηκώσουμε το νερό όλο και να βγάζουμε ταινία, το βυθό, οπότε αυτά τα κίτρινα που βλέπετε είναι η άμμος. Το μαύρο που βλέπετε είναι ακριβώς κάτω από την κοιλιά του ρομπότ, εκεί δεν μπορεί να δει. Και τα κομμάτια αυτά που βλέπετε είναι ένα πλοίο βυθισμένο, το οποίο φαίνεται τρισδιάστατα. Γνωρίζοντας περίπου σε ποια θέση τραβήκτηκε η φωτογραφία, το βίντεο και το τι βλέπει, μπορεί κανείς να αναγνωρίσει το σημείο στο οποίο βρίσκεται ένα ναυάγιο, αφού βγάλει το ρομπότ έξω από την επιφάνεια και διαβάζει από το δίσκο τα αποτελέσματα. Και μετά μπορεί να πάει εκεί η δύτης ή να πάει ένα άλλο ρομπότ σαν το προηγούμενο που σας έδειξα με τους βραχείωνες και να κάνει κάποια δουλειά. Κάτω αριστερά βλέπετε την προετοιμασία πάνω στο Αιγαίο, το πλοίο του Elkether, από το οποίο έπεσε το ρομπότ στη θάλασσα και δεξιά το πλοίο που έχει δυνατότητα να μπορεί να ρίχνει τέτοια ρομπότ στο νερό. Εδώ σας δείχνω ένα ρομποτικό ψάρι που έχουμε φτιάξει στο Πολιτεχνείο. Αυτό είναι το σχέδιο CAD στον υπολογιστή του ρομπότ πριν κατασκευαστεί. Και κάτω εδώ αριστερά είναι η πρώτη έκδοση του ρομπότ, το οποίο κολυμπάει. Δίνουμε εντολή στο να αλλάζει η μέση γωνία της σούρα. Παίζε, παίζε, παίζε. Μειώνε, ανέβαζε, ό,τι θέλεις κάνε. Ακούτε, ο ένας θα εξηγεί στον άλλο τι πρέπει να κάνει και να κάνει κινήσεις. Εδώ το ψάρι είναι σε βελτιωμένη έκδοση μέσα σε καινούργια δεξαμενή που έχουμε. Πάλι δεν κάνει τυχές κινήσεις. Οι κινήσεις που κάνει είναι ελεγχόμενες από εμάς και έρχονται με τηλεοχειρισμό στον μπροστινό δε μέρος του ψαριού. Μπορούμε να έχουμε κάμερα η οποία βλέπει ό,τι βλέπει το ψάρι και μεταδίεται σε οθόνη που τη βλέπει ο εχειριστής. Αυτό το μυλγάκι είναι ένα αέριο ρομπότ που έχουν αρχίσει και αναπτύσσονται αυτόν τον καιρό. Εδώ υπάρχει ένα βίντεο από το ETH στην Ελβετία. Η τεχνολογία έχει μικρήνει τόσο πολύ και από άψη κινητήρων και από άψη ηλεκτρονικών. Αυτό είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα. Μπορεί κανείς να φτιάξει πολύ εύκολα τέτοια ελικοπτεράκια τα οποία όμως έχουν παραπάνω από μία έλικα. Έτσι δεν είναι ελικόπτερα κοινά. Αυτά είναι quadrotors που έχουν τέσσερις έλικες που εμείς φτιάχνουμε στο πολιτεχνείο ένα με τρεις. Και βλέπετε πέσουν εδώ πιγπον και τα σχετικά. Ο τρόπος που το κάνουν βέβαια και αυτό δε φαίνεται εδώ. Είναι ότι υπάρχουν στην αίθουσα, υπάρχουν πέντε ελικοπτερά, υπάρχουν κάμερες που βλέπουν πού βρίσκονται αυτά, τους λένε πού είναι η μπάλα και πού είναι το άλλο πετούμενο και τους δίνουν τις εντολές έτσι ώστε να φαίνεται ότι συμμετέχουν. Δηλαδή αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει έξω από το χώρο στον οποίο γίνεται. Αλλά και πάλι είναι εντυπωσιακό το ότι μπορούν να κάνουν τέτοια πράγματα και να έχουν τέτοια δυνατότητα υπολογιστικής ταχύτητας με τόσο μικρά αντικείμενα. Να δούμε λίγο τώρα και το διάστημα. Στο διάστημα υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν και όταν γίνονται από στροναύτες είναι μεγάλο πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι για να έχουμε έναν στροναύτη ζωντανό στο διάστημα πρέπει να τον προστατέψουμε. Και αυτό σημαίνει πολύ μεγάλη επένδυση σε εξοπλισμό και σε διάφορα συστήματα προστασίας της ζωής του. Αν σκεφτούμε ότι κάθε κιλό που στέλνουμε στο διάστημα κοστίζει 10.000 με 20.000 δολάρια, καταλαβαίνουμε ότι το κόσμο ανεβαίνει πάρα πολύ και επιπλέον αν πάθει κάτι ο αστροναύτης, αυτό είναι τραγικό για τις υπηρεσίες διάστηματος. Βέβαια είναι αμερικάνοι που στέλνουν πιο πολλοί αστροναύτης στο διάστημα, διότι μετά υπάρχουν τα προβλήματα με το κόσμο. Τα διαστημικά προγράμματα κόβονται και η ΝΑΣΑ μένει ξεκρέμαστη. Το άλλο πρέπει να πω είναι ότι ο αστροναύτης δεν μπορεί να δουλεύει πάνω από ένα πολύ μικρό διάστημα, μία ώρα, τρεις ώρες, κάτι έτσι, έξω από την καμπίνα του διαστημοπλίου. Άμα τρυπήσει η στολή του, μέσα σε τρία λεπτά έχει πεθάνει, μπορεί και λιγότερο ανάλογα με το μέγεθος της οπίστ. Οπότε είναι κάτι που πρέπει να δούμε, οπότε είναι κάτι που πρέπει να αποφεύγεται. Και αυτό το πράγμα μπορούν να το κάνουν τα ρομπότ. Μπορούν δηλαδή να μπουν στη θέση των αστροναυτών και να βοηθήσουν στην εξερεύνηση του διαστημάτων, στην αρμολόγηση διαστημικών σταθμών και συστημάτων, στη συντήρηση αυτών που ήδη υπάρχουν, στην έρευνα και υπάρχει και εμπορική αξιοποίηση όλων αυτών πραγμάτων. Το πρώτο ρομπότ που υπήρξε στο διάστημα ήταν το Canadarm, το οποίο έγινε το 1981. Ήταν ο βραχείωνας που έφτιαξε ο Καναδάς και προσέφερε στο διαστημικό πρόγραμμα της NASA. Εδώ αριστερά βλέπετε το ρομπότ που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο διαστημικό σταθμό, το οποίο έχει μια μεγάλη βάση, ένα μεγάλο βραχείωνα με 7 βαθμούς ελευθερίας, δηλαδή μπορεί να κάνει 7 κινήσεις. Και στην άκρη έχει 2 πιο μικρά, που το καθένα έχουν 6 βαθμούς. Για να καταλάβετε τους βαθμούς ελευθερίας, το ανθρώπινο χέρι από τον όμο μέχρι τον καρπό έχει 7 βαθμούς ελευθερίας, δηλαδή μπορεί να κάνει τις κινήσεις του χεριού