| Διάλεξη 11: Είχαμε να εφερθεί και στα δύο προηγούμενα μαθήματα στο ανάπτυγμα του κύματος. Είχαμε πει τότε εξαιτίας του ότι από την Εθνική Μητερολογική Υπηρεσία έχουμε το δεδομένο ότι ο άνεμος στην περιοχή της Εραισού εδώ είναι δυτικός στην πραγματικότητα ή είναι δυτικός ή κάτι άλλο. Τι είχαμε πει? Η μέση τιμή είναι δυτική και έχει μία απόκλειση βορειοδυτική ή βορειοανατολική που σημαίνει όμως ότι αν έχει μία απόκλειση βορειοδυτική ή νοτιοδυτική. Ποια η απέναντι ξηρά θα βρίσκεται στην νότια της Πιερίας, αν έχει νοτιοδυτική απόκλειση η απέναντι ξηρά όπου θα πρέπει να εφαρμόσουμε τη μέθοδο για να βρούμε ο ύψος κύματος και την περίοδο είναι η βόρεια Εύβοια, αν είναι καθαρά δυτική είναι οι Σποράδες. Άρα είχαμε δώσει έναν τύπο πως θα πρέπει να πάρουμε και τις τρεις, τέσσερις, πέντε, δέκα ακτίνες που λέμε για να υπολογίσουμε το πραγματικό μήκος αναπτύγματος. Αυτό το είχαμε δείξει απλά το θυμίζουμε τώρα γιατί θέλω να πούμε και κάτι άλλο. Η άλλη επίπτωση έχει το ότι ο άνεμος όταν λέμε δυτικός είναι η μέση τιμή δυτικό, δεν είναι 100% δυτικός αλλά έχει τις αποκλήσεις. Μαζί με το γεγονός ότι όταν λέμε ότι είναι 25 μέτρα να σηκώνει ταχύτητα του ανέμου και αυτή δεν είναι 25 μέτρα να σηκώνει, είναι μια μέση τιμή μπορεί να είναι 26, 27, 22 με μέση τιμή την 25. Τα δύο. Τι επιπτώσεις έχουν στο κύμα που θα γεννηθεί από τον άνεμο σε αντιδιαστολή με αυτά που κάναμε ως τώρα όπου είδαμε ένα μονοχρωματικό κύμα, ένα ημύτωνο. Τι είχαμε πει ότι θα έχουμε επιπτώσεις. Πολλά κύματα έχουν καταναγγυνήσει περίοδους, πολλά κύματα με διαφορετικές περίοδους κοντά προφανώς δεν θα είναι από ένα σε κοτ μέχρι 100 σε κομπ. Κοντά οι περίοδοι και τα ύψη κύματος δεν θα είναι και τόσο. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα είναι ένα ενιαίο κύμα, ένα ημυτωνοϊδές, ένα μονοχρωματικό που λέμε. Θα είναι πολυχρωματικοί κυματισμοί γιατί μπορεί μια ώρα να φυσίξει πραγματικά δυτικός. Θα έχει με ένταση 25 μέτρα να σηκώνει ταχύτητα ανέμου. Τότε μπορεί να σηκώσει 2 μέτρα κύμα. Μετά να το γυρίσει σε λίγο νοτιοδυτικό. Θα έχει μεγαλύτερη απόσταση από την ξηρά και να έχει μεγαλύτερη ένταση. Ή να έχει αργότερα μετά η ίδια κατεύθυνση με λιγότερη ένταση. Όλη αυτή η μη σταθερή εφαρμογή της ενέργειας από τον άνεμο στην επιφάνεια της άλλας για να παράγει ένα κύμα, θα δημιουργήσει ένα σύνθετο κυματισμό. Αυτό είναι το κυματισμό που έχουμε πραγματικά στη φύση. Έχουμε λοιπόν, από αυτά που είπαμε ως τώρα, θα μπορούσαμε να έχουμε διαφορετικούς κυματισμούς. Ένας άνεμος να δημιουργήσει μία ένταση, να δημιουργήσει ένα ύψος σχήματος μισό μέτρο και περίοδο εξεκόντ. Ένας άλλος, 75 μέτρα, λέω τυχαία τώρα τα νούμερα ύψος σχήματος. 75% ύψος σχήματος και 8 σεκόντ περίοδο. Ένα άλλο να έχει μικρότερο ύψος σχήματος και μεγαλύτερη περίοδο, ακόμα 25 μέτρα ύψος σχήματος και 14 σεκόντ περίοδο. Δηλαδή ανάλογα με την ένταση του ανέμου δημιουργείται ένα διαφορετικό κύμα, τα οποία όμως συνηπάρχουν ταυτόχρονα, άρα τι τα κάνουμε αυτά, ας πούμε αν έχουμε αυτά τα τρία κύματα τι τα κάνουμε όταν συνηπάρχουν. Αυτή είναι η πρόσθεση, τα προσθέτουμε αλγευρικά και στο τέλος έχουμε ένα κύμα, το οποίο είναι πιο κοντά στον πραγματικό κύμα που θα μετρήσουμε, δηλαδή ουσιαστικά η διαταραχή που μετράμε είναι το κάτω διάγραμμα, μπορούμε να το δούμε και αλλιώς πια, όπου το κάτω διάγραμμα θα είναι το άθρισμα όλων των συνυστοσσών, εδώ έβαλα τρεις, μπορεί να είναι 100, 1000, 2000, όσο πιο πολλές βάλουμε, τόσο πιο κοντά στην πραγματικότητα θα είμαστε. Λοιπόν, να το πάμε όμως ανάποδα τώρα. Τι μας λέει όλο αυτό, αν εδώ έχουμε ένα σήμα από τη θάλασσα, ένα οποιοδήποτε, γιατί τις περισσότερες φορές αυτό έχουμε και όχι αυτά, η φύση δεν θα μας στείλει ένα-ένα τα κύματα, η φύση θα μας στείλει ένα σύνθετο κύμα, θα μας στείλει μια σύνθετη διαταραχή, μια διαταραχή. Αυτό σε λέγεται τυχαίος κυματισμός, τυχαίος. Αν πάμε τώρα και μετρήσουμε στο Αιγαίο, στο Ιόνιο, τα κύματα θα δούμε μια διαταραχή σαν το κάτω διάγραμμα που έχουμε. Τι μας λέει όμως αυτή η σχέση και τι, για να μπορέσουμε να τη μελετήσουμε, αυτή τη διαταραχή, τι μπορούμε να κάνουμε και πώς λέγεται αυτή η ανάλυση, που την κάνετε και στη θυσμική μηχανική, πώς θα κάνετε στη δυναμική των κατασκευών και στον πετών την κάνετε κατά κάποιο τρόπο. Πώς λέγεται η ανάλυση από ένα σήμα τυχαίο, το χωρίζουμε σε ένα άθρεσμα ημητώνων, άθρεσμα συνημητώνων. Φασματική ανάλυση, ανάλυση φουριέ. Παναλαμβάνω εμείς, σαν καταγραφή, αν πάμε τώρα και μετρήσουμε στη θάλασσα που φυσάει, θα δούμε μια διαταραχή που είναι τυχαία θα μας φανεί και λέγεται τυχαίος κυματισμός. Τι να την κάνουμε αυτήν, είναι ανεποκατεύασμα της τάθμις. Πέρα από το ότι μπορούμε να την επεξεργαστούμε με την προηγούμενη φορά που είπαμε να βγάλουμε πόσα ύψη κύματος έχει, ένα ύψος, δεύτερο ύψος, τρίτο ύψος, τέταρτο ύψος, πέμπτο ύψος, πέρα από αυτό και τις αντίστοιχες περιόδους, μία περίοδο, δεύτερη περίοδο, τρίτη περίοδο για να κάνουμε μια στατιστική επεξεργασία να δούμε πόσα έχουμε κύματα πάνω από ένα μέτρο, πόσα έχουμε κάτω από ένα μέτρο και ούτω καθεξής. Πέρα από αυτό για μια καλύτερη και ολοκληρωμένη ανάλυση, κάνουμε μια ανάλυση φουργέ. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά οποιοδήποτε σήμα με την ανάλυση φουργέ μετατρέπεται σε ένα άθροισμα απλών σχέσεων που είναι άθροισμα ημητώνων. Προσέξτε όμως, το ημήτωνο θα έχει όπως φαίνεται κάθε ημήτωνο διαφορετικό ύψος και διαφορετική περίοδο. Συμπέρας με επαναλαμβάνω για να το έχουμε καλά στο μυαλό μας. Κάθε διαταραχή στη θάλασσα αλλά και οπουδήποτε, τέτοιου είδους διαταραχές, σκηματικές διαταραχές, κάθε διαταραχή στη θάλασσα μπορεί να αναλυθεί για να γίνει καλύτερα η μελέτη από εμάς σε ένα άθροισμα ημητώνων που κάθε ένα ημητώνο θα έχει και διαφορετικό ύψος κύματος και διαφορετική περίοδο και άρα διαφορετικό μήκος. Έτσι, αυτή η ανάλυση ουσιαστικά μας μετατρέπει ένα τυχαίο κυματισμό σε ένα αυτό που λέμε φασματικό κυματισμό που είπες σε κάτι συγκεκριμένο 10-20% ημήτωνα με 100 διαφορετικά ύψη και 100 διαφορετικές περιόδους. Τις έχουμε και μπορούμε να τις μελετήσουμε να βρούμε το μέγιστο, να βρούμε το ελάχιστο να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Αν δούμε τις φορτήσεις, τις κατασκευές, να δούμε τις κατανομές των ταχυτήτων, όλα. Γιατί όλα τα στοιχεία τα έχουμε για κάθε ένα ημήτωνο, την κατανομή ταχύτητας δεν την έχουμε για κάθε ένα ημήτωνο που μας ενδιαφέρει, την πίεση δεν την έχουμε για κάθε ένα ημήτωνο. Και το άθροισμά τους θα είναι όλων αυτών των κατανομών της ταχύτητας, ας πούμε, με τις διαφορές φάσεις εδώ. Δεν έχω και τη διαφορά φάσεις, γιατί ήταν έτσι μια απλή άθροιση. Στο τέλος εκεί που λέει 2πτ τα βάζουμε και συν μία τυχαία διαφορά φάσεις όλων αυτών των συγνωστούσων. Αυτό λοιπόν λέγεται φασματικός σκηματισμός πια, δεν είναι τυχαίος σκηματισμός. Φασματικός σκηματισμός δίνεται από την απάνωτη σχέση, ο τύπος είναι συν τη διαφορά φάσης αυτό το ΦΥΑΙ, το οποίο είναι σε μοίρες αν είναι σε ακτίνια εδώ πέρα. Είναι διγωνία είναι, εδώ ακτίνια και έτσι μπορούμε με αυτόν τον τρόπο όμως να ορίσουμε και κάτι άλλο. Πιο γνωστά είναι το φάσμα σε όλους μας τα φάσματα και συγκεκριμένα τα ενεργειακά φάσματα που μας ενδιαφέρουν εδώ. Εδώ ο ορισμός του ενεργειακού φάσματος δίνεται από αυτήν εδώ τη σχέση ΕΟΜ, όπου Ε είναι η ενεργία, η φασματική πυκνότητα ουσιαστικά, που δεν λέει τίποτα άλλο παρά. Μια συνάρτηση είναι το φάσμα, όπου σε κάθε συχνότητα αντιστοιχεί και μία ενέργεια. Ό,τι λέγαμε πριν, αντί λοιπόν να λέμε έχουμε εκατό ημίτωνα, εκατό συχνότητες, εκατό περιόδους δηλαδή, με εκατό ύψη κύματος, εδώ λέμε έχουμε εκατό συχνότητες, εκατό περιόδους, με εκατό ενέργειες και προφανώς όπως θέλαμε η ενέργεια συνδέεται με το ύψος κύματος στο τετράγωνο. Άρα λοιπόν, από αυτόν εδώ τον ορισμό, όπως δίνεται η ενέργεια που είναι πράτος του κύματος του τετράγωνα 1 δεύτερο ή του ύψους του κύματος του τετράγωνα 1 όγδο, εδώ σαν ορισμό δίνουμε τη σχέση, το ότι η ενέργεια που περιλαμβάνεται ανάμεσα σε ένα ω, σύνδελτα ω σε αυτές οι δυο συχνότητες, τότε ίσως με το γινόμενο ε επί δελτα ω, όπως είναι γνωστό, και βγάζουμε, μπορούμε να υπολογίσουμε το φάσμα για να δούμε ένα φάσμα, το φάσμα είναι σαν και αυτό που είναι το φάσμα των σεισμών. Και τα φάσματα που χρησιμοποιούμε, το πιο γνωστό φάσμα που χρησιμοποιούμε είναι το φάσμα John Shop, είναι ουσιαστικά αναλυτικές οι εκφράσεις αυτές που θα δούμε τώρα του John Shop, σε πραγματικότητα όμως προέκυψαν από πάρα πολλές μετρήσεις και δεν είναι τίποτα όλο επαναλαμβάνω που μας δίνει την αντιστοιχία που έχουμε, όπως κατανέμεται η ενέργεια του κύματος ανάλογα με τη συχνότητα. Εδώ το φάσμα John Shop τις περισσότερες φορές αναφέρεται και γι' αυτό μέσα στο Αιγαίο, το κλειστό Αιγαίο και όχι τόσο στο Ιόνιο που είναι ανοιχτό και το λιβικό νότια της Κρήτης, έχουμε περισσότερες περιπτώσεις περιορισμού μήκους που είχαμε αναφέρει. Τα αρχικά του είναι σε κεφαλαία, δεν είναι μικρά, είναι Joint North Sea-Wave Project όπου οι Ευρωπαίοι είχαν μετρήσει τους κυματισμούς στο νησί Ζίλτ της Γερμανίας. Υπάρχει και το πιο παλιότερο φάσμα είναι το Πύρσο Μόσκοβιτς που αναφαρά κυρίως πλήρους ανεπτυγμένους κυματισμούς όπου έχουμε μεγάλη διάρκεια πνοή στο ανέμο και μεγάλο ανάπτυγμα. Δηλαδή είμαστε στη Νότια Κρήτη και φυσάει με σχετικά μικρή ταχύτητα για ώρες ολόκληρες. Είμαστε στην Δυτική Ελλάδα, στην Δυτική Πελοπόννησο, απέναντι οι ξηρά είναι σε κατοντάδες, χιλιάδες μέτρα και φυσάει συνήθως μικρή άνεμη, όχι μεγάλη έντασης άνεμη. Μικρής έντασης άνεμης φυσάει για πάρα πολύ ώρα. Αυτό είναι το πλήρη ανάπτυξη, θα τα δούμε. Αυτά είναι ένα φάσμα, ένα τυπικό φάσμα από τον John Shop. Πώς βλέπουμε, έχει τις δύο παραμέτρες την α και τη γ. Εξαρτάται από το f που είναι το ανάπτυγμα, που βρίσκεται δηλαδή απέναντι ξηρά, την ταχύτητα, που νομίζω στο ανέμο 10 μέτρα πάνω από τη στάθμη θάλασσα του 10 και δίνει ουσιαστικά ενέργεια σαν συνάρτηση της συχνότητας f. Αυτό είναι τίποτα άλλο, δεν είναι τίποτα άλλο, είναι μια συνάρτηση της ενέργειας του κύματος, σαν συνάρτηση του f. Υπάρχει η παράμετρος fp που είναι η συχνότητα κορυφής, εκεί δηλαδή που αντιστοιχεί στη μεγαλύτερη ενέργεια του κύματος. Θα δούμε παρακάτω ποια είναι η fp. Όλα τα άλλα όπως και η ίδια η fp εξαρτάται από το ανάπτυγμα και την ταχύτητα του ανέμου εις το τετράγωνο. Έτσι λοιπόν δεν έχουμε τίποτα άλλο παρά η αδός με τη μέση συχνότητα, ξεκινώντας από 0,01 μέχρι μια συχνότητα πιο τρία ανάλογα που θα σταματήσει. Εδώ είναι το φάσμα του Πίρσον Μόσκοβιτς, πιο απλοποιημένο από το προηγούμενο, που έχουμε όμως πλήρη ανάπτυξη των κυματισμών. Και εδώ η γραμμή που μας ενδιαφέρει ουσιαστικά στις περισσότερες φορές είναι η μαύρη, είναι η John Shop. Εδώ πού περίπου θα είναι η fp, η συχνότητα κορυφής. Ας δούμε λίγο το φάσμα τι είναι αυτό. Περίπου ποια θα είναι η συχνότητα κορυφής για το John Shop το φάσμα. Κοντά στο 0,1 και κάτι ας πούμε. Αυτό δηλαδή εδώ είναι, με άλλα λόγια έτσι λίγο να το καταλάβουμε ξανά τι έχουμε. Εδώ είναι το 0,1. Σημαίνει ότι στο κυματισμό αυτό που εκφράζεται από αυτό το φάσμα, περίπου λίγο από το 0,06 συχνότητα, έχουμε, μπορούμε να ανέβουμε πάνω και να δούμε τι ενέργεια έχει. Δηλαδή σε αυτή τη συχνότητα, εδώ ας το πούμε 0,07 αντιστοιχεί αυτή η ενέργεια. Σε αυτή τη συχνότητα είναι η συχνότητα κορυφής. Και ούτω καθεξής και πάμε περίπου μέχρι το 0,25, 0,3 επαναλαμβάνω τη συχνότητα είναι 1 δια την περίοδο. Σαν συχνότητα. Όταν λέμε συχνότητα μην μπερδευόμαστε, είναι το αντίστοιχο της περίοδου. Δεν είναι η τιμή μια σταθερά η τιμή. Αν έχουμε μικρή ταχύτητα πνοή στο ανέμο και μικρό ανάπτυγμα θα είναι τελείως διαφορετικό από αυτό. Εξαρτάται από, είπαμε, όλο αυτό το φάσμα. Αυτή είναι μια συνάρτηση, δεν είναι ένα το φάσμα, είναι αυτή η συνάρτηση, εδώ, που ανάλογα με την ταχύτητα πνοή στο ανέμο, ου 10, 10 μέτρα πάνω από τη στάθμη θάλασσας και το εφ, θα έχουμε διαφορετικό φάσμα. Απλά με αυτό τώρα βάζοντας εδώ την απέναντι ξηρά πόσο βρίσκεται. Πάλι με εκείνη τη μεθοδολογία που είχαμε πει και την ταχύτητα πνοή στο ανέμο, πια δεν θα έχουμε ένα. Ξέρουμε ότι θα έχουμε μια ολόκληρη ενέργεια, θα έχουμε ένα ύψος σκήματος. Θα έχουμε ολόκληρη ενέργεια, ας το πούμε. Καθώς γεννιέται το φάσμα, γεννιέται σιγά σιγά, ξεκινώντας από τις μεγάλες συγκνότητες και πηγαίνοντας προς τις μικρές και συνεχίζει και αυξάνει όσο διαρκεί η πνοή του ανέμου. Εμάς μας ενδιαφέρει μετά από κάποια ώρα τι φάσμα θα έχει, γιατί αυτό θα είναι το μεγαλύτερο, το μέγιστο από τα φάσματα. Θα θέλαμε να δούμε λίγο την εξέλιξη αυτού του φαινομένου, που ξεκινάει μόλις την ενέργεια προς τις μεγάλες συγκνότητες, δηλαδή μικρές περιόδους. Στην αρχή, δηλαδή, όταν φυσάει ο άνεμος έχουμε μικρές περιόδους ή μεγάλη συγκνότητα, έτσι περνάει η ενέργεια του ανέμου μέσα στη θάλασσα και σιγά σιγά, με μη γραμμικές επιδράσεις ανάμεσα στις συγκνότητες αλλά και ανάμεσα στον άνεμο και στην επιφάνεια της θάλασσας, το φάσμα παίρνει ενέργεια, γι' αυτό βλέπετε μεγαλώνει μεγαλώνει από τον άνεμο, αλλά μετατοπίζεται και προς τα αριστερά προς μικρές συγκνότητες, δηλαδή μεγάλες περιόδους. Αυτή είναι η εξέλιξη του φάσματος με τον χρόνο όταν εφαρμόζεται ο άνεμος. Τώρα, από εδώ και πέρα, προσέξτε καλά, μη μιλάτε κιόλας που μιλάτε εκεί, γιατί δεν λείπει από κανένα θέμα, προφανώς αυτό εδώ που θα πούμε και θα κάνουμε δυο ασκήσεις, και προφανώς δεν λείπει από καμιά μελέτη, ό,τι και να κάνετε, αν κάνετε λιμενικά. Είτε λιμενικό έργο, είτε εκτομηχανικό, είτε έργο προστασίας σακτής, είτε θαλάσσιο τείχο, αυτή η ανάλυση δεν λείπει. Απλούστατα, αυτή η ανάλυση, όπως είχαμε πει και στο πρώτο πρώτο μάθημα, που το είπατε κι εσείς μάλλον, απλά θα έχουμε την ταχύτητα πνοή στο ανέμο, 10 μέτρα κάτω από τη θάλασσα, που μας τη δίνει η Εθνική Μετρολογική Επηρεσία, θα έχουμε τη διάρκεια πνοή στο ανέμο, που δεν μας τη δίνει η Μετρολογική Επηρεσία, εδώ έχουμε ένα πρόβλημα, θα κάνουμε κάποιες παραδοχές, και έχουμε το ανάπτυγμα που είχαμε δώσει και τη μεθοδολογία. Αυτό, πώς το βγάζουμε το ανάπτυγμα. Δεν θα μας το δείσει ούτε η Μετρολογική Επηρεσία, θα το πάρουμε δηλαδή από τη Μετρολογική Επηρεσία, ούτε θα μας το δώσει και ο δήμαρχος, αν κάνουμε μια δουλειά. Ακριβώς, είχαμε δείξει τα διαγράμματα. Το ξαναπάμε και να δούμε εδώ το... Από εδώ, ας πούμε, μέσα στο Google Earth το ίδιο τώρα, έχει ένα χαρακάκι που μπορείτε να χαράξετε και να δείτε σε τι απόσταση βρίσκεται η απαίρνητη ξηρά, όπως θα κάνετε και στο θέμα σας. Θα βρείτε πού βρίσκεται η απαίρνητη ξηρά. Είπαμε όμως ότι δεν παίρνουμε, αν είναι ο άνεμος παράδειγμα εδώ, ο δυτικός, δεν θα πάρουμε την απόσταση που φτάνει στις ποράδες μόνο, θα πάρουμε συμπλήν δέκα μήρες βόρειο-δυτικά, συμπλήν δέκα μήρες νοτοηδυτικά και θα αφαρμόσουμε αυτόν τον τύπο που είχαμε δώσει για να βγάλουμε το f-effective, που είναι με τα τετράγωνα των συνειμητών. Έτσι θα δώσουμε μια αβαρήτητα στην κύρια κατέθυνση του ανέμου τη δυτική και θα εντός εισαγωγικών υπεβαθμίζουμε τις άλλες. Σας έχω δώσει τον τύπο. Έτσι θα το επαναλάβουμε τώρα, κοιτάξτε τις σημειώσεις σας. Έχοντας αυτά τα τρία, διάρκεια πνοής του ανέμου, που μάλλον την εκτιμούμε απόστασης απέναντι της ξηράς, δηλαδή το ανάπτυγμα και ταχύτητα πνοής του ανέμου, τότε θα υπολογίσουμε τα δύο μεγέθη που μας ενδιαφέρουν για το σχεδιασμό των έργων μας. Το ύψος κύματος και την περίοδο. Έτσι λοιπόν πολλές φορές και μέσα στις εξετάσεις, δεν σας δίνεται ένα ύψος κύματος 3 μέτρα και περίοδο 8 σεκόντ. Σας παρακαλούμε υπολογίστε την αναρρίχιση του κύματισμού σε μια ακτή. Λέμε φυσάει ένας άνεμος 20 μέτρα ένα σεκόντ, η απέναντι ξηρά βρίσκεται στα 156 χιλιόμετρα και από εκεί και πέρα θα κάνετε εσείς τις πράξεις. Η διάρκεια πνοής του ανέμου είναι απεριόριστη, το επιβίμουμε ή το αφήνουμε να εννοηθεί ότι αβάλλεται πολύ μεγάλη και από εκεί και πέρα εσείς κάνετε τις πράξεις, υπολογίζετε το ύψος κύματος και την περίοδο και μετά εφαρμόζετε τους τύπους να δείτε πόσο θα αναρριχιθεί ή αν σκεδιάσουμε ένα κυματοφράστη την διατομή του, έχοντας δεδομένα μόνο νησιαστικά ταχύτητα πνοής ανέμου και απόστασης απέναντι της ξηράς δηλαδή το ανάπτυγμα. Εδώ λίγο θα κάνουμε μια επανάληψη. Τα πολύ σημαντικά θέματα που είχαμε θύξει όσον αφορά την περιορισμό μήκους και περιορισμό διάρκειας, αλλά θέλω τώρα εσείς να μου απαντήσετε. Εδώ τώρα είμαστε πάλι στην ΕΡΕΣΟ, είναι μια περίπτωση, μια ακτή από τις τρεις που έχετε στο θέμα σας και φυσάει αυτός ο άνεμος λέγεται Σμυρνιός, έρχεται από τη Σμύρνη, είναι ένας, τι άνεμος αυτός, πώς το λέμε, νοτιανατολικός, έρχεται από το Νότο και την Ανατολή, νοτιανατολικά και φυσάει. Και ρωτάω τώρα, ας πούμε, αν τα κύματα για να έρθουν από την περιοχή εκεί του κόλπου της Σμύρνης μέχρι την ΕΡΕΣΟ της Λέσβου, κάνουν δύο ώρες και φυσήξει δύο ώρες, πέντε ώρες και δέκα ώρες. Σε ποιο από τις τρεις περιπτώσεις θα έχουν μεγαλύτερο ύψος κύματος? Το ίδιο είπαμε θα έχουν. Δεν θα έχει επίπτωση αν φυσήξει πάνω από δύο ώρες γιατί η ενέργεια του ανέμου που