μας. Συνολικά δηλαδή 19 βαθμούς, πάρα πολλούς, και αυτό μπορεί να κινείται πάνω σε πλατφόρμα, μπορεί να κινείται πάνω στο διαστημικό σταθμό και να πηγαίνει σε διάφορα σημεία. Και το βλέπετε στο αριστερό μέρος της οθόνης. Πολλοί δορυφόροι μπορεί να κάνουν επισκευή και τροφοδοσία δορυφόρων. Επισκευή σημαίνει αν έχει χαλάσει μπαταρία ενός δορυφόρου, ο οποίος κάνει εκατομμύρια και βρίσκεται σε τροχιά, μπορεί να τον προσεγγίσει ένα άλλο σύστημα με ένα βραχείο να δέσει πάνω του, να βγάλει την μπαταρία που έχει χαλάσει, να βάλει μια καινούργια και να φύγει. Πολλοί δορυφόροι πεθαίνουν, όχι επειδή χάλασε μπαταρία τους του κινητήρας, αλλά επειδή τους τέλειωσε το προοδευτικό αέριο, το οποίο έχουν για να μπορούν να εναλλάζουν τον προσανατολισμό τους πάνω από τη γη. Τότε μέωνα κυβέρνητα να χάσουν αυτό το αέριο. Μπορεί όμως να στείλουμε εμείς ένα σύστημα επισκευών και τροφοδοσίας, το οποίο να τους δώσει αυτό το αέριο την υδραζίνη που τους χρειάζεται, για να συνεχίσουν να ζουν άλλα 10 χρόνια. Υπάρχουν επίσης διαστημικά ρομπότη σε τροχαία είδη. Αυτά μπορεί να είναι τηλεχειριζόμενα ή μη αυτόνομα ή αυτόνομα. Και μπορούν επίσης να μαζεύουν διαστημικά σκουπίδια από στο προηγούμενο. Θα έχετε ίσως διαβάσει ότι σε τροχαία αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάρα πολλά σκουπίδια. Δηλαδή είναι κομμάτια από προηγούμενες διαστημικές αποστολές, άλλα είναι μικρά σε μέγεθος εκατοστού, άλλα είναι σε 5-10 εκατοστά. Αυτά τρέχουν με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Αν έχουμε ένα διαστημικό σταθμό ή ένα δορυφόρο και βρεθεί σε τροχαία σύγκρουσιμμένα από αυτά, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καταστροφικό. Υπάρχει λοιπόν θέμα να μπορούμε αυτά να τα μαζέψουμε. Και να έχουμε, ας πούμε, ένα σκουπιδιάρι παρκαρισμένο σε τροχαία, ο οποίος μαζεύει αυτά και με κάποιο τρόπο ή τα ανεβάζει σε πιο ψηλή τροχιά ή τα πετάει στη γη να καούν. Εδώ θα δείτε κάποια ρομπότ που έχουν εφιαχτεί στο MIT, στο project σφαίρες. Αυτό είναι μέσω του διαστημικού σταθμού. Βλέπετε, είναι κάποια, ας πούμε, σασφαιρικά αντικείμενα, τα οποία μπορούν να κινούνται ελεύθερα με προσθητικό αέριο, τα οποία μπορεί να έχουν πάνω κάμερες και μπορεί κανείς να το έχει στο διαστημικό σταθμό σε ένα δωμάτιο και να το στείλει κάπου αλλού για να δει τι γίνεται εκεί ή για να βοηθήσει στην επισκευή ενός συστήματος από απόσταση. Εδώ δεξιά είναι το σύστημα Robonaut που μόλις έχει φτιαχτεί. Αυτό είναι πλήρως ανθρωπομορφικό. Ως προς τα δάκτυλα, τους βραχίονες, έχει στο κεφάλι κάμερες και μπορεί η κίνησή του να αντιστοιχεί πλήρως στην κίνηση ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε απόσταση και του δίνει εντολές πώς να κινηθεί. Το καλό που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο σύστημα είναι ότι τα αισθήματα, τα διαστημικά στο διαστημικό σταθμό, αλλά και στο space shuttle όταν υπήρχε είναι όλα φτιαγμένα για ανθρώπους. Αν θέλουμε να βγάλουμε τον άνθρωπο από αυτό το σύστημα πρέπει να βάλουμε κάτι άλλο που μπορεί να χρησιμοποιεί τα ίδια συστήματα. Και άρα θέλουμε ένα ανθρωπομορφικό ρομπότ έτσι ώστε να μπορεί να πατάει τα κουμπιά, να τραβάει σιρτάρια, να γυρνάει χερούλια κλπ. Αυτά ήδη υπάρχουν όπως υπάρχει και αυτό εδώ το Mars Odyssey που είναι ένα ρομποτικό σύστημα που έγινε το 2001 και όλα γενικά αυτά που θέλουμε στο διάστημα είναι ρομποτικά με την έννοια ότι είναι αυτόνομα. Και πήγαν σε πολύ μεγάλες αποστάσεις εκεί που δεν μπορούσαμε να πάμε εμείς και μας θέλουν πληροφορίες για το τι γίνεται σε μακριούς πλανήτες ή εκεί από το ηλιακό μας σύστημα. Μπορούμε επίσης να κάνουμε εξερεύνηση πλανητών. Θα έχετε δει ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον πλέον για τον Άρη. Άλλοι προτείνουν βάσεις στη Σελήνη με σκοπό την παραγωγή υλικών και την εμπορική εκμετάλλευση της Σελήνης. Πριν γίνουν όλα αυτά όμως πρέπει να πάνε κάποιοι, και αυτοί κάποιοι είναι μηχανές, οι οποίοι βλέπουν αν το περιβάλλον εκεί είναι φιλικό προς τον άνθρωπο και τι πρέπει να γίνει για να μπορέσει ο άνθρωπος να ζήσει εκεί. Εδώ βλέπετε αριστερά το Pathfinder, το οποίο ήταν το πρώτο ρομποτάκι που πήγε στον Άρη και κυκλοφορούσε για αρκετό καιρό μέχρι που σκόλαψε σε ένα βραχάκι και έμεινε εκεί. Στη μέση είναι το Mare, ένα άλλο ρομπότ, με τους ανθρώπους που το ετοιμάζουν. Είναι το Phoenix Mars Lander. Αυτό εδώ είναι το κυριόστι, είναι το ρομπότ που είναι αυτή τη στιγμή στον Άρη, που προσφαρώθηκε τον Αύγουστο του 2012, κατέβηκε με έναν πολύ εντυπωσιακό τρόπο στον πλανήτη και κινείται τώρα εκεί και στέλνει εικόνες από τον πλανήτη και έχει επάνω του εργαστήριο και μπορεί να κάνει ανάλυση του εδάφους και κάθε τόσο βγαίνουν διάφορα άρθα που λένε ότι μάλλον βρήκαμε και νερό ή μπορεί να υπάρχει ζωή στον Άρη κλπ. Αυτό είναι πολύ αξιόπιστο, πολύ μεγαλύτερο από τα προηγούμενα και έχει δυνατότητες να μην σκαλώνει εύκολα στα βραχάκια. Εδώ σας δείξω παράδειγμα ενός συστήματος που έχουμε φτιάξει