θα περάσει στη θάλασσα περιορίζεται σε αυτό το μήκος. Οπότε όσο και να φυσήξει, παραπάνω ενέργεια δεν θα περάσει. Αυτό λέγεται περιορισμό μήκους και είναι το κυρίως. Όταν δεν έχουμε διάρκεια πρωίς του ανέμου, το παίρνουμε. Αυτό το τονίζουμε, το περιορισμό μήκους, αν θέλετε γράψτε το. Όταν δεν έχουμε διάρκεια πρωίς του ανέμου, ή υποθέτουμε μια διάρκεια πρωίς του ανέμου της τάξης το 10-12 ώρων, λογική για την περιοχή, ή αναγκαζόμαστε να πούμε ότι είναι απεριόριστη μεγάλη διάρκεια πρωίς του ανέμου, δηλαδή τώρα με την κλιματική αλλαγή μπορεί και το 12, είναι 15-16 ώρες να φυσάει, μια μέρα να φυσάει ένας ισχυρός άνεμος 24 ώρες, που πρακτικά σε όλο το Αιγαίο πάνω από 10-12 ώρες θα έχουμε περιορισμό μήκους. Οπότε δεν παίζει ρόλο η διάρκεια πρωίς του ανέμου που θα δούμε τους τύπους παρακάτω. Άρα, όταν δεν έχουμε διάρκεια πρωίς του ανέμου, συνήθως δεχόμαστε ότι έχουμε περιορισμό μήκους. Που δεν παίζει ρόλο η διάρκεια πρωίς του ανέμου, θεωρούμε ότι έχουμε αρκετά μεγάλη, εκτός αν βγουν έξω πραγματικά τα νούμερα, αν βγει ότι έχουμε διάρκεια πρωίς του ανέμου 100 ώρες, για να μας δίνει περιορισμό μήκους, θα το δούμε παρακάτω. Προφανώς, θα αρχίσουμε να είμαστε λίγο επιφλακτικοί, να φυσάει συνέχεια. Το αντίστροφο γίνεται τώρα στην Κρήτη. Είμαστε στη Νότια Κρήτη και φυσάει ο Λίβασον, ο Τιάς, που έρχεται από τη Λιβύη, γι' αυτό λέγεται και Λίβας. Η απέναντι ξηρά αυτή είναι 400 χιλιόμετρα. Αν φυσήξει εδώ πια πέντε ώρες ή έξι ώρες ή δέκα ώρες, θα έχει μεγάλη διαφορά. Τα κύματα, για να έρθουν από τη Λιβύη στην Κρήτη, μπορεί να κάνουν 20 ώρες. Εκεί πια, αν φυσήξει πέντε ώρες μόνο, θα παίξει ρόλο το πόσο μακριά βρίσκεται η απέναντι ξηρά. Όχι, είναι πολύ μακριά, εφόσον φυσήξει μόνο πέντε ώρες, σε αυτές τις πέντε ώρες πρόλαβε. Εφαρμόστηκε η ενέργεια του ανέμου στην επιφάνεια της θάλασσας, παρίχωγε το κέμα και σταμάτησε να φυσάει. Άρα δεν παίζει ρόλο τα 400 χιλιόμετρα που βρίσκεται η Λιβύη απέναντι. Παίζει ρόλο η διάρκεια μόνο που είναι η ανέμου, και για την ακρίβεια, για να το κάνουμε πιο εύκολη τη ζωή μας, παίζει ρόλο ένα μόνο μήκος, ένα μέρος του μήκος, από την Κρήτη προς τη Λιβύη κάπου εδώ ίσως, μικρότερο από τα 400 χιλιόμετρα, 100, 120, ανάλογα με τους τύπους που θα δείξουμε. Με ένα μέρος μόνο, γιατί σε αυτό το μέρος ουσιαστικά θα εφαρμόζεται η ενέργεια του ανέμου για όλη τη διάρκεια της πνοής του. Αυτό λέγεται περιορισμός διάρκειας, όταν δηλαδή έχουμε μεγάλη απόσταση της απέναντις ξηράς και μικρή διάρκεια πνοής του ανέμου. Λέγεται περιορισμός διάρκειας. Το ανάποδο που είχαμε πει στην αρχή, είναι μικρή απόσταση σχετικά πάντα, εννοούμε το μικρό και το μεγάλο, πάλι τα σχετικά, μικρή απόσταση από την απέναντις ξηρά και σχετικά πάλι μεγάλη διάρκεια, περιορισμό μήκος. Όταν λέμε περιορισμό διάρκειας, θα είναι μικρή διάρκεια και μεγάλο το μήκος. Περιορισμό μήκος θα είναι μικρό το μήκος και μεγάλη διάρκεια. Αυτά δυο πράγματα είναι να τα θυμόμαστε και είναι και λογικά. Εδώ πώς θα τα περάσουμε όμως όλα αυτά στους τύπους μας μέσα, και εδώ θέλουμε λίγο την προσοχή, αφού πρώτα κάνουμε μία μικρή παράγκαμψη. Υπάρχει περίπτωση, είναι αυτό που λέμε, να έχουμε κυματισμούς πλήρης ανάπτυξης. Δεν είμαι τόσο, ας το πούμε, επιτραπεί η λέξη ενθουσιώδης με την ανάλυση αυτή για τις ελληνικές τάλασσες. Δεν είναι και τόσο συμβατή με τις επόμενες διαθάνεσεις που θα δείξουμε, αλλά καλό θέλει να έχουμε αυτόν τον έλεγχο για να έχουμε μία εκτίμηση αν έχουμε πλήρη ανάπτυξη. Το πρώτον έλεγχο λοιπόν που κάνουμε είναι, αφού έχουμε την ταχύτητα του ανέμου, υπολογίζουμε και ελέγχουμε αν ο λόγος 9,81 επιέφυγε την ταχύτητα στο τετράγωνο είναι μεγαλύτερος του 22,8 επί 10 ή στην τρίτη. Αν ισχύει αυτή η ανισότητα, έχουμε πλήρη ανάπτυξη των κυματισμών, δεν την έχουμε πολλές φορές σε περίπτωση και στις εξετάσεις, αλλά και στην πράξη κυρίως. Ισχύει στην πράξη όταν έχουμε μικρές ταχύτητες ανέμου και πολύ μεγάλα αναπτύγματα. Βλέπετε εδώ δεν παίζει ρόλο η διάρκεια πνοή στο ανέμο, θεωρείται ότι φυσάει συνέχεια. Αυτό λοιπόν είναι το φάσμα Πίρσον-Μόσκοβιτς και το ύψος σχήματος και η περίοδος κορυφής, δηλαδή η περίοδος στη μεγαλύτερη ενέργεια του φάσματος, βίνεται από αυτούς τους δυο απλούς τύπους στη σχέση 5-32-5-33 του βιβλίου σας. Εδώ προσέξτε γιατί συνέχεια το ρωτάτε. Μέσα στο βιβλίο υπάρχει αυτός εδώ ο τύπος. Είμαστε επιφυλακτικοί στη χρήση αυτού του τύπου. Το έβγαλαν οι Αμερικάνοι στο Costal Engineering Manual, αλλά δίνει πολύ μεγαλές τιμές. Δεν θέλω να το χρησιμοποιείτε. Το έχω για πληρωτότητα μέσα από το βιβλίο και να το χρησιμοποιείς δεν το πάρουμε λάθος. Αλλά όταν σας δίνουμε ταχύτητα πνοήσα νέμου ή την ταχύτητα πνοήσα νέμου που δίνει η Εθνική Μετρολογική Πρισία, είναι η Uα. Η ταχύτητα πνοήσα νέμου που θα εφαρμόσουμε στον τύπο. Δεν θα κάνουμε αυτήν εδώ την αναγωγή λόγω της κατονομής ταχύτητας με τα 10 μέτρα, γιατί δεν έχει δώσει καλά αποτελέσματα στις ελληνικές κυρίως θάλασσες. Ουσιαστικά, αγνοήστε το και να κάνετε καμιά πράξη. Τώρα δεν πειράζει, μέσα στο βιβλίο θα είναι, τους τιμές που δίνουμε δεν θα έχουμε και πολύ μεγάλες αποκλήσεις, αλλά στην πράξη καλό είναι να μην το χρησιμοποιούμε. Άρα, σας δίνω εγώ μια ταχύτητα, αυτήν παίρνετε. Δεν κάνετε μια πράξη, μάλλα λόγια. Αυτή την επιπλέον πράξη δεν την κάνετε. Η ταχύτητα πνοής ανέμου είναι η Uα. Την ταυτίζετε με όλους τους τύπους που θα χρησιμοποιήσουμε. Όταν σας δίνουμε λοιπόν ταχύτητα πνοής ανέμου, εννοούμε την Uα. Εδώ είναι απλό, εφαρμόζουμε και υπολογίζουμε το σημαντικό ύψος κύματος και την περίοδο κορυφής. Πού λέτε να βρίσκονται αυτά? Στα ρηχά νερά, τα ενδιάμεσα, τα βαθιά. Πού θα βρίσκονται αυτά? Αν ήταν ενδιαμεσές στα ρηχά νερά, γιατί θα σας δίναμε και ένα βάθος, για να μη σας δίνουμε πού θα βρίσκονται, πού δεν παίζει ρολό είτε έχουμε 100 μέτρα, είτε 200, είτε 1.000. Στα βαθιά νερά. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι στα βαθιά νερά. Δεν έγινε ο μετασχηματισμός των κυματισμών από διάθλαση, ρηχότητα, όταν πλησιάζει από τα ενδιάμεσα στα ρηχά νερά, ούτε θράψεις προφανώς. Προσέξτε όμως, όλους τους τύπους που θα δείξουμε, περιλαμβάνεται μέσα οι θράψεις στα βαθιά νερά. Έχετε να κάνετε έλεγχο θράψεις για αυτούς τους τύπους, γιατί έχει γίνει έλεγχος θράψεις και έχει χαθεί η ενέργεια ή μειώθηκε το ύψος σκήματος που ξεφεύγει από το κριτήριο θράψεις. Δεν θα κάνετε πλέον έλεγχο θράψεις στα βαθιά νερά. Αυτέ λοιπόν είναι σημαντικό ύψος σκήματος, όπως τον ορίσαμε την προηγούμενη φορά, και περίοδο κορυφής, αν θέλετε τη μέση περίοδο δίνετε από αυτόν τον τύπο, η περίοδο κορυφής είναι το 0,8 της μέσης και το ύψος σκήματος. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν ισχύει αυτή η ανισότητα, οπότε εδώ είναι όλη η ανάλυση. Κάνουμε έναν έλεγχο αυτήν εδώ την ανισότητα, που είναι στις σκέσεις 5-31. Αν ισχύει αυτή η ανισότητα, τότε, ναι δηλαδή, ισχύει αυτή η ανισότητα η 5-31, έχουμε περιορισμό μήκους και εφαρμόζουμε τις σκέσεις 529-530 για να υπολογίσουμε το ύψος σκήματος και την περίοδο αντίστοιχα. Παραλαμβάνουμε. Πάμε στην 5-31. Ελέγχουμε αν ισχύει. Κοιτάζουμε αν ισχύει. Αν ισχύει η ανισότητα, ωραία, θέτουμε x-f, f είναι το ανάπτυγμα και εφαρμόζουμε τις σκέσεις 529-530. Ωραία. Όταν ισχύει αυτή η ανισότητα, έχουμε περιορισμό μήκους. Ναι, έλεγχος, ισχύει αυτή η ανισότητα. Είπα εγώ δεν ισχύει πουθενά. Όχι ρε. Α, προσέξτε, δεν ισχύει ανισότητα ή απάνω. Εννοείται. Δύο είναι οι ανισότητες. Η μία ήταν, για να το βγαιμίσουμε, γιατί έδειξα την άλλη την ανισότητα τώρα. Ελέγχουμε αυτή την ανισότητα πρώτα. Συνήθως αυτή η ανισότητα δεν ισχύει. Αν ισχύει, παίρνουμε αυτούς τους τύπους και τελειώσαμε. Συνήθως, όμως, αυτή η ανισότητα ή απάνω δεν ισχύει. Και ακολουθούμε αυτή την ανισότητα. Έλεγχουμε τη δεύτερη ανισότητα, την 531. Το είπα εγώ, την 531, η οποία, κοιτάζουμε, ισχύει. Αν ισχύει αυτή η ανισότητα, δηλαδή, ναι, τότε έχουμε περιορισμό μήκους και θα αρμόζουμε το 529 και 530. Εντάξει. Και από αυτές οι δύο σχέσεις, υπολογίζουμε το ύψος και με το σχέδιο περίοδο, θέτοντας όπου χει το εφ, τίποτα άλλο. Αυτό που βλέπετε είναι οι περισσότερες περιπτώσεις. Γιατί δεν έχουμε τη διάρκεια πνοή στο ανέμο, για να κάνουμε τους ελέγχους αυτή την 531. Στην πράξη δεν τους έχουμε. Ωραία. Τώρα, αν ας πούμε η 531 δεν ισχύει, η 531, μιλάμε, η ανισότητα, η δεύτερη, δεν ισχύει. Εντάξει. Τότε, τι κάνουμε, θέτουμε την 531 σαν ισότητα, λύνουμε ως προς χει και δουλεύουμε με αυτό το καινούργιο χει. Θα σας δώσω και τη σχέση του χει παρακάτω στο παράδειγμα. Παναλαμβάνω. Αν δεν ισχύει η ανισότητα η 531, τότε τη λύνουμε την 531 σαν ισότητα ως προς χει. Σαν ισότητα. Αγνοούμε το f πια και το αντικαθιστούμε με ένα νέο f. Έχουμε περιορισμό διάρκειας πια. Και το νέο αυτό f που θα μου πείτε εσείς αν είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο, είναι το χει μας. Το αντικαθιστούμε στους τύπους και υπολογίζουμε τους κάτω τύπους και υπολογίζουμε το ύψος σχήματος και την περιοδό. Θα είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο το f. Μικρότερο. Έχουμε περιορισμό διάρκειας. Είμαστε στην περίπτωση που έχουμε την Κρήτη να θυμόμαστε η απέναντι ξηρά είναι η Λιβύη. Δεν παίζει ρόλο αν η απέναντι ξηρά που είναι τόσο μακριά. Δεν παίζει ρόλο τα 400.000 μέτρα που έχουμε. Θα παίζει ρόλο τα πρώτα 100-150 χιλιόμετρα. Αυτό θα παίζει ρόλο γιατί η διάρκεια πνοή στο νέο μου είναι μικρή σχετικά με το ανάπτυγμα. Άρα σε ένα μικρότερο χρονικό διάστημα πότε θα μπορούσε να αναπτύχθηκε ο κυματισμός. Άρα δεν μπορούμε να πάρουμε υπόψη όλα αυτά τα 400.000 μέτρα. Ή αν θέλετε λίγο να δώσουμε πιο ακριό παράδειγμα. Είμαστε στη Λισαβόνα. Η απέναντι ξηρά στη Λισαβόνα πού βρίσκεται? Στην Αμερική. Είναι δυνατό τώρα να μετρήσουμε για να υπολογίσουμε το ύψος κύματος στη Λισαβόνα να μετρήσουμε τα εκατομμύρια μέτρα που είναι απέναντι ξηρά στην Αμερική και να υπάρχουν όλα αυτά υπόψη. Γιατί θα ανάρθουν τα κύματα από την Αμερική στη Λισαβόνα και θα κάνουν τρεις μέρες. Θα φυσάει συνέχεια, τέσσερις μέρες πόσο θα φυσάει συνέχεια, τέσσερις μέρες δέκα ποφόρους συνέχεια. Κάποια φάση θα φύσηξε μια, δυο μέρες. Αυτές οι δυο μέρες άρα δεν παίζει όλο το μήκος, παίζει ένα μέρος μόνο του μήκους. Προσέξτε τώρα ένα συνηθισμένο λαθάκι, όχι πολύ βέβαια συνηθισμένο. Αυτά όλα τα μεγέθη είναι σε μέτρα, δευτερόλεπτα, μέτρα ανασικών ταχύτητες. Άρα όταν εγώ σας δίνω 120 χιλιόμετρα, δεν θα βάλετε 120, θα βάλετε 120.000. Και όταν καμιά φορά αν κάποιος κατά λάθος βάλει 120, θα βγάλει κάτι 100 στά κύμα. Δεν μπορεί να το δεχτεί να του δίνουμε να φυσάει δέκα ποφόρους, για πέντε ξερά να είναι 120 χιλιόμετρα και να δημιουργείται 3 εκατοστά κύμα. Τουλάχιστον σε κάτι τέτοιο θέλω ένα θαυμαστικό. Ή πολλές φορές μου βγάζετε κάτι κύματα 15-20 μέτρα. Δεν υπάρχει περίπτωση να σας δώσουμε νούμερα φυσάει 35-60 μέτρα ανασικών 40-45, για πέντε ξερά είναι 300 χιλιόμετρα και φυσάει για 40 ώρες. Και τότε μπορεί να δημιουργηθεί ένα κύμα 25 μέτρα αν μπορούν να το βγάλουν αυτοί οι τύποι. Δεν είναι οι τύποι καλυμπραρισμένοι προφανώς για 40 μέτρα κύμα. Έχουν όρια πάνω από 6, 7, 8 μέτρα δεν δουλεύτηκαν αυτοί οι τύποι. Άρα τα αποτελέσματα τα λογικά σας δίνουμε 15, 20, 25, 30 μέτρα ανασικών ταχύτητα, η απέναντι ξερά να βρίσκεται 100, 200, 300 χιλιόμετρα. Λοιπόν, η διάρκεια πρωίς του ανέμου είναι κάτι ώρες, 5, 6, 10 ώρες, 12 ώρες. Θα περιμένουμε λογικά αποτελέσματα, το πολύ 5, 6, 6,5 μέτρα κύμα και περίοδο κοντά στα 10, 8, 12 σεκόντε και γύρω. Αυτά είναι τα λογικά αποτελέσματα, το πολύ όλα αυτά που σας είπα. Αν βγάζετε κάτι 10 εκατοστά ή κάτι 20 και 30 μέτρα να ξανακάνετε τις πράξεις, αν δεν προλαβαίνετε βάλετε ένα θαυμαστικό, είναι λίγο υπεροποληκτικό αυτό. Αν το να το κράψετε θα το διωκτούμε μεταξύ άνθρωπων, είμαστε κάνουμε κανένα λάθος. Παναλαμβάνουμε ότι όταν δεν ισχύει η ανισότητα που έχουμε πάνω, τότε τη λύνουμε σαν ισότητα, παίρνουμε ένα καινούργιο χ, που ουσιαστικά είναι καινούργιο ε, καινούργιο ανάπτυγμα, που είναι μικρότερο από το προηγούμενο και αντικαθιστούμε σε κάτω τύπους το χ, με το καινούργιο του δημή και οι σχέσεις 529-530 λύνονται όπως και πριν, αλλά με μικρότερο ανάπτυγμα, με μικρότερο f. Για να δούμε τώρα να κάνουμε ένα παράδειγμα πριν. Όμως μέσα στο βιβλίο σας υπάρχει και μια άλλη μέθοδο που έχουμε, η μέθοδο SMB. Είναι αμερικάνικη μέθοδο, είναι γραφική μέθοδο. Βέβαια υπάρχουν και τύποι που σαν εξισώσεις πια αναπαρρυστούν τα διαγράμματα που αναπτύχθηκα. Δεν τη θέλουμε αυτή. Να την έχετε για μια πληρωότητα μόνο. Νομίζω ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων καλυπτόμαστε από τη John Shop, τη μέθοδο την προηγούμενη. Εδώ είναι μια παλιότερη μέθοδο, μην μπερδευόμαστε με δεύτερες και τρύπες, γιατί υπάρχουν πάρα πολλές και άλλες πολλές, αλλά μόνο θέλω λίγο να δούμε το ότι στη πραγματικότητα τα πράγματα είναι λίγο πιο πολύπλοκα. Αυτή η προσέγγιση είναι αρκετά απλοποιημένη. Ίσως ταιριάζει μέσα σε περιοχές που δεν είναι όπως η τοπογραφία του Αιγαίου, όπως ο χάρτης του Αιγαίου, γεμάτος νησιά. Σε τέτοιες περιπτώσεις το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να δουλεύουμε μοντέλα, τα οποία υπάρχουν και είναι ελεύθερα στο εμπόριο. Ελεύθερα δηλαδή μπορούμε να τα αγοράσουμε, όχι να τα αγοράσουμε, να τα κατεβάσουμε, να τα εικαταστήσουμε και να τα τρέχουμε. Δεν είναι πολύπλοκο όλο αυτό. Είναι το wave watch, είναι το WAM, διάφορα μοντέλα, έτσι αν θα δείτε. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε τώρα, ένα τέτοιο μοντέλο τρέχει και στο Πανεπιστημίο Αθηνών και στο Ελληνικό Κέντρο Θελασσίων Ερευνών τους υπολογιστές και παράγουν τα ύψη κύματος σε πολύπλοκες καταστάσεις όπως είναι το Αιγαίο. Αν μπαίνετε δηλαδή στο NCMR είναι το Πρόγνωση Κυματισμών στο National Center of Marine Research, λέγεται POSIDON, POSIDON όπως το ακούμε, μπείτε μέσα και έχει πρόγνωση κυματισμού από την εφαρμογή αυτού του μοντέλου, αυτής της εξίσωσης. F είναι η ενέργεια, ουσιαστικά αριστερά είναι η εξίσωση μετάδοσης ενέργειας και δεξιά είναι η όρη πηγής, το ίν, ανάπτυξης, που εξαρτάται από την ενέργεια του ανέμου. Θα περάσει στην θάλασσα. Κάποιους όρους που είναι μη γραμμικής αλληλεπίδρασης των κυματισμών, πώς ανακατανέμεται η ενέργεια όσο εξελίσσεται το φαινόμενο σαν και αυτό που σας είχαμε δείξει πριν. Και κάποιες απόλυτσες ενέργειας, ουσιαστικά η θράψη, αυτό που σας είπα, στους τύπους πριν περιλαμβάνει τη θράψη, δεν κάνουμε έλεγχο θράψης. Είναι μέσα η θράψη, αυτό που βγάζουν και τα μοντέλα αυτά και οι προηγούμενοι τύποι, είναι μέσα η θράψη στα βαθιά νερά, εννοείται, έτσι? Εννοείται η θράψη στα βαθιά, το είπαμε, το ξανατονίζουμε, ας πούμε. Έτσι, λοιπόν, μπορούμε για να καταλάβουμε καλύτερα την κατανομή των κυμάτων μέσα στο γεώνα να εφαρμόσουμε ένα τέτοιο μοντέλο. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα έχει αυτό να εφαρμόσουμε ένα μοντέλο, που ως τώρα δεν το είχαμε αναφέρει κατά την πρόγνωση κυματισμών. Το αναφέραμε σε ένα από τα προηγούμενα μαθήματα. Τι θα μας δώσει αυτό κάτι παραπάνω που δεν μας δίνει η μεθοδολογία πριν. Τι είχαμε πει ότι να πάμε και μετρήσουμε έναν του σκηματισμού σε μια περιοχή. Όλοι οι κυματισμοί συνδέονται με τον άνεμο. Ποιοι κυματισμοί όλοι συνδέονται με τον άνεμο. Η διόρθωση ποια θα ήταν η σωστή ερώτηση μάλλον και απάντηση. Άμεσα ή έμεσα. Δηλαδή αυτό που είχαμε αναφέρει ότι κάθεσαι στη βόρεια Κρήτη, κάθεσαι στο Ρέθιμνο. Έχει ένα, ένα μισό μέτρο κύμα και δεν φυσάει καθόλου. Πώς το εξηγούμε. Δεν φυσάει. Είναι κάψω να σκάθεις εσύ, βλέπεις τη θάλασσα στο βοριά. Έρχεται ένα μισό μέτρο κύμα και δεν φυσάει. Από πού ήρθε το κύμα. Τσουνάμη είναι. Τι έγινε. Πώς το λέμε. Το βο είναι το Σουέλ. Έχει φυσήξει κάπου στο βορειο Αιγαίο και σταμάτησε. Ή φυσάει ακόμα στο βορειο Αιγαίο και δεν έχει φυσάει στο νότιο Αιγαίο. Μετά γυρίζει σε ένα νοτιά ή γυρίζει σε ένα δυτικό δεν ξέρω εγώ τι. Δημιουργείται το κύμα στο βορειο Αιγαίο. Και μεταδίδεται από έναν βοριά εννοείται. Και μεταδίδεται προς το νότο. Στον δρόμο γίνονται αυτές που λέμε οι μυγραμικές ελεπιδράσεις ανακατανομές στις συχνότητες. Και ο κυματισμός που στο τέλος θα προσπίπτει εκεί που έχοντας διασκήσει όλο το Αιγαίο. Στην Βόρεια Κρήτη εκεί που μας ενδιαφέρει ας πούμε το παράδειγμα στο Ρέθνινο. Θα είναι ένας κυματισμός πολύ πιο κοντά στο ημίτονο από ότι είναι αυτός. Που βγάζαμε από τους τύπους. Δεν θα είναι τόσο το φάσμα. Είναι ένα πιο στενό φάσμα πιο κοντά στο ημίτονο. Και λέγεται Σουέλ. Είναι ο κυματισμός που κάπου γεννήθηκε και μεταδίδεται στην περιοχή μας σε μια παράκτια ζώνη. Χωρίς να συνδέεται άμεσα με κάποιον άνεμο της περιοχής, αλλά συνδέεται προφανώς με έναν άλλον άνεμο. Όλοι οι κυματισμοί αυτοί που λέμε είναι ανεμογενείς με έναν άλλον άνεμο σε άλλη περιοχή. Ωραία, το έχουμε ξεκαθαρίσει αυτό. Εδώ το αναφέραμε αυτό για τον απλούστατο λόγο, γιατί αυτή η εξίσωση θα μας το δώσει. Τι θα σταματήσει αυτή την εξίσωση, ας το πούμε, να ισχύει. Τι θα γίνει 0 όταν σταματήσει ξαφνικά άνεμος, φυσάει. Και δεν χρειάζεται και τόσο