στο εργαστήριο. Στη γη είναι πολύ δύσκολο να έχουμε προσομοίωση μηδενικής βαρύτητας. Μπορούμε όμως να το κάνουμε στο επίπεδο. Εδώ βλέπετε ένα ρομπότ το οποίο κινείται πάνω σε γρανίτη. Πετάει σαν hovercraft πάνω σε ένα φίλμ από διοξίδιο του άνθρακα που είναι ύψους 10 μικρών, δηλαδή πρακτικά δεν μπορούμε να το δούμε με το μάτι. Προωθείται από προωθητήρες και είναι αυτά τα ψουψού που ακούτε. Έχει προωθητήρες στην περίμετρό του έτσι ώστε να μπορεί να μετατοπίζεται και να στρέφεται. Για τη στροφή όμως επιπλέον και να μην τρώμε πολύ αέριο έχει και μία ρόδα εσωτερικά και όταν η ρόδα γεννάει προς μία κατεύση το ρομπότ γεννάει προς την άλλη όπως βλέπετε τώρα και έτσι μπορεί να έχουμε οικονομία καυσίμου. Αυτό το ρομπότ έχει δύο βραχίονες με αρπάγια στις άκρες μπορεί να είναι τηλεκριζόμενο ή αυτόματο έχει μπαταρίες επάνω και όλα τα ηλεκτρονικά που του χρειάζονται έχει από κάτω ποντίκια οπτικούς αισθητήρες για να μπορεί να ξέρει τη θέση στην οποία βρίσκεται όπως το ποντίκι μας όταν το κινούμε στον υπολογιστή βλέπουμε το βελάκι να κινείται έτσι καταλαβαίνει και αυτό που είναι και υπάρχει και μία κάμερα πάνω από αυτό η οποία φάνηκε στο αρχική εικόνα αν είδατε κάπου δεξιά μία μαύρη εικόνα είναι η εικόνα που βλέπει η κάμερα από πάνω και έχοντας κάποια λεδάκια λαμπάκια δηλαδή επάνω στο επάνω μέρος του ρομπότ μπορούμε από την εικόνα εδώ κάτω δεξιά είναι η εικόνα που βλέπει η κάμερα και βλέπετε πέντε φωτεινά σημάδια από αυτά τα σημαδάκια μπορούμε να επίσης υπολογίζουμε που βρίσκεται το ρομπότ οπότε αν γνωρίζουμε που είναι και αν αυτό μπορεί να κινηθεί μπορούμε να του δώσουμε εντολή να πάει να πιάσει ένα σκουπίδι ή να πάει να κάνει επισκευή σε ένα άλλο τέτοιο σύστημα και έχουμε φτιάξει ένα δεύτερο το οποίο ίσως θα το είδατε εδώ όσοι πήγατε στην έκθεση και έτσι μπορούμε να κάνουμε πειράματα ελέγχου στο εργαστήριο και επειδή η βαρύτα είναι κάθερη στο επίπεδο κίνηση εδώ δεν έχει καμία επίδραση δηλαδή αν αυτό το ρομπότο σβρώξουμε λιγάκι με το χέρι αυτό θα φύγει όπως θα φεύγει στο διάστημα Ας δούμε λιγάκι τώρα μη σημαντικά ρομπότ σε υπηρεσίες υγείας και στην καθημερινότητά μας, στο σπίτι μας Αυτό εδώ είναι ένα ανθρωπόμορφο ρομπότ το οποίο αποτελεί πιστή αναπαράσταση μιας γυναίκας και μπορεί να ανοιγκλίνει τα μάτια, να κουνάει το κεφάλι να αμορφάζει, να αναπνέει, μπορεί να την μπερδεύσει κανείς με έναν άνθρωπο πραγματικό Οι εντολές που παίρνει, τις παίρνει από ένα... Μπορεί να έχουμε έναν ηθοποιό ο οποίος κάνει αυτές τις κινήσεις Υπάρχουν κάμερες που παρατηρούν ότι κάνει ο ηθοποιός και στέλνουν τις εντολές στο ρομπότ και ακολουθεί Τώρα θα πει κανείς γιατί να θέλουμε ένα τέτοιο ρομπότ Στην Ιαπωνία τα ρομπότ είναι πάρα πολύ αγαπητά Οι Άπονες πιστεύουν ότι οι μηχανές έχουν ζωή από μόνες τους Άμα σπάσει μια καρέκλα που την αγαπάνε Μπορεί να αντιθάψουμε μεγάλη ευλάβεια γιατί θεωρούν ότι έχει και αυτή μια ζωή Οπότε εκεί υπάρχει το θέμα των ηλικιωμένων Είναι ένα έθνος με πολλούς ηλικιωμένους και είναι μόνοι τους Και πολλοί ετοιμάζουν ρομπότ για να κρατάνε παρέα στους ηλικιωμένους Νιώθουν ότι έχουν κάτι δίπλα τους Με το οποίο μπορούν να μιλήσουν ή να έχουν κάποια σχέση Υπάρχουν πολλά ανθρωπόμορφα ρομπότ Εδώ βλέπετε δύο, το αριστερό είναι έτσι κάπως εντυπωσιακό Αλλά όχι και τόσο καλό, είναι σε στυλ ρομπότ κάπως Το δεξί ρομπότ όμως είναι ένα το οποίο έχει προταθεί για το Αμερικάνικο στρατό Μπορεί να σώσει στρατιώτες που έχουν πληγωθεί στη μάχη Και κρατάει ένα στρατιώτη αυτό το ρομπότ Από κάτω έχει ερπίστριες αλλά μπορούν να δουλέψουν και σαν πόδια Και μπορεί αυτό να πάει σε ένα πεδίο μάχης να πάρει τον πληγωμένο και να τον γυρίσει πίσω Και ξέρετε ότι σήμερα οι στρατιώτες έχουν πλέον και IP άντρες για όσους ξέρουν τι είναι αυτό Δηλαδή μπορούν να είναι συνδεδεμένοι με το ίντερνετ Μπορεί όλα τους τα στοιχεία να μεταδίδονται σε ένα κεντρικό σημείο Οπότε μπορεί η διοίκηση να βλέπει τι κάνει ο καθένας και που βρίσκεται Και αν έχει πρόβλημα να στείλει κάτι να τον σώσει Εδώ θα δείτε ένα πιο φιλικό ανθρωπόμορφο ρομπότ Δεν ξέρω τι λένε αλλά όποιος γνωρίζει γι'απωνέζικα θα καταλάβει Αλλά βλέπετε εδώ είναι αυτό το ρομπότ το άσημο Το οποίο επίτηδες έχει φτιαχτεί σε μικρή κλίμακα Για να μην τρομάζει τους ανθρώπους, να είναι φιλικό Μπορεί να κάνει κινήσεις όπως ο άνθρωπος, έχει πάρα πολύ βάθος ελευθερίας, έχει πολλές αρθρώσεις Έχει ακόμα και δάκτυλα Μπορεί να πιάσει κάτι και να το μεταφέρει Μπορεί να τρέξει, να πηδήξει επί τόπου Αυτό που δεν φαίνεται εδώ βέβαια είναι δύο πράγματα Για να μην νομίσετε ότι όλα έχουν ελειθεί Το ένα είναι ότι όταν του τελειώσει η μπαταρία μένει ακίνητο Πρέπει κάπως να γεμίσει την μπαταρία του Μια άλλη περίπτωση τέτοιου στιμάτων είναι στη φυσικοθεραπεία Όπου αντί να έχουμε μια νοσοκόμα να βάζει τον ασθενή να κάνει κάποιες κινήσεις Μπορεί να βάλουμε μια μηχανή να τις κάνει και η μηχανή να είναι προγραμματιζόμενη Και να παίζει διάφορα σενάρια Αυτό είναι αρκετά