ξαφνικά και βαθμιέα. Φυσάει και σταματάει. Ύστερα από μία ώρα ο άνεμος τέλειος. Φυσάει 20 μέτρα να σηκώνει, μετά σταματάει. Σε αυτήν εδώ την εξίσωση, F είναι η ενέργεια του κύματος, η πυκνότητα της ενέργειας του φάσματος. Και οι άλλοι όροι, S είναι όπως τους βλέπετε. Ποιος ο όρος θα γίνει 0, με άλλα λόγια. Ο όρος ανάπτυξης σκηματισμών, ο όρος ανακατανομής ενέργειας ή ο όρος απολειών ενέργειας. Ανάπτυξης σκηματισμών, τι είπαμε, από τι εξαρτάται. Τι είναι ο όρος αυτός, δεν τον είπαμε. Είναι ο όρος που θα περάσει την ενέργεια του ανέμου, στην επιφάνεια της θάλασσας. Αν σταματήσει ο άνεμος, αυτός εξαρτάται από την ταχύτητα του πνοή στον ανέμο. Αν γίνει ταχύτητα πνοή στον ανέμο, 0 τι θα γίνει αυτός ο όρος. Λογικό δεν είναι, δεν θα περνάει πια από τον άνεμο, στη θάλασσα, ενέργεια. Άρα αυτός ο όρος, ανάπτυξης σκηματισμών, μηδενίζεται. Τι άλλοι όμως θα μηδενιστούν, της ανακατονομής ενέργειας ή από την αριστερά. Θα έχουμε την αριστερό μέρος της εξίσωσης. Θα έχουμε την ενέργεια, η οποία θα μεταδίδεται, μέχρι όσο θα σβήσει. Κάπου θα σβήσει από τις απώλειες ενέργειες που κι αυτές δεν θα πάψουν να υπάρχουν. Άρα, λοιπόν, αυτό μπορεί να παράγει το swell, να μας δημιουργεί στο swell. Σταματάει να φυσάει, σταματάει να έχει τιμή ο όρος es in, δηλαδή ο όρος που θα δώσει την ενέργεια από τον άνεμο στην επιφάνεια της θάλασσας. Όμως, όλοι οι άλλοι όροι δεν θα έχουν ιδενική τιμή. Αριστερά είναι, ουσιαστικά, η μετάδοση της ενέργειας. Η ενέργεια θα μεταδίδεται. Βέβαια, θα χάνεται. Θα χάνεται η δεξιά αριστερά, θα χάνεται από τις αλληεπιθράσεις, θα χάνεται στη θράψη. Και γι' αυτό θα γίνει όλοι αυτός ο μετασχηματισμός. Και στην Κρήτη, στο παράδειγμα που αναφέραμε, θα έρθει ένας κυματισμός πιο ύπιος, πιο κοντά στο ημύτωνο, πιο σοκοφάσμα, θα είναι πιο στενό, δεν θα είναι τόσο ευρύ, τόσο πολλές συχνότητες, γύρω από τη συχνότητα κορυφής, η περισσότερη ενέργεια, ολόκληρη σχεδόν ενέργεια, εκεί θα είναι. Ναουρομπάντες το λέμε αυτό, δηλαδή στενή, μικρόευρος συχνοτήτων. Αυτό είναι το ποσειδόν. Αν δεν θα το γράψετε έτσι στο Google, θα το γράψετε στα αγγλικά. Και να πάμε τώρα σε μία άσκηση που θα έχει και τα δύο της περιπτώσεις. Πολύ καλά και αυτή, όπως πολύ καλά και την επόμενη. Ας πούμε ότι έχουμε ανάπτυγμα 10 χιλιόμετρα, 10 χιλιάδες μέτρα, μια καλή ταχύτητα ανέμου, 35 μέτρα ανά σεκόντ, και φυσάει για τρεις ώρες, αυτή είναι η διάρκεια πνοή στο ανέμου. Αυτή η περίπτωση είναι η πιο τυπική που θα δούμε. Τι κάνουμε, το πρώτον έλεγχο, η πρώτη ανισότητα που λέγαμε, κοιτάζουμε αν ισχύει αυτή η ανισότητα. Συνήθως αυτή η ανισότητα δεν ισχύει, δεν έχουμε πλήρη ανάπτυξη. Πραγματικά, αν βάλουμε τις τιμές απάνω, προσέξτε, μετατρέψαμε τα 10... Όχι, αυτά το έχουμε ήδη μετατραμένει, συνήθως δίνουμε 10 χιλιόμετρα, είναι 10 χιλιάδες μέτρα, 35 μέτρα ανά σεκόντ, είναι 80. Ο λόγος αυτός, που είναι μικρότερος προφανώς από την τιμή την οριακή, δεν ισχύει η ανισότητα, άρα δεν έχουμε πλήρη ανάπτυξη. Παναλαμβάνω ότι σε περισσότερους των περιπτώσεων έτσι. Τώρα, το γράψαμε αυτό? Έχω την αίσθηση όμως ότι καλύτερα κατανοείτε κάτι όταν το γράφετε. Ή αν το φέρετε και χειρογράφερ, καλύτερα από έτσι. Όλα ανεβασμένα είναι, παιδιά, τώρα. Εδώ, τώρα, κάνουμε έναν έλεγχο εάν ισχύει η δεύτερη ανισότητα, η σκέση 5-31. Εδώ, λοιπόν, μπαίνει μέσα και η διάρκεια που νοεί στο ανέμο, 3 ώρες, το πολλαπλασιάζουμε με 300-600 για να βγάλουμε 10.800, που είναι η διάρκεια που νοεί στο ανέμο. Κοιτάζουμε και βλέπουμε ότι αυτή η ανισότητα πια ισχύει. Υπολογίζουμε, δηλαδή, το g ταυδί δια την ταχύτητα, που είναι 3.027. Υπολογίζουμε το 6.8 επί τη σχέση gF, που είναι στο τετράγωνο όλο αυτό ψωμένο στη 0.6666666. Και κοιτάζουμε ότι το πρώτο μέρος είναι 3.027, το δεύτερο 1.278 ισχύει η ανισότητα, οπότε έχουμε περιορισμό μήκους. Πολύ απλά τότε εφαρμόζουμε, θέτουμε x ίσον f. Αυτό που σας δώσαμε, που το βρήκατε από το Google Earth, δεν το πειράζουμε. 10 χιλιόμετρα ταυτίζεται το x με το f. Εφαρμόζουμε και τον τύπο. Και θα δούμε παρακάτω πώς θα βγάλουμε το ύψος σκήματος και την περίοδο ποιες τιμές θα είναι. Παναλαμβάνουμε. Στην περίπτωση που ισχύει η ανισότητα, έχουμε περιορισμό μήκους και εφαρμόζουμε απλά τις σχέσεις 5.29-5.30 για να υπολογίσουμε το ύψος σκήματος και την περίοδο κορυφής. Και όταν λέμε ύψος σκήματος, θεωρούμε το σημαντικό ύψος σκήματος στα βαθιά νερά. Ωραία. Το γράψαμε όσοι γράφετε. Έτσι λοιπόν βάζουμε χ-ε και βγάζουμε απλή αντικατάσταση στους τύπους και βγάζουμε ότι το ύψος σκήματος είναι περίπου 1.80 και η περίοδο κορυφής είναι 4.4. Αυτά είπαμε σχέσεις στα βαθιά νερά. Απλή εφαρμογή των τύπων. Τύποι είναι λίγο στη 0.5, στη 0.33, στη 0.66. Έχουν λίγο τη δυσκολία τους, αλλά νομίζω ότι δεν είναι τίποτα πολύπλοκο για να το επιλύσετε. Ωραία. Οπότε σε αυτή την περίπτωση έχουμε αυτά τα κεματικά χαρακτηριστικά. Θα πάμε τώρα σε μία άλλη περίπτωση. Προφανώς κάναμε περιορισμό μήκους, τώρα θα έχουμε περιορισμό διάρκειας. Παρόμοια περίπου δεδομένα. Με τη διαφορά ότι έχουμε μήκος αναπτύκματος σε 100 χιλιόμετρα και όχι 10. 100 χιλιάδες μέτρα. Διάρκεια που είναι στο ανέμου 3 ώρες πάλι. Και ταχύτητα του ανέμου πάλι είναι 35 μέτρα ανά σεκόντ. Ξανά ελέγχουμε αν έχουμε πλήρη ανάπτυξη των κυματισμών. Την πρώτη ανισότητα, πάλι θα μας βγάλει μεγαλύτερο νούμερο 800 αντί για 80 που έβγαζε πριν. Αλλά πάλι είναι μικρότερο από το 22,8 επί 10 στην τρίτη. Το 22.800 δηλαδή. Οπότε πάλι δεν ισχύει η πρώτη ανισότητα που ελέγξαμε. Δεν έχουμε πλήρη ανάπτυξη των κυματισμών. Και προχωράμε παρακάτω να δούμε αν θα έχουμε περιορισμό διάρκειας ή περιορισμό μήκους. Απλά και αυτή μια ανισότητα. Έλεγχος αν ισχύει ή αν δεν ισχύει. Έτσι λοιπόν προχωράμε στον άλλο τον έλεγχο. Κοιτάζουμε αν ισχύει 531. Αντικαθιστώντας λοιπόν όπως μάλλον θα φαντάζεστε πάλι τις ίδιες τιμές με μια διαφορά. Το F αντί για 10.000 είναι 100.000. Βγάζουμε ότι αυτή η ανισότητα δεν ισχύει. Δηλαδή το αριστερά μέλος είναι 3.027, το δεξιά μέλος είναι 5.933. Με απλή αντικατάσταση. Δεν ισχύει η ανισότητα. Άρα έχουμε περιορισμό διάρκειας. Μ' άλλα λόγια, η απέναντι ξηρά είναι 100 χιλιόμετρα, είναι μακριά. Και δεν προλαβαίνει ο κυματισμός να μεταδοφεί σε όλο αυτό το μήκος. Άρα όλη η ενέργεια του ανέμου δεν εφαρμόζεται σε όλη αυτήν. Οπότε θα πρέπει να κάνουμε μια διόρθωση. Λύνουμε λοιπόν την 531 σαν εξίσωση. Αυτό γράψτε το. Δεν το έχει μέσα στο βιβλίο, αν έχετε, δεν έχετε. Τηλήσαμε ως προσεύ. Και βγάλαμε αυτήν εδώ τη σχέση. Το ε, δηλαδή, το διορθώνουμε λύνοντας την 531 σαν ισότητα. Λύνοντας ως προσεύ προκύπτει αυτή. Αυτή γράψτε την. Εντάξει. Σαν σχέση την εφαρμόζουμε και πια. Βλέπουμε ότι το καινούριο F είναι 36.433 μέτρα. Θέλω κάποιος να μου εξηγήσει πρακτικά τι σημαίνει αυτό. Από 100 χιλιόμετρα το κάναμε 36.443. Το μικρήναμε. Κάποιος μπορεί να μου δώσει την εξήγηση με αυτά που λέγαμε. Το ανάπτυγμα πόσο είχαμε στην πραγματικότητα στο χάρτη. 100 χιλιόμετρα. Φύσηξε όμως μόνο 3 ώρες. Παίζουν ρόλο και τα 100 χιλιόμετρα. Παίζουν μόνο τα 36.500 περίπου χοντρικά. Γιατί μέσα σε 3 ώρες από εκεί θα ήρθαν οι κυματισμοί στην περιοχή που μας ενδιαφέρει. Σε αυτή την έκθεση μόνο. Και οι άλλοι θα είχαν το swell τους. Θα σταματήσει να φυσάει. Άρα αφού σταμάτησε να φυσάει δεν μπορούμε να παίξει ρόλο και τα 100 χιλιόμετρα. Παίζει μόνο ένα μέρος που είναι περίπου 36.5 χιλιόμετρα. Άρα λοιπόν από όλη αυτή τη μεθοδολογία. Για την 531 κοιτάξαμε ότι δεν ισχύει μετά από τον έλεγχο. Άρα έχουμε περιορισμό διάρκειας. Τηλήνουμε την 531 σαν ισότητα. Και τηλήσαμε για εσάς εδώ για να μην βεδεύεστε μέσα να τηλήνετε. Για αυτό σας είπα την κάτω αριστερά σχέση γράψτε την. Τηλήσαμε σαν ισότητα. Και υπολογίζουμε το νέο F. Το καινούριο F. Όχι τον 100 χιλιόμετρο. Άρα πάλι F. Το προηγούμενο πάλι F. 1 F ήταν το μέσο F. 100 χιλιάδες όχι 10 χιλιάδες. Αυτή ήταν η διαφορά από την προηγούμενη άσκηση. Και εδώ εφαρμόζουμε την 529 και 530. Με ποια τη διαφορά ότι δεν θα βάλουμε X 100 χιλιάδες. Άρα 36 443. Βάζουμε το καινούριο το X. Και βγάζουμε 3,4 υψοσκέματος και 6,8 σεκόντ περίοδο. Είναι λογικό αυτό το αποτέλεσμα σε σύγκριση με το προηγούμενο. Είναι μεγαλύτερο υψοσκέματος και μεγαλύτερη περίοδο. Ήταν αναμενόμενο. 1,8 είχαμε βγάλει στο άλλο, τώρα 3,5 μέτρα λίγο παρακάτω. Ποια είχαμε με τη βασική διαφορά. Ίδια ένταση του ανέμου. Ίδια διάρκεια απνοής. Απλά εδώ ότι είμασταν μεγαλύτερη απόσταση απέναντι της ξεράς. Είχαμε 10 χιλιόμετρα απέναντι της ξεράς. Ήταν διαστάσεις λίμνης. Ενώ εδώ είμαστε κάπου στη θάλασσα. Είμαστε αρκετά μακριά. Γι' αυτό έχουμε αυτές τις μεγαλύτερες τιμές και στο υψοσκήματος και στην περίοδο που πάνε και ανάλογα. Το μεγαλύτερο υψοσκήματος με μεγαλύτερες περιόδους. Όταν έχουμε αυξημένα ή τη διάρκεια απνοής, ή την ένταση του ανέμου, ή την απόσταση της απέναντις ξεράς στο ανάπτυγμα. Ωραία, καμιά απορία πάω σε αυτό. Δεν προχωράμε χωρίς αυτό, εννοείται. Αυτή είναι η βάση όλων. Πώς εκτιμούμε τα χαρακτηριστικά του κύματος, δηλαδή σημαντικό υψοσκήματος και περίοδο, στα βαθιά νερά το σημαντικό υψοσκήματο, δηλαδή ουσιαστικά, με βάση διάρκεια απνοής στο ανέμου, μήκος αναπτύγματος, δηλαδή απόσταση από εκεί που βρισκόμαστε με την απέναντι ξερά, και ταχύτητα απνοής στο ανέμου. Ωραία. Πάει και αυτό το κεφάλαιο. Αφήσουμε λίγο την πρόγνωση με την άλλη τη μέθοδο. Θα κάνουμε αυτό το μισάριο μία, ας το πούμε, διαφορετική λίγο διάλεξη. Τα τελευταία χρόνια μας απασχόησε αυτό. Μας αρέσει να βάζω και μια ερώτηση θεωρίας πάνω σε αυτό. Υπάρχει και στα αγγλουλία, δεν υπάρχει πουθενά. Αλλά αυτό θα το δείτε από εδώ και πέρα στις μελέτεσες. Επιστώσεις τώρα τελευταία κάποια, δεν μπορώ να πω ότι είναι και ευχάριστο, κάποιες αλλαγές στο κλίμα. Πολλοί επιστήμονες το αναφέρουν σαν διαταραχές. Είναι βαρύ, αν λένε ότι είναι βαρύ η έκφραση, βαριά η έκφραση κλιματική αλλαγή. Παρ' ό,τι το climate change σαν έκφραση, είναι πια διεθνώς η διεθνής ορολογία, διεθνώς χρησιμοποιείται. Κλιματική αλλαγή. Και τι επιπτώση έχει μέσα στα έργα μας. Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ. Δίνονται πολλά χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από όλες τις κυβερνήσεις, για να δούμε τι επιπτώση έχει στα έργα μας. Πολύ το συνδέω με το φαινόμενο του θερμοκυπίου. Που είναι λογικό, ή τι είναι το φαινόμενο του θερμοκυπίου. Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκυπίου, ρε παιδιά. Τι γίνεται στο θερμοκύπιο. Που έχουμε στη φύση. Δεν το ακούτε, το θερμοκύπιο. Ταινίες δε βλέπετε, εκεί κατεβάζετε, κάνετε. Που είχε επόμενη μέρα και όλα αυτά, το τι θα γίνει, ας πούμε. Βλέπετε το ντοκιμαντέρ, δεν διαβάζετε εφημερίδες. Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκυπίου. Δεν είναι τίποτα μεγάλη φιλοσοφία πίσω από αυτό. Κάτι τέτοιο, ναι. Γύρω από τη Γη, είναι σαν το θερμοκύπιο, υπάρχει ένα στρώμα διοξίδιο του άνθρακα. Που λειτουργεί σαν θερμοκύπιο. Σαν δηλαδή, μια τεράστια εντός εισαγωγικών, τσαμαρία ας το πούμε, που περικλείται η Γη. Αν δεν υπήρχε αυτό το στρώμα διοξίδιο του άνθρακα, δεν θα υπήρχε ζωή στον πλανήτη. Τι γίνεται? Ακτινοβολή. Μπαίνει ο ήλιος και ακτινοβολεί προς τη Γη τις ακτίνες του. Χτυπάνε την επιφάνεια. Ένα μέρος από αυτόν πάει να ανακλαστεί. Κάποιο μέρος απορροφάται, ένα μέρος πάει να ανακλαστεί. Και εκεί συναντάει το στρώμα αυτό του διοξίδιου του άνθρακα και ξαναγυρίζει πίσω. Κάποια περνάνε και ακτινοβολούν. Αυτό είναι ένα θερμοκύπιο γύρω μας που έκανε κατοικίσεις με τον πλανήτη. Έχει αυτές τις θερμοκρασίες που έχουμε. Και υπήρχε από τότε που δημιουργήθηκε η ζωή στη Γη. Όχι και πριν υπήρχε. Χωρίς αυτό δεν θα υπήρχε ζωή. Τώρα, τα τελευταία χρόνια μετά τη βιομηχανική επανάσταση, οι εκπομπές διοξιδίου του άνθρακα και των άλλων αερίων του θερμοκυπείου αυξήθηκαν πάρα πολύ. Και ο άνθρωπος πρόσθεσε σε αυτό το ιχυστάμενο στρώμα διοξίδιου του άνθρακα πολύ τεράστιες ποσότητες τελευταία χρόνια. Είναι δηλαδή, να το πω με τη δικιά μας το γλώσσα, σαν να έχει γύρω γύρω ένα μονότζαμι και να βάλαμε διπλό. Τριπλό. Μαυξήσαμε δηλαδή τη θερμομόνωση της Γης. Έτσι, λοιπόν, ακτινοβολούνται. Οι ακτήνες, η ήλιο προς το μέσα, δημιουργούν θερμότητα, αναβγούν έξω και βλέπουν ένα διπλό τζάμι, τριπλό τζάμι. Βλέπουν μεγαλύτερες ποσότητες διοξίδιου του άνθρωπου γύρω γύρω και ξαναγυρίζουν μέσα. Και αυξάνεται η θερμοκρασία. Αποδείχτηκε ότι αυξάνεται η θερμοκρασία στον πλανήτη το τελευταίο καιρό. Αυξάνεται η θερμοκρασία, αλλάζουν όλα. Αλλάζουν οι άνεμοι, αλλάζουν οι βροχές, αυτό βλέπουμε όλες αυτές τις αλλαγές. Αλλάζουν και η κυκλοφορία των εδάτων, λιώνουν οι πάγοι. Κάθε χρόνο λιώνουν και ανακτούνται και κάθε χρόνο ανακτούνται μικρότερες ποσότητες. Αλλά περιμένουν τεράστιες ποσότητες νερού μέσα. Αυτό αλλάζει όλη την κυκλοφορία των οκεανών. Αυτό θα αλλάξει την ίδια την πυκνογενία, ας το πούμε, η θερμοκρασία του Ατλαντικού, που άμαστα συνδέεται με το κλίμα. Οι οκεανείς συνδέονται άμαστα με το κλίμα. Ειδικά η περιοχή μας μπορεί να συνδέεται με το πώς κινείται ο Ατλαντικός. Είναι το North Atlantic, όσοι λένε, η παλληδρόμηση του βόρειου Ατλαντικού, που επηρεάζει το κλίμα της περιοχής μας, σε όλη τη Μεσόγειο και στην περιοχή μας. Είναι λογικό, γιατί αλλάζουν όλοι οι άνεμοι. Με τη διαφορά της θερμοκρασίας έχουμε διαφορά πυκνότητας και δημιουργείται ο άνεμος. Αν αρχίζουν να αλλάζουν αυτά, έστω και λίγο, γιατί δεν μιλάμε τώρα, κάναμε μία λίμνη και αλλάζει το κλίμα της περιοχής, το μισό βαθμό να αλλάξει όλη η θερμοκρασία του πλανήτη, μιλάμε για τεράστιες εκτάσεις προφανώς, έστω και μισό βαθμό είναι υπεραρκετό για να αναστατώσει όλη την. Αυτή είναι το κλίμα του πλανήτη. Αυτό είναι μία άποψη. Υπάρχει και άλλη άποψη που λένε, σιγά, δεν είναι τίποτα. Κατά καιρούς έχουμε τέτοιες αλλαγές. Παλιά δεν είχαμε περίοδο του παγετώνων, μετά είχαμε πιο ψυχρά, μετά θα ξαναπάμε. Ανάλογα με τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα του ήλιου, εκρήξεις στον ήλιο, είναι άλλη η επιστήμη μας που προφανώς, ας πούμε, έχουν και την άποψή τους, έχουν και τα δίκαια τους. Αυτό όμως που βλέπουμε τώρα, εμείς είναι κάποιες αλλαγές που λένε οι άλλοι, που είναι βαροί ή διαταραχή. Όμως, ακόμα και αν ήταν μια διαταραχή, τι να το κάνω εγώ, αν αυτή η διαταραχή κρατούσε 200 χρόνια, 1.000 χρόνια. Περίοδο στον παγετών, είχε κρατήσει 1.000 χρόνια. Για τη φύση, για τη γη, ήταν μια διαταραχή. Ήταν μια διαταραχή όμως για τους ανθρώπους που ζούσαν εκεί, ή για εμάς τώρα. Έστω και αν πάρουμε το πιο ευμενές σενάριο, αυτή η διαταραχή κρατά 100 χρόνια. Και ξεκίνησε πριν 10-20 χρόνια. Είναι μέσα η διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, αυτό είναι το καλύτερο σενάριο, το πιο ευμενές σενάριο, και προφανώς είναι μέσα στη διάρκεια της ζωής των έργων μας. Δεν σχεδιάζαμε τα έργα για 500 χρόνια, να τα αντέξουν όλα. Αν, λοιπόν, η κλιματική διαταραχή διαρκέσει πάνω από τη διάρκεια ζωής των έργων μας, που είναι 30, 40, 50 χρόνια, τότε θα πρέπει να σχεδιάσουμε τα έργα μας, λαμβάνοντας υπόψη αυτή την κλιματική αλλαγή, η κλιματική διαταραχή, οι κλιματικές αλλαγές, όπως θέλεμε να το πούμε. Το πιο ενθυχισμένο τότε λαμβανόμαστε τώρα. Όταν ακούτε τώρα τελευταίες μέρες που έβρεξε και έπεσε μέσα σε 5 ώρες, όσο πέφτει σε 5 μέρες βροχή, πρέπει να ξανασχεδιάσουμε τους αγωγούς αποχέτευσης ομβρίων. Πρέπει να ξανασχεδιάσουμε τα φράγματα. Ξαφνικά θα βρεθούν τα φράγματα με τόνους νερού παραπάνω, ενώ ως τώρα έπεφται σιγά-σιγά. Οι χύμαροι δεν θα έχουν φοβερά μεγαλύτερες ταχύτητες που θα διαβρώνουν στον πέρασμένο τους τα πάντα. Τα ποτάμια μας δεν θα φουσκώνουν όπως τώρα ο Εύρος αυτές τις μέρες, ενώ σχεδιάστηκε με μια συγκεκριμένη βροχή και ξαφνικά διπλασιάστηκε και τριπλασιάστηκε η ένταση μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα. Ή όλα έπεσαν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Και κάποια άλλες περιοχές η συσσεροπή είναι ίδια. Μπορεί δηλαδή να σταματήσει να βρέχει ή να αυξηθεί το ανέμο ή να μειωθεί σε μια περιοχή, σε άλλη να γίνει άλλο. Στον πλανήτη μπορεί να πέσει η ίδια ποσότητα, ας πούμε, συνολικά του νερού. Λέμε. Ή στην Ελλάδα την ίδια. Απλά, αντί να πέσει κατανεμημένη στη Νότια και στη Βόρεια Ελλάδα, να πέσει όλη στη Βόρεια. Θα φτάσουν στο φαινόμενο ερημοποίησης, που και αυτό θα το ακούτε στη Νότια Ελλάδα, αύξησης θερμοκρασίας, μικρές βροχές, προχοπτώσεις. Η Κύπρο θα αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα, ας πούμε, έλλειψη προχοπτώσεων, που αυτό είναι καταστροφή για όλης της καλλιέργειας, για την αγροτική παραγωγή, για την όλη την αλυσίδα αυτή. Δηλαδή, θα αναγκαστούμε να κάνουμε φράγματα, τα φράγματα για να κρατάμε το νερό, πάλι δικά μας έργα είναι αυτά και νούργιες λίμνες, άλλες επιπτώσεις στο περιβάλλον αυτό, και πάει μια αλυσίδα. Θα πρέπει, λοιπόν, να ξοδευτούν και πάρουν πολλά δισεκατομμύρια ευρώ, για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής. Σε ό,τι αφορά εμάς, θα πρέπει, λοιπόν, να ξαναδούμε ξανά όλα τα έργα μας. Υπάρχει μια οδηγία, ας πούμε, από τον ΟΥΕ, όπου, τίποτα κάναμε πριν, με την ταχύτητα