ξεκούραστο Μια νοσοκόμα έτσι μπορεί να επιβλέπει δύο-τρεις τέτοιους ασθενείς Να βάζει το πρόγραμμα για τόση ώρα και να πηγαίνει στον επόμενο και στον πιο κάτω Και να υπάρχουν και μετρήσεις για το τι έγινε Δηλαδή για το πώς κινήθηκε ο ασθενής και τι ανταπόκριση είχε Ένα άλλο παράδειγμα της ρομποτικής συνιατρικής είναι το χειρουργικό robot da Vinci Που θα έχετε ακούσει Αυτό έχει ξεκινήσει το 2002, πήρε την έγκριση από το FDA της Αμερικής Και γενικά κάνει λαπαροσκοπικές επεμβάσεις στην καρδιά ή στον προστάτη Το βασικό καλό είναι ότι έχει πολύ γρήγορη ανάρωση Δηλαδή μπορεί κάποιος ασθενής που κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς Να φύγει σε μία εβδομάδα ή κάτι τέτοιο από νοσοκομείο Παλαιά ήθελε πολύ περισσότερο Υπάρχει ο μικρότερος κίνδυνος μολύνσεων γιατί είναι όλα αποστηρωμένα Δεν υπάρχει περίπτωση να τρέμει το χέρι του χειρουργού Διότι ακόμα και να τρέμει, μάλλον πρέπει να πω πώς ελέγχεται αυτό το robot Το robot ελέγχεται από χειριστήρια από έναν χειρουργό Ο οποίος βλέπει τι βλέπει το robot και κινεί τα χειριστήρια έτσι ώστε το robot να κάνει σωσές κινήσεις Αλλά ακόμα και να τρέμει το χέρι του γιατρού Υπάρχουν φίλτρες διαμέσως τα οποία αποσβένουν αυτό το τρεμούλιασμα και έτσι το robot δεν τρέμει Και βέβαια το μειονέκτημα είναι το κόσμο Αυτό κάνει σχεδόν 1,5 εκατομμύρια δολάρια ένα τέτοιο σύστημα Και θέλει κάθε χρόνο 120.000 δολάρια για συντήρηση Εδώ είναι ένα αγχειριστήριο ανάδρασης που έχουμε φτιάξει στο Πολυτεχνείο Ανάδραση δυνάμενη, λύπη λέξη Αυτό το κάναμε σε συνεργασία με το Λαϊκό Νοσοκομείο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών Και με τον γιατρό, τον κύριο... Αλλά θα σας το πω σε λίγο Ο στόχος ήταν να μάθουμε τους γιατρούς να εκπαιδεύουμε τους γιατρούς στις ρολογικές επεμβάσεις Ρολογική επέμβαση σημαίνει ότι... Αυτό βλέπετε πάνω στο ενδοσκόπιο πάνω αριστερά Πρέπει να μπει στην ουρίθρα ενός ασθενούς Ο γιατρός βλέπει από μία κάμερα... Όταν μπαίνει το ενδοσκόπιο μέσα στην ουρίθρα βλέπει σε κάμερα την πρόοδο της μετατόπισης Και νιώθει κάποιες δυνάμεις στο χέρι του και μετά πηγαίνει και κάνει την επέμβαση στον προστάτη Ή ό,τι πρέπει να κάνει Αυτό πράγμα ή γίνεται σε γουρουνάκια Ή γινότανε παλιά κατευθείαν σε ασθενείς από εκπαιδευόμενους Πράγμα πολύ επικίνδυνο Η εκπαίδευση γινότανε με βίντεο Με μια τέτοια συσκευή όμως μπορούμε να παραστήσουμε την όλη κίνηση με το μηχανισμό που βλέπετε Και μπορούμε να, εδώ βλέπετε την ψηφιακή εικόνα που είναι είσοδος στην ουρίθρα Υπάρχουν και πολλές άλλες Και εδώ βλέπετε το συνολικό σύστημα Όπου τώρα ο εκπαιδευόμενος κρατάει το ενδοσκόπι όπου είναι στην άκρη του μηχανισμού Κοινεί το μηχανισμό Ο υπολογιστής καταλαβαίνει από αισθητήρες το μηχανισμό Που βρίσκεται στον ψηφιακό κόσμο το ενδοσκόπιο Και στην οθόνη του υπολογιστή που βλέπετε παίζει την εικόνα που θα έβλεπε ο γιατρός στην πραγματικότητα Εάν ο χειριστής ακουμπήσει στους ή κάνει κάτι που δεν πρέπει Τότε εμφανίζονται δυνάμεις, υπολογίζονται δυνάμεις από τον υπολογιστή Και στέλνονται ροπές και δυνάμεις μέσω του μηχανισμού στο χέρι του γιατρού και νιώθει την αντίσταση Οπότε έχει αίσθηση σαν να έκανε την πραγματική εγχείρηση Οι δυνάμεις επίσης αναπαρίσταται με κάτι πράτισσα σημαδάκια κόκκινα στην οθόνη Για να υπάρχει και οπτική ανάδραση μια που τώρα δεν μπορείτε να το δείτε Υπάρχει μονάδα ελέγχο που είναι πάνω δεξιά που έχει όλα τα ηλεκτρονικά και τους ενισχυτές Και μπορεί κανείς με αυτό το σύστημα να παίξει και διάφορα σενάρια Δηλαδή μπορεί να υποθέσει ότι η εγχείρηση γίνεται σε ενήλικα άντρα ή σε αγόρι Μπορεί να έχει διάφορες ασθένειες και να αλλάζει η υφή της κίστης, για παράδειγμα, ή της ουρίθρας Και μπορεί να μετράται και όλα η απόδοση του γιατρού, του εκπαιδευόμενου Άμα κάνει πολλά λάθη μπορεί να παίρνει κακό βαθμό Ο γιατρός με τον οποίο το κάναμε είναι ο κύριος Γιονίση Μητρόπουλος από το Επιστήμιο Αθηνών Εδώ είναι η ρομποτική οικιακή σκούπα που την έχει φτιάξει το iRobot 2002 Έχει έτσι κόστος, παίζει σε πολύ μεγάλο εύρος Έχουν πουλήσει 2,5 εκατομμύρια συσκευές τέτοιες Αυτή βάζεται στο σαλόνι σας και τρέχει και σκουπίζει Ρουφάει, μετά πηγαίνει μόνη της και αδειάζει τον κάδο Οπότε δεν χρειάζεται να ασχολείται μαζί σας και επαναφορτίζεται Δηλαδή να αφήνεται μέσα στο σπίτι και αυτή συνέχεια καθαρίζει και μαζεύει τα χνούδια από τα χαλιά και τις μοκέτες για παράδειγμα Άμα θέλετε να παίξετε υπάρχει και το υπήρχε το iRobot της Sony Αυτό το σκυλάκι το οποίο βγήκε σε δύο εκδόσεις, αυτή είναι η δεύτερη έκδοση Αυτό είναι μικρό σε ένα μικρό σκυλάκι, είναι κάτι τέτοιο Και παρ' όλα αυτό το μικρό πακέτο στο οποίο είναι, έχει 20 κινητήρες Δηλαδή όλες οι αρθρώσεις έχουν πάνω κινητήρα και κάνει κινήσεις Έχει 7 αισθητήρες επαφής, δηλαδή μπορεί να ακουμπήσει και να νιώσει τι είναι από κάτω Έχει στη μύτη του 7 λεντάκια για να δείχνει αν είναι ευχαριστημένος ή αναχωρημένο Έχει ακουστικά στα αυτιά του, μικρόφωνα Και αυτά τα μικρόφωνα μπορούν