πνοής του ανέμου, διάρκεια πνοής, και βγάλαμε ένα ύψος σκήματος και μια περίοδο. Μια απλή οδηγία που αρχίζει να υπάρχει, αυξήστε τα όλα κατά 10-15% για να δείτε τα επόμενα χρόνια. Γιατί εμείς, αυτά εδώ που κάναμε πριν, βασιστήκαμε στο τι μας έδωσε η στοιχεία η ΕΜΙ, που ισχύουν τα τελευταία 30-40 χρόνια. Είμαστε σίγουροι ότι τα στοιχεία της ΕΜΙ θα ισχύσουν και για τα επόμενα 30 χρόνια. Θα σας πω ένα πολύ κλασικό παράδειγμα, να αρχίσουμε να τα αναλύουμε σιγά-σιγά. Πάμε να σχεδιάσουμε στη βόρεια Κρήτη ένα λιμνικό έργο. Στατιστικά η ΕΜΙ μας δίνει ότι η κύρια άνεμη που επεκρατούν στην περιοχή είναι βορειο-δυτική, λιγότερο η βόρειο και ακόμα λιγότερη η βόρειο-ανατολική. Άρα, αν θέλουμε να σχεδιάσουμε ένα λιμάνι στο Ρέθυμνο, και το Ρέθυμνο βρίσκεται εδώ ή στο Ιράκλιο, εδώ είναι η ξηρά και εδώ είναι η θάλασσα, πώς θα σχεδιάσουμε το λιμάνι, έτσι ή έτσι? Παραλαμβάνω, η κύρια άνεμη είναι βορειο-δυτική, κυρίως βορειο-δυτική και βόρειο και λιγότερη βορειο-ανατολική. Έρχονται δηλαδή άνεμη από εδώ και από εδώ κυρίως και λιγότερη από εδώ. Το αρισταρά προφανώς, ξεχάσετε αυτό. Εφόσον οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή έρχονται από τα αρισταρά, δηλαδή έρχονται από βορειο-δυτικά και βόρεια, το λιμάνι που θα σχεδιάσουμε θα είναι έτσι. Και όντως και το λιμάνι του Ηρακλίου και το λιμάνι του Ρεθύμνου έχουν την είσοδό του προς τη βορειο-ανατολική κατεύθυνση, που έχουμε μικρότερη ένταση και συχνότητε φάνησης ανέμου. Έρχεται η κλιματική αλλαγή, δεν έχει γίνει εκεί πέρα, αλλά σε πολλά μέρη έχει γίνει. Ξεφρικά αλλάζουν οι άνεμοι και έρχονται οι κυματισμοί από βορειο-ανατολικά. Πάει το λιμάνι. Έχουμε τέτοιες αλλαγές στο Αιγαίο. Στο Ιόνιο έχουμε αυξήσεις των δυτικών ανέμων, μειώσεις των βορειο-ανατολικών και στο Αιγαίο έχουμε τα τελευταία χρόνια μειώσεις των δυτικών ανέμων, ακόμα και τον ίδιο των βόρειων ανέμων μειώσεις στατιστικά και αυξήσεις των νότιων. Αυτό είναι τραγικό. Ο βαρδάρης, ο κλασικός άνεμος της Θεσσαλονίκης, που πριν από 10 χρόνια και για όλη μου τη ζωή ήταν ένας κρύος άνεμος, κλασικός, και φυσούσε πολύ και κρυώναμε πολύ στη Θεσσαλονίκη, έχω 5-6 χρόνια να το νιώσω και 10 χρόνια μπορεί να είναι να το νιώσω έτσι. Ο βαρδάρης χάνει και την έντασή του, χάνει και τη συχνότητα εμφάνισης του. Και ένταση και συχνότητα εμφάνισης. Ήταν πολύ κλασικός άνεμος αυτή την εποχή και όλο το χειμώνα. Κυκλοφορούσες εύκολα και εδώ που ήταν ανοιχτά, τρέμαμα από το κρύο καθώς πηγαίναμε να βρεθούμε εκεί προς Μελλενίκο και όπου σταματούσε ο άνεμος από τις οικοδομές. Εκεί στο χημείο, ας πούμε, σε παρέσαρνε. Τώρα πας κάνεις τη βόλτα σου, ας πούμε, βλέπεις και το διάφορο κόσμο που κυκλοφορεί, και λες, ωραία, όλο το χειμώνα δεν ήταν έτσι, οι αλλαγές ήταν πολύ μεγάλοι. Άρα, λοιπόν, εμείς σκεδιάσαμε, έχοντας υπόψη ότι είναι συχνός ο Βοριάς και δεν είναι συχνός ο Νοτιάς, προς τα Νοτολήσαμε όλα τα ελειμάνια προς το Νότο. Τώρα φτήθηκαν οι Νοτιάδες, όμως, άσχετο με τη θεμοκρασία, σαν συχνότητα εμφάνισης. Και βλέπετε, σε πολλά νησιά του Αιγαίου, που κοιτάζουν νότο, τα ελειμάνια τους αρχίζουν και να έχουν πρόβλημα. Και όταν λέμε έχουν πρόβλημα, εννοούμε προσέγγισης των πλοίων. Το σκεδιάσαμε αλλιώς, αλλιώς ήρθε. Αλλάζει, εκτός από τη συχνότητα εμφάνισης, δηλαδή αυξήθηκε, είχαμε 10% του χρόνου, γίνονται 20% του χρόνου, λέω έναν νούμερο, αλλάζει η ένταση. Άλλο είχαμε ως τώρα κύματα που είχαμε μετρήσει, άντε 5,5 μέτρα. Τώρα έχουμε μετρηθεί τα τελευταία χρόνια και 7,5 μέτρα και είμαστε στο Αιγαίο, μετρημένο. Δεν σκεδιάσαμε ποτέ με 7,5 μέτρα λιμάνι. Τι σημαίνει αυτό, θα το δείτε παρακάτω στις κατασκευές. Ξαρτάται ο ογκώληθος των ράκες που θα βάλουν, οι πέτρες που βάζουμε, ξαρτάται από το ύψος σκήμοντος στην τρίτη, το βάρος του ογκωλήθου που θα βάλουμε μέσα, από το ύψος σκήμοντος στην τρίτη. Άρα γίνεται το ύψος σκήμοντος στο τετράγωνο. Άρα, λοιπόν, ό,τι σκεδιάζουμε εμείς, που σκεδιάζουμε συνάρτηση του τετραγώνου ή της τρίτης, αρχίζει πια, και ενώ θα πληθούσαμε έναν πέντε τόνους πέτρα, τώρα θα χρειαστεί δέκα τόνους πέτρα. Εμείς βάλαμε πέντε. Τι θα κάνουμε, αφέρθηκε το κύμα, θα την πάρει. Διαπιστώσαμε και διάφορες καταστροφές. Αυτά είναι φαινόμενο αλλαγή συχνότητα εμφάνισης, διάρκεια απνοής, οι λωτιάδες που σας είχα πει πια μπορούν να κρατάν και τρεις μέρες. Παλιά κρατούσαν μία μέρα στο Αιγαίο. Αλλά και της κατεύθυνσης. Αυτό το δεύτερο μας το αλλάζει. Επιπλέον, ας πούμε, κυρίως η ταχύτητα απνοής, έχουμε διαπιστώσει ότι έχει αυξηθεί. Αυτό λέει ότι έχουμε, βάλτε ένα 10-15% πάνω για να σκεδιάσουμε από εδώ και πέρα. Επιπλέον, όμως, έχουμε και κάποιο άλλο φαινόμενο. Εκτός από την ανήψωση της στάθμης θάλασσας, από το φαινόμενο του θεομορροκυπείου που φουσκώνει η θάλασσα, από το λιώσιμο των πάγων και από τη θερμοκρασιακή διαστολή. Αυξάνεται η θερμοκρασία, έχουμε διαστολή και φουσκώνει η θάλασσα. Αυτό, σκεφτείτε τώρα να φουσκώνει η θάλασσα μισό μέτρο που εκτιμούνε τα επόμενα χρόνια. Πάνω όλες τις παράκτης περιοχές. Δεν αστεί μισό μέτρο σε τόσο μεγάλη έκταση. Μισό μέτρο θα μπαίνει 10-20-30 μέτρα η θάλασσα μέσα. Πάνω όλα τα beach bar που πάτε, τα μαγαζιά που γραφώσετε στην παραλία, πάνω όλα. Θα έρχονται τα κύματα και θα τα χτυπάνε. Μισό μέτρο μπορεί να είναι 20-30-40 μέτρα μέσα. Ανάλογα με τη κλήση που θα έχουμε στη ζώνη αυτή. Κι αυτό αναμένετε στα επόμενα 50 με 100 χρόνια να έχουμε αύξηση μισό μέτρο. Ή σχεδιάσαμε, το δούμε παρακάτω ένα λιμάνι με αυτή τη στάθμη θάλασσα. Αν φουσκώσει και το φαινόμενο μέσα της μητερολογικής παλήριας, του οποίου θα το αναφέρουμε και θα βγάλουμε και τύπους. Απλά τώρα λίγο σας το δίνω σαν πολλή εικόνα. Έτσι λοιπόν, τι θα έχουμε σαν αποτέλεσμα σε αυτής της φιλοσοφίας που αναπτύσσεται τώρα τελευταία, γιατί κυρίως όλων αυτών των επιπτώσεων θα έχουμε. Αυτές θα είναι οι επιπτώσεις, αυτά θέλω λίγο να τα έχουμε στο μυαλό μας. Είναι αυτά που θα περιμένουμε από εδώ και πέρα, που θα δεχτούνε σαν επίδραση οι κατασκευές μας. Θα τα εξηγήσουμε ένα-ένα παρακάτω, αλλά θέλω κυρίως να εστιάσουμε στα πρώτα. Αυξάνεται η κυματική ταραχή μέσα στα λιμάνια, μέσα στις λιμενολεκάνες. Έχουν μεγαλύτερες αναρρυχήσεις, έχουν μετρημένες πια αποδειδημένες αρκετές καταστροφές στις θαλάσσιους τείχους, και τη διάβρος των ακτών αυτό θα το πούμε σε χωριστά σε μία άλλη διάλεξη. Τι θα πρέπει να κάνουμε? Όλα μας τα έργα, μιλάμε για τα λιμενικά έργα, αλλά και τα υδραυλικά έργα, κατ' επέκταση του τομέα μας τα έργα, θα πρέπει να επανασχεδιαστούν, να επανακατασκευαστούν, με τα καινούργια αυτά δεδομένα που θα έχουμε, με αυξημένα ύψη κύματος. Διαφορετικές συχνότητες εμφάνισης, διαφορετικές αντέσεις εντάσης ανέμου, παίρνοντας υπόψη διαφορετικοί στάθμοι της θάλασσας. Άλλο να σκεδιάσαμε ένα έργο με στάση την θάλασσα εδώ, και να ξέρουμε ότι σε 10 χρόνια θα έρθει 20 εκατοστά πάνω. Θα έχουμε πλημμύρα στη μία περίπτωση, στη δεύτερη. Θα πρέπει λοιπόν όλα να επανασχεδιαστούν αυτά. Θα δούμε τώρα, ειδικά για τα λιμενικά έργα, θα έχουμε κάποια έτσι εικόνα λίγο. Θα πείτε και με την κυρία Λοκογιορκάκη πιο πολύ. Τώρα σαν μία ιδέα θέλω λίγο να σας δώσουμε συγκριτικά με αυτά εδώ που κάναμε. Είχαμε υπολογίσει, ας το πούμε, την αναρρίχιση του κυματισμού. Δώσαμε τον τύπο της αναρρίχισης. Δεν θα έχουμε μέσα, αν η θάλασσα φουσκώσει κατά μισό μέτρο, δεν θα περνάνε οι κυματισμοί πάνω από την κατασκευή. Εμείς υπολογίσαμε για ένα μέτρο κύμα, λέω τώρα. Αν το κύμα έρθει δύο μέτρα, θα περνάει από πάνω και θα πηγαίνει από την άλλη μεριά. Αχρηστεύεται το έργο μας. Δεν υπολογίζαμε την περίθλεση μέσα στα λιμάνια. Αν έχουμε μεγαλύτερο ύψος σχέματος, έξω θα έχουμε μεγαλύτερο μέσα. Αν έχουμε άλλη περίοδο έξω, θα έχουμε άλλη περίοδο μέσα. Δεν θα πρέπει να ξαναδούμε όλες τις λιμανοελεκάνες. Αλλά και λειτουργικά, φούσκωση θάλασσα. Το πλοίο θα βρίσκεται μισό μέτρο πάνω από εκεί που το σχεδιάσαμε, να βρίσκεται όταν έρχεται και παραβάλλει. Όλα αυτά θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε μια γενικότερη φιλοσοφία επανασχεδιασμού, έτσι λοιπόν για να το καταλάβουμε, να καταλάβουμε το περιστατικό. Εμείς το σχεδιάσαμε, το κυματισμό μας, έτσι να καταλάβουμε τη διαφορά εδώ. Και υπολογίσαμε τη στέψη έτσι, ούτως ώστε να μην περνάει από την άλλη μεριά ο κυματισμός, να μην κάνει υπερπίδηση της κατασκευής μας. Τώρα που φούσκωσε η στάθμη της τάλασσας, που φουσκώνει ή θα φουσκώσει, ή όταν θέλουμε να δούμε στο μέλλον, θα φουσκώσει λίγο τώρα όπως θα δούμε στο μέλλον που θα γίνει παραπάνω, ουσιαστικά