να καταλάβουν 50 εντολές, λένε να του πεις sit και να κάτσει Γιατί έχει αναγνώριση φωνής Έχει τεχνητή όραση στη μύτη του, έχει ψηφιακή κάμερα Έχει αισθητήρες για να βλέπει τις αποστάσεις, οπότε άμα πάμε κοντά του αυτό κάνει πίσω Ή σταματάει ενάλογα με το πώς το έχουμε προγραμματίσει Έχει πιταξιόμετρα και λοιπά για να έχει αίσθηση της ευστάθειας ώστε και αν πέσει να μπορέσει να σηκωθεί Βγαίνει σε διάφορα χρώματα μια που είναι καταναλωτικό προϊόν ασημί μαύρο και χρυσό Και έκανε 1.300 δολάρια όταν βγήκε Όταν έβγαινε στο ίντερνετ που λιόταν όλοι οι παραγώγοι για αυτό στιγμή Δηλαδή σε όλον τον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που θα ήθελαν να έχουν τέτοια σκυλάκια σπίτι τους Υπάρχουν και πολλά εργαστήρια που παίζουν αυτά τα σκυλάκια Υπάρχουν και πολλά ρομπότες στον κινηματογράφο Απλώς εδώ έχω το Wall-E και στη λογοτεχνία Πολλά που θα τα έχετε δει απλώς είναι πράγματα που γίνονται πιο οικεία γιατί τα βλέπουμε να κινούνται με τρόπο βέβαια που δεν είναι πάντα πραγματικός Υπάρχουν όμως και ρομπότες που δεν είναι τόσο μακριά από μας και είναι πάνω μας Εξοσκελετικά ρομπότες Αυτό εδώ είναι ένα ρομπότες που το έχουμε στο εργαστήριο Υπάρχουν 12 τέτοια στον κόσμο Είναι το πιο δυνατό υδραβηλικό ρομπότες που υπάρχει Και έχει δύο μέρη Το ένα το φοράει ο άνθρωπος και κινεί το χέρι του Και το ρομπότες αυτό βλέπει τις κινήσεις που κάνει ο άνθρωπος Και δίνει εντολές στο άλλο το οποίο ακολουθεί Εδώ βλέπετε ξεβιδώνει ένα λαμτήρα Το καλό βέβαια παρόλο που εδώ τα βλέπετε ένα δίπλα στα άλλα για να μπορείτε να δείτε την κινήση Σκεφτείτε ότι το ένα ρομπότες μπορεί να είναι σε μία βάση στη γη και το άλλο να είναι στο διάστημα Να είναι πάνω στο σελήνη και να κάνει κάποιες δουλειές Οπότε ο άνθρωπος βλέπει σε μια οθόνη τι γίνεται, κινεί το χέρι του Και το ρομπότες που είναι σε απόσταση ακολουθεί Και μάλιστα υπάρχει και ανάδραση νάμελου Δηλαδή άμα από το ρομπότες που είναι μακριά πιάσει κάτι ή βρει αντίσταση Τι νιώθει ο χειριστής του πολύ μακριά Αυτό εδώ ήτανε βίντεο αλλά δυστυχώς δεν τρέχει, λείπει το κόντεκ Εν πάση περιπτώσει αυτό που δείχνει είναι ότι υπάρχει ένα ρομπότες, έναν ανθρωποϊδές Το οποίο συνεργάζεται με έναν άνθρωπο και μεταφέρει ένα τραπέζι Αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο να γίνει όταν από μια μεριά είναι μηχανή Γιατί η μηχανή κάνει κινήσεις όχι ανθρώπινες καταρχήν Παρ' όλα αυτά αυτοί οι δυο συνεργάζονται μια χαρά Ο άνθρωπος κατευθύνει τη μηχανή, λέει σπρώχνει, το ρομπότες υποχωρεί και πάει προς τα πίσω Και τελικά προσγιώνουν και το τραπέζι σαν να ήταν άνθρωπος Δηλαδή συνεργασία είναι απόλυτη μεταξύ των δύο Υπάρχουν και τα θέματα της νευρορρομποτικής Στην οποία πλέον υπάρχουν εξοσκελετικά στήματα τα οποία τα φοράμε πάνω μας Όχι για να κατευθύνουμε κάποιον άλλο, αλλά για να βοηθήσουμε εμάς τους ίδιους Και μπορεί να είναι και τεχνητά μέλη Δηλαδή να έχει προστεί κάποιος το ακροτηριασμό και να έχει προστεθεί ένα τεχνητό μέλος Το οποίο όμως είναι ρομποτικό Αυτά χρησιμοποιούνται για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, στη φυσικόθεραπία και γενικό συμποβοήθηση Τώρα το πώς γίνεται, υπάρχουν δύο τύποι, δύο δρόμοι Ο ένας είναι να βάλουμε αισθητήρες πάνω στο χέρι, στο σώμα του ανθρώπου Και μέσω αισθητήρων να καταλαβαίνουμε τι θέλει να κάνει ο άνθρωπος και η μηχανή να τον υποβοηθά Και ο άλλος τρόπος που έχει αρχίσει και αναπλήσεται πλέον Είναι να πάμε κατευθείαν στον εγκέφαλο του ανθρώπου Και να παίρνουμε εγκεφαλικά σήματα, να τα ενισχύουμε και λοιπά Και από εκεί να δίνουμε εντολές στο μηχάνημα ή στο εμφύτευμα ή στο προσθετικό κομμάτι Αυτό το δεύτερο είναι κάτι που απαιτεί, ας πούμε, αν θέλει κάποιος μηχανικός να το κάνει Πρέπει να έχει και το νοσοκομείο δίπλα του ή τους γιατρούς που εμείς δεν το έχουμε εδώ Έχουμε κάνει το πρώτο, θα σας δείξω Εδώ είναι μια τέτοια εξοσκελετική συσκευή, την οποίαν τη φοράει αυτή η κοπέλα Και αυτή είναι μία άλλη Αυτές οι συσκευές έχουν μέσα τους κίνηση Έχουν μοτέρ, έχουν αισθητήρες, έχουν ηλεκτρονικά μπαταρίες και βοηθάνε στην ανθρώπινη κίνηση Αυτό εδώ είναι μια δουλειά που είχαμε κάνει πριν μερικά χρόνια στο εργαστήριο Βλέπετε το χέρι ενός φοιτητή, στο οποίο έχουμε βάλει επάνω αισθητήρια αργύρου Διαβάζουμε τα ηλεκτρομιογραφικά σήματα από το χέρι Αυτά φιλτράρονται, ενισχύονται και ανορθώνονται Εδώ βλέπετε το αποτέλεσμα Και από την κίνηση του χεριού του μπορούμε να καταλάβουμε τι κίνηση κάνει Αν πάει μπροστά το χέρι ή πίσω Και δίνουμε εντολή σε ένα φορείο με σερβομηχανισμό να ακολουθεί την κίνηση του χεριού Δηλαδή όταν το χέρι πάει μπροστά το φορείο πάει μπρος, όταν το χέρι πάει πίσω πάει πίσω και το φορείο Υπάρχουν και τα ρομπότες στη μικροκλίμακα Οι οποίες με τα μάικρο και νάνο τεκνόλογη σήμερα γίνονται όλο και πιο σημαντικά Και εδώ πάνω αριστερά βλέπετε ένα μικρό ρομποτάκι Με ημάδες, με τράξη δηλαδή ερπίστριες Και έχει πάνω του όλα τα ηλεκτρονικά Αυτό μπορεί να κάνει διάφορους κινήσεις αλλά δεν έχει πολύ μεγάλη ακρίβεια γιατί έχει ερπίστριες Το ίδιο θα γινόταν αν είχε και ρόδες Αλλά έχουν μικρήνει πάρα πολύ Κάτω αριστερά βλέπετε έναν εχειριστή ο οποίος ελέγχει μέσω απόγιαλιά τριζιάστατα και εχειριστήριο Ελέγχει ένα ρομπότ πολύ μικρό που δεν μπορεί να το ελέγξει αλλιώς Και βλέπει μια μεγαίνστηση της εικόνας που βλέπει αυτό ρομπότ Κάτω δεξιά είναι ένας clean room χώρος Στον οποίο μπορεί να επιδράσει κανείς σε πάρα πολύ μικρή κλίμακα Ας πούμε με μαγνητικά πεδία ή με αρχαίστρια ευστομηχανικής Και να μπορεί να αλλάξει να μεταφέρει στοιχεία πάρα πολύ μικρά στο επίπεδο των μικρών Όπως αυτό που βλέπετε πάνω δεξιά που είναι κάποια δουλειά που είχαν κάνει στο USC στην Καλιφόρνια Όπου πήραν πολύ μικρά σωματίδια και καταφέραν και γράψανε το όνομα του πολιτεχνίου Και αυτή η γραμμούλα που βλέπετε κάτω δεξιά είναι 500 νανόμετρα Δηλαδή το νάνο είναι 10 στην μειον ενάτη του μέτρου Δηλαδή είναι η χιλιοστά του μικρού, το μικρό είναι η χιλιοστά του χιλιοστού Είναι ένα εκατομμύρο φορές μικρότερο από το χιλιοστό Αυτά τα μικρά ρομπότ μπορεί να δουλέψουν σε σμήνη, σαν Swarms που λένε στα Αγγλικά Και να είναι πάρα πολλά από αυτά, να είναι πολύ φθηνά και να συνεργάζονται και να έχουν μια συλλογική συμπεριφορά Να έχουν ομαδικές συμπεριφορές, να μπορούν να έχουν διανεμημένους αισθητήρες Και να βλέπουμε σε μεγάλες περιοχές τι γίνεται Άμα μερικά πεθάνουν, ζούνε άλλα και κάνουν δίκτυα μεταξύ τους Εδώ έχω ένα παράδειγμα από το εργαστήριο Έχουμε φτιάξει ένα πολύ μικρό ρομπότ, αυτό έχει ύψος 3 εκατοστά Αυτό κινείται, δεν έχει ρόδες από κάτω Πατάει σε τρεις χαλίβδινες σφαίρες, πολύ μικρές, κινείται πολύ αργά Αλλά με ακρίβεια μικρού, δηλαδή μπορεί να του δώσουμε εντολή να πάει μερικά μικρά πιο πέρα Στον μπροστινό μέρος υπάρχει μία μικρή ακίδα που είναι βελώνικη, μπορεί να πάει να κάνει άγχιση DNA σε ένα κύτταρο για παράδειγμα Ο τρόπος που κινείται, κινείται με κινητήρες δόνυσης Όπως τα κινητά μας, αν τα αφήσουμε πάνω σε ένα τραπέζι και μας πάρει κάποιος και οι κινητήρες δόνυσης είναι, το vibration είναι on Το βλέπουμε αυτό το πράγμα κινείται μερικές φορές και φεύγει Όπως φεύγουν και μερικές φορές τα πληντήρια, άμα δεν έχουν πολύ μεγάλο βάρος Έχουμε χρησιμοποιήσει αυτήν την τεχνική και έχουμε βάλει μέσα τέτοιους κινητήρες και ελέγχουμε τις τροφές τους Έτσι ώστε η κίνηση που κάνει το ρομπότ να είναι ελεγχόμενη Κατά άλλα είναι τελείως αυτόνομο, δηλαδή έχει πάνω μπαταρίες, έχει Wi-Fi, τηλεπικοινωνίες Μπορούμε να του δώσουμε εντολή εξ αποστάσεως ή μπορούμε να το κάνουμε αυτόνομο Βάζοντας το κάτω από ένα μικροσκόπιο Και εδώ δεξιά βλέπουμε την εικόνα από ένα βίντεο μικροσκόπιο Και αυτή είναι η βελώνα που έχει το ρομποτάκι και πηγαίνει σε ένα σημείο Αυτή είναι η βελώνα κανονική, αυτές που έχουμε και κάνουμε εμβόλια Η κλίμακα είναι, τώρα δεν τη βλέπω καλά, αλλά καταλαβαίνετε από το μέγεθος Αυτό είναι το μπροστινό το κομμάτι της βελώνας, το πολύ πολύ μητέρο Αυτά είναι διάφορα ρομπότ, υπάρχουν όμως που έχουν κάποιο στόχο Υπάρχει και ένα ρομπότ που δεν έχει κανένα στόχο, αλλά είναι αρκετά εντυπωσιακό Είναι ένα ρομπότ σφαίρα, το οποίο αλλάζει συνέχεια τη μορφή του Και μπορεί να κάνει διάφορες κινήσεις Μπορεί να περπατήσει Μπορεί να τρέξει σφαίρα, μπορεί να γυρίσει ανάποδα, μπορεί να κάνει πολλά πολλά Μπορεί να κάνει όλα και τίποτα που λέω, δηλαδή μπορεί να κάνει πάρα πολλά πράγματα χωρίς να κάνει και κάτι συγκεκριμένο Υπάρχουν δηλαδή και αυτά στη ρομποτική Αν τα δούμε τώρα όλα αυτά που είδαμε μέχρι τώρα, θα δούμε ότι αυτή η άνοιξη ο ρομπότ Αυτή όλη η πασπερμία διαφόρων συστημάτων που κάνουν διάφορες δουλειές Σε διάφορα μεγέσεις, κλίμα και σε σχέση με τον άνθρωπο Μπορεί και έχει γίνει σήμερα κατορθωτό, γιατί τα ηλεκτρονικά μικραίνουν Οι κινητήρες και όλοι οι επενεργητές αυτά που βάζουν δυνάμεις και ροπές μικραίνουν συνέχεια Και οι υπολογιστές το ίδιο Οι κινητήρες γίνονται όλο και πιο δυνατοί Δηλαδή σε μικρότερο πακέτο βγάζουμε μεγαλύτερη δύναμη και άρα μπορούμε να κινηθούμε καλύτερα Υπάρχουν νέες τεχνολογίες όπως τα electroactive polymers, τα SMS και τα πιζητήσεις Τα οποία είναι καινούργια υλικά καινούργιες τεχνολογίες Υπάρχει ασύρματι δικτύο σε πολύ υψηλές ταχύτητες και σε πολύ μικρό όγκο Το κόστος μειώνεται πολύ γιατί οι αγορές μεγαλώνουν και παράγονται όλα αυτά πράγματα σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες Γίνεται πρόεδρο με πρόοδος σε αλγορίθμους και στην τεχνητή νοημοσύνη έτσι ώστε όλα αυτά να μοιάζουν όλο και πιο έξυπνα και ικανά Και φυσικά η αγορά επιταχύνει αυτή την εξέλιξη Οπότε η ρομποτική έχει περάσει σε μια νέα φάση όπου σχεδόν όλα είναι δυνατά σήμερα Είναι όμως όλα, δεν είναι όλα ακόμη, μοιάζουν να είναι Υπάρχουν διάφορα προβλήματα, ένα από αυτά είναι οι πηγές ενέργειας Οτιδήποτε κινείται και είναι μακριά από την πρίζα έχει πρόβλημα Κάποια στιγμή αδειάζει το ότι έχει μέσα του και πρέπει να γεμίσει ξανά, σταματάει Εδώ μπορεί να