θα αναρριχάται και θα περνάει μέσα στο λιμάνι. Εδώ αν είμαστε εδώ ή αν έχουμε υποδομές θα καταστραφούν. Αν κάνει κάποιος εδώ μια βόλτα θα τον παρασύρει και θα τον πνίξει, που έχει γίνει πολλές φορές αυτό το ατύχημα. Οπότε αρχίζουμε λοιπόν να δούμε, θα τα δούμε λίγο παρακάτω. Τώρα το παίρνουμε σε μια ιδέα τι θα κάνουμε. Εδώ πια αυτό που θα κάνουμε είναι το κόκκινο. Τώρα σας ρίχνω την ιδέα, μετά θα κάνουμε ακόμα μια διάλεξη με πιο λεπτομέρειες αφού κάνουμε τις ταλάσσες της κατασκευής, αλλά σας το βάζω για ένα προβληματισμό. Το κόκκινο είναι, ερχόμαστε και θα βάλουμε στις κατασκευές μας μία άλλη στρώση. Να σηκώσουμε τις κατασκευές μας παραπάνω. Θα κάνουμε πλέον μία άλλη κατασκευή. Ή εδώ πιο πολύ, τι κάναμε εδώ λίγο. Θέλω να μου το εξηγείχεις κάποιος γιατί βάλαμε μία τέτοια ερώτηση. Το λέω ότι κάναμε δύο πράγματα. Το ένα είναι, μπορούσαμε να κάνουμε μία υπιότερη κλήση και το άλλο είναι να δημιουργήσουμε έναν αναβαθμό ή και τα δύο μαζί. Θέλω να μου εξηγήσετε. Τώρα επειδή αυτά θα τα πούμε τώρα, μετά θα τα ξαναναφέρουμε αφού κάνετε τα των κατασκευών, αλλά ως τώρα αυτά έχει να κάνει πιο πολύ με αυτά που κάναμε για την αναρρίχηση. Γιατί θα μειωθεί η αναρρίχηση στην περίπτωση τι κάτω. Με άλλα λόγια, επαναλαμβάνω. Δεν κάναμε τίποτα άλλο παρά, κάναμε πιο υπία την κλήση, μικρότερη, ένα. Ή κάναμε έναν αναβαθμό. Ακριβώς, στην περίπτωση κυρίως του αναβαθμού, αλλά και της πιο υπία κλήσης, έρχεται εδώ κυματισμός και το δείχνω και παραστατικά. Εδώ βρίσκεται η ριχάνερα. Ποια αυτό το κόκκινο το κατασκευάσαμε εμείς. Βρίσκεται η ριχάνερα και φράβεται. Προσέξτε, αυτά δεν φαίνεται από τις διαφάνειες, γι' αυτό γράψτε το, δεν γράφω εδώ έχουμε φράψει του κυματισμού λόγο. Δεν φαίνεται από τις διαφάνειες, αλλά το λέμε προφορικά. Ο κυματισμός εδώ χάνεται ενενεργιά του φαίνεται και αναρριχάται σε πιο μικρότερο ύψος, οπότε μπορεί να μην κάνει υπερπίδιση. Το ίδιο δεν ισχύει όταν κάνουμε πιο υπία κλήση. Πιο υπία κλήση σημαίνει ότι εδώ ο κυματισμός θα δει πιο προς τα ανοιχτά ριχότερα νερά. Θα συναντήσει μικρά βάθη πιο στα ανοιχτά. Θα σπάσει νωρίτερα. Άρα θα χάσει την ενενεργιά του και δεν θα αναρχηθεί πολύ. Τα είπαμε αυτά, πώς εξαρτάται η αναρρίχηση από την κλήση. Δεν είπαμε, στους τύπους της αναρρίχησης μέσα ήταν το Ξ, που ήταν η κλήση του πρανούς. Όσο πιο απότομη κλήση έχουμε, πιο μεγάλη κλήση έχουμε, τόσο πιο μεγάλη αναρρίχηση έχουμε. Γιατί δεν προλαβαίνει ο κυματισμός να χάσει την ενενεργιά του από τη φράψη. Φράβεται και αμέσως μετά είναι η κατασκευή μας, για να αναρριχάται και περνάει από την άλλη μεριά. Άρα θα πρέπει να μπούμε μέσα, όταν σχεδιάσαμε, στους τύπους που σχεδιάσαμε το έργο μας, και θα δούμε, ωραία, για να μειώσουμε την αναρρίχηση τι θα κάνουμε. Όσο δυνατόν πιο ήπιες κλήσεις, ή κατασκευή κάποιου αναβαθμού. Αυτό είναι για τα εφιστάμενα έργα. Αν κάνουμε ένα καινούργιο έργο, από την αρχή θα πρέπει να πάρουμε υπόψη πια και την περίπτωση της ανύψωσης στάθμιθάλασσας, της τάξιος του μισού μέτρου υπρεβολή λίγο. Αλλά γιατί όχι. Σαν κανόνας τώρα σας το λέω, ότι θα έχουμε της τάξιος του μισού μέτρου παραπάνω στάθμιθάλασσας, θα πάρουμε υπόψη από ότι παίρναμε υπόψη στο παρελθόν. Εξαιτίας του ότι αυτό το έργο θα ζήσει άλλα 30-50 χρόνια, που εκεί αναμένετε να έχουμε φούσκομα, ανύψωση της μέσης στάθμιθάλασσας. Οπότε θα πρέπει στα καινούργια τα δεδομένα να το σχεδιάσουμε, ή βρίσκουμε διάφορες άλλες κατασκευές. Ας πούμε τώρα αυτή η Ιαπωνέζικη είναι δυό αναβαθμούς. Είναι διάφοροι τρόποι που μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε, ή εδώ έχουμε ένα βυθισμένο κυματοθράφτη πριν, για να σπάσει ενέργεια από πάνω, για να μπορέσει να ενεργηθεί λίγο καλύτερα. Ή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πλωτούς κυματοθράφτες, αυτά λίγο θα τα πούμε, θα τα πείτε και με τις κατασκευές με την κυρία Λουκογιοργάκη, και μετά θα τα δείξουμε πιο λεπτομερές. Απλά λίγο θα σας αναφέρω, ότι εδώ, για να καταλάβουμε το πρόβλημα, διαπιστώσαμε άλλαγες κλιματικές, πιο πολύ όχι είμασταν ενημερωμένοι με την Εθνική Μετρολογική Υπηρεσία, και μας έλεγε κάθε χρόνο, αμοιώθηκαν οι νοτιάδες, αυξήθηκαν οι βοριάδες, ή ανάποδα, ανάλογα, πού βρισκόμαστε. Είδαμε καταστροφές, σαν και αυτή. Αυτή είναι στην Εφταλού της Λέσβου. Καταστροφή. Κάτσε, αυτός το ήχος είναι τόσα χρόνια, πώς καταστράφηκε. Τι είχε γίνει σε αυτή την περίοδο, ας πούμε, που έγινε αυτή η καταστροφή στη Λέσβου, είχε πλήξει μια ιδιαίτερα έτοιμη κακοκαιρία, της τάξος τριών 3,5 μέτρου κύμα, που ήταν πολύ συνδυσμένος στην περιοχή, όταν αφήσουσαν δυτικοί άνεμοι. Είχε όμως προηγηθεί ένας νοτιάς πέντε-έξι μέρες, που ήταν σπάνιο για την περίοδο. Έξι μέρες συνέχεια νοτιάς, της τάξος των 7-8 μπωφόρων. Αυτό που θα δούμε παρακάτω, φούσκωσε τη θάλασσα. Και τι έκανε, έτσι λίγο να το δούμε, γιατί αυτό είναι το θεόμετρο της μητρολογικής παλήρειας. Φούσκωσε η θάλασσα, θα το πούμε παρακάτω λίγο έτσι, πιο πολύ σας τελείω σαν μια πρώτη εικόνα για να έχουμε. Εδώ ήταν αυτή την περίοδο που καταστράφηκε εκείνος το τείχος, στη Λέσβο, εδώ ήταν πιο νότια στη Σάμο. Αυτή είναι πλημμύρα από θάλασσα, δεν την έχετε ξαναδεί. Από θάλασσα, δεν έβρεξε. Δεν είναι πλημμύρα από εδώ, δηλαδή, αριστερά είναι η θάλασσα, μέσα σε ένα κλειστό κόλπο, όχι από κύματα. Δεν υπήρχαν κύματα, κλειστός κόλπος, είναι στο βαθύ της Σάμου. Και προσπάθησαν προφανώς, τι να προστατευτούν τώρα, με σάκους από τη θάλασσα, είναι τεράστια. Φούσκωσε όλο το βορειονοτολικό Αιγείο μισό μέτρο. Τι θα προστατευτείς με πέντε σάκους άμμου. Εδώ είχαν το σφάλμα και είχαν κάνει σφάλμα, τώρα ιστορικά παλιές πόλεις αυτές, είχαν παντορουικό το σύστημα της αποχέτευσης. Δηλαδή, ήταν και τα λήματα, τα οικιακά, μαζί με τα όμβρια. Αυτό είναι το παντορουικό. Φαντάζετε τι γινόταν, ας πούμε, έμπαινε μέσα το νερό, φούσκωσε το νερό, δεν μπορούσαν να εκτονωθεί από τις τοαλέτες και έμπαινε μέσα στα σπίτια, στα υπόγεια. Μύριζε η περιοχή δυο εβδομάδες που την είχε επισκεφθεί. Μετά φαινότανε όλα τα σημάδια της καταστροφής που έγινε πριν δυο εβδομάδες. Πλημμύρες πρώτη φορά, δεν ήταν πρώτη φορά σε αυτή την περιοχή, αλλά έχουμε δει φωτογραφείς στην Κατερίνη, ας πούμε, δυο τετράγωνα μέσα από τη θάλασσα, από πλημμύρα από θάλασσα. Να είναι γεμάτο νερά από θάλασσα, όχι βροχή. Να μην έχει βρέξει. Τι είναι η διαφορά. Ως τώρα η λέξη πλημμύρα, που την ακούμε τώρα τελευταία, είναι από τη μεριά της κυράς που βρέχει. Δεν εκτονώνονται τα νερά που λένε εκεί δεν μπαίνουν μέσα, ή βούλωσαν τα φρεάτια κλπ. Η λέξη όμως πλημμύρα, στα αγγλικά το flood, έχει την έννοια πιο πολύ από τη θάλασσα, το έπι και το φλάκι, πλημμυρίδα και η άμποτη. Γιατί στα αγγλοσακσονικές χώρες η παλήρυνη συνδυσμένη και το νερό της θάλασσας μπαίνει μέσα, πλημμυρίζει, γυρίζει, πλημμυρίζει, επιστρέφει κάθε έξι ώρες. Άρα εδώ πια η λέξη πλημμύρα θα σταματήσει πια να είναι μόνο από τη μεριά της ξηράς με την βροχή, θα τη θεωρούμε και από τη μεριά της θάλασσας που πηγαίνει και πλημμυρίζει. Εδώ πάλι στη Σάμου, ξανά στη Σάμου, εδώ στη Λέσβο στην ταβέρνα αυτή πηγαίναμε. Σε κλειστό κόλπο πάλι, δεν μιλάμε για ανοιχτό κόλπο. Κλειστό κόλπο, είχε πτάσει 20-25 εκατοστά μέσα σε κατοικημένη περιοχή. Μέσα σε κλειστό κόλπο, το μεγαλύτερο υψοσχήμα σε αυτόν τον περίοδο είναι 70 εκατοστά εδώ. Στο κόλπο της Γέρας, τίποτα. Μια λίμνη είναι εδώ μέσα. Και μπήκε το νερό από την είσοδο της λίμνης και είχαμε αυτές τις καταστάσεις. Και εδώ στη Νέα Τρίγλια και πάλι αυτό στην Εφταλού. Καλά, εδώ θα σας εξηγήσω πόσο είναι. Κοιτάξτε ποιες είναι οι καταστροφές. Πιο πολύ θέλω να πάρουμε μια εικόνα για να έχουμε στο μυαλό μας αυτό που λέμε κλιματική αλλαγή επιπτώσης στα έργα μας. Αυτά βέβαια προφανώς τα έργα που έγιναν είναι καταστροφές. Ίσως είναι το μόνο έργο που υπάρχει χωρίς θεμελίωση. Το μόνο έργο του μηχανικού χωρίς θεμελίωση. Δεν πια έχει θεμελίωση τίποτα. Γενικότερα έχουμε και ότι όσο πιο δύσκολο έργο είναι, τόσο πιο πολλές κακοτεχνίες έχουν. Δηλαδή πας να κάνεις ένα έργο, να θεμελιώσεις καταρχάς σε άμμου. Πολλές φορές θεμελιώνουμε μέσα στη θάλασσα. Εκεί συνηθίζεται να γίνονται πιο πολλές κακοτεχνίες, εδώ δεν έχει καν θεμελίωση. Ήρθε ο κυματισμός, υπέσκαψε, θα τα δείξουμε αυτά με λεπτομέρειες πώς έγινε και κατέστρεψε τον τείχο. Αυτά σαν μια πρώτη ιδέα για το τι είναι κλιματική αλλαγή. Δεν θα ξανακάνουμε αυτά, αλλά πρώτα αφού έχει περάσει αυτές τις κατασκευές με την κυρία Λοκογεωργάκη, σας παίρνουμε μια ιδέα για να καταλάβουμε το πρόβλημα ουσιαστικά. |