βοηθήσουν οι κυψέλες καυσίμου ή καλύτερες μπαταρίες Είναι μια τεχνολογία που θα αλλάξει δραστικά την επίδραση στο ρομπότ της ζωής μας Μια άλλη είναι το πόσο δυνατοί είναι οι επενεργητές, δηλαδή τα μοτέρ για παράδειγμα Αυτό εξαρτάται από το πόσο δυνατοί είναι οι μαγνήτες Όσο βελτιώνται οι μαγνήτες, τόσο αυξάνονται οι δυνατότητες αυτών των συστημάτων Ένα άλλο είναι η υπολογιστική ισχύης, η οποία συνέχεια αυξάνει Εδώ δεν υπάρχει γενικά πρόβλημα, αλλά πάντα θέλουμε παραπάνω Θέλουμε να έχουμε μια κάμερα η οποία να βλέπει το χώρο, να σας βλέπει όλους Να καταλαβαίνει ποιος είναι ο καθένας, να βλέπει ποιος είναι ο τάδε και να πηγαίνει να τον χαιρετάει το ρομπότ Θέλουμε όλο και πιο πολλά πράγματα γιατί μπορούμε και τα κάνουμε Και θέλουμε να έχουμε και αντίληψη του περιβάλλοντος και αλγόριθμους Που να τα διαχειρίζονται όλα αυτά πολύ γρήγορα και κατά τα δυνατόν έξυπνα Οπότε για να κλείσω την ομιλία αυτή Βλέπουμε ότι η ρομποτική ξεκίνησε, έχει 50 χρόνια ζωής περίπου Ξεκίνησε με βαριά, δίσκαμπτα και ακριβά ρομπότ Αλλά η πρόοδος σε όλα αυτές τις τεχνολογίες που είπαμε Έφερε αυτά τα ρομπότ που πετούν, τρέχουν, κολυμπάνε Συνεργάζονται με τον άνθρωπο, τον βοηθάνε, τους συμπαραστέκονται Είναι μέσα στα σπίτια και μέσα στα νοσοκομεία Όσο το κόστος πέφτει, οι δυνατότητες αυξάνουν και τα ρομπότ πληθύνονται Αν δείτε τις στατιστικές, όλο και πιο πολλά ρομπότ εμφανίζονται Το μέλλον προδιαγράφεται πολύ ενδιαφέρον Γενικά αυτές είναι τεχνολογίες που δεν είναι ακριβές στο κόστος, όπως είπα και πριν Είναι κάτι που μπορεί να γίνει πολύ εύκολα στην Ελλάδα, όπως γίνεται ήδη στο Ισραήλ Σε διάφορες περιπτώσεις, από μηχανές που μαζεύουν πορτοκάλια Αεροπλανάκια που κατοπτεύουν για ασθενείς ή για στρατιωτικούς λόγους Είναι θέμα να μπορέσουμε και εμείς να πιστέψουμε ότι μπορούμε να το κάνουμε και να το κάνουμε Σε ευχαριστώ πολύ Ευχαριστώ πολύ Εάν υπάρχουν ερωτήσεις, νομίζω ότι υπάρχει λίγος χρόνος Καλησπέρα, ευχαριστώ για την παρουσίαση και για ό,τι κάνετε και στο Μητσόβιο Μια ερώτηση, σε πόσα χρόνια προβλέπεται να αποκτήσουν κάποια μορφή τεχνητής νοημοσύνης Δηλαδή, πίχοι να λαμβάνουν αποφάσεις που δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές Ή που να μαθαίνουν απ' τα λάθη τους Υπάρχει λίγος χρόνος, όταν δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές Υπάρχει λίγος χρόνος, όταν δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές Υπάρχει λίγος χρόνος, όταν δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές Υπάρχει λίγο χρόνος, όταν δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές Υπάρχει λίγο χρόνος, όταν δεν έχουν προγραμματιστεί γι' αυτές français Αυτό είναι δύσκολο να του απαντήσω Η τεχνητή νοημοσύνη, έτσι, στη γενικότητα που το θέτε, εγώ νομίζω δε θα υπάρξει ποτέ, α execs που νήξε τον Κασπάρο στο σκάκι. Αυτό φτιάχτηκε το σύστημα έτσι ώστε να μπορεί να νικήσει το καλύτερο σκακιστή. Είχε νοημοσύνη με την έννοια την ανθρώπινη? Εγώ δεν μπορώ να απαντήσω αυτό. Νομίζω όμως ότι οι δυνατότητες των μηχανών συνεχώς αυξάνονται και δίνουν όλο και πιο πολύ μια εικόνα νοημοσύνης. Μπορούν να λύνουν όλο και πιο δύσκολα προβλήματα. Αλλά από εκεί πέρα νομίζω είναι θέμα φιλοσοφικό. Δεν μπορώ να σας πω σε τόσα χρόνια θα γίνει αυτό. Άλλη ερώτηση. Καλά, μάλλον έχει περάσει και η ώρα. Οπότε, αν δεν υπάρχει άλλη ερώτηση, σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε. Μπορώ να σας ρωτήσω κάτι? Μπορώ να σας ρωτήσω κάτι? Δεξιά σας. Αν έχετε λίγο χρόνο να μας μιλήσετε για τον έλεγχο των μηχανών μέσω της σκέψης. Το BMI, αν δεν κάνω λάθος. Αν έχετε λίγο χρόνο. Αρχίζουν και αναπτύσσονται πλέον συσκευές που είναι σαν κάσκες και μπορεί να τις φορέσει κανείς στο κεφάλι. Δεν έχουν πάρα πολλούς εστίρες αυτές, αλλά μπορούν να ανοιχνεύσουν σήματα από τον εγκέφαλο. Αυτό που γίνεται είναι, αν και δεν είμαι ειδικός στην περιοχή, γιατί στον εγκέφαλο έχω αποφασίσει ότι δεν θα μπω ποτέ για τις συνδείκες που έχουμε, αλλά πάντως η ιδέα είναι ανάλογη με σήματα που παίρνουμε από άλλα μέρη, ας πούμε από άλλους σήματα. Αυτό που κάνουμε είναι ότι πρώτα πρέπει να βάλουμε τον άνθρωπο να κάνει μια συγκεκριμένη δουλειά και βλέπουμε τι διαγείρεται, ποια εικόνα υπάρχει από αυτά τα σήματα. Μετά κάνει μια άλλη δουλειά και βλέπουμε άλλα σήματα. Οπότε μπορούμε να κάνουμε μια αντιστοίχηση μεταξύ των σκέψεων και των σημάτων που υπάρχουν στον εγκέφαλο και των αποτελεσμάτων που έχουν αυτές και επομένως μετά όταν κάνει μια τέτοια σκέψη η ενέργεια εγκεφαλική μπορούμε με βάση τα πειράματα που έχουμε κάνει να καταλάβουμε ότι θέλει να κινήσει για παράδειγμα το χέρι του. Οπότε τότε αν το καταλάβουμε αυτό μπορούμε να δώσουμε εντολές σε ένα μηχάνημα να ακολουθήσει αυτή τη σκέψη. Έχει διαπιστωθεί δηλαδή ότι σε διαφορετικούς ανθρώπους η ίδια σκέψη έχει την ίδια ηλεκτρομαγνητική επικόνιση. Όχι, κάθε άνθρωπος είναι σαν περιοχές από όσο ξέρω. Μπορεί να πει γενικά κανείς ότι ισχύει το α ή το β αλλά φυσικά πρέπει να κάνει πειράματα με το συγκεκριμένο άνθρωπο. Δηλαδή σε κάποιο άλλο άνθρωπο το σήμα έχει άλλη μορφή. Όχι, μπορεί να μην είναι εκεί που το περιμένουμε ακριβώς. Για παράδειγμα αυτό που μπορώ να πω είναι για το EMZ που έχουμε κάνει ότι αν βάλουμε τα ηλεκτρόδια σε κάποια σημεία έχουμε μια υπογραφή. Αν τα ηλεκτρόδια πάνε κάπως διαφορετικά σε άλλες θέσεις τότε η υπογραφή αλλάζει. Οπότε μπερδεύεις δεν ξέρεις τι. Και αν πάνε σε άλλο άνθρωπο? Φυσικά και εκεί το ίδιο ακόμα και χειρότερα. Ευχαριστώ. Δηλαδή έχει αρκετή δουλειά αυτό το πράγμα, δεν είναι τόσο απλό. Εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω για την κατάσταση της ρομποντικής στην Ελλάδα. Αναφερθήκατε στην αρχή σε ένα χάρτη με κέντρα έρευνας και εμπορική χρήση. Όπου ήτανε κατασκευαστές. Πιστεύετε ότι υπάρχει μέλλον για την ανάπτυξη στον χώρο, αυτό στην Ελλάδα. Και αν ναι, τι πιστεύετε ότι είναι οι δυσκολίες που ξεπεραστούν αυτή τη στιγμή. Είναι θέμα εκπαίδευσης, θέμα χρηματοδότησης, θέμα γραφειοκρατίας. Εάν το πάρουμε για εταιρεία υπάρχουν φυσικά τα εμπόδια που υπάρχουν για οποιαδήποτε εταιρεία. Μια τέτοια εταιρεία θα βοηθούσε να ξεκίναγε μέσω ερευνητικών προγραμμάτων. Δηλαδή, αν δεν μπορεί να βρει venture capital, ας πούμε, για να ξεκινήσει. Υποτίθεται ότι έχει αρχίσει να μπορεί να γίνεται εδώ, αλλά ακόμα είναι ζητούμενο. Μπορεί να ξεκινήσει μέσω κάποιων προγραμμάτων και όταν υπάρχει μια καλή ιδέα, τότε να προχωρήσει στην κατασκευή και στην παραγωγή. Αλλά αν δεν κάνει κάποιος προϊόν και δεν μπορεί να βγάλει ένα επιτυχημένο προϊόν να το πουλήσει στην ευρωπαϊκή αγορά τουλάχιστον, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Είναι προϋπόθεση αυτή, γιατί υπάρχουν διάφορες εταιρείας που κάνουν προγράμματα, αλλά κάνουν ένα πρόγραμμα πίσω από το άλλο και το αποτέλεσμα είναι χαρτιά, συνήθως και όχι προϊόντα. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει... Στα πανεπιστήμια, το design και η κατασκευή και το hardware έρχονται δεύτερα. Το πρώτο, υπάρχει τρομερή ανάλυση. Ξέρουν όλοι πολύ καλά μαθηματικά. Αλλά αυτό δεν φτάνει. Χρειάζεται να περνάμε και στη σύνθεση. Η σύνθεση δεν διδάσκεται, δηλαδή ακόμα και μαθήματα που πρέπει να έχουν σύνθεση φτάνουμε λίγο πριν το τέλος και η σύνθεση έχει πάει για άλλη φορά. Αυτό πρέπει να αλλάξει, δηλαδή πρέπει να είναι... και το προσπαθούμε στη σχολή μου τουλάχιστον, να μπορέσουμε να βάλουμε τους φοιτές να πιάνουν πράγματα με τα χέρια τους, να φτιάχνουν πράγματα με τα χέρια τους, να συναγωνίζονται ο ένας τον άλλο και τότε, αν το κάνουν αυτό και ξεπεράσουν τον φόβο του παλμογράφου, του κατσαβιδιού και του ενισχυτή, μπορεί να προκύψουν πολύ ωραία πράγματα, δηλαδή έχουν ιδέες αλλά φοβούνται. Πρέπει αυτό να ξεπεραστεί. Το design νομίζω είναι οπουδήποτε, είναι η σύνθεση, είναι το καινούργιο, είναι η καινοτομία. Τα άλλα χρειάζονται, δηλαδή η θεωρία χρειάζεται, η ανάλυση χρειάζεται αλλά δεν φτάνει. Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για την κατάσταση που υπάρχει στην Ελλάδα, όσον αφορά τα τεχνητά μέλη, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και γενικότερα στον κόσμο. Ευχαριστώ. Στην Ελλάδα για παθητικά τεχνητά μέλη υπάρχουν κάποιοι, δηλαδή κάνουν αρθικές ή τέτοιους πράγματα. Εγώ έχω προσπαθήσει εδώ και 10 χρόνια να μιλήσω ως εταιρείας και να ξεκινήσουμε κάτι τέτοιο. Όμως η πρώτη ερώτηση ήταν, κάποια τέτοια διάταξη θα την χρηματοδοτούσε το ΕΕΚΑ, θα δεχόταν να πληρώσει το ταμείο για αυτό το πράγμα. Η απάντηση είναι όχι, δηλαδή άμα κάποιος έχει σπάσει το πόδι του, ας πούμε, ή έχει ακροτηριαστεί, το ταμείο θα πει πατερίτσα, τελεία. Οπότε δεν υπάρχει εύρος, ας πούμε, ανάπτυξης, δηλαδή η εταιρεία δεν θα ενδιαφερθεί άμα δεν έχει σίγουρο πελάτη. Στην Ευρώπη τα πράγματα είναι πιο καλά, δηλαδή υπάρχουν εταιρείες σε όλη την Ευρώπη, οι οποίες φτιάχνουν από απλά μέχρι σύνθετα, δηλαδή μπορεί να είναι κάτι παθητικό. Παθητικό σημαίνει, δηλαδή, όχι επενεργήση, όχι κίνηση, όχι μοντέρα πάνω, ίσως αισθητήρες, υπάρχουν και πράγματα πιο πολύπλοκα. Υπάρχουν συσκευές, υπάρχει ένα παράδειγμα ανθρώπου, που έχει ανέβει σε ουρανοξή στη Νέα Υόρκη με πόδι το οποίο είναι τεχνητό. Υπάρχουν παραδείγματα αθλητών που έχουν τρέξει, έχουν περάσει, έχουν βγει πρωταθλητές με πόδια από ελάσματα. Αυτά γίνονται, αλλά στην Ευρώπη και στον κόσμο το μέλλον είναι καλό. Τον κόσμο ενώ βέβαια τον κόσμο που έχει οικονομική επιφάνεια, δηλαδή Αμερική, Ευρώπη, Ιαπωνία, Αυστραλία. Είναι ακριβά πράγματα αυτά, δεν υπάρχει αφιβολία. Πάντως είναι πράγματα που μπορεί να φτιαχτούν και εδώ, αλλά η αγορά δεν θα είναι εδώ. Αυτό είναι ένα μειονέκτημα. Γιατί βοηθάει το να αναπτύξεις πρώτα την αγορά της χώρας σου και μετά να βγεις έξω. Η αγορά της χώρας μας είναι δύσκολη για τέτοιου είδους πράγματα, όχι για όλα όμως. Κάποια άλλη ερώτηση? Λοιπόν, αν δεν υπάρχει άλλη ερώτηση, το είπα και πριν βέβαια, αλλά και πάλι σας ευχαριστώ και καλωσούσας βράδυ. Υπότιτλοι AUTHORWAVE |
